בעזרת ה' יתברך - חנוכה, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
א גרויסן יישר כח פארן לערנען מיט מיין זון ..., איך בין זייער צופרידן. איך בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט מצליח זיין מיט די תלמידים.
דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח צו קענען מצליח זיין מיט די תלמידים, זיי מאכן גרויסע צדיקים, תלמידי חכמים.
א פרייליכן חנוכה.
בעזרת ה' יתברך - חנוכה, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
א גרויסן יישר כח פארן לערנען מיט מיין זון ..., איך בין דיר זייער דאנקבאר.
איך בעט דיר זייער זאלסט פארלאנגען פון אים דרך ארץ, אויך זאלסטו נישט מורא האבן אים צו מוסר'ן און אריינלייגן אין אים וואס מער חשק צו לערנען.
א פרייליכן חנוכה.
בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס טוט מיר זייער וויי וואס איר גייט אריבער; איך האב געליינט אייער געשריי, אייער געוויין, אייער טרערן, און איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט נישט אפלאזן, איר זאלט נישט אויפגעבן; איר האט געהאלטן אייער שטוב ביז אהער האלטס עס ווייטער.
איך בעט אייך זייער, יעצט ווען איר האט אנדעקט אמעריקע, איר האט געטראפן ביי אייער מאן נישט גוטע זאכן השם ישמרינו, איר זעט וואס ער קוקט, איר זעט זיינע נסיונות, איר זעט וואס פאר א מאן איר האט וכו' - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן עס זאל פארגעסן ווערן ביי אייך און ער זאל צוריק באקומען חן אין אייערע אויגן, און פארשטייט זיך בעטן פאר אים ער זאל זיך קענען שטארקן אויף זיינע נסיונות.
עס איז נישטא די ווערטער צו באשרייבן די שכר פון די נשים צדקניות וואס ליידן און שווייגן, נישטא קיין טינט און פאפיר צו אנהויבן שרייבן וואס ווארט זיי אויבן אין הימל, בשעת זיי זענען אזוי צעריסן ווען זייער מאן איז שוואך און פאלט אין נסיונות וכו' - דאך צעברעכן זיי נישט זייער שטוב, זיי האלטן די שטוב מיט ציין און נעגל עס זאל נישט צעפאלן, זיי גייען אן מיט א שמייכל כאילו לא היה.
אייער מאן איז א גוטער, ער איז נישט שלעכט; ער האט נסיונות, און מיט תפילה און סבלנות, און מיט אייער חכמת נשים - וועט איר זוכה זיין צו ניסים גלויים.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
בנוגע וכו'; עס איז גוט צו מאכן א לייברעריי אין חדר פאר די קינדער, איינקויפן ביכלעך מעשיות פון צדיקים, אז די קינדער זאלן ליינען מעשיות פון די הייליגע חכמים און פון צדיקים.
אבער נאר בתנאי אז דו וועסט באקוקן יעדע ביכל וואס מען ברענגט אין חדר; עס מוז זיין אונטער די השגחה פונעם מנהל. יעדע ביכל דארף ווערן באשטעטיגט אויב מען קען דאס קויפן, עס זאל חס ושלום נישט זיין קיין ביכלעך וואס זענען נישט ערליך.
בעט די מלמדים זאלן אריינלייגן א חיות אין דאווענען, די קינדער זאלן דאווענען אזוי ווי דער רבי האט געוואלט, אויפן קול און מיט פאטשן מיט א חיות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
מאך נישט די זאכן בשום פנים ואופן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה ח, ט): "וְכָל מִי שֶׁאֵינוֹ לֹא חִגֵּר, וְלֹא סוּמָא, וְלֹא פִסֵּחַ, וְעוֹשֶׂה עַצְמוֹ כְּאַחַד מֵהֶם, אֵינוֹ מֵת מִן הַזִּקְנָה עַד שֶׁיִּהְיֶה כְּאֶחָד מֵהֶם", ווער עס מאכט זיך ווי ער איז קראנק כדאי צו נעמען געלט וכו' - וועט טאקע ווערן קראנק, ווער רעדט נאך אז מען פארטשעפעט זיך מיט די רעגירונג, מען זאגט זיי ליגנט; זאלסטו דאס נישט טון.
