בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#7227 - לערן אויס דאס קינד מוחל צו זיין
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, טשעפען

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו האסט געהערט ווי א קינד זידלט אפ דיין קינד מיט מיאוסע ווערטער וכו' - זאלסטו זיך איינהאלטן, חס ושלום נישט שלאגן, חס ושלום נישט אריינגיין אין א כעס; געב דאס איבער פארן מנהל און ער וועט מיט סבלנות מחנך זיין און אויסלערנען די קינדער נישט וויי צו טון אנדערע.


דיין קינד זאלסטו מחנך זיין ריכטיג, אים אויסלערנען די זאך פון מוחל זיין, די אידישע מדה פון פארגעבן. לערן אים אויס צו זאגן: "הרינו מוחל לכל מי שהכעיס והקניט", איך בין מוחל פאר אלעמען וואס האבן מיך אויפגערעגט און וויי געטון; דער לעבן איז גרינגער ווען מען קען פארגעבן און מוחל זיין.


שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט מיט זיין א מלמד, און בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך בעט דיר זייער, איך וויל נישט זיין אלט, איך וויל נישט זיין אן אלטער מקורב, איך וויל שפירן א פרישקייט אין מיין התקרבות צום רבי'ן, איך וויל שפירן פריש ווען איך לערן מיינע שיעורים אין די תורה און אין דעם רבינ'ס ספרים, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קיינמאל נישט אפלאזן דעם צדיק, איך זאל קיינמאל נישט אוועק גיין פונעם נחל נובע, די קוואל וואס קוועלט לעבן, העלף מיר עס זאל מיר גארנישט שטערן, איך זאל נישט האבן קיין קשיות און קיין חלישות הדעת".


ברודער טייערער, מען דארף אויף דעם זייער בעטן ווייל דער סמ"ך מ"ם האט אזוי פיינט דעם רבי'ן, מיט ציין און נעגל קעמפט ער אויף יעדן מקורב, ער שטייט און זוכט ווי אזוי אוועק צו שלעפן דעם מענטש פון רבי'ן, אזוי האט ער אים גע'הרג'עט לנצח נצחים; נאר תפילה העלפט אויף דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7226 - די שטעטל קען נאר מצליח זיין מיט שלום און אחדות
שטעטל, שלום, חסד

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז זייער שיין פון די משפחות וואס געבן זיך אוועק פאר די קימפעטארינס צוצושטעלן אין שפיטאל פרישטאג, אזויפיל פרויען דערציילן אז זיי זענען ממש אויסגעגאנגען פון שוואכקייט און פון הונגער, און פלוצלונג איז אנגעקומען די חסד פרישטאג, פרישע געשמאקע סענדוויטשעס און זיי ממש געגעבן כח.


אבער איך בעט אייך זייער, אויב ענק ווילן קענען אנהאלטן די חסד - איז דאס נאר מיט איין וועג, אז מען גייט אוועק איינער פארן צווייטן; נאר אז עס וועט זיין שלום צווישן אייך - וועלן ענק מצליח זיין.


אנהויב ווען מיר האבן געעפנט די שטעטל, ווען עס זענען נאך געווען צוואנציג משפחות - איז געקומען צו מיר א משפחה וואס זיי קומען פון א שטעטל... זיי האבן מיר געזאגט מיט טרערן אין די אויגן אז זיי האבן א אינערליכע פחד וואס עס וועט זיין דא אין שטעטל אין יארן ארום, פרעג איך זיי: "וואס גייט פאר? פון וואס רעדן ענק?" זאגן זיי: "מיר קומען פון א פלאץ וואו עס האט זיך אזוי אנגעהויבן, ווען מיר זענען געווען קינדער האט זיך עס געשפירט ווי עס שפירט זיך יעצט דא אין ברסלב'ע שטעטל, און נאך יארן האט דארט אויסגעבראכן א מחלוקת, והוה מה דהוה, משפחות זענען געווארן צעטיילט, נאנטע חברים האבן זיך צעשיידט וכו'", זיי האבן מיר געפרעגט: "וואס קען מען טון אז דא זאל דער שטן נישט אנקומען?"


איך בעט דעם אייבערשטן אז אונזערע ד' אמות זאל בלייבן ריין און הייליג, מען זאל זיך ליב האבן, מען זאל נישט וויי טון איינער דעם צווייטן, עס זאל ארויסקומען נאר נחת רוח פארן אייבערשטן, פאר די צדיקים, פארן רבי'ן און פאר מוהרא"ש, וואס האט רחמנות געהאט אויף אונז און אונז געברענגט ביז דא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7225 - שפירן אלע טעמים אויף די וועלט, מיט'ן סדר דרך הלימוד
דרך הלימוד

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


... נרו יאיר, תלמיד ישיבת היכל הקודש קרית ברסלב


איך בין זייער פרייליך צו הערן פון די מגיד שיעור אז דו האסט געמאכט א סיום אויף משניות די זעקסטע מאל; איך בין זייער פרייליך אז דו לערנסט פלייסיג, אז דו ניצט אויס די צייט און אז דו פירסט זיך מיט יראת שמים.


זע צו לערנען יעדן טאג חומש מיט תרגום איינגעטיילט לויט די פרשה פון די וואך, נאכדעם זאלסטו לערנען יעדן טאג אכצן פרקים משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין. דער רבי האט אונז געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עו), מיר זאלן לערנען אפילו אן פארשטיין, נאר זאגן די ווערטער, און ביים סוף וועלן מיר זוכה זיין צו דיבור בדעה.


דער רבי ברענגט די ווערטער (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עד) פון הייליגן זוהר (קדושים פה:): "וּמַאן דְּתִיאוּבְתֵּיה לְמִלְעֵי בְּאוֹרַיְיתָא", ווער עס וויל לערנען די הייליגע תורה, "וְלָא אַשְׁכַּח מַאן דְּיוֹלִיף לֵיהּ", און ער האט נישט ווער עס זאל אים אויסלערנען און געבן צו פארשטיין וואס ער לערנט, "וְהוּא בִּרְחִימוּתָא דְּאוֹרַיְיתָא, לָעֵי בָּהּ, וּמְגַּמְגֵּם בָּהּ בְּגִמְגוּמָא דְּלָא יָדַע", אבער וויבאלד ער האט ליב צו לערנען, לערנט ער אן פארשטיין, "כָּל מִלָּה וּמִלָּה סַלְּקָא", זאל ער וויסן אז יעדעס ווארט תורה וואס ער לערנט אן פארשטיין גייט ארויף אויבן אין הימל, "וְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא חַדֵּי בְּהַהִיא מִלָּה", און דער אייבערשטער פרייט זיך מיט דעם. "וְקַבִּיל לָהּ", דער אייבערשטער נעמט די ווערטער, "וְנָטַע לָהּ סָחֲרָנֵיהּ דְּהַהוּא נַחֲלָא", און ער פלאנצט איין די ווערטער אויבן אין הימל ארום א טייך, "וְאִתְעָבִידוּ מֵאִלֵּין מִלִּין אִילָנִין רַבְרְבִין" און עס ווערט פון די ווערטער גרויסע ביימער, "וְאִקְרוּן עַרְבֵי נַחַל", וואס מען רופט זיי אן 'ערבות', "הֲדָא הוּא דִכְתִיב (משלי ה, יט) 'בְּאַהֲבָתָהּ תִּשְׁגֶּה תָמִיד'"; דאס איז דער וועג ווי אזוי מען איז זוכה צוצוקומען צו פארשטיין דאס לערנען.


