בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#897 - אוועקלייגן די בעטן פאר אלע תלמידים
אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תצא, י' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיינע געטרייע תלמידים ... נרו יאיר און ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פאר'ן זיך אוועק געבן בלב ונפש, אזויפיל וואכן און אזויפיל צייט, און בעיקר פאר'ן אוועק געבן ענקער "ראש השנה" – אלעס נאר פאר א צווייטן; אז אלע תלמידים וחברים זאלן האבן א פרייליכע איינגענעמענעם יום טוב, ובזכות דעם וועט איר זען נחת ביי אייערע דורות.


אזוי ווי עס זעט מיר יעצט אויס וועל איך נישט ענדיגן די צוויי אויבערשטע שטאקן אויף ראש השנה שנת תשפ"א. דעריבער, קומענדיגע יאר זאלט איר אוועקלייגן די בעטן פאר אלע תלמידים מיט זייערע קינדער און נאכדעם – אויב עס בלייבט איבער בעטן – קענט איר פארדינגען פאר אנדערע.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#896 - בניני הקהלה אין שטעטל
שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, י"ב אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד אלע חשוב'ע איינוואוינער פון קרית ברסלב, ליבערטי ניו יארק.


אזוי ווי מיר דארפן בויען א בית המדרש, תלמוד תורה און מיידל סקול פאר די קהילה, בעט איך אלע משפחות זאלן באצאלן פאר די מוסד דער סכום וואס די הנהלה איז מחייב אלע פרישע איינוואוינער.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין אויפצושטעלן אן ערליכע קהילה מיט מוסדות פאר אונזערע קינדער, מיר זאלן זיך נישט שעמען מיט אונזער קהילה און מוסדות. מיר זאלן מאכן א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן, פאר'ן רבי'ן און פאר מוהרא"ש.


א כתיבה וחתימה טובה.

#895 - אויפנעמען יעדן שיין אין אומאן
אומאן, מדות טובות, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר וויי צו הערן אז איר האט זיך געשפירט אין אומאן אין אונזער בית המדרש אינעם נייעם בנין - צווייט קלאסיג. איך האב געפרעגט די אינגעלייט און די בחורים וואס זענען ממונה אין בית המדרש צי עס איז אמת וואס איר שרייבט, אז מען נעמט נישט אויף שיין די געסט וואס קומען דאווענען; זיי האבן מיר געזאגט אז היי יאר וועלן זיי מער אכטונג געבן אויף דעם פרט און מקרב זיין יעדן איינעם.


געבט איבער פאר אנשי שלומינו פון יבנאל אז מיר וועלן זיך זייער פרייען צו דאווענען אינאיינעם אין אומאן, מיר מאכן נישט קיין חילוק פון אשכנז'ישע אידן אדער ספרד'ישע אידן, מיר ווארטן אויף אייך און מיר וועלן זיך פרייען צו זיין צוזאמען; מיר גייען אין די וועגן פון מוהרא"ש וואס האט געוויזן אז מען קען דאווענען אין איין שול אפילו מיר זענען פון אנדערע שבטים. מיר זענען ממשיך וואס מוהרא"ש האט געטון ביי זיין לעבן, דארפן מיר געדענקען וואס מוהרא"ש פלעגט שטענדיגט חזר'ן, דאס וואס מיר געפונען אין זוהר הקדוש (נשא קכח.) אז רבי שמעון בן יוחאי האט געזאגט פאר זיינע תלמידים: "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא", אונזער זאך איז אז מיר האבן זיך ליב איינער דעם צווייטן; רבי שמעון בן יוחאי האט אריין געברענגט אין זיינע תלמידים אז מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן. פלעגט מוהרא"ש זאגן אויף דעם א שיינע רמז, א'נ'ן' איז די ראשי תיבות: "אַ'נְשֵׁי נַ'חַל נ'וֹבֵעַ - בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא", אנשי שלומינו דארפן זיך האלטן צוזאמען און זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל שוין מקוים ווערן וואס דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס עס וועט זיין צווישן אייך.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#894 - מיט אמונה ווערט מען רואיג
פחדים, קינדער, אמונה, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אויף די מתנה וואס ער האט אייך געגעבן אז איר האט געבוירן א קינד למזל טוב, דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן נחת פון אלע אייערע קינדער.


איך בעט אייך זייער מרת ... תחי' איר זאלט אריין נעמען אין זיך די אמונה, איר זאלט חזר'ן אן א שיעור די ווערטער: "דער אייבערשטער פירט דער וועלט מיט א פונקטליכער חשבון", חזר'ט אייך דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ, כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא", אלעס וואס דער אייבערשטער טוט, איז מיט א פונקטליכער חשבון.


ווי מער א מענטש נעמט אריין אין זיך די אמונה; ער ווייסט אז עס איז גארנישט דא אויף דער וועלט אויסער דעם אייבערשטן, דער אייבערשטער איז מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלַל, דאן לעבט ער א רואיג לעבן.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט זיך געמאכט א ניגון אויף די ווערטער אלץ בחור ווען ער פלעגט גיין אין וואלד רעדן צום אייבערשטן, ער האט מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, פון די חיות וכו', האט ער זיך אונטער געזינגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלַל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם". מוהרא"ש האט דערציילט אז עס איז אים געווען זייער שווער אין אנהייב, ווייל ער האט זייער מורא געהאט צו זיין אליינס אין וואלד, און דערפאר האט ער גע'חזר'ט די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹךְ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלַל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", ער האט דאס גע'חזר'ט אן א שיעור מאל ביז ער האט שוין נישט געהאט קיין שום פחד פון קיינעם, פון דעם איז געווארן די שיינע ניגון אויף די ווערטער.


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט צוריק קומען צו אייערע כוחות און זען מיט אייערע אויגן די חסדים וואס ליגט אונטער אלע פאסירונגען.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#893 - גייט צוריק צו אייער מאן
קינדער, חינוך הילדים, שלום בית, גט

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


גייט צוריק צו אייער מאן; רעדטס אייך נישט איין אז עס וועט אייך זיין בעסער מיט א צווייטן, ווייל מיט א צווייטן וועט אייך זיין אסאך שווערער. קודם וועט אייך זיין שווער ביז איר וועט זיך אויסוועלן א שידוך, נאכדעם וועט זיך אנהייבן די קריגערייען צווישן אייך און אייער צווייטער מאן איבער "מיינע קינדער" און "דיינע קינדער"; זיינע קינדער וועלן זיך אויפפירן צו אייך מיט גרויס חוצפה, זיי וועלן אייך לאכן אין פנים און עס וועט אייך זיין ביטער שווער.


