בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#6892 - א מלמד מוז גיין אין מקוה
תפילה והתבודדות, מקוה, מלמדים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מלומדות איז א חכמה, פון איין זייט דארפן די קינדער ליב האבן חדר, און עס דארף זיך שפירן א פרייליכקייט אין כיתה, און אין די זעלבע צייט דארף זיין א שטארקע דיסציפלין, די קינדער דארפן זיצן שטיל, יעדער אויף זיין פלאץ אן ארויסרעדן א ווארט; אז די צוויי זאכן זאלן גיין אינאיינעם – איז א חכמה, און מיט תפילה קען מען מצליח זיין.


שטיי אויף פארטאגס, גיי שפאצירן מיטן אייבערשטן; בעט אים אז דו זאלסט מצליח זיין מיט יעדן תלמיד, זאלסט טון דיין ארבעט בנאמנות; געבן פאר דיינע תלמידים דאס מערסטע וואס איז שייך.


א מלמד מוז גיין אין מקוה, איך נעם זיך אויס אז אויב מען גייט נישט אין מקוה אינדערפרי – קען מען נישט זיין ביי מיר א מלמד. היות איך ווייס נישט, איך קוק נישט נאך, פארלאנג איך מען זאל זיין אפן מיט די מוסד.

#6891 - איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער
בחור, שידוכים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך האב ליב דיין ערליכקייט און דיין תמימות, ווי דו שטארקסט זיך צו דינען דעם אייבערשטן מיט לערנען און מיט דאווענען.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך און דערהאלט זיך. איך ווייס עס איז דיר ביטער שווער, דו ווילסט שוין דיין שידוך, דו ווילסט חתונה האבן, דו האלטסט מער נישט אויס צו זיין אליין; איך בעט דיר ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך, לאז נישט אפ דיין עבודת השם יתברך, און דער אייבערשטער וועט דיר העלפן, דו וועסט טרעפן דיין שידוך.

#6890 - איר אויפבויען און אויסלויבן, וועט אוועקגיין אלע מחלות
שמחה, שלום בית, אנערעקסיע

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בעט דיר זייער, בוי צוריק אויף דיין ווייב, עס איז נישט צום גלייבן וואס מען האט מיר איר געטון, מען האט איר אזוי צעבראכן און דערנידערט; פון דעם אליין, פון איר האקן אין קאפ אז זי איז א פראבלעם, פון דעם איז זי נעבעך אריין אין די זאך פון נישט עסן, ה' ישמרינו.


בוי איר אויף, זי איז א קלוגע פרוי און א ערליכע פרוי; זאלסטו איר אויפבויען און איר נישט צוריק שיקן צו די מטפלים, וועסטו זען אז זי וועט געזונט ווערן און עסן און האבן כח, ווייל אזוי ווי עס זענען דא פרויען וואס – פון צעבראכנקייט – עסן זיי מער, אזוי איז דא פארקערט, פון צעבראכנקייט איז מען זיך מייאש פון עסן; און אז דו וועסט איר אויפבויען און אויסלויבן, וועלן אוועק גיין אלע מחלות וחלאים רעים השם ישמרינו.

#6889 - וואס נעמט א נשמה מיט פון די וועלט?
משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, כ' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מרת ...


יישר כח נאכאמאל פאר אלעס וואס איר טוט פאר די מוסד און פאר די קהילה, א מענטש לעבט זיך אפ אפאר יאר, מען פלאגט זיך, מען מוטשעט זיך, ביז עס קומט די צייט, מען גייט צוריק צום אייבערשטן; א נשמה נעמט נישט מיט גארנישט פון די וועלט, נאר דאס וואס מען האט געטון פארן באשעפער, די זכותים, די גמילות חסדים, דאס בויען אידישקייט, משמש זיין דעם רבי'ן, מגדל זיין ערליכע דורות; דאס נעמט מען מיט.


אויך אייער מאן נרו יאיר איז אזוי טייער, ער העלפט אזוי די מוסד און די קהילה, אשריכם ואשרי חלקכם.

#6888 - נישט שמועסן און אויך נישט לערנען, ביים דאווענען
שחיטה, דאווענען, יראת שמים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, כ' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער באליבטער זון הרב ... נרו יאיר


איך בענק זיך צו דיר און צו דיין משפחה, איך הער ברוך ה' גוטע גריסן פון דיין לערנען און מידות טובות, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט ווייטער ממשיך זיין מיט דיין עבודת השם.


נעם זיך פאר נישט צו רעדן ביים דאווענען מתחילתו ועד סופו, בפרט ביי חזרת הש"ץ, ביי הויכע שמונה עשרה, צו אויסהערן דעם בעל תפילה ווארט ביי ווארט, נישט שמועסן און אויך נישט לערנען. ביסט דאך געווארן א שוחט, א שוחט דארף זיין מיט יראת שמים, און אז דו וועסט שמועסן ביים דאווענען, אדער אפילו לערנען וכו', ווער וויל עסן פון א שוחט אן יראת שמים...?


זאלסטו זיך מקבל זיין נישט צו רעדן מיט קיינעם, יהי' מי שיהי', אפילו חברים, עסקנים, גבאים; דו קוק אריין אין סידור און דאווען. בעט פאר דיר, פאר דיינע קינדער, פאר דיינע דורות, אלע זאלן לעבן מיט אמונה, מיט די תורה, מיט יראת שמים. מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן פאר די קינדער און אייניקלעך.


געב א גרוס אין שטוב, און אויך פאר דיין ... נרו יאיר

#6887 - א קורצע קליינע קאפיטל ברענגט אויסטערלישע ניסים
שמחה, תודה והודאה, חיזוק פאר פרויען, שיר השירים

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, כ' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איר האט מיר געפרעגט וואס איר קענט זיך מקבל זיין אז אייער מאן נרו יאיר זאל זיין געזונט און שטארק.


זייט זיך מקבל צו זאגן יעדן טאג "מזמור לתודה... כי טוב ה' לעולם חסדו", ווייל דער אייבערשטער איז גוט, אויף אייביג איז זיין חסד; דאס דאנקען דעם אייבערשטן וועט ברענגען נאך ישועות און רפואות.


עס איז דא נאך סגולות, צו זאגן יעדן אינדערפרי שיר השירים. דער רבי זאגט (ספר המדות אות המתקת הדין, סימן פט): "על ידי שיר השירים נמתקים הדין", דורך זאגן שיר השירים וועט זיס אלע שלעכטס. אויך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן רמג): "כל הרפואות שבעולם", אלע רפואות פון די וועלט, "כולם כלולים בשיר השירים", אלעס ליגט אין שיר השירים; אז איר האט צייט – מה טוב ומה נעים, אבער א אידישע מאמע, א פארנומענע מאמע מיט פיצליך קינדער – קען ניצן די סגולה פון זאגן מזמור לתודה, א קורצע קליינע קאפיטל פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן; דאס וועט ענק ברענגען אויסטערלישע און וואונדערליכע ניסים, ישועות ורפואות.


