בעזרת ה' יתברך - ערב ראש השנה ה'תשפ"ד, פה אומאן ביים רבינ'ס ציון
לכבוד משפחת ... שיחיו, צפת
וואויל איז ענק אז ענק העלפן מגיה זיין די בריוו און די גליונות וואס קומען ארויס אין לשון הקודש מתורגם יעדע וואך.
די בריוו פון עצתו אמונה און די גליונות זענען אזוי מחי' אידישע קינדער, "כל המזכה את הרבים" – זאגן די הייליגע חכמים גרויסע זאכן.
א כתיבה וחתימה טובה.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת מקץ, כ"ט כסליו, ה' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
עס שטייט אין פסוק (בראשית לז, כה): "וּגְמַלֵּיהֶם נֹשְׂאִים נְכֹאת וּצְרִי וָלֹט", די קעמלען פון די אראבער וואס האבן אויפגעקויפט יוסף, האבן געטראגן פעקלעך פון גוטע שמעקעדיגע בשמים. זאגט רש"י, וואס גייט מיך אן וואס די פעקלעך האבן געטראגן? "להודיע מתן שכרן של צדיקים", די פסוק לאזט אונז וויסן די באצאלונג פון צדיקים, ווייל געווענליך טראגן אראבער נאפט וואס האט א שלעכטע גערוך, און לכבוד יוסף הצדיק האבן זיי געטראגן גוטע בשמים.
אז מען טראכט אריין קען מען פרעגן, דאס איז 'מתן שכרן של צדיקים'? מען נעמט א בחור וואס טוט די מצוה פון כיבוד אב ואם און מען פייניגט אים, מען ווארפט אים אריין אין א גרוב פון שלענג און מען פארקויפט אים פאר אראבער, דאס איז 'מתן שכרן של צדיקים'? און אז עס שמעקט גוט אויפן וועג צו טויט – איז עס 'מתן שכרן של צדיקים'?!
נאר דא ליגט דער סוד וואס דער הייליגער רבי האט אונז מגלה געווען, 'בצר הרחבת לי'. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה): "אִם יִסְתַּכֵּל הָאָדָם עַל חַסְדֵּי ה'", אויב מען קוקן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט, "יִרְאֶה, שֶׁאֲפִלּוּ בְּעֵת שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מֵצֵר לוֹ", אפילו ווען ער האט שווערע טעג, "גַּם בְּהַצָּרָה בְּעַצְמָהּ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מַרְחִיב לוֹ וּמַגְדִּיל חַסְדּוֹ עִמּוֹ", זאל ער גוט קוקן, וועט ער זען אז אין די צרה מאכט אים דער אייבערשטער גוט.
דאס זאגט רש"י: "להודיע מתן שכרן של צדיקים", דער פסוק לערנט אונז דאס גרויסקייט פון צדיקים, אז זיי זוכן דאס גוטס אין די צרה און זיי דאנקען דעם אייבערשטן אז אין די צרה איז דא הרחבה. יוסף הצדיק, מען טראגט אים צו די שמוציגע אראבער, זוכט ער דאס גוטס; ער איז זיך מחי' אז ער אטעמט און עס איז דא פיינע לופט וואס שמעקט גוט.
דאס איז דאס גרויסקייט פון צדיקים, און אז מיר וועלן אויפזוכן דאס גוטס – וועלן מיר אויך זוכה זיין צו אלע מדריגות, והבן למעשה.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
מיר האבן געהאט א הערליכער קיבוץ אנשי שלומינו דעם שבת חנוכה אין שטעטל, קרית ברסלב. עס זענען געווען אסאך געסט, אויך די בחורים פון ישיבה זענען געווען.
שבת האב איך געגעסן מיט די בחורים אין בית המדרש, נאך די סעודה זענען זיך צוזאמגעקומען אנשי שלומינו, מען האט גערעדט פון דאס גרויסקייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן; ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן הויבט ער אן שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן, אין עולם הבא.
