בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#291 - חודש הגאולה, יעדער ווערט אויסגעלייזט פון זיינע פריוואטע גלות'ן
שמחה, ישועות, שלום בית, הפצה, היכל הקודש, סיפורי צדיקים, פסח, יום טוב, ארץ ישראל, חומרות, שבת החודש, חודש ניסן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמיני, שבת החודש, מברכים ניסן, כ"ו אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


די וואך איז שבת החודש, שבת מברכים ניסן, מען גייט אריין אין די חודש הגאולה; יעדער איד קען זוכה זיין צו ווערן אויסגעלייזט פון זיינע פריוואטע גלות'ן וואס ער ליידט.


מען זאגט אין די יוצרות 'החודש אשר ישועות בו מקיפות', טייטשט מוהרא"ש, מען קען זיך אויסבארגן ישועות; וואס פאר א ישועות איז דאס בעסטע זיך אויס צו בארגן? שמחה, מען קען שוין זיין פרייליך מיטן חשבון אז באלד קומט גוטע טעג און דעמאלט וועט מען דאך זיין פרייליך, בארגט מען אויס שמחה פון שפעטער... אזוי ווי מוהרא"ש האט דערציילט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד מיטן נאמען רבי אהרן קיבליטשער זכרונו לברכה, ער איז געווען זייער א פרייליכער איד און איז שטענדיג ארומגעגאנגען מיט א שמייכל אפילו ער איז געווען אן עני ואביון, אזוי ווייט אז עס איז ממש נישט געווען וואס אריין צו נעמען אין מויל ביי אים אין שטוב. זיין ווייב פלעגט אים כסדר פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו פרייליך, מיר האבן דאך גארנישט?!" פלעגט ער איר שטענדיג ענטפערן: "דו גלייבסט דאך אז עס וועט נאך זיין גוט אמאל, נו, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט; יעצט האבן מיר טאקע גארנישט, אבער עס וועט נאך גוט זיין, און דעמאלט וועלן מיר האבן מיט וואס זיך צו פרייען, דערפאר בארג איך שוין אויס אביסל פון די שמחה פון דעמאלט, אויף צו זיין יעצט פרייליך".


מיינע טייערע ברידער פון ארץ ישראל תלמידי היכל הקודש, זייט מיר מוחל אז איך בין נישט געווען דעם ווינטער אין ארץ ישראל. איך האב געהאט אין פלאן צו זיין, איך האב אבער נישט געהאט במשך דעם ווינטער מיין פאספארט, נאר יעצט האב איך דאס באקומען, און יעצט איז שווער איבער צו לאזן די שטוב צוליב די הכנות פון פסח, זייט נישט ברוגז, איך האף מיטן אייבערשטנ'ס הילף צו זיין אין ארץ ישראל בערך צוויי וואכן נאך פסח און זיך קענען אינאיינעם מחזק זיין; בעיקר וויל איך זיין מיט די תלמידי הישיבה, די טייערע בחורים, און אויך מיט די קינדער; ווייל דאס איז ביי מיר דאס וויכטיגסטע.


יעצט איז מען זייער פארנומען מיט הכנות פאר פסח, וויל איך ענק בעטן ענק זאלן אריינברענגען דעם יום טוב פסח מיט שמחה, אויף דעם זאל מען זיך פארלייגן מער פון אלעם. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רלה) הלוואי זאלן מיר זוכה זיין צו מקיים זיין אלעס וואס דער אייבערשטער זאגט אין די תורה בפשיטות, ווייל דער עיקר אידישקייט איז תמימות ופשיטות, מען זאל זיך פרייען מיט די תורה ומצוות און נישט זוכן די חומרות, און אפילו לגבי חומרות אום פסח - האט דער רבי נישט געהאלטן אז מען זאל מקפיד זיין מיט חומרות וואס ברענגט מרה שחורה; דער רבי האט דערציילט, ווען ער איז געווען יונג און ער האט נאכנישט געוואוסט דאס שעדליכקייט פון חומרות וכו' איז ער אויך אריינגעפאלן אין דעם. ווען עס איז געקומען דער יום טוב פסח האט ער נישט געוואוסט וואס צו טון, יעדעס מאל איז אים אריינגעקומען נאך און נאך חומרות, ביז איין מאל האט ער געטראכט צו זיך: 'וואס טוט מען צו האבן ריינע וואסער אויף פסח, ווי אזוי קען איך אכטונג געבן צו האבן ריינע וואסער אויף פסח אן קיין חשש חמץ?' דעמאלט איז געווען די סדר אז מען פלעגט אנשעפן וואסער פאר גאנץ פסח, אבער דער רבי האט געטראכט אז דאס איז נישט אזוי אויסגעהאלטן ווייל מען קען נישט אפהיטן די וואסער פאר דעם גאנצן יום טוב אז עס זאל נישט צוקומען צו דעם קיין משהו חמץ, ביז דער רבי האט געטראכט אז דאס בעסטע וואסער וואלט ווען געווען "קוואל וואסער", ווייל א קוואל האלט דאך אין איין קוועלן פרישע וואסער כסדר אן קיין שום חשש חמץ. אבער דארט וואו דער רבי האט געוואוינט איז נישט געווען קיין קוואל וואסער, האט ער געטראכט אוועק צו פארן מיט די משפחה אויף יום טוב צו א פלאץ וואו עס איז דא א קוואל, אזוי שטארק זענען געווען זיינע חומרות אויף פסח; האט דער רבי אויסגעפירט: "אבער ברוך השם אז היינט דארף איך נישט קיין חומרות, היינט ווייס איך אז דער אייבערשטער האט געגעבן די תורה פאר מענטשן און נישט פאר מלאכים, היינט פריי איך זיך מיט די מצוות אליינס".


איך בעט ענק נאכאמאל, געבט אכטונג אין די ערב יום טוב טעג צו געבן גוטע ווערטער אין שטוב. די פרויען ארבעטן שווער ארויסצוטראגן די חמץ און אריינברענגען דעם פסח, זיי לייגן אריין אזויפיל כוחות אין די מצוה, דארף מען זיי מחזק זיין, און חס ושלום נישט וויי טון. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", מען דארף אכטונג געבן נישט וויי טון די ווייב, "שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", ווייל די נאטור ביי פרויען איז אז זיי זענען זייער געפיליש, זיי וויינען שנעלער; זאלט איר אכטונג געבן נישט וויי צו טון די ווייב.


