בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

עס וואונדערט מיר צי דו לערנסט נאך דיינע שיעורים כסדרן; איך האב דיר שוין לאנג נישט געזען, איך בענק מיך נאך דיר זייער שטארק.

איך פריי מיר צו הערן פון ... נרו יאיר אז דו העלפסט די מוסד און דו האסט געגעבן פאר די רענט פון חודש ... למספרם ...; אין דעם זכות זאלסטו טרעפן דיין שידוך בקרוב.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף; וואס דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, 'קריאה לחנוכה'; ווען מען ענדיגט דאס זאגן, בעט מען דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, און עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

זיי נישט ברוגז אז איך האב דיר נישט געענטפערט אויף דיין שאלה; עס איז נישט קיין זאך וואס איך קען דיר ענטפערן אויף דעם, מען קען נישט זאגן פאר א צווייטן זיך צו מוסר נפש זיין.

דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט טון וואס איז ריכטיג פאר דיר, דיין ווייב און פאר דיינע קינדער.

האברך ... נרו יאיר האט מיר איבער געגעבן אז דו האסט געגעבן פאר די רענט פון חודש ... למספרם זעקס הונדערט איין און פערציג דאללער; אין זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי שטארק איך האב הנאה דיר צו זען ווי דו כאפסט זיך ארויף אין ישיבה יעדן טאג ווען דו האסט לאנטש און דו זאגסט תהילים.

וויסן זאלסטו אז אין תהלים ליגן אלע ישועות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה", ווער עס וויל תשובה טון זאל זאגן תהילים; ר' נתן פלעגט זאגן יעדן טאג דעם 'יום תהילים', אז מען זאגט יעדן טאג דעם יום ענדיגט מען יעדע וואך גאנץ תהילים.

דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס הייסט 'התבודדות'; אז א מענטש זאל גיין אין א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, ער זאל פארציילן פארן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף אים. ווען א מענטש זאגט פארן אייבערשטן אז ער וויל זיין ערליך; ער וויינט צו אים: "רבונו של עולם, וואס זאל איך טון אז דער יצר הרע ווארפט מיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל? וויפיל מאל איך נעם זיך פאר צו זיין וואויל פאל איך נאכאמאל אראפ!" דורכדעם נעמט ער אראפ פון זיך אלע עונשים; דער אייבערשטער איז אים מוחל און נעמט אים צוריק.

איך פריי מיר צו הערן אז דו העלפסט די מוסד און דו האסט געגעבן פאר די רענט פון חודש ... למספרם ...; אין דעם זכות זאלסטו טרעפן דיין שידוך בקרוב.

יעדעס מאל דו האסט אפאר פרייע מינוט אדער א טאג וואס דו ארבעטסט נישט קום ארויף אין ישיבה, טינק דיך איין אינעם רבינ'ס קוואל. דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן שלב): "אֲנִי נָהָר הַמְטַהֵר מִכָּל הַכְּתָמִים", איך בין א טייך וואס רייניגט פון אלע שמוציגע פלעקן; אז מען קומט צו א פלאץ וואו מען רעדט נאר פון רבי'ן איז מען זוכה צו שיינע זאכן, אלע פלעקן און אלע עבירות ווערן אפגעוואשן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

זאלסט האבן גע'פועל'ט אלעס גוטס.

מוהרא"ש שרייבט אין די צוואה (סימן ד): "מַה טוֹב וּמַה נָעִים אוֹיבּ אִיר וֶועט בּוֹיעֶן אַן אוֹהֶל אוֹיף מַיין קֵבֶר. אִיר זָאלְט דָאס בּוֹיעֶן דַוְקָא מִיט אַ גֶעהֶערִיגֶע פַארְמַאכְטְן דַאךְ, אַז וֶוער עֶס וֶועט וֶועלְן פּוֹעְלְ'ן עֶפֶּעס אַ יְשׁוּעָה, אַ רְפוּאָה, אָדֶער סֵיי וָואס, זָאל קֶענֶען אַהִין קוּמֶען מִתְפַּלֵל זַיין אוּן בֶּעטְן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן. אוּן מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס הִילְף וֶועל אִיךְ זַיין פַאר אִים אַ מֵלִיץ יוֹשֶׁר אוֹיבְן אִין הִימְל. אוּן סְפֶּעצִיעֶל מַיינֶע קִינְדֶער אוּן מַיינֶע תַּלְמִידִים וֶועלְכֶע לֶערְנֶען מַיינֶע סְפָרִים, אוֹיבּ זֵיי וֶועלְן קוּמֶען מִתְפַּלֵל זַיין בַּיי מַיין קֵבֶר, וֶועלְן זֵיי זִיכֶער גֶעהָאלְפְן וֶוערְן מִיט וָואס זֵיי דַארְפְן, דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט זֵיי גֶעבְּן אַלֶע יְשׁוּעוֹת וָואס זֵיי דַארְפְן"; איז דאך זיכער אז דו - וואס דו האסט געהאלפן די ישיבה מיט אזא מסירות נפש און מיט אזא געטריישאפט - וועט מוהרא"ש זיין א מליץ יושר, פאר דיר און פאר דיין ווייב און קינדער. אויך ביסטו געווען אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן, וועט דער רבי דיר געבן הצלחה אין דיינע וועגן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "ביי וועם איך נעם - געב איך".

האברך ... נרו יאיר האט מיר איבער געגעבן אז דו האסט געגעבן פאר די רענט פון חודש ... למספרם ...; אין זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

איך האף אז דו וועסט מיר ווייטער העלפן דאס יאר מיטן אהער שטעלן א קעמפ; איך ווייס אז עס איז דיר שווער געווען אלע יארן, אבער טראכט אריין וואס דו האסט באקומען פון ישיבה; אלעס וואס דו האסט היינט אין דיין לעבן איז פון ישיבה.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שטענדיג געדענקען וואס דער רבי האט מיט אונז געטון, און צו וואס ער ברענגט אונז.

זיי געזונט.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

זיי מקרב דיין ברודער ... נרו יאיר; ער איז א טייערער בחור אבער דיינע עלטערן רודפ'ן אים וכו'.

א ברודער קען אמאל ראטעווען מער ווי אלעמען; רוף אים צו דיר אויף שבתים, און נעם אים מיט דיר פון צייט צו צייט פארברענגען (פארשטייט זיך מיט די פולע הסכמה פון דיין ווייב), אזוי וועט מען אים קענען ראטעווען. ווייל אין שטוב כאפט ער נאר קולות; מען לאזט אים ממש נישט אטעמען. אז ער שטייט נאר אויף אביסל שפעט שלאגט מען אים השם ישמרינו, אנשטאט מען זאל זיך פרייען אז ער קומט נאך אהיים; אנדערע בחורים אנטלויפן אינגאנצן רחמנא לצלן.

א שאד אז עלטערן ווייסן נישט ווי אזוי צו רעדן צו קינדער; ווען מען דארף רעדן רעדט מען נישט, און ווען מען קען שוין נישט רעדן דעמאלט וועקט מען זיך אויף און מען מאכט אלעס קאליע... חינוך הייבט זיך נישט אן ביי די בר מצוה, חינוך הייבט זיך אלץ קליינע קינדער; ווען קינדער זענען נאך קליין דעמאלט דארף מען ארויס נעמען פון זיי זייערע שלעכטע מידות, אזוי וועלן זיי שפעטער אויך פאלגן. אויב מען האט געלאזט די קינדער אויפוואקסן אן קיין חינוך, און ווען זיי האבן זיך מתחצף געווען קליינערהייט איז דאס געווען זיס און קיוט, דעמאלט וועלן זיי שפעטער זיין גרויסע עזות פנימ'ער.

