בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5086 - א שאד דיין זארג, עס וועט דיר סיי ווי נישט העלפן
אמונה, דאגות

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ג' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך, פארליר זיך נישט, קיינער קען דיר גארנישט שלעכטס טון; דער אייבערשטער איז מיט דיר, דער אייבערשטער היט דיך, דער אייבערשטער איז מיט דיר.


איך בעט דיר זייער, טראסט דעם אייבערשטן; א שאד צו זארגן, זיך אויפעסן די קישקעס. א שאד דיין זארג, עס וועט דיר סיי ווי נישט העלפן, זארגן טוט נאר אפשוואכן דעם מענטש. געב זיך איבער צום אייבערשטן, זאג: "אייבערשטער איך געב זיך איבער צו דיר, איך בין אינגאנצן צעמישט, העלף מיר איך זאל קענען אויפשטעלן א שיינע שטוב מיט ערליכע דורות, העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה, איך זאל דיך טראסטן, איך זאל וויסן אז דו ביסט מיט מיר און דו מאכסט מיר נאר גוט".


מיר פארן דאך יעצט צום הייליגן רבי'ן, דארט וועסטו פועל'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5085 - זייט חבר'טעס מיט די קינדער וואס זענען דרך ארץ'דיג
דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ג' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית יואל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בין זייער פרייליך צו הערן אז איר קריגט זיך נישט מיט קיינעם, און אז איר זאגט תהילים, איר האט שוין געענדיגט צוויי מאל ספר תהילים.


זייט חבר'טעס מיט די קינדער וואס זענען דרך ארץ'דיג. ווען מען איז אין קלאס און די טיטשער רעדט - טאר מען נישט רעדן, און די מיידלעך וואס לאכן זיך אויס און רעדן ווען א טיטשער רעדט - זענען נישט דרך ארץ'דיג; ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ דאס וויכטיגסטע זאך. דער רבי האט געזאגט: "אִם קֵיסָרִים וּמְלָכִים הָיוּ יוֹדְעִים אֵיךְ אֲנִי מְלַמֵּד אֶת אֲנָשַׁי דֶּרֶךְ אֶרֶץ, הָיוּ שׁוֹלְחִים אֶת בְּנֵיהֶם אֵלַי לִלְמוֹד דֶּרֶךְ אֶרֶץ", ווען קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס מיינע תלמידים - וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5084 - דו ראטעוועסט די גאנצע שטעטל פון שלעכטס, מיט די חסד וואס דו טוסט
בית התבשיל, שטעטל

בעזרת ה' יתברך- יום ד' פרשת ראה, כ"ב מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בשם כל הקהל הקודש, בשם אלע איינוואוינער פון אונזער שטעטל קרית ברסלב ליבערטי, דריקן מיר אויס אונזער הכרת הטוב פאר דיר פאר אלעס וואס דו טוסט, אז עס זאל זיין עסן פאר אנשי שלומינו און פאר די שבת פעקלעך, וואס משפחות וואס דארפן הילף - באקומען וועכנטליך, און פאר די גרויסע פסח חלוקה און פאר די פסח געלט; פאר אלעס וואס דו טוסט פאר אונז.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח און מח צו קענען ווייטער טון גוטס פאר אידישע קינדער.


דו ראטעוועסט אונזער גאנצע שטעטל פון שלעכטס מיט די חסד וואס דו טוסט.

#5083 - א חיות אין חודש אלול
שלום, אחדות, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מוהרא"ש זאגט בשם דעם הייליגן בעל התניא זכותו יגן עלינו, אז די געבורטסטאג פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו געפאלט אינעם טאג ח"י אלול, דאס קומט אונז ווייזן אז דער בעל שם טוב האט אריינגעברענגט א חיות אין אלול; ווייל ביזן הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט מען תשובה געטון פון פחד פון עונשים, מען האט תשובה געטון נישט ריכטיג, נאר פון ציטערן פון ביטערע פיין, און דער הייליגער צדיק דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אריינגעברענגט ח"י אלול - א 'חיות' אין 'אלול', מען זאל תשובה טון פון ליבשאפט. דער דרך הבעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז תשובה מאהבה, און דרך המוסר איז תשובה מיראה; ח"י אלול - א חיות אין אלול.


איינע פון די רמזים אינעם ווארט אלול איז די ראשי תיבות א'יש ל'רעהו ו'מתנות ל'אביונים. מוהרא"ש זאגט, די עבודה פון אלול איז מרבה זיין ליבשאפט, זיך מוחל זיין, זיך איבערבעטן, זיך פארגינען; כל זמן מען האט פיינט א צווייטן איד - איז מען זייער ווייט פון תשובה. מוהרא"ש זאגט: "אדם יכול לקום בחצות", א מענטש קען אויפשטיין זאגן תיקון חצות, "ולהתבודד", און רעדן צום אייבערשטן, "וללמוד", און לערנען, "לעשות עבודות קשות", און טון שטארקע עבודות בעבודת השם יתברך, "אבל הוא שונא את הזולת", אויב האט ער פיינט א צווייטן, "על לא דבר", פאר גארנישט, "אזי למעלה בשמים צוחקים מכל עבודות הקשות שלו", אין הימל לאכט מען פון אלע זיינע עבודות, "והקדוש ברוך הוא אומר לו", און דער אייבערשטער זאגט אים, "איך אקבל את העבודות שלך", ווי אזוי ווילסטו איך זאל אננעמען דיינע עבודות, "בשעה שאתה שונא את הזולת", ווען דו האסט פיינט א צווייטן, "ועובר על (ויקרא יט, יז) 'לֹא תִשְׂנָא אֶת אָחִיךָ בִּלְבָבֶךָ'", (אשר בנחל ו תשט).


אז מיר וועלן זיך ליב האבן, אנשי שלומינו וועלן זיך קענען ליידן - וועט אונז דער רבי ברענגען אויף זייערע הויכע מדריגות, און אויב נישט - וויל איך נישט טראכטן וואס וועט זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


א גוטן חודש.

#5082 - טוט נישט קיין סכנה'דיגע זאכן
סכנה

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


תלמידות בית פיגא שתחיו


איר זענט גרויסע קינדער, דארפט איר פארשטיין נישט צו טון קיין סכנה'דיגע זאכן. עס איז א גרויסע סכנה ארויף צו גיין אויפן דאך פון סקול און טאנצן, און אזוי אויך ארויפקריכן אויפן דאך פונעם באס אין טאנצן; איך וויל נישט טראכטן וואס קען פאסירן חס וחלילה אז א קינד פאלט אראפ, מען קען זיך צעברעכן די ביינער, און אויך איז דאס א סכנה פאר אונזער גאנצע מוסד; א שכן א גוי האט אריינגערופן זאגן 'וואס גייט פאר? מיידלעך קריכן ארויף אויפן דאך פון סקול! עס איז נישטא קיין צוים און עס איז א גרויסע סכנה!' איך בין געווארן גוט פארשעמט.


