בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#6636 - לערנען מיט די קינדער דרך ארץ
דרך ארץ, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת לך לך, ו' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי', מנהלת בית פיגא, קרית ברסלב ליבערטי


עס איז געווען ביי אונז יום טוב אין שטעטל א גאסט א פרוי וואס איז שוין עלטער, זי האט שוין חתונה געמאכט די קינדער. איר מאן קומט מיר זאגן אז זי זאגט מען דארף אויסלערנען די מיידלעך זיי זאלן האבן דרך ארץ אין ווייבער שול פאר עלטערע פרויען, מיידלעך האבן איר געשטופט ביי די מחיצה.


ביטע לערנען מיט די קינדער דרך ארץ. די מיידלעך האבן בכלל נישט וואס צו קומען אין שול, שבת אינדערפרי איז די ווייבער שול אפן פאר פרויען וואס ווילן דאווענען, זיי ווילן זיך אויסבעטן ביים אייבערשטן, פועל'ן ישועות, די ווייבער שול איז נישט קיין פלאץ פאר מיידלעך זיך צו שטופן ביי די מחיצה וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6635 - איך וויל דיין קאפ און מח זאל זיין פאר די מוסדות
מנהגים, ל"ג בעומר, אפשערן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וויל דיר בעטן זאלסט אפטרעטן פון זיין גבאי ביי אונז אין שול, בעט דעם גבאי ... נרו יאיר זאל אויפנעמען א צווייטן אנשטאט דיר, איך האב אפאר טעמים פארוואס; איינע פון די סיבות, ווייל איך וויל דיין קאפ און מח זאל זיין פאר די מוסדות, אזוי וועסטו מיר קענען העלפן מיט די חדר און בית פיגא, ווייל דאס איז מיין לעבן, און "כשם שקבלת שכר על הדרישה", אויף די יארן פון אויפבויען די שיינע ירושלימ'ער שול, "תקבל שכר על הפרשה", וועסטו באקומען שכר פארן אפטרעטן.


בנוגע וכו'; אז דיין זון ווערט דריי יאר אין חודש כסליו - זאלסטו נישט ווארטן ביז ל"ג בעומר, נאר די קינדער וואס ווערן דריי נאך פורים - מיט זיי איז די מנהג אין ארץ ישראל צו ווארטן ביז ל"ג בעומר און מאכן אין מירון פיאות, און אויך די קינדער וואס ווערן דריי יאר ביז ט"ו אב - פעדערט מען שוין און מען מאכט זיי פיאות אין מירון ביי רבי שמעון בר יוחאי, אבער אז דיין זון ווערט דריי יאר אין חודש כסליו - זאלסטו אים אפשערן בו ביום וואס ער ווערט דריי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6634 - ווען א פילטער אויפ'ן טעלעפאן איז א פארשעמטע זאך
חיזוק פאר מיידלעך, התחזקות, תהלים, תשובה, טעלעפאן, התבודדות, פילטער

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ערשטנס זאלט איר וויסן אז דער אייבערשטער פרייט זיך זייער ווען מען טוט תשובה, ער האט אזוי ליב די וואס ווארפן אוועק זייערע נישט גוטע מעשים און נעמען זיך פאר צו זיין גוט.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.): "גְּדוֹלָה תְּשׁוּבָה שֶׁמַּגַּעַת עַד כִּסֵּא הַכָּבוֹד", ווען א מענטש טוט תשובה קומט ער אן ביזן כסא הכבוד. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה יט, ד) אויפן פסוק (איוב לא, לב): "'בַּחוּץ לֹא יָלִין גֵּר', אֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא פּוֹסֵל לִבְרִיָּה", דער אייבערשטער ווארפט נישט אוועק קיין שום מענטש, "אֶלָּא לַכֹּל הוּא מְקַבֵּל", מען נעמט יעדן איינעם צוריק "הַשְּׁעָרִים נִפְתָּחִים בְּכָל שָׁעָה", די טירן זענען שטענדיג אפן, "וְכָל מִי שֶׁהוּא מְבַקֵּשׁ לִכָּנֵס יִכָּנֵס", ווער עס וויל צוריקקומען צום אייבערשטן קען שטענדיג צוריקקומען צו אים.


אז ביי ענק אין די משפחה, ווער עס וויל זיין ערליך איז פארשעמט; א פילטער אויפן טעלעפאן איז א פארשעמטע זאך - זאלט איר זיך פירן מיט חכמה, דערציילט נישט קיינעם פון אייערע פריוואטע זאכן, גייט צו א געשעפט וואס לייגט ארויף א פילטער און לייגט די שטערקסטע פילטער, איר זאלט נישט קענען קוקן קיין מאוויס און נישט קענען האבן שייכות מיט שלעכטס, קיינער דארף נישט וויסן אז אייער טעלעפאן איז כשר מיט א שטארקע פילטער, טענה'ט נישט מיט קיינעם, ווייל די כח הטומאה איז ליידער זייער שטארק, זיי קומען מיט ליצנות און אזוי פארכאפט מען אין עבירות.


געוואוינט אייך צו, יעדן טאג צו מאכן דריי מינוט התבודדות, התבודדות מיינט רעדן צום אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א זייער נאנטע פריינד, מען דערציילט דעם אייבערשטן אלעס וואס מען גייט אריבער, מען דערציילט דעם אייבערשטן ווי שטארק מען וויל זיין גוט.


גייט אין א שטילע פלאץ, ווי למשל אין אייער פריוואטע צימער, אדער דאס גלייכן, פארמאכט אייך אייערע אויגן און רעדט אויפן קול, נישט צו הויך אבער גענוג הויך איר זאלט עס קענען הערן, און זאגט: "אייבערשטער איך וויל מיט דיר רעדן, איך וויל דיר דערציילן אלעס וואס אויף מיר איז אריבער"; דערציילט אים ווי שטארק איר ווילט זיין גוט און ווי דער יצר הרע האט אייך פארכאפט מיט אייערע נסיונות, בעטס אים ער זאל אייך געבן א גוטע שידוך, א וואוילער מאן וואס האט יראת שמים, וואס וועט גיין דאווענען און זיך מאכן א צייט צו לערנען, אזוי זאלט איר רעדן מיטן אייבערשטן. דאס רעדן צום אייבערשטן וועט אייך אפוואשן, דאס וועט אייך ברענגען צו האבן א שטארקע אמונה, און צו תשובה שלימה.