מיינע ליבע ברידער, מען מוז רעדן מיט דרך ארץ, מען מוז רעדן ווייך און איידל, מען טאר נישט שרייען און שאפן; אז מען שרייט אויף די ווייב איז מען א שגץ; זייט נישט בייז וואס איך זאג אייך, מען קען גיין מיט א ירושלימ'ער קאפטן און א ווייסע קאפעלע; אז מען טשעפעט די ווייב - איז מען א באנדיט, אז מען טשעפעט די ווייב - קען מען נישט זיין אין היכל הקודש, מען מוז זיך פירן מיט דרך ארץ און יראת שמים.


גייט הפצה, יעצט בין הזמנים איז א גרויס רחמנות אויף בחורים און אינגעלייט, מען דארף גיין פארשפרייטן דעם רבינ'ס ספרים, די קונטרסים פון מוהרא"ש.


א פרייליכן שבת!

#290 - ווי אזוי מעקט מען אויס עמלק?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, שלום בית, התחזקות, תשובה, ארץ ישראל, אחדות, פורים, שבת זכור, מגילה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא, שבת זכור, י"ב אדר ב', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים פון ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך זייער צו ענק, איך וויל זיך שוין טרעפן מיט יעדן איינעם פון ענק, בפרט מיט די תלמידים; סיי די בחורים אין ישיבה, און מיט די תלמידים פון חדר; איך באקום גוטע גריסן אויף די בחורים און אויף די קינדער, איך האלט מיט פון דערווייטנס אלעס, איך האב גרויס נחת.


איך וויל ענק שרייבן אפאר ווערטער וואס מיר האבן גערעדט דעם ליל שישי, מיר האבן גערעדט אז מיר דארפן זיך זייער פרייען אז די וואך זענען מיר זוכה, מיר זענען מקיים די מצוה פון אויסמעקן עמלק. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא תצא, ד): "אָמְרוּ יִשְׂרָאֵל", אידישע קינדער זאגן פארן אייבערשטן, "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", הייליגער באשעפער דו זאגסט אונז מיר זאלן אויסמעקן עמלק, מיר קענען נישט, "אוֹמֵר לָהֶם הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה, וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", זאגט דער אייבערשטער, ענק זאלן ליינען די פרשה פון די מצוה פון אויסמעקן עמלק און איך וועל שוין טון דאס איבריגע, איך וועל אים אויסמעקן.


דאס איז מורא'דיגע חיזוק פאר אונז, ווען מיר זעען ווי שטארק די נסיונות זענען, מען שפירט ווי מען קען נישט באזיגן דעם יצר הרע און מען שרייט: "אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", באשעפער איך קען נישט באזיגן דעם יצר הרע, דעם עמלק; דארף מען זיך מחזק זיין, דער אייבערשטער זאגט: "תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה", דו בעט און בעט, דו שריי און שריי, "וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", און איך וועל דיר העלפן; דער אייבערשטער וויל נאר מיר זאלן רעדן צו אים, מיר זאלן אים בעטן.


אויך האבן מיר גערעדט אז עס קומט א הייליגע טאג, דער יום טוב פורים, מען זעט עפעס גרויסע זאכן טוט זיך פורים, אפילו מענטשן וואס א גאנץ יאר טאנצן זיי נישט און זענען נישט פרייליך, ווען עס קומט פורים - טאנצן אלע; אלע שמייכלען, אלע זינגען, אלע רעדן פון באשעפער, עס איז זייער א הייליגע טאג, אלעס קען מען פועל'ן מיט טאנצן און מיט שמחה, דער אייבערשטער זאל העלפן יעדער זאל פועל'ן אלעס וואס ער דארף; מיט שמחה, מיט פאטשן און טאנצן - קען מען אלעס פועל'ן.


איך וויל דיר בעטן איין זאך, געב אכטונג אויף דיין שלום בית, רעד מיט דרך ארץ אין שטוב, רעד שיין, ווייך און איידל. אויף שלום בית זאלט איר דאס מערסטע אכטונג געבן, ווייל נאר אזוי קען מען האבן א ריינעם מח, קדושת מרדכי ואסתר. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט אז מען קען דינען דעם אייבערשטן אין שטוב, מיט א ווייב, מיט קינדער. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט נישט האבן צוטון מיט די ווילדע מעשיות פון איבערלאזן די ווייב אליין אין שטוב, זיין אינדרויסן פון שטוב ביינאכט; דינט דעם אייבערשטן אין שטוב מיט די ווייב און קינדער.


נאך איין זאך, האטס ענק ליב, זוכט ליבשאפט, גייט שרייען צום אייבערשטן: "'כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי וְעַמִּי לְהַשְׁמִיד לַהֲרוֹג וּלְאַבֵּד' (אסתר ז, ד), הייליגער באשעפער המן וויל מיך הרג'ענען, הייליגער באשעפער איך בין אזא רחמנות, איך בין פארנומען מיט דעם, מיט יענעם, ווען איך אליין בין נאך אזוי ווייט! הייליגער באשעפער וואס וועט דא זיין מיט מיר? ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו געדענקען אז איך בין דא א גאסט און נאך אביסל וועט מען מיך אוועק לייגן אין א ווינקל אין פעלד און עס וועלן וואקסן גראז אויף מיר, איז וואס בין איך פארנומען מיט דעם, מיט יענעם?" אזוי זאלט איר שרייען צום אייבערשטן טאג נאך טאג, און אזוי וועלן מיר זיך נישט דארפן שעמען.


די הייליגע מגילה, די זיסע מגילה, די ווערטער וואס אסתר בעט דעם קעניג - די ווערטער דארפן מיר בעטן דעם אייבערשטן (אסתר ח, ג): "'לְהַעֲבִיר אֶת רָעַת הָמָן הָאֲגָגִי, וְאֵת מַחֲשַׁבְתּוֹ', ווי קען מען אוועק נעמען די שלעכטע מחשבות, העלף מיר באשעפער, ראטעווע מיך פון עבירות".


אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן יעדן טאג גיין התבודדות, זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, אים בעטן ער זאל אונז מקרב זיין צו אים - וועלן מיר זוכה זיין צו קומען צו גאר שיינע זאכן בזה ובבא.


א פרייליכן שבת און א פרייליכן פורים.

