בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#575 - איך בין אזוי צעבראכן, פאר גארנישט און פאר נישט
תפילות אויף אידיש, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


א שאד אז דו הערסט מער נישט קיין שיעורים, ווען דו פלעגסט הערן שיעורים פלעגסטו זיין זייער פרייליך; ווייל די ווערטער, שכל פון הייליגן רבי'ן - האט אזא כח, עס מאכט פרייליך, עס מאכט תחיית המתים, עס לעבט אויף טויטע מענטשן; הלואי זאלסטו יעדן טאג אויסהערן א שיעור, אדער א האלבע שיעור, וועסטו ווערן זייער זייער פרייליך.


אויך וויל איך דיר בעטן, היות דו ביסט פון די וואס העלפן בויען אונזערע מוסדות, ערווארטן מענטשן פון דיר א שמייכל און א גוט ווארט. אז דו גייסט אין שול און איינער קומט דיר אנטקעגן און דו גרוסט אים נישט, מיינט יענער אז דו ביסט א בעל גאוה, אז דו גרויסט זיך וכו', יענער חלומ'ט נישט אז דו ביסט צעבראכן אויף טויזנט פיצלעך, דערפאר ביסטו מחויב צו גריסן אנשי שלומינו און שמייכלען צו יעדן איינעם.


גיי אינדערפרי א שפאציר מיטן אייבערשטן, בעט: "הייליגער באשעפער איך בין אזוי צעבראכן פאר גארנישט און פאר נישט, איך ווייס אליין נישט פארוואס איך בין צעבראכן, מיינע עבירות צעברעכן מיך, זיי מיר מוחל, איך טו תשובה, איך גיי שוין זיין א צדיק. איך בעט דיר אייבערשטער העלף מיר איך זאל זיין נאר פרייליך און איך זאל שמייכלען צו יעדן איינעם, גריסן יעדן איינעם".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#574 - פון הימל פרובירט מען דיך אויס
התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת בהר-בחוקותי, כ"א אייר, ל"ו לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


צו מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך מיט אלע כוחות דיינע, פון הימל פרובירט מען דיך אויס, מען וויל זען צו וועם דו וועסט זיך ווענדן; וועסטו גיין צו פלוני אלמוני, בערל, חאצקל, שמערל, תנחום, אדער דו וועסט אויפהייבן דיינע אויגן צום אייבערשטן און אים בעטן: "הושעינו העלף מיר, הצלינו ראטעווע מיך".


בפרט אויף צרות היצר וואס ווארפט אראפ דעם מענטשן אין עבירות רחמנא לצלן, ער איז אים מכשיל אין ביטערע עבירות, ווער רעדט נאך ווען מען פאלט אראפ אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; דארף מען זיך אויפהייבן און זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן: "רבונו של עולם וואס וועט דא זיין מיט מיר? איך ליג אין בלאטע, איך ליג אין עבירות, העלף מיר, ראטעווע מיך וכו' וכו'".


איך בין אין ארץ ישראל, איך דאווען פאר דיר ביי די הייליגע צדיקים, דו זאלסט זוכה זיין צו געהאלפן ווערן.

#573 - וויפיל מאל האסטו שוין געמיינט אז עס איז עק וועלט
התחזקות, פרנסה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת בהר-בחוקותי, כ' אייר, ל"ה לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין יעצט אנגעקומען קיין ירושלים, איך גיי יעצט געבן א שיעור אין אונזער שול.


היינט אינדערפרי בין איך געווען אין טברי', געדאווענט שחרית ביים ציון פון רבי מאיר בעל הנס, און נאכדעם געפארן קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, איך האב געבעטן פאר דיר, איך האב דערמאנט אלע חסדים וואס דו טוסט פאר די קהילה, קהילות היכל הקודש, וויפיל דו געבסט זיך אוועק בטירחא, ברצון ובממון.


שטארק זיך, ווער נישט פארלוירן, און ווען דו זעסט אז עס ווערט דיר ענג – זאלסטו קוקן אויף צוריק און זיך דערמאנען וויפיל מאל דו האסט געמיינט אז עס איז עק וועלט און אלעס איז געענדיגט, און פלוצלונג איז געווארן ליכטיג און זיס.


גיי יעדן טאג התבודדות אין פעלד, הינטער דיין שטוב, גיי ארום די פעלד און זאג אפאר ווערטער פארן אייבערשטן. בעט אים דו זאלסט געדענקען אז נאך אביסל וועט מען דארפן צוריק גיין, און נאר די גוטס וועט מען מיט נעמען, און אלע ווייטאג וועט דא בלייבן.

#572 - דער אייבערשטער האט פאר יעדן א שידוך, אויך פאר דיר
שידוכים, התחזקות, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז מיט דיר? וואס ביסטו אזוי מיואש? וואס מאכסטו זיך אזוי גרויס און דעם אייבערשטן אזוי קליין?! דער אייבערשטער האט פאר יעדן איינעם א שידוך, און אויך פאר דיר, איז וואס זאלסטו זיין אזוי צעבראכן.


בלייב אין ארץ ישראל, דו וועסט זוכה זיין צו א גוטע שידוך, נאר געב נישט אויף, און אז דו קענסט - זאלסטו זיך אריבער כאפן קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש און אויסזאגן תהילים. מוהרא"ש האט צוואה געלאזט (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיז מַיין עֵדוּת אַז יֶעדֶע וָוארְט וָואס אִיךְ הָאבּ גֶעשְׁרִיבְּן פַאר מַיין מַצֵבָה אִיז אֱמֶת. דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער וֵוייסְט אוּן קֶען מַיין צוּבְּרָאכְן הַארְץ וֶועלְכֶע אִיז צוּבְּרָאכְן אוֹיף טוֹיזְנְטֶער שְׁטִיקְלֶעךְ כְּחֶרֶס הַנִּשְׁבָּר. אוּן אִיךְ הָאף אַז מִיט דֶעם וָואס מֶען וֶועט קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר אוּן מֶען וֶועט דָארְט דַאוֶוענֶען אוּן לֶערְנֶען אוּן רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, דוּרְךְ דֶעם וֶועל אִיךְ הָאבְּן אַ תִּיקוּן פַאר מַיין נֶפֶשׁ רוּחַ אוּן נְשָׁמָה.


אַזוֹי וִוי בַּיי מַיין לֶעבְּן זֶענֶען אַסַאךְ מֶענְטְשְׁן נִתְעוֹרֵר גֶעוָוארְן צוּ תְּשׁוּבָה טוּן דוּרְךְ מִיר, אַזוֹי וֶועט זַיין אוֹיךְ נָאךְ מַיין הִסְתַּלְקוּת. וֶוען מֶען וֶועט קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר, וֶועט מֶען נִתְעוֹרֵר וֶוערְן צוּ תְּשׁוּבָה טוּן.


אוֹיךְ וֶועט מֶען מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס הִילְף קֶענֶען פּוֹעְלְ'ן בַּיי מַיין קֵבֶר אַלֶע עֶרְלֵיי יְשׁוּעוֹת. וֶוען מֶען וֶועט קוּמֶען מִתְפַּלֵל זַיין בַּיי מַיין קֵבֶר, וֶועל אִיךְ זַיין אַ מֵלִיץ יוֹשֶׁר אוּן אִיךְ וֶועל נִישְׁט רוּעֶן בִּיז אִיךְ וֶועל זֶען צוּ בְּרֶענְגֶען דִי יְשׁוּעָה פַאר דֶעם וָואס אִיז גֶעקוּמֶען אוֹיף מַיין קֵבֶר.


אוּן סְפֶּעצִיעֶל אַ בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ, אוֹיבּ וֶועלְן זֵיי קוּמֶען צוּ מַיין קֵבֶר אוּן דָארְט אוֹיסְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים אָן קַיין הֶפְסֵק, זָאג אִיךְ זֵיי צוּ אַז זֵיי וֶועלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר רִיכְטִיגֶע בַּאשֶׁערְטֶע שִׁידוּךְ, אוּן אִיךְ בִּין זֵייעֶר שְׁטַארְק מִיט דֶעם".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#571 - האלט זיך שטארק, אפילו נאכ'ן ארויסגיין פון ישיבה
בחור, התחזקות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תזריע מצורע, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


האלט זיך מיט אלע דיינע כוחות צו בלייבן שטארק, בלייבן דינען דעם אייבערשטן, דאווענען און לערנען. אפילו עס איז דיר זייער שווער, דו ווילסט אזוי שטארק א שידוך, דו ווילסט חתונה האבן; דאך זאלסטו זיין שטארק ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן.


עס איז גוט, אפילו יעצט ווען דו ביסט ארויס פון ישיבה, ביסט געגאנגען ארבעטן – אז דו זאלסט קומען יעדן טאג צום שיעור התחזקות. מוהרא"ש האט מיר געזאגט, אפילו די בחורים וואס גייען ארבעטן זאלן בלייבן מקושר צו די ישיבה, קומען נאכן ארבעט צום שיעור התחזקות; אזוי וועסטו האבן אלע גוטע זאכן וואס מען איז זוכה ווען מען איז מקושר צום רבי'ן.

