בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#314 - גיי אין כולל כאטש פאר איין סדר
כולל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


ענדערש זאלסטו קומען לערנען אין כולל ווי צו גיין ליידיג.


מיר האבן יעצט צוגעלייגט נאך א שיעור אין כולל פון פינף ביז זעקס אזייגער וואס דעמאלט לערנט מען הלכות טהרה - יורה דעה חלק ב'; איך וועל מיך זייער פרייען אויב דו וועסט זיך איינשרייבן אין כולל כאטשיג פאר די שעה וואס דו ארבעטסט נישט.


געדענק וואס דער רבי זאגט: "אביסל איז אויך גוט"; אז מען לעבט מיט דעם ווארט קומט מען אן אסאך מער ווי די וואס ווילן נאר אנקומען אסאך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#313 - מחזק די אינגעלייט פון כולל
כולל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע כולל אינגעלייט "תלמידי היכל הקודש" נרם יאיר.


וויסן זאלט איר אז ביי מיר איז דער כולל ווי א מתנה פונעם אייבערשטן אויף די צען יאר וואס מיר האבן די ישיבה, און מיר האבן זיך דערהאלטן טראץ אלע שוועריקייטן וואס מיר זענען אריבער.


געלויבט דעם אייבערשטן אז מען איז אריין אינעם צווייטן זמן וואס איר זענט זוכה צו זיצן אין די ד' אמות של הלכה; ביים אייבערשטן איז חשוב די ד' אמות של הלכה מער פון אלעס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): אויפן פסוק (תהילים פז, ב): "אֹהֵב ה' שַׁעֲרֵי צִיּוֹן מִכֹּל מִשְׁכְּנוֹת יַעֲקֹב", אז דער אייבערשטער האט ליב ווען מען לערנט הלכה מער ווי אלע אנדערע לימודים.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז מען האט צוגעלייגט נאך א שיעור בהלכה, אז איר לערנט פארנאכטס יורה דעה חלק ב - הלכות טהרה.


איך וויל זייער שטארק פארברייטערן די כולל אז נאך אינגעלייט זאלן קומען אין כולל לערנען הלכה און גמרא; איך וועל מחזק זיין די אינגעלייט וואס ארבעטן נישט דורכן גאנצן טאג זיי זאלן זיך איינשרייבן אין כולל אפילו פאר איין סדר, ווייל ביים רבי'ן איז געווען א יסוד לערנען הלכה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן כט).

#312 - וועגן מקוה, הדרכות, שלחן ערוך, קומען צו פארן
מקוה, צדיקים, הדרכות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיטן אייבערשטנס הילף וועל איך דיר ענטפערן אויף דיינע פראגעס.


א - מקוה איז פון די ערשטע זאכן ביי ערליכע אידן ובפרט אין ברסלב. דו ווייסט אודאי וואס דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו האט געזאגט (דברי אהרן, קרלין): "מקוה איז טאקע נישט קיין מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען נישט קיין שום אנדערע מצוה נישט צוברענגען". דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר צו גיין אין מקוה יעדן טאג (עיין בספר ליקוטים יקרים, סימן קעח).


דעריבער זאלסטו גיין אין מקוה יעדן טאג, בפרט ווען דו דארפסט די מקוה; אז דו ביסט נכשל געווען מיט מקרה לילה זאלסטו לויפן אין מקוה און זאגן די תיקון הכללי. "דאס ערשטע איז מקוה" - האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קמא).


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס מקוה טוט פארן מענטש; ווען א מענטש טובל'ט זיך אין מקוה אנטלויפן פון אים אלע קליפות וואס זיי מאכן דעם מענטש מרה שחורה'דיג. דאס וואס עס מאכט זיך ביי א מענטש אז ער פאלט אריין פלוצלינג אין א דעפרעסיע, דאס קומט פון די קליפות וואס ווערן באשאפן פון די עבירות וואס ער טוט, זיי נעמען ארום דעם מענטש און דערביטערן אים דאס לעבן, אבער דורך מקוה ווערן זיי אויס, זיי פארלירן דעם שייכות מיטן מענטש.


ב - זיין מיט די ווייב וכו'; איך פארשטיי נישט דיין שאלה, וואס דארף מען ווארטן וכו'? אויף ווען דארף מען ווארטן? דו ווייסט דאך וואס רבי אברהם בן רבי נחמן זכר צדיק לברכה פלעגט זאגן ווען מען האט אים געפרעגט הנהגות פון דברים שבינה לבינו: "קִינְדֶערְלֶעךְ, הִיט אַייךְ פוּן כְּרִיתוּת", ווען מען מעג - מעג מען וכו' און ווען מען טאר נישט - טאר מען גארנישט וכו'.


אנטלויף פון פאלשע הדרכות וכו'; אלע וואס פאלן אראפ אין עבירות רחמנא לצלן איז דאס נאר ווייל מען האט זיי געלערנט די פאלשע לימודים פון פרישות וכו', דערפאר גייען זיי זוכן שמוץ.


ג - בנוגע לערנען שלחן ערוך מיט א חברותא וכו'; ביים רבי'ן איז געווען שלחן ערוך די וויכטיגסטע זאך. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כט): "כָּל אִישׁ יִשְׂרְאֵלִי מְחֻיָּב לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם פּוֹסְקִים, וְלֹא יַעֲבֹר", יעדער איד איז מחויב צו לערנען יעדן טאג הלכות; ווי אזוי צו לערנען - מיט א חברותא, אן א חברותא -  דאס האט שוין מיט דיר, עס ווענדט זיך יעדער מענטש לויט זיין וועג.


ד – איך האב דיר שוין געשריבן אז עס פעלט נישט אויס צו קומען צו פארן צו מיר, עס איז נישט דא וואס צו זען דא; הלואי זאל איך זיין א פשוט'ער איד, נישט דא וואס צו זען דא. דו ווייסט דאך וואס דער רבי האט געזאגט פאר זיין תלמיד ר' יודל ווען ער איז געקומען צום רבי'ן די ערשטע מאל: "וואס האסטו מורא פון מיר, איך בין א מענטש פונקט ווי דיר, נאר איך בין אביסל קלוגער פון דיר" (קוק נאך אין ספר פעולת הצדיק אות קלו, די גאנצע מעשה); דאס זעלבע זאג איך דיר: איך ווייס נישט נאך וואס עס פעלט אויס צו קומען קיין אמעריקע, איך בין א מענטש אזוי ווי דיר נאר איך האב גענומען מוהרא"ש פאר מיין וועג ווייזער אין לעבן.


שטארק דיר און שטארק דיין ווייב; ביים רבי'ן איז שלום בית געווען א יסוד אין לעבן, אז מען האט שלום בית האט מען א ריינע מח.

#311 - וועגן דעם בנין אין אומאן און דרוקן אשר בנחל
אומאן, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


די געלט וואס איך שיק קיין אומאן זאל נאר גיין צו ענדיגן דעם בנין אז עס זאל נישט אריין רעגענען און צו ענדיגן די וואסער קוועלער וכו'; איך וויל נישט אריין לייגן קיין איין דאללער אין דיזיינען דעם בנין פאר שיינקייט. איך זונק אין חובות פון הונדערטער טויזנטער דאללער, זאלסטו נישט טון מיט די געלט קיין שום איבעריגע זאך - נאר צו ענדיגן דעם דאך אז עס זאל נישט אריין רעגענען.


דער אייבערשטער זאל מיר העלפן איך זאל קענען ארויס קריכן פון די שווערע חובות וואס איך האב גענומען אויף מיר.


א שאד אז דאס דרוקן 'אשר בנחל' שלעפט זיך אזוי לאנג; איך זאג דיר נאכאמאל: "איינמאל דער ספר וועט אריין גיין אין דרוק וועלן מיר אלע זען גרויסע וואונדער וואס דער אייבערשטער וועט טון מיט אונז". מוהרא"ש האט מבטיח געווען אז ווער עס וועט דרוקן זיינע ספרים, בפרט 'אשר בנחל', וועט זען גרויסע ניסים און גרויסע ישועות. איך האב גענומען געלט פון אנשי שלומינו פאר דעם פראיעקט און עס שלעפט זיך און שלעפט זיך; א שאד...


אין זכות וואס דו וועסט העלפן דרוקן דעם ספר 'אשר בנחל' וועסטו ארויס קריכן פון דיינע חובות.

#310 - טו שוין תשובה, באצאל דיינע לענדלארדס
מוסדות, חובות, לצנות, תמימות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך זאג דיר נאכאמאל, אויב דו וועסט נישט תשובה טון וועל איך דיר פארטרייבן פון אונזער פלאץ.


מיר האבן שוין גענוג געליטן און מיר ליידן נאך עד היום פון אזעלכע מענטשן ווי דיר; דו ביסט א גנב און א גזלן, דו צאלסט נישט קיין רענט, דיינע לענדלארדס לויפן מיר נאך אז דו צאלסט נישט קיין רענט און דו מאכסט חוזק פון זיי. דו מאכסט א שלעכטע נאמען אויף אונזער פלאץ; ווען נישט דיין ווייב תחי' וואלט איך דיר שוין לאנג פארטריבן פון דא, איך האב נישט קיין מנוחה פון דעם וואס איך האב גענומען אן אומשולדיגע מיידל און איר פארקנעכטעט פאר דיר; ווען נישט איר וואלט איך שוין לאנג אפגעטאנצן מיט דיר.


טו תשובה און באצאל פאר אלע דיינע לענדלארדס; קוק וואס דער רבי זאגט אויף איינער וואס צאלט נישט קיין רענט (ספר המידות, אות גניבה וגזילה, סימן א): "מִי שֶׁנִּפְתָּה לִבּוֹ לִגְזֹל וְכֵיוָן שֶׁהִתִּיר לְעַצְמוֹ גְּזֵלַת חֲבֵרוֹ, הֲרֵי הוּא מוּכָן לְכָל חֵטְא וְעָוֹן, וְאֵין תַּקָּנָה לַהֲסִירוֹ מִדַּרְכּוֹ הָרָעָה", א מענטש וואס גנב'ט געלט איז א סימן אז ער איז גרייט עובר צו זיין אויף אלע עבירות און עס איז נישט דא קיין שום וועג אים צוריק צו ברענגען פון זיין שלעכטע וועג; טו תשובה און באצאל פאר אלע וועם דו קומסט געלט.


בכלל דארפסטו טוישן דיין וועג פון זיין א רוכל און א לץ. ביי דיר זעט מען וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות לשון הרע, סימן ו): "עַל-יְדֵי הוֹלְכֵי רָכִיל נַעֲשִׂים לֵצִים", דורך רעדן רכילות - טראגן און ברענגען פריוואטע זאכן פון איינעם צום צווייטן - קומט מען צו ליצנות, דיין גאנצע קאפ איז איין שטיק עקל; אנשטאט צו נעמען דעם רבינ'ס עצות אויף צו לעבן מיט דעם, אנשטאט יעדע איבעריגע מינוט וואס דו האסט זאלסטו אויסנוצן צו לערנען מקרא – חומש רש"י, משנה, גמרא וכו' איז אריין אין דיר דער רוח, דו רעדסט פון דעם צו אים און פון אים צו דעם, טראגסט און ברענגסט א גאנצן טאג זאכן וואס האבן נישט מיט דיר; מיין הארץ גייט מיר אויס פאר דיין ווייב וואס איז נעבעך פארקנעכטעט פאר דיר.


וועסטו טוישן דיינע מעשים איז גוט, אז נישט זאג איך דיר שוין: "זוך דיר אן אנדערע פלאץ!" מוהרא"ש האט מיר געשטעלט איך זאל אכטונג געבן אז היכל הקודש זאל נישט אויסקוקן ווי א ברסלב'ע שול פון הפקר יונגען. מוהרא"ש האט מיר שוין געזאגט מיט יארן צוריק אז איך זאל פטור ווען פון דיר; דיין מויל איז א בית כסא, דיין קאפ איז א שטיק צואה, דו ביסט א הולך רכיל מגלה סוד.


