בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת עקב, י"ג מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

הערט נישט אויס די וואס רעדן צו אייך קעגן אייער מאן וכו', ווייל ווער עס רעדט צו א פארפאלק זיך צו גט'ן - דער איז א שליח פונעם שטן, זאל זיין ווער זאל נאר זיין.

איך בעט אייך זייער, שטארקט אייך מיט אמונה אינעם אייבערשטן, גלייבט באמונה שלימה אז וואס עס גייט אריבער אויף אייך איז נאר לטובה, און וויסן זאלט איר, מיט אלע שוועריקייטן וואס גייט אריבער אויף אייך - איז דאס נאכאלץ אסאך גרינגער ווי זיך גט'ן און זיין עלענד, אפגערעדט די צער וואס די קינדער גייען אריבער ווען טאטע און מאמע זענען צעטיילט; נאר אפילו פאר אייך אליין וועט זיין אסאך שווערער.

עס בוזשעווען ווינטן פון די לינקע גאס און עס שניידט אריין אין היימישע הערצער מיט געדאנקען פון די סטרא אחרא, זיי זאגן: "הער אויף ליידן", "גט זיך און פטור פון אלע צרות", און צענדליגער און הונדערטער משפחות צעטיילן זיך השם ישמרינו, און נאכדעם איז אזוי ביטער; מען קען זיך נישט פארשטעלן די ביטערע טעם וואס א גרוש און א גרושה שפירן, ערגער ווי טויט השם ישמרינו; מען איז פארוואגלט און פארווארפן, מען האט נישט קיין פלאץ אויף די וועלט.

אנטלויפן פונעם מאן מאכט נישט גרינגער, עס מאכט נאר שווערער; איין עצה איז דא, אנטלויפן צום אייבערשטן און נעמען די עצה פון רבי'ן, פון אזמרה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפב), זוכן גוטס אין זיך און זוכן גוטס אין יענעם; זוכט גוטע פינטלעך אין אייער מאן און טראכטס פון דעם, און לויבט אים און רימט אים - וועט אייך ווערן גרינגער.

דאנקט יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך - וועט איר אנהויבן שפירן א שטארקע נאנטקייט צום אייבערשטן, עס וועט אנהויבן קומען א טעם אין לעבן און אלע פראבלעמען וועלן אוועקפאלן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ואתחנן, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ ישראל

איך פריי זיך זייער אז דו העלפסט אויפשטעלן די חדר אין בני ברק, זאלסט זיין געבענטשט מיט אלע ברכות.

איך וואונטש דיר זאלסט האבן כח צו קענען העלפן סיי די חדר אין ירושלים, טבריה און די נייע חדר אין בני ברק.

אז דו וועסט זיך צובינדן צום אייבערשטן, דו וועסט זיך איבערגעבן צו אים און לעבן מיט א שטארקע אמונה - וועסטו קענען טון און טון.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, ערב ט' באב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד די חשוב'ע משפחה, משפחת ... שיחיו

המקום ינחם אתכם, דער אייבערשטער זאל אייך טרייסטן אויף די גרויסע ווייטאג פון די פטירה פון ענקער טייערע באליבטע מאמע, מרת ... עליה השלום; דער אייבערשטער זאל ענק טרייסטן, איר זאלט נישט וויסן מער פון קיין ווייטאג און צער.

ענקער מאמע איז ארויף אין הימל מיט אזויפיל גוטע מעשים, זי האט מיטגענומען אזויפיל זכותים מיט זיך, מען קען זיך נישט פארשטעלן דער שכר וואס איז איר אנגעגרייט אין הימל אויף אלע אירע מעשים טובים און פארן אויפברענגען אזא טייערע דור, ערליכע אידן, קינדער און אייניקלעך יראי השם.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא קטז.) ווען א מענטש גייט אוועק פון דער וועלט און לאזט איבער קינדער וואס גייען בדרך התורה, איז "כְּאִילוּ לֹא מֵת", עס איז אזוי ווי ער לעבט נאך. אזוי ווי עס שטייט (מלכים-א כא, יא): "וַהֲדַד שָׁמַע בְּמִצְרַיִם כִּי שָׁכַב דָּוִד עִם אֲבֹתָיו, וְכִי מֵת יוֹאָב שַׂר הַצָּבָא", דער קעניג פון מצרים האט געהערט אז דוד ליגט און זיין גענעראל יואב איז געשטארבן, פארוואס ביי דוד המלך שטייט "שָׁכַב דָּוִד" און ביי יואב שטייט "מֵת יוֹאָב"? נאר ווייל דוד המלך האט איבערגעלאזט קינדער צדיקים, הייסט עס נישט ווי ער איז געשטארבן נאר כאילו ער שלאפט; ענק האבן איר נישט פארלוירן, זי בלייבט מיט ענק.

די ווייטאג איז זייער גרויס, אז מען פארלירט א מאמע איז געפערליך; אבער איר דארפט מיט אלע ענקערע כוחות זיך שטארקן מיט אמונה, און חס ושלום נישט אריינפאלן אין עצבות, ווייל אויב די קינדער זענען בעצבות האט די נשמה פון דעם גרויס צער; דארפט איר זיך זייער שטארקן מיט אמונה, גלייבן אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט, (דברים לב, ד): "קֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא", דער אייבערשטער מאכט נאר גוט; מיט אמונה וועט איר קענען זיין בשמחה, אזוי וועט די נשמה האבן א רו.

דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אונז אלע און אונז שוין שיקן משיח צדקינו במהרה בימינו.

 

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת ואתחנן, ח' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פארשטיי אייער ווייטאג, איר ווארט שוין אזוי לאנג אויף א גוטע בשורה, און ווען איר האט זיך דערוויסט אז עס איז שוין דא גוטע נייעס זענט איר געווארן פרייליך, און יעצט איז דאס געווארן אויס, זענט איר זייער בצער.

ערשטנס זאלט איר וויסן אז אלעס איז פון הימל, דער אייבערשטער מאכט אלעס נאר צום גוטן, דער אייבערשטער מאכט אלעס מיט א פינקטליכער חשבון, אלעס איז פאר די טובה פונעם מענטש, עס קען נישט זיין בעסער ווי וואס דער אייבערשטער מאכט, און צווייטנס זאלט איר פון דעם ארויסנעמען חיזוק און זען אז איר קענט האבן קינדער; איר דארפט מער נישט זיין פארזארגט.

טראגט מיט זיך א מאגינעט, דער רבי זאגט (ספר המדות אות בנים, סימן פא): "מַאגִינֶט סְגֻלָּה לְבָנִים", א מאגינעט איז מסוגל צו האבן קינדער.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

 

 

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת דברים, ראש חודש מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

היינט איז ראש חודש אב; שטייט פון צדיקים, מען זאגט ביים ראש חודש בענטשן "מנחם-אב" - ווייל מיר טרייסטן דעם טאטן, מיר טרייסן דעם אייבערשטן מיט אונזערע מצוות ומעשים טובים וואס מיר טוען.

אויך שטייט פון צדיקים אז דיקא יעצט אין די טעג פון חורבן איז נתגלה געווארן דאס ליבשאפט פונעם אייבערשטן צו אונז. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא נד:) ווען די גוים זענען אריין אין קדשי קדשים חרוב מאכן דעם בית המקדש - זענען די כרובים געווען מעורים זה בזה, דאס איז די סימן פון ליבשאפט פונעם אייבערשטן צו אידישע קינדער.

וואו דו ביסט און אין וועלכע מצב דו געפינסט זיך - זאלסטו געדענקען אז דער אייבערשטער האט דיך ליב, ער איז מיט דיר ביי דיר און נעבן דיר, און אז מען לעבט מיט דעם - איז אלעס אנדערש; אז מען לעבט מיט די מחשבה 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר' - גייט אלעס אנדערש, דאס איז דביקות בה'.

מען טאר זיך נישט באדן פון ראש חודש ביז מוצאי ט' באב לשם תענוג, אבער לצורך מצוה, אדער לרפואה, אדער ווען מען טוט דאס אראפ צו נעמען די שווייס - מעג מען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א גוטן חודש.

 

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת מטות מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

וויפיל דארפן מיר דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר ווייסן פון אזא רבי, אזא רחמנות'דיגער רבי, אזא דערבארעמדיגער רבי וואס איז אונז מחי' און מחזק א גאנצן צייט, און פאר זיינע הייליגע תלמידים וואס שיינען אונז א ליכטיגקייט, מיר זאלן זיך מחזק זיין שטענדיג מיט אמונה.

דו האסט אזויפיל סטרעס און אזויפיל זאכן וואס גייען דיר נישט ווי דו ווילסט, אפשר איז כדאי זאלסט זיך חזר'ן די ווערטער וואס מוהרא"ש האט אונז געשריבן אין זיין צוואה; די ווערטער וועלן דיר זיכער אריינבלאזן פרישע כוחות און דו וועסט באקומען א שטארקע אמונה.

מוהרא"ש בעט אונז (צוואת מוהרא"ש, אות יד): "מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, אִיר דַארְפְט וִויסְן אוּן גֶעדֶענְקֶען אַז דָאס לֶעבְּן פוּן אַ מֶענְטְשׁ אוֹיף דִי וֶועלְט אִיז זֵייעֶר זֵייעֶר שְׁוֶוער אוּן בִּיטֶער, מֶען פְּרוּבִּירְט אוֹיס יֶעדְן מֶענְטְשׁ מִיט אַנְדֶערֶע שְׁוֶוערֶע נִסְיוֹנוֹת, אוּן דָאס אַלֶעס אִיז נָאר מִיטְן צִיל צוּ זֶען צוּ וֶועם דֶער מֶענְטְשׁ וֶועט זִיךְ וֶוענְדְן וֶוען עֶס קוּמְט אוֹיף אִים אַ צָרָה.

דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ אַז אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר שְׁטַארְקְן, אִיר זָאלְט זִיךְ נִישְׁט לָאזְן צוּבְּרֶעכְן פוּן קַיין שׁוּם שְׁוֶוערִיקֵייט וָואס גֵייט אוֹיף אַייךְ אַרִיבֶּער סֵיי בְּגַשְׁמִיוּת אוּן סֵיי בְּרוּחֲנִיוּת. אִיר זָאלְט אַייךְ פְּרוּבִּירְן צוּ הַאלְטְן פְרֵיילִיךְ אוּן לוּסְטִיג דֶעם גַאנְצְן לֶעבְּן. שִׂמְחָה אִיז דֶער כֵּלִי אַרָאפּ צוּ בְּרֶענְגֶען אַלֶע יְשׁוּעוֹת אוּן רְפוּאוֹת. וִוי מֶער פְרֵיילִיךְ אַ מֶענְטְשׁ אִיז, אַלְץ אַ גְרֶעסֶערֶע אוּן שֶׁענֶערֶע יְשׁוּעָה בְּרֶענְגְט עֶר אַרָאפּ. שִׂמְחָה בְּרֶענְגְט פַאר אַ מֶענְטְשׁ הַרְחָבַת הַדַעַת, אוּן וֶוען מֶען הָאט הַרְחָבַת הַדַעַת קֶען מֶען מְקַבֵּל זַיין אַלֶע גוּטֶע זַאכְן וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער שִׁיקְט, מֶען קֶען מְקַבֵּל זַיין אַלֶע רוּחְנִיוּת'דִיגֶע אוֹרוֹת פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן.

דֶער אֱמֶת אִיז אַז עֶס אִיז גָארְנִישְׁט דָא אוֹיסֶערְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט בַּאשַׁאפְן אוּן עֶר דֶערְהַאלְט דִי גַאנְצֶע וֶועלְט, עֶר פִירְט דִי וֶועלְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן דָאס אַלֶעס וָואס גֵייט אַרִיבֶּער אוֹיף אַ מֶענְטְשׁ צָרוֹת אוּן יִסוּרִים אִיז נָאר צוּ אוֹיסְלַייטֶערְן דֶעם מֶענְטְשׁ. דֶער מֶענְטְשׁ הָאט אַ שְׁוֶוערֶע גוּף, וָואס מֶען קֶען נִישְׁט אוֹיסְלַייטֶערְן נָאר דוּרְךְ שְׁוֶוערִיקַייטְן אוּן יִסוּרִים.

דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר זִיךְ פְרֵייעֶן וֶוען אִיר הָאט יִסוּרִים, חֲזַ"ל זָאגְן (בְּרֵאשִׁית רַבָּה ט) "טוֹב מְאֹד זוּ מִדַת יִסּוּרִין, שֶׁעַל יָדֶיהָ הַבְּרִיוֹת בָּאִים לְחַיֵי עוֹלָם הַבָּא" - דִי יִסוּרִים וָואס אַ מֶענְטְשׁ הָאט, אִיז זֵייעֶר גוּט פַאר אִים, וַוייל דָאס בְּרֶענְגְט אִים צוּ חַיֵי עוֹלָם הַבָּא. דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר זִיךְ פְרֵייעֶן אַז אִיר בַּאקוּמְט דִי יִסוּרִים וָואס וֶועט אוֹיסְלַייטֶערְן אֵייעֶר גוּף פוּן אַלֶע שְׁלֶעכְטֶע זַאכְן וָואס הָאבְּן זִיךְ אָנְגֶעקְלֶעבְּט אִין אִיר.

