בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#649 - עטליכע כללים וואס צו טון אין צייט פון מלחמה
חינוך הילדים, אמונה, התחזקות, הפצה, שיעורים כסדרן, נייעס, תיקון חצות, אחדות, מלחמה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת בראשית, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ברידער אין ארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


הדבר הראשון שטארקט אייך מיט אמונה, חזר'ט אייך 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז דארט, דער אייבערשטער איז אין יעדע ארט, אלעס איז ער און קיין שום זאך קען פאסירן נאר וואס דער אייבערשטער מאכט'; מיט אמונה וועט איר זיך קענען האלטן רואיג.


געבט דאס איבער פאר אייערע קינדער. רעדט נישט מיט די קינדער קיין נייעס, רעדט מיט די קינדער אמונה, און ווען מען זעט און מען הערט די עראפלאנען זיך דרייען העכער די קעפ מיט שרעק, און ווען מען הערט ווי עס צופייפן זיך די פייפערס אז עס קומט עפעס וואס מען דארף זיך היטן - זאלט איר נישט לויפן מיט קיין בהלה, נאר טון וואס מען האט צו טון - זיך צו היטן און היטן די קינדער, און מיט א שמייכל, מיט שמחה - זאגן פאר די קינדער: "קיינער קען אונז נישט טון קיין שלעכטס, און קיינער קען אונז נישט טון קיין גוטס, דער אייבערשטער - ער איז מיט אונז".


הדבר השני, מיינע טייערע ברידער - הערט נישט קיין נייעס. דאס ביסל וואס איר דארפט וויסן אין א צייט פון מלחמה - זאלט איר הערן, אבער נישט זיצן אויף די נייעס, ווייל די נייעס איז ערגער פון די צרה אליינס, די נייעס נעמט אוועק די מוט, עס ווארפט אריין אין פחדים און שרעק השם ישמרינו. נישט קוקן קיין נייעס און זיכער נישט די בילדער און ווידיאוס פון רציחה; דאס איז נישט פאר א איד צו קוקן, דאס שאדט פארן נפש, עס שאדט פאר די הארץ; קוקן די ווידיאוס און קליפס - שעדיגט דאס איידעלע אידישע נפש, ודי למבין.


הדבר השלישי, יעדער איינער זאל זיך שטארקן מיט זיינע שיעורים כסדרן, מוסיף זיין נאך שיעורים. זיך מאכן א שיעור לערנען יעדן טאג חומש רש"י איינגעטיילט לויט די טעג פון די וואך, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער. אויך א שיעור אין משניות, גורס זיין פרקים משניות, אחד המרבה ואחד הממעיט, ובלבד שיכוון לבו לשמים, אפילו בלי הבנה כלל, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט אונז געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "שאין צריכין בלימוד רק האמירה לבד, לומר הדברים כסדר וממילא יבין", מען דארף זאגן די ווערטער און ביים סוף וועט מען פארשטיין. אויך זאל מען זיך מאכן א שיעור אין גמרא, די הייליגע גמרא - דאס פארברענט אלע קליפות ומשחיתים, דאס היט דעם מענטש, 'נישטא אזא הייליגע זאך ווי א בלאט גמרא'; מאכט זיך שיעורים אין רבינ'ס ספרים.


הדבר הרביעי, זאלט איר אלע זאגן יעדע נאכט תיקון חצות און זיך מתבודד זיין, בעטן דעם אייבערשטן פאר אידישע קינדער. רעדן גוטס אויף אידישע קינדער, און אויך אויף די וואס ווייסן נישט פון תורה ומצוות. מוהרא"ש זאגט, מען לייגט זיך היינטיגע טעג שפעט, זאל מען זאגן איידער מען גייט שלאפן נאך קריאת שמע שעל המיטה - תיקון חצות; עס נעמט נישט לאנג, עס איז אפאר קאפיטלעך תהילים מיט א שטיקל קינות, א שאד נישט צו זאגן און בעטן פאר גלות השכינה, פאר חילול שמו הגדול ותורתו הקדושה, דא האט איר די פאר קאפיטלעך פון חצות:


(קאפיטל קלז): "על נהרות בבל", (קאפיטל עט): "מזמור לאסף", נאכדעם די שטיקל פון איכה (קאפיטל ה): "זכור ה' מה היה לנו, הביטה וראה את חרפתינו", און די פסוקים פון נ"ך: "הבט משמים וראה", און נאכדעם תיקון לאה. עס נעמט נישט לאנג, עס איז נאך אפאר קאפיטלעך תהילים, (קאפיטל כד): "לדוד מזמור, לה' הארץ", (קאפיטל מב): "למנצח משכיל לבני קרח", (קאפיטל מג): "שפטני אלקים", (קאפיטל כ): "למנצח יענך", (קאפיטל סז): "למנצח בנגינות", (קאפיטל קיא): "הללויה אודה", (קאפיטל נא): "למנצח בבוא אליו נתן הנביא", (קאפיטל קכו): "שיר המעלות".


ועל כולם זיך מוחל זיין איינער מיטן צווייטן, נישט האלטן קיין פיינטשאפט איינער צום צווייטן. יעצט ווען אידישע קינדער זענען אין אן עת צרה, די פעלקער ווילן אונז אלע טון שלעכטס - דארפן מיר זיך האלטן באחדות.