ווארפט ארויס פון שטוב די עצבות ומרה שחורה; אין א אידישע שטוב טאר נישט זיין די זאכן, אין א אידישע שטוב דארף זיין נאר שמחה, זינגען, טאנצן, פאטשן און זיך פרייען מיטן אייבערשטן.


איך בעט פאר ענק, ביידע פון ענק, איר און אייער מאן נרו יאיר זאלן זיין געזונט און שטארק פיזיש און גייסטיש.



 

#6886 - אן אפענע קנעפל ביים האלז איז צניעות'דיג?
תפילות אויף אידיש, צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז עס איז אייך שווער די זאך פון זיך באשטימען א צייט צו מאכן התבודדות - זאלט איר אויף דעם אליין בעטן, בעטס אויף די זאך: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען פאלגן דעם רבי'ן וואס האט געזאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן כה) אז מען זאל זיך באשטימען יעדן טאג א צייט און א פלאץ צו רעדן און שמועסן מיט דיר. הייליגער באשעפער יעדן טאג פארגעס איך, יעדן טאג איז דא אנדערע תירוצים, עס גייט אריבער די טעג און די יארן און איך פארגעס צו רעדן און שמועסן מיט דיר, איך בעט דיר, העלף מיר איך זאל קענען פאלגן דעם רבי'ן און מאכן יעדן טאג התבודדות, וואס דאס וועט מיך ברענגען זייער נאנט צו דיר".


בנוגע אויב דו זאלסט גיין מיט אן אפענע קנעפל ביים האלז; איר זאגט אז די מיידלעך ביי ענק אין קלאס, ווען מען לערנט ענגליש - עפענען זיך אלע די קנעפל; איר ווילט וויסן אויב עס איז צניעות'דיג?


איר ווייסט אוודאי אז אין ברסלב ענטפערט מען נישט דעם מענטש ווי אזוי ער זאל טון, מען זאגט אים נאר די זאך פון תפילה; ווייל אז מען זאגט דעם מענטש טו אזוי און אזוי, קען אמאל זיין אז דער מענטש האלט נישט ביי דעם, און דורך דעם קען יענער אוועק פאלן, עס קען ווערן שבירת הכלים; נאר די זאך פון תפילה, דאס ענטפערט מען ביי אנשי שלומינו.


דאס זאג איך אייך אויך, בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט האבן א געפיל צו צניעות, איר זאלט בלייבן איידל. איר זענט אן איידל קינד, איר האט איידעלע עלטערן; זאלט איר בלייבן איידל, וועלן איידלקייט, ליב האבן איידל, ליב האבן די אידישע איידעלע חן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6885 - ביי וועלכע זאכן זאל די מוסד שפארן געלט?
מוסדות, אידיש געלט, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען עס קומט צו זיכערהייט פון די קינדער און פון די איינגעשטעלטע, מלמדים און טיטשערס - זאלסטו דאס מערסטע אכטונג געבן, עס זאל זיין מער פון הונדערט פראצענט זיכער, און אז מען דארף קויפן נייע רעדער פאר די שאטל וואס ברענגט די טיטשערס - זאלסטו נישט לייגן קיין ביליגע רעדער וואס קען זיין א סכנה, לייג די טייערסטע רעדער, און אז פון אפיס זאגט מען דיר מען זאל לייגן די ביליגסטע - זאלסטו ווייזן דעם בריוו און זיך דורכקומען מיט זיי, ווייל וואס וועט מען קענען טון אויב עס שנייט און עס איז דא אייז און די שאטל וועט חס ושלום זיך נישט קענען אפשטעלן מיט אן אנגעפילטע באס מאמעס מיט קינדער, דער אייבערשטער זאל אפהיטן.


אודאי זאלסטו שפארן געלט פאר די מוסד, און אז די מנהלת בעט דיר א האלבע טיר ביים אפיס - זאלסטו נישט באשטעלן א טיר פון אפאר טויזנט דאלער, נישטא די געלט פאר דעם, דאס קענסטו מאכן אליין מיט א זעג, צוזעגן א טיר און מאכן א היימישע טיר וכו', אבער ווען עס קומט צו זיכערהייט - זאל אלעס זיין דאס מערסטע זיכער פאר אונזערע קינדער און פאר אלע איינגעשטעלטע.


איך שיק דיר נאכאמאל די בריוו וואס איך האב דיר געשריבן נאך דיין חתונה, ווען דו האסט מיר געבעטן דו ווילסט העלפן די מוסד, אויף וואס איך נעם דיך אויף, אויף דריי זאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 


[בעזרת ה' יתברך


 


ערב שבת קודש פרשת ראה – מברכים אלול, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


 


א גרויסן יישר כח פאר דיין איבערגעגעבענע ארבעט פאר די מוסד, האסט אהערגעשטעלט די מיידל קעמפ אזוי געשמאק; מרת ..., די מנהלת תחי' – זאגט מיר אז די יאר זומער איז די שענסטע זומער, אלעס איז אזוי שיין צוגעשטעלט; די יישר כח קומט דיר פאר'ן זיין אזוי געטריי.


 


בנוגע העלפן מענידזשן די תלמוד תורה, דו זאגסט מיר אז דו ווילסט העלפן, דו ווילסט טון פאר'ן רבי'ן; בעט איך דיר זאלסט טון די דריי זאכן:


 


1) ערשטנס, געב אכטונג די קינדער זאלן זיין אפגעהיטן פון סכנה, דער בנין זאל זיין אפגעהיטן פון סכנה.


 


2) צווייטנס, געב אכטונג אויף ריינקייט, דער בנין זאל זיין ריין, אזוי אויך די באסעס.


 


3) און די דריטע זאך, געב אכטונג אויפ'ן רבינ'ס געלט; עס זאל דיר אנגיין יעדע פרוטה פון רבי'ן.


 


אז דו וועסט אראפנעמען פון מיר די דריי זאכן, דו וועסט צושטעלן פאר די קינדער זיי זאלן זיין זיכער; סיי ביים קומען און סיי ביים זיין אין חדר און אין סקול און סיי ביים אהיימגיין, און עס וועט זיין ריין אין חדר און אין סקול, און דו וועסט אכטונג געבן אויפ'ן רבינ'ס געלט – וועסטו האבן א חלק אין די אלע הייליגע זאכן וואס קומט ארויס פון דעם פלאץ.]


 

#6884 - נאכ'ן אלעס טון, דארף מען יעצט בעטן א מתנת חנם
תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, סגולות, רפואה

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב גערעדט נעכטן מיט אייער מאן, ער פרעגט מיר מיט ווייטאג וואס וועט דא זיין מיט אייער געזונט? ער איז אזוי צעבראכן און פארלוירן, און אויך פארשטיי איך פון אים אז איר זענט שוין אויך אביסל פארלוירן, וואס וועט דא זיין מיט אייער געזונט?