#570 - מען האט פארגעסן פון דיר?
אמונה, התחזקות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, כ"ג לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען וועסטו שוין איבערבעטן דעם אייבערשטן אויף די פילע קשיות, דאגות און נישט גלייבן אז ער וועט דיר העלפן?! ווען וועסטו שוין זען די אפענע נסים וואס דער אייבערשטער מאכט מיט דיר?


יעדעס מאל ווען א תלמיד הישיבה ווערט א חתן, אדער ווען א פארפאלק דערוויסן זיך אז עס איז דא פרייליכע נייעס וכו' - פרעג איך זיי: "האסט שוין איבערגעבעטן דעם אייבערשטן?" און ווען זיי פרעגן: "וואס הייסט? אויף וואס?" זאג איך זיי: "אויף די תרעומות, אויף דאס נישט גלייבן אז דער אייבערשטער הערט אויס דיינע תפילות"; און אויף דעם דארפן מיר אלע תשובה טון, אויף די תרעומות און קשיות וואס מען האט אויפן אייבערשטן.


וואס טראכסטו, מען האט פארגעסן פון דיר? מען זארגט זיך נישט פאר דיר? יעדער האט, יעדער מאכט, יעדער טוט, און פון דיר האט מען פארגעסן? די הייליגע חכמים דערציילן (בראשית רבה עט, ו; ירושלמי שביעית כה:), ווען דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי מיט זיין זון דער הייליגער תנא רבי אלעזר זענען ארויס פון די מערה נאך דרייצן יאר האבן זיי געזען ווי א פאנגער שפרייט אויס זיינע נעצן צו כאפן פייגלעך, זיי זעען ווי אזוי ער שפרייט אויס די נעץ און א פייגל ווערט שיער אריינגעכאפט, אין די לעצטע סעקונדע האט זיך די פייגל געראטעוועט, נאכדעם קומט נאך א פייגל און זיי הערן ווי עס גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס זאגט: "געפאנגען" און די פייגל איז געפאנגען געווארן; האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי געזאגט פאר זיין זון: "זעסט, אפילו א קליינטשיג פייגעלע קען אויך נישט געכאפט ווערן אן דעם וואס מען זאל דאס אפשרייבן אויבן אין הימל".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#569 - דער יצר הרע ווארפט אראפ נאכאמאל און נאכאמאל
התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס מיינסטו, ביסט נישט חשוב מער ביים אייבערשטן? פונקט פארקערט, דיקא דיך האט דער אייבערשטער ליב, דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך - אים האט דער אייבערשטער ליב.


דער עיקר שיינקייט פון א איד איז דאס וואס ער געבט נישט אויף, ער קומט נאכאמאל צוריק צום אייבערשטן. דער אייבערשטער האט באשאפן דעם מענטש ווייל ער וויל ארויסנעמען פון אים תענוגים און שעשועים וואס מען קען נישט האבן פון מלאכים. מלאכים האבן נישט קיין יצר הרע, זיי האבן נישט קיין דאגות פרנסה, זיי זענען א שטיק פייער, זיי זענען זייער הייליג; דאך האט דער אייבערשטער באשאפן דעם קליינעם מענטשל מיט א ברענעדיגע יצר הרע וואס ווארפט אים אראפ נאכאמאל און נאכאמאל, דער אייבערשטער וויל זען ווי דער מענטש שטעלט זיך אויף און קומט נאכאמאל צוריק, ער פרובירט וואס ער קען.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן ז): "כִּי מִי שֶׁיּוֹדֵעַ קְצָת בִּידִיעָתוֹ יִתְבָּרַךְ", ווער עס ווייסט אביסל וואס איז חשוב ביים אייבערשטן, "הוּא יוֹדֵעַ שֶׁעִקָּר הַתַּעֲנוּגִים וְהַשַּׁעֲשׁוּעִים שֶׁל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ הוּא רַק שֶׁאֲנַחְנוּ מֵעוֹלָם הַזֶּה הַשָּׁפָל נְגַדֵּל וּנְקַדֵּשׁ שְׁמוֹ יִתְבָּרַךְ", דער ווייסט אז דער עיקר תענוג ביים אייבערשטן איז ווען מיר אידן פון אזא נידריגע וועלט זאלן אים דינען, "וְזֶהוּ עִקָּר הַתַּעֲנוּגִים וְהַשַּׁעֲשׁוּעִים שֶׁל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", דאס איז די גרעסטע תענוג און זיסקייט ביים אייבערשטן, אז מיר זאלן אים דינען; אזוי ווי מען זאגט ביים דאווענען (מוסף ליום כיפור): "וְאָבִיתָ תְהִלָּה מִגּוּשֵׁי עָפָר מִקְּרוּצֵי חֹמֶר", דער אייבערשטער ווערט געלויבט דורך שטיקער בלאטע וכו', "כִּי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יֵשׁ לוֹ שְׂרָפִים וְחַיּוֹת וְאוֹפַנִּים וְעוֹלָמוֹת עֶלְיוֹנִים שֶׁהֵם עוֹבְדִים אוֹתוֹ יִתְבָּרַךְ", דער אייבערשטער האט דאך ברענעדיגע מלאכים, מלאכים וואס הייסן חיות, מלאכים וואס הייסן וועגענער, אזויפיל וועלטן וואס דינען דעם אייבערשטן, "וְאַף עַל פִּי כֵן עִקָּר הַתַּעֲנוּג וְהַשַּׁעֲשׁוּעַ שֶׁלּוֹ כְּשֶׁעוֹלָה לְמַעְלָה הָעֲבוֹדָה שֶׁל עוֹלָם הַשָּׁפָל הַזֶּה", דאך האט דער אייבערשטער מער הנאה פון מיר וואס מיר זענען דא אין די וועלט.


מארגן נאכט וועט זיין די שיעור אין אונזער שול אין מאנסי, אינאיינעם מיט א סיום אויף מסכת מכות, און אויך אינאיינעם מיט א יארצייט סעודה פון הצדיק רבי ישעי' מקערעסטיר זכותו יגן עלינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#568 - רעדן און שמועסן פון געלט איז עקלדיג
התחזקות, רפואה, געלט

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת תזריע מצורע, א' דראש חודש אייר, ט"ו לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן רעז), חודש אייר איז מסוגל פאר רפואה; צו בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיין געזונט פיזיש און גייסטיש, דו, דיין ווייב, דיינע קינדער און אלע אידן. מיט א קליינע תפילה קען מען שאקלען וועלטן, מיט א קליינע מאך מיט די מויל - קען מען פועל'ן גרויסע זאכן.


זיי נישט ביי דיר אזוי צעבראכן און אויפגעגעבן אז דיינע תפילות העלפן נישט, דער אייבערשטער ווארט אויף דיינע תפילות, דער אייבערשטער בארימט זיך מיט דיר, "יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר" (ישעי' מט, ג) - איז אויף דיר געזאגט געווארן, עס איז נישט ריכטיג די מחשבות וואס זאגן דיר אז דו ביסט גארנישט ווערד; ביסט יא ווערד, ביסט יא חשוב ביים אייבערשטן.


איך וויל דיר בעטן בשם מוהרא"ש, רעד נישט פון געלט. מוהרא"ש האט אוועק געשטעלט קהילות היכל הקודש עס זאל זיין א ד' אמות וואו געלט איז מוקצה מחמת מיאוס. אמת, מען דארף האבן פרנסה, מען דארף זיך מפרנס זיין, אלע דארפן האבן שפע, אבער דאס רעדן פון געלט און דאס שמועסן פון געלט - איז עקלדיג, דאס איז נישט היכל הקודש.


דיינע שמועסן, דיינע שיחות חברים, דיבוק חברים - זאלן זיין פון רבינ'ס עצות, און אז דו הערסט ווי מען שמועסט פון געלט - זאלסטו זיך אוועק ציען פון די שמועס. דער רבי האט אונז געלערנט די זאך פון תפילה, דאס זאל זיין דיינע שמועסן; פון תפילה, פון התבודדות, פון תודה והודאה. דער רבי זאגט משיח וועט איינעמען די וועלט אן איין שאס פילווער, ער וועט איינעמען די וועלט מיט זיין שווערד פון תפילה; וואויל איז דעם וואס בעט יעדע זאך דעם אייבערשטן.


העלף מיר מיט מחזק זיין אנשי שלומינו. זעסט אין שול א אינגערמאן, א בחור - געב אים א גוט ווארט, געב אים א שמייכל, און אויב דו האסט נישט - זאלסטו בארגן; בארג אויס א גוט ווארט, א שמייכל און פארגין יענעם, עס איז אזא גרויסע מצוה צו געבן א גוט ווארט און א שמייכל פאר א צווייטן, בפרט אנשי שלומינו וואס גייט אריבער אויף יעדן איינעם וואס גייט אריבער.


היינט ראש חודש איז דא א שיעור פאר די פרויען, זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען קומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#567 - פארוואס גלייבט מען די לשון הרע'ס אויף ברסלב?
תפילות אויף אידיש, התחזקות, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמיני, כ"ו ניסן, י"א לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס טוט מיר אזוי וויי די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט אויפן רבי'ן און אויף זיינע הייליגע תלמידים, עס האט דאך נישט קיין שום פשט; וואס הערסטו אויס לשון הרע? פארוואס עפנסטו נישט אליין די ספרים? קוק וואס שטייען אין די ספרים, אין די קונטרסים; פארוואס קומסטו נישט אריבער און איבערצייג זיך אליין וואס דא טוט זיך? פארוואס מקבל זיין לשון הרע?!