איך וויל איר זאלט האבן הנאה, און טאנצן און שפרינגען, אבער טוט נישט קיין סכנה'דיגע זאכן. איר זענט גרויסע קינדער, איר דארפט פארשטיין ווי צו טאנצן און ווי צו מאכן לעבעדיג; דאס קען מען נישט טון, ארויפקריכן אויפן באס אדער אויפן דאך.


איך בעט ענק, העלפט מיר, מאכט מיר גרינגער די ארבעט - נישט שווערער.

#5081 - די פייער בארואיגט זיך, מען הויבט אן זען די שיינקייט פון אן איידעלע שטוב
צניעות, קנאה, סדר דרך הלימוד, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ערשטנס דאס וואס עס קאכט אין דיר וכו', דו ווילסט איין מינוט דיין ווייב זאל זיך טוישן איר איידלע לבוש וכו', און איין מינוט טראכסטו 'וואס פעלט עס אויס?' און נאכדעם ווייטער הויבט אן קאכן א פייער אין דיר, דיין ווייב זאל גיין אזוי און אזוי, ביז דו שפירסט ווי עפעס שלעכט איז מיט דיר, דו פרעגסט וואס איז דאס?


וויסן זאלסטו, די געפיל איז דא ביי אסאך; אסאך אינגעלייט אין די ערשטע יארן נאך די חתונה האבן די זאך, עס קאכט א פייער, זיי ווייסן נישט וואס זיי ווילן; מען ווייסט נישט די מעלה פון איידלקייט, מען מיינט עפעס פעלט אין לעבן און מען טראכט די ווייב איז די פראבלעם, זי גייט צו פשוט וכו' וכו'.


איך בעט דיר מיין ליבער ברודער, גיי התבודדות, שריי צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, עס קאכט אין מיר א פייער, איך ווייס נישט וואס מיט מיר איז, העלף מיר איך זאל ליב האבן איידלקייט, איך זאל ליב האבן צניעות, פארוואס ברענט אין מיר א נישט גוטע פייער? העלף מיר איך זאל קאכן און ברענען צו דיר אייבערשטער, איך וויל זיין פרייליך מיט דיר, און ליב האבן איידלקייט.


הייליגער באשעפער וואס איז דאס מיט מיר אז איך ווער אזוי פארברענט? איך וויל נאר מיין ווייב זאל זיין אנדערש, יעדן טאג וויל איך עפעס אנדערש; איך טראכט אז עפעס פעלט מיר און עפעס בעסערס איז דא ביי אנדערע, העלף מיר איך זאל פלאקערן פאר דיר אייבערשטער, איך זאל אויסגיין פאר דיר". אזוי זאלסטו שרייען צום אייבערשטן טאג און נאכט ביז דו וועסט אויסארבעטן די בלוט, דו וועסט שוין אנהויבן איינזען דאס שיינקייט פון איידלקייט.


טייערער ברודער, ביסט דאך א פארשטענדליכער אינגערמאן, ביסט א בר דעת, זאלסטו זיך בארעכענען; טראכט אריין וואס פאר א נס דו האסט, אז דיין ווייב לעבט מיט דיר וכו', זי גרויסט זיך נישט אויף דיר וכו', דארפסטו נישט מער; ליידער זענען היינט דא אזויפיל אינגעלייט וואס די ווייב איז א מורדת, עס איז נישטא דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יבמות סג.): "דַּיֵּינוּ שֶׁמַצִּילוֹת אוֹתָנוּ מִן הַחֵטְא", אז די ווייב היט פון עבירות; קיינער ווייסט נישט וואס זיי ליידן, זיי לעבן נישט אינאיינעם, און מענטשן זענען מקנא, ווייל מען זעט דאס נישט פון אינדרויסן. אינדרויסן דאכט זיך אז זיי האבן א מעכטיגע שלום בית, זיי זענען גליקליך, זיי גייען אנגעטון אויסגעפיצט וכו', ווען על פי תורה קומט זיך נישט קיין כתובה פאר די ווייב פארן זיך אפשיידן השם ישמרינו; איז וואס זאלסטו קוקן אויף אנדערע, ווי אזוי אנדערע גייען אנגעטון? דו האסט אן אשת חיל, א מתנה פון הימל, זי לעבט מיט דיר - דארפסטו איר מכבד זיין און איר שעצן.


נאך אפאר יאר ווען די נישט גוטע פייער לעשט זיך אויס, הויבט מען אן זען דאס שיינקייט און דאס טייערקייט פון אן איידעלע שטוב, פון אן איידעלע פרוי, א ווייב וואס ווייסט נישט פון די וועלט, איר קאפ ליגט אין שטוב, זי טוט די שטוב ווירטשאפט, זי איז גרייט פאר איר מאן, זי איז א מאמע פאר די קינדער; מען הויבט אן קוקן אויף די לעבן ריכטיג.


מאך זיך א שיעור אין משניות, זיץ אין שטוב מיט א הויפן ספרים; א חומש, משניות, גמרא, מדרשים און ספרי רבינו. שפאציר אין די תורה אזוי ווי מען שפאצירט אין א שיינע גארטן, און דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט א ווייב איידל און באשיידן - וועסטו שוין גארנישט דארפן, דו וועסט זיין גליקליך און צופרידן.


ליין די בריוו כמה פעמים און זיי מקיים וואס שטייט דא, וועסטו שפירן א זיסקייט אין לעבן, דו וועסט זיין גליקליך און צופרידן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#5080 - ערקלערן פאר די וואס קויפן א הויז, ווי אזוי זאכן ארבעטן
ריינקייט, מחלוקת, שטעטל, שלום, דירה

בעזרת ה' יתברך - ד' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דיר בעט איך זייער דו זאלסט זען אז די אלע וואס קויפן דירות ביי שבתי זאלן זיין צופרידן, מאך דאס בעסטע וואס דו קענסט; אודאי וועט מען האבן טענות, אבער אז מען האט אן אוזן קשבת, מען קען צו איינעם רעדן - פארמיידט מען מחלוקות.


עס איז כדאי זאלסט ערקלערן פאר די אלע וואס קויפן דירות אין שטעטל, זיי זאלן וויסן די זאכן וואס זיי זענען נישט געווען צוגעוואוינט פון פארדעם. ווי צום ביישפיל אז מען טאר נישט לייגן קיין ווייפס אין בית הכסא; די וואס קויפן קומען פון שטאט, דארט לייגן מענטשן ווייפס אין טוילעט, אבער ביי א סעפטיק, אז מען לייגט ווייפס - ווערט א שאדן, און נאך א שטיק צייט ווערט א בעק-אפ, און פארשטייט זיך די טענות גייט אויף שבתי; איי וואס האט עס מיט אים, האב טענות אויף דיר אליין? אזוי גייט עס.


