בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#7511 - ארויסהעלפן מיט'ן יערליכן קאמפיין
התחזקות, חלישות הדעת, קאמפיין

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת דברים, ג' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


גיי נישט אוועק פון רבי'ן, אפילו וכו'; און אפילו מען וועט דיר האקן אין קאפ מיט א דראנג, זאלסטו שרייען קולי קולות: "איך גיי נישט אוועק פון רבי'ן!"


אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר ר' ליפא; די מעשה גייט אזוי, ר' ליפא איז געווען א גרויסער סוחר און אן ערליכער איד, איינמאל איז ער געפארן צום יריד מאכן זיינע געשעפטן, און ער האט געטראכט אז ערשט וועט ער גיין צום רבי'ן נעמען א ברכה. מוצאי שבת נאכן זמן ביי שלש סעודות האט אים שוין די הויט געברענט אז דער רבי זאל שוין ענדיגן די תורה, כדי ער זאל שוין קענען פארן צום יריד פארדינען געלט, און אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דאך אלעס געזען, האט ער אים מרמז געווען אינמיטן די תורה אז עס שטייט אין תיקוני זוהר (תיקון ג' מהתיקונים האחרונים): "חייכת בהון בעותרא בהאי עלמא, ולבתר קטילת בהון", געלט לאכט צום מענטש אין די יונגע יארן און שפעטער הרג'עט עס דעם מענטש; דער רבי האט געוואלט מיט דעם מרמז זיין פאר ר' ליפא ער זאל נישט נאכלויפן די געלט וואס וועט אים ביים סוף הרג'נען, ר' ליפא האט זיך פון דעם באליידיגט און איז אוועק פון רבי'ן, ער איז מער נישט געקומען.


יארן שפעטער האט אים רבי נתן געטראפן, און אים געפרעגט: "ליפא, וואו ביסטו, עמנו הייתם? פארוואס ביסטו אוועק געגעגאנגען פון רבי'ן" האט אים ר' ליפא געזאגט: "דער רבי האט מיך פארשעמט", מיינענדיג די תורה וואס דער רבי האט דעמאלט געזאגט און אים מרמז געווען אין די תורה, זאגט אים רבי נתן: "ליפא! פון אזא רבי'ן גייט מען אוועק? זאל דער רבי נעמען א 'דראנג' (א דיקע האלץ) און מיר האקן און שלאגן וועל איך אויך נישט אוועק גיין"; פון דעם זעט מען אז א מענטש דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן ער זאל נישט אוועק גיין פונעם הייליגן רבי'ן וועגן א חלישות הדעת וכדומה.


איך וויל זייער די יאר זאלסטו מיר אויך העלפן מיט די קאמפיין, איך האב פאר דיר א קליינע מתנה פאר הכרת הטוב פארן העלפן פאריאר, איך וויל דיר עס איבער געבן פערזענליך זונטאג פרשת עקב, אז דו קענסט ארויפקומען צו מיר אין שטוב. איך קוק ארויס די איין מאל א יאר וואס אנשי שלומינו גייען נאך געלט און בעטן נדבות פון באקאנטע, אזוי קען איך ווייטער בויען אונזערע שיינע מוסדות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7510 - די הלכות פון די ניין טעג
הלכה, מעביר סדרה, ניין טעג

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די וואך הויבן מיר אן ספר דברים, משנה תורה. וויל איך דיר בעטן זאלסט לערנען יעדן טאג אביסל פון די פרשת השבוע, חומש רש"י מיט תרגום איינגעטיילט לויט די וואך.


מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן צדיק רבי יששכר דוב מבעלזא זכותו יגן עלינו: "א טאג וואס מען לערנט חומש מיט רש"י, איז מען פארזיכערט אז אין דעם טאג וועט מען נישט זינדיגן"; אז מען לערנט חומש רש"י איז מען צוגעבינדן צום אייבערשטן.


וויפיל האט מוהרא"ש גערעדט צו אונז פון לערנען יעדן טאג חומש רש"י מיטן תרגום פון די פרשה, מוהרא"ש פלעגט אסאך דערציילן אז דער קדושת יום טוב זכותו יגן עלינו האט אמאל געשיקט זיינע צוויי קינדער דער הייליגער עצי חיים און דעם הייליגן סאטמער רבי זכותם יגן עלינו ווען זיי זענען נאך געווען גאר קליין, זיי זאלן גיין נעמען א ברכה פון דעם הייליגן צדיק רבי מרדכי'לע מנאדבורנא זכותו יגן עלינו. רבי מרדכי'לע האט זיי געבענטשט און זיי געזאגט די ווערטער: "קינדערלעך, פילעוועט זיך אין חומש רש"י (לערנט אסאך חומש רש"י), ווייל איך האב געקענט גרויסע גאונים וואס האבן נישט געוואוסט וואו דער אייבערשטער וואוינט ווייל זיי האבן נישט געלערנט חומש רש"י".