עלטערן עסן זיך אויף לעבעדיגערהייט אז זייער קינד איז מקורב צום רבי'ן, וואלטן די עלטערן זיך אויפגעהויבן און געקומען קוקן וואס טוט זיך ביים רבי'ן, וויפיל יראת שמים דער רבי געבט, וויפיל אמונה און דביקות צום אייבערשטן - וואלטן זיי געברענגט אלע קינדער צום רבינ'ס חדר. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "מען קריגט נישט אויף מיר, מען האט זיך נאר אויסגעשניצט א מענטש און אויף אים קריגט מען; איך קריג אויך אויף דעם מענטש, אויף אזא מענטש וואס טוט אזעלכע זאכן וואס טויגן נישט קריג איך אויך".


יעדער מקורב מוז דאס אריבערגיין, מען מוז אריבערגיין די מניעות, דער רבי האט שוין געענטפערט און געזאגט פארוואס דאס דארף זיין, דער רבי האט דערציילט (ספורי מעשיות מעשה ז', מזבוב ועכביש), אז פאר זיין נשמה איז אראפגעקומען אויף די וועלט, האט דער סמ"ך מ"ם געשריגן: "רבונו של עולם, אויב די נשמה קומט אראפ אויף די וועלט, פארוואס האסטו מיך באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפקומען אויף די וועלט, דו גיי געב זיך אן עצה", איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "דער נשמה קען שוין אראפגיין, מיר האבן שוין אן עצה"; דאס איז דער תירוץ, אז עס איז דא א צדיק וואס האט א כח צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, ער איז בכח צו ברענגען די גאולה שלימה - קומט דער סמ"ך מ"ם און מאכט ליצנות כדי מענטשן זאלן נישט נעמען די ספרים.


גיי התבודדות יעדן טאג, בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, דא האב איך א רבי וואס שיינט אריין אין מיר אזא קלארע לויטערע אמונה, א רבי וואס מאכט מיך רעדן צו דיר, א רבי וואס מאכט מיך לערנען, א רבי וואס מאכט מיך האבן שלום בית, און דא הער איך אזויפיל ליצנות, אזויפיל לשון הרע, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל נישט הערן קיין ליצנות, העלף מיר עס זאל נישט אריינגיין אין מיר קיין ליצנות, קשיות, ספיקות, העלף מיר איך זאל בלייבן שטארק מיט אמונת חכמים, און ווייטער לערנען דעם רבינ'ס ספרים און קיינמאל נישט אפלאזן דעם רבי'ן".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#566 - צוויי דריי קלעפ, פאר יעדן קלאפ
התחזקות, חלישות הדעת, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז מיר א וואונדער אז דו טראכסט אז איך בין נישט צופרידן פון דיר, און נאך אסאך מחשבות וואס צעברעכן דיר; וואס עפעס זאלסטו טראכטן אזעלכע מחשבות? פארוואס זאל איך דיך נישט דארפן?!


עצה טובה, יעדעס מאל עס קומט דיר אריין א מחשבה אז מען דארף דיך נישט; דער רבי דארף דיך נישט, מוהרנ"ת דארף דיך נישט וכו' - זאלסטו זיך שטארקן און העלפן מיט נאך עפעס דעם רבי'ן, און אז יעצט איז דיין זאך צו העלפן אין חדר מיט די קינדער - זאלסטו צוריק שלאגן די משוגע'נע מחשבות מיט נאך מער טון מיט די קינדער, זיי געבן ליבשאפט און זיי לערנען די ריינע אמונה, יראת שמים און מידות טובות.


מוהרא"ש זאגט, ווען דער יצר הרע געבט א קלאפ דעם מענטש - געבט מען נישט צוריק אַ קלאפ, מען דארף אים געבן צוויי דריי קלעפ; אז ער קומט מיט זיינע מעשיות, מיט חלישות הדעת, מיט קטנות המוחין, גייט מען נישט סתם ווייטער אן, נאר מען טוט מער ווי וואס מען האט געטון ביז אהער.


איך האב דיך ליב און איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר, און זאג פאר דיינע מחשבות: "יעצט האב איך נישט קיין צייט פאר ענק, איך בין פארנומען מיט די חדר"; לויף מיט שמחה צו די קינדער, מאך זיי פרייליך, פרעדיג אין זיי אמונה ויראת שמים און מידות טובות, אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#565 - מען דרוקט דיר צום וואנט, מען קוועטשט דיר, מען דערווערגט דיר
שלום בית, התחזקות, גט

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמיני, אסרו חג פסח, כ"ג ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב גרויס צער און ווייטאג פון הערן וואס דו גייסט אריבער, דאס מערסטע טוט מיר וויי אז דו טראכסט מחשבות פון זיך גט'ן, דו ווילסט אנטלויפן השם ישמרינו.


טייערער ... וואס זאל איך דיר זאגן, נישטא וואו צו אנטלויפן, עס וועט דיר נישט זיין בעסער אז דו וועסט אנטלויפן; אויב יעצט מיט דיין ווייב און קינדער איז דיר ביטער, אויב וועסטו צעברעכן די משפחה וועט דיר זיין ביטער ביטער שלעכט, איך וויל נישט טראכטן ווי ביטער עס וועט דיר דעמאלט זיין.


וואס איז יא די עצה? זאלסט זיך פארבעסערן דיינע מעשים, זאלסט אויפשטיין פרי קומען אין שול זיך טובל'ן אין מקוה און דאווענען מיט מנין און מיט א סידור, און זיך קובע זיין שיעורים כסדרן; חומש - איינגעטיילט לויט די וואך, משניות און גמרא, אויך תהלים, אזוי ווי דו פלעגסט לערנען אלס בחור. נאכדעם זאלסטו גיין צו די ארבעט ברענגען פרנסה, און ווען דו קומסט אהיים פון די ארבעט - זאלסטו זיך נישט טענה'ן מיט דיין ווייב, און אויב זי הויבט אן דיך באשולדיגן און באזידלען - זאלסטו איר נישט ענטפערן, זאלסט דאס אננעמען פאר כפרת עוונות, און פארנאכטס זאלסטו קומען אין שול לערנען גמרא; אין שטעטל איז דא אפאר שיעורים פונעם דף, זאלסטו גיין צו א שיעור.


דער אייבערשטער האט אויף דיר רחמנות, מאכט ער דו זאלסט צוריק קומען צו אים; נאך דיין חתונה ביסטו געווען שטארק מיט דיין עבודת השם און צוביסליך האסטו זיך נאכגעלאזט, יעצט דרוקט מען דיר צום וואנט, מען קוועטשט דיר, מען דערווערגט דיר; אז דו זאלסט צוריקקומען צום אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה כא, ה), דער אייבערשטער ווארט צו הערן ווי מען רופט אים, ווי מען שרייט צו אים, מאכט דער אייבערשטער עס זאלן קומען אויפן מענטש אזעלכע זאכן ביז דער מענטש געבט א קוויטשקע צום אייבערשטן.


איך בין פארנומען אוועק צו לייגן די פסח כלים, איך וועל רעדן צו דיר שפעטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#564 - קויף פאר דיין ווייב די סארט קערידזש וואס זי וויל
שלום בית, התחזקות, קארגשאפט

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ו' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


קויף פאר דיין ווייב די סארט קערידזש וואס זי וויל האבן. דארפסט פארשטיין, א קערידזש איז פאר א פרוי אזוי ווי א קאר, עס קען אויסקוקן ווי אן איבריגע זאך און ווי מען געבט אויס איבריגע געלט, אבער עס לוינט זיך און עס איז וויכטיג, און אז די ווייב בעט א קערידזש דארף מען איר דאס געבן.


גיי יעדן טאג צווישן די ביימער שמועסן מיטן אייבערשטן. דאנק אים פאר אלע ניסים און חסדים וואס ער האט געטון מיט דיר, און בעט אים ער זאל דיך מקרב זיין צו אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#563 - די מניעות מאכט חשק
כיבוד אב ואם, התחזקות, מניעות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ו' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאס איז א ווייטאגליכע מעשה, ווען דיין טאטע אליין איז אנטלאפן פון שטוב אלס בחור און געקומען לערנען ביי מוהרא"ש מיט עזות דקדושה, און ער האט אויף קיינעם נישט געקוקט, ער האט געקוקט וואס איז גוט פאר זיין נשמה, פאר זיין תכלית, פאר זיין נצחיות, און יעצט ווען ענק האבן געוואלט קומען לערנען אין ישיבת היכל הקודש לאזט מען נישט; די וואונדער איז נאך מער, ווען דיין טאטע נרו יאיר לעבט אויף די התחזקות פון וואס מען לערנט דא ביי אונזער חדר, אבער ביז די קינדער.


דער הייליגער רבי האט דאס שוין געזאגט: "איך בין א וואונדער, א טאטע פארט צו מיר, גלייבט ער דאך אין מיר, און ווען זיין זון וויל קומען - לאזט ער אים נישט קומען". דאס איז געווען ווען דעם רבינ'ס תלמיד ר' יודל פון דאשוב וואס איז געווען א גרויסער צדיק האט נישט געלאזט זיין זון קומען צום רבי'ן, און ווען ער איז אנגעקומען צום רבי'ן האט אים דער רבי געזאגט די ווערטער: "איך בין א וואונדער, א טאטע קומט צו מיר, גלייבט ער דאך אין מיר, וואלט ער ווען געדארפט מיט נעמען די קינדער צו מיר; ניין, די קינדער נישט".


