בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2253 - עס טוט זיך א פרישקייט אין אלע הינזיכטן
תפילה והתבודדות, קברי צדיקים, מוסדות, התחדשות, לימוד התורה, גמרא

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמיני, כ"ז ניסן, מברכין החודש, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש פון ירושלים שיחיו


איך ווארט א גאנצע וואך איינער פון אייך זאל בכלל בעטן פאר א בריוו, למעשה היינט איז שוין ערב שבת און קיינער פון אייך האט נישט געבעטן פאר א בריוו, וועל איך אייך שרייבן אומגעבעטן, ווייל איך טראכט א גאנצע וואך פון אייך, איך בענק זיך נאך אייך.


איך האף צום אייבערשטן אז איר זענט זיך נאך ווייטער מחזק; קען זיין איר בעט נישט פאר א בריוו, איר מיינט אז איך בין פארנומען, איר מיינט אז איך בין דערשראקן, עס גייען ארום פאלשע קלאנגען אז עפעס טוט זיך וכו' וכו'.


איך וועל אייך דערציילן וואס טוט זיך; עס טוט זיך אזוי, מיר האבן אנגעהויבן נאך א זמן אין ישיבה מיט א שטארקע פרישקייט, עס איז שוין די דרייצנסטע יאר וואס דער אייבערשטער האט מיר געגעבן די זכיה צו זיצן מיט בני הנעורים, אריינלייגן אין זיי די שכל פון רבי'ן מיט מוהרא"ש'ס וועג, עס זענען צוגעקומען פרישע תלמידים, די בחורים לערנען מיט א שטארקע התמדה ח"י פרקים משניות, אויך לערנט מען אסאך גמרא.


נאך א זאך טוט זיך יעצט; די חדר, סיי אין וויליאמסבורג סיי אין קרית יואל און אין קרית ברסלב - גייט אן מיט א שטארקייט, די מלמדים לייגן אריין אין די קינדער יראת שמים, מיר האבן מלמדים וואס איז נישטא אין די וועלט, זייער לעבן איז אמונה, אזוי קענען זיי דאס אריינלייגן אין די קינדער.


אויך טוט זיך יעצט, די סקול בית פיגא גייט ווייטער אן, מען גרייט אן די תלמידות וואס דאס לעבן איז; זיי זאלן מכבד זיין די עלטערן, זיי זאלן דאנקען יעדע זאך דעם אייבערשטן.


נאך טוט זיך, עס בויט זיך א שטעטל לשם ולתפארת; מיר האלטן שוין נאנט צו זעכציג משפחות וואס לעבן א באשיידענע לעבן, אלע לעבן מיט'ן אייבערשטן, וואס מען דארף בעט מען דעם אייבערשטן.


נאך טוט זיך, מיר ענדיגן יעצט נאך א שטאק אינעם בנין אין אומאן; עס זענען דא אזויפיל פרישע מקורבים וואס ווילן זיין אינאיינעם ראש השנה מיט תלמידי היכל הקודש, ענדיגט מען יעצט אויפבויען נאך א שטאק.


נאך טוט זיך, עס ווערן געדרוקט וועכנטליך צענדליגער טויזנטער ספרים, קונטרסים און גליונות אין אלע שטעט; תלמידי היכל הקודש גיין אן מיט הפצה, מען פארשפרייט דאס אין אלע שול'ן. אסאך שול'ן ווארפן דאס אוועק, א טייל לייגן די גליונות אין בית הכסא מיט זלזול, א טייל צערייסן דאס, אבער מיר קענען נישט קוקן אויף דעם, מיר דארפן טון וואס מיר דארפן טון, וואס דער רבי האט אונז געהייסן, מיר פארשפרייטן ווייטער די הייליגע זיסע ליכטיגע עצות פון רבי'ן פאר אנדערע, און אז מען ווארפט דאס אוועק וועלן פון די מיסט מקורב ווערן פרישע מקורבים; מיר אליינס האבן דא גרויסע מפיצים וואס זענען מקורב געווארן פון קונטרסים אין שמות, פון גליונות אין בית הכסא.


מער פון דעם טוט זיך נישט, עס טוט זיך אפשר ביי מענטשן וואס האבן נישט דעם סדר דרך הלימוד און לעבן נישט מיט זכרון פון עלמא דאתי; ביי זיי טוט זיך עפעס אין מח, מען רעדט וכו' וכו', אבער ביי תלמידי היכל הקודש טוט זיך נאר פון תכלית.


מיר ענדיגן די וואך מאנטאג, ראש חודש אייר - מסכת שקלים און מען הייבט אן מסכת יומא, איך בעט אייך טייערע חברים, זייט נישט קיין בטלנים, כאפט איך מיט מיט'ן באן, עס פארט א רכבת יעדן טאג פון מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה; א שאד מען זאל נישט זיין אויף די רכבת, אויף די באן. דער רבי האט אונז געגעבן א גרינגע וועג ווי אזוי יעדער איינער קען מצליח זיין ארויסכאפן אביסל גוטס יעדן טאג, אפילו די פארנומענע טעג; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו) אז מען דארף נישט פארשטיין דאס לערנען, מען דאף זאגן די ווערטער; בעט איך אייך טייערע ברידער, עפנט די הייליגע גמרא יעדן טאג און לערנט גמרא, משניות און דעם רבינ'ס ספרים, וועט איר זוכה זיין צו ווערן ערליכע אידן.


