בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#381 - נאך ארבעט וועט גייט אויפ'ן חשבון פון די קינדער
שמחה, מלמדים, שטעטל, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר, גבאי פון שטעטל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט ריכטיג דאס וואס דו ווילסט נעמען דעם מנהל ר' ... זאל פארלערנען דעם דף גמרא אינדערפרי אין שול, דער מנהל איז פארנומען מיט אונזערע קינדער, זיי מחנך זיין מיט תורה ויראת שמים, און אז דו וועסט אים געבן נאך זאכן צו טון - וועט דאס גיין אויף די חשבון פון אונזערע קינדער.


אזוי אויך זע איך אז דו האסט גענומען דעם מלמד ר' ... זאל העלפן מיט צושטעלן אכסניא'ס פאר אלע געסט וואס קומען אין שטעטל אויף שמחת תורה; עס איז דא גענוג און נאך אינגעלייט וואס ווילן העלפן בויען דעם שטעטל, דער מלמד טוט פאר אונזערע קינדער, סיי ער איז מלמד און סיי ער גרייט אן די לימודים פאר אלע כיתות פאר די קומענדיגע יאר, עס לוינט נישט זיי צו נעמען, עס וועט גיין אויפן חשבון פון אונזערע קינדער.


זע אין שטעטל זאל זיין פרייליך, מען זאל רעדן שיין איינער צום צווייטן, ווייל דאס איז אונזער הצלחה, נאר אז עס וועט זיין ליבשאפט צווישן אנשי שלומינו וועט זיין הצלחה, וועלן אלע האבן ברייט פרנסה און מען וועט קענען באצאלן די מלמדים און אלע איינגעשטעלטע; אלעס ווענדט זיך אין די ליבשאפט צווישן אונז.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#380 - נישט כעס'ן אויף די ווייב און קינדער
שמחה, התחזקות, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ב אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת זאלסטו זיין פרייליך, ווייל די גאנצע שפע פון די קומענדיגע וואך איז געוואנדן לויט די שמחה פון שבת קודש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט.), ווען א מענטש איז פרייליך און ער איז מכבד דעם שבת וועט ער זוכה זיין צו שפע און צו גרויס עשירות; זאלסטו זיין שבת נאר פרייליך, זאלסט זיך נישט כעס'ן אויף דיין ווייב און קינדער, און אז עס גייט יעצט אריבער אויף דיר שווערע ביטערע נסיונות זאלסטו זיך דערהאלטן; וועסטו צוקומען צו שיינע זאכן.


רבי נתן האט אמאל געשמועסט מיט אנשי שלומינו אז מען דארף זיך דערהאלטן מיט אלע כוחות, ווייל אויף יעדן איינעם גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות; אינמיטן רעדן האט ער זיך צופייערט און געזאגט: "פארוואס איז רבי שמעון בן יוחאי געווען רבי שמעון בן יוחאי? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, פארוואס איז דער אר"י הקדוש געווען דער אר"י הקדוש? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, פארוואס איז דער בעל שם טוב הקדוש געווען דער בעל שם טוב הקדוש? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, פארוואס איז דער הייליגער רבי געווען דער הייליגער רבי? ווייל ער האט געהאט די מאס התחזקות, און פארוואס בין איך וואס איך בין? ווייל איך האב די מאס התחזקות"; ווייל אויף אלע צדיקים איז איבערגעגאנגען שווערע ביטערע נסיונות, און ווייל זיי האבן זיך דערהאלטן - זענען זיי צוגעקומען צו זייערע מדריגות.


א פרייליכן שבת.

#379 - נישט אויפגעבן ווען מען פאלט
תפילות אויף אידיש, שמחה, תשובה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בעט דעם אייבערשטן ביי התבודדות: "רבונו של עולם, 'אחת שאלתי מאת ה' איין זאך בעט איך דיר רבונו של עולם, 'אותה אבקש' און נאר דאס איז מיין געבעט, 'שבתי בבית ה' כל ימי חיי' איך זאל בלייבן זיצן שטענדיג אין דיין הויז, איך זאל בלייבן ביים צדיק, 'לחזות בנעם ה' איך זאל שפירן די זיסע איינגענעמע ליכטיגקייט פון דיר רבונו של עולם, 'ולבקר בהיכלו'".


דאס דארף זיין אונזערע תפילות צום אייבערשטן, מיר זאלן קיינמאל נישט אוועק גיין פון אים, אפילו עס זאל אריבערגיין וואס עס זאל נאר אריבערגיין זאלן מיר בלייבן שטארק מיט אמונה בו יתברך, זוכה זיין יעדן טאג אנצוטון די הייליגע תפילין, זוכה זיין יעדן טאג צו קומען אין שול דאווענען די דריי תפילות, זוכה זיין צו היטן אות ברית קודש, און דער עיקר - נישט אויפגעבן ווען מען פאלט.


בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל דיך שטענדיג שפירן, איך וויל נאר טראכטן פון דיר, איך וויל נאר גיין צו דיר, און אויב איך האב א נפילה, איך פאל - זאל איך זיך נישט מייאש זיין, איך זאל גלייבן אז איך קען נאך תשובה טון און זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד".


גיי א טענצל, ווייל אויך ווען מען טוט תשובה - דארף עס זיין מיט שמחה, אזוי ווי אלע מצוות דארפן מיר טון בשמחה - דארפן מיר אויך תשובה טון מיט שמחה.


מארגן וועט זיין די געזעגענונגס שיעור פון תשפ"ה, קומענדיגע וואך פארן מיר שוין קיין אומאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#378 - פרויען זענען די וואס בויען כלל ישראל
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ...


פרויען זענען נישט צווייט-קלאסיג, פרויען זענען ערשט-קלאסיג, פרויען זענען די וואס בויען כלל ישראל.


בנוגע די ברכה פון "שלא עשני אשה", דאס מיינט מען צו דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מחויב צו לערנען תורה, אבער נישט צו זאגן אז איינער איז ערשט און איינער איז צווייט, (אגב, מיין מאמע תחי' ענטפערט נישט 'אמן' אויף די ברכה שלא עשני אשה).


שטארקט אייך מיט אייער הייליגע ארבעט, דער אייבערשטער האט אייך אויסדערוועלט צו זיין פון די בויערס פון כלל ישראל, ברענגען אידישע קינדער, זיי מגדל זיין און מחנך זיין.


בעטס דעם אייבערשטן אויף שמחה, בעטס:


"הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, מאך מיך אזוי פרייליך אז עס זאל איבער רינען די שמחה אז יעדער וואס זעט מיך זאל ווערן פרייליך, הייליגער באשעפער געב מיר כח צו זיין א מאמע און א ווייב..."


אזוי זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן, און לייגט צו אייערע אייגענע תפילות, וועט איר זייער מצליח זיין.

