בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת חיי שרה, י"ט מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד דער חשוב'ער מלמד ... נרו יאיר
מיינע קינדער ... נרו יאיר און ... נרו יאיר האבן זייער גוט געקענט חומש רש"י מיט גמרא.
איך זע ווי זיי שטייגן טאג טעגליך בתורה ויראת שמים און מידות טובות. זייער כיבוד אב ואם איז זייער גוט, זיי פאלגן טאטע מאמע און זיי פירן זיך ערליך.
א גרויסן יישר כח פאר דיין איבערגעגעבנקייט פאר אונזערע קינדער.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת חיי שרה, כ' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי
איך וויל דיר שטארקן דו זאלסט האבן כח אנצוגיין מיט דיין הייליגע ארבעט.
זיין א מלמד איז פון די הייליגסטע זאכן, די גאנצע וועלט שטייט אויף די תורה פון תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא (שבת קיט:); דעריבער בעט איך דיר ליבער ברודער, טראכט נישט פאר קיין איין רגע אפצולאזן די הייליגע ארבעט, טראכט נישט 'אנדערע ארבעטן נישט אזוי שווער ווי א מלמד'; יעדער מוטשעט זיך, יעדער פלאגט זיך; איינער ביי די ארבעט, א צווייטער מיט די קינדער, איינער מיט די ווייב און א פערטער - מיט זיך אליינס; יעדער איינער בזה העולם מוטשעט זיך, "אָדָם לְעָמָל יוּלָד" (איוב ה, ז), א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו פלאגן, "בְּזֵעַת אַפֶּיךָ תֹּאכַל לֶחֶם" (בראשית ג, יט), מען דארף אסאך שוויצן ביז מען ברענגט אהיים פאר די משפחה ברויט, "אַשְׁרֵי מִי שֶׁעֲמָלוֹ בַּתּוֹרָה" (ברכות יז.), וואויל איז אונז וואס אונזער פלאג גייט אוועק מיט גוטע זאכן, זאכן וואס בלייבן; אויפבויען אידישע קינדער.
האב רחמנות אויף די קינדער; מען דארף טאקע זיין שטרענג, בפרט אנהייב יאר דארף מען אוועקשטעלן א שטארקע דיסציפלין, א דרך ארץ, אבער זיי מטה כלפי חסד, מאך נישט יעדן איינעם פאר א מחוצף. געדענק דיינע קינדערישע יארן, דו ביסט אויך געווען א קינד, איך בין אויך געווען א קינד, מיר זענען אלע געווען אמאל נישט דערוואקסן. האב ליב די קינדער אפילו זיי מאכן זיך קינדיש וכו', מלמדות איז א חכמה ואינה מלאכה.
בעט דעם אייבערשטן זאלסט מצליח זיין מיט יעדן תלמיד, בעט דעם אייבערשטן פאר זייער הצלחה.
איך האב דיר זייער ליב.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת וירא, ט"ו מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד דער חשוב'ער מלמד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אשריך ואשרי חלקך אז דו ביסט א מלמד, דיין לעבן גייט אריבער מיט אזעלכע גרויסע זאכן; דיין ארבעט, פלאג און מי - איז אין זאכן וואס וועט בלייבן; יעדע ווארט וואס מען רעדט צו קינדער - בלייבט אויף אייביג, יעדע ווארט תורה, יעדע ווארט יראת שמים, יעדע שמייכל - בלייבט.
דער עיקר שבעיקרים זאלסטו צילן אויף איין נקודה, דיין ציל זאל זיין אז אלע קינדער זאלן האבן א שטארקע קלארע אמונה. מען דארף רעדן פון אלעמען, מען דארף רעדן פון גוטע מידות, פון יראת שמים, פון מצוות ומעשים טובים, אבער דער עיקר איז אמונה! די גאנצע תורה האט דער אייבערשטער געגעבן נאר אז מיר זאלן וויסן אז עס איז דא איין איינציגער באשעפער וואס ער טוט אלעס, ער מאכט אלעס און ער האט אלעס באשאפן.
רעד אויך פון צייט צו צייט צו די קינדער פון קדושה. ווען דו רעדסט צו די קינדער פון קדושה - זאלסטו רעדן מיט א שטארקייט; אז די קינדער פרעגן דיר ווי אזוי מען פירט זיך ווען מען באדט זיך, ווען מען נעמט א שויער, ווי אזוי מען פירט זיך ווען מען גייט ארויס - זאלסטו זיי קלאר ענטפערן אז מען טאר נישט אנרירן דעם אות ברית קודש. האב נישט מורא אז די עלטערן זענען מער מאדערענע; זיי גייט נישט אן פון וואס דו רעדסט, זיי ווילן איין זאך, די קינדער זאלן אהיים קומען צופרידן, פרייליך און לעבעדיג.
רעד צו די קינדער פון תפילה, דערצייל זיי מעשיות פון תפילה. א ברסלב'ער חסיד האט יעדן טאג מעשיות פון תפילה, ווייל יעדע זאך בעט מען פונעם אייבערשטן, צוביסליך וועסטו זען אז די קינדער וועלן דיר אנהייבן דערציילן מעשיות פון תפילה. רעד צו זיי פון תפילה פון זייערע זאכן, נישט פון הויכע זאכן. ברענג אריין אין זיי אז 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז דארט, דער אייבערשטער איז איבעראל; אלעס וואס מען וויל, אלעס וואס מען דארף - איז דא נאר איין עצה, אים בעטן אויף די אייגענע שפראך'.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת וירא, י"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
איך האף אז דו ציסט נישט ארויף די פרייזן, דו פארקויפסט פאר די געהעריגע פרייז. געב אכטונג אויף אנשי שלומינו, איך וויל מען זאל שטיצן אנשי שלומינו, אבער מען דארף זיך אליינס אויך שטיצן.
