בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1806 - ווען מ'קומט אן צום רבי'ן, ווייסט מען זיך צו פירן אויפ'ן ריכטיגן וועג
חסידות ברסלב, ספרי ברסלב, אשר בנחל, פרום

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', צפת.


איך האב ערהאלט אייער בריוו.


פארוואס זענט איר געווארן צעבראכן פון דעם בריוו? איך האב אייך געשריבן איר זאלט דאנקען דעם אייבערשטן אז איר זענט היינט ביים רבי'ן, איר זענט געראטעוועט געווארן פון די טונקעלע לעבן, פארוואס האט איר דאס גענומען אויף א שלעכטע וועג?


עס איז נישט אייער שולד, אלע וואקסן אזוי אויף; איך בין אויך געווען אין דעם זעלבן גרוב, איך האב אויך געמיינט פאר איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן אז זיין פרום איז עבודת השם, איך האב געמיינט אז נאר איך בין א איד וכו' וכו', ביז דער אייבערשטער האט רחמנות געהאט אויף מיר און איך האב זיך דערוואוסט פון הייליגן רבי'ן, איך האב געטראפן א קליין ספר'ל אשר בנחל חלק כז און עס האט זיך מיר געעפנט א נייע וועלט; איך האב צוביסליך אנגעהויבן שפירן אמת'ע ליכטיגקייט.


דער עיקר זאלט איר ווייטער טון אייער הייליגע ארבעט, ווייטער מחזק זיין פרויען און מיידלעך, ליכטיג מאכן פאר די וואס גייען אין די פינסטערניש. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (סוטה כא.) א מענטש איז אמאל געווען אונטערוועגנס שפעט ביינאכט, ער האט זייער מורא געהאט ער זאל זיך נישט צעשטעכן פון דערנער און נישט אריינפאלן אין גרובער, אויך האט ער זייער מורא געהאט פון רויבער און פון שלעכטע חיות און א דריטע צרה האט ער געהאט אז ער האט נישט געוואוסט וואו צו גיין, פלוצלונג: "נִזְדַּמְּנָה לוֹ אֲבוּקָה שֶׁל אוּר", ער האט באקומען א פאקל פייער, האט ער שוין געקענט זען וואו צו גיין און ער האט מער נישט מורא געהאט פון די דערנער און גרובער אבער ער האט נאכאלץ מורא געהאט פון רויבער און חיות רעות, אויך האט ער נאכאלץ נישט געוואוסט וואו צו גיין, "כֵּיוָן שֶׁעָלָה עֲמֹד הַשַּׁחַר", ווען עס איז געווארן טאג האט ער שוין נישט מורא געהאט פון רויבער און חיות, אבער ער האט נאכאלץ נישט געוואוסט וואו צו גיין, "הִגִּיעַ לְפָרָשַׁת דְּרָכִים נִיצַל מִכּוּלָם".


דאס איז ווען מען באקומט דעם רבינ'ס ספרים; מענטשן דרייען זיך ארום אין א טונקלקייט, זיי ווייסן נישט וואו צו גיין, מען האט מורא וכו' וכו', ביז מען באקומט א פאקל פייער. מען באקומט דעם רבינ'ס שכל, עס ווערט טאג און מען זעט א פרשת דרכים, ווען מען הייבט אן הערן דעם רבי'ן ווערט ליכטיג, מען ווייסט ווי אזוי זיך צו פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1805 - מכבד זיין צו רעדן נאר די וואס פארשטייען נישט בעסער פון מוהרא"ש
ישועות, חסידות ברסלב, דרשות, מוהרא"ש, אמונת חכמים

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


א גרויסן יישר כח פאר'ן שרייבן אז אלעס איז גוט; עס איז זייער וויכטיג צו קומען דערציילן די ישועה, נישט נאר בעטן א ברכה. דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זיין געזונט און שטארק, איר מיט אייער מאן און קינדער.


א גרויסן יישר כח פאר'ן צאמנעמען די פרויען איין מאל א חודש זיך מחזק זיין מיט'ן רבינ'ס עצות, עס איז זייער א גרויסע מצוה צו געבן חיזוק פאר פרויען; ווער דארף נאך אזויפיל חיזוק ווי א אידישע מאמע, א אידישע פרוי.


די פרויען וואס שיקן די קינדער אין אונזער מוסד - זיי זאלט איר אודאי רופן, די זענען די ערשטע; אויך זאלט איר רופן אלע וואס ווילן זיך מחזק זיין און הערן וואס דער רבי זאגט.


געט אכטונג עס זאלן נישט קומען פרויען וואס פארשטייען בעסער פון רבי'ן, זיי פארשטייען א משהו אנדערש פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; זיי זאלן נישט קומען רעדן צו אנשי שלומינו. זייער טשאלנט זאלן זיי געבן צו עסן פאר זייער מאן און קינדער; מיר זענען נישט אינטערעסירט צו הערן יענעמ'ס בויך וויי, יענעמ'ס סברות, יענעמ'ס חלומות און זיסע משלים.


זייט מכבד צו רעדן נאר פרויען וואס פארשטייען נישט אליינס און פארשטייען נישט בעסער פון וואס מיר האבן געלערנט ביי מוהרא"ש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1804 - זייט א רוקן ביין פאר אלע געשוויסטער
התחזקות, ניחום אבלים

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


ברוך דיין האמת.


יעצט האב איך געהערט די ביטערע נייעס אז אייער טאטע איז נפטר געווארן; עס איז זייער א שווערע בשורה פאר אלעמען, בפרט פאר אייך מיט אייערע געשוויסטער, אלע זענט איר זייער צעשאקלט. בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך נישט פארלירן, שטעלט אייך ארויס ווי א העלד, זייט א רוקן ביין פאר אלע געשוויסטער - זיי מחזק זיין און זארגן פאר זיי; אייערע געשוויסטער זאלן שפירן ווי זיי האבן אן אפענעם טיר, א פלאץ אין אייער הארץ.


דער הייליגער רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן וואס ער זאל טון צו מאכן א נחת רוח פאר זיין מאמע'ס נשמה, האט אים דער רבי געזאגט ער זאל זאגן די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה; ווייל יעדע זאך, אפילו וואס זעט אויס פאר אונז ווי א קלייניקייט - איז זייער חשוב אויבן אין הימל, די עלטערן גייען ארויף אלץ העכער און העכער.


דער אייבערשטער זאל אייך טרייסטן און אונז אלע טרייסטן, מיר זאלן שוין זוכה זיין צו משיח צדקינו שיבוא ויגאלינו במהרה בימינו אמן.