האברך ... נרו יאיר האט מיר איבער געגעבן אז דו האסט געגעבן פאר די ישיבה פאר חודש מאי למספרם הונדערט דאללער; אין זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי חשוב דו ביסט ביים אייבערשטן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן  (ברכות לד.): "בְּמָקוֹם שֶׁבַּעֲלֵי תְּשׁוּבָה עוֹמְדִים - שָׁם אֵין צַדִּיקִים גְּמוּרִים יְכוֹלִים לַעֲמֹד", א בעל תשובה איז זייער חשוב ביים אייבערשטן; דערפאר, אז דו האסט אנגעהויבן היטן שבת קודש, וועט דיר דער אייבערשטער מוחל זיין אויף אלע דיינע עבירות וואס דו האסט עובר געווען, ווייל ווען מען היט שבת איז דער אייבערשטער מוחל אויף אלע עבירות (שבת קיח:).

בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט קענען קומען לערנען אינעם הייליגן רבינ'ס ישיבה, וואס דאס איז באמת א 'ישיבה', אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): פארוואס רופט מען א ישיבה מיטן נאמען 'ישיבה'? "כְּשֶׁיֵּשׁ רַבִּי אֲמִתִּי עִם תַּלְמִידִים, עַל יְדֵי זֶה נִתְקַבֵּץ וְנִתְלַקֵּט חֶלְקֵי הָאֱמוּנָה", ווייל דער אמת'ער צדיק לערנט מיט זיינע תלמידים אמונה, ער לייגט איין אין זיי אז עס איז דא א באשעפער אויף דער וועלט, "וְעַל כֵּן נִקְרָא לִמּוּד הָרַב עִם הַתַּלְמִידִים יְשִׁיבָה, עַל שֵׁם קִבּוּץ חֶלְקֵי הָאֱמוּנָה, כִּי הָרַב הוּא מַשְׁגִּיחַ עַל חֶלְקֵי הָאֱמוּנָה שֶׁל כָּל אֶחָד וְאֶחָד, וּלְהַעֲלוֹתָם", אזוי ווי עס שטייט (תהלים קא, ו): "עֵינַי בְּנֶאֱמְנֵי אֶרֶץ לָשֶׁבֶת עִמָּדִי" 'לָשֶׁבֶת עִמָּדִי' איז 'יְשִׁיבָה', עיין שם; זעט מען אז אויב עס איז דא א פלאץ וואו מען לערנט מיט תלמידים אמונה - דאס איז א ישיבה, אבער אז מען לערנט נישט קיין אמונה מיט די תלמידים איז דאס נישט קיין ישיבה. כאטשיג עס שטייט אויפגעשריבן אויפן בנין "ישיבה ..." אבער א ישיבה איז נאר וואו מען לייגט אריין אמונה אין די תלמידים.

דעריבער זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט קענען קומען לערנען ביים הייליגן רבינ'ס ישיבה; מיט תפילה קען מען אלעס פועל'ן.

ביז דערווייל פרוביר זיך צו שטארקן מיט אלע כוחות; רעד נישט קיין ניבול פה חס ושלום און טשעפע נישט קיינעם אזוי וועסטו זיך איינקויפן א גוטע נאמען, און דו וועסט טרעפן דיין זיווג בקרוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

א גרויסן יישר כח פארן העלפן אהער שטעלן די פלעי אזוי שיין; געב איבער אויך א דאנק פאר דיין ווייב תחי' וואס זי האט אזוי געטריי געהאלפן אז אלעס זאל קלאפן.

עס איז געווען א קידוש השם צו זען ווי יונגע מיידלעך רעדן אזוי אפען פון אמונה; די גאנצע פארשטעלונג איז געווען געשטעלט אויף איין זאך: "אמונה, אמונה, און נאכאמאל אמונה".

מיינע משפחה מיטגלידער שתחיו זענען געווען ביי די פלעי, זיי זאגן אלע: "אזאנס האבן זיי נאך נישט געזען אין זייער לעבן". איך האב א שוועסטער וואס איז געקומען צו פארן פון לעיקוואד - א וועג פון צוויי שעה מיט צו האלטן די פלעי; אלע זאגן זיי אז זייער גאנצע לעבן איז דער רבי, זייער גאנצע התחזקות איז נאר דעם רבינ'ס דיבורים.

דעריבער וויל איך דיר שטארקן דו זאלסט מיר ווייטער העלפן; סיי מיט מלמדות, סיי מיט דעם וואס דו נעמסט צוזאם די קינדער ביי שלש סעודות צו זינגען מיט זיי צוזאמען און סיי מיט יעדע זאך וואס מען דארף נאר עפעס הילף שטייסטו מיר צו מיין האנט; בעט איך דיר דו זאלסט מיר ווייטער שטיין צו הילף.

בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיך נישט אפשוואכן; נאר מיט תפילה קען מען זיך דערהאלטן, אזוי ווי מוהרא"ש טייטשט דעם מאמר חז"ל (ברכות כו:): "אֵין עֲמִידָה אֶלָּא תְּפִילָה"; זאגט מוהרא"ש, מען קען נישט בלייבן שטיין נאר מיט תפילה, דאס הייסט: "אֵין עֲמִידָה" - מען קען זיך נישט דערהאלטן, "אֶלָּא תְּפִילָה" - נאר מיט תפילה; אז מען איז מתפלל, מען מאכט התבודדות און מען געדענקט וואס דער רבי טוט מיט אונז, מען געדענקט ווי אזוי מען האט אויסגעזען אן דעם רבי'ן, דעמאלט קען מען זיך דערהאלטן.

איך האף אז דיין ווייב וועט ממשיך זיין קומענדיגע יאר צו זיין א לערערין פאר אונזערע קינדער; איך ווייס אז עס איז שווער, אוי ווי איך ווייס... איך טו דאס שוין כמעט פופצן יאר, איך זיץ מיט קינדער און בחורים, איך ווייס גאנץ גוט ווי שווער עס איז, אבער אז מען טראכט אריין זעט מען אז די גאנצע וועלט מוטשעט זיך, עס איז נישט דא בזה העולם א מענטש וואס זאל זיך נישט מוטשען, אזוי ווי עס שטייט (איוב ה, ז): "אָדָם לְעָמָל יוּלָד קְצַר יָמִים וּשְׂבַע רֹגֶז", א מענטש איז באשאפן געווארן זיך צו מוטשען, דאס לעבן איז קורץ און פול מיט ווייטאג, אזוי אויך זאגט שלמה המלך (קהלת ב, כג): "גַּם כָל יָמָיו כַּעַס וּמַכְאוֹבוֹת", דאס גאנצע לעבן איז פול מיט כעס און ווייטאג; דער איינציגסטער זאך וואס מען קען טון, אז מען נעמט דעם פלאג און מען טוט דערמיט גוטע זאכן, אז מען שטעלט אויף תלמידים און תלמידות, מען איז מחזק אידישע קינדער, וועט כאטש איבער בלייבן פון דעם פלאג גוטע זאכן; א צווייטער לייגט אריין זיין פלאג אין ביזנעס וכו', פון דעם וועט גארנישט איבערבלייבן.

האברך ... נרו יאיר האט מיר איבער געגעבן אז דו האסט געגעבן פאר די רענט פון חודש ... למספרם ...; אין זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

א שאד אויף דיר אז דו קומסט נישט אינדערפרי לערנען דעם דף גמרא; מוהרא"ש זאגט: "אז מען לערנט א בלאט גמרא אינדערפרי, דאס איז דער חיות פונעם טאג, דאס ברענגט שפע אויפן מענטש, און דאס מאכט מען זאל זיין דבוק צום אייבערשטן".