בנוגע דיינע קינדער; זאג פאר'ן מלמד ער זאל דיר זאגן דעם אמת. אויך די טיטשערס; זאג זיי זאלן דיר זאגן דעם אמת. איך ווייס אז זיי זאגן אלע די זעלבע נוסח פאר אלע עלטערן, עס איז שווער פאר מלמדים צו זאגן דעם טאטן אין פנים אריין: "דיין זון איז א מחוצף", דעריבער זאגן זיי אלע די זעלבע ליגנט. עלטערן דארפן אבער דרוקן די מלמדים צום וואנט, העלפן די קינדער אויסוואקסן בעלי דרך ארץ, בעלי מידות.
ווען די מלמדים זאגן מיר אויף מיינע קינדער גוטע גרוסן, זאג איך זיי אפאר מאל: "זאג מיר דעם אמת", און איך שטיי זייער שטארק אויף דרך ארץ.
בעזרת ה' יתברך
מוצאי ראש השנה, ג' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
חסדי השם יתברך מיר האבן זוכה געווען צו זיין ביים רבי'ן אויף ראש השנה, איך בין יעצט אין עירפארט אויפ'ן וועג אהיים, דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אנקומען אהיים בשלום.
איך וויל דיר בעטן זאלסט איבערגיין מיט האברך ... נרו יאיר אלע דרשות וואס מען האט גערעדט ראש השנה. עס איז א שאד עס זאל פארלוירן גיין די דיבורים, עס איז געווען אזעלכע שיינע דיבורים, אזעלכע התחזקות; אז מען וועט דאס אפשרייבן און דרוקן וועלן אסאך מענטשן זיך מחי' זיין.
אין היכל הקודש איז דא אזעלכע דיבורים וואס מען הערט נישט ערגעץ אנדערש; מוהרא"ש געבט אונז אזעלכע התחזקות און אזא שכל וואס יעדער איינער קען זיך באנייען און צוריק קומען צום אייבערשטן.
גיי איבער מיט אים סיי די תקיעת שופר דרשה פון ביידע טעג און סיי די דרשות פון ראש השנה און פון שבת; טו עס ווי פריער, איידער עס ווערט פארגעסן.
אויך בעט איך דיר זייער, זע מען זאל באצאלן לכבוד יום טוב אלע מלמדים און איינגעשטעלטע אין די מוסד; מאך א התעוררות ביי אנשי שלומינו זיי זאלן דיר העלפן זאלסט קענען באצאלן אלע מלמדים, טיטשערס און איינגעשטעלטע.
אלע האבן געזען ווי די מלמדים האבן געארבעט מיט אזויפיל פלאג און מי אין אומאן מיט די קינדער, זיי האבן דאס געטון בהתנדבות לבם. מיר האבן געהאט ביי אונז אין בנין די יאר איבער הונדערט קינדער כן ירבו, די מלמדים האבן געמאכט יעדן טאג חדר, זיי האבן גענומען די קינדער צום רבינ'ס ציון, אויך האבן זיי געדאווענט מיט זיי אלע תפילות, בשעת די עלטערן זענען אויסגעמוטשעט, קוים וואס מען האט כח אליינס צו דאווענען, האבן זיי געארבעט מיט די קינדער אויסגעמוטשעטערהייט. עס קומט זיי מען זאל זיי כאטשיג צאלן זייער ארעמע געהאלט וואס קומט זיי.
איך דארף מקצר זיין, איך וועל דיר נאך שרייבן.
בעזרת ה' יתברך
ליל שישי פרשת נצבים, כ"ו אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן, אומאן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
חסדי השם יתברך מיר זענען אריבער אלע מניעות, מיר זענען אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן - נאך אזויפיל מניעות, נאך אזויפיל געגעועים און כיסופים. מען קען נישט מסביר זיין וואס אנשי שלומינו טוען, וויפיל מסירות נפש מען גייט אריבער אנצוקומען צום רבי'ן אויף ראש השנה.
א גאנץ יאר ביסטו אזוי געטריי, דו ביסט א געטרייער מלמד, די קינדער האבן דיר אזוי ליב; דו האסט א געפיל פאר די קינדער, די קינדער האבן דיר ליב, וויל איך דיר זייער שטארק בעטן, די פאר טעג וואס מיר זענען אין אומאן זאלסט מסדר זיין א חדר פאר אונזערע קינדער. מיר האבן די יאר אינעם בנין אין אומאן איבער הונדערט קינדער כן ירבו, תלמידי היכל הקודש קומען צום רבי'ן נאר מיט די קינדער, ווי שווער עס איז, ווי שטארק די קאפ וויי איז - קוקט מען נישט אויף גארנישט.
בעט איך דיר זייער, נעם צאם אלע קינדער פון מארגן ערב שבת, מאך מיט זיי א סדר פאר אפאר שעה. הייב אן מיט דאווענען, דערצייל זיי מעשיות פון צדיקים, זאג מיט זיי די תיקון הכללי, אויב דו קענסט גיין מיט זיי צום ציון, עס מוז נישט זיין דוקא אינעם ציון, קענסט גיין ארום דעם ציון, לערן מיט זיי ווי אזוי צו בעטן דעם אייבערשטן, זאג פאר תפילות און זיי זאלן דיר נאכזאגן.
אויב דו דארפסט הילף, נאך מלמדים, זאג מיר; איך וועל זיי אויך מחזק זיין.
טייערער ... נרו יאיר, ביי מיר איז דער עיקר ארבעט - די קינדער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה מב, ג): "אִם אֵין גְּדָיִים אֵין תְּיָשִׁים", עס איז גרינגער ווען מען ברענגט אויף די קינדער לכתחלה אריבער, מיט'ן הייליגן רבינ'ס הקדמות, ווי זיך מוטשען שפעטער.
כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת נצבים, כ"א אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
אפשר קענסטו אריבער רופן איין טאג דעם מלמד ... ער זאל זען אביסל ווי אזוי מען געבט ליבשאפט פאר קינדער; ער איז זייער א געלונגענער מלמד, אבער עס איז אויסגעלאשן, עס איז נישטא קיין חיות ביי אים אין כתה. איך האלט אז ווען ער וועט הערן ווי אזוי דו רעדסט מיט די קינדער, די ווארעמקייט וואס דו גיסט, די ליבשאפט, דאס פארגינען; יעדער קינד איז א צדיק, יעדער קינד איז טייער, יעדער קינד איז דער בעסטער - וועט ער קענען אביסל משפיע זיין פאר זיינע תלמידים ווארעמקייט און ליבשאפט.
איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט. דו געדענקסט וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן פון הייליגן רבי מענדל וויטעבסקער זכותו יגן עלינו, ער איז געווען ביי זיך אזוי צעבראכן, ער האט ממש נישט געקענט אנגיין, האט אים זיין רבי דער גרויסער מגיד זכותו יגן עלינו געזאגט: "מענדל מענדל, ווען דו גייסט אין גאס, יעדן מענטש וועם דו זעסט - ביסטו מער פון אים"; דאס זעלבע זאג איך דיר, יעדער מלמד וועם דו זעסט - ביסטו מער.
דו ווייסט אז ביי מיר איז נישטא קיין חנופה, איך זאג וואס איך האלט, אויב דארף מען עפעס זאגן - זאג איך; איך בין נבהל ונשתומם פון די ווארעמקייט און ליבשאפט וואס דו לייגסט אריין אין די קינדער.
הלואי זאל זיין ביי כלל ישראל נאך אזעלכע מלמדים ווי דיר.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך שפיר זייער שלעכט; איך בעט אייך איבער, זייט מיר מוחל; עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז איר זענט געווארן וויי געטון פון אונזער מוסד. איך האב פריער גערעדט מיט איר, זי שפירט זיך אזוי שלעכט, אין איר חלום האט זי נישט געמיינט אייך וויי צו טון. זי איז אן אויסנאם פרוי, זי האט זיך אוועקגעגעבן פאר אונזערע קינדער; דער טיטל זאגט מען אויף אסאך, אבער ביי איר איז דאס טאקע אזוי, זי גייט אייך רופן און רעדן מיט אייך.
זייט מיר מוחל וואס איך גיי אייך זאגן, זייער אסאך מאל איז דא וואס מענטשן ווערן וויי געטון אבער עס איז דער מענטש אליינס, אסאך מאל קען דער מענטש אויסטראכטן אז מען האט עפעס קעגן אים, מען האט ראיות, מען בויט א בנין, מען זעט עס קלאר מיט די אויגן, ביז ווען יענער זאגט א ווארט שפירט מען א שטעך, א פליק וכדומה, מען שפירט זייער וויי געטון, ווען באמת איז אלעס דער מענטש אליינס, דער דמיון. איך זאג אייך דעם אמת, ווי נאר איך האב געליינט דעם בריוו האב איך איר גלייך געזאגט, איך האב איר געפרעגט אויב זי געדענקט די ווערטער וואס זי האט געזאגט, די ווערטער וואס איר האט מיר געשריבן אינעם בריוו; זי האט דאס נישט געדענקט, איין זאך האט זי געזאגט: "אוי וויי, זי איז וויי געטון געווארן? איך גיי איר איבערבעטן, איך גיי רעדן מיט איר".
איר שרייבט אינעם בריוו אז דאס איז נאר איין פרט וואס טוט זיך דא אין שטעטל, ווי מען טוט זיך וויי, אויב איר האט נאך מעשיות בעט איך אייך זייער איר זאלט מיר שרייבן די מעשיות; איך וויל נישט מענטשן זאלן זיין פארווייטאגט, אויב איז דא זאכן וואס איך אדער איינגעשטעלטע אינעם מוסד אדער אנשי שלומינו דארפן פאררעכטן - וויל איך דאס וויסן און פאררעכטן, און אויב איז דאס נישט וואר - איז דאך א שאד סתם זיך אויפצועסן.
איין זאך וויל איך אייך מיטטיילן פון מיין פריוואטע לעבן, איך האב אויך געהאט מעשיות אין סקול מיט מיינע טעכטער; מיין טאכטער פלעגט אהיים קומען מיט יארן צוריק פון סקול אז מען האט איר גע'קנס'עט, זי האט געוויינט אז מען האט איר אנגעשריגן, מען האט איר געהייסן איבערבעטן, מען האט איר בא'עולה'עט וכו' וכו', מעשיות וואס פאסירט ביי לעבעדיגע קינדער וכו', און ווי ביי יעדע אזא פאל איז די נאטור פון א מאמע אז זי נעמט זיך גלייך אן פאר'ן קינד, די מח מחשבה ווערט פארמאכט, די הארץ און די געפילן נעמען איבער דעם מענטש, די טאכטער איז שטענדיג גערעכט. איך פלעג זיך בעטן שטילערהייט ביי מיין ווייב: "טו מיר א טובה, רעד נישט; טו מיר א טובה, בארעד נישט די טיטשער; עס איז נישט געזונט אונזערע קינדער זאלן הערן ווי מען שענדט זיי"; עס איז געווען אסאך מאל זייער שווער, דאך האבן מיר געטון וואס דער מח זאגט, די זאך איז ביי מיר פון די שטערקסטע עבודות, צו קענען האלטן דעם מח העכער די הארץ.
אזוי אויך ביי מיינע זין; נישט איינמאל און נישט צוויי מאל האב איך זיי געדארפט געבן א פאטש אין חדר ווען דער מלמד האט מיר דערציילט אז דער קינד איז חוצפה'דיג, איך האב געזאגט מיין קינד זייער שטרענג: "מען מוז זיין דרך ארץ'דיג!" און בשעת מעשה האב איך געדארפט בייסן מיין ליפן נישט צו זאגן דעם מלמד וואס איך האב אים צו זאגן, איך וואלט אים געקענט פרעגן: "וואס חוצפה? ווי חוצפה? ווען חוצפה? וואס מאכסטו זיך נאריש?" א מלמד קען פון יעדע זאך מאכן אן עסק, יעדער קינד קען זיין א מחוצף, און א קלוגער מלמד קען פארווישן די גרעסטע מעשה עס זאל נישט זיין קיין חוצפה; דאך האב איך גענומען די פארשטאנד פון מוהרא"ש אז קינדער טארן נישט הערן ווי די עלטערן רעדן און לאכן זיך אונטער אויף די טיטשערס. אינעווייניג האט מיין הארץ געוויינט, אבער פון אינדרויסן האב איך געדארפט געדענקען דער תכלית פון דאס קינד.