ברסלב'ער חסידים האבן א גרינגע פרנסה; אז מען טוט די ווילן פון רבי'ן, מען איז עוסק אין אנטרינקען ביימער (עיין סיפורי מעשיות, מעשה ג; חיי מוהר"ן, סימן תקמג, ועוד), מען פארשפרייט די הייליגע ספרים פון רבי'ן - האט מען שיין פרנסה, ממש די ווערטער וואס דער רבי זאגט (ספר המידות אות צדיק, סימן לג): "בִּזְכוּת הַצַּדִּיק תַּלְמִידָיו מִתְפַּרְנְסִים", בזכות דעם צדיק האבן די תלמידים פרנסה.
געב נישט איין די ליגנט אז דו ביסט משוגע כדי דו זאלסט באקומען געלט פון די רעגירונג; אז דו ווילסט פרנסה - נעם א זעקל ספרים, קונטרסים, גליונות וכו' וכו' - און גיי מזכה זיין נשמות ישראל, וועסטו האבן גרויס שפע.
אפילו אין אמעריקע וואו די הפצה איז מצומצם, מען קען נאר גיין צווישן אידן - זענען די מפיצים די עשירים; א מפיץ מאכט אין איין שעה וואס א אינגערמאן ארבעט ביטער שווער א גאנצן טאג, אן קיין גוזמא; כל שכן אין ארץ ישראל וואס דו האסט מיליאנען אידן וואס מען האט זיי נעבעך אויסגע'שמד'ט, מיליאנען אידן וואס זענען נעבעך ווייט פון די תורה, קען מען זיי צוריק ברענגען צום אייבערשטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
מען דארף געבן אסאך אויפמערקזאמקייט פאר די קינדער; זיכער ווען די קינדער בעטן עס, זיי בעטן: "מאמע געב מיר ליבשאפט" - דארף מען זיי געבן ווארעמקייט און ליבשאפט.
בפרט היינטיגע טעג וואס עס בלאזן ווינטן וואס קינדער פון גוטע שטיבער פאלן לא עלינו אוועק - דארף מען געבן אסאך ווארעמקייט פאר יעדן קינד, אסאך גוטע ווערטער.
ווער רעדט נאך, די עלטערן וואס דער אייבערשטער האט זיי מזכה געווען צו טון מיט נשמות ישראל, זיי געבן אוועק זייער לעבן פאר העלפן אנדערע - די מוזן נאך מער אכטונג געבן עס זאל נישט זיין אויפן חשבון פון די אייגענע קינדער.
מיר האבן געהאט א תלמידה אין בית פיגא (זי האט שוין חתונה געהאט) וואס האט מיר געשריבן א בריוו אלס קינד מיט די ווערטער: "ווען איך גיי חתונה האבן, וועל איך קיינמאל נישט טון חסד מיט אנדערע, איך וועל זיין א ווארעמע מאמע פאר מיינע קינדער"; וואס איז געווען די מעשה? איר מאמע איז א גרויסע בעלת חסד, זי טוט חסד טאג און נאכט, אבער עס איז אויף די חשבון פון די קינדער; די מיידל איז געווען גאר יונג ווען זי האט געשריבן די ווערטער.
דער אייבערשטער האט אייך געגעבן די זכיה צו העלפן נשמות ישראל, דארפט איר אבער לייגן אייערע קינדער די ערשטע; זיי מחזק זיין און זיי געבן אייער צייט.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
... תחי'
איך האב געהערט פון די מנהלת זייער גוטע גריסן אויף אייך, אז איר זענט א גוט קינד, איר לערנט גוט און איר האט גוטע מידות.
איך וועל שרייבן פאר אייערע עלטערן די שיינע גריסן, איך בין זיכער זיי וועלן זייער פרייליך זיין צו הערן די שיינע גריסן.
מוהרא"ש זאגט, דער עיקר זאל מען בעטן אויף שמחה; זאלט איר יעדן טאג בעטן די תפילה: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל זיין צופרידן מיט מיר אליין, איך זאל אלץ זיין פאזעטיוו"; עס איז א מחי' אז מען רעדט צום אייבערשטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש טברי'
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דו פרעגסט, היות עס זענען דא אינגעלייט וואס קומען צומאל ביינאכט צום גמרא שיעור און זיי ברענגען מיט זייער קליין קינד, דו ווילסט וויסן וואס איז ריכטיג.
ריכטיג איז צו קומען אין שול לערנען און דאווענען, א שול איז נישט געמאכט פאר בעבי-סיטינג, א שול איז פאר תורה ותפילה.