אויך זאלט איר טראכטן 'ווי וואלט איך אויסגעזען אנעם רבי'ן אין אזא צייט? וואו וואלט איך געהאט חיזוק?' דארף דאס געבן כח פאר אלעמען עוסק זיין מער אין הפצה. שעמט אייך נישט און פוילט אייך נישט צו עוסק זיין אין פארשפרייטן די עצות און חיזוק פון רבי'ן, יעצט נעמען אלע, אפילו די וואס א גאנץ יאר זאגן זיי 'מיר האבן פון אונזער רבי, מיר דארפן נישט פון ענקער רבי'. יעצט איז א צייט וואס אלע רבי'ס באהאלטן זיך, קיינער רעדט נישט, קיינער ווייסט נישט וואס צו זאגן, יעצט דארפן אלע די רבי פון אלע רבי'ס, דער הייליגער רבי, דער ברסלב'ער רבי, רבינו נחמן בן פיגא - זאל אונז טרייסטן, אזוי ווי די תורה זאגט די וואך (בראשית ה, כט): "זֶה 'יְנַחֲמֵנוּ' מִמַּעֲשֵׂנוּ וּמֵעִצְּבוֹן יָדֵינוּ", דער רבי טרייסט אונז פון עצבות און פון אלע שלעכטס.


מיינט נישט אז מיר זענען אין אמעריקע, מיר זענען מסודר, מיר ווייסן נישט וואס גייט אריבער; מיר זענען גוט צעבראכן, מיר זענען ברידער, פון אינמיטן אונזערע הקפות וואס מיר האבן געהערט אז שפכו דמים כמים סביבות ירושלים - זענען מיר אזוי צעקלאפט און צעשוידערט, מיר דאווענען, מיר זענען מתפלל אז משיח זאל שוין קומען, עס זאל נישט זיין מער קיין מלחמות און אלע אידן זאלן זיך צוריקקערן צום אייבערשטן.


דער שלטון המינות איז צעזעצט געווארן, אלע וואס האבן געזינגען 'מיר האבן א מיליטער, מיר האבן געווער' - זענען מיט די צינג אינדרויסן (איך רעד נישט פון די תינוקות שנשבו, איך רעד פון די פרומע נאכשלעפער וואס פאר אביסל געלט זיצן זיי אין די כנסת המינים ה' ישמרינו), נישטא קיין מיליטער, נישטא קיין געווער, דאס וועט זיין ווען משיח וועט קומען, אזוי ווי דער נביא זאגט (זכרי' ד, ו): "לֹא בְחַיִל וְלֹא בְכֹחַ, כִּי אִם בְּרוּחִי, אָמַר ה' צְבָקוֹת".


חזר'ט די פאר כללים וואס איך בעט ענק, וועט ענק גוט זיין בזה ובבא.


א גוט שבת.

#648 - ווען עס פליען ראקעטן, לויפט מען אריין אין א פארמאכטע שטוב
חינוך הילדים, טעלעפאן, מאגאזינען, נייעס, מלחמה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת נח, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


וואס טוען די אידן אין ארץ ישראל ווען עס פייפט די פייף אז עס פליט א ראקעט? מען לויפט אריין אין א פארמאכטע שטוב, אזוי ראטעוועט מען זיך; עס איז נישט גענוג צו אריינגיין אין שטוב, עס מוז זיין א פארמאכטע שטוב, מען זיצט דארט ביז עס ווערט רואיג.


דאס איז די וועג זיך צו ראטעווען, פארמאכן די שטוב; נישט אריינלאזן אין שטוב נייעס, צייטונגען און ווידיאו; פארמאכן די שטוב אז די מבול זאל נישט אריין רינען.


ליבער ברודער פארמאך דיין שטוב, ווארף ארויס די געטשקעס, די טעלעפאן, טעבלעט - וואס מען קען זען נייעס און עבירות, בוי זיך א תיבת נח - וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.


א שטוב וואס טאטע מאמע האבן נישט קיין טעלעפאן איז גאר אנדערש פון א שטוב וואס מען האט טעלעפאנס; מען זעט דאס אויף די קינדער, אויף די יראת שמים; עס איז קיין פארגלייך.


כאפ א שפאציר, רעד אפאר ווערטער צום אייבערשטן - וועט דיר גוט זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#647 - מען קען נישט קומען אין חדר א מינוט שפעט
חינוך הילדים, מוסדות, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וזאת הברכה, י"ב תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע די עלטערע קינדער, אז עס זענען דא קינדער וואס קומען נישט צייטליך - דארפסטו רעדן צו די עלטערן; אז עס שטערט די גאנצע חדר און מען קען נאר קומען אין חדר צייטליך, און אויב די עלטערן נעמען עס נישט ערנסט - קען דער קינד נישט קומען ביי אונז אין מוסד. וועסט נישט מצליח זיין נאר אויב די עלטערן וועלן מיט-ארבעטן, און נאר אז דאס קינד וועט בלייבן אינדערהיים איין טאג נאכן צווייטן - וועלן די קינדער קומען צייטליך.


איז דאס אין דער ענין פון דרך ארץ - דאס האט מיט די קינדער; דארפסטו ארבעטן מיט זיי אליינס (צומאל דארף מען אויך אריינמישן די עלטערן), אבער זמנים - דאס האט מיט די עלטערן; אז דו וועסט אוועקשטעלן א סדר אז מען קען נישט קומען אין חדר א מינוט שפעטער - וועט זיך אלעס שטעלן אין פלאץ.


מיר האבן געהאט יארן צוריק אין סקול די זעלבע פראבלעם, ביז די מנהלת האט אוועקגעשטעלט א שטרענגע סדר, און וואונדער איבער וואונדער, אלעס איז געפאלן אין פלאץ. עס זענען געווען עלטערן וואס האבן אין אנהויב געקריצט מיט די ציין, מען האט מיר גערופן פארהאלטן היתכן? הזאת נעמי? דאס איז ברסלב?! מען איז געקומען מיט טענות צו מיר, אבער מיט דער צייט האבן זיך די עלטערן אויסגעלערנט אז חדר און סקול איז נישט קיין בעבי סיטינג, און קינדער דארפן גיין שלאפן צייטליך און קומען צייטליך. דעריבער זאלסטו רופן די עלטערן זאגן די נייע פלאן פארן קומענדיגן זמן, אסרו חג סוכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.