זאג איך אייך, גייט צוריק צו אייער מאן, האטס רחמנות אויף אייערע קינדער; אייער מאן איז געווען ביי מיר און ער איז גרייט צו פאררעכטן, ער איז גרייט צו טון אלעס אויף דער וועלט אבי די קינדער זאלן נישט חרוב ווערן. קינדער ווערן חרוב ונחרב ווען עלטערן קריגן זיך; דער אייבערשטער האט מיר מזכה געווען צו לערנען און מחזק זיין בחורים, במשך די פופצן יאר וואס איך בין עוסק מיט קינדער און בחורים האב איך געזען אז רוב פראבלעמען מאכן זיך ביי קינדער פון גע'גט'ע שטובער. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין צ:): "כָּל הַמְגָרֵשׁ אֶת אִשְׁתּוֹ, אֲפִילוּ מִזְבֵּחַ מוֹרִיד דְּמָעוֹת", ווען מאן און ווייב גט'ן זיך וויינט דער מזבח. פלעגט מוהרא"ש זכרונו לברכה שטענדיג זאגן: פארוואס וויינט דוקא דער מזבח? עס זענען דאך דא אסאך כלים אין בית המקדש; פארוואס וויינט נישט דער שלחן; דער מנורה; דער ארון; וואס עפעס דוקא דער מזבח? נאר דער מזבח וויינט, ווי צו זאגן: "מען איז שוין מקריב אויף מיר גענוג קרבנות, פארוואס פעלט אויס מען זאל ברענגען נאך קרבנות...".


איר זאגט אלעמען: "איך פאלג נאר וואס דער ראש ישיבה זאגט", יעדער וואס רעדט מיט אייך זאגט איר: "ראש ישיבה", "ראש ישיבה"; "וואס דער ראש ישיבה זאגט", זאג איך אייך קלאר וואס איך האב מקבל געווען פון מוהרא"ש זכרונו לברכה: "זיך גט'ן איז נישט די עצה", בפרט ווען עס איז דא קינדער אין שטוב; ווייל אויב מען גט זיך ליידן די קינדער פון דעם זייער גאנץ לעבן.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#892 - קיין אומאן ראש השנה דארף מען קומען צי מען האט געלט אדער נישט
אומאן, ראש השנה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קיין אומאן ראש השנה דארף מען קומען צי מען האט געלט אדער נישט; דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תג): "הָרֹאשׁ הַשָּׁנָה שֶׁלִּי עוֹלֶה עַל הַכֹּל", זיין ביי מיר ראש השנה איז גרעסער פון אלעס, "וְהָיָה פֶּלֶא אֶצְלִי, מֵאַחַר שֶׁהַמְּקֹרָבִים שֶׁלִּי מַאֲמִינִים לִי, וְלָמָּה לֹא יִזָּהֲרוּ כָּל הָאֲנָשִׁים הַמְקֹרָבִים אֵלַי, שֶׁיִּהְיוּ כֻּלָּם עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה", און איך וואונדער זיך אויף מיינע תלמידים וואס גלייבן אין מיר, פארוואס זאלן זיי נישט מעורר זיין מיינע מענטשן אז אלע זאלן קומען צו מיר אויף ראש השנה, "אִישׁ לֹא יֵעָדֵר", קיינער טאר נישט פעלן, "כִּי כָּל עִנְיָן שֶׁלִּי הוּא רַק רֹאשׁ הַשָּׁנָה", ווייל מיין גאנצע זאך איז ראש השנה.


"וְהִזְהִיר לַעֲשׂוֹת כְּרוּז, שֶׁכָּל מִי שֶׁסָּר אֶל מִשְׁמַעְתּוֹ, וּמְקֹרָב אֵלָיו, יִהְיֶה עַל ראשׁ הַשָּׁנָה אֶצְלוֹ, לֹא יֶחְסַר אִישׁ", דער רבי האט געהייסן מען זאל מודיע זיין פאר אלע מענטשן וואס גלייבן אין אים, אז ער האט געהייסן קומען צו אים אויף ראש השנה, "וּמִי שֶׁזּוֹכֶה לִהְיוֹת עַל רֹאשׁ הַשָּׁנָה, רָאוּי לוֹ לִשְׂמֹחַ מְאֹד מְאֹד, 'אִכְלוּ מַעֲדַנִּים וּשְׁתוּ מַמְתַקִּים, כִּי חֶדְוַת ה' הִיא מָעֻזְּכֶם'", און ווער עס איז זוכה צו זיין ביי אים אויף ראש השנה דארף זיך זייער פרייען א גאנץ יאר, עיין שם.


אין אומאן אליינס איז נישט קיין חילוק וואו מען איז, דער עיקר איז מען זאל זיין ביים רבי'ן אין אומאן. אז עס קומט דיר אויס צו טייער צו זיין מיט אונז זאלסטו גיין וואו עס קומט דיר אויס בעסער, אבער דער עיקר איז זיין אין אומאן.


אז דו פלאגסט זיך און דו קענסט נישט דעקן דיינע הוצאות - זאלסטו גיין נאך געלט; מוהרא"ש פלעגט אונז שטענדיג מזהיר זיין אז אויב מען וויל נישט פושט רגל זיין (באנקראטירן) זאל מען פושט יד זיין, מען זאל אויסשטרעקן די הענט און גיין נאך געלט אז מען זאל האבן וואס צו געבן פאר די ווייב; עס איז נישט דא אזא זאך ווי נישט אהיים ברענגען געלט. האסט חתונה געהאט און אונטערגעשריבן אין די כתובה: "אֲנָא אֵיזִן, וְאוֹקִיר, וְאֶפְלַח לֵכִי", איך וועל דיר שפייזן וכו' - דארפסטו דאס מקיים זיין, דו דארפסט ברענגען פון אונטער דער ערד געלט.