אזוי אויך, נישט אלע נעמען אין אכט אז מען דארף טוישן די פילטער ביי די עירקאנדישן און נאך א יאר צעברעכט זיך די מאשין, און פארשטייט זיך די טענות גייט אויף שבתי; איי וואס האט עס מיט אים, האב טענות אויף דיר אליין? אזוי גייט עס.


אזוי אויך די נייע הייזער וואס די שטאט פארלאנגט מען זאל דאס אינגאנצן פארמאכן, און נאכן פלעסטערן ווערט די לופט אנגעפילט מיט וואסער און מען דארף אין אנהויב לייגן א מאשין וואס ציט ארויס די נאסקייט, איז כדאי דו זאלסט דאס זאגן, ווייל אז נישט וועלן אנהויבן שימלען זאכן און פארשטייט זיך די טענות גייט אויף שבתי; איי וואס האט עס מיט אים, האב טענות אויף דיר אליין? אזוי גייט עס.


אזוי אויך איז כדאי צו זאגן פאר אלע וואס קויפן הייזער, זיי זאלן מתפלל זיין עס זאל קומען גוטע וואסער פון קוואל, ווייל עס פאסירט ביי מענטשן אז עס קומט שמוציגע וואסער און מען ווערט אויסער זיך; מען האט געקויפט א הויז, מען האט געבארגט געלט, מען איז איבערגעשטרענגט און מען ווערט פארווייטאגט; איז גוט זאלסט די אלע זאכן אויסשמועסן.


אז עס וועט זיין שלום צווישן אנשי שלומינו וועט אונז דער רבי ברענגען צו זייער הויכע מדריגות, און אז מען וועט זיך קריגן, מען וועט נישט קענען איינער דעם צווייטן ליידן - וויל איך נישט טראכטן וואס וועט פאסירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


 

#5079 - דאווען נאר אין שול, וועסטו מצליח זיין מיט די קינדער
בית המדרש, מנין

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


קום אין שול דאווענען יעדן טאג די דריי תפילות מיט מנין. יעצט ביסטו שוין א טאטע פאר קינדער, דארפסטו דאס טון פאר זיי. ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות אות תפילה, סימן לו): "מִי שֶּׁיֶּשׁ לוֹ בֵּית הַכְּנֶסֶת, וְאֵינוֹ נִכְנָס לְשָׁם לְהִתְפַּלֵּל, גּוֹרֵם גָּלוּת לְבָנָיו", ווער עס האט א שול אינעם שטאט וואו ער וואוינט און ער גייט נישט דאווענען אין שול, ברענגט ער אויף זיך שלעכטס, און די קינדער וועלן האבן א גלות לעבן, די קינדער וועלן זיין פארוואגלט, חס ושלום.


איך בעט דיר זייער, קום אין שול יעדן טאג דאווענען די דריי תפילות. אויך, אויב האסטו פארפאסט די מנין – זאלסטו דאווענען אין שול. איך בעט דיר זייער, פאלג וואס איך בעט דיר, נאר דו וועסט האבן פון דעם; דאווען אין שול שחרית מנחה מעריב, זאל זיין וואס זאל זיין, אפילו דו האסט פארפאסט דעם מנין.

#5078 - תשובה טון מיינט זיין צופרידן, זיך איבערצוגעבן צום אייבערשטן
אמונה, התחזקות, תשובה

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת כי תצא, ג' אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיין באבע רחל לאה טייטלבוים עליה השלום פלעגט אונז אלץ זאגן: "תשובה טון מיינט 'זיין צופרידן', תשובה טון איז 'מען געבט זיך איבער צום אייבערשטן, מען ווייסט און מען גלייבט אז דער אייבערשטער מאכט נאר גוט'".


דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס עס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך - אים האט דער אייבערשטער ליב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5077 - נאכ'ן אוועקווארפן דעם טעבלעט וועסטו זען ווי דו ווערסט מער געזונט
הפצה, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת עקב, ט"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


זייער גוט אז דו האסט אוועק געווארפן דעם טעבלעט, דו זאגסט דו האסט דאס געטון פאר דיין ווייב תחי', האסט געזען ווי שטארק עס שטערט איר; וואס זאל איך דיר זאגן, יעצט וועסטו זען אז דו אליין וועסט ווערן מער געזונט, דו וועסט האבן מער מיט דיינע קינדער, מיט דיר אליין.


דאנק דעם אייבערשטן פאר די נס אז דו האסט אן אשת חיל, א קלוגע ווייב, וואס זי האלט דיך אין פארעם, זי ווייסט ווי צו פירן אן ערליכע איידעלע שטוב; אלעס וואס דו ביסט – איז איר קרעדיט.


לאז זיך אפ פון די דמיונות פון פארקויפן וכו'; גיי הפצה – וועסטו האבן שפע. טייל איין די טאג, אינדערפרי זאלסטו לערנען שעורים כסדרן בכל התורה כולה, און נאכמיטאג זאלסטו גיין הפצה; מזכה זיין נשמות ישראל מיט די זיסע וואסער וואס קוועלט פונעם נחל נובע מקור חכמה.

#5076 - פירן די מוסדות אין ארץ ישראל על טהרת הקודש
הפצה, צדקה, מוסדות, ישיבה, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך - יום ה' פרשת שופטים, א' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, מנהל מוסדות היכל הקודש בארץ הקודש


איך וויל נישט דו זאלסט מיינען איך האב זיך אוועק געדרייט פון דיר און זיך נישט געזעגנט, איך בין פארנומען געווארן מיט מיין שטוב; ביז איך האב זיך געכאפט אז איך דארף נאך רעדן מיט דיר - ביסטו שוין געפארן צום עירפארט.


איך האף דו האסט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט, ווי צו פירן די מוסדות אין ארץ ישראל על טהרת הקודש און לויט די וועג ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


איך וויל דו זאלסט רעדן צום מגיד שיעור ר' משה שמואל ער זאל פארלאנגען פון די בחורים זאלן גיין נאך געלט פאר די ישיבה; יעדער בחור מוז עוסק זיין אין גיין נאך געלט. אויב די בחורים ווילן דאס מאכן אינאיינעם מיט הפצה - אשרי להם, און אז דער בחור קען זיך נישט זען גיין הפצה - מוז ער נאכאלץ צוזאמנעמען געלט. די ישיבה אין אמעריקע שטייט שוין זעכצן יאר, די אלע בחורים וואס זענען געגאנגען נאך געלט פאר די ישיבה די אלע האבן מצליח געווען, אזוי האט מוהרא"ש אוועק געשטעלט.


אויך זאג דעם מגיד שיעור ער זאל נישט מורא האבן צו לערנען די בחורים וואס איז ריכטיג צו טון; יעצט איז די צייט וואס מען קען גוט אויסבייגן די מידות צום גוטן. קינדער און בחורים האבן ליב ווען מען לערנט זיי די וועג ווי זיך צו פירן.


איך וויל דיר באצאלן פאר די שיינע ווייסע זיידענע קאפל וואס דו האסט מיר געברענגט לכבוד ראש השנה. דערמאן מיך אין אומאן, איך וויל דיר באצאלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.