איך האב ליב תמימות, דערפאר איך האב ליב צו זיצן מיט בחורים און אינגעלייט וואס שלינגען און טרינקען מיט דארשט דעם רבינ'ס ווערטער אן קיין ליצנות; דאס האט מיר געכאפט ביי מוהרא"ש זכרונו לברכה - דאס תמימות. ווייל ווי מער תמימות א מענטש האט, אלץ מער איז ער א כלי צו מקבל זיין פון הייליגן רבי'ן.


יעדעס מאל עס ווערן מקורב פרישע בחורים אדער עס קומט א פרישער אינגערמאן קלעב איך זיך צו אים, ווייל יענער איז געקומען נאר פאר איין סיבה: 'צו הערן נאך א דיבור פון רבי'ן און נעמען נאך אביסל שכל פון רבי'ן', וואס מען זעט דאס נישט ביי אלטע מקורבים. על פי רוב ביי אלטע מקורבים ווערט אפגעקילט דאס תמימות.


אויב וועסטו תשובה טון איז גוט, אז נישט בעט איך דיר מיט שיינעם: "לאז מיר אפ; פארקויף נישט מיין נאמען, איך וויל נישט האבן קיין שייכות מיט לצים".


דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן פון אלעם שלעכטס, ובעיקר פון בעלי בחירה וואס קענען זייער שעדיגן (עיין שיחות הר"ן, אות פ).

#309 - דארפסט זיך שוין אויפפירן ווי א גרויס מיידל
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


היות דו ביסט שוין ניין יאר, דו ביסט שוין א גרויס מיידל און דו ביסט שוין מער נישט קיין קליין קינד, זאלסטו זיך שפילן נאר מיט מיידלעך און נישט מיט קיין אינגלעך.


אויך די אלע שפילערייען וואס קליינע קינדער נוצן, ווי למשל רולערבלעידס (רעדלעך אויף די שיך) איז נישט קיין צניעות פאר גרויסע מיידלעך.


דו האסט חשוב'ע עלטערן אויף וועם ארויף צו קוקן און וואוילע געשוויסטער וועם נאך צו מאכן; פאלג דיינע עלטערן און ברענג זיי נחת.


ווען דו קומסט אהיים פון שולע זאלסטו העלפן דיין מאמע; זוך נישט ארויס צו לויפן צו די שכנים וכו'. העלפן א מאמע איז זייער א גרויסע מצוה און מען באקומט אויף דעם זייער אסאך שכר.

#308 - דיינע פיס וועלן זיך אויסהיילן בעזר ה'
קדושה, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב געליינט אין דיין בריוו די צער און ווייטאג וואס דו גייסט אריבער השם ישמרינו, איך האב גרויס מיטלייד מיט דיר.


פון איין זייט איז דיין ווייטאג זייער גרויס, אבער פון דער אנדערע זייט מוז איך דיר זאגן אז מיר האבן א רבי וואס איז א גרויסער דאקטער, ער האט פאר אונז א וועג ווי אזוי ארויס צו גיין פון אלע ווייטאגן און פראבלעמען.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש קומט פון עצבות און מרה שחורה, "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה", אויך די דאקטורים זענען מודה אין דעם, "שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת עַל יְדֵי מָרָה שְׁחֹרָה וְעַצְבוּת", אז אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, "וְהַשִֹֹּמְחָה הִוא רְפוּאָה גְּדוֹלָה", און שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק; ווען א מענטש איז פרייליך נעמט ער אוועק פון זיך אלע צרות און יסורים.


דעריבער בעט איך דיר זייער טייערער ... נרו יאיר, פארליר נישט דיין אמונה! געדענק וואס דער רבי זאגט: "יֶשׁ עִנְיָן שֶׁמִתְהַפֵּךְ הַכֹּל לְטוֹבָה", עס וועט זיך נאך אלעס איבער דרייען; דו וועסט האבן א רפואה אויף דיינע פיס און דו וועסט קענען טאנצן אויף דיין אייגענע חתונה מיט צוויי געזונטע פיס.


ווארף אוועק דיין סמארט-פאון; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, חלק ב', סימן א): "עַל יְדֵי נִאוּף נוֹפֵל לִתְפִיסָה אוֹ לָחֳלִי כְּאֵב רַגְלַיִם", אז מען זינדיגט אין ניאוף קומט מען אן אין תפיסה אדער באקומט מען פיס ווייטאג; ווען מען האט פיס ווייטאג איז מען אטאמאטיש אין א תפיסה, מען קען נישט ארויס גיין וכו'. דאס אלעס קומט פון קוקן עקלדיגע מאוויס רחמנא לצלן.


מען קען גיין אנגעטון ווי א חסידי'שער בחור, ווי א חסידי'שער אינגערמאן, אבער קיינער ווייסט נישט וואס טוט זיך ביינאכט; מען זיצט מיט א סמארט-פאון, איי-פאד, טעבלעט און מען קוקט רחמנא לצלן עבירות. קודם רעדט דער יצר הרע צו דעם מענטש ער זאל קוקן נאר דאס, נישט ממש עבירות נאר סתם וכו', אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קה:): "כָּךְ אוּמְנָתוֹ שֶׁל יֵצֶר הָרָע", דאס איז דער טריק פונעם יצר הרע, "הַיּוֹם אוֹמֵר לוֹ עֲשֵׂה כָךְ", היינט רעדט ער צו דעם מענטש צו איין זאך,  "וּלְמָחָר אוֹמֵר לוֹ עֲשֵׂה כָךְ", און מארגן צו א צווייטע עבירה, "עַד שֶׁאוֹמֵר לוֹ: עֲבוֹד עֲבוֹדָה זָרָה, וְהוֹלֵךְ וְעוֹבֵד", ביז ער רעדט צו דעם מענטש ער זאל אינגאנצן אפלאזן דעם אייבערשטן.


פאלג דעם רבי'ן בתמימות ובפשיטות וועסטו האבן א רפואה שלימה.


לייג אוועק דעם בריוו אז דו זאלסט קענען ווייזן פאר יעדן איינעם וואס פאסירט ווען מען פאלגט א צדיק; דו וועסט נאך טאנצן מיט דיינע געזונטע פיס ביי דיין אייגענע חתונה בעזר ה'.

#307 - א שאד אפצולעבן ימים ושנים מיט פחדים
פחדים, סגולות, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין פוס איז שוין פארהיילט זאלסטו צוריק אנהייבן גיין אין מקוה; דו שרייבסט מיר אז דו האסט פחדים פון מקוה, די עצה אויף איז אז דו זאלסט גיין אין מקוה ווייל דורך מקוה וועלן אלע דינים אוועק גיין, אויך איז מקוה אן עצה פאר פחדים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות פחד, סימן יח): "שְׁלֹשׁ מֵאוֹת וְעֶשֶֹר טְבִילוֹת מְבַטְּלִין הַפַּחַד", אז מען טובל'ט זיך דריי הונדערט און צען מאל אין מקוה גייט אוועק דער פחד; מיין זון אלחנן חיים נרו יאיר האט מיר געזאגט א רמז אויף דעם, אז עס שטייט אין תהילים (עו, יב): "שַׁי לַמּוֹרָא", דא איז מרומז אז 'שַׁ"י' דריי הונדערט און צען איז מסוגל 'לַמּוֹרָא' פאר פחדים; שפעטער האב איך געזען אז דער טשערינער רב זכר צדיק לברכה ברענגט דעם רמז אין זיינע מראה מקומות, ער טייטשט אויס אז יובלו מיינט יטבלו, עיין שם.


דאס וואס דו ביסט אזוי שוואך, דאס קומט פון דיינע פחדים וואס בוזשעוועט אין דיר, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ע.): דריי זאכן מאכן שוואך דעם מענטש, די ערשטע זאך איז פחד; דו גייסט ארום מיט אומזיסטע פחדים: 'וואס גייט זיין?' 'אפשר גיי איך שטארבן?' פארוואס זאלסטו טראכטן און מורא האבן אז אפשר גייסטו שטארבן ווען יעדער איינער דארף דאך צום סוף שטארבן? קיינער בלייבט נישט דא בזה העולם, מיר אלע זענען צייטווייליגע געסט. דו ווייסט דאך די מעשה וואס האט פאסירט ביים רבי'ן, אז א איד איז געקומען וויינען צום רבי'ן אז זיין זון איז נישט געזונט און ער איז זייער דערשראקן פון שטארבן, האט דער רבי גערופן דעם זון און אים מחזק געווען, ער האט אים געזאגט: "וואס האסטו אזוי מורא פון שטארבן, יענע וועלט איז פיל א שענערע וועלט ווי די וועלט", און דער רבי האט אים מחזק געווען ער זאל נישט מורא האבן פון אוועק גיין פון דער וועלט (חיי מוהר"ן, סימן תמה).


א שאד אפצולעבן ימים ושנים מיט פחדים: 'וואס גייט זיין?' און 'וואס גייט זיין נאכדעם?' לעב מיטן יעצט; יעצט ביסטו געזונט, יעצט האסטו נחת, יעצט האסטו שלום בית, נו פארוואס זיך זארגן מיטן עתיד?! זינג זיך דעם מאמר החכם (עיין בספר פלא יועץ, ערך דאגה): "הֶעָבָר אַיִן", וואס איז שוין געווען איז געווען, "וְהֶעָתִיד עַדַיִן", וואס גייט זיין איז דאך נאך נישט דא, "וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן", און די הוה איז דאך נישט מער ווי איין רגע, "דַאֲגָה מִנַּיִן", איז דאך נישט שייך צו דאגה'נען; ווען א מענטש דאגה'ט העלפט דאס נישט פארן פראבלעם, עס מאכט נאר אז דער מענטש זאל ווערן אפגעשוואכט.


אנטלויף צו די תורה וועסטו ניצול ווערן פון אלע פחדים; פארצייל שיינע זאכן פון די פרשה וועסטו ניצול ווערן פון פחד, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות פחד, סימן לב): "עַל יְדֵי לִמּוּד תּוֹרָה עַל הַשֻּׁלְחָן בִּשְׁעַת סְעוּדָה נִצּוֹל מִפַּחַד", אז מען לערנט בשעת'ן עסן ווערט מען געראטעוועט פון אלע פחדים.


בנוגע אריין שיקן די קינדער אין ברסלב'ע מוסדות וכו'; די עצה פאר דעם איז נאר תפילה, מען דארף מאכן אסאך תפילה - קודם פאר זיך אליינס, אז מען זאל בלייבן מקושר צום רבי'ן און נישט זיין קיין אלטער חסיד, און אויך אסאך תפילה פאר די קינדער און אייניקלעך זיי זאלן זיין ערליכע אידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#306 - מ'קען נישט טיילן גרויס צדקה, ווען מ'איז שולדיג געלט פאר מענטשן
צדקה, חובות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת חיי שרה – מברכים החודש, כ"ד מר-חשון שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


האברך ... נרו יאיר האט מיר דערציילט אז דו ביסט אים שולדיג געלט און דו מאכסט חוזק פון אים; יעדן טאג זאגסטו אים אן אנדערע תירוץ זיך ארויסצודרייען פון אים. היתכן דו נעמסט געלט און דו טוסט חסד מיט דעם, ווען דאס איז נישט דיין געלט? די געלט קומסטו פאר מענטשן.


באמת דארף איך מיר נישט אריין מישן, ווייל וואס האט דאס מיט מיר וכו' אבער ער האט מיר געזאגט אז דו בארגסט געלט צו בויען די מוסד וכו', טענה'ט ער אז אז דאס איז זיין געלט און ער פארפירט אז איך דארף זען עס זאל נישט ווייטער אנגיין אזוי.