אויך זאלסטו לערנען ש"ס כסדרן. היינט איז דא הערליכע גמרות מיט שיינע אותיות, מנוקד, אזוי געשמאק צו לערנען, און אפילו מען פארשטייט נישט - פארשטייט מען, און אפילו מען פארשטייט נאכאלץ נישט - וועט מען אויף יענע וועלט זען דאס גרויסקייט פון לערנען אן פארשטיין. אזוי ווי מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט אין די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): "וּכְשֶׁתַּגִיעוּ לְעוֹלָם הָאֱמֶת אָז תִּיוָכְחוּ צִדְקַת 'סֵדֶר דֶּרֶךְ הַלִימוּד' שֶׁל רַבֵּינוּ זַ"ל", ווען איר וועט ארויפקומען אויף יענע וועלט וועט איר זיך איבערצייגן די ווארהייט פונעם הייליגן רבינ'ס סדר דרך הלימוד; "וְעַל כֵּן מַה וְלָמָּה לָכֶם לְהִתְוַכֵּחַ, טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב הַשֵּׁם, הַרְגִילוּ עַצְמְכֶם לָזֶה וְאָז תִּרְאוּ וְתִּרְגְשׁוּ כָּל מִינֵי טַעֲמִים בְּחַיֵּיכֶם", דעריבער זאלט איר זיך נישט טענה'ן מיט קיינעם, נאר געוואוינט אייך צו צו לערנען לויט דעם סדר דרך הלימוד, דעמאלט וועט איר זען און שפירן אלע טעמים אויף די וועלט, "כִּי הַתּוֹרָה הִיא חִיוּתֵנוּ בָּעוֹלָם הַזֶה וּבָעוֹלָם הַבָּא, חִיוּת גַּשְׁמִי וְחִיוּת רוּחְנִי", ווייל די תורה איז אונזער לעבן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, די תורה געבט אונז לעבן סיי בגשמיות און סיי ברוחניות, "אַשְׁרֵי מִי שֶׁאֵינוֹ מַטְעֶה עַצְמוֹ בָּזֶה הָעוֹלָם כְּלָל, וְיוֹדֵעַ אַשֶׁר עִיקָר הַלִימוּד הוּא רַק לַעֲשׂוֹת רְצוֹנוֹ יִתְבָּרַךְ וְלוֹמֵד עַל מְנָת לְקַיֵים מִצְווֹתָיו יִתְבָּרַךְ וְלַעֲשׂוֹת נַחַת רוּחַ לוֹ יִתְבָּרַךְ", וואויל איז דעם מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן און ווייסט אז דער עיקר לימוד התורה איז צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן, עיין שם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7224 - די געטרייע טיטשערס וואס ארבעטן מיט מסירת נפש
בית פיגא, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך בעט אייך זייער איר זאלט בלייבן טיטשן אין בית פיגא, די מנהלת תחי' זאגט מיר כסדר אז איר זענט אן אויסגעצייכנטע טיטשער, און מען דארף אייך האבן, בעט איך אייך זייער, לאזט נישט איבער בית פיגא.


איך ווייס אז עס איז אייך שווער, אבער גלייבט מיר, מיר איז אויך שווער, און פון ווען מוהרא"ש האט מיר געשריבן: "אִיבֶּערְדֶעם זָאלְסְטוּ זִיךְ גָארְנִישְׁט שְׁרֶעקְן, זָאלְסְט מַמְשִׁיךְ זַיין דַיין הֵיילִיגֶע עֲבוֹדָה, הֵן אֶמֶת אִיךְ וֵוייס אַז דוּ בִּיסְט גֶעדְרִיקְט יֶעצְט זֵייעֶר אִין גֶעלְט, אוּן דוּ וִוילְסְט אוֹיפְהֵייבְּן דִי הֶענְט וְכוּ', בֶּעט אִיךְ דִיר הֵייבּ אוֹיף דִי הֶענְט נָאר פַארְ'ן בּוֹרֵא כָּל עוֹלָמִים, אַזוֹי וִוי עֶס שְׁטֵייט בַּיי מֹשֶׁה רַבֵּינוּ וֶוען עֶר הָאט מִלְחָמָה גֶעהַאלְטְן מִיט עַמָלֵק'ן (שְׁמוֹת יז, יא) "וְהָיָה כַּאֲשֶׁר יָרִים מֹשֶׁה יָדוֹ וְגָבַר יִשְֹרָאֵל וְכַאֲשֶׁר יָנִיחַ יָדוֹ וְגָבַר עַמָלֵק", דַרְשֶׁנֶ'ן אוֹיף דֶעם דִי חַזַ"ל (רֹאשׁ הַשָׁנָה כט.), "וְכִי יָדָיו שֶׁל מֹשֶׁה עוֹשׂוֹת מִלְחָמָה אוֹ שׁוֹבְרוֹת מִלְחָמָה? אֶלָא לוֹמַר לָךְ כָּל זְמַן שֶׁהָיוּ יִשְֹרָאֵל מִסְתַּכְּלִין כְּלַפֵּי מַעֲלָה וּמִשְׁעֲבְּדִין אֶת לִבָּם לְאַבִיהֶם שֶׁבַּשָׁמַיִם הָיוּ מִתְגַבְּרִים וְאִם לַאו הָיוּ נוֹפְלִים", טו איך אזוי; ווען די ארבעט ווערט מיר שווער הייב איך אויף די הענט צום אייבערשטן און איך וויין: "אייבערשטער העלף מיר, אייבערשטער איך האב מער נישט קיין כח, אייבערשטער זאג מיר וואס צו טון, העלף מיר".