יעצט זעסטו קלאר אז דאס נישט לאזן קומען איז נישט קיין שכל, עס איז א זאך וואס מקורבים, תלמידים - מוזן אריבערגיין, ווייל נאר אזוי קען מען מקבל זיין פון צדיק, נאר אז עס איז דא א חשק, און חשק ווערט נאר דורך מניעות, און אזוי קענען דיר מעיד זיין אן א שיעור מענטשן וואס זיי זענען אריבער פון די עלטערן ביים קומען צום רבי'ן, בכלל נישט קיין שכל, דאס איז נאר להגדיל החשק, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן סו).


זיי מחזק דיין ברודער ער זאל מתפלל אויף קענען קומען לערנען ביים רבי'ן אין ישיבה, מיט תפילה קען מען אלעס פועל'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#562 - מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט אלעס צוריק גיין צום גוטן
אמונה, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - ליל שישי פרשת פקודי, כ"ח אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט אייך מחזק און זייט מחזק ענקער טאכטער אז דאס וועט אריבערגיין, דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן. מיר דארפן גלייבן אז אלעס וואס גייט אריבער אויפן מענטש איז אלעס לטובה, דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, דער אייבערשטער מאכט נאר גוט, און אז מען פארשטייט נישט וואס איז די גוטס - איז דאס אויך פאר די טובה; ווארט די פאר וואכן וואס ער היילט זיך, און מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועט אלעס צוריק גיין צום גוטן.


דער הייליגער קדושת לוי זכותו יגן עלינו פלעגט זינגען: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אָנָא אֶמְּצָאֶךָ, אַוואוּ טַאטֶע זִיסֶער קֶען אִיךְ דִיר גֶעפִינֶען? וְאָנָּא לֹא אֶמְּצָאֶךָ, אוּן אַוואוּ טַאטֶע זִיסֶער קֶען אִיךְ דִיר נִישְׁט גֶעפוּנֶען? אַז סְ'אִיז גוּט - אִיז דָאךְ דוּ, אוּן אַז חָלִילָה פַארְקֶערְט - אִיז דָאךְ וַוייטֶער דוּ, אוּן אַז סְ'אִיז דוּ - אִיז דָאךְ גוּט, אוּן אַז סְ'אִיז גוּט - אִיז דָאךְ וַוייטֶער דוּ, קוּמְט אוֹיס אַז שְׁטֶענְדִיג אִיז דוּ, דוּ אוּן נָאכְאַמָאל דוּ"; דער צדיק פלעגט זינגען די ניגונים מיט אידישע קינדער אריינצוברענגען אמונה אין זיי, און חזר'ן מיט זיי אמונה אין בורא כל עולמים.


א מענטש וואס לעבט מיט אמונה - איז שטענדיג פרייליך. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נג): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ אֱמוּנָה חַיָּיו חַיִּים, וְהוּא מְבַלֶּה יְמֵי חַיָּיו בְּטוֹב תָּמִיד", ווער עס האט אמונה - דער לעבט א גוט לעבן און ער פארברענגט זיינע טעג און יארן נאר מיט גוטס. "כִּי כְּשֶׁהוֹלֵךְ לוֹ כָּרָאוּי וְיֵשׁ לוֹ טוֹב, בְּוַדַּאי טוֹב לוֹ", ווייל ווען עס גייט אים אלעס אזוי ווי ער וויל, איז דאך גוט, "וַאֲפִלּוּ כְּשֶׁאֵינוֹ כָּךְ, דְּהַיְנוּ שֶׁאֵין מִתְנַהֵג לוֹ כְּסֵדֶר וְיֵשׁ לוֹ יִסּוּרִין חַס וְשָׁלוֹם גַּם־כֵּן טוֹב", און אפילו ווען עס גייט אים נישט גוט, ער ליידט יסורין חס ושלום - איז אים אויך גוט,"כִּי הוּא בָּטוּחַ שֶׁאַף עַל פִּי כֵן הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יְרַחֵם עָלָיו לְהַבָּא וְיֵיטִיב אַחֲרִיתוֹ, כִּי מֵאַחַר שֶׁהַכֹּל מֵאִתּוֹ יִתְבָּרַךְ בְּוַדַּאי הַכֹּל לְטוֹבָה", ווייל ער פארלאזט זיך אויפן אייבערשטן אז דער אייבערשטער וועט רחמנות האבן און אים העלפן. ווייל 'אז דער אייבערשטער ברענגט מיר די שלעכטס איז דאך זיכער אז דאס איז גוט פאר מיר', "אֲבָל מִי שֶׁאֵין לוֹ אֱמוּנָה חַס וְשָׁלוֹם, חַיָּיו אֵינָם חַיִּים כְּלָל, כִּי תֵּכֶף כְּשֶׁעוֹבֵר עָלָיו אֵיזֶה רָעָה שׁוּב אֵין לוֹ שׁוּם חִיּוּת, כִּי אֵין לוֹ בַּמֶּה לְנַחֵם עַצְמוֹ כְּלָל, מֵאַחַר שֶׁאֵין לוֹ אֱמוּנָה כְּלָל, וְאֵין לוֹ שׁוּם חִיּוּת וְשׁוּם טוֹב, מֵאַחַר שֶׁהוֹלֵךְ בְּלִי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וּבְלִי הַשְׁגָּחָה רַחֲמָנָא לִצְלָן", אבער דער וואס האט נישט קיין אמונה - האט נישט קיין לעבן, ווייל ווי נאר עס גייט אים עפעס שלעכט - האט ער נישט קיין שום טרייסט, ער האט זיך נישט מיט וואס צו טרייסטן ווייל ער גלייבט דאך נישט אינעם אייבערשטן רחמנא לצלן, "אֲבָל עַל יְדֵי אֱמוּנָה מַה טּוֹב וְיָפֶה הַחִיּוּת שֶׁלּוֹ כַּנַּ"ל", אבער דער וואס לעבט מיט אמונה - האט א שיינע זיסע לעבן.


זייט אייך מחזק און זייט מחזק ענקער טאכטער; יעצט קומט יום טוב פסח, וועט מען זען די גרויסע נסים וואס דער אייבערשטער וועט מאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#561 - א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן
תפילות אויף אידיש, בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בלייב אין ארץ ישראל, קום נישט קיין אמעריקע, מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין אין ארץ ישראל אויף ל"ג בעומר, וועל איך רעדן מיט דיר פנים בפנים.


בנוגע שידוכים וכו'; נעם אריין אין דיר אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפינען אין די תורה, און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן; אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיטן באשעפער.


זארג נישט, דיין שידוך וועט קומען פונעם אייבערשטן אליין, דו האלט אן ווייטער דיין עבודת השם בתמימות ופשיטות, דו זיי שטארק מיט לערנען און דאווענען און מיט די סגולות פון רבי'ן, טו די סגולה וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים"; פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף, וואס דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה (עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, קריאה לחנוכה), און ווען דו ענדיגסט זאגן די "קרבנות הנשיאים" זאלסטו זאגן די הארץ רייסנדע תפילה וואס מוהרא"ש האט געמאכט פאר בחורים און מיידלעך:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין צוּ טְרֶעפְן אַ גוּטֶע שִׁידוּךְ, אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן שְׁנֶעל אוּן גְרִינְג אוּן נִישְׁט דַארְפְן וַוארְטְן מֶער אַזוֹי לַאנְג.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וֵוייס אַז אִיךְ הָאבּ זִיךְ נִישְׁט אוֹיפְגֶעפִירְט וִוי עֶס דַארְף צוּ זַיין, אוּן אַז אִיךְ בִּין נִישְׁט אֵייבִּיג גֶעוֶוען אַזוֹי וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ. אִיךְ בֶּעט דִיר אָבֶּער, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז דוּ זָאלְסְט נִישְׁט קוּקְן אוֹיף דֶעם אוּן צוּלִיבּ דֶעם צוּרִיק הַאלְטְן מַיין שִׁידוּךְ. זֵיי מִיר מוֹחֵל אוֹיף אַלֶעס וָואס אִיךְ הָאבּ נִישְׁט גוּט גֶעטוּן, אוּן הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שׁוֹין שְׁנֶעל חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דָאס וֶועט מִיר הֶעלְפְן אוּן רַאטֶעוֶוען אַז אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט טוּן קַיין עֲבֵירוֹת אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זַיין וואוֹיל אוּן עֶרְלִיךְ.


וָואס זָאל אִיךְ טוּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם? פוּן מַיין זַייט בִּין אִיךְ גְרֵייט חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן הַיינְט נַאכְט! וָואס קֶען אִיךְ טוּן אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט גֶעטְרָאפְן מַיין שִׁידוּךְ? אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ וַוארְט אוּן אִיךְ בֶּעט דִיר שׁוֹין אַזוֹי לַאנְג אַז אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אוּן דֶערְוַוייל אִיז עֶס נָאכְנִישְׁט אָנְגֶעקוּמֶען.