טייערער ברודער, כאפ אריין גוטע זאכן, ווייל נאר דאס בלייבט. מען נעמט גארנישט מיט אויף יענע וועלט, נאר די תורה, תפילה און גמילות חסדים. א מענטש האט קיינעם נישט אויף דער וועלט, ווען מען גייט אוועק פון די וועלט נעמט מען מיט נאר די פרקים משניות, בלעטער גמרא, פסוקים תהילים, און די ווערטער וואס מען האט ארויסגערעדט צום אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק טו): "לְפִי שֶׁכָּל הַמַּרְבֶּה שִׂיחוֹת וּתְפִלּוֹת, הֵם הַמְלַוִּים אוֹתוֹ עַד שֶׁיַּגִּיעַ לְבֵית עוֹלָמוֹ".
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין מעסעדזש.
לדעתי קען מען נאך ראטעווען אז די שטוב זאל נישט צעפאלן, דו דארפסט רעדן צו דיין ווייב קלארע ווערטער. זאג איר אז די וועג ווי זי רעדט צו דיר – איז נישט קיין וועג, זאג איר דו שפירסט אז דו ווערסט בארירט פון איר, און עד כדי כך, דו ווילסט זיך שוין צעטיילן, השם ישמרינו; זי ווייסט נישט אז זי טוט דיר וויי, זי ווייסט נישט אז עס האלט שוין ביי א גט.
טייערער ברודער, אויך דו זאלסט זיך עפעס פארנעמען, צום ביישפיל, זיין שטארק מיט די דריי תפילות; זיך מוסר נפש זיין צו דאווענען יעדן טאג לכתחילה מיט מנין, און אויב מען האט נישט קיין מנין – דאווענען אין שול דווקא. איך בין זיכער דו וועסט האבן א ישועה.
אויך זאלסטו לערנען יעדן טאג חומש איינגעטיילט אויף די וואך, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי; ווייל ביי די תורה איז די בעסטע פלאץ וואו צו אנטלויפן, דורך די תורה ווערט מען א בן-חורין, פריי פון אלעמען, דורך לערנען תורה ווערט בעסער די שלום בית, די פרנסה; אלעס ווערט בעסער.
איך וויל דיר העלפן, און איך וועל דיך מחזק זיין אין יעדע מצב דיינע. איך פערזענליך העלף נישט צו מאכן א גט, אבער אז דו וועסט זיך גט'ן וועל איך דיך נישט אוועקווארפן, איך וועל דיך מחזק זיין אין יעדן מצב.
איך בעט פאר דיר, איך האף זי וועט צוריק באקומען די חן, און עס וועט זיין שלום בית.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב
איך בין אייך זייער דאנקבאר פאר די שווערע ארבעט וואס איר לייגט אריין אין די קינדער ביי אונז אין מוסד וואס האבן נישט אזוי גוט אויפגעכאפט די עברי. איך ווייס אז איך ווייס אפילו נישט וויפיל ארבעט, כח און מח – איר לייגט אריין אין די קינדער טאג איין טאג אויס, יעדע קינד איז א באזונדערע מסכתא, און איר לייגט אריין אייער גאנצע נשמה אין זיי.
אויך וויל איך זיך זייער באדאנקען פאר אייער מאנ'ס מלמדות, מיר זענען צופרידן פון אים ביזן הימל.
דער אייבערשטער זאל העלפן ענק זאלן זען נחת ביי אייערע קינדער, ערליכע אידישע דורות.
נאכאמאל, איך דאנק אייך פון טיפעניש פון הארץ.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
האסט קוים חתונה געהאט, איז וואס ביסטו אזוי פארזארגט וועגן קינדער, דער אייבערשטער וועט דיר העלפן, וועסט זוכה זיין צו בנים ובני בנים, נאר איין זאך, זארג נישט.
בנוגע גיין מאכן בדיקות ביים דאקטער; דיין ווייב האט מען אונטערזוכט און אלעס זעט אויס ברוך השם גוט, יעצט ווילסטו גיין, דו פרעגסט אויב דו זאלסט דאס טון.
ברודער, עס פעלט נישט אויס די אלע זאכן, דער דאקטער קען נישט העלפן און אויך נישט די וכו', דו זאלסט טון די עצות פון רבי'ן. דער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים", וואס זאל מען טון צו האבן קינדער? "יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים", מען זאל געבן געלט פאר ארעמעלייט, (מען דארף בעטן דעם אייבערשטן צו וויסן וואו צו געבן), "וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ וכו'", און פרייליך מאכן די ווייב, עיין שם.