איך האב דיר שוין געזאגט א לאנגע צייט צוריק אז אויב דו וועסט זיך מקבל זיין נישט צו שמועסן ביים דאווענען פון אנהייב ביזן סוף וועסטו האבן פרנסה בריווח; זעט אויס אז שמועסן ביים דאווענען איז דיר וויכטיגער ווי אהיים ברענגען ברויט פאר דיין ווייב און קינדער. זיי נישט נאריש, נעם זיך פאר פון היינט נישט צו רעדן ביים דאווענען וועסטו זען ווי דו וועסט האבן פרנסה בריווח.

איך ווארט דיר צו זען אינדערפרי ביי די גמרא שיעור.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שלח, כ"ה סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

א גרויסן דאנק פארן העלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש פיר הונדערט און צוואנציג דאללער; בזכות די צדקה זאל נמתק ווערן פון דיר אלע דינים על ידי פלא עליון שהיא רחמים גדולים, און דו זאלסט זיין געזונט און שטארק.

איך בעט דיר זייער, געב אכטונג אויף דיין געזונט! צוקער איז נישט קיין קינדער שפיל; אז דער דאקטער זאגט דיר אז דו דארפסט אכטונג געבן אויף דיין געזונט, דארפסטו דאס נעמען ערנסט אן חכמות. איך רעד צו דיר איין מאל און נאכאמאל, און איך זע אז דו כאפסט נישט אין וואסערע סכנה דו געפונסט זיך. מיר האבן א מצוה פונעם אייבערשטן צו היטן אויפן געזונט (דברים ד, טו): "וְנִשְׁמַרְתֶּם מְאֹד לְנַפְשֹׁתֵיכֶם".

א איד איז געקומען צום רבי'ן מזכיר זיין איינער פון זיין משפחה וואס איז געווען זייער קראנק לא עלינו, האט דער רבי אים געזאגט ער זאל זאגן שיר השירים, וְאָמַר: "שֶׁכָּל הָרְפוּאוֹת שֶׁבָּעוֹלָם כֻּלָּם כְּלוּלִים בְּשִׁיר הַשִּׁירִים", ווייל אלע רפואות פון דער וועלט ליגט אין שיר השירים, "וְכֵן הָיָה שֶׁתֵּכֶף הָיָה שִׁנּוּי לְהַחוֹלֶה וְחָזַר לְאֵיתָנוֹ", דער איד האט געפאלגט דעם רבי'ן און דער חולה האט געהאט א רפואה שלימה (שיחות הר"ן, סימן רמג).

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר אז דו העלפסט רייניגן די ישיבה און די חדר; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות סג:) אז ווען דער ארון איז געווען אין שטוב פון עובד אדום פלעגט ער אויסקערן דעם פלאץ וואו דער ארון איז געשטאנען און אויפוואשן ארום דעם ארון, אויף דעם ארויף האט אים דער אייבערשטער געבענטשט, אזוי ווי עס שטייט (שמואל-ב ו, יב): "וַיְבָרֶךְ ה' אֶת עֹבֵד אֱדֹם וְאֶת כָּל בֵּיתוֹ"; די זעלבע זאך איז ווען מען רייניגט א פלאץ וואו מען לערנט תורה, מען געבט אכטונג עס זאל זיין ריין און צוזאמגענומען, דורכדעם איז מען זוכה זיין צו ווערן געבענטשט פונעם אייבערשטן.

זיי ממשיך מיטן העלפן טיילן עסן פאר די קינדער אינדערפרי; יעדע זאך וואס מען העלפט פארן מוסד העלפט מען זיך אליין, יעדע זאך וואס מען איז משמש דעם רבי'ן איז א זכות פאר זיך און פאר די קומענדיגע דורות.

זע צו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה וכו'", ווער עס זאגט תהילים וועט זוכה זיין תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד; תשובה איז נישט פאסטן און תשובה איז נישט סיגופים, תשובה איז צוריק קומען צום אייבערשטן; תשובה איז צו זאגן פארן אייבערשטן: "רבונו של עולם! איך הייב אן פון יעצט צו זיין אן ערליכער איד, איך הייב אן פון היינט צו גיין אין שול דאווענען. העלף מיר אייבערשטער איך זאל האבן כח זיך צו שטארקן אויף מיין יצר הרע".

געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך; בעט אים יעדע זאך וואס דו דארפסט, וועסטו אלעס באקומען. מוהרא"ש האט אונז אויסגעלערנט אז מיר האבן איין אדרעס פאר אלעס וואס מיר דארפן: "זיך ווענדן נאר צום אייבערשטן".

איך הער צוריק פון דיין מלמד אז דו גייסט הפצה זייער פלייסיג; וואויל איז דיר אז דו ביסט מזכה אידישע קינדער זיי זאלן וויסן פונעם רבינ'ס עצות.

בזכות וואס דו ביסט עוסק אין הפצה וועסטו האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך בעט אייך זייער: חבר'ט זיך נאר מיט ערליכע מיידלעך. לאזט אפ די מיידל, איר זענט נאך צו יונג צו מקרב זיין מיידלעך, זי וועט אייך שנעלער אראפ ברענגען ווי איר וועט איר אויפהייבן. א מיידל וואס שרייבט זיך מיט בחורים איז נישט קיין קלוגע מיידל, און זיכער אז זי דערציילט דאס פאר אנדערע חבר'טעס; דאס ווייזט אז זי איז נישט קיין גרויסע חכם און נישט קיין קליינע נאר; חבר'ט זיך נאר מיט מיידליך וואס רעדן איידל און פירן זיך איידל.

העלפט אייער מאמע; עס איז זייער א גרויסע מצוה צו העלפן אין שטוב די מאמע. נאך אביסל וועט איר חתונה האבן און איר וועט האבן קינדער, דעמאלט וועט איר אנהייבן אביסל צו פארשטיין וואס א מאמע איז, וואס א מאמע גייט אריבער מיט אירע קינדער ביז זי איז זוכה זיי צו ערציען; פיר און צוואנציג שעה א טאג איז זי פארנומען מיט די קינדער, זי קען נישט שלאפן ביינאכט ווייל די קינדער וועקן איר אויף, בייטאג איז זי פארנומען צו קאכן, באקן, רוימען, וואשן און וואס נישט; וואויל איז פאר קינדער וואס אנערקענען דאס גרויסקייט פון העלפן אין שטוב.

פאלגט מיר; זוכט נישט ארויס צו גיין ביינאכט מיט פרענדס פארברענגען וכו', ענדערש בלייבט אין שטוב העלפן אייער מאמע. איר האט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי זענען מיר טיף איינגעקריצט אין הארץ.

זעט צו העלפן אין שטוב, דורכדעם וועט איר זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן שיינע ערליכע דורות.

זאגט אביסל תהילים יעדן טאג, און זיכער געדענקט צו רעדן צום אייבערשטן יעדן טאג.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד אלע מיינע געטרייע תלמידים וואס העלפן מיר אהערשטעלן דעם בנין אין אומאן, כל אחד בשמו הטוב יבורך.

