בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
מען דארף זיך רעכענען מיט די משפחות וואס האבן נישט קיין טעקסט מעסידזשעס; אויב מען וויל מאכן א טויש מיט די טראנספארטעישן דארף מען מודיע זיין פאר די משפחות וואס האבן נישט קיין טעקסט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת ויצא, ו' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך וועל פרובירן צו ענטפערן אויף דיין ווייטאג.
עס טוט מיר זייער וויי אז דו און דיין ווייב שפירן זיך גע'קנס'עט אז דער מנהל שליט"א האט גערופן זאגן אז דיין זון ני"ו קען נישט קומען אין חדר וכו'; פארוואס זאלט איר טראכטן שלעכטס אז מיר טוען דאס אויף צו סטראשען די עלטערן?! מיר ווילן נאר מחנך זיין דיין זון, מיר ווילן נאר ער זאל פון היינט אכטונג געבן וכו'. ווען מיינע קינדער ווערן גע'קנס'עט און אהיים געשיקט, אפילו איך פארשטיי נישט פונקטליך פארוואס, לייג איך אלע מיינע פריוואטע געפילן אין דער זייט; איך געב אכטונג אויף זייער חינוך, צו זיין איינשטימיג מיט זייערע מלמדים.
פארוואס נעמסטו עס ווי א סטראשע? וואס וועט געשען אז דיין זון וועט רופן איבערבעטן? וואס וועט פאסירן אז דיין זון וועט זען אז ער דארף אנהייבן פאלגן? וואו קומט אריין אין בילד אנדערע קינדער? לאמיר זאגן אז אנדערע קינדער זענען אויך שולדיג, וואס האט דאס מיט דיר? פריי זיך אז מען בויט אויף "דיין" קינד, מען לערנט אים אויס ווי אזוי זיך צו פירן.
עס שטערט מיר דאס וואס דו שרייבסט אז מען האט גענומען דיין קינד פאר א "כפרה הינדל"; דער מנהל און די מלמדים ארבעטן זייער געטריי, זיי געבן זייער אכטונג נישט צו נעמען א קינד פאר א ביישפיל אדער ווי דו רופסט עס "כפרה הינדל", און אז מען האט אים געזאגט ער קען נישט קומען וכו' - דארפסטו מיט דיין ווייב מיט ארבעטן מיט זיי אז דיין זון ני"ו זאל פון יעצט אכטונג געבן.
אז עלטערן לאכן זיך אונטער ווען דער מנהל אדער מלמד שיקט אהיים זייער קינד, דער קינד שפירט ווי ער האט א פלאץ וואו זיך ארויסצודרייען - דעמאלט איז א שאד דאס שיקן אין חדר; דער קינד קען נישט מקבל זיין, ער ווייסט ביי זיך 'מיין טאטע מאמע לאכן פונעם מנהל און מלמד'.
איך האב געהאט די זעלבע מעשה פאריגע וואך, איך האב געדארפט אהיים שיקן פינף מיידלעך פון אונזער סקול "בית פיגא" ווייל זיי האבן זיך נישט געפירט מיט דרך ארץ; די מיידלעך וואס די עלטערן האבן מיט געארבעט מיט'ן מוסד און עס נישט גענומען פערזענליך, זיי האבן געזאגט פאר די קינדער אז זיי גייען זוכן אן אנדערע סקול ווייל אין ברסלב קענען זיי מער נישט גיין, אין ברסלב ביים רבי'ן מוז זיין דרך ארץ; זיי האבן געוויזן א ווייטאג אויף זייער פנים און די קינדער האבן געשפירט ווי עס טוט באמת וויי פאר די עלטערן ווי אזוי זיי פירן זיך, די עלטערן האבן נישט געגעבן גערעכט פאר די קינדער ווען זיי האבן גענוצט תירוצים וכו', - די מיידלעך וועלן מצליח זיין, די מיידלעך זענען שוין מצליח, מען זעט עס שוין אן אויף זיי, טאג טעגליך ווערן זיי מער און מער דרך ארץ'דיג אין סקול און זיי וועלן זיך פירן א גאנץ לעבן - אויך צו זייערע עלטערן - מיט דרך ארץ.
די אנדערע מיידלעך וואס די עלטערן זענען באליידיגט געווארן, זיי האבן גערופן מיט אן א שיעור טענות, פארוואס זאגט מען נישט? פארוואס זאגט מען יא? פארוואס שיקט מען אהיים? פארוואס שיקט מען נאר "מיין" טאכטער אהיים? די און די מיידל איז אויך נישט דרך ארץ'דיג, פארוואס איר שיקט מען נישט אהיים? מיין טאכטער איז בכלל נישט שולדיג! מיט נאך טויזנט קשיות; די וועלן זיך מוטשען מיט זייערע קינדער, ווייל קינדער וואס זענען נישט מחונך ווי אזוי זיך צו פירן אין סקול - די פירן זיך צו די עלטערן אויך מיט חוצפה. מיר וועלן זיך נישט אזוי לאנג מוטשען מיט זייער דרך ארץ, עס גייט אריבער אפאר יאר און זיי וועלן אלע ארויסגיין פון סקול, אבער צו די עלטערן וועלן זיי זיך חוצפה'נען א גאנץ לעבן.
דאס וואס דו ביסט פארווייטאגט אז דו האסט נישט מיט וועם צו רעדן, יעדעס מאל דו רופסט די מוסד מיט א טענה זאגט מען דיר 'קענסט ארויסנעמען דיינע קינדער', דאס איז א שטארקע טענה; איך האב נישט געוואוסט פון דעם, דאס איז נישט די וועג און מען טאר נישט אזוי ענטפערן. אויב דו זעסט ביי דיר אז עס נישטא צו וועם צו רעדן קענסט זיך ווענדן צו מיר, קענסט מיר שרייבן יעדן טאג אפאר ווערטער, איך בין גרייט צו הערן און פארבעסערן די מוסד אין יעדע הינזיכט.
איך באקום זייער אסאך בריוו; איך קום טאקע נישט אן צו ענטפערן יעדע בריוו, אבער איך ליין זיי אלע, און וואס עס האט צוטון מיט חינוך הבנים והבנות איז ביי מיר דאס ערשטע. איך וועל פאררעכטן יעדע קלייניקייט, אזוי ווי איך האב געטון גלייך ווען איך האב געהערט וואס טוט זיך אין חדר האב איך גערופן דעם מנהל שליט"א און אים דערציילט פון די פרשה וכו' און מען האט אהיים געשיקט דיין זון; דאס קומט פון מיר, דאס האט גארנישט מיט'ן מנהל.
איך וועל פאררעכטן דאס וואס דו שרייבסט אז דו בעטסט שוין חדשים דעם מענידזשער פון די טרענספארטעישן און ער שאקלט מיט'ן קאפ, מען טוט נישט גארנישט; א שאד צו רעדן צו אים, ער איז בסך הכל מענידזשער אויף די טעכנישע זאכן, פאררעכטן, אויל טשענדזש, ווער עס זאל דרייוון וכו'. אויב איז דא זאכן וואס מען איז נישט צופרידן דארף מען רעדן מיט'ן מנהל, א שאד איר רעדט צום נישט ריכטיגן מענטש.
בנוגע די ווייטאג אז דיין זון קען נישט די גמרא; איך ווייס נישט פון וואס דו רעדסט, דיין זון קען גוט די גמרא. ווען עס קומט מיר אויס רעד איך מיט אים אין לערנען און איך זע אז ער קען זייער גוט, ער האט א שארפע קאפ און פארשטייט זייער גוט דאס לערנען; הלואי זאלן אלע קענען אזוי קלאר ווי ער קען די גמרא.