טו די סגולה, ווייל נאר סגולות פון די צדיקים העלפט, אלעס אנדערש איז גארנישט, אויך דאקטוירים איז גארנישט, זיי קענען נישט העלפן, נאר דער אייבערשטער געבט קינדער, און נאר די סגולות פון צדיקים דארף מען טון.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
זיי זיך מוסר נפש צו קומען אין שול יעדן טאג דאווענען שחרית, מנחה, מעריב.
דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס פאסירט אז מען קומט אין שול, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות טז.): "מַה נְּחָלִים מַעֲלִין אֶת הָאָדָם מִטֻּמְאָה לְטָהֳרָה", אזוי ווי א טייך, ווען דער מענטש וואס איז טמא טובל'ט זיך אין טייך – ווערט ער טהור, "אַף אֹהָלִים", אזוי אויך א שול, "מַעֲלִין אֶת הָאָדָם מִכַּף חוֹבָה לְכַף זְכוּת", נעמט אוועק אלע פראבלעמען, מען זעט ישועות.
ברודער טייערער, ליבער ברודער, נעם עס נישט גרינג, מיין נישט עס איז א קלייניקייט, ווייל נאר אז מען דאווענט די דריי תפילות מיט מנין – בלייבט מען אידיש און מען ברענגט אידישע דורות.
בעט: "רבונו של עולם, איך וויל קומען אין שול, העלף מיר איך זאל צעברעכן אלע מניעות".
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
איך וויל נישט זיין אחד בפה ואחד בלב, איך האב עפעס א זאך וואס באדערט מיך, איך וויל עס אויסשמועסן מיט דיר.
מען האט מיר געוויזן אז ביי די פאריגע וואלן אין שטעטל האסטו געזאגט אז דו האסט געשטימט, אבער למעשה ווייזן זיי אז דיין נאמען איז נישט דארט; פון די גאנצע שטעטל, פון הונדערט פופציג משפחות – האבן פיר מענטשן נישט געשטימט, דו מיט נאך א קאפל, מיט נאך א ווייבל.
קען זיין דו ווייסט נישט ווי וויכטיג דאס איז, איך בין דיך דן לכף זכות, אבער מיר טוט דאס וויי. איך ארבעט ביטער שווער צו באקומען טובות פון די רעגירונג'ס באאמטע, און די איינציגסטע שפראך וואס זיי פארשטייען – איז די וואלן, נאר דאס רעדט צו זיי; וואלסטו ווען געדארפט גיין אפגעבן דיין שטימע.
מיר ארבעטן אזוי שווער פאר די איינוואוינער, סיי צו מאכן ביליגער דאס צאלן שטייער, סיי צו קענען באקומען בענעפיטן, פראגראמען פאר משפחות וואס נויטיגן זיך אין הילף, סיי מיט באקומען ערלויבעניש צו קענען בויען הייזער, מוסדות, שולן, סיי אויב איינער פארהאנקערט זיך מיט די געזעץ, יענעם צו העלפן – זאל מען יענעם קענען העלפן. דעריבער נעם איך פערזענליך אז דו ביסט נישט געגאנגען שטימען, איך זאג דיר דאס ווייל איך וויל לעבן מיט דיר בשלום, איך קען נישט זיין אחד בפה ואחד בלב.
גיי התבודדות יעדן טאג, זוך אין שטעטל א שטילע וועלדל, גיי אהין און בעט: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל האבן שפע, איך זאל האבן שלום בית, נחת"; דורך התבודדות זעט מען ישועות.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
דעם שבת חנוכה בין איך געווען אין שטעטל קרית ברסלב, א מחי' דארט. איך בין געגאנגען שבת נאכמיטאג שפאצירן, איך בין ארויף פון מיין שטוב ביז וואו די בחורים זענען געשלאפן זומער. איך האב אזוי געוואלט זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן, אבער איך האב נישט געהאט קיין ווערטער, איך האב די גאנצע וועג געזאגט איין ווארט: "אייבערשטער, אייבערשטער, אייבערשטער", איך בין געווען זייער צופרידן אז די איין ווארט קען איך כאטשיג זאגן, אזוי ווי דער רבי זאגט (עיין ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן צו), אפילו מען קען נאר זאגן "רבונו של עולם" – איז אויך זייער גוט.
