בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

עס איז זייער גוט צו הערן די פרייליכע נייעס אז איר גייט שוין כמעט ענדיגן דעם ספר תהילים צוויי הונדערט מאל; איר האט יעצט מסיים געווען די הונדערט איין און ניינציגסטע מאל. די בעסטע זאך אין די וועלט איז צו זינגען די קאפיטלעך פון תהילים וואס דוד המלך האט געזינגען צום אייבערשטן.

דער הייליגער רבי האט זייער געהאלטן פון די תמימות וואס פרויען האבן, ער האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן גלייבן; פרויען האבן אין זיך א מורא'דיגע תמימות, דערפאר זענען זיי נענטער צום אייבערשטן, ווייל ווי מער מען פירט זיך בתמימות ובפשיטות אלץ מער רעדט מען צום אייבערשטן.

מען האט אמאל געזאגט פאר'ן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אזא דיבור: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שול'ן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט; פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען"; זעט מען פון דעם ווי שטארק דער רבי האט געהאלטן פון די תפילות פון פרויען.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית יואל.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווען די פרוי צינדט די שבת ליכט ווערט ביי איר שבת, זי טאר מער נישט טון קיין שום מלאכה; דער מאן קען נאך טון מלאכות ביז'ן זמן הדלקת הנרות און בדיעבד - ביז די שקיעה.

בנוגע די ... ארגענעזעישן; לאז זיך אפ פון אלע נארישקייטן, עס פעלט בכלל נישט אויס די אלע זאכן. זיי מעביר סדרה זיין פון אנהייב וואך, דאס איז די בעסטע אינשורענס, דאס איז די גרעסטע סגולה פאר אריכות ימים.

לערן יעדן טאג אביסל שנים מקרא ואחד תרגום; דער שולחן ערוך פסק'נט (אורח חיים, סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַךְ חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהייבן מעביר סדרה זיין און דער משנה ברורה ברענגט אראפ (שם, סעיף קטן ח) פונעם הייליגן גר"א זכר צדיק לברכה, אז ער האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער. אז מען גייט אויף דעם וועג קען מען זיין זיכער אז מען וועט ענדיגן יעדע וואך די פרשה.

די בעסטע אינשורענס איז משניות; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט - זאלסטו זאגן די ווערטער פון משניות. בדרך כלל ווער עס פאלט אראפ אין די עבירה פון פגם הברית דער האט שוין נישט קיין מח צו לערנען בעיון, דער מח ווערט אויסגעריסן פון אזויפיל זינדיגן רחמנא לצלן, דעריבער זאלסטו זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, בפרט פרקים משניות, ווייל משניות רייניגט דעם מענטש, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה"; ווי מער א מענטש זאגט משניות איז ער זיך מְשַׁנֶה אינגאנצן און ער ווערט ריין.

משניות האט א סגולה אז עס שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, אזוי ווי מען זעט אז מִשְׁנָה איז די ראשי תיבות (תהילים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי"; דורכדעם וואס מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו דער מענטש איז רחמנא לצלן אריינגעפאלן.

זיי מתפלל פאר מיר, ווייל מען שלאגט מיר, מען האקט מיר און מען רעדט אויף מיר לשון הרע, איך דארף רחמי שמים איך זאל האבן כח ווייטער אנצוגיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויצא, י' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אמונה; אמונה איז די איינציגסטע רפואה פאר שוואכקייט אין מח.

דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ה): "הָעִקָּר הוּא הָאֱמוּנָה, וְצָרִיך כָּל אֶחָד לְחַפֵּשׂ אֶת עַצְמוֹ, וּלְחַזֵּק אֶת עַצְמוֹ בֶּאֱמוּנָה", דער עיקר אויף וואס א מענטש דארף ארבעטן צוצוקומען - איז אמונה, "כִּי יֵשׁ סוֹבְלֵי חֳלָאִים, שֶׁיֵּשׁ לָהֶם מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת, וְהֵם סוֹבְלִים הֶחֳלָאִים רַק בִּשְׁבִיל נְפִילַת הָאֱמוּנָה", ווייל עס זענען דא זייער אסאך מענטשן וואס ליידן מחלות בלויז ווייל זיי האבן נישט קיין אמונה; דאס גייט ארויף אויף יסורי הנפש וואס מענטשן ליידן נעבעך, זאגט דער רבי ווייטער: "כִּי עַל יְדֵי נְפִילַת הָאֱמוּנָה, בָּאִים מַכּוֹת מֻפְלָאוֹת שֶׁאֵין מוֹעִיל לָהֶם - לֹא רְפוּאוֹת, וְלֹא תְּפִלָּה, וְלֹא זְכוּת אָבוֹת", ווען א מענטש האט נישט קיין אמונה און ער ליידט נעבעך פון די מחלות וואס קומט פון חסרון אמונה, דעמאלט העלפט אים נישט קיין רפואות, עס העלפט נישט קיין תפילה און אויך נישט זכות אבות. דאס גייט ארויף אויף די יסורים וואס מענטשן מאכן נעבעך מיט פון אלע סארט יסורי הנפש; עס פייניגט זיי פון אינעווייניג - יעדער מיט זיינע שלעכטע מחשבות און די איינציגסטער רפואה אויף דעם איז אמונה.

איך שיק אייך א קליינע תפילה וואס איר זאלט זאגן יעדן טאג:

"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעדֶענְקֶען אַז דוּ בִּיסְט מִיט מִיר אוּן אַלֶעס וָואס גֵייט אַרִיבֶּער אוֹיף מִיר קוּמְט פוּן דִיר. אִיךְ הָאבּ כְּסֵדֶר פְּחָדִים, אִיךְ וֶוער אַזוֹי אָנְגֶעצוֹיגְן פוּן יֶעדֶע זַאךְ; הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר, אִיךְ וִויל שְׁפִּירְן רוּאִיג, אִיךְ וִויל זַיין אַ רוּאִיגֶע מַאמֶע, אַ פְרֵיילִיכֶע פְרוֹי. מַיין מֹחַ דֶערְהֵייבְּט נִישְׁט צוּפִיל, עֶס אִיז מִיר אַזוֹי שְׁוֶוער, אִיךְ בִּין רוֹב צַייט נִישְׁט רוּאִיג.