אויך זאלט איר יעדן טאג זאגן אביסל תהילים, אפאר קאפיטלעך תהילים; דאס וועט אייך העלפן טרעפן אייער שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6633 - אויסלערנען ווי אזוי מען פירט זיך צום מאן
שלום בית, בית פיגא

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ביטע רעדט צו מרת ... איר מחזק זיין; זי האט באקומען א טייערער מאן, א גאלדענע הארץ, מיט יראת שמים, און זי טשעפעט אים וכו', אנשטאט זי זאל אים מכבד זיין ווי מען איז מכבד א קעניג - פירט זי זיך צו אים זייער נישט שיין, ער פירט זיך צו איר ווי מען פירט זיך צו א מלכה, ער רעדט צו איר מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ, און זי גרויסט זיך אויף אים געפערליך, זי מוז זיך טוישן, זי מוז אנהויבן זיין פרייליך, איך קען נישט זען ווי ער גייט איין.


דאס דארף מען לערנען מיט די מיידלעך אין בית פיגא, אז איר האט די זכיה צו זיין א טיטשער אין בית פיגא פאר די עלטערע מיידלעך - זאלט איר רעדן אסאך פון דעם; ווי אזוי מען לעבט מיט א מאן, מיט גוטע מידות; זיי אויסלערנען ווי אזוי מען פירט זיך צום מאן, מען קען נישט קוועטשן און בלאזן וכו' וכו', מען קען נישט צעטרעטן דעם מאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6632 - קומען יעדן טאג אין ישיבה
בחור, ישיבה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך בין אזוי פרייליך צו הערן פון דיר אז דו לערנסט יעדן טאג חומש, משניות און גמרא; אז מען לערנט תורה ווערט מען פרייליך און גליקליך.


איך וויל דיר בעטן זאלסט קומען יעדן טאג אין ישיבה, און אפילו דו ארבעסט און דו העלפסט דיינע עלטערן, דאך איז וויכטיג צו קומען אין ישיבה הערן אביסל יראת שמים און חיזוק פון די מגידי שיעורים, אין שטעטל ישיבה איז דא טייערע מגידי שיעורים מיט אזויפיל הארץ, איך וועל זיך זייער פרייען אז דו וועסט קומען אין ישיבה אין שטעטל אפילו פאר אפאר מינוט, מקבל זיין פון די שיינע חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6631 - נארישע טרערן אז דער מאן אדער קינדער זענען אנגעקומען צו א צדיק
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, מוזיק, וויינען

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר, אויב מען וויינט אומזיסט - לייגט מען זיך אריין אין א גרויסע סכנה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית כט.) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן: "אתם בכיתם בכיה של חינם", ענק וויינען אומזיסט, "ואני קובע לכם בכיה לדורות", איך וועל ברענגען שלעכטס אויף וואס צו וויינען; איר ליידט נישט, איך ווייס נישט פון וואס איר רעדט, איר האט א גאלדענע מאן, א ירא שמים, מיט גאר גוטע מידות, און ער מעג נעמען חיזוק פון רבי'ן, און אויב עס שמעקט נישט פאר די עלטערן - איז דאס נישט זיין פראבלעם, דאס איז זייער אייגענע פראבלעם.


מען לאכט אין הימל פון עלטערן וואס וויינען ווען זייער קינד גייט נישט צו די זעלבע רבי ווי די עלטערן גייען, מען לאכט פון עלטערן וואס נעמען חסדים פונעם אייבערשטן, קינדער וואס ווילן זיין ערליך און וועלן זיך אויס א פלאץ פון יראת שמים - און מען מאכט דאס פאר א צרה.


דער הייליגער צדיק דער ראפשיצער רב זכותו יגן עלינו פרעגט, די הייליגע חכמים זאגן (ברכות לב:), אלע טויערן פארמאכט מען, אבער 'שערי דמעה', די טויערן פון טרערן - 'לא ננעלו' פארשפארט מען נישט; פרעגט ער, אויב מען פארשפארט זיי קיינמאל נישט, נו וואס דארף מען דארט האבן טירן? זאג אז די טויערן פון טרערן האבן נישט קיין טירן וואס מען קען בכלל פארמאכן! זאגט ער, עס פעלט יא אויס די טירן, אמאל פארמאכט מען יא די טירן, די לשון זאגט ער, "ווען א נארישע מאמע וויינט אויף איר קינד אז ער איז אנגעקומען צו א צדיק - דעמאלט פארמאכט מען די טירן".


האט שכל, אנשטאט וויינען זאלט איר טאנצן פאר שמחה פאר די מתנה וואס די אייבערשטער האט אייך געגעבן, א מאן א ירא שמים, א בעל מידות. עס קומען צו מיר ווייבלעך וויינען ווי זייער לעבן איז זיי טונקל, זיי האבן א מאן וואס שפילט א דאפלטע לעבן, ער מאכט זיך שיין פאר מענטשן און אין שטוב שלאגט ער און שרייט, רעגט זיך, מאכט זיך פרום פאר מענטשן און שטילערהייט רחמנא לצלן... דאס איז א געוויין, דאס איז א געוואלד, זיי דארפן חיזוק; איר דארפט טאנצן פאר שמחה.


קויפט אייך גוטע ספיקערס און צינדט אן אין שטוב באופן קבוע לעבעדיגע טאנצעדיגע לידער און טאנצט מיט די קינדער, דאס וועט אייך ברייט מאכן די מח, איר וועט נישט ווערן צעדרוקט פון דעם און פון יענעם, און ווען די עלטערן וועלן רופן וויינען און סטראשען - וועט דאס נישט האבן קיין השפעה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6630 - פרייטאג צו נאכטס איז א צייט וואס מען בלייבט אין שטוב
שלום בית, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... 


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שלעפ זיך נישט ארויף צו מיר אין שטוב פרייטאג צו נאכט, די באטעס זענען בעיקר פאר בחורים. מוהרא"ש זאגט פאר אינגעלייט אז פרייטאג צו נאכטס איז א צייט וואס מען בלייבט אין שטוב, מען פארמערט אין ליבשאפט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6629 - די ריכטיגע וועג צו לערנען הלכה, צו מצליח זיין אין הוראה
כולל, הדרכות, היטן די צייט

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת לך לך, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד די כולל אינגעלייט שיחיו


איך פריי זיך זייער אז מען האט אנגעהויבן דעם זמן בשעה טובה ומוצלחת, איך האף צום אייבערשטן ענק וועלן מצליח זיין.


איך וויל ענק זייער בעטן מען זאל האלטן די זמנים, קומען צייטליך. כולל הויבט זיך אן צען אזייגער, דאס מיינט אז צען אזייגער דארף מען שוין לערנען נאך אלע הכנות; ווייל נאר אז מען האלט די זמנים, מען איז ערנסט מיט די צייט - קען מען מצליח זיין.


אויך וויל איך בעטן פון אלע כולל אינגעלייט אז יעצט, דעם זמן, ווען מען חזר'ט איבער הלכות שבת - זאל מען זיך קאנצעטרירן נאר צו חזר'ן טור בית יוסף, מחבר רמ"א, און טורי זהב און מגן אברהם, וכל המוסיף גורע; קען זיין אויפן מינוט וועט אויסקוקן אז דער וואס לערנט וואס מער אחרונים - קען מער, אבער עס איז נישט אזוי. איך געדענק ווען איך בין געווען אין כולל ביי מיין זיידע, קארלסבורגער רב זכרונו לברכה, האב איך אויך געוואלט לערנען וואס מער אחרונים, אבער מיין זיידע האט מיר געזאגט: "לערן טור בית יוסף, מחבר רמ"א, טורי זהב און מגן אברהם - אזוי וועסטו האבן הצלחה אין הוראה".


