בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#3953 - מאכן סיומים אינאיינעם מיט די ווייב און קינדער
שידוכים, שלום בית, סיום, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער .... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דיין ווייב שרייבט אז דו ביסט איר זייער מכבד, דו רעדסט צו איר אזוי ווי מען רעדט צו א קעניגן, דו פירסט זיך זייער שיין.


איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע גרוסן, דאס איז באצאלט פאר'ן שידוך. ווען איך מאך א שידוך פאר תלמידים ותלמידות און מען וויל מיר באצאלן שדכנות, בעט איך איין זאך, מען זאל לעבן מיט ליבשאפט; דאס איז מיין שדכנות, דאס געבט מיר כח צו מאכן נאך שידוכים.


דיין ווייב שרייבט אז דו לערנסט זייער פלייסיג, זי האט זייער הנאה צו זען ווי דו לערנסט. זי וואלט זייער געוואלט דו זאלסט איר דערציילן ווען דו מאכסט א סיום, זי וויל דיר מאכן א שיינע מאלצייט. עס איז כדאי דו זאלסט איר דאס זאגן, אפילו דו פאר דיר - דארפסט נישט די זאכן וכו', אבער פאר איר איז דאס יא וויכטיג, עס לעבט אויף די שטוב, און אויך פאר די קינדער איז דאס וויכטיג, דאס מאכט זיי אויך א חשק.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3952 - נישטא אזא זאך א פלאץ וואס דארט איז נישטא קיין נסיונות
שמחה, חינוך הילדים, שטעטל, נסיונות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייערע בריוו.


די געפילן וואס וועקן זיך אויף אין אייך, איר הייבט אן טראכטן 'וואס טו איך דא? איך וויל צוריק גיין קיין אמעריקע, איך וויל גיין קיין שטעטל'; וואס מיינט איר, אין אמעריקע אין שטעטל איז מען אלץ פרייליך? וואס מיינט איר, אלע וואס זענען אין שטעטל זענען אלץ אין א גוטע גוסטע?


איך בעט אייך זייער, לאזט זיך נישט צעברעכן, בלייבט שטארק. די אלע וואס זענען אין שטעטל - דארפן זיך אויך שטארקן, און די תלמידות פון בית פיגא אין אמעריקע - דארפן זיך אויך שטארקן. עס איז נישט פארהאן א פלאץ אין די וועלט וואס דארט איז יעדער פרייליך, נישטא אזא זאך א פלאץ וואס דארט איז נישטא קיין נסיונות, איבעראל איז דא נסיונות, און אז מען שטארקט זיך, מען דערהאלט זיך - איז מען זוכה צו שיינע זאכן.


לייגט אריין אין אייערע תלמידות אמונה, און א ליבשאפט צו צניעות. אויב קינדער באקומען א גוטע חינוך, מען ווייזט זיי דאס שיינקייט פון אידישקייט - וועלן זיי קיינמאל נישט אפלאזן אידישקייט, זיי וועלן טון אידישקייט מיט זייער גאנצע ווילן; דעריבער זאלסטו אריינלייגן איידלקייט מיט א געפיל, מיט א געשמאק.


געבט א גרוס פאר ..., אינאיינעם זאלן ענק אויפבויען ענקערע תלמידות, און אריינלייגן אין זיי א שמחה.


א כתיבה וחתימה טובה.


...


געבט א גרוס פאר אייערע עלטערן.

#3951 - דאווען אינעווייניג, רעד נישט ביים דאווענען, וועסטו האבן אסאך געלט
שטעטל, פרנסה, דאווענען, דירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל ארויפקומען נאך דירות אין שטעטל, וועסטו האבן א דירה.


זיי נישט ברוגז וואס האט פאסירט; איך האב געמאכט א טעות, איך האב געזאגט פאר נאך צוויי משפחות זאלן גיין קוקן די דירה וואס מען האט אפגעשמועסט דיר צו געבן; איך בין אזוי איבערגעשטרענגט אז איך אליינס האלט נישט קאפ.


איך האף דיר צו ברענגען א גוטע דירה בקרוב.


שטארק זיך מיט'ן דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, און נעם זיך פאר נישט צו רעדן ביים דאווענען.


מען טאר נישט רעדן ביים דאווענען; אז מען רעדט ביים דאווענען פארשעמט מען דעם באשעפער, עס איז א חילול השם.


נעם זיך פאר צו דאווענען אין א סידור און נישט רעדן פון אנהויב דאווענען ביז'ן סוף, וועסטו האבן אסאך געלט.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3950 - מעביר סדרה זיין יעדן טאג, וועט דיר ברענגען גרויס הצלחה
פרנסה, מעביר סדרה, הצלחה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


די בעסטע סגולה פאר הצלחה - איז צו לערנען יעדן טאג חומש רש"י מיט'ן תרגום איינגעטיילט אויפ'ן וואך; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


אויך איז דאס א תיקון הברית (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן יט).


אויך איז דאס מסוגל ליראת שמים; ווייל אין הלכה ווערט גע'פסק'נט (שלחן ערוך אורח חיים סימן רפה, סעיף ב): "וִיְרֵא שָׁמַיִם יִקְרָא תַּרְגוּם, וְגַם פֵּירוּשׁ רַשִּׁ"י", א ירא שמים זאל לערנען סיי תרגום און סיי רש"י; זעט מען אז דאס ברענגט יראת שמים.


די צען יאר וואס איך האב זוכה געווען צו זיצן ליל שישי ביי מוהרא"ש איז נישט געווען קיין שיעור וואס מוהרא"ש זאל נישט רעדן און מחזק זיין אויף די מצוה פון מעביר סדרה זיין; זעט מען פון דעם אז דאס איז נישט קיין פשוט'ע זאך, עפעס גאר גרויסע זאכן ליגט אין דעם.