#1803 - חבר זיך נישט מיט בחורים וואס רעדן ניבול פה
חברים, קדושה, בחור, משניות, ישיבה, יונגע יארן, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך, חבר זיך נישט מיט בחורים וואס רעדן מנוולות; קוק וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א): "ווער עס רעדט ניבול פה איז א סימן אז זיין גאנצע קאפ איז אים פארדארבן רחמנא לצלן".


אויף דיין פראגע צי דו זאלסט טוישן ישיבה; עס איז נישטא וואו צו לויפן, אין אלע ישיבות - ליידער - רעדן בחורים ניבול פה. חבר זיך מיט איידעלע בחורים וואס האבן אין זיך בושה, זיי רעדן נישט ניבול פה. אין אלע ישובות איז דא אזוי און אזוי; איך בין זיכער אז עס איז דא ביי ענק אין ישיבה איידעלע בחורים וואס האבן אין זיך די מדה פון אידישע קינדער, זיי זענען בישנים (יבמות עט.).


שטארק זיך בלימוד משניות; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ויקרא רבה ז, ג): "אֵין כָּל הַגָּלֻיּוֹת הַלָּלוּ מִתְכַּנְסוֹת אֶלָּא בִּזְכוּת מִשְׁנַיוֹת"; מיט משניות וועלן מיר ארויסגיין פון גלות, סיי דער גרויסער גלות און סיי יעדער איינער פון זיין פריוואטע גלות.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס פאר א כח משניות האט און וואס משניות טוט פאר'ן מענטש, מיר זאגן יעדן טאג ביים דאווענען (תהלים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי", דאס איז ראשי תיבות 'משנ"ה'; אז א מענטש זאגט משניות נעמט עס אים ארויס פון שאול תחתית.


בפרט אין די בחור'ישע יארן וואס דער יצר הרע האלט אין איין מכשיל זיין אין פגם הברית; וויפיל מען וויל זיין גוט און מען מאכט אפ ביי זיך אז מען גייט שוין מער נישט טון קיין נארישקייטן, מיט דעם אלעם האלט זיך דער יצר הרע אין איין מתגבר זיין אויפ'ן מענטש, ער ווארפט אים אראפ אין די עקלדיגע עבירה פון פגם הברית - הוצאות זרע לבטלה, דארף ער לערנען אסאך משניות.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם. וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג 'כך וכך', וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


מוהרא"ש זכרונו לברכה זאגט, ער האט מקובל פון אנשי שלומינו אז דער שיחה גייט ארויף אויף ח"י פרקים משניות. אפילו איינער וואס איז נעבעך אריין געפאלן אין שמוציגע מעשים, אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו זאגן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, וועט אים די תורה ארויס נעמען פון זיינע נישט גוטע מעשים.


זיי נישט קיין בטלן און נוץ אויס דיינע יונגע יארן; וואס מען לערנט אין די יונגע יארן דאס בלייבט אויף א גאנץ לעבן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, כ): "הַלּוֹמֵד יֶלֶד לְמַה הוּא דוֹמֶה, לִדְיוֹ כְתוּבָה עַל נְיָר חָדָשׁ"; קוק וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן עג): "הָעַבְדוּת שֶׁאָדָם עוֹבֵד אֶת הַשֵּׁם בְּבַחֲרוּתוֹ כָּל יוֹם, עֶרְכּוֹ יָקָר מִשָּׁנִים רַבּוֹת שֶׁל עֲבוֹדָה לְעֵת זִקְנָתוֹ", יעדן טאג עבודת השם אין די יונגע יארן איז חשוב'ער פון עטליכע יארן עבודת השם אויף דער עלטער; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קנד.): "יַנְקוּתָא כְּלִילָא דְוַרְדָא", די שענסטע זמן פונעם מענטש זענען זיינע יונגע יארן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1802 - בעטן דעם אייבערשטן די קינדער זאלן גיין און קומען בשלום
קינדער, תפילות אויף אידיש, מוסדות, הכרת הטוב, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב ליבערטי.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דאס האט געקענט פאסירן, מען האט פארגעסן אייער טאכטער; געלויבט דעם אייבערשטן אז זי איז אנגעקומען בשלום אהיים, איך וועל רעדן אין סקול מען זאל זיין מער פארזיכטיג.


אינדערפרי ווען מען שיקט די קינדער אין חדר און אין סקול דארף מען בעטן דעם אייבערשטן ביי די מזוזה: "הייליגער באשעפער, העלף די קינדער זאלן אהיים קומען געזונט. הייליגער באשעפער, העלף מיינע קינדער זאלן לערנען און זיך פירן מיט יראת שמים, הייליגער באשעפער היט מיינע קינדער און אלע אידישע קינדער זיי זאלן האבן נאר גוטע חברים, גוטע חבר'טעס"; מען ווייסט נישט וואס קען פאסירן גייענדיג אין חדר און אין סקול און אזוי אויך קומענדיג פון חדר און פון סקול, און וואס די קינדער טוען אין חדר און אין סקול.


מוהרא"ש שרייבט (סדור עת רצון) ווען מענטשן וואלטן געוואוסט ווי חשוב און וויכטיג די קליינע תפילה איז וואלט מען דאס געזאגט מיט גרויס כוונה, ווייל אלע פראבלעמען וואלט מען ווען געקענט איינשפארן ווען מען בעט אינדערפרי דעם קליינעם יהי רצון: "יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ ה' אֱלֹקַי וֵאלֹקֵי אֲבוֹתַי", איך בעט דיר אייבערשטער, "שֶׁתַּצִּילֵנִי הַיּוֹם וּבְכָל יוֹם", אז דו זאלסט מיך אפהיטן, "מֵעַזֵּי פָנִים", פון עזות פנימ'ער, "וּמֵעַזּוּת פָּנִים", און איך זאל נישט זיין קיין עזות פנים צו אנדערע. "מֵאָדָם רָע", פון א שלעכטן מענטש, "מִיֵּצֶר רָע", פון דעם יצר הרע, "וּמֵחָבֵר רָע", פון א שלעכטן חבר, "וּמִשָּׁכֵן רָע", פון א שלעכטן שכן, "וּמִפֶּגַע רָע", און פון א שלעכטע באגעגעניש, "מֵעַיִן הָרָע", פון מענטשן וואס קוקן שלעכט, "מִלָּשׁוֹן הָרָע", פון מענטשן וואס רעדן שלעכט, "מִמַּלְשִׁינוּת", קיינער זאל מיר נישט מסר'ן, "מֵעֵדוּת שֶׁקֶר", מען זאל נישט מאכן אויף מיר קיין פאלשע עדות. "מִשִּׂנְאַת הַבְּרִיּוֹת", פון פיינט האבן מענטשן, "מֵעֲלִילָה", פון פאלשע באשולדיגונגען, "מִמִּיתָה מְשֻׁנָּה", פון אומנאטירליכן טויט, "מֵחֳלָיִם רָעִים", פון שלעכטע קראנקהייטן, "מִמִּקְרִים רָעִים", פון שלעכטע פאסירונגען, "וּמִשָּׂטָן הַמַּשְׁחִית", פון דעם שלעכטן שטן, "מִדִּין קָשֶׁה", פון א שווערן דין, "וּמִבַּעַל דִּין קָשֶׁה", פון א שווערן בעל דין, "בֵּין שֶׁהוּא בֶן בְּרִית", סיי אויב ער איז א איד, "וּבֵין שֶׁאֵינוֹ בֶן בְּרִית", און סיי ווען ער איז נישט קיין איד, "וּמִדִּינָהּ שֶׁל גֵּיהִנֹּם", און פונעם עונש פון גיהנם.