איך האב דיר שוין כמה פעמים געזאגט: צדקה איז זייער א גרויסע מצוה ווען דאס איז אייגענע געלט אבער נישט ווען דאס איז יענעמס געלט; דו פארשטייסט אליינס אז אויב וועט איינער גנב'נען געלט כדי צו קענען געבן צדקה איז דאס אן עבירה.


אז מען האט חובות איז מען פטור פון מעשר און פון חומש, און הגם צדקה איז מען טאקע מחיוב צו געבן, אבער דאס קען מען מקיים זיין מיט א פרוטה יעדן טאג, אבער ווי קען מען געבן צדקה ווען מען קומט פאר מענטשן געלט?!


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל דיר נתרחב ווערן, דו זאלסט האבן שפע צו באצאלן דיינע חובות און קענען טון חסד אן א שיעור.

#305 - איך קען יעדן העלפן, חוץ אן עזות פנים
חיזוק פאר מיידלעך, צדקה, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת חיי שרה – מברכים החודש, כ"ד מר-חשון שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האף אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ אין שטוב צו דיינע עלטערן און אין שולע צו דיינע טיטשערס. ביים רבי'ן איז געווען א יסוד היסודות דרך ארץ; דער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, חוץ אן עזות פנים"; פאר אן עזות פנים איז דא איין עצה – גיהנום, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".


ווען דו לייגסט צדקה אין פושקע זאלסטו לייגן די געלט מיט ביידע הענט און בעטן דעם אייבערשטן פאר הצלחה; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדקה, סימן כז): "יִתֵּן לִצְדָקָה בִּשְׁתֵּי יָדַיִם, וְיִהְיֶה תְּפִלָּתוֹ נִשְׁמַעַת", מען זאל געבן צדקה מיט ביידע הענט, וועט אנגענומען ווערן די תפילה.


פאלג אלעס וואס דיינע טיטשערס און מנהלת הייסן.

#304 - אפילו דו האסט שוין געבעטן, זאלסטו בעטן נאכאמאל
תפילה והתבודדות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת חיי שרה – מברכים החודש, כ"ד מר-חשון שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד "ת"ת היכל הקודש ברסלב".


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן; נישט איין מאל און נישט צוויי מאל, נאר אן א שיעור מאל. און אפילו דו האסט שוין געבעטן זאלסטו בעטן נאכאמאל, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות לב:): "אָמַר רַבִּי חָמָא בְּרַבִּי חֲנִינָא, אִם רֹאֶה אָדָם שֶׁהִתְפַּלֵּל וְלֹא נֶעֱנֶה יַחְזוֹר וְיִתְפַּלֵּל", א מענטש וואס האט געבעטן דעם אייבערשטן אויף א זאך און ער זעט אז ער האט עס נישט באקומען זאל ער נאכאמאל בעטן, אזוי ווי עס שטייט (תהלים כז, יד): "קַוֵּה אֶל ה', חֲזַק וְיַאֲמֵץ לִבֶּךָ, וְקַוֵּה אֶל ה'"; דערפאר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך וואס דו דארפסט נאר, ובפרט אויף קינדער און אויף ערליכע קינדער.


איך ווארט דו זאלסט מיר שרייבן יעדעס מאל דו מאכסט א סיום אויף א מסכתא און אויף משניות, דורכדעם וועסטו מיר מחי' זיין.


איך וועל אם ירצה ה' קומען צו אייך אין כיתה יעדעס מאל ווען א קינד מאכט א סיום.

#303 - שוין צייט דו זאלסט זיך אפלאזן פון אלקאהאל
חינוך הילדים, שלום בית, שכרות, משקה המשכר

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת חיי שרה – מברכים החודש, כ"ד מר-חשון שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב.


איך מיין עס איז שוין צייט דו זאלסט זיך אויפוועקן פון שלאף און אפלאזן די אלקאהאל; ווען דו וואלסט געזען ווי אזוי דו זעסט אויס ווען דו ביסט שיכור, ווי דו ביסט שטאט'ס נאר, אלע ווערן פארשעמט פון דיר, דיין ווייב, דיינע קינדער, וואלסטו זיכער אויפגעהערט טרינקען.


עס איז כדאי דו זאלסט מאכן א שיעור אין ספר משלי, וועסטו זען דאס שעדליכקייט פון טרינקען וויין. שלמה המלך זאגט (כ, א): "לֵץ הַיַּין", א לץ טרינקט וויין, "הֹמֶה" – ער ברומט און שרייט – "שֵׁכָר", אז ער דארף אלטע וויין; ועוד.


איך בין אמאל געווען ביי מוהרא"ש אין שטוב, פונקט דעמאלט האט איינער געקלאפט אויפן טיר מיט זיין זון א בחור וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין די תאוה פון טרינקען וויין רחמנא לצלן. מוהרא"ש האט מיר נישט ארויסגעשיקט פון שטוב, האב איך געהערט ווי מוהרא"ש מוסר'ט דעם בחור ער זאל אכטונג געבן נישט צו טרינקען קיין וויין, און מוהרא"ש האט אים געהייסן לערנען יעדן טאג די תורה אין ליקוטי מוהר"ן (חלק ב, סימן כו) וואו דער רבי רעדט איבער די שעדליכקייט פון טרינקען; מוהרא"ש האט אים געזאגט ער זאל יעדן טאג לערנען די תורה און נאכדעם זאגן די תפילה פון רבי נתן אויף דעם תורה.


דאס זעלבע זאלסטו טון, אז דו ביסט נעבעך אזוי צוגעקלעבט צו אלקאהאל, אזוי ווייט אז די אלקאהאל איז דיר וויכטיגער פון דיין לעבן און פון דיין ווייב און קינדער, זאלסטו לערנען יעדן טאג לערנען די תורה אין ליקוטי מוהר"ן (חלק ב', סימן כו), נישט איין מאל א טאג נאר אפאר מאל א טאג ביז עס זאל דיר אריין גיין אין די ביינער דעם רבינ'ס ווערטער, וועסטו זוכה זיין ארויס צו קריכן פון די מחלה.


איך שיק דיר דא די תורה מיט די תפילה פון ר' נתן:


"צָרִיךְ לְהַרְחִיק מִשִּׁכְרוּת וּלְדַקְדֵּק שֶׁלּא לִשְׁתּוֹת יוֹתֵר מִיכָלְתּוֹ, כְּדֵי שֶׁלֹּא יָבוֹא לִידֵי שִׁכְרוּת, כִּי מְעַט הַשְּׁתִיָּה לְפִי הַצֹּרֶךְ הוּא טוֹבָה לְהַרְחִיב דַּעְתּוֹ. וְדַע, כִּי הַדַּעַת מְלֻבָּשׁ בַּחֲסָדִים, וּכְשֶׁשּׁוֹתֶה בְּמִדָּה כָּרָאוּי לְפִי עֶרְכּוֹ, אֲזַי נִתְרַחֵב דַּעְתּוֹ וְנִתְרוֹמֵם מֹחוֹ וַאֲזַי נִגְדָּלִין הַחֲסָדִים בְּיוֹתֵר עַל יְדֵי הַשְּׁתִיָּה. כִּי כְּשֶׁנִּתְרוֹמֵם הַדַּעַת, נִתְרוֹמְמִין וְנִגְדָּלִין הַחֲסָדִים, כִּי הַדַּעַת מְלֻבָּשׁ בָּחֲסָדִים כַּנַּ"ל (עֵרוּבִין ס"ה): "כָּל הַמִּתְפַּתֶּה בְּיֵינוֹ, יֵשׁ בּוֹ מִדַּעַת קוֹנוֹ", מִתְפַּתֶּה דַּיְקָא, בְּחִינַת חֲסָדִים שֶׁעַל יְדֵי הַיַּיִן נִגְדָּלִין הַחֲסָדִים וְזֶהוּ מִתְפַּתֶּה שֶׁעַל יְדֵי הַגְדָּלַת הַחֲסָדִים הוּא מִתְפַּתֶּה וּמִתְפַּיֵּס אַף עַל פִּי שֶׁלֹּא הָיָה רָאוּי לְהִתְפַּתּוֹת לְפִי חֲסָדִים סְתָם וְהָיָה יָכוֹל לִהְיוֹת רֹגֶז, אֲבָל עַל יְדֵי הַגְדָּלַת הַחֲסָדִים עַל יְדֵי הַיַּיִן הוּא מִתְפַּתֶּה כַּנַּ"ל, אֲבָל הַשּׁוֹתֶה יוֹתֵר מִדַּאי וּמִשְׁתַּכֵּר אֲזַי אַדְּרַבָּא, מִתְגַּבְּרִין תֹּקֶף הַגְּבוּרוֹת, וְנַעֲשֶׂה כַּעַס וָרֹגֶז וְלִפְעָמִים מִתְגַּבְּרִין גְּבוּרוֹת דְּסִטְרָא אָחָרֳא וְיוּכַל לָבוֹא לִידֵי רָעוֹת וְכוּ' חַס וְשָׁלוֹם, וְדַע, שֶׁעַל יְדֵי שִׁכְרוּת שׁוֹכְחִין כָּל הַמִּצְווֹת וְהָאַזְהָרוֹת שֶׁצִּוָּה משֶׁה רַבֵּנוּ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, כִּי משֶׁה הוּא מְלֻבָּשׁ בְּכָל אֶחָד וְאֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל בְּכָל אֵיבָר וְאֵיבָר, וּמַזְכִּיר כָּל אֵיבָר וְאֵיבָר שֶׁיַּעֲשֶׂה הַמִּצְוָה הַשַּׁיָּכָה לְאוֹתוֹ אֵיבָר כִּי רְמַ"ח מִצְווֹת כְּנֶגֶד רְמַ"ח אֵיבָרִים מְחֹקֵק (דְּבָרִים לג), שֶׁהוּא גִּימַטְרִיָּא רְמַ"ח, שֶׁמַּזְכִּיר רְמַ"ח מִצְווֹת כַּנַּ"ל, וְעַל יְדֵי הַשִּׁכְרוּת שׁוֹכֵחַ אוֹתָם בִּבְחִינַת (מִשְׁלֵי ל"א): "פֶּן יִשְׁתֶּה וְיִשְׁכַּח מְחֻקָּק" שֶׁעַל יְדֵי הַשְּׁתִיָּה וְהַשִּׁכְרוּת שׁוֹכֵחַ רְמַ"ח מִצְווֹת שֶׁל משֶׁה כַּנַּ"ל, וְהִתְלַבְּשׁוּת משֶׁה בָּאֵיבָרִים זֶהוּ בְּעַצְמוֹ בְּחִינַת הִתְלַבְּשׁוּת הַדַּעַת בַּחֲסָדִים כַּנַּ"ל, כִּי משֶׁה הוּא הַדַּעַת וְהָאֵיבָרִים הֵם רְמַ"ח בְּחִינַת אַבְרָהָם אִישׁ הַחֶסֶד, שֶׁהוּא גִּימַטְרִיָּא רְמַ"ח אֵיבָרִים".