בעט איך דאס פון אייך און איך רעד צו אלע אנשי שלומינו, אויב ווילט איר מצליח זיין מיט אייערע קינדער - זאלט איר אויסלויבן די טיטשערס און די מנהלת פאר די קינדער, די קינדער זאלן וועלן מקבל זיין פון זייערע לערערינס; די קינדער זאלן זיך פירן מיט דרך ארץ, און אז מען האט עפעס וואס שטערט, קען מען דאס דורך רעדן, און אויב מען שפירט אז עס איז נישטא צו וועם צו רעדן, מען מאכט זיך נישט וויסנדיג, דארף מען נישט ווארטן ביז עס זאל אזוי אויפעסן דאס געזונט, מען קען מיר גלייך שרייבן, און אויב איך בין דער פראבלעם, מען האט פון מיר חלישות הדעת, מען ווערט באליידיגט פון מיר - בין איך גרייט צו הערן און פאררעכטן.
איך בין נישט געקומען דא עפענען א שטעטל צו מאכן פאר מענטשן חלישות הדעת; איך בין א מענטש, איך קען מאכן טעותים און איך מאך טעותים, אבער איך בין גרייט צו הערן און פאררעכטן, אויסער אז עס איז זאכן אין פרינציפ, אין די וועג ווי אזוי מיר פירן זיך; צום ביישפיל, אז איינער וועט מיר קומען זאגן, עס שטערט אים אז מען רעדט אזוי סאך פון אייבערשטן, עס שטערט אים די זאך פון זאגן משניות, פון זיין פרייליך, פון פארן קיין אומאן - קען איך אים גארנישט טון, ווייל דאס איז די יסודות פון אונזער קהלה, אבער אז עס שטערט עפעס א זייטיגע זאך - בין איך גרייט צו הערן און פאררעכטן.
עס איז געקומען צו מיר א משפחה און זיך געבעטן, עס שטערט זיי זייער אז ביי די חתונות וואס מיר מאכן אין שול, פארוואס דער ראש ישיבה עקשנ'ט זיך אזוי שטארק אז עס זאל זיין פלעסטיק טישטוכער ביי די ווייבער, פארוואס קען נישט זיין סחורה'נע טישטוכער? וואס מיינט איר, איך האב זיי ארויסגעווארפן? איך האב גלייך געזאגט פאר די גבאים אז פון היינט און ווייטער לייגט מען ביי די ווייבער שיינע ווייסע סחורה'נע טישטוכער; דאס איז א קליינע פרט וואס ליגט מיר יעצט אויפ'ן זכרון. אזוי טו איך כסדר, איך בין גרייט צו הערן אויב איז דא זאכן וואס שטערט.
איך פריי זיך זייער אז איר האט געשריבן און איך ווארט איר זאלט ווייטער שרייבן.
א גוט געבענטשט יאר.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת ראה – מברכים אלול, ערב ראש חודש אלול, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד המלמד ... נרו יאיר, קרית ברסלב
איך בין זייער דערשראקן און דערציטערט אז ביי אונז אין תלמוד תורה זאל זיין אזוינס אז א קינד זאל נישט וועלן גיין אין חדר.
מרת ... תחי', די מאמע פון הילד הנחמד ... נרו יאיר זאגט אז איר קינד וויל נישט גיין אין חדר ווייל מען טשעפעט אים, ער האט שוין דערציילט פאר'ן מלמד און דער מלמד זאגט "יא יא, איך גיי טון", און גארנישט, כאילו לא הי'. די מאמע זאגט מיר אז זי האט שוין גערופן דעם מלמד, דער מלמד זאגט "יא יא, זיכער, איך גיי שוין טון" און מפטירין כדאתמול; יעצט קומט זי וויינען צו מיר וואס זי קען טון.
בעט איך דיר און איך בעט דיר זאלסט ווייזן דעם בריוו פאר אלע מלמדים ביי אונז אין תלמוד תורה, עס ליגט אן אחריות אויפ'ן מלמד אכטונג צו געבן מען זאל נישט צוטרעטן די קינדער, מען טאר נישט לאזן עס זאל אזוינס פאסירן, מען קען נישט זאגן "יא יא, איך וועל טון", און נישט טון, אויב דו קענסט נישט טון, דו האסט נישט קיין עצה, דארפסטו זיך ווענדן צום מנהל, און אז דער מנהל זינגט אויך דעם ניגון "יא יא, זיכער, איך גיי שוין טון", און למעשה איז גארנישט געטון געווארן, זאלסטו קומען צו מיר, איך וועל מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף דיר פרובירן צו העלפן.
איך וויל נישט עס זאל זיין אזא זאך ביי אונז אין תלמוד תורה אז קינדער זאלן ווערן צוטראטן, איך האב נישט געעפנט די תלמוד תורה אז מיר זאלן האבן א מוסד מיט'ן נאמען 'ברסלב', איך האב געעפנט די תלמוד תורה מיט מסירת נפש אז עס זאל זיין 'ברסלב' נישט פאר די נאמען, נאר טאקע אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט עס זאל זיין.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד המלמד ... נרו יאיר, קרית יואל
איך האב געהערט דיין מעסידזש.
גיין אין מקוה איז זייער א גרויסע זאך; ברסלב'ער חסידים זענען זייער מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג, ווייל דער הייליגער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון דאס גרויסקייט פון מקוה, נאכמער דארפן מלמדים זייער מקפיד זיין אויף טבילה; מוהרא"ש זאגט אז מלמדים, שוחטים און סופרים דארפן נאכמער נזהר זיין אין דעם.
אוודאי דארף מען זיך מסדר זיין א סדר אויפצושטיין פרי גיין אין מקוה, דאווענען און עסן פת שחרית איידער מען גייט אין חדר, אבער אז מען איז פארשלאפן קען מען נישט לאזן די קינדער אויף הפקר חס ושלום. די קינדער קומען פאר אלעמען, נישטא קיין שום תירוץ צו קומען שפעט אין חדר. אז מען האלט נישט זמנים, מען קומט נישט צייטליך – איז דאס א מעוות לא יוכל לתקון, א זאך וואס מען קען נישט פאררעכטן (עיין שיחות הר"ן, סימן רמ).