א גוטן חודש.

#5075 - זוכט ווי מער צו העלפן אייער מאמע
כיבוד אב ואם, תהלים

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט געענדיגט פאריגע וואך שבת די ערשטע מאל ספר תהילים.


נאך מער פריי איך זיך אז איר שרייבט איר האט קוים צייט ווען צו זאגן תהילים, ווייל א גאנצן צייט העלפט איר אייער מאמע; וויסן זאלט איר, נישטא קיין גרעסערע זאך ווי העלפן א מאמע, איר זאלט א גאנצן צייט העלפן אייער מאמע, און איר זאלט זוכן וואס מער איר צו העלפן, ווייל דער אייבערשטער וויל מיר זאלן טון די מצוה פון כיבוד אב ואם.


דער הייליגער חזון איש זכותו יגן עלינו איז געווען זייער גרויס, אמאל האט אים איינער געפרעגט: "ווי אזוי וואקסט מען אויף א חזון איש?" האט ער געזאגט: "דורך די מצוה פון כיבוד אב ואם"; ער האט זיך מוסר נפש געווען פאר די מצוה און ער איז געווארן זיייער זייער גרויס.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5074 - בזכות מאכן ברכות, וועט איר מער נישט מורא האבן
פחדים, אמונה, ברכות

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר האט מורא ביינאכט, איר קענט נישט שלאפן פון שרעק – זאלט איר טראכטן פון אמונה; טראכטס 'דער אייבערשטער איז דא, מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר, ער היט מיך, ער איז דא, קיינער קען מיר גארנישט טון'.


נעמט זיך פאר צו מאכן פאָר ברכות און נאך ברכות, ווייל אויב מען פארגעסט צו מאכן ברכות ביים עסן, מען עסט אן א פאָר ברכה אדער מען פארגעסט צו מאכן א נאך ברכה - פון דעם קומט שרעק. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות פחד, סימן יד): "מִי שֶׁאֵינוֹ נִזְהָר בְּבִרְכַּת הַנֶּהֱנִין", ווער עס איז נישט געווארנט צו מאכן ברכות ביים עסן, "תְּחִלָּה", פאָר ברכות, "וָסוֹף", און נאָך ברכות - "פְּחָדִים בָּאִים עָלָיו", וועט ער האבן פחדים; אזוי ווי עס שטייט (תהלים נג, ה-ו): "אָכְלוּ לֶחֶם, אֱלֹקִים, לֹא קָרָאוּ", אז מען עסט ברויט און מען דאנקט נישט דעם אייבערשטן – "שָׁם, פָּחֲדוּ פַחַד", ווערט מען דערשראקן.


בזכות מאכן ברכות וועט איר מער נישט מורא האבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5073 - אזוי גייט עס, מען שפירט נישט ווי זאכן זאלן זיך רוקן
תפילה והתבודדות, התחזקות, יאוש, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז א טאג פון תשובה, מען זאגט יום כיפור קטן און מען הייבט שוין אן זאגן היינט ביי מנחה (תהילים, קאפיטל כז): "לְדָוִד ה' אוֹרִי וְיִשְׁעִי"; ביי אונז איז דער מנהג צו זאגן לדוד ה' ביי שחרית נאכן יום און ביי מנחה - נאך חזרת הש"ץ, איידער קדיש תתקבל, און מען זאגט דאס ביז שמחת תורה.


דאס וואס דו ביסט מיואש, אז שוין א לאנגע צייט וואס דו ווילסט זיין ערליך, דו בעטסט און דו שפירסט ווי עס גייט נישט, עס רוקט זיך נישט, אדרבה דו שפירסט ווי דו ווערסט ווייטער און ווייטער פונעם אייבערשטן; ליבער ברודער, דער הייליגער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, סימן יב): "הָיָה נִדְמֶה לוֹ תָּמִיד שֶׁאֵין מִסְתַּכְּלִין עָלָיו כְּלָל וְאֵין שׁוֹמְעִין לוֹ כְּלָל", ווען ער פלעגט רעדן צום אייבערשטן האט זיך אים שטענדיג געדאכט אז מען הערט נישט אויס אויבן אין הימל וואס ער בעט און אז קיינער קוקט נישט אויף אים, "רַק אַדְּרַבָּה, נִדְמֶה לוֹ שֶׁמַּרְחִיקִין אוֹתוֹ מֵעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ בְּכָל מִינֵי הַרְחָקוֹת וּכְאִלּוּ אֵין רוֹצִין בּוֹ כְּלָל וּכְלָל", פארקערט, ווי מער ער פלעגט רעדן צום אייבערשטן האט זיך אים אלץ מער געדאכט ווי מען דארף אים נישט, "כִּי הָיָה רוֹאֶה שֶׁחוֹלְפִין וְעוֹבְרִין כַּמָּה וְכַמָּה יָמִים וְשָׁנִים וַעֲדַיִן הוּא רָחוֹק מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְלא זָכָה עֲדַיִן לְשׁוּם הִתְקָרְבוּת", ווייל ער האט געזען אז עס גייען אריבער אסאך יארן און ער האט נאכאלץ נישט זוכה געווען צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, "עַל כֵּן נִדְמָה בְּעֵינָיו שֶׁאֵין שׁוֹמְעִין דְּבָרָיו כְּלָל, וְאֵין מִסְתַּכְּלִין עָלָיו כְּלָל, רַק אַדְּרַבָּא, מַרְחִיקִין אוֹתוֹ בְּכָל מִינֵי הִתְרַחֲקוּת מֵעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ", דערפאר האט זיך אים געדאכט אז קיינער הערט אים נישט אויס, אדרבה עס האט אים אויסגעזען ווי מען שטופט אים אוועק פון די קדושה, "אַךְ אַף עַל פִּי כֵן הָיָה מְחַזֵּק עַצְמוֹ מְאֹד, וְלֹא הִנִּיחַ אֶת מְקוֹמוֹ", מיט דעם אלעם האט זיך דער רבי זייער געשטארקט און נישט אויפגעהערט מיט זיין עבודת השם יתברך.


