בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#3811 - אויפנעמען יעדן שיין
זיכוי הרבים, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


א אינגערמאן דערציילט מיר, ער פרובירט שוין אזוי לאנג אז זיין ווייב זאל מסכים זיין צו זיין א חלק פון היכל הקודש, זיין גאנצע חיות איז דער רבי און מוהרא"ש, עס איז אים שווער אז זיין ווייב גייט נישט מיט זיין וועג.


בקיצור המעשה, ער האט גע'פועל'ט ביי איר זי זאל קומען אין שטעטל פאר א שבת. נאך שבת פרעג איך אים, וואס זאגט זי יעצט? זאגט ער מיר מיט גרויס שמחה אז א שכנה האט אריינגעקלאפט שבת ביינאכט און אזוי שיין אויפגענומען, אזוי שיין געשמועסט, אז זיין ווייב זאגט אים: "איך וויל זיין אין א פלאץ וואס מען רעדט שיין, א פלאץ וואו יעדער איז פרייליך"; איך האב זיך אינטערעסירט ווער די שכנה איז געווען, און דאס זענט איר געווען.


דעריבער שרייב איך אייך איר זאלט זיך זייער שטארקן און ווייטער עוסק זיין אין אויפנעמען שיין מענטשן. הגם עס זענען פארהאן פרויען מיט פארקערטע מוחות, זיי ווערן דערשראקן ווען מען רעדט שיין צו זיי, זיי זענען חושד די וואס רעדן שיין - אויף דאס ערגסטע, אז די פרויען זענען שעדליך, זיי ווילן פארכאפן אין ברסלב... מיר דארפן נישט חושש זיין אויף די מיעוט, מיר דארפן יעדן איינעם ענטפאנגען מיט א שמייכל, מיט שיינע ווערטער. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (אבות א, טו): "הֱוֵי מְקַבֵּל אֶת כָּל הָאָדָם בְּסֵבֶר פָּנִים יָפוֹת", נעם אויף יעדן איינעם מיט א שמייכל.

#3810 - פארוואס נאך די חתונה זענען דיינע נסיונות מער ווי אלס בחור
שלום בית, שטעטל, טעלעפאן, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דאס וואס דו קרעכצט אז יעצט נאך די חתונה זענען דיינע נסיונות מער ווי אלס בחור; דאס איז ווייל יעצט האסטו א גרויסע טעלעפאן מחובר צו אלע טומאות וזוהמות און אלס בחור אין ישיבה האסטו געהאט א כשר'ע טעלעפאן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג:): "כיון שנשא אדם אשה", ווען מען האט חתונה, "עונותיו מתפקקין", פאלן אוועק די עבירות, און אלס בחור ווען מען איז א פלג גוף, א האלבער מענטש - איז מען נישט אפגעהיטן, דאס איז אן א טעלעפאן, אבער מיט א טעלעפאן אפן צו עבירות - פאלט מען אין שאול תחתית, סיי מיט א ווייב און סיי אן א ווייב.


ווארף אוועק די פארשאלטענע טעלעפאן, טעבלעט - וועסטו זען ווי גוט און זיס די לעבן וועט דיר זיין, די טעלעפאן און טעבלעט לאזט דיר נישט לעבן, עס נעמט דיר אוועק דיין מח, דו קענסט נישט לעבן. אז דו וועסט צוריק נעמען די טעלעפאן פון אלס בחור - וועסטו זען ווי גוט דאס לעבן וועט דיר זיין, בפרט ווען דו האסט א ווייב וואס וויל דיר און לויפט דיר נאך; זי איז געזונט און שטארק, זי וויל נאר דיר און נאר דיר און נאכאמאל דיר.


וואס קען איך טון אז וויפיל איך בעט זיך מען זאל מאכן א קיאסק - גייען מיינע ווערטער צו טויבע אויערן, אבער דאס איז נאכאלץ נישט קיין תירוץ פאר דיר צו האבן א טעלעפאן.


פאלג, וועסט נישט חרטה האבן.

#3809 - האב רחמנות אויף דיין ווייב, זי פאלט פון אירע כוחות
חברים, שלום בית, חסד, שדכנים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


האב רחמנות אויף דיין ווייב, זי פאלט פון אירע כוחות, זי האט קוים כח צו אטעמען פון די ארבעט מיט די קינדער. דו ביסט אזא טייערער איד, דו טוסט טאג און נאכט חסד, איך שטיי און איך שטוין פון דיין חסד וואס דו טוסט פיר און צוואנציג שעה, רק חסד כל היום, איז דאך ממש פאסיג פאר דיר אריינצושטופן אביסל אין טאג צו העלפן דיין ווייב.


איך שרייב דיר דאס ווייל דארט וואו איך בין שדכן - מוז איך זען עס זאל זיין גוט, קיינער זאל נישט ליידן פונעם צווייטן, קיינער זאל נישט ווערן בא'עוולה'עט וכו'.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אונז געלערנט חכמת החיים, איינע פון די חכמות פון מוהרא"ש איז: "נישטא קיין חברים"; מוהרא"ש האט אונז געלערנט, אויב האט מען א חבר - איז דאס די ווייב; נאר זי וועט דיר בלייבן געטריי, איך בעט דיר, רחם עלי', גיי אהיים צו די קינדער, נעם זיי ארויס זי זאל זיך קענען אביסל אפרוען, דאס זאל זיין דיין חסד און דיין עבודת השם.


