בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#122 - מאך דיר א חשבון וואס דו באקומסט אין היכל הקודש
וויכוחים, היכל הקודש, מוהרא"ש, ראש ישיבה, קשיות, מוהרנ"ת ז"ל, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ד' טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


בנוגע דיינע בלבולים וכו' און אלע פראגעס וואס מען פרעגט דיר אויף היכל הקודש וכו'; איך בין דאס אויך אלעס אריבער, און יעדער איינער דארף דאס אריבערגיין. איך האב זיך אלץ געמאכט א חשבון פאר מיר: 'וואס באקום איך פון רבי'ן? וואס געווין איך אין היכל הקודש? וואס מיינט מוהרא"ש פאר מיר?' דאס האט מיך געהאלטן אלע יארן און דאס האלט מיך נאך עד היום הזה.


מען האט מיך געפרעגט שווערע שאלות אויף מוהרא"ש, איך פלעג זיי ענטפערן: איך בין נישט מוהרא"ש'ס סעקרעטאר, איך דארף נישט פארענטפערן מוהרא"ש און נישט היכל הקודש. איך בין געקומען פאר מיר, איך בין געקומען זיך היילן, און אזוי ווי ווען איך גיי צום דאקטער אינטערעסירט מיך נישט אויב דער דאקטער האט א שכן מיט וועם ער קריגט זיך און אויב דער דאקטער האט פארשיקט זיין ארבעטער, איך ווארט אין ווארט-צימער ווען עס וועט זיין מיין רייע אריינצוגיין, איך זאג דעם דאקטער וואס טוט מיר וויי און דער דאקטער פארשרייבט מיר א מעדעצין; פאר די סיבה בין איך געקומען צו מוהרא"ש, ער זאל מיך אויסהיילן; מיך ברענגען צום אייבערשטן, מיך מאכן לערנען און מיך מאכן האבן שלום בית, איך זאל שפירן דעם אייבערשטן, און אלעס אנדערש אינטערעסירט מיך נישט.


הלואי זאלסטו זיך דערהאלטן, איך זע צווישן די חברים איז דא שוואכע מוחות; מען קען יענעם ברענגען צו די שענסטע און העכסטע מדריגות און פלוצלונג, מיט איין מאך מיט די האנט איז אלעס פערטיג.


יעצט פארשטיי איך וואס מוהרא"ש פלעגט דערציילן, אז דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיר שוין אריין געכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינד מיר צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועק גיין". רבי נתן פלעגט זאגן פאר די וואס האבן זיך אפגעקילט: "פון אזא רבי גייט מען אוועק?! זאל דער רבי נעמען א דראנג און מיך שלאגן - וועל איך אויך נישט אוועקגיין".


קומענדיגע וואך דינסטאג עשרה בטבת געפאלט די יארצייט פון הייליגן רבי נתן, מאנטאג נאכט וועלן זיך אנשי שלומינו צאמנעמען בכל אתר ואתר דאנקען דעם אייבערשטן פאר רבי נתן. דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שע): "ווען נישט רבי נתן וואלט פון מיר נישט געבליבן א שמות בלעטל".


איך וועל זיך באטייליגן ביי די סעודה אין בית המדרש היכל הקודש בלומינגראוו; מען וועט קענען מיטהאלטן די שיעור אין אלע בתי מדרשים היכל הקודש.


מארגן וועט זיין די וועכנטליכע ליל שישי שיעור אין ישיבה; הלואי וועסטו זיך אפרייסן פון אלע שטערונגען און קומען צום שיעור.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#121 - ענדערש א שייטל, אבי זיך אפשערן די האר
חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, מוהרא"ש, ישיבה, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת מקץ, כ"ז כסליו, ג' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד הרב ... שליט"א, יבנאל


אייער זון נרו יאיר איז זייער מצליח אין ישיבה, ער לערנט זיינע שיעורים כסדרן, דאווענט ערליך און פירט זיך מיט גוטע מידות.


בנוגע דאס וואס ער פארשטייט נישט קיין אידיש; איך האף צום אייבערשטן צו געבן איינמאל א וואך א שיעור אין לשון קודש אז ער זאל קענען מיטהאלטן די שיינע שמועסן, עצות און חיזוק פארן לעבן.


בנוגע וואס איר וואונדערט זיך אויף וואס איר האט געליינט אין די בריוו, איר פרעגט ווען איך האב דאס געהערט פון מוהרא"ש, ווייל אין יבנאל האט איר דאס קיינמאל נישט געהערט פון מוהרא"ש; איך האב געהערט כמה וכמה פעמים, ווי מוהרא"ש זאגט: "ענדערש גיין מיט א שייטל, אפילו א לאנגע שייטל, אבי זיך אפשערן די האר".


אודאי האט מוהרא"ש געוואלט מען זאל גיין איידל אנגעטון, מוהרא"ש פלעגט אלץ ווייזן מיט די האנט אויפ'ן אקסל, אז א שייטל זאל נישט זיין לענגער ווי די אקסל. אבער ווען עס איז געווען ווייבלעך וואס האבן נאכנישט געהאט דעם געפיל צו איידלקייט, קינדער פון צעבראכענע שטובער וכו' - האט מוהרא"ש געזאגט: "ענדערש א שייטל, אבי זיך אפשערן די האר".


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#120 - איך פריי זיך אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון שטוב
קינדער, חינוך הילדים, מוסדות, קאמפיוטער, מאוויס, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו האסט ארויסגענומען דעם קאמפיוטער פון דיין שטוב, עס איז נישט גוט צו ווייזן פאר קינדער קיין שום קליפס, אפילו אידישע זאכן.


ווען מיר האבן געעפנט די חדר אין אמעריקע - האבן מיר נישט געהאט קיין פלאץ וואו צו זיין, מיר האבן געוואנדערט פון איין פלאץ צום צווייטן פלאץ. על הטוב יזכר הרב רבי יצחק לעזער שליט"א וואס האט אונז דעמאלט אוועק געגעבן א דירה, זיין בעיסמענט - מיר זאלן דאס נוצן פאר די חדר.


דארט איז געווען נאר פלאץ צו לערנען, די קינדער האבן נישט געהאט קיין פלאץ צו שפילן, ביי הפסקה האבן מיר ארויסגענומען די קינדער אין פארק צו שפילן, און ווען עס האט גערעגנט איז נישט געווען וואס צו טון, עס איז געווען זייער צעקוועטשט. איין טאג איז געווען זייער שווער מיט די קינדער, האט איינער פון די איינגעשטעלטע געטראכט אז ער וועט ווייזן פאר די קינדער אויפן קאמפיוטער עפעס אידישע קליפס וכו', און מוהרא"ש האט מיך גערופן און געזאגט זייער שארף, אויב מען וועט נאכאמאל ווייזן פאר די קינדער קליפס - זאל מען אראפנעמען זיין נאמען פון די מוסד.


מוהרא"ש האט אונז געגעבן צו פארשטיין די חומר הדברים פון ווייזן פאר קינדער קליפס און ווידיאוס, אפילו אידישע זאכן; פון חתונות, זינגערס וכדומה.


וואויל איז דעם וואס גייט בתמימות, ער איז נישט קיין אויבער חכם, ער פאלגט, ער ברענגט נישט אריין אין שטוב די זאכן.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#119 - געלויבט דער אייבערשטער אז מיר האבן מוסדות פאר די קינדער
תודה והודאה, חינוך הילדים, מוסדות, היכל הקודש, מוהרא"ש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת מקץ, כ"ו כסליו, ב' דחנוכה, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די גרעסטע נס וואס מיר האבן איז, אז מיר האבן מוסדות פאר אונזערע קינדער וואס מען לערנט מיט זיי אויף די וועג וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט.