#289 - ווען מען קען נישט טאנצן ביי די אייגענע חתונה
שמחה, אמונה, חתונה, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


הכלה ... תחי'


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אייער ווייטאג, אז איר האט זיך צעבראכן אייער פוס, איר וועט נישט קענען טאנצן ביי אייער אייגענע חתונה, און אויך דארפט איר אריבערגיין א סערדזשערי, עס טוט זייער וויי.


אבער טייערע כלה ... תחי', שטארקט זיך, זייט פרייליך, איי וועט איר פרעגן, ווי אזוי שטארקט מען זיך אין אזא מצב? דער ענטפער איז, מען שטארקט זיך מיט אמונה, אז מען ווייסט 'דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס'; מיט אמונה, מיט גלייבן אז עס איז נאר פאר אונזער טובה - מיט דעם קען מען זיך שטארקן.


געלויבט דעם אייבערשטן איר זענט געזונט, אייער חתן איז געזונט, און דער אייבערשטער וועט אויסהיילן אייער פוס, נאך אביסל האט איר צוריק געזונטע פיס, זאלט איר זיך זייער שטארקן און זיין זייער פרייליך.

#288 - פארוואס האט די כלה זיך צעבראכן די פוס פאר די חתונה?
שמחה, אמונה, שמחות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און גיי צו די שמחה מיט גרויס שמחה; אז דיין טאכטער די כלה האט זיך צעבראכן די פוס זאלסטו נאכאלץ זיין פרייליך, ווייל דער אייבערשטער מאכט נאר גוטס, מען דארף גלייבן אין דעם.


די הייליגע חכמים דערציילן (נדה לא.): "שְׁנֵי בְּנֵי אָדָם שֶׁיָּצְאוּ לִסְחוֹרָה", צוויי מענטשן האבן איינגעקויפט סחורה דאס צו פארקויפן אין א צווייטע מדינה, "יָשַׁב לוֹ קוֹץ לְאַחַד מֵהֶן", גייענדיג צום שיף האט זיך איינער פון זיי צעבראכן די פיס און ער האט נישט געקענט גיין צום שיף, די שיף איז אוועק געפארן מיט'ן אנדערן שותף, מיטנעמענדיג אלע סחורה, און דער מענטש מיט'ן צעבראכענעם פוס איז אונטערגעבליבן, "הִתְחִיל מְחָרֵף וּמְגַדֵּף", האט דער מענטש אנגעהויבן רעדן קעגן די אמונה, ער האט געהאט טענות צום אייבערשטן, "לְיָמִים שָׁמַע שֶׁטָבְעָה סְפִינָתוֹ שֶׁל חֲבֵירוֹ בַּיָּם הִתְחִיל מוֹדָה וּמְשַׁבֵּחַ", נאך א שטיק צייט האט ער געהערט אז די שיף איז איינגעזינקען אין וואסער מיט אלע מענטשן מיט די גאנצע סחורה, האט ער אנגעפאנגען דאנקען דעם אייבערשטן (ישעיה יב, א): "אוֹדְךָ ה' כִּי אָנַפְתָּ בִּי", איך דאנק דיר אייבערשטער אז דו האסט געצערנט אויף מיר און מיר צעבראכן מיין פיס, "יָשֹׁב אַפְּךָ וּתְ'נַחֲמֵנִ'י", ווייל אזוי בין איך געראטעוועט געווארן פון ווערן דערטראנקען; אין דעם פסוק איז מרומז דעם הייליגן רבינ'ס נאמען, דער רבי לערנט אויס דעם מענטש אז ער זאל דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס ער טוט מיט אים, אפילו וואס עס זעט אויס ווי שלעכטס.


רוב מעשיות ענדיגן זיך נישט אזוי, רוב מעשיות ענדיגן זיך אן דעם וואס מען זאל הערן אז דער שיף איז איינגעזינקען, מען בלייבט מיט די צעבראכענע פיס, מען בלייבט מיט'ן פארשפעטיגן די שיף; טאקע דערפאר זענען זייער אסאך מענטשן צעבראכן, זיי פארלירן די אמונה, זיי האבן קשיות, אבער אז מען איז מקורב צום הייליגן רבי'ן, דעמאלט דאנקט מען דעם אייבערשטן אפילו מען ווייסט נישט דעם אויספיר, פארוואס דער אייבערשטער האט געמאכט מען זאל זיך צעברעכן די פיס, מען ווייסט נישט פארוואס מען האט פארשפעטיגט די שיף, פארוואס מען האט פארלוירן די געשעפטן; מען בלייבט געטריי.


הער א מעשה, עס איז געווען א איד וואס האט געדארפט כאפן א פליגער צו די חתונה פון זיין קינד, למעשה האט ער פארפאסט די פליגער און נישט געקענט זיין ביי די חתנה, ער האט זיך געבעטן מען זאל אים אריינלאזן אבער די מאנשאפט האבן געזאגט מען לאזט מער נישט אריין. דער איד איז געווען זיער צעבראכן, ער האט געוויינט, די ווייב האט געוויינט, אלע האבן געוויינט, ער האט זיך נישט געקענט בארואיגן, ביז ער טרעפט א איד, און יענער פרעגט אים: "וואס ביסטו אזוי בעצבות?" דער איד דערציילט אים ווי ער האט געדארפט כאפן א פליגער אנצוקומען צו זיין קינד'ס חתונה און ער האט דאס פארפאסט מיט אפאר סקונדערס, פרעגט אים דער איד: "אויב וואלסטו געהערט אז די פליגער האט געקראכט און אלע פאסאנזשירן זענען גע'הרג'עט געווארן, וואס וואלסטו געטון?" זאגט ער: "וואס הייסט וואס איך וואלט געטון? איך וואלט געטאנצן אין גאס און געמאכט א גרויסע סעודת הודאה, און איך וואלט דערציילט פאר יעדן איינעם די ניסים און חסדים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט מיר, ווי ער האט מיך געראטעוועט"; זאגט אים דער איד: "קומט אויס אז דער אייבערשטער דארף גיין הרג'ענען א גאנצע פליגער מיט אומשולדיגע מענטשן אז דו זאלסט זיין פרייליך, און נאר דעמאלט וועסטו אים דאנקען, און אז דער אייבערשטער ראטעוועט יעדן איינעם איז דיר נישט גוט?!"


עס ליגט אין דעם זייער א טיפע געדאנק, מען דארף דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אפילו מען זעט נישט און מען פארשטייט נישט.


טייערער ליבער ... נרו יאיר, אז דו וועסט זיין פרייליך און דו וועסט פרייליך מאכן דיין טאכטער, דו וועסט טאנצן און שפרינגען - וועסטו זוכה זיין אז די בעטלערס וועלן קומען צו דיר אויף די חתונה, אויך דער בעטלער אן די פיס.