טייערער ברודער, נעם די ווערטער פאר חיזוק, אז אלע צדיקים האבן געשפירט אין אנהויב פון זייער עבודת השם ווי מען הערט זיי נישט אויס און מען איז זיי מרחק. דער רבי דערציילט (שם): "וְכַמָּה פְּעָמִים הָיָה שֶׁהָיָה נוֹפֵל בְּדַעְתּוֹ מֵחֲמַת זֶה שֶׁרָאָה שֶׁהוּא מִתְפַּלֵּל וּמַעְתִּיר וּמַפְצִיר כָּל כָּךְ שֶׁיִּתְקָרֵב לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְאֵין מִסְתַּכְּלִין עָלָיו כְּלָל, וּמֵחֲמַת זֶה נָפַל לִפְעָמִים בְּדַעְתּוֹ וְלֹא הָיָה מְדַבֵּר עוֹד כָּל כָּךְ בֵּינוֹ לְבֵין קוֹנוֹ אֵיזֶה יָמִים", אסאך מאל האט זיך געמאכט ביים רבי'ן אז ער איז געווארן זייער צעבראכן, זעענדיג אז ער האט שוין אזוי סאך געדאווענט און געבעטן, אבער עס דאכט זיך אים אז מען דארף אים נישט, און ער האט אויפגעהערט מאכן התבודדות, "אַחַר כָּךְ נִזְכַּר בְּעַצְמוֹ וְהִתְבַּיֵּשׁ בְּעַצְמוֹ עַל שֶׁהִרְהֵר אַחַר מִדּוֹתָיו יִתְבָּרַךְ, כִּי בֶּאֱמֶת בְּוַדַּאי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ חַנּוּן וְרַחוּם וְכוּ', וּבְוַדַּאי הוּא רוֹצֶה לְקָרְבוֹ וְכוּ', וְחָזַר וְנִתְחַזֵּק בְּדַעְתּוֹ וְהִתְחִיל שׁוּב לְהַעְתִּיר וּלְדַבֵּר לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ כַּנַּ"ל", ביז ער האט זיך געכאפט וואס ער האט געטון און ער האט זיך זייער פארשעמט אז ער האט נאכגעלאזט פון די הייליגע עבודות השם, האט ער צוריק אנגעהויבן רעדן צום אייבערשטן, "וְכֵן הָיָה כַּמָּה פְּעָמִים", אזוי איז געווען אסאך מאל, עיין שם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5072 - אין חודש אלול איז צייט ארויסצונעמען די פיינטשאפט פון הארץ
כולל, מחלוקת, שלום, חודש אלול, התבודדות

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מען בלאזט שוין שופר, מען דארף זיך שוין דערוועקן און צוריק קומען צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן לט) אום ראש חודש אלול: "היינט האב איך זיך זייער דערשראקן ווען איך האב געהערט בלאזן שופר; שפעטער איז צוגעקומען צו מיר מיין טאכטער אדל און מיר געזאגט: 'טאטע, היינט האב איך זיך זייער דערשראקן, איך האב תשובה געטון ווען איך האב געהערט בלאזן שופר'", האט דער רבי דעמאלט מגלה געווען דעם תורה (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן קמא): אויף די ווערטער פונעם פסוק (דברים ל, ו): "אֶ'ת לְ'בָבְךָ וְ'אֶת לְ'בַב", וואס איז נוטריקון דאס ווארט "אלול"; ווען א מענטש איז זוכה און ער שפירט זיינע זינד, ער כאפט וואס ער האט אלץ געטון און ער טוט תשובה דערויף, דעמאלט אלע זיינע קינדער - סיי די קינדער, און סיי די קינדער וואס זענען נעבעך באשאפן געווארן פון זינד - פגמי הברית - אלע טוען תשובה.


נעכטן ליל שישי איז געווען זייער א שיינע שיעור, איך האף דו האסט גוט געהערט וואס מיר האבן גערעדט, פון ארויסנעמען די פיינטשאפט פון הארץ; ווייל כל זמן מען קען נישט ליידן א צווייטן - איז מען נאך זייער ווייט פונעם אייבערשטן, מען דארף אויף דעם אסאך ארבעטן, מען דארף אסאך שרייען ביי התבודדות: "רבונו של עולם, וואס איז דאס אז איך בין אנגעגעסן אויף דעם און אויף יענעם? רבונו של עולם וואס איז דאס אז איך קען נישט קוקן א צווייטן איד אין פנים? וואס איז דאס אז איך האב פיינט א צווייטן?"


מוהרא"ש זאגט, אלע עבודות וואס מען דינט דעם אייבערשטן, אויב האט מען פיינט א צווייטן איד - לאכט מען אין הימל פון דעם איד, יעצט אלול מוז מען דאס פאררעכטן. מוהרא"ש ברענגט בשם דעם הייליגן אריז"ל, די ראשי תיבות פון שופ"ר איז (דברים כט, יז): "שֹׁ'רֶשׁ פֹּ'רֶה רֹ'אשׁ וְ'לַעֲנָה", פרעגט מוהרא"ש, לכאורה וואס האט דער פסוק מיט בלאזן שופר? נאר רש"י זאגט, וואס איז דאס שֹׁ'רֶשׁ פֹּ'רֶה רֹ'אשׁ וְ'לַעֲנָה? "שׁוֹרֶשׁ מְגַדֵּל עֵשֶׂב מַר כְּגִידִין שֶׁהֵם מָרִים, כְּלוֹמֶר מַפְרֶה וּמַרְבֶּה רֶשַׁע בְּקִרְבְּכֶם"; דאס הייסט, ווען מען הערט דעם שופר - דארף דאס אויפוועקן דעם מענטש ער זאל תשובה טון, ארויסנעמען פון זיך דאס רשעות וואס ליגט אין אים וכו', ער זאל אנהייבן קוקן גוט אויף אנדערע און טון נאר חסד מיט אנדערע.


נעכטן בין איך געזיצן א סעודת ראש חודש מיט אונזערע טייערע כולל אינגעלייט, איך געדענק מיין זיידע קארלסבורגער רב זכרונו לברכה פלעגט מאכן יעדע ראש חודש א סעודה מיט די כולל אינגעלייט, איך בין זייער איבערגענומען פון די כולל אינגעלייט, זיי לערנען מיט גרויס התמדה און פירן זיך מיט יראת שמים.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5071 - פאלשע בלבולים, צו קענען צונעמען די קינדער
קינדער, גט

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד הרב...


דאס וואס מען זאגט אז די פרוי מרת ... תחי' איז נישט סטאביל צו קענען אויפציען אירע קינדער און אז זי ליידט אויף ... - איז נישט וואר; די שלעכטע שמועות האט איר געוועזענער מאן ארויסגעלאזט, ווייל ער וויל פון איר צונעמען די קינדער.


פארקערט, ער האט פאר מיר מודה געווען כמאה עדים, (ווען ער האט געטראכט צוריק צו גיין צו איר), אז די אלע זאכן זענען בלבולים.


אויך האב איך בכתב - סיי פון אים ווי ער איז מודה אויף זאכן וואס ער האט געטון שלא על פי תורה, און אויך ווי די קינדער האבן מיר געשריבן שרעקליכע זאכן, וואס אין כאן המקום לפורטם אז ער איז א סכנה פאר זיי וד"ל.


איך בין גרייט צו קומען עדות זאגן.

#5070 - טשעפעט נישט קיינעם, און זיכער נישט קיין שכנים
מחלוקת, שלום, שכנים, ברכת המזון

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


... תחי', תלמידה בית פיגא קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז די מיידלעך, די שכינות טשעפען אייך - זאלט איר נישט צוריק טשעפען; שפילט מיט אייערע געשוויסטער און מיט קינדער וואס טשעפען נישט.