היט די הלכות פון די ניין טעג, נישטא קיין פלייש די וואך; מיר פירן זיך אז אפילו מיט א סיום עסן מיר נישט קיין פלייש, מוהרא"ש זאגט מען זאל זען צו מאכן יעדן טאג סיומים, וואס מער לערנען און ענדיגן מסכתות, אבער פלייש זאל מען נישט עסן אין די ניין טעג, "כדאי הוא בית אלקינו - עס איז ווערד דער חורבן בית המקדש - אז מען זאל טרויערן און נישט עסן פלייש", נישטא קיין טרינקען וויין (א גאנץ יאר טרינקען מיר נישט קיין וויין, א ברסלב'ער חסיד טרינקט נישט, א ברסלב'ער חסיד טרינקט נאר אונגארישע וויין, דאס מיינט מען די יין המשומר לצדיקים, די תורות און התחזקות פון הייליגן רבי'ן).


די וואך טאר מען זיך נישט באדן לשם תענוג, דאס מיינט זיך באדן פאר הנאה, שווימען, זיצן אין א ווארעמע וואנע, גיין אין שוויץ; ווייל די טעג טרויערן מיר אויפן חורבן בית המקדש, (די אינגעלייט וואס ארבעטן אין די היצן, זיי שוויצן און עס גייט א גערוך פון זיי, און אזוי אויך בחורים וואס שפרינגען און טאנצן, זיי שוויצן און עס גייט א גערוך וכו' - אין אזא פאל מעג מען זיך אביסל ארום וואשן און אראפנעמען די גערוך און שווייס. אזוי אויך פרויען און מיידלעך מוזן זיך וואשן).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7509 - קומען העלפן ביי די מוסד
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך וויל אייך בעטן, אפשר ווילט איר קומען העלפן ביי די מוסד, מיר דארפן האבן א פרוי וואס זאל אנפירן די פראגראם פאר די קליינע קינדער, אז אלעס זאל זיין לויט ווי די געזעץ פארלאנגט און זיך פירן לויט די אנווייזונגען פון די מנהלת תחי', מיר טראכטן אז איר וואלט געווען זייער פאסיג פאר דעם.


פארגעס נישט, דאס איז נישט סתם אבי אן ארבעט, דאס איז דעם רבינ'ס מוסדות, מוסדות וואס זענען געבויט אויף מחנך זיין דורות פארן אייבערשטן, מחנך זיין די קינדער זאלן לעבן מיט א ליבשאפט צום אייבערשטן.


איך וועל אייך זייער מכיר טובה זיין אז איר וועט אננעמען דעם אמט, אזוי וועט עס זיין גוט אוועק געשטעלט, און די מוסד וועט מרוויח זיין, און קענען באצאלן די איינגעשטעלטע אין צייט.


א גרויסן יישר כח.

#7508 - זיך פירן בצניעות, וועלן די קינדער שלאפן רואיג
צניעות, מאוויס, אידישע שטוב, חלומות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


דאס וואס אייערע קינדער גייען אריבער שרעקעדיגע חלומות וכו'; דאס ווייזט מען אייך פון הימל אז מען דארף זיך פירן בצניעות אין שטוב. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות חלום, סימן ג): "הַצָּנוּעַ בְּבֵית הַכִּסֵּא", דער וואס פירט זיך איידל, אפילו אין בית הכסא, "חֲלוֹמוֹתָיו מְיֻשָּׁבִין עָלָיו", האט ער רואיגע חלומות; ווייל דער וואס פירט זיך איידל, דער איז אפגעהיטן פון די שדים וואס קומען אין חלום דערשרעקן.


מאכט זיך א חשבון הנפש, מען זאל זיך פירן איידל אין שטוב, גיין אנגעטון איידל, און ווארפט ארויס די עקלדיגע מאוויס, די מאוויס פילן אן די שטוב מיט שדים, קליפות און רוחות רעות; וועלן אלע קינדער שלאפן רואיג, קיינער וועט נישט ליידן פון די מזיקים.

#7507 - פעלזן פעסט צו דאווענען מיט מנין
בחור, שידוכים, התחזקות, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך ארבעט זייער פלייסיג פאר דיין שידוך, איך פרוביר זייער, איך האף צום אייבערשטן אויסצופירן פאר דיר א גוטע שידוך.


דיר בעט איך זאלסט זיין פעלזן פעסט אין דאווענען די דריי תפילות שחרית מנחה מעריב – מיט מנין, האלט אן די זאך מיט מסירות נפש, (נישט צו זאגן אז ווען דו פארסט אויף א פליגער זאלסטו מיט נעמען א מנין), דאווענען מיט מנין ברענגט אז דער אייבערשטער כביכול זאל זיך אינטערעסירן און זיך נאכפרעגן אויפן מענטש, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן  (ברכות ו:): "כָּל הָרָגִיל לָבֹא לְבֵית הַכְּנֶסֶת וְלֹא בָּא יוֹם אֶחָד הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְשָׁאֵיל בּוֹ", ווען א מענטש דאווענט יעדן טאג מיט מנין און איין טאג פארפעלט ער צו קומען אין שול - פרעגט דער אייבערשטער אויף דעם מענטש פארוואס ער איז נישט געקומען אין שול; מיט דעם וואס א מענטש איז מקפיד צו דאווענען מיט מנין דיקא, און ווען ער קען נישט קומען אין שול, עס גייט אריבער אויף אים וכו' - פרעגט דער אייבערשטער אויף אים פארוואס ער איז נישט געקומען, און דער אייבערשטער העלפט אים ער זאל ווייטער קענען קומען, ער נעמט אוועק פון דעם מענטש דער פראבלעם; זעט מען אז דאווענען מיט מנין ברענגט השגחה, דער אייבערשטער קערט זיך צום מענטש און טוט זיין ווילן.