אין די וואכעדיגע סדרה זעט מען ווי דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו (במדבר יא, טז): "וְלָקַחְתָּ אֹתָם" – ער זאל אויפנעמען די זיבעציג זקנים, זאגט רש"י אויפן פלאץ: "קָחֵם בִּדְבָרִים: 'אַשְׁרֵיכֶם שֶׁנִּתְמַנֵּיתֶם פַּרְנָסִים עַל בָּנָיו שֶׁל מָקוֹם!'", רעד צו זיי שיינע ווערטער, "וואויל איז ענק אז איר זענט זוכה צו משמש זיין דעם אייבערשטן!" זאגט ווייטער דער אייבערשטער (שם, יז): "וְנָשְׂאוּ אִתְּךָ", זאגט רש"י: "הִתְנָה עִמָּהֶם עַל מְנָת שֶׁיְּקַבְּלוּ עֲלֵיהֶם טֹרַח בָּנַי, שֶׁהֵם טַרְחָנִים וְסַרְבָנִים", נעם זיך אויס מיט זיי אז זיי זאלן וויסן אין וואס זיי גייען אריין, זיי זאלן וויסן אז זיי טוען דאס על מנת די אידן וועלן זיי מטריח זיין און ווידערשפעניגן אין זיי.

דאס גייט אן אין אלע דורות; ווען מען וויל העלפן אויפבויען מוסדות וכו' דארף מען וויסן אז מען קען נאר העלפן אויב מען איז גרייט על מנת להסקל, אז מען וועט צוריק כאפן שטיינער וכו'. ווען מען ארבעט לשם שמים דעמאלט האט מען נישט קיין חלישות הדעת וכו', אבער אויב האט מען אינזין די אייגענע אינטערעסן, דעמאלט ווערט מען גלייך צעבראכן וכו'.

דעריבער בעט איך אייך מיינע טייערע תלמידים, אז איר האט זיך אונטער גענומען מיר צו העלפן אין אומאן זאלט איר זיין זייער שטארק ביי זיך נישט צו ווערן צעבראכן ווען איינער זאגט א שלעכט ווארט וכו'.

עס איז באוואוסט וואס דער הייליגער צאנזער רב זכותו יגן עלינו האט געזאגט פאר זיינע קינדער ווען ער האט זיי געהייסן גיין נאך געלט: "איך בעט אייך איר זאלט נישט באקומען א שנאה אויף א איד וואס געבט נישט קיין צדקה"; דאס זעלבע בעט איך אייך: זעט עס זאל זיין אהבה צווישן אנשי שלומינו, בפרט צווישן אונז תלמידי היכל הקודש.

ווער עס איז עוסק מיט א רבים דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן: "באשעפער העלף מיר אז איך זאל קיינעם נישט וויי טון און קיינער זאל מיר נישט וויי טון; איך זאל נישט האבן פון קיינעם קיין חלישות הדעת און איך זאל נישט מאכן פאר קיינעם קיין חלישות הדעת".

איך דאנק אייך פארן מיר העלפן; דער אייבערשטער זאל ענק בענטשן מיט נחת פון אייערע קינדער און איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת בהעלותך, י"ח סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

יעצט האט ער מיר געשריבן אז ער איז שוין אנגעקומען קיין אמעריקע; קומענדיגע וואך וועלן זיין צוויי תלמידים אם ירצה ה' אין יבניאל, וועסטו זיי איבער געבן די אשר בנחל.

א גרויסן יישר כח, חזק ואמץ! הכל מה שעובר שם וכו', זה בשביל הבחירה והנסיון; זכור תזכור מה שרבינו אומר (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קסט): "כְּשֶׁבָּא לָאָדָם גַּדְלוּת, סִימָן שֶׁיָּבוֹא לוֹ צָרָה חַס וְשָׁלוֹם, כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב (משלי טז, יח): "לִפְנֵי שֶׁבֶר גָּאוֹן", וְכֵן כְּשֶׁהוּא שָׁפָל, סִימָן שֶׁיָּבוֹא לְכָבוֹד גָּדוֹל, כְּמוֹ שֶׁכָּתוּב (שם טו, לג): "וְלִפְנֵי כָבוֹד עֲנָוָה"; וכמו כן מה שחזר מוהרא"ש כל הזמן, כתוב בתורה (בראשית א, ה): "וַיְהִי עֶרֶב",  ואחר כך "וַיְהִי בֹקֶר"; ומאי טעמא עיזי מסגן ברישא והדר אימרי? אמר ליה: כברייתו של עולם - דברישא חשוכא, והדר נהורא (שבת עז.).

והחלום שסיפר אדל לר' נתן שראה רבינו רוצה להכנס לבית המדרש וכו'.

שטארק דיך ברודער!

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי מיך זייער צו הערן אז דו האסט זיך אריין געלייגט צו מאכן עס-די קארדס פון דרשות און ניגונים פאר די מפיצים כדי צו מחזק זיין אידישע קינדער.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, יח): "כָּל הַמְּזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ", ווער עס העלפט א צווייטן איד וועט געראטעוועט ווערן פון עבירות; עס ברענט א פייער, מענטשן ווערן פארברענט יעדע רגע, בחורים און מיידלעך גייען נעבעך אראפ פון אידישן וועג יעדע סקונדע; נאר דער הייליגער רבי קען זיי מחזק זיין און שטארקן זיי זאלן צוריק קומען צום אייבערשטן.

ווען א מענטש איז צעבראכן איז נישט דא קיין צייט צו ווארטן ביז ער טרעפט חיזוק ווייל ער קען אין איין מינוט ענדיגן זיין לעבן; מיר געפונען אין די גמרא (תענית כא.) אז דער הייליגער צדיק דער תנא נחום איש גמזו איז געווען בלינד און איז געלעגן אין בעט אן קיין הענט אן קיין פיס, האבן זיינע תלמידים אים געפרעגט: "רַבִּי, וְכִי מֵאַחַר שֶׁצַּדִּיק גָּמוּר אַתָּה, לָמָּה עָלְתָה לְךָ כָּך?!" רבי, פארוואס האט דאס פאסירט מיט אייך? האט ער זיי געענטפערט: "איך האב געבעטן דעם אייבערשטען אז דאס זאל פאסירן צו מיר", איך האב געבעטן דעם אייבערשטן: "עֵינַי שֶׁלֹא חָסוּ עַל עֵינֶיךָ - יִסּוֹמוּ", מיינע אויגן וואס האבן נישט רחמנות געהאט אויף די אויגן פון דעם ארימאן זאלן בלינד ווערן, "יָדַיי שֶׁלֹא חָסוּ עַל יָדֶיךָ - יִתְגַּדְּמוּ", מיינע הענט וואס האבן נישט רחמנות געהאט אויף די הענט פונעם ארימאן זאלן ווערן אפגעהאקט, "רַגְלַיי שֶׁלֹא חָסוּ עַל רַגְלֶיךָ - יִתְקַטְּעוּ", מיינע פוס וואס האבן נישט רחמנות געהאט אויף דעם ארימאנס פוס זאלן ווערן אפגעהאקט, "וְלֹא נִתְקָרְרָה דַּעְתִּי, עַד שֶׁאָמַרְתִּי כָּל גּוּפִי יְהֵא מָלֵא שְׁחִין", און איך האב זיך נישט בארואיגט ביז ווי לאנג איך האב געבעטן דעם אייבערשטן אז מיין גאנצע גוף זאל ווערן פול מיט קרעץ; ווייל איינמאל ווען איך בין געווען אונטערוועגנס האבנדיג מיט מיר דריי אייזלען אנגעפילט מיט עסן, טרינקען און אלע גוטע זאכן, האט מיר אפגעשטעלט אן ארימאן און געבעטן עסן, "אָמַרְתִּי לוֹ הַמְתֵּן, עַד שֶׁאֶפְרוֹק מִן הַחֲמוֹר", האב איך אים געזאגט ער זאל אויס ווארטן ווי לאנג איך וועל זיך מסדר זיין, "לֹא הִסְפַּקְתִּי לִפְרוֹק מִן הַחֲמוֹר עַד שֶׁיָּצְתָה נִשְׁמָתוֹ", דער ארימאן איז אבער געווען אזוי הונגעריג אז ער איז געשטארבן ווארטענדיג אויף עפעס עסן; זעט מען פון דעם אז ווען א מענטש דארף עסן און מען פארזוימט זיך קען יענער שטארבן.