#377 - בעט איבער דיין ווייב היינט ערב שבת
שמחה, שלום בית, שבת קודש, תשובה, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ראה, מברכים אלול, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דעם שבת בענטשט מען ראש חודש אלול. עס כאפט א פחד און א ציטער, מען גייט אונז אלע משפט'ן אויף דעם קומענדיגן יאר, 'מי יחיה' ווער וועט לעבן, און אזוי ווייטער; וואס ווייסט א מענטש וואס גייט זיין מיט אים מארגן? מוהרא"ש ברענגט די ווערטער פון די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (תנחומא שמיני, ב): "אֵין הַשִּׂמְחָה מַמְתֶּנֶת לָאָדָם, לֹא כָּל מִי שֶׁשָּׂמֵחַ הַיּוֹם שָׂמֵחַ לְמָחָר", מוהרא"ש בעט זיך ביי אונז, זיי פרייליך, שטופ עס נישט אפ אויף מארגן, וואס ווייסטו וואס מארגן וועט זיין? זיי פרייליך היינט, און אז עס איז דיר שווער, עס גייט אריבער אויף דיר שוועריקייטן - דארף מען נאכאלץ זיין פרייליך, וועסטו פרעגן פרייליך מיט וואס? פרייליך מיט וואס גייט זיין, גלייב אז עס וועט זיין גוט, און מיט דעם זאלסטו אויסבארגן שמחה. אזוי ווי די מעשה גייט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד רבי אהרן קיבליטשער זכרונו לברכה; ער איז געווען זייער א פרייליכער איד'ל, שטענדיג איז ער ארום געגאנגען מיט א שמייכל, אפילו ער איז געווען אן עני ואביון. ווען זיין ווייב פלעגט אים פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו פרייליך, האסט דאך גארנישט?" האט ער איר געענטפערט: "דו גלייבסט דאך אז עס וועט נאך זיין גוט, נו, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון איינער וואס גייט שטענדיג ארום מיט א שמייכל און ער דערהאלט זיך.


בעט איבער דיין ווייב היינט ערב שבת, טרייב ארויס דעם סמ"ך מ"ם פון שטוב. אזוי ווי דער הייליגער זוהר זאגט (תיקון כא, דף נז.): "אִם הוּא עָצִיב בְּחוֹלָא" אויב איז מען א גאנצע וואך טרויעריג, "דִּיְהֵא חָדֵי בְּשַׁבַּתָּא" דארף מען שבת זיין פרייליך, "וְאִם אִית לֵיהּ קְטָטָה בְחוֹלָא" און אויב מען האט זיך געקריגט דורכאויס די וואך, "עִם בַּר נַשׁ" מיט א צווייטן, "אוֹ עִם אִתְּתֵיהּ" אדער מיט די ווייב, "דִּיְהֵא לֵיהּ שְׁלָמָא עִמָּהּ בְּשַׁבַּתָּא" דארף מען זיך שבת איבערבעטן און לעבן בשלום, "וּבְדָא לֵית רְשׁוּ לְקָרְבָא לְסַם הַמָּוֶת חֲלָלָה, וּלְבַעֲלָהּ דְּאִיהוּ אֵל אַחֵר חִלּוּל שַׁבָּת" ווייל אז מען איז שבת בשלום און מען איז פרייליך שבת, קענען די קליפות נישט האבן קיין שליטה אויפן מענטש, "וּבְגִין דָּא אָמְרוּ קַדְמָאֵי, 'אִם יִשְׂרָאֵל הֲווֹ מְקַיְּימִין שַׁבָּת אַחַת כְּהִלְכָתָהּ, מִיָּד הֲווֹ נִגְאָלִין'" דעריבער זאגן די הייליגע חכמים, אויב אידן היטן אפ שבת אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען איז פרייליך און מען קריגט זיך נישט - ווערט מען אויסגעלייזט.


א גוט שבת.



 

#376 - זיך מוסר נפש זיין צו מאכן פרייליכע סעודות שבת
שמחה, חינוך הילדים, אמונה, שלום בית, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת עקב, כ"א מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי נישט אין שטוב, שריי נישט אויף דיין ווייב; אז מען שרייט אויף די ווייב, מען כעס'ט זיך - טרייבט מען ארויס די שכינה פון שטוב. א ברסלב'ער חסיד דארף רעדן שיין צו די ווייב, ווייל דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג), אז מען דארף רחמנות האבן אויף די ווייב, מען דארף רעדן שיין צו איר און איר האלטן טייער.


זיכער ווען עס קומט שבת דארף מען זיך זייער אכטונג געבן צו רעדן שיין, ערב שבת דארף מען מער זיין פארזיכטיג נישט צו מאכן קיין לחץ אין שטוב, דער הייליגער חיד"א שרייבט אין ספר עבודת הקודש (מורה באצבע סימן ד, אות קמ), אז ערב שבת קומט דער שטן אין יעדע שטוב און ער ווארט נאר אז עס זאל אויסברעכן א מחלוקת צווישן מאן און ווייב, ער האט זייער מורא ווען מאן און ווייב פארטראגן זיך, בעיקר שבת קודש, ווייל ווען די מאן און ווייב פארטראגן זיך און לעבן צוזאמען באהבה ושלום, דעמאלט האט ער נישט קיין שום שליטה אויף זיי, ער ווערט ארויס געטריבן פון אזא סארט שטוב.


א גאנץ שבת זאלסטו נאר טאנצן און זיין זייער פרייליך, דער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון זיין פרייליך שבת. איינמאל פרייטאג צו נאכטס איז רבי נתן געווען ביים רבי'ן, דער רבי האט אים געפרעגט: "הַאַתָּה שָׂמֵחַ בְּשַׁבָּת", ביסט פרייליך שבת? האט רבי נתן געענטפערט: "איך ווער אסאך מאל זייער ערנסט", האט אים דער רבי געזאגט: "לֹא כָּךְ הוּא, הָעִקָּר הוּא שִׂמְחָה", שבת דארף מען זיין נאר פרייליך. דעמאלט האט דער רבי געזאגט די תורה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", שבת דארף מען זיין זייער פרייליך און גוטמוטיג, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און זייער טייער, עיין שם.


מאך פרייליכע סעודות, דיינע קינדער וועלן דאס געדענקען זייער גאנץ לעבן, און אויב חס ושלום דו וועסט שרייען ביי די סעודות וועלן דיינע קינדער ווערן צעקלאפטע נפשות. זאלסט זיך מוסר נפש זיין צו מאכן פרייליכע סעודות, ווייל די סעודות שבת זענען זייער הייליג. דער הייליגער זוהר זאגט (יתרו, פד.): "רַבִּי אַבָּא כַּד הֲוָה יָתִיב בִּסְעוּדָתָא דְשַׁבְּתָא הֲוָה חָדֵּי בְכָל חַד וְחַד", רבי אבא ווען ער איז געזיצן ביי די שבת'דיגע סעודה איז ער געווען זייער פרייליך; קוק אריין די שטיקל זוהר וואס מען פירט זיך צו זאגן ביי די סעודה, וואו עס ווערט דערציילט דאס גרויסקייט פון די דריי סעודות שבת, ווי אזוי די הייליגע צדיקים פלעגן עסן די שבת'דיגע סעודות; זיי זענען געזיצן ביי די סעודות מיט א מורא'דיגע פרייד, ווייל די סעודות שבת איז משפיע אמונה פאר זיך, פאר די שטוב און פאר די קינדער.