איך באקום יעדן טאג ווארעמע הארציגע מוסר רייד פון מיין טייערע מאמע תחי' אז איך טו נישט גענוג פאר מיינע תלמידים פאר שידוכים, יעצט אין די ניין טעג זאגט זי מיר: "טו עפעס אויפצובויען דעם בית המקדש, מאך שידוכים, נאר שידוכים בויט די בית המקדש", אויך פרעגט זי מיר די לעצטע שטיק צייט וועגן דיר, איך זאל דיר העלפן מיט א שידוך.

#7506 - א קינד האט אנגעהויבן רעדן מיט א 'ליספ'
חינוך הילדים, רעדן, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיינע טייערע, משפחת ... שיחיו


בנוגע דיין קליין טאכטער וואס האט אנגעהויבן רעדן מיט א ליס"פ, פון דעם וואס זי מאכט נאך א קינד פון איר כיתה; ענק ווילן וויסן וואס צו טון.


פון מוהרא"ש האב איך געלערנט אז די זאכן און אויך אלע אזעלכע ביי קינדער וכו', ווי מער מען מאכט פון דעם אן עסק – ווערט עס נאר מער פראבלאמאטיש, די עצה איז – זיך נישט צוטון מאכן, (מען קען אמאל זאגן עס איז שענער די וועג ווי דו רעדסט, מאך נישט נאך, אבער נישט מאכן קיין עסק, קיין אנגעצויגנקייט).


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר אלע קינדער, תפילות פון עלטערן זענען די שטערקסטע זאך, עס איז משפיע אויף די קינדער הייליגקייט.

#7505 - נישט ווערן פארקנעכטעט פאר די ארבעט
פרנסה, תכלית, הדרכות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


די הייליגע חכמים זאגן (ספרי דברים טו, קנח) אויפן פסוק (דברים טו, יח): "'וּבֵרַכְתִּיךָ בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה', יָכוֹל יְהִי יוֹשֵׁב וּבָטֵל, תַּלְמוּד לוֹמַר בְּכָל אֲשֶׁר תַּעֲשֶׂה", אז מען זאל טון פאר פרנסה, מען זאל נעמען אן ארבעט, אבער אויך האבן חכמינו זכרונם לברכה מתקן געווען מען זאל זאגן יעדן טאג די ברכה "שלא עשני עבד", איך דאנק דיך אייבערשטער אז איך בין נישט קיין קנעכט, מען דארף זיך היטן פון ווערן פארקנעכטעט.


איך שרייב דיר דאס ווייל שוין אריבער א האלבע זומער און פאריאר פלעג איך דיך זען אין שול לערנען און דאווענען, פלעגסט מיט האלטן די שיעורים, און די יאר, זייט דו האסט די נייע ארבעט – ביסטו ממש פארקנעכטעט; זאלסטו זיך מאכן א חשבון אויב עס לוינט דיר, און וואס און וויפיל געבט ער דיר דען... (עס זענען דא מענטשן אויסניצערס, זיי קענען איינרעדן גרויסע גליקן און טוען אויסקוועטשן די ארבעטערס געפערליך), געב אכטונג מען זאל דיך נישט אויסניצן.

#7504 - מ'שלאפט אסאך און מ'ווערט נישט אויסגערועט
תפילות אויף אידיש, שלאפן, סגולות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דו דארפסט א סגולה פאר דיין ווייב'ס שלאפן, דו זאגסט אז די מצב איז אזוי געפערליך, זי שלאפט און שלאפט, וויפיל זי זאל נאר שלאפן, אפילו צוואנציג שעה – איז זי ווייטער מיד; נעם די סגולה פון רבי'ן (ספר המדות אות שנה חלק ב', סימן ג): "חֲמִשָּׁה עָשָׂר שִׁיר הַמַּעֲלוֹת שֶׁבַּתְּהִלִּים", די פופצן קאפיטלעך פון שיר המעלות, "מְסֻגָּלִים לְבַטֵּל הַשֵּׁנָה", האט א כח אוועק צו נעמען די שלאף און מידקייט.


געב פאר דיין ווייב די סגולה, זי זאל זאגן יעדן טאג די פופצן שיר המעלות, און אויב עס איז צו סאך פאר איר – זאל זי זאגן יעדן טאג וויפיל זי קען, און ווען זי ענדיגט זאגן די קאפיטל זאל זי זאגן די תפילה: "הייליגער באשעפער, בזכות וואס איך זאג די פופצן קאפיטלעך שיר המעלות, זאלסטו מיר העלפן איך זאל נישט זיין אזוי מיד, און נישט דארפן אזויפיל שלאפן, איך זאל האבן כח צו זיין א מאמע פאר מיינע קינדער, איך זאל האבן כח צו מאכן די שטוב ארבעט, רייניגן, קאכן, באקן, וועש וכדומה, בזכות רבינו נחמן בין פיגא זכותו יגן עלינו זאלסטו מיר העלפן איך זאל זיין פרייליך, אמן".