איך האף צום אייבערשטן אז איר וועט ענדיגן די יאר לכל הפחות, און נישט אוועק גיין, מיר איבערלאזן מיט די קינדער, און הלואי וואלט איר געבליבן קומענדיגע יאר, ווייל נאר מיט די געטרייע טיטשערס וואס קומען, זיי זענען זיך מוסר נפש, זיי געבן אוועק זייער הויז, זייער אפרוען, זייער שלאפן - פאר אונזערע קינדער, נאר אזוי קען איך ממשיך זיין מיט בית פיגא.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7223 - בזכות העלפן די מאמע, קומט א זיסע און גוטע לעבן
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא


איך האב ערהאלטן א בריוו פון אייער מאמע תחי', זי שרייבט, זי מיינט אז קיין איין מאמע האט נישט אזא טאכטער וואס העלפט מיט אזא גוטע געפיל און מיט אזא שמחה - אזוי ווי אייך, זי שרייבט אז איר האט אפגעקאכט עסן פאר די גאנצע יום טוב פסח, און געהאלפן אזוי סאך, און ווען אייער מאמע האט אייך געזאגט איר קענט גיין שפילן - האט איר זי געזאגט אז איר ווילט מיט נעמען די קליינע קינדער זיי זאלן איר נישט שטערן, זי זאל זיך קענען אפרוען, איר זארגט נאר פאר איר זי זאל האבן כח און נאר ווי איר קענט איר עפעס העלפן.


אויך שרייבט אייער מאמע אז ביים איינקויפן קליידער ווילט איר אלץ גיין איידל אנגעטון און איר פארלאנגט נישט קיין טייערע קליידער, איר זענט צופרידן מיט וואס זי געבט אייך.


איך בין זייער איבערגענומען פון אייך, איר מאכט א גרויסע נחת רוח פארן אייבערשטן, און בזכות וואס איר העלפט אייער מאמע זאלט איר האבן א זיסע און גוטע לעבן, איר זאלט טרעפן א גוטע שידוך און האבן ערליכע געזונטע דורות און איר זאלט זיין געזונט און שטארק.


זעט אויך אין סקול, אין בית פיגא - צו זיין פון די קינדער וואס העלפן די טיטשערס און די מנהלת מיטן זיין דרך ארץ'דיג, און ווען מען לערנט אדער מען טוט זאכן וואס די קינדער האבן נישט קיין נערווען – זאלט איר זיין פון די קינדער וואס זענען דא צו העלפן בויען בית פיגא און זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7222 - נאר דאס דאווענען, דאס איז אונזער האפענונג
חיזוק פאר מיידלעך, דאווענען, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת תזריע מצורע, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


... תחי'


איך פריי זיך צו הערן פון אייער אידיש טיטשער אז איר דאווענט שיין הויך אויפן קול; אוי ווי שיין ווען מען דאווענט צום אייבערשטן, אלע מלאכים זענען מקנא דעם איד אז ער קען יעדן טאג נאכאמאל דאווענען צום אייבערשטן ווען זיי קענען נאר איינמאל אין לעבן דאנקען דעם אייבערשטן.


טייערע ... תחי', איך וויל אזוי שטארק אז אלע אונזערע תלמידות פון בית פיגא זאלן דאווענען, אלע זאלן וויסן אז נאר דאס איז אונזער האפענונג, און אז מען קען אלעס באקומען אז מען דאווענט צום אייבערשטן.


ביי שמונה עשרה, איידער מען טרעט אויס, דארט איז א גוטע פלאץ זיך אויסצובעטן ביים אייבערשטן אין די אייגענע שפראך, זאלט איר נעמען די סידור און עס לייגן אויפן פנים, אזוי וועט איר נישט זען קיינעם און נישט ווערן געשטערט פון קיינעם, און בעטס שטילערהייט דעם אייבערשטן פאר אייער שידוך, פאר אייערע דורות, פאר אייער געזונט, פאר אייער אלעס; ווייל מיט תפילה, און נאר מיט תפילה - באקומט מען אלעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7221 - פריוואטע בילדער קען מאכן פראבלעמען
חינוך הילדים, בילדער

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


...


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז זייער נישט קיין בא'טעמ'טע מעשה וכו'; דאס איז די סיבה פארוואס מענטשן האלטן זיך צוריק פון האבן אין שטוב א קאמערע וואס האט א סקרין, און דאס איז די סיבה פארוואס עלטערן בעטן פון די חתונה געהאטע קינדער נישט צו ברענגען זייער קאמערע ווען זיי קומען באזוכן, ווייל צומאל האט מען פריוואטע בילדער, מען כאפט זיך נישט, די געשוויסטער קוקן דאס דורך און עס קומט ארויס פראבלעמען וכו'.


עס איז גוט נאכאמאל דערמאנען וואס מוהרא"ש דערציילט, אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים גענומען א תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהילים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער"; זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטער אז דו זאלסט זוכה זיין
צו קינדער ערליכע אידן תלמידי חכמים.

#7220 - פון פאלגן א צדיק האט מען נישט חרטה
קינדער, חיזוק פאר פרויען, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


שטארקט זיך און פרייט זיך אז איר האט וועם צו פרעגן אייערע שאלות, און לאזט נישט דעם סמ"ך מ"ם פארדרייען דעם קאפ און אייך מאכן חלישות הדעת, און אז מען האט אייך געזאגט איר זאלט אביסל ווארטן וכו' – זאלט איר נישט ווערן פון דעם צעבראכן און טראכטן היתכן אנדערע זאגט מען נישט צו ווארטן, און נאר אייך זאגט מען צו ווארטן וכו'; וואס האט איר מיט אנדערע און וואס דארף אייך אנגיין וואס אנדערע טוען? פון פאלגן א צדיק וועט איר נישט חרטה האבן.


דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייערע ליכטיגע קינדער, און יעצט איז די צייט זיך אפצורוען וכו'; צעקלאפט זיך נישט, צעברעכט זיך נישט, איר זענט א גוטע מאמע, איר זענט א גוטע ווייב.


גייט יעדן טאג שפאצירן צווישן די גראז און ביימער, דאנקט דעם אייבערשטן פאר אייערע ליכטיגע קינדער און דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט א מורה דרך וועם צו פרעגן אייערע שאלות, דאנקט דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7219 - פעטש העלפט נישט, שלאגן און שרייען העלפט נישט
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פעטש העלפט נישט, שלאגן און שרייען העלפט נישט; אז אייער קינד פאלגט נישט און הערט נישט - וועט פעטש נישט העלפן, ציפן שלאגן וועט נישט העלפן, עס איז א סכנה אז מען שלאגט, מען ציפט; באלד וועט א שכן זען און רופן די פאליציי און מען וועט חס ושלום אוועק נעמען די קינדער.


איך האב פאר אייך א בעסערע עצה, איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן אז אייערע קינדער זאלן אויסוואקסן ערליך, זיי זאלן פאלגן וכו' וכו', דאס איז די בעסטע עצה. אויך ווען אייערע קליינע קינדער קומען אהיים זאלט איר אלעס וואס דארף ווערן ערלעדיגט טון פריער אדער שפעטער, און ביי די צייט וואס זיי קומען אהיים פון חדר און סקול זאל אייער מח זיין פאר זיי, זיי אויסהערן, זיי פארשפילן, זיי פארציילן, זיי פיטערן, זיי פרייליך מאכן וכו' וכו'.