גֶעדֶענְקְט גוּט וָואס דִי חֲזַ"ל זָאגְן (בְּרָכוֹת ה.) כָּל שֶׁהַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא חָפֵץ בּוֹ, מְדַכְּאוֹ בְּיִסּוּרִין. וְאִם קִבְּלוֹ בְּאַהֲבָה, יִרְאֶה זֶרַע יַאֲרִיךְ יָמִים" - וֶועם דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט לִיבּ, שִׁיקְט עֶר אִים יִסוּרִים, אוּן אוֹיבּ דֶער מֶענְטְשׁ אִיז עֶס מְקַבֵּל בְּאַהֲבָה, וֶועט עֶר הָאבְּן גוּטֶע קִינְדֶער אוּן אַ לַאנְג לֶעבְּן.

מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, וָואס זָאל אִיךְ אַייךְ זָאגְן? אִיר קֶענְט זִיךְ נִישְׁט פָארְשְׁטֶעלְן וִויפִיל יִסוּרִים אוּן עַגְמַת נֶפֶשׁ אִיךְ הָאבּ גֶעלִיטְן אוֹיף דֶער וֶועלְט, אִיךְ הָאבּ מַמָשׁ נִישְׁט גֶעהַאט קַיין אֵיין גוּטְן טָאג אִין מַיין לֶעבְּן, אָן קַיין גֻּזְמָא. אִיךְ הָאבּ יֶעדְן טָאג גֶעוֵויינְט פוּן דִי פִילֶע צַעַר אוּן עַגְמַת נֶפֶשׁ וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעהַאט פוּן אַלֶע זַייטְן, פוּן אִינֶעוֵויינִיג אוּן פוּן אִינְדְרוֹיסְן. אָבֶּער אִיךְ הָאבּ זִיךְ שְׁטֶענְדִיג גֶעטְרֵייסְט מִיט דֶעם אַז בָּרוּךְ ה' אִיךְ גְלֵייבּ אִינֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אִיךְ וֵוייס אַז אַלֶעס הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אַלֶעס וֶוערְט גֶעפִירְט מִיט אַ גֶעוַואלְדִיגֶע הַשְׁגָחָה פְּרָטִית, אוּן אִיךְ בִּין נָאר אַנְטְלָאפְן שְׁטֶענְדִיג צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אוּן נָאר דָאס הָאט מִיר גֶעהָאלְפְן אִיבֶּערְקוּמֶען מַיינֶע צָרוֹת אוּן יִסוּרִים.

דֶערִיבֶּער זָאלְט אִיר אוֹיךְ טוּן דִי זֶעלְבֶּע, אִיר זָאלְט חַס וְשָׁלוֹם נִישְׁט הָאבְּן קַיין טַעֲנוֹת אוֹיפְן אֵייבֶּערְשְׁטְן, זִיךְ נִישְׁט אָפְּרֶעדְן אוֹיפְן אֵייבֶּערְשְׁטְן. גֶעדֶענְקְט וָואס דִי חֲזַ"ל זָאגְן (תַּנְחוּמָא תֵצֵא) "צָרִיךְ הָאָדָם לְהַחְזִיק טוֹבָה לְהַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בִּזְמַן שֶׁהַיְסוּרִין בָּאִין עָלָיו, לָמָה? שֶׁהַיְסוּרִין מוֹשְׁכִין אֶת הָאָדָם לְהַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא" - אַ מֶענְטְשׁ דַארְף דַאנְקֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן וֶוען עֶר שִׁיקְט אִים יִסוּרִים. פַארְוָואס? וַוייל דִי יִסוּרִים שְׁלֶעפְּן דֶעם מֶענְטְשׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן. נָאךְ זָאגְן דִי חֲזַ"ל (סִפְרִי וָאֶתְחַנַּן) "יְהֵא אָדָם שָׂמֵחַ בְּיִסּוּרִין יוֹתֵר מִן הַטוֹבָה, שֶׁאִילוּ הָאָדָם בְּטוֹבָה אֵין נִמְחָל לוֹ עָווֹן שֶׁבְּיָדוֹ, וּבִּיְסוּרִין נִמְחָל לוֹ" - אַ מֶענְטְשׁ דַארְף זִיךְ מֶער פְרֵייעֶן מִיט דִי יִסוּרִים וָואס עֶר בַּאקוּמְט וִוי מִיט דִי גוּטְס וָואס עֶר בַּאקוּמְט, וַוייל וֶוען אַ מֶענְטְשׁ הָאט נָאר גוּטְס וֶועט עֶר מִיט דֶעם נִישְׁט אָפְּקוּמֶען זַיינֶע עֲבֵירוֹת, אָבֶּער וֶוען עֶר הָאט יִסוּרִים וֶועט דָאס אָפְּמֶעקְן אַלֶע זַיינֶע עֲבֵירוֹת.

*

איך האב דיר מעתיק געווען א חלק פון די אות; הלואי וואלסטו זיך געמאכט א שיעור אין דעם קליינעם ספר צוואת מוהרא"ש, און דאס געלערנט - וואלסטו נישט אזוי צעבראכן געווארן פון יעדע זאך וואס גייט אויף דיר איבער.

בנוגע דעם קאמפיין; איך האף דו וועסט העלפן צוזאמנעמען געלט פאר דיין מוסד, איך האף דו שעמסט זיך נישט מיט מיר און דו וועסט בעטן אלע דיינע באקאנטע זאלן העלפן דיין מוסד.

היינט נאכט וועט אם ירצה ה' זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין שטעטל, אין בית המדרש היכל ראזענבערג הינטן ביי די בחורים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

 בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת פנחס, שבעה עשר בתמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

וויפיל איך וועל דיר שרייבן - זע איך אז מען דארף נאך און נאך שרייבן, ווייל לפי וואס עס גייט אריבער אויף אונז, די נסיונות זענען אן א שיעור און מען פאלט כסדר אין חלישות הדעת - דארף מען האבן כסדר נאך און נאך חיזוק.

מוהרא"ש האט דאס גע'חזר'ט מיט אונז הונדערטער און טויזנטער מאל, אז דאס גרויסקייט פון א איד מעסט מען לויט ווי אזוי ער דערהאלט זיך און האט נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן.

לערן א בלאט גמרא. מיר האבן יעצט אין די גמרא (גיטין נא) די סברה אז א מענטש קען נישט זיין קיין כופר הכל, אבער מודה במקצת - דאס געפינט מען יא ביי מענטשן; ער גלייבט אודאי אינעם אייבערשטן, אבער ער נעמט פאר זיך אויך עפעס קרעדיט, זאגט די תורה אן עצה, ער זאל שווערן, דאס טוט מען מיט א ספר תורה און תפילין; גיי צו די תורה, לערן תורה און טו אן תפילין - וועסטו שוין זיין א מודה הכל, אז דער אייבערשטער טוט אלעס.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דער אייבערשטער האט אייך זייער ליב, ער ווארט איר זאלט רעדן צו אים; יעדע ווארט וואס איר רעדט צו אים נעמט א מלאך, ער טראגט עס אין הימל און מאכט דערפון א קרוין פארן אייבערשטן.

ווערט נישט צעבראכן פון געשוויסטער און פון חבר'טעס; דער אייבערשטער איז 'מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר', און ווארט איר זאלט רעדן צו אים, זינגען צו אים, אים דאנקען און לויבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת קרח, ב' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע גיין שפאצירן מיט די ווייב אין גאס, דו פרעגסט וואס טוט מען מיט דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות מג:): "לא יספר אדם עם אשה בשוק, ואפילו היא אשתו", מען זאל נישט שמועסן אין גאס אפילו מיט די אייגענע ווייב, צוליב חשד וכו'; עס ווערט געברענגט אין די פוסקים (יוסף אומץ דיני נדה וערוה, סימן ח): "בעיירות קטנות כהנהו דידן בארץ אשכנז שרוב העולם מכירין בהן, שרי", אין די פלעצער וואו מיר וואוינען און די מענטשן ווייסן אז דאס איז די ווייב - איז מותר; עיין שם.

גיי אביסל שפאצירן מיט דיין ווייב, עס איז געזונט אין אלע בחינות; סיי פארן געזונט בגוף, סיי פארן געזונט בנפש און פארן שלום בית, און אז זי קרעכצט 'וואס וועט זיין מיט דאס?' 'וואס וועט זיין מיט יענץ?' זאלסטו איר אויסהערן און איר בארואיגן. שמועסט פון אמונה, שמועסט פון די ניסים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט אייך ביז אהער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת קרח, ג' תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

ווען מען וויל אנטלויפן - אנטלויפט מען צום אייבערשטן, ווייל ערגעץ אנדערש - איז נישטא וואו צו לויפן. אלקאהאל העלפט נישט, עס מאכט מער ביטער, סמים - דראגס השם ישמרינו - זאל דער אייבערשטער אפהיטן, דאס איז אזוי ווי איינער זאל זיך אראפווארפן פון א בנין און זיך נעמען דאס לעבן השם ישמרינו; נישטא וואו צו אנטלויפן - נאר צום אייבערשטן, נאר צו די הייליגע תורה.

אז דיין ווייב דערביטערט דיך - זאלסטו נישט טראכטן אז עס וואלט דיר געקענט זיין בעסער אלס נישט חתונה געהאט, אדער אנדערע טריפה'נע מחשבות, מיט א צווייטן וואלט דיר געווען גרינגער; גלייב מיר, נישטא וואו צו לויפן - נאר צום אייבערשטן, קענסט קומען אין שול דאווענען און בעטן דעם אייבערשטן עס זאל דיר זיין גרינגער, עס זאל דיר ווערן בעסער.

היינט נאכט וועט זיין די וועכנטליכע שיעור, עס וועט זיין אביסל שפעטער ווי געווענליך; צוליב וואס מען בויט איבער דעם היכל בית המדרש פאר די בחורים פארן זומער, און איך וויל נישט שטערן די מנין מנחה מעריב פון שטעטל, וועט די שיעור זיין צען אזייגער.

איך בין נעכטן געקומען אין שטעטל; וואס זאל איך דיר זאגן, איך שפיר זיך דא אין שטעטל ווי אין גן עדן, א ריינע פלאץ, אנשי שלומינו מיט תמימות און פשיטות. מענטשן מיינען מיר זענען הולטייעס, מענטשן רעדן אויף אונז אז דא איז א פלאץ פון הפקירות, איך בין אזוי שטאלץ מיט אונזער קהילה; אזא ריינקייט, אזא הייליגקייט.

איך וועל דיר בלי נדר שרייבן מער באריכות, איך יאג זיך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת פנחס, י"ג תמוז, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

א איד איז קיינמאל נישט אליין; וואו א איד איז נאר - איז דער אייבערשטער מיט אים. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי ברכות ט, א): "מַעֲשֶׂה בִּסְפִינָה אַחַת שֶׁל עַכּוּ"ם", עס איז אמאל געפארן א שיף מיט גוים, אויפ'ן שיף איז געווען א אידיש אינגל. עס איז געווען א שטורעם און די שיף איז אנגעקומען ערגעץ ווייט אוועק, אלע גויים זענען אראפ פון שיף זוכן עפעס עסן אבער דער אידיש אינגל איז געבליבן אויפ'ן שיף, אלע האבן אים געפרעגט "פארוואס גייסטו דיר נישט קויפן עפעס עסן?" האט דער קינד געזאגט: "איך בין א פרעמדער, איך ווייס נישט וואו צו גיין", האבן די גוים אים געפאטשט און געזאגט: "א אידיש קינד איז פרעמד? 'כָּל אָהָן דְּאַתְּ אָזֵיל', וואו א איד גייט, 'אֶלֹקֶךָ עִמְּךָ', איז דער אייבערשטער מיט אים", אזוי ווי עס שטייט "כַּה' אֱלֹקֵינוּ בְּכָל קָרְאֵנוּ אֵלָיו".