נאך איין קלייניקייט, ווען עס פאסירט אמאל אז די באס פארשפעטיגט דעמאלט קומט ארויס דאס געטריישאפט פון אונזערע דרייווערס, דאס מסירת נפש פון הבחור ... ווי ער טראגט און ברענגט די קינדער מיט אזא מסירות נפש, אן קיין שום באצאלונג; ער דארף גארנישט און וויל גארנישט, ער וויל נאר העלפן דעם רבי'ן. און ווען מען פארגעסט א מיידל אין סקול דעמאלט קומט ארויס די איבערגעגעבנקייט פון אונזערע טיטשערס וואס זיי לייגן אריין זייער לייב און לעבן פאר אונזער סקול; דארף מען געדענקען זיך שטענדיג באדאנקען פאר אלע וואס העלפן די מוסד.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1801 - ארבעטן פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך
התחזקות, חסידות ברסלב, חלישות הדעת, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


                       יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט מיר ווייטער העלפן אין אפיס; דאס וואס איר שרייבט מיר איז נישט קיין נייעס פאר מיר. זייט די ישיבה שטייט, זייט מיר האבן געעפנט די מוסדות גיי איך אריבער טאג טעגליך די אלע סארט זאכן; זיין א שמש פאר'ן רבי'ן איז נישט קיין גרינגע זאך, עס גייט אריבער אן א שיעור בלבולים און חלישות הדעת ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן, בפרט ווען מען שטעלט אויף מוסדות התורה וואו מען איז מחנך קינדער צו לעבן מיט ריינע אמונה, מיט יראת שמים, מיט די הקדמות פון הייליגן רבי'ן; דארט ווערט דער סמ"ך מ"ם זייער ווילד און זוכט ווי ער קען צעברעכן די וואס בויען דאס.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס גייט אריבער אויף מיר יעדע שעה; א נארמאלער מענטש וואלט שוין לאנג אפגעלאזט ווען עס וואלט אריבער א פראצענט וואס גייט אויף מיר אריבער, דאך בין איך ביי מיר פעלזן פעסט נישט אפצולאזן מיין ארבעט, נאר ווייטער אנגיין און צולייגן נאך און נאך גוטע זאכן.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן ישוב הדעת, איר זאלט שטענדיג געדענקען וועם איר זענט משמש; איר זאלט האבן די זכיה צו קענען בלייבן געטריי פאר'ן רבי'ן און איר זאלט האבן די כח דערצו (דניאל א, ד): "וַאֲשֶׁר כֹּחַ בָּהֶם לַעֲמֹד בְּהֵיכַל הַמֶּלֶךְ", נישט צעבראכן ווערן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1800 - נעם נישט קיין פרעשור אז דו דארפסט לערנען אסאך
דרך ארץ, משניות, לימוד התורה, גמרא, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיינע מלמדים אז דו ביסט א וואויל קינד, דו פירסט זיך מיט דרך ארץ. ביים הייליגן רבי'ן איז די ערשטע זאך געווען דרך ארץ; דער הייליגער רבי האט געזאגט: "וֶוען קֵסָרִין אוּן קֶענִיגְן וָואלְטְן גֶעוואוּסְט וָואס פַאר אַ דֶּרֶךְ אֶרֶץ אִיךְ לֶערְן מִיט מַיינֶע מֶענְטְשְׁן, וָואלְטְן זֵיי גֶעשִׁיקְט זֵיֶיערֶע קִינְדֶער לֶערְנֶען בַּיי מִיר דֶּרֶךְ אֶרֶץ"; אז דו וועסט זיך ווייטער פירן מיט דרך ארץ וועסטו מיר מאכן אסאך נחת.


אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט ענדערש לערנען - משניות אדער גמרא; איך וויל דיר פרעגן, ווען דו קומסט צו א שמחה וואו עס איז דא א גרויסע אויסוואל פון אסאך סארטן עסן, צום ביישפיל אייער שפייז, טונא פיש און א סאלאט - פון וואס וואלסטו גענומען? איך מיין דו וואלסט גענומען פון אלעס אביסל, אזוי זאלסטו טון ווען עס קומט צו לערנען. די תורה איז אזוי ווי א טיש מיט עסן, "כְּשֻׁלְחָן הֶעָרוּךְ וּמוּכָן לֶאֱכֹל (רש"י שמות כא, א)"; זאלסטו נעמען אביסל משניות, אביסל גמרא און אויך אביסל תהילים.


נעם נישט קיין פרעשור אז דו דארפסט לערנען אסאך, לערן אביסל פון אלעס. רבי נתן פלעגט זאגן "פון ווען איך האב געהערט פון רבי'ן 'מְעַט גַם כֵּן טוֹב, אביסל איז אויך גוט'; פון דעמאלט האט איך זייער מצליח געווען".


ווייז דעם בריוו פאר אלע דיינע חברים, זיי זאלן האבן חיזוק פון דעם; זיי זאלן אלע אנהייבן לערנען גמרא און משניות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1799 - נישט מאכן קיין נייע מנהגים אין בית המדרש
שבת קודש, בית המדרש, היכל הקודש, מנהגים, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ה מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז דו פירסט איין נייע משוגעת'ן אינעם נייעם בית המדרש אין שטעטל; איך האב דיר געבעטן דו זאלסט זיין גבאי אינעם נייעם בית המדרש, זאלסט עס פירן אזוי ווי דו האסט געזען אין ישיבה, אן קיין שום ענדערונג. יעצט הער איך אז דו ברענגסט טשאלנט און קוגל פרייטאג צו נאכטס פאר'ן דאווענען, מען עסט אינאיינעם פאר מנחה און קבלת שבת; ביסט אויפ'ן קאפ געפאלן? אזוי פירט מען א בית המדרש?!