ווען מען בא'גנב'עט א צווייטן, פון א שוה פרוטה ביז א מיליאן דאלער – קען מען דאס באצאלן, אבער אז מען קומט אין חדר שפעט, אדער מען קומט צייטליך און מען גייט אוועק, מען גייט שמועסן אדער מען איז עוסק אין אנדערע זאכן – איז מען אין די כלל פון אָרוּר עוֹשֶׂה מְלֶאכֶת ה' רְמִיָּה (עיין רמב"ם פרק ב' מהלכות תלמוד תורה, הלכה ד).
דעריבער, אז מען איז פארשלאפן לייגט מען אלעס אין די זייט און מען גייט צו די קינדער, שפעטער קען מען גיין אין מקוה וכו'.
איך האף אז אלע מלמדים זענען צייטליך אין חדר; איך וויל דו זאלסט מיר שרייבן אויב מלמדים קומען נישט צייטליך, וועל איך זיי פארשיקן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד המלמד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט די זכי' צו זיין א מלמד פאר קינדער - תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא, וואס אויף זייער תורה שטייט די וועלט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש איכה, פתיחתא ב): "מָאן אִינוּן נְטוּרֵי קַרְתָּא, אֵלּוּ סוֹפְרִים וּמְשַׁנִּים, שֶׁהֵם הוֹגִים וּמְשַׁנִּים וּמְשַׁמְרִין אֶת הַתּוֹרָה בַּיוֹם וּבַלַּיְלָה", ווער זענען די וואס היטן אפ די שטאט פון שלעכטס? די מלמדים וואס לערנען תורה מיט קינדער, זיי היטן אפ די שטאט פון אלעם שלעכטס.
אויף דיין פראגע וכו'; קוקן אויף בא'חנ'טע קינדער איז נישט קיין תאוה, חן ווייזט אויף א ריינע נשמה. א בא'חנ'טער מענטש האט א ליכטיגע נשמה, עס איז דא וואו די ברכה זאל חל זיין; אדרבה, לייג אריין אסאך אין דעם קינד.
געב אבער אכטונג אז אלע קינדער זאלן באקומען גוטע ווערטער; עס קען פאסירן ביי מלמדים מען זאל זיך נישט כאפן, מען געבט גוטע ווערטער פאר די בא'חנ'טע קינדער און מען פארזעט די אנדערע. אזוי אויך קען מען פארזען ווען א קינד קומט שפעט; אויב האט דער קינד חן באקומט ער נישט קיין פסק, און די אנדערע - טשעפעט מען און מען שפעט פון זיי.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר
מלמדות איז א 'חכמה ואינה מלאכה', מען דארף וויסן ווי אזוי צו כאפן די הערצער פון די קינדער – זיי זאלן פאלגן און טון וואס מען דארף.
בנוגע די צוויי קינדער וואס זיי האבן דיר געשטערט און נישט געפאלגט; איך ווייס נישט וואס איז פשט, ווייל די צוויי בחורים זענען א גאנץ יאר אזוי ליכטיג און טייער; זיי פאלגן, עס איז נישטא קיין ארבעט מיט זיי.
עס קען זיין זיי זוכן א שמייכל פון זייער נייער מלמד, א גוט ווארט, אביסל אויפמערקזאמקייט וכדומה; זאלסטו מיט חכמה געבן פאר אלע קינדער פריוואט ווארעמקייט, בפרט פאר הבחור ... נרו יאיר. ער האט שוין געהאט פיר מאמעס, פרוביר צו טראכטן ווי זיין הערצעלע איז צעריסן, יעצט האט זיך זיין טאטע גע'גט צום פערטן מאל. ער איז א טייער קינד, א שטיק גוטס; ער שטערט דיר בשעת'ן לערנען נאר ווייל ער וויל דיין גוט ווארט, דיין שמייכל.
איך בעט דיר און איך פארלאנג פון דיר זאלסט נוצן חכמה, נישט ארבעטן שווער.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד בקעמפ היכל הקודש ברסלב
די גוטע גרוסן הייבן אן קומען, די עלטערן זאגן אז זיי הערן פון די קול פון זייערע קינדער ווען זיי רופן אהיים – ווי צופרידן זיי זענען.
שטארק זיך אין די הייליגע ארבעט, עס איז טאקע שווערע ארבעט מיט קינדער, אבער עס איז אלץ כדאי, עס צאלט זיך אויס, די ארבעט גייט נישט לאיבוד. וואס וואלסטו געטון ווען דו ארבעטסט אין בויען הייזער? יעצט בויסטו אידישע שטובער, בויסט אויף אן ארמיי פאר'ן אייבערשטן.
איך וויל זייער שטארק קומען צו ענק לכל הפחות איינמאל א וואך, לאז מיר וויסן ווען עס איז א גוטע צייט, ווען עס איז געאייגנט צו קומען רעדן צו די קינדער.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב
גיי מיט די קינדער התבודדות.
מאך זיך א סדר צו גיין מיט די קינדער הפצה.
אויך זאלסטו מיר שרייבן די נעמען פון די קינדער, ווער עס העלפט רייניגן די שול.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי
דער באס מלמד דערציילט מיר, ער האט אונטערגעהערט א שמועס פון צוויי קליינע פיר יעריגע קינדער אויפ'ן באס, איינער זאגט דעם צווייטן: "קום קוקן אויפ'ן הימל, ווייל דער רבי זאגט אז מען קוקט אויפ'ן הימל באקומט מען אמונה".
איך בין זייער נתעורר געווארן פון דעם, וואס פאר א חינוך דו לייגסט אריין אין די פיצלעך קינדער; זיי זאלן קוקן אויפ'ן הימל, זיי זאלן רעדן פונעם אייבערשטן, פון אמונה.
שטארק זיך, זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט.