ועל כולם גייט אביסל התבודדות, גייט אביסל צו מאמע רחל מזמן לזמן, כאפט אייך אריבער צו שמואל הנביא, שמעון הצדיק; ביי די פלעצער איז דאך אזוי גוט זיך מתבודד זיין; בעטס אויך פאר מיר יואל בן ריצא רעכיל, איך דארף אסאך תפילות.


א פרייליכן שבת.

#2252 - א אידישע הויז דארף זיין ריין און זויבער
ריינקייט, שטעטל, סכנה, דרייוון, זומער

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמיני, כ"ז ניסן, מברכין החודש, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו, תושבי קרית ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין מיט אנשי שלומינו יום טוב פסח אין קרית ברסלב, עס איז מיר געווען א תענוג און א פארגענוגן צו זען די אינגעלייט דאווענען אזוי ווארעם, די טאטעס זיצן מיט די קינדער ביים דאווענען, מען לאזט נישט די קינדער אויף הפקר; די פרויען אזוי איידל אנגעטון; ממש א שיינקייט פון א שטאט. אפגערעדט די תמימות פון די קינדער ווי אזוי זיי רעדן צום אייבערשטן; יעדע זאך וואס זיי דארפן ווייסן זיי צו וועם זיך צו ווענדן.


איך וויל אבער זיין מיט אייך זייער אפן, איין זאך וואס האט מיר געשטערט דעם יום טוב; עס זענען דא משפחות וואס עס איז א שרעק צו זען ווי אזוי זיי פירן זיך אויף, עס עקלט אריבערצוגיין זייער הויז, ווי שמוציג און נאכגעלאזט עס איז אינדרויסן, איך קען זיך נישט פארשטעלן וואס טוט זיך אינעווייניג ווען אינדרויסן איז אזוי שמוציג. עס באדערט מיר זייער שטארק, ווייל מיר בויען א שטאט על שם רבינו און ביים רבי'ן איז דאך געווען נקיות אזוי וויכטיג, ווי פאסט עס מען זאל אזוי בויען דעם שטעטל...


מען רעדט נישט דא פון רוב שטעטל, רוב שטעטל איז זויבער, אבער די פאר משפחות וואס זענען נאכגעלאזט מאכט אזא שלעכטע גערוך פאר אונז אלע, אז עס פארגייט די אפעטיט פון זיין דארט.


איך בעט און איך ווארן, אלע משפחות וואס זענען אין אונזער קהילה דארפן אכטונג געבן עס זאל זיין שיין זויבער אינדרויסן פון שטוב; מען זאל קענען טייטלען מיט די פינגער 'דא וואוינט א ברסלב'ער איד, דא וואוינט א תלמיד היכל הקודש, זויבער ריין'.


אויך בעט איך אייך אלע איר זאלט נישט אפשטעלן די קאר אויפ'ן גאס ביים בית המדרש; מיר האבן באצאלט פופצן טויזנט דאללער צו מאכן דעם פארקינג לאט נעבן דעם בית המדרש, מען קען נישט לאזן די קאר אויבן אויפ'ן גאס, די שכינים ווערן ברוגז, מען מאכט זיך אליינס שאדן. דער אויבערהאר פון ליבערטי רופט מיר מיט טענות וכו', אלעס פאלט אויף מיר, איך האב גענוג אויף מיר, עס פעלט מיר נישט אויס נאך פראבלעמען.


נאך א זאך וואס איך וויל איבערגיין מיט ענק, איך האב איך שוין געבעטן און געשריבן פאריאר זומער מען זאל פארן שטייט, מען זאל נישט פארן שנעל; בפרט זומער ווען די קינדער הייבן אן שפילן אין גאס איז דאס א גרויסע סכנה און סיי מען רעגט אויף די שכינים. איך שרייב נאכאמאל, איך בעט אייך איר זאלט זיך אליינס נישט שלעכטס טון, איר זאלט אכטונג געבן אויף אייערע קינדער, אויף אייער לעבן.


א פרייליכן שבת.

#2251 - משניות האט אין זיך גרויסע סגולות פאר'ן גוף און פאר די נשמה
שידוכים, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן די צווייטע מאל ששה סדרי משנה.


משניות האט אין זיך גרויסע סגולות פאר'ן גוף און פאר די נשמה.


... זארג נישט, דו וועסט טרעפן א גוטע שידוך און זוכה זיין צו ליכטיגע דורות.


איך האף דו וועסט זיך דערהאלטן.


דיין ראש ישיבה

#2250 - זען ווי ערליכע אידן פירן א שבת
שידוכים, שבת קודש, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', קרית ברסלב


אפשר קענט איר איינלאדענען צו אייך דאס מיידל ... תחי', איך וויל מאכן א שידוך פאר איר; איר טאטע האט מיר געזאגט אז ער וויל איך זאל מאכן א שידוך, אבער זי דארף נאך אביסל תיקון המדות וכו'.


דעריבער בעט איך אייך, אויב איר האט כח זאלט איר זי רופן אויף שבתים, זי זאל זען א אידישע היימישע שטוב; זי זאל זען ווי ערליכע אידן פירן א שבת, אן קיין קולות, אן קיין קללות און אן קיין מכות. זי מיינט אז אן ערליכער איד שלאגט, אן ערליכער איד שעלט; דאס האט זיך געזען אלע יארן אין שטוב.