ביסט נישט אליין, דער אייבערשטער איז מיט דיר, דער אייבערשטער האט דיך ליב; אפילו קיינער דארף דיך נישט, אלע ווארפן דיך אוועק, מען ווארפט דיר ארויס, מען שרייט אויף דיר צא טמא - איז דער אייבערשטער מיט דיר. אזוי ווי עס שטייט (ויקרא טז, טז): "הַשֹּׁכֵן אִתָּם בְּתוֹךְ טֻמְאֹתָם", אפילו מען איז טמא - איז דער אייבערשטער נאכאלץ מיט אונז, און ער ווארט מיר זאלן זיך אומקערן צו אים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן און זיין פרייליך

 

בעזרת ה' יתברך

סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן און זיין פרייליך.

פון דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד מיין טייערער חבר ... נרו יאיר

א נס אז מיר ווייסן פון רבי'ן, א נס אז מיר זענען אין היכל הקודש, קודש הקדשים; וואס וואלטן מיר געטון אנעם רבי'ן...?

די אמונה וואס דער רבי לייגט אריין אין אונז - דאס איז דאך א זאך וואס ראטעוועט, ווייל יעדער מענטש האט שוועריקייטן וואס גייט אריבער, און אז מען האט אמונה, עס איז אריינגעבאקן אמונה - קען מען אלעס דערהייבן, מען האט כח ווייטער אנצוגיין אין לעבן, און חס ושלום אויב די אמונה איז שוואך - איז זייער שווער צו קענען דורכטראגן.

אשרינו מה טוב חלקינו אשר בנחל שם גורלינו, אז מיר ווייסן פון אזא רבי, פון אזעלכע תלמידים.

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת נשא ב', ט' סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

צו מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע כוחות ווייטער אנצוגיין מיט דיין הייליגע ארבעט פון זיין א מזכה את הרבים, און קוק נישט אויף אלע חלישות הדעת און אלע בלבולים וואס גייט אריבער אויף דיר. אויף מיר גייט אויך אריבער וכו' וכו'; ווער עס טוט גוטע זאכן, בפרט ווער עס איז עוסק בתיקון העולם - גייט אריבער אויף אים שווערע ביטערע נסיונות, וואויל איז דעם וואס בלייבט שטארק און שטעלט זיך נישט אפ פאר קיינעם.

דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, די מעשה וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט פונעם בעל שם טוב, וואס האט אויסגעשריגן - ווען מען האט אים מגלה געווען פון הימל אז ער האט פארלוירן זיין עולם הבא: "וועל איך דינען דעם אייבערשטן אן קיין גן עדן!" דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן מח): "יִהְיֶה מְרֻצֶּה לַעֲשׂוֹת מַה שֶּׁיּוּכַל בַּעֲבוֹדַת ה' בְּלֹא עוֹלָם הַבָּא", נאר אז מען איז גרייט אויף דעם, צו דינען דעם אייבערשן אן קיין שום שכר - נאר אזוי קען מען בלייבן שטארק ווען עס קומען שווערע בלבולים.

בעט דעם מעלער זאל מאלן א שיינע טיש, אויבן אן זיצט דער בעל שם טוב און פון דער זייט אדל, אדל זאל ער מאלן מיט א שיינע געבינדענע טיכל און מיט א שיינע פערל קייטל. פון דער זייט א פאר-פאלק, און די הענט פון בעל שם טוב אין די הייעך, אז די קינדער זאלן זיך גוט פארקוקן אינעם בילד ווען די עלטערן דערציילן זיי די מעשה:

אָדְל דִי צַדֵיקֶת גְרֵייט אָן דֶעם שֵׁיינֶעם סֵדֶר נַאכְט פַאר אִיר טַאטֶע דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, זִי דַאנְקְט דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן פַאר דִי גְרוֹיסֶע נֵס וָואס הָאט פַּאסִירְט, וִוי פוּן הִימְל זֶענֶען אָנְגֶעקוּמֶען דִי פָּאר-פָאלְק פוּן דֵייטְשְׁלַאנְד מִיט אַלֶע עֶסְן פַאר יוֹם טוֹב פֶּסַח.

דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אִיז אִין שׁוּל, עֶר טְרַאכְט נָאר פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, עֶר זָארְגְט גָארְנִישְׁט פוּן וואוּ עֶר וֶועט הָאבְּן מַצּוֹת אוּן עֶסְן פַארְן סֵדֶר נַאכְט, עֶר וֵוייסְט אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֶועט אִים הֶעלְפְן. דֶער צַדִיק גֵייט אִין מִקְוֶה זִיךְ טוֹבֵל'עֶן לְכָבוֹד יוֹם טוֹב, עֶר שְׁטֶעלְט זִיךְ אַוֶועק דַאוֶוענֶען פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע בֶּענְקֶענִישׁ צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן זִינְגְט עֶר הַלֵּל.

דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב קוּמְט אָן צוּם הֶקְדֵּשׁ, דִי שְׁטוּבּ וואוּ עֶר הַאלְט זִיךְ אוֹיף אִין אִיסְטַאנְבּוּל. מֶען הוֹיבְּט אָן דֶעם סֵדֶר, אָדְל מִיט רֶבִּי צְבִי זִיצְן בַּיים סֵדֶר אִינְאֵיינֶעם מִיטְן בַּעַל שֵׁם טוֹב, אוֹיךְ הָאט אָדְל אַיינְגֶעלַיידְנְט דִי פָּארְ-פָאלְק זָאלְן זַיין בַּיים סֵדֶר.

בַּיי שֻׁלְחָן עוֹרֵךְ שְׁמֵייכְלְט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב צוּ זַיין טָאכְטֶער אוּן פְרֶעגְט: "טָאכְטֶער לֶעבְּן, וֶוער הָאט גֶעבְּרֶענְגְט דִי מַצּוֹת, וַויין, מִיט אַלֶע גוּטֶע עֶסְן?" אָדְל זָאגְט: "טַאטֶע, דִי פָּאר-פָאלְק, זֵיי הָאבְּן גֶעבְּרֶענְגְט אוּן צוּגֶעשְׁטֶעלְט דֶעם גַאנְצֶע סֵדֶר, זֵיי וִוילְן דוּ זָאלְסְט זֵיי בֶּענְטְשְׁן מִיט אַ קִינְד. שׁוֹין לַאנְגֶע יָארְן וָואס זֵיי הָאבְּן נִישְׁט קַיין קִינְדֶער", זָאגְט דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב: "אִיךְ זָאג צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג, בִּיז אַ יָאר וֶועט אִיר גֶעהָאלְפְן וֶוערְן מִיט אַ קִינְד".

עֶפֶּעס אִיז גֶעשֶׁען מִיטְן הֵיילִיגְן בַּעַל שֵׁם טוֹב, עֶפֶּעס שְׁלֶעכְט; דֶער הֵיילִיגֶער צַדִיק אִיז פְּלוּצְלוּנְג גֶעוָוארְן וֵוייס וִוי קַאלֶעךְ, עֶר זֶעט אוֹיס זֵייעֶר דֶערְשְׁרָאקְן. מֶען הָאט אִים יֶעצְט מוֹדִיעַ גֶעוֶוען פוּן הִימְל אַז עֶר הָאט פַארְלוֹירְן זַיין גַאנְצֶע עוֹלָם הַבָּא, זַיין גַאנְצֶע גַן עֵדֶן. וַוייל עֶס אִיז גֶעוֶוען אַ גְזֵירָה אַז דִי פָּאר-פָאלְק וֶועט קַיין קִינְדֶער נִישְׁט הָאבְּן, אוּן אַז דֶער צַדִיק הָאט צוּגֶעזָאגְט פַאר דִי פָּארְפָאלְק אַ קִינְד - וֶועט מֶען מוּזְן גֶעבְּן אַ קִינְד, וַוייל אַ צַדִיק קֶען מְבַטֵּל זַיין דִי גְזֵירוֹת; דָאס אִיז דִי סִיבָּה פַארְוָואס דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב אִיז אַזוֹי בְּלַאס, מֶען הָאט אִים צוּגֶענוּמֶען זַיין גַן עֵדֶן.

"וֶועל אִיךְ דִינֶען דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אָן קַיין גַן עֵדֶן!" שְׁרֵייט אוֹיס דֶער הֵיילִיגֶער בַּעַל שֵׁם טוֹב, "אִיךְ בְּלַייבּ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן גֶעטְרֵיי, אִיךְ וֶועל וַוייטֶער לֶערְנֶען אוּן דַאוֶוענֶען אָן קַיין אָפְּשְׁטֶעל".

טֵייעֶרֶע קִינְדֶערְלֶעךְ, מִיר לֶערְנֶען זִיךְ פוּן דִי מַעֲשֶׂה וִוי אַזוֹי מֶען דַארְף זַיין גֶעטְרֵיי דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אַז אֲפִילוּ מֶען הֶערְט אַ בַּת קוֹל פוּן הִימְל אַז מֶען וֶועט נִישְׁט זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גַן עֵדֶן - זָאל מֶען וַוייטֶער בְּלַייבְּן גֶעטְרֵיי דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן אִים וַוייטֶער דִינֶען.

אַלֶע קִינְדֶער, לָאמִיר זִינְגֶען אִינְאֵיינֶעם: "אִיךְ דַארְף נִישְׁט קֵיינֶעם נָאר דִיר בַּאשֶׁעפֶער אַלֵיינְס, נִישְׁט דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט יֶענֶע וֶועלְט, נָאר דִיר בַּאשֶׁעפֶער אַלֵיינְס".

 דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

פארוואס זאלסטו זאגן קיינער דארף דיך נישט, קיינער טראכט נישט פון דיר און קיינער אינטערעסירט זיך נישט אין דיר? דער אייבערשטער איז ביי דיר, מיט דיר און נעבן דיר; דער אייבערשטער האט דיך זייער ליב, דער אייבערשטער מאכט אלעס פאר דיר.

ווער אטעמט אין דיר? ווער זעט אין דיר? ווער הערט און רעדט אין דיר? דער אייבערשטער! פון דעם אליינס דארפסטו ווערן משונה פרייליך.

איך בין זיך זייער מחי' אין ישיבה דעם זמן, מיר האבן גאר טייערע בחורים, עס זענען געבליבן נאר בחורים וואס ווילן לערנען און דאווענען, מיר רעדן אין ישיבה נאר פון רבי'ן. נעכטן איז געווען א שיינע שיעור, מען האט אסאך גערעדט פון אמונה, פון וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר אזוי ווי פרויען און פשוטי עם וואס גלייבן בתמימות ופשיטות.

גיי התבודדות, גיי א שפאציר מיטן אייבערשטן; עס וועט דיר גוט ווערן, וועסט אנהויבן שפירן אז דו ביסט נישט אליין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת בהעלותך, י"ז סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

שטארקט אייך מיט אלע כוחות אז אייער שטוב זאל נישט צעפאלן, און אז עס איז אייך ביטער שווער - זאלט איר ארויפקוקן צום אייבערשטן און אים בעטן ער זאל העלפן עס זאל גרינגער ווערן.

ווארטס נישט אייער מאן זאל אייך איבערבעטן וכו' וכו'; איר זאלט ווייטער זיין פרייליך און ווייטער זיין געטריי צו אים און צו די קינדער.

עס איז דא א ווארט פון הייליגן רבי'ן: "אז מען וויל נישט ליידן אביסל - ליידט מען אסאך"; די ווארט איז אזוי אמת, אזוי הייליג; ווייל יעדער איינער אויף די וועלט ליידט, נישטא אזא זאך מען זאל נישט ליידן; נאר וואס דען, דער וואס לעבט מיטן אייבערשטן, ווען עס גייט אים עפעס אריבער, אן איבערגייאכץ - ווייסט ער אז דאס איז פונעם אייבערשטן, איז אים גרינגער צו ליידן; אבער אז מען אנטלויפט פון די תורה, מען אנטלויפט פונעם אייבערשטן - ווערט שפעטער גאר ביטער.

וויפיל ווייבלעך גרושות זאגן קלאר, ווען מיר וואלטן געוויסט ווי שווער עס וועט אונז זיין - וואלטן מיר געבליבן ליידן דאס ביסל.

איך האף די פאר ווערטער וועט אייך געבן חיזוק און איר וועט האלטן אייער שטוב שטארק, איר וועט זיין פון די נשים צדקניות וואס ווערן פארשריבן אין הימל אז זיי האבן געבויט זייער שטוב מיט מסירת נפש פארן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט אמונה, זיי זיך נישט מייאש, בקרוב וועסטו האבן דיין שידוך. געב זיך איבער צום אייבערשטן - וועסטו גלייך זען א ישועה.

זאג יעדן טאג משניות, אז דו קענסט זאגן אכצן פרקים - מה טוב ומה נעים; דאס וואשט אפ פון אלע פלעקן, עס איז מטהר די נשמה. על כל פנים, זאג אפאר פרקים.

זוך א שטילע ווינקל וואו דו קענסט זיך אביסל מתבודד זיין, שמועס אויס דיין הארץ מיט'ן אייבערשטן אויף דיין שפראך - וועסטו ווערן א נייער מענטש.