זיי מקפיד אויף דעם, הויב נישט אן דיין טאג אן לערנען אביסל חומש רש"י מיט תרגום, וועסטו זען, עס וועט זיך אנהויבן גרויסע זאכן ביי דיר אין דיינע געשעפטן.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3949 - ליין איבער די פילע בריוון וואס איך האב דיר שוין געשריבן
תפילה והתבודדות, חברים, זיכוי הרבים, בריוו

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס וואלט געווען א גוטע זאך ווען דו נעמסט צאם אלע בריוון וואס איך האב דיר געשריבן פערזענליך, און דו חזר'סט עס איבער מזמן לזמן.


אזוי סאך שיינע זאכן האב איך דיר געשריבן; עס איז א שאד עס זאל ליגן פארשטויבט אין שאפע, און א שאד פאר מיר איך זאל דיר דארפן איבערשרייבן, די זעלבע נקודות, איבערשרייבן נאכאמאל און נאכאמאל.


מאך דיר א פאלדער פון אלע בריוון וואס איך האב דיר געשריבן; אזויפיל שיינע זאכן פאר דיין פריוואטע לעבן און איבער ווי אזוי זיך צו פירן מיט אנדערע.


גיי זיך מתבודד זיין, דו האסט א שיינע פעלד ארום דיין שטוב, גיי שפאצירן מיט'ן אייבערשטן. קוק ארויף צום הימל, דאנק און לויב דעם אייבערשטן און בעט אים אלעס וואס דו דארפסט.


זיי מחזק אנשי שלומינו, עס איז א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אנשי שלומינו. הפצה איז זייער א גרויסע מצוה, און מחזק זיין אנשי שלומינו איז נאך א גרעסערע מצוה.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3948 - מיר פארן צום רבי'ן אונז מתקן צו זיין, כאטש ס'איז א שווערע נסיעה
וויכוחים, אומאן, ראש השנה, סכנה, נייעס, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס נישט א סכנה צו פארן קיין אומאן. יעדע יאר קומט דער סמ"ך מ"ם מיט א נייע מעשה; פאריאר האט ער יעדן דערשראקן אז אויב מען וועט נעמען די וואקסין וועט מען שטארבן און מען וועט נישט האבן מער קיין קינדער, שוין אריבער א יאר פון זיין אין אומאן ראש השנה - אלע האבן קינדער און אלע לעבן; די יאר קומט ער מיט א נייע מעשה, אז עס איז א סכנה וכו'; עס איז נישט קיין סכנה, עס איז נאר צו אפהאלטן פון קומען צום רבי'ן.


טענה'עט נישט מיט קיינעם, רעדט נישט מיט קיינעם פון דעם, דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער מאן האט א געפיל צום צדיק. די יאר האבן די מתנגדים נישט וואס צו זאגן, אלע יארן שפעט מען פון ברסלב'ער חסידים, מען זאגט: "מען טוט זיך וואס מען וויל און מען פארט זיך אויף אומאן"; די יאר זעט מען וואס הייסט מסירת נפש צו פאלגן א צדיק, די יאר איז די נסיעה א שווערערע, מען קען נישט פארן גלייך קיין אוקריינא, מען דארף זיך שלעפן מיט א באן אדער קאר פון א צווייטע מדינה, דאך פארן מיר צום רבי'ן דער רבי זאל אונז מתקן זיין.


איך ראט אייך איר זאלט מער נישט הערן קיין נייעס.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3947 - קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר פאררעכטן
תשובה, אומאן, ראש השנה, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פאר אויף אומאן; וואס איז די פראגע? דו אליינס דערציילסט ווי דער רבי טוישט דיין לעבן; דיין שטוב, דיין ווייב - אלעס האט זיך געגעבן א טויש צום גוט'ן פון ווען דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים, עצות און חיזוק פון רבי'ן; אודאי זאלסטו קומען קיין אומאן.


אויף דיין פראגע וואס דו קענסט מתקן זיין, די חלק פון די חילול השם וכו' וכו', און ווי אזוי דו קענסט מתקן זיין וואס דו ביסט אזוי אראפגעפאלן אין נשג"ז רחמנא לצלן; קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר מתקן זיין. דער רבי האט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה) ווער עס וועט קומען צו זיין ציון זאגן דעם תיקון הכללי, די צען קאפיטלעך תהילים [קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ] און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיין זכות, אפילו ער האט געטון די הארבסטע עבירות: "וועל איך מיך לייגן אויף די לענג און אויף די ברייט אים א טובה צו טון, ביי די פיאות וועל איך אים ארויסציען פון שאול תחתית".