איך שרייב דיר ווייל איך האב דיר ליב.

#3808 - זיך רעכענען מיט די ווייב'ס געפילן
שלום בית, ערב שבת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דער אייבערשטער האט דיר געהאלפן דו האסט חתונה געהאט, האסט באקומען אן אשת חיל, זייער א וואוילע פרוי - דארפסטו איר האלטן טייער, אכטונג געבן אויף אירע געפילן. און אז דו ווייסט אז זי ווערט דערשראקן ווען דו פארסט שנעל, פארוואס זאלסטו איר דאס נישט נאכגעבן? פארוואס זאלסטו זיך נישט רעכענען מיט אירע געפילן? זי זאגט אז יעדעס מאל זי וויל פארן מיט דיר פארברענגען, זיך אויסלופטערן, ערלעדיגן - ענדיגט זיך עס נישט גוט, ווייל זי ווערט אזוי דערשראקן פון פארן שנעל און פארווייטאגט פון זיך נישט וויסנדיג מאכן.


אזוי אויך וויל זי אזוי שטארק לעבן מיט דיר וכו'; דארפסטו איר דאס געבן, נישט זיך ארויסדרייען און גיין שלאפן.


דו ווייסט דאך אז דער רבי האט אונז זייער אנגעזאגט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב און איר האלטן טייער (שיחות הר"ן, סימן רסד), ביים רבי'ן איז שלום בית - עבודת השם יתברך, נישט ווי אנדערע וואס קוקן אויף די גאנצע זאך פון שלום בית ווי א נישט וויכטיגע זאך.


דערפאר טייערער ליבער ברודער, זע צו העלפן דיין ווייב און געב איר גוטע ווערטער, און פרייטאג נאכמיטאג לויף נישט ארויס פון שטוב; אפשר קען זי נעלם ווערן ערב שבת פאר א שעה צוויי זיך אויסלופטערן...? טו דאס נישט, גענוג וואס מען גייט ערב שבת אין מקוה, דארף מען דאס אויך מאכן שנעל, איר נישט לאזן אליינס מיט די ארבעט.


איך שרייב דיר נאר ווייל איך האב דיר ליב.

#3807 - א טאג אן לערנען און דאווענען, איז נישט קיין טאג
תפילה והתבודדות, עבודת השם, סדר דרך הלימוד, לימוד התורה, תכלית, לצנות, חמשה עשר באב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זע עס זאל נישט אריבערגיין קיין איין טאג אן לערנען אביסל מקרא, משנה, גמרא און מדרש. א טאג אן לערנען און אן דאווענען - איז קיין טאג, ווייל נאר תורה ותפילה - דאס בלייבט.


מיר שטייען יעצט נאך חמשה עשר באב, וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית לא.) "דמוסיף", ווער עס פארמערט צו לערנען, "יוסיף", לייגט מען אים צו טעג צו זיין לעבן; תורה געבט לעבן, תורה געבט אלעס.


קוק נישט אויף לצים וואס שפעטן פונעם סדר דרך הלימוד (המבואר בשיחות הר"ן, סימן עו). מוהרא"ש זאגט אין די צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות יג): וֶוען אִיר וֶועט אָנְקוּמֶען אוֹיפְ'ן עוֹלָם הָאֱמֶת דַאן וֶועט אִיר זִיךְ אַלֵיין אִיבֶּערְצַייגְן אִין דִי רִיכְטִיגְקֵייט פוּן דֶעם "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד" וָואס דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן. עֶס אִיז אַ שָׁאד דִי צַייט זִיךְ צוּ טַעֲנָה'עֶן מִיט מֶענְטְשְׁן אִיבֶּערְ'ן "סֵדֶר דֶרֶךְ הַלִימוּד", "טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב ה'" - פְּרוּבִּירְט עֶס אַלֵיין אוֹיס, וֶועט אִיר זֶען וִוי גֶעשְׁמַאק אוּן זִיס דָאס אִיז; עס איז נישט גוט זיך צו טענה'ען מיט קיינעם, אויבן אין הימל וועט מען זען דאס שיינקייט, דאס ווארהייט פונעם סדר דרך הלימוד.


טו צו דער זאך, זאג די ווערטער פון משניות און גמרא - אפילו אן פארשטיין, אפילו מיט גרייזן, אפילו מיט אלע אפילו'ס; זאג די ווערטער פון תורה - וועסטו ווערן א גרויסער צדיק, דו וועסט אלעס מתקן זיין.

#3806 - עס לוינט נישט די פרנסה אויב די לופט איז פאר'סמ'ט מיט ניבול פה
חברים, פרנסה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר


איך האף דו ביסט ערליך, איך האף דו האסט גוטע חברים, חברים וואס רעדן איידל, חברים וואס זענען אפגעהיטן פון ניבול פה; קוק עס נישט אן ווי א דזשאוק, קוק עס נישט אן ווי א קלייניקייט, ווייל ניבול פה הרג'עט מענטשן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לג.): "בעון נבלות פה", צוליב די עבירה פון רעדן שמוציג, "צרות רבות וגזירות קשות מתחדשות", קומען ביטערע גזירות, "ובחורי שונאי ישראל מתים", יונגע קינדער שטארבן חס ושלום.