#7503 - נישט אויפגעבן
התחזקות, יאוש

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכ): "אֵין רָעָה גְּדוֹלָה מִנְּפִילָה", נישטא קיין שלעכטערע זאך ווי אויפגעבן, אזוי ווי מיר געפינען, די הייליגע חכמים זאגן (סוטה מד:) "תחילת ניסה מפלה", "תחילת מפלה ניסה", דאס אויפגעבן, דאס אנטלויפן אינמיטן א מלחמה – דאס איז די גרעסטע דורכפאל, און דערפאר האט דער הייליגער רבי אונז אזויפיל מחזק געווען מיר זאלן נישט אויפגעבן, אפילו ווען מען זעט ווי מען טאפט אין די טונקלקייט א וואנט, מען שפירט זיך ווי דער ארגסטער מאן, און מען האט כל מיני ראיות אז מען איז א דורכפאל, זאל מען ווייטער בענקען צו זיין א צדיק, און ווייטער וועלן זיין גוט, און קיינמאל נישט אוועק גיין פונעם אייבערשטן.


א שווערע יאר איז אריבער בכלליות אויף די וועלט, ובפרטיות אויף יעדן איינעם, אבער ווען מען דערמאנט זיך אז מען פארט שוין כמעט צום רבי'ן, מען פארט קיין אומאן און דארט וועט מען איבערלאזן די פעקלעך צרות – ווערט פרייליך אין הארץ.


יישר כח פארן העלפן צאלן די רענט פאר די ישיבה.

#7502 - אריינלייגן אמונה און יראת שמים ביים שפילן
קעמפ, חיזוק פאר מחנכים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך דאנק דיר פארן זיין דער ראש המדריכים פאר אונזערע קינדער דעם זומער, שנת תשפ"ה. איך זע מיינע קינדער ווי פרייליך זיי קומען יעדע נאכט אהיים, נישט נאר מען האט געהאט פארגענוגן, די פארגענוגן איז תוכן'דיג, עס איז נישט אן אויפגעבלאזענע לופט באלאן, עס איז געקניפט און געבינדן מיט אמונה, אמונת חכמים, יראת שמים; איך הער דאס פון אלע עלטערן, אלע זענען זייער צופרידן און פרייליך.


עס ליגט אויף דיר א גרעסערע אחריות ווי אויף א מלמד, ווייל דער מלמד קען נישט – בדרך כלל – כאפן אלע הערצער פון די קינדער, עס זענען דא קינדער וואס האלטן טאקע אלעס מיט וואס מען פארלאנגט אין א חדר, אבער עס איז בכפוי', געצווינגענערהייט; עכט, שטילערהייט, אינעווייניג – וויל ער אלעס אפלאזן, עס רעדט נישט צו אים מוסר וכו', אבער דער מדריך וואס שפילט און לייגט אריין ביים שפילן אמונה, אמונת חכמים, מידות ויראה, דעמאלט קען מען טרעפן אלע הערצער פון אלע קינדער און זיי אנפילן, אנשטאפן – מיט יראת שמים; זאלסטו אריינפלעכטן די פא"ן, די פארגענוגן מיט אמונה ויראה.

#7501 - די ווארט "לעמאנעיד" דערמאנט פון היכל הקודש
הפצה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


עפעס א גוטע זאך האסטו געטון, אז דו האסט מפרסם געווען דעם רבינ'ס שטעטל אזוי שטארק ביים היימישן עולם; וואו מען גייט און וואו מען שטייט רעדט מען פון דיין גראסערי "לעמאנעיד", און ווער עס הערט די ווארט "לעמאנעיד" – דערמאנט זיך פון שטעטל, פון היכל הקודש, עס ווערט א שמועס וכו' וכו'. עד כדי כך אז מענטשן זאגן מיר כסדר: "איך בין געווען ביי דיר אין שטעטל", פרעג איך: "וואו?" איז די ענטפער: "לעמאנעיד".


יעצט וויל איך דיר זייער בעטן זאלסט זיך קובע זיין שיעורים כסדרן אין חומש, תרגום מיט רש"י בכל יום ויום. אויך משנה וגמרא, דאס זאל זיין חוק ולא יעבור. טראכט נישט וואס דו האסט נעכטן געטראכט, אז מארגן (היינט) וועסטו לערנען, און היינט (מארגן) זאגן – מארגן וועל איך לערנען, ווייל אויב דו וועסט אזוי טראכטן וועט די לעבן אריבערגיין אן תורה, און דו וועסט גארנישט האבן, לאז נישט אויס א טאג פון לערנען, זיי שטארק מיט אלעס וואס דו האסט גענומען פון רבי'ן, באניי זיך פון פריש.


...


שכוח פארן אנטון די גוי'אישע ארבעטער מיט צניעות'דיגע קליידער, הלוואי זאל אויך זיין פאר די אידישע פרויען ארבעטערס א דרע"ס קאו"ד, וד"ל.

#7500 - גיין צו א דאקטער מיט הארץ און געפיל
שלום בית, חסידות ברסלב, שטעטל, דאקטורים

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


זאג דיין ווייב זאל מער נישט איבערטרעטן דעם שוועל פונעם דאקטער וואס זי פלעגט ביז אהער ניצן, נאכדעם וואס ער האט איר אזוי אנגעשראקן אן רחמנות אז ענק וועלן האבן השם ישמרינו... זי זאל גיין צו א דאקטער וואס האט הארץ און געפיל, א דאקטער וואס קוקט אויף איר אלס א מענטש, נישט ווי א נומער.