היינט איז דער יארצייט פון הייליגן בעלזער רב זכותו יגן עלינו, מיר דארפן זוכן ביי די צדיקים מיט וואס מיר קענען זיי נאכמאכן, מיט וואס מיר קענען זיך לערנען פון זייערע הייליגע וועגן. דער הייליגער בעלזא רב זכותו יגן עלינו, ווען ער איז געזיצן שבעה נאך זיין ברודער דער בילגורייער רב זכרונו לברכה איז געווען ביי אים איינער פון די גרויסע רבי'ס, נאכן זאגן דעם נוסח "המקום ינחם אתכם" וכו', האט ער צוגעלייגט: "מען זאל נישט וויסן פון קיין צער", דער הייליגער בעלזא רב איז געווארן זייער צעקאכט און זיך אנגערופן: "צער?! דער אייבערשטער האט מיר נאך קיינמאל נישט מצער געווען"; ער האט דאס איבערגעזאגט אפאר מאל: "צער?! דער אייבערשטער מאכט נישט קיין צער".


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#375 - אויב מיין מאן וואלט געווען אזוי, וואלט מיר גוט געווען
שמחה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בלק, י"א תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אויף איין זאך דארפט איר זיך פארלייגן, אויף שמחה, און אויף קוקן גוט אויף זיך אליין, דאס וועט אייך העלפן זיין א מאמע און האבן א גוטע שלום בית, ווייל אלעס ווענדט זיך אויב מען איז צופרידן און מען איז אין א גוטע גוסטע.


עס איז א טעות ביי ווייבלעך וואס מיינען אויב מיין מאן וואלט געווען אזוי און אזוי וואלט מיר גוט געווען, און אויב מיין מאן וואלט געטון אזוי און אזוי, גערעדט אזוי, און אהער און אהין – וואלט מיר זיס געווען, עס האט גארנישט מיטן מאן, עס איז די מענטש אליין.


אויב מען איז צופרידן מיט זיך איז די לעבן גוט און זיס און אויב מען האט זיך ליב, מען ווייסט אז דער אייבערשטער האט מיך ליב, דער אייבערשטער זארגט פאר מיר – דארף מען שוין קיינעם נישט, און אלעס ווערט גוט, מען איז א גוטע מאמע און א גוטע ווייב.

#374 - מיט וואס זאל איך זיין פרייליך?
שמחה, התחזקות, רפואה, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת חקת, ג' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך, שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק, און א וועג צו מצליח זיין אין אלעס. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", מען זאל זיך שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דערביטערט, "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם", ווייל אלע מחלות און אלע קרענק קומען, "כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", ווייל מען איז דערביטערט און נישט פרייליך, "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ", אפילו די דאקטוירים זאגן, "שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אז אלע מחלות קומען פון דעפרעסיע און פון זיין נישט פרייליך.


מיט די קינדער אין שטוב קען מען מקיים זיין וואס דער רבי זאגט (שם): "עַל כֵּן צָרִיךְ לְהַכְרִיחַ אֶת עַצְמוֹ בְּכֹחַ גָּדוֹל לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד וּלְשַׂמֵּחַ אֶת עַצְמוֹ בְּכָל אֲשֶׁר יוּכַל וַאֲפִילּוּ בְּמִלֵּי דִּשְׁטוּתָא", מען דארף זיך צווינגען צו זיין פרייליך, אפילו מיט נארישע זאכן, אבי צו זיין פרייליך. טאנץ מיט דיינע קינדער, מאך זיך פרייליך, און אויך קענסטו זיך נאריש מאכן וכו' וכו', אבי צו זיין פרייליך, ווייל שמחה ברענגט צו די העכסטע מדריגות.


איי וועסטו פרעגן 'מיט וואס זאל איך זיין פרייליך? עס איז מיר ביטער וכו'; דאך זאלסטו זיך פרייען אז באלד וועט זיין גוט, דאס איז מרומז אין דעם וואס די הייליגע חכמים זאגן (עבודה זרה ב.): "אף על פי שמיצר הוא עכשיו שמח הוא לאחר זמן", אפילו עס איז ענג יעצט אבער נאך אביסל וועט זיין זייער גוט, און דאס דארף שוין יעצט מאכן פרייליך און מען דארף שוין דאנקען דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#373 - די דריי תפילות איז די פארעם פון זיין א איד
שמחה, דאווענען, הצלחה, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז דו ביסט פרייליך און צופרידן, און אז דו לערנסט יעדן טאג די בלאט גמרא פונעם טאג, אז מען לערנט גמרא ווערט מען פרייליך און צופרידן. מען דארף חיזוק זיך אוועק צו זעצן לערנען, אבער איינמאל מען לערנט תורה ווערט מען פרייליך און צופרידן.


טייערער ..., איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט זיך פארלייגן מיט אלע דיינע כוחות צו גיין אין שול דאווענען די דריי תפילות, ווייל דאס איז די פארעם פון זיין א איד און בלייבן א איד, און איך בין זיכער, אויב דו וועסט זיין שטארק אין דאווענען די דריי תפילות – וועסטו האבן גרויס הצלחה.

#372 - וויפיל איז די שיעור צו ליידן? איך פלאן צו טאנצן
שמחה, צרות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת חקת, ג' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ...  נרו יאיר


איינער שיקט מיר א מעסעדזש פאריגע וואך: "איך האב מער נישט קיין כח, וויפיל איז די שיעור צו ליידן, איך פלאן צו טאנצן..."


איך האב זיך פאר א רגע דערשראקן, איך טראכט 'אוי וויי איז מיר, וואס טו איך דא, וועם זאל איך רופן? אז איינער שרייבט אדער זאגט אזעלכע ווערטער, איז דאך יש דברים בגו'.


א סעקונדע שפעטער קומט די המשך פון די מעסעדזש: "א קאדאטשקע...", איך פלאן צו טאנצן מיטן רבינ'ס עצות, "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו".


עס איז מיר זייער געפאלן, איך האב געטראכט אז דאס איז טאקע א גוטע עצה ווען מען האט מער נישט קיין כח, מען שפירט ווי די וועלט ענדיגט זיך; צו טאנצן א רקידה'לע: "אשרינו שיש לנו רבי כזה", והבן למעשה.