בעזרת ה' יתברך  - יום א' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט אמונה, נעם אריין אין זיך די ריינע אמונה; טראכט 'אלעס איז פונעם אייבערשטן, עס איז נישט דער און נישט יענער', 'אלעס איז פון אייבערשטן, קיינער איז נישט שולדיג; קיינער קען נישט גוטס טון אדער שלעכטס טון, נאר דער אייבערשטער מאכט אלעס'.

אמונה בארואיגט, אמונה מאכט פרייליך, אמונה מאכט שטארק די נערווען, נאר מיט אמונה איז שייך צו לעבן א חיים טובים.

היט דיינע אויגן. עס איז אזוי געשמאק און אזוי פיין ווען מען איז א שומר הברית. ווער עס היט די אויגן, די מחשבות, ער היט זיך פון עבירות - דעם ווערט ליכטיג, דעם איז זיס; אזוי ווי עס שטייט (תהילים צז, יא): "אוֹר זָרֻעַ לַצַּדִּיק", עס איז ליכטיג פארן צדיק, "וּלְיִשְׁרֵי לֵב שִׂמְחָה".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת נשא ב', י"ג סיון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פרעג אלע דיינע פראגעס, שעם זיך נישט; מיך שטערט נישט ווען מען פרעגט פראגעס, דו קענסט פרעגן אלע דיינע פראגעס און מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך ענטפערן וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, די זיסע וועג פון הייליגן רבי'ן.

שטארק זיך מיט אמונה, דער רבי האט גערעדט זייער אסאך פון אמונה. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ה) דער עיקר דארף א מענטש ארבעטן צוצוקומען צו אמונה; אן אמונה איז זייער שווער דאס לעבן, ווייל מיט אמונה האט מען שטארקע נערווען, און אויב מען האט נישט קיין שטארקע אמונה, מען שפירט נישט דעם אייבערשטן, מען מיינט זאכן פאסירן פון זיך אליין, מען קוקט אויף די וועלט ווי עס פירט זיך חס ושלום מיט טבע, מקרה, מזל - לעבט מען שטענדיג מיט פחדים און שלעכטע מחשבות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת נשא א', ד' סיון, מ"ח לעומר, ערב חג השבועות, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית יואל

איך האב דיר שוין אזוי א לאנגע צייט נישט געזען און נישט געהערט פון דיר, איך וויל דיר לאזן וויסן אז איך טראכט פון דיר, איך האב נישט פארגעסן פון דיר, איך האף אז דו שטארקסט זיך בעבודת השם יתברך, און דו ווערסט נישט צעפאלן.

דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "וְכִי אֵין אַתָּה יוֹדֵעַ מַה שֶּׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ חָפֵץ, הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ אוֹהֵב אָדָם מְרֻקָּח, 'גָאט הָאט לִיעֶבּ אַ גִיפְּרֶעגִילְטְן מֶענְטְשְׁן'", דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד; מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז מסביר, וואס מיינט א געפרעגלטן איד? ווען עס גייט איבער שווערע ביטערע נסיונות, דער מענטש ווערט געפרעגלט פון אזויפיל שוועריקייטן - און ער דערהאלט זיך, ער האט נישט קיין טענות און קשיות אויפן אייבערשטן - דער איז באליבט ביים אייבערשטן.

שרייב מיר צוריק - וועסטו מיך מחי' זיין.

 

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת במדבר, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב

איך פריי זיך זייער אז דו האסט געטראפן א נייעם מעלער זאל מאלן די בילדער פאר די קינדער עצתו אמונה. ביי מיר איז וויכטיגער די קינדער עצתו אמונה, ווייל קינדער - אז דו לייגסט אין זיי אריין אמונה און יראת שמים - נעמען זיי דאס אן שטערקער און ריינער, און דער רבי האט דאך אונז געזאגט מיר זאלן רעדן צו די קינדער און זיי לאזן וויסן אז עס איז דא א רבי אויף דער וועלט וואס פארשטייט אונז און קען אונז העלפן (שיחות הר"ן, סימן רט).

בעט דעם מעלער זאל מאלן א בילד ווי דער בעל שם טוב שפאצירט מיט צוויי תלמידים און אויף דער ערד ליגט א ווארעם (ער זאל מאכן דעם ווארעם גרויס און אינטערעסאנט, ווייל קינדער זוכן אין די בילדער - בעלי חיים, און דאס רעדט צו זיי מער פון אלעס), וואס עסט א בלעטל, און דער בעל שם טוב ווייזט מיט די האנט אויפן ווארעם.

דא האסטו די מעשה מיטן בלעטל אזוי ווי מיר האבן דאס געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו:

טייערע קינדער, מיר האבן שוין א לאנגע צייט נישט דערציילט מעשיות, מיר האבן געזוכט א גוטער מעלער וואס וועט מאלן שיינע בילדער. יעצט נאך אסאך תפילות האבן מיר געפונען א געלונגענע מעלער וואס וועט אייך מאלן שיינע בילדער; וועלן מיר מיטן אייבערשטנ'ס הילף דערציילן מעשיות וואס וועט אייך דערנענטערן צום אייבערשטן.

"אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא קיין שום זאך וואס פאסירט אליינס"; די ווערטער חזר'ט דער הייליגער בעל שם טוב נאכאמאל און נאכאמאל. ער שפאצירט מיט זיינע תלמידים און זאגט איבער די ווערטער נאכאמאל און נאכמאל: "וואס מען זעט און וואס עס פאסירט, אלעס, אלעס איז דער איבערשטער, אלעס איז אנגעשריבן פון הימל, אלעס רופט מען אויס אין הימל; אפילו א שטרוי וואס פאלט פון וואגן און אפילו א פייגל וואס ווערט פארכאפט אינעם נעץ, אלעס איז דער אייבערשטער".

די זון שיינט, עס איז היינט א שיינע וועטער, א שיינע בלויע הימל, עס צעבלאזט זיך א קילע ווינטל און עס פאלן בלעטלעך פון בוים. דער הייליגער בעל שם טוב אטעמט אריין די פרישע לופט און שרייט אויס הויך: "שכוח אייבערשטער פאר די פרישע לופט", אלע תלמידים זאגן נאך שטילערהייט: "שכוח אייבערשטער פאר די פרישע לופט", דער בעל שם טוב זאגט נאכאמאל: "טייערע תלמידים, אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן, אפילו א בלעטל פאלט נישט אראפ פון בוים אן קיין חשבון, נאר אז דער אייבערשטער זאגט עס זאל אראפפאלן".

די תלמידים טראכטן, ווי קען דאס זיין? איז דאס טאקע אזוי? א בלעטל פאלט נישט פון בוים סתם אזוי? "רבי, געבט אונז צו פארשטיין - זאגט א דרייסטער תלמיד - איז דאס טאקע אזוי, אז די בלעטלעך פאלן אראפ פון בוים מיט א חשבון? וואס פאר א חשבון איז דא מיט בלעטלעך? וועם אינטערעסירט וואו די בלעטלעך פאלן?"

דער הייליגער בעל שם טוב זאגט: "קומט מיט מיר, איך וועל אייך ווייזן עפעס גאר אינטערעסאנט". דער בעל שם טוב שפאצירט ווייטער, ער שטעלט זיך אפ און זאגט פאר די תלמידים: "דא ליגט אן הונגעריגע ווערעמל וואס זוכט עסן און טרעפט נישט, דאס ווערעמל האט נישט קיין כח צו קריכן, זי בעט דעם אייבערשטן 'הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר עפעס עסן', מאכט דער אייבערשטער עס זאל בלאזן א ווינט און א בלעטל פאלט אראפ פון בוים און דער ווינט טראגט עס ביזן ווארעם און די ווארעם דרייט איין דאס בלעטל און זאגט 'שכוח אייבערשטער'".

טייערע קינדער, אויב מען צעקלאפט זיך, אדער מען צעקלעמט זיך, אדער עפעס פאסירט - ווייסן מיר אלע אז אלעס איז פונעם אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת במדבר, כ"ג אייר, ל"ח לעומר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

לכבוד ... נרו יאיר

היינט הויבן מיר אן א נייעם ספר פון חומש, ספר במדבר. איך בעט דיר זייער זאלסט זיך באנייען, אנהויבן לערנען יעדן טאג חומש מיט תרגום שנים מקרא ואחד תרגום. טייל איין די פרשה לויט די טעג, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער; אזוי וועסטו קענען ענדיגן יעדע וואך די פרשת השבוע.

איך פריי זיך זייער אז איך בין שוין צוריק געקומען, איך האב מתפלל געווען פאר דיר, פאר דיין משפחה און פאר אלע חברים. איך בין געווען בעיקר אין מירון, אויך אין יבנאל ביי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, אין טבריה ביי תלמידי המגיד און אין צפת ביי די הייליגע צדיקים; דער אריז"ל, בית יוסף און נאך.

איך בין געווען אין ירושלים באזוכן אונזער ישיבה קטנה, אונזער חדר און אויך בית פיגא, איך האב אזוי שטארק הנאה צו זען ווי די מלמדים און לערערינס פלאנצן א פרישער דור. עס דערמאנט מיך, נישט לאנג צוריק, האבן מיר אנגעהויבן אין וויליאמסבורג פלאנצן קערעלעך און עס איז שוין היינט דא שיינע גרויסע ביימער; די קינדער, סיי אינגלעך און מיידלעך וואס מיר האבן געפלאנצט - זיי זענען שוין היינט מגידי שיעורים, מלמדים, טיטשערס, זיי געבן שוין איבער ווייטער די זיסע עצות פון רבי'ן מיט אזא ווארעמקייט. עס איז אזוי שיין צו זען די קליינע חדר, די קליינע שולע, מיט אזויפיל ליבשאפט און ווארעמקייט.

איך בין שיעור נישט געבליבן שטעקן אין ארץ ישראל, איך האב געמיינט אז מיין פליגער פארט איינס אזייגער ביינאכט, למעשה ווען איך בין אנגעקומען אין לופט פעלד, זאגן זיי מיר, אז עס פארט צוועלף דרייסיג, מען האט אונז שוין נישט געוואלט ארויף לאזן. אבער תפילה איז שטערקער פון די שטערקסטע זאכן, ברוך ה' מיר זענען ארויסגעפארן און אנגעקומען אין צייט.

טבריה

אויך בין איך געווען מיטוואך נאכט פרשת אמור אין טבריה, אין אונזער שול. איך בין אהין געפארן גלייך פון עירפארט, איך בין זיי שולדיג א באזוך. פאריגע מאל ווען איך בין געווען אין ארץ ישראל זענען זיי געשטאנען און געווארט אויף מיר ווען מען האט מיך אויפגעהאלטן אין עירפארט וכו', ברוך השם דאס מאל האט מען מיך נישט אויפגעהאלטן, אלעס איז געווען פיין.

איך האב געדאווענט מעריב מיט אנשי שלומינו; מיטן מלמד און גבאי יוסל נרו יאיר, אויך דער גבאי שלמה נרו יאיר. נאך מעריב זענען מיר געגאנגען א טענצל אזוי ווי דער מנהג פון אנשי שלומינו, אז יעדעס מאל מען דאווענט, מען איז זוכה צו דאווענען נאך א תפילה צום אייבערשטן - גייט מען ארויס אין א טענצל. דער רבי האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיא) ווען מען וואלט ווען געגעבן די מעגליכקייט פאר א טויטער מענטש ארויס צו קריכן פון קבר צו דאווענען איין תפילה, אוי ווי שיין וואלט ער געדאווענט, און אז מיר זענען טאקע נישט טויט, אבער אויך נישט לעבעדיג, און מיר זענען זוכה צו דאווענען א תפילה - גייען מיר א טענצל.

מען האט מיר געוויזן ווי מען קען זען פון אונזער שול - יבנאל, מען קען זען דעם ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; עס שפירט זיך ממש ווי מיר זענען ביי מוהרא"ש אין שטוב, בפרט מיט די עצות, מיט די חיזוק - פון מוהרא"ש.

עס איז נישט געווען א שיעור אין טבריה, מיר האבן געשמועסט אינאיינעם אין שול, מען האט גערעדט ווי אזוי די שול זאל זיך פירן, שיינע נקודות פאר גבאים, און שיינע זאכן ווי אזוי צו פירן א שול, פירן א חדר.