אזוי בין איך געגאנגען ארויף און אראפ, נאכדעם האב איך געטראכט 'איך גיי פרובירן נאכאמאל', איך בין צוריק ארויף דעם בארג, און ביים צווייטן מאל האב איך שוין געהאט גוטע שמועסן, איך האב זיך גוט אויסגעשמועסט, אויסגעדאנקט, ברוך ה'.
איך שרייב דיר דאס, ווייל דו מיינסט אז נאר דיר גייט נישט, זאלסטו וויסן אז אסאך טעג איז מיין התבודדות איין ווארט; נאכאמאל און נאכאמאל "אייבערשטער".
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיינע טייערע ... נרו יאיר און ... תחי'
יעצט חנוכה איז א צייט פון לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע ניסים וואס ער טוט מיט ענק, יעדע קינד איז דאך א באזונדערע נס, ענקערע קינדער שיינען, זיי זענען ליכטיג און טייער.
עס וואלט געווען א גוטע זאך ווען ענק ביידע וועלן שפילן יעדן טאג די ברסלב'ע געים. מאן און ווייב זאגן איינער נאכן צווייטן שכוח אייבערשטער פאר דאס, שכוח אייבערשטער פאר יענץ, ביז זעכציג סעקונדעס. למשל, דער מאן הויבט אן: "שכוח אייבערשטער פאר מיין ווייב", זאגט די ווייב: "שכוח אייבערשטער פאר מיין מאן", זאגט דער מאן: "שכוח אייבערשטער מיר האבן זיך ליב", זאגט די ווייב: "שכוח אייבערשטער מיר זענען געזונט", און אזוי ווייטער, ביז איין מינוט, און אויב איינער בלייבט שטיל ווערט מען אאוט, און די געים הויבט זיך נאכאמאל אן.
הלוואי זאלט איר שפילן די שפיל יעדן טאג, וועט איר שפירן טעם עולם הבא.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
טייערער ברודער, אפילו דו ביסט אזוי צעבראכן, דו דארפסט א שידוך, דו טראכסט שווארץ, דו זעסט נאר טונקל, דו ווייסט קלאר דו וועסט נישט טרעפן קיין שידוך – דאך בעט איך דיר ליבער ברודער, חזק ואמץ בכל כוחך, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, דראפע זיך און דערהאלט זיך.
נעם די עצות פון רבי'ן, די עצה פון התבודדות ותפילה; גיי אין א ווינקל און וויין צום אייבערשטן, זאג אים די ווערטער: "רבונו של עולם, האב אויף מיר רחמנות, איך וויל שוין חתונה האבן, איך בין א פלג גוף, איך בין צעריסן און צעשניטן, איך בין אזוי צעבראכן, איך פאל אראפ אין פגם הברית, אין הוצאת זרע לבטלה. הייליגער באשעפער, זיי נישט בייז אויף מיר, פארגעב מיר, איך וויל אזוי שטארקן זיין גוט, הייליג און ריין, וואס זאל איך טון, איך פאל אראפ בשוגג, במזיד, באונס וברצון, הייליגער באשעפער, געב מיר מיין שידוך. הייליגער באשעפער קיינער ווייסט נישט ווי שווער עס איז מיר, קיינער חלומ'ט נישט אז איך שלאג זיך יעדע רגע צו בלייבן א איד, אנא ה' הושיעה נא, בזכות הצדיקים שמסרו נפשם אליך יתברך, אמן".
ביי די איבריגע צייט פון טאג זאלסטו טאנצן און פאטשן און הערן פרייליכע באמבעדיגע מוזיק.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
בעט דיין זון ... נרו יאיר צו לערנען מיט דיר יעדן טאג פאר צען מינוט, לערן מיט אים עין יעקב אדער קיצור שלחן ערוך.
אז מען האט א שיעור אין לערנען תורה יעדן טאג – זעט מען ניסים און ישועות אין יעדע פלאץ; אין פרנסה, אין שלום בית, אין יראת שמים, אין אלעס.