אויך זאלט איר זאגן ברכת התורה מיט כוונה, און אויך אהבת עולם זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן ענק זאלן מצליח זיין, לערנען און פארשטיין און קענען וויסן די הלכה ווי אזוי מען פסק'נט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6628 - פארוואס דעקט מען צו די חלות מיט א חלה דעקל?
שמחה, שבת קודש

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס קומט שבת, מען דארף זיך זייער פרייען. דער רבי האט געזאגט "שבת דארף מען זיין זייער פרייליך", ברסלב'ער חסידים דארפן פאלגן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", מען דארף זיין זייער פרייליך שבת, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און טייער, "וְהַכְּלָל, שֶׁצָּרִיךְ לִנְהֹג שִׂמְחָה גְּדוֹלָה בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ, וְלִבְלִי לְהַרְאוֹת שׁוּם עַצְבוּת וּדְאָגָה כְּלָל, רַק לְהִתְעַנֵּג עַל ה'", מען טאר נישט זיין טרויעריג שבת און נישט זיין פארזארגט שבת, נאר פרייליך.


איך האב געטראכט, וואס עפעס איז די הלכה אז מען זאל צודעקן די חלות מיט א חלה דעקל? איינע פון די טעמים איז, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי, הובא בטור אורח חיים, סימן רעט): "שלא יראה הפת בושתו", די חלות זאלן זיך נישט פארשעמען, אז מען נעמט קודם די וויין און מען מאכט דערויף קידוש און נאכדעם נעמט מען איר; וואס איז פשט, א חלה ווערט דען פארשעמט? חלה איז א מענטש? נאר מען וויל דערמאנען דעם מענטש ווען ער זיצט ביים טיש מיט די משפחה, עס טוט זיך און עס גיסט זיך, קען מען זיך פארלירן און פארשעמען און שרייען וכו', אז ער וועט זען די חלה דעקל וועט ער זיך דערמאנען אז מען טאר נישט פארשעמען, והבן למעשה.


בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער איך וויל זיין שבת נאר פרייליך, העלף מיר איך זאל זיך נישט אויפרעגן א גאנץ שבת"; לייג צו דיינע אייגענע תפילות.


א גוט שבת.

#6627 - וואס בעט מען ביי די שבת ליכט?
חיזוק פאר פרויען, שבת ליכט

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ביי די לעכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף שמחה, און אויף גוטע מידות; צו פארגינען א שמייכל פארן מאן און פארגינען א שמייכל פאר די קידער, און חס ושלום נישט מאכן קיין חילוק צווישן די קינדער, ליב האבן אלע קינדער אייניג.


קומענדיגע וואך מאנטאג נאכט וועט זיין א מיטונג, אלע עלטערן מיט די מנהלת און מיט די טיטשערס; עס איז וויכטיג צו קומען, מען וועט הערן גאר וויכטיגע זאכן וואס איז פאר די טובה פון די קינדער.


א גוט שבת.

#6626 - רעדן צו די קינדער פון קדושה, און זען זיי זאלן נישט האבן ליידיגע שעות
קדושה, חינוך הילדים, שלום בית, ערב שבת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א גאנץ שבת זאלסטו נאר זיין פרייליך, אז דו ביסט א איד און אז דו היטסט שבת, און פאר אלע חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר.


בעט איבער דיין ווייב, זאג איר אז דו האסט חרטה פארן איר וויי טון, און זאג איר צו אז דו וועסט איר מער נישט וויי טון. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.) אויפן פסוק (בראשית יב, טז): "וּלְאַבְרָם הֵיטִיב בַּעֲבוּרָהּ", אז די שפע, די געלט - קומט בזכות וואס מען רעדט שיין אין שטוב, מען רעדט מיט דרך ארץ, מיט כבוד, אזוי ווי ערליכע אידן רעדן צו די ווייב.


רעד צו דיינע קינדער פון קדושה, רעד צו דיינע טעכטער קלארע ווערטער, אז קיינער זאל זיך נישט שפילן מיט זייער קערפער, און אויב איינער קיצלט איר און באטאפט איר זאל זי דערציילן, און געב אכטונג זי זאלן נישט האבן לאנגע שעות פון גיין ליידיג. זיי נישט קליגער פון די חכמים, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות נט:): הַבַּטָלָה", גיין ליידיג, "מְבִיאָה לִידֵי זִימָה", ברענגט צו שמוץ; דעריבער זענען מיר מקפיד נישט צו לאזן די קינדער אליין לאנגע שעות פרייטאג נאכמיטאג, שבת נאכמיטאג - אן דעם וואס די עלטערן זאלן זיין מיט זיי, לערנען אדער פארברענגען, ווייל אז די קינדער גייען ליידיג קומט מען צו עבירות.


זאלסט טון ביידע, סיי רעדן צו די קינדער פון קדושה, און אויך זען זיי זאלן נישט האבן ליידיגע שעות. לייג זיי שלאפן פרייטאג נאכמיטאג און שבת נאכמיטאג, גאנצע משפחות גייען צוגרינד צוליב דעם וואס די עלטערן זענען פויל צו מחנך זיין, און אז א ברודער א בחור וועט טשעפען די שוועסטער און שפעטער וועט זי חתונה האבן און ליידן, און דערציילן דעם מאן, דעמאלט וועט די גאנצע משפחה צעפאלן, און ווער איז שולדיג? אויבנאויף דער בחור, אבער באמת זענען די עלטערן שולדיג וד"ל.


א גוט שבת.

#6625 - קינדער ברענגען נאר גוטס, נאר ברכות, פרנסה, און שלום בית
קינדער

 


בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת לך לך, ג' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ... שיחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


ברענגען קינדער ברענגט נאר ברכות, קינדער ברענגט פרנסה, קינדער ברענגט שלום בית, קינדער ברענגט נאר גוטס; מען האט נישט מער כח מיט ווייניג קינדער און מען האט נישט א בעסערע שלום בית מיט ווייניגער קינדער, עס איז נישט אמת וואס מענטשן זאגן אז די קינדער שטערן פון זיך באקענען מאן און ווייב, דאס איז טשאדעלע באדעלע מעשיות, נאר בזכות די קינדער האט מען שלום בית.


דער אייבערשטער זאל העלפן ענק זאלן זיין פרייליך און זוכה זיין צו אמת'ע שלום בית; וועלן ענק האבן כח צו מגדל זיין די קינדער.