 


 





 

#646 - נישט אראפטרעטן פון בעט אן נעגל וואסער
חינוך הילדים, נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, חיפה


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גרייט זיך אן יעדע נאכט נעגל וואסער נעבן די בעט, אזוי אז אינדערפרי זאלסטו זיך קענען אפגיסן ביים בעט. מוהרא"ש ברענגט (סידור עת רצון סדר נטילת ידים, א) א קבלה פון הייליגן רבי'ן רבי זושא זכותו יגן עלינו וואס האט מקבל געווען פון זיין הייליגער רבי דער מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו, וואס האט מקבל געווען פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו - נישט אראפטרעטן פון בעט איידער זיך אפגיסן נעגל וואסער, אויף דעם זאגט דער פסוק (תהלים לו, ה): "יִתְיַצֵּב עַל דֶּרֶךְ לֹא טוֹב, רָע לֹא יִמְאָס", אויב מען גייט אראפ פון בעט אן נעגל וואסער - לויפט נאך די נישט גוטע דעם מענטש א גאנצן טאג.


עס זאל דיר נישט שטערן אז עס ווערט נאס נעבן די בעט; ענדערש אזוי, ווי איידער האבן צוטון א גאנצן טאג מיט די סטרא אחרא. גרייט אן סיי פאר דיר און סיי פאר דיין ווייב נעגל וואסער, אזוי אויך זאלסטו אריינלייגן אין דיינע קינדער זיי זאלן נישט אראפטרעטן פון בעט אן נעגל וואסער; אזוי וועט זיין די גאנצע שטוב פול מיט קדושה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#645 - אז אייער קינד ווערט געטשעפעט, רעדטס צום מלמד און מנהל
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חדר

 


בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בראשית, אסרו חג סוכות, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז אייער קינד ווערט געטשעפעט אין חדר - זאלט איר רעדן צום מלמד און צום מנהל, און אז עס העלפט נישט - זאלט איר נאכאמאל רעדן צום מלמד און צום מנהל, אויך איז וויכטיג צו שיקן פארן מלמד און פארן מנהל א טיפ.


עלטערן זארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר די קינדער און פאר די דורות זאלן אויסוואקסן ערליך און געזונט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#644 - לכבוד די נייע יאר זאלסטו אוועק ווארפן די טעלעפאן
חינוך הילדים, טעלעפאן, אפיס

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וזאת הברכה, גאט'ס נאמען, י"א תשרי, שנת תשפ"ד לפרטן קטן


 


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


לכבוד די נייע יאר טו תשובה און ווארף אוועק די סמארטפאון.


איך געדענק ווי אזוי עס האט זיך אנגעהויבן, קודם האסטו זיך געקויפט די טעלעפאן פארן אפיס, און נאכדעם נאר פאר די קאר און יעצט ביסטו מיט דעם פיר און צוואנציג שעה; אינמיטן דאווענען, אינמיטן אלעס; באלד ווערן דיינע קינדער גרויס און וואס וועט שוין זיין מיט זיי?


לכבוד די נייע יאר זאלסטו אוועק ווארפן די טעלעפאן.


איך האף דו וועסט מיך פאלגן.

#643 - רעד קלאר צו דיינע קינדער זיך צו היטן פון קראנקע מענטשן
קדושה, חינוך הילדים, חול המועד, הושענא רבה

בעזרת ה' יתברך - יום ה', ד' דחול המועד סוכות, כ' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היט דיינע קינדער, געב אכטונג אויף זיי מער ווי מען געבט אכטונג אויף די שווארץ אפעל פון אויג, לאז זיי נישט אויף הפקר. אין די טעג וואס עס איז נישטא א סדר, צום ביישפיל חול המועד - דארף מען מער אכטונג געבן אז די קינדער זאלן זיין אפגעהיטן.


רעד צו דיינע קינדער זיי זאלן זיך אכטונג געבן פון נישט געזונטע מענטשן, זאג זיי קלאר: "עס זענען דא מענטשן וואס זענען קראנקע, זיי ווילן אנרירן קינדער ביים אות ברית קודש, אויב עס וועט פאסירן איינער וועט דיך וועלן אנרירן, אדער ער וועט נעמען דיינע הענט און דיך הייסן אים אנרירן - זאלסטו שרייען, אנטלויפן און דערציילן"; חזר מיט אים די דריי ווערטער: "שרייען, אנטלויפן און דערציילן; אפילו יענער דערשרעקט - זאלסטו נישט מורא האבן צו דערציילן".


היינט נאכט איז א קריטיש וויכטיגע צייט, היינט נאכט ליל הושענא רבה טיילט מען אויס די צעטלעך וואס מען האט אנגעשריבן ראש השנה און אפגעשטעמפלט יום כיפורים; היינט נאכט איז געענדיגט מיט פארברענגען און ארומפארן אויף אויספלאגן מיט די קינדער, היינט נאכט קומען אלע אין שול, מען פירט זיך צו ליינען משנה תורה, גאנץ ספר דברים; דער בעל קורא ליינט פאר און דער עולם הערט אויס, אדער זאגט מען מיט שטילערהייט.


נאכדעם זאגט מען אויס גאנץ ספר תהילים, און נאך יעדע ספר זאגט מען די "יהי רצון". אויב איז דיר צו שווער - זאלסטו כאטשיג זאגן די תיקון הכללי.


עס איז א הייליגע נאכט, מען פארברענגט נישט קיין צייט. ביי אונז איז דער מנהג דאס זאגן, נישט דאס אויפזיין; דאס הייסט, מען זאגט תהילים, מען זאגט תפילות, און ווען מען ווערט פארטיג - לייגט מען זיך שלאפן.


בעט אויך פאר מיר, יואל בן רייצא רעכיל.


א גוט קוויטל.

#642 - א נאנטע שייכות מיט די קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, חיזוק פאר מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש, קרית ברסלב


דיין ארבעט איז מוטיגן די מלמדים און זען אז זיי זאלן טון די ארבעט בנאמנות; זיין צייטליך און לערנען מיט די קינדער. (איך דארף נישט קאונסלערס פאר מלמדים, איך דארף מלמדים וואס לערנען און דאווענען מיט די קינדער).