בַּאשֶׁעפֶער זִיסֶער, טַאטֶע גֶעטְרֵייעֶר - מַאךְ אַ נֵס אוּן הֵייל מִיר אוֹיס; אִיךְ וִויל נִישְׁט גֵיין צוּ קַיין דָאקְטֶער, אִיךְ הָאבּ מוֹרָא פוּן דָאקְטוֹרִים, אִיךְ וִויל דוּ זָאלְסְט זַיין מַיין דָאקְטֶער כִּי אֵל מֶלֶךְ רוֹפֵא נֶאֱמָן וְרַחֲמָן אָתָּה. דוּ בִּיסְט דָאךְ דֶער בַּאגְלֵייבְּסְטֶער דָאקְטֶער, דוּ בִּיסְט דָאךְ פוּל מִיט רַחְמָנוּת.

בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דִי צַדִּיקִים וָואס הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, בִּזְכוּת רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגֶא אוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה מִבְּרֶסְלֶב זְכוּתָם יָגֵן עָלֵינוּ, אָמֵן סֶלָה".

בנוגע וכו'; נעמט עס ארויס וכו', האט נישט מורא. דער אייבערשטער וועט אייך געבן שטארקע נערוון, איר וועט קענען האבן קינדער און זיי ערציען בנקל ובנחת.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויצא, ט' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו בעטסט חיזוק אויף צו גיין אין מקוה, לעצטנס איז דיר שווער צו גיין אין מקוה; דו ווערסט פויל, דו האסט נישט קיין געדולד.

וויסן זאלסטו, דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אז ער איז צוגעקומען צו אלע זיינע מדריגות ווייל ער איז געווען זייער נזהר צו גיין אין מקוה יעדן טאג. אזוי אויך איז באוואוסט וואס דער הייליגער רבי אהרן קארלינער זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "מקוה איז טאקע נישט קיין מצוה, אבער צו וואס מקוה קען צוברענגען קען קיין שום אנדערע מצוה נישט צוברענגען".

שטארק זיך, זיי נישט פויל; געוואוין זיך צו אז די ערשטע זאך וואס דו טוסט ווען דו שטייסט אויף איז גיין אין מקוה. אודאי איז דא אויף מקוה אסאך מניעות, דער יצר הרע מאכט עס אויסזען ווי א שווערע זאך, ער וויל נישט מען זאל גיין אין מקוה, ער ווייסט אז איינמאל מען גייט אין מקוה ווערט מען אן ערליכער איד, אזוי ווי דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט: "מקוה איז די זעלבע לשון פון תקוה, אז מען גייט אין מקוה האט מען א תקוה אז מען וועט אלעס פאררעכטן".

חזר דעם בריוו יעדן טאג - וועסטו באקומען א שטארקע חשק צו לויפן אין מקוה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב.

בנוגע ארויס בויען וכו'; אודאי זאלט איר ארויסבויען אייער דירה. איך ווייס אויך אז דער עיקר איז א בית נצחי, דאס בלייבט פונעם מענטש; אבער אז איר האט יעצט די מעגליכקייט ארויסצובויען און אויב איר וועט ווארטן וועט איר נישט קענען דארט בויען, די שכנים וועלן אלעס פארשטעלן וכו' - זאלט איר זיך שוין נעמען דערצו. אז איר האט נישט קיין געלט זאלט איר בארגן און דער אייבערשטער וועט מאכן גרויסע ניסים, איר וועט עס קענען שנעל באצאלן.

בנוגע די פארטש פאר די סוכה; אויף דעם זאלט איר אויך בארגן געלט און שוין מאכן א פארטש אז איר זאלט קענען האבן א סוכה. א איד דארף האבן א פלאץ פאר א סוכה; ווען מען גייט קוקן א דירה, אנשטאט קוקן אויף נישט וויכטיגע זאכן דארף א איד גלייך טראכטן פון די מצוות, פון די ימים טובים, צי ער וועט קענען האבן א סוכה פאר די משפחה, דעריבער זאלט איר אודאי מאכן די פארטש. דער אייבערשטער זאגט אויף דעם (ביצה טו:): "לִוּוּ עָלַי וַאֲנִי פּוֹרֵעַ"; ביי דעם איז אויך געזאגט געווארן: "חוּץ מֵהוֹצָאַת שַׁבָּתוֹת, וְהוֹצָאַת יָמִים טוֹבִים, שֶׁאִם פָּחַת פּוֹחֲתִין לוֹ, וְאִם הוֹסִיף מוֹסִיפִין לוֹ" - אויב מען געבט אויס געלט פאר שבת און יום טוב געבט דער אייבערשטער נאך מער שפע.

בנוגע אז דו און דיין ווייב גייען שלאפן שפעט און דער גאנצער סדר איז צעפארן; אלע משפחות מוטשען זיך מיט דעם, ווייל ווילאנג מען לייגט שלאפן די קינדער און מען איז מסדר די שטוב - ווערט שפעט, און מען דארף דאך אויך אביסל שמועסן מאן און ווייב, קומט אויס אז מען גייט שלאפן שפעט און מען שטייט אויף שפעט, נעמט אייך נישט צום הארצן פון דעם.

בנוגע אייער קינד וכו'; מען מעג ארויסלייגן א קינד אינדרויסן פון שטוב ער זאל שטיין ביי די טרעפ ביז ער בארואיגט זיך, ביז ער הערט אויף ווילדעווען. אזוי טו איך אויך; ווען איך זע ביי די גאר קליינע קינדער אז זיי פאלגן נישט, לייגט מען זיי שטיין אינדרויסן ביז זיי נעמען זיך פאר צו פאלגן.

געבט אכטונג דאס צו טון ווען זיי זענען נאך יונג, א שאד קינדער זאלן אויפוואקסן נישט פאלגעדיג; שפעטער איז שווער דאס צו פועל'ן, מען דארף דאס פועל'ן ווען זיי זענען נאך יונג. יונגע קינדער פון דריי יאר דארפן וויסן אז א ווארט פון מאמע איז א ווארט און א ווארט פון טאטע איז א ווארט - אן קיין פשרות.

בנוגע קוקן אין שטוב קליפס וכו'; דאס איז נישט כדאי. ברענגט נישט אריין קיין שום כלי וואס מען קען קוקן אויף דעם קליפס - אפילו ערליכע קליפס, ווייל דאס קען זיך ענדיגן נישט גוט.

שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיינע שיעורים כסדרן און זיי זיך מתבודד; גיי שפאצירן מיט'ן אייבערשטן, וואס עס ליגט דיר אויפ'ן הארץ זאלסטו אים בעטן.

זייט מתפלל פאר מיר, ווייל מען שלאגט מיר און מען האקט מיר; איך דארף רחמי שמים איך זאל האבן כח ווייטער אנצוגיין.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

ווען דער אייבערשטער געבט קינדער - געבט ער כח פאר די מאמע זי זאל זיך קענען פארען מיט די קינדער.

