בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#304 - טיטשערס וואס האבן ליב אידישקייט
צניעות, לערערין, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ואתחנן-נחמו, י"ד מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


נעכטן זאגט מיר די מנהלת מרת ... תחי' אז זי האפט איר וועט בלייבן טיטשער פאר די קליינע קינדער, ווייל איר זענט זייער א גוטע טיטשער, איר לייגט אריין אין די קינדער יראת שמים, א ליבשאפט צו צניעות, א ליבשאפט צו זיין א איד.


איך דארף אזעלכע טיטשערס וואס האבן ליב אידישקייט, איך דארף טיטשערס אין סקול וואס וועלן איבערגעבן פאר די קינדער א ליבשאפט צו צניעות; די עלטערן זאגן מיר אז זיי וואלטן נישט אזוי מקפיד געווען אויף צניעות ביי די קליינע קינדער, אבער די קינדער ווילן צניעות, די קינדער וויינען און זאגן: "מאמי, די קלייד איז נישט צניעות'דיג".


יישר כח פאר אייער איבערגעגעבענע ארבעט.

#303 - נישטא קיין שום תירוץ פאר א מלמד צו קומען שפעט אין חדר
מקוה, חינוך הילדים, מלמדים, גניבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת דברים, ו' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד המלמד ... נרו יאיר, קרית יואל


איך האב געהערט דיין מעסידזש.


גיין אין מקוה איז זייער א גרויסע זאך; ברסלב'ער חסידים זענען זייער מקפיד צו גיין אין מקוה יעדן טאג, ווייל דער הייליגער רבי האט זייער אסאך גערעדט פון דאס גרויסקייט פון מקוה, נאכמער דארפן מלמדים זייער מקפיד זיין אויף טבילה; מוהרא"ש זאגט אז מלמדים, שוחטים און סופרים דארפן נאכמער נזהר זיין אין דעם.


אוודאי דארף מען זיך מסדר זיין א סדר אויפצושטיין פרי גיין אין מקוה, דאווענען און עסן פת שחרית איידער מען גייט אין חדר, אבער אז מען איז פארשלאפן קען מען נישט לאזן די קינדער אויף הפקר חס ושלום. די קינדער קומען פאר אלעמען, נישטא קיין שום תירוץ צו קומען שפעט אין חדר. אז מען האלט נישט זמנים, מען קומט נישט צייטליך – איז דאס א מעוות לא יוכל לתקון, א זאך וואס מען קען נישט פאררעכטן (עיין שיחות הר"ן, סימן רמ).


ווען מען בא'גנב'עט א צווייטן, פון א שוה פרוטה ביז א מיליאן דאלער – קען מען דאס באצאלן, אבער אז מען קומט אין חדר שפעט, אדער מען קומט צייטליך און מען גייט אוועק, מען גייט שמועסן אדער מען איז עוסק אין אנדערע זאכן – איז מען אין די כלל פון אָרוּר עוֹשֶׂה מְלֶאכֶת ה' רְמִיָּה (עיין רמב"ם פרק ב' מהלכות תלמוד תורה, הלכה ד).


דעריבער, אז מען איז פארשלאפן לייגט מען אלעס אין די זייט און מען גייט צו די קינדער, שפעטער קען מען גיין אין מקוה וכו'.


איך האף אז אלע מלמדים זענען צייטליך אין חדר; איך וויל דו זאלסט מיר שרייבן אויב מלמדים קומען נישט צייטליך, וועל איך זיי פארשיקן.

#302 - נוץ די מעשה פון עצתו אמונה פאר קינדער, צו רעדן צו די קינדער פון קדושה
קדושה, חינוך הילדים, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מטות מסעי, כ"ח תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די קומענדיגע וואך זאלסטו לייגן אין די 'קינדער עצתו אמונה' די מעשה ווי אזוי דער רבי האט זיך געטראפן די נאכט פון זיין חתונה מיט זיין תלמיד רבי שמעון.


איך שרייב דיר די מעשה אויף א וועג ווי אזוי מען רעדט צו קינדער; איך לייג אריין אין די מעשה די גרויסקייט פון קדושה און פון זיך אכטונג געבן פון שלעכטע חברים, ווייל ווי דו ווייסט דאך איז א שווערע זאך ביי אסאך עלטערן צו רעדן קלאר צו די קינדער פון קדושה; רוב עלטערן רעדן נישט צו די קינדער פון זיך אכטונג געבן נישט צו לייגן די הענט ביים אות ברית קודש, מען זאגט נישט אן זיך אכטונג געבן פון מניוולים, און אז מען ווייסט נישט - קען מען אראפפאלן אין פוגם זיין בברית, מען איז פוגם ביסוד, און אז עס איז נישטא קיין יסוד גייט אלעס חרוב.