דערנאך זאלסטו זאגן די תפילה פון רבי נתן ווי ער בעט זיך ביים אייבערשטן מיט א תפילה געבויט אויפן רבינ'ס ווערטער (תפלה כג):


"מָשְׁכֵנִי אַחֲרֶיךָ נָרוּצָה הֱבִיאֲנִי הַמֶּלֶךְ חֲדָרָיו נָגִילָה וְנִשְׂמְחָה בָּךְ נַזְכִּירָה דֹדֶיךָ מִיַּיִן מֵישָׁרִים אֲהֵבוּךָ". רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, רַב חֶסֶד וּמַרְבֶּה לְהֵיטִיב, רַחֵם עָלַי בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים, וְזַכֵּנִי לְהִתְקָרֵב אֵלֶיךָ בֶּאֱמֶת בְּכָל עֵת וְלַעֲבֹד אוֹתְךָ תָמִיד בְּשִׂמְחָה וּבְטוּב לֵבָב מֵרוֹב כֹּל. וְתִשְׁמֹר אוֹתִי בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים, וְתַצִּילֵנִי בְּכָל עֵת מֵרִבּוּי שְׁתִיַּת הַיַּיִן וּשְׁאָר מַשְׁקִים הַמְשַׁכְּרִים, שֶׁלֹּא אֶשְׁתֶּה לְעוֹלָם יוֹתֵר מֵהַמִּדָּה וְלֹא אָבֹא לִידֵי שִׁכְרוּת לְעוֹלָם. כִּי אַתָּה גִּלִּיתָ לָנוּ עֹצֶם רָעַת הַשִּׁכְרוּת הַמַּטְרִיד וּמַעֲבִיר אֶת הָאָדָם מִשְּׁנֵי עוֹלָמוֹת חַס וְשָׁלוֹם, כִּי עַל־יְדֵי שִׁכְרוּת שׁוֹכְחִין אֶת כָּל הָאַזְהָרוֹת שֶׁל משֶׁה רַבֵּנוּ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, שֶׁהוּא מְלֻבָּשׁ אֶצְלֵינוּ בְּכָל אֵבֶר וָאֵבֶר אֵצֶל כָּל אֶחָד וְאֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל, וּמַזְכִּיר וּמַזְהִיר אֶת כָּל אֵבֶר וְאֵבֶר לִשְׁמֹר וְלַעֲשׂוֹת וּלְקַיֵּם אֶת כָּל הַמִּצְוָה הַשַּׁיָּכָה לְכָל אֵבֶר וָאֵבֶר, שֶׁהֵם רְמַ"ח אֵיבָרִים כְּנֶגֶד רְמַ"ח מִצְוֹת עֲשֵׂה. וְעַל־יְדֵי הַשִּׁכְרוּת חַס וְשָׁלוֹם, שׁוֹכְחִין כָּל אֵלּוּ הָאַזְהָרוֹת, וְכָל הַדְּרָכִים נַעֲשִׂים לְפָנָיו כְּמִישׁוֹר רַחֲמָנָא לִיצְלָן, כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב, כִּי יִתֵּן בַּכּוֹס עֵינוֹ יִתְהַלֵּךְ בְּמֵישָׁרִים. וְנֶאֱמַר, לְמִי אוֹי לְמִי אֲבוֹי, לְמִי חַכְלִילוּת עֵינָיִם. לַמְאַחֲרִים עַל הַיָּיִן לַבָּאִים לַחְקוֹר מִמְסָךְ. אַחֲרִיתוֹ כְּנָחָשׁ יִשָּׁךְ וּכְצִפְעֹנִי יַפְרִישׁ. עֵינֶיךָ יִרְאוּ זָרוֹת וְלִבְּךָ יְדַבֵּר תַּהְפֻּכוֹת. וְהָיִיתָ כְּשֹׁכֵב בְּלֶב־יָם וּכְשֹׁכֵב בְּרֹאשׁ חִבֵּל.


מָלֵארַחֲמִים, אַתָּה יָדַעְתָּ כַּמָּה נְפָשׁוֹת נִשְׁקְעוּ בִּיוֵן מְצוּלָה עַל־יְדֵי הַשִׁכְרוּת רַחֲמָנָא לִיצְלָן, וְנִטְרְדוּ מִשְּׁנֵי עוֹלָמוֹת עַל־יְדֵי־זֶה. הַצִּילֵנִי מָלֵא רַחֲמִים, שָׁמְרֵנִי בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים, שֶׁלֹּא אָבֹא לְעוֹלָם לִידֵי שִׁכְרוּת כְּלָל, וַאֲפִלּוּ בְּשַׁבָּתוֹת וְיָמִים טוֹבִים וּבִשְׁאָר זְמַנִּים קְדוֹשִׁים, אֲשֶׁר רְצוֹנְךָ שֶׁנְּשַׂמַּח אֶת נַפְשֵׁנוּ עַל־יְדֵי שְׁתִיַּת יַיִן מְעַט. זַכֵּנוּ בְּרַחֲמֶיךָ הָרַבִּים, שֶׁנִּזְכֶּה לְכַוֵּן אֶת הַמִּדָּה שֶׁלֹּא נִשְׁתֶּה כִּי אִם מְעַט הַמֻּכְרָח כְּפִי רְצוֹנְךָ, כְּדֵי לְרוֹמֵם דַּעְתֵּנוּ וּלְהַרְחִיב שִׂכְלֵנוּ וְלִבֵּנוּ, כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב, וְיַיִן יְשַׂמַּח לְבַב אֱנוֹשׁ. בְּאֹפֶן שֶׁנִּזְכֶּה עַל־יְדֵי מְעַט הַשְּׁתִיָּה לְהַרְחִיב וּלְהַגְדִּיל הַחֲסָדִים שֶׁדַּעְתֵּנוּ מְלֻבָּשׁ בָּהֶם, שֶׁנִּזְכֶּה עַל־יְדֵי מְעַט הַשְּׁתִיָּה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה וּבְטוּב לֵבָב בֶּאֱמֶת, בְּאֹפֶן שֶׁנִּזְכֶּה לְהִתְדַּבֵּק בְּךָ בֶּאֱמֶת עַל־יְדֵי־זֶה, וְלִזְכֹּר עַל־יְדֵי־זֶה יוֹתֵר וְיוֹתֵר אֶת כָּל הָאַזְהָרוֹת בְּכָל אֵבֶר וָאֵבֶר שֶׁמַּזְהִיר אוֹתָנוּ משֶׁה רַבֵּנוּ עָלָיו הַשָּׁלוֹם, וְנִתְעוֹרֵר בְּיוֹתֵר לְקַיֵּם אֶת כָּל הַמִּצְוֹת הַשַּׁיָּכִים לְכָל אֵבֶר וָאֵבֶר. וְתִפְתַּח לִבִּי בְּתוֹרָתֶךָ וְאַחֲרֵי מִצְוֹתֶיךָ תִּרְדֹּף נַפְשִׁי. וְאֶזְכֶּה לְהִתְקָרֵב אֵלֶיךָ יוֹתֵר וְיוֹתֵר עַל־יְדֵי הַשְּׁתִיָּה בִּדְבֵקוּת נִפְלָא וַאֲמִתִּי כִּרְצוֹנְךָ הַטּוֹב, וְאֶהְיֶה מִתְפַּתֶּה בְּיֵינִי בִּקְדֻשָּׁה גְדוֹלָה לִהְיוֹת כִּרְצוֹנְךָ הַטּוֹב בֶּאֱמֶת, וְיִהְיֶה נִמְשַׁךְ עָלַי הַרְחָבַת הַדַּעַת וְהַחֲסָדִים מִדַּעַת קוֹנִי, וְאֶזְכֶּה לְכַבֵּד אֶת יְהֹוָה בֶּאֱמֶת מֵהוֹנִי וּמִגְּרוֹנִי.


רִבּוֹנוֹשֶׁל עוֹלָם, אַתָּה יָדַעְתָּ, כִּי אַף לְפִי גֹדֶל הַגְּנוּת שֶׁל הַשִּׁכְרוּת בְּלִי שִׁעוּר, אַף־עַל־פִּי־כֵן הַהֶכְרַח לִפְעָמִים לִשְׁתּוֹת מְעַט בִּשְׁבִיל הַרְחָבַת הַדַּעַת. כַּאֲשֶׁר הוֹדִיעוּנוּ חֲכָמֶיךָ הָאֲמִתִּיִּים גֹּדֶל גְּנוּת הַשִּׁכְרוּת דְּסִטְרָא אַחֲרָא, וְגֹדֶל מַעֲלַת הַשְּׁתִיָּה בִּקְדֻשָּׁה לִשְׁמֶךָ, כְּמוֹ שֶׁאָמְרוּ רַבּוֹתֵינוּ זִכְרוֹנָם לִבְרָכָה, זָכָה מְשַׂמְּחוֹ, לֹא זָכָה מְשַׁמְּמוֹ. זָכָה נַעֲשָׂה רֹאשׁ, לֹא זָכָה נַעֲשָׂה רָשׁ. וְגַם אָנוּ מְחֻיָּבִים לְקַדֵּשׁ וּלְהַבְדִּיל עַל הַיַּיִן בְּשַׁבָּתוֹת וְיָמִים טוֹבִים וּלְבָרֵךְ בִּרְכַּת הַמָּזוֹן עַל הַכּוֹס שֶׁל יַיִן, כִּי אֵין אוֹמְרִים שִׁיר אֶלָּא עַל הַיַּיִן, כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב, הַמְשַׂמֵּחַ אֱלֹהִים וַאֲנָשִׁים. עַל־כֵּן רַחֵם עָלֵינוּ לְמַעַן שְׁמֶךָ, וְזַכֵּנִי אוֹתִי וְאֶת כָּל חֶבְרָתֵינוּ וְאֶת כָּל עַמְּךָ יִשְׂרָאֵל, שֶׁנִּזְכֶּה כָּל אֶחָד לְפִי בְּחִינָתוֹ לֵידַע בְּכָל עֵת לְכַוֵּן הַמִּדָּה, בְּאֹפֶן שֶׁנִּתְרַחֵק מֵהַשִּׁכְרוּת לְגַמְרֵי. וּבָעֵת שֶׁיִּהְיֶה רְצוֹנְךָ לְשַׂמְּחֵנוּ מִיֵּינְךָ הַטּוֹב, תְּזַכֵּנוּ וְתִשְׁמֹר אוֹתָנוּ שֶׁלֹּא נִשְׁתֶּה יוֹתֵר מִדַּאי רַק מְעַט הַמֻּכְרָח, בְּאֹפֶן שֶׁנִּזְכֶּה לְשַׂמֵּחַ נַפְשֵׁנוּ וּלְהַרְחִיב דַּעְתֵּנוּ וּלְהַגְדִּיל הַחֲסָדִים, וְלֹא נָבֹא עַל־יְדֵי־זֶה לִידֵי רֹגֶז וְדִינִים וּגְבוּרוֹת חַס וְשָׁלוֹם כְּלָל. רַק אַדְרַבָּא נִזְכֶּה עַל־יְדֵי מְעַט הַשְּׁתִיָּה לְהִתְפַּתּוֹת בַּחֲסָדִים דִּקְדֻשָּׁה יוֹתֵר וְיוֹתֵר בְּשִׂמְחָה וּבְטוּב לֵבָב בֶּאֱמֶת כִּרְצוֹנְךָ הַטּוֹב, בְּאֹפֶן שֶׁנִּזְכֶּה לְהִתְדַּבֵּק בְּךָ בֶּאֱמֶת וְלָגִיל וְלָשִׁיר וְלִשְׂמֹחַ בְּשִׁמְךָ בְּגִילָה וְרַנֵּן, וּלְדַבֵּר דִּבְרֵי־תוֹרָה בְּהַרְחָבַת הַלֵּב וּבְשִׂמְחָה מַה שֶּׁצְרִיכִין לְדַבֵּר וּלְגַלּוֹת. וְתָשִׂים מַחְסוֹם לְפִינוּ לִבְלִי לִהְיוֹת 'הוֹלֵךְ רָכִיל מְגַלֶּה סוֹד'. לִבְלִי לְגַלּוֹת אָז חַס וְשָׁלוֹם, מַה שֶּׁאֵין צְרִיכִין לְגַלּוֹת. וְתִפְתַּח אֶת פִּינוּ בְּשִׁירוֹת וְתִשְׁבָּחוֹת לְשִׁמְךָ הַגָּדוֹל וְהַקָּדוֹשׁ כִּרְצוֹנְךָ הַטּוֹב, וִיקֻיַּם בָּנוּ מִקְרָא שֶׁכָּתוּב, וְחִכֵּךְ כְּיֵין הַטּוֹב הוֹלֵךְ לְדוֹדִי לְמֵישָׁרִים דּוֹבֵב שִׂפְתֵי יְשֵׁנִים. עָזְרֵנִי לִהְיוֹת כִּרְצוֹנְךָ הַטּוֹב בְּכָל הַתְּנוּעוֹת, בַּאֲכִילָה וּשְׁתִיָּה וּשְׁאָר הֶכְרֵחִיּוּת, הַכֹּל אֶזְכֶּה לַעֲשׂוֹת עַל צַד הַיּוֹתֵר טוֹב בֶּאֱמֶת כְּפִי רְצוֹנְךָ הַטּוֹב בֶּאֱמֶת בְּאוֹתוֹ הָעֵת וְהַזְּמַן, וְלֹא אָסוּר מֵרְצוֹנְךָ יָמִין וּשְׂמֹאל מֵעַתָּה וְעַד עוֹלָם, אָמֵן סֶלָה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן שכל נישט צוצורירן מער צו אלקאהאל.

