בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג מנחם-אב, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

שטארק דיר מיט אלע דיינע כוחות און פארליר נישט דיין אמונה אפילו פאר איין רגע צו האבן חס ושלום קשיות אויפן אייבערשטן פארוואס דיין שידוך איז נאך נישט אנגעקומען, נאך אזוי פיל תפילה והתבודדות, הונדערטער שעות לימוד התורה און אלע סגולות פון צדיקים.

איך בעט דיר טייערער ... נרו יאיר: האב נישט קיין קשיות אויפן אייבערשטן; מיר ווייסן גארנישט, מיר ווייסן נאר איין זאך - אז מיר ווייסן גארנישט, "תַּכְלִית הַיְדִיעָה - אֲשֶׁר לֹא נֵדַע", דער תכלית איז אויף דער וועלט מען זאל צוקומען צו דעם וויסנשאפט אז מען ווייסט גארנישט.

רבי נתן זאגט (חיי מוהר"ן, סימן סז; רפג) אז דער "איני יודע" פון הייליגן רבי'ן איז געווען דער גרעסטער חידוש, מער פון וואס דער רבי האט יא געוואוסט, עיין שם; ווייל ווען א מענטש "ווייסט גארנישט" דאס ווייזט אז דער מענטש איז בטל ומבוטל צום אייבערשטן, ער וויל גארנישט - נאר וואס דער אייבערשטער וויל, דערפאר איז ביי אים אלעס גוט, ווייל ער איז ביי זיך גארנישט, ער האט גארנישט און דארף גארנישט - נאר דעם אייבערשטן.

בנוגע דיין דזשאב וואס דו האסט באקומען, אבער יעצט זאגט מען דיר אז דער וואס האט זיך אפגעזאגט פון דעם פאסטן וכו' וויל צוריק זיין דזשאב, און דו ווילסט וויסן וואס צו טון; על פי הלכה דארפסטו נישט אפטרעטן פאר אים, אבער היות דו דארפסט נאך נישט מפרנס זיין א משפחה, דו קענסט נאך ביז דערווייל זיצן אין ישיבה, ווידעראום יענער איז א אינגערמאן וואס דארף מפרנס זיין א ווייב און קינדער, און אז ער וועט נישט האבן קיין פרנסה קען ער אלעס פארלירן - זיין ווייב און קינדער וכו', ממילא זאלסטו אים לאזן צוריק נעמען זיין פאסטן, און דער אייבערשטער וועט דיר געבן א גרינגערע וועג צו מאכן געלט.

איך בעט פאר דיר יעדן טאג דו זאלסט זוכה זיין צו טרעפן דיין זיווג בקרוב ובנקל.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שלח, כ"ד סיון, שנת תשע"ח לפ"ק

לכבוד ... נרו יאיר

עס וואונדערט מיר צי דו לערנסט נאך דיינע שיעורים כסדרן; איך האב דיר שוין לאנג נישט געזען, איך בענק מיך נאך דיר זייער שטארק.

איך פריי מיר צו הערן פון ... נרו יאיר אז דו העלפסט די מוסד און דו האסט געגעבן פאר די רענט פון חודש ... למספרם ...; אין דעם זכות זאלסטו טרעפן דיין שידוך בקרוב.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן אסאך די "קרבנות הנשיאים", פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף; וואס דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, עס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה, 'קריאה לחנוכה'; ווען מען ענדיגט דאס זאגן, בעט מען דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, און עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן ווי פלייסיג דו לערנסט; אויך האב איך הנאה דיר צו זען אין ישיבה לערנען.

אסאך מאל קום איך אריין פארטאגס אין ישיבה, די בית המדרש איז נאך ליידיג, און נאר דו זיצט און לערנסט; דאס איז מיין גרעסטע נחת און פרייד - צו זען ווי מיינע תלמידים לערנען די הייליגע תורה.