 

#6624 - אין די צייט וואס דו מאכסט פלענער, כאפ אריין נאך א פרק
סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וויסן זאלסטו, אין די צייט וואס דו מאכסט דיינע פלענער צו לערנען אזוי און אזוי וכו' וכו' - קענסטו נעמען א משניות און זאגן א פרק נאך א פרק, ביז דו וועסט זאגן אכצן פרקים משניות, און ביז סוף חודש ענדיגן ששה סדרי משנה, אויך אסאך בלעטער גמרא און סימנים שלחן ערוך; וועסט באקומען א נייעם מח, א ריינעם קלארן מח, עס וועט דיר ליכטיג ווערן דיין לעבן.


קוק אריין די פערל ווערטער וואס מוהרא"ש שרייבט אונז אין די צוואה, פונעם גרויסקייט פונעם סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (צוואת מוהרא"ש, אות יג): דֶערִיבֶּער דַארְפְט אִיר גֶעדֶענְקֶען דִי טֵייעֶרֶע מַתָּנָה וָואס מִיר הָאבְּן בַּאקוּמֶען פוּן רֶבִּי'ן, וָואס דָאס אִיז דֶער "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד", וָואס דוּרְךְ דִי גְרִינְגֶע אוּן גֶעשְׁמַאקֶע וֶועג קֶענְט אִיר זוֹכֶה זַיין אַדוּרְךְ צוּ גֵיין אוּן דוּרְךְ שְׁפַּאצִירְן מַמָשׁ אִין אַלֶע חֲלָקִים פוּן דִי גַאנְצֶע תּוֹרָה, אִין מִקְרָא, מִשְׁנָה אוּן גְמָרָא, אִין בַּבְלִי, יְרוּשַׁלְמִי אוּן תּוֹסֶפְתָּא, דֶעם גַאנְצְן רַמְבַּ"ם, טוּר אוּן שֻׁלְחָן עָרוּךְ, אַלֶע סָארְט מִדְרָשִׁים, דִי גְרוֹיסֶע מִדְרָשִׁים אוּן דִי קְלֶענֶערֶע, סַפְרָא, סִפְרִי אוּן מְכִילְתָּא, אַלֶע סִפְרֵי הַזוֹהַר הַקָדוֹשׁ אוּן תִּקוּנֵי זוֹהַר, אַלֶע כִּתְבֵי אֲרִיזַ"ל, אַלֶע חַסִידִישֶׁע סְפָרִים פוּן דִי תַּלְמִידֵי בַּעַל שֵׁם טוֹב זי"ע, אַלֶע סִפְרֵי מוּסָר, אַלֶע סִפְרֵי פּוֹסְקִים, אַלֶע הֲלָכָה סְפָרִים, אוּן אַזוֹי וַוייטֶער.


נָאר דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה וָואס מֶען הָאט אַרַיינְגֶעכַאפְּט צוּ לֶערְנֶען דָא אוֹיף דִי וֶועלְט, נָאר דָאס וֶועט אִיר מִיטְנֶעמֶען אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט, נָאר דָאס אִיז אֵייעֶר עַשִׁירוּת אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט. אוֹיבּ הָאט מֶען נִישְׁט קַיין תּוֹרָה, אִיז דִי גַאנְצֶע לֶעבְּן גָארְנִישְׁט וֶוערְד. אַ מֶענְטְשׁ וֶוערְט גֶעמָאסְטְן לוֹיט וִויפִיל תּוֹרָה עֶר הָאט גֶעלֶערְנְט, לוֹיט וִויפִיל עֶר הָאט זִיךְ גֶעפְלַייסְט צוּ לֶערְנֶען אוּן עוֹסֵק זַיין אִין דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה.


דִי תּוֹרָה אִיז דִי חָכְמָה פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, וֶוען אַ מֶענְטְשׁ לֵייגְט זִיךְ אַרַיין אִין דִי תּוֹרָה, נֶעמְט עֶר אַרַיין אִין זִיךְ דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס חָכְמָה, אוּן דָאס אִיז דִי בֶּעסְטֶע זַאךְ וָואס מֶען קֶען נָאר טוּן. עֶס אִיז נִישְׁטָא נָאךְ אַזַא זִיסֶע אוּן גֶעשְׁמַאקֶע זַאךְ וִוי דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, חֲזַ"ל זָאגְן (אָבוֹת פֵּרֶק ו') "אֵין טוֹב אֶלָא תּוֹרָה, שֶׁנֶאֱמַר (מִשְׁלֵי ד ב) כִּי לֶקַח טוֹב נָתַתִּי לָכֶם תּוֹרָתִי אַל תַּעֲזֹבוּ" - עֶס אִיז נִישְׁט דָא נָאךְ אַזַא גוּטֶע זַאךְ אַזוֹי וִוי תּוֹרָה. אוֹיבְן אִין הִימְל אִיז נָאר חָשׁוּב תּוֹרָה.


דֶערִיבֶּער בֶּעט אִיךְ אַייךְ, מַיינֶע טֵייעֶרֶע קִינְדֶער אוּן תַּלְמִידִים, זֶעט צוּ בַּאשְׁטִימֶען צַייט צוּ לֶערְנֶען תּוֹרָה, צוּ אַרָאפּ גַנְבְ'עֶנֶען צַייט צוּ לֶערְנֶען יֶעדְן טָאג דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, גֶעדֶענְקְט גוּט אַז נָאר דָאס וֶועט בְּלַייבְּן פוּן אַייךְ. וִויפִיל מֶען כַאפְּט אַרַיין אִיז גוּט, "אֶחָד הַמַּרְבֶּה וְאֶחָד הַמַּמְעִיט, וּבִּלְבַד שֶׁיְּכַוֵּן אֶת לִבּוֹ לַשָּׁמַיִם". זֶעט צוּ אַנְטְלוֹיפְן פוּן מֶענְטְשְׁן וָואס פַארְבְּרֶענְגֶען דִי טֵייעֶרֶע צַייט מִיט שְׁטוּתִים וַהֲבָלִים, מִיט נַארִישְׁקַייטְן, אָדֶער נָאךְ עֶרְגֶער, מִיט זַאכְן וָואס מֶען טָאר נִישְׁט רֶעדְן, וִוי לָשׁוֹן הָרַע, רְכִילוּת אוּן לֵיצָנוּת א.א.וו. זֶעט צוּ אַנְטְלוֹיפְן יֶעדְן טָאג צוּ דִי הֵיילִיגֶע תּוֹרָה, מַמָשׁ מִיט מְסִירַת נֶפֶשׁ.