פארגעס נישט פון תפילה, דער רבי האט אונז געגעבן משיח'ס שווערד, דער רבי זאגט אז משיח וועט אייננעמען די וועלט מיט תפילה והתבודדות, און אזוי אויך יעדער איד קען ניצן די חרב התפילה פאר אלעס וואס ער דארף, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אין אייער שפראך, אידיש, בעטס אים: "הייליגער באשעפער העלף מיר, מיינע קינדער זאלן אויסוואקסן געזונט, ערליך, הייליג און ריין וכו'".


איך בין מתפלל איר זאלט האבן כח, און זוכה זיין צו אויפציען שיינע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#7218 - געב זיך אכטונג פון זיין פארמישט מיט שלום בית
שלום בית, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב זיך אכטונג פון זיין פארמישט מיט שלום בית, רעד נישט מיט קיין פרויען, עס קען זיך ענדיגן זייער נישט גוט השם ישמרינו.


דאס וואס איך בין יא פארמישט מיט שלום בית - ווייל איך האב באקומען א קלארע באפעל פון מוהרא"ש דאס צו טון, און דאס באגלייט מיך און היט מיך, און אז די פרוי פון דיין חבר רופט דיך וויינען אז איר מאן קומט נישט אהיים, זאלסטו איר זאגן זי זאל שרייבן פאר איר מאן'ס מורה דרך, און אויך זאלסטו מחזק זיין דיין חבר ער זאל זיין מקושר מיט אן ערליכער איד, ער זאל האבן א מורה דרך אין לעבן, אבער דו זאלסט נישט ווערן פארמישט, ווייל עס קען זיך ענדיגן זייער נישט גוט.


די יאר האב איך געהערט מעשיות וואס שלום בית מאכערס זענען נעבעך אראפגעפאלן אין ביטערע מעשים השם ישמרינו, אפילו גאר חשובע וכו'. אזוי ווי דער רמב"ם פסק'נט (פרק כב מהלכות ביאה, הלכה טו), מען זאל נישט שטעלן אפילו אן ערליכער באגלייבטער מענטש זאל זיין א שומר ביי א חצר פון פרויען, "שאין אפוטרופוס לעריות", עס איז נישטא קיין שמירה פאר דעם.


שטארק זיך מיט דיין עבודת השם, הויב אן דיין טאג מיט התבודדות, און נאכדעם גיי דאווענען, און נאכדעם אז דו האסט נאך צייט זאלסטו לערנען מקרא, משנה, גמרא, און נאכדעם גיי צו די טייערע קינדער, לייג אריין אין זיי יראת שמים, אהבת התורה, אהבת הבורא. נאכדעם גיי אהיים צו דיין ווייב און קינדער און מיט דעם זאל אריבערגיין דיינע יארן און טעג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#7217 - אויסער די שיעורים כסדרן, זאלסטו גיין צום שיעור גמרא
רפואה, מצה, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן אז פסח ווען דו האסט געגעסן מצה האסטו געבעטן דעם אייבערשטן דאס זאל זיין א רפואה פאר דיין מאגן, און ברוך השם עס טוט דיר מער נישט וויי, ביסט געזונט און שטארק.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען יעדע נאכט אין שול צום שיעור וואס דער דיין שליט"א לערנט פאר. מען מוז זיך קובע זיין עתים לתורה, מען מוז האבן א שיעור אין תורה; דאס הייסט אויסער דיינע שיעורים כסדרן וואס דו לערנסט אין מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכות וכו' - זאלסטו זיך קובע זיין צו גיין צום שיעור גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#7216 - מ'מוטשעט זיך מיט א קינד, די עלטערן מאכן זיך נישט וויסנדיג
עברי, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מיר זענען זייער צופרידן פון אייער איבערגעגעבענע ארבעט, וואס איר לייגט אריין הארץ און געפיל אין אונזערע קינדער, זיי אויסצולערנען עברי; די קינדער וואס האבן נישט אויפגעכאפט אין כיתה ביי די לימודים לייגט איר אריין אייער גאנצע כח אין זיי, און מיט חכמה און סבלנות זענט איר זייער מצליח מיט זיי.


דאס וואס איר שפירט אזא ווייטאג אז איר ארבעט מיט א קינד, אויסצולערנען די עברי, און די עלטערן מאכן זיך נישט וויסנדיג, איר האט נאכנישט באקומען קיין שכח פון די מאמע, שוין אפאר יאר וואס איר לייגט אריין אייער הארץ, טאג נאך טאג, וואך נאך וואך, יאר נאך יאר און די עלטערן מאכן זיך נישט וויסנדיג; וואס זאל איך אייך זאגן, איך פארשטיי אייך, ווייל איך האב דאס שוין איבער צוואנציג יאר וואס איך ארבעט מיט קינדער, מיט בחורים און מיט אינגעלייט.


אין אנהויב, די ערשטע יאר פון מיין מלומדות - האט דאס מיר ממש געקרענקט; ווי קען זיין אזא זאך, א טאטע זאל נישט אנגיין וואס זיין קינד טוט? וואס זיין קינד מאכט? ווי קען זיין עס גייט אריבער א יאר און איך ווייס אפילו נישט ווער דער טאטע איז... במשך די יארן האב איך זיך צו דעם צוגעוואוינט, און מיט די חיזוק פון מוהרא"ש וואס האט מיך זייער מחזק געווען, אז א מלמד דארף געדענקען אז ער ארבעט פארן אייבערשטן - האב איך געקענט אנגיין און איך פרוביר ווייטער אנצוגיין מיט די ארבעט.


קען זיין פשט, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין יט:): "כָּל הַמְלַמֵד בֶּן חֲבֵירוֹ תּוֹרָה כְּאִילוּ יָלְדוֹ", דער וואס לערנט תורה מיט א קינד - איז אזוי ווי ער האט געבוירן דעם קינד; קען זיין פשט אין דעם, מען זאגט פארן מלמד: 'עס זיך נישט אויף אז די עלטערן זארגן נישט, זיי זאגן נישט און באדאנקען זיך נישט, ווייל עס איז נישטא קיין עלטערן, כאילו ילדו, טראכט אז דו ביסט דער טאטע, דו ביסט די מאמע, נאר אזוי וועסטו מצליח זיין'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7215 - זאגן יעדן טאג די דרייצן אני מאמין
חיזוק פאר מיידלעך, יום הולדת, אני מאמין

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זאגט תהילים און איר האט שוין געענדיגט תהילים פינף און דרייסיג מאל; דאס איז א גרויסע זאך, צו הערן א קינד זאל האבן שכל צו זאגן תהילים, און ענדיגן אזויפיל מאל - נאך פאר די בת מצוה, פאר די צוועלף יאר.


לכבוד אייער בת מצוה זאלט איר זיך פארנעמען צו זאגן יעדן טאג די דרייצן אני מאמין, דאס וועט אויפבויען אייער אמונה; דאס זאל זיין די קבלה פאר די יאר, און די קבלה זאלט איר אנהאלטן אייער גאנצע לעבן.