מירון

מיר זענען פון דארט געפארן קיין מירון; איך מיין ווייב מיט מיינע צוויי קינדער. מיין זון שמעון נרו יאיר, ער הייסט נאך דעם הייליגן תנא רבי שמעון. ווען ער איז געבוירן האט מיין זיידע זכרונו לברכה געזאגט איך זאל אים געבן 'שמעון', ווייל ער האט געדארפט עפעס א גרויסע ישועה, האט ער מיר געבעטן צו געבן דעם נאמען שמעון, עס זאל זיין א זכות פאר אים. און מיין זון דער בר מצוה בחור נחמן נתן. אויך מיין זון הרב שלמה מיט זיין ווייב זענען מיט געקומען מיט זייער זון נחמן נתן; ביי אונז אין די משפחה רופט מען אים 'נחמן נתן שטעטל' מיר זאלן זיך נישט פארמישן מיט אונזער נחמן נתן. זיי זענען געקומען מאכן אן אפשערן פאר זייער קינד נחמן נתן אין מירון ביי רבי שמעון בר יוחאי.

מירון ווערט פארמאכט אפאר טעג פאר ל"ג בעומר, ווען מיר זענען אנגעקומען האט מען שוין נישט אריינגעלאזט, מיר האבן זיך באנוצט מיט אונזער פראטעקציע, תפילה והתבודדות, מיר האבן געבעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, עפן אונז אן עפענונג, א וועג אריין אין מירון". פלוצלונג זע איך אן עפענונג, איך זאג דעם דרייווער: "פאר דא אריין"; איך קען זיך אביסל אויס אין מירון פון אלס בחור, אזוי זענען מיר אנגעקומען בשלום.

מיר זענען איינגעשטאנען אין מירון הינטן פונעם בארג, אנטקעגן מיין זיידע'ס בית המדרש, אברהם נרו יאיר האט געזארגט פאר מיר איך זאל האבן פון דאס שענסטע און בעסטע. דאנערשטאג אינדערפרי האב איך געדאווענט שחרית אויבן אין די מערה, נאכדעם בין איך געגאנגען מיט מיין משפחה צו מיין זיידע'ס ציון, מיין זיידע ליגט אויפן בארג, העכער דעם הייליגן תנא רבי יוחנן הסנדלר; איך פלעג אלע יארן גיין מיט אים מתפלל זיין דארט ביי זיין חלקה, ער פלעגט גיין ערב שבת מתפלל זיין, זאגן קאפיטלעך תהילים ביי זיין חלקה וואס ער האט זיך אנגעגרייט. ער פלעגט מיר זאגן, ער האט הנאה אז ער וועט קענען ליגן אין אזא הייליגע מקום, סמוך ונראה פון די הייליגע תנאים רבי יוחנן הסנדלר און דער הייליגער רבי שמעון.

בר מצוה

דאנערשטאג ביינאכט איז פארגעקומען די בר מצוה פון מיין זון נחמן נתן אינעם חצר פון מיין טאטע שליט"א. מיין שווער הרב מרדכי אהרן מייזליש שליט"א איז אויך געקומען צו פארן, ער איז געקומען די זעלבע צייט וואס מיר זענען געפארן, ער איז אבער געפארן מיט אן אנדערע פליגער, ער איז מקפיד נישט צו פארן מיט די קאמפעני אל-על.

איך דאנק אלע וואס האבן מיר געהאלפן מיט די נסיעה, און אויך די וואס האבן מיר געהאלפן מאכן באקוועם פאר מיין שווער; מיט די דירה אין ירושלים און מיט די טראגן און ברענגען. פאר מיר איז דאס געווען זיער א גרויסע שמחה אז מיינע עלטערן און מיין ווייב'ס עלטערן זענען ביי די שמחה, עס איז געווען א גאנצע שמחה.

מיין פעטער ר' בעריש פרידמאן פון אנטווערפן, דער בן יחיד פון מיין שווער'ס שווער, הרב רבי יצחק דוד פרידמאן זכרונו לברכה איז געקומען צו די בר מצוה, אסאך אנשי שלומינו זענען געקומען.

איך האב גערעדט אפאר ווערטער ביי די בר מצוה פון דאס וויכטיגקייט פון וויסן די הקדמה פון הייליגן רבי'ן, צו זיין א איד סיי ווען מען איז אויבן און סיי ווען מען איז אונטן. זיין בקי ברצוא און בקי בשוב (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), און דאס איז וואס רש"י זאגט (ויקרא כא, א): "אמור, ואמרת, להזהיר גדולים על הקטנים", מען דארף זיך אליינס אנגרייטן, סיי די גוטע טעג ווען מען איז ביי 'מוחין דגדלות', און סיי ווען מען איז אין 'מוחין דקטנות', מען איז פארלאשן מען שפירט נישט, מען ווייסט נישט, מען טוט גארנישט - זאל מען ווייטער דינען דעם אייבערשטן, דאס איז וואס רש"י זאגט: "להזהיר גדולים על הקטנים".

דאס איז זייער וויכטיג צו וויסן אין לעבן; ווייל דינען דעם אייבערשטן ווען מען שפירט און מען פלאמט - דאס קען יעדער, דער קונץ איז - מען זאל דינען דעם אייבערשטן ווען מען שפירט נישט, און ווען עס גייט אריבער וואס גייט איבער.

איך האב דערציילט די מעשה, דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהאט א תלמיד וואס האט געהייסן רבי שאול טעפליקער זכרונו לברכה, ער איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגער ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות האט ער אים געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאכנישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן, דאמאלט וועל איך הנאה האבן"; רבי נתן האט אים געוואלט אנגרייטן פארן לעבן. ווייל נישט אייביג קען מען ברענען צום אייבערשטן ברציפות, עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ און דעמאלט - אויב מען איז שטארק - איז מען א ריכטיגער העלד.

עס איז געווען מצה ביי די בר מצוה צוליב פסח שני. מיר האבן גערעדט פון פסח שני, אז ווען א איד פרעגט (במדבר ט, ז): "לָמָּה נִגָּרַע" פארוואס בין איך אנדערש? "לְבִלְתִּי הַקְרִיב אֶת קָרְבַּן ה'" ווען א איד בענקט זיך צום אייבערשטן, ער זאגט, איך וויל אויך זיין א צדיק, איך וויל אויך זיין גוט - באקומט ער א פסח שני, ער איז זוכה מען עפנט אים א וועג צוצוקומען צום אייבערשטן.

דער בר מצוה בחור האב געזאגט זיין פשעטל, מען האט אריינגעזינגען, מיין שווער שליט"א האט גערעדט און מיין טאטע שליט"א האט גערעדט, עס איז געווען א הערליכע בר מצוה.

אסאך פון אנשי שלומינו זענען געקומען צו פארן, מיט די גאנצע משפחה, מיט די קינדער. די קינדער זענען געקומען אנגעטון מיט שיינע שבת'דיגע בגדים, איך האב זייער הנאה געהאט און זיך געפרייט צו יעדן וואס איז געקומען זיך משתתף זיין.

חסדי השם יתברך, מה אשיב לה' כל תגמולוהי עלי, דאס איז די ערשטע שמחה וואס איך האב זוכה געווען צו מאכן אין ארץ ישראל.

הנחת תפילין

פרייטאג האב איך געדאווענט וותיקין ביי די מערה. מיין טאטע שליט"א האט אנגעטון תפילין פארן בר מצוה בחור, איך האב אים געקויפט צוויי פאר תפילין, אזוי ווי דער הייליגער רבי האט געוואלט, מען זאל אנטון ביידע תפילין, רש"י ורבינו תם.

איך האב געבעטן מיין שוואגער - דעם סופר - א ברודער פון מיין ווייב, הרב יואל צבי מייזליש שליט"א - זאל מיר באשטעלן די בעסטע בתים, די טייערסטע תפילין; ביי מיר איז דאס דער עיקר פון די בר מצוה. איך האב אים געקויפט א רעקל מיט א בעקיטשע, א הוט האב איך אים נישט געקויפט, ער גייט מיטן הוט פון אלס קינד; א שאד אויסצוגעבן געלט פאר צייטווייליגע זאכן. אויך געבן מיר נישט אויס פאר די סעודה, מיר מאכן דאס פשוט. דא אין מירון האט עס אברהם נרו יאיר צוגעשטעלט; חלה, געפילטע פיש און טשאלנט, אויך ביי מיינע פריערדיגע זין האב איך געמאכט פשוט. נעבעך פאר די מענטשן וואס מאכן זיך משוגע, זיי געבן אויס געלט פאר שמחות. יעצט איז געווען אין די נייעס, איינער האט געמאכט אן אפשערן פאר זיין דריי יעריג קינד פאר צוויי מיליאן דאלער, השם ישמרינו. די צרה איז אז די רבי'ס - זיי זענען משוחד פאר די געלט, און אנשטאט זי זאלן ארויסווארפן די מענטשן פון זייער קהילה, געבן זיי נאך כבוד פאר די עשירים, און דאס ברענגט דער חורבן אז אלע מאכן דאס נאך און מען ווערט גע'הרג'עט פון די חובות.

ברוך השם אנשי שלומינו, תלמידי מוהרא"ש - מאכן שמחות פשוט, מען געבט נישט אויס קיין געלט פאר כבוד המדומה, אפילו חתונות מאכן מיר אין ישיבה, אזוי שיין, אזוי זיס. יעצט נאך שבועות וועט זיין נאך צוויי חתונות אין ישיבה פאר אומזיסט.

אויך מאכן מיר נישט קיין שבע ברכות אין זאלן, קיינער דארף עס נישט, עס האט נישט קיין טעם; מען מאכט די שבע ברכות אין שטוב מיט אלע טעמים. אבער ווען עס קומט צו מצוות, צו תפילין, מזוזות וכדומה - דארט קויפט מען דאס שענסטע און דאס בעסטע.

קברי צדיקים

נאך שחרית בין איך געפארן מיט מיין שווער שליט"א קיין טבריה צום אלטן בית החיים, צו די הייליגע חבריא, תלמידי המגיד, רבי מנחם מענדל פון וויטעפסק זכותו יגן עלינו, רבי נחמן האראדענקער, דער זיידע פון רבי'ן זכותו יגן עלינו, רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו, מיט נאך הייליגע צדיקים. איך האב זיך דערמאנט די שיינע שמועסן פון הייליגן רבי'ן, וואס ער האט געהאט מיט די הייליגע חבריא. ווען דער רבי איז געווען אין ארץ ישראל און האט ער זיך געטראפן מיט זיי, הרב הקדוש רבי אברהם קליסקער זכותו יגן עלינו, רבי יעקב שמשון משפיטיווקא זכותו יגן עלינו, רבי זאב וואלף מטשערני-אוסטרהא זכותו יגן עלינו, און מיט נאך גרויסע צדיקים. זיי האבן דערציילט פארן רבי'ן אז פאר זיי זענען געקומען קיין ארץ ישראל האבן זיי זיך נישט געקענט אויסמאלן אז ארץ ישראל איז א חלק פון די וועלט, זיי האבן געמיינט אז ארץ ישראל איז עפעס א וועלט אויבן אין הימל, ווייל אלע ספרים רעדן פון איר גרויסקייט, און די תורה אליינס פארציילט גאר פון איר הייליגקייט וכו'; ביז זיי זענען ארויפגעקומען קיין ארץ ישראל און געזען אז ארץ ישראל איז א פלאץ דא אויף די וועלט, זיי האבן געזען אז עס איז נישטא קיין שום חילוק אינעם חיצוניות צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער, נאר דער פנימיות פון ארץ ישראל איז גאר הייליג און גאר הויך.

רבי נתן זכרונו לברכה זאגט, דער רבי האט דאס דערציילט ווייל זייער אסאך מענטשן זענען זיך טועה אין דעם ענין. מענטשן מיינען אז מען קען אנזען א חילוק צווישן א צדיק און סתם א מענטש, און אזוי אויך אנדערע הייליגע זאכן - אויפן פנים אדער אויפן אויסקוק פון די זאך; מען מיינט אז דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן אנדערש פון סתם מענטשן, אבער באמת איז נישט אזוי, ווייל דער צדיק זעט אויס פון אינדרויסן גענוי ווי א צווייטן, עס איז נישט דא קיין שום חילוק - "וְאַף עַל פִּי כֵן הוּא עִנְיָן אַחַר לְגַמְרֵי", אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "עס קען זיך דאכטן אז דער ערליכער איד האט די זעלבע קישקעס ווי א צווייטן, אבער באמת איז ער אינגאנצן אנדערש"; אזוי אויך איז מיט ארץ ישראל, זי איז אינגאנצן אנדערש פון אלע אנדערע לענדער, עס איז דא א אנדערע הימל אין ארץ ישראל אזוי ווי עס ווערט געברענגט אין זוהר הקדוש (ויקהל, דף רט); מיר פשוט'ע מענטש קענען דאס נישט זען, אבער ווער עס גלייבט אין איר הייליגקייט קען זען א שטיקל חילוק צווישן ארץ ישראל און אנדערע לענדער (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קטז; שיחות הר"ן, סימן יד עיין שם).