איך האף אז די עלטערן וואס ליינען פאר פאר די קינדער די וועכנטליכע מעשה פון "קינדער עצתו אמונה", וועלן האבן א פתח ווי אזוי צו רעדן צו די קינדער, אזוי וועלן זיי אויפוואקסן הייליג און ריין.


א גוטן טאג קינדער'לעך, מען גייט יעצט דערציילן די "קינדער עצתו אמונה"; אלע קינדער קומען צום טיש, אלע ווארטן שוין א גאנצע וואך מיט דורשט, ווען גייט טאטי און מאמי דערציילן די מעשה פון עצתו אמונה.


דער טאטע הייבט אן ליינען די "קינדער עצתו אמונה"; ער ווערט זייער ערנסט, ער זאגט פאר די קינדער: "די וואך דארפט איר זיך גוט צוהערן, עס איז א שיינע מעשה וואס מען קען זיך לערנען פון דעם זייער אסאך".


דער טאטע פרעגט: "קינדער, ווער ווייסט וואס איז די גרעסטע סכנה פאר'ן מענטש?" די קינדער ווילן הערן וואס, פון וואס דארפן מיר זיך היטן? וואס קען אונז לייגן אין א סכנה? דער טאטע זאגט: "איידער איך וועל אייך ענטפערן די ערשטע פראגע, וויל איך אייך פרעגן נאך א פראגע, ווער ווייסט וויפיל יאר איז געווען דער רבי ווען ער האט חתונה געהאט?" און דער טאטע הייבט אן דערציילן:


דער הייליגער רבי האט חתונה געהאט ווען ער איז געווען א קינד פון דרייצן יאר, ער האט חתונה געהאט יונג, בקדושה ובטהרה; גלייך נאך זיין בר מצוה איז ער געווארן א חתן און אביסל שפעטער איז געווען די חתונה, די כלה איז געווען א גרויסע צדקת, זי האט געהייסן סאשיא, א טאכטער פון רבי אפרים פון שטאט זאסלאב.


וויבאלד דער רבי איז געקומען צו פארן צו א נייע שטאט האט דער רבי געוואלט וויסן ווער פון די קינדער פון אוסיאטין זענען גוטע קינדער, דער רבי האט געוואלט האבן גוטע חברים, ערליכע חברים, ער האט זייער מורא געהאט פון זיך חבר'ן מיט קינדער וואס טוען עבירות, ווייל אויב מען חבר'ט זיך מיט קינדער וואס רעדן מיאוס'ע ווערטער, קען מען חס ושלום ווערן מיט געשלעפט מיט זיי, אזוי אויך איז דא קינדער וואס זיי באהאלטן זיך מיט אנדערע קינדער און זיי כאפן זיך אן דארט וואו דער אייבערשטער לאזט נישט (דער טאטע זאל געבן צו פארשטיין פאר די קינדער וואו דער אייבערשטער לאזט נישט לייגן די הענט), זיי מיינען מען קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, זיי ווייסן נישט אז עס איז מלא כל הארץ כבודו, דער אייבערשטער איז איבעראל.


דער רבי האט נישט געקענט די קינדער פון די שטאט אוסיאטין, האט דער רבי געזוכט צווישן די קינדער ווער עס איז ערליך און ווער נישט, ביז ער האט געטראפן א קינד מיט'ן נאמען שמעון, דער רבי לויפט צו אים און מאכט זיך כאילו ער וויל נישט זיין ערליך, עכט איז דער רבי שוין דעמאלט געווען א גרויסער צדיק, נאר ער האט געוואלט זען אויב שמעון וויל זיין ערליך, אויב שמעון וויל זיין גוט; האט ער זיך געמאכט ווי ער וויל נישט זיין גוט, דער אינגל שמעון פון אוסיאטין האט זיך זייער דערשראקן, ער האט געמיינט אז דער רבי איז נישט ערליך, ער האט גארנישט געענטפערט פאר'ן רבי'ן. ווען דער רבי האט געזען ווי ער מאכט זיך נישט וויסנדיג האט אים דער רבי געפרעגט: "דו ביסט נישט קיין מענטש? דו ווילסט נישט טון וואס אלע טוען?" רופט זיך אן שמעון: "איך בין א תם, איך האב ליב תמימות", דער רבי האט אויפגעלאכטן און געזאגט: "עס זעט אויס ווי מיר וועלן זיין נאנטע חברים". דער רבי האט אים גערופן אין א זייט און אים אויסגעזאגט דעם אמת, אז ער האט אים געוואלט אויספרובירן זען אויב ער איז ערליך, ער האט אים דערציילט אז די אנדערע קינדער זענען זייער ווייט פונעם אייבערשטן, זיי זענען פוגם און טוען עבירות רחמנא לצלן.


