בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#4238 - ווען מען איז פרייליך, איז גוט אזוי צי אזוי
תפילות אויף אידיש, שמחה, תודה והודאה, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, קנאה, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע זאכן וכו' וכו'. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרק ט): "אֵיזוֹהִי אִשָׁה כְּשֵׁרָה? כָּל שֶׁעוֹשָׂה רְצוֹן בַּעֲלָהּ", א פרוי וואס איז גרייט פאר איר מאן, זי טוט זיין ווילן וכו' - איז אן ערליכע פרוי. נאך זאגן די הייליגע חכמים (עירובין ק:) א פרוי וואס קומט צום מאן וכו' - וועט האבן ערליכע קינדער, קינדער צדיקים.


בנוגע וכו'; דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן. דאס וועט ברענגען די ישועה פאר אייך, ווייל דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן - ברענגט גרויסע ניסים און ישועות.


בנוגע די לענג פונעם שייטל; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט קלאפן אויף זיין אקסל ווען מען האט אים געפרעגט אויף די לענג פונעם שייטל.


דער עיקר זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן די תפילה אויף שמחה. ווייל אז מען איז פרייליך - איז גוט אזוי צי אזוי, און אז מען איז נישט פרייליך - העלפט נישט גארנישט. מען ווערט נישט מער צופרידן מיט א לאנגע שייטל.


דעריבער שרייבט מוהרא"ש אין שאלות ותשובות ברסלב, הונדערטער מאל אויף הונדערטער שאלות - איין תירוץ: "זיי פרייליך". נעמט אריין אמונה אין זיך - וועלן אלע פראבלעמען אוועקגיין.


בעטס: "רבונו של עולם, העלף מיר זיין פרייליך, נעם אוועק פון מיר די עצבות ומרה שחורה. נעם אוועק פון מיר די קנאה, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל זען נאר דיר, איך זאל דיך שפירן".

#4237 - א גוטע זאך קומט אן שווער
עבודת השם, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, וואס האט געהערט פון ר' אליהו חיים רוזן זכרונו לברכה, וואס האט געהערט פון הצדיק רבי אברהם בן רבי נחמן זכותו יגן עלינו: "א זאך וואס קומט אן גרינג - איז מען חושש 'אפשר איז דאס פון די אנדערע זייט, די סטרא אחרא', ווייל א גוטע זאך קומט אן שווער".


דאס איז מורא'דיגע חיזוק.

#4236 - מיט תפלה און מיט חכמה, וועט דיין ווייב דיר נישט שטערן פון ברסלב
תפילה והתבודדות, שלום בית, חסידות ברסלב, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


וויסן זאלסטו, דיין ווייב איז נישט שלעכט. זי האט גארנישט קעגן דעם רבי'ן, זי וויל דו זאלסט זיין ביים רבי'ן, זי ווייסט נאכמער פון אנדערע וואס דער רבי האט געטון מיט דיר. נאר וואס דען? זי איז אריבער שווערע בזיונות, איר משפחה האט זיך גענומען אויף אירע ביינער, מען האט איר געטשעפעט אז דו פארסט קיין אומאן, און דאס איז איר געבליבן אין מח וכו' וכו'.


דו פון דיין זייט זאלסט איר ווייטער מכבד זיין, און זאלסט רייסן תפילות צום אייבערשטן אויף דעם פרט, אז דיין ווייב זאל דיך נישט מרחק זיין פון רבי'ן, זי זאל דיך שלעפן צום רבי'ן, און די קינדער זאלן באקומען א ברסלב'ער חינוך; די ריינע חינוך, די זויבערע, תמימות'דיגע, אמונה פשוטה'דיגע חינוך.


אויך זאלסטו מיט חכמה טון וואס שטייט (קהלת י, י): "וַחֲיָלִים יְגַבֵּר", ווי חכמינו זכרונם לברכה דרש'ענען (תענית ח.): "ירבה עליו רעים"; בעט פון חברים זאלן רעדן אין שטוב זיי זאלן זיך באפריינדן מיט דיין ווייב, אזוי וועט איר זיין גרינגער, ווען זי וועט האבן פריינד ברסלב'ער פרויען.

#4235 - וואו דו געפונסט זיך, זאלסטו האבן מיט דיר א זעקל ספרים
תפילות אויף אידיש, שידוכים, לימוד התורה, ישיבה, פירושים, ספרים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן; אפילו דו קומסט נישט ארויף אין ישיבה יעדן טאג - זאלסטו מאכן א ישיבה דארט וואו דו געפונסט זיך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן אויף שמואל הנביא (נדרים לח.): "כָּל מָקוֹם שֶׁהָלַךְ" איבעראל וואו ער איז געגאנגען, "בֵּיתוֹ עִמּוֹ" האט ער געהאט זיין שטוב מיט זיך; דאס מיינט מען, ער האט שטענדיג געהאט מיט זיך א חומש, משניות וכדומה. וואו ער איז געווען - האט ער געלערנט תורה, אזוי ווי אין שטוב. אזוי זאלסטו טון; וואו דו געפונסט זיך - זאלסטו האבן מיט דיר א זעקל ספרים, א חומש, משניות, גמרא און תהילים.


אויך זאלסטו רעדן צום אייבערשטן אין דיין שפראך, בעט אים אויף א גוטע שידוך. זאג: "הייליגער באשעפער, איך וויל חתונה האבן, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין ריין". זיי מרחיב בדיבור; קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי די פאר ווערטער שפאלטן הימלען.