אייער מאן זאגט מיר, מען האלט שוין נאך אלע סגולות, מען האט שוין געגעבן שווערע טויזנטער דאלער פאר צדקה לזכות א רפואה פאר אייך, מען האט שוין אזויפיל מתפלל געווען, אויך איך האב זייער אסאך מתפלל געווען פאר אייך, און איך בעט טאג טעגליך איר זאלט זיין געזונט און שטארק, איר זאלט זיין א געזונטע מאמע און זוכה זיין צו קענען ווייטער ברענגען קינדער; ער פרעגט וואס איז נאך דא צו טון פאר א רפואה פאר אייך?


מרת ... תחי', אין הימל איז דא אן אוצר וואס רופט זיך 'אוצר מתנת חינם', איז יעצט ווען מען האט שוין אלעס געטון, וועט מען גיין צום אוצר און נעמען די טייערע סגולה פון בעטן דעם אייבערשטן נישט אויף די וועג ווי מען האט געבעטן ביז אהער, מיט א בקשה, אז עס קומט זיך עפעס דעם מענטש, נאר בעטן א מתנת חינם, אן אומזיסטע מתנה, און דאס קען נאר גיין אינאיינעם מיט דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן.


יעדן אינדערפרי ווען איר ענדיגט מיט די קינדער - זאלט איר זיך באשטימען אפאר מינוט פון דאנקען דעם אייבערשטן פאר אלעס וואס ער טוט מיט אייך, און אויך אויף די גאנצע מעשה וואס איר זענט אריבער ביז אהער, און גלייבן באמונה שלימה אז אלעס ביז אהער איז נאר געווען לטובה, ווייל דער אייבערשטער מאכט נישט קיין שלעכטס, עס איז איין שטיק טובה די גאנצע מעשה, און נאר נאכן דאנקען דעם אייבערשטן פאר אפאר מינוט, זאלט איר זיך בעטן ביי אים מיט א מתנת חינם, דעם לשון:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן אז אלעס וואס דו טוסט איז נאר גוטס, און עס איז נישטא קיין שלעכטס פון דיר אייבערשטער, העלף מיר איך זאל גלייבן מיט מיין גאנצע הארץ אז אלעס וואס איך בין אריבער ביז אהער און וואס איך גיי נאך יעצט אריבער - איז נאר פאר מיין טובה, און איך דאנק דיך אייבערשטער פארן מיר מאכן נאר גוטס.


הייליגער באשעפער איך בעט דיר הייל מיך אויס, איך זאל האבן א געזונטע הארץ און איך זאל האבן כח, און איך זאל קענען ברענגען נאך קינדער. הייליגער באשעפער מיר האבן שוין פרובירט אלע סארט מעדעצין, מיט אזויפיל דאקטוירים, מיט כל מיני מענטשן וכו', און קיינער קען מיר נישט העלפן. בעט איך דיר א מתנת חינם, או אומזיסטע מתנה. איך ווייס עס קומט מיר גארנישט, אלעס וואס איך האב איז נאר מתנת חינם, דעריבער בעט איך דיר א מתנת חינם, איך זאל זיין א געזונטע מאמע, א געזונטע ווייב פאר מיין מאן און נאר זיין פרייליך, בזכות די הייליגע צדיקים רבינו נחמן בן פיגא ותלמידו רבי נתן וואס זיי האבן זיך מוסר נפש געווען אריין צו ברענגען אין די וועלט און אין מיר די זאך פון רעדן צו דיר, און ווי אזוי צו בעטן נאר בלשון מתנת חינם, זאל איך האבן א רפואה, אמן סלה".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6883 - די שענסטע מתנה איז אן ערליכע פרוי מיט יראת שמים
שלום בית, טעלעפאן, דאווענען, תמימות, יום הולדת

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פאלג דיין ווייב און בלייב מיט דיין פשוט'ע טעלעפאן. זי איז גערעכט, אזוי הויבט מען אן און עס ענדיגט זיך ביטער; קודם נאר א עפפ פאר די וועג, נאכדעם נאר די באנק, נאכדעם נאר א גרופ פאר משפחה - ביז מען ווערט אן עבד לעבדים, מען ווערט פארקנעכטעט פארן טעלעפאן, השם ישמרינו.


אויך זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן אז דו האסט באקומען א ווייב אן ערליכע און אן איידעלע, דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף דעם; די שענסטע מתנה וואס מען קען זוכה זיין איז אן ערליכע פרוי וואס איז שטארק מיט יראת שמים און וויל זיך נישט בייגן פאר די גוי'אישע גאס; לויב איר און שעץ איר - וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.


האסט מיר געבעטן איך זאל דיר עפעס שרייבן לכבוד דיין יום הולדת, לכבוד וואס דער אייבערשטער האט דיר געשאנקען נאך א יאר לעבן, וואס דו זאלסט זיך מקבל זיין; זיי זיך מקבל אויסצוהערן חזרת הש"ץ ווארט ביי ווארט מיט א סידור פון אינעווייניג, לערן נישט דיינע שיעורים כסדרן ביי חזרת הש"ץ, קוק נישט קיין ספרים און גליונות און זיכער נישט רעדן מיט קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6882 - לאך זיך אויס פון די ליצנות וואס מען שפעט פון דיר
התחזקות, ליצנות

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


האסט מיך אזוי מחי' געווען מיט דיין בריוו, איך האב געמיינט אז שוין פארגעסן פון רבי'ן און פון די שיינע לימודים, יעצט זע איך אז דו שרייבסט מיר ווי דו לערנסט משניות, דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן, און אז דו ביסט זיך מתבודד - בין איך זייער פרייליך.