וויפיל דארפן מיר דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסד אז אונזערע קינדער זיצן מיט מלמדים יראי שמים, וואס לעבן מיט'ן רבי'ן, מלמדים וואס גייען אין מקוה, מלמדים וואס זענען זיך מתבודד, מלמדים וואס לערנען שיעורים כסדרן בכל התורה כולה, מלמדים וואס געבן אכטונג אויף יעדן קינד.


אזוי אויך אין בית פיגא; לערערינס וואס האבן ליב יעדן קינד און לייגן אריין א ליבשאפט אין די קינדער צו גיין מיט די תורה וועג.


יארן צוריק איז דאס נישט געווען; ווען איך בין מקורב געווארן צו מוהרא"ש האבן מיר געוויסט אז דאס איז א זאך וואס גייט נישט איבער פאר די קינדער, דאס איז א סוד פאר אונז אליין, מען האט אונז קלאר געזאגט אז מען דארף געהערן צו די גרויסע קהילות צוליב די קינדער, און שטילערהייט קענען מיר נעמען חיזוק פון מוהרא"ש, און חסדי השם אז מיר האבן א פלאץ פאר אונזערע קינדער, זיי זאלן אויפוואקסן מיט'ן רבי'ן, אויפוואקסן מיט תמימות ופשיטות, אויפוואקסן מיט מעשיות פון תפילה; אז דאס זאל זיין זייער לעבן.


א פרייליכן ליכטיגן חנוכה.

#118 - לערנען ספר המדות מיט די קינדער
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מוסדות, פרנסה, מוהרא"ש, לימוד התורה, סיפורי צדיקים, ספרי ברסלב, פירושים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת וישב, י"ט כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


דער מלמד האט מיר געשריבן אז ביים לערנען ספר המידות, האסטו געפרעגט וואס איז דער פשט וואס דער רבי זאגט (ספר המדות אות אכילה חלק ב, סימן יד): "אֲכִילָה וּשְׁתִיָּה", עסן און טרינקען, "בָּא עַל יְדֵי חֹק וּמִשְׁפָּט", קומט דורך חק ומשפט.


ערשטנס וויל איך דיר זאגן, איך פריי זיך זייער אז דו לערנסט ספר המידות. דער הייליגער רבי האט געזאגט אז דער ספר המידות האט אים געמאכט פאר א איד; דעריבער האט מוהרא"ש איינגעפירט מען זאל לערנען מיט די קינדער - סיי מיט די אינגלעך און סיי אין סקול מיט די מיידלעך - ספר המידות, אזוי וועלן אלע קינדער אויסוואקסן גרויסע צדיקים. און ביי יעדע אות וואס מען לערנט זאל מען בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו קומען צו די גוטע זאך און אויסרייסן די שלעכטע זאכן.


פשט איז, דער אייבערשטער געבט דעם מענטש שפע; דער מענטש באקומט עסן און טרינקען בזכות וואס ער היט די הייליגע תורה און בזכות וואס ער גלייבט אינעם אייבערשטן אז אלעס וואס ער טוט איז גערעכט. די הייליגע חכמים זאגן (שמות רבה כה, ז) אויפן פסוק (שמות טז, ד): "'הִנְנִי מַמְטִיר לָכֶם לֶחֶם מִן הַשָּׁמָיִם', אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא" דער אייבערשטער זאגט אונז: "מִי גָּרַם לָכֶם לֶאֱכֹל מִן הַמָּן וְלִשְׁתּוֹת מֵהַבְּאֵר", אין וואס פאר א זכות האט איר זוכה געווען צו באקומען די מן און די באר? "מִפְּנֵי שֶׁקִּבַּלְתֶּם אֶת הַחֻקִּים וְאֶת הַמִּשְׁפָּטִים", ווייל איר האט מקבל געווען די הייליגע תורה; אז מען לערנט תורה - איז מען זוכה צו האבן שפע.


ניץ אויס דיינע קינדער יארן; גיי התבודדות, בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיין א צדיק. און ווען דער מלמד אין חדר דערציילט מעשיות פון צדיקים - זאלסטו גיין אין א ווינקעלע און וויינען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, איך וויל אויך זיין א צדיק, הייליגער באשעפער ווי אזוי ווערט מען א צדיק?" ביז דו וועסט ווערן א גרויסער צדיק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#117 - מאך א חבורה פון בחורים מפיצים, גיי שטורעמען די גאסן
חברים, בחור, שידוכים, הפצה, יבנאל, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זיי נישט סעלפיש, לאז נאך בחורים האבן א זכות אין הפצה. נעם נאך בחורים מיט דיר, מאך א חבורה פון בחורים מפיצים; גיי שטורעמען די גאסן, ביי די הייזער, און אזוי ווייטער. איינמאל א וואך פאר ארויס מיט אלע בחורים מפיצים קיין יבנאל צו מוהרא"ש'ס ציון אויסזאגן תהילים, און דערציילט פאר מוהרא"ש וויפיל ספרים און קונטרסים איר האט פארשפרייט דורכאויס די וואך - וועט איר אלע בקרוב ווערן חתנים און אויפשטעלן שיינע שטובער.


איך מאך א מלוה מלכה יעדע וואך פאר די בחורים וואס גייען הפצה, אויך אינמיטן די וואך מאכן מיר פון צייט צו צייט אן הפצה פארברענג. איך האב דאס גענומען פון מוהרא"ש; ווען איך בין געווען אין יבנאל ביי מוהרא"ש אין די דירה, האט מיר מוהרא"ש דערציילט ווי אזוי ער האט געמאכט בחורים זאלן וועלן גיין הפצה. ער האט גענומען אמעריקאנער בחורים און זיי צוגעזאגט אייסעס, יעדע זונטאג האט מוהרא"ש פארברענגט מיט זיי, מען האט געגעסן אייזקרים און זיך מחזק געווען עוסק צו זיין אין הפצה. ווען איך וועל זיין אין ארץ ישראל וועל איך זיצן מיט דיר און מיט די אנדערע בחורים וואס זענען עוסק אין הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#116 - מעג מען גיין מיט א האנט זייגער?
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, מוהרא"ש, מסורה, ראש ישיבה, יונגע יארן, היטן די צייט, האנט זייגער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש טברי'


איך באקום גוטע גריסן אז דו לערנסט פלייסיג און דו פירסט זיך מיט דרך ארץ אין חדר.


יעצט אין די יונגע יארן איז די בעסטע צייט אין לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די יונגע יארן איז די שענסטע חלק פונעם רויז, די בעסטע צייט אין לעבן; נוץ אויס די צייט פאר לערנען און דאווענען.


אויף דיין פראגע אויב עס איז א גוטע זאך צו טראגן א האנט זייגער אדער נישט; א טייל זאגן עס איז אזוי ווי א קידושין רינגל פאר'ן יצר הרע, אנדערע זאגן עס איז גאר גוט, עס העלפט מען זאל נישט מבטל זיין קיין צייט פון לערנען.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו איז געגאנגען א האנט זייגער, געבויט אויף די בריוו וואס דער הייליגער רבי נתן שרייבט פאר זיין זון צוויי וואכן איידער זיין הסתלקות (עלים לתרופה יום א' וישב, שנת תר"ה): "אֲהוּבִי בְּנִי חֲבִיבִי" צו מיין טייערער ליבער זון, "יְקַבֵּל הַזֵּייגֶירִיל" נעם מיין זייגער, "וְיִשְׁתַּדֵּל שֶׁיְּתַקְּנוּ אוֹתוֹ מִיָּד" און זע עס צו פאררעכטן גלייך, "בְּאֹפֶן שֶׁיֻּחְזַר לְיָדִי הַיּוֹם עַל יְדֵי מוֹסֵר כְּתָב זֶה" און שיק עס מיר נאך היינט צוריק מיט דעם מענטש וואס געבט דיר איבער מיין בריוו, "וְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ יָאִיר עָלֵינוּ אוֹר קְדֻשַּׁת חֲנֻכָּה הַקָּדוֹשׁ הַבָּא עָלֵינוּ לְטוֹבָה", און מיר זאלן זוכה זיין אז דער אייבערשטער זאל אונז ליכטיג מאכן אונזערע אויגן אין די הייליגע טעג פון חנוכה, "וּבְחַסְדּוֹ יִשְׁלַח אוֹרוֹ וַאֲמִתּוֹ וְכוּ'" און אונז שיקן זיינע חסדים, "נָגִילָה וְנִשְֹמְחָה בִּישׁוּעָתוֹ" מיר זאלן זיך פרייען מיטן אייבערשטנס הילף.