קום קיין אומאן, דער רבי וועט דיר פאררעכטן; בפרט אז מען קומט ראש השנה - איז נישטא קיין גרעסערע תיקון! דער רבי האט געזאגט (שם, סימן תז): "שֶׁיְּכוֹלִין אָז אֲנָשִׁים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה לֹא הָיָה בְּאֶפְשָׁר שֶׁיִּהְיֶה לָהֶם תִּקּוּן בְּשׁוּם אֹפֶן, אַף עַל פִּי כֵן בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה יְכוֹלִין אֲפִילּוּ הֵם לְקַבֵּל תִּקּוּן אַף עַל פִּי שֶׁבְּכָל הַשָּׁנָה אֲפִילּוּ הוּא בְּעַצְמוֹ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לֹא הָיָה יָכוֹל לְתַקְּנָם, אֲבָל בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה גַּם הֵם יְכוֹלִים לְקַבֵּל תִּקּוּנִים. כִּי אָמַר שֶׁהוּא עוֹשֶׂה בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה עִנְיָנִים וְתִקּוּנִים מַה שֶּׁבְּכָל הַשָּׁנָה גַּם הוּא אֵינוֹ יָכוֹל לַעֲשׂוֹת", אפילו מענטשן וואס דער רבי קען א גאנץ יאר נישט העלפן, אבער ראש השנה קען ער יעדן איינעם פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3946 - די קינדער וועלן באאיינפלוסן די עלטערן צו ווערן ערליכע אידן
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מנהל היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו, דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמער האט געזאגט פאר די עלטערן וואס זענען געקומען מיט א טענה מען זאל ארויסווארפן די קינדער פון חדר וואס די עלטערן האבן אין שטוב טעלעוויזיע: "איך שיק נישט ארויס די קינדער, און מען דארף נישט מורא האבן צו האבן די קינדער ביי אונז אין תלמוד תורה; אדער וועלן די קינדער באאיינפלוסן די עלטערן און זיי וועלן אויך ווערן ערליכע אידן, אדער וועלן די עלטערן ארויסנעמען די קינדער"; וכך הוה, צענדליגער און הונדערטער זענען היינט ערליכע אידן נאר ווייל דער רבי האט גענומען די קינדער און זיי געגעבן די הייליגע ריינע חינוך.


אזוי איז ביי אונז; מיר האבן געהאט קינדער און מיר האבן נאכאלץ קינדער וואס די עלטערן האבן נישט כשר'ע טעלעפאונס און קאמפיוטערס אין שטוב, מיר לייגן אריין אין די קינדער יראת שמים, סיי ביי די אינגלעך און סיי ביי די מיידלעך, און עס איז דא אן הבטחה פונעם אייבערשטן, פון ווען דער אייבערשטער האט געזאגט פאר משה רבינו ער זאל גיין רעדן צו די אידן - אז אידן וועלן אננעמען וואס מען רעדט צו זיי.


די מלמדים דארפן וויסן, ווען קינדער רופן זיך אן 'מיר האבן געקוקט ווי מיידלעך טאנצן' דארף דער מלמד רעדן צו די קינדער פון יראת שמים: "מען טאר נישט הערן מיידלעך זינגען און מען טאר נישט קוקן", און אז די קינדער שרייען צוריק: "מיין טאטע קוקט, מיין טאטע הערט!" דארף דער מלמד אכטונג געבן נישט צו בארעדן די עלטערן, אבער די ווערטער פון יראת שמים דאס זאגט מען נאכאמאל און נאכאמאל.


ווער נישט דערשראקן פון אזעלכע מעשיות; די מעשיות דארף דיר געבן מער כח אריינצולייגן אמונה און קדושה אין די קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3945 - וויל דער אייבערשטער מיר זאלן אים דינען אינאיינעם מיט א ווייב און קינדער
שלום בית, חסידות ברסלב, עבודת השם, הלכה, חמרות ופרישות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האף דו פירסט זיך אין שטוב אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז מדריך געווען, אן קיין חומרות אן קיין פרישות; געב אכטונג נישט פארפעלן דיין פליכט אין שטוב וכו'. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן יג) אויב מען פארפעלט צו געבן פאר די ווייב די פליכט און די ווייב האט פון דעם צער - באקומט מען א שטראף; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן, (כתובות סב:) רבא האט געהאט א תלמיד רב רחומי, איינמאל האט רב רחומי זיך פארלערנט און נישט אהיים געקומען, זיין ווייב האט געווארט און געווארט, זי האט געטראכט: "השתא אתי", יעצט קומט ער שוין: "השתא אתי", יעצט קומט ער שוין, און ער איז נישט אהיים געקומען. עס האט איר זייער וויי געטון, "אחית דמעתא מעינה", זי האט אראפגעלאזט א טרער פון אירע אויגן און ער האט באקומען אן עונש, ער איז געשטארבן; זעט מען פון דעם דאס הארבקייט פון נישט געבן אין שטוב וואס מען איז מחויב, עס איז זייער הארב.


מיר זענען מקורב צום רבי'ן; ביים רבי'ן איז נישט געווען די סארט עבודות פון פרישות, ביים רבי'ן איז געווען 'לעבן מיט'ן אייבערשטן, מיט'ן שלחן ערוך'. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יב): "וְעִקָּר הַיַּהֲדוּת הוּא, רַק לֵילֵךְ בִּתְמִימוּת וּבִפְשִׁיטוּת", דער עיקר פון אידישקייט איז פאלגן די הייליגע תורה בתמימות ובפשיטות, "בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת", אן קיין חכמות, "וּלְהִסְתַּכֵּל בְּכָל דָּבָר שֶׁעוֹשֶׂה שֶׁיִּהְיֶה שָׁם הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", און מען זאל קוקן אין יעדע זאך וואס מען טוט אויב דער אייבערשטער געפינט זיך דארט, אויב דאס איז רצון השם.


דער אייבערשטער האט מיליאנען מלאכים, שטיקער פייער וואס דינען אים, דאך וויל דער אייבערשטער מיר זאלן אים דינען אינאיינעם מיט א ווייב און קינדער.


איך וועל רעדן מיט דיר מער בפרטיות פנים בפנים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3944 - מען דארף רעדן שטייטליך און ווייך, דאס איז די וועג צו פועל'ן
שלום בית, שערן די האר, רעדן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע אז דיין ווייב זאל זיך אפשערן וכו'; וויסן זאלסטו, מען קען נישט הייסן א ווייב וואס צו טון; אז זי וויל זיך נישט שערן - קען מען איר נישט הייסן און באצווינגען.