כל שכן ווען עס קומט צו חיזוק; אויב מען האלט צוריק פון א מענטש חיזוק קען דער מענטש חס ושלום ענדיגן זיין לעבן. דעריבער לייג ארויף אויף יעדע דרשה א נאמען, די זעלבע נאמען אזוי ווי מען לייגט דאס ארויס אויף "קול ברסלב", אז יעדער איינער זאל קענען טרעפן חיזוק אויף דעם ענין וואס ער זוכט יעצט חיזוק. זייער גוט אז דו נעמסט דיין ווייב תחי' זי זאל דיר העלפן מיט הפצה; אין דעם זכות וועט איר האבן ליכטיגע קינדער בתורה ועבודה וגמילות חסדים.

גוט אז דו זאגסט מיר אז האברך ... נרו יאיר העלפט דיר; איך וועל אים אויך שרייבן אפאר חיזוק ווערטער. אונז דארפן מקיים זיין וואס מוהרא"ש האט אונז געלאזט צוואה: "צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות פאר די גאנצע וועלט".

האברך ... נרו יאיר האט מיר איבער געגעבן אז דו האסט געגעבן פאר די רענט פאר די חדשים פעברוערי און מארטש למספרם צוויי הונדערט און פערציג דאללער; אין זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מזל טוב, מזל טוב! דער אייבערשטער זאל העלפן אז זה הקטן גדול יהיה, כשם שנכנס לברית כן יכנס לתורה ולחופה ולמעשים טובים.

זיי מיר מוחל אז איך בין נישט אנגעקומען נישט צום וואכט-נאכט און נישט צום ברית.

איך האב געוואלט קומען סיי צום וואכט-נאכט און סיי צום ברית; צום וואכט-נאכט בין איך נישט אנגעקומען, ווייל איך האב גערופן האברך מאור בנזרי נרו יאיר צו מיר פאר נאכטמאל; ער איז זיך מוסר נפש צו דרוקן די ספרים אין ארץ ישראל און ער דרוקט א יאר מיליאנען קונטרסים - בלי גוזמא. מיר האבן זיך מחזק געווען ווי גליקליך מיר זענען אז מוהרא"ש האט אונז איבער געלאזט א גרויסע ירושה צו דרוקן די ספרים, ביז דערווייל געב איך א קוק אויפן זייגער און עס איז חצות... ווען מען רעדט פון רבי'ן פארגעסט מען וואו מען געפונט זיך, מען קען רעדן פון רבי'ן א גאנצע נאכט, למעשה צופרי בין איך אויפגעשטאנען מיט א קאפ וויי און איך האב נישט געקענט קומען צום ברית.

איך וואונטש דיר מיט מיין גאנצע הארץ א ברכת מזל טוב פאר דיר און דיין ווייב תחי' וואס ביידע העלפט איר די מוסד אזוי געטריי; דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין צו מגדל זיין אייערע קינדער און זוכה זיין צו זען פון זיי אידיש נחת, אמן.

האברך ... נרו יאיר האט מיר איבער געגעבן אז דו האסט געגעבן פאר די רענט פאר די חדשים ... למספרם ...; אין זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין צו האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

איך בין זיכער אז דו לערנסט אודאי ווייטער דיינע שיעורים יעדן טאג; מקרא, משנה, גמרא און מדרש, דאס וועט בלייבן פון אונז אויף די וועלט און אויף יענע וועלט.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

א גרויסן יישר כח פאר די ספרים וואס דו שיקסט מיר; דו ביסט מיר מחי' מיט די חלקים אשר בנחל וואס דו שיקסט מיר.

עס דארף זיין יעצט אין יבניאל א תלמיד הישיבה, האברך ... נרו יאיר; דו קענסט עס אים איבער געבן. איך ווארט אויף יעדע פרישע חלק אשר בנחל וואס קומט ארויס, דאס איז מיין לעבן.

איך האב נעכטן געהאט א גרויסע גאסט פון יבניאל ביי מיר אין שטוב, האברך מאור בנזרי נרו יאיר מיט זיין ווייב תחי' זיי זענען געקומען צו מיר אויף נאכטמאל; מיר האבן זיך מחזק געווען מיט די זכות וואס מיר האבן צו קענען דרוקן די ספרים פון מוהרא"ש. ער האט מיר דערציילט ווי אזוי עס ארבעט מיט די מפיצים אין יבניאל, אויך האט ער מיר דערציילט אז דו ביסט זייער שטארק אין הפצה - מבוקר עד הערב, אשריך ואשרי חלקך.

בעט פאר מיר ביים ציון: יואל בן ריצא רעכיל; איך זאל האבן כח און סייעתא דשמיא מיט די תלמידים און אין אלעס וואס מיר טוען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת נשא, י"א סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין פדיון נפש פאר דעם בנין אין אומאן; דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל נמתק ווערן פון דיר אלע דינים על ידי פלא עליון, זאלסט מיר מבשר זיין בקרוב גוטע בשורות.

איך וויל דיר בעטן א טובה; דער שליח חב"ד פון ... הרה"ג ר' ... שליט"א האט מיר געפרעגט צו מיר קענען נוצן בעטן, מאטראצן, טישן און בענקלעך, וכדומה, פאר די ישיבה אדער פארן קעמפ. ער האט געהאט א ישיבה, אבער יעצט איז עס פארמאכט, וויל ער מנדב זיין אלע חפיצים וואס איז אים געבליבן - פאר אונזער ישיבה. אויב דו קענסט שאפן א וועג עס צו ברענגען פון ... קיין ניו יארק, רעכן אויס אויב עס לוינט זיך צו דינגען א טראק וכו', אויב יא פארבינד זיך מיט אים.

דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דיין זכות וואס דו האסט מיטן העלפן די מוסדות און העלפן פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות פאר נאך מענטשן; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ז:): "גְּדוֹלָה שִׁמּוּשָׁהּ יוֹתֵר מִלִּמּוּדָהּ"; ווער רעדט נאך פון משמש זיין דעם הייליגן רבי'ן. דאס דארף זיין אונזער גאנצע חיות, אז מיר קענען נאך א טאג זיין א שמש פארן רבי'ן.

געב איבער פאר דיין ווייב א גרויסן דאנק פאר אלעס וואס זי העלפט די מוסד.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת נשא, י"א סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

וואויל איז דיר אז דו געבסט אכטונג אויף דיינע קינדער זיי זאלן זיך פירן מיט יראת שמים - ובפרט אויף דיינע טעכטער. מיידלעך דארפן מער שמירה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה יא, סימן ה): "וְיִשְׁמְרֶךָ בְּבָנוֹת", א מיידל דארף מער שמירה ווי א אינגל; בפרט היינטיגע טעג וואס עס איז דא אסאך פריצות, דארף מען אכטונג געבן אויף די קינדער פון ווען זיי זענען נאך גאר קליין אז זיי זאלן זיך פירן מיט צניעות.