"גַּם יְקַבֵּל מִכְתָּבִים מִטְּשֶׁעהרִין וְיִמְסְרֵם לְהַשַּׁיָּכִים אֲלֵיהֶם" אויך זאלסטו איבערנעמען אלע בריוו און דאס איבערגעבן פאר וועם מען דארף דאס איבערגעבן, "וְשָׁלוֹם לְכָל אַנְשֵׁי שְׁלוֹמֵנוּ בְּאַהֲבָה רַבָּה" און לאז גריסן אלע אנשי שלומינו.


"לְר' נַחְמָן נֵרוֹ יָאִיר אֲנִי מַזְהִיר" און רבי נחמן ווארן איך זייער אן, "שֶׁיְּבַלֶּה הַיּוֹם אֵיזֶה שָׁעוֹת וְיַעֲמֹד עַל הַזֵּייגֶיר מַאכֶיר" ער זאל פארברענגען אסאך צייט היינט ביים זייגער מאכער, "שֶׁיִּגְמֹר תִּקּוּן הַזֵּייגֶירִיל הַיּוֹם בְּכִי טוֹב" ער זאל היינט נאך צוענדיגן פאררעכטן די זייגער, "וְגַם אַתָּה תֵּלֵךְ עִמּוֹ וּתְבַקֵּשׁ מֵהַזֶּיגֶיר מַאכֶיר שֶׁיְּתַקְּנוֹ מִיָּד" און דו מיין טייערער זון זאלסט אויך אהין גיין און זען ער זאל דאס ענדיגן נאך היינט, "וּמִן הַסְּתָם תַּעֲשֹוּ עַל צַד הַיּוֹתֵר טוֹב" און דו וועסט זיכער זען ער זאל דאס גוט פאררעכטן, "כִּי יְדַעְתֶּם כַּמָּה מֻכְרָח לִי הַזֵּייגֶיר בְּכָל שָׁעָה" ווייל דו ווייסט זיכער ווי וויכטיג דער זייגער איז פאר מיר; געבויט אויף די ווערטער וואס רבי נתן שרייבט איז מוהרא"ש געגאנגען מיט א זייגער.


איך גיי נישט מיט א האנט זייגער ווייל ביי אונז אין די משפחה איז דאס נישט אנגענומען. דאס בעסטע איז זאלסט פרעגן דיין טאטע נרו יאיר, ער זאל דיר זאגן אויב דו זאלסט יא גיין דערמיט אדער נישט, אויב דאס איז א זאך וואס איז אנגענומען ביי אייך.


דער עיקר זאלסטו זיך צוגעוואוינען בעטן דעם אייבערשטן יעדע זאך אין דיין שפראך, אויף פראסט אידיש, און זאלסט שמועסן מיטן אייבערשטן אויף פראסט אידיש, וועסטו זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק.


שרייב מיר ווייטער אלע דיינע פראגעס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#115 - טרייבט ארויס אלע נעגאטיווע מחשבות
פחדים, קינדער, חיזוק פאר פרויען, רפואה, יבנאל, תהלים, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


מרת ... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט, איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער, טרייבט ארויס אלע נעגעטיווע מחשבות. דאס איז א וועג פונעם יצר הרע צו דערשרעקן יונגע ווייבלעך אז זיי גייען נישט האבן קיין קינדער; אלע יונגע ווייבלעך האבן די זעלבע מחשבות, זיי פייניגן זיך אומזיסט. איך בעט אייך זייער, טרייבט ארויס די סארט מחשבות; איך זאג אייך איר וועט האבן א שיינע שטוב מיט קינדער.


זאגט דעם יום תהילים יעדן טאג, אזוי וועט איר ענדיגן יעדע וואך ספר תהילים, און יעדע מאל איר מאכט א סיום אויף תהילים שרייבט אריין ביים סוף ספר תהילים. ובנוגע אז ביז אהער האט איר נישט געהאלטן חשבון וכו'; קוקט נישט וואס איז געווען ביז אהער, הויבט אן פון יעצט א פרישע חשבון.


גייט ארויף צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, בעטס דארט אלע אייערע בקשות. דארט איז א פלאץ וואס איז מסוגל פאר תשובה, דארט קען מען זיך גוט אויסגיסן דאס הארץ צום אייבערשטן, אויך בעט איך אייך, זייט מיך דארט מזכיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#114 - ס'איז נישט גוט פאר קינדער צו הערן אין שטוב אנדערש ווי אין מוסד
חינוך הילדים, מוסדות, וויכוחים, היכל הקודש, מוהרא"ש, לשון הרע

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב געהערט אלע דיינע טענות אויף מיר און אויף אונזער חינוך.


די בעסטע זאך וואלט געווען דו זאלסט ארויסנעמען דיינע קינדער פון אונזערע מוסדות, ווייל עס איז נישט גוט און נישט געזונט פאר די חינוך פון דיינע קינדער צו הערן אין שטוב אנדערש ווי זיי הערן אין חדר און אין סקול.


בנוסף לזה געב איבער אין שטוב אז עס איז נישט גוט וואס מען טוט מיטן ארום רופן משפחות און רעדן אויף מיר. די ריכטיגע זאך איז, אויב מען האט הנאה פון א פלאץ - דעמאלט איז דאך גוט, און אויב מען האט נישט הנאה, מען האלט אנדערש - דארף מען זיך זוכן אן אנדערע פלאץ.


איך קען דיר דערציילן וואס איך האב מיטגעהאלטן יארן צוריק. עס זענען געקומען משפחות מיט טענות צו מהרא"ש אויף מיר, מוהרא"ש האט זיי גע'עצה'ט זיי זאלן ארויסנעמען די קינדער און אזוי האבן זיי געטון. נאכדעם זענען געווען וואס האבן געהעצט, דאס האט זיך זייער נישט גוט אויסגעלאזט.


בעט איך דיר זייער, געב איבער אין שטוב מען זאל דאס נישט טון. איך באקום בריוו פון משפחות וואס שרייבן אז פון דיר אין שטוב רופט מען און מען רעדט שעות אויף שעות קעגן די חינוך ביי אונז; שוואכע מענטשן ווערן צעמישט און דאס מאכט נאכדעם נאר חרבונות.


איך בין נישט ברוגז אז מען שיקט די קינדער צו מיר און זיכער נישט אויב מען שיקט נישט די קינדער צו מיר, אונזער חינוך איז אנדערש, נישט אלע גלייכן דאס; מיר רעדן זייער אסאך מיט די קינדער פון אמונה, מער ווי מען רעדט אין אנדערע פלעצער. מיר רעדן צו די קינדער זייער אסאך פון תפילה, אויך גרייטן מיר אן די קינדער זיך אכטונג צו געבן פון קראנקע מענטשן, און מיר רעדן מיט די קינדער פון אמונת חכמים; מען קען נאר זיין א איד אויב מען גלייבט און מען פאלגט וואס צדיקים זאגן. אויך רעדן מיר וואס דער לעבן איז, נישט נאכלויפן פרענדס און נישט זוכן אויסצוגעבן געלט פאר נארישע זאכן וכו' וכו'.


איך דארף מקצר זיין.

#113 - אז דו וועסט גיין הפצה, וועסטו שנעל א חתן ווערן
שידוכים, הפצה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד החתן ... נרו יאיר, ירושלים


האסט מיר געשיקט לכבוד שבת א גוטע הפצה קענדי; איך האב זיך אזוי מחי' געווען צו הערן די מעסידזש פון די ירושלים'ע חבורה, ווי יעדער זאגט אריין וויפיל ער האט מפיץ געווען און וואו ער איז געגאנגען הפצה, א גאנץ שבת בין איך געווען פרייליך.