יעדע זאך האט אבער א כלל און א יוצא מן הכלל, דאס איז די שווערע ארבעט פון זיין א גבאי, צו וויסן ווען זאגט מען, פאר וועם זאגט מען און ווי אזוי זאגט מען. אזוי ווי דער הייליגער חתם סופר זכותו יגן עלינו טייטשט (הובא בספר ליקוטי חבר בן חיים, חלק א), חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו:): "כיון שנצטרך אדם לבריות", אז דאס מיינט מען נישט א מענטש וואס דארף צוקומען צו אנדערע, נאר דאס מיינט מען א רב אדער א גבאי, וואס מענטשן דארפן צוקומען צו אים, "פניו משתנה ככרום", זאגט מען אים, 'דו דארפסט האבן אפאר ערליי פנים'ער', א פנים וואס טוישט זיך, "שיודע להלך נגד רוחו של כל אחד ואחד", ער דארף וויסן ווי זיך אום צו גיין מיט יעדן איינעם; איינעם ווייזט מען א ווייכע פנים, איינעם מער א שטרענגע וכו'.
דער עיקר זאלסטו זען עס זאל זיין ליבשאפט אין ענקער ד' אמות; יא קליינע קינדער, נישט קליינע קינדער - נישט אין דעם ליגט די הצלחה פון דער שול, די הצלחה ליגט אין די ליבשאפט; ווייל ווען אלע מתפללים וועלן זיך שטארק ליב האבן - וועט שיינען אויף ענק די זיסע איינגענעמע ליכטיגקייט פונעם אייבערשטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי' מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי
איך האב געהערט די הודעה.
מען דארף אויסלערנען די תלמידות, יעדע מאל מען הויבט אן שרייבן זאל מען אנהייבן מיטן דערמאנען דעם אייבערשטנ'ס נאמען, ווי צום ביישפיל בס"ד אדער ב"ה. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, די מקור קומט פון די הייליגע חשמונאים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה, יח:) די יוונים האבן גוזר געווען מען זאל נישט מזכיר זיין שם שמים, "וכשגברה מלכות חשמונאי ונצחום", און ווען די הייליגע חשמונאים האבן געווינען די מלחמה, "התקינו שיהו מזכירין שם שמים אפילו בשטרות", האבן זיי מתקן געווען מען זאל דערמאנען דעם אייבערשטנ'ס נאמען נישט נאר ביים רעדן נאר אויך ביים שרייבן; מען לערנט אויס די קינדער, יעדע מאל מען הויבט אן שרייבן, שרייבט מען: בס"ד - די ראשי תיבות פון בסייעתא דשמיא, ב"ה - די ראשי תיבות פון ברוך השם, לה"ו - די ראשי תיבות פון לה' הארץ ומלואה, אדער: בעהי"ת בעזרת השם יתברך.
איך פריי זיך זייער אז מען לערנט הלכה, דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער זאגט (ספר ויואל משה מאמר לשון קודש, אות לב; מט) מען זאל לערנען מיט פרויען און מיידלעך הלכות שבת, הלכות ברכות, וכדומה.
דער עיקר דארף מען אריינלייגן כוחות אין הלכה למעשה, ווייל אז מען וועט לערנען נאר די כללים, צום ביישפיל ביי הלכות בישול - אז מען וועט לערנען די הלכות פון כלי ראשון כלי שני, עירוי, לח, יבש - אן עס ארויסברענגען אויף אקטועל - וועלן די מיידלעך גארנישט וויסן; די ריכטיגע צוגאנג איז, נאכן ענדיגן הלכות בישול - אויסלערנען אויף למעשה; ווי אזוי מאכט מען שבת א קאווע? מעג מען שבת מאכן טיי? ווען לייגט מען די לאקשן שבת, אין די זופ? אדער אין טעלער איידער מען לייגט די זופ? מעג מען לייגן זאלץ אינעם טאפ נאכן איר אראפנעמען פון פייער? און וואס טוט זיך אין טעלער? דאס איז די ריכטיגע וועג צו לערנען.
אזוי אויך ווען מען לערנט הלכות יחוד שטעלט מען אין אנהויב אוועק די כללים, אבער מען מוז עס ענדיגן מיט אלע פרטים און פרטי פרטים, זיי זאלן וויסן ווי אזוי צו זיין אפגעהיטן.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
... תחי', טברי'
אייער טאטע האט מיר געשריבן אז איר האט געענדיגט די זעכצנסטע מאל תהילים; עס איז א שיינע זאך צו הערן אז א קינד פון אכט יאר האט די פארשטאנד וואס עלטערע האבן נישט, פון דאס גרויסקייט פון זאגן תהילים.
