בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2435 - דו וועסט זוכה זיין צו א שטוב מיט קינדער
קינדער, שלום בית, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת קרח, כ"ח סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פארליר זיך נישט, דו וועסט זוכה זיין צו א שטוב מיט קינדער; דו זאלסט שטארקן דיין ווייב, מאך איר פרייליך. דער רבי זאגט (ספר המידות בנים, סימן כב): "מַה יַּעֲשֶׂה אָדָם וְיִהְיֶה לוֹ בָּנִים", וואס זאל א מענטש טון צו האבן קינדער? "יְפַזֵּר מְעוֹתָיו לַעֲנִיִּים, וִישַׂמַּח אֶת אִשְׁתּוֹ", ער זאל געבן צדקה און פרייליך מאכן זיין ווייב; געב אפאר פרוטות לצדקה, די געלט זאלסטו געבן פאר דרוקן ספרים פון מוהרא"ש, און מאך פרייליך דיין ווייב - וועסטו געהאלפן ווערן מיט קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2434 - זע מען זאל רעדן שיין איינער צום צווייטן אין שטעטל
מחלוקת, שטעטל, שלום, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, כ"ט סיון, ערב ראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


איך בין געווארן זייער פארשעמט, איך געדענק נישט איך זאל אזוי פארשעמט ווערן; ווען איך בין ארויסגעקומען פון בית המדרש נאכן געבן א שיעור פון רבינ'ס התחזקות האב איך געזען צוויי אינגעלייט קריגן זיך, איינער שטעכט די רעדל פון א אינגערמאן און דער אנדערער שרייט צוריק; אין אונזערע ד' אמות, ביי אונז אין בית המדרש - זאל אזא זאך פאסירן?! איך בין אנטלאפן פון דארט, ווייל בטבע קען איך נישט זען קריגערייען, עס שטעכט מיר אין הארץ ווען מען קריגט זיך, בפרט ביי אונז אין שטעטל אין בית המדרש. איך ווייס דיר נישט וואס צו זאגן, איך בין אזוי פארשעמט; אזא זאך זאל פאסירן ביי אונז?! איך זע אז עס איז נאך דא אסאך ארבעט, איך דארף נאך אסאך אקערן מיט די אינגעלייט מען זאל נישט צוקומען צו דעם.


אויך איז דא וואס פירן זיך אויף זייער נישט שיין מיט ... נרו יאיר; ער העלפט אונזער קהילה מיט זיין גאנצע הארץ, כח און מח; ער איז מיר זייער געטריי, ער איז ביי מיר באגלייבט אין געלט זאכן מער ווי אנדערע ביי אונז אין די קהילה, אויף אים שרייט מען 'גנב' וכו'.


וואס זאל איך דיר זאגן, איך טראכט אסאך וואס דוד המלך זאגט (תהלים נה, ז-ח): "מִי יִתֶּן לִי אֵבֶר כַּיּוֹנָה", ווי קען איך זיך נעמען פליגלעך ווי א פייגל, "אָעוּפָה", איך וועל אוועקפליען, "וְאֶשְׁכֹּנָה", זיך אביסל אפרוען, "הִנֵּה אַרְחִיק נְדֹד", איך וועל זיך דערווייטערן, "אָלִין בַּמִּדְבָּר סֶלָה", איך וועל נעכטיגן אליין; וואס פעלט מיר אויס די גאנצע ארבעט? נעמען בחורים און ארבעטן מיט זיי יארן, עס איז נישט גרינג, און שפעטער וויל איך זען אביסל נחת - זע איך דאס פארקערטע, מען קריגט זיך, מען האט זיך פיינט, מען שטעכט רעדער; איך ווייס דיר נישט וואס צו זאגן.


איך בעט דיר זייער, ווען דו רעדסט ביי שלש סעודות - זאלסטו רעדן דיבורי תכלית, דיבורי אמונה. רעדט זייער אסאך פון אמונה; אז מען הערט נאכאמאל און נאכאמאל פון אמונה, צוביסליך הייבט מען אן צו ווערן ריין פון די אלע שלעכטע מידות - קנאה, שנאה און רציחה וואס איז ראשי תיבות שק"ר. מוהרא"ש זאגט, אלע מחלוקות הייבט זיך אן מיט ק'נאה, דאס איז די מיטלסטע אות פון שק"ר, נאכדעם קומט ש'נאה און נאכדעם - ר'ציחה, מען שטעכט רעדער, מען ברענגט אונטער א צווייטן.


איך האב אסאך חוקר ודורש געווען צו זען אויב ... נרו יאיר איז ערליך אין מסחר אדער נישט, איך נעם נישט סתם איינעם און אים געטרויען. ווען איך הער פון איינעם טענות - גיי איך דאס נאך, איך בין דאס מברר; שעות אויף שעות בין איך געזעצן שטילערהייט מיט אינגעלייט, נאכגעגאנגען חשבונות וכו' וכו', ביז איך האב געזען אז ער איז ערליך, ער גנב'עט נישט פון קיינעם.


דאך איז דא משפחות וואס רעדן, קאכן, שרייען 'גנב' וכו'; זיי זאגן ער קויפט מיר אונטער, זיי מיינען אז מיר קען מען אונטערקויפן, מיר קען מען נישט אונטערקויפן, עס ארבעט נישט ביי מיר די זאכן; איך האב ליב גראָדע מענטשן, איך שטיי נישט אין ווארט מיט א גנב, א שווינדלער, אדער א ליגנער; דעריבער, יעצט אז איך הער וואס טוט זיך אין שטעטל און איך זע מיט מיינע אויגן ווי מען קריגט זיך, טראכט איך 'מה לי ולצרה הזאת, וואס דארף איך דעם גאנצן שטעטל? איך האב דאך גענוג ארבעט, וואס דארף איך דאס?' אז מען שרייט 'גנב' איינער אויפ'ן צווייטן דארף מען א שטעטל? אז מען האט טענות - איז דא א תורה; גיי צו דין תורה, וואס די תורה זאגט - דאס וועט מען טון; שרייען 'גנב', רעדן צו אנדערע קעגן דעם און יענעם - דאס איז נישט וואס איך דארף, נישט דאס איז מיין כוונה.