#371 - די נארישע מחשבות קומען פון נישט זיין פרייליך
שמחה, אמונה, חיזוק פאר פרויען, מחשבות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שלח, מברכין תמוז, כ"ד סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די מחשבות מאכט זיך ביי אסאך, די מחשבות קומען פון ווייניג אמונה. מען רעדט פון אמונה אין זיך, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "האסטו אין דיר נישט קיין אמונה". דאס איז געווען ווען רבי נתן איז געווען ביים רבי'ן, און דער רבי האט געזאגט די תורה פון ליקוטי מוהר"ן (חלק ב', סימן פו), אז ווען מען האט נישט קיין אמונה דארף מען טון שווערע עבודות, דערציילט רבי נתן: "איך האב גלייך געטראכט 'וואס מיינט דער רבי דא? איך האב דאך אמונה?' און דער רבי האט גלייך תופס געווען מיינע מחשבות און אויף מיר געגעבן א שריי 'און אז דו האסט יא אמונה האסטו אבער אין דיר נישט קיין אמונה'", עיין שם (שיחות הר"ן, סימן קמ).


דאס איז די סיבה פון די מחשבות וואס איר טראכט אז אייער מאן דארף אייך נישט וכו', דאס קומט פון אייער אייגענע צעקלאפטקייט.


טוט אלעס צו זיין פרייליך, זייט זיך מוסר נפש אויף שמחה, ווייל די אלע נארישע מחשבות קומען פון נישט זיין פרייליך, און בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט אים שפירן, איר זאלט אים זען, איר זאלט זיין שטארק מיט זיך אליינס, וועט איר מער נישט האבן די דמיונות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#370 - שמייכל צו אלעמען, און הער לעבעדיגע מוזיק
שמחה, בחור, מוזיק

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארלייג זיך אויף די איין זאך, צו פאלגן דעם רבי'ן צו זיין פרייליך; ווייל אין שמחה איז אנגעהאנגען אלע ישועות בגשמיות וברוחניות. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד, וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ, וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, און זיך שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דעפרעסט, ווייל אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דעפרעסט און נישט פרייליך. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטוירים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דעפרעסיע און פון זיין נישט פרייליך.


שמייכל צו אלעמען, און הער לעבעדיגע מוזיק, און אויך גיי א טענצל יעדן טאג. דער עיקר זאלסטו גריסן אלעמען מיט א שמייכל, דאס וועט צו העלפן נענטער ברענגען דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#369 - אסאך צוקער, מאכט נישט גוט שפירן
שמחה, רפואה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טרינק וואסער, עס איז זייער געזונט.


זארג נישט וכו', דו ביסט געזונט און שטארק. דאס וואס דו שפירסט זיך נישט גוט ביים טרינקען זיסע געטראנקען – דאס איז גארנישט, די סאך צוקער מאכט דאס, דארפסט נישט זארגן.


דער עיקר זאלסטו בעטן אויף שמחה, אויף זיין פרייליך, און טו אלעס צו זיין פרייליך, ווייל שמחה איז די רפואה פאר אלעס.


...


געב א גרוס פאר דיינע טייערע עלטערן.

#368 - דיין עבודת השם איז שמייכלען
שמחה, חסד

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר דו זאלסט נישט אראפנעמען דיין שמייכל פון פנים, דו טראגסט אן אחריות, אזויפיל מענטשן גייען דיר אריבער טאג טעגליך, און אז דו וועסט זיי געבן א גוט ווארט, א גוט מארגן, א גוטן טאג, א גוטן אווענט - וועסטו זיי פשוט אויפלעבן, דאס זאל זיין דיין עבודת השם, דאס איז דיין תיקון, דאס וועט אלעס פאררעכטן.


איך ווייס דו ווילסט לויפן צו די משניות און צו די גמרא, און קענען זאגן 'איך האב געענדיגט הונדערט מאל משניות', 'צוויי הונדערט מאל משניות', אבער וויסן זאלסטו, יעדער איינער האט זיין זאך אין לעבן. מיט יארן צוריק איז געווען א בחור אין ישיבה וואס האט נישט געקענט אנקומען צו מאכן סיומים, לערנען אזוי סאך און אזוי שנעל, ער האט אבער זייער געוואלט אויך קענען זאגן 'איך האב געענדיגט הונדערט מאל' וכו', האט ער מיר געזאגט אז ער האט זיך אנגעשלאסן אין אן ארגאניזאציע וואס העלפן מענטשן וואס זענען געבליבן אויסגעשפראט און העלפן ווען די קאר איז געבליבן אינמיטן וועג אן געז, אדער אן א רעדל, און ביז א קורצע צייט איז ער צו מיר געקומען און געזאגט: "איך האב זוכה געווען צו העלפן הונדערט מענטשן מיט טוישן א רעדל" וכו', איך האב דאס זייער אויסגעלויבט צווישן די בחורים, אז איינער ענדיגט הונדערט מאל משניות און איינער העלפט הונדערט מענטשן מיט זייער קאר.


אזוי אויך ביי דיר, דיין עבודת השם איז שמייכלען צו אלע וואס קומען צו דיר אין געשעפט. איך וויל דו זאלסט מיר קענען שרייבן יעדן טאג 'היינט האב איך געגריסט הונדערט מענטשן מיט א שמייכל', 'היינט האב איך צוואנציג מענטשן געפרעגט וואס מאכסטו', 'היינט האב איך געזאגט דרייסיג מענטשן דער אייבערשטער וועט דיר העלפן' וכו' וכו'.


ומתן שכרה בצדה, דו וועסט אויך פארדינען; דו אליין וועסט פרייליך ווערן, ווייל אז מען שמייכלט צו אנדערע ווערט מען שוין אליין אויך עכט פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#367 - א פרייליכע אטמאספער אין קלאס
שמחה, הדרכות, חיזוק פאר מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געדענק און פארגעס נישט אז דער עיקר הצלחה ליגט אין דעם אויב דער מלמד מאכט א פרייליכע אטמאספער אין כיתה; אז עס איז דא א פרייליכע לופט זענען די הערצער אפן און מען איז מצליח מיט די לערנען און מיט זיי אויסלערנען מידות טובות און אזוי ווייטער, אויב אבער עס איז דא א בייסיגע לופט, אן אנגעצויגענע לופט, דער מלמד הערט נישט אויף שרייען און געבן מוסר - פארמאכן זיך די הערצער און די מוחות, און עס איז נישטא הצלחה.


אין אלע בריוו וואס מוהרא"ש האט מיר געשריבן וועגן די ישיבה שרייבט ער אלץ די זאך: "זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין ישיבה, אזוי וועסטו מצליח זיין".


איך וויל זייער דו זאלסט זיך מיט נעמען די בריוו און דאס לייגן אין חדר ערגעץ צווישן דיינע זאכן, און דאס יעדן טאג איבער'חזר'ן, אז עס מוז זיין פרייליך, דו מוזט זיין פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#366 - זיצן מיט צניעות ביים שבת טיש
צניעות, שמחה, שווער און שוויגער, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת במדבר, ב' סיון, מ"ו לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט טוסטו אז ווען דו גייסט צו דיין שוויגער קוקסטו אראפ, דו פירסט זיך מיט יראת שמים. עס איז נישט קיין סתירה מיט מכבד זיין, מכבד זיין מיינט רעדן שיין, זיך באדאנקען, העלפן; עס איז נישט קיין סתירה מיט זיך היטן די אויגן, זיך פירן איידל.