איך וועל פרובירן צו ענטפערן אויף דיינע פראגעס:

א) בנוגע צי א מיידל מעג פארן מיט א בייק (טו-ווילער); עס איז נישט קיין צניעות פאר א גרויסע מיידל צו פארן מיט א טו-ווילער און אויך נישט מיט קיין ראלער-בלעידס; ווי יונגער מען געוואוינט זיי צו זיך צו שפילן מיט די סארטן שפילערייען וואס געהערן צו זיי, אלץ ווייניגער קאפ וויי וועט מען האבן שפעטער וד"ל.

פארשטייט זיך אז מען קען נישט מחנך זיין מיט שרייען און שלאגן וכו', דאס מאכט נאר ערגער, דאס מאכט אז קינדער זאלן אנטלויפן פון שטוב השם ירחם; מען דארף שיין רעדן, נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל ביז די ווערטער גייען אריין אין הארץ.

דאס איז פשוט אז נאר ווען טאטע און מאמע זענען איינשטימיג איבער א נושא קען מען דאס פועל'ן, אבער אז דער טאטע זאגט יא און די מאמע זאגט ניין, אדער פארקערט - די טאטע זאגט ניין און די מאמע זאגט מען מעג יא, דעמאלט קען מען נישט פועל'ן ווייל די קינדער ווערן צעמישט.

דערפאר איז זייער וויכטיג אז עלטערן זאלן האבן א דעת תורה וועם זיי פרעגן זייערע ספיקות ווי אזוי מחנך צו זיין די קינדער, ווייל עס איז דא כסדר שאלות בפרט ביי חינוך הבנים והבנות צי מען מעג דאס צי מען מעג יענץ; אזוי וועלן ביידע זיין מיטן זעלבע דעה, דעמאלט וועלן זיי קענען מצליח זיין מיט די קינדער.

ב) בנוגע אנטון פאר קינדער טייערע קליידער וכו'; עס איז זיכער בעסער זיי אנצוטון מיט נישט קיין טייערע קליידער. אפילו מען באקומט דאס פון א צווייטן בחנם איז אויך נישט כדי זיי צו צוגעוויינען צו גיין אנגעטון מיט טייערע קליידער.

ג) בנוגע דיין טאכטער וואס שפילט זיך מיטן שכנ'ס אינגל וכו'; דאס דארפסטו טון מיט גרויס חכמה, דו דארפסט איר שיין מסביר זיין אז זי זאל זיך שפילן מיט מיידלעך, ווייל מיידלעך שפילן מיט מיידלעך, און אינגלעך שפילן מיט אינגלעך. זאג איר: "יעצט ביסטו שוין א גרויסע מיידל זאלסטו שפילן מיט די מיידלעך, נאר קליינע קינדער שפילן זיך אינגלעך און מיידלעך, דו ביסט שוין גרויס וכו'".

שמועס דיך דורך מיט דיין ווייב תחי' ווי אזוי איר זאלט זיך באגיין מיט דעם; איין זאך בעט איך דיר: "טו עס נישט ווילד"; געדענק וואס דער רבי האט געזאגט (סיפורי מעשיות, מעשה א) ווען דער שני למלכות איז אנגעקומען צום שטאט וואו די בת מלך איז געווען, זאגט דער רבי: "ער איז געגאנגען צו א גביר וכו', ווייל מען דארף זיך דארטן פארזוימען, ווייל מען מוז זען מיט חכמה און שכל מען זאל איר ארויס נעמען (ווי אזוי ער האט איר ארויס גענומען האט דער רבי נישט דערציילט) אבער צום סוף האט ער איר ארויס גענומען, אמן סלה".

טייערער ברודער, וויסן זאלסטו אז אן תפילה נוצט נישט גארנישט; מען קען וויסן אלע עצות און אלע חכמות, אבער אן תפילה, אן דעם אייבערשטן - קען מען גארנישט טון. מען דארף אסאך דאווענען צום אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו האבן ערליכע קינדער, בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.

מוהרא"ש האט דערציילט אז א איד איז אמאל געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און אים געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער חפץ חיים זי"ע גענומען א תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד, זאגנדיג: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער; אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".

דערפאר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו ערליכע קינדער, געזונטע קינדער און קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת נשא, י"א סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זענט זיך מחזק מיטן הייליגן רבינ'ס עצות און איך האב הנאה צו הערן אז די פרויען צוזאמקום בלאזט אריין אין אייך א פרישע חיות אנצוגיין ווייטער מיט די ווירטשאפט פון א אידישע מאמע; דער רבי האט דיבורים און התחזקות אויפצולעבן יעדן איינעם.

בנוגע צי עס איז גוט צו קויפן א קעמרע פאר א מיידל; עס איז נישט קיין פראבלעם אז א מיידל זאל האבן א קעמרע, נאר וואס יא, יעדע איבעריגע זאך וואס מען וויל געבן פאר א קינד דארף דער קינד דאס פארדינען און מען דארף דאס אויסנוצן צו העלפן דעם קינד אויסארבעטן זיינע שלעכטע מידות.

יעדער איינער ווערט געבוירן מיט מידות וואס מען דארף אויסארבעטן און די צייט אויסצוארבעטן די מידות איז ווען מען איז יונג, אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (צעטל קטן, סימן טז): "הָאָדָם לֹא נִבְרָא, רַק לְשַׁבֵּר אֶת הַטֶּבַע", א מענטש איז באשאפן געווארן ער זאל זיך אויסארבעטן זיינע מידות, און ער זאגט (שם) אז דאס איז גרינגער צו טון ווען מען איז יונג.

עלטערן דארפן העלפן זייערע קינדער זיך אויסארבעטן זייערע שלעכטע מידות און איינע פון די וועגן צו העלפן א קינד אויסארבעטן די נישט גוטע מידות, איז דורך באלוינען; למשל אז דער קינד דארף א געוויסע זאך וואס איז נישט א זאך וואס מען מוז האבן, קען מען אים העלפן אויסארבעטן א געוויסע מידה און נאך א שטיק צייט וואס מען זעט ווי דער קינד פרובירט זיך צו שטארקן אויף דער מידה געבט מען אים די פארדינטע מתנה.

דער עיקר דארף מען האבן תפילה; אז איר ווילט זוכה זיין צו ערליכע דורות זאלט איר בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף ערליכע דורות, בפרט ווען איר צינדט אן די שבת ליכט דעמאלט איז א גרויסע עת רצון צו פועל'ן גרויסע ישועות, דאן זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף גוטע קינדער. איך שרייב אייך דא א קליינע תפילה וואס איר זאלט בעטן בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט, אדער אין סיי וואסערע געלעגנהייט:

"רבונו של עולם! איך דאנק דיר פאר מיין שיינע לעבן וואס דו האסט מיר געגעבן, פאר מיין מאן און קינדער - פאר יעדן איינעם באזונדער; איך בעט דיר טאטע זיסער, געב מיר ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן לערנען די הייליגע תורה, קינדער וואס וועלן נאר גיין אין די וועגן פון די תורה. די אינגלעך זאלן אויסוואקסן תלמידי חכמים יִרְאֵי אֱלֹקִים, און די מיידלעך זאלן אויסוואקסן ערליכע צניעות'דיגע פרויען וואס וועלן אויך אויפשטעלן הייליגע דורות.

הייליגער באשעפער! מיין גאנצע לעבן איז נאר צו טון דיין ווילן, מיין גאנצע שטרעבן איז נאר צו ערציען א דור פון קינדער, אייניקלעך און אור-אייניקלעך וואס וועלן זיין ערליכע אידן מאמינים בה'; זיי וועלן גיין אין די וועגן פון די תורה און זיין דבוק צו דיר און צו די צדיקים. העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו דעם, העלף מיר איך זאל האבן נחת פון זיי; זיי זאלן אלע חתונה האבן אינגערהייט און זיי זאלן אלע האבן א שיין לעבן.