געב איבער פאר די גאנצע חבורה אז איך בין זייער צופרידן אז איר גייט הפצה. ביי מוהרא"ש איז געווען הפצה די ערשטע, די לעצטע, די מיטלסטע און די גאנצע זאך!


איך פלעג זען די שמייכל וואס מוהרא"ש פלעגט געבן פאר די מפיצים, ער פלעגט זיך ממש פרייען, און יעדע מאל די מפיצים זענען צוריקגעקומען פון הפצה פלעגט מוהרא"ש זיך אוועקזעצן און אויספרעגן און אויסהערן פינקטליך ווער עס האט גענומען די ספרים און ווער עס האט נישט גענומען און וואס זאגן מענטשן, ער האט זיך זייער שטארק אינטערעסירט; דאס איז געווען ביי אים די חשוב'סטע זאך.


געב איבער פאר די בחורים, אז זיי וועלן גיין הפצה - וועלן זיי טרעפן זייער שידוך; דאס וועט צואיילן זייער שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#112 - וואויל פאר דיר אז דו וועסט העלפן בויען מוסדות היכל הקודש
צדקה, מוסדות, משניות, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בנוגע דיין פראגע פון בארגן געלט וכו'; אז דו ווילסט פארבארגן דיין אפגעשפארטע געלט - פארבארג עס ענדערש פאר אונזערע מוסדות, אנדערע מוסדות וועלן זיך אן עצה געבן אן דיר, אבער אונזערע מוסדות ווערן געבויט דורך אנשי שלומינו.


איך וועל דיר דערציילן א מעשה וואס איך האב געהאט ביי מוהרא"ש. עס איז אנגעקומען פון יבנאל איינער פון די שמשים ביי מוהרא"ש צו מיר, איך זאל אים העלפן צאמשטעלן פאר אים. אומר ועושה, איך האב גלייך אנגעהויבן צאמנעמען געלט. נאכדעם געב איך א טראכט 'איין מינוט, לאז מיר פרעגן מוהרא"ש', איך פרעג מוהרא"ש, און מוהרא"ש זאגט מיר די ווערטער: "ער וועט זיך אן עצה געבן אן דיר, דו שטעל צוזאם געלט פאר די ישיבה, חדר, הדפסה וכו'".


איך קען דיר נישט זאגן נישט צו פארבארגן פאר אנדערע, אבער דאס קען איך דיר יא זאגן: "וואויל פאר דיר אז דו וועסט העלפן בויען מוסדות היכל הקודש"; דער הייליגער רבי וועט דיר נישט שולדיג בלייבן.


פארלייג זיך צו לערנען משניות, דאס היילט בגוף ונפש, משנה איז מְשַׁנֶה, משנה געבט א נייע נשמה, משנה רייניגט פון אלע שלעכטע מחשבות.


פון דיין ראש ישיבה וואס ליבט דיר.

#111 - שפיר נישט שולדיג אז דו האסט אפגעלאזט דעם שידוך
שידוכים, יבנאל, מוהרא"ש, לימוד התורה, שולד געפילן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מאך א ברכה "ברוך שפטרני"; דאנק דעם אייבערשטן אז דו ביסט פטור געווארן פון איר. האסט א נס אז דו האסט אפגעלאזט די שידוך; אז זי האט ארויסגעצויגן א שארפן מעסער און דיך געסטראשעט אז זי גייט זיך שעדיגן אויב דו טוסט נישט וואס זי וויל - ווייזט דאס אז זי איז נישט געזונט.


איך בעט דיר זייער, טרייב ארויס יעדע פינטל פון זיך שפירן שולדיג. יעצט גייסטו אריבערגיין א שווערע נסיון, דער יצר הרע גייט דיר נאכלויפן מיט מחשבות אז דו ביסט שולדיג, דו האסט וויי געטון א מיידל און דו וועסט באקומען אן עונש וכו' וכו'; בעט איך דיר זייער, טרייב אוועק די אלע געפילן, יעדע מאל עס קומט אריין אין דיר די שלעכטע מחשבות - זאלסטו נאכאמאל דאנקען דעם אייבערשטן: "ברוך שפטרני מענשו של זה".


שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות, אויך זאלסטו פארן קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש האט מבטיח געווען: יעדע בחור און יעדע מיידל וואס וועט קומען צו זיין ציון אויסזאגן תהילים לזכותו - וועט ער נישט רוען ביז ער וועט טרעפן א שידוך; זאלסטו אזוי טון, און אז דו האסט שוין אזוי געטון - זאלסטו גיין נאכאמאל און נאכאמאל; מען מעג מוטשען א צדיק, און מען דארף מוטשען א צדיק.


אויך זאלסטו יעדן טאג זאגן צוויי פרקים משניות און איין בלאט גמרא כסדרן - וועסטו בקרוב מיר קענען מבשר זיין פון דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#110 - איך בארג נישט קיין איין פרוטה ביז איך באצאל אלע חובות ביז אהער
צדקה, מוסדות, שטעטל, מוהרא"ש, חובות, ישיבה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית יואל


איך האב ערהאלטן דער בילד פונעם בנין וואס דו ווילסט מיר זאלן קויפן נעבן שטעטל פאר א קימפעטארין היים. עס איז א שיינער בנין, און עס זעט אויס זייער א גוטע פלאץ געאייגנט פאר פרויען זיך אפצורוען נאכן געבוירן, אבער איך קען בשום אין אופן יעצט בארגן נאך געלט, איך האב זיך מקבל געווען בלי נדר אז איך בארג מער נישט קיין איין פרוטה ביז איך באצאל אלע חובות ביז אהער.


נאך א זאך, איך וויל נישט קויפן קיין שום זאך פאר די מוסד אויף מארטגידזש, בפרט יעצט ווען די פראצענט ראטעס זענען זייער הויך. ברוך השם מיט ניסים פונעם אייבערשטן זענען אלע בניני המוסד אן קיין מארטגידזש, וועט מען ווייטער בעטן דעם אייבערשטן ער זאל מאכן ניסים.


איך פרוביר זייער שטארק צו פאלגן מוהרא"ש וואס האט מיר געזאגט איך זאל נאר האלטן בחורים אין ישיבה וואס גייען צאמנעמען צדקה יעדן טאג. יעצט האט זיך אנגעהויבן א פרישע זמן, די בחורים זענען זייער גוטע בחורים, זיי גייען אלע יעדע נאכט צאמנעמען צדקה; איך האף צו קענען באצאלן אלע חובות און זיך קענען רוקן ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#109 - מיר גייען נישט צו די בחירות און מיר האבן נישט מיט קיין שום פארטיי
שמחה, צדקה, רפואה, חסידות ברסלב, אומאן, ראש השנה, סדר דרך הלימוד, מוהרא"ש, חסד, סיפורי צדיקים, ראש ישיבה, פרויען צאמקום, געלט, מלכות הרשעה, דף גמרא, בחירות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט שפיר איך זיך שוין אסאך בעסער. אינטערעסאנט איז, נעכטן נאכט איז געווען ביי מיר אין שטוב דער גבאי פונעם בית התבשיל, איך האב געדארפט שיקן עפעס צום שטעטל איז ער געקומען צו מיר. איך האב קוים געקענט רעדן מיט אים פון אזויפיל היסן, מיר האבן אנגעהויבן טאנצן: "אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו", איך האב אים געפרעגט: "אויב וואלסטו יעצט באקומען א ידיעה אז דו האסט געווינען אסאך געלט, וואלסטו געטאנצן ביי דיר אין שטוב? דארפן מיר דאך א גאנצן צייט טאנצן אז מיר האבן דעם רבי'ן וואס איז ווערד מער פון כל הון דעלמא.