איך האב זיך פאר דיר אזוי אוועק געגעבן, איך בין געווען דיין שדכן מיט מסירות נפש, יעצט וויל איך עס זאל האבן א קיום, איך וויל נישט דיין לעבן זאל צוזאמפאלן.


הער אויס וואס איך זאג דיר, אויב דו וועסט רעדן ניבול פה וועט דיין לעבן זיך נישט גוט ענדיגן; נאר אויב מען היט זיך קען מען האבן א גוט לעבן.


עס לוינט זיך נישט די פרנסה אויב די גאנצע לופט איז פאר'סמ'ט מיט ניבול פה.

#3805 - נישט האבן קיין שייכות מיט איינעם וואס רעדט שמוציג
חברים, שידוכים, שטעטל, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך זאג דיר צו, אויב דו וועסט נישט האבן קיין שייכות מיט בחורים און אינגעלייט וואס רעדן שמוציג, ניבול פה - וועסטו בקרוב טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א שיינע שטוב.


עס איז נישט גענוג אז מען רעדט נישט ניבול פה; אויב מען שטייט נעבן א מניוול, אדער מען האט אין קאר א מניוול - איז דאס אזוי שלעכט אזוי ווי מען רעדט ניבול פה.


איך ווייס זייער גוט וואס איך זאג, געלויבט דעם אייבערשטן די ישיבה שטייט שוין פערצן יאר, איך האב מיטגעהאלטן אסאך, איך האב געזען אסאך; די אלע בחורים וואס זענען געווען שטארק נישט צו רעדן שמוציג - האבן היינט א חיים טובים, פון זיי איז געבויט געווארן די שיינע ברסלב'ער שטעטל, און די וואס האבן זיך נישט געהיטן - די זענען נעבעך פארווארפן און פארוואגלט.


האב נישט מורא פון דעם בחור וואס סטראשעט דיר וכו', דו בלייב פעלזן פעסט.

#3804 - בלייבט מיט אייער צניעות'דיגע לבוש
צניעות, חיזוק פאר פרויען, זיכוי הרבים, הכנסת אורחים, מוהרא"ש, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


בלייבט מיט אייער צניעות'דיגע לבוש, אייער שייטל איז זייער איידל, איר גייט אנגעטון אזוי ווי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געוואלט. מוהרא"ש פלעגט וויינען צו די ווייבער אין יבנאל מען זאל גיין מיט צניעות'דיגע שייטלען, מוהרא"ש האט געקלאפט אויף זיין פלייצע צו ווייזן ביז ווי לאנג די שייטל זאל זיין. אייער שייטל איז זייער איידל, בלייבט אזוי, טוישט זיך נישט און קלאפט זיך נישט אראפ, גייט אזוי ווי אייער מאמע, אייערע עלטערן זענען זייער חשוב, זייער איידל.


הלוואי וואלט איר געמאכט שלש סעודות מיט נאך חבר'טעס; זיך האלטן אינאיינעם, שמועסן פון התחזקות. מען קען מכבד זיין יעדע וואך א צווייטע ווייבל צו רעדן, דערציילן וכו' וכו', עס איז זייער א גרויסע זאך, ביים אייבערשטן איז זייער חשוב ווען מען עפנט די טיר פאר א צווייטן צו געבן חיזוק.


נאכאמאל בעט איך אייך, אייער שייטל איז צניעות'דיג; בלייבט מיט דעם, ווייל איר מאכט א קידוש השם מיט אייער צניעות.

#3803 - רעדן און שמועסן פון זאכן וואס אלע זענען איינשטומיג
הפצה, זיכוי הרבים, שלום, היכל הקודש, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איר פארשטייט זיכער וואס איז דער ציל פון די קאנטרי אילן החיים, עס זאל זיין א פלאץ וואו אנשי שלומינו קענען זיך מחזק זיין איינער מיט'ן צווייטן מיט די שכל און עצות פון מוהרא"ש.


היות עס זענען דא אסאך פרישע מקורבים וואס ביי זיי איז ביז דערווייל פרעמד די זאכן וואס מוהרא"ש האט אין אונז אריינגעבאקן, ווי צום ביישפיל חתונה האבן יונג, חתונה האבן ביליג, אויך די וועג ווי אזוי מיר זענען מחנך אונזערע קינדער אין חדר, און בפרט אין בית פיגא; מיר לערנען נישט אלע נארישקייטן וכו', קען אויסקומען ווען מען זיצט פרויען אינאיינעם מען זאל בארעדן מוהרא"ש און אונזערע מוסדות.


בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך נישט טענה'ען, איר זאלט דער עיקר רעדן און שמועסן פון זאכן וואס אלע זענען איינשטומיג, צום ביישפיל - רעדן צום אייבערשטן, דאס שיינקייט פון יעדע איד, זיך נישט קלאפן; אזוי וועלן אלע פרישע מקורבים מקורב ווערן.