בנוגע זיך אריבערציען אין שטעטל; איך וועל מיך זייער פרייען, מיר האבן פאר דיר א פרנסה, א מלמדות פאסטן, אבער אז דיין ווייב תחי' איז נאכנישט גרייט צו קומען – זאלסטו איר נישט דרוקן, נעם נישט די גאולה פאר די צייט, ענדערש ווארט אביסל און ווען זי וועט וועלן קומען וואוינען אין שטעטל וועסטו קומען.


מאך זיך א קביעות אפאר מינוט וואס דו דאנקסט דעם אייבערשטן און דו בעטסט אים, דאס – און נאר דאס – איז ברסלב'ע חסידות.

#7499 - א געשפעט פון בארד און פיאות
משניות, בארד און פאות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט דיין בארד און פיאות, און אז דיין בעל הבית מיט די אנדערע ארבעטער שערן די בארד און פיאות און זיי מאכן א געשפעט, זיי ציען דיין בארד מיט חוזק און זאגן: "ווען שניידסטו דאס?" זאלסטו זיך נישט טענה'ען, דריי אוועק די שמועס און טראכט פון רבי'ן, טראכט פון די צדיקים וואס זיי זענען שוין נסתלק געווארן הונדערטער יארן צוריק און זיי זענען נאך אזוי ווי לעבעדיג, נאר זיי און כל הנלווים אליהם, בלייבן, און די משכילים, די לצים וואס מאכן חוזק – פון זיי בלייבט גארנישט, מען ווייסט נישט פון זיי.


למען השם פלאג און ריר נישט אן דיין בארד און פיאות, דיין בארד וועט דיך מזכה זיין פאר עשירות, און דיינע פיאות וועט דיר מזכה זיין פאר א תיקון פון רבי'ן, וואס וועט אונז ארויסשלעפן פון אלעם שלעכטס, פון שאול תחתית ומתחתיו.


הויב נאכאמאל אן דיין שיעור משניות, אנשטאט די טעלעפאן וואס גנב'עט דיר אוועק דיינע שענסטע טעג, אנשטאט דעם האלט א משניות און זאג א פרק נאך א פרק.

#7498 - גיין שלאפן גלייך נאך מעריב
עבודת השם, הדרכות, היטן די צייט, סדר היום

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת דברים, ב' מנחם-אב, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


מוהרא"ש האט א וואונדערליכע סגולה אויף אויפשטיין פארטאגס, בדוק ומנוסה, מען זאל גיין שלאפן פרי; אז מען לייגט זיך פרי שטייט מען אויף פרי.


על כן בעט איך דיר, און איך זאג דיר, נאך מעריב זאלסטו מיט קיינעם נישט רעדן, נאך עלינו לשבח גיי אהיים. מיט דיין ווייב קענסטו רעדן, בלייב נישט אין שול, גיי נישט צו קיינעם, גיי שלאפן פרי.


(אויך ווינטער ווען די זמן מעריב איז פרי, זאלסטו נאך מעריב אהיים גיין און גיין שלאפן פרי, אזוי וועסטו אויפשטיין פרי, וועסט קענען לערנען, וועסט קענען זוכה זיין צו התבודדות, "הניעור בלילה", ווי דער רבי טייטשט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן נב), "הֲרֵי זֶה מִתְחַיֵּב בְנַפְשׁוֹ", וועסט ווערן נכלל אינעם אייבערשטן.


מאך פרייליך דיין ווייב, האסט א וואוילע פרוי, מאך איר פרייליך, געב איר גוטע ווערטער.

#7497 - אזוי שיין איבערגעטייטשט די בריוו אויף ענגליש
הפצה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך - זומער, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך זע אייער ארבעט ווי איר טייטשט איבער די בריוו פון עצתו אמונה אויף ענגליש, אזוי שיין מיט א רייכע פענע.


בזכות די גרויסע מצוה זאלט איר האבן א ישועה און נחת פון אלע קינדער.

#7496 - "ליכט פון אמונה" חלק דריי
הפצה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך - זומער, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


א מתנה פאר מרת ... תחי'


איך האב יעצט געזען די "ליכט פון אמונה" חלק דריי, וואס איר האט געשריבן אין ענגליש, איבער געטייטשט פון די הייליגע ספר "עצתו אמונה", איך בין זייער איבערגענומען פון די שיינע רייכע ארבעט.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח און מח צו קענען איבערטייטשן אלע חלקים און מזכה זיין נשמות ישראל וואס קענען נאר ענגליש.

#7495 - די שול זאל זיך פירן נארמאל
דרך ארץ, בית המדרש, גבאי

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת פנחס, מברכין אב, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש קרית ברסלב, רחוב ירושלים


זע עס זאל זיין דרך ארץ אין שול, די שול זאל נישט זיין א פלעי גראונד און א פלעי גרופ, מען זאל נישט אריינברענגען אין שול קיין קערידזשעס און בייקס.


עס איז זייער שיין אז אינגעלייט ווילן העלפן אין שטוב, זיי נעמען ארויס די פיצלעך קינדער, זיי בעבי-סיטן; זייער שיין, זייער וואויל, אבער נישט אין שול. די שול איז נישט קיין פלאץ פאר דעם, אויך זאלסטו זען אז די מתפללים זאלן קומען אנגעטון מיט דרך ארץ ווי עס פאסט פאר א שול, לאז נישט קומען מיט קלות ראש, א שול איז נישט קיין מקוה, און נישט קיין פארוויילונגס ארט.