דִי חַזַ"ל זָאגְן אוּנְז אַז וֶוען אֵיינֶער הָאט חֲתוּנָה נָאךְ דִי צְוָואנְצִיג יָאר, וֶועט עֶר שׁוֹין זַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן דוּ זָאגְסְט אוֹיף אַזַא מֶענְטְשׁ אַז זַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין. פַארְוָואס זָאל מִיר קוּמֶען אַזַא הַארְבֶּער עוֹנֶשׁ אַז אִיךְ זָאל מַיין גַאנְץ לֶעבְּן טְרַאכְטְן פוּן עֲבֵירוֹת, אוּן אַז מַיינֶע בֵּיינֶער זָאלְן צוּגֵיין? וָואס בִּין אִיךְ דֶען שׁוּלְדִיג? פַארְוָואס קוּמְט עֶס מִיר? אִיז מִיר נִישְׁט גֶענוּג דִי שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין אוּן וֵוייטָאג וָואס אִיךְ הָאבּ פוּן דֶעם אַלֵיין אַז אִיךְ הָאבּ נָאכְנִישְׁט חֲתוּנָה גֶעהַאט?


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן סַבְלָנוּת אוּן גֶעדוּלְד, אוּן אוֹיסְוַוארְטְן מִיט רוּאִיגְקֵייט בִּיז אִיךְ וֶועל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין קֻשְׁיוֹת אוֹיף דִיר. הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל גְלֵייבְּן מִיט אַ שְׁטַארְקֶע אֱמוּנָה אַז דוּ טוּסְט אַלֶעס נָאר צוּם גוּטְן, אוּן יֶעדֶע זַאךְ הָאט אַ פּוּנְקְטְלִיכֶער חֶשְׁבּוֹן, אוּן מִיט דֶעם זָאל אִיךְ זִיךְ שְׁטַארְקְן אוּן נִישְׁט זַיין אַזוֹי צוּבְּרָאכְן פוּן מַיינֶע שְׁוֶוערִיקַייטְן.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נָאר דוּ קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין! נָאר דוּ וֵוייסְט מַיינֶע גֶעפִילְן! וִוי אַזוֹי אִיךְ שְׁפִּיר זִיךְ אַזוֹי פַארְשֶׁעמְט אוּן דֶערְנִידֶערְט פוּן מִיר אַלֵיין! אַז אַלֶע מַיינֶע חֲבֵרִים הָאבְּן שׁוֹין חֲתוּנָה גֶעהַאט אוּן נָאר אִיךְ בִּין גֶעבְּלִיבְּן אַלֵיין! הֶעלְף מִיר אַז דִי בִּזְיוֹנוֹת זָאלְן זַיין פַאר כַּפָּרַת עַווֹנוֹת אַז מִיט דֶעם זָאל אִיךְ אָפְּקוּמֶען אַלֶע מַיינֶע עֲבֵירוֹת, אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן לַיידְן אַזוֹיפִיל אוּן אִיךְ זָאל שׁוֹין זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן בְּקָרוֹב.


אִיךְ וֵוייס אוּן אִיךְ גְלֵייבּ, הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, אַז דוּ וֶועסְט מִיר זִיכֶער נִישְׁט פַארְלָאזְן. סוֹף כָּל סוֹף וֶועל אִיךְ זוֹכֶה זַיין חֲתוּנָה צוּ הָאבְּן. אוּן דֶערְפַאר בֶּעט אִיךְ דִיר, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אַז וֶוען אִיךְ וֶועל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן זָאל אִיךְ זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן אַ גוּטֶע שָׁלוֹם בַּיִת, אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט קְרִיגְן אִינְדֶערְהֵיים, עֶס זָאל שְׁטֶענְדִיג הֶערְשְׁן בַּיי אוּנְז אַהֲבָה וְאַחְוָה וְשָׁלוֹם וְרֵעוּת, מִיר זָאלְן זִיךְ לִיבּ הָאבְּן אוּן הָאבְּן אַ גְלִיקְלִיךְ לֶעבְּן אִינְאֵיינֶעם, אוּן אִיךְ זָאל זִיךְ קֵיינְמָאל נִישְׁט דַארְפְן גֶט'ן חַס וְשָׁלוֹם.


הֶעלְף מִיר אַז אִיךְ זָאל שְׁטֶענְדִיג זַיין אַ וַתְּרָן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג מְוַותֵּר זַיין אוּן נִישְׁט זִיךְ קְרִיגְן נָאר שְׁטֶענְדִיג אַרוֹיסְהֶעלְפְן. מִיר זָאלְן הָאבְּן אַ פְרֵיילִיכֶע הוֹיז, עֶס זָאל זִיךְ שְׁפִּירְן דִי שִׂמְחָה אִין דִי לוּפְט בַּיי אוּנְז אִינְדֶערְהֵיים. אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן גֶעזוּנְטֶע אוּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער, אִיךְ זָאל זֵיי אוֹיפְצִיעֶן אוֹיפְ'ן עֶרְלִיכְן אִידִישְׁן וֶועג אוּן זֶען אַסַאךְ אִידִישׁ נַחַת פוּן זֵיי. מַיין שְׁטוּבּ זָאל זַיין אָפְן פַאר אַנְדֶערֶע אִידִישֶׁע קִינְדֶער אַרַיינְצוּנֶעמֶען אוֹרְחִים אוּן צוּ טוּן אַסַאךְ צְדָקָה אוּן חֶסֶד.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה, אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין, אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, [אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה], אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#560 - מען קען אנהויבן פון פריש, אויך נאך פורים
התחזקות, שושן פורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויקהל, ט"ז אדר, שושן פורים, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט שושן פורים "איז אויך פורים"; אזוי האט דער רבי געזאגט פאר רבי נתן. ווען מוהרנ"ת זכותו יגן עלינו איז געפארן צום רבי'ן אויף פורים און ער איז נישט אנגעקומען אין צייט, ער איז אנגעקומען אויף שושן פורים. ער איז געווען זייער צעבראכן, ער האט דערציילט דעם רבי'ן אז ער האט זייער שטארק געוואלט קומען צום רבי'ן און זיין ביים רבי'ן אויף פורים, האט אים דער רבי געזאגט: "שושן פורים איז אויך פורים".


דער לימוד איז זייער א שטארקער לימוד, דאס האט דער רבי אונז געלערנט, אז מען קען שטענדיג אנהייבן פונדאסניי, און אז פורים איז אריבער און איך בין פארשלאפן, און איך בין געווען אין א קטנות הדעת וכו', אז פורים בין איך געווען אין א כעס, און א מחלוקת רחמנא לצלן – קען מען אנהויבן היינט שושן פורים. דאס האט דער רבי געמיינט צו זאגן פאר מוהרנ"ת, "שושן פורים איז אויך פורים". אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר איינער פון זיינע חברים וואס האבן געזאגט: "אויב מיין דאווענען איז אויף די זעלבע מדריגה פון נעכטן, וואלט איך מיך ארויפגעווארפן אויפן שארף פון שווערד"; יענער האט האט געוואלט ארויסברענגען פאר רבי נתן אז ער מוז יעדן טאג דאווענען מיט א העכערע מדריגה פון נעכטן, זאגט רבי נתן: "איך האב מקבל געווען פון רבי'ן אנדערש, איך האב מקבל געווען פון הייליגן רבי'ן אז מען דאווענט נישט יום הקדוש - דאווענט מען אין גאט'ס נאמען", (א טאג נאך יום כיפור רופט מען 'גאט'ס נאמען'); דעם רבינ'ס לימוד איז, מען קוקט נישט אויף צוריק, מען דרייט זיך נישט אויס, מען קוקט אויף פאראויס, מען הויבט אן שטענדיג פונדאסניי.


וואו האלסטו אין משניות? גמרא? תיקונים? ליקוטי מוהר"ן? הויב אן צוריק מיט א נייע התחלה, אלע ישועות ליגט אין די תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#559 - בלייב אין ישיבה, וועט דיר גוט זיין
בחור, התחזקות, משניות, ישיבה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת כי תשא, י"ב אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס טוט מיר וויי אז דו ווילסט אוועק גיין פון אונזער ישיבה, דו שרייבסט אז דו זעסט נישט קיין שום סיבה פארוואס דו זאלסט זיין אין ישיבה; ליבער ברודער, טייערער הארציגער חבר, גיי נישט אוועק פון ישיבה, בלייב אין ישיבה, און דאס וואס דו שרייבסט אינעם בריוו אז דו שפירסט ווי דו פאלסט, דאס איז נישט די ישיבה; דאס איז די נסיונות וואס גייט אריבער אויף יעדן איינציגסטן מענטש, און מה-דאך ביים רבי'ן אין ישיבה שפירסטו אזוי צעפאלן, ווי אזוי וועסטו זיך שפירן אן די ישיבה... אן די חיזוק, אן די עצות.