בזכות וואס מען איז מחזק אידישע קינדער, האט מען א ברכה אין די אייגענע קינדער און אייניקלעך.

#2249 - דער סוד ווי אזוי זיך צו דערהאלטן
התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך בין צעבראכן פון דיין צער, אלע זענען זייער צעשאסן פון דיין פרשה; דיין פרשה איז אונזער פרשה.


איין זאך קען איך דיר זאגן, אויב דו וועסט זיך דערהאלטן וועט ארויסקומען פון ענק זייער שיינע זאכן, ליכטיגע דורות.


איך האף דו וועסט זיך דערהאלטן. איך וועל דיר דערציילן א סוד, איך האב א סוד ווי אזוי איך דערהאלט זיך; איך בין אריבער אין לעבן אסאך שווערע זמנים, איך בין נאר געווארן שטערקער און שטערקער, ווייל איך האב א סוד. ווען עס ווערט מיר שווער, איך גיי אריבער שוועריקייטן – דאנק איך זייער דעם אייבערשטן אויף מיין לעבן, דאס בויט אויף שטארקע נערוון, א שטארקע קאפ, מען ווערט שטארק; שטערקער פון אייזן.


אז דו וועסט דאנקען דעם אייבערשטן וועסטו באקומען שטארקע כוחות, למעלה מכוחות אנושי.

#2248 - לערן מיט די קינדער אסאך חומש רש"י
חינוך הילדים, מלמדים, סיפורי צדיקים, חומש רש"י

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער מלמד ... נרו יאיר, מלמד תלמוד תורה היכל הקודש


היינט איז א גרויסער טאג, דער יארצייט פון הייליגן צאנזער רב זכותו יגן עלינו.


עס איז באוויסט אז דער הייליגער דברי חיים האט געבעטן די מלמדים פון זיינע קינדער, זיי זאלן דערציילן פאר די קינדער מעשיות פון הייליגן רבי אלימלך און פון זיין ברודער, דער הייליגער רבי זושא זכותו יגן עלינו; ווייל דאס איז די שטערקסטע מוסר, דאס פלאמט אויף די הערצער פון די קינדער.


זאלסטו זיך מאכן א סדר יעדן טאג צו דערציילן מעשיות פון די צדיקים; היינט איז דא א שפע פון מעשה ביכלעך גוט אראפגעלייגט פאר קינדער.


אויך בעט איך דיר זייער, לייג אריין מער כח אין חומש רש"י, מער פון אלעס. די קינדער גייען באלד ארויס פון חדר, זיי גייען מער נישט לערנען חומש רש"י; אין ישיבה און אין כולל לערנט מען גמרא און הלכה, וויפיל זיי וועלן לערנען יעצט - דאס וועלן זיי האבן.


קינדער וואס קענען גוט חומש רש"י - קענען שוין נאכדעם אלעס; וואו זיי לערנען האבן זיי ידיעות התורה, בנוסף - די יראת שמים.

#2247 - מכבד זיין איינער דעם צווייטן, וועט זיין נאר שלום און השראת השכינה
שלום בית, שווער און שוויגער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי'


איך האף צום אייבערשטן אז אלעס איז ביי אייך גוט; איך בענק זיך, איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון אייך.


שטארקט אייך, דאנקט דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער האט געטון מיט אייך ביז אהער וועט איר זען גרויסע ניסים ווייטער.


..., איך האף אז דו פירסט זיך אזוי ווי דו האסט געלערנט אלע יארן אין ישיבה, מיט גרויס דרך ארץ. זיי מכבד דיין שווער, מאך נישט חוזק פון אים; עס טוט וויי פאר די ווייב ווען מען מאכט חוזק פון אירע עלטערן, און אזוי אויך זאלט איר מרת ... תחי' נישט אוועק מאכן זיינע עלטערן. אויך זאלט איר זיך מכבד זיין, וועט זיין נאר שלום און השראת השכינה.

#2246 - איך וויל דיר נאכאמאל בעטן זאלסט לערנען דעם בלאט גמרא
לימוד התורה, גמרא, יראת שמים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב זייער הנאה געהאט יום טוב פסח אין שטעטל. איך האב דיר אביסל באטראכט, איך האב געזען אין דיר יראת שמים; דו דאווענסט אזוי ווי מען דארף דאווענען, דו שמועסט נישט, דו האלסט דיינע זונען נעבן דיר, אויך האב איך געזען ווי דו ביסט קובע עתים לתורה.


שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיין עבודת ה'. איך וויל דיר נאכאמאל בעטן און מחזק זיין זאלסט לערנען דעם בלאט גמרא; אדער אינדערפרי ביים שיעור פון הר"ר ..., אדער נאך מנחה מעריב ביים שיעור פון הר"ר ..., אדער זאלסטו נעמען א חברותא און לערנען דעם בלאט גמרא. איך וויל אזוי שטארק דער שטעטל זאל זיין א מקום פון תורה און תפלה.


איך האף צום אייבערשטן צו זיין יום טוב שבועות אין שטעטל.


 

#2245 - די קינדער און די בחורים דארפן זיין צייטליך
חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מגיד שיעור קרית ברסלב


איך וויל דו זאלסט מיר איבערגעבן אלע פרטים פון די תלמידים אין שטעטל, לעת עתה איז נישטא קיין מנהל, דארף איך זיין מנהל.