אסאך מאל איז דא ביי פרויען, זיי שמועסן צווישן זיך וועגן אן אנדערע פרוי וואס האט א שטוב מיט קינדער, מען באנעבעכט איר, מען באוויינט איר; עס גייט נישט אריין אין קאפ ווי אזוי א פרוי קען האבן א שטוב מיט קינדער. דער אמת איז אז די וואס האבן נישט א שטוב מיט קינדער - זיי באקומען נישט די כוחות, זיי קענען דאס נישט פארשטיין און אפילו די באבעס וואס זיי אליינס האבן געהאט א שטוב מיט קינדער און יעצט ווען זיי האלטן נאכן חתונה מאכן די קינדער - קענען זיי דאס אויך נישט פארשטיין, ווייל יעצט האבן זיי נישט די כוחות דערצו.

דער אייבערשטער געבט אייך א מתנה נאך א קינד, וועט קומען מיט'ן קינד כח און מח; ער וועט שיקן זיינע מלאכים זאלן אייך העלפן.

דאגה'עט נישט וואס גייט זיין, קוקט אלץ וואס איר קענט יעצט טון עס זאל זיין גוט אין שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית יואל.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זיי מחזק דיין ווייב; אלע ווייבלעך גייען דאס אריבער, עס איז זיי שווער צו געבן עסן פאר די קינדער, עס איז גרינגער צו געבן באטלעך. זיי איר מחזק זי זאל אנגיין אפילו עס איז שווער, עס איז נאר שווער ווען מען ווייסט נישט דאס ווערד דערפון; ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן אז מען קען האלטן א געזונט קינד אין די הענט און געבן עסן - אלץ גרינגער ווערט דאס, און פארקערט, ווי נאר מען פארגעסט פונעם אייבערשטן ווערט שווער דאס לעבן, אפילו סתם אטעמען ווערט שווער ווען מען פארגעסט פונעם אייבערשטן.

בנוגע לעבן אינאיינעם ווען מען האט א קינד וואס זייגט; מען קען געבן זייגן פאר דעם וכו', אבער נאכן לעבן אינאיינעם דארף מען ווארטן. ווייל דער זוהר הקדוש ברענגט (ויקרא יט.): "בְּסִפְרָא דְּאָנַח אַשְׁמְדָאי לִשְׁלֹמֹה מַלְכָּא", אשמדאי דער קעניג פון די שדים האט געגעבן פאר שלמה המלך א ספר, דארט שטייט די זאכן ווי אזוי די שדים קענען שעדיגן דעם מענטש, ברענגט דער זוהר הקדוש (שם): "לְבָתַר לָא תָּנִיק לֵיהּ, עַד שַׁעֲתָא חֲדָא, כִּתְרֵין מִילִּין", מען זאל ווארטן אזוי לאנג ווי מען גייט צוויי מיל; דאס איז זעקס און דרייסיג מינוט, "אוֹ חַד מִיל, אִי לָא יַכְלָא בְּגִין צַעֲרָא דְּרַבְיָא, בְּזִמְנָא דְּאִיהוּ בָּכֵי", אויב דאס קינד וויינט איז גענוג צו ווארטן אזוי לאנג ווי עס נעמט צו גיין איין מיל, אכצן מינוט, "וּבְדָא לָא מִסְתָּפֵי מִנָּהּ לְעָלְמִין", אז מען פירט זיך אזוי - דארף מען נישט מורא האבן פון זיי.

דער זוהר הקדש זאגט דארט: "זַכָּאִין אִינּוּן צַדִּיקַיָּיא, דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא אוֹלִיף לוֹן רָזִין עֲמִיקִין דִּלְעֵילָּא וְתַתָּא", וואויל זענען די צדיקים, אז דער אייבערשטער לערנט מיט זיי אזוינע טיפע סודות, "וְכֹלָּא בְּגִין אוֹרַיְיתָא", אלעס נאר אינעם זכות וואס זיי לערנען די הייליגע תורה, "דְּהָא אוֹרַיְיתָא, מַאן דְּיִשְׁתָּדַּל בָּהּ", ווייל ווער עס לערנט די הייליגע תורה, "מִתְעַטָּר בְּעִטְרִין דִּשְׁמָא קַדִּישָׁא", ווערט באקרוינט מיט'ן אייבערשטן, "דְּהָא אוֹרַיְיתָא שְׁמָא קַדִּישָׁא הוּא", ווייל די גאנצע תורה איז דאך דער אייבערשטער אליינס, "וּמַאן דְּיִשְׁתָּדַּל בָּהּ, אִתְרְשִׁים וְאִתְעַטָּר בִּשְׁמָא קַדִּישָׁא", ווער עס לערנט די תורה ווערט איינס מיט'ן אייבערשטן, ער ווערט א קרוין פאר'ן אייבערשטן, "וּכְדֵין יָדַע אָרְחִין סְתִימִין, וְרָזִין עֲמִיקִין דִּלְעֵילָּא וְתַתָּא", ער ווייסט אלע סודות וואס טוט זיך אויבן אין הימל און פון אונטן, "וְלָא מִסְתָּפֵי לְעָלְמִין", און ער האט נישט מורא פון קיין שום זאך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד תלמידות בית פיגא שתחיו.

עס וועט נישט נעמען לאנג און איר וועט אלע ווערן כלות און חתונה האבן; דעמאלט הייבט זיך אן א נייע געשיכטע אין לעבן, דעמאלט הייבט זיך אן דער ריכטיגער לעבן. מען האט קינדער און מען דארף זיי ערציען, ווען די קינדער ווערן עלטער וויל מען זיי זאלן וואקסן ערליך.

נעמט די צוזאג פון רבי'ן, דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער; אז איר וועט אכטונג געבן אויף צניעות, איר וועט רעדן איידל, זיך פירן איידל און גיין אנגעטון איידל און באשיידן - וועט איר אלע האבן גוטע ערליכע קינדער.

אסאך מאל האט מען א נסיון, עס איז שווער; מען וויל גיין אנגעטון נישט איידל, אבער אויב מען שטארקט זיך און מען טוט זיך אן נאר איידל איז מען זוכה צו בנים צדיקים.

איך האף איר וועט מיר אויסהערן, איך האף צום אייבערשטן אז מיינע ווערטער וועלן אריין גיין אין ענקער הארץ.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג.