זומער וועלן זיין מער קינדער, עס קומען אסאך משפחות פון שטאט; זאלסטו ארבעטן אינאיינעם מיט ...
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב
... חזק ואמץ אין דיין הייליגע ארבעט.
איך וויל מיטהאלטן וואס טוט זיך אין חדר, דו דערציילסט מיר מער נישט; איך וויל דו זאלסט מיר שרייבן לכל הפחות איינמאל א וואך אלע פרטים וואס טוט זיך ביי דיר אין כתה, און אויך וואס דו זעסט ביי די אנדערע קינדער.
איך בעט דיר זייער און איך ווארן דיר, בלייב נישט ביינאכט אין שול שמועסן; דו ביסט א מלמד, דארפסטו אהיים גיין שלאפן, זיין גוט אויסגערוט.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב באקומען א שיינע גרוס אויף דיר. פאריגע וואך האסטו גענומען די קינדער ליינען קריאת שמע ביים וואכטנאכט למשפחת ... שיחיו, זיי דערציילן ווי שיין דו האסט געליינט קריאת שמע מיט די קינדער, נאכדעם האסטו געזינגען ניגוני אמונה און צוזאמען געבעטן דעם אייבערשטן ווארעמע תפילות; די משפחה זענען ארויס פון התפעלות.
שטארק זיך ווייטער מיט דיין הייליגע ארבעט; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א מלמד, א געדולדיגער מלמד, א פרייליכער מלמד. לייג אריין אין די קינדער שמחה; זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר, מען זאל זינגען, טאנצן און שפרינגען: "אה מחי' קאפל! אה מחי' ציצית! אה מחי' פיאות! אה מחי' מזוזה!" די קליינע קינדער זאלן ארייננעמען די מצוות אין זיך מיט שמחה.
איך האב דיר געגעבן א מתנה, דעם ספר תיקוני זוהר; זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תיקונים, דאס רייניגט די נשמה פון אלע פלעקן, עס ברענגט טהרה.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
זיי נישט ברוגז אז איך זאג דיר ווי אזוי צו זיין א מלמד, איך וויל דו זאלסט טון א גוטע ארבעט.
איך בין געווען אין שטעטל, איך האב זיך אונטערגעהערט ווי דו לערנסט מיט די בחורים. מען דארף זיין אנגעגרייט פאר'ן טאג - וואס צו לערנען, מען קען נישט א גאנצן טאג רעדן חיזוק, חיזוק - חיזוק. יונגע בחורים דארפן לערנען אסאך גמרא און חומש רש"י, צו דעם, בנוסף לזה - געבט מען חיזוק, אבער מען קען נישט רעדן א גאנצן טאג חיזוק, די קינדער דארפן לערנען.
גרייט זיך אן וואס דו גייסט לערנען; די ערשטע זאך, די וויכטיגסטע זאך - זאלסטו לערנען מיט זיי חומש רש"י. צעטייל די פרשה אויפ'ן וואך, אז במשך די וואך זאלסטו ענדיגן מיט זיי די גאנצע פרשה מיט רש"י. חומש רש"י איז זייער א וויכטיגער לימוד, לערן עס פאָר מיט א געשמאק, מאך עס אינטערעסאנט פאר זיי, קוק זיך פאָר די פרשה מיט מדרשים; קינדער האבן זייער ליב מעשיות, מאך עס פאר זיי עס זאל זיין א געשמאק.
אויך לערן מיט זיי גמרא, רש"י און תוספות.
נאכדעם דערצייל זיי יעדן טאג אביסל מעשיות פון צדיקים, דאס וועט זיי אויפפלאקערן זייער הארץ צו וועלן זיין צדיקים.
גיי פארטאגס אביסל אין פעלד, זיי זיך מתבודד; בעט דעם אייבערשטן פאר אלע תלמידים, אלע זאלן אויסוואקסן צדיקים.
נאכאמאל, מען דארף חיזוק, אבער א גאנצן טאג חיזוק - האט נישט קיין זין.
קויף זיך א נייע הוט; א מלמד דארף גיין אנגעטון שיין.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת בהר-בחוקותי, כ"ד אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו ביסט א מלמד פאר קינדער, דו לערנסט מיט זיי, דו לייגסט אריין אין זיי תורה און יראת שמים.
חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפ'ן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד - אֵלּוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת". איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער איז צוגעגליכן צו די שטערנס וואס באלייכטן און באשיינען די וועלט.
דער עיקר זאלסטו רעדן צו זיי פון גוטע מידות, פון בין אדם לחבירו; דערצייל זיי מעשיות פון דאס הארבקייט פון טשעפען א צווייטן און די שכר פון די וואס געבן אכטונג אויף אנדערע.
דערצייל זיי מעשיות בכלליות פון צדיקים, אלע מעשיות פון צדיקים איז סם החיים. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רמח): "דַּע שֶׁסִּפּוּרֵי מַעֲשִׂיּוֹת מִצַּדִּיקִים, הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", וויסן זאלסט אז דערציילן מעשיות פון צדיקים איז זייער א גרויסע זאך, "כִּי עַל יְדֵי סִפּוּרִים מִצַּדִּיקִים נִתְעוֹרֵר וְנִתְלַהֵב הַלֵּב בְּהִתְעוֹרְרוּת גָּדוֹל לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, בְּחֵשֶׁק נִמְרָץ מְאֹד", ווייל ווען מען הערט א מעשה פון א צדיק ווערט אויפגעפלאמט דאס הארץ, מען באקומט א מורא'דיגע בענקעניש צו ווערן אן ערליכער איד. ווען מען הערט ווי דער צדיק האט זוכה געווען און איז בייגעשטאנען אלע זיינע נסיונות וויל מען אויך זוכה זיין צו דעם און ווערן א צדיק.