מיר האבן געהאט בדעה צו גיין צום תנא רבי מאיר בעל הנס, מיר האבן געטראכט עס איז גוט צו גיין פסח שני אינעם טאג פונעם יארצייט, למעשה איז דארט געווען א שווערע טרעפיק, מיר זענען געזיצן אין די קאר א לאנגע צייט ביז מיר האבן מחליט געווען אז עס איז נישט כדאי צו פארברענגען פרייטאג ערב שבת אזויפיל צייט, מיר זענען געפארן קיין צפת.

צפת

מיר זענען געפארן מיט צוויי קארס. איך בין געפארן מיט חיים מאיר, און מיין שווער מיט מיינע זין - מיט א צווייטע קאר, מיט הבחור שמעון שמואל זאנוויל. מיר זענען זיך געגאנגען טובל'ן אין מקוה אריז"ל, און נאכדעם געגאנגען מתפלל זיין ביי די הייליגע צדיקים; ביים אריז"ל און ביים בית יוסף. ווען דער אייבערשטער העלפט און מען קען האבן א גוטע התבודדות - איז דאך אזוי גוט, איך האב געהאט א גוטע התבודדות ביי די צוויי הייליגע מקומות, איך האב זיך שטילערהייט גוט אויסגעוויינט. יעדע מאל איך גיי צו קברי צדיקים הויבט מיר אן די הארץ אזוי צו בענקען, איך הויב אן וויינען צום אייבערשטן: "איך וויל אויך זיין א איד".

מיר זענען אריינגעקראכן אינעם הייל פונעם הייליגן באר מים חיים זכותו יגן עלינו, אויך אינעם הייל פונעם הייליגן בת עין זכותו יגן עלינו מיט נאך הייליגע צדיקים. הינטן פונעם בארג ליגט דער הייליגער תנא רבי פנחס בן יאיר, דארט איז דא א מנהג אז מען גייט ארום דעם ציון.

שבת קודש מירון

מנחה ערב שבת האב איך געדאווענט ביי מיין טאטע שליט"א, און צו קבלת שבת זענען מיר אלע ארויף צו די מערה, מען האט געדאווענט און געטאנצן "בר יוחאי", "אמר רבי עקיבא" צווישן קדיש און כגוונא.

נאכן דאווענען גייט מיין טאטע שליט"א ביים מרפסת כהנים ביזן סוף, פון דארט קען מען זען מיין זיידע'ס ציון און ער זאגט דארט: "גוט שבת!" מיין טאטע שליט"א איז אין כיבוד אב ואם אן אויסנאם, איך האב נישט געזען נאך מענטשן זאלן זיין אזוי אויסגעצייכנט אין כיבוד אב ואם אזוי ווי מיין טאטע שליט"א, מוהרא"ש האט מיר געזאגט דאס איז א זאך וואס מען זעט נישט ביי אנדערע.

אויפן וועג אראפ פון דאווענען, אין די מערה, איז געווען שיינע שמועסן מיט מיין טאטע שליט"א מיט אונזער דיין שליט"א. מען האט גערעדט פארשידענע הלכות, איינע פון די שאלות פונעם בר מצוה בחור, היות ער האט שוין מעביר סדרה געווען פון זונטאג אזוי ווי עס שטייט אין הלכה (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וָאֵילָךְ חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", וויל ער וויסן אויב ער דארף איבערגיין נאכאמאל די פרשה יעצט פרייטאג ווען ער איז געווארן א גדול; מיין טאטע שליט"א האט געזאגט אז ניין, ער דארף נישט איבערגיין די פרשה.

שבת אינדערפרי ביים ליינען, ווען דער בר מצוה בחור האט עולה געווען - האב איך געמאכט די ברכה: "ברוך שפטרנו". מיין זיידע פסק'נט מען זאל זאגן די ברכה אויף דעם נוסח: "ברוך אתה מלך העולם שפטרנו מעונשו של זה", נישט בלויז "ברוך שפטרנו".

עס האבן אויך געגעסן מיט אונז אנשי שלומינו. מיין טאטע שליט"א געבט עסן פאר ווער עס וויל, די הכנסת אורחים איז עפעס אויסערגעווענליך, ווער עס וויל קומט דארט עסן.

מיין שווער שליט"א האט גערעדט ביי די צופרי סעודה, ער האט מחזק געווען מען זאל אכטונג געבן נישט צו רעדן די שפראך פון די ערב רב.

מענטש זאגן מיר, זיי באוואונדערן ווי איך זיץ לאנגע שעות בי די סעודות אן גארנישט טון; וואס ווייסן זיי וואס איך טו? איך האב דאך די מתנה פון רבי'ן, פון קענען זיצן צווישן מענטשן, בענקען צום אייבערשטן און מאכן מיט די ליפן אן דעם וואס מען זאל אפילו זען. מיט די מתנה קען מען זיין וואו מען זאל נאר זיין, מען איז זיך מחי', מען זיצט אין גן עדן, מען שפירט דעם אייבערשטן.

מוצאי שבת

מוצאי שבת נאך הבדלה בין איך אריין אין קאך ביי מיין טאטע שליט"א אין חצר מיט אפאר בחורים און אינגעלייט פון אנשי שלומינו אנגרייטן די עסן פאר די חתונה פון רבי שמעון, מיר האבן געארבעט אפאר שעה און אלעס אנגעגרייט. איך האב זיך אזוי געפריידט צו קענען שיילן גרינצייג פאר די זופ, און אנגרייטן אלע עסן וואס מען טיילט אויס ביי מיין טאטע אין חצר, פאר טויזנטער מענטשן.

מענטשן האבן א טעות, מען מיינט אז ל"ג בעומר איז א צייט פון וויינען און בעטן; אמת, מען קען ל"ג בעומר פועל'ן ישעות, אבער דער עיקר פון ל"ג בעומר איז די שמחה, די הילולא, דאס עסן, טרינקען און טאנצן.

זונטאג בהר בחקותי

איך האב געהאט א פלאן צו גיין געבן שיעורים אין יבנאל, צפת, בית שמש, בראכפעלד און אלעד, אין די שטעט וואו איך בין נאכנישט געווען. למעשה בעט איך אלע איבער, איך האב נישט געוואלט אוועק גיין פון מיין שווער שליט"א, מיין שווער איז איינגעשטאנען ביי מיר; מכבד זיין מיינע עלטערן און מיין ווייבס עלטערן איז ביי מיר חשוב'ער ווי זאל זיין וואס זאל זיין.

מיין שווער שליט"א איז אהיימגעפארן זונטאג, ער האט א קבלה פון זיין טאטע דער ווייצענער רב הרב יוסף משה זכרונו לברכה, וואס איז א תלמיד פון הרב דושינסקיא זכרונו לברכה – אז מען זאל נישט גיין ל"ג בעומר קיין מירון. מען האט פרובירט אים משכנע זיין אז היינט איז אנדערש, אפילו, אבער מיין שווער איז זייער שטארק אין זיך נישט אוועק רירן פון זיינע עלטערן.

איך בין געגאנגען דאווענען אין די מערה, ביי די צווייטע זייט, ביי רבי אלעזר. נאך שחרית בין איך דארט געבליבן לערנען זוהר, איך האב געלערנט תיקון ע' מיט אפאר חברים און געמאכט א סיום אויף תיקונים. אויך האב איך געלערנט מיינע שיעורים, מקרא, משנה און גמרא. איך בין אראפגעקומען באגלייטן מיין שווער אהיים.

ל"ג בעומר

מאנטאג נאכט האב איך געדאווענט מעריב ביי מיין טאטע שליט"א. נאך מעריב האט מען אנגעצינדן די הדלקה, עס איז געווען אזעלכע פרייליכע טענץ. איך האב געטאנצן מיט התבודדות, איך האב זיך גוט אויסגעשמועסט ביים טאנצן מיטן אייבערשטן. איך האב געשפירט א שטארקע שמחה, ווער עס איז נישט געווען אין מירון ל"ג בעומר - וועט נישט פארשטיין וואס מען שפירט דארט, עס ווערט זייער ליכטיג אין הארץ און זייער פרייליך.

איך האב געהאט אביסל חלישות הדעת פון די פאר בחורים און אינגעלייט וואס האבן נישט קיין שכל, זיי שטייען ארום מיר און שטופן זיך ארום מיר ביי מיין טאטע שליט"א; מילא ביי אונז אין שול, ביי אונזערע ד' אמות - איז איין זאך, אבער אז איך גיי ביי מיין טאטע - שטערט מיר אז מען ווייסט נישט ווי אזוי זיך צו פירן ביי יענעם.

נאכדעם האט מען זיך געוואשן צו א סעודה און נאך די סעודה בין איך ארויף מיט מיין טאטע שליט"א צו די מערה. די יאר האבן די סדרנים מסדר געווען מען זאל קענען אריבערגיין אין א שורה, איך בין אריבער ביי די שורה. א גאנצע וועג האב איך געדאנקט דעם אייבערשטן אז מיר ווייסן פון די הייליגע צדיקים, מיר קענען האבן א שייכות מיט זיי.

נאכדעם האב איך געטאנצן אין די חצר. די הרגשה וואס מען שפירט דארט - קען מען נישט באשרייבן, דאס איז כל אחד כפום מה דמשער בליביה, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט אין די ערשטע שיחה אין שיחות הר"ן. דוד המלך זאגט (תהלים קלה, ה): "כִּי אֲנִי יָדַעְתִּי כִּי גָּדוֹל ה', וַאֲדוֹנֵינוּ מִכָּל אֱלֹקִים", פרעגט דער רבי, וואס איז דאס 'כִּי אֲנִי יָדַעְתִּי', איך ווייס? זאג, כִּי גָּדוֹל ה', דער אייבערשטער איז גרויס, וואס דרוקט ער 'כִּי אֲנִי יָדַעְתִּי'? זאגט דער רבי: "כִּי גְּדֻלַּת הַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ אִי אֶפְשָׁר לוֹמַר לַחֲבֵרוֹ, וַאֲפִילּוּ לְעַצְמוֹ אִי אֶפְשָׁר לְסַפֵּר מִיּוֹם לְיוֹם, לְפִי מַה שֶּׁמַּזְרִיחַ לוֹ וּמִתְנוֹצֵץ לוֹ בְּאוֹתוֹ הַיּוֹם אֵינוֹ יָכוֹל לְסַפֵּר לְעַצְמוֹ לְיוֹם שֵׁנִי הַזְּרִיחָה וְהַהִתְנוֹצְצוּת שֶׁל גְּדֻלָּתוֹ יִתְבָּרַךְ שֶׁהָיָה לוֹ אֶתְמוֹל", מען קען נישט מסביר זיין פאר א צווייטן ווי אזוי מען שפירט דעם אייבערשטן, און נישט נאר פאר א צווייטן קען מען דאס נישט מסביר זיין, נאר אפילו פאר זיך אליינס קען מען אויך נישט דערציילן און געדענקען ווי אזוי מען האט נעכטן געשפירט דעם אייבערשטן. דערפאר זאגט דוד המלך: "כִּי 'אֲנִי' יָדַעְתִּי כִּי גָּדוֹל ה', איך ווייס אז דער אייבערשטער איז גרויס, 'אֲנִי יָדַעְתִּי דַּיְקָא', איך פאר מיר ווייס אז דער אייבערשטער איז גרויס, ער פירט די וועלט און ער הערט מיר אויס ווען איך רעד צו אים', דער רבי ברענגט דארט אראפ וואס שטייט אין זוהר (פרשת וירא, קג:) אויפן פסוק (משלי לא, כג): "'נוֹדָע בַּשְּׁעָרִים בַּעְלָהּ' – כָּל חַד, לְפוּם מַה דִּמְשַׁעֵר בְּלִבֵּהּ", יעדער איינער האט זיין וועג ווי אזוי ער שפירט דעם אייבערשטן ביי זיך אין הארץ.

ביי מיר ל"ג בעומר ווארט איך אויף טאנצן און זינגען; איך פריי זיך, איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר אונז מיר זאלן נישט פארלוירן גיין, מיר זאלן אלעס קענען פאררעכטן, אז מיר האבן צדיקים וואס זאגן אונז וואס טוט זיך אין הימל, וואס איז חשוב אין הימל, וואס איז מיט אונזערע מצוות וואס מיר טוען, ווי עס ווערט ליכטיג אין אלע וועלטן ווען מיר לערנען און דאווענען.

איך האב געמאכט אביסל הכנסת אורחים ביי מיר, איך האב אריינגענומען אפאר געסט וואס האבן נישט געהאט וואו צו שלאפן. ברוך השם מיינע קינדער האבן אוועק געגעבן זייערע בעטן, זיי זענען געשלאפן אויף א שטיקל מאטראץ אויף דער ערד פאר אנדערע אידן. מיין טאטע שליט"א האט מיך אזוי מחנך געווען, ער האט אריינגענומען יעדע שבת געסט, און איך האב געדארפט אוועק געבן מיין בעט, איך בין געשלאפן אויפן קאוטש, מיר זענען אזוי אויפגעוואקסן, מיט הכנסת אורחים.