דאס וואס עס שטערט דיר אז ווען דו רעדסט מיט'ן מלמד, דו זאגסט אים אז דיין זון פארשטייט נישט אזוי גוט, זאגט ער דיר צוריק מיט ביטול: "דער עיקר ער זאל זיין אן ערליכער איד"; דאס איז דאך טאקע דער עיקר, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת לא.) רבה בר רב הונא זאגט: "כָּל אָדָם שֶׁיֵּשׁ בּוֹ תּוֹרָה וְאֵין בּוֹ יִרְאַת שָׁמַיִם", ווען א מענטש האט נאר תורה, ער האט נישט קיין יראת שמים - "דּוֹמֶה לְגִזְבָּר שֶׁמָּסְרוּ לוֹ מַפְתֵּחוֹת הַפְּנִימִיּוֹת וּמַפְתֵּחוֹת הַחִיצוֹנוֹת לֹא מָסְרוּ לוֹ", איז ער צוגעגליכן צו א גבאי וואס האט די אינעווייניגסטע שליסלען אבער ער האט נישט די שליסלען אריין צו קומען פון אינדרויסן, "בְּהֵי עָיִיל", קען ער נישט אריין קומען, נאך זאגן חז"ל (שם): "חֲבָל עַל דְּלֵית לֵיהּ דַּרְתָּא וְתַרְעָא לְדַרְתָּא עָבִיד", א שאד פאר דער וואס האט נישט קיין גארטן און מאכט א טויער אריין צו גיין, ער האט דאך נישט וואו אריין צו קומען... נאך זאגן חז"ל (יומא עב:) רבא האט געזאגט פאר זיינע תלמידים: "בְּמָטוּתָא מִינַּיְיכוּ, לָא תֵּירְתוּן תַרְתֵּי גֵיהִנָּם", איך בעט ענק איר זאלט נישט האבן צוויי מאל דעם גיהנום, איין מאל אויף די וועלט ווען איר פלאגט זיך, איר האט נישט קיין הנאה פון די וועלט און נאכדעם אויף יענע וועלט וועט איר גארנישט האבן, ווייל עס איז אן קיין יראת שמים, וועט גארנישט בלייבן פון דעם.
יעצט צום צווייטן ווייטאג, עס טוט דיר וויי פארוואס דיין טייערער חבר האברך ... נרו יאיר קען נישט קיין שטיקל גמרא; ערשטנס ער האט נישט געלערנט אין אונזער חדר, ער האט געלערנט אין א "געהעריגע", "מסודר'דיגע" און "נארמאלע" תלמוד תורה; וואס האט דאס מיט אונזער חינוך צוטון?! צווייטנס, איך האב געמיינט דו גייסט מיר זאגן אז עס טוט דיר זייער וויי ווען דו קוקסט ארום זעסטו ווי אן א שיעור בחורים גייען ארויס לתרבות רעה, זיי לייגן נישט קיין תפילין און היטן נישט קיין שבת - מיט'ן קענען לערנען גוט א שטיקל גמרא; אויף דעם דארף מען זיין פארווייטאגט, אויף דעם דארפן מיר אלע ציטערן, 'וואס וועט זיין מיט אונזערע קינדער?' 'ווער ווייסט וואס גייט זיין?' אנשטאט דעם ביסטו פארווייטאגט אז דיין חבר קען נישט קיין שטיקל גמרא; דיין חבר איז א רחמנות? ער איז נישט קיין רחמנות. ער איז א דוגמא פון א תלמיד הישיבה, ער איז אריין געקומען צו מיר ביי די פערצן יאר, נישט נאר ער האט נישט געקענט לערנען, ער האט נישט געקענט זיין נאמען און ווייל ער האט געלערנט אין ישיבה, ער האט געהערט אזויפיל דרשות פון חיזוק, פון יראת שמים - האט זיך אין אים אנגעצינדן א פייער פון עבודת השם און ער דינט דעם אייבערשטן מיט א ריינקייט, מיט א תמימות; ער לערנט א גאנצן טאג אויפ'ן רבינ'ס סדר דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו), נאך אביסל וועט ער זוכה זיין צו דיבור בדעה, ער וועט אנקומען צו שמחת תורה (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן עד), ער איז נישט קיין רחמנות, ער וועט זוכה זיין צו זיין א גדול בתורה; זייער אסאך גדולי ישראל האבן זוכה געווען צו וואס זיי האבן זוכה געווען נאר ווייל זיי האבן געהאט א שטארקע חשק און רצון, אפילו זיי האבן נישט פארשטאנען וכו' - האבן זיי ביים סוף פארשטאנען.
נעכטן נאכט האבן מיר מסיים געווען מסכת עירובין; ביסט דאך געווען ביים סיום האסטו אודאי געזען דעם אויבן אן, דער אויבן אן איז געווען אינגעלייט תלמידים פון ישיבה, תלמידים פון תלמוד תורה "היכל הקודש"; זיי לערנען יעדן טאג פאר שיעורים אין גמרא, זיי לערנען פאר דעם בלאט גמרא; איינער אין בארא פארק, איינער אין קרית יואל, בלומינגראוו און ליבערטי; אונזער חדר האט ארויסגעגעבן גרויסע תלמידי חכמים, נאך אביסל וועלן מיר האבן דיינים - תלמידים פון אונזער חדר.
איך האף אז דו וועסט ארויסנעמען די ווייטאג פון הארץ, דו וועסט האבן אן אנדערע בליק אויף די תלמוד תורה און אויב עפעס שטערט דיר זאלסטו נישט ווארטן א לאנגע צייט ביז דו שרייבסט - נאר גלייך שרייבן אדער רופן, אזוי וועלן מיר אינאיינעם קענען מחנך זיין אונזערע קינדער און שניידן די שיינע פרוכט.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך און זיי פרייליך, נאך אביסל וועסטו שוין ווערן א כלה; ביים אייבערשטן איז אלעס מעגליך, עס קען זיין אין איין אויגן בליק אז דיינע ברידערס וועלן ווערן חתנים און דו וועסט א כלה ווערן.
איך בעט דיר זייער, געב אכטונג אויף א צווייטע מיידל'ס געפילן; ווען דו זעסט א מיידל וואס איז איינזאם, קיינער רעדט נישט מיט איר, זי זיצט אליין, זי האט נישט קיין חבר'טעס - זאלסטו איר מקרב זיין. מען קען זיך איינקויפן עולם הבא מיט דעם וואס מען געבט אכטונג אויף א צווייטן.
שטענדיג זאלסטו האלטן קאפ אויף די מיידלעך וואס זיצן אייביג שטיל פאר זיך - זיי צו מקרב זיין, וועט דער אייבערשטער דיר מקרב זיין, ווייל ווי אזוי א מענטש פירט זיך מיט א צווייטן אזוי פירט מען זיך צו אים פון הימל; ווען א מענטש געבט נאך אויף זיינע מידות, ער איז מוותר אויף זאכן וואס שטערט אים - איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף אלע זיינע עבירות. אזוי ווי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה יז.): "כָּל הַמַּעֲבִיר עַל מִידוֹתָיו, מַעֲבִירִין לוֹ עַל כָּל פְּשָׁעָיו".