איך האב זייער הנאה געהאט פון דיין בריוו; דו פרעגסט ווי אזוי מען איז זוכה צו ווערן אן ערליכער איד. דאס איז א סימן אז דו וועסט ווערן אן ערליכער איד, ווייל דער עיקר איז דער ווילן, אז מען וויל זיין אן ערליכער איד; דאס וועט דיר ברענגען צו ווערן אן ערליכער איד.

נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, גיי יעדן טאג אין א שטילע פלאץ, אין א ליידיגע שטוב און רעדט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן. דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, סימן י): "גַם הָיָה מַטְמִין עַצְמוֹ עַל גַּבֵּי בֵּית אָבִיו תַּחַת הַגָּג", ער האט זיך באהאלטן אין בוידעם ביי זיין טאט'ן אין שטוב, "שֶׁהָיָה שָׁם כְּמוֹ חֶדֶר בִּמְחִיצָה שֶׁל קָנִים שֶּׁמַּחֲזִיקִין שָׁם תֶּבֶן וּמִסְפּוֹא" דארט איז געווען א באזונדערע שטוב וואו מען האט געהאלטן שטרוי פאר די בהמות, "וְשָׁם הָיָה מַטְמִין עַצְמוֹ", דארט פלעגט זיך דער רבי באהאלטן, "וְהָיָה אוֹמֵר תְּהִלִּים", ער פלעגט דארט זאגן תהלים, "וְהָיָה צוֹעֵק בְּלַחַשׁ לְהַשֵׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיְזַכֵּהוּ לְקָרְבוֹ אֵלָיו יִתְבָּרַךְ", און שרייען צום אייבערשטן אז דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אים, ער זאל ווערן אן ערליכער איד.

אזוי זאלסטו טון; זוך דיר א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און רעד צום אייבערשטן, בעט אים ער זאל דיר העלפן דו זאלסט זיין אן ערליכער איד, אויך זאלסטו זאגן תפילות און בקשות. דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, שם) ווען ער איז געווען א קינד האט ער אסאך גערעדט צום אייבערשטן, ער האט געזוכט אין אלע ספרים וואו עס איז דא תפילות, בקשות און תחינות. דער רבי האט געזאגט: "שֶׁכָּל הַמִּינֵי בַּקָּשׁוֹת שֶׁבָּעוֹלָם שֶׁנִּמְצָאִים בְּאֵיזֶה סֵפֶר שֶׁיִּהְיֶה הַמָּצוּי בֵּינֵינוּ, הַכֹּל כַּאֲשֶׁר לַכֹּל, לֹא הִנִּיחַ שׁוּם תְּחִנָּה וּבַקָּשָׁה שֶׁלּא אֲמָרָהּ כַּמָּה וְכַמָּה פְּעָמִים", יעדע תפילה און בקשה וואס איז דא אין ספרים האט ער געזאגט זייער אסאך מאל, "הֵן תְּהִלִּים, וְסֵפֶר שַׁעֲרֵי צִיּוֹן, וְהַבַּקָּשׁוֹת הַנִּדְפָּסִים בְּהַסִּדּוּרִים הַגְּדוֹלִים וּשְׁאָר מִינֵי בַּקָּשׁוֹת וּתְחִנּוֹת", סיי תהילים, סיי די תפילות פון ספר שערי ציון און אלע תפילות וואס זענען געדרוקט אין די גרויסע סידורים, "וַאֲפִילּוּ הַתְּחִנּוֹת הַנִּדְפָּסִים בִּלְשׁוֹן אַשְׁכְּנַז", אויך די אידישע תחינות, "כֻּלָּם לֹא הִנִּיחַ מִלְּאָמְרָם", קיין שום תפילה האט ער נישט אויסגעלאזט, אדרבה, ער האט געזוכט ווי מער צו זאגן און בעטן דעם אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, צו לערנען וכו'. און רבי נתן פירט אויס די שיחה: "וְזֶהוּ הָעִקָּר, מַה שֶּׁהוֹעִיל לוֹ לִזְכּוֹת לְמַה שֶּׁזָּכָה", דורך דעם האט ער זוכה געווען צו וואס ער האט זוכה געווען.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר קענט מיר פרעגן אלע אייערע שאלות און ספיקות; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך אייך ענטפערן.

אייער מאן קען מיר פרעגן אלע שאלות און ספיקות; אז אייער מאן האט מורא, ער מיינט ער שטערט מיר מיט די שאלות, אדער אז איר אליין ווילט פרעגן - קענט איר פרעגן די שאלות דורך בריוו. מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך אייך ענטפערן און ווייזן די וועג ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט.

בנוגע די פחדים פון אייער טאכטער תחי'; זארגט נישט, אזוי ווי עס איז געקומען אזוי וועט עס אוועקגיין. האט נישט מורא, גייט נישט אריין אין קיין לחץ, ווערט נישט פארלוירן; דער עיקר בעט איך אייך, מאכט נישט קיין עסק דערפון וועט עס אוועק גיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט אריבער גיין די חדשים גרינגערהייט און האבן בנקל ובנחת; לייגט אין די זייט אלע אייערע פחדים. פחדים איז דאס ערגסטע זאך פאר'ן מענטש, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא י.): "גוּף קָשֶׁה", דער מענטש איז זייער א שטארקע זאך, - "פַּחַד שָׁבְרוֹ", ביז עס קומט צו פחד, ווען ער ווערט דערשראקן ווערט דער שטארקער מענטש אויסער זיך, ער ווערט אינגאנצן צעבראכן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד הבחור ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין לעבן האט זיך געטוישט זייט דו ביסט מקורב צום הייליגן רבי'ן; פון ווען דו ביסט אנגעקומען אין היכל הקודש קודש קדשים האט זיך דיין לעבן אינגאנצן איבערגעדריידט לטובה אין אלע הינזיכטן.

דער רבי האט דאס בפירוש געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שיחה וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זיין אן ערליכער איד. נישט סתם אן ערליכער איד, נאר אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד"; ווייל דער רבי ברענגט אונז צום אייבערשטן, דער רבי לערנט אונז אויס מיר זאלן לעבן מיט אמונה, מיט תכלית. און דער רבי געבט אונז א וועג ווי אזוי מיר קענען זוכה זיין צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה (עיין שיחות הר"ן סימן עו).

דאס וואס דו שרייבסט אז דו ווילסט האבן א קשר מיט'ן ראש ישיבה, דו שפירסט ווי אנדערע בחורים זענען מער נאנט, דו ווילסט זיין מער מקושר; לערן די בריוו פון עצתו אמונה און איש אמונות, און בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זיך קענען פירן ווי עס שטייט אין די בריוו. עס איז שווער פאר'ן ראש ישיבה צו רעדן מיט יעדן איינעם, עס איז נישטא אזויפיל מינוט אין טאג צו קענען געבן יעדן איינעם אפילו איין מינוט; אז דו ווילסט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן זאלסטו לעבן מיט די בריוו.