נעם דעם דף גמרא וואס מיר לערנען יעדן טאג און חזר דאס אפאר מאל איבער, אזוי וועט מקוים ווערן ביי דיר (פסחים נ.): "אַשְׁרֵי מִי שֶׁבָּא לְכַּאן וְתַּלְמוּדוֹ בְּיָדוֹ"; ווען מען וועט ענדיגן די מסכתא וועסטו האבן די מסכתא אין דיין האנט.

יעצט ווען מיר געפונען זיך אין די זומער טעג דארף מען זיין זייער פארזיכטיג ווען מען גייט אין גאס; מען דארף זיך שטענדיג היטן די אויגן, אבער יעצט אין די זומער טעג זאלסטו מער אכטונג געבן ווען דו גייסט אין גאס נישט אויפצוהייבן דיינע אויגן. דו ביסט נאך א יונגער בחור, דו ביסט נאך ריין; אז דו וועסט אכטונג געבן אויף דיינע ריינע אויגן וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.

פאר דו גייסט ארויס אין גאס זאלסטו לייגן דיין האנט אויף די מזוזה און בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער! העלף מיר איך זאל נישט נכשל ווערן מיט קיין איין שלעכטע קוק; געב מיר כח זיך צו היטן מיינע אויגן".

ווייז דעם בריוו פאר דיין ברודער ... נרו יאיר, זאג אים ער זאל מיר אויך שרייבן.

 בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת אמור, י"ח אייר, ל"ג לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך פריי מיך זייער אז דו קומסט אין ישיבה יעדן טאג, דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן, און בעיקר אז דו ביסט שטאלץ מיט דיין צלם אלוקים, דו רירסט נישט אן דיין בארד און פיאות.

עס איז א רחמנות אויף די בחורים וואס שניידן זייער בארד; דער בארד איז דער צינור צו ברענגען די שפע פונעם אייבערשטן צום מענטש. אין זוהר הקדוש ווערט די בארד אנגערופן: "צִינוֹרוֹת עֶלְיוֹנִים"; דאס זענען רערן (פייפס) וואס דורך דעם קומט אראפ פארן מענטש שפע ברכה און הצלחה, און אויב מען שניידט די בארד און פיאות שניידט מען אפ אלע רערן (פייפס) פון פרנסה וואס דארף קומען צום מענטש; וואויל איז דיר אז דו ביסט שטארק מיט דיין בארד און פיאות, וואויל איז דיר אז דו טאנצט נישט נאך די אלע וואס מאכן אוועק דעם צלם אלוקים.

א גרויסן יישר כח פארן מיר העלפן מיט די ל"ג בעומר סעודה; יעדע זאך וואס מען טוט צו העלפן די ישיבה העלפט מען זיך אליינס. דאס וואס דו העלפסט רייניגן די ישיבה - טוסטו פאר דיר אליינס, ווייל די זכותים וועלן דיר אנטקעגן קומען אין לעבן.

שרייב מיר נאך; איך בין זיך מחי' יעדעס מאל ווען דו שרייבסט מיר, לכל הפחות זאלסטו מיר שרייבן איין מאל א וואך.

  בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת אחרי-קדושים, ז' אייר, כ"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האף צום אייבערשטן אז דו וועסט בקרוב א חתן ווערן.

זע צו זאגן יעדן טאג די "קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך, זאל ער זאגן אסאך די 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים'; דאס איז די קריאה וואס מען ליינט חנוכה, פון (במדבר ז, א): "וַיְהִי בְּיוֹם כַּלּוֹת משֶׁה לְהָקִים אֶת הַמִּשְׁכָּן", ביזן סוף. דאס איז געדרוקט אין יעדע סידור ביי קריאת התורה - קריאה לחנוכה.

נאכדעם ווען מען ענדיגט זאגן די 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים', בעט מען דעם אייבערשטן - יעדער איינער אויף זיין שפראך:

"רבונו של עולם! העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געפאלגט וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן 'קָרְבָּנוֹת הַנְּשִׂיאִים'; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג. עס איז מיר אזוי שווער צו זיין א פלג גוף, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס; אייבערשטער, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".