שרייב מיר יעדעס מאל דו ענדיגסט נאכאמאל תהילים.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
עס ווערט געברענגט (ספר קיצור של"ה; אליה רבה סוף סימן קכב) א סגולה צו געדענקען די נאמען נאכ'ן פטירה, מען זאל זאגן ביים סוף פון שמונה עשרה א פסוק וואס הייבט זיך אן מיט'ן אות פונעם נאמען און ענדיגט זיך מיט די לעצטע אות פונעם נאמען.
עס זענען דא אין געוויסע פלעצער וואס די תלמידים זאגן אויך דעם פסוק אויפ'ן רבינ'ס נאמען, אזוי שטארק זענען זיי מקושר צו זייער רבי.
דיין נאמען איז פיגא, זאלסטו זאגן די פסוק (ויקרא ב, ו): "פָּתוֹת אֹתָהּ פִּתִּים וְיָצַקְתָּ עָלֶיהָ שָׁמֶן מִנְחָה הִוא".
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת תולדות, ג' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
עס איז נישט קיין פראבלעם אז דו קענסט נישט איינשלאפן ביינאכט, עס דארף דיר נישט אנגיין; ליג אין בעט און זינג זיך ניגונים פון אמונה. ליגן אין בעט רועט אויך אויס דעם מענטש, עס איז אזוי ווי שלאפן.
אז דו האסט מורא זאלסטו טראכטן פון אברהם אבינו; דער רבי זאגט (ספר המדות אות פחד, סימן ד): "סְגֻלָּה לְבַטֵּל אֶת הַפַּחַד, לִזְכֹּר אַבְרָהָם אָבִינוּ", טראכטן פון אברהם אבינו איז א סגולה אוועק צו נעמען שרעק; ליג אין בעט און טראכט פון אברהם אבינו, ווי ער איז געווען איינער אליין קעגן די גאנצע וועלט, אלע האבן געדינט עבודה זרה, נאר ער האט געדינט דעם אייבערשטן; ער האט פון קיינעם נישט מורא געהאט, דאס וועט אוועק נעמען פון דיר די פחדים.
אז מען לעבט מיט אמונה איז נישטא וואס מורא צו האבן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
וואס זוכסטו זיך קאפ וויי? דו ווייסט דאך אז ביי אונז איז מען זייער מקפיד אויף דעם, אינגלעך זאלן נישט קוקן אין שפיגל; פארוואס דארפסטו אריין גיין אין שמועסן וואס וועט דיר ברענגען פראבלעמען? פאר איין אזא ווארט קענסטו פארלירן דיין פרנסה, מען וועט דיר פארשיקן פון די מלמדות, וואס פעלט עס אויס?! בפרט ביי ענק אין מוסד, דארט איז מען זייער שטרענג קעגן קוקן אין שפיגל.
אנשטאט אריין גיין אין הייקעלע שמועסן זאלסטו רעדן פון זיכערע זאכן; רעד פון אמונה, רעד פון תפילה און פון גוטע מידות. אז דו וועסט רעדן צו די קינדער פון אמונה, פון תפילה און פון גוטע מידות וועט קיינער נישט האבן קיין טענות, די קינדער וועלן ווערן צוגעקלעבט צו דיר, די עלטערן וועלן דיר נאר אויסלויבן.
שטארק זיך ווייטער מיט די מלמדות; א מלמד האלט די וועלט, א מלמד היט די שטאט. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי חגיגה א, ז) דער הייליגער רבי חייא, רבי אסי און רבי אמי זענען ארום געגאנגען אין שטעטלעך אין ארץ ישראל אוועק שטעלן מלמדים זאלן לערנען מיט די קינדער חומש און משניות, זיי זענען אנגעקומען אין א שטאט וואו עס איז נישט געווען קיין חדר, "אֲמָרִין לוֹן אַיְיתּוּן לָן נָטוֹרֵי קַרְתָּא", האבן זיי געפרעגט פון די מענטשן אין די שטאט, וואו זענען די היטערס פון שטאט? מיר ווילן רעדן צו זיי, "אֲזַלוּ וְאַיְיתּוּן לוֹן סַנְטוֹרֵי קַרְתָּא", האבן די שטאט מענטשן געברענגט די שומרים, "אֲמָרִין לוֹן, אִלֵּין אִינוּן נָטוֹרֵי קַרְתָּא, לֵית אִלֵּין אֶלָּא חֲרוֹבֵי קַרְתָּא", האבן די הייליגע צדיקים געפרעגט - די היטן די שטאט? די מאכן חרוב די שטאט! מענטשן פארלאזן זיך אויף זיי און מען פארגעסט פונעם אייבערשטן, "אֲמָרִין לוֹן, וּמַאן אִינוּן נָטוֹרֵי קַרְתָּא", האבן זיי געפרעגט, וועם ווילט איר טרעפן, ווער זענען ביי אייך די היטערס פון שטאט? "אֲמָרִין לוֹן, סַפְרַיָּיא וּמַתְנֵיינָיא", האבן זיי געזאגט מיר זוכן די מלמדים, מלמדים - זיי היטן די שטאט, זיי בויען די שטאט.
איך האף דו וועסט פאררעכטן, דו וועסט רעדן צו די קינדער נאר וואס איז וויכטיג.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האף אז דו גייסט צו די שמחה מיט א שמחה; וויפיל דו ביסט צופרידן פונעם חתן וועסטו זען נאך די חתונה אז ער איז נאך אסאך מער ווי דו מיינסט, ער איז א טייער קינד, א דיאמאנט.
דאס וואס גייט אריבער יעצט, מען קען זיך נישט אויסקומען, די מחותנים וכו' וכו' - דאס איז אזוי ווי חבלי לידה. ווען א פרוי גייט האבן א קינד, פון איין זייט איז דאס זייער שווער, אבער זי ווייסט אז די ווייען גייען אריבער און מען באקומט א ליכטיג קינד פונעם אייבערשטן. דאס זעלבע זאג איך דיר, דו און דיין ווייב תחי' גייען יעצט אריבער שווערע טעג, איר קענט נישט אנגיין מיט אייער לעבן פון די אלע רייבערייען וכו'; דאס איז נאר די פאר וואכן, באלד באקומט איר א זיסער ליכטיגער איידעם וואס וועט אייך ברענגען נאר נחת.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד די תלמידות פון בית פיגא ברסלב שתחיו.
אז איר ווילט מיר מאכן נחת זאלט איר זייער אכטונג געבן נישט וויי צו טון קיינעם; איר זאלט שטענדיג טראכטן פון א צווייטן, איר זאלט זיין פארזיכטיג ווען איר זאגט ארויס א ווארט עס זאל נישט וויי טון יענעם.
טייערע תלמידות, נעמט דעם ספר תהלים פאר אייער פריינט; וואו איר גייט זאלט איר מיטנעמען דעם תהילים. זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים, אזוי וועט איר עס ענדיגן יעדע וואך, אויב עס איז שווער צו זאגן דעם גאנצן יום זאלט איר זאגן וויפיל איר קענט.
ווען איר קומט אהיים זאלט איר העלפן די מאמע; זוכט נישט ארויסצוגיין פון שטוב, ענדערש בלייבט העלפן די מאמע.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין מיט אלע אייערע וועגן.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
מען קען נישט געבן קיין היתר סתם אזוי, עס איז נישט אזוי פשוט ווי דו מיינסט.