זיי עוסק אין הפצה וועסטו שטענדיג האבן שפע; דער הייליגער רבי האט געהאט א תלמיד רבי נפתלי זכרונו לברכה, ער איז געווען איינער פון די צוויי עדות וואס דער רבי האט גענומען פארן 'תיקון הכללי'. ער האט באקומען א ברכה פון רבי'ן אז ווען ער וועט אריין לייגן זיינע הענט אין טאש וועט ער אייביג טרעפן דארט געלט, וכך הוה, ווען ער האט געדארפט האבן געלט האט ער אריין געלייגט די הענט אין טאש און געטראפן געלט; מוהרא"ש שרייבט אין 'אשר בנחל': "איך געב א צווייטע ברכה, ווער עס וועט עוסק זיין אין הפצה, ער וועט גיין מיט קונטרסים וכדומה ביי די הייזער וכו', וועט אייביג האבן געלט אין טאש".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#891 - איך האב זייער הנאה צו זען דיינע חידושי תורה
תפילה והתבודדות, רפואה, חידושי תורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער תלמיד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיינע צוויי בריוו.


דו ביסט מיר ממש מחי' יעדעס מאל וואס דו שרייבסט מיר, איך האב זייער הנאה צו זען דיינע חידושי תורה. שרייב מיר נאך און הלואי זאלסטו מסדר זיין אלע דיינע חידושים פאר דיר און ווייטער מחדש זיין, וועט דאס זיין פאר דיר פאר א תיקון, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן קה): "טוֹב מְאֹד כְּשֶׁזּוֹכִין לְחַדֵּשׁ אֵיזֶה דָּבָר בַּתּוֹרָה, כִּי הוּא תִּקּוּן גָּדוֹל לְהִרְהוּרִים", מחדש זיין און טראכטן אין תורה איז א תיקון אויף אלע שלעכטע מחשבות.


בנוגע צי דיין ווייב קען גיין צו א גוי'אישע וכו', עס איז נישט קיין פראבלעם צו גיין צו א נישט איד, דער עיקר זאל זי אכטונג געבן עס זאל זיין נאר א פרוי.


שטארק זיך אין התבודדות; גיי יעדן טאג שפאצירן אליינס מיט'ן אייבערשטן און שמועס זיך אויס דיין הארץ, דערצייל אים אלעס וואס גייט אריבער אויף דיר, ווי דער יצר הרע מוטשעט און מוטשעט אן אויפהער און לאזט נישט אפ; אז דו וועסט גיין מיט דעם הנהגה, דו וועסט זיין אן עקשן צו גיין יעדן טאג אביסל התבודדות וועסטו ביים סוף מנצח זיין.


געב א גריס פאר אלע חברים; איך וועל מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף קומען צו אייך אויף דעם שבת.


איך בעט זייער אסאך דעם אייבערשטן אז עס זאל מקוים ווערן ביי אונז דעם שיחה פון רבי'ן (חיי מוהרן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס איז דא צווישן אייך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#890 - אוועקגעווארפן די אלקאהאל
משקה המשכר, חלומות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו מיט די געלט פאר א פדיון.


אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט אוועקגעווארפן די אלקאהאל; דו נעמסט מער נישט אריין קיין אלקאהאל אין דיר און דו טרינקסט מער נישט. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות שכרות, סימן ד): "הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא אוֹהֵב מִי שֶׁאֵינוֹ מִשְׁתַּכֵּר", דער אייבערשטער האט ליב דעם מענטש וואס שיכור'ט זיך נישט אן; קומט אויס אז דער אייבערשטער האט דיר ליב.


בנוגע וואס דו האסט גע'חלומ'ט וכו'; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות חלום, סימן א): "לַחֲלוֹם רָע", פאר א שלעכטע חלום, "תֹּאמַר בַּבֹּקֶר", זאל מען זאגן אינדערפרי: "הַחֲלוֹמוֹת שָׁוְא יְדַבֵּרוּ", חלומות זענען נישט אמת; דערנאך דארף מען שוין נישט זארגן.


דער עיקר זאלסטו זיך שטארקן צו זיין פרייליך, זארג נישט וכו'; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נה.): "חֶלְמָא בִּישָׁא", אז מען חלומ'ט זיך א שלעכטע חלום, "עֲצִיבוּתֵיהּ מִסְתַּיֵּיהּ", דאס וואס מען איז דערשראקן און צעבראכן דערפון, דאס אליינס איז מבטל דעם חלום; דעריבער זאלסטו זיך שטארקן מיט אמונה צו גלייבן אינעם אייבערשטן אז אלעס וועט זיין גוט און דו זאלסט ווייטער ממשיך זיין מיט תפילה והתבודדות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות י:): "אֲפִילוּ בַּעַל הַחֲלוֹמוֹת אוֹמֵר לוֹ לְמָחָר הוּא מֵּת", אפילו מען חלומ'ט זיך אז מען גייט שטארבן, "אַל יִמְנַע עַצְמוֹ מִן הָרַחֲמִים", זאל מען ווייטער בעטן דעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#889 - ווי קען מען זיך אננעמען פאר איינעם וואס האט מטמא געווען א אידישע טאכטער?!
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט צו פארשטיין, ווי קען מען זיך אננעמען פאר אזא איינעם וואס האט מטמא געווען א אידישע טאכטער?! עס איז א פלא פארוואס אלע האבן אויפגעהערט צו רעדן מיט אייך ווייל איר האט דערציילט פאר די פאליציי וואס יענער האט געטון מיט אייך אין די יונגע יארן און מען האט אים געלייגט אין תפיסה.


איר פון אייער זייט זאלט מכבד זיין טאטע מאמע; אז זיי ווילן נישט רעדן מיט אייך וכו' איז דאס נישט אייער פראבלעם, אבער איר פון אייער זייט זאלט ווייטער רעדן מיט זיי אויב זיי ווילן רעדן מיט אייך.


איר האט נישט גוט געטון מיט'ן זאגן פאר די קינדער אז מען רעדט מער נישט מיט זיידי און באבי, ווייל דאס איז א הירוס אין חינוך; איר געבט זיי א חינוך אז זיי זאלן דאס טון מיט אייך ווען זיי וועלן עלטער ווערן. זיי וועלן אויך אנזאגן זייערע קינדער אפצוהאקן מיט זיידי באבי - מיט אייך; זעטס ווי פריער צוריק צו דרייען מיט חכמה אז די קינדער זאלן נישט ווערן צומישט. מען טאר נישט זאגן פאר קינדער אז מען האקט אפ מיט עלטערן - זאל זיין וואס זאל זיין, אויב די עלטערן ווילן נישט רעדן מיט אייך איז דא גענוג וועגן ווי אזוי זיך ארויסצודרייען פון אהין גיין אן דעם וואס די קינדער זאלן כאפן וואס עס גייט פאר.