וויסן זאלסטו אז נאר סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן דאס האט א קראפט; מה שאין כן די אלע סגולות וואס מענטשן פארקויפן וכו' וכו' האט נישט קיין שום האפט, עס איז סתם א קאפ פארדרייעניש. נאר די סגולות וואס צדיקים האבן אונז געגעבן, דאס העלפט; מען דארף גלייבן אין דעם און אויסווארטן ביז מען איז זוכה צו קריגן די ישועה.

דער רבי געבט נאך סגולות פאר איינעם וואס עס איז אים שווער צו טרעפן זיין שידוך (ספר המידות, אות חיתון, סימן ב): "קִדּוּשׁ לְבָנָה סְגֻלָּה שֶׁיִּמְצָא אָדָם אֶת זִוּוּגוֹ"; דערפאר דארף מען מקפיד זיין צו מאכן קידוש לבנה יעדן חודש, און ווען מען ענדיגט קידוש לבנה בעט מען דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן די ריכטיגע שידוך בזכות וואס מען האט געמאכט קידוש לבנה.

דער עיקר בעט איך דיר זייער זאלסט זיך שטארקן ווייטער בלימוד התורה; לערן דיינע שיעורים כסדרן. איך האב זייער הנאה פון דיר ווי אזוי דו פירסט זיך אין ישיבה, געב אכטונג נישט צו שניידן דיין בארד און פיאות און בלייב מיט דיין צלם אלקים; זיי שטאלץ מיט דיין צלם אלקים וועסטו טרעפן א ערליכע וואוילע מיידל וואס וועט מיט דיר אויפשטעלן א ווארעמע אידישע שטוב.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' לסדר טהרה, ב' אייר, י"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן פון דיר, איך בענק מיר שוין זייער נאך דיר; איך האף אז דו וועסט פטור ווערן פון די מדינה של גיהנום און קענען צוריק קומען קיין אמעריקע.

מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג זאגן ביי די שיעורים, אז זיי דארפן נישט קיין בחורים אין זייער טריפה'נע מיליטער (צה"ל), זיי האבן גענוג און נאך רוסן אין זייער מיליטער, זיי ווילן פשוט אויסרייסן אידישקייט (היה לא תהיה) דורך מטמא זיין בחורים און מיידלעך אין זייער שמד מיליטער; געדענק אז מיט תפילה קען מען אלעס פועל'ן.

בנוגע דיין דירה צי דו זאלסט עס אויפגעבן אדער ווייטער צאלן רענט ביז דו קומסט צוריק; געב עס אויף. עס איז נישט כדאי צו צאלן געלט יעדע חודש אויפן חשבון אז דו וועסט צוריק קומען, און אפילו דו וועסט בקרוב צוריק קומען וועסטו טרעפן נאך בעסערס און ביליגער. בנוגע דיינע חפצים וואס ליגן דארט; בעט א חבר זאל דיר טון א טובה און צוזאמנעמען דיינע חפצים און עס דיר אפשיקן קיין ארץ ישראל, אדער אוועק לייגן ביז דו וועסט דאס קומען אפנעמען.

זע צו נעמען די ערשטע ארבעט וואס קומט דיר אונטער; דו זאלסט נישט גיין ליידיג חס ושלום, וואס דאס איז די ערגסטע זאך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עיין כתובות נט:): "הַבַּטָּלָה מְבִיאָה לִידֵי זִמָּה, וְלִידֵי שִׁגָּעוֹן", גיין ליידיג ברענגט צו נישט גוטע זאכן און עס ברענגט צו דעפרעסיע; קוק אין די מעשה פון די בן מלך און בן שפחה וואס זענען פארביטן געווארן (ספורי מעשיות, מעשה יא) ווי מען האט געזאגט פארן אמת'ן בן מלך אין חלום: "אויב דו ווילסט קומען צו דיין זאך זאלסטו נעמען די ערשטע ארבעט וואס מען טראגט דיר אן", און אזוי האט ער טאקע געטון, ער האט גענומען די ערשטע ארבעט און ער איז טאקע צו געקומען צו זיין זאך.