#302 - דאנק דעם באשעפער אויף דיינע ציין, וועסטו נישט האבן קיין ציין ווייטאג
תודה והודאה, רפואה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת פרשת חיי שרה – מברכים החודש, כ"ד מר-חשון שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר.


בנוגע דאס וואס דו מוטשעסט זיך - דו און דיין ווייב - מיט די ציינער; מען דערציילט פון א גרויסער צדיק פון פריערדיגן דור אז זייענדיג אינעם עלטער פון ניינציג יאר האט ער אמאל געוויזן פאר זיינע תלמידים זיינע ציינער און געזאגט: "איך האב אלע מיינע ציינער און איך בין קיינמאל נישט געווען ביים ציין דאקטער; איך בין דאס תולה ווייל איך האב זיך צוגעוואוינט יעדן טאג צו דאנקען דעם אייבערשטן פאר מיינע ציינער. איך פלעג זאגן: 'איך דאנק דיר אייבערשטער פאר מיינע ציינער, אז איך האב שיינע ציינער, געזונטע ציינער צו עסן און צו רעדן', דעריבער האט מיר דער אייבערשטער געהאלפן אז איך זאל האבן מיינע אייגענע ציינער ביז די ניינציג יאר".


דעריבער זאלסטו פון היינט דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלע דיינע געזונטע ציינער וואס ער האט דיר געגעבן, וועט דיר דער אייבערשטער העלפן אז דו וועסט פטור ווערן פון דיינע ציין ווייטאג.


האלט מיט דיר שטענדיג ספרים, קונטרסים, סידיס וכו', אז ווען דו טרעפסט א איד זאלסטו האבן ביי דיר סחורה אים מחי' צו זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#301 - א פרוי קען פועל'ן גאר אסאך מיט איר תפלה. פאררעכטן די ציין
חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס איר דארפט - זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך; ווען א פרוי וואלט געוויסט וואס זי קען פועל'ן מיט אירע תפילות ביים אייבערשטן, וואלט זי געבעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע זאך נאכאמאל און נאכאמאל ביז זי וואלט געהאלפן געווארן. בפרט בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט זאלט איר זיך אוועק זעצן ביי די ליכט און בעטן דעם אייבערשטן אויף אלעס וואס ליגט אייך אויפן הארץ; פאר אייך, פאר אייער מאן - אז ער זאל זיין ערליך און האבן הצלחה, און פאר קינדער - אז איר זאלט זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט.


בנוגע אייער ציין וכו'; אודאי זאלט איר גיין צו אן אנדערן דאקטער און זיך פאררעכטן די ציינער ווייל א אידישע פרוי דארף אכטונג געבן אויסצוקוקן שיין. ווען עס איז א ציין וואס מען זעט נישט איז איין זאך, אבער אז דאס איז פון די פאדערשטע ציינער זאלט איר זען דאס צו פאררעכטן כדי איר זאלט נושא חן זיין ביי אייער מאן נרו יאיר.


 

#300 - קוק נישט אויף צוריק, לעב גוט מיט דיין יעצטיגער מאן
שידוכים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די ערשטע זאך דארפט איר וויסן אז די גאנצע זאך פון שידוכים איז א פארבארגענע זאך און איז פארהוילן פון אלעמען, דאס ליגט נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג) מיר געפונען סיי אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): לבן און בתיאל האבן געזאגט פאר אליעזר ווען ער האט געוואלט נעמען רבקה פאר יצחק אבינו, "מֵה' יָצָא הַדָּבָר", מיר זענען מודה אז דער שידוך איז פונעם אייבערשטן, אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): שמשון הגיבור האט גענומען א פרוי זיינע עלטערן האבן נישט געוואלט זאגט די תורה "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", זיינע עלטערן האבן נישט געוויסט אז דער שידוך קומט פונעם אייבערשטן, און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): שלמה המלך זאגט א הויז און א פארמעגן קען מען באקומען בירושה פון עלטערן אבער "וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", א שידוך קומט פונעם אייבערשטן, זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיטן באשעפער.


דערפאר אז איר זענט אריבער געגאנגען די גאנצע פרשה מיט אייער פריערדיגן מאן וכו' און יעצט האט דער אייבערשטער אייך געהאלפן אז איר האט נאכאמאל חתונה געהאט, דארפט איר אנהייבן א נייעם בלעטל אין לעבן און פארגעסן פון אייער פריערדיגער מאן וכו'. איר זאלט פרובירן מיט אלע אייערע כוחות אויפצובויען א נייעם שטוב פארן אייבערשטן; עס איז טאקע זייער שווער צו פארגעסן די פריערדיגע לעבן, דאס איז נישט נאר ביי אייך אז איר בענקט זיך וכו', נאר אזוי גייט דאס ביי אלע וואס האבן נאכאמאל חתונה, אזוי ווי עס זאגט דער הייליגער תנא רבי עקיבא (פסחים קיב.): ווען א מאן און ווייב האבן חתונה א צווייטע מאל טראכטן זיי צוריק פון זייער פריערדיגע לעבן; מיט דעם אלעמען דארפט איר זיך שטארקן און אנהייבן פונדאסניי אזוי ווי דער רבי האט אונז געלערנט, אלץ אנהייבן פונדאסניי.


דאס אז איר שפירט אז ער געבט נישט גענוג ליבשאפט וכו', זאלט איר וויסן אז דער לעבן איז ווי א שפיגעלע; שלמה המלך זאגט (משלי כז, יט): "כַּמַּיִם הַפָּנִים לַפָּנִים, כֵּן לֵב הָאָדָם לָאָדָם", אזוי ווי ווען מען קוקט אין וואסער שפיגלט מען זיך דערין - ווען מען שמייכלט זעט מען א שמייכל און ווען מען איז זויער זעט מען א זויערע בילד, אזוי אויך איז די לעבן; אויב מען שמייכלט צו א 'שפיגל' זעט מען ווי איינער שמייכלט צוריק, און אויב מען ווייזט א זויערע פנים צום 'שפיגל' זעט מען צוריק א זויערע פנים.


שטארקט אייך מיט אמונה פשוטה אינעם בורא כל עולמים; דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אלעס גוטס וואס ער טוט מיט אייך, וועט ער אייך געבן גוטס בכפלי כפלים.

#299 - ווען דער טאטע שלעפט דאס קינד צו שלעכטס
קדושה, חינוך הילדים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז זייער שרעקעדיג צו ליינען וואס איר שרייבט, אז אייער קינד בעט פון אייך איר זאלט אים אנכאפן וכו' וואו זיין טאטע כאפט אים אן השם ישמרינו; מען דארף טראכטן מיט ישוב הדעת וואס מען טוט דא ווייטער.


איך וואלט אייך געראטן אז אויב אייער קינד זאגט אייך נאכאמאל איר זאלט אים אנכאפן וכו' אדער ווען איר באדט אים, זאלט איר אים שיין און איידל זאגן די ווערטער: "דא טאר מען נישט לייגן די הענט, עס איז א גרויסע עבירה", דעמאלט וועט ארויפשווימען דער אמת וואס דער טאטע טוט מיט אים; אויב ער הייבט אן רעדן און פארציילן דארף מען זייער אכטונג געבן נישט צו ווערן היסטעריש נאר אויסהערן יעדע איינציגע ווארט און דעטאל, אויב שטעלט זיך טאקע ארויס אז ער איז א קראנקער מענטש דארף מען דאס איינגעבן און פארלאנגען אז ער זאל נישט קענען זיין אליינס מיט די קינדער.


איר זאלט ווייטער מחנך זיין די קינדער זיי זאלן זיך עקלען פון א הונט; מוהרא"ש זאגט אז מען זעט ווי אידישע קינדער האבן בטבע מורא און עקלען זיך פון א הונט. ווען איר רעדט צו די קינדער זאלט איר אים נישט אוועק מאכן נאר זיי מחנך זיין אז א הונט ברענגט טומאה, און דער רבי זאגט (ספר המידות, אות המתקת דין, סימן צב): "מִי שֶׁמְּגַדֵּל כֶּלֶב מְעוֹרֵר דִּין", ווער עס ציט אויף א הונט אין שטוב ברענגט אויף זיך דינים; ערליכע אידן האבן נישט צו טון מיט קיין הונט, עס ברענגט טומאה אין שטוב, בפרט פאר דעם וואס כאפט עס אן.


נאכאמאל, ווען מען רעדט צו קליינע קינדער פון קדושה דארף מען דאס זאגן זייער רואיג און זיכער, נישט דערשראקן און קעקעצדיג כדי מען זאל נישט ערגער מאכן.


עס איז זייער שווער פאר א מאמע אליינס צו מגדל זיין די קינדער, בפרט ווען זייער טאטע זוכט צו שלעפן די קינדער אויף די נישט גוטע ריכטונג; דאך זאלט איר ווייטער אנגיין און נישט אפלאזן אייערע קינדער פון זיי געבן אן ערליכע אידישע חינוך, אז מען מיינט עס ערנסט העלפט דער אייבערשטער שלא כדרך הטבע.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט טרעפן בקרוב א גוטע שידוך און קענען מחנך זיין אייערע קינדער אלץ ערליכע אידן.


 

#298 - קוק נאר אויף דיר אליין, וועסטו האבן חיזוק אויפ'ן סדר דרך הלימוד
חברים, לימוד התורה, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו דארפסט פון מיר חיזוק?! קוק זיך אן וועסטו האבן חיזוק. דו ביסט קוים מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן און אין א קורצע צייט האסטו שוין זוכה געווען צו מסיים זיין מסכת ברכות פון תלמוד בבלי; וואס איז שייך א גרעסערע חיזוק אויפן 'סדר דרך הלימוד' ווי דו זאלסט זיך אליינס אנקוקן?!


מען קען דורך לעבן א גאנץ לעבן אן אפילו איין מאל ענדיגן א מסכתא, ווער רעדט נאך פון ששה סדרי משנה, אבער ווי נאר מען איז זוכה אוועקצולייגן אלע חכמות און מען הייבט אן לערנען אויפן סדר דרך הלימוד, לערנט מען דורך די גאנצע תורה אין א קורצע צייט.


קוק נישט אויף קיינעם, דער עיקר זאלסטו קוקן אויף זיך אליינס; מענטשן קען מען אפנארן, מענטשן קיין מען אויספאפן. מען קען אויסקוקן ווי א חסידי'שער אינגערמאן, א חשוב'ער איד, אבער דער אמת ווייסט נאר דער אייבערשטער, אז מען איז דורך געפוילט מיט שמוץ. זע ווי נאר דער רבי רעדט צו דיר; ער האט א שפראך צו אלעמען, ער ווייזט פאר יעדען איינעם א וועג ווי אזוי צוריק צו קומען צום אייבערשטן - דורך לערנען די הייליגע תורה.