בנוגע דאס וואס מען זיצט די חתונה געהאטע קינדער, מאן און ווייב - איינער נעבן צווייטן, און עס איז אומבאקוועם ווען א צווייטע פארפאלק זיצט אנטקעגן דיר און דו דארפסט אראפקוקן; וואס קענסטו טון? קענסט נישט איבערדרייען די יוצרות ביי דיין שווער אין שטוב וכו', אם ירצה ה' ווען דו וועסט חתונה מאכן דיינע קינדער און זיי רופן צו דיר פאר סעודות זאלסטו מאכן די מענער פארנט, און די טעכטער און שנירן אונטן, נעבן די מאמע.


זיי פרייליך, גיי א טענצל אפאר מאל א טאג, און הער פרייליכע ניגונים, ווייל דאס היט דעם מענטש פון ניאוף. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט), שמחה איז א שמירה אויף פגם הברית, אזוי ווי עס שטייט (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", ווען איך פריי זיך מיטן אייבערשטן, דעמאלט יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ – איז מער נישטא קיין עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#365 - צוויי מעדעצינען מיט א ווייטאמין, צו היילן די נערווען
שמחה, אמונה, רפואה, נערווען

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין געווען ביי א גרויסער פראפעסאר, א גאר גרויסער דאקטער פאר מיינע נערווען, עס זאל נישט ווערן צעריסן. דער דאקטער האט מיר פארשריבן צוויי מעדעצינען מיט א ווייטאמין, און געלויבט דעם אייבערשטן אז צוביסליך ווערן די נערווען שטערקער און שטערקער. איך קלער, אזוי ווי דו גייסט אויך אריבער יעצט שווערע טעג און דיינע נערווען ווערן שוואכער און שוואכער, עס זעט אויס ווי עס גייט זיך איבעררייסן - איז כדאי זאלסט אייננעמען די צוויי טאבלעטן און די ווייטאמין.


דער נאמען פונעם דאקטער איז מוהרא"ש, און די נאמען פון די צוויי טאבלעטן איז 'אמונה' און 'שמחה', און די ווייטאמין איז 'תודה והודאה', דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן; די זאכן שטארקן די נערווען, מען ווערט א געזונטער מענטש; געזונט גייסטיש, געזונט פיזיש, מען קען אלעס דערהייבן און פארנעמען.


לאך נישט, לאכן זאלסטו פון דער וואס רעדט צו דיר פון גראזן און געווירצן, מאגנעטן, ענערדזשי, הוידל בוידל, זאכן וואס איז נישט געשטויגן און נישט געפלויגן. יעצט איז געקומען צו מיר א משפחה, זיי האבן אזוי געוויינט ביי מיר אין אפיס, די פרוי האט אויסגעזען ווי זי גייט אראפ פון זין, זי קען זיך נישט אן עצה געבן מיט די קינדער וכו' וכו', און די פרוי איז א גרויסע טעראפיסט, זי רעדט מיט פרויען, זי נעמט פאר א האלבע שעה דריי הונדערט דאלער, אלע רעדן פון איר ווי זי קען היילן וכו' וכו', און זי קומט מיט איר מאן וויינען אז אירע נערווען זענען צעריסן; זעסטו שוין אז אלעס איז דמיון, כל זמן מען רעדט נישט פונעם אייבערשטן, מען רעדט נישט פון אמונה, שמחה, תודה והודאה - איז דאס א גרויסע שקר.


דעם רבינ'ס מעדעצין - דאס העלפט, דאס מאכט שטארק; דאס רעדן צום אייבערשטן מאכט געזונט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ה): "הָעִקָּר הוּא הָאֱמוּנָה", דער עיקר אין לעבן איז אמונה, גלייבן אין אייבערשטן, גלייבן אז ער איז אלעס, ער טוט אלעס, "וְצָרִיךְ כָּל אֶחָד לְחַפֵּשׂ אֶת עַצְמוֹ וּלְחַזֵּק אֶת עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה", מען דארף זיך זייער שטארקן אין אמונה, גלייבן אז אלעס איז נאר דער אייבערשטער. "כִּי יֵשׁ סוֹבְלֵי חֳלָאִים", ווייל עס זענען דא וואס ליידן, "שֶׁיֵּשׁ לָהֶם מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת", זיי האבן זייער שטארקע פיין, "וְהֵם סוֹבְלִים הֶחֳלָאִים רַק בִּשְׁבִיל נְפִילַת הָאֱמוּנָה", די פיין קומט נאר פון חסרון אמונה.


דא רעדט דער רבי פון אלע סארט גייסטישע פראבלעמען, אלעס נעמט זיך פון נישט זיין שטארק אין אמונה, "כִּי עַל יְדֵי נְפִילַת הָאֱמוּנָה", ווייל אז מען פאלט פון די אמונה, "בָּאִים מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת", קומט אן די שטארקע פיין, "שֶׁאֵין מוֹעִיל לָהֶם לֹא רְפוּאוֹת", און קיין שום זאך קען נישט היילן די פיין און צער; נישט קיין מעדעצין, "וְלֹא תְּפִלָּה", נישט קיין תפילות, "וְלֹא זְכוּת אָבוֹת", און נישט זכות אבות, נאר איין רפואה איז דא - אמונה.


אֱמוּנָה אִיז דֶער יְסוֹד פוּן אִידִישְׁקֵייט, אֱמוּנָה קְלֶעבְּט צוּ דֶעם מֶענְטְשׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. וֶוען אַ מֶענְטְשׁ נֶעמְט אַרַיין אִין זִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר שְׁטֶעלְט זִיךְ פָאר אִין זַיין מֹחַ אַז דִי גַאנְצֶע וֶועלְט אִיז אֵיין שְׁטִיק אֵייבֶּערְשְׁטֶער אוּן עֶר שְׁטֵייט אִינְדֶערְמִיט, דָאס אִיז דִי גְרֶעסְטֶע הַנָאָה אוּן גֶעשְׁמַאק וָואס מֶען קֶען הָאבְּן אוֹיף דֶער וֶועלְט, מֶען שְׁפִּירְט שׁוֹין אוֹיף דִי וֶועלְט דִי גֶעוַואלְדִיגֶע גוּטֶע גֶעשְׁמַאק אוּן הַנָאָה פוּן גַן עֵדֶן. אוּן צוּ דֶעם קֶען מֶען נָאר זוֹכֶה זַיין וֶוען מֶען לֵייגְט זִיךְ אַרַיין אִין דִי פָּשׁוּטֶ'ע אֱמוּנָה, צוּ גְלֵייבְּן אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן צוּ רֶעדְן צוּ אִים מִיט תְּמִימוּת וּפְשִׁיטוּת אַזוֹי וִוי אַ מֶענְטְשׁ רֶעדְט צוּ זַיין חַבֶר אוּן אַזוֹי וִוי אַ קִינְד רֶעדְט צוּ זַיין טַאטְן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#364 - סגולות פאר פרנסה
שמחה, סגולות, פרנסה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהר-בחוקותי, כ' אייר, ל"ה לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פרנסה, ווי קען מען האבן פרנסה; אלע פרעגן וואס קען מען טון אז די שפע זאל קומען.