עס קען נישט זיין קיין הפקירות, די קינדער און די בחורים דארפן זיין צייטליך, אז נישט – פארמאך איך דיין כתה; נישטא אזא זאך אז קינדער זאלן קומען טאג איין טאג אויס שפעט, אפילו כולל אינגעלייט האבן א סדר צו זיין 10:00 און יונגע בחורים זאלן קומען שפעט?! איך וועל דאס נישט צולאזן.


אויב פעלן קינדער זאלסטו מיר דאס מודיע זיין, שרייב מיר אן הודעה; איך וויל נישט עס זאל זיין הפקר.


היינט ווען דו האסט מיר דערציילט אז א קינד איז נישט געקומען, האב איך גערופן די עלטערן; די עלטערן האבן זיך אזוי דערשראקן, זיי האבן ניטאמאל געוויסט אז דאס קינד איז נישט געקומען.


איך וועל זיין דער מנהל ביז דערווייל; איך האב גערופן אלע עלטערן און גערעדט זייער קלאר אז אויב מען וועט נישט האלטן קיין זמנים וועט מען נישט קענען קומען.

#2244 - אנגרייטן די לוח ברסלב לשנת תשפ"ב
צדקה, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ"ה ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך דאנק דיר פאר'ן העלפן אזוי געטריי די רענט קאמפיין, מען זאל קענען באצאלן רענט חודש'ליך פאר די ישיבה, חדר, סקול, בית הדפוס, כולל, בית המדרש, חתונה זאל וכו' וכו'.


איך וויל דיר בעטן אויב דו קענסט אנגרייטן די לוח ברסלב לשנת תשפ"ב. גרייט אן אלע זמנים, שיעורים און התחזקות, געב אכטונג די חיזוק זאל ליגן אויף די ריכטיגע פלאץ. יעצט זע איך אין די לוח פון היי יאר אז עס האט א גרויסע טעות, די חיזוק ליגט אפגערוקט פיר עמודים; למשל, יעצט א וואך נאך פסח דארף שטיין חיזוק פון ספירה, אנשטאט דעם שטייט חיזוק אויף הכנות לפסח.


זיי געזונט.


 

#2243 - הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, סגולות, יבנאל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמיני, כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


שטופט אוועק פון אייך די שלעכטע מחשבות וואס קומען כסדר ארויף אין מח אז איר וועט נישט האבן קיין קינדער, ווייל קינדער געבט דער אייבערשטער; עס איז דא הונדערטער און טויזנטער מעשיות פון פרויען וואס דאקטורים האבן געזאגט אז זיי וועלן נישט האבן קיין קינדער און מיט תפילה זענען זיי געבענטשט געווארן מיט קינדער און אייניקלעך.


דער רבי זאגט (ספר המידות תפילה, סימן כח): "עַל יְדֵי הַתְּפִלָּה יָכוֹל לְשַׁנּוֹת אֶת הַמַּזָּל", מיט תפילה קען מען איבערדרייען די מזל; אפילו אונטער'ן מזל קען מען נישט האבן קיין קינדער, אבער מיט תפילה דריידט זיך אלעס איבער.


בעטס דעם אייבערשטן אין אייער אייגענע שפראך, אז איר זאלט געהאלפן ווערן מיט קינדער. עס איז גוט צו זאגן אלע תפילות און יהי רצון'ס, אבער אייגענע תפילות - דאס איז עפעס אנדערש, דאס קומט ארויס פון טיפעניש פון הארץ, דאס גייט ארויף זייער הויך, ווייל דאס איז אמת. "קָרוֹב ה' לְכָל קֹרְאָיו", דער אייבערשטער הערט אויס יעדער איינער וואס רופט אים, "לְכֹל אֲשֶׁר יִקְרָאֻהוּ בֶאֱמֶת", אבער נאך מער הערט דער אייבערשטער אויס די וואס רופן אים מיט אמת (תהלים קמה, יח).


דא האט איר א געבעט וואס איר זאלט בעטן דעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר און איך לויב דיר פאר אלע חסדים וואס דו טוסט מיט מיר; איך דאנק דיר אז איך בין חתונה געהאט, איך דאנק דיר אויף מיין טייערער מאן, איך דאנק דיר אז איך און מיין מאן זענען ביידע געזונט.


הייליגער באשעפער העלף מיר, געב מיר קינדער; איך וויל אזוי שטארק האבן קינדער, איך ווארט שוין אזוי לאנג אויף קינדער; איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי פארזארגט, ווייל עס גייען אריבער נאך טעג און וואכן און איך ווארט נאכאלץ אויף מיין ישועה, דאס מאכט מיר זייער פארזארגט. בעט איך דיר טאטע זיסער, העלף מיר, געב מיר געזונטע קינדער, ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן דיר דינען, קינדער וואס וועלן גיין אין די וועגן פון די הייליגע תורה.


העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיר; בזכות דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי, בזכות דער הייליגער רבי יצחק לוריא אשכנזי, בזכות דער הייליגער רבי ישראל בעל שם טוב, בזכות דער הייליגער רבי - רבי נחמן בן פיגא מברסלב, אין זכות פון זיין תלמיד רבי נתן מברסלב און בזכות רבינו אליעזר שלמה מברסלב; יהיו לרצון אמרי פי והגיון לבי לפניך, ה' צורי וגואלי. אמן כן יהי רצון".