זאלסט נישט מיינען אז דער יצר הרע וועט דיר אזוי שנעל אפלאזן; ער איז נישט מסכים צו פארלירן א קאסטומער אזוי שנעל. דערפאר וועט ער דיר מחליש דעת זיין, ער וועט זיך פארשטעלן אין כל מיני מענטשן אבי דו זאלסט אפלאזן דעם רבי'ן.


ווער נישט נתפעל פון דיינע כלומר'ישע חברים, בפרט פון דער וואס זוכט אזוי אויפצוטון לשם שמים, עס גייט אים אין לעבן אז דו 'זאגסט' משניות, ער קען נישט צו קוקן ווי דו 'זאגסט' גמרא, ער ברענגט דיר ראיות פון שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה אז מען איז נישט יוצא ביי תורה שבעל פה אויב מען זאגט, זאל ער דיר ווייזן וואס ער ברענגט דארט ווייטער (שלחן ערוך הרב הלכות תלמוד תורה סימן ב, סעיף י): "לִלְמוֹד פַּעַם אַחַת כְּסֵדֶר כָּל הַתַּלְמוּד בַּבְלִי וִירוּשַׁלְמִי וּמְכִילְתָּא וְסִיפְרָא וְסִפְרִי וְתּוֹסֶפְתּוֹת וְכָל הַמִּדְרָשִׁים מִתַּנָּאִים וְאֲמוֹרָאִים שֶׁכָּל דִּבְרֵיהֶם הִיא תּוֹרָה שֶׁבְּעַל פֶּה שֶׁנִּתְּנָה לְמשֶׁה מִסִּינַי כְּמוֹ רַבּוֹת וְתַּנְחוּמָא וּפְּסִיקְתּוֹת וְכַיּוֹצֵא בָּהֶן וּמִדְרָשֵׁי רַשְׁבִּ"י עַל כֻּלָּן כְּדֵי שֶׁיּוּכַל לִגְמוֹר כָּל הַתּוֹרָה שֶׁבְּעַל פֶּה כֻּלָּהּ פַּעַם אַחַת בְּחַיָּיו, לְקַיֵים מִצְוַת שָׁמוֹר תִּשְׁמְרוּן אֵת כָּל הַמִּצְוָה וְגוֹ' כְּמוֹ שֶׁנִּתְבָּאֵר לְמַעְלָה, וְאַף שֶׁיִּשְׁכַּח הַכֹּל הֲרֵי לֶעָתִיד לָבֹא יַזְכִּירוּהוּ כָּל לִמּוּדוֹ שֶׁשָּׁכַח", און נאכדעם (סעיף יג): "יֵשׁ לְאָדָם לַעֲסֹק בְּכָל הַתּוֹרָה גַם בִּדְבָרִים שֶׁלֹא יוּכַל לְהָבִין, וּלְעָתִיד לָבֹא יִזְכֶּה לְהָבִין וּלְהַשִּׂיג כָּל הַתּוֹרָה שֶׁעָסַק בָּהּ בָּעוֹלָם הַזֶּה וְלֹא הִשִּׂיגָהּ מִקֹּצֶר דַּעְתּוֹ", א מענטש זאל כאטשיג איין מאל אין לעבן דורך זאגן די גאנצע תורה אפילו ער פארשטייט נישט, אזוי וועט ער זוכה זיין צו פארשטיין אויבן אין הימל ווען דער אייבערשטער וועט לערנען מיט זיין נשמה.


עס איז נישט דא קיין צייט צו ענטפערן פאר לצים; געדענק וואס שלמה המלך זאגט (משלי ט, יב): "אִם חָכַמְתָּ - חָכַמְתָּ לָּךְ", אויב ביסטו קלוג - ביסטו קלוג פאר דיר, "וְלַצְתָּ - לְבַדְּךָ תִשָּׂא", און אויב מאכסטו ליצנות - מאכסטו פון דיר אליין ליצנות; ווען איינער מאכט ליצנות פונעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, מאכט ער נישט ליצנות פון רבי'ן, ער מאכט ליצנות פון זיך אליינס. ווייל ווען עס וועט קומען דער מלאך מיט די טויזנט אויגן און אים אהיים רופן וועט גארנישט ניצן; ער וועט קענען שרייען און וויינען אבער ער וועט אוועק גיין פון די וועלט נאקעט, ער וועט נישט וויסן וואס צו טון פאר בושה ווען מען וועט אים פרעגן: "עֲרֹךְ מִקְרָא שֶׁקָרִיתָ"; "עֲרֹךְ מִשְׁנָה שֶׁשָׁנִיתָ"; ער וועט בלייבן מיט אן ארויסגעשטעקטן צינג, ווידעראום דער וואס האט יא געפאלגט דעם רבי'ן און געלערנט פלייסיג אויפן סדר דרך הלימוד, ביי אים וועט זיין (משלי לא, כה): "וַתִּשְׂחַק לְיוֹם אַחֲרוֹן - ער וועט לאכן ביים לעצטן טאג.


מאך דיך נישט וויסנדיג פון די אלע וואס לאכן און שפעטן אפ פון דיין לערנען; די וועלט זאגט: "לאכן, לאכט דער וואס לאכט צום לעצט"; ווער לאכט באמת? דער וואס לאכט ביים סוף. ווען איינער מאכט אוועק דעם רבינ'ס סדר דרך הלימוד, ער לאכט אפ דערפון און מאכט ליצנות: "עס הייסט נישט געלערנט", הגם יעצט קען מען נאך נישט לאכן אבער ווען עס וועט קומען דעם לעצטן טאג, דעמאלט וועט מען קענען לאכן, ווייל מען גייט צוריק צום אייבערשטן אנגעפילט מיט תורה - צענדליגער מאל מסיים געווען ששה סדרי משנה; בבלי; ירושלמי; תוספתא; רמב"ם; טור; שלחן ערוך; זוהר; תיקוני זוהר און אלע מדרשים; דעמאלט וועט זיין א גרויס געלעכטער, ביי יענעם וועט נעבעך מקוים ווערן (רות א, כא): "אֲנִי מְלֵאָה הָלַכְתִּי, וְרֵיקָם הֱשִׁיבַנִי", וואס דאס גייט ארויף אויף א מענטש וואס ער האט נישט אויסגענוצט זיינע יארן, וואס דאן קלאגט די נשמה: "אֲנִי מְלֵאָה הָלַכְתִּי", איך בין אראפ געקומען אנגעפילט מיט כל התורה כולה, אבער: "וְרֵיקָם הֱשִׁיבַנִי", איך גיי צוריק ליידיג.


וועגן קומען צו פארן צו מיר אויף שבת וכו', איך מיין אז עס פעלט נישט אויס, מען קען זיין פון דער ווייטנס און זיין מער מקושר ווי די וואס דרייען זיך אונטער די פוס. עס איז נישט דא וואס צו זען דא, מיר האבן דא א קאך וואו מען קאכט גוטע עסן און מען טיילט דאס אויס אין די גאנצע וועלט; די עסן איז אזוי געשמאק און בא'טעמ'ט אז מען קען לעבן פון דעם א גוט לעבן. וועט איינער זאגן: "איך מוז זען די קאך וואו מען קאכט די עסן, איך מוז זען דעם קעכער וואס קאכט די עסן", קען זיין אז ער וועט קומען אין קאך און זען ווי דער קעכער גייט אנגעטון מיט א שמוציגן כאלאט און ווי דער קאך זעט אויס וועט ער נאר האבן קשיות וכו', ענדערש נעם די דיבורים און שכל און לעב מיט דעם.


וואס איז דער חילוק צווישן דעם רבי'ן און אנדערע רבי'ס? דער רבי געבט דיר א וועג דו זאלסט קענען לעבן אפילו ווען דו שטייסט נישט נעבן רבי'ן וד"ל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

#297 - ווי אזוי מצליח צו זיין אין געריכט
צרות, סגולות, עצות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב גרויס צער פון די גאנצע פרשה וואס דו גייסט אריבער ה"י; מען האט דיר צוגענומען דיינע קינדער דורך אן עלילת שוא אז דו און דיין ווייב פייניגן די קינדער. דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל נמתק ווערן פון דיר אלע דינים און אלעס זאל נתהפך ווערן לטובה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (ליקוטי עצות, התחזקות, סימן לו): "וְיֵשׁ עִנְיָן שֶׁמִּתְהַפֵּךְ הַכֹּל לְטוֹבָה", דו זאלסט בקרוב צוריק באקומען דיינע קינדער און זיי מגדל זיין צוזאמען מיט דיין אשת חיל תחי' לתורה לחופה ולמעשים טובים.


אז דו דארפסט זיך שטעלן פרייטאג אין געריכט און מען גייט דיר אויספרעגן און דיר חוקר ודורש זיין אויף די מסירות וכו', וועל איך דיר דערציילן א מעשה וואס האט זיך אפגעשפילט ביים הייליגן רבי'ן.


א איד אין רבינ'ס צייטן האט געמאכט א געשעפט מיט די פריצים פון וויניצע, ער האט זיך אונטערגענומען צוצושטעלן מעל פאר די מיליטער, למעשה איז דאס זיי נישט געפאלן, ער האט זיך פאראמפערט מיט די רעגירונג און עס האט אים געווארט א משפט פון דיני נפשות; חוץ די געלט וואס זיי האבן פארלאנגט פון אים האבן זיי אים פערזענליך געוואלט שעדיגן.


דאס איז געווען פאר דעם יום טוב שבועות האט דער איד געטראכט אז ער וועט פארן צום רבי'ן אויף שבועות וועט ער זיך קענען דורך שמועסן מיטן רבי'ן וואס צו טון; יענעם יאר, שנת תקס"ו האט דער רבי געזאגט די תורה: "הַאי גַּבְרָא דְּאָזֵל בָּעֵי אִתְּתָא וְלָא קָיָהֲבִי לֵהּ (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כט)", דער איד האט זיך גוט צוגעהערט צו די תורה, און ער האט געהערט ווי דער רבי זאגט: "לֹא כָּל דִּבּוּר נִקְרָא דִּבּוּר, כִּי דִּבּוּר שֶׁאֵינוֹ נִשְׁמָע וְנִתְקַבֵּל אֵינוֹ נִקְרָא דִּבּוּר", ווען מען רעדט און קיינער הערט נישט אויס וואס מען רעדט, הייסט עס כאילו מען האט נישט גערעדט. נאר ווען מען הערט אויס וואס מען רעדט דעמאלט איז א סימן אז דער מענטש רעדט, אזוי ווי עס שטייט (תהלים יט, ד): "אֵין אֹמֶר וְאֵין דְּבָרִים - בְּלִי נִשְׁמָע קוֹלָם".