עס פעלט נישט אויס זאלסט יעדן טאג געבן א מלמדים שמועס, עס איז בעסער זאלסט געבן איינמאל א וואך א שמועס.


ענדערש זאלסטו נישט פארפעלן איין טאג רעדן צו די קינדער ביי מיטאג, זאלסט האבן א נאנטע שייכות מיט די קינדער.


אז דו קומסט נישט אן צו מאכן א גליון - וועט גארנישט פאסירן, אבער אז דו קומסט נישט אן צו רעדן מיט א קינד אדער מיט א מלמד - איז א חורבן לדורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#641 - באגריס די קינדער מיט א שמייכל
חינוך הילדים, מוסדות, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, באס דרייווער פון אונזער מוסד


אויב די קינדער זענען נישט דרך ארץ'דיג טאר מען דאס נישט אדורכלאזן, נישטא ביי דעם מחול על כבודו, איך וויל קינדער בעלי דרך ארץ.


יעדע פרט וואס דו זעסט ביים טראגן און ברענגען די קינדער - זאלסטו דאס איבערשמועסן מיטן מנהל, און ביי די מיידלעך מיט די מנהלת. איך וויל נישט אויפציען קינדער עזות פנימ'ער, איך וויל אונזערע קינדער זאלן זיין בעלי דרך ארץ מיט יראת שמים.


באגריס יעדע קינד מיט א ווארעמע "א גוט מארגן" און "א גוטן טאג"; פארגין א שמייכל פאר יעדן קינד, ברענגט אריין א חיות אין אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#640 - חסידי'שע לצים
חינוך הילדים, ניגונים, מוסדות, חסידות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד די באס דרייווערס פון אונזער מוסד ... - נרם יאיר


איך וויל איר זאלט אנצינדן ביים טראגן און ברענגען די קינדער נאר ניגונים פון היכל הקודש.


אויך קענט איר אנצינדן מעשיות וואס דער מנהל זאגט מען קען אנצינדן; קיין שום אנדערע זאכן קען מען נישט אנצינדן ביים טראגן און ברענגען די קינדער, נאר וואס דער מנהל און די מנהלת זענען מאשר. היינט זענען דא לצים, אינדרויסן זעען זיי אויס חסידי'ש און פון אינעווייניג זענען זיי דורכגעפוילט און זייערע ווערטער איז סם פאר אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#639 - אז מען בארעדט אנדערע, אנטלויף פון דארט
חינוך הילדים, שטעטל, טעלעפאן, אחדות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת האזינו ב', ה' תשרי, שנת תשפ"ד לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז גוט און כדאי צו האבן א באזונדערע טעלעפאן פאר די שטוב, מיט א באזונדערע נומער. דאס הייסט, אויסער דיין סעלפאון און דיין ווייב'ס סעלפאון זאל זיין אין שטוב א היים טעלעפאן.


עס איז גוט מכמה סיבות; סיי פאר דיר אליין, אז דיין טעלעפאן מיט אלע שפילצייג זאל נישט נעמען קיין ארט אין שטוב, און בעיקר פאר דיינע קינדער, אזוי וועלן דיינע קינדער האבן א וועג צו רעדן אן דארפן נוצן די סעלפאון, זיי וועלן נישט קוקן דיינע פריוואטע זאכן און דיין ווייב'ס פריוואטע זאכן וואס עס קען ארויסקומען שאדן וד"ל.


פרוביר מיט אלע כוחות צו רעדן שיין צו יעדן איינעם אין שטעטל און נישט זיצן מיט די חבורת לצים וואס רעדן שלעכטס אויף אנדערע; וואו דו זעסט א קופקע בארעדן אנדערע זאלסטו וויסן די זענען לצים, אפילו זיי גייען ווייסע זאקן און זעען אויס ווי מיינע שמשים; אז מען בארעדט אנדערע - אנטלויף פון דארט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#638 - שלאג נישט דיינע קינדער
כיבוד אב ואם, שמחה, חינוך הילדים, שבת קודש, מנין, שבת תשובה

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת האזינו ב', שבת תשובה, ז' תשרי, שנת תשפ"ד לפ"ק


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך שבת איז די ערשטע שבת פון שנת תשפ"ד, זאלסטו זיין זייער פרייליך, ווייל אלעס גייט לויט די אנהויב; אז די אנהויב איז פרייליך - וועט שוין זיין פרייליך אלע שבתים. דער רבי האט אונז זייער אנגעזאגט מיר זאלן זיין שבת זייער זייער פרייליך (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז).


די וואך שבת איז שבת תשובה, מיר ליינען די הפטורה פון שובה ישראל. דער נביא זאגט (הושע יד, ג) טוט תשובה, "קְחוּ עִמָּכֶם דְּבָרִים וְשׁוּבוּ אֶל ה'"; מיט תורה ותפילה קען מען תשובה טון, זאלסטו שוין אנהויבן לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא און א פרק משניות און בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער איך וויל היינט עפענען די הייליגע גמרא און די משניות", און אפילו דו פארשטייסט נישט די ווערטער וואס דו לערנסט - זאלסטו זאגן די ווערטער; דאס וועט דיך מטהר זיין.


אויך זאלסטו זיך שטארקן אין גיין אין שול דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, און אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין יעדן טאג אפאר מינוט.


בעט זיך איבער מיט יעדן איינעם, און אז דו האסט וויי געטון דיינע עלטערן - זאלסטו זיי איבערבעטן, און אז דו טשעפעסט דיין ווייב - זאלסטו איר איבערבעטן, וועט דיר דער אייבערשטער מוחל זיין.