פרעג האברך ... אויב מען קען מיר אונטערקויפן מיט געלט; ער האט געוואלט מאכן דעם היי יעריגן קאמפיין נישט אזוי ווי איך וויל, ער האט געוואלט מאכן א קאנצערט וכו'; איך האב אים געזאגט: "איך דארף נישט דעם קאמפיין, איך דארף נישט קיין געלט", איך האב אים געזאגט: "מיר וועסטו נישט פארדרייען, איך ווייס וואס איך וויל"; למעשה האט ער מבטל געווען די גאנצע דמיון זיינע, די נאכט מיט די זינגערס וכו'. מיר איז נישט אנגעגאנגען פארלירן געלט, מאכן געלט - מיר קענסטו נישט אונטערקויפן; איך טו וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש, איך שטעל זיך נישט אפ פאר קיינעם נישט.


איך בעט דיר זייער, העלף מיר בויען די שטעטל; דו ביסט דאך פון די עשרה ראשונים פון שטעטל. זע מען זאל רעדן שיין איינער צום צווייטן, די וועג ווי אזוי מען רעדט אין אנדערע פלעצער, מען פליקט זיך, מען שטעכט זיך - דאס זאל נישט זיין ביי אונז. די וועג ווי אזוי כלומר'ישע חברים רעדן, מען שטעכט זיך מיט לאכעדיגע פנים'ער און ווען מען זעט יענער ווערט צעשטאכן זאגט מען "זיי מיר מוחל וכו'"; דאס זאל נישט זיין ביי אונז.


שלמה המלך זאגט (משלי כו, יח): "כְּמִתְלַהְלֵהַּ הַיֹּרֶה זִקִּים חִצִּים וָמָוֶת", אזוי ווי דער וואס ווארפט שטיינער און פיילן, "כֵּן אִישׁ רִמָּה אֶת רֵעֵהוּ", אזוי איז דער מענטש וואס טשעפעט זיין חבר, "וְאָמַר", און ער זאגט "הֲלֹא מְשַׂחֵק אָנִי", איך האב נאר געמיינט א געשפעט, איך האב נישט געמיינט וכו'; זע אז אין שטעטל, אין אונזער ד' אמות - זאל זיין שלום און ליבשאפט.


איך האב געזען די קליינע צעטל וואס דו האסט געלייגט אינדרויסן פון שול מען זאל נישט רייכערן; נישט דאס האב איך געמיינט, איך וויל דו זאלסט לייגן א גרויסע טאוועל מען זאל דאס זען קלאר, אז מען זאל נישט רייכערן ביים רבינ'ס ד' אמות.


איך זאג דיר נאכאמאל, מיר אינטערעסירט נישט גארנישט; איך דארף נישט קיינעם און איך האב נישט קיינעם, איך וועל ווייטער טון וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט, איך קויף נישט קיין חנופה און איך חנפה נישט אנדערע, אויב איך וועל זען אז מען קריגט זיך, מען שטעכט זיך - וועל איך זיך זוכן אנדערע פלעצער וואו צו גיין. עס שטייט מיר פאר די אויגן די ווערטער וואס מוהרא"ש האט געשריבן אינעם טאג פון זיין הסתלקות: "אִיר זָאלְט זִיךְ זֵייעֶר הִיטְן אַז עֶס זָאל נִישְׁט זַיין קַיין מַחְלוֹקֶת צְוִוישְׁן אַייךְ, עֶס גֵייט מִיר אִין לֶעבְּן אַז מַיינֶע תַּלְמִידִים זָאלְן זִיךְ הַאלְטְן צוּזַאמֶען מִיט שָׁלוֹם אוּן לִיבְּשַׁאפְט".

#2433 - די צעבראכענע סמארטפאון איז מיין שענסטע מתנה
קדושה, סמארטפאון, תשובה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך מוז דיר זאגן א גרויסן יישר כח פאר די הערליכע מתנה וואס דו האסט מיר געגעבן; אסאך ברענגען מיר מתנות, רוב מתנות נוץ איך בכלל נישט, איך דארף נישט קיין מתנות; אבער די מתנה וואס דו האסט מיר געברענגט, די 'צעבראכענע סמארטפאון', האסט צעבראכן דיין סמארטפאון און דאס שיין איינגעפאקט און געשריבן א בריוו אז דאס איז בזכות די שיעורים, די ווערטער פון רבי'ן האט דיר געברענגט יראת שמים - דאס איז פאר מיר די שענסטע מתנה.


דו ביסט נישט דער ערשטער וואס שיקט מיר אזא מתנה, איך האב שוין באקומען אסאך צעבראכענע טעבלעטס, אייפאדס, סמראטפאונס; מען זעט ממש וואס דער רבי האט געזאגט: דריי זאכן האב איך גע'פועל'ט ביים אייבערשטן, איינע פון זיי אז אן עבירה וועט אייך קרענקן, עס וועט זיין אן קיין הענט און אן קיין פיס, איר וועט שוין נישט קענען טון אן עבירה גאנצערהייט; ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן, מען הייבט אן הערן די חיזוק, די יראת שמים אויף אזא זיסע וועג, עס גייט אריין שטילערהייט אינעם מענטש און דאס הייבט אן פייניגן, עס לאזט נישט מנוחה; אפילו דער מענטש איז נאך צוגעקלעבט צו זיינע תאוות רעות און מידות רעות, ער פאלט נאך אראפ, דאך הייבט אן די ווערטער פון רבי'ן דרייען די קישקעס, ביז מען ווערט אן ערליכער איד.


וואויל איז דיר אז דו האסט צעבראכן די געטשקע, האסט צעבראכן די סמארטפאן דיינע; האסט געהאט די שטארקייט צו זאגן 'ניין' פאר'ן יצר הרע, אן דעם וואס איינער זאל בכלל וויסן אז דו האסט א טעלעפאן. שטילערהייט געקויפט, שטילערהייט געקוקט וכו' און שטילערהייט צעבראכן און געברענגט א מתנה פאר'ן ראש ישיבה.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2432 - די קינדער ווערן אנגעזאפט מיט אמונה און גוטע מידות
חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קרח, א' דראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די מנהלת מרת ... תחי'


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט קענען ווייטער מחנך זיין אונזערע קינדער, איר זאלט מצליח זיין זומער מיט די קינדער, זיי אנפילן מיט גוטע מידות און יראת שמים.


יעדן טאג ווערן די קינדער מער און מער אנגעזאפט מיט אמונה און גוטע מידות.


יישר כח.

#2431 - מקבל זיין גוטע קבלות נאר בלי נדר
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת .. תחי', בית שמש


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זאגט אייער טאכטער זי זאל זיך פארנעמען לכבוד איר בת מצוה צו זאגן תהלים יעדן טאג. אז זי וועט קענען זאגן דעם יום וועט זי זאגן דעם יום, און אז זי איז פארנומען, זי האט נישט קיין צייט צו זאגן דעם יום תהלים - זאל זי זאגן וויפיל זי קען.