 


 





 

#287 - זיך אנשטרענגען צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס
תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער, שטרענגט זיך אן דאס מערסטע וואס איז שייך צו זיין דרך ארץ'דיג אין קלאס, נישט טון זאכן ביים פארלערנען, נאר קוקן אויף די לערערין און אויסהערן.


אלע לערערינס וואס קומען אין סקול זענען גוטע לערערינס און טייער, אלע לימודים וואס מען לערנט אין סקול - איז וויכטיג; בעט איך אייך זייער איר זאלט פרובירן דאס בעסטע וואס איר קענט זיין וואויל.


בעטס דעם אייבערשטן אויף שמחה, נאר דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו שמחה, בעטס: "הייליגער באשעפער, מאך מיך פרייליך, רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון מיין קאפ ביז מיין פוס, איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות השמחה זאל איך זוכה זיין נכלל צו ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיר אייבערשטער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס, און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליין, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#286 - תשובה ביי פרויען איז צו זיין אין א גוטע גוסטע
שמחה, חיזוק פאר פרויען, תשובה, שכחה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"א אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר דארפט זיך נישט זארגן פון די אלטע מעשיות פון אלס מיידל. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "ביי דער וועלט איז שכחה א חסרון, אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון שטערט עס אים פון גיין ווייטער אין לעבן, פון זיין א גוטער איד"; דעריבער זאלט איר זיך נישט מבלבל זיין פון די מעשיות פון אלס קינד וכו' וכו'.


איך האב געהאט א באבע א גרויסע צדיקת, רחל לאה טייטלבוים עליה השלום, זי פלעגט זאגן פאר די טעכטער און די אייניקלעך: "תשובה ביי פרויען איז איין זאך, זיין אין א גוטע גוסטע, שמייכלען און זיין צופרידן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#285 - וועסט גארנישט פארדינען פון דיין טרויעריגע לאנגע נאז
שמחה, עצבות, חודש אדר

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ב אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר זענען אין חודש אדר, א חודש פון שמחה; מעגסט שוין שמייכלען, מעגסט שוין אויסגראדן די קנייטשן פון דיין שטערן, לאז אפ די עצבות און מרה שחורה, וועסט גארנישט מרוויח זיין פון זיין בעצבות, מיט א לאנגע נאז; געב א שמייכל.


בעט אויף שמחה, ווייל די וויכטיגסטע זאך איז שמחה. מוהרא"ש זאגט (ספר מקור השמחה הודעות נחוצות, אות צא) מען קען זען אויפן פנים פונעם מענטש צי ער איז ביי די קדושה אדער ער דארף תשובה טון; אז מען האט א ליכטיגע פנים - איז א סימן אז דער מענטש איז ביי די קדושה, מען איז דבוק צום צדיק אמת, און חס ושלום אז דער מענטש איז מיט א טונקעלע פנים - איז ער נעבעך פארכאפט ביי די נישט גוטע און ער איז ווייט פונעם צדיק.


בעט דעם אייבערשטן אויף שמחה, און פרוביר מיט אלע כוחות ארויפצולייגן אויפן פנים א שמייכל. ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כג): "אַנְפִּין נְהוֹרִין" א ליכטיגע פנים, "פָּנִים דִּקְדֻשָּׁה", "בְּחִינַת חַיִּים" - דאס איז א סימן אז מען איז ביי די קדושה, דאס איז לעבן, "אַנְפִּין חֲשׁוֹכִין" און א טונקעלע פנים, "סִטְרָא אָחֳרָא", איז א סימן אז מען איז ביי די נישט גוטע, "בְּחִינַת מִיתָה", מען האט א טויטע לעבן; שמחה איז די וויכטיגסטע זאך און די הייליגסטע זאך, ווען מען איז פרייליך איז מען אפגעהיטן פון עבירות, מען איז אפגעהיטן פון אלע שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#284 - מיט שמחה וועסטו מצליח זיין, מיט זארגן וועט גארנישט ווערן
שמחה, נקודות טובות, דאגות, דראגס

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, שובבי"ם, י"ג אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, וויליאמסבורג


דו ווילסט דאך הצלחה, און דו פרעגסט שטענדיג וואס דו קענסט טון פאר הצלחה, דו ווארסט אויף שפע.


נעם די איין שורה פון ספר המדות און זיי זיך מוסר נפש אויף דעם, וועסטו זייער זייער מצליח זיין. דער רבי זאגט (ספר המידות אות שמחה חלק ב', סימן א): "מִי שֶׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד", ווער עס איז שטענדיג פרייליך, "עַל יְדֵי זֶה הוּא מַצְלִיחַ", דורכדעם וועט ער האבן הצלחה.


בעט נאר אויף שמחה, און טו אלעס צו זיין פרייליך, נישט טרינקען ברוינפן אדער נעמען דראגס, דאס איז נישט שמחה, דאס איז אנטלויפן פון זיך, פון מציאות; איך רעד פון שמחה, זיך פרייען 'איך בין א איד', זיך פרייען מיט ציצית, תפילין, מיט אמונה, מיטן התקרבות לרבינו.


מיט שמחה וועסטו מצליח זיין, און מיט זארגן – וועט גארנישט ווערן.

#283 - נישט לאזן די קינדער'ס ציין פארנאכלעסיגט און פארדרייט
שמחה, רפואה, געלט, דאקטורים, ציינער

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תרומה, שובבי"ם, ה' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיינע פראגעס.


מאך פאר דיין טאכטער ברעיסעס, זי זאל האבן געזונטע שיינע ציין. אז די אינשורענס וויל נישט באצאלן – זאלסטו עס באצאלן, עס איז נישט גערעכט צו לאזן די קינדער'ס ציין פארנאכלעסיגט און פארדרייט צוליב דעם אז עס קאסט געלט.


אזוי אויך זאלסטו זען זי זאל האבן ווייסע ציין. עלטערן מוזן טון דאס בעסטע פאר די קינדער, בפרט פאר די טעכטער, זיי זאלן נישט אויסקוקן נאכגעלאזט.


בנוגע וכו'; אז דו שפירסט זיך גוט – איז דאך גוט, צום דאקטער גייט מען נאר אז מען שפירט נישט גוט. אויסער דאקטער פרייליך; צו אים דארף מען גיין א גאנצן צייט, אזוי אויך דאקטער פעלדמאן, דאקטער לערנער און דאקטער וואסערמאן.