שבת זאלסטו זיין פרייליך. שלאג נישט דיינע קינדער, אוי ואבוי אויב מען שלאגט די קינדער; עס מאכט נאר ערגער דעם מצב, פראסקען איז בכלל נישט קיין חינוך, ענדערש זאלסטו רעדן צו זיי נאכאמאל און נאכאמאל.


א פרייליכן שבת.


א גמר חתימה טובה.

#637 - די נסיעה איז טאקע א שווערע, אבער עס לוינט
חינוך הילדים, אומאן, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת האזינו א', א' סליחות, כ"ד אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פרשת האזינו גייט די יאר צוויי וואכן, די וואך און קומענדיגע וואך; מען קען שוין מעביר סדרה זיין פון די וואך, הויב אן היינט מעביר סדרה זיין.


שלאג נישט דיינע קינדער, דער רבי האט נישט געלאזט שלאגן. דער רבי האט געזאגט: "וואס מען האט גע'פועל'ט מיט שלעכטנ'ס וואלט מען געקענט פועל'ן גרינגער און בעסער מיט שיינעם".


מיטן אייבערשטנ'ס הילף פאר איך מארגן קיין אומאן; איך נעם מיט מיינע זין פון די זעקס יאר און ארויף. די פלאן איז, מיר פארן קיין פוילן, אין פוילן וועלן מיר זיין אין ליזענסק ביים הייליגן רבי אלימלך זכותו יגן עלינו און פון דארט וועלן מיר פארן קיין אומאן; לויט די פלאן דארפן מיר אנקומען מיטוואך אינדערפרי אין אומאן.


די נסיעה איז טאקע א שווערע, אבער עס לוינט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#636 - קינדער וואס וואקסן אויף מיט עזות, דארפן רחמי שמים צו בלייבן ערליך
חינוך הילדים, בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ראה, כ"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער גבאי אין בית המדרש בעט מיר ער דארף הילף, ער קען זיך נישט אַן עצה געבן; ער זאגט מיר דיין זון איז זיך מתחצף, ער סטראשעט אים אז ער גייט אים באווארפן מיט שטיינער וכו' וכו'.


וויל איך דיר זייער בעטן, זיי מחנך דיינע קינדער, לאז זיי נישט זיין מחוצפים; קינדער וואס וואקסן אויף מיט עזות, זיי רעדן מיט חוצפה צו עלטערע - דארפן רחמי שמים צו אויסוואקסן ערליכע אידן.


איך בעט דיר זייער, האלט דיינע קינדער נעבן דיר און געב אכטונג אויף זיי - נאכמער ווי מען געבט אכטונג אויפן שווארץ אפפעל - וועסטו האבן פון זיי נחת.


היכל הקודש איז נישט קיין עיר מקלט, היכל הקודש איז נישט קיין הפקר פלאץ; אז מען קומט אין שול - דארפן מען האלטן די קינדער נעבן זיך און וויסן וואס זיי טוען און וואס זיי מאכן; די עלטערן מוזן אכטונג געבן אויף די קינדער, זיי האלטן מיט זיך און זיי מחנך זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#635 - עס איז נישט געזונט פאר קינדער צו האבן גרויס געלט
חינוך הילדים, הפצה

בעזרת ה' יתברך - ום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יישר כח פארן לערנען מיט מיינע קינדער דעם בלאט גמרא יעדן טאג, איך האב זייער הנאה. איך שמועס מיט מיין זון, איך פרעג אים וואס מען לערנט, ער זאגט מיר נאך פון אויסענווייניג זאכן פון די גמרא; ממש וואונדערליך ווי דו לייגסט אריין אין יונגע קינדער זיי זאלן ארויסנעמען יעדן טאג פונעם בלאט גמרא ידיעות התורה, און א באזונדערע יישר כח פארן זיי נעמען הפצה, זיי אויסלערנען גיין פארשפרייטן אמונה פאר נשמות ישראל.


ווען דו נעמסט די קינדער הפצה געב אכטונג זיי זאלן נישט האלטן די געלט פאר זיך, די עלטערן זאלן נעמען דאס געלט אדער זאלסטו דאס צוזאמנעמען עס זאל גיין פאר הדפסה פאר קויפן נאך ספרים; עס איז נישט געזונט פאר קינדער צו האבן גרויס געלט.


און א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דיין ווייב תחי' טוט פאר בית פיגא און פארן מאכן שיעורים פאר ווייבלעך, דאס איז ממש הצלת נפשות, פשוט כמשמעו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#634 - מען קען נישט זיין קיין מלמד אויב מען איז אפילו נאר איין מינוט שפעט
מקוה, חינוך הילדים, חדר, היטן די צייט, חיזוק פאר מלמדים

בעזרת ה' יתברך - ום ג' פרשת ואתחנן, ז' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן האבן די בחורים מיר דערציילט א מעשה פון דיר וואס האט מיך זייער באנומען, איך האב געדאנקט דעם אייבערשטן אז דו ביסט מלמד ביי אונז.


זיי דערציילן אז א קינד האט איינגעמאכט אין כיתה און דו האסט עס באמערקט, און ווען דו האסט געזען אז ארום זיין טיש איז וכו' און באלד וועלן די קינדער דאס באמערקן און ער וועט ווערן פארשעמט, ביסטו אריבער מיט א קאווע און מיט חכמה אויסגעגאסן; האסט געגעבן א שריי: "אוי וויי, די קאווע האט זיך אויסגעגאסן", אזוי איז נישט מעגליך געווען צו כאפן אז דאס קינד האט דארט איינגעמאכט; איך האב געזאגט: "שכוח אייבערשטער אז מיר האבן מלמדים וואס האבן אזא הארץ, טראכטן ווי אזוי אכטונג צו געבן אויף די קינדער ווען זיי מאכן טעותים".