טייערער ליבער ... איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און לאז זיך נישט נאך. מאך זיך א קביעות צו לערנען יעדן טאג משניות, לערן יעדן טאג אכצן פרקים משניות אפילו אן פארשטיין, און אויך זאלסטו לערנען אסאך בלעטער גמרא, ש"ס כסדרן, דאס וועט דיך מאכן פרייליך, עס וועט דיך מאכן פאר א באפרייטער מענטש. ווייל וויסן זאלסטו, דינען דעם אייבערשטן איז טאקע אין אנהויב שווער און אן א טעם, אבער אז מען איז אן עקשן, מען ברעכט עס דורך, מען איז שטארק מיט דעם, ווערט שפעטער אזוי זיס, און ווען מען ווערט עלטער, ווען מען קען שוין גארנישט טון מיטן לעבן - דעמאלט איז אזוי זיס פאר דעם ערליכן איד וואס האט אלע יארן געלערנט און געדינט דעם אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין פב:): "שֶׁכָּל אוּמָנוּת שֶׁבָּעוֹלָם אֵין עוֹמְדוֹת לוֹ אֶלָּא בִימֵי יַלְדּוּתוֹ", אלע סארט ארבעט ברענגט געלט אין די יונגע יארן, "אֲבָל בִּימֵי זִקְנוּתוֹ הֲרֵי הוּא מוּטָל בָּרָעָב", אבער אין די עלטערע יארן, ווען מען קען מער נישט ארבעטן - גייט מען אויס פאר הונגער, "אֲבָל תּוֹרָה אֵינָה כֵּן", אבער די תורה איז נישט אזוי, "עוֹמֶדֶת לוֹ לְאָדָם בְּעֵת יַלְדוּתוֹ, וְנוֹתֶנֶת לוֹ אַחֲרִית וְתִקְוָה בְּעֵת זִקְנוּתוֹ", דער וואס לערנט תורה - העלפט עס לעבן אין די יונגע יארן און אין די עלטערע יארן; דאס בלייבט מיטן מענטש, דאס נעמט מען מיט.


אסאך בחורים און אינגעלייט לאזן אפ דאס לערנען און דאווענען ווייל עס שמייכלט נישט צו זיי אין אנהויב, און זיי לויפן צו עולם הזה, וואס אין אנהויב שמייכלט עס, אבער שפעטער איז אזא רחמנות אויף דער וואס לערנט נישט און דינט נישט דעם אייבערשטן. מען ווערט דערביטערט און דעפרעסט, מען לויפט צו סמים השם ישמרינו. איך בעט דיר, בלייב יא אין ישיבה, וועסט לערנען און דאווענען און העלפן מיט וואס מען דארף, און ביז א קורצע צייט וועסטו טרעפן א גוטע זיסע שידוך און אויפשטעלן אן ערליכע שיינע שטוב, האבן די וועלט מיט יענע וועלט אינאיינעם.


שרייב מיר נאך בריוו, איך וויל האבן מיט דיר שייכות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#558 - עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ
התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת ויקהל, י"ז אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ברודער, יעצט ווען דו ביסט אזוי אראפגעפאלן, ביסט אין אזא קטנות הדעת, יעצט אין אזא מצב וכו', אויב וועסטו זיך דערהאלטן - וועסטו זוכה זיין צו שיינע זאכן. אזוי ווי עס איז געווען ביי רבי נתן זכרונו לברכה, מען האט דערציילט פאר רבי נתן אז עס איז געווען א איד וואס פלעגט פאסטן משבת לשבת, אלע האבן אים געגעבן כבוד, אלע האבן זיך אויפגעשטעלט פאר אים, מען האט אים געגרוסט "גוט שבת". ויהי היום, עס האט אים אנגעכאפט א בולמוס, עס איז אים שלעכט געווארן, ער האט געשפירט ווי ער גייט חלש'ן, האט ער זיך געוואשן און גענומען פון די מצה פון די ערובי חצירות פון בית המדרש. דער משמש האט דאס באמערקט, ער האט געטראכט צו זיך 'דער איד פאפט אפ אלעמען, ער זאגט אז ער פאסט, יעצט זע איך אז ער איז א גנב, ער גנב'עט די מצה פון שטאט!' אן צו גיין פרעגן דעם איד וואס גייט פאר, האט ער אנגעהויבן שרייען קולות: "גנב! פאפער!!!" ווער עס איז אריינגעקומען אין שול האט דער משמש דערציילט די מעשה, ער האט יענעם זייער מבזה געווען. יענער האט נישט געהאט אונזער התחזקות, ער איז נעבעך אזוי אראפגעפאלן, ער האט אפגעלאזט אידישקייט ה' ירחם.


ווען רבי נתן האט דאס געהערט האט ער געזאגט: "א שאד, א שאד; ווען ער וואלט זיך דערהאלטן וואלט ער צוגעקומען צו די גרעסטע מדריגה"; עס איז נישט קיין קונץ צו דינען דעם אייבערשטן ווען אלע געבן כבוד, ווען אלעס גייט גוט, די קונץ איז ווען אלע רעדן אויף מיר, אלע שפעטן, אלע זענען מיך מבזה – בלייב איך א געטרייער עבד צום באשעפער.


איך בעט דיר טייערער ברודער ליבער חבר, הייב זיך אויף, הויב אן נאכאמאל, דער קונץ איז נישט ווען עס גייט גוט, דער קונץ איז יעצט, ווען אלעס איז שווארץ - נישט אפלאזן דאס ווילן, דאס בענקען און האפן. אזוי ווי די מעשה גייט, דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהאט א תלמיד רבי שאול מטעפליק זכרונו לברכה, ער איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגע ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות - האט אים רבי נתן געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאכנישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן - דאמאלט וועל איך הנאה האבן"; רבי נתן האט אים געוואלט מיט דעם אנגרייטן פארן לעבן, ווייל נישט אייביג קען מען ברענען צום אייבערשטן ברציפות, עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ, און דעמאלט - אויב מען איז שטארק - איז מען א ריכטיגער העלד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#557 - מען כאפט א פאטש, און מען איז נאכאלץ זיין פרייליך
שמחה, התחזקות, חודש אדר

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דאס וואס דו גייסט אריבער וכו' - איז נישט קיין תירוץ נישט צו זיין פרייליך, אפילו מען כאפט א פאטש - דארף מען נאכאלץ זיין פרייליך. רבי נתן דערציילט, דער הייליגער רבי איז אמאל געווען ביי א חתונה, דארט איז געווען מוזיק; א פידל, א פייפער, א פויקער, און איינער וואס האט זיי געפירט; אינמיטן זינגען האט דער פויקער איינגעדרימלט, האט אים דער אנפירער געגעבן א פאטש און דער פויקער האט זיך אויפגעוועקט און גלייך אנגעהויבן ווייטער צו פויקן, האט זיך דער רבי אנגערופן: "א פאטש געכאפט און פרייליך געקלאפט"; דער רבי האט ארויסגענומען פון די מעשה, אז אפילו מען כאפט א פאטש - דארף מען ווייטער זיין פרייליך.


די מעשה איז א שטארקע לימוד אין לעבן, ווען מען גייט אריבער שווערע צייטן מען כאפט פעטש, דארף מען געדענקען וואס דער רבי זאגט: "א פאטש געכאפט און פרייליך געקלאפט", מען דארף געדענקען אז אלעס וואס גייט אריבער איז פונעם אייבערשטן - נאר פאר די גוטס פונעם מענטש.


מיר קומען שוין נאנט צו חודש אדר, חודש השמחה, א חודש פון ישועות; מיט שמחה זעט מען ישועות און ניסים למעלה מדרך הטבע.


מארגן נאכט ראש חודש אדר וועלן מיר מאכן א סעודה פאר אלע תלמידי הישיבה און אנשי שלומינו, א מסיבה פון הכרת הטוב פאר אלע וואס העלפן די מוסד א גאנץ יאר מיטן געבן די מעשר פאר די ישיבה. איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען, איך נעם עס אן פערזענליך, און אפילו עס איז שוין היינט דא קיין עין הרע א גרויסע ציבור, דאך נעם איך פערזענליך דיין קומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#556 - נישטא קיין איין פרוטה, לאז אבער נישט אפ די שמייכל
שמחה, התחזקות, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


וויסן זאלסטו, מען פרובירט אויס א מענטש מיט דחקות און ארעמקייט, מען וויל זען צו וועם ער וועט זיך ווענדן; וועט ער נאכאמאל קומען צום אייבערשטן און בעטן: "הייליגער באשעפער איך האב נישט קיין געלט, איך דארף ברענגען פאר מיין ווייב און קינדער, העלף מיר, מאך מיר א נס", אדער וועט ער זיך מייאש זיין.


אפילו דו האסט נישט קיין איין דאלער, קיין איין פרוטה - זאלסטו אבער אויף איין זאך נישט מוותר זיין און זען דאס צו איינקויפן, צו לייגן א שמייכל אויפן פנים, נישט ווערן פארלוירן, נאר זיין פרייליך, גלייב באמונה שלימה אז עס וועט קומען א נס.