דער רבי האט גענומען זיין נייער ערליכער חבר שמעון און ארויס מיט אים אין פעלד, ער האט דארט מיט אים גערעדט ווי גוט עס איז צו דינען דעם אייבערשטן און ווי נאריש די וועלט איז, דער רבי האט אים געזאגט: "איך האב דאך היינט חתונה, דארף איך זיכער אנהייבן דינען דעם אייבערשטן"; שמעון האט זיך גוט צוגעהערט צו זיין נייער חבר – דער הייליגער רבי, און ער איז געווארן א גרויסער צדיק, אן ערליכער איד.


טייערע קינדער, אויב א חבר נעמט דיר אין א שטילע פלאץ און ער וויל דיר אנכאפן אויף א פלאץ וואו דער אייבערשטער לאזט נישט - זאלסטו אוועק לויפן פון אים! אויב איינער וויל דיר אנרירן ביים אות ברית קודש - זאלסטו שרייען: "גיוואלד! ראטעוועט!" זאלסט נישט מורא האבן צו שרייען, ווייל אויב דו וועסט זיך לאזן וועט זיין זייער ביטער. נעם א גוטער חבר מיט וועם צו שפילן, לויפן, טאנצן און שפרינגען. קינדער וואס רעדן איידל, מיט זיי דארף מען זיך חבר'ן; דעמאלט וועט איר אלע אויסוואקסן גרויסע צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#301 - אלע קינדער פון קלאס דארפן באקומען גוטע ווערטער
קאמפלימענטס, קדושה, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד המלמד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט די זכי' צו זיין א מלמד פאר קינדער - תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא, וואס אויף זייער תורה שטייט די וועלט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מדרש איכה, פתיחתא ב): "מָאן אִינוּן נְטוּרֵי קַרְתָּא, אֵלּוּ סוֹפְרִים וּמְשַׁנִּים, שֶׁהֵם הוֹגִים וּמְשַׁנִּים וּמְשַׁמְרִין אֶת הַתּוֹרָה בַּיוֹם וּבַלַּיְלָה", ווער זענען די וואס היטן אפ די שטאט פון שלעכטס? די מלמדים וואס לערנען תורה מיט קינדער, זיי היטן אפ די שטאט פון אלעם שלעכטס.


אויף דיין פראגע וכו'; קוקן אויף בא'חנ'טע קינדער איז נישט קיין תאוה, חן ווייזט אויף א ריינע נשמה. א בא'חנ'טער מענטש האט א ליכטיגע נשמה, עס איז דא וואו די ברכה זאל חל זיין; אדרבה, לייג אריין אסאך אין דעם קינד.


געב אבער אכטונג אז אלע קינדער זאלן באקומען גוטע ווערטער; עס קען פאסירן ביי מלמדים מען זאל זיך נישט כאפן, מען געבט גוטע ווערטער פאר די בא'חנ'טע קינדער און מען פארזעט די אנדערע. אזוי אויך קען מען פארזען ווען א קינד קומט שפעט; אויב האט דער קינד חן באקומט ער נישט קיין פסק, און די אנדערע - טשעפעט מען און מען שפעט פון זיי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#300 - מ'דארף אויסלערנען פאר קינדער ווי אזוי זיך צו פירן
קינדער, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישטא קיין כלל אין דעם, דאס ווענדט זיך אין דיין ווייב; אז זי וויל שוין אויפהערן זייגן קען זי אויפהערן און געבן באטלעך, אדער קען זי מאכן ביידע אינאיינעם.


אז דאס קינד האט שוין א ציין און עס טוט וויי וכו'; דאס איז א זאך וואס מען קען אויסלערנען. ווען דאס קינד געבט א בייס געבט מען א פאטש, מען זאגט: "מען טאר נישט בייסן", אזוי טוט מען איינמאל, צוויי מאל - ביז דאס קינד לערנט זיך אויס נישט צו בייסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#299 - דיינע קינדער זאלן נישט רעדן פון ברסלב אינעם מוסד
חינוך הילדים, מוסדות, מחלוקת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס דארף דיין טאכטער זאגן אז זי הערט די האטליין? וואס פעלט אויס זי זאל דאס דערציילן פאר אנדערע, וואס דארף זי דערציילן פאר די חבר'טעס פון ברסלב?!


פאר'ן מוסד גייט נישט אן אז דיינע קינדער הערן די שיעורים און לעבן פון רבי'ן, זיי קענען זיך נישט מישן אין דעם און זיי ווילן נישט האבן מיט דעם, זיי ווילן אבער נישט אז עס זאל ווערן א גערודער ביי זיי, ווען אנדערע קינדער וואס זייערע עלטערן זענען נישט ברסלב וועלן אהיים קומען און זאגן פאר די עלטערן אז זיי דארפן ברסלב'ע שידוכים.