טשעפעט נישט קיינעם און זיכער נישט קיין שכנים, מיט שכנים מוז מען לעבן בשלום. איר זאלט נישט צוריק טשעפען, האט נישט מורא, ביים סוף וועלן די אלע שכנים וואס טשעפען - ווערן פארשעמט. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות מריבה, סימן כח): "מִי שֶׁחוֹלֵק עִם שְׁכֵנָיו", ווער עס קריגט זיך מיט זיינע שכנים – "לְסוֹף שֶׁיִּהְיֶה לַעַג לְאוֹיְבָיו", ביים סוף וועט ער ווערן פארשעמט.


בענטשט אין א בענטשער, זאגט ארויס שיין און קלאר יעדעס ווארט - וועט איר נישט האבן קיין מחלוקת. דער הייליגער רבי זאגט (שם חלק ב', סימן ז): "עַל יְדֵי בִּרְכַּת הַמָּזוֹן", דורך בענטשן ברכת המזון, "נִתְיַשֵּׁב הַמַּלְכוּת מִן הַמְּרִיבוֹת וְהַמִּלְחָמוֹת", ענדיגן זיך די קריגערייען און מלחמות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5069 - מיט וועלכע סארט צודעק דארף א פרוי זיך צודעקן די קאפ?
צניעות, האר

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די תורה זאגט, א פרוי פון ווען זי האט חתונה - דארף זי צודעקן די האר פון קאפ. עס איז אן אפענע משנה (כתובות עב.): "וְאֵלּוּ יוֹצְאוֹת שֶׁלֹּא בִכְתֻבָּה", די  פרויען ווען זיי גט'ן זיך - באקומען זיי נישט קיין כתובה געלט, "הָעוֹבֶרֶת עַל דַּת מֹשֶׁה וִיהוּדִית", א פרוי וואס פאלגט נישט די תורה, "וְאֵיזוֹהִי דַת יְהוּדִית, יוֹצְאָה וְרֹאשָׁהּ פָּרוּעַ", אז זי גייט מיט אן אויפגעדעקטע קאפ; גיין צוגעדעקט די קאפ איז דת יהודית, דאס איז די גאוה פון אידישע פרויען, דאס איז זייער שטאלץ - צו גיין צוגעדעקט די האר פון קאפ.


בנוגע אייער פראגע אויב מען זאל זיך דוקא צודעקן מיט א געוויסע סארט צודעק, און אויב די נייע צודעק איז א חסרון אין צניעות; דער ענטפער איז, א שניעל, בענדענע אדער סנוד, די אלע זאכן זענען אויסגעהאלטן אין צניעות הונדערט פראצענט; עס איז פינקט אזוי ווי גיין א טורבאן, ספאנדזש טיכל וכדומה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5068 - עפענען א בית המדרש היכל הקודש אין לינדען ניו דזשערסי
בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך - יום ד' פרשת שופטים, ערב ראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, לינדען


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז געקומען די צייט מיר זאלן עפענען אין לינדען א בית המדרש היכל הקודש.


א שיינע צאל אינגעלייט האבן זיך געקויפט הייזער אין לינדען ניו דזשערסי און נאך אינגעלייט קויפן יעצט דארט הייזער, דארפן מיר עפענען א בית המדרש.


איך וועל אם ירצה ה' קומען צו ענקער חבורה, און איך האף צום אייבערשטן איר וועט מצליח זיין, און ביז א קורצע צייט וועלן מיר קענען עפענען מוסדות פאר אונזערע קינדער.


נעם די פלאץ פון דיין חבר וואס וויל דיר געבן זיין בעיסמענט פאר הונדערט דאלער א חודש, און פארבינד זיך מיט די גבאים אין שטעטל, זיי וועלן דיר העלפן מיט טישן און בענקלעך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5067 - בזכות דעם הייליגן סאטמאר רבי'ן זענען מיר היינט פרומע ערליכע אידן
שלום בית, צדיקים, תשובה, כעס, קשיות, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת שופטים, כ"ו מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז א גרויסער טאג, די יארצייט פון הייליגן רבי'ן פון סאטמער זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש זאגט, בזכות דעם הייליגן רבי'ן פון סאטמער זענען מיר אלע היינט פרומע ערליכע אידן. דער צדיק האט זיך מוסר נפש געווען נאכן קריג און אריינגעבלאזן א פרישע גייסט אין די צעבראכענע איבערלעבער. דער רבי זכותו יגן עלינו האט אויסגעפירט די נבואה פון יחזקאל הנביא, פון די עצמות יבשות, ממש די נבואה פון יחזקאל (יחזקאל לז, ד-ה): "שִׁמְעוּ דְּבַר ה', כֹּה אָמַר ה' אֱלֹקִים לָעֲצָמוֹת הָאֵלֶּה, הִנֵּה אֲנִי מֵבִיא בָכֶם רוּחַ וִחְיִיתֶם"; ער האט אריינגעבלאזן א פרישע גייסט, אריינגעבלאזן אמונה אין די איבערלעבער, זיי זאלן נאכאמאל חתונה האבן און נאכאמאל ברענגען קינדער און אויפשטעלן א דור פארן אייבערשטן.


מיר האבן נישט קיין השגה אין די גרויסקייט פון די צדיקים; ווי זיי זענען געווען שטארק מיט די אמונה, נישט מהרהר געווען אויפן אייבערשטן, נישט געהאט קיין טענות, נישט געהאט קיין קשיות אויף אים, זיי זענען געבליבן געטריי ווי לייבן פאר די תורה.


זיי נישט בכעס אין שטוב, זיי נישט בייז אויף דיין ווייב; אז דו וועסט זיין בכעס, דו וועסט מקפיד זיין - וועסטו פארלירן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין מ:): "רגזן לא עלתה בידו אלא רגזנותא", אז מען רעגט זיך האט מען נאר דאס גערעגאכטס.


דער בית יוסף ברענגט א מעשה (אורח חיים, סימן רצט) עס איז געווען א איד וואס איז געווען קרעציג, זיין גאנצע גוף איז אים געווען אויסגעשלאגן מיט קרעץ, איינמאל מוצאי שבת איז זיין ווייב געגאנגען שעפן פרישע וואסער פאר אים, ער זאל זיך קענען באדן. זי האט זיך פארשמועסט מיט חברט'עס, זי איז נישט גלייך אהיים געקומען. דער מאן איז אריין אין א כעס און ווען זי איז אהיים געקומען האט ער גענומען די גאנצע פאס וואסער און דאס צעבראכן, די וואסער האט זיך אויסגעגאסן און ער איז געווארן אביסל אנגעשפריצט; וואו עס האט געשפריצט אויף אים - איז די קרעץ אראפ, און ער האט דערלייגט די רפואה, ווייל אין די וואסער פון מוצאי שבת איז געווען אין דעם פון די באר פון מרים, וואלט ער זיך געבאדן מיט דעם - וואלט ער געהאט א גאנצע רפואה און פון כעס האט ער אלעס דערלייגט; דאס איז וואס די חכמים זאגן: "רגזן לא עלתה בידו אלא רגזנותו".