אויך זאל זי זיך פארנעמען צו זאגן יעדן טאג די דרייצן אני מאמין'ס.


בנוגע אז זי האט לחץ אין סקול פון דעם וואס מען פארלאנגט אז מען מוז זיך פארנעמען קבלות טובות; רעדט מיט איר אז זי זאל זיך אויסנעמען די אלע קבלות בלי נדר, ווען זי נעמט זיך פאר די גוטע קבלות זאל זי קלאר זאגן אז דאס איז בלי נדר. זי דארף נישט זאגן אין מייק הויך אז דאס איז בלי נדר, זי קען זאגן פארדעם אז די אלע גוטע קבלות וואס זי גייט אויסרופן איז אלץ נישט קיין נדר.


ביי אונז אין סקול אין בית פיגא זאגן די מיידלעך יעדן טאג דעם יום תהלים, אזוי ענדיגן זיי יעדע וואך דעם ספר תהלים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2430 - מ'דארף האבן א זכות צו משמש זיין דעם רבי'ן
שידוכים, הפצה, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי, דו העלפסט די מוסדות מיט אזא איבערגעגעבנקייט; וואס זאל איך דיר זאגן, מען דארף האבן א זכות, נישט יעדער איז זוכה צו משמש זיין דעם רבי'ן; דאס איז א זכות וואס בלייבט אויף אייביג.


האסט אוודאי געהערט די גוטע נייעס, איך האב א שידוך געטון מיט מיין טאכטער תחי', מיט הבחור החשוב החתן הרב ... שליט"א, בן הרב .... דער חתן איז א חשוב'ער תלמיד פון אונזער ישיבה, ער קומט פון זייער א חשוב'ע משפחה; די עלטערן זיינע זענען גרויסע מפיצים, שוין צענדליגער יאר וואס זיי פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות, ביי מיר איז דאס דער גרעסטער געווינס.


ביי איינעם איז חשוב געלט, מען זוכט ביי שידוכים א געלט משפחה; ביי איינעם איז חשוב כבוד, מען זוכט אנשים מכובדים; ביי איינעם איז חשוב צו זיין א רבי וכדומה, ביי מיר איז דאס גרעסטער כבוד, זיך משדך זיין מיט א משפחה וואס זייער גאנצע תכלית אין ציל איז איין זאך, לאוקמא שכינתא מעפרא, אויפהייבן די שכינה הקדושה פון דער ערד, אריין צו שיינען די ריינע אמונה אין אידישע נפשות, להשקות צמאי חסדך מנחל נובע.


חסדי השם יתברך מיין גאנצע שטוב איז אויף דעם גאנג, 'וואס נאך קען מען טון פאר א צווייטן איד?' און אלע מיינע מחותנים זענען כל כולו הפצה.


שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיין הייליגע ארבעט; קוק נישט אויף קיינעם, ווער נישט צעקלאפט פון קיינעם, קריג זיך נישט מיט קיינעם - וועסטו זוכה זיין צו זיין א משמש פאר'ן רבי'ן בזה ובבא.

#2429 - איך פריי זיך אז גוטע משפחות קומען קיין שטעטל
תפילה והתבודדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו


פאר מיר איז א גרויסע שמחה אז איר ווילט קומען וואוינען אין שטעטל קרית ברסלב ליבערטי; איר זענט א חשוב'ע משפחה, איך פריי זיך אז גוטע משפחות קומען קיין שטעטל.


איך לייג אייך אויף די ליסטע פון די נייע דירות; יעצט האבן מיר געענדיגט זעכצן דירות, גלייך נאכן זומער הייבן מיר אן נאך צוואנציג נייע דירות, איך לייג דיר אויף די ליסטע.


טייערער ..., בעט דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך אלעס וואס דו דארפסט; שמועס מיט אים, דערצייל אים ווי שטארק דו ווילסט זיין ערליך, דערצייל אים דיינע נסיונות; התבודדות ותפלה ראטעוועט דעם מענטש מען זאל נישט אוועק פאלן, עס הייבט אויף און ברענגט צוריק צום אייבערשטן.

#2428 - יעצט אז דו ביסט א חתן געווארן, דארפסטו זיך אויפפרישן
התחדשות, חתן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער איידעם ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שידוך, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן שיינע ליכטיגע דורות.


יעצט אז דו ביסט א חתן געווארן - דארפסטו זיך אויפפרישן, אנהייבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן. זיי מוסיף שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה, אויך זאלסטו מוסיף זיין נאך צייט פאר התבודדות, זיי מוסיף מיט דאנקען דעם אייבערשטן און זיי מוסיף אויף בעטן. אויך זאלסטו מוסיף זיין אין הפצה, ווי מער פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות.


איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן זוכה געווען צו אזא טייערער איידעם, פון אזא חשוב'ע משפחה; דער אייבערשטער זאל מיר ווייטער העלפן מיינע אלע קינדער און אייניקלעך זאלן זיין ערליכע אידן, אידן וואס פארשפרייטן אמונה, אידן וואס זענען עוסק אין הפצה.

#2427 - הויזן פאר א פרוי איז פריצות
צניעות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ו סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין?! הויזן פאר א פרוי איז פריצות! נישט קיין חילוק ביים אויפזיין, ביים שלאפן צי ביים מאכן עקסערסייז - הויזן פאר פרויען איז פארקערט פון צניעות.


דאס איז די וועג ווי אזוי מען לעבט, ביים שלאפן דעקט זיך אויף די פיס; אנטון הויזן אז די פיס זאל זיין שטענדיג צוגעדעקט - איז נישט קיין צניעות, דאס איז פארקערט פון צניעות.


אינטערעסאנט אז מען פארשטייט דאס נישט אליינס און עלטערן זענען נישט מקפיד אויף דעם.


וואויל איז די פרויען וואס געבן אכטונג אויף צניעות, וועלן זיי זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2426 - דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קומען שנעל צו דיינע כוחות
רפואה, תיקון חצות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, טברי'


געלויבט דעם אייבערשטן אז די אפעראציע איז אריבער בשלום; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט קומען שנעל צו דיינע כוחות, זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטען געזונטערהייט און מיט הרחבת הדעת.