מוהרא"ש האט מיר דערציילט דער סוד פון די פיר דאקטוירים, ווען דער דאקטער האט אנגעשראקן מוהרא"ש אז ער גייט שוין אוועק פון דער וועלט – איז מוהרא"ש אנטלאפן פון יענעם דאקטער, ער איז מער נישט צוריק געגאנגען צום יענעם משוגע'נעם דאקטער, און דעמאלט האט מוהרא"ש מגלה געווען דער סוד פון די פיר דאקטוירים, פון לערנען תורה; דאס איז דאקטער לערנער, און פון גיין אין מקוה אין פערציג סאה וואסער יעדן טאג, דאס איז דאקטער וואסערמאן, און גיין אין פעלד יעדן טאג זיך מתבודד זיין, דאס איז דאקטער פעלדמאן, און בעיקר שמחה, זיין פרייליך אז מען איז א איד, מען טוט מצוות, מען האט דעם אייבערשטן, דאס איז דאקטער פרייליך.


אז דו זעסט בלוט אין בית הכסא ביים ארויסגיין; וואס דארפסטו קוקן אין בית הכסא? וואס דארפסטו זוכן אויף וואס צו זארגן? קוק נישט און זארג נישט, און דער אייבערשטער זאל דיך היטן פון אלעם שלעכטס, זאלסט זיין געזונט און שטארק.


רק חזק, זיי פרייליך, טאנץ און פאטש.

#282 - די עיקר תשובה, זיין בשמחה און פרייליך מאכן אנדערע
שמחה, תשובה, דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע ליבער ... נרו יאיר


די גרעסטע זאך צו טון פאר תשובה, אז דער אייבערשטער זאל מוחל זיין די עבירות – איז זיין פרייליך און פרייליך מאכן די ווייב און קינדער. מוהרא"ש זאגט, א בעל עבירה, זיין עיקר תשובה איז, ער זאל זיין נאר בשמחה און פרייליך מאכן אנדערע, און בפרט זיין ווייב און קינדער, ווייל שמחה היילט אויס, שמחה ברענגט סליחה וכפרה.


שטארק זיך, לערן יעדן טאג חומש, משניות און גמרא, די דריי לימודים זאלסטו לערנען יעדן טאג.


איך האף צום אייבערשטן דיר צו קענען באצאלן די גרויסע געלטער וואס דו האסט מיר געבארגט, על כל פנים נישט נאכן זמן הפרעון.

#281 - לעבן אין שטוב באהבה אחוה ושלום ורעות
שמחה, שלום בית, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תרומה, שובבי"ם, ד' אדר א', שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דיין ווייב האט מיר געשריבן אז עס איז א מחי' צווישן ענק, עס איז צוריק דא שלום, מען האט זיך ליב, מען לעבט מיט ליבשאפט.


איך פריי זיך זייער, איך באקום פרישע כחות יעדע מאל איך הער אז מען לעבט בשלום און מיט ליבשאפט.


טייערער ליבער ברודער, טו אלעס עס זאל אזוי בלייבן, מען זאל זיך ליב האבן מען זאל רעדן שיין איינער צום צווייטן.


שלום בית איז תיקון הברית; אז מען לעבט מיט די ווייב באהבה אחוה ושלום ורעות – איז מען אלעס מתקן.


אויך שמחה איז סליחה וכפרה.

#280 - איך פאר אוועק שאפן געלט פאר די מלמדים
שמחה, מוסדות, שבת קודש, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת משפטים, שובבי"ם, א' דר"ח אדר, שנת תשפ"ד לפ


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן בין איך געפארן געבן די ליל שישי שיעור אין לעיקוואד, מיר האבן געגעסן א סעודה לכבוד ראש חודש אדר, און דער אייבערשטער האט געגעבן גוטע דיבורים, מען האט גערעדט פון רבי'ן, און אז מען רעדט פון רבי'ן - טוען אלע תשובה; דער רבי האט געזאגט: "איך האב גע'פועל'ט ביים אייבערשטן, ווען מען וועט רעדן פון מיר וועט מען האבן א הרהור תשובה, מען וועט ווערן כקטן שנולד".


מיר האבן געלערנט די תורה פון "וְאֵלֶּה הַמִּשְׁפָּטִים אֲשֶׁר תָּשִׂים לִפְנֵיהֶם", (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן י'), דער רבי זאגט: "כְּשֶׁיֵּשׁ, חַס וְשָׁלוֹם, דִּינִים עַל יִשְׂרָאֵל, עַל יְדֵי רִקּוּדִים וְהַמְחָאַת כַּף אֶל כַּף נַעֲשֶׂה הַמְתָּקַת הַדִּינִין", וואס טוט מען ווען עס איז דא דינים? דורך טאנצן און פאטשן גייען אוועק די דינים, אז מען איז פרייליך גייט מען ארויס פון אלע צרות; די שלום בית ווערט גוט, די פרנסה ווערט ברייט, און בעיקר - מען קען גרינגער באזיגן דעם יצר הרע ווען מען איז פרייליך, ווען מען פאטשט און מען טאנצט.


די וואך שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך פאר אוועק שאפן געלט פאר די מלמדים, איך האף דו ביסט מכיר טובה אז איך העלף דיר, איך פאר אוועק פון שטוב אנשטאט דיר; עס וואלט ווען געדארפט זיין אז דו זאלסט זיין דער וואס איז פארנומען זוכן א וועג פאר דיינע קינדער זיי זאלן האבן א מלמד מיט א לערערין וכו', למעשה פָּארע איך זיך פאר דיר; מיט אלע כוחות שאף איך געלט פאר דיינע קינדער, זאלן האבן מלמדים און לערערינס.


זיי פרייליך, זיי זיך מוסר נפש אויף דעם, בפרט אין שבת קודש; שבת דארף מען זיין נאר פרייליך, קריג זיך נישט מיט קיינעם, בפרט אין שטוב זאל זיין נאר שלום.


א פרייליכן שבת, א גוטן חודש.

#279 - מען פאלט און מען הייבט זיך
שמחה, התחזקות, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ח שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


העיקר מה שקורין "זיך דערהאלטן"; העיקר ווען עס גייט איבער - דערהאלט מען זיך; מען טאנצט און מען זינגט צום אייבערשטן. אזוי ווי די מעשה גייט, אז דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהאט א תלמיד וואס האט געהייסן רבי שאול מטעפליק זכרונו לברכה, ער איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגער ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק, און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות, האט אים רבי נתן געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאכנישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן - דעמאלט וועל איך הנאה האבן".