זיי מחזק האברך ... נרו יאיר, ער זאל ווייטער ממשיך זיין בהפצה. און דו זאלסט אויך ווייטער ממשיך זיין מיט אלע דיינע עבודות הקודש וואס דו טוסט, אז די דרשות פון ישיבה זאלן גיין אויף אלע שפראכן וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זוכה זיין צו טרעפן בקרוב דיין זיווג און אויפשטעלן שיינע ערליכע אידישע דורות לה' ולתורתו.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תרומה, כ"ו שבט, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע תלמידים ... און ... נרם יאיר

איך האף אז דאס יאר וועט איר מיר אויך העלפן אזוי ווי פאריאר מיטן צוזאמנעמען די בחורים פורים און ארום גיין נאך געלט פאר די ישיבה.

איר ווייסט דאך אז ביי אונז אין ישיבה שיקט מען נישט אהיים קיין בחורים וואס צאלן נישט שכר לימוד; די ישיבה שטייט שוין צען יאר און מיר האבן נאך קיינמאל נישט אוועק געשיקט אדער פארשעמט א בחור וואס קיינער צאלט נישט קיין שכר לימוד פאר אים און איך זינק אין חובות נאר פאר די בחורים. איך קוק ארויס אז איר וועט זיין די ריכטיגע שלוחים מיר צו העלפן.

היינט צו טאגס זענען דא זייער אסאך מענטשן וואס האבן חיזוק פון די ישיבה, דערפאר דארפט איר זיך שוין יעצט מסדר זיין צו מאכן א ליסטע וואו איר זאלט ארויף גיין פורים אביסל טאנצן און פרייליך מאכן, אדער זינגען שטייטע ווארעמע ניגונים, אין שטובער וואו מען וועט אייך אויפנעמען בסבר פנים יפות.

איך וויל אז אלע בחורים וואס גייען צוזאמען נאך געלט זאלן גיין אנגעטון איידל און זיך אויפפירן איידל. איך הער זאגן אז די בחורים קויפן שוין איין פארשטעלאכטס פאר פורים, זעט אז די בחורים וואס קומען מיט מיט אייך זאלן גיין אנגעטון איידל, אלע זאלן גיין אנגעטון די זעלבע וכו' מיט אן איידעלע פארשטעלאכטס. פורים קומט ארויס דער אמת ווער דער מענטש איז, מען ווייזט ווי אזוי מען וויל גיין א גאנץ יאר, נאר א גאנץ יאר שעמט מען זיך וכו', אז מען טוט זיך אן פראסט וכו' ווייזט דאס אז דער מענטש איז נישט איידל. דערפאר בעט איך אייך זייער, אז איר זאלט שטיין דערויף אז די וואס קומען מיט די חבורה קענען נאר קומען אויב זיי גייען אנגעטון איידל, עס האט מיר זייער וויי געטון פאריאר צו זען ווי די בחורים גייען ארום אנגעטון פראסט.

געדענקט וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק, דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפן צדיק.

נאך א זאך בעט איך ענק; נעמט נישט ארויף אויפן באס בחורים וואס לערנען נישט ביי אונז אין ישיבה. ביי אונז איז פורים א הייליגער טאג אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עד): "כִּי בִּתְּחִילָּה הָיוּ כָּל הַהַתְחָלוֹת מִפֶּסַח וְכוּ', וְעַכְשָׁיו, וְלֹא סִיֵּים", און ר' נתן זאגט אויף דעם אז ער האט פארשטאנען פון רבי'ן אז היינט זענען אלע התחלות פון פורים; ווייל אז מען איז זוכה און מען פרייט זיך מיטן אייבערשטן, מען פרייט זיך אז מ'איז א איד, מען פרייט זיך מיט אלע גוטע נקודות וואס מען האט, דעמאלט קען מען מאכן א פרישע התחלה.

עס זענען דא וואס מיינען אז פורים איז א טאג פון הוללות, א טאג וואס מען קען טון זאכן שלא על פי תורה; דערפאר זאלסטו זען אז קיין שום פרעמדער בחור זאל זיך נישט געפונען אויפן באס - (משלי יד, י): "וּבְשִׂמְחָתוֹ לֹא יִתְעָרַב זָר".