גיי דו אריבער צו די הנהלה, זאג זיי אז דיינע קינדער וועלן נישט רעדן צו אנדערע פון רבי'ן, זיי וועלן פאלגן די לערערינס, זיי וועלן מיט האלטן די שיעורים, וועסטו זען אז זיי וועלן דיר נישט מאכן קיין פראבלעמען. לערן אויס דיינע קינדער זיי זאלן זיך נישט רייצן מיט אנדערע, נישט רעדן פון ברסלב, אזוי וועסטו נישט האבן קיין פראבלעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#298 - הפצה טאר נישט גיין אויפ'ן חשבון פון די ווייב און קינדער
קינדער, חינוך הילדים, שלום בית, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מטות-מסעי, כ"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


הפצה איז זייער א גרויסע זאך, אבער עס קען נישט גיין אויפ'ן חשבון פון די ווייב; אז דיין ווייב וויל דו זאלסט זיין אין שטוב ליל שישי, איר העלפן אנגרייטן דעם שבת - זאלסטו בלייבן אין שטוב. אז זי וויל דו זאלסט בלייבן ערב שבת אין שטוב העלפן מיט די קינדער - זאלסטו בלייבן אין שטוב העלפן אריינברענגען דעם שבת; מען קען גיין הפצה, אבער נישט אויפ'ן חשבון פון די ווייב.


יעצט אז דו האסט קליינע קינדער אין שטוב - דארפסטו אכטונג געבן ווען דו גייסט הפצה און וויפיל דו גייסט הפצה; דו קענסט נישט קוקן אויף די גרויסע מפיצים וואס גייען א גאנצן טאג און א גאנצע נאכט הפצה, זיי האלטן שפעטער אין לעבן ווי דו, זיי דארפן נישט זיין אין שטוב ערב שבת, נישטא פאר זיי קיין ארבעט, אבער אז מען האט קינדער אין שטוב דארף מען אהיים קומען צייטליך, מען דארף נעמען די קינדער אין מקוה, מען דארף אכטונג געבן אויף די קינדער און אריינברענגען דעם שבת מיט שמחה און פרייד.


נישט לאנג צוריק איז געקומען צו מיר א פרוי און מיר געפרעגט ביז וויפיל איז די שיעור פון הפצה? זי זאגט אז איר מאן גייט א גאנץ ליל שישי הפצה, פרייטאג גייט ער אויך הפצה ביז'ן זמן הדלקת הנרות, און א גאנץ שבת שלאפט ער; זי דארף אליינס מאכן די סעודות שבת, דער מאן שלאפט איין ביים טיש גלייך נאכן עסן די פיש, זי דארף זיך פארען מיט די קינדער, אזוי גייט עס א גאנץ שבת; זי פרעגט מיר ביז וויפיל איר מאן איז מחויב צו גיין הפצה? זי איז געקומען אינאיינעם מיט איר מאן, איך האב אים געזאגט וואס מוהרא"ש זאגט, אז הפצה קען נישט גיין אויפ'ן חשבון פון די קינדער; הפצה איז זייער הייליג און זייער טייער, אבער חינוך הבנים והבנות איז נאך טייערער, מיר ווייסן אז דער הייליגער רבי נתן האט זייער מקפיד געווען צו זאגן תיקון חצות יעדע נאכט, דאס איז געווען ביי אים פון די גרעסטע זאכן, דאך האט ער געזאגט אז ער לייגט זיך נישט אראפ פרי שלאפן ווייל ער וויל מחנך זיין די קינדער. ער פלעגט זיי אפווארטן פון חדר כדי צו ליינען מיט זיי קריאת שמע און זיי מחנך זיין צו מאכן ברכות.


גיי הפצה; לאז נישט אפ די הפצה, אבער אז דיין ווייב דארף דיר אין שטוב אנגרייטן דעם שבת - זאלסטו אלעס לייגן אין דער זייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


 

#297 - זאלסט זיין געבענטשט פאר דיין געטרייע ארבעט מיט די קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, קעמפ, קידוש ה'

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בלק, י"ד תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זאלסט זיין געבענטשט מיט אלע ברכות פאר דיין געטרייע ארבעט וואס דו טוסט מיט אונזערע קינדער, דו מאכסט א קידוש השם.


איך הער שוין צוריק גרוסן פון די משפחות וואס געפונען זיך דארט וואו איר זענט דעם זומער. זיי זענען געווען אזוי דערשראקן ווען זיי האבן געהערט אז די ברסלב'ער חדר קומט אהין אויפ'ן זומער, פון די אלע לשון הרע'ס וואס מען רעדט אויף אונז; יעצט שטייען זיי און שטוינען פון די איידלקייט און ערליכקייט פון די קינדער, בעיקר ווי די קינדער פירן זיך דערוואקסן.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות ווייטער ממשיך צו זיין מיט די עבודת הקודש.


זיי מיר מודיע ווען איך זאל קומען צו די קינדער, איך וויל קומען איינמאל א וואך צו זיי.

#296 - מעשיות פאר קינדער
קינדער, חינוך הילדים, הפצה, הדפסה, סיפורי צדיקים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


אשריך ואשרי חלקיך אז דו ביסט עוסק אין אזא הייליגע ארבעט, דו ביסט מסדר אזוי שיין די בריוו פון ספר איש אמונות, דו ביסט דאס מגיה זייער גוט, מען טרעפט נישט קיין טעותים.