#4234 - דער נייער אינגעלע וועט ברענגען א רפואה
רפואה, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין נייע געבוירענע אינגעלע! חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי מועד קטן ג, ז) "נולד בן זכר באותה המשפחה", ווען עס ווערט געבוירן א אינגל אין די משפחה, "נתרפאת כל אותה המשפחה", ווערן אלע אין די משפחה אויסגעהיילט; אזוי וועט זיין ביי דיר, דו וועסט האבן א גאנצע רפואה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מכניס זיין דיין קינד לבריתו של אברהם אבינו און מגדל זיין לתורה ולחופה ולמעשים טובים, און האבן א רפואה שלימה בקרוב.

#4233 - אז ס'איז שווער צו גיין, קען מען אנרופן די עלטערן אויפ'ן טעלעפאן
כיבוד אב ואם

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


בנוגע כיבוד אב ואם וכו'; נישטא קיין שיעור וויפיל מען דארף מכבד זיין די עלטערן. די מצוה פון כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות, יעדע מאל מען איז מכבד די עלטערן איז מען מקיים נאך א מצוה.


נאר וואס דען, ווען די משפחה הויבט אן ווערן גרעסער - קומט אויס אז מען גייט ווייניגער, דעמאלט ווען עס איז שוין נישט אזוי גרינג צו גיין און קומען - קען מען מקיים זיין די מצוה דורך אנרופן אויפ'ן טעלעפאן; מען קען זיי אנרופן און שמועסן מיט זיי, און מזמן לזמן גייט מען אריבער צו זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4232 - פארוואס זאלט איר טראכטן איר זענט נישט א גוטע מאמע?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שמחה, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


קלאפט זיך נישט מיט די מחשבות וכו'; פארוואס זאלט איר טראכטן איר זענט נישט א גוטע מאמע? וואס איז שוין דא צו זיין א גוטע מאמע פאר א פיצל קינד פון א יאר?!


די מחשבות זענען פון דער יצר הרע; ער קומט צו יונגע ווייבלעך מיט די מחשבות, מען פייניגט זיך: 'איך בין נישט א גוטע מאמע', 'איך בין נישט גוט פאר מיינע קינדער'; ביז מען ווערט שוואך און מען קען נישט אנגיין וכו'.


קלאפט זיך נישט, איר זענט א גוטע מאמע, און אז איינער זאגט אייך עפעס שלעכטס - זאלט איר נישט ווערן באליידיגט; מאכט זיך נישט צוטון וואס מען זאגט אויף אייך וכו'.


בעטס דעם אייבערשטן אויף שמחה, בעטס דעם אייבערשטן די תפילה: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון מיין קאפ ביז מיין פיס - אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד, און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.


איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות השמחה זאל איך זוכה זיין נכלל צו ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך אייבערשטער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס, און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליינס, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4231 - צדקה ראטעוועט
קינדער, הפצה, צדקה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון ארויסגעבן די נייע קונטרסים, די בריוו פון איש אמונות און עצתו אמונה, וואס זענען מחזק און מעודד אזויפיל בחורים און אינגעלייט.


אויך זאלסטו ווייטער ארויסגעבן עצתו אמונה ביכער פאר קינדער, מעשיות פון צדיקים - וואס פלאקערן אויף די הערצער פון קינדער צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח): "דַּע, שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", זאלסט וויסן - זאגט דער רבי - אז דערציילן מעשיות פון צדיקים - איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים, נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק, ווערט דאס הארץ אויפגעפלאמט צום אייבערשטן, און מען באקומט א שטארקע חשק צו ווערן אן ערליכער איד.


דא האסטו א שיינע מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה. בעט דעם מעלער ער זאל מאלן ווי רבנים זיצן אויבן אן פון א חתונה און איינער שטייט און האלט א מטבע מיט ביידע האנט, עס זעט אויס ווי ער געבט צדקה.


עס טוט זיך א רבי'שע חתונה, עס קומען צו פארן גרויסע רבי'ס און גרויסע צדיקים, דער גרויסער צדיק רבי אהרן פון טשערנאביל זכותו יגן עלינו מאכט חתונה אן אייניקל מיט אן אייניקל פון רבי'ן, רבי ישראל, שרה'ס טאכטער.


אויך דער הייליגער רבי נתן איז געווען ביי די חתונה. עס איז געווען זייער א פרייליכע חתונה, א לעבעדיגע חתונה; אזעלכע גרויסע צדיקים טאנצן אינאיינעם.


אינמיטן די חתונה זאגט דער הייליגער צדיק רבי אהרן פון טשערנאביל מען זאל רופן רבי נתן, ער וויל מיט אים רעדן. דער צדיק פרעגט רבי נתן: "זאגט מיר, אפשר האט איר עפעס געהערט פון אייער גרויסן רבי'ן, עפעס אן עצה אויף חולי נופל? ווייל איינער פון מיינע קינדער ליידן אויף די מחלה, עס פאסירט ביי אים פלוצלונג פאלט ער אראפ און עס ווארפט זיך אים די גאנצער גוף, ביז ער קומט צוריק צו זיך"; דער צדיק בעט רבי נתן ער זאל אים עפעס זאגן פון הייליגן רבי'ן.


רבי נתן ענטפערט גלייך: "יא אודאי, דער רבי האט אן עצה! דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רא) אז די ראשי תיבות פון די פסוק (תהלים קיב, ט): פ'זר נ'תן ל'אבונים - איז 'נפל', אז מען טיילט אויס געלט פאר ארעמעלייט - ווערט מען געראטעוועט פון די מחלה".