מען קען אבער שיין רעדן און איר געבן צו פארשטיין דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר; קענסט איר ווייזן די הונדערטער בריוו וואס מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט פאר פרויען איבער דאס גרויסקייט פון זיך אפשערן.


מוהרא"ש ברענגט אראפ דעם שטיקל זוהר (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָהּ' און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' און זי איז גורם אז די סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס"; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


מען דארף אכטונג געבן ווי אזוי מען רעדט; מען קען נישט רעדן צו שטארק, מען דארף רעדן שטייטליך און ווייך; דאס איז די וועג צו פועל'ן.


ענדערש זאלסטו ווארטן ביז זי וועט דאס טון מיט איר גאנצע הארץ, ווי איידער צו מאכן דחיקת השעה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3943 - א אידישע פרוי איז מכבד דעם מאן, נישט אים מחנך
תפילות אויף אידיש, אמונה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, מדות טובות, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב געהערט אייער הודעה.


אז איר האט חיות פון הייליגן רבי'ן זאלט איר דאס נוצן פאר אייך און טאקע לעבן מיט דעם, אבער נישט אריינשטופן פאר א צווייטן. מען קען נישט באצווינגען א צווייטן צו זיין א ברסלב'ער, בפרט די אייגענע מאן; די פליכט פון א אידישע פרוי איז 'מכבד זיין' דעם מאן און אים פרייליך מאכן אויף זיין וועג, נישט אים 'מחנך זיין' און אים מאכן שפירן ווי ער האט נישט קיין שכל.


א פרוי וואס האט זוכה געווען צו א מאן וואס איז נישט דער שארפסטער און נישט דער גרויסער חכם, אויב איז זי אן ערליכע פרוי, א קלוגע פרוי - וועט זי מיט איר חכמה אים מאכן שפירן ווי ער איז קלוג און אים מאכן דער טראן פון די משפחה. אויף אזא פרוי איז געזאגט געווארן (משלי יב, ד): "אֵשֶׁת חַיִל", אן ערליכע פרוי, "עֲטֶרֶת בַּעְלָהּ", דער תרגום זאגט "כלילא לבעלה", זי איז א קרוין פאר איר מאן; מען קען זאגן נאך א פשט: "אֵשֶׁת חַיִל", אן ערליכע פרוי, "עֲטֶרֶת בַּעְלָהּ", איר מאן - איז איר קרוין, איר מאן איז די קרוין פון איר לעבן, איר מאן איז דער קרוין פון די משפחה, דער מאן איז דער מחליט ביי יעדע זאך, דער מאן איז דער פאן טרעגער.


א נישט קלוגע פרוי, וואס האט זוכה געווען צו א מאן וואס איז נישט דער שארפסטער און נישט דער גרויסער חכם - וועט טון דאס פארקערטע; זי וועט אים טשעפען, אים דערנידערן און מאכן זיכער אז יעדע שכינה און יעדער אין די משפחה ווייסט אז איר מאן איז א נאר, און שפעטער ווען די קינדער וואקסן אונטער וועט זי מאכן זיכער אז יעדע קינד און אייניקל זאל וויסן אז דער טאטע האט נישט קיין שכל, דער זיידע האט נישט קיין שכל; אויף אזא פרוי זאגט דער פסוק (משלי, שם): "וּכְרָקָב בְּעַצְמוֹתָיו", אזוי ווי א ווארעם וואס בייסט אריין אין די ביינער, "מְבִישָׁה", אזוי איז די שלעכטע פרוי.


איך בעט אייך זייער, הערט אויף זינגען פאר אלעמען דעם ניגון: "מיין מאן איז א נאר", "מיין מאן איז א טיפש", "מיין מאן האט מיט די נערווען"; נאכן זינגען אזא ניגון וועט אייך נישט בעסער ווערן, קיינער וועט אויף אייך נישט רחמנות האבן; אפשר בשעת מעשה, ווען מען קען הערן א גוטע לשון הרע - וועלן מענטשן אויסהערן, אבער נאכן שמועסן - קוקט מען אראפ אויף אזא איינעם. מענטשן האבן ליב איינעם וואס קרעכצט נישט, מען האט ליב איינעם וואס זעט נאר דאס גוטס פון לעבן.


נעמט דעם רבי'ן פאר זיך, לעבט מיט'ן רבי'ן, אטעמט דעם רבי'ן, און אייער מאן זאלט איר מכבד זיין און אים זיין געטריי. אז ער דארף שבת ביי די סעודה אין די אייער, רויע צוויבל - זאלט איר אים אריינשניידן גרויסע שיינע שטיקער רויע צוויבל. עס איז נישט אייער מצוה אים מחנך זיין וכו', נישט דאס האט דער רבי געוואלט. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסה) מען זאל נישט עסן קיין צוויבל, עס איז נישט געזונט; איר קענט פאלגן דעם רבי'ן פאר אייך, אבער חס ושלום ארויפצווינגען אויפ'ן מאן ווען ער האט זיין וועג אין עבודת השם.


בנוגע אז ער וויל נישט איר זאלט לערנען גליונות און קונטרסים פון רבי'ן; דאס זאלט איר טון מיט גרויס חכמה, פון איין זייט אים נישט וויי טון, און פון די אנדערע זייט נישט רעדן פון דעם, נישט זיך רייצן חס ושלום; עס איז דא גענוג צייט אין טאג ווען מען קען זיך מחי' זיין מיט'ן רבינ'ס ספרים אן טשעפען דעם מאן.