שטארק זיך, לאך זיך אויס פון די ליצנות און פון די געשפעט וואס מען שפעט פון דיר. עס איז דא א שיינע בריוו פון הייליגן רבי'ן וואס שרייבט פאר זיין ברודער, דער צדיק רבי יחיאל - א מורא'דיגע בריוו. דער רבי שרייבט אים (חיי מוהר"ן, סימן קסה): "הִגִּיעַנִי מִכְתָּבוֹ פֹּה זַאסְלַאב", איך האב ערהאלטן דיין בריוו, "וְהָיָה לִי צַעַר גָּדוֹל מִזֶּה", איך האב זייער אסאך ווייטאג, "אֵיךְ מָלְאוּ לִבָּם הָאֲנָשִׁים הָרְשָׁעִים הָאֵלֶּה וְהֵעִזּוּ פְּנֵיהֶם כָּל כָּךְ נֶגְדְּךָ", ווי קען זיין מען זאל זיך צו דיר אויפפירן מיט אזא עזות, "וְתָמֵהַּ אֲנִי אֵיךְ לֹא נִמְצָא טוֹב לְעֻמַּת רַע כְּנֶגְדָּם לְבַעֵר הָרַע", און איך וואונדער זיך, ווי קען זיין עס זאל נישט זיין מענטשן וואס זאלן זיך אננעמען פאר דיר? "אֲהוּבִי אָחִי נַפְשִׁי וּלְבָבִי", מיין ליבער ברודער, "אַל תִּירָא וְאַל תֵּחַת מִפְּנֵיהֶם", האב נישט מורא פון זיי, "רַק חֲזַק וֶאֱמַץ בַּתּוֹרָה וּבְיִרְאַת ה' כָּל הַיּוֹם, כַּמְדֻבָּר בֵּין שְׁנֵינוּ", שטארק זיך אין תורה און אין יראת ה', "וּזְכוּת אֲבוֹתֶיךָ מְסַיַּעְתְּךָ, כִּי כָּל זֶה לְגַדֵּל אוֹתְךָ וּלְהַרְבּוֹת כְּבוֹדְךָ וּלְגַדֵּל שִׂכְלְךָ", ווייל דאס אלעס וואס דו גייסט אריבער איז נאר פאר דיין טובה, דיך ברענגען נענטער צום אייבערשטן, "כִּי כְּמוֹ שֶׁאִי אֶפְשָׁר לְכָל מִינֵי זֵרְעוֹנִים לָבוֹא לְתַכְלִית גִּדּוּלָם אֶלָּא עַד שֶׁנּוֹתְנִין מִתְּחִלָּה הַגַּרְעִין בֶּעָפָר וְאַחַר כָּךְ הַגַּרְעִין נִתְבַּלֶּה וְאַחַר בְּלוֹתוֹ יִפְרַח וְיָצִיץ וְנַעֲשֶׂה אִילָן גָּדוֹל", אזוי ווי אלע פרוכט און אלע גרינצייג, אלעס וואס וואקסט - קען נאר וואקסן נאכדעם וואס מען דעקט צו די זומען, די קערל - אונטער די ערד, און די קערל ווערט פארפוילט, "כֵּן הַדָּבָר הַזֶּה שֶׁעַל יְדֵי זֶה שֶׁמַּשְׁפִּילִין אוֹתְךָ עַד עָפָר, עַל יְדֵי זֶה תִּתְגַּדֵּל וְתָצִיץ וְתִפְרַח בָּעוֹלָם", אזוי אויך מיט דיר, דורכדעם וואס מען פארשעמט דיך און מען דערנידערט דיך, דורכדעם וועסטו וואקסן און גרויס ווערן אויף דער וועלט; "אִלּוּ הָיוּ יוֹדְעִין אֵלּוּ הָרְשָׁעִים מִזֶּה", ווען די שלעכטע מענטשן וואלטן ווען געוויסט וואס פאר א טובה זיי טוען דיר מיט דעם וואס זיי רודפ'ן דיך, "בְּוַדַּאי לֹא הָיוּ מְבַזִּין אוֹתְךָ", וואלטן זיי דיך זיכער נישט געפייניגט, "כִּי כָּל כַּוָּנָתָם לְרַע", ווייל זייער גאנצע כוונה איז נאר דיר שלעכטס צו טון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6881 - וואס וועסטו האבן פון געלט? לערן אויס דיין זון גוטע מידות
חינוך הילדים, ביזנעס, יתום

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


רעד צו דיין זון, האב רחמנות אויף אים, לערן אים אויס אכטונג צו געבן אויף אנדערע, בפרט אויף א יתום. ער לערנט אין איין כיתה מיט ... דער יתום, און דער יתום'ל קומט צו מיר וויינען אז ער ווערט געטשעפעט פון קינדער, און איך האב אזוי מורא פון די טרערן פון א יתום; אפילו א ראש ישיבה, א מלמד, וואס דארף זיין אמאל שטרענג צו תלמידים - שטייט אבער אז ביי יתומים זאל מען מער אכטונג געבן, ווייל עס שטייט (משלי כב, כג): "כִּי ה' יָרִיב רִיבָם", דער אייבערשטער נעמט זיך אן פאר זיי (רמב"ם פרק ו' מהלכות דעות, הלכה י).


וואס ביסטו אזוי אריינגעטינקען אין ביזנעס ראשו ורבו, וואס מאכסטו זיך נאריש? וואס וועסטו האבן פון דיין געלט?! רעד צו דיין זון, לערן אים אויס גוטע מידות, לערן אים אויס דרך ארץ; דאס איז רייכטום, ביזנעס און געלט איז קאפ וויי.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6880 - אז א יתום'ל וויינט, איז דאס סכנת נפשות
חינוך הילדים, טשעפען, יתום

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת ויחי, ט' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן זאלסט מחזק זיין דיין זון ... נרו יאיר, ער זאל אכטונג געבן אויף דעם יתום ... נרו יאיר, וואס לערנט מיט אים אין חדר. ער האט מיך נעכטן גערופן וויינען אז מען טשעפעט אים און ער האט נישט קיין טאטע צו וועם צו גיין; איך בין אזוי דערשראקן פון די זאך, ווייל דאס איז פייער; אז א יתום'ל וויינט איז דאס סכנת נפשות.


איך האב געלערנט אין ספר קיצור שלחן ערוך (וואס דו האסט מיר געברענט א מתנה, וואס דיין משפחה האט ארויסגעגעבן לזכר נשמת דיין טאטע עליו השלום, איך לערן יעדן טאג מיט די תפילין דרבינו תם וואס איז איינגעטיילט לויטן יאר צו ענדיגן יעדע יאר), ווי ער ברענגט (סימן כט, סעיף יט): "חַיָּב אָדָם לְהִזָּהֵר בִּיתוֹמִים וְאַלְמָנוֹת", מען דארף אכטונג געבן, זיין געווארנט מיט יתומים און אלמנות, "שֶׁלֹּא יְדַבֵּר אֲלֵיהֶם אֶלָּא רַכּוֹת", רעדן צו זיי נאר ווייכע רייד, "וְיִנְהַג בָּהֶן מִנְהָג כָּבוֹד", און זיך פירן צו זיי מיט כבוד. "וְלֹא יַכְאִיבֵם אֲפִלּוּ בִּדְבָרִים", און זיי נישט טשעפען אפילו בלויז מיט ווערטער, "מִפְּנֵי שֶׁנַּפְשָׁן שְׁפֵלָה מְאֹד", ווייל זיי זענען זייער צעבראכן, "וְרוּחָן נְמוּכָה", און צעקלאפט, "אַף עַל פִּי שֶׁהֵן בַּעֲלֵי מָמוֹן", און אפילו זיי האבן אסאך געלט, "אֲפִלּוּ אַלְמָנָתוֹ שֶׁל מֶלֶךְ", און אפילו אן אלמנה פון א קעניג, "וִיתוֹמָיו", און יתומים פון א קעניג, "מֻזְהָרִים אָנוּ עֲלֵיהֶן", זענען מיר אנגעזאגט פונעם אייבערשטן זיך אכטונג צו געבן מיט זיי, ווייל עס שטייט "כָּל אַלְמָנָה וְיָתוֹם לֹא תְעַנּוּן".