רופט זיך אן דער צדיק רבי אהרן פון טשערנאביל: "אויב אזוי דארפן מיר פונדאסניי אנהויבן טיילן צדקה". ווייל דער צדיק פלעגט טיילן גרויסע צדקות, ער האט אויסגעהאלטן אסאך באהאלטענע צדיקים, אבער ווען ער האט געהערט פון רבי נתן די עצה, האט ער געזאגט: "איך גיי אנהויבן געבן מער צדקה".


טייערע קינדער, אויך קינדער קענען געבן צדקה; אויב מען האט א גוטע נאש און א צווייטער קינד בעט און מען געבט אביסל פון די גוטע נאש - איז דאס צדקה, עס איז א גרויסע מצוה, און אז מען טוט די מצוה פון צדקה - ווערט מען געראטעוועט פון נישט אראפפאלן; סיי בגשמיות און סיי ברוחניות, מען ווערט א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4230 - טו די צוויי זאכן יעדעס מאל איידער דו פארסט מיט דיין קאר
תפילה והתבודדות, צדקה, סכנה, דרייוון, תפלת הדרך

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישב, מברכים החודש, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ביסט אריינגעפארן מיט דיין קאר אין א צווייטע קאר - איז נישט די עצה אויפצוהערן דרייוון; קענסט ווייטער דרייוון און דו זאלסט ווייטער דרייוון, און אז דו ווילסט זיין זיכער אז דאס וועט נישט נאכאמאל פאסירן - זאלסטו טון צוויי זאכן יעדע מאל איידער דו פארסט.


ערשטנס, יעדע מאל איידער דו פארסט מיט דיין קאר - זאלסטו זאגן תפילת הדרך. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות כט:) אליהו הנביא האט געזאגט פאר רב יהודה: "כְּשֶׁאַתָּה יוֹצֵא לַדֶּרֶךְ" ווען דו גייסט אין וועג, "הִמָּלֵךְ בְּקוֹנֶךָ" זאלסטו קודם נעמען רשות פונעם אייבערשטן, זאלסט זאגן תפילת הדרך, "וָצֵא" און נאכדעם זאלסטו גיין; מוהרא"ש זאגט מען זאל זאגן תפילת הדרך יעדע מאל מען זעצט זיך אריין אין קאר, אפילו מען פארט נישט ארויס פון שטאט, און אפילו צוואנציג מאל א טאג - זאל מען יעדע מאל זאגן תפילת הדרך, נאר נישט אויספירן די ברכה מיט'ן שם, מען זאל זאגן די ברכה "בָּרוּךְ אַתָּה שׁוֹמֵעַ תְּפִלָּה" - אן די שם; זאלסטו אזוי טון.


צווייטנס, זאלסט געבן צדקה. דער רבי זאגט (ספר המידות אות דרך, סימן ח): "כְּשֶׁתֵּלֵךְ בַּדֶּרֶךְ, תִּתֵּן קֹדֶם לִצְדָקָה", ווען דו גייסט אין וועג זאלסטו געבן צדקה; אנשי שלומינו האלטן אין קאר א פושקע, און יעדע איינציגסטע מאל איידער מען פארט - לייגט מען א פרוטה אין פושקע און מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל צוריקקומען בשלום.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4229 - אז דו וועסט זיין פרייליך שבת, וועסטו זיין פרייליך א גאנצע וואך
שמחה, שבת קודש, כעס

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישב, מברכים החודש, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א גאנץ שבת זאלסטו נאר זיין פרייליך, זינג און טאנץ, און חס ושלום זיך כעס'ן.


דער הייליגער זוהר זאגט (תקוני זוהר, תיקון מח) אויפ'ן פסוק (שמות לה, ג): "לֹא תְבַעֲרוּ אֵשׁ בְּכֹל מֹשְׁבֹתֵיכֶם בְּיוֹם הַשַּׁבָּת", מען זאל נישט אנצינדן שבת קודש דעם אש הכעס; מען זאל זיך נישט כעס'ן שבת, זיך נישט קריגן שבת, נאר זיין פרייליך א גאנץ שבת.


ווי אזוי דו וועסט זיך פירן שבת - אזוי וועט זיין די גאנצע וואך, אז דו וועסט זיין פרייליך שבת - וועסטו זיין פרייליך א גאנץ חנוכה; זונטאג נאכט צינדן מיר שוין אן די הייליגע ליכט.


איך דארף מקצר זיין.


א פרייליכן ליכטיגן שבת.

#4228 - דו זעסט אויס זייער גוט מיט דיין בארד און פיאות
פרנסה, בארד און פאות, ראש ישיבה, בטחון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פארלאז זיך אויפ'ן אייבערשטן, האב נישט מורא; דער אייבערשטער איז זייער גרויס, דו וועסט גיך ארויסגיין פון אלע פראבלעמען.


שטארק זיך מיט דיין צלם אלקים - דיין בארד און פיאות; דאס וועט דיר ברענגען גרויס שפע. דו זעסט אויס זייער גוט מיט דיין בארד און פיאות, שנייד נישט, ציפ נישט און מאך נישט גארנישט, לאז וואקסן דיין בארד און פיאות און זיי שטאלץ מיט דעם.