מוהרא"ש זאגט, ווער עס וויל וויסן וואס ער האט צו זאגן זאל לערנען אשר בנחל, "ווער עס וויל מיר אנכאפן זאל אנכאפן מיינע ספרים". אמאל האט א בחור זיך אריינגעשטופט בשעת'ן טאנצן, ער האט געוואלט האבן די זכיה אנצוכאפן מוהרא"ש'ס האנט, האט אים מוהרא"ש געזאגט: "ווילסט מיר אנכאפן? לערן אסאך אשר בנחל; דארט וועסטו מיר זען, דארט וועל איך דיר ענטפערן אלע דיינע פראגעס".

דאס זעלבע איז מיט די בריוו פון עצתו אמונה און איש אמונות; די בריוו איז די שכל פון מוהרא"ש, די עצות פון מוהרא"ש; אז דו וועסט דאס לערנען וועסטו האבן שייכות מיט די ישיבה, וועסט זיין מקושר מיט דיין ראש ישיבה.

גיי אביסל שפאצירן יעדן טאג מיט'ן אייבערשטן, דער רבי האט אונז געגעבן א מתנה - די זאך פון התבודדות; ווען א מענטש פאלגט דעם רבי'ן בתמימות ובפשיטות, ער גייט אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און הייבט אן זיך אויסגיסן דאס הארץ פאר'ן אייבערשטן, ער דערציילט אלעס פאר'ן אייבערשטן אזוי ווי ער וואלט דאס דערציילט פאר א גוטער חבר, דער מענטש איז דער גליקליכסטער מענטש, ביי אים ווערט מקוים דאס וואס שטייט (ויקרא כו, יב): "וְהִתְהַלַּכְתִּי בְּתוֹכְכֶם, וְהָיִיתִי לָכֶם לֵאלֹקִים וְאַתֶּם תִּהְיוּ לִי לְעָם", זאגט אויף דעם רש"י: "אֶטַיֵיל עִמָּכֶם בְּגַן עֵדֶן כְּאַחַד מִכֶּם וְלֹא תִּהְיוּ מִזְדַּעְזְעִים מִמֶּנִּי", מען שפירט שוין די טעם וואס צדיקים שפירן אויבן אין גן עדן, מען שפירט ווי מען שפאצירט אין גן עדן מיט'ן אייבערשטן; מען דערציילט אים אלעס, מען בעט אים אויף אלעס און מען דאנקט דעם אייבערשטן אויף אלעס.

עס איז נישטא קיין זיסערע זאך ווי ווען א מענטש שפירט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים, ער שפירט ווי עס איז מלא כל הארץ כבודו און ער רעדט מיט השם יתברך פנים אל פנים; וואויל איז אים אויף די וועלט און וואויל איז אים לעולם הבא.

שטארק זיך, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן א שיינע שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר פרעגט וואס קומט קודם - קבלת שבת אדער תהילים; ביידע זענען חשוב, ביידע זענען וויכטיג, אבער יעדע זאך האט זיין צייט. פרייטאג צו נאכטס זאלט איר דאווענען קבלת שבת און אז עס בלייבט צייט זאלט איר זאגן תהילים.

בנוגע שחרית נאך חצות; אויב איז אריבער די צייט זאל מען ווייטער דאווענען, אזוי וועט מען אנקומען צו דאווענען פאר חצות.

בנוגע אויב מען מעג גנב'ענען פון די רעגירונג, זיך ארויף כאפן אויפ'ן באס אן באצאלן חס ושלום; איר זאלט קיינמאל נישט גנב'ענען, דער רבי זאגט זייער שארף (ספר המידות אות גניבה, סימן א): "מִי שֶׁנִּפְתָּה לִבּוֹ לִגְזֹל, וְכֵיוָן שֶׁהִתִּיר לְעַצְמוֹ גְּזֵלַת חֲבֵרוֹ, הֲרֵי הוּא מוּכָן לְכָל חֵטְא וְעָוֹן, וְאֵין תַּקָּנָה לַהֲסִירוֹ מִדַּרְכּוֹ הָרָעָה", ווער עס גנב'עט איז א סימן אז ער איז גרייט צו טון אלע עבירות פון די תורה און עס איז נישטא קיין וועג אים צוריק צו ברענגען צו די גוטע וועג; דערפאר האט רבי נתן געזאגט: "איך קען יעדן איינעם העלפן חוץ א גנב"; איר זאלט קיינמאל נישט גנב'ענען, געלט געבט דער אייבערשטער.

זייט מכבד אייערע עלטערן; ברסלב'ע חסידים האבן גאר אן אנדערן צוגאנג צו עלטערן. ביי ברסלב'ע חסידים זענען די עלטערן זייער חשוב, מען רעדט שיין און מען העלפט זיי, מען טענה'עט נישט מיט עלטערן, עלטערן זענען נישט קיין חברים, עלטערן זענען נישט געמאכט פאר ויכוחים; ווען טאטע מאמע שרייען בלייבט מען שטיל, מען ענטפערט נישט; ווען עלטערן געבן אמאל א פסק איז מען דאס מקבל באהבה, מען ענטפערט נישט.

אז איר וועט זיך אזוי פירן וועט ארויסקומען פון אייך א קידוש השם. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויס קומען א קידוש השם דורך דיר און דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש גייט אין די וועגן פון די תורה און פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך, אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיה מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד די טייערע קינדער שיחיו פון שטעטל, וואס לערנען ביי ר' ... שליט"א.

איך פריי זיך זייער צו הערן פונעם מגיד שיעור אז איר לערנט פלייסיג.

איך וויל אייך פרעגן א פראגע פון די פרשת השבוע, עס שטייט אין פסוק (בראשית ל, א): "וַתֹּאמֶר אֶל יַעֲקֹב הָבָה לִּי בָנִים", רחל האט געבעטן יעקב אבינו 'געב מיר קינדער', "וְאִם אַיִן - מֵתָה אָנֹכִי", ווייל אויב איך האב נישט קיין קינדער בין איך אזוי ווי א טויטער מענטש. רש"י זאגט, זי האט געבעטן יעקב אבינו ער זאל דאווענען זי זאל האבן קינדער, אזוי ווי יצחק אבינו האט געבעטן דעם אייבערשטן פאר רבקה זי זאל האבן קינדער. שטייט ווייטער (שם שם, ב): "וַיִּחַר אַף יַעֲקֹב בְּרָחֵל", יעקב אבינו האט זיך זייער אויפגערעגט אויף רחל.