בעט איבער דיין ווייב און הער אויף זיך רעגן אויף יעדע זאך; דיין ווייב איז דיר נישט שולדיג אויף גארנישט. אז זאכן גייען דיר שלא כסדר - האט דאס נישט מיט איר, דאס האט מיט דיר אליין; דו דארפסט תשובה טון, אנהויבן לערנען און דאווענען - וועלן דיר זאכן גיין כסדר.


מארגן ענדיגן מיר מסכת גיטין און מיר הויבן אן מסכת קידושין; א שאד א טאג וואס גייט אריבער אן לערנען די הייליגע גמרא.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5066 - אליהו הנביא קומט צו יעדן ברית, און מען קען פועל'ן גרויסע ישועות
אמונה, תשובה, חודש אלול, ברית

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת שופטים, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז געווען די ברית ביי מיין אייניקל, א זון פון מיין איידעם נתנאל שליט"א. מיין שווער הרב ר' מרדכי אהרן מייזליש שליט"א איז געווען דער סנדק, איך האב געזאגט די ברכות און געגעבן דעם נאמען 'יחזקאל', נאך מיין זיידע קארלסבורגער רב זכרונו לברכה. מיין זיידע האט מיך גענומען קיין אומאן אלס בחור צוויי מאל; איין מאל בין איך געווען מיט אים, און א צווייטע מאל מיט אים - אינאיינעם מיט מיין טאטע שליט"א.


ביי די ברית האב איך געזאגט וואס מוהרא"ש זאגט, מען ווינטשט: "כשם שנכנס לברית, כן יכנס לתורה ולחופה ולמעשים טובים", 'כשם' מיטן נאמען וואס מען האט געגעבן פארן קינד - ביים ברית, 'כן יכנס לתורה ולחופה ולמעשים' - דאס זאל אים העלפן צו לערנען און דאווענען; אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך פון ליזענסק זכותו יגן עלינו זאגט (ספר נועם אלימלך, במדבר) א נאמען נאך א צדיק העלפט, "שֶׁיִּהְיֶה גַם כֵּן צַדִּיק", אז דער מענטש זאל אויך זיין א צדיק, "מַחֲמַת שֶׁנִּתְעוֹרֵר הָאוֹר שֶׁל הַצַּדִּיק שֶׁהוּא בָּעוֹלָם הָעֶלְיוֹן", דאס וועקט אויף די ליכטיגקייט פונעם צדיק אויבן אין הימל.


א מורא'דיגע מעשה וואס איך האב געהערט פון מוהרא"ש, דער גרויסער גאון רבי שלמה קלוגער זכר צדיק לברכה איז געווען אמאל ביי א ברית, און מען האט זיך דארט זייער פארזוימט, האט ער געפרעגט: "וואס ווארט מען?" האט מען אים געזאגט אז דער טאטע פונעם קינד גוסס'ט און מען ווארט אז דער טאטע פונעם קינד זאל שטארבן, מען זאל קענען געבן א נאמען פארן קינד נאך זיין טאטע. האט דער גרויסער גאון געזאגט: "איך פארשטיי נישט וואס מיט ענק גייט פאר, מאכט שוין דעם ברית, אזוי וועט אליהו הנביא קומען צו גיין און מען וועט אויסבעטן פאר די חולה ער זאל האבן א רפואה שלימה", וכך הוה, מען האט געמאכט די ברית און מען האט גע'פועל'ט א רפואה פארן טאטן פונעם רך הנימול, ביז דריי טעג איז ער שוין געגאנגען אויף זיינע פיס; זעט מען דאס גרויסקייט פון זיין ביי א ברית.


אליהו הנביא קומט צו יעדן ברית און מען קען פועל'ן גרויסע ישועות, און אלע וואס זענען ביים ברית - איז מען מוחל אלע עבירות. אפילו מען זעט נישט אליהו הנביא, דארף מען וויסן - אז גלייבן איז מער ווי זען, אז מען גלייבט אז אליהו הנביא געפינט זיך ביי א ברית איז דאס נאכמער ווי זען. מוהרא"ש האט דערציילט, דער הייליגער נודע ביהודה זכותו יגן עלינו האט איינמאל פסח ביים סדר נאך 'שפוך חמתך' - אראפבאגלייט ביזן גאס אליהו הנביא און אים באגריסט: "גוט יום טוב!" ווען ער איז צוריק געקומען צום סדר האט ער געזאגט: "איר מיינט איך האב געזען אליהו הנביא, דעריבער בין איך געגאנגען באגלייטן? איך וועל ענק זאגן, איך האב אים נישט געזען און דאך בין איך געגאנגען באגלייטן, ווייל איך גלייב אז ער איז דא, און גלייבן איז נאך מער פון זען".


מיין טאטע שליט"א איז יעצט אין מירון ביי רבי שמעון בר יוחאי. ער גייט אלע יארן פון נאך ט' באב ביז א' סליחות אין מירון, ער איז דארט מיט מיין מאמע תחי'. ער גרייט זיך דארט פאר די הייליגע טעג, אזוי ווי מיין זיידע קארלסבורגער רב זכרונו לברכה פלעגט טון; זיצן פון נאך ט' באב ביז א' סליחות ביי רבי שמעון בר יוחאי.


דער אייבערשטער זאל העלפן, זה הקטן גדול יהי', כשם שנכנס לברית כן יכנס לתורה ולחופה ולמעשים טובים, און אלע זאלן זען ישועות און רפואות.


מארגן ערב ראש חודש אלול איז א טאג פון תשובה, מען טרעט אריין אין די ימי הרחמים והסליחות. די טייערע ספרדי'שע אידן הויבן שוין אן זאגן סליחות, זיי זאגן גאנץ אלול סליחות. מיר דארפן זיך שוין אויך אויפוועקן און תשובה טון, מיר וועלן מארגן זאגן אינאיינעם יום כיפור קטן מיט מנחה, אום אכט אזייגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5065 - יעדער איינער זאל טון הפצה, יעדער לויט זיין בחינה און לויט זיינע כוחות
שלום בית, הפצה, מוסדות, תשובה, ספרי ברסלב, ארץ ישראל, חודש אלול

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, טייערע ליבע ברידער, תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


איך בענק זיך זייער נאך ענק, איך האף צום אייבערשטן מיר וועלן זיך זען ביים הייליגן רבינ'ס קיבוץ ראש השנה אין אומאן.


די וואך האב איך געהאט א גאסט פון ארץ ישראל, דער מנהל המוסדות איז געקומען פאר א באזוך ביי אונז אין שטעטל, ער האט מיר דערציילט ווי שיין עס פירט זיך די חדר, סיי אין ירושלים און סיי אין טבריה, אויך האט ער מיר דערציילט פון די נייע חדר וואס האט זיך געעפנט די וואך אין בני ברק; איך האב זייער הנאה צו הערן ווי שיין עס איז ביי ענק, ווי שיין ענק גייען אן.