שטארק זיך מיט די עצות פון רבי'ן, בפרט מיט די עצה פון אנהייבן פונדאסניי. דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות וואס ווער עס טוט זיי קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, נאכדעם וואס עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


בעטס דעם אייבערשטן עס זאל ארויס גיין פון אייך וואס איר זענט אריבער אין די יוגנט; געוואוינט אייך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; פארציילט אים אלעס וואס איר זענט אריבער. דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון אייך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) אז ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'ט דעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן, ער פארציילט פאר'ן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. דעריבער, אז איר וועט דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלע אייערע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון אייך ביז איר וועט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז אייך מוחל אויף אלעמען, ווייל איר זענט נישט שולדיג, מען האט אייך דאך באצוואונגען וכו'.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#888 - דער בחור זאל בלייבן שלאפן אין דארמעטארי
בחור, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שופטים, ג' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


א גריס פון אייער ליכטיגער זון ... נרו יאיר, ער לערנט פלייסיג און פירט זיך מיט יראת שמים; איך האב זיך זייער מחיה געווען מיט אים במשך די זוממער וואכן אין קעמפ.


יעצט ווען מיר הייבן צוריק אן ישיבה אין שטאט וואלט געווען א שטארקע תועלת ער זאל בלייבן שלאפן אין וויליאמסבורג אין דארמעטארי, אזוי וועט ער קענען מיט האלטן דעם סדר הישיבה פון אינדערפרי אכט אזייגער, ער וועט זיין ביי די גמרא שיעור. ווייל פאריאר פלעגט ער קומען זייער שפעט, ער פלעגט פארפאסן גאנצע טעג פון ישיבה.


די דארמעטארי איז אונטער די השגחה פון די ישיבה; עס זענען דא דארט נאר בחורים מיט יראת שמים.


א כתיבה וחתימה טובה.

#887 - קריג דיך נישט מיט דיין ווייב
תפילה והתבודדות, שלום בית, שטעטל, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בעט דיר זייער זאלסט האלטן טייער דיין ווייב תחי'; קריג זיך נישט מיט איר. זי שרייבט מיר אז דו קריגסט זיך מיט איר אסאך, איך בעט דיר טייערער חבר, הארציגער ברודער, בעט זיך איבער מיט דיין ווייב, זאג איר צו אז דו וועסט איר שעצן און ליב האבן. פיר זיך אויף ווי א תלמיד היכל הקודש וועסטו זען א גרויסע נס, דו וועסט טרעפן א גרינגע פרנסה.


ווער עס איז מכבד די ווייב האט ברייט פרנסה און גרויס עשירות, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן סט): "כִּי עִקַּר הָעֲשִׁירוּת עַל יְדֵי הָאִשָּׁה", די גאנצע געלט קומט בזכות די ווייב.


אויך זאלסטו אנהייבן דאווענען שחרית, מנחה און מעריב וואס דאס האלט א איד ביים אייבערשטן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח): אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד.): עוג מלך הבשן האט געזאגט: "מַחֲנֵה יִשְׂרָאֵל כַּמָה הַוֵי? תְּלָתָא פַּרְסֵי", און ער איז געגאנגען און אויסגעריסן א בארג פון דריי פרסה, ער האט דאס געוואלט ווארפן אויף די אידן. האט דער אייבערשטער געמאכט א נס אז עס זענען געקומען קליינע ווערעמלעך און געלעכערט דעם בארג ביז דער בארג איז אים אריין געפאלן אויפן האלז און אים דערשטיקט, נאכדעם איז געקומען משה רבינו, ער האט געגעבן א שפרינג און אים דערלאנגט א קלאפ אויף זיין פיס און אים גע'הרג'עט.


זאגט דער רבי, אז 'עוג מלך הבשן' דאס איז דער 'יצר הרע' וואס ער האט פיינט יעדן איד און וויל אים הרג'נען. ווען ער זעט אז א איד האלט זיך אין מחנה ישראל דורך די 'ג' פרסה', דאס הייסט זיינע דריי תפילות, נעמט ער זיך איבער אים און זאגט: 'איך וועל אויסרייסן פון אים די דריי תפילות, אזוי וועל איך אים ארויסנעמען פון מחנה ישראל'.


איך בין נעכטן נאכט געווען אין שטעטל און געגעבן א שיעור התחזקות; איך האב דיר געוואלט טרעפן און רעדן צו דיר פנים אל פנים, איך האף אז ביי דעם קומענדיגן שיעור וועל איך דיך טרעפן.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#886 - רעדן דיבורי אמונה מיט די קליינע קינדערלעך
חינוך הילדים, אמונה, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


שטארקט זיך מיט אמונה פשוטה אינעם בורא כל עולמים; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מד): "הָאֱמוּנָה תּוֹלָה בְּפֶה שֶׁל אָדָם", אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (תהלים פט, ב): "אוֹדִיעַ אֱמוּנָתְךָ בְּפִי, הַיְנוּ עַל יְדֵי שֶׁמְּדַבְּרִין הָאֱמוּנָה בַּפֶּה, זֶהוּ בְּעַצְמוֹ אֱמוּנָה, וְגַם עַל יְדֵי זֶה בָּאִים לֶאֱמוּנָה"; ווי מער מען רעדט דיבורי אמונה אלץ מער בויט זיך אויף די אמונה אינעם מענטש.


זאלט איר רעדן אסאך דיבורי אמונה מיט אייערע קליינע קינדערלעך; יעדע זאך וואס זיי דארפן, ווילן, בעטן און מוטשען, זאגט זיי: "לאמיר בעטן דעם אייבערשטן", "דער אייבערשטער וועט העלפן"; אזוי וועט אריינגיין אין זייערע ריינע הערצעלעך די ריינע אמונה און עס וועט ווערן ביי אייך אויך אויפגעבויט די אמונה, איר וועט נישט ווערן דערשראקן און צעטומלט פון די שלעכטע מחשבות וואס דער יצר הרע ברענגט אריין אין אייך.