אז דו שטייסט אויף שפעט און דו האסט א פראגע, אדער מקוה אדער גיין אין חדר? איז דער ענטפער: "דו דארפסט גיין אין חדר"; איי איך האב דיר נעכטן געזאגט אז מען קען נישט זיין קיין מלמד ביי אונז נאר אז מען גייט אין מקוה? זאג איך דיר יעצט: "אמת, מען קען נישט זיין קיין מלמד ביי אונז אז מען גייט נישט אין מקוה, און אויך קען מען נישט זיין קיין מלמד - נישט ביי אונז און אין קיין שום פלאץ אויף דער וועלט - אויב מען איז אפילו איין מינוט שפעט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#633 - שמועסט מיט די מיידלעך פון די שיינקייט פון זיין א אידישע איידעלע פרוי
צניעות, חינוך הילדים, עסן, בל תשחית

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת .. תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז מען קען אויסארבעטן נישט אוועק ווארפן קיין עסן, נאר געבן פאר משפחות - איז דאס זייער א גרויסע מצוה; סיי נישט עובר זיין אויף בל תשחית און סיי העלפן משפחות וואס קענען נישט איינקויפן, זיי לעבן אין דחקות.


די מיידל ... תחי' איז זייער צעקלאפט, איר דארף מען זייער אויפבויען; זי קומט נישט צייטליך נישט ווייל זי וויל נישט, נאר ווייל זי איז זייער צעקלאפט וכו'.


רעדט מיט די מיידלעך, שמועסט מיט זיי - פון דאס שיינקייט פון זיין א אידישע איידעלע פרוי; לייגט אריין אין זיי א ליבשאפט צו איידלקייט, א ליבשאפט צו די תורה און צו גיין אין די וועג פון צדיקים.


בנוגע די מוזיק ווידיאו וואס איר גייט מאכן מיט די מיידלעך, וויל איך אייך בעטן, מאכט זיכער עס זאל זיין אויף אונזערע השקפה; נעמט ווייבלעך וואס זוכן נישט נאכצומאכן די וועלט, נעמט תלמידות וואס זייער קאפ און מח איז 'דער רבי' און 'מוהרא"ש', נישט ווייבלעך וואס האבן שוין געקוקט אזויפיל מאוויס אין לעבן און געהערט אזויפיל נישט אידישע ניגונים וכו' וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#632 - די גרעסטע עבודה ביי אידישע מאמעס איז פירן א ווארעמע שטוב
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, סכנה

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות מסעי, כ"א תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס האט פאסירט אז אייער קינד האט גענומען דעם ביגל-אייזן, דאס איינגעשטעקט און עס האט געפעלט א האר אז עס זאל ווערן א שריפה השם ישמרינו; זאלט איר פון היינט אכטונג געבן ווי די שטוב פירט זיך, עס זאל זיין אפגעהיטן פון סכנות. א ביגל-אייזן דארף מען לייגן אין א פלאץ וואו קינדער קענען עס נישט דערגרייכן, ווייל אויב חס ושלום א קינד נעמט דאס און שטעקט עס איין - קען זיין א גרויסע סכנה.


די גרעסטע עבודה ביי אידישע מאמעס איז פירן א ווארעמע שטוב, אנגרייטן עסן פאר די קינדער און אכטונג געבן די שטוב זאל זיין אפגעהיטן פון סכנות.


ווען איר וועט זיין א באבע, די קינדער וועלן שוין זיין חתונה געהאט - דעמאלט וועט איר קענען ענדיגן תהילים יעדן טאג און טון אלע מצוות, יעצט איז דא איין זאך: "די קינדער"; דאס איז אייער עבודות השם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#631 - דיין בחור וועט זיך פירן פונקט אזוי ווי דו פירסט זיך יעצט
חינוך הילדים, שלום בית, טעלעפאן, דף גמרא, חודש תמוז

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווילסט וויסן ווי אזוי דיין בחור וועט זיך פירן, וואס פאר א טעלעפאן ער וועט האבן אין טאש? קוק אין שפיגל, אזוי ווי דיר; ווי אזוי דו פירסט זיך - אזא טעלעפאן, מיט אזעלכע ווערטלעך, אלעס אלעס, פונקט אזוי, מיט פראצענט - וועלן זיי זיין, דעריבער האב שכל, טו זיך אליין א טובה און לאז אפ די שטותים.


זאלסט נישט קומען מיט טענות: 'מיין זון קוקט מאוויס', 'מיין זון קוקט סטעטוס', 'מיין זון איז פאר'כישופ'ט צום טעלעפאן וכו' וכו'' ווייל אזוי גייט עס, "כְּאִמָּה בִּתָּהּ" (תנחומא וישלח, ז), אזוי ווי די מאמע - אזוי איז די טאכטער, און אזוי ווי דער טאטע - אזוי איז דער זון.


היינט ראש חודש תמוז, ווען מיר קומען שוין נענטער צום סוף יאר, מיר גרייטן זיך שוין צום רבינ'ס ראש השנה - מאך די ריכטיגע החלטה, לאז אפ די געטשקע, גיי ארויס פון דיין גלות.


נעכטן שרייבט מיר א ווייבל ווי ביטער עס איז איר, זי איז פארקנעכטעט צום טעלעפאן, זי האט נישט קיין געדולד פאר גארנישט; נישטא קיין וועש, נישטא קיין קינדער, נישטא גארנישט, נאר מאוויס; זי וויינט זי וויל ארויסגיין פון איר תפיסה, זי קען נעבעך נישט, סיי זי, סיי איר מאן, ביידע זענען ארעסטירט ביי די נישט גוטע.


א אינגערמאן פון אנשי שלומינו פון בארא פארק זאגט מיר: "איך בין ארויס פון מיין תפיסה, איך האב אוועק געווארפן דעם געטשקע; עס איז מיר געווען ביטער שווער, צוויי וואכן האב איך געמיינט איך ווער משוגע פון זיין יעדע רגע צוגעקלעבט צום וואטס-עפפ, אבער יעצט בין איך אן אויסגעלייזטער מענטש, איך האב אסאך צייט; איך האב צייט צו לערנען, איך קען טראכטן, איך הער מיין ווייב רעדן צו מיר, איך הער מיינע קינדער'ס ווערטלעך, און אזוי ווייטער".