פארשטייט זיך זאלסט רעדן שיין און איידל, אבער עס מוז זיין דרך ארץ, עס מוז זיין א פנים פון א שול. ענקער שול איז אויף רחוב ירושלים, זאלסטו זיך לערנען פון די גבאים אין ירושלים, ווי זיי פירן א הערליכע שול מיט אזויפיל ליבשאפט און די זעלבע צייט שטארק אין א פארעם.


איך האב באקומען א בריוו פון א אינגערמאן מלא טענות, היתכן מען האט אים געזאגט יום טוב שבועות ביינאכט אין ירושלים שול אז ער קען נישט קומען מיט א ווייסע קאפל (מען רעדט נישט פון די וואס גייען קאפטענעס מיט ווייסע קאפלעך), ער טענה'עט, היתכן, ער האט זיך געוואלט שפירן דערהויבן, האט ער זיך אנגעטון א ווייסע קאפל און דער גבאי זאגט אים: "ר' איד, היינט איז נישט פורים, אדער טו אן א שווארצע קאפל, אדער גיי צו די עכטע פליטעס"; דער בריוו האט מיך אזוי פרייליך געמאכט, צו זען אז ענדליך האבן מיר א שול וואו די גבאים פארשטייען וואס איך וויל און וואס מוהרא"ש האט געוואלט, עס זאל זיין מיט דרך ארץ, און נישט משונה קרן.


הענג אויף די בריוו ביי ענק אין שול, און שטיי שטארק מיט געפיל און זיכערקייט אז די שול זאל זיין נארמאלע ד' אמות.

#7494 - פיר זיך אויף נארמאל
דרך ארץ, רייכערן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך פירן נארמאל דא ביי אונז אין די קהלה. היינט האב איך געזען אין מקוה ווי דו וועיפסט נאכן זיך אויסטון וכו' מיט דיין לעקטעריק צוגארעטל. איך וויל דיר בעטן, פיר זיך אויף נארמאל.


איך טראכט צו מיר, דאס דארף איך אויך זאגן? איך האב דיר שוין געשריבן זאלסט נישט רייכערן אינדרויסן פון שול, לדעתי איז עס א שטיקל חוצפה, שטיין און רייכערן ביים אריינגאנג פון שול, א שול וואס טראגט דעם רבינ'ס נאמען. שפעטער האב איך געזען ווי דו רייכערסט אין שול ביים דאווענען די לעקטעריק צוגארעטל, איך האב דיר געבעטן נישט רייכערן אין שול, עס איז נישט קיין דרך ארץ, און יעצט האלט עס אין מקוה; פיר זיך אויף נארמאל ווי עס פאסט פאר א תלמיד היכל הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7493 - יעדע קינד זאל באקומען גוטע ווערטער מיט ווארעמקייט
הדרכות, חיזוק פאר מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


וואויל איז דיר אז די ביסט געווארן א מלמד ביי אונז אין תלמוד תורה פאר די טייערע קינדער שלא טעמו טעם חטא, וואס אויף זייער תורה שטייט די וועלט. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:), די גאנצע וועלט שטייט אויף די תורה פון תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא.


פארגעס נישט צו געבן אסאך גוטע וועטער פאר יעדן קינד, אמאל איז מען אזוי פארנומען מיט אוועק שטעלן די דרך ארץ וואס איז זייער וויכטיג, עס מוז זיין דרך ארץ, עס מוז זיין דיסציפלין, אבער אז מען איז פארנומען מיט דעם - פארגעסט מען צו געבן גוטע ווערטער מיט ווארעמקייט פאר די קינדער, וואס דאס איז נאך מער וויכטיגער פון אלצדינג.


איך וויל דיר בעטן זאלסט זיך אנצייכענען אין א ביכל, האלטן א חשבון - אז יעדע קינד זאל באקומען גוטע ווערטער מיט ווארעמקייט.


אויב מען דארף באשטראפן א קינד - זאלסטו דאס איבער געבן פארן מנהל, און אז דער מנהל דארף געבן א פאטש - זאל ער אויך זוכן איינעם וועם דאס איבערצוגעבן, ווייל דער רבי לערנט אונז אז מיט גוטן פועל'ט מען, און אז מען האט גע'פועל'ט מיט שלעכטן דארף מען וויסן אז מיט גוטן וואלט מען גיכער און שענער גע'פועל'ט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7492 - א שאד זיך אויפצועסן, רעד זיך דורך מיט'ן גבאי
כשרות, גבאי

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... נרו יאיר, לאנדאן


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו וועסט רעדט צום גבאי, אים בעטן מען זאל געבן פאר שלש סעודות אין שול עסן געמאכט מיט הכשרים וואס אלע עסן, נישט קיין בדיעבד'יגע הכשרים - וועט ער זיכער אזוי טון. ענק האבן א גוטע גבאי, עס איז א שאד זיך אויפצועסן, א שאד צו זיין אנגעגעסן איינער אויפן צווייטן, בפרט אויף די גבאים וואס מיר האבן ממנה געווען; זיי זענען בעלי שכל, מען דארף זיך נאר דורך רעדן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7491 - די שול זאל בלייבן מיט א פנים פון א שול
דרך ארץ, שטעטל, בית המדרש, גבאי

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש לקוטי מוהר"ן


איך האב זייער הנאה געהאט צו דאווענען נעכטן מנחה מעריב ביי ענק אין שול און זיין ביים אויספאסטן. די שול ביי ענק אין ווילידזש דערמאנט מיר די אנהויב פון די שטעטל, קליין און שיין, אלע טעמים.