דא האסטו א מעשה פאר 'עצתו אמונה פאר קינדער':


קינדער, ווער ווייסט ווי אזוי מען ווערט א צדיק?


די קינדער שרייען אלע: "אז מ'רעדט צום אייבערשטן!"


זייער גוט, אז מען רעדט צום אייבערשטן ווערט מען א גרויסער צדיק, אזוי האט דער הייליגער רבי געזאגט, ער האט זוכה געווען צו ווערן א גרויסער צדיק ווייל ער האט אסאך גערעדט צום אייבערשטן. פון ווען ער איז געווען א קליין קינד, האט ער זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן, ביז ער איז געווארן א גרויסער צדיק.


דער רבי האט דערציילט, ווען ער איז געווען א קליין קינד האט ער זייער שטארק געוואלט שפירן א טעם אין שבת קודש, פרייטאג נאכמיטאג איז ער געגאנגען זיך טובל'ען אין מקוה לכבוד שבת קודש און ער איז געגאנגען אין שול, ער האט געוואלט עפעס טון כדי זוכה זיין צו שפירן א טעם אין שבת. איינמאל האט דער רבי געזען א איד זאגן שיר השירים ביי זיין שטענדער, דער רבי האט געטראכט 'איך וויל אויך שפירן א טעם אזוי ווי דער איד וואס זאגט שיר השירים אזוי בא'טעמ'ט', האט ער זיך אריינגעזעצט אינעם שטענדער, דער איד האט זיך נישט וויסנדיג געמאכט, ער האט נישט געטראכט אז דאס איז מאדנע, וואס זיצט א קינד אינעם שטענדער? ער האט געטראכט אז דאס איז די וועג פון קליינע קינדער, זיי שפילן זיך, זיי טוען אינטערעסאנטע זאכן.


אבער דער רבי האט דאס נישט געטון אלץ נארישע קינדערישע זאכן, דער רבי איז געזיצן אינעם שטענדער און געוויינט, ער האט געוויינט: "הייליגער באשעפער, איך וויל אויך שפירן א טעם אינעם שבת, הייליגער באשעפער, איך וויל זיין א צדיק", דער רבי איז דארט געזיצן א לאנגע צייט.


דער איד האט פארגעסן אז דער רבי זיצט דארט, ביז ווען עס איז שוין געווארן שפעט ביינאכט, דעמאלט איז דער רבי ארויסגעקומען, און דער רבי האט געשפירט ווי ער זעט א גרויסע ליכטיגקייט פון זיצן אזוי לאנג אין די טונקל.


אלע קינדער וואס וועלן טון וואס דער רבי האט געטון, איר וועט גיין אין א שטילע פלאץ בעטן דעם אייבערשטן, וועלן אלע ווערן גרויסע צדיקים.


שטארק זיך מיט דיין ארבעט, זיי נישט קיין מסתפק במיעוט, ווער נישט זאט; טראכט אלץ 'וואס נאך קען מען טון מיט די ליכטיגע עצות פון רבי'ן, עס זאל אריינגיין אין די וועלט?' נעם צוזאמען אלע מעשיות פאר קינדער און געב ארויס א באזונדערע ספר מעשיות פאר קינדער, דאס וועט זיין א גרויסע זאך; די מפיצים וועלן דאס טיילן ביי די הייזער, מענטשן וועלן דאס כאפן.

#295 - מען דארף וויסן ווי אזוי צו כאפן די הערצער פון די קינדער
חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


מלמדות איז א 'חכמה ואינה מלאכה', מען דארף וויסן ווי אזוי צו כאפן די הערצער פון די קינדער – זיי זאלן פאלגן און טון וואס מען דארף.


בנוגע די צוויי קינדער וואס זיי האבן דיר געשטערט און נישט געפאלגט; איך ווייס נישט וואס איז פשט, ווייל די צוויי בחורים זענען א גאנץ יאר אזוי ליכטיג און טייער; זיי פאלגן, עס איז נישטא קיין ארבעט מיט זיי.


עס קען זיין זיי זוכן א שמייכל פון זייער נייער מלמד, א גוט ווארט, אביסל אויפמערקזאמקייט וכדומה; זאלסטו מיט חכמה געבן פאר אלע קינדער פריוואט ווארעמקייט, בפרט פאר הבחור ... נרו יאיר. ער האט שוין געהאט פיר מאמעס, פרוביר צו טראכטן ווי זיין הערצעלע איז צעריסן, יעצט האט זיך זיין טאטע גע'גט צום פערטן מאל. ער איז א טייער קינד, א שטיק גוטס; ער שטערט דיר בשעת'ן לערנען נאר ווייל ער וויל דיין גוט ווארט, דיין שמייכל.