דיין זון ... נרו יאיר איז זייער א טייער קינד, ער לערנט און דאווענט זייער ערליך, מען דארף אים נאר מחזק זיין ער זאל וויסן די הלכה פון יתומים, אז דאס איז נישט ווי סתם קינדער וואס מען זאגט א ווארט אהין און א ווארט צוריק, יתומים איז א שפיל מיט פייער; וואויל איז דעם וואס געבט אכטונג אויף זיי און מאכט זיי פרייליך, וועט אים דער אייבערשטער פרייליך מאכן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6879 - ערב שבת דארף מען זיך היטן פון כעס
חינוך הילדים, הפצה, מעביר סדרה, ערב שבת, עשרה בטבת

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ויחי, עשרה בטבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


וואס קענען מיר צוריק טון פאר רבי נתן פארן ראטעווען אונזער לעבן? רבי נתן האט אונז צוואה געלאזט: "איך זאג אייך אן, אייער עובדא זאל זיין איר זאלט דרוקן די ספרים, עס זאל זיין 'יפוצו מעינותיך חוצה', איר זאלט זיין שטארק מיט 'געלט' מיט 'רצון' און מיט 'טירחא'".


די וואך דאווענט מען מנחה און קבלת שבת אביסל פריער, אז מען זאל קענען אויספאסטן ווען עס ווערט נאכט. זאלסטו זיך צוגרייטן, גיין אין מקוה אין צייט, און זיין ביים ליכט צינדן אין צייט, און זיך אכטונג געבן פון כעס. יעדע וואך ערב שבת דארף מען זיך היטן פון כעס, ספעציעל די וואך ווען מען פאסט איז מען מער אין א סכנה פון זיך בייזערן, מען דארף בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זיין פרייליך און רואיג.


פאריגע וואך פרייטאג ווען איך בין אהיים געקומען פון מקוה און איך בין געווען אין די מצב רוח פון אלעס זאל קלאפן מיט די קינדער וכו', ווייסט וואס איך מיין, און מיין ווייב זאגט מיר זי האט יעצט געשיקט עסן פאר א משפחה וואס די מאמע איז אין שטוב אבער זי איז זייער קראנק, די דאקטוירים זאגן אז זי האט נאך געציילטע טעג צו לעבן; האב איך זיך געגעבן א כאפ אויף פון מיין מצב רוח אז אלעס דארף קלאפן וכו', און געזאגט: "שכוח אייבערשטער אז אין דעם שטוב איז די מאמע געזונט"; אוודאי האב איך געבעטן פאר די פרוי, אבער די מצב רוח האט זיך גלייך געטוישט; גארנישט האט שוין נישט געדארפט קלאפן, די ליפן האבן אנגעהויבן - אנשטאט זאגן יעדע רגע פאר א צווייטע קינד: "טו דאס", "טו יענץ" – האבן זיי אנגעהויבן זאגן: "שכוח אייבערשטער, שכוח אייבערשטער, שכוח אייבערשטער".


מאך א מצב אין שטוב פון די סיום ספר בראשית, און אז דיינע זין האבן געענדיגט חומש בראשית זאלסטו מיט זיי טאנצן. אלעס ווענדט זיך אין די מצב וואס מען מאכט, אז מען רימט אויס די קינדער מיט לערנען און דאווענען - וועלן זיי נאך מער לערנען און דאווענען, און אז די גאנצע שמועס דרייט זיך נאכאמאל וועגן די נייע הויז, און די נייע קאר, און יענעמ'ס הויז און יענעמ'ס קאר, און ווי קען מען מאכן נאך אפאר דאלער, און ווי קען מען אינוועסטירן אין א זיכערע סטאקס? וועלן די קינדער גיין אין די וועג, און האלטן די מסורה פון קויפן הייזער, קארס, סטאקס.


א פרייליכן שבת.

#6878 - נישטא בעסערס און זיסערס פון די הייליגע תורה
כולל, התחזקות, עבודת השם

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שמות, י"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


מיין טייערער ... נרו יאיר


איך ווארט צו הערן פון דיר, איך ווארט צו הערן פון דיין לימוד התורה. הלואי וואלסטו געקומען אין כולל לערנען שלחן ערוך מיט א חברותא אזוי ווי אמאל, עס איז נישטא עפעס בעסערס און זיסערס ווי לערנען די הייליגע תורה.


איך בעט דיר זייער, שטארק זיך בעבודת השם, דאס איז דער עיקר אין לעבן, לערנען און דאווענען און טון מעשים טובים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6877 - פארוואס קריגט מען אויפ'ן צדיק?
צדיקים, מחלוקת, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז די יארצייט פון הייליגן רבי ברוכ'ל פון מעזיבוז זכותו יגן עלינו; ער איז געווען דעם רבינ'ס פעטער, און ביי די ברית ווען מען האט א נאמען געגעבן דעם רבי'ן 'נחמן' האט רבי ברוכ'ל זיך אנגערופן און געזאגט: "'נחמן' על שם (בראשית ה, כט) 'זה ינחמנו ממעשנו ומעצבון ידינו מן האדמה אשר אררה ה', און די הייליגע חכמים זאגן אויף דעם פסוק (סנהדרין קיג:) 'צדיק בא לעולם, טובה באה לעולם'"; דער רבי איז דאס גוטס פון די וועלט, אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר זענען מקורב צום רבי'ן, דער רבי טרייסט אונז, דער רבי ווייזט אונז אז מיר האבן נאך א וועג צוריק צו קומען צום אייבערשטן, ממש וואס דער פסוק זאגט, "זה י'נחמנ'ו", דער רבי טרייסט אונז.


דער צדיק רבי ברוכ'ל זכותו יגן עלינו איז געווען ביים רבינ'ס ברית, און פיגא עליה השלום, דעם רבינ'ס מאמע האט געבעטן איר ברודער דער הייליגער צדיק רבי ר' ברוכ'ל: "ברוכ'ל - אזוי האט זי אים גערופן - וואונטש אן פארן קינד אז מען זאל נישט קריגן אויף אים", האט דער הייליגער צדיק רבי ברוכ'ל איר געענטפערט: "פייגעלע דאס קען נישט זיין, עס איז פארפאלן, מען מוז קריגן אויף אים (קוקט נאך אין ספר פעולת הצדיק, אות כא), ווייל דער צדיק וואס האט די כוחות צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן - אויף אים מוז זיין מחלוקת, ווייל נאר אזוי איז עס מיט אן אמת, אזוי ווי די הלכה איז, מען וועט נישט מקבל זיין קיין גרים בימות המשיח, ווייל ווען עס איז שלחן מלכים איז די גירות נישט מיט ליבשאפט צום אייבערשטן, (עיין לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן רכח).