זייט שטארק, זאגט יעדן טאג אביסל תהילים. אויך זאלט איר זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן אין אייער שפראך, אין אידיש; בעטס דעם אייבערשטן וואס איר דארפט, אויך זאלט איר בעטן פאר אמונה און פאר שמחה.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, טברי'
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך האב זייער הנאה אז דו האסט א שיעור אין ספר המידות, דער רבי האט געזאגט אז דער ספר האט אים געמאכט פאר א איד. ווען דו לערנסט די ספרים זאלסטו זיך מתבודד זיין; בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע מידה, ווי אזוי מען איז זוכה צוצוקומען צו דעם.
דו פרעגסט וואס איז פשט וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות גניבה וגזילה, סימן י): "מִי שֶׁמְּעָרֵב מַשְׁקָיו בְּמַיִם, גַּנָּבִים בָּאִים עָלָיו", ווער עס מישט אריין וואסער אין טרינקען - וועלן קומען צו אים גנבים.
דער רבי רעדט פון איינער וואס טוט גניבות, ער פארקויפט מילך אדער וויין און ער מישט אריין וואסער, ער טוט גנב'ענען פון אנדערע, איז מידה כנגד מידה - וועלן קומען צו אים אויך גנבים און גנב'נען פון אים, אבער פאר זיך מעג מען אויסמישן טרינקען מיט וואסער; דער רבי רעדט פון פארקויפן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
אויף דיין טענה אז קינדער ליינען די בריוו און זיי פרעגן שאלות וכו'; שלמה המלך זאגט (משלי כו, ד): "אַל תַּעַן כְּסִיל כְּאִוַּלְתּוֹ", ענטפער נישט דעם נאַר אויף זיינע נארישע פראגעס, "פֶּן תִּשְׁוֶה לּוֹ גַם אָתָּה", טאמער וועסטו אויך ווערן א נאַר; דיר וואלט איך נישט געענטפערט, אבער היות דו מאכסט א טומל, און תמימי לב ווערן נאכגעשלעפט נאך דיר - וועל איך זיי ענטפערן.
עס איז דא א קאטשקע, וואס ווען זי זעט דעם בער ווערט זי דערשראקן, זי שטעקט אריין דעם קאפ אין דער ערד און אזוי ווערט זי בארואיגט, זי זעט מער נישט דעם בער, ביז דער בער קומט און פארציקט איר; אזא פנים האבן די אלע וואס זאגן 'מען זאל נישט רעדן פון קדושה צו קינדער', מען שטעקט אריין די קאפ אין דער ערד ביז עס קומט א מניוול און הרג'עט דאס קינד, השם ישמרינו.
וואס שטייט אין די בריוו? עס שטייט דאך נאר פון די הייליגע אמונה און פון קדושת הברית; וואלט יעדע טאטע געדארפט געבן פאר די קינדער צו ליינען די בריוו, די קינדער זאלן אויסוואקסן מיט אמונה און קדושת הברית, זיי זאלן וויסן ווי זיך צו היטן סיי ביי זיך און סיי פון אנדערע. אז דיין קינד וועט ליינען די בריוו און ער וועט דיך פרעגן: "טאטע, וואס מיינט פגם הברית?" וועסטו האבן א געלעגנהייט אים אויסצולערנען ווי צו זיין אפגעהיטן; וואס בדרך כלל רעדן נישט עלטערן פון קדושה, און אפילו די וואס רעדן שוין יא - מורמלען זיך אונטער אפאר ווערטער וואס קינדער כאפן נישט אויף; זיי ווייסן נישט ווי אזוי זיך צו פירן, עס איז זיי שווער ווי און ווען אנצוהייבן רעדן פון דעם. אז דיין קינד וועט פרעגן: "טאטע, וואס איז פגם הברית?" זאלסטו זאגן: "פגם הברית מיינט מען טאר נישט אנרירן אות ברית קודש, דער אייבערשטער זאגט מען דארף זיין הייליג", און אז דיינע טעכטער וועלן פרעגן: "וואס מיינט קדושת הברית?" זאלסטו זיי אויך זאגן: "מען טאר נישט גיין אין א ווינקל מיט א חבר'טע זיך אנרירן אונטער די קליידער, דער אייבערשטער זאגט מען זאל זיין הייליג"; דו וועסט האבן א גוטע געלעגנהייט צו אויסלערנען דיינע טעכטער אז קיינער קען נישט שפילן מיט זייער גוף וכו'.