בנוגע זאגן תיקון חצות; געוואוין זיך צו זאגן פאר'ן גיין שלאפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#2425 - נישט מצער זיין די ערליכע אידן
הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ו סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט אכטונג געבן נישט צו לייגן קיין ווידיאוס אין ירושלים. דו ווייסט אז אלע קהילות וואס געהערן צו די עדה החרדית, ביי זיי איז אסור בתכלית האיסור צו קוקן ווידיאוס - זאלסטו נישט גיין קעגן זיי; מיר דארפן אכטונג געבן נישט וויי צו טון ערליכע אידן, ערליכע קהילות. זאלסטו מער נישט לייגן קיין ווידיאוס, זאלסט גיין הפצה אויף די אלטע וועג - מיד ליד, איבערגעבן אין די הענט ספרים און קונטרסים, בפרט די גליונות און די נייע ספרים - עצתו אמונה, איש אמונות; וואס דאס האט א שטארקע כח מקרב צו זיין אידישע קינדער צום אייבערשטן.


די פון אנשי שלומינו וואס ווילן עוסק זיין אין הפצה ביי זייער געשעפט - קענען האבן אין געשעפט די גליונות און קונטרסים, דאס געבן א מתנה פאר אלע וואס קומען ביי זיי אין געשעפט. ווען מען טיילט די קונטרסים זאל מען בעטן מען זאל געבן צדקה, דאס איז די וועג פון הפצה.


מאך נישט זאכן וואס וועט אויפרעגן די פרומע עולם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2424 - מענטשן זענען זיך מחי' מיט די 'ליכט פון אמונה' אין ענגליש
עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח; איר ווייסט נישט ווי שטארק מענטשן זענען זיך מחי' מיט די 'ליכט פון אמונה' אין ענגליש. מענטשן זאגן זיי ווערן צוגעקלעבט צו דעם, זיי דארפן נאך און נאך.


יישר כח מרת ... תחי'


פון דער ראש ישיבה

#2423 - די ערשטע און די לעצטע זאך פון ברסלב'ער חסידות - איז דאווענען
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די מיידלעך וואס לערנען אין בית פיגא - קרית ברסלב, און פירן זיך נישט אויף ווי תלמידות פון בית פיגא


איך בין זייער פארשעמט, איך הער אז עס זענען דא מיידלעך וואס ווילן נישט דאווענען, זיי מיינען אז דאווענען אויפ'ן קול איז א זאך וואס קליינע קינדער טוען.


די מיידלעך וואס שטעלן זיך נישט צו, זיי פאלגן נישט די טיטשער - מאכן מיר אסאך צער.


די מיידלעך וואס פאלגן די טיטשערס - זיי זענען די ריכטיגע תלמידות בית פיגא; זיי מאכן א נחת רוח פאר מוהרא"ש און פאר אלע צדיקים און פאר'ן אייבערשטן.


אויב איר ווילט נישט דאווענען - קענט איר זיך נישט פאררופן ברסלב'ער חסידים, ווייל די ערשטע און די לעצטע זאך פון ברסלב'ער חסידות - איז דאווענען.


איך בעט אייך זייער, יעדן פון אייך באזונדער: העלפט מיר, מאכט מיר נישט קיין צרות, איך וויל הערן נאר גוטע גרוסן אויף אייך אלע, איך האב גענומען פאר אייך די בעסטע טיטשערס, מיינע חשוב'סטע תלמידות, איר דארפט זיי פאלגן און אויסהערן, נישט זוכן ווי אזוי מען קען טון פארקערט.

#2422 - מ'דארף נאר תשובה טון, און ווייטער דינען דעם אייבערשטן
שמחה, התחזקות, תשובה, עבירות, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף וועם ביסטו ברוגז? דו שרייבסט אז דו האסט געהאט אזא שיינע שבת און באקומען א פאטש אין פנים; ווער האט דיר געפאטשט אין פנים? קיינער האט דיר נישט געפאטשט אין פנים, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קיז): "מִמָּה נַפְשָׁךְ, אִם יִקְרֶה לוֹ מֵחֲמַת הִרְהוּר, מִי חַיָּב בָּזֶה וְאֵין לוֹ לְהִתְרַעֵם כְּלָל, מֵאַחַר שֶׁהוּא בְּעַצְמוֹ גָּרַם לוֹ", אויף וועם איז די טענות? פארוואס זיין צעבראכן? ביסט אראפגעפאלן? - קענסטו זיך גלייך אויפהייבן, וואס איז שייך צו זיין צעבראכן? דער זעלבער באשעפער וואס זאגט: "טו נישט די עבירה", דער זעלבער באשעפער זאגט: "אז דו האסט געטון די עבירה, טו תשובה; וועסטו זיין ביי מיר חשוב אזוי ווי פריער".


ווען מען פאלט אראפ, מען זינדיגט אין אן עבירה, דארף מען זיין זייער שטארק נישט צו ווערן צעפאלן, נאר תשובה טון און ווייטער דינען דעם אייבערשטן. דער רבי לערנט אונז מיר זאלן קיינמאל נישט אויפגעבן, דער רבי ווייזט אונז א וועג ווי אזוי מיר זאלן צוריק קומען צום אייבערשטן; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אִם הָיִיתִי עוֹבֵר חַס וְשָׁלוֹם עֲבֵרָה גְּדוֹלָה בְּיוֹתֵר", אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, "אַף עַל פִּי כֵן לֹא הָיְתָה הָעֲבֵרָה מַשְׁלֶכֶת אוֹתִי כְּלָל", וָואלְט דָאס מִיר גָאר נִישְׁט אַרָאפּ גִיוָוארְפְן, "רַק הָיִיתִי אַחַר הָעֲבֵרָה אִישׁ כָּשֵׁר כְּמוֹ קֹדֶם", אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גִּוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיר, "רַק אַחַר כָּךְ הָיִיתִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן.


איך בעט דיר זייער, צעברעך זיך נישט, צעקלאפ זיך נישט און קוק זיך נישט אראפ; די מעשה וואס דו דערציילסט איז בכלל נישט קיין מזיד, עס איז אן אונס; האסט דאך געוואלט טון גוט, והוה מה דהוה, דאס איז נישט מעשה ער ואונן, דאס איז א טעות וכו' וכו'. הייב זיך אויף, שטארק זיך, הייב אן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן. זאג די צען קאפיטל תהילים, די תיקון הכללי [- קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ[, דאס איז א תיקון בין בשוגג - בין במזיד, בין באונס - בין ברצון, דער תיקון הכללי איז א תיקון אויף אלעס.