אויך זאלט איר העלפן אייער מאמע אין שטוב מיט די קליינע קינדער, העלפן טאטע מאמע איז זייער זייער א הייליגע זאך. דער אייבערשטער זאגט (קידושין ל:), דער וואס איז מכבד טאטע מאמע - דער איז מיך מכבד, און דער וואס איז מכבד טאטע מאמע - דארט וויל איך וואוינען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7214 - די געשמאקע געפיל פון מחנך זיין קינדער נאכ'ן זיך מתבודד זיין
קאמפיוטער, התבודדות, פילטער

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תזריע מצורע, ב' דראש חודש אייר, ט"ז לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי נישט אריין ארבעטן אין אפיס נאר נאכן הערן פון די אפיס אז עס איז דא א גאר גוטע פילטער, געב אכטונג אויף דיין נשמה.


אויך זאלסטו אנהויבן דיין טאג מיט התבודדות, וועט דיר זיין די ארבעט זייער געשמאק. עס איז נישט קיין פארגלייך א מלמד אדער מנהל וואס הויבט אן דעם טאג מיט התבודדות, ווי דער וואס גייט צו די קינדער אן התבודדות. טו עס, וועסטו זיך אליין איבערצייגן די גוטע געשמאקע געפיל פון מחנך זיין קינדער נאכן זיך מתבודד זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גוטן חודש.

#7213 - האלט דיינע קינדער מיט דיר
קדושה, חינוך הילדים, שלום בית, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך - עש"ק פרשת אחרי קדושים, י"א אייר, כ"ו לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס קומט די הייליגע שבת, זאלסטו איבערבעטן דיין ווייב, און פון היינט און ווייטער שיין רעדן צו איר, ווייל די שכינה הקודש רוט דארט וואו מען בעט זיך איבער, און וואו עס איז דא שלום, און אז די שכינה הקדושה איז דארט - איז שוין במילא דא אלע ברכות, און מאך שיינע סעודות שבת, זינג זמירות און רעד מיט דיינע קינדער, ווייל די דיבורים וואס מען רעדט שבת האט חן און עס טוט זייער אסאך אויף.


אויך זאלסטו זיי האלטן נעבן דיר ביים דאווענען, און ווי אזוי דו דאווענסט - וועלן זיי דאווענען, אז דער טאטע שמועסט ביים דאווענען און לאכט אפ פון ערליכקייט, וואס קען מען ערווארטן פון די קינדער... חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת כג:), ווער עס האט ליב ערליכע אידן וועט האבן ערליכע קינדער, ווייל קינדער כאפן אויף ביים טאטן וואס ער האט ליב.


א גאנצע וואך האלטן די מלמדים דיינע קינדער, יעצט זומער דארפסטו זיין דער מלמד פון דיינע קינדער ביי די לאנגע פרייטאג נאכמיטאגס און לאנגע שבת נאכמיטאגס. וויסן זאלסטו, די אלע פרייע צייטן ווי שבת נאכמיטאג און פרייטאג נאכמיטאג, איז א צייט וואס קינדער קענען ווערן געשעדיגט פון מנוולים; מען האט מיר דערציילט אזויפיל מעשיות ווי מען איז געפאלן א קרבן פאר א מנוול און ווי דער לעבן איז קאליע געווארן רחמנא לצלן, און אלעס האט זיך אנגעהויבן פרייטאגס און שבתים.


ובכן בעט איך דיר האלט דיינע קינדער מיט דיר, אז דו לייגסט זיך אראפ שלאפן שבת זאלסטו זיי אויך אראפלייגן שלאפן, נישט לאזן גיין ליידיג, און אפילו זיי בלייבן אין שטוב - איז אויך נישט לכתחילה, ווייל גיין ליידיג איז א סכנה, אפילו ביי געשוויסטער וד"ל.


אזוי אויך זאלסטו רעדן מפעם לפעם מיט דיינע קינדער, זיי נאכאמאל דערמאנען אז קיינער קען זיי נישט אנרירן, און אז איינער רירט אן - זאלן זיי נישט מורא האבן צו דערציילן, זיי זאלן קומען דערציילן, און אויך זאלסטו זיי אויסלערנען נישט אנצורירן אות ברית קודש, און ווען דו וואשט דאס קינד און ווען דאס קינד גייט אין בית הכסא - זאלסטו אים מפעם לפעם דערמאנען זיך צו פירן בקדושה ובטהרה.


א פרייליכן שבת.

#7212 - לעבט א שוואוילטאג לעבן און שולדיג געלט פאר מענטשן
אידיש געלט, חובות, מירון

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת אחרי קדושים, ט' אייר, כ"ד לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מאך זיך נישט נאריש מיט נאכמאכן דעם און יענעם, וואס איז די טייערע קאר וואס דו קויפסט ווען דו האסט נישט קיין פרוטה צו דיין נשמה? וואס איז די הפקירות פון דעם? ווען פאר דיין ווייב האסטו נישט צו געבן א שעה א וואך א גוי'טע צו ריין מאכן די שטוב? איז פאר דיינע שוואוילטאג זאכן, דמיונות וכו' - פירסטו זיך מיט הפקירות? עס איז א חרפה און א בושה אז אינגעלייט תלמידי היכל הקודש זאלן זיך אזוי אויפפירן, לעבן מיט הפקירות, זיין שולדיג חובות.


אפילו פארן קיין מירון; ווי קענסטו פארן ווען דו קומסט פאר מענטשן געלט? ווער האט דיר געגעבן די היתר פאר דעם? מילא מען פארט צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה - האט מוהרא"ש קלאר געזאגט – אז אויב מען האט נישט קיין געלט מעג מען בארגן, איז אפילו מען האט אלטע חובות מוז מען קומען, ווייל דער רבי האט געזאגט אלע דארפן זיין ביי אים ראש השנה. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", מיין גאנצע זאך איז ראש השנה, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", עס איז מיר א וואונדער פארוואס מיינע מענטשן וואס גלייבן אין מיר - זאלן נישט רעדן צו אלעמען מען זאל קומען צו מיר אויף ראש השנה, "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן; איז דאך זיכער אז מען מעג בארגן געלט און אלעס טון אבי צו קומען צום רבי'ן, אבער פארן קיין מירון, ווי מעג מען בארגן געלט?!


ענדערש עסן באקסער און טרינקען וואסער און קיינעם נישט קומען קיין דאלער ווי צו גיין פארטי'ען און לעבן א שוואוילטאג לעבן און זיין שולדיג געלט, איך וויל דו זאלסט זיך בארעכענען און לעבן אן איידעלע לעבן, זיך פירן איידל, אזוי וועלן דיינע קינדער אויסוואקסן געזונט, זיי וועלן זיך קענען אן עצה געבן, נישט מיינען אז עס קומט זיי די וועלט פון געוואוינהייט.