מען דארף נישט מאכן לאנגע שיעורים, צען מינוט א טאג מיט א קביעות וועט מאכן וואונדער.
זיי מקפיד אויף שחרית, מנחה, מעריב מיט מנין – וועסטו זען גרויסע ניסים אין לעבן.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
א מענטש מוז האבן א מורה דרך וועמען ער פרעגט יעדע פרט פון לעבן, אן א מורה דרך איז נישט גוט, מען קומט אן אין א טיפע גרוב רחמנא לצלן.
ווער דער מורה דרך זאל זיין – דאס קענסטו זיך אליינס אויסוועלן, בעט דעם אייבערשטן זאלסט טרעפן אן ערליכער איד וואס זאל דיך פירן אויף די גוטע וועג.
אז דו ביסט נישט באקוועם צו פרעגן דיין ראש ישיבה וכו', האסט א שרעק וכו', און דו שעמסט זיך וכו' – זאלסטו נעמען א צווייטן, זוך איינעם ווער עס זאל דיך מדריך זיין, פארלאז זיך נישט אויף דיין אייגענע שכל, מען קען פארקריכן אז מען גייט נאך די אייגענע שכל.
בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיך פירן אויפן אמת.
בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, בני ברק
מזל טוב פאר די שידוך שליסן פון דיין טאכטער, האסט זוכה געווען צו באקומען אן איידעם א ירא שמים ובעל מידות טובות, ער איז א מלמד ביי אונז אין חדר אין בני ברק, ער איז גאר א טייערער בחור; איך פריי זיך אז איך האב געקענט האבן א חלק אינעם שידוך.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו קינדער און אייניקלעך ערליכע אידן תלמידי חכמים וואס זענען דבוק צו צדיקים און לעבן מיטן אייבערשטן.
בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי
איך הער זייער גוטע גריסן פון די מנהלת אז איר טוט אייער ארבעט זייער געטריי מיט גרויס אחריות; איר זענט זייער געטרייע אין סקול מיט די בעבי-סיטינג, איר געבט זיך אוועק בלב ונפש פאר די קינדער מיטן גאנצן הארץ.
וואס מען טוט פארן רבי'ן איז א הצלחה פארן מענטש בזה ובבא.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך בענק זיך זייער צו דיר, איך האף דו גייסט אן מיט דיין עבודת השם, מיט תורה, תפילה און התבודדות.
בנוגע די גאסט וכו'; מען דארף זייער אכטונג געבן ווען מען מאכט די מצוה פון הכנסת אורחים - דאס צו טון ריכטיג. רבי נתן האט דערציילט פארן רבי'ן, ער האט אהיים געברענגט צו די שבת סעודה א גאסט, און זיין זון האט נישט געוואלט קומען צום טיש זיצן נעבן דעם גאסט ווייל עס איז געגאנגען פון אים א שלעכטע גערוך, "האב איך אים געגעבן א פאטש"; האט דער רבי אים געזאגט צוויי וויכטיגע זאכן: "פון היינט און ווייטער זאלסטו אהיים ברענגען נאר געסט וואס דו וועסט קענען שמועסן מיט זיי אין לערנען, נישט סתם אורחי פורחי, ווידער 'א קינד שלאגט מען?!'" זעט מען צוויי זאכן, ערשטנס וועלכע סארט געסט אהיים צו ברענגען, און צווייטנס - נישט שלאגן קיין קינדער.
ווער וואס שנעלער פטור פון די מיידל; נעם נישט אריין אין שטוב קיין מיידלעך, זוך זיך נישט קיין פראבלעמען, זי איז א קראנקע; אז זי זאגט די דייטשע וועלף זענען געווען גערעכט פארן פארברענען זעקס מיליאן אידישע קינדער, אזא איינער זאלסטו נישט האלטן אין שטוב. בכלל איז נישט כדאי פאר א יונגע פארפאלק צו ברענגען געסט צו שלאפן.