אייבערשטער איך דארף גארנישט אין מיין לעבן - נאר ערליכע קינדער; איך געב אלעס אוועק אבי מיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.

הייליגער באשעפער, העלף מיין מאן ער זאל קענען ברענגען גרינג פרנסה, מיר זאלן זיך נישט דארפן מוטשען. געב אונז שפע, געב אונז שכל מיר זאלן איינעם דעם צווייטן מכבד זיין.

העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיין כבוד וועגן, בפרט רבינו נחמן בן פיגא און רבינו אליעזר שלמה בן מנחם זאב זכותם יגן עלינו.

רבונו של עולם, אזוי ווי איך צינד יעצט אן די שבת ליכט, מאך מיר ליכטיג און מאך ליכטיג פאר אלע אידישע קינדער; אלע זאלן וויסן פון דיר, אלע זאלן וויסן פון הייליגן רבי'ן.

הייליגער באשעפער העלף מיר, בזכות דעם וואס איך גיב נאך און איך קריג מיך נישט זאלסטו מיר אויך נאך געבן און אויסהערן מיינע תפילות".

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זיי מיר מוחל אז איך האב דיר אוועק געשיקט נעכטן וכו'; איך האב געהאט זייער א שווערע טאג. אנגעהויבן פאריגע וואך דאנערשטאג האט די שטאט פארמאכט א חלק פונעם סקול, די אויבערשטע שטאק האט נישט קיין סי-או, ממילא לאזן זיי דאס נישט נוצן פאר קינדער וכו', אזוי אז מיר זענען יעצט פארנומען צו זוכן א פלאץ פאר די קינדער. בנוסף צו דעם איז געווען כמעט א שריפה ביי די עליוועטער; די ווייער האבן אנגעהויבן ברענען, עס האט אנגעהויבן קומען רויך און די פייער לעשער זענען געקומען און מיר האבן געדארפט ארויס טראגן אלע קינדער, אין אזא צייט דארפסטו אליינס פארשטיין אז עס איז נישט קיין צייט צו רעדן.

עס איז נישט גרינג צו פירן א מוסד, אבער אז מען קוקט אויף די אנדערע זייט וואס מען טוט אויף - לוינט זיך אלע שוועריקייטן אבי מחנך צו זיין קינדער מיט אמונה אינעם אייבערשטן.

איך זאג דיר נאכאמאל: "זיך גט'ן איז נישט קיין עצה"; בפרט אז דו האסט טייערע קינדער, ווי אזוי קענסטו דאס טון פאר זיי?! אז דו זאלסט נעמען א ביקס און זיי שיסן חס ושלום וועט זיי נישט זיין אזוי שלעכט ווי אויב דו גייסט זיך גט'ן.

דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס קינדער גייען אריבער ווען עלטערן גט'ן זיך; די ערגסטע זאך וואס עלטערן קענען טון פאר זייערע קינדער איז זיך גט'ן השם ישמרינו.

די ניגון וואס דו זינגסט אז זי איז א שווערע פרוי וכו'; דאס איז די לעבן, אז מען האט נישט קיין געדולד קען זיך יעדע מענטש גט'ן כאטשיג צען מאל א טאג. זיי נישט נאריש זיך אפצורעדן כאילו דו האסט א שווערע פרוי, מען דארף זיך בלויז אביסל איינבייגן די גאוה, דורכדעם ווערט אלעס גוט; הלואי זאלסטו אויסהערן וואס איך זאג דיר.

דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת נשא, י' סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך זאג אייך נאכאמאל: "גט'ן איז נישט די עצה!" אז איר וועט נעמען א ביקס און שיסן אייערע קינדער וועט איר זיי נישט אזוי שלעכטס טון ווי אויב איר וועט זיך גט'ן.

עס איז זייער גרינג צו וויינען און שרייען וכו' און זיך מאכן פאר א רחמנות, אבער באמת פארשטיי איך אייער מאן פארוואס ער וויל נישט אהיים קומען וכו'; איר זענט זיך אליין שולדיג, איר פירט זיך נישט אויף ווי א ווייב דארף זיך אויפפירן. קיין איין מאן דארף נישט א פרוי א קריטיקירער; מיט דעם וואס איר שאפט אויף אים מאכט איר אז ער זאל פאלן וואו ער פאלט רחמנא לצלן, ער באקומט נישט אין שטוב וואס א מאן דארף וכו', גייט ער זוכן עבירות רחמנא לצלן.

חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי סנהדרין כח:): ר' לוי האט גע'דרש'נט זעקס חדשים דעם פסוק (מלכים-א כא, כה): "רַק לֹא הָיָה כְאַחְאָב אֲשֶׁר הִתְמַכֵּר לַעֲשׂוֹת הָרַע בְּעֵינֵי ה'", עס איז נישט געווען אזא רשע ווי אחאב וואס האט געטון אזוי פיל שלעכטס אנטקעגן דעם אייבערשטן, "אָתָא לְגַבֵּי בְּלֵילְיָא אָמַר לֵיהּ מַה חָטִית לָך וּמַה סְרָחִית קֳדָמָך", איז אחאב אים געקומען אין חלום און געפרעגט: וואס ווילסטו פון מיר און וואס האסטו קעגן מיר אז דו דרש'נסט נאר די ערשטע חלק פונעם פסוק, "אִית לָך רֵישֵׁיהּ דִפְסִיקָא, וְלֵית לָך סוֹפֵיהּ, אֲשֶׁר הֵסַתָּה אֹתוֹ אִיזֶבֶל אִשְׁתּוֹ", קוק וואס שטייט אינעם סוף פונעם פסוק, אז מיין ווייב האט מיר אנגעהעצט צו טון עבירות, זיי מיר דן לכף זכות אז איך האב געהעאט א שלעכטע ווייב! "עָבַד דָּרַשׁ לֵיהּ שִׁיתָּא יַרְחִין לִשְׁבָח רַק לֹא הָיָה כְאַחְאָב אֲשֶׁר הֵסַתָּה אֹתוֹ אִיזֶבֶל אִשְׁתּוֹ", האט ר' לוי גע'דרש'נט נאך זעקס חדשים לשבח אויף אחאב און אים דן געווען לכף זכות.

פון דא זעט מען אז אפילו אחאב וואס ער איז פון די (סנהדרין צ.): "שְׁלֹשָׁה מְלָכִים וְאַרְבָּעָה הֶדְיוֹטוֹת שֶׁאֵין לָהֶם חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא", איז דאס ווייל ער האט געהאט א ווייב וואס האט אים חרוב געמאכט.

זעט מען פון דעם די כח וואס א פרוי האט; אז איר וועט זיך טוישן דעמאלט קענט איר ערווארטן אז ער וועט זיך טוישן, אבער אז איר ווילט בלייבן ווי אזוי איר זענט זאג איך אייך שוין אז איר וועט ליידן אייער גאנץ לעבן.

זייטס נישט ברוגז ווי אזוי איך שרייב אייך, איך וויל נאר ראטעווען אייער שלום בית און ראטעווען אייערע קינדער.

אפשר איז כדאי איר זאלט רעדן מיט אן ערליכע פרוי זי זאל אייך מסביר זיין ווי אזוי מען רעדט צו א מאן, ווייל די וועג ווי אזוי איר פירט זיך אויף צו אייער מאן איז נישט אידיש.