באנוצט אייך מיט אייער געווער, מיט תפילה; בעטס דעם אייבערשטן פאר אייערע קינדער און אייערע דורות הבאים זיי זאלן אלע זיין צדיקים, אלע זאלן זיין דבוק צום באשעפער; בעטס דעם אייבערשטן:


"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל גארנישט וועלן, איך זאל נאר וועלן טון דיין ווילן, איך זאל קענען איינבייגן מיין קאפ פאר דיר. איך זאל ליב האבן מיין מאן, מיינע קינדער און מיין לעבן - אזוי ווי זיי זענען. איך זאל לעבן מיט א שטארקע אמונה, וויסן און גלייבן אז אלעס ביסטו; איך, מיין מאן, מיינע קינדער - אלעס איז נאר א לבוש, א פארשטעלאכטס - פון דיר".


אזוי זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן, מיט תפילה וועט איר מנצח זיין די מלחמה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3942 - סעודות פאר די משפחות אין שטעטל, ווען די מענער זענען אין אומאן
שטעטל, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' לסדר כי תבוא לאומאן, ט"ו אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


געב איבער אין שטוב, אם ירצה ה' ראש השנה אינדערפרי און אויך שבת פרשת נצבים וועט זיין שיינע סעודות אין האשקי שול פאר אלע משפחות וואס די מענער פארן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה.


אויב דיין ווייב וויל מיטהאלטן די שיינע סעודות זאל זי זיך פארבינדן מיט מרת ... תחי'.


עס וועט זיין זייער געשמאק; די קינדער וועלן האבן מיט וועם צו פארברענגען, און די פרויען וועלן זייער הנאה האבן פון די געשמאקע אטמאספער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3941 - מיט'ן געבן פאר צדקה פאר הדפסה, איז דאס אזוי ווי הפצה
הפצה, צדקה, הדפסה, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שופטים, ב' דראש חודש אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה צו זען דיין נאמען צווישן אנשי שלומינו וואס האבן א געפיל צו העלפן הדפסה והפצה; דו האסט געגעבן צדקה צו קענען קויפן דעם בנין פאר'ן "בית הדפוס" וואו מען דרוקט וועכנטליך טויזנטער ספרים, קונטרסים און גליונות - צו מחי' זיין אזויפיל אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט דיין גאנץ לעבן האבן ווייטער א געפיל צו העלפן הדפסה; דו און דיינע דורות זאלן זיין מקושר צום רבי'ן, משמש זיין דעם רבי'ן.


מיט'ן געבן פאר צדקה פאר הדפסה - איז דאס אזוי ווי הפצה.


ווען דו וועסט ארויפגיין צום רבינ'ס ציון ראש השנה - זאלסטו דערציילן דעם רבי'ן אז דו האסט געגעבן צדקה פאר הדפסה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3940 - ווי אזוי א פרוי קען אויסנוצן דעם הייליגן ראש השנה
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייערע פראגעס.


בנוגע וואו איר זאלט זיין ראש השנה ווען אייער מאן פארט צום רבי'ן קיין אומאן, ענדערש ביי אייער מאמע אדער ביי אנשי שלומינו? אייער מאמע בעט אייך זייער צו קומען, איר ווילט וויסן אויב איז ענדערש צו בלייבן מיט פרויען נשות אנשי שלומינו, דארט וועט איר געדענקען פון רבינ'ס זאך וכו'.


איך ראט אייך ענדערש זאלט איר גיין צו אייער מאמע תחי'; דאס וועט זיין פאר אייך די גרעסטע זכות ביים יום הדין, די מצוה פון מכבד זיין און מחי' זיין עלטערן - איז העכער פון אלעס.


אויף אייער פראגע, ווי אזוי נוצט מען אויס דעם גרויסן טאג ראש השנה? וואס דארף מען דאווענען? וועלכע שטיקלעך זענען זייער וויכטיג?


ראש השנה איז זייער וויכטיג צו זיין פאזיטיוו; מען עסט די סימנים אלעס נאר צו געדענקען אז עס קומט א גוט יאר, עס גייט זיין גוט, זיס ווי האניג.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כא) פיר זאכן זאל מען אכטונג געבן ראש השנה:


ערשטנס, "שֶׁיַּחֲשֹׁב רַק מַחֲשָׁבוֹת טוֹבוֹת", מען זאל טראכטן נאר גוט, "שֶׁיֵּיטִיב הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ עִמָּנוּ וְכוּ'", דער אייבערשטער גייט זיכער העלפן.


צווייטנס, "צְרִיכִין לִהְיוֹת שָׂמֵחַ בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה", מען דארף זיין פרייליך ראש השנה, אז דער אייבערשטער גייט מאכן גרויסע ניסים.


דריטנס, "גַּם צְרִיכִין לִבְכּוֹת בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה", אויך דארף מען וויינען ראש השנה צום באשעפער.


פערטנס, "בְּרֹאשׁ הַשָּׁנָה בַּיּוֹם הָרִאשׁוֹן", דעם ערשטן טאג ראש השנה, "צְרִיכִין לְמַעֵט בְּדִבּוּר מְאֹד מְאֹד", זאל מען וואס ווייניגער רעדן; אנשי שלומינו פירן זיך אזוי, מען רעדט נישט דעם ערשטן טאג ראש השנה ביז נאך תשליך.


מאמעס פון קליינע קינדער וואס זענען פארנומען מיט די קינדער - דארפן נישט דאווענען. אז מען האט צייט, די קינדער שפילן פאר זיך אליינס, אדער אז עס איז דא עלטערע קינדער וואס קענען אכטונג געבן - קען מען דעמאלט דאווענען, און אז נישט - איז מען פטור פון דאווענען.