בנוגע די סגולה פון מקוה מלכה אין יבנאל; מוהרא"ש האט געזאגט, ווער עס וועט זיך טובל'ן אין די מקוה - וועט געהאלפן ווערן מיט קינדער. ווייל די מקוה אין יבנאל איז געבויט געווארן מיט מסירות נפש, די מדינה של גיהנום האט נישט געגעבן קיין רשות צו בויען קיין מקוה. דארט וואוינט א רב מטעם המדינה וואס האט לאנגע יארן מכשיל געווען אלעמען מיט איסורי כריתות; געזאגט האט ער אז די מקוה אין יבנאל איז כשר, למעשה איז נישט געווען קיין מי גשמים ממילא איז די מקוה בכלל נישט קיין מקוה, עס איז א וואנע. ווען דער שטראף האט געזען אז עס ווערט א גערודער האט ער אנגעפילט די אוצר מיט וואסער, געווען איז דאס אינמיטן זומער ווען עס רעגנט נישט אין ארץ ישראל. מוהרא"ש האט דאס נישט אויסגעהאלטן, האט מוהרא"ש געבויט א מקוה שטילערהייט, אזוי ווי די ערליכע אידן, די בעלי מסירות נפש האבן געטון אין רוסלאנד אונטער די קאמעניסטן, און מוהרא"ש האט געזאגט אז ווער עס וועט גיין אין די מקוה וועט געהאלפן ווערן, ווייל א זאך וואס מען טוט מיט מסירת נפש קען מען זען דערביי ישועות למעלה מדרך הטבע, און אזוי איז עס, צענדליגער און הונדערטער פרויען זענען שוין געהאלפן געווארן דורך די סגולה.


בנוגע אויב מען זאל נאכאמאל גיין וכו'; אדרבה ואדרבה, יעדע מאל מען טוט די סגולות איז מען זוכה אויף נאך נסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2242 - אז דער אייבערשטער איז דא, פאלן אוועק אלע פחדים
פחדים, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמיני, כ"ד ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אמונה איז די עצה פטור צו ווערן פון פחדים; ווי מער מען נעמט אריין אין זיך אמונה - אלץ מער גייען אוועק די פחדים, ווייל ווען מען נעמט אריין אין זיך 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער היט מיר, דער אייבערשטער באשיצט מיר', - פאלן אוועק אלע פחדים.


דאס האט דוד המלך געטון ווען עס איז אריבער אויף אים שווערע ביטערע צרות, מען האט אים געוואלט הרג'ענען; ער האט זיך באהאלטן אין היילן און אין טאלן, ער האט געחזר'ט די אמונה, ביז ער האט אויסגעשריגן (תהלים כז, א): "ה', אוֹרִי וְיִשְׁעִי", דער אייבערשטער איז מיין ליכטיגקייט, דער אייבערשטער איז מיין הילף, "מִמִּי אִירָא", פון וועם זאל איך זיך שרעקן? איך שרעק זיך פון קיינעם נישט ווייל איך האב דעם אייבערשטן, "ה' מָעוֹז חַיַּי", דער אייבערשטער מאכט שטארק מיין לעבן, "מִמִּי אֶפְחָד", פאר וועם זאל איך מורא האבן?


דאס איז די עצה פטור צו ווערן פון שרעק, חזר'ן איינמאל און נאכאמאל די ווערטער: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער היט מיר"; דאס נעמט אוועק אלע שרעק.


געוואוינט אייך איין צו זאגן די הייליגע תהילים, דורכדעם וועלן אוועקגיין אלע פחדים, יעדע קאפיטל תהילים איז אנגעפילט מיט אמונה און בטחון. זינגט די פסוקים פון תהילים (קיח, ו-ט): "ה' לִי", דער אייבערשטער איז מיט מיר, "לֹא אִירָא", איך האב נישט מורא פון קיינעם, "מַה יַּעֲשֶׂה לִי אָדָם", ווער קען מיר שלעכטס טון, "ה' לִי בְּעֹזְרָי", דער אייבערשטער איז מיין העלפער, "וַאֲנִי אֶרְאֶה בְשֹׂנְאָי", איך וועל זען א נקמה אין מיינע פיינט, "טוֹב לַחֲסוֹת בַּה' מִבְּטֹחַ בָּאָדָם", עס איז גוט זיך צו פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן ווי איידער זיך פארלאזן אויף מענטשן, "טוֹב לַחֲסוֹת בַּה' מִבְּטֹחַ בִּנְדִיבִים", עס איז בעסער זיך צו פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן ווי זיך פארלאזן אויף גוטע פריינט; די אלע קאפיטלעך וועלן אריינבלאזן אין אייך שטארקייט, איר וועט נישט מורא האבן פון קיינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2241 - מיט'ן רייניגן דעם בית המדרש, וועט איר זיך אפרייניגן פון אלעם שלעכטס
בית המדרש, משמש דעם רבי'ן, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת צו, י"א ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב געהערט פון די גבאים אז איר האט געהאלפן ריין מאכן דעם בית המדרש לכבוד יום טוב.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון העלפן רייניגן א בית המדרש, בפרט דעם רבינ'ס שול.


דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט זוכה זיין מיט דעם זיך אפצורייניגן פון אלעם שלעכטס און זוכה זיין צו מקבל זיין דעם יום טוב פסח מיט גרויס שמחה.