מאך פרייליך דיין ווייב, רעד צו איר שיין, געב איר גוטע ווערטער, שפאר נישט קיין גוטע ווערטער, העלף איר מיט די שטוב ווירטשאפט - וועסטו האבן גרויס הצלחה.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אודאי האסטו גוט געטון אז דו האסט שטיל געמאכט די אינגעלייט אין שול ביים שיעור, און איך וויל דיך בעטן אויף ווייטער, אויב דו זעסט ביי די ליל שישי שיעור וואס מען האלט מיט ביי ענק דורך א לייוו הוק-אפ, אז מען שמועסט - זאלסטו בעטן די וואס שמועסן אז זיי זאלן ארויסגיין שמועסן אינדרויסן. אז מען שמועסט ביים שיעור וויל איך נישט מען זאל זיך צוזאמנעמען מיטהאלטן דעם שיעור, ווייל "דרך ארץ קדמה לתורה"; אדער זיצט מען מיט דרך ארץ, אז נישט - זיי מבטל דעם ליל שישי שיעור ביי ענק, און ווער עס וויל מיטהאלטן - זאל פריוואט אין שטוב מיטהאלטן אויפן טעלעפאן.
אזוי אויך אין שטוב זאלסטו אויסלערנען דיינע קינדער אז ווען א טאטע רעדט, אדער א מאמע רעדט - דארף מען זיין שטיל. שבת ביי די סעודה ווען דו הויבסט אן רעדן - זאלסטו דערמאנען נאכאמאל און נאכאמאל די ווערטער: "ווען א טאטע רעדט - טאר מען נישט רעדן", "ווען א מאמע רעדט - טאר מען נישט רעדן".
אזוי אויך זאלסטו אויסלערנען דיינע קינדער נישט צו רעדן אין קלאס, סיי די אינגלעך און סיי די מיידלעך. דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן סד): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף אויסלערנען די קינדער זיי זאלן האבן דרך ארץ און גוטע מידות פון ווען זיי זענען נאך יונג.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישב, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל ישיבת היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי
פארלאנג פון אלע בחורים צו גיין ביים דאווענען מיט הוט און רעקל; מוהרא"ש האט מיר געשריבן יארן צוריק איך זאל זען ביים דאווענען זאלן די בחורים גיין אנגעטון מיט דרך ארץ.
לערן אויס די בחורים זאלן זיך אויפפירן איידל מיט דרך ארץ. מען דארף רעדן און רעדן און רעדן, דאס טו איך שוין זיבעצן יאר אן אויפהער; אמאל גייט מען מער שטרענג, אבער בעיקר דארף מען גיין מיט אסאך ליבשאפט.
אז דו וועסט ליב האבן די תלמידים וועלן זיי אננעמען דיינע רייד.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וישב, כ"ב כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב
איך הער זייער גוטע גריסן, די קינדער האבן זייער הנאה פון אייך, אויך די מנהלת תחי' רעדט זייער שיין פון אייך.
בעטס דעם אייבערשטן יעדן טאג אויף איין זאך, אויף שמחה; ווייל איינמאל איר וועט זיין פרייליך - וועט איר שוין האבן אלעס. בעטס אויף שמחה, און גייט שיין אנגעטון, איידל און באשיידן; ווארפט אוועק די פריצות'דיגע קליידער.
דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייער טייערער מאן און פאר אייערע טייערע קינדער.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
ווען א מאמע שרייט - בלייבט מען שטיל; אפילו מען האט וואס צו ענטפערן און מען האלט מען איז גערעכט - טאר מען נישט ענטפערן.
כיבוד אב ואם איז פון די הארבסטע מצוות וואס איז דא, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן - צו מכבד זיין דעם אייבערשטן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח); דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיך מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער, "דארף מען מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין".
נאך זאגן די הייליגע חכמים (תנא דבי אליהו רבא, פרק כו) "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: די גאנצע וועלט איז מיינ'ס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, אז איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן".
ווען מען באקומט א בזיון און מען שווייגט אפ, מען ענפערט נישט - איז מען זוכה צו קומען צו די העכסטע מדריגה, צו 'כתר'; ענטפער נישט ווען דו באקומסט א בזיון, און אודאי און אודאי ווען דיינע עלטערן זאגן דיר אריין אדער שרייען דיך אן - זאלסטו פארמאכן די ליפן, פארמאכן די מויל; שטיין מיט דרך ארץ אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט ענטפערן.