עס איז מיר זייער שווער צו פארשטיין פארוואס האט יעקב אבינו זיך אויפגערעגט אויף רחל, זי האט דאך געטון וואס א איד דארף טון! ווען מען דארף א ישועה דארף מען גיין צו א צדיק אים בעטן ער זאל מתפלל זיין, די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא קטז.): "כָּל שֶׁיֵּשׁ לוֹ חוֹלֶה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ", ווען מען האט א צרה אין שטוב, איינער איז קראנק, "יֵלֵךְ אֵצֶל חָכָם וִיבַקֵּשׁ עָלָיו רַחֲמִים", זאל מען גיין צו אן ערליכן איד ער זאל דאווענען צום אייבערשטן פאר אים; דאס האט רחל געטון, זי האט נישט געהאט קיין קינדער האט זי געבעטן יעקב אבינו דער צדיק פונעם דור: 'בעט פאר מיר קינדער'; פארוואס האט יעקב אבינו איר אוועק געמאכט?

איך האב אן ענטפער, וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן; איך וויל הערן פון אייך אויב איר קענט טראכטן אן ענטפער.

לערנט ווייטער מיט התמדה, פירט זיך ווייטער מיט יראת שמים, וועט איר מיר מאכן א נחת רוח.

בעזרת ה' יתברך

                                     יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

רעדט צום אייבערשטן אן קיין חכמות, דער רבי האט אונז געגעבן א וועג ווי אזוי מיר זאלן קענען לעבן א חיים טובים, מען זאל רעדן צום אייבערשטן בתמימות ובפשיטות כדבר איש אל רעהו, אזוי ווי מען רעדט צו א פריינט.

ביים רבי'ן איז געווען דער עיקר תמימות ופשיטות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן - וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן - גלייבן; ווי מער תמימות אלץ זיסער איז דער לעבן.

וואויל איז דעם וואס פירט זיך מיט תמימות; יעדע זאך וואס מען דארף בעט מען דעם אייבערשטן, דורכדעם איז מען זוכה זיין צו לעבן א גוטע לעבן. אזוי ווי שלמה המלך זאגט (משלי י, ט): "הוֹלֵךְ בַּתֹּם יֵלֶךְ בֶטַח", ווער עס גייט בתמימות - גייט אויף א זיכערע וועג.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

... תחי'.

מיידלעך דארפן אכטונג געבן זיך נישט צו פירן אויפפאלנד; אויב מיידלעך ווילן עוסק זיין אין מקרב זיין אנדערע מיידלעך אדער פרויען - דארף דאס זיין איידל און באשיידן. אונזערע תלמידות פון בית פיגא פארשפרייטן צווישן פרויען און מיידליך דעם רבינ'ס עצות, אבער דאס גייט אויף זייער אן איידעלע וועג; נישט מיט קיין רעש, נישט מיט קיין שטורעם; די שענסטע זאך ביי מיידלעך איז זיין איידל און באשיידן.

פרייטאג צו נאכטס נאך די סעודה איז נישט א צייט פון גיין אין גאס, עס שטייט אין פסוק (תהלים מה, יד): "כָּל כְּבוּדָּה בַּת מֶלֶךְ, פְּנִימָה", דאס שיינקייט פון א אידישע טאכטער איז צו זיין אין שטוב; אודאי דארף מען גיין אין גאס ערלעדיגן זאכן, מען דארף איינקויפן וכו', אבער סתם ארויס גיין שפאצירן - ברענגט נאר פראבלעמען.

וואס דארפט איר מער פון דעם וואס מען זעט ביי די מעשה אין די תורה אז שכם האט פארכאפט דינה - יעקב אבינו'ס טאכטער, ער האט איר געפייניגט וכו'; אלעס האט זיך אנגעפאנגען ווייל זי איז ארויס שפאצירן אין די גאסן, אזוי ווי עס שטייט (בראשית לד, א): "וַתֵּצֵא דִּינָה לִרְאוֹת בִּבְנוֹת הָאָרֶץ", דינה איז ארויסגעגאנגען שפאצירן; דורך דעם איז געשען די ביטערע מעשה.

געט איבער פאר אלע תלמידות זיי זאלן זיך פירן איידל, מיט דרך ארץ, זיי זאלן זיך פירן מיט דרך ארץ צו די לערערינס און צו די מנהלת; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפ'ן צדיק.

פרייטאג צו נאכטס אויב מען איז נאך נישט מיד זאל מען נעמען דעם תהילים און זאגן קאפיטלעך תהילים; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה וכו'", ווער עס זאגט תהילים וועט זוכה זיין תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד; תשובה איז נישט פאסטן און תשובה איז נישט סיגופים, תשובה איז צוריק קומען צום אייבערשטן; תשובה איז צו זאגן פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם! איך הייב אן פון יעצט צו זיין אן ערליכער איד, איך הייב אן פון היינט זיין צו דיר געטריי. העלף מיר אייבערשטער איך זאל האבן כח זיך צו שטארקן אויף מיין יצר הרע".

אויב מען וויל זיך אביסל אויסלופטערן קען מען גיין צו א חברט'ע, פארשטייט זיך נאר חבר'טעס וואס רעדן שיינע זאכן; מען קען זיך אינאיינעם מחזק זיין מיט די שיינע עצות פון רבי'ן, אבער נישט זיך דרייען אין גאס. אזוי אויך א גאנצע וואך ביינאכט איז נישט קיין צייט פון גיין אין גאס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

נעם נישט אריין קיין קאפלס ביי דיר אין שטוב, עס איז נישט גוט פאר דיר; וואס דארפסטו צרות? וואס דארפסטו קאפ וויי? זיץ מיט דיין ווייב און קינדער און שוין.

אז יענער זוכט א וואקאציע זאל ער גיין מיט זיין ווייב וואו ער קען זיין פריוואט; לאז דיין שטוב זיין ריין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

                                     יום ב' פרשת ויצא, ז' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

יעצט הער איך אז מען זיצט אינאיינעם עסקנים, מען איז דן אויב מען דארף ארויסקומען קעגן מיר און קעגן די בריוו; אויב זיי וועלן מיר רופן, זיי וועלן מקיים זיין וואס שטייט אין די תורה (דברים א, טז): "שָׁמֹעַ בֵּין אֲחֵיכֶם" - וועל איך מיט ברענגען בריוו פון זייערע קינדער, זין און טעכטער, וואו זיי בעטן עצות; ביי איינעם האט זיך די טאכטער פארטשעפעט מיט א גוי רחמנא לצלן, זי שעמט זיך צו רעדן צו די עלטערן, נאר דורך די בריוו איז זי געראטעוועט געווארן און אויפגעשטעלט א ערליכע שטוב. ביי א צווייטן שרייבט די טאכטער, זי האט א פלאן אז זי גייט נאך אביסל אפלאזן דעם אידישן וועג השם ישמרינו און דורך די בריוו איז נאך דא א שטיקל האפענונג.