איך בעט אייך און אויך די אנדערע משפחות, רעדט נישט פון זאכן וואס איז דא ביי דעם חלוקי דעות. איך ווייס אז עס שטערט, עס שפירט זיך אזוי אינטערעסאנט אז אין די קאנטרי וואס דער ראש ישיבה האט געקויפט מיט מסירות נפש זאל מען חוזק מאכן פון זאכן וואס איז ביי אונז קודש קדשים, דארפן מיר געדענקען אז מיר האבן אויך אזוי געטראכט, מען דארף האבן סבלנות און בעיקר גרויס חכמה, נישט זיך טענה'ען, נאר אוועקדרייען דעם שמועס אויף פאזעטיווע זאכן.


יישר כח

#3802 - וואס מישט איר זיך אין אייער מאמע'ס געשעפטן?
כיבוד אב ואם, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואס האט דאס מיט אייך? וואס מישט איר זיך אין אייער מאמע'ס געשעפטן?


דאנקט דעם אייבערשטן אז איר זענט מקורב צום רבי'ן, איר זענט אין היכל הקודש קודש קדשים, מוהרא"ש איז אונזער וועג ווייזער; וואס האט מיט אייך צו טון וואס אייער מאמע און שוועסטער טוען? אז זיי ווילן גיין אין א ליידיגע פלאץ מיט בייקס - וואס האט דאס מיט אייך? און אז אייער מאמע וויל זיך שמירן די נעגל - וואס האט דאס מיט אייך?


איר זאלט ציטערן פונעם אייבערשטן צו זאגן איין ווארט פאר טאטע מאמע; טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ.


דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער מאן איז מיט אייך איינשטומיג, איר ביידע פירן זיך מיט איין וועג, איר גייט נאך מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; זייט מכבד אייערע עלטערן און אייער מאן'ס עלטערן, וועט איר זוכה זיין צו ערליכע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3801 - א טעלעפאן סיסטעם צו מעלדן אלע מודעות פאר די פרויען
חיזוק פאר פרויען, שטעטל, טעלעפאן, פרויען צאמקום, טעקסט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי' ברסלב, ליבערטי


ברוך אומר ועושה, געזאגט און געטון; איך פריי זיך זייער אז איר טוט למעשה, איר האט שוין געמאכט א טעלעפאן סיסטעם צו מעלדן אלע מודעות פאר די ווייבער.


ווייל ברוך השם מער און מער פרויען גייען אראפ פון טעקסט מעסעדזש, זיי ווילן האבן דאס ביסל צייט פאר די קינדער; אנשטאט אוועקגעבן טייערע מינוטן צו קוקן נאך איין טעקסט און שרייבן אויף נאך איין גרופ - ווילן זיי געבן די מינוטן פאר די מאן און קינדער, מיין ווייב תחי' האט שוין צוויי יאר צוריק פארמאכט איר טעקסט, יעצט האט איר געמאכט דעם סיסטעם אז די אלע זאלן אויך קענען מיטהאטלן ווען עס איז דא א שיעור, ווען עס איז דא עפעס צו מעלדן.


שטארקט אייך מיט אייערע גוטע מעשים, דער אייבערשטער זאל ענק העלפן מיט בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.


אויך א גרויסן יישר כח פאר'ן מאכן א באזונדערע פרויען צאמקום ביי ענק אין בית המדרש עצתו אמונה; עס זענען דא משפחות וואס האבן מער הנאה צו זיין ביי א קלענערע פרויען פארברענג.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3800 - א פלעי געבויט אויפ'ן רבינ'ס מעשיות
חינוך הילדים, הפצה, פלעי

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך דאנק אייך פאר אלעס וואס איר מיט אייער מאן טוען פאר די מוסדות, בפרט יעצט ווען איר לייגט אריין אזויפיל כוחות פאר די פארשטעלונג (פלעי) וואס בית פיגא תלמידות טוען אהערשטעלן; די מעשה פונעם חכם ותם (סיפורי מעשיות, מעשה ט).


איך ווייס איר ארבעט זייער שווער, איר לייגט אריין טאג און נאכט פאר דעם, דערפאר שרייב איך אייך, איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט וויסן דאס גרויסקייט פון אהערשטעלן די פלעי. ווער עס העלפט פאר די פלעי האט א חלק אין הפצה, און אויך אין חינוך, און אין נאך אסאך שיינע זאכן וואס קומט ארויס דערפון.


מן הסתם זענט איר שוין געווען ביי אנדערע פלעי"ס, קענט איר זען די חילוק פון א פלעי געבויט אויפ'ן רבינ'ס מעשיות; עס איז איין שטיק מוסר השכל, איין שטיק יראת שמים, אמונה וכו'.


אויב איר האט נישט קיין צייט נאר אויף אדער העלפן די פלעי אדער תהלים, דאווענען וכו' - זאלט איר ענדערש העלפן מיט די פלעי.


נאכאמאל, א גרויסן יישר כח.


א גוט שבת.

#3799 - מען מוז האבן א קיאסק אין שטעטל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שטעטל, טעלעפאן, אידישע שטוב, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


אפשר דאך קענסטו מיר העלפן? איך וויל אזוי שטארק אז דא אין שטעטל זאלן די אינגעלייט זיין ריין און זויבער, זיי זאלן נישט האבן אין שטוב קיין שום כלים. גלייך ווען מיר האבן אנגעהויבן רעדן פון בויען די שטעטל, פון די ערשטע זאכן האב איך געבעטן די הנהלה אז איך דארף א קיאסק, איך וויל נישט אינגעלייט זאלן אריינברענגען אין שטוב קיינע כלים.