איך וויל ענק אלע בעטן, זייט אייך מחזק אין די זאך פון הפצה; יעדער איינער זאל אליין עוסק זיין אין הפצה - יעדער לויט זיין בחינה און לויט זיינע כוחות, ווייל מיר קומען צום רבי'ן, וועט אונז דער רבי פרעגן די פראגע וואס דער רבי האט געפרעגט אנשי שלומינו: "אויב איר זענט דא, פארוואס איז נישט די גאנצע וועלט דא? און אז די וועלט איז נישטא, פארוואס זענט איר יא דא?" אז מיר האבן אזעלכע גוטע עצות ווי זיך צו מחזק זיין, גוטע עצות ווי צו לעבן מיט א ווייב און קינדער, איז וואס איז מיט די וועלט, פארוואס ברענגט מען דאס נישט אריין אין אנדערע?!


נאך א טובה וויל איך אייך בעטן, רעדט שיין אין שטוב מיט דרך ארץ, מען קען נישט שרייען אויף א ווייב, מען קען נישט ווארענען, סטראשען וכו'; מען דארף רעדן צו די ווייב, מיט גרויס דרך ארץ. דער רבי האט אונז זייער געווארענט מיר זאלן מכבד זיין די ווייב און זיי האלטן טייער (שיחות הר"ן, סימן רסד), דאס ברענגט השראת השכינה אין שטוב, און ברכה.


טייערע ברידער, אלול איז א צייט פון תשובה; וואס איז תשובה? מען זאל זיין צופרידן ווי אזוי דער אייבערשטער פירט און מאכט אלעס; תשובה איז, זיך איבערגעבן צום אייבערשטן, נישט האבן קיין תרעומות אויף אים.


מאכט אייך שיעורים אין רבינ'ס ספרים, אין די קונטרסים און בריוו פון מוהרא"ש; די ספרים בויען אויף א קלארע שטארקע אמונה, ווען מען לערנט די ספרים ווערט מען אנגעפילט מיט הרהורי תשובה.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5064 - גיי ארום מיט א שמייכל, מענטשן קענען נישט ליידן א ביטערער מענטש
שמחה, תודה והודאה, אומאן, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך - יום ב' פרשת שופטים, כ"ז מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס איז נישט קיין עצה ארום צו גיין דערביטערט וכו', גיי ארום מיט א שמייכל, שמייכל צו יעדן איינעם. מענטשן האבן ליב א פרייליכער מענטש, מענטשן קענען נישט ליידן א ביטערער מענטש; דער וואס קרעכצט שטענדיג, וויינט און דערציילט זיינע צרות פאר יעדן איינעם, אלע וועלן פון אים אנטלויפן, קיינער איז נישט אינטערעסירט צו הערן יענעמ'ס צרות.


דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן כט): "טוֹב הַכֹּל חֲפֵצִים לִשְׁמוֹעַ", גוטע זאכן ווילן אלע הערן; זאלסטו נאר דערציילן פאר יעדן איינעם די חסדים פונעם אייבערשטן, און ביי התבודדות זאלסטו זיך אויסוויינען און אויסקרעכצן.


עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט גארנישט געהאט, אבער טאקע גארנישט, און ער פלעגט יעדן איינעם זאגן: "דער אייבערשטער איז אזוי גוט צו מיר", "דער אייבערשטער געבט מיר נאר גוטס".


היינט ענדיגט מען מסכת גיטין און מארגן הויבט מען אן מסכת קידושין; זיי קלוג, כאפ זיך ארויף אויפן וואגן. לערן יעדן טאג דעם בלאט גמרא, אפילו בגירסא, אפילו בלי הבנה כלל. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד", מען דארף נאר זאגן די ווערטער, "וּמִמֵּילָא יָבִין", ביים סוף וועט מען שוין פארשטיין.


מיטן אייבערשטנ'ס הילף פארן מיר קיין אומאן פון היינט מאנטאג שופטים - פיר וואכן, א גאנצע פליגער תלמידי היכל הקודש. יעצט הייסט עס מיר וועלן זיך אפשטעלן אין פוילן אין ליזענסק ביים הייליגן רבי אלימלך זכותו יגן עלינו, און פון דארט וועלן מיר פארן צום רבי'ן. קויף דו אויך א טיקעט און קום צום רבי'ן; זוכה זיין צו קומען צום רבי'ן - קוקט מען נישט אויף געלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5063 - מען טאר נישט פארן שנעל, און נישט האלטן דעם טעלעפאן ביים דרייוון
ריינקייט, שטעטל, שלום, דרייוון, געזעץ

בעזרת ה' יתברך - יום ג' פרשת שופטים, כ"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל נאכאמאל בעטן אלע אנשי שלומינו זאלן זייער אכטונג געבן נישט צו פארן שנעלער ווי מען מעג, און אויך נישט האלטן דעם טעלעפאן ווען מען דרייווט. איך וויל בעטן בכלליות, און בפרטיות אין שטעטל, מען זאל האלטן די געזעץ, מען זאל נישט פארן שנעל און נישט האלטן דעם טעלעפאן ביים דרייוון, און אויב מען זעט איינעם פארן שנעל זאל מען יענעם פארהאלטן, ווייל אויב מען פאלגט נישט די געזעץ קען מען הרג'ענען מענטשן השם ישמרינו, די וועגן אין שטעטל זענען געדרייט און שמאל, מען דארף פארן זייער פארזיכטיג.


אויך בעט איך אלע איינוואוינער פון שטעטל צו האלטן זויבער ארום די שטוב און אכטונג געבן די מיסט זאל זיין גוט פארפאקט, עס זאל זיין זויבער און ריין.


בעט איבער יעדן איינעם פון אנשי שלומינו, ווייל נאר דורך שלום מאכט מען רוען די שכינה הקדושה, און אויב מען קריגט זיך, מען האט זיך פיינט - פארטרייבט מען די שכינה הקדושה פון די פלאץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#5062 - עס איז וויכטיג צו בלייבן צוגעבינדן צום ראש ישיבה און אנשי שלומינו
סדר דרך הלימוד, ראש ישיבה, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך - ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, נחמו, י' מנחם-אב, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך בענק זיך זייער נאך דיר, א שאד דו קומסט נישט אין שטעטל כאטשיג איין מאל א וואך באזוכן דעם ראש ישיבה מיט אנשי שלומינו.


עס איז וויכטיג צו בלייבן צוגעבינדן צום ראש ישיבה און אנשי שלומינו. אויף די וועלט דארף מען אסאך חיזוק, און ביים רבי'ן קען מען זיך גוט אויפפרישן, זיך מחזק זיין, זיך אנגרייטן אויף שפעטער.


זיי שטארק מיט א פרק משניות א טאג, א בלאט גמרא א טאג און חומש מיטן תרגום; אויף דעם זיי נישט מוותר.