#2240 - תהילים איז אן אונטערליינער
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים, איר האט מסיים געווען פאריגע וואך שבת די ניין און זיבעציגסטע מאל תהילים; דאס וועט מיט גיין מיט אייך א גאנץ לעבן, דאס וועט אייך אונטערליינען; דער רבי זאגט אז תהילים איז אן אונטערליינער אויף וואס מען קען זיך גוט אנליינען.


אייער מאמע שרייבט מיר אז זי איז זייער איבערגענומען פון די חינוך וואס איר האט געלערנט א גאנצע זמן אין בית פיגא; איר העלפט, איר זענט פרייליך, איר מאכט אלעמען פרייליך.


בנוגע א שידוך; אייערע עלטערן שרייבן מיר כסדר אז זיי ווילן שוין זייער איר זאלט א כלה ווערן, בעטס דעם אייבערשטן עס זאל שוין אונטערקומען אייער שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2239 - נישט עסן קיין קטניות אום פסח
מנהגים, הלכה, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דו ווייסט זיכער אז מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט אלע יארן געזאגט אין יבנאל מען זאל נישט עסן קיין קטניות אום פסח; מוהרא"ש פלעגט זאגן פאר אונזערע ספרד'ישע ברודער זיי זאלן בשום אין פנים ואופן נישט עסן קטניות, ער פלעגט זאגן: "וואס וועט זיין אז מען וועט נישט עסן קיין רייז די זיבן טעג?"


דאס האט מוהרא"ש געזאגט אפילו פאר יבנאל וואס רוב מנין ובנין זענען ספרד'ישע אידן, זיכער דו וואס דו געהערסט צו אונזער קהלה אין קרית ברסלב, איז נישט שייך צו זאגן דו מעגסט עסן קטניות. דו עסט נישט קטניות אלס מנהג, עס איז נישט אזוי, ביי דיר איז דאס אויך אן הלכה, עס איז אסור. דו ביסט א חלק פון די קהילה, דארפסטו זיך פירן מיט אלע הלכות אזוי ווי דער רמ"א פסקנ'ט.


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן נעמען איינע פון מיינע קינדער אז מיין ווייב זאל זיך קענען אפרוען און קומען צו אירע כוחות.


איך וועל אם ירצה ה' היינט נאכט שוין ארויסקומען אויף יום טוב פסח זיין אין שטעטל.

#2238 - די בזיונות נעמען אוועק אלע דינים
סיום, קנאה, בזיונות, עין הרע

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד החתן ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שידוך! דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל ארויסקומען ערליכע אידישע דורות.


מזל טוב פאר די סיום מסכת תענית מאה פעמים ואחד! דאס איז א מורא'דיגע שמחה, צו זען ווי פלייסיג דו לערנסט, ווי דו האסט אויסגענוצט דיינע טעג אין ישיבה; יעצט זאלסטו נעמען נאך א מסכתא, דאס לערנען און חזר'ן מאה פעמים ואחד.


ווער נישט איבערגענומען פון די בזיונות וכו', מאך זיך נישט צו טון פון די אלע וואס מאכן ווערטלעך אויף דיין חשבון; דאס איז דיר א שטארקע טובה, עס נעמט אוועק אלע דינים, אלע שלעכטע אויגן. ווי נישט ווי ביסטו יונג און עס זענען דא עלטערע פון דיר וואס האבן קנאה, דאס וואלט געקענט שאטן השם ישמרינו, אבער אז עס איז דא די בזיונות ווערן אלע דינים בטל.


לערן די מעשה ווי אזוי דער רבי האט געקענט פארן קיין ארץ ישראל, נאר דורך בזיונות, והבן.

#2237 - חס ושלום טראכטן פון צעברעכן דיין שטוב
תפילות אויף אידיש, צרות, שלום בית, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, י' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


וויסן זאלסטו, אויף די וועלט פרובירט מען אויס יעדן איינעם; נישטא קיינער אויף די וועלט וואס האט נישט שווערע ביטערע נסיונות און עגמת נפש. דער רבי פלעגט זייער אסאך רעדן פון דעם פרט, געגעבן משלים און געוויזן אויף די אלע וועמען מען איז מקנא - ווי זיי זענען אנגעפילט מיט יסורים, יעדער אן אויסנאם (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קיט).


איך בעט דיר זייער מיין טייערער ליבער ברודער, זיי מקבל אויף זיך נישט צו ווערן באליידיגט ווען דיין ווייב טשעפעט דיר; ווער נישט בייז אויף איר, טראכט נישט די שלעכטע מחשבות פון צעברעכן די שטוב. טראכט און זוך אויף אין איר גוטע נקודות. גיי אין די וועגן פון מוהרא"ש און רבי נתן וואס זיי האבן געזאגט ווען עס אריבער אויף זיי ביטערע שווערע נסיונות: "עס איז נאך מיט גרויס חסדים"; זיי האבן שטענדיג געזוכט דאס גוטס וואס דער אייבערשטער טוט.


געדענק וואס מוהרא"ש האט אונז דערציילט, איינמאל האט דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו איינגעדרימלט און גע'חלומ'ט ווי ער איז אויבן אין הימל און מען פירט אים אריבער די טירן פון גיהנום, עס האט אים אנגעכאפט א שרעק און ער האט אנגעהויבן שרייען: "געוואלד! ראטעוועט! טראגט מיר אוועק פון דא!" ביז עס איז געקומען צו פליען א מלאך און אים געפרעגט: "זושא, וואס שרייסטו?" האט ער געענטפערט: "איך ציטער און איך שרעק זיך פון די ביטערע שטראפן וואס קומען פאר דא אויבן אין גיהנום", האט אים דער מלאך געזאגט: "ניין זושא, דאס איז נישט פאר דיר, דו האסט א ווייב גענענדל, דו קומסט אלעס אפ אונטן".