איך פארשטיי פון דיין בריוו אז דו דארפסט ארבעטן אויף איין נקודה: 'זיין פרייליך!' דו דארפסט זיך פרייליך מאכן מיט וואס דו קענסט נאר, אפילו מיט נארישקייטן, אבי זיין פרייליך. אז דו וועסט זיין פרייליך - וועסטו זיין אפגעהיטן פון פגם הברית, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן צ; ועיין שם, סימן קסט) אויפ'ן פסוק (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", טייטשט דער רבי, 'אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה'', אז איך פריי זיך מיט'ן אייבערשטן, 'יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ', איז מער נישטא קיין עבירות, 'וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם', נישטא מער פגם הברית רחמנא לצלן.


חזר זיך איין די ווערטער פון ספר ליקוטי מוהר"ן (חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2421 - זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר
שמחה, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב באקומען א שיינע גרוס אויף דיר. פאריגע וואך האסטו גענומען די קינדער ליינען קריאת שמע ביים וואכטנאכט למשפחת ... שיחיו, זיי דערציילן ווי שיין דו האסט געליינט קריאת שמע מיט די קינדער, נאכדעם האסטו געזינגען ניגוני אמונה און צוזאמען געבעטן דעם אייבערשטן ווארעמע תפילות; די משפחה זענען ארויס פון התפעלות.


שטארק זיך ווייטער מיט דיין הייליגע ארבעט; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א מלמד, א געדולדיגער מלמד, א פרייליכער מלמד. לייג אריין אין די קינדער שמחה; זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר, מען זאל זינגען, טאנצן און שפרינגען: "אה מחי' קאפל! אה מחי' ציצית! אה מחי' פיאות! אה מחי' מזוזה!" די קליינע קינדער זאלן ארייננעמען די מצוות אין זיך מיט שמחה.


איך האב דיר געגעבן א מתנה, דעם ספר תיקוני זוהר; זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תיקונים, דאס רייניגט די נשמה פון אלע פלעקן, עס ברענגט טהרה.

#2420 - אנשטאט לויפן צו אלקאהאל, לויף צו די תורה
צרות, לימוד התורה, משקה המשכר

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


ווען דו וואלסט געוויסט וואס פאר א פנים א שיכור טראגט - וואלסטו נישט צוגערירט צום משכה המשכר. דו האסט זיך אזוי פארשעמט, אלע קינדער זענען דיר נאכגעלאפן, זיי האבן געשריגן: "שיכור! שיכור!" דער גאנצער עולם האט זיך אזוי געשעמט פאר דיר.


איך בעט דיר, פון היינט אן און ווייטער ריר נישט אן קיין וויין און ברוינפן; איך וויל דיר ברענגען א גוטע שידוך, אבער אז דו וועסט טרינקען און זיך וואלגערן אין ישיבה וועט דיר קיינער נישט נעמען. אנשטאט לויפן צו אלקאהאל - לויף צו די תורה; לויף צו די אונגארישע וויין פון רבי'ן, די חיזוק פון רבי'ן - דאס וועט דיר אוועקנעמען דיינע ווייטאגן און פראבלעמען.


איך בעט דיר זייער מיין טייערער ליבער ברודער, שטארק זיך אין אמונה, חזר זיך אמונה, דאס וועט דיר שטארקן דיינע נערוון דו זאלסט קענען אלעס אריבערגיין. חזר זיך אויפ'ן קול די דרייצן אני מאמין'ס, דו זאלסט חזר'ן דעם ערשטן אני מאמין אן א שיעור מאל, אז דער אייבערשטער פירט אלעס און דער אייבערשטער טוט אלעס, און דער אייבערשטער טוט נאר וואס איז גוט; אפילו מיר פארשטייען נישט, מיר זעען נישט דאס גוטס - דאך גלייבן מיר אז אלעס איז לטובה.


איך ווייס אז דו ביסט א גוטער בחור, דו ווילסט נישט זיין שלעכט, דו ביסט פשוט זייער צעבראכן - דערפאר לויפסטו צום טרינק; גלייב מיר, עס וועט דיר נישט העלפן, אז דו וועסט אנטלויפן צו די תורה - דאס וועט דיר העלפן!

#2419 - דאס לעבן לויפט דורך זייער שנעל, מ'דארף אריינכאפן גוטע זאכן
חינוך הילדים, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מזל טוב לכבוד די אפשערן פון דיין זון נרו יאיר; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן ערליך אידיש נחת ביי אים און ביי אלע קינדער.


כאפ אריין יעדן טאג אביסל תורה, מאך זיך שיעורים בכל התורה; מאך זיך א פלאן צו ענדיגן לכל הפחות איין מאל כל התורה כולה: תורה, נביאים, כתובים, ששה סדרי משנה, תלמוד בבלי, תלמוד ירושלמי, ברייתות, הלכה ואגדה. דאס לעבן גייט אריבער אזוי שנעל ווי א שאטן פון א פייגל וואס פליט, אזוי ווי עס שטייט (תהלים קמד, ד): "כְּצֵל עוֹבֵר", זאגן די הייליגע חכמים (בראשית רבה צו, ב): "הַלְּוַאי כְּצִלּוֹ שֶׁל כּוֹתֶל, אוֹ כְּצִלּוֹ שֶׁל אִילָן, אֶלָּא כְּצִלּוֹ שֶׁל עוֹף בְּשָׁעָה שֶׁהוּא עָף", נישט ווי די שאטן פון א וואנט, נאר ווי א פייגל וואס פליט; היינט האסטו אפגעשוירן למזל טוב, מארגן מאכסטו חתונה די קינדער, נאכדעם די אייניקלעך און דאס לעבן איז אריבער...


דאס פלעגט מוהרא"ש כסדר אריינבאקן אין אונז, ער פלעגט זאגן: "איך געדענק מיין אפשערן אזוי ווי עס וואלט געווען נעכטן"; ביי די זיבעציג יאר האט דאס מוהרא"ש געזאגט, ער געדענקט זיין חאלאקע אזוי ווי נעכטן.


ביי אונז איז מען מקפיד אז די אינגלעך, פון די דריי יאר – זאלן טראגן א קאפל און ציצית אויך ביינאכט ביים שלאפן. די ציצית און קאפל טוט מען קיינמאל נישט אויס פון די דריי יאר, אויסער ווען מען גייט אין מקוה אדער אין שויער.


...


יישר כח פאר'ן העלפן חודש'ליך מיט די רענט פאר די ישיבה.