פרייטאג צו נאכטס איז א צייט וואס מען ווארט אפ דעם שבת, מען זאגט שיר השירים, מען בענקט צום אייבערשטן, מען הייבט אן קומען צו זיך פונעם וואכענדיגן געיעג. נאך ליכט צינדן זיצט דער טאטע מיט די קינדער און זינגט מיט זיי שיר השירים מיט א בענקשאפט, עס שרייט ארויס פונעם איד (שיר השירים ה, ב): "אֲנִי יְשֵׁנָה" - איך בין שלאפעדיג, איך בין א גאנצע וואך מיד, אבער יעצט ווען עס קומט שבת ווערט: "וְלִבִּי עֵר", איך וועק זיך אויף צו דיר הייליגער באשעפער. דער איד גייט אויס צום אייבערשטן, ער בעט (שם א, ו): "אַל תִּרְאוּנִי שֶׁאֲנִי שְׁחַרְחֹרֶת" קוק נישט אויף מיין שווארצקייט, אויף מיינע עבירות; וואס זאל איך טון רבונו של עולם – "שֶׁשֱּׁזָפַתְנִי הַשָּׁמֶשׁ", דער יצר הרע ברענט אין מיר; ערב שבת איז א צייט וואס עס קומט ארויס דעם אמת, מען זאגט צום אייבערשטן (שם ו, ג): "אֲנִי לְדוֹדִי", איך וויל גארנישט, איך דארף גארנישט, הייליגער באשעפער, באווייז זיך פאר מיר, איך וויל נאר איין זאך – "וְדוֹדִי לִי".


אנשטאט זאגן שיר השירים זיצטו אין שול מיט טשאלנט און קוגל?! שלמה המלך זאגט (קהלת ג, א): "לַכֹּל זְמָן", יעדע זאך האט א צייט; מאכסט א טשאלנט פון דאווענען און עסן?! אז די מתפללים זענען הונגעריג קענסטו דאווענען אביסל פריער מען זאל קענען אהיים גיין מאכן א סעודה מיט די ווייב און קינדער.


איך בעט דיר זייער, דו טראגסט א גרויסע אחריות, דו ביסט גבאי ביים הייליגן רבינ'ס בית המדרש דארפסטו זען אז דער בית המדרש זאל זיך פירן אזוי ווי מיר האבן געזען ביי מוהרא"ש, אן קיין נייע זאכן; איך האב נישט געבויט דעם שטעטל אז מען זאל אפטרעטן פון אונזער וועג, עס איז דא גענוג און נאך געגנטער וואו מענטשן ציען זיך אוועק, זיי ווילן אראפ ווארפן פון זיך דעם אמאליגן וועג; אונזער שטעטל איז פונקט פארקערט, מיר ציען זיך אוועק פון שטאט ווייל מיר ווילן אויסדריקליך בלייבן מיט מסורת אבותינו ורבותינו, חס ולשום אראפ ווארפן פון זיך דעם אמאליגן איד, חס ושלום משנה זיין פון דרך התורה.


איך האב שוין געשריבן פאר אינגעלייט וועלכע קומען אין שול אן שטריימל און בעקיטשע, פארוואס זיי ווארפן אראפ פון זיך די וועג ווי אזוי אונזערע עלטערן האבן זיך געפירט; איך מוז דיר זאגן, אויב דאס איז די מטרה פון גיין אין שטעטל, מען זאל קענען אראפ ווארפן מנהגים פון די עלטערן - זאל דער אייבערשטער העלפן עס זאל נישט בלייבן קיין זכר פון דעם גאנצן שטעטל; מיין גאנצע כוונה מיט'ן שטעטל איז נאר וואס דער רבי האט אונז דערציילט אינעם מעשה פונעם חיגר (סיפורי מעשיות, מעשה ג) וואס דער חכם האט געטון ווען ער האט געזען ווי דער פירער פון לאנד איז אן אפיקורס - האט ער צאמגערופן זיין משפחה און געזאגט: "איר זעט דאך אז דער פירער פון לאנד איז אן אפיקורס און האט געמאכט די גאנצע לאנד פאר אפיקורסים און א טייל פון אונזער משפחה זענען שוין אויך אפיקורסים, בכן לאמיר זיך אוועק לאזן אין מדבר כדי מיר זאלן בלייבן ביי אונזער אמונה אין גאט ברוך הוא".

#1798 - מאוויס איז נישט גוט פאר א מענטש
תפילה והתבודדות, צרות, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


קוק נישט קיין שמוציגע מאוויס; דאס איז נישט גוט פאר'ן מענטש און דאס שאדט שפעטער פאר'ן לעבן. אז מען קוקט שמוציגע קליפס און עקעלדיגע מאוויס ווערט מען דעפרעסט; אין אנהייב זעט אויס כאילו מען גייט אריין אין א ליכטיגע וועלט אבער נאכדעם שפירט מען ווי דאס לעבן ווערט אויס.


פאלג מיר, קוק נישט קיין מאוויס; עס איז א שאד פאר דיין לעבן. דו ביסט א יונגע מיידל און עס ווארט דיר א שיינעם עתיד, נאך אביסל וועסטו טרעפן א גוטע שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב, פארוואס זאלסטו זיך אליינס חרוב מאכן דיין שיינעם עתיד? שמירת עיניים איז נישט נאר פאר מענער, שמירת עיניים איז פאר פרויען אויך א מצוה.


בנוגע דיינע ווייטאגן וואס דו גייסט אריבער; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס רופט זיך 'התבודדות'; א מענטש זאל זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, אויף זיין מאמע לשון; מען זאל גיין אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסשמועסן דאס הארץ, מען זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער ברוחניות ובגשמיות, וואו דער יצר הרע ווארפט אלץ אראפ און אז וויפיל מאל מען וויל שוין זיין גוט פאלט מען נאכאמאל צוריק אריין אין בלאטע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1797 - פרעג דיינע עלטערן וועלכע הכשרים צו עסן
כיבוד אב ואם, דרך ארץ, כשרות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיין מלמד אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און מיט יראת שמים; דו ווייסט אז ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ דאס וויכטיגסטע זאך, דער רבי האט געזאגט: "אִם קֵיסָרִים וּמְלָכִים הָיוּ יוֹדְעִים אֵיךְ אֲנִי מְלַמֵּד אֶת אֲנָשַׁי דֶּרֶךְ אֶרֶץ, הָיוּ שׁוֹלְחִים אֶת בְּנֵיהֶם אֵלַי לִלְמוֹד דֶּרֶךְ אֶרֶץ", ווען קעניגן וואלטן געוואוסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן אויס מיינע תלמידים, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער צו מיר איך זאל זיי אויסלערנען דרך ארץ.