מוהרא"ש פלעגט דערציילן וואס דער הייליגער צדיק רבי ר' זושא פלעגט ליידן פון זיין ווייב גענענדל; זי פלעגט שרייען אויף אים, ווען זי איז געווארן ברוגז האט זי אים געזידלט און געזאגט: "דו ביסט דער ערגסטער מענטש פון דער וועלט"; זי האט אים געגעבן צו שפירן ווי ער איז דער ערגסטער, ערגער פון אים איז נישטא.


ווען דער צדיק רבי ר' זושא זכותו יגן עלינו האט זיך דערוועקט פונעם חלום האט ער געזאגט צו זיך: 'הלוואי זאל מיין ווייב גענענדל שרייען נאך אויף מיר; אויב קום איך אפ מיט די צער די עונשים פון גיהנום - איז מיר דאס כדאי'.


טייערער ברודער, הארציגער חבר, מיין הארץ גייט אויס פאר דיר; איך וויין מיט דיר. איך ווייס וואס דו גייסט אלץ אריבער, איך ווייס פונקטליך דיינע ליידן, דאך זאג איך דיר אז עס איז אלעס כדאי. חס ושלום טראכטן פון צעברעכן דיין שטוב; ווען איך זאג דיר און איך בין דיר מחזק דו זאלסט היטן דיין שלום בית - מיין נישט אז איך ווייס נישט וואס דו גייסט אריבער, איך ווייס זייער גוט, ווייל איך האב דיר זייער ליב, דו ביסט ביי מיר ווי א קינד; דאך בעט איך דיר, קוק און זוך אין איר נאר גוטס און ווען עס איז גאר ביטער זאלסטו גיין אין א זייט און שרייען: "הייליגער באשעפער, עס איז מיר זייער שווער, איך קען נישט; מיין ווייב הערט נישט אויף מיט אירע טענות, זי האט נאר טענות, זי האט נאר חסרונות אויף מיר; איך געב איר אלעס, איך רעד צו איר שיין און אז איך מאך א קליינע טעות - איז שוין עק וועלט; העלף מיר אייבערשטער איך זאל זיך קענען דערהאלטן".


איך דארף מקצר זיין, איך בין זייער אפגעמאטערט; איך האב געמיינט אז די זיבן וואסערן זענען שוין אריבער אויף מיר, מוהרא"ש האט מיר געשריבן שוין יארן צוריק אז די זיבן וואסערן זענען שוין אריבער אויף מיר, זעט אויס אז איך דארף נאך אסאך פאררעכטן, ווייל איך גיי אריבער יעצט גאר גרויסע תיקונים. איך שרייב דיר מיט מסירות נפש, איך וויל דו זאלסט אריינגיין צום יום טוב מיט שמחה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2236 - גיי אביסל שפאצירן אין פעלד, רעדן צום אייבערשטן
תפילה והתבודדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מאך זיך א קביעות צו גיין אביסל שפאצירן אין פעלד, זיך אויסרעדן צום אייבערשטן. דו וואוינסט אין שטעטל, דו האסט דאך ארום דיין שטוב פעלדער און וועלדער; פארוואס זאלסטו נישט אויסנוצן די פלאץ מיט גוטע זאכן.


גיי הינטער דיין שטוב פאר געציילטע מינוטן יעדן טאג אינדערפרי און מאך זיך א חשבון הנפש.


 

#2235 - אלע בודקים זאלן זיך באטייליגן ביים זיכוי הפת פאר'ן עירוב
פסח, עירוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב, ליבערטי


געב איבער פאר אלע בודקים פונעם עירוב אז איך וועל מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף מאכן די עירובי חצירות, זיכוי פת פאר'ן עירוב אין שטעטל – ערב שבת הגדול, ערב פסח אינדערפרי, גלייך נאך שחרית ביי מיר אין שטוב; איך וויל אז אלע בודקים זאלן זיך באטייליגן.


איך האב גרויס הכרת הטוב פאר אייך אלע פאר אייער איבערגעגעבנקייט וואס איר געבט זיך אוועק יעדע וואך בודק זיין דעם עירוב ארום דעם שטעטל.


זעט צו זיין פונקטליך ווייל איך פאר אריין אין שטאט באקן ערב פסח מצות.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועלן מיר קומענדיגע יאר זיין אין ארץ ישראל, און אויב נישט וועלן מיר האבן א מצה בעקעריי אין שטעטל.

#2234 - ששה אני יודע, איך לערן די זעקס סדרים משניות
משניות, ישיבה, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


האסט מיר זייער פרייליך געמאכט מיט'ן זאגן דיין סיום, אז דו האסט געענדיגט די צענטע מאל ששה סדרי משנה.


פסח ביינאכט ווען אלע וועלן זינגען: "ששה מי יודע?" אלע וועלן פרעגן 'ווער ווייסט די נומער זעקס?' וועסטו קענען אויסשרייען: "ששה אני יודע!" איך ווייס די נומער זעקס, איך לערן זעקס, איך קען זעקס; איך לערן די זעקס סדרים.