מוהרא"ש דערציילט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד רבי אהרן קיבליטשער זכרונו לברכה, ער איז געווען זייער א פרייליכער אידל און שטענדיג איז ער ארום געגאנגען מיט א שמייכל. ער איז געווען א עני ואביון; ווען זיין ווייב פלעגט אים פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו אזוי פרייליך, האסט דאך גארנישט?!" האט ער איר געענטפערט: "דו גלייבסט דאך אז עס וועט נאך זיין איין טאג גוט און דעמאלט וועלן מיר זיין זייער פרייליך, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון איינער וואס גייט שטענדיג ארום מיט א שמייכל און ער דערהאלט זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#555 - דריי עצות ארויסצוגיין פון אלעם שלעכטס
שמחה, בחור, התחזקות, משניות, נסיונות, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער הארציגער ... נרו יאיר


נעכטן נאכדעם וואס דו האסט מיר דערציילט וואס דו ביסט אלץ אריבער האב איך באקומען א זייער שטארקע רחמנות אויף דיר, מיין הארץ גייט אויס פון צער וואס דו ביסט אריבער, אז אין דיין אלטע ישיבה האט דיך א בחור מטמא געווען, דו ביסט אראפגעפאלן נעבעך אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, און נאכדעם האסטו זיך געקויפט שטילערהייט א טעלעפאן אפן צו די אינטערנעט און געזען גילוי עריות רחמנא לצלן, און זייט דעמאלט איז דיר ביטער די לעבן.


וויסן זאלסטו אז מיט די עצות פון הייליגן רבי'ן קען מען אלעס איבערדרייען און אלעס פאררעכטן, מען קען זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק. דער רבי האט זייער אסאך עצות, אבער בעיקר איז דאס די דריי עצות פון לערנען יעדן טאג תורה, יעדן טאג גיין התבודדות און זיין פרייליך.


זאג יעדן טאג אכצן פרקים משניות אפילו אן פארשטיין, דאס איז די בעסטע מעדעצין פאר ווער עס איז אריינגעפאלן אין מאוויס, ווייל דאס זאגן אכצן פרקים משניות בכל יום - רייניגט דעם מענטש, עס וואשט אויס די נשמה. אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה - ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד"; אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג כך וכך, וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס; מוהרא"ש האט מקובל פון אנשי שלומינו אז ווען די רבי האט געזאגט די שיחה האט ער געמיינט מיט דעם דאס לערנען אכצן פרקים משניות.


לויט אנדערע שיטות איז אזא איינער וואס האט פוגם געווען בברית רחמנא לצלן, שוין א פארפאלענער, נישטא קיין וועג ארויס פאר אים, דערפאר ווען מוהרנ"ת האט געהערט פון רבי'ן אזעלכע קלארע ווערטער, אז מען קען נעמען א בעל עבירה און אים מאכן פאר א צדיק, האט ער געפרעגט דעם רבי'ן אויב דאס רעכנט אריין אויך דער וואס האט פוגם געווען בברית? האט דער רבי געשריגן אויף אים און געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקעג): "דו ווייסט ווי גרויס די כח פון תורה איז? תורה איז העכער פון אלעס".


צווייטנס, זאלסטו זיך באשטימען א צייט יעדן טאג ערגעץ פריוואט וואו קיינער זעט נישט און הערט נישט וואס דו טוסט, און זאלסט זיך אויסרעדן דאס הארץ צום אייבערשטן. דערצייל אים די מעשה ווי דער בחור האט דיך גערופן אין א סעלער, קודם האסטו נישט געוואלט גיין און נאכדעם האט ער דיך געמוטשעט און דו ביסט געפאלן אין די נעץ, און ווי נאכדעם האסטו זיך שטילערהייט געקויפט א טעלעפאן, קיינער אין די וועלט האט נישט געוואוסט, דו האסט געקוקט די ערגסטע פון די ערגסטע, די אפפאל פון די אפפאל, וואס אפילו ביי די גוים, ביי די פעלקער - איז דאס אזוי געמיין, אז נאר די נידריגסטע קוקן דאס. אז דו קענסט שרייען מיט קולות צום אייבערשטן - וואלט נאך בעסער געווען, ווייל אז דו האסט מקלקל געווען דיינע מוחין - איז דאס די עצה, שרייען צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר, ער זאל דיך באנייען, געבן פרישע מוחין וכו'.


און דער עיקר די דריטע זאך, שמחה; דו זאלסט טון אלעס אויף די וועלט צו זיין פרייליך, דאס וועט דיך היטן זאלסט נישט צוריק פאלן, ווייל ווען א מענטש איז פרייליך און דינט דעם אייבערשטן מיט שמחה - זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קסט) - היט אים דער אייבערשטער אליין אפ פון אלע שלעכטס, און דאס איז א שמירה אויף פגם הברית. אזוי ווי עס שטייט (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", אז איך פריי זיך מיטן אייבערשטן, דעמאלט: "יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ", איז מער נישט דא קיין עבירות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#554 - א שאד זיך צו רעגן, אלעס איז פונעם אייבערשטן
אמונה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיט אמונה וועסטו אלעס פאררעכטן, דער רבי זאגט (ספר המדות אות אמונה, סימן לג): "עַל יְדֵי אֱמוּנָה, הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא יִסְלַח לְךָ עַל כָּל עֲווֹנוֹתֶיךָ", דורך אמונה ווערט מען ריין פארן באשעפער; נעם אריין אין דיר די אמונה, עס איז נישט דער און נישט יענער, עס איז דער אייבערשטער; א שאד זיך צו רעגן, א שאד זיך צו עסן דאס געזונט, אלעס איז פונעם אייבערשטן, אלעס איז ער, עס איז נאר פארשטעלט כאילו עס איז דער און יענער.


גלייב אז אלעס איז פאר דיין טובה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא לח.): "בשמך יקראוך ובמקומך יושיבוך, אין אדם נוגע במה שמוכן לחבירו", קיינער קען נישט צונעמען א פרוטה וואס איז אנגעגרייט פארן חבר, "ואין מלכות נוגעת במלכות חברתה אפילו כמלוא נימא", קיינער קען נישט צונעמען פון א צווייטן נאר אז מען רופט אויס אין הימל. נאך זאגן חכמינו זכרונם לברכה (ברכות נח.): "אפילו ריש גרגיתא", אפילו דער וואס איז ממונה צו ארבעטן ביי די סוער דיפארטמענט, ביי די נידריגע ארבעט, "מן שמיא מנו ליה", איז אויך פון הימל, נאך זאגן זיי (חולין ז:): "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה, אֶלָּא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה", א מענטש צעקלאפט זיך נישט דעם קליינעם פינגער אן דעם וואס מען זאל אנשרייבן אויבן אין הימל אז עס זאל פאסירן.


מוהרא"ש זאגט, ווען עס גייט אריבער א שווערע טאג פארן מענטש, ווען עס גייט אריבער א שווערע זאך - איז דאס נאר ווייל מען וויל זען פון הימל צו וועם דער מענטש וועט זיך ווענדן, וועט ער גיין צו פלוני אלמוני אדער זיך אויפהייבן דעם פנים צום אייבערשטן און זאגן: "הייליגער באשעפער, איך ווייס אז דו ביסט עס, און דו ווילסט הערן מיין קול ווי איך רעד צו דיר, בעט איך דיר רבונו של עולם, העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער, נעם מיך ארויס פון מיין צרה".


די הייליגע חכמים דערציילן (בראשית רבה עט, ו; ירושלמי שביעית כה:), ווען דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי מיט זיין זון דער הייליגער תנא רבי אלעזר זענען ארויס פון די מערה נאך דרייצן יאר, האבן זיי געזען ווי א פאנגער שפרייט אויס זיינע נעצן צו כאפן פייגלעך, זיי זעען ווי אזוי ער שפרייט אויס די נעץ און א פייגל ווערט שיער אריינגעכאפט, אין די לעצטע סעקונדע האט זיך די פייגל געראטעוועט, נאכדעם קומט נאך א פייגל און זיי הערן ווי עס גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס זאגט: "געפאנגען" און די פייגל איז געפאנגען געווארן; האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי געזאגט פאר זיין זון: "זעסט, אפילו א קליינטשיגע פייגעלע קען אויך נישט געכאפט ווערן אן דעם וואס מען זאל דאס אפשרייבן אויבן אין הימל".


קום צום שיעור ליל שישי, קום זיך אויפפרישן מיט די עצות פון רבי'ן, בלייב נישט אין דיין מרה שחורה, קום הערן אפאר זיסע געשמאקע ווערטער פון הייליגן רבי'ן; וועסט האבן א פרייליכע שבת, וועסט זיך צוריק באנייען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#553 - ווער האט דען יא געלט?
התחזקות, חלישות הדעת, דאווענען, געלט

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת יתרו, י"א שבט, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שפרינג אריבער דיינע חלישות הדעת, כאפ אריין נאך א שחרית בזה העולם, נאך איין מאל טו אן טלית ותפילין, דו ווייסט וואס מיינט נאך איין מאל אנטון טלית ותפילין? מוהרא"ש דערציילט, א איד אין די אכציגער יארן איז אמאל געקומען צום צדיק הרב הקדוש רבי אברהם קאליסקער זכותו יגן עלינו און געוויינט: "רבי, עס איז מיר נמאס דאס לעבן איך וויל שטארבן!" האט אים דער הייליגער רבי אברהם קאליסקער געזאגט: "ביסט א גרויסער טיפש פארן זאגן אזוי, ווייל עס לוינט זיך צו לעבן אכציג יאר אבי צו לייגן תפילין איינמאל אין לעבן, און דו ווילסט שטארבן?!"