יעצט ווען איר זענט שוין אין שטעטל – קרית ברסלב, דארט צווישן די ביימער און גראז איז זייער גוט זיך צו געפונען. דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר זיין טאכטער שרה (שיחות הר"ן, סימן קסג): "ווי גוט און ווי פרום איז צו זיין צווישן זיי"; זאלט איר זאגן תהלים און זיך מתבודד זיין, דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די ניסים – אויף אייערע ליכטיגע קינדער, אויף אייער טייערער מאן נרו יאיר, - וועט דער אייבערשטער מאכן נאך ניסים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#885 - זיך אפגעבן מיט די קינדער אין אומאן
קינדער, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האף אז דו וועסט מיר העלפן אין אומאן היי יאר אזוי ווי די פריערדיגע יארן מיט'ן דאווענען; זאלסט צוזאמנעמען אלע קינדער און בחורים וואס קענען זינגען זיי זאלן שטיין נעבן מיר ביים דאווענען העלפן זינגען דאס דאווענען און די ניגונים.


אויך זאלסטו צוזאמנעמען די מלמדים; סיי די מלמדים פון וויליאמסבורג און אויך פון שטעטל, ווייל איך וויל מאכן חדר אין אומאן פאר אלע קינדער. מיר פארן אם ירצה ה' ארויס מיטוואך פרשת נצבים און מיר קומען אן דאנערשטאג נאכמיטאג, וויל איך מאכן חדר פרייטאג און אויך זונטאג – ערב ראש השנה. די קינדער זאלן דאווענען צוזאמען, מען זאל לערנען מיט זיי אביסל הלכה און דערציילן סיפורי צדיקים, נאכדעם זאלן די מלמדים גיין מיט זיי צום ציון זאגן די עשרה מזמורים תהלים און זיך מתבודד זיין וכו', וכו'.


שמועס זיך אפ מיט די מלמדים – סיי פון שטאט און סיי פון שטעטל, אנצוגרייטן א פראגראם; טיקעטס און פרסים וכו', אז די קינדער זאלן 'וועלן' זיין אין שול און נישט ארויסלויפן וכו', ווייל ביי מיר איז דאס דער עיקר: "די קינדער"; די קינדער זאלן אויפוואקסן מיט א ריינע הייליגע ראש השנה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן", און רבי נתן זאגט (שם): "וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא", דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#884 - מאך זיכער ס'זאל זיין א קונטרס "עצתו אמונה" יעדע וואך
זיכוי הרבים, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יעצט הער איך אז שוין צוויי וואכן וואס עס איז נישט ארויסגעקומען דער וועכנטליכער קונטרס "עצתו אמונה"; עס איז ממש א שאד אז דאס זאל זיך אפשטעלן נאכדעם וואס אזויפיל מענטשן האבן חיזוק פון דעם, בפרט בחורים – זיי ווארטן זייער אויף דעם, דאס איז זייער גאנצע חיזוק.


איך בעט דיר זייער טייערער ... גיי אן מיט די מצוה וואס מען האט דיר מזכה געווען פון הימל; זע עס זאל ארויסקומען יעדע וואך די שיינע בריוון, ווייל די תלמידים ווארטן אויף דעם, בפרט די אלע תלמידים וואס נעמען נישט אריין אין שטוב קיין שום ליין מאטריאל – זיי ווארטן זייער און קוקן ארויס יעדן שבת פאר דעם. די פרויען וואס זענען געווען צוגעוואוינט צו ליינען וכו' און בזכות מוהרא"ש וואס האט נישט געהאלטן פון ארייננעמען אין שטוב קיין שום צייטונג, מאגאזינען וכו', נעמען זיי דאס מער נישט אריין אין שטוב, - זיי ווארטן און קוקן ארויס אז דאס זאל ארויסקומען וועכנטליך.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות, וואס דאס ברענגט צוריק אידישע קינדער צום אייבערשטן; דער זוהר הקדוש זאגט (תרומה, קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא, קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא. וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא, דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; דער מענטש נעמט אוועק טומאה פון דער וועלט, און ער מאכט אז דער אייבערשטער'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף דער וועלט, און דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. וְזָכֵי לְמֵחמֵי בְּנִין לִבְנוֹי, ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי, און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף דער וועלט און אויף יענער וועלט, כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי, קיינער קען אים נישט שלעכט'ס טון, נישט אויף דער וועלט און נישט אויף יענער וועלט, עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ, ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים, און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#883 - זיי נישט צעבראכן אז דו האסט פארלוירן
קינדער, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, רפואה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


דאנק דעם אייבערשטן וואס ער האט דיר אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס; זיי נישט צעבראכן אז דו האסט פארלוירן וכו', דער אייבערשטער האט דיר אפגעהיטן פון א נישט געזונט קינד לא עלינו.


קודם זעסטו אז איר קענט האבן קינדער, און איר וועט אם ירצה ה' זוכה זיין צו זרע של קיימא. איך בעט פאר ענק יעדן טאג און איך ווארט שוין צו הערן בקרוב גוטע נייעס.


נעם דיר דעם ספר תהלים פאר א חבר'טע; זאג יעדן טאג תהלים אויף א סדר און ווען דו ענדיגסט זאלסטו נאכאמאל אנהייבן. אזוי זאלסטו טון דיין גאנצע לעבן – זאגן תהלים כסדרן, אביסל אדער אסאך, וועט דער אייבערשטער מאכן גרויסע ניסים.


אזוי אויך זאלסטו זיך מתבודד זיין, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "הִתְבּוֹדְדוּת הוּא מַעֲלָה עֶלְיוֹנָה וּגְדוֹלָה מִן הַכֹּל", התבודדות איז גרעסער פון אלעס; נישט דא קיין גרעסערע זאך ווי זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר דיין טייערער מאן נרו יאיר; דו ווייסט אליינס נישט ווי גליקליך דו ביסט, דו האסט זוכה געווען צו א מאן וואס נישט יעדער איז זוכה צו דעם.


נאכאמאל, זיי נישט צעבראכן; פארקערט, דאנק און לויב דעם אייבערשטן פאר די נס וואס ער האט דיר אפגעהיטן.


א כתיבה וחתימה טובה; א גוט געבענטשט יאר.

#882 - וויינען צום אייבערשטן פאר די קינדער
קינדער, תפילה והתבודדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגט נישט פאר אייער זון הבחור ... נרו יאיר; איך וועל אים זייער מקרב זיין, פון יעצט וועל איך אים נאך מער מקרב זיין און אכטונג געבן אויף אים, איך וועל אים מחזק זיין ער זאל לערנען פלייסיג.


איך האב שוין גערעדט מיט אים וועגן אריינגיין אין די כתה להלכה; לערנען מיט די בחורים וואס באפלייסן זיך אין הלכה.