מיין ווייב תחי' האט מיר געזאגט: "אפשר זאלסטו געבן צדקה פאר'ן בית התבשיל לזכות דו זאלסט זיין געזונט?" איך האב אים געגעבן צדקה, און ברוך ה' היינט שפיר איך זיך שוין אסאך בעסער.


דיר בעט איך זייער, זיי קלוג, כאפ זיך מיט מיט'ן בלאט גמרא. היינט איז די דף, דף ז' פון מסכת נדרים. היינט ז' חשון איז די יארצייט פון רבי מאיר שפירא זכרונו לברכה וואס האט אריינגעברענגט דער געדאנק אין כלל ישראל, צו לערנען יעדן טאג אינאיינעם דעם זעלבן בלאט גמרא. מוהרא"ש דערציילט, ער האט דאס באקומען א מתנה פון רבי'ן, ווייל ער פלעגט זייער מקרב זיין אנשי שלומינו ברסלב'ער חסידים. עס איז געווען אין די יארן וואס מען האט נישט געקענט פארן קיין אומאן אויף ראש השנה, האט ער אוועקגעגעבן זיין בנין הישיבה פאר אנשי שלומינו, דארט איז געווען דער קיבוץ. אויך פלעגט ער הערן פון אנשי שלומינו פון רבינ'ס סדר דרך הלימוד, פון לערנען כסדרן אן חזרה, און ווען מען ענדיגט גאנץ ש"ס - דעמאלט הויבט זיך אן די חזרה, גייט מען איבער נאכאמאל און נאכאמאל ש"ס.


בנוגע די בחירות; איך זאג דיר קלאר וואס מוהרא"ש האט געהאלטן, דארפסט נישט מיין עדות, ניתי ספר ונחזה, הויב אן לערנען אשר בנחל - וועסטו זען אין די בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט וועגן די טמאים, וועגן האבן שייכות מיט זיי. קוק וויפיל בריוו מוהרא"ש שרייבט וועגן דעם הייליגן ספר ויואל משה, די לשונות וואס מוהרא"ש דרוקט זיך אויס, אז אין דעם הייליגן ספר זעט מען ווי מען דארף אנטלויפן פון אלע פארטייען. און דאס וואס מענטשן קומען מיר פארהאלטן אז מען זעט אין די לעצטע פאר יאר פון מוהרא"ש ווי מוהרא"ש זאגט מען זאל יא גיין צו די בחירות, דאס איז געווען אן הוראת שעה; מוהרא"ש האט מיר געזאגט דעמאלט כמה פעמים זאכן וואס איך קען נישט דערציילן, מוהרא"ש האט געהאט א כוונה וכו' וכו', אבער היינט איז נישט שייך מער די גאנצע זאך; מיר גייען נישט צו די בחירות און מיר האבן נישט מיט קיין שום פארטיי.


היינט נאכט וועט זיין א פרויען צאמקום אין שטעטל, אין בנין התלמוד תורה. איך וועל געבן א שיעור, איך האב זייער וויכטיגע זאכן צו זאגן בנוגע די עתיד פון אונזערע קינדער, זע אז דיין ווייב זאל קענען גיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#108 - רעד צו די בחורים זיי זאלן זיך נישט לאזן וואקסן א טשופ
בחור, יבנאל, סכנה, מוהרא"ש, דרייוון, בארד און פאות, אמונת חכמים, טשופ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, יבנאל


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט געהערט די ביטערע נייעס, איינער איז נעבעך אומגעקומען פון פארן מיט א מאטאר-סייקל. דו ווייסט וויפיל מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געווארנט אנשי שלומינו אין יבנאל נישט צו פארן מיט א מאטאר ביציקל, ווייל דאס איז סכנת נפשות; אזויפיל מענטשן ווערן גע'הרג'עט פון דעם, כמעט יעדן טאג איז דא הריגות פון דעם.


אז דו לערנסט מיט בחורים אין יבנאל און זיי פאררופן זיך תלמידי היכל הקודש - דארפסטו רעדן צו זיי דיבורים פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. זאג זיי, אויב מען פאלגט א צדיק - איז גוט, און אז מען האלט זיך קלוגער - איז זייער ביטער; אלע וואס גייען אין די וועג פון צדיק האבן א גוט לעבן, און אז מען האלט זיך קלוגער - איז זייער ביטער.


אזוי אויך זאלסטו רעדן צו די בחורים זיי זאלן זיך נישט נאריש מאכן מיט לאזן וואקסן א טשופ ווי די אומות העולם. זאג זיי וואס איז שיין; שיין איז אפגעשוירן ווי א איד. אזוי ווי מיר זעען, דער אייבערשטער זאגט פאר אידישע קינדער (שיר השירים א, טו): "הִנָּךְ יָפָה רַעְיָתִי" כנסת ישראל, ביסט אזוי שיין; "הִנָּךְ יָפָה" ביסט שיין, "עֵינַיִךְ יוֹנִים" אזוי ווי די אויגן פון א טויב; זאגן די הייליגע חכמים (שיר השירים רבה א, טו): "מַה יּוֹנָה זֹאת מְצֻיֶּנֶת", אזוי ווי א טויב איז אויסגעצייכנט, מען דערקענט א טויב צווישן אנדערע פייגל, "כָּךְ יִשְׂרָאֵל מְצֻיָּנִין בְּתִגְלַחַת", אזוי אויך זענען אידישע קינדער אויסגעצייכנט מיט די וועג ווי מען שערט זיך אפ די האר, מען לאזט נישט איבער קיין טשופ אזוי ווי די אומות העולם און מען שניידט נישט די פיאות מיט די בארד; לייג אריין אין זיי וואס מיינט שיין, די וועג ווי אזוי דער אייבערשטער זאגט אונז מיר זאלן גיין - דאס איז שיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#107 - וואויל איז דעם וואס די ווייב זאגט עדות אויף אים
שלום בית, פרנסה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב יעצט געזען א בריוו וואו דיין ווייב תחי' שרייבט ווי שיין דו פירסט זיך, און ווי דו לערנסט אין שטוב, זי שרייבט אז דו רעדסט צו איר אזוי ווייך און הארציג.


אמאל בין איך געווען אין צימער ביי מוהרא"ש מיט נאך איינעם פון אנשי שלומינו, יענער האט דערציילט פאר מוהרא"ש עפעס פון זיין ווייב, ווי זי זאגט פאר אלעמען אז איר מאן איז גוט און ערליך, רופט זיך מוהרא"ש אן הויך: "חכמינו זכרונם לברכה זאגן דאך (מדרש משלי ה, יח): 'אשרי אדם שאשתו מעידתו', וואויל איז דעם וואס די ווייב זאגט עדות, 'מיין מאן איז אן ערליכער איד'"; די ווייב זעט דאך דעם מענטש אין אלע צייטן, אין צייטן וואס אלעס פירט זיך כהוגן, און אין צייטן וואס עס פירט זיך שלא כהוגן, זי זעט אויב דער מאן פארלירט זיך, ער שרייט אויף איר, אדער ער פארלירט זיך נישט.


גיי ווייטער מיט דיין גוטע וועג, לערן שיעורים כסדרן און זיי זיך מתבודד - וועסטו זוכה זיין צו שפירן טעם גן עדן בזה העולם.


דיין ווייב וויל וויסן אויב עס איז א גוטע עצה זי זאל פארקויפן פערפיום; זאג איר אדרבה ואדרבה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#106 - לאז נישט אפ די הייליגע ארבעט פון צאמנעמען צדקה פאר'ן בית הדפוס
צדקה, הדפסה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


א גרויסן יישר כח פאר'ן ארבעטן צאמצונעמען צדקה פאר'ן בית הדפוס, מען זאל קענען דרוקן אן אויפהער די הייליגע ספרים, קונטרסים און גליונות, מחזק זיין אידישע קינדער.