גיי דערצייל וואס טוט זיך אפ שטילערהייט ביי בני הנעורים; קיינער וויל נישט גלייבן, קיינער וויל נישט הערן, מען מאכט זיך תמ'עוואטע: "ביי אונז איז נישטא די זאכן", "ביי אונז איז אלעס מסודר"; מען שרייט אויף די מפיצים: "די קונטרסים און בריוו איז גוט פאר די שוואכע סארט, נישט פאר אונזער קרייז"; גיי דערצייל אז אלע בריוו, אלע שאלות קומען פון די חשוב'סטע שטובער. קינדער וואס גייען אריבער שווערע ביטערע נסיונות, זיי האבן נישט ווער עס זאל זיי מחזק זיין און אין די בריוו טרעפן זיי חיזוק צו קענען בלייבן שטארק ביי די אמונה.

מיר וועלן ווייטער שרייבן, דרוקן און פארפלייצן פאר די גאנצע וועלט; מיר וועלן זיך נישט אפשטעלן פאר קיינעם נישט. מיר האבן געהאט הדרכה פון מוהרא"ש, מיר האבן אביסל צוגעזען וואס מוהרא"ש האט געטון זיין גאנץ לעבן מיט אלע רדיפות פון מחרחרי ריב וואס עושים מעשים זמרי און שטעלן זיך אהער ווי פנחס; וועלן מיר גיין אין די וועגן מיט מסירות נפש, אזוי וועלן מיר ברענגען די גאולה.

בעזרת ה' יתברך

                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי'.

פארלירט אייך נישט, זארגט נישט; א שאד צו זארגן, דער אייבערשטער טוט אלעס, ער מאכט אלצדינג.

דערציילט נישט פאר קיינעם, עס פעלט נישט אויס צו רעדן; בכלל דארף מען מחנך זיין די שטוב, אלע קינדער - נישט צו רעדן איבריגע רייד, נישט שמועסן מיט חברים פריוואטע שטוב זאכן.

אז איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדעס קינד באזונדער וועט איר זען גרויסע וואונדער, עס וועט פלוצלונג קומען א רפואה שלימה, אלע וועלן זיין געזונט און שטארק.

בעזרת ה' יתברך

                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך בין זייער פרייליך צו הערן פון דיר אז דיין לעבן איז שיין, דו האסט א גוטע "שלום בית", ענק לעבן אזוי ווי דער רבי האט אונז געלערנט.

טאג און נאכט הער איך נאר קרעכצן, מען באפאלט מיר מיט קרעכצן; דער קרעכצט אויף זיין ווייב און דעם'ס ווייב קרעכצט אויפ'ן מאן, איינער קרעכצט אויף דאס - א צווייטער אויף יענץ און פון ענק הער איך שטענדיג גוטע זאכן.

שטארק זיך מיט אמונה; אמונה איז די בעסטע וויטאמין, די בעסטע מעדעצין, עס שטארק און געבט כח. חזר זיך: 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר'; דאס וועט דיר פרייליך מאכן און דיר געבן פרישע כחות.

בעזרת ה' יתברך

                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

דיין מאמע תחי' האט מיר געשריבן אז דו ביסט א נייע קינד, דו פירסט זיך אויף זייער דרך ארץ'דיג; קומסט אהיים פרייליך פון חדר, דו רעדסט זייער שיין צו דיין מאמע, זי האט אסאך נחת פון דיר.

שטארק זיך און גיי ווייטער מיט די וועג, זיי מכבד דיינע עלטערן; דו האסט זייער חשוב'ע עלטערן, זיי זענען זייער געטריי צו העלפן בויען די מוסדות פאר'ן רבי'ן.

וואס דו דארפסט - זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן, ביים אייבערשטן איז אלץ מעגליך, אין איין רגע קען מען זען גרויסע ניסים.

יעדן אינדערפרי זאלסטו גיין א שפאציר אינדרויסן פון דיין שטוב, זיך מתבודד זיין; בעטן פאר דיר און פאר דיין משפחה. אויך בעט פאר מיר, יואל בן ריצא רעכיל - איך זאל האבן כח און ווייטער פארשפרייטן די זיסע עצות.

בעזרת ה' יתברך

                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד די חשוב'ע כלה ... תחי', תלמידה בית פיגא, וויליאמסבורג.

די שענסטע מתנה האט דער אייבערשטער געגעבן פאר אידישע קינדער - "צניעות"; דאס ברענגט ארויס דאס חשיבות פון אידישע טעכטער. די וואס גייען אנגעטון איידל און פירן זיך איידל - די זענען קלוג, די פארשטייען דאס שיינקייט פון אידישע טעכטער.

איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט זיין "שטאלץ" מיט דיין צניעות; איך שטאלציר מיט דיר מיט דיין איידלקייט, דו ביסט א ביישפיל פון א "בית פיגא תלמידה". מיר פרייען זיך אז מיר באקומען אזא איידלקייט אין אונזער שטוב; דאס זענען אונזערע תפילות שטענדיג צום אייבערשטן, מיר זאלן האבן קינדער און קינד'ס קינדער וואס ליבן די תורה, ליבן די מצוות און פירן זיך איידל.

זאג ווייטער תהילים; פרוביר צו זאגן יעדן טאג דעם "יום תהילים".

בעזרת ה' יתברך

                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד החתן ... נרו יאיר.

מזל טוב! דו גייסט יעצט חתונה האבן, וועסטו קענען זיין אן ערליכער איד, לערנען תורה בטהרה; איך האף דו וועסט אויסנוצן דיינע יונגע יארן נאך די חתונה מיט תורה און עבודת השם.

געב אכטונג פון די וואס זוכן אריין צו שטעקן די נאז וכו'; רעד נישט מיט אנדערע קיין איין ווארט וואס איך האב דיר געלערנט, אלע הדרכות וואס דו האסט געלערנט איז נאר צווישן דיר און דיין ווייב תחי'.