... טייערער, דערהאלט זיך, איך זע אין דיר אן עתיד; אז דו וועסט זיין שטארק ווייטער צו קומען אין ישיבה און לערנען יעדן טאג משניות – וועסטו נאך אביסל חתונה האבן.


אלע לאכן: 'די ברסלב'ע האבן חתונה יונג'; זאלן אלע לאכן, דו וועסט חתונה האבן, דו וועסט האבן לעבן; נו וואס ארט דיר אז מענטשן זענען פרייליך...


 

#2233 - זיך נישט אפשטעלן פאר קיין שום זאך
צרות, התחזקות, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך קען דיר איין זאך זאגן, וואס איך בין אריבער פאריגע וואך וכו' – ווייסט קיינער נישט, אבער איך קען דיר זאגן איין זאך, איך האב געשפירט א טיפה מן הים וואס מוהרא"ש האט מיטגעמאכט אלע יארן אין יבנאל. איך דערצייל עס נישט קיינעם אבער דיר שרייב איך עס, ווייל דו האלסט מיט שטילערהייט וואס טוט זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן האבן כח ווייטער צו טון וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט; מיר זאלן זיך נישט אפשטעלן פאר קיין שום זאך אויף דער וועלט, מיר זאלן טון דעם רצון השם מיט מסירות נפש.


איך האב דיר געזאגט וואס איך האב אינזין געהאט בשעת וכו', איך האב געזאגט פאר'ן באשעפער: "סקילה, שריפה, הרג וחנק, איך בין גרייט אויף אלעס; פארשטיינערט ווערן, פארברענט ווערן וכו' וכו'".


זיי מתפלל פאר מיר; אז דער אייבערשטער וועט מיר ווייטער געבן כח – וועט איר אלע הנאה האבן.


 

#2232 - מיר זענען אייך שטארק מכיר טובה פאר די גוטע זאכן וואס איר העלפט אונז
הכרת הטוב, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד אונזער טייערער ליבער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה; מיר זענען אייך שטארק מכיר טובה פאר די גוטע זאכן וואס איר העלפט אונז מאז ומקדם, פון ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין אריינצוגיין אינעם יום טוב מיט שמחה, שפירן די הייליגקייט פון יום טוב און זוכה זיין צו געזונט, און נחת פון אייערע קינדער און אייניקלעך.

#2231 - די משניות, די מסכתות און די פרקים, וועט דיר באגלייטן בזה ובבא
משניות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך קען זיך נישט בארואיגן פון וואס דו האסט מיר דערציילט היינט, דו האסט געענדיגט ששה סדרי משנה די צוויי הונדערט און דריי און צוואנציגסטע מאל; וואו אין די וועלט איז דא אזא זאך, א אינגערמאן זאל זוכה זיין צו לערנען און חזר'ן אזוי סאך מאל מאל ששה סדרי משנה...


 די משניות, די מסכתות און די פרקים – וועט דיר באגלייטן בזה ובבא; דאס וועט דיר היטן פון אלעם שלעכטס, דאס וועט דיר ברענגען צו אלעס גוטס; וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.


איך האב דיר זייער ליב.

#2230 - שטארק זיך, פארליר זיך נישט
תפילה והתבודדות, רפואה, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך ווארט צו הערן צי עס איז דא עפעס גוטע נייעס ביי דיין ווייב תחי'. איך בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג פאר איר, זי זאל האבן א רפואה שלימה בתוך שאר חולי ישראל. ווי נאר עס איז דא עפעס א גוטע פארענדערונג – זיי מיר מודיע, ווייל איך נעם עס פערזענליך; איך ווארט צו הערן גוטע נייעס.


שטארק זיך, פארליר זיך נישט. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות י.): "אֲפִילוּ חֶרֶב חַדָה מוּנַחַת עַל צַוָארוֹ שֶׁל אָדָם", אפילו א שארפע שווערד ליגט אויפ'ן האלז, "אַל יִמְנַע עַצְמוֹ מִן הָרַחֲמִים", זאל מען זיך נישט צוריק האלטן פון בעטן רחמנות; ווייל מען קען אלץ איבערדרייען.


תפלה איז העכער פון אלעס. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפלה טוישט די נאטור.


מיר גלייבן אלע אז די מצה וואס מיר עסן יעצט פסח, דאס וועט אונז היילן פון אלעם שלעכטס.


 

#2229 - אונזערע זאכן זאלן נישט האבן קיין שום ריח פון זייער שפראך
פסח, גליון, מלכות הרשעה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת צו, ט' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דער בלעטל וואס דו געבסט ארויס איז הערליך שיין, געב נאר אכטונג נישט צו שרייבן די נעמען וכדומה אזוי ווי מען שרייבט עס אין עברית; צום ביישפיל ... - זאלסטו שרייבן געהעריג, נישט אזוי ווי זיי שרייבן דאס.


געב אכטונג אז אונזערע זאכן זאלן נישט האבן קיין שום ריח פון זייער שפראך.


נעם צאם אלע טישטעכער פון א גאנץ יאר און לייג דאס אויסצואוואשן; פסח נוצט מען נישט די טישטעכער פון א גאנץ יאר.


אויך די קעסל קען מען נישט נוצן מחשש חמץ, דארף מען אנגרייטן א נייעם קעסל לכבוד פסח.


איך האף צו קומען אם ירצה ה' היינט נאכט אין שטעטל זיין מיט ענק א גאנץ יום טוב.