ביי מוהרא"ש איז געווען הדפסה והפצה דאס שווארץ אפל פון זיין אויג. מוהרא"ש האט זיך מוסר נפש געווען זיין גאנץ לעבן צו דרוקן און פארשפרייטן דעם רבינ'ס ספרים פאר די גאנצע וועלט.


מוהרא"ש האט נחת אויבן אין הימל צו זען ווי מיר האלטן אן די הייליגע ארבעט, זיין הייליגע הנהגה; מיר דרוקן און פארשפרייטן די ספרים אן אפשטעל.


שטארק זיך ביתר שאת וביתר עוז, לאז נישט אפ די הייליגע ארבעט פון צאמנעמען צדקה פאר'ן בית הדפוס דיין גאנץ לעבן.


א גרויסן יישר כח פאר'ן אנטייל נעמען אינעם קויפן דעם נייעם בנין.


א כתיבה וחתימה טובה.

#105 - מוהרא"ש וועט זיך זיכער מיען פאר אלע וואס העלפן די הדפסה
צדקה, הדפסה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


די קליינע מתנה וואס איך שענק דיר איז פאר'ן זיין קלוג און נעמען א חלק אין אוועק שטעלן א בנין לדורות וואו מיר דרוקן די ספרים, קונטרסים און גליונות צו מחזק זיין אידישע קינדער.


דו מאכסט א נחת רוח פאר'ן רבי'ן, פאר רבי נתן און פאר מוהרא"ש. איך געדענק ווען מוהרא"ש איז געקומען אינעם קליינעם בית הדפוס אין ישיבה אין וויליאמסבורג; די שמייכל, די הנאה, די נחת רוח וואס מוהרא"ש האט געהאט פון דעם - ליגט מיר נאכאלץ אין די ביינער.


יעצט ווען די הדפסה האט זיך אזוי פארברייטערט - האט מוהרא"ש זיכער אזא נחת רוח, און ער וועט זיך זיכער מיען פאר אלע וואס העלפן און האבן א חלק אין דעם, וואס דאס איז מקרב די גאולה שלימה, במהרה בימינו, אמן.


א כתיבה וחתימה טובה.

#104 - העלפן דעם רבי'ן וועט נישט שאטן פאר א שידוך
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, שידוכים, סגולות, יבנאל, מוסדות, משמש דעם רבי'ן, מוהרא"ש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיינע בריוו.


איך וועל דיר דערציילן וואס איך האב בייגעוואוינט ביי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מיר האבן געעפנט די חדר היכל הקודש אין אמעריקע אין יאר תש"ע, אין אמעריקע טראגט מען די קינדער מיט באסעס אין חדר. איך האב דעמאלט נישט געקענט נעמען אינגעלייט זאלן ארבעטן פאר די מוסד און זיי באצאלן, ווייל מיר האבן געהאט צען צוואנציג קינדער, וואס קען ניטאמאל דעקן די קאסט פון די רענט פון די דירה וואו מיר האבן אנגעהויבן די חדר, און זיכער נישט די מלמדים; האבן מיר גענומען בחורים צו העלפן די חדר און דרייווען די באסעס, און אזוי ווייטער.


מיר האבן געהאט זייער געטרייע בחורים וואס האבן געטראגן די קינדער און געברענגט די קינדער מיט זייער גאנצע הארץ; מיר האבן קיינמאל נישט געגעבן קיין געהאלט פאר בחורים, זיי האבן דאס געטון מיט די גרעסטע שמחה צו העלפן בויען די מוסדות. דעמאלט האבן מיר נישט געהאט די פאר דאלער צו קענען אנפילן די באסעס און די ווענס מיט געז, איינער פון די בחורים איז געווען אזוי געטריי, ער האט געלייגט זיין אייגענע געלט פאר געז.


ויהי היום, זיין טאטע איז געקומען צו מוהרא"ש זאגן אז דאס וואס עס מאכט זיך נישט קיין שידוך פאר אים - איז ווייל ער דרייווט די באס פאר ברסלב, דעריבער גייט אים נישט קיין שידוך. מוהרא"ש האט נישט גע'טענה'ט מיט עלטערן, מוהרא"ש האט אים געגעבן גערעכט. שפעטער האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "דער טאטע מיינט אז ברסלב איז די אפהאלט פאר זיין שידוך, וואס וועט זיין יעצט ווען ער וועט אים אוועקנעמען פון ברסלב, וועט ער דען יא האבן א שידוך?!" למעשה איז זיין שידוך אנגעקומען נאר פון ברסלב.


ווען מוהרא"ש איז נסתלק געווארן איז דער בחור געפארן צו די לוי' און ווען מען האט געעפנט מוהרא"ש'ס דירה אין יבנאל איז שוין געלעגן די צוואה אנגעגרייט אויפ'ן טיש, מען האט גלייך געמאכט קאפיס פאר אלעמען. דער בחור האט געזען אין די צוואה ווי מוהרא"ש איז מבטיח, ווער עס וועט קומען צו זיין ציון און אויסזאגן תהילים זאגט ער צו מיט א הבטחה חזקה אז ער וועט נישט רוען ביז ער באקומט זיין שידוך; אומר ועושה, ער האט אויסגעזאגט תהילים און אויפ'ן וועג אהיים, אויפ'ן פליגער, איז געווען א פארפאלק וואס זענען געפארן צו די לוי', זיי וואוינען היינט אין שטעטל; די פרוי זאגט פאר'ן מאן: "מיר געפעלט דער בחור, איך טראכט א שידוך", און אפאר טעג שפעטער איז געווארן די שידוך.


צוריק צום מעשה, דעמאלט בין איך געגאנגען מיט א צווייטע בחור צו מוהרא"ש, דער בחור האט געוואלט א ברכה פאר א שידוך. איך האב געזאגט פאר מוהרא"ש אז דער בחור נעמט איבער דעם אנדערן בחור, האט מוהרא"ש אים געזאגט: "אז דו וועסט דרייווען פאר די רבי'ס מוסדות וועט דאס דיר גארנישט שאטן פאר דיין שידוך", עס איז געווען א שווערע נסיון פאר'ן בחור; זיינע חברים, נאנטע חברים - האבן אים אפגערעדט, מען רעדט פון חברים פון ישיבה; זיי האבן אים געזאגט: "עד כאן, מען דארף טאקע העלפן דעם רבי'ן, אבער זיך ארויפזעצן אויף א גרויסע געלע באס און ארום פארן אין שטאט, וואס יעדער קוקט ווי אזוי א יונגער וואוילער בחור, א בחור א ירא שמים, א בחור א מתמיד מיט א הוט און רעקל - דרייווט א באס, דאס וועט מאכן א שלעכטע רושם".


למעשה דער בחור האט געהאט די שטארקייט און דאס גענומען מיט'ן גאנצן הארץ. דאס איז בכלל נישט קיין גרינגע ארבעט, ווייל ווען מען פארשלאפט איז אויס חדר; ווען דער מלמד פארשלאפט - קען מען זיך אן עצה געבן, מען קען נעמען א במקום. ווען דער ראש ישיבה פארשלאפט גייט אויך אלעס אן, אבער ווען מאמעס רייסן זיך ארויס אינדערפרי טראגן די קינדער אויפ'ן באס און די באס קומט נישט צייטליך - איז געפערליך! משפחות וועלן אפילו ארויסנעמען די קינדער פון איין מוסד און לייגן ביי א צווייטע מוסד - אויב די באס איז נישט צייטליך.


וואס איז די סוף פון די מעשה? דער בחור האט געטראפן א גוטע שידוך, מוהרא"ש איז געווען זיין שדכן. מוהרא"ש האט די לעצטע חנוכה צוגערופן א אינגערמאן וואס האט געלערנט אין ישיבה און אים געזאגט: "איך האב א גוטע שידוך פאר דיין שוועסטער", און די חברים וואס האבן אים אפגערעדט האבן געדארפט אסאך ווארטן צו טרעפן זייער שידוך.