נעם א גמרא און לערן דעם בלאט, זאג די ווערטער - וועסטו זוכה זיין צו ווערן א צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#630 - ארבעט נישט צו האבן געלט צו קענען גיין אויף וואקאציע
כולל, חינוך הילדים, תהלים, שטעטל, סיום, משניות, פרנסה, היכל הקודש, וואקאציע, דרך הלימוד, קאנטרי, דף גמרא, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת חקת בלק, ט' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן נאכט האט מיך א אינגערמאן אין שטעטל איינגעלאדנט ביי זיך אין שטוב צו א סיום אויף הונדערט און איין מאל ששה סדרי משנה; איך בין געזיצן ביי די סיום און אזוי הנאה געהאט, איך האב באקומען פרישע כוחות. איך האב געזאגט ביי די סיום, מענטשן פרעגן כסדר 'וואו איז די שטעטל?' מען זוכט עפעס צו זען; וואס איז שייך צו ווייזן? וואס איז שייך צו זען? ביימער איז דא אין יעדע פלאץ; דא איז די שטעטל! דער שטעטל איז זען אינגעלייט וואס ארבעטן ביטער שווער צו ברענגען פרנסה און זענען דבוק צום אייבערשטן, דבוק צו די הייליגע תורה.


ביי דער סיום האבן זיך באטייליגט די זיידעס, אויך הרב רבי דניאל שליט"א. מיר האבן געהאט שיינע שיחת חברים, פון די מתנה וואס דער אייבערשטער האט אונז געגעבן, אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן אין די חדר פון היכל הקודש, מיר האבן דעם דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), מיר קענען לערנען וואו מיר זענען; אין שטאט, אין קאנטרי, נישט משנה וואו מען געפינט זיך, און די רחמנות אויף די וואס האבן נישט דעם וועג צו לערנען; יעדע מינוט האט מען אן אנדערע תירוץ פארוואס נישט צו לערנען, און די אינגעלייט און בחורים אין די קאנטריס זוכן אזא בוים צו לערנען, נאך אפאר מינוט שלעפט מען דעם טיש אויף א צווייטע פלאץ, ביז מען איז מחליט 'אפשר גיין אין אן אנדערע קאנטרי?' מען גייט און מען קומט, און מען קומט און מען גייט, און אזוי גייט אריבער דאס לעבן אן אפילו ענדיגן איין מאל ששה סדרי משנה, איין מאל ש"ס, און אפילו איין מסכתא.


נאך א שיינע זאך האב איך געהאט נעכטן, א ווייבל פון שטעטל שרייבט א בריוו אז זי האט נעכטן מסיים געווען די הונדערט'סטע מאל ספר תהילים; דאס איז די שיינקייט פון דעם פלאץ, דאס איז די שטעטל; זען ווי מען לעבט מיט תכלית, מען לעבט באקוועם, יעדער האט זיין הויז, זיין געזינדל, און דאס פלעכט מען אינאיינעם מיטן באשעפער; דער מאן מיטן משניות און דאס ווייבל מיטן תהילים, דער מאן מיטן טלית ותפילין און דאס ווייבל מיט אויפציען א שטוב מיט אמונה, מיט שמחה.


איך האף שוין אנצוהויבן שיעורי התחזקות יעדע נאכט; ביז דערווייל איז דער פלאץ נאכנישט געווען גרייט, איך האף צום אייבערשטן, אדער היינט אדער מארגן - וועט שוין זיין די טעגליכע שיעורים יעדע נאכט אום אכט דרייסיג.


ארבעט נישט איבער דיינע כוחות אז דו זאלסט קענען האבן געלט צו גיין אויף וואקאציע, זיך אפרוען פון די שווערע ארבעט; צעטייל די וואקאציע אויף אביסל יעדן טאג, נאך פינף אזייגער אדער זעקס אזייגער - גיי אהיים אויף וואקאציע, דארפסט נישט צעטיילן די קינדער, זוכן טובות פון אנדערע; האלט די קינדער מיט דיר, רעד מיט זיי, הער זיי אויס; זייערע מעשה'לעך, חכמה'לעך, און נעם וואקאציע; נעם דיין משניות, זיץ אונטערן בוים און זאג נאך א פרק און נאך א פרק, און ווען דו ווילסט זיך אפרוען - רעד אפאר ווערטער צום אייבערשטן, דאנק און לויב, און ווען דו ווילסט זיך שוין אפרוען פון התבודדות - גיי צוריק צום משניות און גמרא.


היינט אינדערפרי בין איך געווען אין בית המדרש אשר בנחל, מען האט געגאסן די מקוה. דער דיין מיט די כולל אינגעלייט וועלכע האבן גוט דורכגעלערנט הלכות מקוואות זענען דארט געווען און געזען אז אלעס זאל זיין כשר וישר, די אינגעלייט האבן דאס געגאסן, איך האלט שוין נישט חשבון די וויפלטע מקוה מען האלט שוין.


אינדערפרי איז דא דער שיעור אונטן אין וואלד ביי די בחורים, מען לערנט אינאיינעם א בלאט גמרא; עס איז אזוי מחי'דיג, אזוי געשמאק; לערן דו אויך דעם בלאט גמרא, אפילו נאר זאגן די ווערטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#629 - רעד מיט דיין טאכטער זי זאל נישט טשעפען
חינוך הילדים, מחלוקת, שטעטל, מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת חקת בלק, י"א תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


ביטע רעד מיט דיין טאכטער זי זאל נישט טשעפען די מיידל ..., זי זאל זיין איר חבר'טע; ווייל איך בין נישט ביי מיר פון גרויס צער אז אין מיין מוסד, ביי מיר אין בית פיגא אין שטעטל - זאלן זיך צאמנעמען א גאנצע כיתה פון מיידלעך און רודפ'ן אן אומשולדיגע מיידל, אויך די מנהלת תחי' זאגט מיר זי ווייסט נישט וואס צו טון דא.