איר זאלט ווייטער גיסן טרערן, וויינען צום אייבערשטן פאר אייערע קינדער, זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן; גארנישט קען אויפטון פאר די קינדער אזוי שטארק ווי תפילות פון די עלטערן.


דער אייבערשטער וועט אייך זיכער צוריק צאלן מיט נחת פון אייערע קינדער בזכות די מסירות נפש פון אייך און אייער מאן, וואס איר האט זיך אזוי אוועקגעגעבן די אלע יארן אויפצושטעלן די מוסדות, ובזכות דאס וואס אייער מאן פארשפרייט די עצות פון רבי'ן פאר די גאנצע וועלט.


בנוגע אייער בחור, צי ער זאל דריוון וכו'; איך וועל רעדן מיט אים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#881 - מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם אנדערן
חיזוק פאר פרויען, שטעטל, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


נעכטן נאכט האב איך אפגעשטאטעט א פלוצלינג'דיגע באזוך אין שטעטל; איך האב זיך אונטערגעהערט ווי אייער מאן נרו יאיר לערנט פאר דעם שיעור אין גמרא בטוב טעם ודעת, אזוי שיין און אזוי לייכט צו פארשטיין און קענען מיט האלטן.


בכלל איז דער לופט אינעם שול זייער א געשמאקע לופט; מען שפירט דארט השראת השכינה, אחדות און ליבשאפט, מען שפירט דארט דעם רבינ'ס תמימות, ממש וואס דער רבי האט געזאגט ווען ער איז אוועק געפארן פון ברסלב קיין אומאן, ער האט געלייגט זיין האנט אויף די מזוזה און געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען, און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם". אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען, און דאווענען צוזאמען, וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן קפז)".


דערפאר שרייב איך אייך דאס אז איר זאלט זען פון אייער זייט - אין ווייבער שול זאל אויך הערשן אזא געשמאקע לופט, מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם אנדערן און מען זאל זוכן ווי מען קען טון חסד צווישן זיך, - וועט איר זוכה זיין צו אזעלכע גרויסע זאכן וואס מען קען זיך נישט פארשטעלן.


איך האף אז איר וועט זיך ווייטער צוזאמנעמען איינמאל א וואך – יעדן דינסטאג וכדומה – זיך מחזק זיין איינער דעם צווייטן.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#880 - עפענען א ישיבה על שם רביז"ל
אמונה, לימוד התורה, אמונת חכמים, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ידידי היקר והנעלה הר"ר ... שליט"א.


לנכון קבלתי מכתבך.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז כבוד מעלתו וויל נאכאמאל עפענען א ישיבה על שם רביז"ל, ועיקר המטרה הוא להכניס בתוך בחורי חמד דעת רביז"ל ועצותיו הקדושים איך שיכולים לזכות להרגיש את נועם זיו חיות אלקותו יתברך, ואת הדרך הלימוד שלו כמבואר בשיחות הר"ן, סימן ע"ו.


על כן באתי לאחל את ברכתי אז כבוד מעלתו זאל זוכה זיין להצליח עם כל התלמידים, והעיקר זאלסטו זיך מחזק זיין נישט מורא צו האבן פון קיינעם, נישט קוקן אויף קיינעם נאר גיין מיט די תורה פון אחד הי' אברהם (ליקוטי מוהר"ן, השמטה).


העיקר תכניס בהם אמונה פשוטה ואמונת חכמים, כמו שאמר רבינו לרבי נתן זכרונו לברכה: "כשתכתוב בענין "אמונה" או "צדיק" תרחיב את העט"; כי אי אפשר להנצל ולצאת מהחושך כי אם על ידי התקרבות אל הצדיק האמת אשר מגלה אמונתו ואמתתו יתברך.


ויהי רצון שתשרה שכינה במעשה ידיכם, אמן.


בברכת כתיבה וחתימה טובה.

#879 - שיקן די מענער לערנען
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ראה, כ"ה מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


שטארק זיך מיט אלע דיינע כחות צו זיין פרייליך; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין פרייליך; אלע ווייטאגן גייען אוועק ווען מען איז פרייליך.


זיי מחזק דיין מאן נרו יאיר ער זאל גיין צום שיעור יעדע אויפדערנאכט; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון לערנען א דף גמרא יעדן טאג. פרויען זענען פטור פון לימוד התורה, אבער אינעם זכות וואס זיי שיקן די מענער לערנען און זיי טוען זיי אפווארטן – דורכדעם זענען די פרויען זוכה צו באקומען עולם הבא, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות יז.): "אֲמַר לֵיהּ רַב לְרַבִּי חִיָּא: נָשִׁים בְּמַאי זָכְיָן?" אויף וואס פאר א גוטע מעשים באקומען די פרויען שכר, זיי האבן דאך נישט די מצוה פון לערנען די הייליגע תורה? האט אים רבי חייא געענטפערט: "בְּאַקְרוּיֵי בְנַיְהוּ לְבֵי כְנִשְׁתָּא וּבְאַתְנוּיֵי גֻבְרַיְהוּ בֵּי רַבָּנַן, וְנָטְרִין לְגֻבְרַיְהוּ עַד דְּאָתוּ מִבֵּי רַבָּנַן", פארן שיקן די קינדער אין חדר לערנען תורה, און פאר'ן אפווארטן די מענער ביים אהיים קומען פון כולל וואו זיי לערנען תורה.


איך האב גרויס נחת פון ענק; דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט אויפשטעלן ערליכע אידישע דורות און איר זאלט זיין א לעבעדיגע ביישפיל פאר אלע משפחות אין שטעטל ווי אזוי תלמידי היכל הקודש דארפן זיך פירן.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.


 

#878 - פון שלעכטס צו גוט, און פון גוט צו בעסער
חסידות ברסלב, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר, תלמוד ישיבת תפארת התורה.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט מיר מחי' געווען מיט דיין בריוו, איך האב זייער הנאה צו זען ווי שיין דו פירסט זיך מיט יראת שמים און התמדת התורה.