בארד און פיאות איז דער עיקר אידישקייט. אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות גילוח הלכה ג', אות ב'): "עִקַּר הַדַּת יִשְֹרָאֵל וְעִקַּר הַיַּהֲדוּת תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", די בארד און פיאות איז אן עיקר פון א איד און פון דאס גאנצע אידישקייט, "וּבָהֶם נִכָּר הַיְּהוּדִי כִּי הוּא מִזֶּרַע בֵּרַךְ ה', מִזֶּרַע יִשְֹרָאֵל", און מען דערקענט א איד דורך זיין בארד און פיאות אז ער איז א אידיש קינד, "וּמִי שֶׁרוּחַ אַחֶרֶת עִמּוֹ, חַס וְשָׁלוֹם, וְרוֹצֶה לִכְפֹּר, חַס וְשָׁלוֹם, בֶּאֱלֹקֵי יִשְֹרָאֵל", און ווער עס וויל חס ושלום לייקענען אינעם אייבערשטן, "תְּחִלַּת הַכְּפִירָה הוּא, שֶׁמַּשְׁלִיךְ חַס וְשָׁלוֹם מֵעָלָיו הַזָּקָן וְהַפֵּאוֹת", די ערשטע זאך וואס ער טוט - אז ער נעמט אראפ זיין בארד און פיאות, "כִּי בֶּאֱמֶת כָּל דַּת יִשְֹרָאֵל הַקָּדוֹשׁ הוּא תָּלוּי בְּזָקָן וּפֵאוֹת", ווייל דאס גאנצע אידישקייט איז אנגעהאנגען אינעם בארד און פיאות; קוק נאך דארט מער באריכות.


היינט נאכט וועט זיין דער שיעור אין שטעטל אין ליבערטי.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4227 - אידישקייט איז נישט געוואנדן אין טעם, און געפיל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חנוכה, עבודת השם, געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


צינד אן געפיל, צינד אן טעם; אידישקייט איז נישט געוואנדן אין טעם, און געפיל, אידישקייט איז - פאלגן דעם אייבערשטן, טון רצון השם; אז דער אייבערשטער הייסט צינדן די מנורה - צינדט מען די מנורה.


אודאי פרובירט מען צו מאכן אלעס מיט א טעם, מיט געפיל, אבער אז אלעס איז פארלאשן, אלעס איז טינקל, נישטא קיין שום טעם פון חנוכה - צינדט מען די מנורה אזוי ווי די הלכה איז, למטה מעשרה טפחים, אין די נידעריגסטע מדריגה. און אז מען שפירט זיך אויסגעשפיגן פון קדושה, אויסגעשפיגן פון חנוכה - צינדט מען די מנורה אזוי ווי די הלכה, אין רשות הרבים אינדרויסן פון די קדושה, און אז עס איז אלעס טינקל - צינדט מען די מנורה ווי די הלכה, ביינאכט ווען עס איז טינקל.


נעם די עצה פון רבי'ן, גיי אין א ווינקל און קרעכץ ארויס א ווארט, זאג: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין זוכה זיין צו זיין א איד? איך וויל אזוי שטארק זיין ערליך, איך האלט אין איין פאלן, איך קען נישט מער, איך זע נישט קיין וועג ווי אזוי איך קען צוריק קומען צו זיין ערליך און הייליג, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר".


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4226 - געב חנוכה געלט פאר דיינע קינדער'ס מלמדים
שכר לימוד, חינוך הילדים, מלמדים, חנוכה, מוסדות, הכרת הטוב, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


געב חנוכה געלט פאר דיינע קינדער'ס מלמדים, און אז דו האסט נישט וואס צו געבן - מאך זיך כאטשיג וויסנדיג; געב זיי עפעס, אפילו א קלייניקייט. אין בית המקדש איז אויך אזוי געווען, דער וואס האט נישט געהאט קיין געלט צו קויפן א רייכע קרבן - האט געברענגט א פייגעלע.


מאך זיך וויסנדיג פון דיינע קינדער'ס מלמדים, טראכט א מינוט אריין וואס זיי גייען אריבער איין טאג מיט די קינדער; זיי זיצן מיט מסירת נפש פון אינדערפרי ביז נאכמיטאג, מיט דיינע קינדער און מיט נאך קינדער; זיי ארבעטן זייער שווער, ווייז זיי אביסל הכרת הטוב.


אזוי אויך ווען מען רופט דיר פון די מוסד צו צאלן שכר לימוד - מאך זיך וויסנדיג, נאר אזוי וועסטו האבן הצלחה מיט די קינדער. מוהרא"ש שרייבט זייער שארף צו די עלטערן וואס מאכן זיך נישט וויסנדיג פון שכר לימוד, אזוי אויך דערציילט מען אז דער היילגער רבי פון סאטמער זכותו יגן עלינו האט אמאל געפרעגט די הנהלה פארוואס נישט אלע עלטערן צאלן שכר לימוד, אזוי ווי מען צאלט אנדערע זאכן, ווי לעקטער און גאז, וכדומה, האט מען אים געזאגט, ווייל די אנדערע זאכן אז מען צאלט נישט - האקט מען אפ; אז מען צאלט נישט קיין לעקטער - האקט מען אפ די לעקטער, און אז מען צאלט נישט קיין גאז - האקט מען אפ די גאז, האט זיך דער הייליגער רבי אנגערופן: "ווער זאגט אז ביי שכר לימוד אז נישט אזוי? ביי שכר לימוד האקט מען אויך אפ די סייעתא דשמיא פון הימל פאר די קינדער זיי זאלן מצליח זיין און אויסוואקסן ערליכע אידן".


אז מען רופט דיך פון די מוסד - זאלסטו אויסארבעטן א פלאן ווי אזוי צו צאלן שכר לימוד; נישט זיך נישט וויסנדיג מאכן.