מיר האלטן יעצט דריי יאר פונעם שטעטל און עס איז גארנישט דא. איך בעט דיר, העלף מיר, וואס האב איך פון די שטעטל, וואס דארף איך א שטעטל? איך וויל דאך נאר דאס, אז מען זאל לעבן דא בקדושה ובטהרה.


יעדן צווייטן טאג הער איך אז נאך און נאך קויפן זיך טעלעפאונס, טעבלעט, ווייל זיי האבן נישט קיין וועג ווי אזוי צו לעבן; זיי זענען גערעכט, מען דארף קענען זען אימעילס, מען דארף קענען זען די באנק וכו' וכו'; אפשר דאך קענסטו זיין דער גוטער שליח.


די קיאסק וואס איז יעצט דא איז סתם חוזק געמאכט פון מענטשן און פון מיר; וואו קיאסק, וואס קיאסק... אפשר ווילסטו נעמען מיין דירה העכער דעם בית המדרש? איך וועל פרעגן מיין ווייב אויב עס איז אינטערעסאנט, אויב זי איז מסכים. עס האט געהייסן אז איך וועל מאכן די כולל ביי מיר אין די דירה, למעשה, דער דיין שליט"א, דער ראש הכולל - וויל ענדערש עס זאל בלייבן אונטן אין שול.


געדענק וואס איך זאג דיר, די אלע וואס פירן זיך בתמימות, זיי פאלגן צדיקים, פאלגן ערליכע אידן, נעמען נישט אריין אין שטוב קיין שום כלי וואס האט אינטערנעט - די וועלן בלייבן מיט ערליכע דורות, און די אויבער חכמים וואס מאכן חוזק פון די ווערטער פון צדיקים און האלטן זיך קלוגער, ווער ווייסט וואס וועט זיין מיט די דורות הבאים...


אזוי איז געווען מיט זעכציג יאר צוריק, די הייליגע צדיקים האבן געשטורעמט א וועלט מען זאל נישט האבן אין שטוב קיין טעלעוויזשן מיט ראדיא, די וואס האבן געפאלגט - די האבן אייניקלעך און איר אייניקלעך נאמנים לה', און די אידן וואס האבן געלאכט, זייערע אייניקלעך נעבעך זענען אויסגעמישט, השם ישמרינו.


אויך בעט איך דיר זייער, גיי אביסל שפאצירן, זיי זיך מתבודד; האסט דאך ארום דיין שטוב א שיינעם פעלד, קענסט ארומגיין אין דיין פעלד צווישן די גראז און זינגען צום אייבערשטן:


"טאטע, איך וויל זיין אן ערליכער איד, דער יצר הרע ברענט און בריט, ער לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר כסדר אראפ; טאטע, וויפיל איך פרוביר, עס געבט זיך גארנישט קיין ריר, איך ווער נאר אלץ ווייטער און ווייטער פון דיר, טאטע זיסער, העלף מיר".


אוי ווי זיס, אוי ווי געשמאק - ווען מען רעדט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן באשעפער, די לעבן ווערט א גוטע זאך, מען האט א וועג ארויס פון יעדע פראבלעם.


א גוט שבת.

#3798 - קומען אין חדר מאכן חאלאקע
סקול, מוסדות, חדר, אחדות, חאלאקע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים


איך פריי זיך אז דו האסט געטראפן א פלאץ פאר די מיידל שולע בית פיגא; נעם ארויס די דירה, הויב אן קליין; די רֵאשִׁית וועט זיין מִצְעָר, אבער וְאַחֲרִיתְךָ יִשְׂגֶּה מְאֹד (איוב ח, ז).


אויך ביטע לאזן מיין טייערער תלמיד ... פון ... קומען מאכן פאות פאר זיין זון. ער האט געלערנט ביי מיר, ער איז א טייערער אינגערמאן, ער האט נישט יעצט קיין חדר פאר אים, ווייל דארט וואו ער שיקט די קינדער איז יעצט בין הזמנים, ער וויל זייער שטארק קומען מיט זיין זון זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה על טהרת הקודש. ביי אונז אין אמעריקע איז אויך דא אסאך מאל ווען מענטשן קומען מאכן חאלאקע, זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה, אפילו דער קינד לערנט נישט ביי אונז.


אונזער זאך איז לקרב ולא לרחק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#3797 - ווען מען היט די תורה פאלט מען נישט אין קיין עבירות
הלכה, טהרת המשפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט אמת וואס דו שרייבסט, ווייל ווען מען היט די תורה - פאלט מען נישט אין קיין עבירות. די טעג וואס די הייליגע תורה זאגט אז מען דארף זיך אפשיידן וכו' - פון דעם פאלט מען נישט אראפ, אז מען לייגט צו אייגענע פרישות - דאס איז שוין עפעס אנדערש, פון דעם קען מען יא אראפפאלן.