מען הויבט היינט אן מסכת סנהדרין. זיי נישט קיין בטלן, הויב אן די מסכתא, לערן יעדן טאג א בלאט גמרא, אפילו אן פארשטיין, זאג די ווערטער. דאס איז ברסלב'ע חסידות, לערנען און דאווענען, אלעס אנדערש איז דמיונות. דער רבי שרייבט פאר זיין איידעם (מכתבי רבינו ז"ל, בריש ספר עלים לתרופה): "בַּקָּשָׁתִי מֵאֲהוּבִי חֲתָנִי, שֶׁתִּלְמוֹד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק, שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מִטָּפֵל עִיקָר, רַק אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", מיין ליבער איידעם, איך בעט דיר זייער זאלסט לערנען יעדן טאג גמרא און שולחן ערוך, זאלסט חס ושלום נישט מאכן פונעם טפל אן עיקר און פון עיקר א טפל.


היינט וועט נישט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור, מיין טאטע שליט"א מאכט חתונה די יונגסטע קינד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6876 - גיי הפצה
הפצה, הדפסה, שובבי"ם, תיקונים

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת וארא, כ"ג טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


גיי הפצה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן, היינטיגן דף, (סנהדרין לז:): "גלות מכפרת על הכל"; דאס איז הפצה, מען גייט ארום וואנדערן צוריק ברענגען פארבלאנזשטע נשמות.


וואס מיינסטו, וואס איז געווען די הייליגע עבודה פון די הייליגע ברידער רבי ר' אלימלך זכותו  יגן עלינו, מיט רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו ווען זיי זענען געגאנגען גלות ליידן? זיי האבן עוסק געווען בתיקון העולם, צוריק ברענגען אידישע נשמות צום אייבערשטן. אז מען האט פוגם געווען בברית, אין די עבירה פון הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן - דארף מען עוסק זיין אין צוריק ברענגען נשמות ישראל, אידישע קינדער - צום אייבערשטן.


יעצט שובבי"ם זאלסטו עפעס טון פאר הפצה, אויך זאלסטו געבן צדקה צו דרוקן די ספרים קונטרסים וואס איז מגלה דעם אייבערשטן; דאס איז אויך תיקון הברית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6875 - רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל חתונה מאכן די קינדער יונג
תפילות אויף אידיש, חינוך הילדים, אמונת חכמים, חתונה, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעצט שובבי"ם ווען מען קען אלעס פאררעכטן, זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן זאלסט חתונה מאכן דיינע קינדער יונג, זאלסט טון דעם רצון פונעם אייבערשטן.


וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט צו אונז און וויפיל האט מוהרא"ש געוויינט צום אייבערשטן אויף בחורים און מיידלעך, וואס זיי גייען אריבער און קיינער ווייסט נישט וואס זיי ליידן, ווי שטארק זיי ווילן זיין גוט און ווי שווער עס איז זיי.


איך געדענק אין אומאן ראש השנה האט מוהרא"ש איין יאר נישט געהאט די כוחות צו געבן א תקיעת שופר דרשה, איך בין געשטאנען אויפן בימה נעבן מוהרא"ש, מוהרא"ש האט מיך גערופן שטיין נעבן אים, צו יוצא זיין די ברכה פאר די תקיעות דמעומד, און אויך צו זיין גרייט אויב מוהרא"ש וועט נישט האבן כח צו בלאזן די תקיעות דמיושב. אין די צייט וואס דער עולם האט געזאגט זיבן מאל למנצח האט מוהרא"ש זייער געוויינט אויפן קול, בכיות נוראות, און מוהרא"ש זאגט מיר: "איך וויל יעצט זאגן א תקיעת שופר דרשה פאר בית דין של מעלה, בחורים זענען נישט שולדיג אז זיי פאלן אין עבירות, מיידלעך זענען נישט שולדיג, ווייל זיי ווילן חתונה האבן און מען לאזט נישט חתונה האבן ביז מען איז אלט, און דאס איז די סיבה פארוואס זיי פאלן אין עבירות".


עס איז געווען זייער שרעקעדיג, עס האט געגאסן בלוט פון מוהרא"ש פון די נאז, די ווייסע בעקיטשע, די טלית; אלעס איז געווען בלוטיג, מוהרא"ש זאגט ווייטער: "איך וועל נישט לאזן מען זאל דן זיין אויף שלעכטס קיין איין בחור און מיידל, ווייל אלע ווילן זיין גוט, מען לאזט נישט חתונה האבן יונג, מען לאזט די קינדער ווארטן ביז זיי זענען שוין פארפאלן".


מיר דארפן אסאך בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן גיין בתמימות ופשיטות, פאלגן די תורה, פאלגן די צדיקים, מאכן שידוכים מיט די קינדער יונג, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין עו:): "האוהב את אשתו כגופו", ווער עס האט ליב זיין ווייב אזוי ווי זיך אליין, "והמכבדה יותר מגופו", און ער איז איר מכבד נאך מער ווי ער איז זיך אליין מכבד, "והמדריך בניו ובנותיו בדרך ישרה", און דער וואס לערנט אויס די קינדער צו זיין אפגעהיטן פון שלעכטס, "והמשיאן סמוך לפירקן", און ער מאכט חתונה די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג, אויף אים זאגט דער פסוק (איוב ה, כד): "וְיָדַעְתָּ כִּי שָׁלוֹם אָהֳלֶךָ וּפָקַדְתָּ נָוְךָ וְלֹא תֶחֱטָא", ווער רעדט נאך די טעכטער... אויף זיי דארף מען נאך מער אכטונג געבן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיג.): "בתך בגרה", אויב דיין טאכטער ווערט דרייצן יאר, "שחרר עבדך ותן לה", זאלסטו אפילו באפרייען דיין קנעכט און איר געבן דעם קנעכט פאר א מאן, ווייל אז נישט - וועט זי חס ושלום אראפפאלן אין עבירות; זעט מען ווי שטארק מען דארף היטן די טעכטער.


נאר מיט תפילה קען מען זוכה זיין צו חתונה מאכן די קינדער בקדושה ובטהרה, מען דארף שוין יעצט בעטן ווען די קינדער זענען נאך קליין: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל קענען אלע מיינע קינדער חתונה מאכן יונג, זיי זאלן נישט אריבער גיין די צער און יסורים וואס איך האב געליטן ווען איך האב געווארט אויף מיין שידוך".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6874 - וואס האט דער אייבערשטער דיר שלעכטס געטון?
אמונה, קשיות, פרויען צאמקום

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת וארא, כ' טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


קשיות מוז זיין, קשיות וועט אלץ זיין, ווייל עס איז נישט מעגליך מיר קליינע מענטשעלעך זאלן קענען פארשטיין רוחניות אלוקותו יתברך. אזוי אויך אויף צדיקים מוז זיין קשיות, און עס וועט אלץ זיין קשיות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נב): "כָּךְ רָאוּי לִהְיוֹת דַּיְקָא, שֶׁיִּהְיוּ קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ, וְכָךְ נָאֶה וְיָפֶה לוֹ יִתְבָּרַךְ", אזוי דארף זיין, אזוי קומט עס זאל זיין און עס איז שיין עס זאל זיין קשיות אויפן אייבערשטן. דער רבי זאגט ווייטער: "אִם הָיָה הַנְהָגָתוֹ כְּפִי חִיּוּב דַּעְתֵּנוּ", ווייל אויב וואלט מען ווען פארשטאנען יעדע זאך וואס דער אייבערשטער טוט, "אִם כֵּן הָיָה, חַס וְשָׁלוֹם, דַּעְתּוֹ כְּדַעְתֵּנוּ", וואלט דאך חס ושלום געווען אונזער שכל אזוי ווי דעם אייבערשטנ'ס פארשטאנד, דער רבי האט אבער אויסגעפירט: "וואויל איז דעם מענטש וואס האט נישט קיין שום קשיות אויפן אייבערשטן, ער גלייבט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אים איז נאר פאר זיין טובה".