איר בעט א תפילה וואס צו בעטן ראש השנה, אזוי וועט איר זיין רואיג אז איר האט אויסגענוצט דעם טאג, דא האט איר א תפילה:


"רבונו של עולם, היינט ראש השנה משפט מען די גאנצע וועלט, אלעס וואס גייט זיין דעם קומענדיגן יאר, אלעס שרייבסטו היינט אפ. בכן בעט איך דיר, שרייב מיר אפ א גוטע יאר, א זיסע יאר, א געזונטע יאר - פאר מיר, פאר מיין מאן און קינדער, און פאר אלע אידן. געב מיר כח צו זיין א גוטע ווייב און א גוטע מאמע, געב מיר כח פאר מיינע קינדער, געב אונז שפע און נחת פון די קינדער.


הייליגער באשעפער, איך האב געשיקט מיין מאן קיין אומאן צום הייליגן רבי'ן, ווייל דער הייליגער רבי רבינו נחמן בן פיגא האט געזאגט, ווער עס גלייבט אין אים זאל קומען צו אים אויף ראש השנה; העלף מיר, מיין מאן און מיין גאנצע משפחה מיר זאלן האבן א גוטע יאר, א יאר פון שלום, א לעבן פון ליבשאפט, א לעבן פון מוותר זיין איינער פאר'ן צווייטן, א לעבן מיט צדיקים; גיין אין די וועג פון צדיקים, פאלגן א צדיק.


הייליגער באשעפער, האב שוין רחמנות אויף אידישע קינדער, שיק אונז שוין משיח צדקינו זאל אונז אויסלייזן און אונז אויפבויען דעם בית המקדש".


 


 

#3939 - דער עיקר וואס מיר באקומען פון רבי'ן איז דאס איינשפריץ פון אמונה
תפילות אויף אידיש, אמונה, אומאן, ראש השנה, אמונת חכמים, קשיות, מניעות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תצא, י"ב אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער הארציגער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך הער דיינע קרעכצן, איך הער דיין ווייטאג. אבער טייערער ברודער, וויסן זאלסטו אז מיר ווייסן גארנישט, מיר גלייבן אין צדיקים; אז דער רבי האט געזאגט מען זאל קומען קיין אומאן צו אים אויף ראש השנה און ער וועט אונז געבן דאס בעסטע און שענסטע - איז עס אזוי, פשוטו כמשמעו.


איי וועסטו טענה'ען, ביסט געקומען פאריאר מיט מסירות נפש און מיט דעם איז דיר אזוי שווער ברוחניות ובגשמיות, עס איז דיר אריבער א שווערע יאר; דאס איז בכלל נישט קיין טענה, אדרבה, דאס איז א ראי' אז מיר מוזן קומען צום רבי'ן און זיך האלטן ביים רבי'ן. דער עיקר וואס מיר באקומען פון רבי'ן איז דאס איינשפריץ פון אמונה, אזוי ווי דער דאקטער, איידער ער גייט אפערירן דעם פאציענט, שפריצט ער אריין א מעדעצין וואס שלעפט איין דעם מענטש ער זאל קענען דערהייבן די יסורים וכו' - דאס טוט דער רבי מיט אונז, ער שפריצט אריין אמונה אין אונז, מיר זאלן גלייבן אז אלעס וואס פאסירט - איז נאר פון אים, אלעס וואס גייט אריבער - איז נאר פאר מיין טובה, אלעס אלעס איז נאר ער, און מיר קענען אים נישט פארשטיין, און מיר וועלן סיי ווי נישט פארשטיין.


טייערער ברודער, קום קיין אומאן; שפרינג אריבער אלע דיינע שווערע מניעות. יעצט האסטו ריכטיגע מניעות, ווייל ווילאנג די מניעות איז פון ארום און ארום; פון משפחה, ביזנעס, חברים וכדומה - דאס קען מען גרינג איבערטאנצן, אבער ווען די מניעות קריכן אריין אין מח מחשבה, מען הויבט אן האבן ספיקות ובלבולים אויפ'ן צדיק און אויפ'ן באשעפער - דאס איז שוין זייער ביטער.


די עצה פאר דעם זאגט דער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מו) איז שרייען מעומק הלב צום אייבערשטן:


"רבונו של עולם, וואס איז מיט מיר? וואס גייט פאר מיט מיר? איך האב קשיות און ספיקות. רבונו של עולם, ראטעווע מיך, איך קיל זיך אפ, עס פייניגט מיר מיין מחשבה, איך האב קשיות אויף די אמונה. רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, העלף מיר איך זאל בלייבן שטארק מיט אמונה, סיי אמונה אין דיר, און סיי אמונת חכמים. העלף מיר איך זאל האבן שפע, איך זאל ארויסגיין פון מיין דחקות. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עירובין מא:) 'עניות מעביר את האדם על דעתו ועל דעת קונו', ארעמקייט מאכט מען זאל פארלירן די דעת און פארלירן די אמונה, רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך זאל בלייבן צוגעקלעבט צום הייליגן רבי'ן, איך זאל זוכה זיין צו באקומען מיין תיקון, איך זאל נישט זיין פארווארפן סיי אויף די וועלט און סיי אויף יענע וועלט; די וועלט איז איין זאך, אבער מיין נשמה זאל האבן א רוה אויבן. העלף מיר איך זאל האבן א שטארקע אמונה און שטארקע אמונת חכמים".


איך האף דיר צו זען אין אומאן ראש השנה.