חנוכה איז א צייט פון חינוך, חנוכה איז א צייט פון זיך מאכן א חשבון 'וואס טו איך מיט די קינדער מיינע?' דער הייליגער רבי רש"ב פון ליובאוויטש זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיינע תלמידים א שארפע הוראה: "אזוי ווי א איד האט א חיוב יעדן טאג אנצוטון תפילין, אזוי אויך האט יעדער איד א חיוב זיך אפשטעלן א האלבע שעה יעדן טאג, אויף טראכטן וועגן די חינוך פון זיינע קינדער, און טון אלעס וואס מען קען טון צו פארזיכערן אז די קינדער זאלן גיין אין די וועג וואס מען איז זיי מחנך".


איך בין שוין אין שטעטל, איך וועל זיין אין שטעטל ביז נאך שבת חנוכה, די וועכנטליכער שיעור ליל שישי וועט די וואך זיין אין שטעטל. יעדע מאל איך קום אהער ווער איך נאכאמאל איבערגענומען פון די שיינע קהילה, פון די חסד, פון די יראת שמים, פון די איידעלע משפחות.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4225 - וואס וועסטו האבן פון דיין צעבראכנקייט?
כיבוד אב ואם, צניעות, שמחה, חנוכה, סיפורי צדיקים, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס גייט פאר מיט דיר? וואס ביסטו אזוי צעבראכן? א קונץ צו זיין צעבראכן? א קונץ איז צו זיין פרייליך, א קונץ איז זיך אויפצוהייבן און אנהויבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט: "א קונץ אראפצואווארפן א איד? א קונץ איז אויפצוהייבן א איד!" דאס מיינט מען אויך זיך אליין; מען דארף זיך אויפהייבן, און אז מען איז נאכאמאל געפאלן - הייבט מען זיך אויף נאכאמאל.


נס חנוכה ווייזט אונז מען זאל זוכן דאס גוטס, מען זאל זוכן דעם פך שמן און מאכן פון דעם א יום טוב, נישט זוכן די אנדערע שמנים וואס מען האט מטמא געווען; מען דארף זוכן אין זיך גוטע זאכן און זיך מחי' זיין מיט דעם.


וואס וועסטו האבן פון דיין צעבראכנקייט? וואס וועסטו האבן פון זיין באבלאזן? זיי פרייליך, גיי א טענצל - שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי! מוהרא"ש דערציילט אונז אזויפיל מאל די מעשה פון הייליגן קדושת לוי זכותו יגן עלינו, ווי ער האט זיך מחי' געווען מיט די שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי. די מעשה ווערט געברענגט פון דער הייליגער צדיק, הרב הקדוש רבי צדוק הכהן מלובלין זכותו יגן עלינו (פרי צדיק חג השבועות, אות יג). דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט יעדן טאג זאגן די ברכות השחר הויך אויפ'ן קול, איין טאג האט ער פארפעלט צו זאגן די ברכה שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי, איז איינער צוגעגאנגען צו אים און געזאגט: "רבי, איר האט אויסגעלאזט א ברכה, די ברכה פון שלא עשני גוי", האט אים דער הייליגער קדושת לוי געזאגט: "איך האב שוין געמאכט היינט די ברכה! ווען איך בין אויפגעשטאנען אינדערפרי בין איך געווען זייער צעבראכן ביי מיר, איך האב נישט געקענט טרעפן קיין שום זאך מיט וואס איך זאל זיך קענען מחי' ומחזק זיין, האב איך געטראכט צו מיר: 'א איד בין איך דאך, איך בין נישט קיין גוי', און פון גרויס שמחה האב איך מיך נישט געקענט איינהאלטן, איך האב גלייך געמאכט די ברכה 'שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי', מיט דעם האב איך זיך מחי' געווען"; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט אונז, איז דאך זיכער אז מיר פשוט'ע מענטשן דארפן זיך מחי' זיין מיט שֶׁלֹּא עָשַׂנִי גּוֹי.


בנוגע חנוכה מסיבות; געב אכטונג עס זאל זיין מיט יראת שמים, געב אכטונג נישט צו פארלירן די קדושת חנוכה; אז מען דארף גיין צוליב כיבוד אב ואם דארף דאס זיין אפגעהיטן וכו'.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4224 - אז דו וועסט טון די מצוות פרייליך, וועלן דיינע קינדער עס ליב האבן
שמחה, תודה והודאה, חינוך הילדים, חנוכה, נערווען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט דיר. געב זיך א בארעכן וואס גייט פאר מיט דיר, ווי גוט דער אייבערשטער איז צו דיר, מאך זיך א שנעלע חשבון, וויפיל ביסטו שולדיג דעם אייבערשטן אויף זיינע חסדים... וויפיל מיר וועלן דאנקען - וועלן מיר נישט קענען גענוג דאנקען פאר זיינע חסדים.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ב): "יְמֵי חֲנֻכָּה הֵם יְמֵי הוֹדָאָה", די חנוכה טעג איז א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די חסד וואס ער טוט מיט אונז, און ווי מער מען דאנקט אים, ווי מער מען לויבט אים - ווערט מען מער נענטער צו אים.


ווען דו צינדסט די מנורה - צינד מיט שמחה; מאך נישט קיין נערווען מיט קיין לחץ, אויף דעם זאלסטו זיך דאס מערסטע פארלייגן. געדענק, גארנישט מוז זיין, גארנישט דארף זיין, נאר אויף איין זאך זאלסטו זיך פארלייגן מיט אלע דיינע כוחות - אויף שמחה; זיך פרייען מיטן אייבערשטן און זיך פרייען מיט די תורה.