מארגן וועט זיין די ליל שישי שיעור אין לעיקוואד, אינאיינעם מיט א סעודת ראש חודש, איך דארף מחזק זיין די לעיקוואד אנשי שלומינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#278 - מען וויל זען ווי דו דערהאלסט זיך
שמחה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ח שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איינער פרעגט מוהרא"ש, אויף וועלכע זאך זאל איך זיך פארלייגן אין לעבן? וואס וויל דער אייבערשטער זען ביי מיר? מוהרא"ש ענטפערט אים אזוי זיס, איך טראכט דו קענסט נוצן די ענטפער פאר דיר; מוהרא"ש זאגט אים: "אין הימל וויל מען איין זאך פון דיר, מען וויל זען ווי דו טאנצט און זינגסט, מען וויל זען ווי דו דערהאלסט זיך און דו האסט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן".


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן אזא רבי מיט אזעלכע תלמידים וואס לאזן אונז נישט פאלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#277 - וויינט נישט ווען ער זעט, נאר שמייכלט
שמחה, שלום בית, וויינען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת משפטים, שובבי"ם, כ"ז שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר שפירט ווי איר ווילט קייכן (וויינען שטארק) – זאלט איר דאס חס ושלום נישט טון ווען אייער מאן זעט, ער קען זיך זייער דערשרעקן, ער איז שוין אביסל דערשראקן פון אייך זען קייכן.


איר האט א טייערע וואוילע ערליכע מאן, וויינט נישט ווען ער זעט, נאר שמייכלט און שמייכלט און שמייכלט.


שרייבט מיר יעדע וואך א בריוו.

#276 - שמייכלט און שמייכלט, זיך אפרוען און ווייטער שמייכלען
שמחה, חיזוק פאר פרויען, עבודת השם, וויינען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת יתרו, שובבי"ם, כ' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן ... נרו יאיר איז א טייערער אינגערמאן, איר זענט גליקליך אז איר האט זוכה געווען צו א טייערע מתנה פון באשעפער.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אזא מתנה, און איר זאלט זיין זייער פרייליך.


וויינט נישט ווען אייער מאן זעט, ער זאגט מיר ער קען עס נישט נעמען, ער ווערט זייער דערשראקן. וויינט נאר שטילערהייט צום אייבערשטן, און ווען אייער מאן קומט אהיים – זאלט איר שמייכלען און נאר זיין פרייליך.


שמייכלט און שמייכלט, און ווען איר האט שוין נישט קיין כח צו שמייכלען – זאלט איר זיך אפרוען און שמייכלען; דאס איז דער עיקר עבודת השם ביי פרויען, צו זיין פרייליך, שמייכלען צום מאן.

#275 - א טערעפיסט קען נישט היילן, אבער דער מאן קען אויסהיילן
קינדער, שמחה, אמונה, שלום בית, טערעפי

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בא, שובבי"ם, ה' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין ווייב איז יעצט אין א דעפרעסיע - דארפסטו איר היילן, א טערעפיסט קען נישט היילן, אבער דער מאן קען אויסהיילן. די הייליגע חכמים דערציילן (שבת קכט.): "בְּרַתֵּיהּ דְּרַב חִסְדָּא טָבְלָה בְּגוֹ תְּלָתִין יוֹמִין שֶׁלֹא בִּפְנֵי בַּעְלָהּ וְאִצְטְנִיאַתְּ", רבא'ס ווייב האט זיך פארקילט און זי איז קראנק געווארן, רבא איז דעמאלט נישט געווען אין שטוב, ער איז געווען אין ישיבה אין פומבדיתא (דעמאלט איז געווען דער סדר אז מען פלעגט אוועק פארן פאר א לאנגע צייט לערנען תורה), "וְאַמְטוּי לְעַרְסָה בַּתְרֵיהּ דְּרָבָא לְפוּמְבַּדִיתָא", האט מען איר געטראגן מיט איר בעט קיין פומבדיתא אין די ישיבה וואו רבא איז געווען ראש ישיבה און זי איז אויסגעהיילט געווארן; קוק נאך די גמרא, ודו"ק.


מיט שמחה קעסטו איר היילן, מיט ווערטלעך, מיט גוטע ווערטער, און בעיקר מיט אויסהערן, איר געבן די געפיל אז דו ביסט מיט איר און דו פארשטייסט איר.


אויך זאלסטו רעדן מיט איר אסאך ווערטער פון אמונה, דאס איז די איינציגסטע מעדעצין פאר דעפרעסיע; ווי מער מען חזר'ט 'אין עוד מלבדו, עס אזי גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן, אלעס איז דער אייבערשטער, ער מאכט אלעס, ער טוט אלעס, גארנישט פאסירט פון זיך אליינס, אז מען געבוירט א קינד איז דאס פונעם אייבערשטן, און אז מען איז מפיל איז דאס אויך פונעם אייבערשטן' - דער ווערט פרייליך, און אז מען פארגעסט פון אייבערשטן, מען טראכט 'איך מאך, איך טו, איך קען, איך ברענג קינדער, איך בין שולדיג' - דאס ווארפט אריין אין א דעפרעסיע.


יעצט איז נישט קיין צייט פון האבן קינדער, יעצט איז א צייט פון ווארטן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים כב:): "כְּשֵׁם שֶׁקִּבַּלְתִּי שָׂכָר עַל הַדְּרִישָׁה, כָּךְ קִבַּלְתִּי שָׂכָר עַל הַפְּרִישָׁה", יעדע זאך האט זיין צייט; עס איז דא עת ללדת, און עס איז דא צייטן פון מאכן זיכער אז די ווייב איז געזונט פיזיש און גייסטיש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#274 - הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן א גאנץ שבת
שמחה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת בא, שובבי"ם, ט' שבט, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", מען דארף זיין זייער פרייליך שבת, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און טייער, "וְהַכְּלָל, שֶׁצָּרִיךְ לִנְהֹג שִׂמְחָה גְּדוֹלָה בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ, וְלִבְלִי לְהַרְאוֹת שׁוּם עַצְבוּת וּדְאָגָה כְּלָל, רַק לְהִתְעַנֵּג עַל ה'", מען טאר נישט זיין טרויעריג שבת און נישט זיין פארזארגט שבת, נאר פרייליך.