#3938 - ווען מען איז אויסגעלאשן, אראפגעפאלן, נידריג, ווייט, און א דורכפאל
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, התחזקות, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מאנסי


גלייך אינדערפרי ווען דו שטייסט אויף, נאכן אפגיסן נעגל וואסער, נאכן זאגן מודה אני - זאלסטו זיך איבערגעבן צום אייבערשטן.


זאג אין דיין שפראך, אין אידיש: "רבונו של עולם, איך געב זיך איבער צו דיר; מיך, מיין ווייב, מיינע קינדער און אלעס וואס איז תלוי אין מיר. איך זאל נאר טון דיין ווילן, איך זאל חס ושלום נישט טון עפעס קעגן דיין ווילן, איך זאל נישט פוגם זיין - נישט מיט די אויגן, אויערן, נאז און מויל, און איך זאל טון היינט נאר גוטס".


קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון די פאר ווערטער, דאס טוט אויף סיי אין הימל און סיי אויפ'ן מענטש; אלעס איז אנדערש, מען ווערט צוגעקלעבט צום אייבערשטן. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עח), רעדן צום אייבערשטן גייט מיט מיט'ן מענטש - אזוי ווי א מאמע גייט מיט'ן קינד, אפילו דאס קינד איז פארשמירט און עס האט א גערוך - וועט זי נישט אפלאזן דאס קינד, אזוי אויך, דאס רעדן צום אייבערשטן גייט מיט'ן מענטש, אפילו מען איז אויסגעלאשן, אראפגעפאלן, נידריג, ווייט, א דורכפאל - קען מען נאכאלץ רעדן צום אייבערשטן און אים בעטן:


"רבונו של עולם, קרבינו לעבודתיך, ברענג מיך צו דיר, דערנענטער מיך צו דיר".


איך האף דיר צו זען אין אומאן ביים רבי'ן ראש השנה.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3937 - איגנארירן שלעכטע מחשבות
תפילות אויף אידיש, רפואה, אומאן, מחשבות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פייניג זיך נישט מיט די מחשבות וכו'; אז עס קומט דיר אריין צעדרייטע מחשבות - זאלסטו דאס איגנארירן און בעטן דעם אייבערשטן עס זאל נישט געשען, אבער נישט אריינגיין בטוען ונטען: 'עס וועט נישט געשען', 'עס וועט יא געשען'; ווייל דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן עב) די שלעכטע מחשבות, ווען מען מאכט זיך וויסנדיג דערפון - ווערן זיי נאר ערגער.


דאס וואס דו ליידסט יעצט מיט א נייע שלעכטע מחשבה, אפשר וועסטו ביינאכט, שלאפעדיגערהייט, ארויסגיין פון שטוב מיט די נאכט קליידער דרייוון וכו', און דו וועסט מאכן אן עקסידענט וכו' וכו'; לאז עס געשען, האב נישט מורא; זאג פאר דיין מחשבה: 'עס גייט מיך נישט אן צו דרייוון שלאפעדיגערהייט'; און אז דו פייניגסט זיך מיט א באבע מעשה פון לבנה קריכער, אז מען קען אינמיטן די נאכט ארויפקריכן צו די לבנה; זאלסטו זאגן פאר דיינע מחשבות: 'זאל עס געשען, איך האב נישט מורא'; אזוי וועסטו פטור ווערן פון דעם, בדוק ומנוסה. ווייל אויב מען הויבט אן זיך זאגן: 'עס וועט נישט געשען', דאן קומט א שטערקערע שלעכטע מחשבה.


און אז דיינע מחשבות הויבן אן פייניגן: 'אפשר קומט שוין משיח, איך האב מורא וואס גייט זיין' - זאלסטו גלייך בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, זאל עס שוין געשען, שיק שוין משיח; אידישע קינדער זענען אין א ביטערע גלות, א הסתרה שבתוך הסתרה, די אמונה איז אזוי באהאלטן, באווייז זיך שוין אויף די וועלט, לייז אונז שוין אויס".


מיר פארן יעצט אויף ראש השנה צום גרעסטן דאקטער; דער הייליגער רבי קען יעדן איינעם אויסהיילן. ביים רבי'ן, ראש השנה - באקומט מען א קלארע ריינע מח. ביים רבי'ן זאלסטו אסאך מתפלל זיין אויף א קלארע מח מיט ריינע מחשבות.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3936 - א קלוגע פרוי שטעלט אויס די שטוב ווירשאפט מיט א סדר
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, אידישע שטוב, עסן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תצא, י"א אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר פרעגט, ווען איר זענט אנגעשטרענגט, איר קומט נישט אן צו אייער ארבעט וכו' כו' - אויף וואס זאלט איר צילן זאל געטון ווערן דאס ערשטע; די וויכטיגסטע איז, ווען אייער מאן קומט אהיים - זאל ער האבן וואס אריינצונעמען אין מויל, דאס איז די וויכטיגסטע. איר דארפט נישט צילן אויף פענסי עסן, זיך אנטון די שענסטע אדער די שטוב זאל שפיגלען, ווייל דאס וויכטיגסטע איז אז אייער מאן זאל עסן און זאט ווערן, נאכדעם קען מען אינאיינעם צאמנעמען די שטוב און מען קען אלעס ערלעדיגן.


א קלוגע פרוי שטעלט אויס די שטוב מיט א סדר, מען מאכט זיך גרינג, מען לאזט נישט זאכן אויף די לעצטע מינוט. איידער מען גייט שלאפן טראכט מען שוין פון מארגן; וואס גייט מען עסן מארגן? מען נעמט שוין ארויס פארפרוירענע פלייש וכדומה עס זאל זיין גרייט אינדערפרי צו קענען קאכן.