אודאי דארף מען מקפיד זיין אויף הלכה, צו צינדן אין צייט ביים זמן, אבער אז מען קומט אהיים און זאכן זענען נישט גרייט - טאר מען נישט ווערן בכעס, שלאגן און שרייען. אז דו וועסט מאכן די מצוות פרייליך - וועלן דיינע קינדער ליב האבן די מצוות, זיי וועלן בלייבן שטארק מיט די מצוות.


אזוי אויך די זמירות איז זייער א וויכטיגע זאך, אבער נאר אז דאס איז אן נערווען, מען טאר נישט ציפן די קינדער ווען זיי זינגען נישט מיט, מען קען נישט און מען טאר נישט מאכן פון די מצוות א צייט פון שלאגן און טערארעזירן, עס דארף זיין מיט א שמחה וד"ל.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4223 - אנצינדן די מנורה מיט א שמחה
תפילה והתבודדות, שמחה, חינוך הילדים, חנוכה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט צינדט מען די ערשטע ליכט, גרייט זיך אן צו זיין צייטליך אין שטוב ביים זמן; ווען די קינדער זענען נאך אויף און אויסגערוט.


די מנורה זאלסטו לייגן ביי א טיר אין שטוב אויף די לינקע זייט אנטקעגן די מזוזה, אדער ביים פענסטער צום גאס.


מיר פירן זיך אנצוטון בגדי שבת, און אז מען קען גיין אין מקוה - איז גאר גוט.


והעיקר זאלסטו צינדן די מנורה מיט א שמחה. דער רבי זאגט (ספר המדות אות שמחה, סימן א): "כְּשֶׁאָדָם עוֹשֶׂה מִצְוָה בְּשִׂמְחָה" ווען א מענטש טוט די מצוות מיט שמחה, "זֶה סִימָן שֶׁלִּבּוֹ שָׁלֵם לֵאלֹקָיו" - איז א סימן אז זיין הארץ איז גאנץ מיט'ן אייבערשטן; עס ווייזט אז דער מענטש האט נישט קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, ער האט ליב דעם אייבערשטן. דאס איז דער עיקר אויף וואס מען דארף זיך פארלייגן, צו טון די מצוות מיט א שמחה, מיט א לעבעדיגקייט.


אינגעלייט פרעגן מיר: "ווען איז דא צייט פאר התבודדות ביי די ליכט? מען איז דאך פארנומען מיט די קנדער, יעדע רגע איז מען פארנומען מיט א צווייטן קינד, דער זאל נישט איבערדרייען און דער צווייטער זאל נישט מאכן קיין פייער, און בכלל, מען דארף דאך רעדן צו זיי וכו'"; שפעטער ווען די קינדער גייען שלאפן קען מען זיך אוועקזעצן ביי די ליכט און זיך גוט אויסבעטן, אויך קען מען אינמיטן זינגען און אינמיטן זיין פארנומען - זיך ארויסכאפן נאך א ווארט און נאך א ווארט.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#4222 - א אידישע שטוב איז נישט קיין אפיס
חינוך הילדים, שלום בית, קאמפיוטער, טעלעפאן, אידישע שטוב, אפיס

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


זייער גוט אז איר ברענגט נישט מער אהיים די טעלעפאן אין שטוב; האלט אייך שטארק מיט דעם - וועט אייער מאן אויך זיין שטארק מיט דעם.


דער יצר הרע וועט קומען צו אייך מיט טויזנט פשעטלעך אז עס לוינט יא עס אריינברענגען אין שטוב; ערשטנס, וועט איר קענען שיקן פראגעס פאר'ן ראש ישיבה. צווייטנס, וועט איר קענען נוצן די טעלעפאן פאר דאס און פאר יענץ; דאך זאלט איר בלייבן שטארק מיט די קבלה נישט צו מאכן אן אפיס אין שטוב. א אידישע שטוב איז נישט קיין אפיס; אפיס איז איין זאך און א אידישע שטוב איז גאר עפעס העכערס פון דעם, א אידישע שטוב איז א בית המקדש מעט, א פלאץ וואו די קינדער וואקסן אויף ערליך און געזונט.


וואויל איז די עלטערן וואס פאלגן און האלטן די שטוב ריין פון אלע כלים.

#4221 - מען דארף זיך פירן בצניעות אויך אין א פריוואטע חצר
קינדער, צניעות, חיזוק פאר פרויען, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


חס ושלום זיך באדן אינדרויסן פון שטוב; אפילו די הויז איז פריוואט און עס איז א פריוואטע חצר - טאר מען נישט שטעלן א באד הינטערן שטוב אין אן אפענעם פלאץ, נאר אז מען פארמאכט דאס מיט פיר מחיצות; עס זאל זיין בקדושה ובטהרה.


וואויל איז די פרוי וואס פירט זיך איידל, וועט זי זוכה זיין צו בנים צדיקים. אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס איז איידל - וועט האבן ערליכע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4220 - עס לוינט זיך צו טון הפצה, אפילו מען באקומט בזיונות
הפצה, בזיונות, סיפורי צדיקים, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו שרייבסט מיר אז דו האסט געהאט גרויס חלישת הדעת ביים מפיץ זיין; וואס זאל איך דיר זאגן מיין טייערער ברודער, עס איז כדאי און כדאי ווייטער עוסק זיין אין די הייליגע זאך פון פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים פאר אלעמען, אפילו מען באקומט בזיונות וכו'. דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען דאס גרויסקייט פון בזיונות; וואס ווייסטו וואס דו ביסט אפגעקומען מיט דעם וואס מען האט דיך פארשעמט...