#2418 - זיי מנדב צו דרוקן די הייליגע בריוון, וועסטו זען א גרויסע ישועה בקרוב
ישועות, הדפסה, בריוו, עצתו אמונה, אשר בנחל, איש אמונות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דו דארפסט דאך א גרויסע ישועה, זאלסטו מנדב זיין געלט צו דרוקן אשר בנחל, אדער עצתו אמונה, איש אמונות - וואס איז א המשך פון אשר בנחל.


ווייל מוהרא"ש האט מבטיח געווען, ווער עס וועט נעמען א חלק אין דרוקן די הייליגע בריוו פון אשר בנחל - וועט גלייך זען א גרויסע ישועה, למעלה מדרך הטבע.


די הבטחה גייט אויך ארויף אויפ'ן ספר עצתו אמונה, און ספר איש אמונות; די בריוו פון עצתו אמונה און איש אמונות איז א שטיק אשר בנחל, אלעס איז גענומען פון מוהרא"ש, יעדע בריוו איז שכל פון מוהרא"ש.


איך האב געגעבן דעם נאמען איש אמונות, געבויט אויף דעם וואס שלמה המלך זאגט (משלי כח, כ): "אִישׁ אֱמוּנוֹת", א מענטש מיט אמונה, "רַב בְּרָכוֹת", האט אסאך ברכות; אין די ווארט אי"ש איז דא די אותיות א' ש' - די נאמען פון מוהרא"ש, און אויך איז מרומז מיין נאמען - י' - אריינגעלייגט צווישן די אותיות פון מוהרא"ש'ס נאמען; איך האף צום אייבערשטן איך זאל בלייבן ביי מוהרא"ש מיין גאנץ לעבן בזה ובבא.


אז דו וועסט מנדב זיין צו דרוקן די הייליגע בריוון וואס ברענגט אריין אזויפיל קדושה וטהרה און חיזוק צו מקיים זיין די תורה, וועסטו זען א גרויסע ישועה בקרוב ממש.

#2417 - פארלעשן דעם טעלעפאן ווען מ'קומט אין שול דאווענען
תפילה והתבודדות, שטעטל, טעלעפאן, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר בעטן זאלסט פארלעשן דיין טעלעפאן ווען דו קומסט דאווענען. דיין טעלעפאן קלינגט אזוי הויך אז מען קען מיינען מען געפונט זיך אין אן אפיס; עס איז נישט קיין דרך ארץ און קיין כבוד אזוי צו קומען אין בית המדרש.


ווען מען דאווענט אין א בית המדרש היכל הקודש וואס טראגט די הייליגע נאמען פון מוהרא"ש דארף מען זיך פארשטעלן ווי מוהרא"ש איז אין בית המדרש, מען דארף טראכטן: 'ווי אזוי וואלט איך זיך אויפגעפירט ווען מוהרא"ש שטייט נעבן מיר?' חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי שבת א, ב): "כל האומר שמועה מפי אומרה יהא רואה בעל השמועה כאלו הוא עומד כנגדו", ווען מען לערנט זאל מען טראכטן כאילו דער בעל השמועה שטייט דא.


איך האף אז די קליינע בריוו וועט זיין גענוג, דו וועסט אכטונג געבן ווען דו קומסט אין שול צו פארלעשן דעם טעלעפאן. עס איז דאך אזוי גוט ווען מען נעמט די פאר מינוט פון דאווענען, מען שאלטערט זיך אויס פון אלעמען, מען קוקט נישט אין טעלעפאן, מען קוקט נאר אין סידור; מען בעט דעם אייבערשטן פאר זיך, פאר די שטוב, פאר די קינדער און פאר אלע אידן. און אפילו ווער עס איז נאך ווייט פון דעם, ער פאר זיך קען זיך נישט אפשיידן אפילו די פאר מינוט, דארף ער אבער טראכטן פון די אנדערע מתפללים וואס ווילן אביסל דאווענען, זיי זאלן נישט געשטערט ווערן.


שרייב מיר אויב דו וועסט אכטונג געבן; מיט דעם וועסטו האבן א חלק אין קדושת המקום, אין בויען דעם שטעטל.

#2416 - מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן צו בלייבן ביים צדיק
קדושה, שידוכים, צדיקים, חסידות ברסלב, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער אז דו ביסט צוריק געקומען אין ישיבה, האסט בוחר געווען בטוב; איך האף דו וועסט שוין בלייבן דיין גאנץ לעבן אין היכל הקודש.


מען דארף גרויס רחמים פון הימל צו בלייבן ביים צדיק, ווייל די קליפות פארלייגן זיך זייער אויף יעדן איינעם אוועק צו שלעפן פון צדיק; מען דארף אסאך בעטן אויף דעם פרט יעדן איינציגסטן טאג, מען זאל בלייבן מקושר צום רבי'ן. דער רבי קען יעדן איינעם מתקן זיין, דער רבי איז אזוי גרויס, ער קען יעדן איינעם פאררעכטן; רבי נתן האט געזאגט: "דער גרעסטער בעל עבירה, אויב וועט ער זיך האלטן ביים רבי'ן - וועט ער ביים סוף תשובה טון און אלעס פאררעכטן".


געב אכטונג עס זאל נישט זיין קיין בחורים ביי דיר אין דארמיטארי וואס האבן טעלעפאונס אדער אנדערע כלים וואס מען קען זען עבירות. אויב דיין דארמיטארי וועט זיין ריין פון די כלים וועלן אלע בקרוב טרעפן שידוכים, אבער אויב מען וועט האבן די כלים - וועט אייך זיין ביטער, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז) אז מען איז מתקן אות ברית קודש ברענגט מען נענטער און נענטער די שידוך, ווידעראום אז מען זינדיגט אין פגם הברית פארלירט מען דעם שידוך.


הלוואי וועסטו פאלגן דיין ראש ישיבה, וועסטו - נאר דו פארדינען פון דעם.

#2415 - רעד שיין צו דיין ווייב, וועט זי דיר שיקן אויף ראש השנה קיין אומאן
שלום בית, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ווילסט קומען צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה אין אומאן און דיין ווייב וויל נישט - איז דאס א פראבלעם, ווייל ביים רבי'ן איז געווען שלום בית זייער א וויכטיגער יסוד, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן נאר אז מען האט זיך פארטראגן אין שטוב, דו דארפסט טראכטן וואס דו זאלסט טון.