די תורה האט דער רבי געזאגט ווען דער רבי האט געפרעגט רבי נתן: "ביסטו פרייליך שבת?" האט רבי נתן געזאגט: "צומאל בין איך פרום", האט דער רבי אים געזאגט: "שבת דארף מען זיין נאר פרייליך".


בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין שבת נאר פרייליך, העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן א גאנץ שבת"; לייג צו דיינע אייגענע תפילות.


א פרייליכן שבת.

#273 - אפשווייגן אויף בזיונות, איז גרעסער פון פאסטן
שמחה, רפואה, ערב ראש חודש

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט ערב ראש חודש איז א צייט פון תשובה, פון תיקון המעשים, מען זאגט יום כיפור קטן; דער עיקר דארף מען אפשווייגן אויף אלע בזיונות, דאס איז גרעסער פון פאסטן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו): "וְעִקַּר הַתְּשׁוּבָה כְּשֶׁיִּשְׁמַע בִּזְיוֹנוֹ, יִדֹּם וְיִשְׁתֹּק", אז מען הערט א בזיון און מען שווייגט, מען ענטפערט נישט - דאס איז דער עיקר תשובה.


שטארק זיך צו זיין פרייליך, פריי זיך מיט 'שלא עשני גוי, א גוי בין איך נישט', וואס זאל נאר זיין האבן מיר א הייליגע אידישע נשמה; מיט דעם קען מען זיך זייער פרייען, און אז מען איז פרייליך - גייען אוועק אלע פראבלעמען, אלע קרענק, פיזישע און גייסטישע. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שם חלק ב', סימן כד): "כָּל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם", אלע מחלות און אלע קרענק, "כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", קומען צום מענטש ווייל מען איז נישט פרייליך, מען איז דערביטערט און דיפרעסט, "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ", אפילו די דאקטוירים זאגן, "שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אז אלע מחלות קומען פון דיפרעסיע, ווייל מען איז נישט פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#272 - הייליגער באשעפער, מאך א נס איך זאל ווערן פרייליך און זיך קענען ליידן
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען, נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שמות, שובבי"ם, י"ט טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


בעטס פאר איין זאך, בעטס פאר שמחה, ווייל אז מען איז פרייליך – האט מען אלעס, און אויב מען איז נישט פרייליך, מען קען זיך נישט ליידן – האט מען גארנישט.


זאגט די תפילה יעדן טאג:


"הייליגער באשעפער איך דאנק דיך פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיר, דו ביסט אזוי גוט צו מיר, דו געבסט מיר נאר גוטס.


הייליגער באשעפער איך בעט דיך זייער, מאך א נס איך זאל ווערן פרייליך און איך זאל מיך קענען דערליידן, איך ווייס נישט וואס צו טון מיט מיר, איך בין נישט פרייליך, איך האב זיך נישט ליב, איך לייד, איך לעב נישט.


הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך, הייל מיך אויס, געב מיר א פרישע גייסט, א פרייליכקייט, דו ביסט דאך א כל יכול, דו קענסט אלעס טון.


הייליגער באשעפער, איך טו תשובה, איך גיי שוין זיין וואויל, איך גיי נאר טון גוטע זאכן, האב אויף מיר רחמנות, זע מיין צעבראכענע הארץ, איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי פארווייטאגט, איך קען מער נישט, אנא ה' הושיעה נאר, אנא ה' הצליחה נא, אנא הושעני.


בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, זאלסטו מיך אויסהיילן און פרייליך מאכן, אמן כן יהי רצון".


זעט צו הערן לעבעדיגע מוזיק, אויך זאלט איר זיין שטארק זיך אפצוגיסן אינדערפרי ביים בעט "נעגל וואסער", אוועק צו נעמען די רוחות רעות.

#271 - אין ברסלב האט מען נישט אנגענומען די סגולה פון זארגן
קינדער, שמחה, תודה והודאה, סגולות, דאגות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ... שיחיו


ענק האבן קוים חתונה געהאט און שוין זענט איר באזארגט אויף קינדער; וואס דארפט איר זארגן? זארגן וועט אייך נישט העלפן, זארגן מאכט שוואך און אלט; אין ברסלב האט מען נישט אנגענומען די סגולה פון זארגן, אין ברסלב איז דא די סגולה פון שמחה, פון טאנצן, פאטשן און זינגען.


איך בעט ענק מיינע טייערע, באליבט ווי קינדער – זארגט נישט, מאכט אייך נישט משוגע מיט זארגן, זייט פרייליך, דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן, געבט אוועק יעדן טאג א צייט פאר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, און אויך אביסל צייט אויף טאנצן, און איר וועט זען גרויסע ניסים.

#270 - זיך איבערבעטן און זיין נאר פרייליך אום שבת קודש
שמחה, שלום בית, שבת קודש, חמרות ופרישות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען שבת קומט דארפן מיר זיך זייער פרייען, שבת דארף מען זיין זייער פרייליך. דער רבי האט אונז אנגעזאגט אויף דעם, צו זיין גאנץ שבת פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז), און חס ושלום זיך קריגן אדער זיין בכעס.


דער חיד"א זאגט (עבודת הקודש מורה באצבע סימן ד, אות קמ), ערב שבת קומט דער שטן אין יעדע שטוב און ער מאכט עס זאל ווערן א מחלוקה צווישן מאן און ווייב, ער האט זייער מורא ווען מאן און ווייב פארטראגן זיך, בעיקר שבת קודש; ווייל ווען די מאן און ווייב פארטראגן זיך און לעבן צוזאמען באהבה ושלום - דעמאלט האט ער נישט קיין שום שליטה אויף זיי.


בעט איבער דיין ווייב, זאג איר בפה מלא: "זיי מיר מוחל"; זאג עס מיט הארץ, נישט אונטער די נאז. זיי נישט קיין אויבער חכם, עס לוינט נישט צו ליידן א גאנץ לעבן וועגן אביסל גאווה, שוין גענוג געליטן פון די פארשטונקענע גאווה, פון נישט פּאסטן צו איבערבעטן, פון נישט פּאסטן צו רעדן שיין ווי אן ערליכער איד דארף רעדן, בעט איר איבער און געב איר גוטע ווערטער, פיר זיך ערליך און הייליג.