איין זאך וויל איך דיר בעטן, זאלסט בעטן די מתפללים זאלן קומען אין שול מיט הוט און רעקל, מען רעדט נישט דא פון פרעמדע, מען רעדט דא פון אונזערע חברים, תלמידי היכל הקודש, זאלן קומען אין שול מיט דרך ארץ, אנגעטון ווי עס פאסט. דו אלס גבאי מעגסט זאגן, די גבאים דארפן זען אז די שול זאל בלייבן מיט א פנים פון א שול, עס איז דאך פארט נישט א שוויץ באד.


בנוגע די עירוב וכו'; איך וועל רעדן מיט ... מען זאל אנהויבן מאכן די עירוב ארום ענקער געגנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7490 - וואו פרעגסטו דיינע שאלות?
שאלות, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פרעג כסדר דעם דיין שליט"א אויב די אינגעלייט קומען פרעגן שאלות, אויב אלע היטן הלכות וכו'. דער דיין זאגט מיר אלץ, אלע קומען פרעגן, אלע זענען ערליך; ער לויבט מיר כסדר אויס די אינגעלייט פון שטעטל ווי אלע היטן הלכות מיט קדושה וטהרה.


יעצט האט מיר דער דיין געזאגט, ער האט אריינגעטראכט אז דו קומסט נישט פרעגן קיין שאלות, האסט אים נאך קיינמאל נישט געפרעגט קיין שאלה, דאס איז מיר א שטיקל וואונדער, אז דו וואוינסט שוין דא א שיינע שטיק צייט און דו ביסט נאך נישט געקומען פרעגן קיין איין מאל א שאלה.


איך האף צום אייבערשטן אז דו היטסט הלכות, וואלטן מיר געוואוינט אין א שטאט מיט נאך דיינים וואלט איך געטראכט זיכער פרעגסטו דיינע שאלות ביי א דיין, מן הסתם גייסטו צו אן אנדערער דיין, אבער דא אין שטעטל ווען עס איז נישטא נאך דיינים - איז וואו פרעגסטו דיינע שאלות?!


אז מען היט הלכות האט מען געזונטע קינדער און אז מען היט נישט קיין הלכות, מען היט נישט טהרת המשפחה - איז געפערליך געפערליך. וויל איך דיך מחזק זיין זאלסט פרעגן דיינע שאלות ביים דיין, זאלסט היטן הלכות, דיין שטוב זאל זיין געבויט אויף די תורה הקדושה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#7489 - שווייג און שווייג, זיך אפרוען און שווייגן
שלום בית, התחזקות, שבת קודש, בזיונות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת פנחס, מברכין אב, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


אז מען שרייט אויף דיר - שווייג, און אז עס איז אין שטוב - זאלסטו זיכער אפשווייגן, און אז דיין ווייב רעדט צו דיר נישט שיין - זאלסטו דאס נעמען פאר כפרת עוונות; וואלסטו געוואוסט וואס מען קומט אפ מיט דעם וואס די ווייב רעדט שטעכעדיג, מיט זלזול; וויפיל עונשים קשים ומרים מען נעמט אראפ - וואלסטו דאס אנגענומען מיט ליבשאפט.


איך בעט דיר מיין ליבער טייערער קינד, שווייג און שווייג, און ווען דו האסט מער נישט כח, דו שפירסט אז דו קענסט מער נישט, אלעס האט א שיעור - זאלסטו שווייגן, נעם עס אן באהבה, דאס וועט אראפנעמען פון דיר אלע ראסט און שמוץ. ווייל ווען מען זינדיגט, מען קוקט איין שלעכטע קוק, מען האט איין שלעכטע מחשבה...


מוהרא"ש זאגט אז דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אונז מגלה געווען א סוד, ווער עס איז פוגם במחשבה - ליידט פון די קינדער, ווער עס איז פוגם בדיבור - ליידט פון די ווייב, און ווער עס איז פוגם במעשה - ליידט פון מענטשן. מוהרא"ש איז מסביר די ווערטער, אז מען היט נישט דעם דיבור, מען ענטפערט צוריק - דעמאלט ליידט מען אין שטוב, ווייל מען טאר נישט ענטפערן אין שטוב, מען טאר נישט אויפווייזן אז זי איז נישט גערעכט. דאס איז וואס די הייליגע חכמים זאגן (חולין פט.): "אמר רבי אילעא, אין העולם מתקיים אלא בשביל מי שבולם את עצמו בשעת מריבה", די וועלט שטייט נאר אויב מען האלט איין דעם דיבור ביי א קריגעריי, מען ענטפערט נישט צוריק, און אויב מען ענטפערט, מען טוט וויי - פאלט איין די וועלט.


יעצט קומט שבת, וויל איך דיר בעטן זאלסט זיך בארעכענען און זיך שוין אויפהערן קריגן, און אז דיין ווייב איז די וואס הויבט אן קריגן, זי הויבט אן פארשעמען - זאלסטו חס ושלום ענטפערן, איך בעט דיר שווייג און שווייג, און ווען דו האסט מער נישט קיין כח - זאלסטו זיך אפרוען און שווייגן, און אז זי שרייט - זאלסטו זיך פארשטעלן ווי דו ביסט ביים בית דין של מעלה און מען איז דיך דן אויף דיינע מעשים און די בזיונות נעמט אלעס אוועק.