וֶוען אִיר וֶועט אָנְקוּמֶען אוֹיפְן עוֹלָם הָאֱמֶת דַאן וֶועט אִיר זִיךְ אַלֵיין אִיבֶּערְצַייגְן אִין דִי רִיכְטִיגְקַייט פוּן דֶעם "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וָואס דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן. עֶס אִיז אַ שָׁאד דִי צַייט זִיךְ צוּ טַעֲנָה'עֶן מִיט מֶענְטְשְׁן אִיבֶּערְן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד". "טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב ה'" - פְּרוּבִּירְט עֶס אַלֵיין אוֹיס, וֶועט אִיר זֶען וִוי גֶעשְׁמַאק אוּן זִיס דָאס אִיז. וֶוען אִיר וֶועט זִיךְ צוּגֶעוואוֹינֶען צוּ לֶערְנֶען אוֹיפְן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וֶועט אִיר שְׁפִּירְן אַלֶע גוּטֶע טַעֲמִים דֶערִין, דָאס וֶועט אַייךְ גֶעבְּן אַ חִיוֹת אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


וואוֹיל אִיז דֶעם וָואס לָאזְט זִיךְ נִישְׁט נַארְן, עֶר וֵוייסְט אַז דֶער עִיקָר פַארְוָואס מֶען לֶערְנְט תּוֹרָה אִיז נָאר צוּ טוּן דִי וִוילְן פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, מֶען לֶערְנְט כְּדֵי מְקַיֵים צוּ זַיין דִי מִצְוֹת פוּנֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן, צוּ מַאכְן אַ נַחַת רוּחַ פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן. אוּן דַאן אִיז דָאס גַאנְצֶע לֶערְנֶען מַמָשׁ "תּוֹרָה לִשְׁמָהּ" מֶען לֶערְנְט נָאר פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְן אוּן נִישְׁט אוֹיף צוּ בַּאקוּמֶען כָּבוֹד פוּן מֶענְטְשְׁן, צוּ הֵייסְן אַ רָב, אַ לַמְדָן, אַ צַדִיק אָדֶער אַ בַּעַל מְקוּבָּל, מֶען לֶערְנְט נָאר פָּשׁוּט פַארְן אֵייבֶּערְשְׁטְנְ'ס וֶועגְן, עֶס אִיז נִישְׁטָא קַיין גְרֶעסֶערֶע זַאךְ פוּן דֶעם. אוֹיבּ וֶועט אִיר מִיר פָאלְגְן מִיט דֶעם וֶועט אִיר בִּכְלַל נִישְׁט חֲרָטָה הָאבְּן, נִישְׁט אוֹיף דִי וֶועלְט אוּן נִישְׁט אוֹיף יֶענֶע וֶועלְט.


מאך זיך א שיעור אין ספר אשר בנחל וועסטו נישט זיין מער צעבראכן, עס וועט דיך מאכן לעבעדיג און פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6623 - די סוד ווי אזוי מען קען אריבערגיין שווערע מצבים
התחזקות, צדיקים, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיין ליבער ברודער, מיין טייערער חבר, די לעבן איז אנגעפילט מיט נסיונות, ביטערנישן און צרות, ווארט נישט אז איינער זאל דיך קומען מחזק זיין אדער זיך מרחם זיין אויף דיר וכו' וכו', ווייל אויב דו וועסט נישט רחמנות האבן אויף דיר - וועט דיר זיין נאך מער ביטער, דו דארפסט זוכן אין דיין צרה עפעס גוטע זאכן, זוך אויף הרחבה אין אלע דיינע איבערגייענישן, ווארט נישט אויף אנדערע; וועסטו אליין רחמנות האבן אויף דיר וועט דיר ווערן ליכטיג, און אז נישט - וויל איך נישט זאגן און נישט טראכטן.


דער רבי איז מגלה א סוד ווי אזוי מען קען אריבערגיין שווערע מצבים, די סוד פון "בצר, הרחבת לי". דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה): "אִם יִסְתַּכֵּל הָאָדָם עַל חַסְדֵּי ה'", אויב מען וועט קוקן אויף די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט; "יִרְאֶה, שֶׁאֲפִלּוּ בְּעֵת שֶׁהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מֵצֵר לוֹ", אפילו ווען ער האט שווערע טעג, "גַּם בְּהַצָּרָה בְּעַצְמָהּ הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ מַרְחִיב לוֹ וּמַגְדִּיל חַסְדּוֹ עִמּוֹ", זאל ער גוט קוקן, וועט ער זען אז אין די צרה מאכט אים דער אייבערשטער גוט.


רעד נישט אויף דער וואס האט זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, פאר דיין שידוך, פאר דיין לעבן, פאר דיין אידישקייט, פאר דיין אלעס, זיי נישט קיין כפוי טובה; און אז איינער קומט צו דיר מיט לשון הרע - זאלסטו זיך גוט אויסוויינען צום אייבערשטן און אים בעטן דו זאלסט נישט רעדן אויף איינער וואס האט דיר געהאלפן בעת צרה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6622 - מיר קענען אויך טון ווי דער הייליגער טשערנאבלער מגיד
תפילות אויף אידיש, סיפורי צדיקים, תמימות, תפילה

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת וירא, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז די יארצייט פון הייליגן צדיק דער מאור עינים, דער טשערנאבלער מגיד זכותו יגן עלינו. עס איז באוויסט, ווען ער איז געווען גאר קליין איז ער געבליבן אן טאטע און מאמע, זיין פעטער האט אים גענומען צו זיך אין שטוב, אבער ער האט זיך נישט אפגעגעבן מיט אים אזוי ווי מיט זיינע אייגענע קינדער, ווען ער פלעגט געבן פאר זיינע קינדער גוטע נאש האט ער אים נישט געגעבן. איז דער קליינער קינד נחום געגאנגען אין שול געעפנט די ארון הקודש און געוויינט צום אייבערשטן, ער האט געזאגט: "טאטע אין הימל איך האב נישט קיין טאטע, דו ביסט מיין טאטע, געב מיר נאש, געב מיר גוטע זאכן וואס אנדערע קינדער האבן", און נאכן פארמאכן די ארון הקודש האט ער געזען א מטבע אויף דער ערד און ער איז זיך געגאנגען קויפן גוטע זאכן. ווען דער פעטער, דער שטיף טאטע האט געזען ווי ער קומט אלץ מיט נאש און ער זאגט ער האט דאס געקויפט - האט ער אים חושד געווען אז ער גנב'עט געלט, האט דער קליינער נחום געזאגט: "איך האב די געלט פון באשעפער, דער אייבערשטער האט מיר געגעבן", דער פעטער קוקט אים אן 'ווי, וואס, ווען?' דער קליינער נחום זאגט אים: "איך בעט דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער געבט מיר", דער פעטער פארשטייט נישט: "וואס, עס פאלט אראפ פון הימל געלט?" "יא" - זאגט נחום, דער פעטער זאגט: "איך וויל זען, איך וועל געבן א זייגער פאר מיינע קינדער, איך וויל זען ווי דו גייסט באקומען א זייגער".