איך וואלט ווען געקענט פועל'ן ביי די קינדער זיי זאלן איר מקרב זיין, אבער איך האב צוטון מיט די עלטערן, די עלטערן העצן אויף די קינדער זיי זאלן זיך נישט חבר'ן מיט די מיידל, השם ישמרינו.


אפשר קענסטו רעדן מיט דיין טאכטער, איר מחנך זיין זי זאל האבן די מדות פון אידישע קינדער.


אין דעם זכות וואס דו וועסט לערנען דיינע קינדער זיך צו פירן ווי א איד - וועסטו האבן נחת פון זיי, און די וואס העצן די קינדער און געבן אלץ גערעכט פאר די קינדער - זאל דער אייבערשטער רחמנות האבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#628 - געב גוטע ווערטער פאר יעדן קינד באזונדער
חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חקת בלק, ז' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יישר כח פארן זיין צייטליך אין חדר, ווייל אינו דומה א טאג אין חדר ווען מען הויבט אן צייטליך, מען ווארט אפ די קינדער - צו א טאג וואס מען קומט שפעט, נאכדעם וואס די קינדער זענען שוין דארט.


בעט דעם אייבערשטן פאר יעדע תלמיד דיינע, און געב יעדן איינעם באזונדער גוטע ווערטער, און עס איז זייער וויכטיג, ווען דו טרעפסט זיך שבת אין שול וכדומה מיט די קינדער, מיט די עלטערן - זאלסטו צוגיין צום טאטן און זאגן - גענוג הויך אז דער תלמיד זאל הערן - א גוט ווארט אויף אים; דאס איז מער ווערד פון סטראשען און פון קנס'נען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#627 - העלף דיין ווייב מיט'ן מחנך זיין די קינדער
חינוך הילדים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב דיך שוין לאנג נישט געזען, איך האף אז דו האסט זיך נישט באליידיגט פון וואס איך האב דיר געזאגט יום טוב שבועות, אז דו זאלסט העלפן דיין ווייב מיט די קינדער.


דו בעטסט מיר שטענדיג איך זאל דיר זאגן ווי אזוי זיך צו פירן אין שטוב, דעריבער האב איך דיר געזאגט; אבער אויב עס איז דיר צו שטארק נישט אנגענעם - וועל איך נישט זאגן.


ברודער, איך וויל נאר דו זאלסט האבן לעבן, שלום בית, נחת; איך בין נישט מרוויח פון דעם, דאס איז נאר פאר דיר.


ברודער שטארק זיך, העלף דיין ווייב מיט עבודת החינוך, עס איז די העכסטע עבודה צו מחנך זיין די קינדער, זיי זאלן ליב האבן דעם אייבערשטן און גיין אין די תורה וועג.

#626 - אז דער מלמד געבט ליבשאפט פאר קינדער, איז עס נישט שלעכט
פחדים, קדושה, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אז דער מלמד קיצלט די הענט ביז אונטער די ארעם פונעם קינד - איז דאס נישט קיין סימן פון שלעכטס, דאס אז א סימן פון א פרייליכער מלמד וואס מאכט פרייליך די קינדער, און אז דער מלמד גלעט די קינדער און געבט די קינדער ליבשאפט און ווארעמקייט - איז דאס נישט א סימן פון שלעכטס.


מוהרא"ש דערציילט אונז, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געווען א מלמד און ער האט געגלעט די קינדער, און אזוי האט אויך מוהרא"ש געטון.


מאכט נישט פון יעדע זאך א בער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#625 - מען דארף רעדן צו קינדער פון זיך פירן איידל
קינדער, צניעות, קדושה, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נשא ב', י"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מען דארף רעדן צו קינדער פון זיך פירן איידל, און אז דער אייבערשטער זעט אלעס וואס מען טוט; דער אייבערשטער זעט אויב מען שפילט מיט א צווייטן נישט איידל, און אז מען האט שוין גערעדט איינמאל - רעדט מען א צווייטע מאל און א דריטע מאל; דאס איז די עצה.


אמאל אז מען זעט ווי די קינדער דערהערן נישט - גייט מען שטרענגער, אזוי ווי מען באגייט זיך מיט קינדער ביי אנדערע פעלער.


עבודת החינוך איז דאס הייליגסטע זאך, דאס וויכטיגסטע זאך; עס איז טאקע א שווערע זאך, אבער עס צאלט זיך אויס.


רבי נתן האט געזאגט: "עס איז ביי מיר חשוב צו מחנך זיין מיינע קינדער, פינקט ווי אויפשטיין חצות און זאגן 'תיקון חצות'"; אז מען וויל אויפשטיין ביי חצות זאגן תיקון חצות, דארף מען זיך לייגן שלאפן פרי, רבי נתן האט נישט געוואלט גיין שלאפן פאר זיינע קינדער קומען אהיים, ער האט זיי געוואלט מחנך זיין, ער האט געוואלט ליינען קריאת שמע מיט זיי, זיי מחנך זיין צו מאכן ברכות, אנגרייטן נעגל וואסער וכדומה.


ווער נישט פארלוירן און דערשראקן אז דו האסט געזען דיין טאכטער זיך שפילן נישט איידל מיט נאך א קינד, דאס דארף דיך מחזק זיין צו רעדן נאך מער פון אמונה; אז מען קען זיך נישט באהאלטן פונעם אייבערשטן, דער אייבערשטער זעט אלעס, ער איז איבעראל; אונטער די טיש, אונטער די בעט, אין א שאפע, אין א טונקעלע שטוב, און דער אייבערשטער לאזט נישט זיך אויסטון די וועש מיט א חבר'טע, און חס ושלום קיינער זאל נישט אויפהייבן דיינע קליידער.


וואויל איז דעם וואס רעדט צו די קינדער פון אמונה און יראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.