דו וויינסט אז דו האסט נישט קיין געלט, וועם דו טרעפסט, וועם דו זעסט - זינגסטו די ניגון אז דו האסט נישט קיין געלט, כאילו דו ביסט דער ערשטער וואס האט נישט קיין געלט, ווער האט דען יא געלט? דער עושר האט געלט?! דער עושר איז סאך מער ארעם, "יש לו מנה רוצה מאתיים", ווי מער געלט מען האט - וויל מען דאפלט, קומט אויס, די וואס האבן געלט - זענען אסאך מער ארעם, וואס וועסטו האבן פון רעדן צו יעדן איינעם פון געלט? גיי צום אייבערשטן, נאר אים זאלסטו בעטן ער זאל רחמנות האבן אויף דיר.


די וואך איז קבלת התורה, זאלסטו זיך צוריק נעמען צו דיינע שיעורים כסדרן, נעם א חומש און הויב אן מעביר סדרה זיין פון היינט, פון אנהייב וואך, טייל איין די פרשה לויט די טעג פון די וואך. אויך זאלסטו פון פריש מקבל זיין די תורה, לערן משניות, זאג כמה פרקים משניות יעדן טאג; דער וואס לערנט משניות הויבט אן שפירן צופרידן מיט זיך, די לעבן באקומט א געשמאק.


אויך זאלסטו לערנען גמרא, לכל הפחות דעם בלאט גמרא, וועסטו אלעס פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#552 - וויפיל טרינקט מען אום פורים?
אמונה, התחזקות, וויין, פורים, ערב שבת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תצוה, זכור, ז' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא תצא, ד): "אָמְרוּ יִשְׂרָאֵל", אידישע קינדער זאגן פארן אייבערשטן, "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", הייליגער באשעפער דו זאגסט אונז מיר זאלן אויסמעקן עמלק, מיר קענען נישט, "אוֹמֵר לָהֶם הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה, וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", זאגט דער אייבערשטער, ענק זאלן ליינען די פרשה פון די מצוה פון אויסמעקן עמלק און איך וועל שוין טון דאס איבריגע, איך וועל אים אויסמעקן.


דאס איז מורא'דיגע חיזוק פאר אונז, ווען מיר זעען ווי שטארק די נסיונות זענען, מען שפירט ווי מען קען נישט באזיגן דעם יצר הרע און מען שרייט: "אֵין אָנוּ יְכוֹלִין בּוֹ", באשעפער איך קען נישט באזיגן דעם יצר הרע, דעם עמלק; דארף מען זיך מחזק זיין, דער אייבערשטער זאגט: "תִּהְיוּ אַתֶּם מַזְכִּירִין שְׁמוֹ מִלְּמַטָּה", דו בעט און בעט, דו שריי און שריי, "וַאֲנִי מוֹחֵק שְׁמוֹ מִלְמַעְלָה", און איך וועל דיר העלפן; דער אייבערשטער וויל נאר מיר זאלן רעדן צו אים, מיר זאלן אים בעטן.


נעם אריין די אמונה אין דיר, מיט דעם וועסטו אויסמעקן עמלק, דורך אמונה ווערן בטל אלע ספיקות, קשיות און בלבולים. אז מען ווייסט און מען חזר'ט אז דער אייבערשטער פירט די וועלט מיט א פינקטליכע השגחה, קיין שום זאך פאסירט נישט פון זיך אליין, "אֵין אָדָם נוֹקֵף אֶצְבָּעוֹ מִלְּמַטָּה, אֶלָּא אִם כֵּן מַכְרִיזִין עָלָיו מִלְּמַעְלָה", א מענטש צעקלעמט זיך נישט זיין פינגער אן דעם וואס מען זאל אויסרופן אין הימל פון פאראויס אז פלוני זאל זיך צעקלאפן זיין פינגער (חולין ז.); דאס איז מחיית עמלק.


דו ווייסט אודאי און דו געדענקסט וואס מוהרא"ש האט אונז אלע יארן פורים געלערנט וואס איז ריכטיג, וויפיל צו טרינקען, מען זאל נישט ליגן אין גאס טויט שיכור; נישט דאס איז די מצוה, די מצוה איז צו טרינקען אביסל און זיין פרייליך און שרייען צום אייבערשטן (אסתר ז, ד): "כִּי נִמְכַּרְנוּ אֲנִי וְעַמִּי לְהַשְׁמִיד לַהֲרוֹג וּלְאַבֵּד", רבונו של עולם איך בין פארקויפט פאר מיינע תאוות, איך וויל זיין ערליך; מען טרינקט אפאר כוסות און מען טאנצט ביז די קאפ דרייט זיך, און מען וויינט צום אייבערשטן (שם ח, ו): "אֵיכָכָה אוּכַל וְרָאִיתִי בְּאָבְדַן מוֹלַדְתִּי", איך בין א פארלוירענער, רבונו של עולם ראטעווע מיך.


בפרט די יאר ווען פורים געפאלט ערב שבת דארף מען זיך זייער אכטונג געבן מען זאל נישט קומען צו חילול שבת, מען דארף אלעס אנגרייטן פרי אז ביים זמן שבת זאל מען קענען מקבל זיין דעם שבת.


א פרייליכן שבת.

#551 - באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער
תפילות אויף אידיש, התחזקות, פורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת תצוה, ב' אדר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי אין א ווינקל און שריי צום אייבערשטן: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער.


מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן אלע יארן פורים די מעשה מיט ר' מאיר טעפליקער, ער פלעגט מאכן ביי זיך אין שטוב פורים נאכמיטאג א סעודה און אנשי שלומינו זענען זיך צאמגעקומען, מען האט געגעסן א סעודה, מען האט געטרינקען און געטאנצן אז מיר האבן מרדכי הצדיק, דער הייליגער רבי וואס ראטעוועט אונז פון המן הרשע; דער יצר הרע וואס וויל הרג'ענען יעדן איינציגסטן איד.


ויהי היום, איין פורים זעט ר' מאיר ווי איינער זיצט אין דער זייט און וויינט, בשעת אלע טאנצן זיצט ער דארט אין א מרה שחורה, ר' מאיר האט דאס נישט געקענט סובל זיין. ער גייט צו צו אים און פרעגט אים: "זאגט מיר וואס גייט פאָר? היינט איז פורים, אלע טאנצן, אלע זענען פרייליך, פארוואס טאנצט איר נישט מיטן גאנצן עולם?!" דער איד קוקט אן ר' מאיר און זאגט אים: "ווי אזוי קען איך טאנצן ווען איך האב א צבי' אויפן קאפ?!" ר' מאיר פרעגט אים: "וואס רעדט איר? זאגט מיר וואס גייט פאר מיט אייך?" דער איד הויבט אן וויינען, ער זאגט פאר ר' מאיר טעפליקער: "איך האב א טאכטער, זי איז שוין עלטער, זי דארף א שידוך, איך האב נישט קיין געלט איר חתונה צו מאכן, קיינער וויל זיך נישט משדך זיין מיט מיר, די טאכטער צבי' דרוקט מיר אויף מיין מח, איך הער נישט אויף טראכטן פון מיין צרה", ר' מאיר זאגט אים: "איך פארשטיי אייך נישט, אמת, איר האט א צרה, איז דאס אבער די עצה? זיצן פארביטערט איז אן עצה?! דער רבי האט אונז געלערנט, אז מען האט א צרה שרייט מען צום אייבערשטן, דער רבי האט אונז געלערנט, אז עס דרוקט אויפן הארץ - גיסט מען זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, קומט טאנצן מיט מיר, איך וועל אייך ווייזן וואס איר זאלט טון מיט צבי', איך וועל זאגן ווערטער צום אייבערשטן און איר וועט מיך נאך זאגן".


ר' מאיר הויבט אן זאגן דעם פסוק: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער"; ר' מאיר זאגט אים: "זאג מיך נאך"; דער איד האט נאכגעזאגט און זיי האבן אנגעהויבן טאנצן, ביז דער איד איז זייער פרייליך געווארן, ער האט שוין נישט געשפירט צבי' אין זיין קאפ, ער האט אנגעהויבן שפירן דער אייבערשטן.


נאך פורים איז געשען א גרויסע נס, צבי' איז א כלה געווארן מיט א ברסלב'ער חתן, ביידע, סיי דער חתן האט נישט געזוכט א כלה וואס האט געלט, דער חתן האט געזוכט א כלה וואס לעבט מיטן אייבערשטן, וואס לעבט מיט א צדיק, און אויך די כלה האט זיך זייער געפרייט אז זי האט געטראפן א גוטער חתן, א חתן וואס קוקט נישט אויב מען האט געלט. זיי האבן חתונה געהאט און אויפגעשטעלט א שיינע שטוב.


ברודער, גיי שוין זוך דיר אויף א ווינקל און שריי צום אייבערשטן: "צָרוֹת לְבָבִי הִרְחִיבוּ", מיינע צרות זענען אזוי שטארק, "מִמְּצוּקוֹתַי הוֹצִיאֵנִי", באשעפער זיסער העלף מיר, נעם מיך ארויס פון מיין פלאנטער.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך זיין פורים אין שטאט. איך וויל בעטן אנשי שלומינו זאלן נישט אריינקומען, זייט אייך נישט מטריח, מאכט אייך פרייליך אין שטעטל, פרייליך איז נישט אין א געוויסע פלאץ, פרייליך איז אין הארץ.


מוצאי שבת וועלן מיר טאנצן אין ישיבה, און אויך זונטאג נאכמיטאג וועלן מיר מאכן א שושן פורים סעודה מיט א פארשטעלונג פאר די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.