איך בעט דיר און איך פארלאנג פון דיר זאלסט נוצן חכמה, נישט ארבעטן שווער.

#294 - עס איז טאקע שווערע ארבעט מיט קינדער, אבער עס איז אלץ כדאי
חינוך הילדים, מלמדים, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בלק, י"ג תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד בקעמפ היכל הקודש ברסלב


די גוטע גרוסן הייבן אן קומען, די עלטערן זאגן אז זיי הערן פון די קול פון זייערע קינדער ווען זיי רופן אהיים – ווי צופרידן זיי זענען.


שטארק זיך אין די הייליגע ארבעט, עס איז טאקע שווערע ארבעט מיט קינדער, אבער עס איז אלץ כדאי, עס צאלט זיך אויס, די ארבעט גייט נישט לאיבוד. וואס וואלסטו געטון ווען דו ארבעטסט אין בויען הייזער? יעצט בויסטו אידישע שטובער, בויסט אויף אן ארמיי פאר'ן אייבערשטן.


איך וויל זייער שטארק קומען צו ענק לכל הפחות איינמאל א וואך, לאז מיר וויסן ווען עס איז א גוטע צייט, ווען עס איז געאייגנט צו קומען רעדן צו די קינדער.

#293 - געסט וואס קומען, איז א מתנה פון אייבערשטן
חברים, חינוך הילדים, שטעטל, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת בלק, י"ב תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


עס דארף אייך נישט שטערן אז אנדערע משפחות קומען זיצן ביי אייך אין גארטן, איר דארפט זיך פרייען אז מען קומט צו אייך אין חצר, כל זמן מען רעדט שיינע זאכן, מען רעדט פון רבי'ן, מען רעדט פון סתם זאכן – דארף אייך דאס נישט אנגיין, עס וועט נאר צוגעבן פאר אייערע קינדער.


קינדער דארפן שכנים און חברים מיט וועם צו שפילן, טאנצן און שפרינגען, און אין שטעטל קומט צו נאך זאכן, שפילן מיט זאמד, גרובן גריבער וכו' וכו'.


דער הייליגער זוהר זאגט (פרשת וירא, קד.) ווען עס קומען אין שטוב געסט, איז דאס א סימן פונעם אייבערשטן אז דער אייבערשטער האט ליב דעם מענטש. מוהרא"ש זאגט, ווען עס קומט צו גיין א גאסט, דארף מען אנהייבן טאנצן: 'דער אייבערשטער האט מיר ליב; איך זע דאך אז עס איז מיר געקומען א גאסט', אזוי זאלט איר טראכטן ווען עס קומען צו גיין אנשי שלומינו, מען ווייזט אייך פון הימל ווי חשוב איר זענט.


געדענקט, אונזער זאך איז וואס רבי שמעון בר יוחאי האט געזאגט (נשא קכח.): "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא מִילְתָא", אנ"ן איז ראשי תיבות א'נשי נ'חל נ'ובע, מיר זענען מצליח נאר ווייל עס איז דא ליבשאפט.

#292 - כאפ א טענצל אינדערהיים, וועלן די קינדער קומען צו לויפן
קינדער, שמחה, חינוך הילדים, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


ביי אונז איז דער מנהג צו טאנצן יעדן טאג; מיר טאנצן נאכן דאווענען, מיר טאנצן ווען מיר דערמאנען זיך פון רבי'ן, אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן. בפרט אין שטוב, ווען מען קומט אהיים צו די קינדער טאנצט מען מיט די קינדער.


איך טראכט דו זאלסט איינפירן דעם גוטן מנהג ביי דיר אין שטוב; ווען דו קומסט אהיים נאך א טאג פון שווערע ארבעט, נאך א טאג וואס עס איז אריבער וואס איז אריבער וכו' וכו' – זאלסטו אנצינדן לעבעדיגע מוזיק (חוץ שבת און יום טוב) און גיין א טענצל.


אז דו וועסט טאנצן וועלן דיינע קינדער קומען צו לויפן, די נאטור פון קליינע קינדער איז צו זיין פרייליך, זיי ציען צו שמחה; זיי וועלן קומען צו לויפן, זיי וועלן נישט וועלן ענדיגן צו טאנצן, אזוי וועלן אלע ווייטאג אוועק גיין.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כד) אז שמחה איז א היילונג פאר אלע קרענק און ווייטאג.

#291 - לאזן מאכן א מנין נאר אויב מ'דאווענט ערנסט
חינוך הילדים, מוסדות, חסידות ברסלב, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חקת, ג' תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... מלמד היכל הקודש קרית יואל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך אין דיין הייליגע ארבעט, סיי מיט די קליינע קינדער אין חדר; לייג אריין אין זיי יראת שמים, און סיי שבת מיט די אינגעלייט און בחורים.