איך שרייב דיר דאס אז דו זאלסט האבן חיזוק ווען דיינע עלטערן שרייען אויף דיר אז דו האסט נישט קיין שידוך וועגן דאס, וועגן יענץ; א קינד טאר נישט ענטפערן פאר עלטערן, אבער איך מעג דיר מחזק זיין און דיר זאגן אז העלפן דעם רבי'ן וועט דיר נישט שאטן פאר דיין שידוך, עס וועט דיר העלפן בזה ובבא.


איך זאג דאס פאר אלע בחורים: "וואס דו טוסט פאר'ן רבי'ן, פון רייניגן - ביז דרייווען א גרויסער טראק - וועט דיר דאס גארנישט שאטן פאר דיין שידוך, און פאר גארנישט, עס וועט דיר נאר העלפן; וואס דו טוסט פאר געלט - דאס ווענדט זיך שוין וואס, ווען און וואו".


נעם די זיסע עצה פון רבי'ן, גיי אין א ליידיגע פלאץ און וויין זיך אויס, בעט: "רבונו של עולם איך דארף מיין שידוך, איך קען נישט מער, רבונו של עולם, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז): 'חֹדֶשׁ אֱלוּל שֶׁאָז יְכוֹלִין לְתַקֵּן זֶה, אֲזַי מוֹצֵא זִוּוּגוֹ', אלול איז מסוגל פאר א שידוך, דער רבי זאגט אז מען איז פוגם בברית פארלירט מען די שידוך, און דער זעלבער רבי זאגט אז אן א שידוך איז מען פוגם בברית, אין הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, אן א ווייב פאלט מען אראפ; איז דאס א רעדל וואס דריידט זיך אויף נישט די גוטע וועג, אויף צוריק; ווייל פגם הברית רחמנא לצלן שטופט אוועק מיין שידוך, און אז מען האט נישט קיין שידוך איז מען פוגם בברית; טאטע זיסער, ווי אזוי קען מען אפשטעלן די רעדל וואס דריידט זיך אויף צוריק? איינס שלעפט דאך די צווייטע! רבונו של עולם, נאר דו קענסט אפשטעלן די רעדל פון זיך דרייען אויף די נישט ריכטיגע וועג, דו קענסט מיר געבן א שידוך אז דער רעדל זאל זיך אנהויבן דרייען אויף די גוטע וועג, דו וועסט מיר געבן מיין שידוך, אזוי וועל איך מער נישט פוגם זיין - אזוי וועל איך נישט פארלירן מיין שידוך, איך וועל האבן שלום בית, און אז איך וועל האבן מיין שידוך און שלום בית - וועל איך נישט פוגם זיין.


רבונו של עולם קוק מיין הארץ, אַתָּה חוֹפֵשׂ כָּל חַדְרֵי בָטֶן וּבוֹחֵן כְּלָיוֹת וָלֵב, אֵין דָּבָר נֶעְלָם מִמֶּךָּ וְאֵין נִסְתָּר מִנֶּגֶד עֵינֶיךָ, דו ווייסט מיין הארץ ווי שטארק איך וויל זיין גוט, אבער דער יצר הרע ווארפט מיך אראפ, בעט איך דיר, געב מיר מיין שידוך און וְטַהֵר לִבֵּנוּ לְעָבְדְּךָ בֶּאֱמֶת, אמן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#103 - ענדערש זיי א מלמד
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מלמדים, אמונה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת עקב, י"ט מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ענדערש זיי א מלמד, אזוי וועסטו קענען אריינלייגן אין די קינדער די ריינע אמונה, דו וועסט זיי אויסלערנען די פינפטע אני מאמין, "אֲנִי מַאֲמִין בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ לוֹ לְבַדּוֹ רָאוּי לְהִתְפַּלֵּל", נאר צום אייבערשטן דארף מען זיך ווענדן בעת צרה, נישטא עפעס אנדערש צו טון; מען דארף בעטן דעם אייבערשטן, רעדן צו אים, "וְאֵין רָאוּי לְהִתְפַּלֵּל לְזוּלָתוֹ", נישט בעטן אנדערע.


מוהרא"ש דערציילט, ער האט געהאט א מלמד א ברסלב'ער חסיד, ער פלעגט אריינלייגן אין די קינדער זייער שטארקע אמונה. די חדר איז געווען אין א שול, און ווען א קינד האט עפעס געדארפט - פלעגט דער מלמד נעמען דעם קינד און אים שטעלן ביים ארון הקודש, ער האט געהייסן דעם קינד קישן די פרוכת, ער האט אים פארגעזאגט א תפילה און אים געהייסן נאכזאגן ווארט ביי ווארט; אזוי האט ער אריינגעברענגט אין די קינדער די זאך פון תפילה, אז ווען מען דארף עפעס - זאל מען צוגיין צום ארון הקודש, געבן א קיש דעם פרוכת און בעטן פונעם אייבערשטן וואס מען דארף.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#102 - בלייבט מיט אייער צניעות'דיגע לבוש
צניעות, חיזוק פאר פרויען, זיכוי הרבים, הכנסת אורחים, מוהרא"ש, שייטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


בלייבט מיט אייער צניעות'דיגע לבוש, אייער שייטל איז זייער איידל, איר גייט אנגעטון אזוי ווי מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט געוואלט. מוהרא"ש פלעגט וויינען צו די ווייבער אין יבנאל מען זאל גיין מיט צניעות'דיגע שייטלען, מוהרא"ש האט געקלאפט אויף זיין פלייצע צו ווייזן ביז ווי לאנג די שייטל זאל זיין. אייער שייטל איז זייער איידל, בלייבט אזוי, טוישט זיך נישט און קלאפט זיך נישט אראפ, גייט אזוי ווי אייער מאמע, אייערע עלטערן זענען זייער חשוב, זייער איידל.


הלוואי וואלט איר געמאכט שלש סעודות מיט נאך חבר'טעס; זיך האלטן אינאיינעם, שמועסן פון התחזקות. מען קען מכבד זיין יעדע וואך א צווייטע ווייבל צו רעדן, דערציילן וכו' וכו', עס איז זייער א גרויסע זאך, ביים אייבערשטן איז זייער חשוב ווען מען עפנט די טיר פאר א צווייטן צו געבן חיזוק.


נאכאמאל בעט איך אייך, אייער שייטל איז צניעות'דיג; בלייבט מיט דעם, ווייל איר מאכט א קידוש השם מיט אייער צניעות.

#101 - ענדיגן מגיה זיין ספר אשר בנחל אין אידיש
הדפסה, מוהרא"ש, ראש ישיבה, אשר בנחל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט ענדיגן מגיה זיין ספר אשר בנחל אין אידיש, די אכט הונדערט בריוו וואס מוהרא"ש האט געשריבן אין אידיש.


איך האב צוגעזאגט פאר מוהרא"ש צווישן די פטירה און די קבורה אויפ'ן וועג ווען מען האט געפירט די ארון הקודש קיין ארץ ישראל, איך בין געזיצן אינעם אמבולאנס נעבן דעם ארון און געזאגט: "איך וועל דרוקן די בריוו און דאס פארשפרייטן אין די וועלט".


האסט שוין ארויסגעגעבן צוויי חלקים אזוי שיין מיט מפתחות, לאמיר יעצט צוענדיגן א דריטע חלק און אלע חלקים.


שטארק זיך מיט די הייליגע ארבעט, דאס איז אונזער תיקון; נאר דאס וועט אונז העלפן בזה ובבא. עס איז טאקע שווער די ארבעט, אבער עס לוינט זיך.


 

#100 - פאר די ביסל האר, לוינט זיך צו ליידן אזויפיל צרות?
שמחה, צרות, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, שערן די האר, מוהרא"ש, אידישע שטוב, ראש ישיבה, נעגל

בעזרת ה' יתברך


ליל שישי פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט בלייבן ווייטער מיט אייער הייליגקייט פון זיך שערן די האר. איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אזויפיל מאל ווי ער האט געקרעכצט און געוויינט, ער האט געזאגט: "א שאד, פאר די ביסל האר האלט מען צוריק די גאולה; א שאד, פאר די ביסל האר איז דא אזויפיל צרות אויף די וועלט, א שאד פאר די ביסל לייזיגע האר זאל מען פארלירן די קינדער".