בנוגע דיין פראגע וואס פאר א הכשר מעג מען עסן; איך ענטפער פאר מענטשן וואס האבן נישט קיין געהעריגע משפחה וכו', זיי ווייסן נישט ווי אזוי זיך צו פירן, פאר זיי ענטפער איך, אבער דו האסט דאך א טייערע טאטע און א טייערע מאמע, ערליכע וואוילע מענטשן; זאלסטו זיי פרעגן וואס איז א גוטע הכשר, וואס דו מעגסט עסן און אכטונג געבן נישט צו עסן קיין שוואכע הכשרים, ווייל ווען מען עסט נישט כשר'ע עסן ווערט די גאנצע בלוט פאר'סמ'ט, עס ווערט פארשטאפט די הארץ, מען פארלירט די אמונה.


בעט דיינע עלטערן זאלן דיר פונקטליך אנווייזן וואס פאר א הכשר איר עסט.


ווייז דעם בריוו פאר דיין טאטע מאמע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1796 - די געלט פון הפצה זאלסטו געבן נאר פאר צדקה
הפצה, צדקה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב, וויליאמסבורג.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו גייסט הפצה, דו פארשפרייטסט די זיסע עצות פון רבי'ן פאר אנדערע, נישטא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי צוריק ברענגען אידישע קינדער צו אים.


דאס וואס דו פרעגסט, וואס דו זאלסט טון מיט די געלט פון הפצה; די גאנצע געלט זאלסטו געבן פאר צדקה, ברענג דיין געלט פאר די ישיבה, פאר די פלאץ וואס געבט דיר די שיינע עצות אין לעבן.


מען טאר נישט נעמען געלט פון צדקה פאר שפילצייג וכדומה, אך און וויי פאר בחורים וואס גייען נאך געלט און קויפן מיט דעם ציגרעטלעך אדער אנדערע שפילערייען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פאה ח, ט): "וְכָל מִי שֶׁאֵינוֹ לֹא חִגֵּר, וְלֹא סוּמָא, וְלֹא פִסֵּחַ, וְעוֹשֶׂה עַצְמוֹ כְּאַחַד מֵהֶם", ווער עס מאכט זיך הינקעדיג אדער בלינד, ער פאפט אויס מענטשן ביים גיין נאך געלט, "אֵינוֹ מֵת מִן הַזִּקְנָה עַד שֶׁיִּהְיֶה כְּאַחַד מֵהֶם", דער וועט נישט אוועק גיין פון די וועלט ביז ער וועט טאקע ווערן אזוי, השם ישמרינו.


די גאנצע געלט זאלסטו געבן פאר צדקה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1795 - מ'וועט קענען נוצן דיין דירה פאר'ן שבת התוועדות?
חיזוק פאר מיידלעך, שבת קודש, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך וויל זיך נאכאמאל באדאנקען פאר'ן מאכן אזא הכנסת אורחים דעם זומער פאר די ישיבה; מיט דיין גאנצע הארץ האסטו אריינגענומען די בחורים צו שלאפן אומזיסט, אין דעם זכות זאלסטו זוכה זיין צו אלע ברכות.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות הכנסת אורחים, חלק א', סימן ג): "הַכְנָסַת אוֹרְחִים מְזַכָּה אֶת הָאִשָּׁה לְבָנִים", הכנסת אורחים איז מסוגל פאר קינדער; נאך זאגט דער רבי (שם, חלק ב', סימן א): "עַל יְדֵי הַכְנָסַת אוֹרְחִים אֵימָתוֹ מֻטֶּלֶת עַל הַבְּרִיּוֹת", אויך איז דאס א סגולה: "לְהַחֲזִיר לְאִשָּׁה וִסְתָּהּ (שם, סימן ב)".


איך וויל דיר בעטן א טובה, מיר מאכן א שבת התוועדות פאר די תלמידות פון בית פיגא, סיי די מיידלעך פון סקול און סיי די מיידלעך פון קעמפ; די עלצטע קלאס. מיר מאכן דאס אין שטעטל, איך זוך א פלאץ פאר זיי צו שלאפן, אויב איז מעגליך צו נוצן דיין דירה פאר זיי צו שלאפן. עסן וועלן זיי מיט זייער מנהלת תחי'. זיי מיר מודיע, ווייל עס איז מיר זייער וויכטיג מחזק צו זיין די מיידלעך, זיי אנגרייטן פאר'ן לעבן.

#1794 - נארישע טעקסט גרופס, נעמט אוועק די רואיגקייט פון שטוב
משפחה, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


געב אכטונג עס זאל נישט זיין קיין נארישע גרופ"ס אויף אונזער נאמען, אויף די קהילה'ס נאמען; אז די פרויען ווילן א טעקס"ט גרו"פ פאר חסד איז גוט, אבער אז מען נוצט עס פאר פוסטע נארישע נישט וויכטיגע זאכן - זאלסטו עס פארמאכן.


איך בעט אייך זייער, געבט אכטונג אויפ'ן רבינ'ס נאמען, עס איז א שאנדע פאר אונזער קהילה אז עס זאל זיין א טעקס"ט גרו"פ פון סתם זאכן, עס נעמט אוועק טייערע צייט פון די מאמע'ס צו די קינדער, פון די ווייבער צו די מענער און פון די פרויען צום אייבערשטן. יעדע רגע הערט מען א ביפ... לויפט מען צום טעלעפאן, עס מאכט קראנק די גאנצע משפחה.


אז איינער האט געהאט א קינד למזל טוב לייגט איינער ארויף א הודעה און יעדער איינער קען ענטפערן יענעם פריוואט, נישט פופציג פרויען הייבן אן שרייבן "מזל טוב", "מזל טוב", "מזל טוב", "מזל טוב"; יעצט האלט די שטעטל ביי פופציג משפחות, קומענדיגע יאר וועלן מיר האבן הונדערט פופציג משפחות קיין עין הרע, דאס קען נישט אזוי ארבעטן. אז איינער פרעגט ווער עס האט עפעס צו בארגן, ענטפערט מען יענעם פריוואט, ווען איינער פרעגט ענטפערט מען יענעם, מען קען נישט משוגע מאכן א גאנצע שטאט מיט טעקס"ט.


איך ווייס פון משפחות וואס האבן פארמאכט זייער טעקס"ט און די גאנצע משפחה האט אויפגעלעבט, די מאמע איז אויפגעשטאנען תחיית המתים.

#1793 - אנשטאט הערן האטליינס, זאלסטו ענדערש פארברענגען מיט דיין ווייב
כולל, שלום בית, טעלעפאן, לימוד התורה, נייעס

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב פריער גערעדט מיט ר' ... נרו יאיר, ער האט מיר דערציילט ווי פלייסיג דו לערנסט צוזאמען מיט די אנדערע כולל אינגעלייט.


עס האט מיר זייער דערפריידט, ממש זה חלקי מכל עמלי, דאס איז מיר ווערד פון מיין פלאג און מי, צו הערן ווי פלייסיג די תלמידי הכולל לערנען.