געב אכטונג פון די וואס מאכן אן ערנסטן פנים און פרעגן קשיות וכו'; רעדן פון די זאכן איז ניבול פה, דאס איז נישט פאר שמועסן, דאס איז נאר פאר די וואס זענען מדריך חתנים. בפרט אז דו גייסט קיין ארץ ישראל, דארט זענען דא כמה בטלנים איכא בשוקא - אסאך גייען דארט ליידיג; געווענליך די ליידיגגייערס - די רעדן ניבול פה. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות נאוף, חלק ב', סימן י): "אִישׁ בָּטֵל שֶׁאֵין עוֹסֵק בְּשׁוּם עֵסֶק, עַל יְדֵי זֶה תַּאֲוָתוֹ מְרֻבָּה בְּמִשְׁגָּל וּמְדַבֵּר דִּבְרֵי טִנוּף תָּמִיד", על פי רוב, די אלע וואס גייען ליידיג די ליגן אין די תאוה.

פיר זיך מיט די עצות וואס דו האסט געלערנט די אלע יארן אין ישיבה; זיי זיך קובע שיעורים בכל התורה כולה, יעצט איז די צייט צו לערנען פלייסיג. אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין; מאך זיך א באשטומטע צייט צו רעדן מיט'ן אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך און מאך פרייליך דיין ווייב.

בעזרת ה' יתברך

                   יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

קענסט זיך נישט פארשטעלן די גרויסע זכות וואס דו האסט מיט דעם וואס דו העלפסט מיר בויען דעם שטעטל קרית ברסלב, א שטעטל אויפ'ן רבינ'ס נאמען, א שטעטל וואו מיר וועלן מחנך זיין אונזערע דורות מיט ריינע אמונה, מיט קדושה וטהרה.

נעם זיך נישט צום הארצן פון די וואס רעדן אויף דיר; אז מען טוט, אז מען העלפט - האט מען טענות; אויף א טויטע זאך איז נישטא קיין טענות, אויף די וואס העלפן וועט מען שטענדיג האבן טענות.

איך האף אז דו וועסט ווייטער בויען אלע הייזער אין שטעטל, דו וועסט זיך דערהאלטן און זיך נישט צוטון מאכן פון די וואס רייסן דיך אונטער.

בנוגע דעם עירוב טראק; איך האב געבעטן האברך ... נרו יאיר זאל דאס קויפן, עס איז זייער וויכטיג צו האבן אן עירוב טראק צו קענען פאררעכטן דעם עירוב.

איך האב ארויסגעשיקט צוויי בחורים זאלן ענדיגן דעם בנין ההדפסה און נאכדעם אנהייבן בויען א וועג אריין אינעם שטח הישיבה.

איך וויל מען זאל קויפן א באס; איך וועל צושטעלן א בחור זאל דרייוון דעם באס ארום דעם שטעטל יעדע שעה, די פרויען זאלן קענען גיין און קומען.

בעזרת ה' יתברך

                                     יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'.

מען קען זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס די מצוה פון כיבוד אב ואם איז; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, כו): דער אייבערשטער זאגט, די גאנצע וועלט איז מיינס - איך האב עס באשאפן און איך בעט פון ענק אז איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן.

בלייבט עסן די סעודות ביי אייערע עלטערן, אין דעם זכות וואס איר עסט מיט אייערע עלטערן די סעודות שבת ויום טוב וועט דער אייבערשטער רוען ביי אייך; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל:): "שְׁלֹשָׁה שֻׁתָּפִין הֵן בָּאָדָם, הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, אָבִיו וְאִמּוֹ, בִּזְמַן שֶׁאָדָם מְכַבֵּד אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ, אָמַר הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַעֲלֶה אֲנִי עֲלֵיהֶם כְּאִילוּ דַרְתִּי בֵּינֵיהֶם וְכִּבְּדוּנִי", דריי שותפים איז דא אינעם מענטש - דער אייבערשטער, טאטע און מאמע; ווען א מענטש איז מכבד זיינע עלטערן, זאגט דער אייבערשטער: "איך קום וואוינען צווישן אייך, און איך רעכן דאס אזוי ווי איר זענט מיר מכבד".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

                                     יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, חיפה.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט זוכה געווען צו ענדיגן די ערשטע מאל ששה סדרי משנה אין דיין לעבן; אויך האסטו שיעורים אין בבלי און ירושלמי. דער טעם וואס מען שפירט ווען מען לערנט אויפ'ן סדר דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו) - דאס קען מען נישט מסביר זיין, מען שפירט א טעם פון גן עדן, מען שפירט זיך גליקליך און צופרידן.

בלייב ביי דיין חסידות, גיי ווייטער צום טיש, זינג די זמירות און די ווארעמע ניגונים; דאס וועט דיר עפענען דיין הארץ. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן סימן רעג): "טוֹב לְהָאָדָם לְהַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ שֶׁיּוּכַל לְהַחֲיוֹת אֶת עַצְמוֹ עִם אֵיזֶה נִגּוּן", עס איז זייער גוט מען זאל זיך מחי' זיין מיט א ניגון, "כִּי נִגּוּן הוּא דָּבָר גָדוֹל וְגָבוֹהַּ מְאֹד מְאֹד וְיֵשׁ לוֹ כֹּחַ גָדוֹל לְעוֹרֵר וּלְהַמְשִׁיךְ אֶת לֵב הָאָדָם לְהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווייל מיט א ניגון קען מען זיך זייער אויפוועקן צוריק צו קומען צום אייבערשטן.

לערן ווייטער אויפ'ן דרך הלימוד פון רבי'ן; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט - זאלסטו זאגן די ווערטער און בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו פארשטיין. דער רבי האט דערציילט ווי אזוי ער האט אנגעפאנגען לערנען ווען ער איז געווען א יונג קינד (שבחי הר"ן, אות ח): "וְסִפֵּר שֶׁכָּל לִמּוּדוֹ בָּא לוֹ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה", דער רבי האט דערציילט אז עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנַיוֹת וְלֹא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", וואס האט ער געטון? ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת", איך האב אזוי סאך געוויינט צום אייבערשטן - זאגט דער רבי - ביז איך האב זוכה געווען צו קענען לערנען און פארשטיין משניות. "וְכֵן אַחַר כָּךְ לָמַד שְׁאָר סְפָרִים וְלֹא הָיָה מֵבִין גַּם כֵּן", נאכדעם האט דער רבי געלערנט אנדערע ספרים און ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה מְאֹד עַד שֶׁזָּכָה לַהֲבִינָם", האט ער ווייטער געוויינט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו פארשטיין, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט פארשטאנען אלעס וואס ער האט געלערנט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.