דערווייל, וואס טוט מען? 'ניין, ביי אונז רעדט מען נישט פון דעם!' ביי אונז שטעקט מען אריין דעם קאפ אין דער ערד און מען זעט נישט דעם בער; נישטא קיין מניוולים, נישטא קיין פראבלעמען, ביז דער בער - דער מניוול - קומט השם ישמרינו, און קינדער פאלן אוועק פון אידישקייט, און מען וויינט אז די יוגענט פאלט אוועק, מען זוכט עצות, מען זוכט וועם צו באשולדיגן; ווען רוב רובם פון די וואס לאזן אפ אידישקייט און די וואס נעמען זיך דאס לעבן - איז ווייל דאס לעבן איז זיי מער נישט ווערד, ווייל מען האט זיי מטמא געמאכט השם ישמרינו.
דיקא די בריוו, די ספרים און קונטרסים וואס מוהרא"ש האט געשריבן - דאס טוט ראטעווען דעם דור; ווייל וויפיל בחורים און אברכים וויינען אז זיי האבן נישט געוואוסט פון קדושת הברית, זיי קומען פון שטיבער וואס מען רעדט נישט פון דעם, אויך אין חדר און אין ישיבה רעדט מען נישט פון דעם, און נאר דורך די ספרים זענען זיי געווארן ערליך און געוויסט ווי זיך צו אכטונג געבן אויף ווייטער.
וויפיל ווייבלעך וויינען אז זיי האבן געטון נישט גוטע מעשים אין שולע, און יעצט איז דאס לעבן ביטער שווער; זיי וויינען 'קיינער האט אונז נישט געלערנט פון וואס זיך צו היטן'.
די בריוו איז נישט פאר דיר, שלמה המלך ווארנט אונז נישט צו האבן צוטון מיט א נאַר, "פָּגוֹשׁ דֹּב שַׁכּוּל בְּאִישׁ וְאַל כְּסִיל בְּאִוַּלְתּוֹ" (משלי יז, יב), ענדערש זאל מען זיך אנטרעפן מיט א פארציקנדע בער ווי זיך טענה'ען מיט א נאַר, אבער די תמימי לב וואס הערן ליצנות זאלן וויסן ווי אזוי צו מחנך זיין די קינדער; רעדן צו די קינדער פון קדושת הברית. מען דארף נישט רעדן איבריגע ווערטער, נאר זאגן: "דער אייבערשטער לאזט נישט אנרירן וכו'".
איך האף דו וועסט אפלאזן די ליצנות.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישב, כ"ג כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
מארגן נאכט צינדט מען שוין די הייליגע מנורה, איך וויל דו זאלסט יעצט גיין פאר אפאר מינוט התבודדות, שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער וואס איז מיט מיר? וואס בין איך אזוי אנגעצויגן? וואס בין איך אזוי בקטנות הדעת? אין אזא צמצום? וואו איז מיין אמונה? וואו איז מיין בטחון? הייליגער באשעפער דו געבסט מיר דאך נאר גוטס, דו ביסט אזוי גוט צו מיר און איך בין נאר פול מיט טענות? האב רחמנות אויף מיר, זיי מיך מקרב צו דיר; ווען וועל איך שוין אנהויבן זיין א מכיר טובה? ווען וועל איך שוין אנהויבן דיך לויבן? איך בין דאך א כפוי טובה, איך רעד מיך אפ, און איך זארג און זארג, איך ווייס נישט וואס איז מיט מיר".
עפעס א טויש דארף געשען; דו קענסט נישט אהיימקומען צינדן די מנורה מיט אזא נערוועזקייט, די קינדער ציטערן פון דיר, דו דארפסט עמערדזשענסי גיין רעדן צום אייבערשטן, ארויסנעמען די כעס און עצבות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס איז נישט כדאי זיך אוועק צו ציען, איבעראל דארף מען רחמי שמים מיט קינדער.
גוטע קינדער האט מיט די תפילות פון די עלטערן. מען האט געפרעגט דעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער האט זוכה געווען צו אזעלכע גוטע קינדער, האט דער הייליגער חתם סופר געענטפערט: "יעדע נאכט בשעת איך האב געזאגט תיקון חצות האב איך אנגעפילט א כוס מיט טרערן, איך האב געבעטן פאר גוטע קינדער"; דאס איז דער וועג ווי אזוי מען איז זוכה צו ערליכע דורות.
דאס וואס איר שרייבט אז די קינדער קומען אהיים פון ישיבה און זיי זאגן 'מיר ווילן זיך פירן ווי די בחורים אין ישיבה וכו'', - מען טאר נישט ווערן דערשראקן, מען דארף זיי זאגן: "ביי אונז טוט מען אזוי", "ביי אונז אין די משפחה מאכט מען אזוי".