השמר והזהר, היט די הלכות בחומר הדין; אז מען היט נישט די הלכות פון א אידישע שטוב ווערט מען פארשניטן פון די וועלט. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן אונז (שבת יג.) אליהו הנביא האט דערציילט: "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטארבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי האט אנגעהויבן ארום צו לויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): "כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ", ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא, פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", קיינער האט איר נישט געהאט וואס צו ענטפערן, ביז איינמאל בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: איר האט געהאלטן טהרת המשפחה? האט זי געענטפערט: מיר האבן געהאלטן כמעט אלע הלכות אויסער איינצעלע זאכן האבן מיר נישט געהאלטן; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'עט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3796 - נעם די צוויי זיסע עצות, וועסטו ווערן א גרויסער צדיק
חסידות ברסלב, ישיבה, עצות, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב דיר שוין אזוי לאנג נישט געזען, איך פריי זיך זייער צו זען דיין נאמען חודש'ליך, אז דו געבסט צדקה פאר די רענט קאמפיין וואס צאלט רענט פאר אלע אונזערע בנינים, פאר די מוסדות.


יעצט זע איך אז דו האסט נאך א געפיל צו די ישיבה; איך פריי זיך אז דו האסט נאך א געפיל, אזוי וועסטו אויך טון וואס מען האט געלערנט מיט דיר אין ישיבה, די שיינע עצות פון רבי'ן, די גרינגע זיסע וועג צו לערנען כל התורה כולה, די זיסע וועג צו ווערן נאנט צום אייבערשטן דורך התבודדות ותפילה.


טייערער ברודער, הארציגער חבר, נעם די צוויי זיסע עצות פון לערנען און דאווענען - וועסטו ווערן א גרויסער צדיק, דו וועסט שפירן דעם אייבערשטן, וועסט קענען אנגיין אין לעבן; מיט אלע שוועריקייטן - וועסטו האבן כח ווייטער צו לעבן.

#3795 - אנא ה', העלף איך זאל צוריק באקומען די געפיל צו צניעות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, צניעות, חיזוק פאר פרויען, שבת ליכט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה, אן עצה ווי אזוי מיר זאלן זוכה זיין צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, די עצה איז "התבודדות" - רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, שמועסן מיט אים און אים אלעס דערציילן.


בנוגע צניעות וכו'; בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט צוריק באקומען אייער געפיל צו גיין אנגעטון איידל, בעטס די תפילה יעדן טאג, ובפרט ווען איר צינדט אן די שבת ליכט:


"הייליגער באשעפער, העלף מיר, האב רחמנות אויף מיר, אויף מיין נשמה, אויף מיינע קינדער און מיינע קומענדיגע דורות, מיר זאלן אלע זיין ערליכע אידן. מיר זאלן אלע לעבן מיט די הייליגע תורה.


רבונו של עולם, איך ווייס נישט וואס האט פאסירט מיט מיר, איך האב פארלוירן מיין געפיל צו צניעות, איך האב מער נישט ליב צו גיין אנגעטון איידל, איך טו זיך אן קורץ, אויסגעשניטן, איך גיי מיט דורכזיכטיגע שטרומפ. איך ווייס נישט וואס צו טון, איך ווייס אז די וועג איז נישט גוט, דאך ציט עס אזוי שטארק, עס צינדט זיך אן אזא פלאקערדיגע פייער זיך אנצוטון ווי מער אויסגעלאסן; הייליגער באשעפער, רחמנות'דיגער באשעפער, וואס טו איך? וואס טוט מען דא ווייטער? אנא אלך - וואו זאל איך גיין? איך קען נישט ווייטער אזוי גיין, איך האב מורא אז באלד ווער איך נאכמער דערווייטערט.


הייליגער באשעפער, לייג אריין אין מיר א ריינקייט, א הייליגקייט, נעם ארויס פון מיר די פייער פון גיהנום וואס ברענט אין מיר און לאזט מיר נישט קיין מנוחה.


אנא ה', העלף איך זאל צוריק באקומען די געפיל צו צניעות, איך זאל ליב האבן איידלקייט, איך זאל קענען פאלגן דער רבי וואס זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): 'צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים', צניעות ברענגט גוטע קינדער; העלף מיר בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, אמן".

#3794 - דרייוון די קינדער ווי עס דארף צו זיין
צניעות, מוסדות, אידיש געלט, סכנה, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב באקומען צוויי קאמפלעינס, איינס אויף דיר, אז דו פארסט צו שנעל; די קינדער און די טיטשערס זאגן עס איז סכנת נפשות, זיי קומען אן אינגאנצן אויפגעשאקלט.


די צווייטע איז אויף איינער פון די דרייווערס, אז ער פירט זיך אויף אביסל צו העפליך שקורין היימיש - מיט די מיידלעך. וויל איך דיר בעטן, סיי דו געב אכטונג צו פארן פארזיכטיג, און אויך זאלסטו רעדן מיט אלע דרייווערס זיי זאלן זיך פירן מיט דרך ארץ און מיט יראת שמים.


אויך זאלסטו רעדן מיט די בחורים וואס דרייווען, זיי זאלן אכטונג געבן אויף דעם רבינ'ס געלט; אז מען איז מפסיד די ישיבה'ס געלט - טשעפעט מען דעם רבינ'ס געלט.