מיין ליבער ברודער, מיין הארציגער חבר, געוואוין זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, דערצייל אים דיין ווייטאג, דערצייל אים די גאנצע פרשה דיינע, אז דיינע עלטערן האבן זיך גע'גט און אלעס וואס גייט אריבער; גלייב מיר, דו וועסט זיך אזוי גוט שפירן, א ליכטיגקייט וועט דיך ארומנעמען, דו וועסט שפירן אביסל פון די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
רעדט נישט מיט פרעמדע מענער, דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן, א וואוילער מאן, א ירא שמים; מיט אים רעדט און מיט אים פארברענגט. עס איז זייער עקלדיג אז א פרוי רעדט, שמועסט און לאכט מיט א פרעמדער מאן, און דער סוף קען זיין גאר ביטער.
לאזט נישט אריין ביי אייך אין שטוב אנדערע קאפלס, און אז אייער מאן קען נישט זאגן ניין – זאלט איר זיין דער שטארקער וואס זאגט ניין.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר, איך טראכט פון דיר און איך האף אז אלעס איז גוט ביי דיר.
א טאטע מאמע טיילט מען נישט איין וואס צו טון; אפילו די געשוויסטער זאגן מען מוז טון אזוי, און מען מוז זיי איינטיילן.
אז דיינע געשוויסטער זאגן דיר זאלסט נישט אריינלאזן די מאמע וכו' - זאלסטו זיי נישט אויסהערן, און ווען זי וויל קומען - זאלסטו איר אויפנעמען מיט שמחה.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
א שאד אז דו מאכסט נישט ווייטער וועכנטליך די עצתו אמונה פאר קינדער, אז מען לייגט אריין אין די קינדער אמונה מיט יראת שמים וועט זיי דאס העלפן זייער גאנצע לעבן; לייג די עצתו אמונה פאר קינדער פאר דיין ערשטע זאך, דאס איז וויכטיגער ווי עצתו אמונה פאר עלטערע; לאז נישט אויס קיין איין וואך עצתו אמונה פאר קינדער.
דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה.
דער צדיק רבי אברהם זכרונו לברכה א זון פון רבי נחמן זכרונו לברכה פון שטאט טולטשין פלעגט שטענדיג רעדן צום אייבערשטן, זיינע ליפן פלעגן שעפשען א גאנצן צייט תפילות און בקשות.
האט אמאל פאסירט אז דער צדיק רבי אברהם זכרונו לברכה אין געגאנגען אין גארטן מיט איינע פון זיינע תלמידים, און ווי זיין שטייגער איז, וואו ער גייט און וואו ער שטייט רעדט ער צום אייבערשטן. רבי אברהם זעצט זיך אוועק, ער פארמאכט זיינע אויגן און הויבט אן זאגן: "הייליגער באשעפער איך וויל נאר טראכטן פון דיר, איך וויל נאר רעדן צו דיר, איך וויל נאר זען דיך שטענדיג פאר מיר"; רבי אברהם פארגעסט וואו ער געפינט זיך, ער הויבט אויף זיינע הענט צום הימל מיט אזא בענקעניש, דער תלמיד זעט ווי זיין רבי איז זיך מתבודד, גייט ער אין די זייט און ער איז זיך אויך מתבודד.
דארט אין גארטן שפאצירן אויך גוים, ווען זיי זעען דעם צדיק רבי אברהם ווי ער שמועסט מיטן אייבערשטן מיינען זיי אז דער מענטש איז א משוגע'נער וואס רעדט צו זיך אליין, זיי ווייסן נישט פון די זאך פון רעדן צום אייבערשטן. זיי שטעלן זיך אוועק, זיי לאכן, זיי שפעטן פון צדיק, "האא, האא, האא, אזוי אינטערעסאנט, קוק ווי ער רעדט צו זיך אליינס..."