עלטערן דארפן נישט געבן קיין דין וחשבון פאר די קינדער ווי אזוי צו פירן א שטוב; וויי און ביטער איז פאר די וואס פרעגן די קינדער ווי אזוי צו פירן די שטוב, קינדער האבן ליב צו פרובירן באקומען וואס זיי דארפן, אבער באמת האבן זיי נאך מער ליב צו האבן עלטערן וואס ווייסן וואס זיי ווילן און זענען זיי מחנך אויף די גוטע וועג.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
שמירת עיניים פארלירט מען נישט ביי הפצה, עס איז א גוטע וויץ; אלע מוטשען זיך מיט שמירת עיניים אן הפצה.
גיי הפצה, דאס וועט פאררעכטן אלעס וואס דו דארפסט פאררעכטן, נישטא א זאך וואס פאררעכט פגם הברית ווי עוסק זיין אין פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, צוריק צו ברענגען מענטשן צו די קדושה.
גיי וואס מער הפצה און בעט דעם אייבערשטן זאלסט קענען היטן די אויגן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך פריי זיך זייער צו הערן אז מען האט געעפנט די וואך א בית פיגא שולע אין טברי'; דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין מיט גרויס הצלחה.
פארלאנגט פון די קינדער א שטארקע דיסציפלין; אין אנהויב וועט דאס זיין שווער פאר אייך, בפרט ביי די קינדער וואס קומען פון שטיבער וואס איז הפקר שטיבער, ווי די קינדער פירן די שטוב, די עלטערן זענען נישט מחנך. האט נישט מורא, פארלאנגט דרך ארץ מיט א שטארקקייט, נאר אזוי וועט זיין הצלחה.
איך ווייס אז אין היכל הקודש זענען דא אסאך חילוקי דעות בענין זה; עס זענען דא וואס זאגן 'מען טאר נישט זאגן פאר די קינדער וואס צו טון, מען טאר נישט זיין שטרענג'; איך ווייס נישט, איך האב געהערט אנדערש, אזוי האב איך מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, אז עס מוז זיין א שטארקע דרך ארץ. איך האב געהערט פון מוהרא"ש און איך הער נאכאלץ; איך לערן די בריוו, די הייליגע ספרים; דארט שטייט קלאר אז דרך ארץ דארף זיין, און אז דאס איז די ערשטע זאך, און נאר אזוי קען מען איבערגעבן פאר די תלמידים און תלמידות ווי זיך צו פירן בדרך התורה והיראה.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישלח, י"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
וואס זאל איך דיר זאגן, ביסט טאקע אראפגעפאלן אין שאול תחתית, דיינע אויגן זענען הפקר, דיינע מחשבות טראכטן פון שלעכטס, אבער דאך דארפסטו געדענקען אז דער אייבערשטער איז זייער גרויס, און מיט תשובה און הכנעה וועסטו אלעס קענען פאררעכטן.
לערן תורה, דאס איז דער גרעסטער תיקון, לערן יעדן טאג דעם בלאט גמרא אפילו בלי הבנה, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין - דאס וועט פארברענען אלע קליפות און דיך צוריק ברענגען צום אייבערשטן.
היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע שיעור אין ישיבה. א שאד דו קומסט נישט בקביעות אין צייט; וועסט האבן אזויפיל חיזוק, דיין שבת וועט אנדערש אויסזען אז דו וועסט קומען צום שיעור הערן דעם רבינ'ס דיבורים, עס וועט דיך אויפוועקן פון שלאף, דו וועסט צוריק אנהויבן בענקען צום אייבערשטן און זיך פירן ערליך.
מיר האבן געעפנט די וואך אונזער "ילד שעשועים", א פלאץ פאר קימפעטארינס, זיך אפצוריען און קומען צו די כוחות. די משפחות אין שטעטל העלפן זייער, יעדער איז זייער פרייליך פארן ילד שעשועים.
אויך גרייטן מיר זיך שוין צו עפענען די מצה בעקעריי אין שטעטל, עס זאל זיין מצות פאר אנשי שלומינו.