דו שרייבסט אינעם בריוו אז דיין לעבן האט זיך געטוישט לטובה מקצה אל הקצה זייט דו ביסט אריינגעקומען אין ישיבה; זאלסטו וויסן אז מה-דאך פון שלעכטס אויף גוטס האט דער רבי דיר געטוישט איז דאך זיכער אז פון גוט צו נאך בעסער וועט דער רבי דיר זיכער טוישן כסדר. אז דו וועסט בלייבן ווייטער באהאפטן צום הייליגן רבי'ן, דו וועסטו לערנען דעם רבינ'ס ספרים וועסטו אלץ ווערן בעסער און בעסער עד אין סוף.


יישר כח פאר'ן העלפן אנגרייטן די עסן פאר די בחורים יעדן טאג במשך דעם זוממער; איך האף די וועסט ממשיך זיין ווייטער אין שטאט ביתר שאת וביתר עוז.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#877 - א סנוד אדער שניעל איז נישט א חסרון אין צניעות
צניעות, חיזוק פאר פרויען, שערן די האר, דרשות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אפילו איך האב שוין גערעדט מיט אייך און קלאר געזאגט מיין מיינונג, וועל איך אייך שרייבן אז אנדערע זאלן דאס אויך וויסן.


בנוגע וואס איר זאגט אז א סנוד אדער שניעל איז א חסרון אין צניעות, לדעתי איז דאס נישט א חסרון אין צניעות, עס איז גארנישט ווייניגער ווי דעם טורבאן וואס די פרויען טראגן.


דאס וואס איר זאגט אז אז מען קען מיינען אויף די פרויען וואס טראגן דאס אז מען שערט נישט די האר – דאס איז נישט ריכטיג, א פרוי וואס שערט די האר זעט מען דאס אן מיט'ן סנוד און א פרוי וואס שערט נישט די האר זעט מען דאס אן מיט'ן טורבאן.


ליידער ליידער זענען פארהאן הונדערטער היימישע פרויען מיט טורבאנ'ס וואס שערן זיך נישט די האר; אנשטאט צו רעדן פון דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר נאך די חתונה און פון די הארבקייט פון אייגענע האר מאכט מען תקנות נישט צו גיין מיט א בענדענע, סנוד און שניעל וכו'.


געלויבט דעם אייבערשטן אז אלע תלמידות פון אונזער סקול "בית פיגא" גייען אפגעשוירן; נישט סתם אפגעשוירן – בכפי', געצווינגענערהייט, נאר זיי פרייען זיך מיט דעם, זיי פרייען זיך צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן. אלע זענען צניעות'דיג, זיי האבן ליב "צניעות" און גרויסן זיך מיט דעם; ווייל מען לייגט זיי דאס אריין פון די יוגנט מיט ליבשאפט, זיי קוקן אויף דעם ווי א שיינע זאך, נישט ווי א קנס, ווי א יאנטשי זאך וכו'.


דא אין קעמפ איז א ריינע פלאץ, אלע פרויען גייען בצניעות; מען רעדט פון דעם און מען שטייט אויף דעם אז אונזערע קינדער זאל אויפוואקסן מיט צניעות.


עס איז כדאי איר זאלט צו הערן דעם שיעור אויף "קול ברסלב" – פרויען אפטיילונג, פון ערב ראש חודש אלול, וועט איר אביסל הערן וואס מען פארלאנגט ביי אונז אין די קהילה און וואס א "בית פיגא" תלמידה איז, עד כדי כך אז היינט האב איך באקומען א בריוו פון א פרוי וואו זי פרעגט אויב זי קען זיין א חלק פון אונזער קהלה ווייל זי איז אויפגעוואקסן נישט מיט דעם חינוך אז מען דארף זיך שערן נאך די חתונה. זי איז געקומען די וואך אין קעמפ און זי רעדט זיך אפ אז פרויען האבן איר פארגעהאלטן וועגן איר האר און וועגן איר צניעות... זעט איר דאך וואס דער פלאץ איז.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זען נחת ביי אלע קינדער און אייניקלעך.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#876 - קינדער פאלגן נישט אלעמאל מיט איין מאל הייסן
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארק מיט אלע כוחות צו האבן סבלנות צו אייערע קינדער.


אלע פרויען, אלע אידישע מאמעס גייען אריבער שווערע צייטן מיט חינוך הבנים והבנות; קינדער פאלגן נישט אלעמאל מיט איין מאל הייסן, עס זענען דא קינדער וואס זענען מער פארשפילט און הערן נישט ווען מען רעדט צו זיי, עס זענען דא קינדער וואס זענען מער ווילד און מער טאנצעדיג און שפרינגענדיג, צו זיי דארף מען האבן מער סבלנות. בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כחות צו האבן געדולד צו זיי.


ווען אייערע קינדער זענען אין חדר און אין סקול זאלט איר זיך מאכן אפאר מינוט צייט זיך אוועקזעצן מיט א תהלים, זאגט אפאר קאפיטלעך תהלים און נאכדעם זאגט די תפלה:


"הייליגער באשעפער, איך דאנק דיר פאר מיין לעבן, איך דאנק דיר פאר מיין מאן און קינדער – אויף יעדן באזונדער, רבונו של עולם געב מיר כח און שכל איך זאל האבן די ריכטיגע צוגאנג צו מיינע קינדער. איך שפיר זיך ווי א פארלוירענע, מיינע קינדער פאלגן מיך נישט און דאס מאכט איך זאל זיך פארלירן, איך זאל שרייען און צומאל שלאגן וכו', העלף מיר בעשעפער, איך וויל נישט שרייען און שלאגן, איך וויל זיי מחנך זיין אויף די ריכטיגע וועג, איך וויל זיין א גוטע מאמע, איך וויל זען ערליכע דורות; העלף מיר אייבערשטער, זיי מיט מיר אייבערשטער. העלף מיר בזכות די צדיקים און צדקניות, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְיָ צוּרִי וְגֹאֲלִי".


איך בעט אייך איר זאלט נישט געבן פאר די קינדער קיין שום עלעקטעראנישע שפילצייג; נישט קיין טעלעפאנס, געים-בוי'ס וכדומה, וועט איר זען פון זיי אסאך אידיש נחת.


פון דער ראש ישיבה.

#875 - א ווארט פון טאטע מאמע איז א ווארט
חינוך הילדים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז דו ביסט זיך מחי' מיט די דרשות, עצות און חיזוק פון הייליגן רבי'ן.


בנוגע דיין שאלה מיט דיין טאכטער וכו', וכו'; געב אכטונג נישט צו צערטלען (ספוילן) דיין טאכטער, ווי מער מען צערטלט זיי וואקסן זיי אויף נישט דרך ארצ'דיג און מיט נאך פיל פראבלעמען.