זיך אפשיידן וכו' - דאס איז נישט די תורה וועג, נישט אהיים קומען - דאס איז נישט די וועג, ביים רבי'ן הערן מיר הייליגע לימודים, מען זאל יא לעבן אינאיינעם וכו'.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל דיר גארנישט אנגיין אין שטוב, זאלסט נישט מקפיד זיין אין שטוב, זאלסט זיין פרייליך, טאנצן און זינגען א גאנץ שבת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א פרייליכן שבת.

#269 - זיין פרייליך, דאס איז די גרעסטע ישועה
שמחה, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויגש, עשרה בטבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף אייער פראגע, אויב איר קענט זיך נאך יעצט אויסבעטן ביים אייבערשטן אויף אלטע בושות; מען האט אייך פארשעמט אין אייער אלטע סקול, און דעמאלט האט איר נישט געוואוסט אז מען קען רעדן צום אייבערשטן און מען קען זיך אויסבעסטן ווען מען האט א בושה; ווילט איר וויסן אויב יעצט ווען איר דערמאנט זיך ווי מען האט אייך אויסגעצאפט דאס בלוט – צי איר קענט יעצט אויסבעטן?


אודאי קענט איר זיך נאך יעצט אויסבעטן; יעדעס מאל איר דערמאנט זיך פון אן אלטע בושה - זאלט איר זאגן דעם פסוק (תהלים כה, יח): "'רְאֵה עָנְיִי וַעֲמָלִי וְשָׂא לְכָל חַטֹּאותָי', הייליגער באשעפער זע מיין ארעמקייט און מיין פלאג, און פארגיב מיר אלע מיינע זינד"; און בעטס זיך אויס א ישועה, בעטס אויף זיין פרייליך, דאס איז די גרעסטע ישועה וואס מען קען באקומען.


זייט פרייליך, זינגט און טאנצט, און שמועסט מיטן אייבערשטן; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן - אלץ מער שפירט מען טעם גן עדן.


א גוט שבת.

#268 - לעבן מיטן אייבערשטען
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, נעגל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אויף אייער פראגע, ביי די שיעורים זאגט מען 'מען קען זיין קיל (טשילד אוט) מיטן אייבערשטן', און פון די אנדערע זייט זאגט מען אז דאס טאר מען נישט, יענץ טאר מען נישט; אויב שמירן די נעגל איז נישט גוט, א לאנגע צעלאזטע שייטל איז נישט גוט און א סמארטפאון איז נישט גוט – איז ווי קען מען זאגן אז מען קען זיין קיל (טשילד אוט) מיטן אייבערשטן?


דער ענטפער איז, ביידע זענען ריכטיג, ביידע לימודים זענען לימודים פונעם צדיק; פון איין זייט לערנט אונז דער צדיק מען זאל זיין איידל, מען זאל נישט שמירן די נעגל און זיך אפשערן די האר, דער צדיק בעט זיך, ווייל נאר איר וועט פון דעם פארדינען, דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה.): 'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב, 'מַאן גָּרִים דָּא' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס; און פארשטייט זיך מידה טובה מרובה, בזכות זיך אפשערן וועט די פרוי האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער; דער צדיק וויינט, 'טייערע אידישע טעכטער, מען קען זיך איינשפארן אלע צרות, מען קען ברענגען משיח', און פון די אנדערע זייט, אז איר זענט נאך ווייט פון די זאכן, אייער מח דארף נאך די זאכן, אייער מח קען נישט פארנעמען זיך אפשערן, זיך נישט שמירן וכו' וכו', זאלט איר אבער לעבן מיטן אייבערשטן, איר זאלט בעטן אויף דעם, איר זאלט וועלן און בענקען צו זיין איידל. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "איך זאג אנדערש פון די וועלט, די וועלט זאגט 'אז דו ביסט אראפגעפאלן, דו עסט חזיר רחמנא לצלן – זאל עס שוין רינען אויפן בארד', איך זאג אנדערש, איך זאג 'אז דו ביסט אראפגעפאלן – זאל עס כאטשיג נישט רינען אויפן בארד'"; שרייט צום אייבערשטן, בעטס דעם אייבערשטן.


וואויל איז דעם וואס לעבט מיטן באשעפער, יעדע זאך בעט ער פונעם אייבערשטן, יעדע זאך טראכט ער 'וואס איז די ווילן פונעם אייבערשטן?' מען מעג פארברענגען, עסן, שמועסן, אבער אין די זעלבע צייט געבט מען זיך אכטונג צו רעדן איידל, און מען עסט נאר מיט א הכשר, און מען האלט די שטוב ריין, אפגעהיטן פון עבירות; פון איין זייט איז מען קיל – אבער מיט די תורה.


בעטס דעם אייבערשטן אויף די זאך, דאס מערסטע אויף שמחה, בעטס אים די תפילה: "הייליגער באשעפער העלף מיר זיין פרייליך, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, נישט האבן קיין תרעומות אויפן אייבערשטן, נישט פרעגן קיין קשיות, נאר גלייבן אז דומם, צומח, חי און מדבר, הכל לכל איז עצם עצמיות חיות אלקותו יתברך, אלעס איז דער אייבערשטער.


הייליגער באשעפער, געב מיר כח, געב מיר מח, געב מיר אמת'ע שמחה מיט א שטארקע אמונה, איך זאל נישט קוקן אויף קיינעם, איך זאל קיינעם נישט מקנא זיין, איך זאל ליב האבן מיין מאן מיט מיינע קינדער, איך זאל ליב האבן יעדע פינטל פון אידישקייט, בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן".

#267 - שווערע עבודות, שווערע תיקונים אין די שובבי"ם טעג
שמחה, שובבי"ם, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז דו זוכסט שווערע עבודות, שווערע תיקונים אין די שובבי"ם טעג - זאלסטו נעמען די עבודה פון זיך פרייען אז דו ביסט א איד, ווייל עס איז גרינגער צו פאסטן - ווי זיך פרייען אז מען איז א איד, און מיט שמחה קען מען אלעס פאררעכטן.


מיין זון הרב שלמה נרו יאיר מאכט א וואך נאכט מארגן נאכט אין שטעטל, וועט די וועכנטליכע ליל שישי שיעור זיין מיטן אייבערשטנ'ס הילף אין שטעטל; איך האף דו וועסט קומען צום שיעור, זיך אויפפרישן, זיך באנייען מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן.


איך וועל די שבת זיין מיטן אייבערשטנ'ס הילף אין וויליאמסבורג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.