בעזרת ה' יתברך

עש"ק פ' במדבר – ערב חג השבועות, ד' סיון, מ"ח לעומר, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואויל איז אייך אז איר גייט זיך אפשערן די האר נאך אייער חתונה, אזוי וועט איר זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס, איר וועט האבן וואוילע ערליכע קינדער און דער אייבערשטער וועט רוען ביי אייך אין שטוב; אזוי זאגט דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי אין זוהר הקדוש (פרשת נשא, דף קכה): "א שטוב וואו מען זעט ארויס די האר פון די פרוי, ברענגט דאס אן ארעמקייט אין שטוב, און דאס איז גורם אז די קינדער זאלן נישט זיין ערליך", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן.

דער הייליגער דברי חיים זכותו יגן עלינו האט גע'חלש'ט ווען ער האט געהערט אז זיין טאכטער האט זיך נישט אפגעשארן איר האר נאך איר חתונה; וויפיל מען האט אים פראבירט צו דערוועקן האט ער זיך נישט דערוועקט, האט מען אים געזאגט אז זי גייט זיך אפשערן נאכדעם וואס זי פארט צו א צווייטע לאנד, ווייל דארט וואו זיי האבן געוואוינט האט מען נישט געטארט חתונה האבן, האבן זיי געטראכט אז מען וועט מאכן די חתונה שטילערהייט און די כלה וועט זיך נישט אפשערן איר האר ביז זי פארט אוועק צו א צווייטע לאנד, אבער דער צאנזער רב האט זיך פון דעם אויך נישט דערוועקט. למעשה ווען די כלה האט געזען ווי איר טאטע דער הייליגער צאנז'ער רב זכותו יגן עלינו דערוועקט זיך נישט איז זי אריין אין א צימער און זיך אליין אפגעשוירן איר האר, זי האט גענומען איר האר און דאס אריין געלייגט אין איר טאטעס הענט און געזאגט: "טאטע, איך האב מיך אפגעשוירן", הערנדיג דאס האט ער זיך גלייך אויפגעוועקט און צוריק געקומען צום באוואוסטזיין; ווייל די צדיקים האבן געזען וואסערע צרות דאס ברענגט אויפן מענטש, איז פון גרויס שרעק האט ער גע'חלש'ט.

דערפאר אז איר שרייבט מיר אז איר גייט זיך אפשערן מאכט איר מיר גרויס נחת, און מוהרא"ש האט גרויס נחת אויבן אין הימל צו זען ווי זיינע תלמידות פירן זיך הייליג און טייער.

זעט צו זאגן תהילים יעדן טאג; בעטס דעם אייבערשטער איר זאלט זוכה זיין צו ערליכע קינדער און צו א שיינע לעבן.

בעזרת ה' יתברך

עש"ק פ' במדבר – ערב חג השבועות, ד' סיון, מ"ח לעומר, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

די גאנצע זאך פון שידוכים איז א פארבארגענע זאך, עס איז פארהוילן פון אלעמען, דאס ליגט נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיטן באשעפער.

בעטס דעם אייבערשטן אז איר זאלט טרעפן א גוטע שידוך; איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א הייליגע שטוב און א ערליכער שטוב. איר זאלט זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן נאר טון דעם אייבערשטנס ווילן.

דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו אלעס גוטס; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די איינציגסטע עצה סיי פאר א בחור און סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגער שידוך שנעל און גרינג".

יעצט יום טוב שבועות איז די יארצייט פון דוד המלך; זעט צו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים און בשעת איר זאגט די קאפיטלעך תהילים זאלט איר זיך אויסגיסן דאס הארץ פארן אייבערשטן, אים דאנקען אויף אלעס גוטס וואס ער טוט מיר אייך, און אויך בעטן אויף ווייטער אלעס וואס איר דארפט.

א פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

מיר שטייען יעצט ערב יום טוב שבועות די יום טוב פון מתן תורה ווען משה רבינו איז ארויף אויפן בארג סיני נעמען די תורה פאר אונז אידן. דער אייבערשטער האט אים געזאגט ער זאל קודם גיין צו די פרויען און נאכדעם צו די מענער, אזוי ווי עס שטייט (שמות יט, ג): "כֹּה תֹאמַר לְבֵית יַעֲקֹב, וְתַגֵּיד לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל"; "בית יעקב" דאס מיינט מען די פרויען, און "בני ישראל" דאס זענען די מענער. לכאורה, פארוואס האט דער אייבערשטער געזאגט פאר משה רבינו ער זאל קודם רעדן צו די פרויען און ערשט נאכדעם צו מענער? ווייל פרויען האבן א שטערקערע אמונה ווי מענער, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן - וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן – גלייבן; דערפאר האט דער אייבערשטער געזאגט פאר משה רבינו ער זאל קודם רעדן צו די פרויען, ווייל די תורה קען מען נאר מקבל זיין אז מען האט א שטארקע אמונה.

וואס איר דארפט זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן אויף אידיש; איר זאלט זיך מאכן א תפילה צעטל וואו איר זאלט אראפ שרייבן אלעס וואס איר דארפט, אלעס וואס באדערט אייך און אלע נאטורן וואס איר דארפט פארעכטן. איר זאלט דאס פאר קיינעם נישט ווייזן, דאס זאל זיין צווישן אייך אינעם באשעפער; יעדן טאג זאלט איר ארויסנעמען דעם צעטל און בעטן דעם אייבערשטן, ביז איר וועט זען די ישועה. נאכדעם זאלט איר מאכן א סימן ביי יעדע זאך וואס איר זענט שוין געהאלפן געווארן; אזוי זאלט איר טון במשך אייער גאנצע לעבן, וועט איר זען מיט אייערע אויגן באשיינפערליך ווי ווייט מען קומט אן מיט תפילה.

וואויל איז אייך אז איר זאגט תהילים; אלע ישועות ליגן אין ספר תהילים.

נאך אביסל וועט איר טרעפן אייער שידוך.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן ווי פלייסיג דו לערנסט; אויך האב איך הנאה דיר צו זען אין ישיבה לערנען.

אסאך מאל קום איך אריין פארטאגס אין ישיבה, די בית המדרש איז נאך ליידיג, און נאר דו זיצט און לערנסט; דאס איז מיין גרעסטע נחת און פרייד - צו זען ווי מיינע תלמידים לערנען די הייליגע תורה.

נעם דעם דף גמרא וואס מיר לערנען יעדן טאג און חזר דאס אפאר מאל איבער, אזוי וועט מקוים ווערן ביי דיר (פסחים נ.): "אַשְׁרֵי מִי שֶׁבָּא לְכַּאן וְתַּלְמוּדוֹ בְּיָדוֹ"; ווען מען וועט ענדיגן די מסכתא וועסטו האבן די מסכתא אין דיין האנט.

יעצט ווען מיר געפונען זיך אין די זומער טעג דארף מען זיין זייער פארזיכטיג ווען מען גייט אין גאס; מען דארף זיך שטענדיג היטן די אויגן, אבער יעצט אין די זומער טעג זאלסטו מער אכטונג געבן ווען דו גייסט אין גאס נישט אויפצוהייבן דיינע אויגן. דו ביסט נאך א יונגער בחור, דו ביסט נאך ריין; אז דו וועסט אכטונג געבן אויף דיינע ריינע אויגן וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.

פאר דו גייסט ארויס אין גאס זאלסטו לייגן דיין האנט אויף די מזוזה און בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער! העלף מיר איך זאל נישט נכשל ווערן מיט קיין איין שלעכטע קוק; געב מיר כח זיך צו היטן מיינע אויגן".

ווייז דעם בריוו פאר דיין ברודער ... נרו יאיר, זאג אים ער זאל מיר אויך שרייבן.