לדעתי זאלסטו רעדן שיינע רייד צו איר; איך פארשטיי אז זי פאר זיך האט נישט קיין פראבלעם מיט אומאן, פארקערט, זי איז א קלוגע פרוי, זי זעט ווי דו לעבסט ביים רבי'ן, וואס דו באקומסט פון רבי'ן, זי האט נאר מורא מען זאל איר נישט טשעפען, זי וויל נישט זיין א חוזק ביי איר משפחה. אזוי איז ביי רוב פרויען וואס לאזן נישט די מענער פארן קיין אומאן, דאס איז נאר ווייל זיי ווילן נישט זיין א חוזק ביי זייערע חבר'טעס און משפחה.


רעד צו איר שיין און ווייך; זאג איר ווי שטארק דו ווילסט גיין ראש השנה קיין אומאן, דאס איז לעבן פאר דיר; זאג איר דו וועסט איר אהיים ברענגען נאר פעק און זעק ישועות.


שאף איר א פלאץ וואו זי זאל זיין ראש השנה און בעט אסאך דעם אייבערשטן, וועט זיין א גרויסע נס, זי וועט דיר שיקן קיין אומאן מיט שמחה.


פארליר זיך נישט, לאז נישט אפ דיין ווילן, דיין בענקשאפט; וועסטו זוכה זיין צו זיין ביים רבי'ן.

#2414 - די בחורים זאלן ארויספארן לערנען אום זומער אינדרויסן פון שטאט
בחור, שמירת עינים, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מוהרא"ש זאגט (קונטרס עצות טובות, אות ה): "טוב מאוד בגוף ונפש", עס איז זייער געזונט סיי פאר'ן גוף און סיי פאר'ן נפש, "לשלוח את בניו ללמוד בישיבה חוץ לעיר", אוועק צו שיקן די קינדער לערנען תורה אינדרויסן פון שטאט, "ובפרטיות בחדשי הקיץ", ספעציעל אין די זומער חדשים, "ועל ידי זה יהיו נשמרים מראיות אסורות", אזוי וועלן זיי זיין אפגעהיטן פון קוקן שלעכטס, "ומהזוהמה הנוראה והקליפות המסתובבים בהרחובות", און פון די שרעקליכע שמוציגע גאס, פון די קליפות וואס דרייען זיך אין גאס, "וינצלו על ידי זה מהרהורים רעים ומחשבות זרות המביאים לידי פגם הברית", דאס  וועט זיי ראטעווען פון שלעכטע מחשבות וואס ווארפט אראפ אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.


אפשר קען די ישיבה דינגען דיין דירה, די בעיסמענט, פאר די זומער וואכן אז די בחורים זאלן האבן א פלאץ וואו צו זיין זומער, צו קענען לערנען און דאווענען בקדושה ובטהרה?


אויב עס איז שייך דארפן מיר אויסארבעטן עס זאל זיין נאר פאר בחורים וואס ברענגען נישט די זוהמה אין שטעטל, נאר בחורים וואס קומען לערנען און דאווענען.


לאז מיר וויסן אויב עס איז שייך.


 

#2413 - ווי אזוי פטור צו ווערן פון אלע ביטערנישן און פראבלעמען
שמחה, צרות, עצות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב געזען א בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט, זייער א שיינע בריוו; איך וועל דיר דאס מיטטיילן.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו פול מיט ביטערניש און טענות, דו בעטסט מיר איך זאל דיר שרייבן הנהגות ווי אזוי זיך צו פירן, וועל איך דיר שרייבן:


א.    זיי פרייליך.


ב.    זיי זיך מוסר נפש צו זיין נאר פרייליך.


ג.      מאך פרייליך דיין ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה ו:): "אשה - בעלה משמחה"; דער מאן דארף פרייליך מאכן די ווייב.


ד.     ארבעט אויף די נקודה צו זיין פרייליך, און זיי זיך מוסר נפש אויף דעם.


ה.    זאלסט שטענדיג רעדן מיט דיינע פריינט נאר פון שמחה.


מוהרא"ש פירט אויס: "אני חושב שזה הנהגה הכי חשובה שאתה צריך בזה העולם", איך טראכט אז דאס איז די חשוב'סטע הנהגה פאר דיר, "כי העיקר בזה העולם הוא רק שמחה", ווייל דער עיקר אויף די וועלט איז נאר זיין פרייליך; דאס ברענגט צו ישוב הדעת און צו האבן סבלנות.


איך האב זייער הנאה געהאט פון דעם בריוו, איך האב געטראכט אז דו וועסט אויך הנאה האבן פון דעם; אשרינו מה טוב חלקינו אשר בנחל שם גורלינו.


 

#2412 - צענדליגער טויזנטער מענטשן באקומען חיזוק פון דיר יעדן טאג
צרות, התחזקות, הפצה, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ביתר


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דיין גרויסקייט אין הימל פון דעם וואס דו ביסט מחזק צענדליגער טויזנטער מענטשן יעדן טאג. צענדליגער טויזנטער מענטשן באקומען טעגליך די חיזוק יומי, די מענטשן קענען נישט קיין אידיש, זיי פארשטייען נישט קיין אידיש, זיי פארשטייען די חיזוק יומי נאר בזכות דיר, וואס דו ביסט דאס מתרגם אזוי שיין און אזוי געשמאק.


דאס איז א מתנה פונעם אייבערשטן, צו קענען מתרגם זיין; ווייל יעדע שפראך האט זיינע וועגן, זיינע אויסדרוקן און זיינע שפריך ווערטער, און אז מען איז דאס מתרגם קען דאס פארלירן דעם געשמאק וכו', דו האסט די מתנה אז דיין תרגום ליינט זיך אזוי שיין, עס הערט זיך בעסער ווי אין אידיש.


שטארק זיך, זיי ממשיך; איך ווייס אז עס גייט אריבער אויף דיר, נישט נאר אויף דיר גייט איבער, אויף יעדן איינעם גייט איבער, אויב מען טוט גוטע זאכן, מען דערהאלט זיך, מען שטארק זיך און ווער רעדט נאך אז מען שטארקט אנדערע - איז מען זייער חשוב ביים אייבערשטן.


טייערער ברודער ..., ווי לאנג מיינסטו וועלן מיר נאך זיין דא? דער גאנצער לעבן פון א מענטש איז זיבעציג יאר, נאכדעם קערט מען זיך צוריק צום אייבערשטן, דעמאלט וועט מען זען דאס גרויסקייט פון 'הפצה', דאס גרויסקייט פון די וואס האבן מחזק געווען אידישע קינדער.