עס ווענדט זיך אין די פרוי; אויב זי זאגט זי קען נישט, זי האט נישט קיין כח וכו' - דעמאלט קען מען איר געבן א היתר. נישט יעדער איינער קען דאס פסק'ענען, דאס דארף דורך גערעדט ווערן מיט א גרויסן ערליכן רב; מען זאל גארנישט פארהוילן פונעם רב, מען זאל אלעס דערציילן, נאר אזוי קען זיין אז מען קען באקומען א היתר וכו'.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ד' פרשת תולדות, ב' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', ירושלים.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
ווי קען איך אייך טרייסטן? נישטא קיין גרעסערע ווייטאג פאר א מאמע ווי אז אירע קינדער גייען אוועק פון אידישן וועג, דאך וועל איך אייך שרייבן אפאר ווערטער פון חיזוק, איך האף איר וועט דאס אננעמען.
שטארקט אייך אין תפילה, בעטס ווייטער דעם אייבערשטן טאג נאך טאג אז אייערע קינדער זאלן אלע זיין ערליכע אידן; תפילה איז זייער א שטארקע זאך, מיט תפילה קען מען זען ניסים ונפלאות, שידוד הטבע ממש. איר ווייסט זיכער וואס רבי נתן זכרונו לברכה האט געזאגט פאר זיין חבר רבי נפתלי זכרונו לברכה ווען ער האט מתפלל געווען אז זיין זון זאל שטארבן נאכדעם וואס ער האט נישט געקענט צוקוקן ווי זיין זון איז אוועק פון אידישן וועג: "אז דו האסט יא אזא כח, דו קענסט פועל'ן מיט'ן דאווענען, פארוואס האסטו געבעטן ער זאל שטארבן? וואלסט געדארפט בעטן ער זאל תשובה טון, וואלט ער זיך צוריקגעקערט צום אייבערשטן!"
איר וועט מיר זיכער ענטפערן אז איר דאווענט שוין לאנג אויף דעם, איר בעט יעדן טאג, איר וויינט און זאגט תהילים און איך האב אייך גארנישט מחדש געווען אינעם בריוו; איך זוך נישט צו מחדש זיין, איך זיך צו מחזק זיין, איך וויל אייך שטארקן איר זאלט ווייטער דאווענען, איר זאלט ווייטער בעטן.
געבט אכטונג אויף די קינדער, זייט ווייטער ווארעם און געטריי צו זיי; דער הייליגער באר מים חיים זכותו יגן עלינו האט געהאט א זון וואס איז אראפ פון אידישן וועג רחמנא לצלן, מיט דעם אלעם פלעגט דער הייליגער באר מים חיים אים געבן עסן, קליידער און אים געהאלטן אין שטוב וכו'. יעדן צופרי ווען דער הייליגער באר מים חיים זכותו יגן עלינו איז אויפגעשטאנען, האט ער געזאגט פאר'ן באשעפער: "רבונו של עולם, קוק וואס איך טו מיט מיין זון, אפילו ער פירט זיך נישט אויף אזוי ווי עס דארף צו זיין, דאך געב איך אים עסן און אלע זיינע הצטרכות'ער; איך בין נאר א בשר ודם, איז דאך זיכער אז דו רבונו של עולם, וואס דו ביסט דער אב הרחמן, טוב ומטיב ורב חסד, זאלסטו זיכער העלפן אידישע קינדער מיט אלעס וואס זיי דארפן, אפילו זיי פירן זיך נישט אויף אזוי ווי עס דארף צו זיין".
מיט דעם טייטשט דער הייליגער רבי מאיר'ל מפרימישלאן זכותו יגן עלינו (דברי מאיר, פרשת תולדות) דעם פסוק (בראשית כה, כח): "וַיֶּאֱהַב יִצְחָק אֶת עֵשָׂו כִּי צַיִד בְּפִיו"; ווי קען מען זאגן אויף יצחק אבינו אז ער האט ליב געהאט עשו הרשע? זאגט ער, אז יצחק אבינו האט דאס געטון, נאר "כִּי צַיִד בְּפִיו", ער זאל קענען מיט דעם מנצח זיין דעם אייבערשטן, ער האט געזאגט: "רבונו של עולם, קוק ווי איך געב פאר עשו וואס ער דארף, איך האב אים ליב אפילו ער גייט נישט בדרך הישר, זאלסטו אודאי העלפן אידן מיט וואס זיי דארפן, אפילו זיי פירן זיך נישט אויף ווי עס דארף צו זיין", עיין שם; זעט מען ווי אזוי צדיקים האבן זיך געפירט מיט זייערע קינדער ווען זיי זענען נישט געגאנגען בדרך הישר.
דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף זיי, זיי זאלן זוכה זיין צו תשובה טון מיט אלע אידן אינאיינעם.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
זייט נישט נאריש, זייט נישט קינדיש; דער גוי טמא דארף אייך נישט, ער זוכט נישט אייער גוטס, ער וויל אייך נאר אויסנוצן פאר אן עבירה און נאכדעם וועט ער אייך הרג'ענען צום טויט.
איר זענט קלוגער פון דעם, פאלט נישט פאר א פאלשע שמייכל, פאלט נישט פאר א גוט ווארט פון א גוי טמא; אז אייער טאטע שרייט אויף אייך, טאג און נאכט מאכט ער חוזק פון אייך - לויפט מען נאך נישט צום טויט.
איך בעט אייך זייער איר זאלט זיין שטארק; נאך אביסל וועט איר א כלה ווערן. אז איר ווילט ווארעמקייט, איר ווילט איינער זאל רעדן שיין צו אייך א גאנץ לעבן, זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף דעם יעדן טאג, בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך בין א פארלוירענע, איך דארף ווארעמקייט און ליבשאפט, איך קום פון א שטוב וואו מען הרג'עט זיך; מיין טאטע שרייט אויף מיין מאמע, מיין טאטע שרייט אויף מיר, ער רופט מיר אן מיט מיאוס'ע ווערטער, ער רופט מיר "בהמה"; דאס מאכט מיר איך זאל זוכן מענטשן וואס שמייכלען צו מיר ביז איך פאל אין די הענט פון גוים.
הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל שוין טרעפן א גוטע שידוך; א וואוילער חתן, א וואוילער מאן, א מאן וואס וועט רעדן צו מיר שיין, ער וועט מיר נישט רופן מיט נישט שיינע ווערטער. העלף מיר אייבערשטער איך זאל זיין שטארק, נישט גיין צו קיין גוים; העלף מיר אייבערשטער, איך וויל אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב".
איין זאך וויל איך פארשטיין, פארוואס ווען עס קומט צו א שידוך טון זאגט איר אז איר קענט עס נישט טון פאר אייערע עלטערן, אבער ווען איר שרייבט זיך מיט'ן גוי טמא, איר גייט צו אים אין די קאר - דעמאלט פרעגט איר נישט אייער טאטע אויב ער איז מסכים? פארוואס ווען איך וויל אייך געבן א ערליכע שידוך איר זאלט חתונה האבן אזוי ווי די תורה זאגט, דעמאלט שפירט איר זיך שולדיג, דעמאלט דערמאנט איר זיך אז איר האט א טאטע און ווען איר קוקט מאוויס און איר שרייבט זיך מיט שדים דעמאלט פרעגט איר נישט?
אז איר געבט מיר רשות וועל איך דערציילן פאר אייערע עלטערן וואס גייט אריבער אויף אייך און היינט ווערט איר א כלה.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
... תחי', בית שמש.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זאגט יעדן טאג תהילים, איר האט שוין מסיים געווען פינף און אכציג מאל ספר תהילים; ווען אלע מיידלעך וואלטן געוואוסט וואס תהילים איז - וואלטן זיי נישט אפגעלאזט דעם תהילים.
דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפה): "א גוט קאפיטל תהילים איז אזוי ווי א פאנטש", אזוי ווי ווען א מענטש האט א גוטע טרינק, כאפט ער יעדע מאל נאך א טרינק און נאך א טרינק, אזוי דארף א מענטש זיך צוגעוואוינען צו זאגן תהילים און שפירן ווי יעדע קאפיטל איז ווי א גוטע טרינק; אין תהילים ליגן באהאלטן אלע ישועות, ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט אז אין תהילים ליגן באהאלטן אלע ישועות וואלט מען געזאגט אסאך תהילים יעדן טאג.
פארשפרייט פאר אלע אייערע חבר'טעס די זיסע וועג פון רבי'ן; א שאד אויף אנדערע מיידלעך וואס ווייסן נישט פון רבי'ן, א שאד מען מיינט אז ברסלב איז א פלאץ פון משוגעים, ווען מען וואלט געוואוסט וואס דער רבי לערנט אונז וואלטן אלע געקומען צום רבי'ן; די ארבעט ליגט אויף אונז, אויף אלע וואס האבן הנאה פון רבי'ן, אלע וואס טרינקען פון רבי'ן דארפן ארויסגיין פון זייער וועג פאר אנדערע און דאס געבן פאר אנדערע.
איך וועל רעדן ביי די קומענדיגע שיעורים אין בית פיגא פון הפצה.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת תולדות, ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, אלעד.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר, שוין א לאנגע צייט וואס איך ווארט צו הערן פון דיר; פון דיין התמדת התורה, פון דיינע סיומים. האסט מיר ממש דערפריידט מיט די גוטע נייעס אז דו לערנסט ווייטער אויפ'ן רבינ'ס דרך הלימוד, דו האסט שוין מסיים געווען משניות און אפאר מסכתות אין ש"ס.
טייערער ..., ווער נישט צעבראכן אז דו האסט פארלוירן דיין חשק צו לערנען, ווער נישט צעקלאפט אז דו האסט נישט די חשק פון אמאל. וויסן זאלסטו אז אלע גרויסע מענטשן, אלע גדולי ישראל - זענען דאס אריבער; קוק וואס דער רבי זאגט (שבחי הר"ן, אות ח): "וְסִפֵּר שֶׁכָּל לִמּוּדוֹ בָּא לוֹ בִּיגִיעָה גְּדוֹלָה", דער רבי האט דערציילט אז עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, עס איז אים נישט אנגעקומען גרינג.
דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט ווייטער לערנען פלייסיג, ווארט נישט ביז דו וועסט האבן חשק, לערן אן חשק; מאך זיך כאילו דו האסט חשק, די חשק התורה וועט שפעטער קומען. מאך זיך א סדר וויפיל פרקים משניות און בלעטער גמרא דו לערנסט יעדן טאג, נישט קיין חילוק יא חשק נישט חשק, וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.
נאך איין זאך, זיי זיך מתבודד יעדן טאג; זיך א פלאץ וואו קיינער געפונט זיך נישט, גיי אהין פאר אפאר מינוט און רעד זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר מאכן א חשק צו לערנען און דאווענען, זאג אים: "רבונו של עולם העלף מיר, איך וויל זיין אן ערליכער איד"; דורכדעם וועסטו זוכה זיין צו אלע מדריגות. דער רבי האט אונז געזאגט כמה פעמים, מען קען נישט זיין קיין ערליכער איד נאר דורך די הנהגה פון התבודדות.
שרייב מיר נאך בריוו; שרייב מיר אלע דיינע סיומים.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן דיין הודעה.
קענסט פרובירן אנדערע עצה געבערס, אפשר וועלן זיי האבן פאר דיר אן עצה; איך האב פאר דיר נאר איין עצה: 'תפלה', אויב דו וועסט זיין שטארק מיט די עצה פון תפלה וועסטו זען גרויסע וואונדער.
איך שרייב דיר א קליינע תפלה וואס דו זאלסט זאגן אפאר מאל א טאג:
"הייליגער באשעפער האב רחמנות אויף מיר, איך האב שרעקליכע ווייטאג, איך האב שמערצן אין מח; איך טראכט נאר שלעכטס, איך טראכט נאר שווארץ. איך קען זיך נישט ליידן, איך וויל יעדע רגע נאר אנטלויפן פון מיר אליין. אנא ה', אייבערשטער העלף מיר איך זאל טרעפן אין מיר גוטס.
ווען וועל איך שוין קענען זיין א געזונטע מאמע פאר מיינע קינדער? ווען וועל איך שוין זיין א רואיגע ווייב פאר מיין מאן נרו יאיר? איך הער זיך נישט אויף צו קלאפן, דאס קלאפט נאכדעם אויס אויף מיין מאן און קינדער.
רחם נא, הייליגער באשעפער דערבארעם זיך אויף מיר; קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער, איך שטעל א שיינע פנים פון אינדרויסן, אבער פון אינעווייניג דריידט זיך מיין קאפ ווי א וואש-מאשין, איך האב נישט קיין מנוחה.
הושע נא, העלף מיר טאטעניו איך זאל האבן שטארקע אמונה אין דיר, איך זאל געדענקען אז דו ביסט מיט מיר, איך זאל גלייבן אז דו האסט מיר ליב, איך בין יא ווערד".
אויך זאלסטו זאגן קאפיטל כט פון תהילים, דאס איז מסוגל פאר אלע שלעכטע מחשבות: "מִזְמוֹר לְדָוִד הָבוּ לַיְיָ בְּנֵי אֵלִים הָבוּ לַיְיָ כָּבוֹד וָעֹז: הָבוּ לַיְיָ כְּבוֹד שְׁמוֹ הִשְׁתַּחֲווּ לַיְיָ בְּהַדְרַת קֹדֶשׁ: קוֹל יְיָ עַל הַמָּיִם אֵל הַכָּבוֹד הִרְעִים יְיָ עַל מַיִם רַבִּים: קוֹל יְיָ בַּכֹּחַ קוֹל יְיָ בֶּהָדָר: קוֹל יְיָ שֹׁבֵר אֲרָזִים וַיְשַׁבֵּר יְיָ אֶת אַרְזֵי הַלְּבָנוֹן: וַיַּרְקִידֵם כְּמוֹ עֵגֶל לְבָנוֹן וְשִֹרְיוֹן כְּמוֹ בֶן רְאֵמִים: קוֹל יְיָ חֹצֵב לַהֲבוֹת אֵשׁ: קוֹל יְיָ יָחִיל מִדְבָּר יָחִיל יְיָ מִדְבַּר קָדֵשׁ: קוֹל יְיָ יְחוֹלֵל אַיָּלוֹת וַיֶּחֱשּׂף יְעָרוֹת וּבְהֵיכָלוֹ כֻּלּוֹ אֹמֵר כָּבוֹד: יְיָ לַמַּבּוּל יָשָׁב וַיֵּשֶׁב יְיָ מֶלֶךְ לְעוֹלָם: יְיָ עֹז לְעַמּוֹ יִתֵּן יְיָ יְבָרֵךְ אֶת עַמּוֹ בַשָּׁלוֹם".
צינד א ליכט פאר מוהרא"ש זכותו יגן עלינו און זאג די תפלה מיט די קאפיטל, וועסטו האבן א ישועה.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
אויב איר ווילט דער אייבערשטער זאל מאכן מיט ענק ניסים זאלט איר נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן, ווי מער מען דאנקט דעם אייבערשטן מאכט דער אייבערשטער נאך און נאך ניסים.
איך האב זייער אסאך נחת פון דיר און דיין מאן; איך קוק ענק זייער ארויף, ביי מיר זענט איר זייער חשוב.