איך באקום כסדר גוטע גריסן פון אונזער שול אין קרית יואל - שכונת עצי תמרים, בחורים און אינגעלייט זענען זיך מחי' שבת מיט דיינע דיבורים, די פשוט'ע ווערטער וואס דו לערנסט - דאס איז זיי ווי לופט צו אטעמען, זיי ווארטן א גאנצע וואך פאר די חיזוק.


בנוגע דיין פראגע וואס צו טון מיט די אינגעלייט וואס ווילן מאכן א מנין ביי אונז שבת נאכמיטאג צוועלף אזייגער, מען האט זיי פארשיקט פון אנדערע שולן קומען זיי צו דיר וכו'; אויב איז דאס אינגעלייט וואס ווילן דאווענען ערנסט, זיי רעדן נישט ביים דאווענען און זענען נישט משנה ביים דאווענען וכו', די איינציגסטע זאך איז, זיי ווילן מאכן א שפעטע מנין - קענסטו זיי לאזן דאווענען ביי אונז אין שול, אבער אויב איז דאס אינגעלייט וואס זוכן נייע וועגן וכו', זיי זוכן א פלאץ וואו צו שפעטן וכו', זיי דאווענען נישט, זיי זוכן פשוט א פלאץ וואו זיך צאמצוקומען - זאלסטו זיי פארטרייבן, ווייל מיר וועלן נאר ליידן פון דעם, מען וועט נאך רעדן אויף אונז, מען וועט זאגן 'דאס זענען ברסלב'ער'.


בנוגע די קליינע קינדער וואס קומען אנגעטון קורץ; קליינע קינדער קענען קומען זומער מיט קורצע הויזן און קורצע ערמל.


איך וויל מיט דיר זיצן אין די קומענדיגע וואכן אויסשטעלן די סדר פאר קומענדיגע יאר שנת תשפ"ב - ת'הי ש'נת פ'אר ב'רסלב - הבא עלינו לטובה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#290 - די מיידלעך און די עלטערן זענען זייער צופרידן פון אייער ארבעט
חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


די חשוב'ע טיטשער ... תחי'


אלע זאגן אויף אייך אז איר זענט זייער א גוטע טיטשער, די מיידלעך און די עלטערן זענען זייער צופרידן; א גרויסן יישר כח.


אין דעם זכות זאלט איר בקרוב טרעפן אייער זיווג.

#289 - די קינדער קומען אהיים פון חדר אנגעפילט מיט אמונה
חינוך הילדים, אמונה, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית יואל


נישטא קיין ווערטער ארויסצוברענגען דאס גרויסקייט פון זיין א מלמד פאר תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא.


מיר באקומען אזעלכע גוטע גרוסן אויף די חדר אין קרית יואל, מאנרא; די קינדער קומען אהיים אנגעפילט מיט אמונה, ווער עס זעט די קינדער קען אביסל פארשטיין וואס די הייליגע חכמים זאגן (ירושלמי סוטה ה, ד), ביי קריעת ים סוף האבן די קליינע קינדער, די זייגעדיגע קינדער געוויזן מיט די פינגער (שמות טו, ב): "זֶה אֵלִי וְאַנְוֵהוּ"; ביי דיר אין כתה הערשט אזא גילוי אלקות, די פיצלעך שרייען: "אייבערשטער, אייבערשטער!"


מיר דארפן זיך צאמזעצן זומער צו זען די פלענער פאר שנת תשפ"ב.

#288 - די קינדער ווערן אנגעזאפט מיט אמונה און גוטע מידות
חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די מנהלת מרת ... תחי'


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט קענען ווייטער מחנך זיין אונזערע קינדער, איר זאלט מצליח זיין זומער מיט די קינדער, זיי אנפילן מיט גוטע מידות און יראת שמים.


יעדן טאג ווערן די קינדער מער און מער אנגעזאפט מיט אמונה און גוטע מידות.


יישר כח.

#287 - א מחי' צניעות, א מחי' שבת
חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


עלטערן האלטן מיר אין איין שרייבן פון זייערע טעכטער ווי זיי קומען אהיים אזוי פרייליך און ווי זיי ווארטן צו גיין אין סקול מיט אזא שמחה.


זיי זינגען ניגונים פון אמונה, זיי זינגען "אה מחי' צניעות, אה מחי' שבת"; דאס איז אלעס די פירות פון אייער ארבעט פון א גאנץ יאר.


א גרוס פון אייער מאן ... נרו יאיר, איך פריי זיך זייער יעדעס מאל איך טרעף אים.

#286 - תלמידות בית פיגא וועלן גיין אנגעטון איידל און שיין
צניעות, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח; איך האף איר וועט מיר העלפן קומענדיגע יאר אין סקול.


א גרוס פון אייער מאן; ער לערנט זייער פלייסיג און ער פירט זיך מיט יראת שמים.