דער רבי האט אמאל פארטריבן זיין תלמיד רבי שמעון זכרונו לברכה ווייל ער האט מזלזל געווען אין זיין געלט.

#3793 - אויב מען דרייט זיך מיט נישט גוטע מענטשן, ווערט מען א נישט גוטער
חברים, אמונה, היכל הקודש, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


איך האף דו האסט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט, הלוואי וועסטו פאלגן, דו וועסט פון היינט אנהויבן זיך דרייען מיט ערליכע חברים וואס גלייבן אינעם אייבערשטן און וואס רעדן איידל. ווייל וויסן זאלסטו, אפילו א גרויסער צדיק, אויב וועט ער זיך דרייען מיט נישט גוטע מענטשן, וועט ער אויך ווערן א נישט גוטער, און פארקערט אויך, א נישט ערליכער איד; אויב וועט ער זיך דרייען מיט צדיקים, מיט גוטע מענטשן - וועט ער מיט די צייט אויך ווערן א גוטער מענטש.


איך בין זייער דערשראקן, איך וויל נישט דו זאלסט חס ושלום אפלאזן דעם הייליגן רבי'ן, די הייליגע אמונה; די מענטשן מיט וועם דו דרייסט זיך זענען נישט גלויביג, זיי זענען איין שטיק ליצנות רחמנא לצלן.


זיי מחזק דיין ווייב און זי זאל דיר מחזק זיין, דריידט אייך נאר מיט גוטע מענטשן, ערליכע מענטשן. די ערשטע סימן אויף איינעם אויב ער איז ערליך - אויב ער רעדט איידל; דער וואס רעדט ניבול פה און שעלט - דער איז נישט קיין ערליכער, פון אזא איינעם דארף מען זיך דערווייטערן.

#3792 - שמייכלען צו די קינדער און זיי אויפהויבן
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


שריי נישט אויף די קינדער; מען קען נישט פיר און צוואנציג שעה א טאג שרייען און שרייען, מען קען נישט פיר און צוואנציג שעה א טאג געבן פסקים.


איך שרייב דיר דאס ווייל א משפחה איז געקומען צו מיר זאגן אז זייער קינד קומט אהיים פון חדר און זאגט אז ער באקומט קאפ-וויי פון אזויפיל נעגעטיוועט"י, ער באקומט א לאך אין קאפ פון שרייען און כאפן פסקים.


איך בעט דיר זייער, איך האב דיר אויפגענומען פאר א מלמד ווייל איך האלט אז דו קענסט און דו ביסט א גוטער מלמד, אבער די איין זאך דארפסטו פאררעכטן, אויפהערן זיין נעגעטיוו; שוין צייט צו קוקן גוט אויף אנדערע, זען דאס גוטס אין אנדערע, זוך אויפצובויען די קינדער, זוך צו שמייכלען צו זיי און זיי געבן גוטע ווערטער.


זע צו דערציילן אסאך מעשיות פון צדיקים פאר די קינדער, דאס וועט זיי מאכן פאר גרויסע צדיקים.


נאכאמאל, גיי שריי אויס די נערווען, גיי התבודדות; שפאציר צווישן די ביימער און שריי אויס די נערווען, לייג עס נישט אן אויף די קינדער.

#3791 - ישיבה קטנה פאר קומענדיגע יאר
ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף עפענען מיר א דארמיטארי פאר די בחורים פון די כתה פון ... נרו יאיר. די בחורים וועלן זיין אונטער זיין השגחה, די דירה געפונט זיך אינעם זעלבן בנין פון זיין דירה.


איך שרייב דיר דאס ווייל איך וויל דו זאלסט אריינשיקן דיין בחור קומענדיגן יאר אין שטאט לערנען ביי אים. אלע בחורים פון שטעטל וועלן קומען לערנען דעם קומענדיגן יאר אין וויליאמסבורג, דער מגיד שיעור וועט זיין האברך הנ"ל.


שחרית, מנחה און מעריב וועט מען דאווענען מיט מיר אינאיינעם, אויך די שיעור התחזקות וועלן זיי מיטהאלטן; א שאד ער זאל פארפאסן א שיינעם יאר אין ישיבה.


אויף שבתים וועלן די בחורים אהיים גיין.


אויב דו ווילסט, ביטע שרייב איין דיין בחור ביי האברך הנ"ל, ווייל די בעטן זענען באגרעניצט.

#3790 - נישט שמירן די נעגל
חיזוק פאר מיידלעך, הלכה, נעגל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תלמידה בית פיגא


איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט נישט באשמירן אייער נעגל מיט נעי"ל פאלי"ש.


מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען אויף דעם, עס איז א גרויסער פראבלעם; עס איז א חציצה, און אויך איז דאס בכלל (ויקרא יח, ג): "וּבְחֻקֹּתֵיהֶם לֹא תֵלֵכוּ".


איך האף איר וועט טון מיין ווילן.

#3789 - אויב גייט אריבער א וואך אן מעביר סדרה זיין, קען מען האבן א שאדן
משניות, מעביר סדרה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו העלפסט די ישיבה מיט'ן געבן צדקה פאר די רענט קאמפיין וואס זיי צאלן רענט פאר אלע אונזערע בנינים, דער אייבערשטער זאל דיר באצאלן מיט גרויס שפע, מיט ברכה והצלחה.


איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט יעדן טאג לערנען חומש מיט תרגום; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער, שטופ עס נישט אפ אויף פרייטאג, שבת, ווייל חס ושלום אויב גייט אריבער די וואך אן מעביר סדרה זיין - קען מען האבן א שאדן; מען קען פארלירן געלט, אדער א שאדן בגוף.


אויך בעט איך דיר, נעם זיך צום משניות, לערן יעדן טאג לכל הפחות איין פרק משניות; אז דו פארשטייסט נישט - זאלסטו זיך נישט מייאש זיין, נאר זאג די ווערטער; דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אין צריכין בלימוד, רק האמירה לבד", ביים לערנען דארף מען נאר זאגן די ווערטער; משניות וועט אויסרייניגן דיין נשמה, משנ"ה איז די אותיות נשמ"ה, משנה וועט דיר מאכן פאר אן ערליכער איד. משנ"ה איז די זעלבע אותיות ווי מְשַׁנֶּ"ה, עס איז משנה, עס טוט פארענדערן דעם מענטש צום גוטן. משנה וועט דיר באשיצן אין קבר פון ווערים און פון אלע מלאכי חבלה.

#3788 - די וואס זענען עוסק אין שידוכים, דארפן אסאך חיזוק
צרות, התחזקות, בין אדם לחבירו, שדכנים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מחזק דיין ווייב זי זאל ווייטער עוסק זיין אין די גרויסע מצוה פון שידוכים.


די וואס זענען עוסק אין שידוכים - די דארפן אסאך חיזוק, ווייל מענטשן שרייען און פארשעמען; אנשטאט מען זאל זיך באדאנקען פאר'ן אנטראגן א שידוך, פאר'ן טראכטן פון מיר, פאר'ן טון פאר מיר - שרייט מען אויפ'ן שדכן; די שידוך פאסט נישט, די שידוך איז נישט פאר אונז וכו' וכו'.


דער וואס האט געשריגן און פארשעמט דיין ווייב - איז א צעבראכענער מענטש, ער מיינט נישט קיין שלעכטס. זאג פאר דיין ווייב זי זאל עס נישט נעמען צום הארצן, זי האט זייער גוט געטון און זי זאל ווייטער אזוי טון.


איך האב אזעלכע מעשיות טאג טעגליך, מען שרייט אויף מיר; דאך שטעל איך נישט אפ דאס טון שידוכים; אזוי גייען אלע שידוכים, מען שטערט פון אלע זייטן, ביז די צד הקדושה איז זיך גובר און עס ווערט א שידוך.


וואויל איז דעם וואס איז עוסק אין שידוכים, וואויל איז אים בזה ובבא.

#3787 - ארויסגענומען אלטע איינגעגעסענע ווייטאג דורך אמונה און תפילה
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, צרות, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז אן עכטע מופת, דאס איז א העלד; נאכן ווערן געפייניגט און דערנידערט פון די אייגענע מאמע, אלע קינדער יארן האט מען אייך אזוי צעדרוקט, דערווארגן און דערנידערט, און היינט נאכן מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן און גיין אין די וועג פון התבודדות ותפילה, אמונה ושמחה - רעדט איר שיין, מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ צו איר. עס איז ארויס פון אייך די פארגאנגענהייט, (מען געדענקט עס נאך און עס טוט וויי, אבער עס איז נישטא מער די פיינטשאפט וכו') - דאס איז א מופת פון רבי'ן.


הונדערטער און טויזנטער ווייבלעך גייען צו טערעפי פאר דער זאך, עס פייניגט זיי וואס מען האט מיט זיי געטון, עס לאזט זיי נישט מנוחה, דאס לעבן גייט צוגרינד; מען פארברענגט רוב לעבן ביי טערעפי, סופאר"ט גרופ"ס וכדומה.


וואלט דאס נישט געווען א פריוואטע זאך - וואלט איר דאס געדארפט דערציילן ברבים פאר אלעמען, אלע זאלן וויסן אז עס איז דא א וועג זיך צו היילן, ארויסנעמען אלטע ווייטאג פון א מאמע, איינגעגעסענע פיין - דורך אמונה, דורך התבודדות ותפילה.


ווען מען נעמט אריין אמונה אין זיך - ווערט די לעבן אזוי זיס, מען ווייסט אז עס איז נישט דער און נישט יענער, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז ער אליינס; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס איז ער, אלעס איז א פארשטעלאכטס פונעם אייבערשטן. מיין טאטע, מיין מאמע, מיין שווער, מיין שוויגער, מיין מאן, מיינע קינדער - אלעס איז פונעם אייבערשטן. די לעבן ווערט גרינג, דער לעבן ווערט זיס.


דער אייבערשטער זאל אייך העלפן, אינעם זכות פון מצוות כיבוד אב ואם זאלט איר האבן נחת פון אייערע דורות, עס זאל זיך ציען ליכטיגע, ערליכע, אידישע דורות, קינדער און אייניקלעך וואס זענען געטריי דעם אייבערשטן. אויך זאל זיין ביי אייך אין שטוב א פלאץ פון שלום, פון שפירן דעם אייבערשטן.