ווען דו האסט אביסל צייט זאלסטו זאגן תהילים; פרוביר צו זאגן יעדן טאג דעם "יום תהילים" און ווען דו ענדיגסט ספר תהילים זאלסטו דאס אויפשרייבן ביים לעצטן בלעטל - ווען דו האסט געענדיגט און דעם וויפילטן מאל.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד די גבאים פון בית המדרש היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו.
איך בעט אייך זייער איר זאלט ווייטער ממשיך זיין מיט אייער הייליגע ארבעט; איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א זכיה דאס איז, צו קענען משמש זיין דעם הייליגן רבי'ן, וואס מען שפארט זיך איין מיט'ן משמש זיין דעם רבי'ן.
חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (עירובין נד.): "תַּלְמִיד אֶחָד הָיָה לוֹ לְרֶבִּי אֱלִיעֶזֶר שֶׁנִּתְחַיֵּב שְׂרֵפָה לַמָּקוֹם", דער הייליגער תנא רבי אליעזר האט געהאט א תלמיד וואס האט געטון אן עבירה און עס איז ארויס אויף אים א גזירה אז ער גייט פארברענט ווערן השם ישמרינו, "אָמְרוּ הַנִּיחוּ לוֹ", האט מען געזאגט אין הימל מען זאל אים גארנישט טון, "אָדָם גָדוֹל שִׁמֵּשׁ", בזכות וואס ער באדינט זיין הייליגער רבי; זעט מען דאס גרויסקייט פון משמש זיין א צדיק, מען ווערט ניצול פון שווערע שטראפן.
איך בעט אייך זייער איר זאלט אכטונג געבן דער בית המדרש זאל זיין שיין און מסודר, מען זאל זיך פירן מיט גרויס דרך ארץ. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפ'ן צדיק; מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען עס זאל זיין סדר אין בית המדרש.
מישט נישט קיין יוצרות; געלט פון הפצה גייט פאר הפצה און דער בית המדרש דארף האבן א באזונדערע קאסע. שטעלט א צעטל: "ווער עס וויל די זכות צו העלפן דעם רבינ'ס שול" און מאכט א טאוול ווער עס איז מנדב די קידוש אדער די שלש סעודות; אויך קען מען פרעגן משפחות אויב איינער וויל ברענגען מזונות פאר'ן קידוש און עסן פאר שלש סעודות. ביי אונז זענען דא משפחות וואס מאכן מזונות פאר די קידוש, עס זענען דא פרויען וואס זיי זענען נישט מוותר אויף די זכות, זיי ווילן האבן די זכיה צו באקן א קוכן פאר'ן רבי'ן, אויך איז דא וואס מאכן עפעס פאר שלש סעודות.
דער עיקר זאלט איר זיך שטארקן אינאיינעם; געבט א קוק וואס איר האט אויפגעטון אין אזא קורצע צייט, נישט צום גלייבן! מיר תלמידי היכל הקודש אין אמעריקע שטייען און שטוינען וואס איר טוט, ווי שטארק איר זענט. מיר זענען אלע מקנא אייער הפצה, ממש נישט משיג צו זיין וואס אפאר חברים, אפאר אינגעלייט - קענען אלץ מאכן, איז דאך זיכער אויב איר וועט זיך האלטן אינאיינעם, איר וועט ארבעטן אינאיינעם, זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן - וועט איר זוכה זיין צו גאר שיינע זאכן.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
... תחי'.
איך האב ערהאלט אייער בריוו.
ליינט קריאת שמע יעדע נאכט און זייט זיך מתודה מיט די נוסח קריאת שמע של אריז"ל.
קריאת שמע איז נישט געמאכט נאר פאר מענער, קריאת שמע דארפן אלע ליינען; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ - מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", ווער עס ליינט קריאת שמע פאר ער לייגט זיך שלאפן גייען אלע מזיקים אוועק פון אים, נאך זאגן חז"ל (ברכות ח:) רבא האט געזאגט פאר זיינע קינדער: "אַל תֵּשְׁבוּ עַל מִטַּת אֲרַמִּית", איר זאלט נישט שלאפן אין א גוי'שע בעט, זאגט די גמרא עטליכע פשטים וואס דאס מיינט, דער ערשטער פשט איז "לֹא תִּגְנוּ בְּלֹא קְרִיאַת שְׁמַע", ער האט זיי אנגעזאגט זיי זאלן נישט גיין שלאפן אן ליינען קריאת שמע; זעט מען פון דעם ווי חשוב עס איז ווען מען ליינט קריאת שמע פאר מען לייגט זיך שלאפן.
אויך זאלט איר מקפיד זיין אויף נעגל וואסער; איידער איר גייט שלאפן זאלט איר אנגרייטן נעגל וואסער ביים בעט. דער זוהר הקדוש זאגט (וישב, קפד:) בשעת א מענטש שלאפט גייט ארויף זיין נשמה און עס קומט א רוח טומאה אויפ'ן מענטש, און ווען דער מענטש וועקט זיך אויף קומט זיין נשמה צוריק, דעמאלט גייט אוועק די רוח טומאה פון אים אבער עס בלייבט אויף זיינע הענט און טוט זיך נישט אפ נאר דורך נעגל וואסער.
פרויען דארפן נאך מער אכטונג געבן אויף נעגל וואסער, ווייל אז די מאמע איז ריין איז די גאנצע שטוב ריין. אויך דארף מען אפגיסן קליינע קינדער; דעם רבינ'ס מאמע פיגא די נביאה האט אזוי געטון, גלייך ווען דער רבי איז געבוירן געווארן האט זי אים אפגעגאסן די הענט, און אזוי יעדעס מאל ווען דער רבי איז נאך געווען א קליינע בעיבי און דער רבי האט זיך אויפגעוועקט אינמיטן די נאכט, האט זי אים אפגעגאסן נעגל וואסער, אזוי איז דער רבי געוואקסן אין א שטוב פון קדושה.
דער רבי האט אונז געגעבן אן עצה פון התבודדות; מען זאל זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך און אים בעטן ער זאל רחמנות האבן, נעמט די עצה וועט איר זיין א נייע מענטש.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד האברך ... נרו יאיר.
א גרוס פון דיינע טייערע קינדער, זיי זענען זייער מצליח ביי אונז אין מוסד; איך שטעל זיך פאר אז דו זעסט אויך א גרויסע שינוי לטובה. אלע האבן זיך זייער געטוישט צום גוטן, איך האף צום אייבערשטן אז זיי וועלן אויסוואקסן גרויסע צדיקים, ערליכע אידן.
איך וויל דיר פרעגן פארוואס דו צאלסט נישט שכר לימוד, מען זאגט מיר פון אפיס אז דו צאלסט נישט קיין שכר לימוד. עס איז נישט גערעכט נישט צו צאלן שכר לימוד; לייג אוועק דיינע אייגענע חשבונות וכו', שפיל נישט פאליטיק און באצאל שוין שכר לימוד.
אז דו ביסט ברוגז אויף מיר איז נישט קיין תירוץ, איך דארף נישט מען זאל האלטן פון מיר, איך זוך נישט קיין חסידים; אויף מיר זענען זייער אסאך מענטשן ברוגז, עס האט נישט צו טון, איך וויל וויסן פארוואס דו צאלסט נישט קיין שכר לימוד?
דא האסטו דעם חשבון וויפיל דו קומסט: 11,195$
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', צפת.
איך האב ערהאלט אייער בריוו.