דער רבי זאגט (ספר המדות אות ממון, סימן צז): "מי שאין לו פרנסה", ווער עס האט נישט קיין פרנסה, "יעסוק בתורה", זאל לערנען תורה, "ואחר כך יתפלל על פרנסה", און נאכדעם זאל ער דאווענען אויף פרנסה, "בוודאי יתקבל תפילתו", וועט זיכער ווערן אנגענומען זיינע תפילות; אזוי זאלסטו טון, זאלסט זיך קובע זיין צו לערנען מקרא, משנה, גמרא והלכה, און נאכדעם זאלסטו זיך מתבודד זיין און בעטן דעם אייבערשטן ער זאל דיר מאכן א נס און געבן גרויס שפע, פרנסה בריווח.


נאך א סגולה איז דא פון רבי'ן, צו זיין פרייליך אז מען איז א איד און נישט קיין גוי. דער רבי זאגט (שם, סימן מז): "השמחה תמידית מסוגל להצלחה", זיין פרייליך איז מסוגל פאר הצלחה, און פארקערט, (שם, סימן פט): "העצבות", זיין דערביטערט, "מפסיד הפרנסה", מאכט שאדן די פרנסה.

#363 - עס איז נישט שווער צו לערנען יעדן טאג גמרא
שמחה, שבת קודש, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תזריע מצורע, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת זאלסטו זיין פרייליך און חס ושלום נישט זיין בעצבות ומרה שחורה, דער אייבערשטער האט פיינט דער וואס איז בעצבות ומרה שחורה, בפרט שבת קודש דארף מען זיין נאר פרייליך, זינגען און טאנצן און פאטשן.


אמאל ווען רבי נתן איז געקומען צום רבי'ן און דער רבי האט אים געפרעגט: "ביסטו פרייליך שבת?" האט רבי נתן געזאגט: "צומאל בין איך פרום"; האט אים דער רבי געזאגט: "ניין, שבת דארף מען זיין נאר פרייליך".


דעמאלט האט דער רבי געזאגט די תורה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", מען דארף זיין זייער פרייליך שבת, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און טייער, "וְהַכְּלָל, שֶׁצָּרִיךְ לִנְהֹג שִׂמְחָה גְּדוֹלָה בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ, וְלִבְלִי לְהַרְאוֹת שׁוּם עַצְבוּת וּדְאָגָה כְּלָל, רַק לְהִתְעַנֵּג עַל ה'", מען טאר נישט זיין טרויעריג שבת און נישט זיין פארזארגט שבת, נאר פרייליך.


היינט ענדיגט מען מסכת מכות און מארגן שבת קודש הויבן מיר אן מסכת שבועות. הייב אן מסכת שבועות, כאפ זיך מיט מיטן באן, מיט אלע וואס לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא, וועסטו זוכה זיין צו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס. גמרא היט אפ פון שלעכטס, גמרא איז די ראשי תיבות פון די פיר מלאכים פון די מרכבה עליונה: מיכאל, גבריאל, רפאל און אוריאל; אז מען לערנט גמרא ציט מען צו זיך די פיר מלאכים, מען האט א שמירה עליונה.


איך האב זוכה געווען צו עסן אמאל א סעודה אין יבנאל ביי מוהרא"ש, און דארט איז געקומען נאך א גאסט, און ביי די סעודה שבת אינדערפרי פרעגט מוהרא"ש יענעם גאסט אויב ער האט געלערנט דעם בלאט גמרא, און מוהרא"ש זאגט אים מיט א געבעט, מיט רחמנות: "פארוואס האסטו אפגעלאזט די סדר דרך הלימוד? דערמאן זיך די צייטן וואס דו האסט יארן צוריק געלערנט אין ישיבת היכל הקודש, ווי זיס עס איז דיר דעמאלט געווען, פארוואס זאלסטו נישט צוריק ארויפקומען אויפן באן, רכבת היכל הקודש?"


איך האב דעמאלט געזען און פארשטאנען אז ביי מוהרא"ש איז די בלאט גמרא אזא הייליגע זאך, אזא וויכטיגע זאך, עס איז אים געגאנגען בנפשו אז יעדער איד זאל לערנען די הייליגע תורה.


עס איז נישט שווער צו לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא, היינט איז דא גמרות מיט שיינע נקודות, הערליך אויסגעשטעלט, מען דארף נאר מחליט זיין אז מען הויבט אן לערנען, און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו לערנען תורה.


א פרייליכן שבת.

#362 - ווי אזוי מען איז זוכה צו ישוב הדעת?
שמחה, ישוב הדעת, נקודות טובות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פארן העלפן די מוסדות.


דו פרעגסט ווי אזוי מען איז זוכה צו ישוב הדעת; דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן י): "מַה שֶּׁהָעוֹלָם רְחוֹקִים מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְאֵינָם מִתְקָרְבִים אֵלָיו יִתְבָּרַךְ, הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁאֵין לָהֶם יִשּׁוּב הַדַּעַת", פארוואס זענען מענטשן ווייט פונעם אייבערשטן? ווייל מען האט נישט קיין ישוב הדעת, מען טראכט נישט אריין 'וואס איז די תכלית פון די וועלט? וואס האט מען פון אלע תאוות וכו'?' עס בלייבט דאך גארנישט איבער פונעם מענטש, נאר דאס ביסל עבודת השם יתברך וואס מען כאפט אריין בזה העולם.


ווי אזוי איז מען זוכה צו ישוב הדעת, מען זאל וויסן וואס מען האט צו טון דא אויף דער וועלט? "אַךְ דַּע, שֶׁעַל יְדֵי מָרָה שְׁחוֹרָה אִי אֶפְשָׁר לְהַנְהִיג אֶת הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְעַל כֵּן קָשֶׁה לוֹ לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ", ווען א מענטש איז דעפרעסט איז אים זייער שווער צו קענען טראכטן נארמאל וכו', ווייל דער מח איז אים מצומצם, "רַק עַל יְדֵי הַשִּׂמְחָה יוּכַל לְהַנְהִיג הַמֹּחַ כִּרְצוֹנוֹ, וְיוּכַל לְיַשֵּׁב דַּעְתּוֹ, כִּי שִׂמְחָה הוּא עוֹלָם הַחֵרוּת", אבער ווען א מענטש איז פרייליך, דעמאלט קען ער טראכטן גראד וכו', ווייל ווען מען איז פרייליך איז דער מח ברייט אפן און נישט מצומצם.