איך האב געהערט פון מיין מאמע תחי' א מעשה וואס מען דערציילט ביי אונז אין די משפחה. מיר האבן געהאט א באבע א גרויסע צדיקת, די ווייב פון רבי יוסף טייטלבוים זכרונו לברכה, פון נעפלעמיץ. וואס א שכינה האט איר אמאל זייער וויי געטון; די שכינה איז אריינגעקומען אין איר שטוב און איר געטשעפעט, זי זאגט איר: "דו מאכסט זיך פאר א צדיקת, אלע רעדן אויף דיר, אלע ווייסן אז דו ביסט נישט קיין צדיקת"; זי האט זיך זייער באליידיגט און זי האט אנגעהויבן וויינען.


עס גייט נישט אריבער אפאר מינוט, און דער לענדלארד, דער בעל הבית פון די דירה קלאפט אריין און זאגט איר: "ביז אפאר טעג דארפסטו ארויסגיין פון די דירה, דו קענסט מער נישט דא וואוינען"; זי האט געשפירט ווי זי פאלט אראפ חלשות, זיי האט געוויינט, און פון צער איז זי איינגעשלאפן. זי זעט איר טאטע אין חלום, איר טאטע רבי יחזקאל שרגא זכרונו לברכה פון קלאסנא, וואס זאגט איר: "איך שעם זיך אזוי שטארק אז דו וויינסט, איך האב דיר דאס געברענגט; א שווערע גזירה איז געווען אויף דיר פארשריבן, דו האסט געדארפט אוועקגיין פון די וועלט, איך האב עס אויפגעטוישט אויף קליין געלט, איך שעם זיך אויבן אין הימל אז דו וויינסט; גלייב אז אלעס איז נאר פאר דיין טובה", איר טאטע זאגט איר אין חלום: "איך געב דיר א סימן אז דאס איז אמת, ווען דו וועסט זיך אויפוועקן וועט דיר די שכינה קומען איבערבעטן, אויך דער לענדלארד וועט דיר קומען זאגן אז דו קענסט בלייבן".


זי וועקט זיך אויף פון שלאף, זי איז שוין געווארן אביסל בארואיגט. ביז א האלבע שעה קומט די שכינה און בעט איר איבער, זי זאגט: "איך האב געמאכט א טעות, נישט אויף דיר רעדט מען, מען רעדט אויף א צווייטע פרוי, דו ביסט יא ערליך". א שעה שפעטער קומט דער לענדלארד און זאגט איר: "אנטשולדיגט, איך האב געמיינט אז מען רעדט אויף אייך, איר קענט יא בלייבן דא וואוינען".


ליבער ברודער, גיי ווייטער פארשפרייטן די הייליגע ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן פאר אונזער דור, און אז דו באקומסט א בזיון זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, זיי מיר מוחל אויף מיינע עבירות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4219 - איר האט קוים חתונה געהאט, וואס דארפט איר שוין זארגן?
קינדער, רפואה, תהלים, שנה ראשונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט קוים חתונה געהאט, וואס דארפט איר שוין זארגן? וואס דארפט איר שוין טראכטן פון גיין צו דאקטורים? איר וועט נאך האבן א שיינע שטוב מיט קינדער.


זאגט תהילים; דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן און בעטס אים אויף ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4218 - קינדער דארפן האבן די מאמע ווען זיי שפירן נישט גוט
קינדער, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, רפואה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייערע קינדער שפירן זיך נישט גוט - זאלט איר נעמען א צווייטער זאל אייך איבערנעמען ביי אייער ארבעט, און איר זאלט בלייבן אין שטוב מיט די קינדער.


עס איז וויכטיג פאר קינדער צו האבן די מאמע אין די טעג וואס זיי שפירן זיך נישט גוט. די ארבעט וועט זיך אן עצה געבן אן אייך, געזונט פון קינדער קומט פאר ארבעט.


דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן איז א רפואה פאר אלע פראבלעמען; ווי מער מען דאנקט און מען לויבט, מען זינגט און מען טאנצט צום אייבערשטן - קומט גרויסע ישועות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4217 - דער רבי וועט אונז מתקן זיין מיט די גרעסטע תיקונים
חסידות ברסלב, בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע גרוסן אויף אונזער בית המדרש היכל הקודש אין בראכפעלד, איך וועל איבערגעבן פאר די גבאים וואס ארבעטן אריין מיט מסירת נפש לטובת דעם בית המדרש - די שיינע גרוס וואס דו שרייבסט מיר.


שטארק זיך ברודער, מיר האבן א רבי וואס גייט פאר אונז, מיר האבן נישט וואס צו זארגן. דער רבי האט אונז געזאגט גלייך פארן הסתלקות (חיי מוהר"ן, סימן רכה): "מַה לָּכֶם לִדְאֹג", וואס האט איר צו זארגן, "מֵאַחַר שֶׁאֲנִי הוֹלֵךְ לִפְנֵיכֶם", אז איך גיי פאר אייך; דער רבי וועט אונז מתקן זיין מיט די גרעסטע תיקונים, מיר דארפן נאר ברענגען שטיינער און וואפנע, און דער רבי בויט פון דעם בנינים נוראים. (עיין חיי מוהר"ן, סימן רצג).