פארוואס זענט איר געווארן צעבראכן פון דעם בריוו? איך האב אייך געשריבן איר זאלט דאנקען דעם אייבערשטן אז איר זענט היינט ביים רבי'ן, איר זענט געראטעוועט געווארן פון די טונקעלע לעבן, פארוואס האט איר דאס גענומען אויף א שלעכטע וועג?
עס איז נישט אייער שולד, אלע וואקסן אזוי אויף; איך בין אויך געווען אין דעם זעלבן גרוב, איך האב אויך געמיינט פאר איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן אז זיין פרום איז עבודת השם, איך האב געמיינט אז נאר איך בין א איד וכו' וכו', ביז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף מיר און איך האב זיך דערוואוסט פון הייליגן רבי'ן, איך האב געטראפן א קליין ספר'ל אשר בנחל חלק כז און עס האט זיך מיר געעפנט א נייע וועלט; איך האב צוביסליך אנגעהויבן שפירן אמת'ע ליכטיגקייט.
דער עיקר זאלט איר ווייטער טון אייער הייליגע ארבעט, ווייטער מחזק זיין פרויען און מיידלעך, ליכטיג מאכן פאר די וואס גייען אין די פינסטערניש. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (סוטה כא.) א מענטש איז אמאל געווען אונטערוועגנס שפעט ביינאכט, ער האט זייער מורא געהאט ער זאל זיך נישט צעשטעכן פון דערנער און נישט אריינפאלן אין גרובער, אויך האט ער זייער מורא געהאט פון רויבער און פון שלעכטע חיות און א דריטע צרה האט ער געהאט אז ער האט נישט געוואוסט וואו צו גיין, פלוצלונג: "נִזְדַּמְּנָה לוֹ אֲבוּקָה שֶׁל אוּר", ער האט באקומען א פאקל פייער, האט ער שוין געקענט זען וואו צו גיין און ער האט מער נישט מורא געהאט פון די דערנער און גרובער אבער ער האט נאכאלץ מורא געהאט פון רויבער און חיות רעות, אויך האט ער נאכאלץ נישט געוואוסט וואו צו גיין, "כֵּיוָן שֶׁעָלָה עֲמֹד הַשַּׁחַר", ווען עס איז געווארן טאג האט ער שוין נישט מורא געהאט פון רויבער און חיות, אבער ער האט נאכאלץ נישט געוואוסט וואו צו גיין, "הִגִּיעַ לְפָרָשַׁת דְּרָכִים נִיצַל מִכּוּלָם".
דאס איז ווען מען באקומט דעם רבינ'ס ספרים; מענטשן דרייען זיך ארום אין א טונקלקייט, זיי ווייסן נישט וואו צו גיין, מען האט מורא וכו' וכו', ביז מען באקומט א פאקל פייער. מען באקומט דעם רבינ'ס שכל, עס ווערט טאג און מען זעט א פרשת דרכים, ווען מען הייבט אן הערן דעם רבי'ן ווערט ליכטיג, מען ווייסט ווי אזוי זיך צו פירן.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
א גרויסן יישר כח פאר'ן שרייבן אז אלעס איז גוט; עס איז זייער וויכטיג צו קומען דערציילן די ישועה, נישט נאר בעטן א ברכה. דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זיין געזונט און שטארק, איר מיט אייער מאן און קינדער.
א גרויסן יישר כח פאר'ן צאמנעמען די פרויען איין מאל א חודש זיך מחזק זיין מיט'ן רבינ'ס עצות, עס איז זייער א גרויסע מצוה צו געבן חיזוק פאר פרויען; ווער דארף נאך אזויפיל חיזוק ווי א אידישע מאמע, א אידישע פרוי.
די פרויען וואס שיקן די קינדער אין אונזער מוסד - זיי זאלט איר אודאי רופן, די זענען די ערשטע; אויך זאלט איר רופן אלע וואס ווילן זיך מחזק זיין און הערן וואס דער רבי זאגט.
געט אכטונג עס זאלן נישט קומען פרויען וואס פארשטייען בעסער פון רבי'ן, זיי פארשטייען א משהו אנדערש פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; זיי זאלן נישט קומען רעדן צו אנשי שלומינו. זייער טשאלנט זאלן זיי געבן צו עסן פאר זייער מאן און קינדער; מיר זענען נישט אינטערעסירט צו הערן יענעמ'ס בויך וויי, יענעמ'ס סברות, יענעמ'ס חלומות און זיסע משלים.
זייט מכבד צו רעדן נאר פרויען וואס פארשטייען נישט אליינס און פארשטייען נישט בעסער פון וואס מיר האבן געלערנט ביי מוהרא"ש.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
ברוך דיין האמת.
יעצט האב איך געהערט די ביטערע נייעס אז אייער טאטע איז נפטר געווארן; עס איז זייער א שווערע בשורה פאר אלעמען, בפרט פאר אייך מיט אייערע געשוויסטער, אלע זענט איר זייער צעשאקלט. בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך נישט פארלירן, שטעלט אייך ארויס ווי א העלד, זייט א רוקן ביין פאר אלע געשוויסטער - זיי מחזק זיין און זארגן פאר זיי; אייערע געשוויסטער זאלן שפירן ווי זיי האבן אן אפענעם טיר, א פלאץ אין אייער הארץ.
דער הייליגער רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן וואס ער זאל טון צו מאכן א נחת רוח פאר זיין מאמע'ס נשמה, האט אים דער רבי געזאגט ער זאל זאגן די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה; ווייל יעדע זאך, אפילו וואס זעט אויס פאר אונז ווי א קלייניקייט - איז זייער חשוב אויבן אין הימל, די עלטערן גייען ארויף אלץ העכער און העכער.
דער אייבערשטער זאל אייך טרייסטן און אונז אלע טרייסטן, מיר זאלן שוין זוכה זיין צו משיח צדקינו שיבוא ויגאלינו במהרה בימינו אמן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר.
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
שטארק זיך, חבר זיך נישט מיט בחורים וואס רעדן מנוולות; קוק וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א): "ווער עס רעדט ניבול פה איז א סימן אז זיין גאנצע קאפ איז אים פארדארבן רחמנא לצלן".
אויף דיין פראגע צי דו זאלסט טוישן ישיבה; עס איז נישטא וואו צו לויפן, אין אלע ישיבות - ליידער - רעדן בחורים ניבול פה. חבר זיך מיט איידעלע בחורים וואס האבן אין זיך בושה, זיי רעדן נישט ניבול פה. אין אלע ישובות איז דא אזוי און אזוי; איך בין זיכער אז עס איז דא ביי ענק אין ישיבה איידעלע בחורים וואס האבן אין זיך די מדה פון אידישע קינדער, זיי זענען בישנים (יבמות עט.).
שטארק זיך בלימוד משניות; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ויקרא רבה ז, ג): "אֵין כָּל הַגָּלֻיּוֹת הַלָּלוּ מִתְכַּנְסוֹת אֶלָּא בִּזְכוּת מִשְׁנַיוֹת"; מיט משניות וועלן מיר ארויסגיין פון גלות, סיי דער גרויסער גלות און סיי יעדער איינער פון זיין פריוואטע גלות.
דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א כח משניות האט און וואס משניות טוט פאר'ן מענטש, מיר זאגן יעדן טאג ביים דאווענען (תהלים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי", דאס איז ראשי תיבות 'משנ"ה'; אז א מענטש זאגט משניות נעמט עס אים ארויס פון שאול תחתית.