דער קליינער נחום מיט זיין גאנצע תמימות גייט אין שול, ער עפנט די ארון הקודש און וויינט: "אייבערשטער, איך האב נישט קיין טאטע, איך דארף אויך א זייגער", און וואונדער פאסירט, עס פאלט אראפ א זייגער, דער פעטער האט שוין מער נישט געטשעפעט דעם קליינעם נחום.


די חידוש ביים רבי'ן איז, אז די מעשה ענדיגט זיך נישט ביים הייליגן טשערנאבלער מגיד, דער הייליגער רבי לערנט אונז אויס אז די מעשה גייט ווייטער ביי אונז, מיר זאלן דאס אויך טון; גיין אין א ווינקל און בעטן מיט רחמנות: "הייליגער באשעפער, געב מיר געלט, איך דארף שפייזן מיין ווייב און קינדער, הייליגע באשעפער איך דארף צאלן פאר די דירה, פאר רענט, פאר די באנק, העלף מיר".


טייערער ברודער, דארפסט נישט זוכן קיין ארון הקודש צו עפענען, עפן דיין מויל און זאג: "הייליגער באשעפער, איך טו תשובה, איך האב חרטה פאר אלעס וואס איך האב געטון שלעכט, איך בעט דיר געב מיר שפע, געב מיר פרנסה, איך קען נישט מער".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6621 - נאכאמאל געפאלן? הויב זיך נאכאמאל אויף
התחזקות, חלישות הדעת, יאוש

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וירא, י"א מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


צעברעך זיך נישט אז דו האסט זיך נאכאמאל פארלוירן און געשריגן וכו', האב נישט חלישות הדעת אז דו ביסט שוין אזוי לאנג אין ברסלב און זאכן רוקן זיך נישט, הויב נאכאמאל אן פון אנהויב, דאס איז דער עיקר לימוד וואס דער רבי לערנט אונז, מיר זאלן נישט אויפגעבן, מיר זאלן גלייבן אז 'אין שום יאוש בעולם', נישטא קיין יאוש, נישטא אזא זאך אז 'איך בין שוין פארפאלן און דערנאך'; דאס איז ברסלב'ער חסידות.


מוהרא"ש דערציילט, פאר די ערשטע וועלט מלחמה זענען אנגעקומען בחורים פון פוילן קיין אומאן, און ווען די קריג האט אויסגעבראכן זענען זיי שטעקן געבליבן אין אומאן, וויבאלד זיי האבן נישט געהאט וואו צו וואוינען האבן זיי זיך מסדר געווען אינעם קלויז. דער שמש האט דאס נישט ליב געהאט, ער פלעגט זיי ארויסטרייבן און שרייען אויף זיי: "גייט אייך פון דאנעט!" שפעטער פלעגט מען הערן ווי ער וויינט ביים רבינ'ס ציון: "רבונו של עולם, וואס וויל איך פון די בחורים? וואס שריי איך אויף די בחורים? זיי האבן דאך נישט קיין שטוב, זיי זענען דא פארווארפן", נאכדעם האט מען געמיינט און מען איז געווען זיכער אז דער שמש וועט מער נישט שרייען אויף זיי, אבער אביסל שפעטער האט זיך דאס איבערגע'חזר'ט נאכאמאל און נאכאמאל, ער האט זיך גערעגט אויף זיי און נאכדעם געמאכט התבודדות פארוואס ער רעגט זיך, האט מוהרא"ש געזאגט: "דאס איז א ברסלב'ער חסיד, אפילו ער פארלירט זיך נאכאמאל און נאכאמאל גייט ער אלץ צוריק צום אייבערשטן און בעט דעם אייבערשטן 'העלף מיר באשעפער איך זאל זיך נישט אויפרעגן'".


ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6620 - אז דו ביסט קלוגער, ביסטו דאך ערשט א נאר
שלום בית, תמימות, תפילה, ליצנות, סיפורי מעשיות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת לך לך, ב' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר האבן געהאט א הערליכע שבת אין ישיבה. שבת אינדערפרי נאכן דאווענען האבן מיר געלערנט די מעשה פון חכם און תם (סיפורי מעשיות, מעשה ט), ווי דער תם האט זיך געפירט בתמימות, און ווען מענטשן זענען געקומען צו אים שפעטן האט ער זיי געזאגט: "נאר אן ליצנות", און ווען זיי האבן געענטפערט "מיר מיינען נישט קיין ליצנות", האט ער גלייך אנגעהויבן רעדן מיט זיי, ער האט נישט געוואלט איבערטראכטן אפשר מיינען זיי יא ליצנות נאר זיי זאגן אז זיי מיינען נישט צו טשעפען, ווייל דאס אליין איז ליצנות, דער תם האט זיך געפירט זייער גראד, און ווען ער האט געזען אז זיי שפעטן פון אים האט ער זיי געענטפערט: "וואס וועט זיין אויב ענק וועלן זיין קליגער פון מיר? וועלן ענק ערשט זיין נאראנים, ווייל וואס בין איך דען?"


מיר האבן גערעדט פון שלום בית, אז מען זאל נישט שפעטן איינער פון צווייטן, און אויב מען האלט זיך קליגער איינער פון צווייטן איז מען דאך ערשט א נאר, אזוי ווי דער תם האט געזאגט.


ביי שלש סעודת האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון דינען דעם אייבערשטן מיט תמימות. דער פסוק זאגט (בראשית ו, ט): "נֹחַ אִישׁ צַדִּיק", נח איז געווען א צדיק; ווי אזוי איז ער צוגעקומען צו זיין א צדיק אין אזא געפאלענע דור ווי די דור המבול? זאגט דער פסוק (שם): "תָּמִים הָיָה בְּדֹרֹתָיו",  ער האט געדינט דעם אייבערשטן מיט תמימות; דאס איז דער וועג צו ווערן א צדיק, ווער עס גייט בתמימות ופשיטות; ער גייט אין שול דריי מאל א טאג דאווענען די דריי תפילות און טוט בתמימות די מצוות וואס דער אייבערשטער האט אונז באפוילן, און ועל כולם ער איז זיך מתבודד, ער רעדט ארויס אפאר ווערטער צום אייבערשטן – דער קען זוכה זיין צו ווערן אן איש צדיק.