איך בין זיך זייער מחי' מיט דיינע בריוו; שרייב נאך, האלט זיך נישט צוריק פון שרייבן בריוו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4216 - מיר קענען נאר אדווערטייזן עסן מיט א הכשר
כשרות, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס וואס דער גבאי אברהם הערש נרו יאיר האט דיר געזאגט אז אויב דו ווילסט פארקויפן די זאכן און דו ווילסט דאס אדווערטייזן אין אונזער צייטונג - דארף עס האבן א הכשר, דאס קומט פון מיר; איך האב דאס געזאגט פארן גבאי, אז ער זאל מער נישט אריינשטעלן אינעם צייטונג זאכן אן קיין הכשר.


איך האב נישט קיין שום פריוואטע חשבונות מיט דיר, איך האב מיט קיינעם נישט קיין חשבונות, איך האב דיר זייער ליב, ביסט ביי מיר זייער חשוב. אבער דאס דארפסטו פארשטיין, מיר קענען נאר אדווערטייזן עסן מיט א הכשר, איך זוך נישט צו שטופן אונזער הכשר, אז דו האסט א הכשר - קענסטו ווייטער אדווערטייזן אינעם בלעטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4215 - ווי אזוי ווייסט מען ווען דער אייבערשטער איז מוחל אויף די עבירות?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, מוסדות, תשובה, וידוי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


איך פריי זיך זייער צו הערן פונעם מנהל אז דו לערנסט פלייסיג און דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; יעצט איז די חדר נאך קליין, אבער נאך אביסל וועט זיין אסאך קינדער אין די חדר היכל הקודש אין שטאט טברי'.


אויף דיין פראגע 'ווי אזוי ווייסט מען ווען דער אייבערשטער איז מוחל אויף די עבירות?' וויסן זאלסטו, גלייך ווען מען טוט תשובה, מען איז זיך מתוודה, מען זאגט: "הייליגער באשעפער, איך האב געטון די און די עבירה, איך האב חרטה, זיי מיר מוחל" - איז דער אייבערשטער גלייך מוחל.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תורת כהנים, בחוקותי): "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", דער אייבערשטער זאגט, "מִיָּד שֶׁהֵם מִתְוַדִּים", גלייך ווען א איד איז זיך מתוודה, ער דערציילט דעם אייבערשטן וואס ער האט געטון - "אֲנִי מוֹחֵל לָהֶם", בין איך אים גלייך מוחל.


דערפאר זאלסטו זיך צוגעוואוינען, איידער דו גייסט שלאפן זאלסטו תשובה טון. זיי זיך מתוודה, זאג דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך האב חרטה אויף אלע שלעכטע זאכן וואס איך האב געטראכט, גערעדט און געטון, איך נעם זיך פאר מער נישט צו טראכטן, רעדן און טון די שלעכטע זאכן". און אויב דו געדענקסט עפעס א נישט גוטע זאך - זאלסטו דאס דערציילן דעם אייבערשטן, שמועס אויס פינקטליך וואס דו האסט געטון, שעם זיך נישט צו דערציילן דעם אייבערשטן אין דיין שפראך; אזוי וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4214 - לערנען ספר המדות מיט די קינדער
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מוסדות, פרנסה, מוהרא"ש, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, ספרי ברסלב, פירושים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


דער מלמד האט מיר געשריבן אז ביים לערנען ספר המידות, האסטו געפרעגט וואס איז דער פשט וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות אכילה חלק ב, סימן יד): "אֲכִילָה וּשְׁתִיָּה", עסן און טרינקען, "בָּא עַל יְדֵי חֹק וּמִשְׁפָּט", קומט דורך חק ומשפט.


ערשטנס וויל איך דיר זאגן, איך פריי זיך זייער אז דו לערנסט ספר המידות. דער הייליגער רבי האט געזאגט אז דער ספר המידות האט אים געמאכט פאר א איד; דעריבער האט מוהרא"ש איינגעפירט מען זאל לערנען מיט די קינדער - סיי מיט די אינגלעך און סיי אין סקול מיט די מיידלעך - ספר המידות, אזוי וועלן אלע קינדער אויסוואקסן גרויסע צדיקים. און ביי יעדע אות וואס מען לערנט זאל מען בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו קומען צו די גוטע זאך און אויסרייסן די שלעכטע זאכן.


פשט איז, דער אייבערשטער געבט דעם מענטש שפע; דער מענטש באקומט עסן און טרינקען בזכות וואס ער היט די הייליגע תורה און בזכות וואס ער גלייבט אינעם אייבערשטן אז אלעס וואס ער טוט איז גערעכט. די הייליגע חכמים זאגן (שמות רבה כה, ז) אויפן פסוק (שמות טז, ד): "'הִנְנִי מַמְטִיר לָכֶם לֶחֶם מִן הַשָּׁמָיִם', אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא" דער אייבערשטער זאגט אונז: "מִי גָּרַם לָכֶם לֶאֱכֹל מִן הַמָּן וְלִשְׁתּוֹת מֵהַבְּאֵר", אין וואס פאר א זכות האט איר זוכה געווען צו באקומען די מן און די באר? "מִפְּנֵי שֶׁקִּבַּלְתֶּם אֶת הַחֻקִּים וְאֶת הַמִּשְׁפָּטִים", ווייל איר האט מקבל געווען די הייליגע תורה; אז מען לערנט תורה - איז מען זוכה צו האבן שפע.


ניץ אויס דיינע קינדער יארן; גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיין א צדיק. און ווען דער מלמד אין חדר דערציילט מעשיות פון צדיקים - זאלסטו גיין אין א ווינקעלע און וויינען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל אויך זיין א צדיק, הייליגער באשעפער ווי אזוי ווערט מען א צדיק?" ביז דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.