איך בין געווען אין ארץ ישראל ל"ג בעומר, איך האב געהאט בדעה דיר צו טרעפן, איך האב געהאט אין פלאן אז איך וועל קומען צו דיר, למעשה בין איך אהיים געקומען פריער, איך בין נישט אנגעקומען דיר צו טרעפן; איך האף איך וועל נאך זיין די יאר אין ארץ ישראל, איך וויל קומען צו דיר.


געב א גרוס פאר דיין זון ...; זאג אים איך ווארט צו הערן ווי ער האלט אין ש"ס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2411 - זיך היטן די אויגן און נישט זוכן כבוד פון מענטשן
תפילות אויף אידיש, גאווה, סיפורי צדיקים, שמירת עינים, פאליטיק, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד טייערע אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש בני ברק, ה' עליהם יחיו


שטארק אייך אינאיינעם מיט די עצות פון רבי'ן. אנטלויפט פון פאליטיק; פאליטיק מאכט פארגעסן פונעם אייבערשטן, מען פארגעסט אז דער אייבערשטער איז דער וואס פירט די וועלט, ער איז דער בעל הבית; נישט די פארטיי איז גוט און נישט יענע פארטיי איז שלעכט, אלעס איז איין שטיק בלאף, איין שטיק שקר.


בכלל זאלט איר נעמען די כלל, ווען איר הערט רעדן; דער פארקויפט דאס, א צווייטער פארקויפט יענץ, יעדער שרייט ער פארקויפט אמת; אז מען רעדט נישט פון אייבערשטן איז אלעס בלאף.


מוהרא"ש זאגט, ווען וועט מען קענען ליינען די צייטונגען? ווען מען וועט זען אין די גרויסע העדליינס שטיין: "אין עוד מלבדו! מלא כל הארץ כבודו!" דעמאלט וועט איר קענען ליינען די צייטונג, אבער ווי לאנג עס שטייט אז דער רבי האט געהאט הונדערט טויזנט מענטשן און יענער רבי האט געהאט א מיליאן מענטשן - איז דאס הבל הבלים און נישט כדאי אריין צו נעמען אין האנט.


שטארקט אייך אין די זומער טעג מיט שמירת עיניים; איידער איר גייט ארויס פון שטוב זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך אפאר ווערטער: "רבונו של עולם היט מיר מיינע אויגן; העלף מיר איך זאל צוריק קומען אהיים אן קיין איין שלעכטע קוק".


מוהרא"ש האט אונז דערציילט צוויי מורא'דיגע מעשיות וואס דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט דערציילט פאר זיינע תלמידים, א מעשה פון אן עושר און א מעשה פון א קמצן. עס איז געווען א גרויסער עושר, זייער א רייכער מענטש, וואס האט נישט געגעבן קיין איין פרוטה פאר צדקה; ער איז געווען א גרויסער קמצן, אזוי רייך ווי ער איז געווען - אזוי קארג איז ער געווען. די ארעמעלייט זענען געווען זייער ברוגז אויף אים, זיי פלעגן אים שעלטן מיט אלע קללות. ווען ער איז נפטר געווארן האט מען אים באצאלט אזוי ווי ער האט זיך אויפגעפירט, מען האט אים מבזה געווען בשעת זיין לוי' און בשעת'ן מקבר זיין האבן די ארעמעלייט געשטערט די קבורה, מען האט געשריגן מען זאל אים נישט מקבר זיין ווייל ער איז געווען א שרעקליכער קמצן, און פאר אזא מענטש קומט נישט קיין כבוד המת רחמנא לצלן.


אזוי ווי ער איז נפטר געווארן איז געווארן א גרויסער רעש אין שטאט, ווייל דער בעקער האט מער נישט געגעבן קיין ברויט מיט חלות פאר די ארעמעלייט, און דער פרוכט סוחר האט מער נישט פארקויפט פאר די עניים קיין פרוכט און גרינצייג, דער פלייש געשעפט האט מער נישט געגעבן קיין פלייש פאר די ארעמעלייט. ווען מען האט זיי געפרעגט פארוואס זיי געבן מער נישט קיין עסן, האבן די סוחרים געענטפערט אז ביז יעצט פלעגט דער עושר זיי געבן געלט, ער האט זיי באשוואוירן אז זיי טארן נישט דערציילן אז ער געבט די געלט, ער האט געוואלט מען זאל אים האלטן פאר א גרויסער קמצן און היות ער איז געשטארבן - קענען זיי מער נישט געבן קיין עסן.


נאך א מעשה האט דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו דערציילט. עס איז געווען א בעל מנגן וואס פלעגט ארום גיין צו חתונות זינגען און שפילן, און וויבאלד ביי חתונות איז דא אסאך פרויען און ער האט נישט געוואלט נכשל ווערן מיט ראיות אסורות האט ער זיך געמאכט ווי ער איז בלינד און ער האט זיך פארקלעבט די אויגן, יעדער האט געמיינט אז ער איז טאקע בלינד. ווען דער בעל מנגן איז נפטר געווארן איז ארויסגעקומען דער סוד אז ער איז נישט געווען בלינד, נאר וויבאלד ער האט נישט געוואלט נכשל ווערן מיט ראיות אסורות האט ער זיך פארבינדן זיינע אויגן און מען האט געמיינט אז ער איז בלינד.


דער הייליגער בעל שם טוב האט אויסגעפירט די צוויי מעשיות און געפרעגט זיינע תלמידים: "זאגט מיר ווער איז געווען גרעסער, דער וואס האט זיך געמאכט בלינד זיין גאנצע לעבן כדי ער זאל נישט נכשל ווערן מיט א שלעכטן קוק, אדער דער עושר וואס מען האט געמיינט אז ער איז א קמצן, און זיין גאנץ לעבן האט ער אריינגעכאפט בזיונות, און מען האט אים געשאלטן מיט אלע קללות פון די ארעמעלייט?" די תלמידים זענען געווען מורא'דיג צוקאכט פון ביידע מעשיות און זיי האבן געענטפערט: "ביידע זענען זייער גרויס", האט דער בעל שם טוב געזאגט: "אין הימל קען מען אויך נישט מכריע זיין ווער עס איז געווען גרעסער, ביידע זענען זייער גרויס".


מיר דארפן זיך שטארקן פון די מעשיות אז מיר זאלן זיך היטן די אויגן און נישט זוכן כבוד פון מענטשן; אלעס וואס מיר טוען זאל זיין נאר פאר'ן אייבערשטן.


איך האף איר גרייט זיך צו קומען קיין אומאן; מאכט שוין אייערע פלענער ווייל מען געבט זיך איין דריי און עס איז שוין ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.