דער עיקר זאלסטו זיך פרייען מיט דעם אז דו ביסט א איד, דו ביסט נישט קיין גוי, פון די שמחה קען מען נישט אראפפאלן. דער הייליגער צדיק הרב הקדוש רבי צדוק הכהן מלובלין זכותו יגן עלינו ברענגט אין זיין ספר פרי צדיק א מורא'דיגע מעשה (חג השבועות, אות יג), אז דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט יעדן טאג זאגן די ברכות השחר הויך אויפן קול, איין טאג האט ער פארפעלט צו זאגן די ברכה "שלא עשני גוי", איז איינער צוגעגאנגען צו אים און געזאגט: "רבי, איר האט אויסגעלאזט א ברכה, די ברכה פון שלא עשני גוי", האט אים דער הייליגער קדושת לוי געזאגט: "איך האב שוין געמאכט היינט די ברכה! ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי בין איך געווען זייער צעבראכן ביי מיר, איך האב נישט געקענט טרעפן קיין שום זאך מיט וואס איך זאל זיך קענען מחי' ומחזק זיין, האב איך געטראכט צו מיר 'א איד בין איך דאך, איך בין נישט קיין גוי', און פון גרויס שמחה האב איך מיך נישט געקענט איינהאלטן, און איך האב גלייך געמאכט די ברכה 'שלא עשני גוי', מיט דעם האב איך זיך מחי' געווען".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן

#361 - הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין זייער דעפרעסט
תפילות אויף אידיש, שמחה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויקרא, ד' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


זאגט יעדן טאג די תפילה, וועט איר זען א גרויסע ישועה:


"הייליגער באשעפער העלף מיר, מאך מיך פרייליך, איך בין זייער צעבראכן, איך בין זייער דעפרעסט, איך האב נישט קיין טעם אין מיין לעבן.


הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין א מאמע פון קינדער, איך דארף כח און שמחה זיי צו קענען אויפציען, זיי קאכן עסן, זיי מאכן ריינע וועש, זיי געבן ליבשאפט.


הייליגער באשעפער מאך א נס, איך זאל זיין פרייליך, אזוי וועל איך אנהויבן דיך צו שפירן און איך וועל האבן כח צו זיין א מאמע פאר מיינע קינדער און א ווייב פאר מיין מאן, אמן".


זאגט די תפילה יעדן טאג, וועט איר זען ווי נאך אפאר טעג וועט אייך בעסער ווערן, איר וועט אנהויבן שפירן בעסער.

#360 - עצות פאר א גוטע שלום בית
שמחה, תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויקהל, י"ח אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער הודעה.


איך וועל רעדן צו אייער מאן ער זאל זיך פירן שיין צו אייך און אייך פרייליך מאכן.


אבער איך וויל איר זאלט וויסן אז די עצה צו האבן א גוט לעבן ליגט אין אייערע הענט, עס האט נישט צוטון מיט אייער מאן, עס האט נישט מיט קיינעם, עס האט נאר מיט אייך. איר דארפט אריינעמען אין זיך אמונה, חזר'ן אמונה, וויסן און געדענקען אז דער אייבערשטער איז דא, ער איז נעבן אייך, מיט אייך און ביי אייך, דער אייבערשטער מאכט אלעס, ער געבט דעם מענטש אלעס, די מאן, קינדער, שידוכים, פרנסה, אלעס אלעס איז פונעם אייבערשטן, עס איז נישט דער און נישט יענער, נישט דער מאן קען עפעס טון, נישט די קינדער קענען עפעס מאכן, עס איז אלעס דער אייבערשטער.


ווי נאר מען נעמט אין זיך אריין די אמונה, מען הייבט אן גלייבן אז קיין שום זאך פאסירט פון זיך אליין, אלעס איז פונעם אייבערשטן - ווערט ליכטיג, און אוי וויי, ווי ביטער און פינסטער עס ווערט ווען מען רעדט זיך איין אז דאס וואס מען גייט אריבער איז פון א בשר ודם, עס ווערט אזוי שלעכט, מען פאלט אריין אין א דעפרעסיע, און פון דעם קומט השם ישמרינו א נערווען צאמבראך רחמנא לצלן.


איך בעט אייך זייער, נעמט די ערשטע אני מאמין פון די דרייצן אני מאמין און זאגט דאס אן א שיעור מאל יעדן טאג; זינגט צו אייך הויך אויפן קול די ערשטע אני מאמין: "אֲנִי מַאֲמִין" איך גלייב, "בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה" מיט מיין גאנצע הארץ, "שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ" אז דער אייבערשטער, "הוּא בּוֹרֵא" ער באשאפט, "וּמַנְהִיג" און פירט, "לְכָל הַבְּרוּאִים" אלע באשעפענישן, "וְהוּא לְבַדּוֹ" און ער אליין, "עָשָׂה" האט געטון, "וְעוֹשֶׂה" און טוט אלעס אויף דער וועלט, "וְיַעֲשֶׂה" און וועט ווייטער אלעס טון, "לְכָל הַמַּעֲשִׂים" אלעס וואס פאסירט אויף דער וועלט; איר וועט זען עס וועט אייך ווערן גוט, איר וועט שפירן אויסגעלייזט.


אז איר וועט גיין צו א שלום בית מאכער וועט יענער מאכן פון אייך א געשפעט, יענער וועט מיט וויינען מיט אייך און אין די זעלבע צייט ארויסשלעפן שווערע געלטער וואס ענק האבן נישט, און וואס וועט אייך יענער קענען העלפן? ווען ער קען זיך אליין נישט העלפן, און אויב חס ושלום איר וועט אנקומען צו איינעם מיט לינקע פארדארבענע השקפות, וואס וועט אייך צו רעדן צו וואוינען אליין, אן א מאן, וועט זיין אויף אייך א ביטערע רחמנות, און אפגערעדט אויף אייערע טייערע זיסע קינדער. עס וועט ווערן ט' באב, עס וועט חרוב ווערן די דריטע בית המקדש, ענקער שיינע משכן ה' וועט חרוב ווערן. איך ווייס מעשיות פון פרויען וואס האבן געוויינט זייער גאנץ לעבן און זיך אויפגעגעסן פון גארנישט און נישט, פאר יעדן איינעם בארעדט זייער מאן, און דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף די מענטשן, און זיי אוועק גענומען פון די וועלט, דעמאלט האבן זיי זיך אויפגעוועקט און וויינען היינט, אוי וויי, א שאד, מיר האבן געהאט אזא וואוילער מאן און מיר האבן אים נישט געהאלטן טייער.


איך בעט אייך זייער, נעמט א פאפיר מיט א בליי און שרייבט אראפ אפאר גוטע זאכן אויף אייער מאן, אויך שרייבט אפאר גוטע זאכן אויף אייך און אויף אייערע קינדער, און נעמט אייך יעדן טאג צוויי מינוט אין א שטילע פלאץ און שמועסט אויס די צעטל מיטן אייבערשטן, רעדט צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א גוטע פריינד און זאגט אים שכוח פאר די גוטע זאכן, און פרובירט אלץ צוצולייגן נאך א גוטע זאך און נאך א גוטע זאך, און דאנקט דעם אייבערשטן; דאס וועט ארויסטרייבן די עצבות און אריינברענגען אן אמת'ע פרייד אין הארץ, ביז די נערווען וועט ווערן אזוי שטארק, מען וועט שפירן א זיסקייט אין לעבן.