אויך זאלסטו רעדן צו זיי פון יראת שמים, זיי זאלן זיך היטן די אויגן און זיך היטן בקדושת היסוד; אבער אלץ זאלסטו רעדן מער פון עשה טוב, מען דארף רעדן פון סור מרע, אבער די עיקר דארף מען רעדן פון אמונה און פון צדיקים.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער חבר, מחותני הר"ר ... שליט"א, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש
איך פריי זיך זייער צו הערן פון די מלמדים אז דו האסט נאכאמאל אנגעהויבן דיין וועכנטליכע שיעור פאר זיי, דו ביסט מחזק די מלמדים זיי זאלן ממשיך זיין מיט זייער ארבעט.
זיין א מנהל איז זייער א גרויסע אחריות; די מלמדים לערנען טאקע מיט די קינדער, זיי זיצן מיט די קינדער, אבער איינער דארף זיי מחזק זיין, איינער דארף זיי געבן א גוט ווארט, אן עצה, אביסל הילף וכו' וכו'; אז דער מנהל האט אינזין די מלמדים, זיי צו שטארקן און מחזק זיין, אז דער מנהל קוקט זיך אום אויב די מלמדים זענען צייטליך, צי זיי לערנען געניט חומש רש"י, משניות און גמרא, יעדער איינער וויפיל זיי דארפן לערנען - דעמאלט גייט די זכות אויפ'ן מנהל; די לימוד התורה - אלעס גייט אויף זיין חשבון.
איך דאנק דיר פאר'ן מחזק זיין די מלמדים. וויסן זאלסטו, אונזער זאך איז די קינדער; אז מיר וועלן אריינלייגן די קאפ און מח אין די חינוך הילדים - וועלן מיר זיך נישט דארפן שעמען פון אלע צדיקים, מיר וועלן האבן מיט וועם אנטקעגן גיין משיח צדקינו במהרה בימינו, אמן.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
נישטא קיין ווערטער וואס זאל ארויסברענגען דאס גרויסקייט פון א גוטע מלמד; אלע תורה און תפילה וואס די תלמידים גייען לערנען און דאווענען זייער גאנץ לעבן, אלעס גייט אויפ'ן זכות פונעם מלמד. א מלמד בויט כלל ישראל; די אלע קינדער גייען אויפוואקסן ערליכע אידן, אלעס בזכות דעם מלמד.
לייג אריין אין די קינדער אמונה; יונגע קינדער האבן אין זיך א שטארקע תמימות, זיי נעמען אריין יעדעס ווארט, די קינדער וועלן זייער גאנץ לעבן געדענקען זייער מלמד, עס וועט בלייבן איינגעקריצט אין זיי די ריינע אמונה.
מוהרא"ש דערציילט, ער האט געהאט א מלמד א ברסלב'ער חסיד, ער פלעגט אריינלייגן אין די קינדער זייער שטארקע אמונה. די חדר איז געווען אין א שול און ווען א קינד האט עפעס געדארפט פלעגט דער מלמד נעמען דאס קינד און אים שטעלן ביים ארון הקודש, ער האט געהייסן דאס קינד קישן דעם פרוכת, ער האט אים פארגעזאגט א תפילה און אים געהייסן נאכזאגן ווארט ביי ווארט; אזוי האט ער אריינגעברענגט אין די קינדער די זאך פון תפילה, אז ווען מען דארף עפעס זאל מען צוגיין צום ארון הקודש, געבן א קיש דעם פרוכת און בעטן פונעם אייבערשטן וואס מען דארף.
נאך האט מוהרא"ש דערציילט, אז דער מלמד רבי יעקב האט געלערנט מיט זיי נ"ך, ספר יהושע, שופטים, שמואל א', שמואל ב' און ספר מלכים ביז קאפיטל ח'; מוהרא"ש איז געווען דעמאלט א קינד פון זעקס זיבן יאר און ער פלעגט זאגן אלע יארן אז ער געדענקט יעדעס ווארט פונעם מלמד, ווייל ער האט דאס אריינגעלייגט אין די קינדער מיט א מורא'דיגע קלארקייט, מיט גאר א שטארקע אמונה. מוהרא"ש האט נאכנישט געוויסט דעמאלט פון ברסלב און אז דער מלמד איז א ברסלב'ער חסיד, יארן שפעטער ווען מוהרא"ש איז מקורב געווארן האט ער זיך דערוויסט אז דער ר' יעקב קאלמענאוויטש איז געווען א ברסלב'ער חסיד.
בנוגע דער קינד וואס איז דיר געקומען דערציילן אויף א צווייטע אינגל אז ער האט גערעדט צו אים נישט איידל; זאג פאר'ן קינד וואס האט דאס דערציילט: "זייער גוט אז דו דערציילסט מיר, זאלסט אלץ קומען דערציילן"; און דעם אנדערן קינד זאלסטו נעמען אין א זייט און אים זאגן ער זאל נישט רעדן אזוי, זאלסט אים זאגן די הארבקייט פון ניבול פה.
ווען דו דארפסט געבן מוסר פאר א קינד זאלסטו דאס טון אזוי ווי מען געבט מעדעצין; אזוי ווי קינדער ווילן נישט נעמען קיין מעדעצין, אזוי ווילן זיי נישט הערן מוסר. וואס טוט מען ווען דארף געבן פאר א קינד מעדעצין? עס איז שווער צו נעמען די שארפע מעדעצין, וואס טוט מען? מען געבט זיי צו טרינקען א זיסע געטראנק פארדעם און נאכדעם און אינדערמיט שמוגלט מען אריין די שארפע מעדעצין, אזוי איז אויך מיט מוסר; ווען א מלמד וויל זאגן מוסר פאר'ן תלמיד, דארף מען אנהייבן מיט שיינע ווערטער, אויסרומען דעם תלמיד, ווי טייער ער איז, ובתוך הדברים זאגט מען אים אז מען רעדט נישט קיין ניבול פה, מען זאגט אים די הארבקייט דערפון און מען ענדיגט מיט גוטע חיזוק, ווי חשוב ער איז, ווי טייער ער איז און ווי שיין ער וועט אויסוואקסן אויב וועט ער זיך פירן גוט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן
טייערער מלמד ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש
היינט איז א גרויסער טאג, דער יארצייט פון הייליגן צאנזער רב זכותו יגן עלינו.