וואס איז די עצה מען זאל וועלן אויסהערן דעם מענטש ווען ער רעדט? זאגט דער רבי: "וְעִקַּר מַה שֶּׁנִּתְקַבֵּל הַדִּבּוּר, הוּא מֵחֲמַת הַטּוֹב שֶׁיֵּשׁ בּוֹ, כִּי טוֹב הַכֹּל חֲפֵצִים", אלע האבן ליב צו הערן גוטע ווערטער, ווען מען רעדט גוטע ווערטער הערט מען צו וואס מען רעדט, "וְעַל כֵּן כְּשֶׁיֵּשׁ טוֹב בְּהַדִּבּוּר, אֲזַי הַדִּבּוּר נִשְׁמָע וְנִתְקַבֵּל", דעריבער, ווען מען רעדט גוטע ווערטער וועלן אלע צוהערן וואס מען רעדט, "אֲבָל כְּשֶׁאֵין טוֹב בְּהַדִּבּוּר אֵינוֹ נִתְקַבֵּל", אבער אויב רעדט מען נישט קיין שיינע ווערטער וועט מען דאס נישט אננעמען, "וְאֵיךְ עוֹשִֹין הַטּוֹב בְּהַדִּבּוּר?" ווי אזוי קען א מענטש זוכה זיין צו רעדן פאזעטיוו, צו רעדן איינגענעמע ווערטער, אז מענטשן זאלן אים אויסהערן און אננעמען וואס ער זאגט? "הוּא עַל יְדֵי שֶׁלּוֹקְחִין הַדִּבּוּר מֵהַדַּעַת, אֲזַי יֵשׁ בּוֹ טוֹב, אֲבָל כְּשֶׁהַדִּבּוּר בְּלֹא דַּעַת, אֲזַי אֵין בּוֹ טוֹב", אז מען רעדט מיט שכל; ווען מען רעדט שכל'דיגע ווערטער דעמאלט איז דא גוטס אין די ווערטער און אלע נעמען אן וואס ער זאגט, אבער אז נישט זענען די ווערטער נישט גוט, "וּלְהָקִים וּלְרוֹמֵם אֶת הַדַּעַת, הוּא עַל יְדֵי שֶׁבַח הַצַּדִּיקִים, כְּשֶׁמְּשַׁבְּחִין וּמְפָאֲרִין אֶת הַצַּדִּיקִים, עַל יְדֵי זֶה נִתְרוֹמֵם הַדַּעַת", און דער רבי ענדיגט: ווי אזוי קומט מען צו האבן שכל? אז מען רעדט פון דאס גרויסקייט פון צדיקים.


הערנדיג די תורה האט דער איד געטראכט צו זיך: איין מינוט, דער רבי רעדט דאך צו מיר, דער רבי זאגט דאך: "עַל יְדֵי שְׁבַח הַצַּדִּיקִים, הַדִּבּוּר נִשְׁמַע וְנִתְקַבֵּל", אז מען לויבט די צדיקים ווערט אנגענומען וואס מען זאגט; איז ער זייער נתעורר געווארן און ער האט געטראכט צו זיך: 'דאס דארף איך דאך יעצט, אז מיינע רייד זאלן ווערן אנגענומען ביי די פריצים, אזוי וועל איך געראטעוועט ווערן פון אלע צרות און נאך ארויס גיין מיט א גרויסע ריווח'.


ער האט ביי זיך אפ געמאכט אז דאס גייט ער טון; תיכף מוצאי יום טוב האט ער זיך ארויס געלאזט אויפן וועג קיין וויניצע צו די פריצים, און א גאנצע וועג האט ער נאר גערעדט בשבח הצדיקים, סיי פארן בעל עגלה האט ער במשך די גאנצע וועג דערציילט פון הייליגן רבי'ן ז"ל און סיי ווען מען איז אנגעקומען קיין וויניצע האט ער פאר יעדן איינעם פארציילט פון רבי'ן, אזוי אויך דארט וואו ער איז איינגעשטאנען האט ער גערעדט בשבח הצדיקים. און פלאי פלאים, ווען ער איז אנגעקומען צו די פריצים און פארגעלייגט זיינע טענות האט מען אים אויסגעהערט און אים געגעבן גרויס כבוד, ער איז געראטעוועט געווארן פון די סכנה און איז אהיים מיט א גרויסן ריווח (קוק נאך די מעשה אין ספר פעולת הצדיק אות תקצד, די גאנצע מעשה באריכות).


דער איד איז געקומען צו פארן צום רבי'ן אויף שבועות כדי צו רעדן פריוואט מיטן רבי'ן אויף זיין צרה, למעשה איז ער אהיים געפארן אן רעדן מיטן רבי'ן ווייל ער האט פארשטאנען אז דער רבי מיינט אים ביי די תורה.


דאס זעלבע זאלסטו טון; רעד נאר פון שבח הצדיקים מיט יעדן איינעם, וועלן דיינע דיבורים האבן חן און מען וועט דיר צוריק געבן דיינע קינדער.

#296 - פאלגן דעם ציין דאקטער
חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א איד איז געקומען פארציילן פארן רבי'ן אז ער האט זיך גע'חלומ'ט א שלעכטע חלום, אז זיין ציין איז אים ארויס געפאלן און ער האט מורא פון דעם חלום, ווייל מיט דעם ווייזט מען אים פון אויבן אז זיינע חכמות וועלן בטל ווערן און אוועק פאלן. האט אים דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנז): "אַדְּרַבָּה, הַשְּׁטוּת שֶׁלְּךָ יִתְבַּטֵּל", פונקט פארקערט, נישט דיינע חכמות וועלן בטל ווערן, נאר דיינע שטותים וועלן אוועק פאלן, עיין שם.


דאס זעלבע זאג איך אייך, אז דער ציין דאקטער זאגט אז מען דארף ארויס שלעפן די ציין וואס איז אינפעקטעד וכו' און עס איז נישט דא וואס צו טון מיט דעם, זאלט איר טון וואס דער ציין דאקטער זאגט, האטס נישט מורא; מיט דעם וועט מקוים ווערן ביי אייך די שיחה פון רבי'ן, אלע אייערע דמיונות און בלבולים וועלן אוועק פאלן פון אייך, איר וועט זיין געזונט און שטארק און שעפן נחת פון אייערע קינדער.

#295 - גיין בצניעות אויפ'ן גאס
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה געהאט צו ליינען וואס דו שרייבסט וכו'; זייער גוט טוסטו אז ווען דו גייסט אין גאס צווישן מענער גייסטו אויף די זייט בצניעות וכו' און דו געבסט אכטונג צו זיין ווי מער באשיידן, אין דעם זכות וועסטו זכה זיין צו ערליכע קינדער. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה, מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער; דאס איז שייך ווען מען איז נאך א מיידל און אויך ווען מען האט חתונה, אז מען היט זיך אפ צו זיין איידל און ערליך איז מען זוכה צו קינדער און איינקלעך ערליכע אידן.


זארג נישט פאר דיין שידוך; דו וועסט מיטן אייבערשטנס הילף טרעפן א גוטע שידוך. איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר, אז דו פירסט זיך מיט גוטע מידות. מוהרא"ש זאגט אויף דעם וואס מיר זאגן ביים דאווענען (פרשת הקטורת; כריתות ו:): "אִם כְּמִדָּתָהּ - כְּשֵׁרָה לַחֲצָאִין", אִם כְּמִדָּתָהּ - איינער וואס האט גוטע מידות, איז שוין א סימן: כְּשֵׁרָה - אז ער איז אן ערליכער איד; ווייל מידות איז א זאך וואס מען קען זיך נישט טוישן אויף דער עלטער.


דערפאר אז איך הער פון די מנהלת תחי' און פון דיינע טיטשערס אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און מיט איידלקייט וועסטו זיכער באקומען א בחור מיט יראת שמים; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אֵין מְזַוְּגִין לוֹ לְאָדָם אִשָּׁה אֶלָּא לְפִי מַעֲשָׂיו", דער אייבערשטער מאכט שידוכים לויט ווי אזוי דער מענטש איז, ווייל (מכות י:): "בַּדֶּרֶךְ שֶׁאָדָם רוֹצֶה לֵילֵךְ בָּהּ מוֹלִיכִין אוֹתוֹ", אויף דעם וועג וואס א מענטש וויל גיין, אויף דעם וועג פירט מען אים.


ווען מען ווארט פאר א שידוך דארף מען האבן סבלנות, מען דארף בעטן דעם אייבערשטן און ווארטן אז עס זאל קומען די ריכטיגע מינוט ווען די שידוך וועט ווערן; דאס מיינט נישט אז מען זאל אויפהערן צו דאווענען און בעטן פאר א שידוך, מען דארף בעטן און בעטן און נישט אויפהערן בעטן דעם אייבערשטן מען זאל באקומען א גוטע שידוך, אבער מען טאר נישט אריין פאלן אין א פאניק אז עס מוז היינט ווערן וכו' און מען דארף אכטונג געבן נישט צו זיין א דוחק את השעה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סד.): "כָּל הַדּוֹחַק אֶת הַשָּׁעָה - הַשָּׁעָה דוֹחַקְתּוֹ", ווער עס עקשנ'ט זיך - ער זאגט 'עס מוז יעצט געשען דאס וואס ער וויל', דער וועט ווערן זייער אנטוישט און צעבראכן, נאר מען דארף ווארטן און גלייבן אז די ישועה וועט קומען בקרוב.

#294 - שולד-געפילן הרג'ט א מענטש
חיזוק פאר פרויען, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, כ' חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


שטארקט אייך מיט אמונה אינעם אייבערשטן וועט איר אויסגעהיילט ווערן אינגאנצן; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): "הָעִקָּר הוּא הָאֱמוּנָה, וְצָרִיךְ כָּל אֶחָד לְחַפֵּשׂ אֶת עַצְמוֹ, וּלְחַזֵּק אֶת עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה", דער עיקר אויף וואס א מענטש דארף ארבעטן צוצוקומען - איז אמונה, "כִּי יֵשׁ סוֹבְלֵי חֳלָאִים, שֶׁיֵּשׁ לָהֶם מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת, וְהֵם סוֹבְלִים הֶחֳלָאִים רַק בִּשְׁבִיל נְפִילַת הָאֱמוּנָה", ווייל עס זענען דא זייער אסאך מענטשן וואס ליידן מחלות בלויז ווייל זיי האבן נישט קיין אמונה; דאס גייט ארויף אויף יסורי הנפש וואס מענטשן ליידן נעבעך, זאגט דער רבי ווייטער: "כִּי עַל יְדֵי נְפִילַת הָאֱמוּנָה, בָּאִים מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת שֶׁאֵין מוֹעִיל לָהֶם - לֹא רְפוּאוֹת, וְלֹא תְּפִלָּה, וְלא זְכוּת אָבוֹת", ווען א מענטש האט נישט קיין אמונה און ער ליידט נעבעך פון די מחלות וואס קומט פון חסרון אמונה, דעמאלט העלפט אים נישט קיין רפואות, עס העלפט נישט קיין תפילה און אויך נישט זכות אבות. דאס גייט ארויף אויף די יסורים וואס מענטשן מאכן נעבעך מיט פון אלע סארט יסורי הנפש; עס פייניגט זיי פון אינעווייניג - יעדער מיט זיינע שלעכטע מחשבות, און די איינציגסטער רפואה אויף דעם איז אמונה.


גייט נישט ארום מיט שולד געפילן; איר זענט קיינעם גארנישט שולדיג, די שולד-געפילן הרג'ט אייך. זייטס פרייליך מיט וואס איר זענט, דאנקט דעם אייבערשטן אויף אייער טייערע מאן נרו יאיר, אויף אייערע ליכטיגע קינדער און דער עיקר זאלט איר גלייבן אינעם אייבערשטן אז ער פירט דער וועלט און מיר זענען אין זיינע הענט.


טוטס די עצה וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות קליפה, סימן ד): "הַנֵּר מַכְנִיעַ שְׁלִיטַת הַקְּלִפּוֹת", צינדט אן א ליכט יעדן טאג און איר זאלט זאגן מזמור כ"ט אין תהלים, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם, סימן י): "הַשִּׁבְעָה קוֹלוֹת שֶׁאָמַר דָּוִד עַל הַמַּיִם, בְּדִבּוּרָן מַכְנִיעִין הָרוּחַ רָעָה", אז מען זאגט קאפיטל כט נעמט מען אוועק דעם רוח רעה וואס כאפט זיך אריין אינעם מענטש; די ליכט זאלט איר אנצינדן לזכות רבינו נחמן בן פיגא און זאגן דערביי די תפילה וואס איך שיק אייך דא:


"רבונו של עולם איך בעט דיר זייער, העלף מיר איך זאל זיין געזונט און שטארק פיזיש און גייסטיש; איך שפיר ווי איך קען מער נישט אנגיין מיט מיין לעבן, איך בין פול מיט דמיונות און פול מיט שלעכטע מחשבות. מיינע מחשבות פייניגן מיר און מיין קאפ לויפט א גאנצן צייט צו טראכטן שלעכטס.