איך וועל אם ירצה ה' זיין קומענדיגע וואך שבת אין שטעטל, וועל איך באצאלן אלע כולל אינגעלייט פאר אלע וואכן פון חודש חשון.


שטארק זיך און שטארק אלעמען, בפרט דיין ווייב תחי'; ווען דו קומסט אהיים, דו עסט נאכטמאל, די צייט וואס דו ביסט אין שטוב - זאלסטו מיט איר פארברענגען. הער נישט קיין הא"ט ליינ"ס, נישטא וואס צו הערן, זיי מאלן וואסער; די זעלבע נייעס גייט איבער און איבער און איבער, יעדע מאל מיט אנדערע נעמען; רעד צו דיין ווייב און הער איר אויס.

#1792 - אין ישיבה וועסטו באקומען נאר גוטע זאכן
מוסדות, לימוד התורה, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


זיי מיר מודיע אויב דו קענסט שאפן א באס, מיר מאכן א שבת התוועדות פאר תלמידות בית פיגא אין שטעטל, אם ירצה ה' שבת פרשת ויצא; לאז מיר וויסן וויפיל עס קאסט און צי דו קענסט זיי ארויפטראגן פרייטאג און צוריק ברענגען זונטאג.


זיי נישט מותר אויף א טאג אן לערנען דיינע שיעורים אין מקרא, משנה, גמרא און הלכה.


אויך זאלסטו ארויפקומען אין ישיבה; איך בענק נאך דיר, איך ווארט אויף דיר, דו וועסט באקומען נאר גוטע זאכן אין ישיבה.


 

#1791 - נאר לויבן און דאנקען, און בעטן אויף ווייטער
קינדער, תודה והודאה, רפואה, עין הרע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בין אזוי פרייליך פאר די גוטע נייעס, דער אייבערשטער זאל העלפן אלעס זאל אריבערגיין בנקל ובנחת, דיין ווייב זאלן האבן כח, אלעס זאל אנקומען גרינג.


יעצט בלייבט נאר איבער איין זאך, דו און דיין ווייב זאלן יעדן טאג דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים, די גרויסע ניסים וואס ער טוט מיט ענק און איר זאלט בעטן און בעטן אויף ווייטער.


כל זמן איר קענט דאס פארהוילן פון אנדערע - זאלט איר דאס באהאלטן, אזוי וועט איר זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


זיי זיך קובע צו לערנען פאר'ן דאווענען; קום אין בית המדרש לערנען, די גאנצע טאג איז אן אנדערע טאג ווען מען הייבט אן מיט תורה ותפילה.


 

#1790 - מ'דארף נישט מאכן די חתונה אין ישיבה
שידוכים, מחלוקת, ישיבה, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


זאג פאר'ן מחותן ... נרו יאיר אז פון מיין זייט קען ער חתונה מאכן זיין טאכטער אין א זאל; איך זוך נישט צו מאכן קיין מחלוקת, איך האב אים נאר געוואלט העלפן. אז די אנדערע צד פארפירט, ער סטראשעט אז ער גייט פארברענען די ישיבה, ער גייט מיר ארעסטירן - זאל ער עס מאכן אין א זאל.


נישט אז איך האב מורא, פארקערט, איך בין צוגעוואוינט צו האנדלען מיט אזעלכע מעשיות, נאר עס פעלט נישט אויס קיין מחלוקת, וד"ל.


שטארק זיך, דו מאך נאך שידוכים; ווי מער דו קענסט מאכן שידוכים זאלסטו מאכן נאך און נאך, דאס איז די גרעסטע מצוה - מאכן שידוכים.


איך האף דו וועסט אים איבערגעבן די שליחות, ער זאל טון וואס איז גוט פאר אים, ער דארף נישט קומען מאכן די חתונה אין ישיבה.


 

#1789 - דיין ישועה איז זייער נאנט, ווארט עס אויס
חינוך הילדים, צרות, ישועות, שלום בית, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


זיי מיר דן לכף זכות, איך האב נישט געזען דיינע הודעות.


וויסן זאלסטו, עס גייט נישט אריבער א טאג וואס איך זאל נישט בעטן פאר דיר, פאר דיין מאן און דיינע קינדער. מיין הארץ איז צעריסן פאר דיר, איך ווייס דיר נישט וואס צו זאגן, יעדעס מאל איך טראכט פון דיינע ווייטאגן טרעט עס מיר ממש צו צום הארץ.


איך גלייב באמונה שלימה אז אחר הרע יבוא הטוב, דיין ישועה איז זייער נאנט, כִּי בֹא יָבֹא לֹא יְאַחֵר (חבקוק ב, ג).


זיי שטארק, זיי א מאמע פאר דיינע קינדער און פרוביר אביסל צו זיין א ווייב פאר דיין מאן, אפילו אביסל.


דיין ראש ישיבה.

#1788 - עס מאכט נישט אויס ווער עס וועט ערוועלט ווערן פאר פרעזידענט
דאגות, פאליטיק

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


מאך זיך נישט נאריש, לאז זיך אפ פון פאליטיק; וואס איז דיר נוגע ווער עס וועט ערוועלט ווערן פאר פרעזידענט. עס איז נישט מעלה און נישט מוריד ווער עס וועט ערוועלט ווערן, דער אייבערשטער פירט די וועלט, ער מאכט אלעס, ער היט אונז, ער היילט אונז און ער שפייזט אונז.


זארג נישט אומזיסטיגע זארג; דיין זארג זאל זיין: 'ווי אזוי איז מען זוכה צו זיין אן ערליכער איד? ווי אזוי קען מען געווינען דעם יצר הרע וואס זוכט אונז אראפ צו ווארפן?'


דו שרייסט אז די רעכטע דארפן געווינען, די לינקע זענען א סכנה וכו'; דארפסטו געדענקען אז די רעכטע זענען רעכט קעגן די לינקע, אבער פאר אונז זענען זיי אלע לינק, מיר דארפן קעמפן קעגן דעם יצר הרע וואס וויל אונז מאכן לינק.


לאך זיך גוט אויס...


 

#1787 - אנשטאט א גלאנציגע טעלעפאן, האסטו א גלאנציגע לויטערע שטוב
שלום בית, מאוויס, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב באקומען א הערליכע גרוס אויף דיר, דיין ווייב האט מיר געשריבן א בריוו; זי שרייבט אז זייט דו האסט פארמאכט וואט"ס עפ"פ איז אלעס אנדערש, זי שפירט אז זי האט א מאן, זי האט מיט וועם צו שמועסן, דיין מח איז אינדערהיים.


בעפאר דעם פלעגט זי זייער אסאך וויינען שטילערהייט צום אייבערשטן זי זאל האבן א מאן וואס די מח איז אין שטוב, וואס לויפט נישט יעדע מינוט צום טעלעפאן.