דער תלמיד זעט ווי מענטשן לאכן און שפעטן פון זיין רבי, ער גייט צו צום צדיק און זאגט: "אוי וויי, מען לאכט פון רבי'ן"; דער צדיק עפנט די אויגן און זעט ווי אלע לאכן, און זאגט: "איך וועל נישט אוועקגעבן מיין עולם הבא פאר א קעסטל ציינער"; ער געבט צו פארשטיין פאר זיין תלמיד: "וואס פאסירט ווען מענטשן לאכן און שפעטן? גארנישט, איין זאך פאסירט, זיי ווייזן מיר זייערע ציינער, וועל איך נישט אוועקגיין פונעם אייבערשטן וועגן אפאר קעסטלעך ציינער"; דער צדיק פארמאכט זיינע אויגן און רעדט ווייטער צום אייבערשטן.
טייערע קינדער, ווען מען הויבט אן זיך פירן ערליך זענען דא אנדערע וואס לאכן און שפעטן, דארף מען געדענקען פון דעם צדיק רבי אברהם, נישט קוקן אויף די וואס לאכן און שפעטן, נישט אוועק גיין פון אייבערשטן וועגן א קעסטל ציינער.
בעט דעם מעלער זאל מאלן א בילד ווי א איד זיצט אין א גארטן מיט די הענט צום הימל און עס שטייען אין די זייט גויים וואס לאכן פון אים.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
מאך נישט קיין עסק פון דעם, עס וועט אריבערגיין. אזוי גייט עס ביי א טייל קינדער, זיי קומען אינמיטן די נאכט אין די מאמע'ס בעט, און מיט די צייט גייט עס אוועק.
שטארק זיך בלימוד התורה הקדושה, אויך זאלסטו שמועסן אין שטוב מיט דיין ווייב. מען דארף רעדן מיט די ווייב, אזוי קען מען דאווענען און לערנען, טון רצון השם. מיר געפינען ביי יעקב אבינו, ווען דער אייבערשטער האט אים געזאגט (בראשית לא, ג): "שׁוּב אֶל אֶרֶץ אֲבוֹתֶיךָ וּלְמוֹלַדְתֶּךָ וְאֶהְיֶה עִמָּךְ", גיי אוועק פון לבן, גיי צוריק צו די לאנד פון דיינע עלטערן, האט יעקב גערופן זיינע ווייבער און געשמועסט מיט זיי, אזוי ווי עס שטייט (שם, ד): "וַיִּשְׁלַח יַעֲקֹב וַיִּקְרָא לְרָחֵל וּלְלֵאָה הַשָּׂדֶה אֶל צֹאנוֹ", יעקב האט גערופן זיינע ווייבער אין פעלד און גערעדט מיט זיי; לכאורה, וואס איז דא צו רעדן? מען טוט וואס דער אייבערשטער הייסט; יעקב וואלט ווען געקענט זאגן "מען גייט" און שוין, אן רעדן, אן שמועסן; נאר די תורה לערנט אונז די וועג ווי צו טון וואס דער אייבערשטער הייסט, מיט א ווייב רעדט מען און מען שמועסט אויס, און אזוי קען מען טון וואס דער אייבערשטער הייסט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
אויף די פראגע וואס איז מער וויכטיג, צושטעלן א ווארעמע נאכטמאל פארן מאן, אדער צוזאמנעמען די שפילצייג; אודאי איז וויכטיגער א ווארעמע מאלצייט, ווייל צוזאמנעמען די שפילצייג קען מען שפעטער אינאיינעם.
עס פעלט נישט אויס קיין קאמפליצירטע מאלצייט; מאכט פשוט'ע עסן, ווארעמע עסן; אזוי וועט איר האבן צייט צו טון ביידע אינאיינעם, סיי צוגרייטן עסן, און אין די צייט וואס די עסן קאכט - קען מען צוזאמנעמען די שטוב.
אויף די פראגע וועגן ערמל; די ערמל דארפן צודעקן די הענט ביזן ביין, מען רעדט נישט פונעם ביין ביים עלנבויגן, מען רעדט די ביין ביי די ענדע האנט, די אנדערע זייט פונעם עלנבויגן.
בנוגע אויב מען מעג בעטן מען זאל האבן פריער פאר די צייט וכו'; די ריכטיגע זאך איז בעטן עס זאל זיין געזונט, בנקל ובנחת.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