איך בעט אייך זייער, בלייבט שטארק מיט אייער אידישקייט. איך האב זיך מוסר נפש געווען פאר אייך, פאר אייער שידוך; איך האב באקומען נאר בזיונות און שפיכות דמים, מען רעדט אויף מיר כל דבר אסור כאחד הרקים; איך טו ווייטער, איך וויל אריינברענגען קדושה וטהרה ביי אידישע קינדער.


יעצט הער איך אז עס הויבט זיך אן א נייע זאך, עס זענען דא פרויען וואס מאכן זיך די נעגל. וויסן זאלט איר, מוהרא"ש האט געזאגט אז מען טאר דאס נישט טון, איך ווייס מעשיות פון יונגע פארפעלקער וואס מוהרא"ש האט זיי חתונה געמאכט און זיך געפארעט מיט זיי, ער האט זיך איינגעטונקען אין בלאטעס ארויס צו שלעפן טייערע אידישע נשמות וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן, "הָאֱמֻנִים עֲלֵי תוֹלָע", טייערע אידישע קינדער, "חִבְּקוּ", האבן ליב באקומען, "אַשְׁפַּתּוֹת", מיסט (איכה ד, ה). מוהרא"ש האט זיך אזוי אראפגעלאזט צו זיי מיט אזא רחמנות, ביז די צוויי זאכן, די האר מיט די נעגל; מוהרא"ש האט געוויינט און זיך געבעטן: "געבט מיר די צוויי זאכן, שערט אייך אפ די האר און שמירט נישט די נעגל; איך זאג אייך צו די וועלט און יענע וועלט".


וואס זאל איך אייך זאגן, עס איז אריבער שוין צען יאר, די וואס האבן געפאלגט - די האבן הערליכע ליכטיגע משפחות. דא אין שטעטל וואוינען טייערע משפחות וואס האבן געהאט די נסיונות פון האר און שמירן די נעגל, אבער זיי האבן געפאלגט דעם צדיק, זייערע שטובער זענען ליכטיג, און ליידער זענען געווען געציילטע וואס האבן נישט געפאלגט, און עס איז שוין גארנישט געבליבן פון זייערע שטובער.


היינט האב איך געגעבן א שיעור פאר בית פיגא תלמידות, איך האב גערעדט צו זיי פון דעם ענין ביז איך האב געמוזט ענדיגן ווייל עס האט מיר אנגעהויבן דרוקן די הארץ פון דעם וואס איך הער יעצט אז מען וויל זיך שמירן די נעגל און מען וויל בלייבן מיט די האר.


איך האב געעפנט די שטעטל מיט בלוט און שווייס, מיין לעבן געב איך אוועק פאר די שטעטל; מיין ווייב, מיינע קינדער - אלעס האב איך געלייגט אין די זייט צו בויען א ליכטיגע פלאץ, יעצט ווען איך הער אז דא אין די קהילה איז אנגעקומען די צוויי שרעקעדיגע קליפות פון נעגל און האר - ווערט מיר פשוט שלעכט.


איך וויל אייך שטארקן איר זאלט נישט נאכגיין די וואס מאכן זיך די נעגל און די האר, עס וועט אייך גארנישט העלפן. אפשר מיינט איר אז מען ווערט פרייליך, מען ווערט צופרידן; ניין און נאכאמאל ניין! עס מאכט נישט פרייליך, עס מאכט גארנישט אויס, עס ברענגט נאר מער און מער עצבות און מרה שחורה.


איך בעט אייך זייער, שרייבט מיר צוריק.


 

#99 - אריינגעלייגט יעדע טראפ בלוט פאר אידישע קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הכרת הטוב, מוהרא"ש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, ב' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר מלמד תלמוד תורה היכל הקודש קרית ברסלב, ליבערטי


ווי שווער דו ארבעטסט, ווי אפגעמוטשעט דו ווערסט - איז נאכאלץ כדאי צו זיין א מלמד, ווייל יעדער איינער ארבעט ביטער שווער, יעדער ווערט אפגעמוטשעט, דער אונטערשייד איז אז דער מלמד וואס טוט זיין ארבעט בנאמנות - בויט אידישקייט, ער בויט כלל ישראל, ער נעמט מיט מיט זיך זיינע טעג און יארן.


ברודער, איך טו דאס פאר כמעט צוואנציג יאר, איך האב דאס געטון מיט דיר; ווען דו ביסט געווען א קינד האב איך געארבעט מיט דיר, געשוויצט מיט דיר, היינט זע איך שיינע פירות פון דיר און פון אנדערע תלמידים.


אויך, היינט ווען איך פלאג זיך טראכט איך 'וואס טו איך דא?' איך פאל פון מיינע כוחות, אבער ווען איך טראכט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, ווי ער האט געטון און געטון מיט יעדע טראפ בלוט... מוהרא"ש האט מיר אמאל געזאגט: "איך האב נישט געהאט קיין אשר בנחל וואס זאל מיך מחזק זיין, אבער דו האסט דאך די התחזקות פון אשר בנחל, דארף דיר דאס זיין גרינגער".


ברודער, מיר זענען גליקליך אז מיר האבן אזא רבי.

#98 - זאגן א ווערטל איידער מען הויבט אן דעם שיעור
שמחה, יבנאל, מוהרא"ש, ישיבה, ירושלים, דף גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ירושלים


דער גבאי ... נרו יאיר שרייבט מיר אז דו האסט אריינגעברענגט א פרישקייט אין שול, דו לערנסט פאר דעם בלאט גמרא יעדע נאכט אין שול.


איך פריי זיך דאס צו הערן, דאס איז דאך געווען מוהרא"ש'ס רצון; אין יעדע שול היכל הקודש זאל זיין שיעורים אין די הייליגע תורה, בפרט אינעם בלאט גמרא.


ליין די בריוו פון די לעצטערע יארן וואס מוהרא"ש שרייבט פאר אנשי שלומינו אין יבנאל, נישטא קיין בריוו וואס מוהרא"ש זאל נישט שרייבן פונעם בלאט גמרא, ווי מוהרא"ש גרויסט זיך אז אין יבנאל איז דא אפאר שיעורים אינעם דף. איך האב זוכה געווען צו הערן פון מוהרא"ש אן א שיעור מאל ווי ער האט זיך בארומט מיט זיין שטאט יבנאל אז מען לערנט דעם דף.


געלויבט דעם אייבערשטן ביי אונז אין שטעטל אין קרית ברסלב איז אויך דא שיעורים אינעם דף גמרא, אויך אין ישיבה לערן איך פאר דעם דף; דאס איז ביי מיר דאס חשוב'סטע זאך, אפילו אין די פארנומענסטע טעג בין איך נישט מוותר אויף דעם שיעור.


אויך מיין זון הרב אלחנן חיים לערנט פאר דעם דף יעדע נאכט. ער איז מקיים וואס די הייליגע חכמים זאגן (שבת ל:): "רבה, מקמי דפתח להו לרבנן, אמר מילתא דבדיחותא ובדחי רבנן", פאר'ן לערנען האט רבה געמאכט א ווערטל צו עפענען די הערצער; ער מאכט א ווערטל בהכשר פונעם רבי'ן, על פי די תנאים וואס דער רבי האט געזאגט אז נאר אויף דעם אופן קען מען זאגן ווערטלעך, מיט די פאלגענדע דריי תנאים: "אן קיין ניבול פה, נישט אויף א צווייטנ'ס חשבון און מען זאל נישט מיינען זיך"; אזוי ווערט מען פרייליך, די קאפ עפנט זיך, האלט מען מיט; דו טו אויך אזוי.