הייליגער באשעפער איך האב נישט קיין כח צו מיר אליינס און זיכער נישט צו מיינע קינדער; העלף מיר איך זאל שוין ווערן געזונט און איך זאל ווערן אויסגעלייזט. נעם ארויס פון מיר דעם שלעכטן רוח וואס באזשעוועט אין מיר. העלף מיר איך זאל קענען מגדל זיין מיינע קינדער לתורה זיי זאלן זיין ערליכע אידן. הייליגער באשעפער העלף מיר אז איך זאל מצליח זיין בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, און בפרט דער הייליגער רבי - רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו, און רבינו אליעזר שלמה בן מלכה זכותו יגן עלינו, אמן.


מִזְמוֹר לְדָוִד הָבוּ לַה' בְּנֵי אֵלִים הָבוּ לַה' כָּבוֹד וָעֹז, הָבוּ לַה' כְּבוֹד שְׁמוֹ הִשְׁתַּחֲווּ לַה' בְּהַדְרַת קֹדֶשׁ. קוֹל ה' עַל הַמָּיִם אֵל הַכָּבוֹד הִרְעִים ה' עַל מַיִם רַבִּים. קוֹל ה' בַּכֹּחַ קוֹל ה' בֶּהָדָר. קוֹל ה' שֹׁבֵר אֲרָזִים וַיְשַׁבֵּר ה' אֶת אַרְזֵי הַלְּבָנוֹן. וַיַּרְקִידֵם כְּמוֹ עֵגֶל לְבָנוֹן וְשִׂרְיֹן כְּמוֹ בֶן רְאֵמִים. קוֹל ה' חֹצֵב לַהֲבוֹת אֵשׁ. קוֹל ה' יָחִיל מִדְבָּר יָחִיל ה' מִדְבַּר קָדֵשׁ, קוֹל ה' יְחוֹלֵל אַיָּלוֹת וַיֶּחֱשֹׂף יְעָרוֹת וּבְהֵיכָלוֹ כֻּלּוֹ אֹמֵר כָּבוֹד, ה' לַמַּבּוּל יָשָׁב וַיֵּשֶׁב ה' מֶלֶךְ לְעוֹלָם, ה' עֹז לְעַמּוֹ יִתֵּן ה' יְבָרֵךְ אֶת עַמּוֹ בַשָּׁלוֹם".


און לייגט צו אייערע אייגענע תפילות וועט איר זען די ניסים וואס דער אייבערשטער וועט אייך מאכן.


פארשטייט זיך אז איר וועט אויסגעהיילט ווערן נאר אז איר וועט האבן אמונה אין רבינ'ס ווערטער; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קפו): פארוואס זעט מען ביי די מענטשן פון מדינת קיר"ה אז זיי זעען שטענדיג מופתים פון צדיקים, ווייל זיי האבן א שטארקע אמונה אין די צדיקים; זאגט דער רבי: "כִּי בְּאֱמֶת הַצַּדִּיק בְּוַדַּאי מָלֵא מוֹפְתִים", ביים צדיק איז דא נאר מופתים, ווען מען גלייבט אין זיינע ווערטער און מען לייגט צו קאפ צו יעדעס ווארט וואס דער צדיק זאגט דעמאלט זעט מען נאכדעם גרויסע מופתים.

#293 - ביי אונז אין סקול איז צניעות א זאך וואס איז ארויפגעקוקט
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן פון דיר די אלע שיינע זאכן וואס טוט זיך אין סקול; די מיידלעך לעבן באחדות, עס הערשט נישט קיין אנגעצויגנקייט צווישן די מיידלעך ווער עס קען זיין שענער אנגעטון, נאר מיידלעך קומען מיט גענוצטע קליידער. מען שעמט זיך נישט צו קומען אין סקול מיט א מאנטל וואס מען האט באקומען בירושה פון א צווייטן און מען זוכט נישט צו געפעלן מיט די קליידער פאר א צווייטן.


נאך מער פריי איך מיר צו הערן אז אלע מיידלעך שפילן זיך אינאיינעם; עס פאסט פאר א מיידל צו גיין און קומען מיט אן אנדערע מיידל אפילו זי איז יונגער וכו' און מען שפילט מיט אלעמען אינאיינעם.


דו שרייבסט מיר: "ביי אונז אין סקול איז צניעות א זאך וואס איז ארויפגעקוקט"; מיט דעם האסטו מיר געגעבן לעבן. ווייל איך וויל זייער שטארק אויפשטעלן א קהילה וואס פירט זיך בצניעות, אז די פרויען און מיידלעך זאלן נישט אנקוקן צניעות ווי א קנס אדער א שטראף וכו' נאר קוקן אויף צניעות ווי א שיינע זאך, אן איידעלע זאך און א חשוב'ע זאך. די געפיל צו צניעות זאל זיין אז יעדעס מאל מען האט א ספק אויף צניעות זאל מען זיך אליינס פסק'נען לחומרה; צום ביישפיל אויב מען האט א ספק אויף א קלייד צי עס איז א משהו קורץ אדער נישט, זאל מען אליינס מחליט זיין אז מען טוט עס נישט אן; אזוי אויך ביי יעדע זאך.


איך שרייב דיר א שרעקעדיגע זאך וואס מוהרא"ש שרייבט אין א בריוו פאר אלע פרויען (יום ג' לסדר וארא, כ"ב טבת, ה'תשע"ה): "וַאֲנִי מְאֹד מְאֹד מְבַקֵּשׁ אוֹתָךְ שֶׁתִּתְחַזְּקִי יוֹתֵר וְיוֹתֵר בְּעִנְיָנֵי צְנִיעוּת", איך בעט דיר זייער דו זאלסט אכטונג געבן אויף צניעות, "כִּי זֶה הַמִּשְׁמָר שֶׁלָּנוּ שֶׁשּׁוֹמֵר אֶת נְשׁוֹת יִשְׂרָאֵל מִכָּל מִינֵי מַחֲלוֹת וָחֳלָאִים רָעִים", ווייל ווען מען פירט זיך בצניעות ווערט מען אפגעהיטן פון אלע ביטערע מחלות - השם ישמרינו, "וַאֲנִי תּוֹלֶה אֶת מַחֲלַת אִשְׁתִּי תִּחְיֶ' [עָלֶיהָ הַשָּׁלוֹם] מִפְּנֵי שֶּׁלֹא עוֹרַרְתִּי אוֹתָךְ יוֹתֵר וְיוֹתֵר בְּעִנְיָנֵי צְנִיעוּת", איך האלט אז דאס וואס מיין ווייב איז קראנק געווארן מיט די ביטערע מחלה השם ישמרינו קומט מיר ווייל איך האב דיר נישט גענוג מעורר געווען אויף צניעות.


ווען איך האב געליינט דעם בריוו האט מיר געגעבן א ציטער אין מיינע ביינער. איך האב געטראכט צו מיר: 'ווער האט נאך אזוי סאך מעורר געווען אויף צניעות ווי מוהרא"ש?' ווער עס לערנט אין 'אשר בנחל' די בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט פאר אנשי שלומינו און פאר די ווייבער, זעט מען כאטש איין מאל א וואך ווי מוהרא"ש איז מעורר אויף צניעות, מיט דעם אלעם שרייבט מוהרא"ש אז מען דארף נאך מער רעדן פון דעם; דעריבער אז דו שרייבסט מיר אז ביי אייך אין קלאס ביי די עלצטע כתה איז צניעות א חשוב'ע זאך פריי איך מיר זייער.


ווייז די בריוו פאר אלע מיידלעך פון דיין קלאס; זאלן זיי וויסן וואס מוהרא"ש האט געוואלט און וואס איז חשוב ביים אייבערשטן.

#292 - א טובה פאר א איד, זיך היטן פון שלעכטע גוים
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האלסט מיט די לימודים אין סקול, דו שרייבסט מיר אז מען האט געלערנט די וואך וועגן דאס גרויסקייט פון טון א טובה פאר א צווייטע איד, אז דאס איז גרעסער פון קבלת פני השכינה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן: צו טון א טובה פאר א צווייטן איד.


דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און עס גייט אריבער אויף איר וואס עס גייט אריבער, אבער אלעס לוינט זיך אבי א טובה צו טון פאר א צווייטן איד".


גיי נישט מער אין די געשעפט וואו די גוים רעדן צו דיר און שמייכלען צו דיר רחמנא לצלן; וויסן זאלסטו אז מען דארף אוועק שטיין פון גוים, בפרט די ביליגע גוים וואס ארבעטן אין די גראסעריס, זיי זענען זייער געמיינע מענטשן און זוכן ווי זיי קענען פארכאפן א מיידל; קודם רעדט ער שיינע ווערטער און נאכדעם וועט ער דיר הרג'נען. זאלסט זיין אפן מיט דיין מאמע תחי', ווען זי הייסט דיר גיין אין די גראסערי וואו דער גוי שמייכלט און רעדט צו דיר אויף די שפראך וואס דו פארשטייסט, זאלסטו זאגן: "מאמע איך קען נישט גיין דארט ווייל גוים זוכן מיר צו טשעפען".


זיי אפן מיט דיין טיטשער מרת ... תחי'; זי וועט דיר העלפן דו זאלסט זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס.


איך פריי מיר זייער אז דו זאגסט תהילים; נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך.


 

#291 - מ'דארף נישט געפעלן פאר יענעם
חיזוק פאר פרויען, בושה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


אל מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די הייליגע חכמים זאגן (ברכות ו): "כֵּיוָן שֶׁנִּצְטָרֵךְ אָדָם לַבְּרִיּוֹת, פָּנָיו מִשְׁתַּנּוֹת כִּכְרוּם", ווען א מענטש לעבט נישט קיין עכטע לעבן נאר אלעס איז געבלאפט פאר א צווייטן דעמאלט ווערט ער ווי א "כרום", דאס איז א פייגל וואס בייט אירע קאלירן אפאר מאל א טאג, אזוי אויך א מענטש וואס לעבט פאר א צווייטן דארף כסדר האלטן קאפ ווי אזוי זיך צו בייטן פאר יעדן איינעם, אין אידיש איז דאס אויך א פאר'קרומ'טער מענטש; ווען א מענטש לעבט פאר יענעם איז ער פול מיט יסורים.


דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א וואוילע מאן; ער האט מיר געשיקט בילדער ווי ער מאכט א סיום ביים הייליגן רבינ'ס ציון. דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייערע ליכטיגע קינדער. נעמט אראפ פון אייך די מאסק, הייבט אן רעדן די שפראך וואס איר זענט צוגעוואוינט צו רעדן; בעטס דעם אייבערשטן עס זאל אייך נישט אנגיין וואס מען זאגט אויף אייך.


הצלחה רבה.

#290 - די גרויסקייט פון זאגן תהילים
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך געב דיר א מתנה דעם 'ספר תהילים', זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תהילים; אלע ישועות ליגן אין תהילים און ווער עס זאגט תהילים ווערט זיין אמונה געשטארקט. עס ליגט א גרויסע קדושה אין די ווערטער פון תהילים און ווען מען זאגט תהילים איז אזוי ווי דוד המלך האט דאס געזאגט.


מוהרא"ש האט דערציילט, א איד איז געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו בעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט זיך יעדן טאג אויסוויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים, מען איז זוכה צו האבן קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט.


וואויל איז דעם מענטש וואס פירט זיך בתמימות ופשיטות, ער טרינקט אפאר קאפיטלעך תהילים יעדן טאג (שיחות הר"ן, סימן כג); וועט אים גוט זיין אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.