נעמט אן די ווערטער פון דעם בריוו, וועט אייער לעבן ווערן איין שטיק גן עדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#359 - עצות פאר שרעקעדיגע חלומות
פחדים, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, חלומות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וועגן אייערע שרעקעדיגע חלומות - איז דא איין עצה, זיין פרייליך; בעטס אייערע עלטערן זאלן אייך געבן צו הערן ווען איר גייט שלאפן - מעשיות פון צדיקים; דאס וועט אוועק נעמען אלע שרעק, ווייל מעשיות פון צדיקים מאכט פרייליך און געבט א ישוב הדעת.


בעטס אסאך דעם אייבערשטן איר זאלט זוכה זיין צו באקומען א מאן וואס לערנט און דאווענט און פירט זיך מיט יראת שמים. איר זענט נאך א יונג קינד, איר האט נאך א שיינע פאר יאר צו קענען זיך גוט אויסבעטן אויף אן ערליכער מאן. מיינט נישט אז דאס באקמט מען אומזיסט, נאר נאך אסאך תפילה און אסאך טרערן - איז מען זוכה צו א מאן אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#358 - די בעבי וויינט, און די מאמע וויינט מיט
קינדער, שמחה, חיזוק פאר פרויען

 


בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מזל טוב פאר די שמחה, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן אסאך אידיש נחת פון דעם קינד און פון אלע קינדער.


דאס וואס איר וויינט אסאך, איר האט ווייניג כח; דאס איז זייער נארמאל, דאס מיינט נישט אז איר זענט נישט א גוטע מאמע, דאס מיינט נישט אז עפעס פעלט אייך, און אז איר האט נישט קיין כח צו זייגן, איר געבט מילך באטלעך - איז גארנישט שלעכט.


קלאפט זיך נישט, אזוי קומט עס, עס נעמט אפאר וואכן ביז מען קומט צוריק צו די כוחות, און אז די בעבי וויינט און איר וויינט מיט, איר האט נישט קיין כח - דאס איז זייער נארמאל, און אז אייערע חבר'טעס מאכן אייך שפירן ווי איר זענט נישט קיין געטרייע מאמע, זאלט איר זיך נישט נעמען צום הארצן.


בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער געב מיר כח, און מאך מיך פרייליך"; מען דארף נישט כח צו בעטן דעם אייבערשטן, מען מאכט מיט די ליפן, מען זאגט: "באשעפער איך האב נישט כח, געב מיר כח, מאך מיר פרייליך"; דאס געבט אסאך אסאך כח.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#357 - זיין פרייליך, האט נישט מיט די פלאץ
שמחה, שטעטל, פורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תשא, ט' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איינער פרעגט מיר אין א בריוו, לכבוד דער ראש ישיבה, איך בין געווען צוגעוואוינט אלע יארן צו זיין אין א גרויסע לעבעדיגע שטאט אום פורים, עס איז אלץ געווען פרייליך און לעבעדיג אויף די גאסן, אויסער דעם וואס איך בין געגאנגען צו מיינע עלטערן וואס דארט קומט זיך צוזאם די גאנצע משפחה און עס ווערט אויטאמאטיש מער פרייליך.


דאס יאר געפאלט פורים אום ערב שבת קודש, און אזוי ווי מיר האבן זיך אריבערגעצויגן אין קרית ברסלב אין שטעטל, לכבוד דעם זעט אויס אז מיר וועלן נישט קענען פארן אין ערגעץ, און עס ווערט שוין יעצט אומעטיג ביי אונז אין שטוב, אז מיר גייען האבן דאס יאר א נעבעכדיגע פורים, עס וועט נישט זיין פרייליך, מען וועט דארפן זיצן אליין אינדערהיים.


ווי אזוי קען מען מאכן א פרייליכע און לעבעדיגע פורים זיצנדיג אינדערהיים, אן צו זען לעבעדיגס אין די גאסן, אן מיטצוהאלטן לוסטיג מיט די משפחה, און אזוי ווייטער?


בנוגע וואו צו זיין פורים וכו'; מענטשן האבן א טעות, מענטשן זוכן א פלאץ וואו צו זיין פרייליך, עס האט נישט מיט די פלאץ, זיין פרייליך איז נישט אין א פלאץ, זיין פרייליך איז אין הארץ, זיין פרייליך איז ווען מען נעמט אריין אין מח אז דער אייבערשטער איז דא, ער האט מיך ליב, און ער האט ליב מיינע מצוות, ער האט ליב צו הערן מיין קול ווי איך בעט אים; דאס איז אמת'ע שמחה, זיין פרייליך איז נישט דא אדער דארט, עס איז דורך שרייען יעדן טאג צום אייבערשטן: "רבונו של עולם איך וויל זוכה זיין צו זיין פרייליך, נעם מיך ארויס פון מיין עצבות און מיין מרה שחורה".


ווער עס געדענקט פורים ביי מוהרא"ש, עס איז נישט געווען קיין גרויסער עולם אויסער די לעצטע פאר יאר ווען די ישיבה פלעגט קומען, עס איז געווען גאנצע צען מענטשן, אבער די שמחה איז געווען אזוי שטארק, די שמחה איז אין הארץ, מען טאנצט, מען פרייט זיך ווי מען געפינט זיך נאר, אז מען האט א רבי וואס שרייט: "שכל קוויך" אלע וואס האפן און ווארטן און ווילן זיין גוט  - "לא יבושו", וועלן נישט פארשעמט ווערן, "ולא יכלמו לנצח, כל החוסים בך", און אלע וואס ווארטן אויף די ישועה פונעם אייבערשטן - וועלן געהאלפן ווערן, מען האט מרדכי הצדיק וואס איז לוחם מיט המן הרשע.


ווער עס האט נאר געטראפן ברסלב'ע חסידים פורים, ווייסט אז דאס איז עפעס וואס מען זעט נישט, מען זעט שמחות און בכיות, מען לאכט און מען וויינט, מען טאנצט און מען וויינט ביידע אינאיינעם, מען הערט די שמחה אז מען האט א רבי און מען הערט וויינען אז מען וויל זוכה זיין צו קדושת מרדכי ואסתר.


פורים איז נישט די מוזיק אין די גאסן, עס איז נישט די צעלאזטע זאכן, מען מוטשעט זיך אין די גרויסע שטעט ווי אזוי מען קען דאס אפשטעלן, נישט דאס איז פורים, דאס איז עקשע"ן, פורים איז א הייליגע שמחה, מען טרינקט וויין און עס קומט ארויס די סוד אז עס איז נישטא קיין טבע, נישטא גארנישט נאר דער אייבערשטער.


בלייבט אין שטעטל און מאכט א סעודה אינאיינעם, שלעפט אייך נישט אריין אין שטאט, עס האט נישט קיין פשט אין אזא הייליגע צייט זיך צו שלעפן אויף די וועגן מיט א משפחה וכו', נעמט אייך צאם, מאכט א סעודה און טרינקט און טאנצט, און פועל'ט אלע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.