ווען עס קומט צו דיינע זאכן דארט זאלסטו שפארן, און ווען עס קומט פאר דיין ווייב, צו העלפן ריין מאכן די שטוב און איר קויפן שיך, קליידער - דארט זאלסטו נישט זיין קיין קמצן. דער זוהר הקדוש זאגט (תיקוני זוהר, הקדמה ב): "קַמְצָן נָבָל בְּמָמוֹנֵיהּ, דְּלָאו אִיהוּ נָדִיב וְלָאו אִיהוּ מִזַרְעָא דְאֲבָהָן", א קמצן איז א נבל, דאס ווייזט אז ער שטאמט נישט פון אידן רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7211 - מען האט פארגעסן פון דיר?
אמונה, התחזקות, קשיות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת אחרי קדושים, ח' אייר, כ"ג לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען וועסטו שוין איבערבעטן דעם אייבערשטן אויף די פילע קשיות, דאגות און נישט גלייבן אז ער וועט דיר העלפן?! ווען וועסטו שוין זען די אפענע נסים וואס דער אייבערשטער מאכט מיט דיר?


יעדעס מאל ווען א תלמיד הישיבה ווערט א חתן, אדער ווען א פארפאלק דערוויסן זיך אז עס איז דא פרייליכע נייעס וכו' - פרעג איך זיי: "האסט שוין איבערגעבעטן דעם אייבערשטן?" און ווען זיי פרעגן: "וואס הייסט? אויף וואס?" זאג איך זיי: "אויף די תרעומות, אויף דאס נישט גלייבן אז דער אייבערשטער הערט אויס דיינע תפילות"; און אויף דעם דארפן מיר אלע תשובה טון, אויף די תרעומות און קשיות וואס מען האט אויפן אייבערשטן.


וואס טראכסטו, מען האט פארגעסן פון דיר? מען זארגט זיך נישט פאר דיר? יעדער האט, יעדער מאכט, יעדער טוט, און פון דיר האט מען פארגעסן? די הייליגע חכמים דערציילן (בראשית רבה עט, ו; ירושלמי שביעית כה:), ווען דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי מיט זיין זון דער הייליגער תנא רבי אלעזר זענען ארויס פון די מערה נאך דרייצן יאר האבן זיי געזען ווי א פאנגער שפרייט אויס זיינע נעצן צו כאפן פייגלעך, זיי זעען ווי אזוי ער שפרייט אויס די נעץ און א פייגל ווערט שיער אריינגעכאפט, אין די לעצטע סעקונדע האט זיך די פייגל געראטעוועט, נאכדעם קומט נאך א פייגל און זיי הערן ווי עס גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס זאגט: "געפאנגען" און די פייגל איז געפאנגען געווארן; האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בן יוחאי געזאגט פאר זיין זון: "זעסט, אפילו א קליינטשיג פייגעלע קען אויך נישט געכאפט ווערן אן דעם וואס מען זאל דאס אפשרייבן אויבן אין הימל".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7210 - גיי נישט מיט חברים אין ערגעץ
חברים, שלום בית

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת אחרי קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


ווען וועסטו זיך אויפוועקן פון די דמיון פון זיצן און פארברענען טעג און נעכט מיט חברים? גיי אהיים, האסט א ווייב, האסט קינדער, וואס דרייסטו זיך אינדרויסן פון שטוב? ביינאכט איז די צייט פון די נישט גוטע, גיי אהיים, אדער לערן אין שטוב אדער לייג זיך שלאפן און שטיי אויף פרי, גיי נישט ארויס ביינאכט פון שטוב פאר קיין שום זאך.


גיי נישט מיט חברים אין ערגעץ, אפילו אויף קברי צדיקים. אינגעלייט גייען מיט חברים, מען פארט אוועק פון שטוב, מען רעדט זיך איין מען פארט אויף קברי צדיקים, מען פארט לִקְבֹר את הצדיקים, באערדיגן די צדיקים, מען באגראבט די הייליגקייט וואס צדיקים זאגן מען זאל נישט זיין אן די ווייב, מען זאל האבן שמירה.


וויפיל מאל האסטו געהערט פון מוהרא"ש 'נישטא קיין חברים'; מוהרא"ש בעט אונז: 'לערנט עס נישט אויף ענקער אייגענע הויט', 'גלייבט מיר, נישטא קיין חברים', 'אויב א חבר איז עס די ווייב, מער פון דעם איז אלעס דמיון'; איך האב דאס נישט געוויסט איידער איך האב דאס געהערט פון מוהרא"ש, איך האב אויך נעבעך אוועק געגעבן די צוויי דריי יאר, פון מיין חתונה ביז מיין התקרבות - אסאך שעות פאר חברים, און מוהרא"ש האט מיך געראטעוועט, מוהרא"ש האט מיר געגעבן שכל אז אלעס איז בלאף, ביים סוף וועלן די נאנטע חברים זיך אויסדרייען זייער פנים און זיי וועלן דיך באגראבן.


גיי אהיים, גיי צו דיין ווייב, ווארף אוועק דיין סאשעל מידיע, וועק זיך אויף פון דיין חלום; וועם קוקסטו? וועם הערסטו אויס? יעדער קרעציגער און יעדער קראנקער וואס לייגט ארויס סטעטוס? זיץ אין שטוב מיט א הויפן ספרים, מען האט יעצט אנגעהויבן א נייע מסכתא, זאלסטו זיך מיט כאפן און לערנען יעדן טאג.


איך וועל קומענדיגע וואך פארן קיין ארץ ישראל, זיין ל"ג בעומר ביי רבי שמעון. אויך דארף איך מחזק זיין אונזערע מוסדות, זיי ווארטן אויף מיר א גאנץ יאר, איך וועל דאווענען פאר דיר און פאר דיין משפחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7209 - מעביר סדרה זיין איינגעטיילט לויט די וואך
מעביר סדרה, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, כ"א לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך גייט צוויי פרשיות, אחרי קדושים, זאלסטו שוין היינט אנהויבן לערנען די פרשה. זיי מעביר סדרה איינגעטיילט לויט די וואך, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער. אין שולחן ערוך ווערט גע'פסק'נט (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַךְ חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהויבן מעביר סדרה זיין. דער משנה ברורה ברענגט אראפ (שם, סעיף קטן ח), פונעם הייליגן ווילנער גאון זכר צדיק לברכה, אז ער האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער.