מיר האבן געלערנט ספר חיי מוהר"ן, סימן תלט, ווען דער רבי איז שוין געווען זייער נישט געזונט, דעם לעצטן ראש השנה פון רבינ'ס לעבן, שנת תקע"א, איז געווען ביים רבי'ן אן אייניקל - ישראל'יק, א זון פון שרה דעם רבינ'ס טאכטער; דער אייניקל איז אריין צום רבי'ן אין שטוב און דער רבי האט אים געבעטן: "דאווען פאר מיר איך זאל זיין געזונט", האט ער געפרעגט דעם רבי'ן: "וואס וועל איך באקומען דערפאר?" האט דער רבי געשמייכלט און געזאגט פאר די תלמידים: "ער פירט זיך שוין ווי א גוטער איד", (אזוי פלעגט מען דעמאלט רופן א רבי - 'א גוטער איד'), האט אים דער רבי געגעבן זיין גאלדענעם זייגער. ישראל'יק האט גענומען דעם זייגער און געזאגט הויך אויפן קול: "גאט גאט! לאז מיין זיידע זיין געזונט", און אלע וואס זענען געווען אנוועזנד האבן זיך צעלאכט, האט זיך דער רבי אנגערופן צו זיי און געזאגט: "וואס לאכט איר, וואס דען איז תפילה?!" זיי האבן געלאכט מיינענדיג צו זאגן, ווי איינער פרעגט: 'דאס מיינט תפילה? אויף דעם האסטו באקומען א זייגער?!' האט דער רבי זיי געזאגט: "וואס דען איז תפילה?!" דאס איז תפילה! פשוט'ע ווערטער פארן אייבערשטן, אן קיין שום צוגעלייגטע זאכן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6619 - מיש זיך נישט אין מחלוקת, אפילו ווען ס'איז לשם שמים און א מצוה
תפילה והתבודדות, שלום בית, התחזקות, מחלוקת

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וירא, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


טייערער ברודער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, ווער נישט צעפאלן, באניץ זיך מיט די עצה פון רבי'ן, די עצה וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט; זאלסט זיך צוגעוואוינען מיט א קביעות, א באשטימטע צייט - זיך אויסצורעדן דאס הארץ צום אייבערשטן. דאס רעדן צום אייבערשטן איז אונזער שווערד, אונזער געווער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שוחר טוב קמט, ב): "פיהם של ישראל חרבם", די מויל פון א איד איז ווי א שווערד, אז מען ניצט די מויל פאר תפילה והתבודדות - איז דאס ווי א שווערד קעגן אלע פיינט.


מיש זיך נישט אין קיין מחלוקת, אפילו מען וועט דיר איינרעדן אז דאס איז לשם שמים און עס איז א מצוה. ליבער ברודער, שטיי ווייט פן מחלוקת (אויך וואס איז נוגע צו מיר; נעם זיך פאר מיר נישט אן, אז דו הערסט רעדן אויף מיר, און דו ווילסט זיך אננעמען פאר מיר - זאלסטו שווייגן).


אויך אין משפחה, אז מען וויל דיר אויפהעצן - זאלסטו זיך מיט חכמה ארויסדרייען, ווייל מען ליידט זייער פון מחלוקת. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין רש"י במדבר טז, כז), אפילו קליינע קינדער וואס מען באשטראפט נישט - ווערן אויך אוועק געריסן דורך מחלוקת.


זע צו זיין פרייליך און געב אכטונג אויף דיין שטוב, דער עיקר און די יסוד פאר שלום בית איז - מען זאל נאכגעבן, און נישט מקפיד זיין איינער אויפן צווייטן. זוך נישט קיין חסרונות אין דיין ווייב, זוך דאס גוטס אין איר.


מארגן נאכט וועט זיין די יערליכע מיטונג אין בית פיגא פון די עלטערן מיט די טיטשערס, איך בעט דיר זייער זאלסט אלעס אפלאזן און זען אז דיין ווייב זאל קענען קומען רעדן מיט די טיטשערס און הערן וויכטיגע יסודות פון די מנהלת, ווייז אז די חינוך פון דיינע קינדער זענען דיר חשוב און דריי זיך נישט ארויס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6618 - זכות מהדורא פון ספר הקדוש אשר בנחל
הדפסה, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דא האסטו די נוסח וואס דו זאלסט אריינשרייבן אין ספר אשר בנחל, לזכות די משפחה וואס האט מנדב געווען די מהדורה פון חלק ב.


מהדורת יואל וגנענדל יוטל מארקאוויטש


די הייליגע ספר איז געדרוקט געווארן דורך יואל נרו יאיר און זיין ווייב גנענדל יוטל תחי' מארקאוויטש שיחיו


די זכות וואס זיי פארשפרייטן די הייליגע ספרים פון רבי'ן פאר די וועלט זאל זיי ביישטיין, זיי און זייערע קינדער צירל שבע תחי', רייזל תחי', מלכה תחי' און שפרה תחי', זאלן אלע זיין געזונט און שטארק בגוף ובנפש, אויך זאל דאס זיין לזכות זיי זאלן זוכה זיין צו בנים זכרים, און צו אמת'ע שמחה, און אמת'ע גליק, פאר זיי און פאר זייערע דורות, אמן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6617 - ווען מ'שפירט מען ווערט דערווארגן וועגן פרנסה
שלום בית, התחזקות, פרנסה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


יעצט ווען דו גייסט אריבער די שווערע נסיון פון פרנסה, שפירסט אזוי צעדרוקט, דו שפירסט דו ווערסט דערווארגן וכו' וכו', בעט איך דיר, האב אמונה ובטחון, גלייב אינעם אייבערשטן און פארלאז זיך אויף אים.


דערמאן זיך צוריק ווי אמאל האט דיר געקוועטשט אנדערע זאכן און דעמאלט האסטו אויך געמיינט אז עס איז עק וועלט, און ווען יענע שוועריקייטן זענען אריבער איז געקומען א פרישע וואל און געוואלט פארשוועמען און ברוך ה' ביסט אלעס אריבער, אזוי וועסטו דאס אויך אריבערגיין און דערציילן אין פריידן.


זיי ממשיך מיט דיינע גוטע זאכן, שטיי אויף פארטאגס, גיי א שפאציר, דאנק דעם אייבערשטן, און אזוי אויך ביינאכט גיי נישט אין ערגעץ, זיץ אין שטוב, מאך פרייליך דיין ווייב מיט דיין משפחה.

#6616 - מען דארף נעמען די תהילים ווען אלעס איז נאך גוט
תהלים, חתונה, חתן, הכנה

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער, החתן ... נרו יאיר


זע זיך צו גרייטן צו דיין חתונה מיט גוטע זאכן, בעיקר מיט זאגן יעדן טאג תהילים, פרוביר צו ענדיגן יעדע וואך ספר תהילים. בעט פאר דיר און בעט פאר ערליכע געזונטע דורות.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, די וועלט מאכט א טעות, מען נעמט דעם תהילים ווען מען האט שוין די צרה, מען דארף נעמען די תהילים ווען אלעס איז גוט און דאס וועט צוריק האלטן עס זאל נישט זיין קיין צרות.


באקומסט א גאר חשוב'ע כלה מיט גאר חשוב'ע שווער און שוויגער, דארפסט דאנקען יעדן טאג פאר דעם, זאג: "שכוח אייבערשטער פארן מיך א חתן מאכן צו אזא וואוילע משפחה וכו'".