איך בענטש ענק אז בזכות וואס איר העלפט מיר אז איך זאל ווייטער קענען ממשיך זיין מיט די ישיבה און די מוסדות וכו' זאלט איר טרעפן בקרוב אייער שידוך און אויפשטעלן א שיינע שטוב לשם ולתפארת.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תשע"ח לפרט קטן

לכבוד מו"ה פנחס פריעדמאן נרו יאיר

איך דאנק אייך זייער פארן העלפן די ישיבה, מיט אייער הילף נעמט איר א חלק אין ראטעווען אידישע דורות.

איר ווייסט דאך אודאי אז היינט איז א צייט וואס עס איז מקוים געווארן דעם פסוק (איכה ד, א): "תִּשְׁתַּפֵּכְנָה אַבְנֵי קֹדֶשׁ בְּרֹאשׁ כָּל חוּצוֹת, בְּנֵי צִיּוֹן הַיְקָרִים הַמְסֻלָּאִים בַּפָּז", עס וואלגערן זיך טייערע אידישע קינדער אין אלע גאסן, אלע ישיבות זוכן נאר מצוינים וכו', אבער ביים רבינ'ס ישיבה נעמט מען אן אלעמען, ווער עס וויל קומען לערנען תורה, קען קומען ביי אונז לערנען.

חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות כח.): ווען רבי אלעזר בן עזריה איז געווארן ראש ישיבה, האט מען אוועק געשיקט דעם שומר הפתח, כדי אז אלע תלמידים וואס ווילן קומען לערנען זאלן קענען אריין קומען אין ישיבה. ווייל ווען רבן גמליאל איז געווען דער ראש ישיבה, האט ער אויסגערופן: "כָּל תַּלְמִיד שֶׁאֵין תּוֹכוֹ כְּבָרוֹ, לֹא יִכָּנֵס לְבֵית הַמִּדְרָשׁ", ווער עס איז נישט אינגאנצן אויסגעארבעט, נעמט מען נישט אן אין ישיבה. און יענעם טאג וואס רבי אלעזר בן עזריה איז געווארן ראש ישיבה און מען האט אוועקגעשיקט דעם שומר הפתח, האט מען געדארפט אריין ברענגען אין בית המדרש נאך בענק; איין שיטה זאגט נאך פיר הונדערט בענק, און איין שיטה זאגט נאך זיבן הונדערט בענק, אזוי סאך תלמידים זענען צוגעקומען אין ישיבה.

פארציילט די גמרא (שם) אז רבן גמליאל האט געהאט חלישות הדעת, ער האט געזאגט: "דִּלְמָא, חַס וְחָלִילָה, מָנַּעֲתִּי תּוֹרָה מִיִּשְׂרָאֵל", אפשר האב איך צוריק געהאלטן תורה פון אידישע קינדער? האט ער זיך גע'חלומ'ט ווי ער זעט שיינע טייערע פעסער, וואס זענען אנגעפילט מיט זאמד, דאס הייסט אז אלע תלמידים וואס זענען צוגעקומען אין ישיבה זינט מען האט געעפענט די טויערן זעען אויס ווי זיי לערנען, אבער אינעווייניג זענען זיי בלויז ווערד אזוי ווי פשוט'ע ערד. פירט אויס די גמרא, אז דאס איז נישט אמת, מען האט אים נאר געוואלט בארואיגן ער זאל נישט האבן קיין חלישות הדעת, דערפאר האט מען אים געוויזן דעם חלום.

זעט מען פון דעם, אז דער וועג איז צו עפענען די טירן פון ישיבה פאר אלע וואס ווילן קומען לערנען.

א גריס פון אייערע אייניקלעך, זיי פירן זיך אויף זייער איידל, מיט גרויס דרך ארץ, דער אייבערשטער זאל אייך געבן געזונט און נחת פון אלע קינדער און אייניקלעך, אמן.