אייער אנטון איז זייער איידל און זייער שיין; איך בין זיכער אז אלע קינדער פון סקול קוקן אנדערש אויף צניעות ווען מען זעט אייך, מען קוקט אויף א טיכל ווי א שיינע זאך, נישט ווי א יאנטשי זאך.


דאס איז מיין חלום, אז תלמידות בית פיגא וועלן גיין אנגעטון איידל און שיין.

#285 - גיי מיט די קינדער התבודדות
חינוך הילדים, מלמדים, הפצה, ריינקייט, התבודדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


גיי מיט די קינדער התבודדות.


מאך זיך א סדר צו גיין מיט די קינדער הפצה.


אויך זאלסטו מיר שרייבן די נעמען פון די קינדער, ווער עס העלפט רייניגן די שול.

#284 - די חינוך וואס מ'לייגט אריין אין די פיצלעך קינדער
חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


דער באס מלמד דערציילט מיר, ער האט אונטערגעהערט א שמועס פון צוויי קליינע פיר יעריגע קינדער אויפ'ן באס, איינער זאגט דעם צווייטן: "קום קוקן אויפ'ן הימל, ווייל דער רבי זאגט אז מען קוקט אויפ'ן הימל באקומט מען אמונה".


איך בין זייער נתעורר געווארן פון דעם, וואס פאר א חינוך דו לייגסט אריין אין די פיצלעך קינדער; זיי זאלן קוקן אויפ'ן הימל, זיי זאלן רעדן פונעם אייבערשטן, פון אמונה.


שטארק זיך, זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט.


זומער וועלן זיין מער קינדער, עס קומען אסאך משפחות פון שטאט; זאלסטו ארבעטן אינאיינעם מיט ...

#283 - צניעות איז נישט יאנטשי; עס איז שיין, רייך און הערליך
צניעות, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר אייער געטרייע ארבעט אין סקול.


א גרוס פון אייער מאן ... נרו יאיר; ער איז א טייערער אינגערמאן, ער לערנט זייער פלייסיג און פירט זיך מיט גרויס יראת שמים.


איר מאכט א קידוש השם מיט אייער שיינע אנטון; אלע וועלן אייך נאכמאכן, ווייל איר ווייזט אז צניעות איז נישט יאנטשי, עס איז שיין, רייך און הערליך.

#282 - אז ס'איז פרייליך אין קלאס, איז נישטא קיין פראבלעמען
שמחה, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר'ן העלפן די סקול אזוי געטריי, די עלטערן זענען זייער צופרידן פון אייער איבערגעגעבענע ארבעט.


דער עיקר זאלט איר זען עס זאל זיין שמחה אין קלאס, א פרייליכע אטמאספער; אז עס איז דא שמחה - איז נישטא קיין פראבלעמען.


געבט גוטע ווערטער פאר יעדע איינציגסטע קינד, בפרט פאר די וואס זענען מיט די רינעדיגע נאז; זיי באקומען געווענליך נישט קיין גוטע ווערטער, זאלט איר זיי געבן גוטע ווערטער.

#281 - א מלמד דארף אהיים גיין שלאפן און זיין גוט אויסגערוט
חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


... חזק ואמץ אין דיין הייליגע ארבעט.


איך וויל מיטהאלטן וואס טוט זיך אין חדר, דו דערציילסט מיר מער נישט; איך וויל דו זאלסט מיר שרייבן לכל הפחות איינמאל א וואך אלע פרטים וואס טוט זיך ביי דיר אין כתה, און אויך וואס דו זעסט ביי די אנדערע קינדער.


איך בעט דיר זייער און איך ווארן דיר, בלייב נישט ביינאכט אין שול שמועסן; דו ביסט א מלמד, דארפסטו אהיים גיין שלאפן, זיין גוט אויסגערוט.

#280 - זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר
שמחה, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב באקומען א שיינע גרוס אויף דיר. פאריגע וואך האסטו גענומען די קינדער ליינען קריאת שמע ביים וואכטנאכט למשפחת ... שיחיו, זיי דערציילן ווי שיין דו האסט געליינט קריאת שמע מיט די קינדער, נאכדעם האסטו געזינגען ניגוני אמונה און צוזאמען געבעטן דעם אייבערשטן ווארעמע תפילות; די משפחה זענען ארויס פון התפעלות.


שטארק זיך ווייטער מיט דיין הייליגע ארבעט; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א מלמד, א געדולדיגער מלמד, א פרייליכער מלמד. לייג אריין אין די קינדער שמחה; זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר, מען זאל זינגען, טאנצן און שפרינגען: "אה מחי' קאפל! אה מחי' ציצית! אה מחי' פיאות! אה מחי' מזוזה!" די קליינע קינדער זאלן ארייננעמען די מצוות אין זיך מיט שמחה.


איך האב דיר געגעבן א מתנה, דעם ספר תיקוני זוהר; זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תיקונים, דאס רייניגט די נשמה פון אלע פלעקן, עס ברענגט טהרה.