ל"ג בעומר אינדערפרי האבן מיר געלערנט אין די חצר פון מיין אכסניא - תיקונים, אינאיינעם מיט חברים תלמידי היכל הקודש, בערל פון בלומינגראוו, ישראל יוסף דער מלמד אין שטעטל און מנחם שטיינבערג, אויך אפאר חברים פון ארץ ישראל. מיר האבן אנגעהויבן פון די צווייטע הקדמה, ביז תיקון טו. מיר האבן געלערנט תיקון יד, דארט זאגט רבי שמעון בפירוש אז תשובה העלפט אויף אלעס, אפילו אויף די חטאים וואס שטייט אין זוהר נח און ויחי אז עס העלפט נישט תשובה, שטייט בפירוש אז ושב ורפא לו.

אפשערן

איך בין אריבער צו מיין טאטע אין די דירה מיט מיינע קינדער און מיר האבן געמאכט אן אפשערן, מיין טאטע האט אפגעשוירן און געזאגט די א' ב' און געלייגט די האניג וכו'.

איך האב געטראפן ר' גמליאל ראבינאוויטש שליט"א, ער איז געקומען צו מיין טאטע שליט"א, איך האב אים געגעבן שלום. ער האט געזען ווי איינער כאפט א בילד, האט ער געזאגט: "אויבן אין הימל כאפט מען אויך בילדער, אבער דארט כאפט מען בילדער פון זאכן וואס מען וויל נישט דא כאפן בילדער".

איך האב געוואלט ארויפגיין נאכאמאל ל"ג בעומר צו די מערה, למעשה האב איך זיך מקשר געווען ביי מיר אין חצר.

יבנאל

מיטוואך פארטאגס האב איך געדאווענט ותיקין, זיך צאמגעפאקט און ארויסגעפארן קיין יבנאל. מען האט זייער שיין געמאכט דעם אריינגאנג צום ציון, מען קען שוין צופארן מיטן קאר ביזן ציון. איך האב געטראפן דער וואס באשעפטיגט זיך מיטן שיין מאכן דעם ציון, איך האב אים מחזק געווען ער זאל נישט מורא האבן פון קיינעם.

איך האב דארט געזאגט די תיקון הכללי און זיך מתבודד געווען דארט. איך האב געבעטן פאר דיר און פאר אלע תלמידים, איך האב אסאך געבעטן פאר אונזערע קינדער, טעכטער און זין.

איך האב געהאט א פלאן צו זיין מיט מיין ווייב א טאג צוויי אין יבנאל, איך האב געוואלט איבערנעכטיגן דארט, אבער עס האט זיך געפירט אנדערש.

איך בין אנגעקומען אינדערפרי ווען די קינדער גייען אין חדר, זיי האבן דארט אז עס צינדט זיך אן די מייק און עס זינגט די ווערטער פון מוהרא"ש: "גם אני רוצה להיות צדיק", אויף די ניגון וואס די וועלט זינגט אויף "אדיר אוים ונורא", די באבוב'ער ניגון. מוהרא"ש האט געמאכט ווערטער אויף דעם ניגון, מוהרא"ש פלעגט רופן דעם ניגון: "ניגון יום המיתה". די הויכע פאל גייט: "גם אני רוצה להיות צדיק, גם אני רוצה להיות צדיק"; אוי, עס רייסט די הארץ ווען מען זינגט דאס, ווען מען דערמאנט זיך נאר די קול פון מוהרא"ש. עס איז אזוי שיין צו הערן אינדערפרי ווי די קינדער הויבן אן דעם טאג מיט די ניגון "איך וויל אויך זיין א צדיק". אשרינו אז מיר האבן א צדיק וואס וועקט אונז אויף און ווייזט אונז אז מיר זאלן אויך בענקען צו דעם.

פון דארט בין איך געפארן קיין ירושלים, איך האב זייער געוואלט פארן מיטן וועג בקעה. איך גלייך צו פארן אויף דעם וועג, מען זעט דארט די בערג פון מדבר יהודה, עס אז א רואיגע וועג. אבער מיין ווייב האט מיר געבעטן נישט צו פארן דעם וועג, היות עס איז נישט רואיג צווישן די אראבער. איך האב אודאי געטון איר ווילן און געפארן מיטן אנדערע וועג, די שש. עס איז געווען א טרעפיק, מיר זענען אנגעקומען קיין ירושלים האלב צוועלף.

בית פיגא ירושלים

איך בין געגאנגען באזוכן אונזער מיידל שולע. די קינדער זענען אזוי גליקליך, זיי ווייסן ניטאמאל וואס זיי האבן, א פלאץ וואו מען לעבט און מען לערנט נאטירליך, אן ווערן צעדריקט פון דארפן זיין אזוי ווי די און די מיידלעך, און דארפן גיין אנגעטון אזוי ווי די און די קינדער, און אזוי ווייטער; אלע קינדער לעבן און לערנען אזוי ווי עס איז גוט, לויט זייער וועג.

ביז דערווייל איז אונזער שולע אין שטוב ביי משפחת פערל שיחיו, איך האב געבעטן דעם מנהל יצחק נרו יאיר ער זאל זוכן א צווייטע פלאץ פאר די שולע, איך וויל שוין האבן א געהעריגע פלאץ. אויך האב איך גערעדט מיטן מנהל נרו יאיר, איך וויל מאכן חדר און אויך שולע אלע טעג, נישט לאזן די קינדער הפקר. איך האב אים דערציילט ווי אזוי ביי אונז אין אמעריקע איז, מיר האבן חדר יעדן טאג אין יאר, אויסער ערב ראש השנה, ערב יום כיפורים, ערב סוכות, פורים און שושן פורים, ערב פסח, בדיקת חמץ און ט' באב; אפילו ערב ט' באב איז דא חדר ביז חצות, און אויך ביי די מיידלעך וויל איך מאכן פרייטאג שולע פאר די יונגערע קינדער, איך וויל נישט די קינדער זאלן זיך דרייען פריי אזויפיל טעג אין יאר.

תלמוד תורה ירושלים

איך בין געווען אין חדר, איך בין אנגעקומען נאכן עסן מיטאג. איך האב געבענטשט מיט די קינדער, איך האב זיי געוויזן אויסצושטרעקן די הענט ביי די ערשטע ברכה, פון הזן, ביי די ווערטער "פותח את ידיך". מוהרא"ש האט אזוי געמאכט, ער האט גענומען דעם מנהג פון די ספרדי'שע אידן.

איך האב געזינגען מיט זיי די ברכת המזון און נאכן עסן האבן מיר געדאנקט דעם אייבערשטן פאר די ברויט און פאר די חמס. איך האב געזאגט פאר די מלמדים זאלן אויך געבן טרינקען פאר די קינדער, מען קען נישט געבן נאר עסן, מען דארף טרינקען ווען מען עסט.

איך האב זיי דערציילט שיינע מעשיות פון אמונה. די מעשה פון דוד מיט גלית, ווי דוד המלך האט נישט מורא געהאט פון דעם קליפה גלית וואס האט געוואלט אויסרייסן די אמונה, ווי דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן ד) אז גלית האט געוואלט אויסרייסן די אמונה.

דף גמרא ירושלים

איך בין געגאנגען דאווענען מנחה מיט אנשי שלומינו אין אונזער שול. איך געפון זיך זייער גוט אין אונזער שול, עס איז זייער א ריינער פלאץ און א פרייליכער פלאץ. איך האב פארגעלערנט א בלאט גמרא, איך וויל אזוי שטארק דאס אריינברענגען צווישן אנשי שלומינו, אונזער פלאץ זאל נישט זיין קיין ליידיגע פלאץ. ליידער איז דא פלעצער וואס רופן זיך מיט די נאמען 'ברסלב', מען געבט כלומר'יש חיזוק, אבער אויב איז דאס אן תורה און אן תפילה - איז דאס א באלון פון לופט וואס פלאצט און גארנישט בלייבט, דעריבער ווען איך קום צווישן אנשי שלומינו פרוביר איך פארצולערנען א בלאט גמרא, זיי געבן צו פארזוכן א געשמאק ווי אזוי מען קען לערנען גמרא, און שפירן א געשמאק אפילו מען פארשטייט נישט פינקטליך.

נאכן פארלערנען האב איך געטיילט פאר די בחורים און אויך פאר אינגעלייט 'ספר תיקוני זוהר' פאר אלע וואס לערנען סדר דרך הלימוד. איציק איז געווען ביי מיר אין מירון, ער האט מיך געפרעגט פארוואס דער ראש ישיבה טיילט נאר אין חוץ לארץ פאר די בחורים תיקוני זוהר, מיר אנשי ארץ ישראל דארפן אויך א שטופ און חיזוק צו לערנען זוהר. איך האב טאקע אזוי געטון, איך האב זיי געגעבן א מתנה און אריינגעשריבן פאר אלע אפאר ווערטער, די נאמען ועוד.

ישיבה קטנה ירושלים

איך בין געגאנגען באזוכן אונזער ישיבה קטנה. איך האב גערעדט אפאר ווערטער פאר די בחורים, זיי האבן א גוטער מגיד שיעור, משה שמואל. איך האב גערעדט צו אים ווי אזוי ער זאל זיך פירן מיט די בחורים, און ווי אזוי ער זאל מחזק זיין אינגעלייט צו קומען צום שיעור גמרא.

פון דארט בין איך געגאנגען צו אן אכסניא. אברהם האט מיר צוגעגרייט א דירה פאר די פאר שעה, איך האב זיך געכאפט אז עס איז שוין פינף נאכמיטאג, עס איז שוין צוועלף שעה פון אויפשטיין פינף אינדערפרי, און איך האב נאך גארנישט געגעסן. איך האב געגעסן א קיכל און אויפגענומען אינגעלייט מיט זייערע משפחות, ביז מעריב.

מעריב

עס איז געווארן שפעט, איך בין צוריק אין שול דאווענען מעריב. נאך מעריב האבן מיר גערעדט אביסל חיזוק, די שיעורים אין ירושלים איז גאר אנדערש, עס איז כדאי זאלסט דאס אויסהערן. דער רבי זאגט, די דיבורים ווענדט זיך לויט די צוהערער, און אז עס קומען אסאך דורשטיגע מענטשן איז דא בעסערע דיבורים.

אויך האבן קינדער פון אונזער תלמוד תורה אין ירושלים געמאכט סיומים. הילד היקר משה ברילל האט מסיים געווען האלב ש"ס 'מסכת קידושין'. הילד היקר משה רוטמאן האט מסיים געווען 'מסכת יבמות'. הילד היקר מרדכי פערל האט מסיים געווען 'מסכת יומא'. הילד היקר שלמה לעווינזון האט מסיים געווען 'מסכת עירובין'. נאך קינדער האבן דארט געמאכט סיומים, הילד היקר שמעון יאקאבאוויטש האט מסיים געווען 'מסכת פסחים', אויך מיין זון הבחור שמעון האט מסיים געווען די צווייטע מאל ש"ס.

מיר האבן גערעדט פון אכטונג געבן אויף די ווייב, פארוואס זאל זיין אזוי אז ווען די ווייב בעט "נעם מיך מיט די קאר", "טראג מיך דא", "טראג מיך דארט" - ווערט מען אזוי ברוגז, מען האט נישט קיין כח, מען טראכט, אדער גאר מען זאגט: "איך בין עפעס א קאר סערוויס דרייווער?" "איך בין דיין שלאק?" און ווען א חבר בעט א טובה, טראגט מען און מען ברענגט, מען מאכט און מען טוט; ביסט דאך אן אכזר, אדער גאר א שוטה, דאס איז דאך דיין ווייב!!!

פארוואס ווען מען זעט די שכינה שלעפט זיך אראפ די טרעפ מיט א וועגעלע, לויפט מען העלפן, מען טראכט גלייך פון וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה כא:) ווער איז א חסיד שוטה? דער וואס זעט א פרוי דערטרענקט זיך און גייט נישט העלפן, און ווען די ווייב בעט: "טראג מיך ארויף די וועגעלע מיט די קינדער", אדער "העלף מיר אראפגיין די טרעפ", ווערט מען גערעגט, מען לויפט אוועק; וואס איז מיט דיר, ביסט דאך א שלעכטער מענטש, דאס איז דאך דיין ווייב!

איך האב דיר נאך אסאך צו שרייבן פון די נסיעה, איך האב אבער נישט קיין סאך צייט. יעצט קומט פאר א ברית אין ישיבה, איך דארף שוין מקצר זיין, איך וועל דיר נאך שרייבן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת אמור, י"ג אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן, אתרא קדישא מירון

 

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

חסדי השם יתברך איך האב זוכה געווען צו זיין אין ארץ ישראל, איך בין געפארן צו זיין ל"ג בעומר ביים תנא אלוקי רבי שמעון בר יוחאי אין מירון. איך בין געפארן אפאר טעג פריער צו קענען מאכן די בר מצוה פון מיין זון נחמן נתן ביי מיין טאטע שליט"א אין מירון.

איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט היטן דיינע אויגן. יעצט ווען מיר זענען אריין אין די זומער טעג דארף מען רחמי שמים צו קענען בלייבן מיט ריינע אויגן. אז מען היט זיך די אויגן - האט מען אלעס גוטס, ברוחניות ובגשמיות.

אין די היינטיגע ספירה, כ"ח יום - האט מען אינזין דעם שם בט"ר צת"ג, דער שם איז אלע ברכות, דאס קומט נאך כבבת שמרם; אז מען היט דעם בת עין, אויב עס איז כבבת שמרם - מען היט די אויגן, מען קוקט נישט קיין עבירות - דעמאלט קומט ברכם - דער אייבערשטער בענטשט, טהרם - דער אייבערשטער רייניגט, רחמי - ער האט רחמנות, און צדקתך תמיד גמלם - ער געבט שטענדיג פון זיין גערעכטיגקייט. צו דעם אלעם קען מען זוכה זיין דורך מלכות שבנצח; מלכות דאס איז די אמונה, די שכינה הקדושה. נצח, דאס איז מרמז אויפן רבי'ן; דורך די אמונה וואס דער רבי געבט אונז, די עצה פון תפילה והתבודדות, מען זאל רעדן און שמועסן מיטן אייבערשטן כידבר איש אל רעהו, בעטן אויף די אייגענע שפראך מען זאל זוכה זיין צו האבן ריינע אויגן, הייליגע אויגן; ווייל נאר דורך קדושת עיניים קען מען זיין ערליך און הייליג.

היינט אינדערפרי האב איך געדאווענט אין די מערה אין מירון, נאכן דאווענען האב איך געלערנט אביסל זוהר פון פרשת השבוע, פרשת אמור. האב איך געזען דער זוהר דערציילט (דף צ:) רבי אלעזר איז געווען ביי זיין שווער און די אויגן האט אים וויי געטון, און עפעס איינער, א מענטש, וואס איז געווען בלינד אויף איין אויג - איז אריבער די שטוב פון זיין שווער. זאגט דער שווער פאר רבי אלעזר: "לאמיר פרעגן דעם איד, אפשר ווייסט ער פון עפעס א רפואה פאר דיינע אויגן?" האט רבי אלעזר געזאגט: "דער בלינדער איז נישט באגלייבט", אבער דער שווער האט געמוטשעט, האט רבי אלעזר געזאגט פאר זיין שווער: "לאמיר אים פרעגן". זיי האבן אים געפרעגט: "טוּפְקָא מַאן הוּא בְּעָלְמָא", ווער איז דער שטערקסטער אויף די וועלט? "אָמַר, עֲתִירָא", האט ער געזאגט, אן עושר איז דער שטערקסטער, "אָמַר רַבִּי אֶלְעָזָר, בְּמִלּוֹי אִשְׁתְּמַע, דְּלָאו מְהֵימְנוּתָא גַּבֵּיהּ", פון זיינע ווערטער זעען מיר אז ער לעבט נישט מיט אמונה, "וְלָאו בַּר מְהֵימָנָא הוּא", און ער איז נישט קיין באגלייבטער, איז וואס האט מען צו נעמען פון אים אן עצה? ווייל איינער וואס מאכט א מציאות פון געלט - איז א נאר; די שטערקסטע אויף די וועלט זענען די וואס לערנען תורה, די וואס דינען דעם אייבערשטן; איך האב זיך אזוי מחי' געווען צו לערנען זוהר.

אויך האב איך געלערנט וואס דער הייליגער זוהר הקדוש זאגט (שם): "דְּהָא קְדוּשָּׁא דִּלְעֵילָּא, לָא שַׁרְיָא בַּאֲתַר פָּגִים", אויב מען האט א מום - רוט נישט דער אייבערשטער. עס איז דא אין דעם זוהר אן אריכות פון הייליגן מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו (דברי תורה מהדורא תניינא, סימן נד), וואס ער פרעגט, מיר ווייסן דאך פון אזויפיל צדיקים וואס זענען געווען פעלערדיג, דאך זענען זיי געווען בעלי רוח הקודש; דאכט זיך מיר ער בלייבט ביי די קשיא.

אולי יש לומר, אתר פגים, דאס מיינט מען אויף די אמונה, וואס דאס גייט ביים המון עם מיטן גוף; אז מען האט א פעלער איז מען נישט פרייליך, מען שפירט זיך אראפ א שטאפל, צווייט קלאסיג; מען האט טענות און קשיות אויף די אמונה. אנדערש איז ביי די צדיקים קדושים, זיי זענען געווען שטענדיג בשמחה, עס איז נישט געווען אתר פגים, זיי זענען געווען גאנץ מיט די אמונה.

איך וועל דיר נאך שרייבן מער באריכות שפעטער פון מיין נסיעה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אמור, ט' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

מרת ... תחי', ירושלים

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייער גוט האט איר געטון אז איר זענט געגאנגען ווייטער מיט א שטארקייט און זיך נישט אויסגעדרייט צום מניוול; דאס איז די עצה ווען עס פאסירט אזא געשעעניש, זיך נישט וויסנדיג מאכן און נישט ארויסווייזן קיין שום פחד און מורא.

איר ווילט וויסן וואס איז די עצה נישט מורא האבן? און וואס איז די עצה די מעשה זאל ארויסגיין פון קאפ? דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו זאגט: "די עצה קעגן רשעים איז - שלא לפחוד", דאס איז די עצה, נישט מורא האבן; אז מען לעבט מיט אמונה, מען ווייסט 'קיינער קען מיר גארנישט טון', מען חזר'ט זיך די אמונה, מען חזר'ט שטענדיג 'דער אייבערשטער איז מיט מיר, דער אייבערשטער איז דא, מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר', און ווען עס כאפט זיך אריין אין הארץ פינטלעך פון פחדים, בעט מען פשוט'ע ווערטער: "הייליגער באשעפער היט מיך", "הייליגער באשעפער זיי מיט מיר", "הייליגער באשעפער קום מיט מיר", "הייליגער באשפער נעם ארויס פון מיר די פחדים, איך זאל פון קיינעם נישט מורא האבן, איך זאל זיין שטארק מיט אמונה".

אמונה איז די עצה ארויסצונעמען די פחד פון זיך, און אז איינער שטעלט אפ אין גאס און הויבט אן רעדן - האט נישט מורא, האט נישט קיין פחד, און פון היינט און ווייטער, אז א מאנספערזאן שטעלט אייך אפ אין א שטילע גאס פרעגן פראגעס - זאלט איר זיך בכלל נישט אפשטעלן, נאר ווייטער גיין; לאזט א צווייטן אים ענטפערן זיינע פראגעס.

יעצט ווען איר האט געהאט אזא שוידערליכע פאסירונג - וועט איר זיך נישט אזוי וואונדערן פארוואס מען דארף אזויפיל רעדן פון קדושה און פון זיך היטן פון מניוולים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

 

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, שנת תשפ"ג לפרט קטן

 

צו מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו

מיטן אייבערשטנ'ס הילף קום איך קיין ארץ ישראל קומענדיגע וואך, איך וועל זיך אויפהאלטן בעיקר אין מירון ביי מיין טאטע שליט"א, איך וועל זיין פאר איין וואך, פון פסח שני - ביז מוצאי ל"ג בעומר. איך האף צו קומען באזוכן ביי אייך אין שול, איך בענק זיך זייער שטארק צו ענק.

איך וויל אייך אלע איינליידענען צו די בר מצוה פון מיין זון הילד יניק וחכים נחמן נתן נרו יאיר. די סעודה וועט זיין ליל שישי פרשת אמור, פסח שני, עס וועט זיין אין מירון אין חצר, ביי מיין טאטע שליט"א, איך וועל זיך זייער פרייען אייך צו זען ביי מיין שמחה. נאר אז עס איז אייך נישט שווער; עס איז ערב שבת, אויב איז אייך שווער צו קומען - וועל איך זיך זייער פרייען אז איר וועט בלייבן אין שטוב העלפן אנגרייטן דעם שבת.

מיר איז א גרויסע שמחה צו קענען מאכן די בר מצוה אין מירון. דער בר מצוה בחור האט א געפיל אינעם הייליגן זוהר, ער לערנט יעדן שבת אינדערפרי מיט זיין עלטערער ברודער שמעון נרו יאיר דעם הייליגן זוהר און ער איז מחדש שיינע חידושים; איז פאסיג אז די בר מצוה איז אין מירון, ווייל אז מען לערנט דעם הייליגן זוהר - האט מען א שייכות מיטן הייליגן רבי שמעון און אלע הייליגע צדיקים.

איך וויל אייך בעטן איר זאלט זיך נישט קריגן אין שטוב מיט די ווייב, ווייל נאר אז מען איז בשלום - קען מען זיין ערליך און אפגעהיטן. דער סמ"ך מ"ם טוט אלעס צו מאכן א ברוגז צווישן דיר און דיין ווייב, און אך און וויי אז מען קריגט זיך; מען פארלירט אלעס.

מיט אייך אנשי שלומינו פון ארץ ישראל קען מען רעדן די קבלה שפראך. א מענטש איז צאמגעשטעלט פון צען ספירות, דער גלגולת איז 'כתר', די מח איז 'חכמה' און די הארץ איז 'בינה'. די רעכטע האנט איז אנטקעגן 'חסד', די לינקע האנט איז אנטקעגן 'גבורה' און דער גוף איז אנטקעגן 'תפארת'. די רעכטע פוס איז אנטקעגן 'נצח', די לינקע פוס איז אנטקעגן 'הוד', אות ברית קודש איז 'יסוד' און די ווייב איז 'מלכות', און מען דארף אכטונג געבן אז אלעס זאל זיין אינאיינעם. דער סמ"ך מ"ם וויל נאר אפטיילן צווישן די ספירות, אפטיילן צווישן מידת יסוד און מלכות, און אז מען טיילט אפ יסוד פון מלכות איז זייער ביטער, מען פארלירט אלעס; מען טיילט זיך אפ פון די שכינה הקדושה.

דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקסג): "אין די צייטן פון אברהם אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'שרה', אין די צייטן פון יצחק אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'רבקה', אין די צייטן פון יעקב אבינו האט מען גערופן די שכינה הקדושה 'רחל און לאה'", און דער רבי פירט אויס: "וכן הוא אצל כל אחד ואחד", און אזוי איז ביי יעדן איינעם, די ווייב איז בחינת שכינה, דעם מאן'ס מלכות; דארף מען זייער מכבד זיין און האלטן חשוב די ווייב.

א ווייב קען מען נישט פאפן, די לעצטע מענטש וועם צו פאפן - איז זי; אז זי שפירט ווי מען דארף איר נאר פאר די אייגענע הנאה, מען האט איר נישט ליב, מען דארף איר נישט, מען רעדט נישט שיין צו איר, מען דארף איר נאר פאר זיך וכו' וכו' - דעמאלט וויל זי נישט לעבן מיטן מאן, זי קוקט אראפ אויפן מאן. אבער אז מען האלט איר טייער, מען רעכנט זיך מיט איר, מען רעדט מיט דרך ארץ צו איר, מען ברענגט אינאיינעם די ספירות - דאן שיינט און לייכט די מח.

נאך א זאך וויל איך אייך זייער זייער בעטן, האט נישט קיין טענות און קשיות אויפן אייבערשטן. א איד האט נישט קיין טענות און קשיות, א גוי האט טענות און קשיות (תהלים עט, י): "'לָמָּה' יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם"; דאס שיינקייט פון א איד איז - ער ווייסט גארנישט, ער פארשטייט גארנישט און וויל נישט וויסן און פארשטיין; ווייל מען קען גארנישט פארשטיין, און אז מען בעט דעם אייבערשטן אויף א זאך און מען באקומט עס נישט - טאר מען נישט פרעגן 'וואו זענען אלע מיינע תפילות?' אז מען פרעגט אזא קשיא - ווייזט דאס אז מען האט נישט קיין שטארקע אמונה. מען דארף גלייבן אז יעדע תפילה גייט צום אייבערשטן און דער אייבערשטער נעמט אן די תפילות און ער טוט נאר וואס איז גוט פארן מענטש.

איך וויל ענק נאכאמאל איינליידענען צו מיין שמחה, אויב עס איז אייך נישט שווער צו קומען קיין מירון. איך האף צו קומען ביי אייך אין שול, איך וועל דאס מעלדן דורך די גבאים.

א פרייליכן שבת.