איך האב זייער הנאה אז דו האסט געהאט די שטארקייט אפצולאזן די גלאנציגע בליטשקעדיגע טעלעפאן, אנשטאט דעם האסטו א גלאנציגע בליטשקעדיגע לויטערע שטוב.


 

#1786 - זיך לייגן שלאפן פרי און אויפשטיין פארטאגס
תפילה והתבודדות, שלום בית, נחת, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער זון ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט א נייעם סדר, דו לייגסט זיך שלאפן פרי, דו שטייסט אויף פינף אזייגער פארטאגס לערנען און דאווענען.


איך האב דאס דערציילט פאר מאמי תחי', מיר האבן אינאיינעם געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים, אז אונזערע קינדער פירן זיך בדרך התורה.


דיין ווייב תחי' שרייבט מיר אז דו פירסט זיך אויף זייער שיין אין שטוב, דו רעדסט שיין; וואויל איז דיר, וואויל איז דיין חלק.


איך וויל דיר אביסל מוסר זאגן, א טאטע דארף דאך מוסר'ן א קינד; זע צו פאלגן דעם רבי'ן, דו זאלסט פון פריש אנהייבן גיין התבודדות. זוך דיר א שטילע פלאץ; אדער אין שטוב, אדער אינדרויסן און שמועס מיט'ן אייבערשטן, בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר דו זאלסט זוכה זיין צו זיין א צדיק; אזוי זאלסטו בעטן טאג נאך טאג, נאכט נאך נאכט.


איך האב נאך אסאך צו שרייבן; עס איז שפעט, איך דארף שוין גיין שלאפן.


 

#1785 - א תפלה צו האבן קינדער גרינג און געזונט
קינדער, תפילות אויף אידיש, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, י"ז מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


האסט מיר געבעטן בשם דיין ווייב, זי וויל א תפילה וואס צו זאגן בשעת זי גרייט זיך צו האבן למזל טוב.


דא האסטו א קליינע תפילה:


"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל זיין געזונט און האבן א געזונט קינד ברמ"ח איברים ושס"ה גידים. הייליגער באשעפער, איך בין אזוי דערשראקן, איך בין דערשראקן ווי צום טויט חס ושלום, איך בין אין א פאניק; העלף מיר אייבערשטער אז אלעס זאל זיין גוט, אלעס זאל אריבערגיין בשלום, העלף מיר בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען זייער גאנץ לעבן פאר דיינעט וועגן. העלף מיר איך זאל געדענקען אז איך ליג אין דיינע הענט, עס קען גארנישט פאסירן צו מיר, נאר דו טוסט אלעס, אמן".


זאג דיין ווייב דער עיקר איז אייגענע ווערטער, אמת'ע ווערטער - ארויס פון הארץ.

#1784 - לאזט אייך נישט מוטשען פון שלעכטע מענטשן
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


פארוואס זאלט איר נישט זאגן אייער טאטע שליט"א אז איינער פון די שטוב מענטשן מוטשען אייך? אייער טאטע איז גאר א חשוב'ער איד, ער וועט גלייך מאכן סדר. טוט וואס שטייט אין די תורה (דברים כב, כז): "צָעֲקָה הַנַּעֲרָה", און עס וועט זיין א מושיע פאר אייך; פארוואס זאלט איר נישט שרייען אז איינער לויפט אייך נאך?


זייט פעלזן פעסט, האט נישט מורא פון קיינעם; אויב דער בחור וויל אייך נאר אנרירן זאלט איר שרייען אויף אים ער זאל אייך אפלאזן, בלייבט נישט שטיל און ווערט נישט פארגליווערט ווען ער קומט צו אייך, זייט שטארק מיט זיך, און אז ער פארשטייט נישט די שפראך זאלט איר נוצן די שפראך פון פאליציי, אן קיין שום רחמנות. געדענקט (סנהדרין עב.): "הַבָּא לְהָרְגְךְ", אז איינער וויל אייך הרג'ענען, "הַשְׁכֵּם לְהָרְגוֹ", זאלט איר אים קודם הרג'ענען; דאס איז אפילו בגוף, כל שכן ווען איינער וויל הרג'ענען אייער גוף ונשמה - איז דאך זיכער איר זאלט אים קודם הרג'נען, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה כא, ד): "גָדוֹל הַמַּחְטִיאוֹ יוֹתֵר מִן הַהָרְגוֹ", ווען איינער מאכט זינדיגן איז דאס ערגער פון הרג'ענען.


איך האב געבעטן מרת ... תחי' זי זאל אייך העלפן; זי וועט רעדן מיט אייך, זי וועט אייך שטארקן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1783 - פאר מען שיקט אוועק איינעם דארף מען מברר זיין אויב דאס איז אמת
קדושה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וירא, י"ח מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פאר מען שיקט אוועק איינעם דארף מען מברר זיין אויב דאס איז אמת; פרעג אים שטילערהייט, זאג אים: "איינער האט מיר דערציילט אויף דיר אז דו ביסט מטמא קינדער", קוק אים אין די אויגן, וועסטו גלייך זען וואס די מעשה איז. אויב איז דאס אמת וועט ער ממילא נישט צוריק קומען, ווייל די וועג פון די מנוולים איז אז ווען מען קומט אויף זייערע שפירן, זיי זעען אז מען ווייסט וואס גייט פאר, זוכן זיי זיך אנדערע פלעצער.


בעט דעם אייבערשטן עס זאל ארויסקומען דעם אמת.


 

#1782 - מ'דארף האבן התחזקות פון גוטע חברים
חברים, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וירא, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, תלמידי היכל הקודש ירושלים.


איינער איז מיר געקומען זאגן אז ער קען מיר שאפן א וועג צו קומען קיין ארץ ישראל, איך האב זיך שוין געגרייט צו קומען פאריגע וואך זונטאג, למעשה זע איך אז (תהלים קח, יג): "שָׁוְא תְּשׁוּעַת אָדָם", עס איז אומזיסט זיך צו פארלאזן אויף א מענטש, "בֵּאלֹקִים נַעֲשֶׂה חָיִל", דער אייבערשטער, נאר ער אליינס קען העלפן, מען דארף זיך פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן.


שטארקט אייך אינאיינעם; עס איז זייער וויכטיג צו האבן א גוטער חבר. דער אייבערשטער האט זיך באוויזן פאר אברהם אבינו אין די פלאץ פון ממרא, זאגט רש"י (בראשית יח, א): "הוּא שֶׁנָתַן לוֹ עֵצָה עַל הַמִּילָה", ער האט אים געגעבן די עצה זיך צו מל'ן; אלע שטעלן זיך אויף דעם און פרעגן: וואס? אברהם אבינו דארף אנקומען צו ממרא, דער אייבערשטער האט אים געזאגט זיך צו מל'ן, וואס דארף ער ממרא?!