מענטשן פרעגן מהיכן ירק זה חי, ווי איז דא אזויפיל געלט אין היכל הקודש? אזא שיינע שטעטל אויפצושטעלן, אין אזא קורצע צייט איז דא מוסדות - פון א חדר ביז א סקול בית פיגא, ישיבה, כולל, בתי מדרשים און מקוואות, א מצה בעקעריי, יעצט א ילד שעשועים - פון וואו קומט די געלט? דער ענטפער איז: "מיר בעטן דעם אייבערשטן, מיר האבן נישט קיינעם אויף וועם זיך צו פארלאזן, מיר גייען צום אייבערשטן; מיר דאנקען און מיר בעטן". אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כה.) א אידענע איז געקומען צו רבי חנינא בן דוסא, זי האט זיך באקלאגט אז זי בויט א הויז און די העלצער וואס האלט די דאך איז צו קורץ, האט דער צדיק געבעטן דעם אייבערשטן און איר אנגעוואונטשן, דערציילט די גמרא, פלימו זאגט: "אני ראיתי אותו הבית", איך האב געזען די דירה, און מען האט מיר געזאגט: "בית זה", דעם הויז "שקירה ר' חנינא בן דוסא בתפלתו", איז וואס רבי חנינא בן דוסא האט געמאכט מיט תפילה; דאס איז אונזער סוד: 'תפילה, תפילה און נאכאמאל תפילה'.
קום צום שיעור, וועסט זיך אויפוועקן פון שלאף.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי
איך האב נישט גענוג ווערטער אייך צו דאנקען פארן העלפן אונזער שטעטל, אונזער קהילה – מיטן מאכן מסיבות אינמיטן טאג פאר נשות אנשי שלומינו זאלן זיך קענען אביסל אויסלופטערן און זיך אנשעפן פרישע כוחות.
דער שטעטל איז פאר א טייל משפחות בחינת גן עדן און פאר א טייל - וכו'; עס זענען דא משפחות וואס זאגן 'מיר שפירן זיך געטרעפּט אין שטעטל (פארכאפט)', זיי זענען די נאטור פון ארויסגיין, שפאצירן, זען מענטשן, זיי זענען צוגעוואוינט צו גיין קוקן יעדן טאג ווי מענטשן קויפן און גייען וכו' וכו', און אין שטעטל איז דאס נישטא; שפירן זיי ממש איינגעשפארט, און אז איר מיט נאך טייערע פרויען מאכן יעדע וואך אקטיוויטעטן פאר פרויען פארמיטאג, זיך צו טרעפן – טוט איר מיר זייער זייער א גרויסע טובה, עס העלפט אין אלע בחינות. ווייל אז מען איז נישט פרייליך – קלאפט עס אויס אויף יעדן; אויפן מאן, אויף די קינדער, און אויף די פלאץ; מען הויבט אן ווערן ברוגז אויף די פלאץ, דאס איז זייער נישט גוט.
דעריבער זאג איך אייך א גרויסן יישר כח, און כה לחי.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
אז דו ווילסט מצליח זיין אין לערנען, דו ווילסט געדענקען דאס לערנען, און ווען דו ענדיגסט א סימן אין שלחן ערוך, א מקצוע – צו קענען די הלכות קלאר – זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם; ביים דאווענען ביי אהבת עולם אינדערוואכן, און ביי אהבה רבה - זאלסטו זיך אפשטעלן און בעטן: "ותן בלבינו בינה להבין ולהשכיל וכו'". "והאר עינינו בתורתיך" – זאלסטו בעטן מיט טרערן אז עס זאל דיר ליכטיג ווערן די אויגן אין די תורה; אנשטאט זיצן אויף איין סעיף א לאנגע צייט און קוועטשן אזוי לאנג - זאלסטו דאווענען און וויינען צום אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין לכתרה של תורה.
גיי התבודדות יעדן טאג צופרי, אינמיטן טאג און ביינאכט, און בעט אסאך פאר דעם; זאלסט פארשטיין די תורה, און זוכה זיין ללמוד וללמד לשמור ולעשות.
ווייז דעם בריוו פאר אלע כולל אינגעלייט.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
א גרוס פון דיינע ליכטיגע קינדער; זיי לערנען פלייסיג און פירן זיך מיט מידות טובות, זיי זענען פון די אויסגעצייכנטע בחורים ביי אונז אין ישיבה.
מען קען קויפן ביליגע אינסטרומענטן, פלעסטיק פייפערס; אפשר איז כדאי דאס צו קויפן פאר דיינע קינדער, אז ביי הפסקה זאלן זיי זיך אויסלערנען שפילן אויף כלי זמר. אויסער די מעלה פון קענען שפילן ניגונים, זיך מחי' זיין מיט א ניגון – איז אויך גוט זיי זאלן האבן וואס צו טון און נישט גיין אין די גאסן אין ליבערטי; אין לייברערי, אדער אפילו אין גראסערי – וואס איז בעצם נישט שלעכט, אבער די בחורים האבן אנגעהויבן גיין נאך געלט דארט פאר עסן, פאר פיצא; ענדערש זאלן זיי האבן גוטע זאכן מיט וואס צו זיין באשעפטיגט.