עלטערן דארפן זיין זייער שטארק מיט דעם אז א ווארט פון טאטע מאמע איז א ווארט; אז מען זאגט "יא" איז "יא" און אז מען זאגט "ניין" איז "ניין"; אפילו די קינדער פון זייער זייט וועלן פרובירן צו פארפירן וכו' אז מען זאל זיי נאכגעבן, דאך דארפן די עלטערן זיין שטארק נישט נאכצוגעבן, דעמאלט וואקסן די קינדער אויף מיט דרך ארץ.


געב אכטונג און כאפ זיך באצייטנס; פאל נישט אריין אין דעם טעות העולם וואס זאגן אז "יונגע קינדער" דארף מען נישט מחנך זיין, פונקט פארקערט, חינוך איז דיקא ביי גאר יונגע קינדער פון דריי יאר, פיר יאר און פינף יאר; דעמאלט שטעלט מען אוועק דעם גרונד. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות בנים, סימן סה): "צָרִיךְ לְלַמֵּד אֶת הַתִּינוֹק דֶּרֶךְ אֶרֶץ מִנְּעוּרָיו", מען דארף לערנען דרך ארץ מיט קינדער ווען זיי זענען נאך יונג.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל וויסן ווי אזוי צו מחנך זיין מיינע קינדער; העלף מיר איך זאל האבן נחת פון זיי, זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן".


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#874 - נעם נישט אריין קיין בחורים אין שטוב שלאפן
קינדער, שאלות, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער פראגע.


איך וועל אייך דערציילן וואס איך האב געהאט מיט מוהרא"ש ביי דעם ענין און איר וועט שוין וויסן ארויסצונעמען פון דעם ווי אזוי זיך צו פירן.


איך האב דערציילט פאר מוהרא"ש אז איך האב א בחור פון ישיבה וואס שלאפט ביי מיר; דאס איז געווען אין די תקופה ווען די ישיבה האט זיך געעפנט, דעמאלט פלעג איך נעמען בחורים וואס האבן נישט געהאט קיין היים זאלן שלאפן ביי מיר, האט מיר מוהרא"ש געוויזן מיט א שארפע פינגער און געזאגט: "נעם נישט אריין קיין בחורים אין שטוב שלאפן"; נאך יענע נאכט האב איך מסדר געווען פאר זיי א דארמעטארי.


ממילא ביי אייער פאל וואס איר האט מיידלעך איז דאך זיכער נישט אויסגעהאלטן אריינצונעמען בחורים צו שלאפן; איז אויב איר קענט מסדר זיין פאר זיי א פלאץ אין בעיסמענט וועט עס זיין בעסער און באקוועמער סיי פאר די בחורים און סיי פאר אייך און אייערע קינדער.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י): אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ", "יְבָרֶכְךָ בְּבָנִים", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן מיט קינדער, "וְיִשְׁמְרֶךָ בְּבָנוֹת", און דיר אפהיטן מיט דיינע מיידלעך; אז מען האט מיידלעך דארף מען זען עס זאל זיין בצניעות ובשמירה.


פאלגט דעם רבי'ן, גייט אביסל שפאצירן צווישן די גראז; ביי ענק אין שטעטל איז דאך א מחי', מען קען דארט מקיים זיין דאס וואס דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן נב): "וְהַמְהַלֵּךְ בַּדֶּרֶךְ יְחִידִי", א מענטש גייט אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט; מען קען דארט שפאצירן מיט'ן אייבערשטן.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#873 - די גרעסטע כיבוד אב ואם איז ווען מ'פירט זיך ערליך
תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ראה, כ"ח מנחם-אב, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר, תלמוד ישיבת תפארת התורה.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן מיט'ן לערנען די הייליגע תורה; איך האב זיך זייער געפרייט צו זען דעם חשבון וויפיל דו האסט זוכה געווען צו לערנען דעם יאר, אזויפיל פרקים משניות און דפים גמרא, וכו', וכו'.


איך שיק דיר צוריק דעם בריוו וואס דו האסט מיר געשריבן, איך וויל דו זאלסט דאס ווייזן פאר דיין טאטע און מאמע; זאלן זיי זען נחת פון דיר. ווייז זיי דעם בריוו, דעם חשבון וואס דו האסט אפגעשריבן, וויפיל תורה דו האסט געלערנט דעם יאר – וועסטו זיי מחי' זיין.


דאס איז די גרעסטע כיבוד אב ואם, אז עלטערן זעען ווי זייער קינד לערנט און פירט זיך מיט גוטע מידות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - "שֶׁיְּהֵא שֵּׁם שָׁמַיִם מִתְאַהֵב עַל יָדְךָ", א מענטש דארף זען אז דורך אים זאלן מענטשן ליב האבן דעם אייבערשטן; ווען א מענטש לערנט די הייליגע תורה און ער איז משמש תלמידי חכמים, אויב פירט ער זיך אויף מיט דרך ארץ, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו, אַשְׁרֵי רַבּוֹ, שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן און וואויל איז פאר זיינע רבי'ס וואס האבן אים געלערנט תורה. ווידער פארקערט, ווען מען זעט א מענטש וואס לערנט נישט, זאגט מען: "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלא לָּמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; קוק ווי שיין דער מענטש וואס לערנט תורה פירט זיך אויף, אויף אים איז געזאגט געווארן דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער זאגט: "איך בארים זיך מיט דיר". אבער דער וואס פירט זיך נישט אויף מיט דרך ארץ, וואס זאגן מענטשן? "אוֹי לּוֹ לִפְלוֹנִי שֶׁלָּמַד תּוֹרָה, אוֹי לּוֹ לְאָבִיו וּלְרַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וויי פאר אים און וויי פאר זיינע עלטערן און רבי'ס וואס האבן אים געלערנט וכו'; עיין שם.


בנוגע עסן פאר'ן דאווענען וכו', דו ווילסט וויסן וואס צו טון מחמת דיין רגילות צו עסן פאר'ן דאווענען; די בעסטע זאך איז דו זאלסט דאווענען גלייך ווען דו שטייסט אויף. גיי אין מקוה, זוך א מנין און שטעל זיך דאווענען, ווייל מען טאר נישט עסן פאר'ן דאווענען, דאס איז א בפירוש'ע הלכה (שלחן ערוך אורח חיים, סימן פט, סעיף ג).


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.