זיי מעביר סדרה מיט רש"י, דאס וועט דיר ברענגען אמונה און יראת שמים. עס איז ידוע ביי סאטמער חסידים אז דער הייליגער קדושת יום טוב זכותו יגן עלינו האט געשיקט זיינע צוויי קינדער דער הייליגער עצי חיים און דער סאטמער רבי זכותם יגן עלינו, ווען זיי זענען נאך געווען גאר קליין, אז זיי זאלן גיין נעמען א ברכה פון דעם הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע מנאדבורנא זכותו יגן עלינו. רבי מרדכי'לע האט זיי געבענטשט און זיי געזאגט די ווערטער: "קינדערלעך, פילעוועט זיך אין חומש רש"י (לערנט אסאך חומש רש"י), ווייל איך האב געקענט גרויסע גאונים וואס האבן נישט געוואוסט וואו דער אייבערשטער וואוינט ווייל זיי האבן נישט געלערנט חומש רש"י".


אויך זאלסטו אנהויבן מסכת שבועות, מיר האבן נעכטן אנגעהויבן לערנען מסכת שבועות, א שאד פאר די טעג און די יארן זיי זאלן אריבערגיין אן לערנען יעדן טאג גמרא, אז מען לערנט תורה ווערט מען ריין פון עבירות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ראש השנה פרק ד, הלכה ח): "כֵּיוָן שֶׁקִּבַּלְתֶּם עֲלֵיכֶם עוֹל תּוֹרָה, מַעֲלֵה אֲנִי עֲלֵיכֶם כְּאִילוּ לֹא חֲטָאתֶם מִיְמֵיכֶם", ווען א מענטש איז מקבל אויף זיך דעם עול תורה, דאס הייסט ער נעמט זיך פאָר צו לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה – זאגט דער אייבערשטער: "רעכן איך אים כאילו ער האט קיינמאל נישט געזינדיגט".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7208 - מען בעט פאר טאטע מאמע און פאר זיך און פאר די מאן
שלום בית, יחוד

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמיני-מברכים, כ"ז ניסן, י"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז עס איז דא ביי ענק א גוטע שלום בית. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה יז.): "אִישׁ וְאִשָּׁה זָכוּ", אז מאן און ווייב לעבן מיט שלום, מען האט זיך ליב, מען קריגט זיך נישט, מען זעט די מעלות ביים צווייטן – "שְׁכִינָה בֵּינֵיהֶם", רוט דער אייבערשטער צווישן זיי ביידע. ווייל די הייליגע חכמים זאגן (שבת י.), דעם אייבערשטנ'ס נאמען איז 'שלום', דער אייבערשטער רוט דארט וואו מען קריגט זיך נישט, מען לעבט בשלום.


נאך די חתונה בעט מען דעם אייבערשטן ביי ברכת המזון: "הרחמן הוא יברך את אבי מורי ואת אמי מורתי, אותי ואת בעלי", מען בעט פאר טאטע מאמע און פאר זיך און פאר די מאן, און אז מען האט קינדער זאגט מען: "ואת זרעי", און אזוי ווייטער. מען בעט: "כמו שנתברכו אבותינו", בענטש אונז מיט די ברכה וואס די הייליגע אבות האבן געלעבט, "בכל מכל כל", זיי האבן אלעס געהאט, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא יז.), די אבות הקדושים האבן שוין געהאט אויף די וועלט עולם הבא, ווייל ביי זיי שטייט זיי האבן געהאט בכל מכל כל, זיי האבן געהאט אלעס; דאס איז די מדריגה פון שפירן ווי מען האט אלעס, אפילו מען גארנישט דאך שפירט מען זיך אזוי גליקליך, מען שפירט ווי מען איז ארום גענומען מיטן אייבערשטן.


אין אן עלעוועיטער איז נישטא קיין יחוד.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7207 - די גרויסע מצוה צו העלפן מיט טהרתן של ישראל
מקוה, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמיני-מברכים, כ"ז ניסן, י"ב לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי', קרית ברסלב


יעצט איז געווארן דריי יאר וואס ענק געבן אוועק פון ענקער צייט פאר די מקוה טהרה נאכט נאך נאכט. עס איז נישט צום פארשטיין ווי אזוי ענק טוען די גרויסע מצוה, ווען די צייט פון פארנאכטס איז א צייט וואס מאן און ווייב פארברענגען, שמועסן וכו', מען רוט זיך אפ פון די ארבעט פון א גאנצן טאג, און פונקט דעמאלט שטעלן ענק אלעס אפ צו העלפן מיט טהרתן של ישראל.


די גרויסע מצוה זאל ענק באגלייטן בזה ובבא.



 

#7206 - עס איז נישט שווער צו לערנען יעדן טאג גמרא
שמחה, שבת קודש, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת תזריע מצורע, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שבת זאלסטו זיין פרייליך און חס ושלום נישט זיין בעצבות ומרה שחורה, דער אייבערשטער האט פיינט דער וואס איז בעצבות ומרה שחורה, בפרט שבת קודש דארף מען זיין נאר פרייליך, זינגען און טאנצן און פאטשן.


אמאל ווען רבי נתן איז געקומען צום רבי'ן און דער רבי האט אים געפרעגט: "ביסטו פרייליך שבת?" האט רבי נתן געזאגט: "צומאל בין איך פרום"; האט אים דער רבי געזאגט: "ניין, שבת דארף מען זיין נאר פרייליך".


דעמאלט האט דער רבי געזאגט די תורה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", מען דארף זיין זייער פרייליך שבת, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און טייער, "וְהַכְּלָל, שֶׁצָּרִיךְ לִנְהֹג שִׂמְחָה גְּדוֹלָה בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ, וְלִבְלִי לְהַרְאוֹת שׁוּם עַצְבוּת וּדְאָגָה כְּלָל, רַק לְהִתְעַנֵּג עַל ה'", מען טאר נישט זיין טרויעריג שבת און נישט זיין פארזארגט שבת, נאר פרייליך.


היינט ענדיגט מען מסכת מכות און מארגן שבת קודש הויבן מיר אן מסכת שבועות. הייב אן מסכת שבועות, כאפ זיך מיט מיטן באן, מיט אלע וואס לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא, וועסטו זוכה זיין צו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס. גמרא היט אפ פון שלעכטס, גמרא איז די ראשי תיבות פון די פיר מלאכים פון די מרכבה עליונה: מיכאל, גבריאל, רפאל און אוריאל; אז מען לערנט גמרא ציט מען צו זיך די פיר מלאכים, מען האט א שמירה עליונה.


איך האב זוכה געווען צו עסן אמאל א סעודה אין יבנאל ביי מוהרא"ש, און דארט איז געקומען נאך א גאסט, און ביי די סעודה שבת אינדערפרי פרעגט מוהרא"ש יענעם גאסט אויב ער האט געלערנט דעם בלאט גמרא, און מוהרא"ש זאגט אים מיט א געבעט, מיט רחמנות: "פארוואס האסטו אפגעלאזט די סדר דרך הלימוד? דערמאן זיך די צייטן וואס דו האסט יארן צוריק געלערנט אין ישיבת היכל הקודש, ווי זיס עס איז דיר דעמאלט געווען, פארוואס זאלסטו נישט צוריק ארויפקומען אויפן באן, רכבת היכל הקודש?"