אויך איז א שאד אז זיי קומען נישט ביינאכט צום הלכה שיעור; איך האב געמאכט מוצאי שבת א מלוה מלכה פאר די בחורים וואס לערנען הלכה, איך וואלט זיך זייער געפרייט צו דיינע קינדער.
הצלחה בכל ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וישלח, ט"ז כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי
יעצט ווען עס קומט די הייליגע חנוכה טעג זאלסטו אויסטיילן פושקעס און ראפעלס פאר די קינדער זיי זאלן גיין נאך געלט פאר די חדר, חנוכה איז א מנהג אז קינדער גייען צוזאמנעמען צדקה (עיין מגן אברהם ריש סימן תרע); מען דארף מאכן א פראגראם אז אלע קינדער וואס ברענגען אריין כך וכך - וועלן באקומען א באלוינונג.
לערן אויס די קינדער זיי זאלן גיין נאך צדקה, און לערן זיי ווי אזוי מען בעט צדקה, ווי מען באדאנקט זיך און אזוי ווייטער.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
שפיר זיך נישט שלעכט אדער נישט נאנט צו ברסלב – אז דו שיקסט דיין קינד אין אן אנדערע מוסד; מען ווערט נישט מער ברסלב אז מען שיקט די קינדער אין ברסלב.
מען ווערט מער ברסלב ווי מער מען שמועסט מיטן אייבערשטן, און ווי מער מען פרובירט צו זיין פרייליך און דורכן לערנען דעם רבינ'ס ספרים.
בנוגע וכו'; ענדערש זאלסטו ווארטן מיט די דירה און דאס נישט פארדינגען אדער פארקויפן, האלט עס פאר דיר.
טאנץ יעדן טאג, טאנץ אין דיין אפיס, קיינער דארף נישט זען, אבער טאנץ: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו".
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער באליבטער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי
האסט נישט קיין אנונג ווי חשוב א מלמד איז אין הימל, א מלמד טראכט ביי זיך 'וואס? ווער דארף מיך? ווער ווייסט ווי שווער איך ארבעט?' אבער ווען ער וואלט געוואוסט ווי אזוי מען קוקט אויף אים אין הימל – וואלט ער נישט געווען צעבראכן, נאר משונה פרייליך.
זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט, גיי יעדן אינדערפרי שפאצירן מיטן אייבערשטן; הויב אן מיט תודה והודאה, דאנק פאר דיין לעבן, פאר דיין משפחה, פאר דיין הייליגע ארבעט און בעט פאר דיינע קינדער און דיינע תלמידים.
פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיך זייער ליב.
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
מרת ... תחי'
חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, ט) אויף וועלכע פרוי פאסט דעם טיטל "אשה כשרה"? "העושה רצון בעלה", די פרוי וואס טוט דעם מאנ'ס ווילן; דאס מיינט מען די פרוי וואס שפירט נישט קיין טעם אין לעבן אינאיינעם וכו', עס איז איר שווער דאס חתונה געהאטע לעבן, עס איז איר שלעכט די גאנצע זאך; דאך טוט זי דעם מאנ'ס ווילן, ווייל דאס איז רצון השם יתברך - פאר די פרוי פאסט די טיטל 'אשה כשרה'.
וואויל זענען די פרויען וואס טוען די ווילן פונעם אייבערשטן, זיי היטן זייער מאן פון שלעכטס; וועלן זיי זוכה זיין צו נחת פון זייערע דורות און צו א שיינע ליכטיגע "גן עדן".
בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"ד לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב
שטארק זיך מיט אמונה ובטחון, דאס וועט דיר ברענגען פרנסה, און לאז אפ די דאגות; ווייל זארגן שוואכט אפ.
חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ע.): "שלשה דברים", דריי זאכן, "מכחישים כחו של אדם", מאכט שוואך דעם מענטש, "ואלו הן, פחד", איינע פון זיי איז פחד, זאגט רש"י (דבור המתחיל פחד): "דאגה, שדואג על דבר העתיד, כגון טירוד מזונות", דאס זארגן אויף זאכן פון שפעטער, צום ביישפיל 'ווי וועל איך האבן מארגן עסן?' "או פחד אויב", אדער זארגן וועגן 'אפשר וועט ווערן באלד א מלחמה?' וכו'.
אמונה איז די בעסטע עצה פאר פרנסה. עס שטייט (תהילים לז, ג): "בְּטַח בַּה' וַעֲשֵׂה טוֹב, שְׁכָן אֶרֶץ וּרְעֵה אֱמוּנָה", וּרְעֵה – די פרנסה, אֱמוּנָה – קומט דורך אמונה.