עס איז באוויסט אז דער הייליגער דברי חיים האט געבעטן די מלמדים פון זיינע קינדער, זיי זאלן דערציילן פאר די קינדער מעשיות פון הייליגן רבי אלימלך און פון זיין ברודער, דער הייליגער רבי זושא זכותו יגן עלינו; ווייל דאס איז די שטערקסטע מוסר, דאס פלאמט אויף די הערצער פון די קינדער.
זאלסטו זיך מאכן א סדר יעדן טאג צו דערציילן מעשיות פון די צדיקים; היינט איז דא א שפע פון מעשה ביכלעך גוט אראפגעלייגט פאר קינדער.
אויך בעט איך דיר זייער, לייג אריין מער כח אין חומש רש"י, מער פון אלעס. די קינדער גייען באלד ארויס פון חדר, זיי גייען מער נישט לערנען חומש רש"י; אין ישיבה און אין כולל לערנט מען גמרא און הלכה, וויפיל זיי וועלן לערנען יעצט - דאס וועלן זיי האבן.
קינדער וואס קענען גוט חומש רש"י - קענען שוין נאכדעם אלעס; וואו זיי לערנען האבן זיי ידיעות התורה, בנוסף - די יראת שמים.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש
לייג אריין דיין קאפ אין חדר; ביי מיר איז דער חדר און סקול דאס וויכטיגסטע, גארנישט איז נישט העכער פון מחנך זיין אידישע קינדער.
אויב איז דא זאכן צו פאררעכטן - זאלסטו רעדן מיט'ן מנהל ר' ... נרו יאיר; האב נישט מורא צו רעדן מיט אים, האב נישט מורא צו באמערקן, און אויב דו זעסט אז עס ווערט נישט מסודר - זאלסטו רעדן צו מיר, טראכט נישט 'איך וויל נישט שטערן דעם ראש ישיבה', מיט דעם וואס מען באמערקט נישט, מען פאררעכט נישט - מיט דעם שטערט מען מיר, מיט דעם טוט מען מיר וויי. איך וויל וויסן יעדע פרט וואס טוט זיך ביי מיר אין מוסד.
נעכטן נאכט האט מען גערוקט דעם זייגער; מיר גייען אריין אינעם צווייטן חלק יאר, דער זומער זמן. יעצט ווערן די קינדער מער פארשפילט, דארף מען זען ווי מער מען קען אין זיי אריינלייגן יראת שמים און ריינע אמונה מיט א זיסקייט און געשמאק.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד אונזער חשוב'ער מלמד ... נרו יאיר
אשריך ואשרי חלקך! זיין א מלמד איז פון די העכסטע זאכן ביי אידישע קינדער. מלמדים ציען אויף דורות פאר'ן אייבערשטן, בפרט די מלמדים וואס געבן אכטונג אויף יעדן איינציגסטן קינד, זיי געבן זיך אפ מיט די קינדער וואס קומען פון צעבראכענע שטובער און געבן זיי ליבשאפט און ווארעמקייט - די זענען זייער חשוב ביים אייבערשטן.
איך האף צום אייבערשטן אז איך וועל קענען די וואך באצאלן אלע מלמדים, איר וועט קענען אנגרייטן דעם יום טוב מיט הרחבת הדעת.
איך דארף האבן גרויסע ניסים, בעט איך דיר, זיי מתפלל מיט אלע קינדער יעדן טאג די ווערטער: "הייליגער באשעפער, העלף די מוסד זאל האבן גרויס שפע, מען זאל קענען באצאלן אלע איינגעשטעלטע צייטליך".
בזכות די תפילות פון תינוקות של בית רבן וועלן מיר האבן ניסים.
בעזרת ה' יתברך
מוצאי שבת קודש פרשת יתרו, מברכים אדר, כ"ה שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס ציטערט צו הערן אזעלכע שענדליכע מעשיות וואס איר שרייבט, וואס דער מלמד האט געטון מיט אייער קינד ... נרו יאיר; ער האט אים פארשעמט פאר אלע קינדער ווען ער האט זיך בטעות נאס געמאכט, ער האט אים פארשעמט, ער האט געזינגען מיט אלע קינדער: "שעם שעם בעבי" און דאס האט אים זייער צעקלאפט השם ישמרינו.
די גרעסטע צרה איז, ווען מען וויל רעדן פון דעם וואס מלמדים טוען מיט קינדער זאגט מען מיט שפאט: "היינט טוט מען שוין נישט אזוי", "היינט איז שוין נישטא די מעשיות"; מען וויל נישט גלייבן אז ביזן היינטיגן טאג ווערן קינדער צעשניטן טאג טעגליך פון מענטשן וואס וואלטן געדארפט ארבעטן ביי די מיסט. מוהרא"ש פלעגט אלץ זאגן: "די מלמדים וואס נוצן זייערע הענט, די מלמדים וואס פארשעמען - די דארפן ארבעטן ביי די מיסט, זיי טארן נישט ארבעטן מיט קינדער".
איך בעט אייך זייער, פארלירט זיך נישט, איר וועט נאך האבן פון דעם קינד אסאך נחת. שטייט אין דער זייט, לאזט אים וואקסן זיין וועג. געבט אים ווייטער גוטע ווערטער און פרובירט אים אויפהייבן מיט גוטע ווערטער; אז ער ווארפט עס צוריק, ער וויל דאס נישט אננעמען - מיינט נישט אז ער נעמט עס טאקע נישט אן, נאר דאס איז א וועג ביי קינדער, זיי ווילן נישט מען זאל זען ווי עס שמעקט זיי גוטע ווערטער, אבער אלע דארפן גוטע ווערטער, אלע בויען זיך מיט גוטע ווערטער.
קינדער זענען אזוי ווי ביימעלעך, מען דארף ארבעטן מיט זיי; עס איז א שווערע ארבעט, דער עיקר שוועריקייט איז אז מען זעט נישט גלייך די פירות; מען פלאנצט, מען אקערט און מען זייט, אבער מען זעט נישט גלייך די פירות, דאס איז אבער זיכער, אז די ארבעט גייט נישט לאיבוד.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