איך האב דעמאלט געזען און פארשטאנען אז ביי מוהרא"ש איז די בלאט גמרא אזא הייליגע זאך, אזא וויכטיגע זאך, עס איז אים געגאנגען בנפשו אז יעדער איד זאל לערנען די הייליגע תורה.


עס איז נישט שווער צו לערנען יעדן טאג א בלאט גמרא, היינט איז דא גמרות מיט שיינע נקודות, הערליך אויסגעשטעלט, מען דארף נאר מחליט זיין אז מען הויבט אן לערנען, און בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו לערנען תורה.


א פרייליכן שבת.

#7205 - די חסד פון הייליגן צדיק רבי ישעיה פון קערעסטיר זי"ע
שלום בית, צדיקים, חסד

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת תזריע מצורע, ג' אייר, י"ח לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז די יארצייט פון דער הייליגער צדיק רבי ישעיה פון קערעסטיר זכותו יגן עלינו. דער צדיק איז געווען א גרויסער חידוש אין די מצוה פון חסד, הכנסת אורחים; מיר דארפן זיך לערנען און גיין אין די וועגן פון דעם צדיק צו טון חסד. די ערשטע פלאץ וואו אנצוהויבן חסד - איז אין שטוב מיט די ווייב און קינדער, מען דארף רעדן מיט דרך ארץ אין שטוב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים מט:), דער וואס נעמט פאר זיין טאכטער אן עם הארץ - איז אזוי ווי ער וואלט ווען געגעבן זיין טאכטער פאר א פארציקנדע לייב; ווייל אן יראת שמים, אן תורה - איז מען א פארציקנדע חיה אין שטוב.


אז מען הערט אזויפיל מעשיות פון דעם גרויסן צדיק ווי ער האט אלעס אוועק געגעבן צו טון חסד - דארפן מיר זיך לערנען נאכצוטון דעם צדיק, טון חסד. היינט איז די מצוה צו טון חסד אין שטוב מיט די ווייב און קינדער, רעדן שיין, רעדן מיט דרך ארץ, זיך פירן מיט יראת שמים, שטענדיג געבן גוטע ווערטער און איבערבעטן.


בפרט אז דו ביסט מקורב צום רבי'ן, דו פאררופסט זיך א תלמיד היכל הוקדש, ווייסטו אודאי אז ביים רבי'ן איז געווען שלום בית זייער א וויכטיגע זאך, דער רבי האט פארטריבן פון זיך אויב מען האט נישט געהאט קיין שלום בית, אויך מוהרא"ש האט זיין גאנץ לעבן אוועק געגעבן פאר אידישע קינדער צו מאכן שלום בית, זאלסטו זיך פארנעמען צו רעדן שיין און זיך פירן שיין, זיך פירן ווי די ערליכע אידן פירן זיך, וואס רעדן מיט דרך ארץ, מיט שלום און ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7204 - שלום בית איז נאכאמאל רעדן שיין
שלום בית

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת שמיני, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קענסט דאס שיין אויסשמועסן מיט דיין ווייב, אז דו האסט מורא צו ברענגען אין שטוב איינעם מיט א גאָן, און אז זי וויל לאדענען די שוואגער, איר שוועסטער מיט איר מאן אויף שבת - קען מען זיי שיין זאגן אז ענק האבן מורא פון געווער, ענק ווילן בעטן מען זאל איבערלאזן די געווער, און נאר אזוי קומען.


אונזער געווער איז תפילה והתבודדות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ב): "עִקַּר כְּלֵי זֵינוֹ שֶׁל מָשִׁיחַ הוּא הַתְּפִלָּה", משיח וועט אייננעמען די וועלט מיט תפילה, "וְכָל מִלְחַמְתּוֹ שֶׁיַּעֲשֶׂה", אלע זיינע מלחמות, "וְכָל הַכְּבִישׁוֹת שֶׁיִּכְבֹּשׁ", אלעס וואס משיח וועט אייננעמען, "הַכֹּל מִשָּׁם", אלעס וועט זיין מיט תפילה; זיין געווער, זיין שווערד, זיין בויגן – וועט זיין תפילה. אזוי ווי עס שטייט (בראשית מח, כב): "בְּחַרְבִּי וּבְקַשְׁתִּי", זאגט רש"י, מיט תפילה און בקשה; מיר דארפן נישט קיין אנדערע סארט געווער.


געדענק, שלום בית איז רעדן שיין איינער צום אנדערן, און מיט אסאך געדולד און נאכאמאל רעדן און נאכאמאל האבן אסאך געדולד; נאר אזוי קען מען האבן שלום בית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7203 - אויסנוצן דעם יום החופה
תודה והודאה, יום החופה

בעזרת ה' יתברך - מוצאי שבת קודש פרשת שמיני, כ"ט ניסן, י"ד לעומר, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


הכלה ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אז איר גייט חתונה האבן און אויפשטעלן א בית נאמן בישראל, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין צו ערליכע געזונטע דורות.


יום החופה איז זייער א גרויסע טאג. מוהרא"ש זאגט נאך פונעם הייליגן צדיק דער ראפשיצער רב זכותו יגן עלינו (קונטרס יום הנישואין, סימן א), יום החופה איז אזא הייליגע טאג, חתן כלה וואלטן געקענט אויסבעטן גרויסע זאכן פאר זיך און פאר אלעמען, נאר א שאד מען האט דאס געגעבן פאר קליינע קינדער; חתן כלה קענען ברענגען די גאולה, און ליידער איז דער שטן געקומען און גענומען די הייליגע טאג פון חתן כלה זיי צו פארמישן מיט נארישקייטן, מיט בילדער און ווידיאוס; געוואלד און געשריגן, אין די מינוטן קענען חתן כלה אויסבעטן אז משיח זאל קומען, ווי קען מען זיי נעמען פאר נארישקייטן, אוועק נעמען זייערע הייליגע מינוטן.


אלע כלות פרעגן די זעלבע זאך, 'אויף וואס דארף מען דער עיקר בעטן ביום החופה?' אסאך כלות גייען אריין אין א לחץ פון 'אויסנוצן דעם יום החופה', מען שפירט שלעכט טעג און וואכן פאר די חתונה אז אפשר וועל איך נישט 'אויסנוצן' מיין יום החופה, וואס קען איך טון 'אויסצונוצן' מיין יום החופה?


דער עיקר זאלט איר דאנקען דעם אייבערשטן, וואס מער דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים, און אויך בעטן דעם אייבערשטן אז איר, אייער מאן און אייערע דורות - זאלן אלע זיין ערליך, לעבן מיט דעם הייליגן רבינ'ס עצות, לעבן מיט דעם הייליגן רבינ'ס לימודים, לעבן מיט אמונה וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.