קענסט מיר זאגן וואס פאר א שלעכטע זאך דער אייבערשטער האט דיר געטון אז דו ביסט אזוי ברוגז אויף אים? איך זע דו ביסט געזונט און שטארק, דו האסט אלע אברים; אויגן, א נאז, הענט און פיס, דו אטעמסט, דו רעדסט; וואס ביסטו אזוי ברוגז? וואס ביסטו אזוי פארנומען מיט קשיות? השם ישמרינו.


א דערביטערטער מענטש, א משכיל, וואס האט געליינט פרעמדע ביכער און פרעמדע שכל - איז אמאל געקומען צום הייליגן רבי נתן און אנגעהויבן פרעגן זיינע שטותים, כלומריש'דיגע קשיות. רבי נתן האט מיט גרויס געדולד אים אויסגעהערט, און ווען ער האט אויפגעהערט רעדן, געבט רבי נתן א קרעכץ און ער פרעגט אים: "קענסט מיר זאגן וואס פאר א שלעכטע זאך דער אייבערשטער האט דיר געטון אז דו ביסט אזוי ברוגז אויף אים? איך זע דו ביסט געזונט און שטארק, דו האסט אלע אברים, אויגן, א נאז, הענט און פיס, דו אטעמסט, דו רעדסט; רבי נתן האט דאס געזאגט מיט אזא אמת אז דער איד האט זיך צואוויינט און ער איז געווארן א בעל תשובה, והבן למעשה.


זיי מחזק דיין ווייב זאל קומען צו די פרויען צאמקום, יעצט שובבי"ם חזר'ט מען די הלכות פון א ריינע שטוב, און אויך גוטע חיזוק; א שאד זי זאל נישט קומען, א שאד דו זאלסט איר נישט העלפן קומען, בלייבן אין שטוב בעביסיטן אז זי זאל קענען שעפן פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6873 - ליידן און שווייגן, בפרט אין שטוב
שלום בית, צדקה, תשובה, בזיונות, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת וארא, י"ט טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שובבי"ם איז א צייט וואס מען קען אלעס פאררעכטן; נישט דורך פאסטן, נישט דורך סיגופים, נאר דורך ישמע בזיונו ידום וישתוק, דורך ליידן און שווייגן; בפרט אין שטוב, ווען די ווייב האט געזאגט א ווארט, אדער נישט געמאכט פינקט אזוי ווי דו האסט געוואלט; אז מען ליידט און מען שווייגט - קומט מען אפ אלע עבירות. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן ו), דאס איז תשובה, און דורך דעם קומט מען צו גרויסע מדריגות.


בעיקר אין שטוב, דארט איז א גוטע פלאץ פאר ישמע בזיונו ידום וישתוק; נישט צו ווערן בכעס ווען די ווייב האט עפעס געזאגט, אדער נישט געטון ווי מען וויל, און נישט אנהויבן בלאזן, טריצן אדער אריינגיין אין א קאלטע קריג וכו', נאר ווייטער ליב האבן און ווייטער לעבן בשלום; דאס איז די גרעסטע תיקון שובבי"ם, און דאס איז סאך א גרעסערע עבודה ווי די שווערסטע עבודה וואס איז דא.


אויך אין שול, אז איינער זאגט דיר עפעס - זאלסטו מאכן תיקון שובבי"ם און מקיים זיין דעם ישמע בזיונו ידום וישתוק. אין שול קומען אלע סארט מענטשן, מען ווייס נישט ווער האט יעצט געכאפט א פסק פון די ווייב, מען ווייסט נישט וואס גייט אריבער, און אז מען געבט דיר א פליק - בלייב שטיל.


אויך גיין נאך געלט פאר צדקה, און פארשפרייטן די ספרים, קונטרסים און גליונות - איז א תיקון הברית, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רסד), ווייל אז מען האט משפיע געווען אין א נישט גוטע פלאץ - דארף מען משפיע זיין אויף א גוטע פלאץ, און אז די אלע ניצוצות און טיפות זענען פארשפרייט אין די וועלט השם ישמרינו, דארף מען גיין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות, דאס איז תיקון הברית.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#6872 - א געשמאקע זאך צו זיצן אין שטוב מיט די ווייב
חינוך הילדים, דאווענען, קליידער, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך פריי זיך צו הערן די גוטע גריסן פון דיר און אויף דיר, ווי דו דינסט דעם אייבערשטן בתורה ותפילה ובטחון, ווי דו שטארקסט זיך בעבודת השם, בפרט בשלום בית, ווי אלעס האט זיך געטוישט צום גוטן, עס איז דיר היינט א געשמאקע זאך צו זיצן אין שטוב מיט דיין ווייב, עס ברענט מער נישט ארויסצולויפן צו כלומר'ישע חברים, דיין לעבן איז גן עדן.


אנגעהויבן אינדערפרי ווי דו גייסט צום שול אן דיין קאר, דו נוצט אויס די צייט פאר התבודדות. (אגב, טו צוריק אן דיין קלאסישע איידעלע שיך, בלייב אנגעטון חסידי'ש, טראכט ווי אזוי דו ווילסט דיין זון נרו יאיר זאל אהיים קומען, מיט וואס פאר א קליידער... און אז דו קענסט נישט גיין אזא לאנגע וועג מיט איידעלע שיך – זאלסטו ענדערש מאכן התבודדות אין שטוב), און ווי דו ביסט קובע א חברותא; לערנען גמרא וספרי רבינו, און אז דו ביסט א משמש פארן רבי'ן, דו ביסט א בעל תפילה קבוע, דו פירסט א מנין, ביזט א מזכה את הרבים, און ווי דו דערהאלסט זיך, אפילו פרנסה איז מצומצם ביסטו ווייטער פרייליך, אה מחי' די שיינע גריסן, אה מחי'.


בזכות וואס דו דאווענסט פארן עמוד מיט א געשמאק – זאלסטו באקומען די ברכה פון רבי'ן, (ספר המדות אות בנים, סימן סג): "הַתְּפִלָּה שֶׁמִּתְפַּלְּלִין לִפְנֵי הָעַמּוּד בִּנְגִינָה הוּא סְגֻלָּה לְבָנִים", דאווענען פארן עמוד מיט געזאנג איז מסוגל לבנים.