בפרט אין די בחור'ישע יארן וואס דער יצר הרע האלט אין איין מכשיל זיין אין פגם הברית; וויפיל מען וויל זיין גוט און מען מאכט אפ ביי זיך אז מען גייט שוין מער נישט טון קיין נארישקייטן, מיט דעם אלעם האלט זיך דער יצר הרע אין איין מתגבר זיין אויפ'ן מענטש, ער ווארפט אים אראפ אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאות זרע לבטלה, דארף ער לערנען אסאך משניות.
דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.
מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, ער האט מקובל פון אנשי שלומינו אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות. אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.
זיי נישט קיין בטלן און נוץ אויס דיינע יונגע יארן; וואס מען לערנט אין די יונגע יארן דאס בלייבט אויף א גאנץ לעבן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כ): "הַלּוֹמֵד יֶלֶד לְמַה הוּא דוֹמֶה, לִדְיוֹ כְתוּבָה עַל נְיָר חָדָשׁ"; קוק וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן עג): "הָעַבְדוּת שֶׁאָדָם עוֹבֵד אֶת הַשֵּׁם בְּבַחֲרוּתוֹ כָּל יוֹם, עֶרְכּוֹ יָקָר מִשָּׁנִים רַבּוֹת שֶׁל עֲבוֹדָה לְעֵת זִקְנָתוֹ", יעדן טאג עבודת השם אין די יונגע יארן איז חשוב'ער פון עטליכע יארן עבודת השם אויף דער עלטער; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די שענסטע זמן פונעם מענטש זענען זיינע יונגע יארן.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דאס האט געקענט פאסירן, מען האט פארגעסן אייער טאכטער; געלויבט דעם אייבערשטן אז זי איז אנגעקומען בשלום אהיים, איך וועל רעדן אין סקול מען זאל זיין מער פארזיכטיג.
אינדערפרי ווען מען שיקט די קינדער אין חדר און אין סקול דארף מען בעטן דעם אייבערשטן ביי די מזוזה: "הייליגער באשעפער, העלף די קינדער זאלן אהיים קומען געזונט. הייליגער באשעפער, העלף מיינע קינדער זאלן לערנען און זיך פירן מיט יראת שמים, הייליגער באשעפער היט מיינע קינדער און אלע אידישע קינדער זיי זאלן האבן נאר גוטע חברים, גוטע חבר'טעס"; מען ווייסט נישט וואס קען פאסירן גייענדיג אין חדר און אין סקול און אזוי אויך קומענדיג פון חדר און פון סקול, און וואס די קינדער טוען אין חדר און אין סקול.
מוהרא"ש שרייבט (סדור עת רצון) ווען מענטשן וואלטן געוואוסט ווי חשוב און וויכטיג די קליינע תפילה איז וואלט מען דאס געזאגט מיט גרויס כוונה, ווייל אלע פראבלעמען וואלט מען ווען געקענט איינשפארן ווען מען בעט אינדערפרי דעם קליינעם יהי רצון: "יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ ה' אֱלֹקַי וֵאלֹקֵי אֲבוֹתַי", איך בעט דיר אייבערשטער, "שֶׁתַּצִּילֵנִי הַיּוֹם וּבְכָל יוֹם", אז דו זאלסט מיך אפהיטן, "מֵעַזֵּי פָנִים", פון עזות פנימ'ער, "וּמֵעַזּוּת פָּנִים", און איך זאל נישט זיין קיין עזות פנים צו אנדערע. "מֵאָדָם רָע", פון א שלעכטן מענטש, "מִיֵּצֶר רָע", פון דעם יצר הרע, "וּמֵחָבֵר רָע", פון א שלעכטן חבר, "וּמִשָּׁכֵן רָע", פון א שלעכטן שכן, "וּמִפֶּגַע רָע", און פון א שלעכטע באגעגעניש, "מֵעַיִן הָרָע", פון מענטשן וואס קוקן שלעכט, "מִלָּשׁוֹן הָרָע", פון מענטשן וואס רעדן שלעכט, "מִמַּלְשִׁינוּת", קיינער זאל מיר נישט מסר'ן, "מֵעֵדוּת שֶׁקֶר", מען זאל נישט מאכן אויף מיר קיין פאלשע עדות. "מִשִּׂנְאַת הַבְּרִיּוֹת", פון פיינט האבן מענטשן, "מֵעֲלִילָה", פון פאלשע באשולדיגונגען, "מִמִּיתָה מְשֻׁנָּה", פון אומנאטירליכן טויט, "מֵחֳלָיִם רָעִים", פון שלעכטע קראנקהייטן, "מִמִּקְרִים רָעִים", פון שלעכטע פאסירונגען, "וּמִשָּׂטָן הַמַּשְׁחִית", פון דעם שלעכטן שטן, "מִדִּין קָשֶׁה", פון א שווערן דין, "וּמִבַּעַל דִּין קָשֶׁה", פון א שווערן בעל דין, "בֵּין שֶׁהוּא בֶן בְּרִית", סיי אויב ער איז א איד, "וּבֵין שֶׁאֵינוֹ בֶן בְּרִית", און סיי ווען ער איז נישט קיין איד, "וּמִדִּינָהּ שֶׁל גֵּיהִנֹּם", און פונעם עונש פון גיהנם.
נאך איין קלייניקייט, ווען עס פאסירט אמאל אז די באס פארשפעטיגט דעמאלט קומט ארויס דאס געטריישאפט פון אונזערע דרייווערס, דאס מסירת נפש פון הבחור ... ווי ער טראגט און ברענגט די קינדער מיט אזא מסירות נפש, אן קיין שום באצאלונג; ער דארף גארנישט און וויל גארנישט, ער וויל נאר העלפן דעם רבי'ן. און ווען מען פארגעסט א מיידל אין סקול דעמאלט קומט ארויס די איבערגעגעבנקייט פון אונזערע טיטשערס וואס זיי לייגן אריין זייער לייב און לעבן פאר אונזער סקול; דארף מען געדענקען זיך שטענדיג באדאנקען פאר אלע וואס העלפן די מוסד.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן
מרת ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט מיר ווייטער העלפן אין אפיס; דאס וואס איר שרייבט מיר איז נישט קיין נייעס פאר מיר. זייט די ישיבה שטייט, זייט מיר האבן געעפנט די מוסדות גיי איך אריבער טאג טעגליך די אלע סארט זאכן; זיין א שמש פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך, עס גייט אריבער אן א שיעור בלבולים און חלישות הדעת ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן, בפרט ווען מען שטעלט אויף מוסדות התורה וואו מען איז מחנך קינדער צו לעבן מיט ריינע אמונה, מיט יראת שמים, מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן; דארט ווערט דער סמ"ך מ"ם זייער ווילד און זוכט ווי ער קען צעברעכן די וואס בויען דאס.
איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף מיר יעדע שעה; א נארמאלער מענטש וואלט שוין לאנג אפגעלאזט ווען עס וואלט אריבער א פראצענט וואס גייט אויף מיר אריבער, דאך בין איך ביי מיר פעלזן פעסט נישט אפצולאזן מיין ארבעט, נאר ווייטער אנגיין און צולייגן נאך און נאך גוטע זאכן.
דער אייבערשטער זאל אייך געבן ישוב הדעת, איר זאלט שטענדיג געדענקען וועם איר זענט משמש; איר זאלט האבן די זכיה צו קענען בלייבן געטריי פאר'ן רבי'ן און איר זאלט האבן די כח דערצו (דניאל א, ד): "וַאֲשֶׁר כֹּחַ בָּהֶם לַעֲמֹד בְּהֵיכַל הַמֶּלֶךְ", נישט צעבראכן ווערן וכו'.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