בעט דעם אייבערשטן נאך דיין חתונה זאלסטו בלייבן העלפן דעם רבי'ן.

#6615 - נאך אביסל וועט ווערן מער און מער ליכטיג
צדיקים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת לך לך, ה' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


שלמה המלך זאגט (משלי ד, יח): "וְאֹרַח צַדִּיקִים", און דער וועג פון צדיקים, "כְּאוֹר נֹגַהּ", איז ווי די ליכטיגקייט פון צופרי, "הוֹלֵךְ וָאוֹר", וואס שיינט אויף מער און מער, "עַד נְכוֹן הַיּוֹם", ביז אינמיטן טאג.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קצה), אז מען וועט גוט קוקן וועט מען זען אז אפילו אין די צרה, אין די טונקלקייט, "השם יתברך מרחיב לנו", מאכט דער אייבערשטער ליכטיג; דאס איז פשט, "וְאֹרַח צַדִּיקִים", דער וועג פונעם צדיק, "כְּאוֹר נֹגַהּ", ער לערנט אונז און ווייזט אונז אז עס איז דא ליכטיגקייט, דער וועג פון צדיקים איז מחזק זיין, און אויסרעדן, און אויסהערן צעבראכענע הערצער, זיי טרייסטן, אז עס וועט באלד ווערן נאך מער ליכטיג. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי ברכות ד.), רבי חייא איז געגאנגען שפאצירן פארטאגס מיט רבי שמעון בן חלפתא, און ביים עלות השחר האט רבי חייא געזאגט: "כָּךְ הִיא גְאוּלָּתָן שֶׁל יִשְׂרָאֵל", אזוי ווי די מארגנשטערן, אזוי איז מיט אידישע קינדער, "בַּתְּחִלָּה קִימְאָה קִימְאָה", אין אנהויב איז אביסל ליכטיג, ביז עס ווערט מער און מער ליכטיג; דאס איז פשט "הוֹלֵךְ וָאוֹר עַד נְכוֹן הַיּוֹם", די וועג פון צדיק, ער לערנט אונז און ווייזט אונז 'ווארט, געב נישט אויף, עס איז יעצט שוין ליכטיג, און נאך אביסל וועט ווערן מער און מער ליכטיג', וואויל איז דעם וואס איז דבוק צו צדיקי אמת און גייט אין זייערע וועגן, וועט אים אלץ זיין ליכטיג, והבן למעשה.

#6614 - בעט אויף איין זאך, אויף פרייליכקייט, רואיגקייט, און שלוות הנפש
חברים, שמחה, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


אלעס האסטו – חוץ איין זאך; האסט א הערליכע פאמיליע, א טייערע ווייב, ליכטיגע קינדער, האסט פרנסה, שוין אזויפיל יאר וואס דו לייגסט ברויט אויפן טיש, מען הונגערט נישט ביי דיר, מען האט קליידער אנצוטון, האסט אלעס, האסט א רבי וואס גייט פאר אונז, וואס וועט אונז מתקן זיין, האסט ממש אלעס, אויסער איין זאך, ביסט נישט פרייליך; מען זעט נישט לעצטנס דיין שמייכל, אמאל פלעגסטו זיין רואיג, שמייכלען, זיין פאזעטיוו; עפעס לעצטנס איז אלעס פארשווינדן, אפשר זייט דו האסט אינוועסטירט אין נכסים און עס ווערט מקוים (אבות ב, ז): "מַרְבֶּה נְכָסִים, מַרְבֶּה דְאָגָה", ווי מער מען האט פארמעגן אלץ מער זארגט מען, אדער אפשר אמאל האסטו געהאט בעסערע חברים, מער תמימות'דיגע, מער צופרידענע, אפשר איז דאס משפיע.


אין אלענפאלס, איך בעט דיר זייער זאלסט זיך פארלייגן ביי התבודדות צו בעטן אויף די איינצעלהייט, אויף פרייליכקייט, אויף רואיגקייט, אויף שלוות הנפש, ווייל אויב מען האט דאס – איז אלעס פיין און וואויל, און אז מען האט נישט שמחה – האט מען גארנישט.


אויך זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן פאר גוטע חברים, פרייליכע חברים, חברים וואס זענען נישט בעלי גאווה, חברים וואס זענען תמימות'דיג, אויך פאר אמת'ע חברים, וואס מיינען דיין גוטס, נישט וואס שמייכלען אין פנים און שטעכן א מעסער אין רוקן.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן, אבער איך דארף נאך מאכן התבודדות אויב שרייבן און ווי אזוי צו שרייבן.

#6613 - די מהודר'דיגסטע תפלין פאר'ן בר מצוה בחור
בר מצוה, תפלין, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


נאך אביסל מאכסטו בר מצוה דיין זון נרו יאיר, דארפסטו שוין יעצט זארגן פאר די הייליגע תפילין, זע צו באשטעלן ביי בערל נרו יאיר צוויי פאר תפילין, רש"י און רבינו תם; קארג נישט אויף ביליגע בתים, נעם פון דאס שענסטע און בעסטע. ווען עס קומט צו קויפן א קאר וואס האלט נאר פאר א קורצע צייט – דארט זאלסטו זוכן צו שפארן, אבער ביי די הייליגע תפילין וואס בלייבט אויף אייביג – זאלסטו נעמען פון די מהודר'דיגסטע.


יעדן אינדערפרי שפאציר ביי דיין פעלד, גיי איין מאן ארום דיין פעלד און בעט דעם אייבערשטן פאר דיינע דורות, זיי זאלן אלע זיין ערליך.



 

#6612 - וויין צום אייבערשטן ער זאל דיר שוין געבן דיין שידוך
בחור, שידוכים, ישיבה, התבודדות

 


בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת לך לך, ד' מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער אז דו קומסט אין ישיבה לערנען און דאווענען, איך האף צו זיין דיין שדכן בקרוב.


גיי יעדן טאג התבודדות, וויין צום אייבערשטן ער זאל דיר שוין געבן דיין שידוך, בעט אים איבער, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מוחל זיין. דערצייל אים ווי שווער דיינע נסיונות זענען, ווי דער יצר הרע ברענט אין דיר און ווארפט דיך אראפ אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.


שמועס אויס בפרטי פרטיות ווי שטארק דו ווילסט זיין גוט; מיט די שטילע ווערטער וועסטו מאכן א רעש און א טומל אין הימל, די שטילע ווערטער פון התבודדות איז אטעם באמבעס, עס וועט אראפנעמען פון דיר אלע דינים און אלע מקטריגים.


זאג פארן אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, קיינער פארשטייט מיך נישט, איך וויל אזוי שטארק זיין א צדיק, נישט פוגם זיין, און איך האלט אין איין אראפפאלן, העלף מיר, געב מיר מיין שידוך, געב מיר א ריינע לעבן".


זיי פרייליך מיט אלע כוחות.