#6871 - דיין מעשר געב פאר לומדי תורה
כולל, תהלים, מעשר

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


זע צו זאגן יעדן טאג תהילים, הלוואי אז דו קענסט צוריק אנהויבן זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים. לייג תהילים אלס דיין ערשטע שיעור, אינדערפרי זאלסטו גלייך נאך ברכות התורה נעמען א תהילים און זינגען צום אייבערשטן, און פלעכט אריין דיינע אייגענע לויב און דיין אייגענע געבעט; דאס וועט דיר ברענגען א שידוך (ספר המידות אות חיתון, סימן ט).


דיין מעשר געב פאר לומדי תורה. העלף אינגעלייט וואס זיצן און לערנען תורה מתוך הדחק, אזוי ווי דער רבי זאגט (שם אות צדקה, סימן ט): "מִצְוָה לָזוּן אֵלּוּ שֶׁעוֹסְקִים בַּתּוֹרָה יוֹתֵר מֵאֵלּוּ שֶׁאֵין עוֹסְקִין", עס איז א מצוה צו געבן צדקה פאר די וואס לערנען תורה; דאס וועט זיין א זכות פאר דיין נשמה, עס וועט ווערן גערעכנט ווי דו אליין זיצט און לערנט א גאנצן טאג.

#6870 - דער סמ"ך מ"ם וויל נאר מחליש דעת זיין דעם מענטש
משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע


א גרויסן דאנק פאר דיר און פאר דיין ווייב פאר אלעס וועס ענק טוען פאר אונזערע מוסדות, אונזער קהילה. וויסן זאלסטו, מוהרא"ש איז מיט אונז, מוהרא"ש זעט וואס ענק טוען, ענקערע גוטע מעשים, מוהרא"ש האט נחת, מוהרא"ש האט שמחה פון אונזער שיינע קהילה.


דו און דיין ווייב דארפן זיך זייער מחזק זיין, ווען דו ביסט בקטנות הדעת זאל דיין ווייב דיך מחזק זיין, און אויב דיין ווייב איז מבולבל וכו' – זאלסטו איר שטארקן. ווייל דער סמ"ך מ"ם וויל נאר מחליש דעת זיין דעם מענטש, און בפרט די וואס זענען משמש דעם צדיק, אויף זיי פארלייגט ער זיך נאך מער, אבער מען דארף נישט מורא האבן, מען דארף זיך מחזק זיין און אנטלויפן פון אלע צעדרייטע מחשבות, כאילו מען דארף דיך נישט וכו', כאילו מאכסט חרוב וכדומה, זע צו מאכן פון ש'ק'ר א ק'ש'ר.


אויך זאלסטו נישט בלייבן אין שטוב פארשפארט מיט די סארט מחשבות; ווי נאר עס קומען די שלעכטע מחשבות – שרייב מיר, אדער קום רעדן, נישט לאזן ווערן די מחשבות - חמץ.

#6869 - וויכטיגע אנווייזונגען ווי אזוי צו פירן א ביזנעס
הדרכות, הלכה, דאווענען, ביזנעס, מעשר

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין נייע ביזנעס, דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן גרויס הצלחה.


איך וויל דיר שרייבן אפאר וויכטיגע אנווייזונגען ווי אזוי צו פירן א ביזנעס און מצליח זיין.


הדבר הראשון, עס מוז געפירט ווערן מיט די תורה. יעדע שאלה; צי אין ריבית, צי אין השגת גבול, עני המהפך בחררה, גניבה, גזילה וכדומה – מוז מען פרעגן א רב, א דיין – און טון ווי אזוי מען פסק'נט. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רפ), וואס איז דאס אז מען רופט איינעם צו דין תורה? זאגט דער רבי, די תורה איז זיך נוקם אינעם מענטש פארן פירן די ביזנעס שלא על פי תורה, עיין שם.


שנית, גיי נישט אין אפיס נאר נאכן דאווענען שחרית, און שטעל אפ די געשעפט ביי מנחה מעריב.


שלישית, נעם אריין א שיתוף, כביכול דעם אייבערשטן; פון די פארדינסטן געב מעשר (אדער ווי אנשי שלומינו פירן זיך צו געבן א חומש).


פערטנס, רעד שיין צו יעדן איינעם. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, ג): "אַל תְּהִי בָז לְכָל אָדָם", זאלסט יעדן איינעם געבן גוטע באנעמונג. מיין שיטה איז, אנשטאט אריינלייגן קאפ, מח און געלט אין מארקעטינג – זאל מען אריינלייגן די נשמה אין קאסטעמער סערוויס, גוטע באנעמונג צו יעדן; צום קליינעם, צום גרויסן, צום רייכן און צום ארעמאן.


איך דארף מקצר זיין, אז דו וועסט טון די זאכן וועסטו האבן גרויס הצלחה.

#6868 - מיר אלע דארפן עצות צו לעשן די פייער
תפילות אויף אידיש, שטעטל

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת תולדות, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"ה לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


זייער גוט אז דו ביסט אריינגעגאנגען אין די פייער דיפארטמענט אין שטעטל, אין ליבערטי. איך האף אריינצולייגן נאך ערליכע אינגעלייט אין די דיפארטמענט, צו קענען העלפן ראטעווען פון פייער.


פארגעס נישט, מיר אלע דארפן עצות צו לעשן די פייער, די שלעכטע פייער וואס ברענט אין הארץ השם ישמרינו. די עצה אויסצולעשן די פייער איז דורך גיסן וואסער, "אין מים אלא תורה" (בבא קמא פב.), וואסער מיינט תורה, "אין מים אלא תפילה" (עיין בעל הטורים בראשית טז, ז), וואסער מיינט תפילה, נאך זאגן די הייליגע חכמים זכרונם לברכה (בראשית רבה ב, ד): "אין מים אלא תשובה", וואסער מיינט תשובה טון מיט תורה און מיט תפילה, דאס איז תשובה, אזוי לעשט מען אויס די שלעכטע פייער וואס וויל פארברענען דעם מענטש.


אן אינטערעסאנטע זאך איז געווען ביי מוהרא"ש, ער האט אמאל שפאצירט מיט די בחורים און א פייער לעשער טראק איז אריבערגעפארן, און ער האט געפיפן און געליאמערט מיט קולי קולות, האט מוהרא"ש געזאגט פאר די בחורים: "ענק זעען, ווען מען לעשט א פייער, מען יאגט זיך צו לעשן א פייער – פארט מען מיט קולי קולות, דאס לערנט אונז אז ווען מען וויל פארלעשן די פייער פון די שלעכטע תאוות, דארף מען שרייען צום אייבערשטן מיט קולי קולות 'הייליגער באשעפער, האב אויף מיר רחמנות, לעש אויס מיין שלעכטע פייער, ראטעווע מיך פון שלעכטס, עס ברענט אין מיר די פייער פון שבעים אומות, שבעים לשונות'".