עס איז דא כמה תירוצים, אבער וואס מיר קענען ארויסנעמען פאר אונז, אז דא זעט מען, אפילו א גרויסער צדיק דארף אויך האבן חיזוק. אברהם אבינו האט גענוצט די חיזוק, די גוטע ווערטער פון ממרא, איז דאך זיכער אז אונז אנשים פשוטים, אדער ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיב:) ניטאמאל אנשים זענען מיר, נאר חמורים זענען מיר - דארפן האבן גוטע חברים וואס זאלן מחזק זיין צו פאלגן דעם אייבערשטן און פאלגן וואס צדיקים זאגן. אזוי ווי דער הייליגער רבי האט דערציילט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "וְשָׁמַעְנוּ מִצַּדִּיק אֲמִתִּי שֶׁאָמַר, שֶׁאִלּוּ הָיָה אוֹמֵר לוֹ אֶחָד, יִהְיֶה מִי שֶׁיִּהְיֶה, בְּעֵת שֶׁעָסַק בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בִּתְחִלָּתוֹ: אָחִי, חֲזַק וֶאֱחֹז עַצְמְךָ - הָיִיתִי רָץ וּמִזְדָּרֵז מְאֹד בַּעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ, כִּי גַּם עָלָיו עָבַר כָּל הַנַּ"ל, וְלֹא הָיָה שׁוֹמֵעַ שׁוּם הִתְחַזְּקוּת מִשּׁוּם אָדָם", איך האב געהערט פון אן אמת'ן צדיק, אז ער האט נישט געהאט קיין חבר וואס זאל אים מחזק זיין און זאגן: "בְּרוּדֶער, שְׁטַארְק זִיךְ אוּן דֶערְהַאלְט זִיךְ"; אויב וואלט אים איינער געזאגט די ווערטער: "בְּרוּדֶער, שְׁטַארְק זִיךְ אוּן דֶערְהַאלְט זִיךְ", וואלט ער געקענט אסאך מער אנקומען בעבודת השם, אבער קיינער האט אים דאס נישט געזאגט; עס איז באוואוסט אז דער רבי האט געמיינט מיט דעם זיך אליינס. זעט מען פון דעם אז אפילו דער גרעסטער צדיק דארף אויך התחזקות.


בפרט אויף אמונת חכמים דארף מען האבן גרויס התחזקות. דער הייליגער חתם סופר זאגט (שאלות ותשובות חתם סופר, חלק אורח חיים, סימן רח): "פארוואס ווערט אנגערופן די נסיון פון די עקידה אויף די נאמען פון יצחק - 'עקידת יצחק', פארוואס נישט אויף אברהם? די נסיון איז דאך געווען ביי אברהם אבינו, נאר אברהם אבינו - ער האט דאס געהערט פונעם אייבערשטן, דארט איז דער נסיון נישט אזוי גרויס, אבער יצחק אבינו - ער האט דאס געהערט נאר פון אברהם אבינו, ער האט שוין געדארפט האבן אמונת חכמים, גלייבן אין תורה שבעל פה, דאס איז א גרעסערע נסיון ווי דער וואס ווייסט דאס פונעם אייבערשטן, ווייל עס איז דא אויף דעם זייער אסאך בלבולים ווי אזוי מען זאל זיך פירן"; אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצ) אז משה רבינו האט געקענט געבן די תורה נאר מיט די זאך פון 'הוסיף משה יום אחד מדעתו', צו ווייזן אז מען מוז גלייבן אין תורה שבעל פה, מען מוז צעברעכן אלע חכמות און אלע בלבולים.


שטארקט אייך טייערע ברידער, אפילו עס קאכט און ברענט אין אייך אלע תאוות, עס איז ממש (בראשית יח, א): "כְּחֹם הַיּוֹם" - זאלט איר בלייבן זיצן, "ישֵׁב פֶּתַח הָאֹהֶל"; גייט נישט אוועק פון די פתח הקדושה, ישֵׁב איז א לשון פון ווארטן, אז מען ווארט, מען דערהאלט זיך - איז מען זוכה צו "וַיֵּרָא אֵלָיו ה'", דער אייבערשטער באווייזט זיך צום מענטש.


געדענקט, א שטארקער מענטש איז נישט איינער וואס איז נישט אראפגעפאלן, שטארק מיינט, אז ווען מען פאלט הייבט מען זיך אויף, איינער וואס פאלט און הייבט זיך אויף - דער איז א שטארקער מענטש.


דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהאט א תלמיד רבי שאול מטעפליק זכרונו לברכה, ער איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגע ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק, און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות, האט אים רבי נתן געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאכנישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן, דעמאלט וועל איך הנאה האבן"; רבי נתן האט אים געוואלט אנגרייטן פאר'ן לעבן. ווייל נישט אייביג קען מען ברענען צום אייבערשטן ברציפות, עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ, און דעמאלט - אויב מען איז שטארק - איז מען א ריכטיגער העלד.


עס איז א גרויסער טעות דאס וואס מענטשן טראכטן אויף זיך: 'פון מיר וועט שוין גארנישט זיין', וואס איז א תוצאה פון דאס וואס מען קוקט זיך אן און מען זעט זיך אנגעפילט מיט פראבלעמען, נסיונות, נפילות, וכו' וכו', מען טראכט: 'וואס וועט שוין זיין פון מיר?' דאס איז אבער א שטארקער טעות, ווייל דוקא א מענטש וואס פאלט אראפ און ער הייבט זיך אויף, דער מענטש איז א העלד. איינער וואס האט נישט קיין שווערע נסיונות, דער איז בכלל נישט שטארק, שטארק איז דער וואס הייבט אן פונדאסניי, ער קוקט נישט אויף גארנישט, ער איז ביי זיך שטארק ווי א לייב אז וואס עס זאל נאר זיין וועט ער נישט אפלאזן דעם אייבערשטן.


מיינט נישט איר זענט שוין פארפאלן, טראכט נישט: 'צדיקים האבן נישט שווערע ביטערע נסיונות', מיינט נישט אז זיי האבן נישט קיין נפילות וכו', נאר דער חילוק איז, די צדיקים שטארקן זיך, זיי הייבן זיך אויף, אזוי ווי עס שטייט (משלי כד, טז): "כִּי שֶׁבַע יִפּוֹל צַדִּיק - וָקָם", אפילו ער פאלט אראפ הייבט ער אן פונדאסניי; ער קוקט נישט אויף צוריק, אויף וואס איז געווען, ער קוקט אויף פאראויס. דערפאר זענען זיי זוכה צו שיינע זאכן, ווייל זיי שטארקן זיך.


א פרייליכן שבת.