איך בין אין שטעטל זומער, איך בין זיך מחי'; א ריינע פלאץ, א פרייליכע פלאץ, אינדערפרי לערנען איך דעם בלאט גמרא מיט אינגעלייט, און ביינאכט זיץ איך מיט די בחורים און מיר רעדן פון רבי'ן.


א גוט שבת.

#7488 - אייבערשטער ראטעווע מיך, איך ווער פארברענט
תפילות אויף אידיש, בין המצרים, צדקה, משניות, גמרא, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת פנחס, כ' תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער יצר הרע פלאקערט און ברענט, דער יצר הרע פון קוקן אויף פרעמדע ברענט און בריט, ער לאזט נישט אפ, ער ווארפט אראפ אן רחמנות. די איינציגסטע עצה איז - נאכאמאל גיין שרייען צום אייבערשטן: "אייבערשטער איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל זיין אפגעהיטן, אייבערשטער ראטעווע מיך, איך ווער פארברענט, עס פלאקערט אין מיר תאות ניאוף, וויפיל איך פרוביר ווער איך נאר ווייטער און ווייטער פון דיר, העלף מיר..."


אויך זאלסטו זיך מאכן א שיעור אין משניות. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפגעפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך' - וועט ער סוף כל סוף ארויסגיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס, אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


אויך זאלסטו זיך מאכן א קביעות צו לערנען גמרא, און אז דו פארשטייסט נישט די גמרא - זאלסטו ווייטער לערנען אפילו אן פארשטיין, זאג די ווערטער פון די הייליגע גמרא. לערנען גמרא און זאגן גמרא פארברענט די קליפה וואס ווארפט אראפ אין פגם הברית הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, בפרט גמרא. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית'", תלמוד באטרעפט אזוי ווי די קליפה וואס ווארפט אראפ דעם מענטש אין פגם הברית רחמנא לצלן, תלמו"ד באטרעפט פיר הונדערט אכציג, און די קליפה לילי"ת באטרעפט אויך פיר הונדערט אכציג, "עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", אז מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה.


האלט מיט דיר א פושקע, און ווען דו ווילסט א ישועה - לייג אריין אפאר פרוטות און בעט אין אידיש, אין דיין מאמע לשון, אויף דיין שפראך: "הייליגער באשעפער געב מיר א ישועה, העלף מיר..." וועסטו זען ישועות.


יעצט אין די דריי וואכן גייט מען נישט אין פלעצער וואס זענען מסוכן, עס שטייט אין שלחן ערוך (אורח חיים, סימן תקנ"א) אז קטב און מרירי זוכן ווי צו שעדיגן השם ישמרינו.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.



 

#7487 - דער רבי לאזט אונז נישט איינשלאפן
אמונה, חסידות ברסלב, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת פנחס, י"ח תמוז, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שטארק זיך מיט אמונה אינעם אייבערשטן, אז אלעס וואס פאסירט איז פונעם אייבערשטן, עס איז נישטא דער און יענער, עס איז אלעס דער אייבערשטער וואס פארשטעלט זיך אין דומם, צומח, חי און אין מדבר. אז דו האסט זיך צוקלעמט דיין פינגער - איז עס נישט פון א טעות און נישט וועגן אים און וועגן דעם, עס איז ווייל מען האט אויסגערופן אין הימל דו זאלסט זיך יעצט צוקלעמען דיין פינגער, און אז דיין קאר האט געכאפט א קראץ און אז א רעדל האט געפלאצט וכו' וכו' - איז עס נישט דער און נישט יענער, עס איז אלעס פון הימל.


וואס איז ברסלב'ע חסידות? דער רבי חזר'ט מיט אונז אמונה, אז דער אייבערשטער פירט אלעס, מאכט אלעס און טוט אלעס. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, "וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן גלייבן.


דער רבי לאזט אונז נישט איינשלאפן, דער רבי וועקט אונז אויף מיר זאלן לויפן צום אייבערשטן, מיר זאלן רעדן צו אים, מיר זאלן אים דאנקען און לויבן; ווי מער מען רעדט צום אייבערשטן - אלץ שטערקער ווערט די אמונה איינגעבאקן אינעם מענטש. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "הָאֱמוּנָה תּוֹלָה בְּפֶה שֶׁל אָדָם", אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים פט, ב) "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְךָ בְּפִי"; ווי מער א מענטש געוואוינט זיך צו צו רעדן פונעם אייבערשטן - אלץ שטערקער ווערט אין אים איינגעבאקן די אמונה.


איך בין זיך ממש מחי' צו זיין זומער אין שטעטל מיט אנשי שלומינו, א פלאץ פון תמימות, א פלאץ פון שמחה, עס איז א מחי' צו זיין דא, מען הערט נאר רעדן איידל, מען הערט נאר רעדן שיין.


היינט נאכט איז דא א פרויען צאמקום, זע צו זיין אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין. עס איז זייער וויכטיג די וועכנטליכע שיעורים, דיין ווייב זאל קומען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.