אזוי אויך מיט'ן ריין מאכן די שטוב; מען ווארט נישט ביז עס זאל אויסקוקן ווי א מלחמה, מען רוימט אביסל דא, אביסל דארט, און אפילו מען גייט האבן אין די קומענדיגע טעג א רוימערקע - לעבט מען נישט מיט הפקירות, מען לאזט נישט די שטוב גיין אויף רעדער מיט'ן חשבון אז שפעטער אין וואך וועט די רוימערקע ריין מאכן.


אזוי אויך מיט די וועש; מען ווארט נישט ביז עס איז שוין נישטא קיין קליידער, מען לעבט מיט יראת שמים, מיט חשבון.


התבודדות קען מען מאכן בשעת מען טוט די ארבעט; ביים קאכן, וואשן און רוימען - קען מען רעדן צום אייבערשטן; אים דאנקען און לויבן און אים בעטן אויף וואס מען דארף.


 אויך איז גוט אנצוצינדן לעבעדיגע ניגונים ביים טון די ארבעט; אזוי גייט אלעס גרינגער, ווייל מיט שמחה גייט אלעס גרינגער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3935 - כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה, איז גוט
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חברים, שלום בית, התחזקות, מוסדות, עבודת השם, אומאן, ראש השנה, סיפורי צדיקים, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תצא, י"ג אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש בארץ ישראל, ה' עליהם יחיו


טייערע ברידער, טייערע חברים, אנשי ארץ ישראל, איך בענק זיך זייער צו ענק, איך האף זיך צו זען מיט ענק אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן. די יאר איז נישט לייכט די נסיעה און אויך נישט ביליג; עס איז א שווערערע נסיעה, א טלטול הדרך, און עס איז טייער; איך האף איר שפרינגט אריבער אויף די אלע שוועריקייטן און איר שלעפט אייער גוף צום רבי'ן.


נעכטן ביים ליל שישי שיעור האבן מיר זיך מחזק געווען מיט'ן פסוק וואס די תורה זאגט: "כִּי תֵצֵא לַמִּלְחָמָה עַל אֹיְבֶיךָ, וּנְתָנוֹ ה' אֱלֹקֶיךָ בְּיָדֶךָ, וְשָׁבִיתָ שִׁבְיוֹ", אז מען גייט ארויס אין א מלחמה מיט'ן יצר הרע, מען שלאגט זיך - וועט מען ביים סוף מנצח זיין. כל זמן מען געבט נישט אויף, מען האלט אן די מלחמה - איז גוט, מען טאר נישט ווערן צעבראכן ווען מען פאלט אראפ חס ושלום, מען טאר נישט אויפגעבן ווען מען זעט ווי עס גייט אריבער אזא לאנגע צייט און מען האלט נאך ווייט פון עפעס א פינטעלע קדושה, מען דארף ווייטער מלחמה האלטן ביז מען איז מנצח.


ווי אזוי האלט מען מלחמה? אונזער געווער איז די מויל; יעדע מאל א איד זאגט ארויס די ווערטער: "רבונו של עולם איך וויל זיין אן ערליכער איד, איך וויל זיין אפגעהיטן, איך וויל נישט טון שלעכטס" - איז מען אין א גוטע וועג און מען וועט מנצח זיין, אפילו מען זעט נישט מיט די אויגן ווי וואס ווען ווי - מנצח זיין; אפילו עס איז לאכעדיג, אזויפיל מאל זאגן 'איך וויל זיין גוט' און גארנישט רוקט זיך נישט - דאך וועט מען מנצח זיין, מען וועט אלעס פאררעכטן.


טייערע חברים האלט אייך אינאיינעם. דער רבי האט געזאגט: "תִּרְאוּ לְהִתְקַבֵּץ יַחַד, וּלְהִתְפַּלֵּל יַחַד" איר זאלט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען, "כִּי אִם תִּתְפַּלְּלוּ בְּכַוָּנָה, אוּלַי תּוּכְלוּ לְהַמְשִׁיךְ אוֹתִי לְכָאן עוֹד הַפָּעַם", אויב איר וועט זיך האלטן צוזאמען און דאווענען צוזאמען - וועט איר מיר קענען ממשיך זיין צו אייך (חיי מוהר"ן, סימן קפז), דארט וואו מען האלט זיך אינאיינעם און מען האט זיך ליב - איז דער רבי דארט.


מוהרא"ש האט אונז אלע יארן געזאגט: "ווען אנשי שלומינו וואלטן זיך שטארק ליב געהאט - וואלט מען געקענט די גאנצע וועלט צוריקברענגען צום אייבערשטן"; קוקט ווי שיין איר זענט מצליח, איר האט אנגעהויבן מיט א שול אין ירושלים, און פאריאר געעפנט א חדר, און יעצט א שולע, און מען רעדט שוין יעצט פון עפענען מוסדות אין גליל; דאס איז נאר אז מען האלט זיך באחדות.


אויך אין שטוב דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין א שטארקע ליבשאפט. דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף שלום בית, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען לעבט מיט ליבשאפט; ווייל נאר אז מען איז חתונה געהאט און מען קריגט זיך נישט - קען מען האבן א ריינע מח מחשבה.


אמאל איז דער רבי געזיצן ביים טיש מיט זיינע תלמידים, אינמיטן האט זיך דער רבי אנגערופן: "וִוי וַואגְט זִיך צוּ קוּמֶען צוּ מַיין טִישׁ אֵיינֶער וָואס הָאט נִישְׁט קַיין רֵיינֶע מַחְשָׁבוֹת?!" דער רבי האט זיך אויפגעשטעלט, איבערגעלאזט דעם טיש מיט'ן עולם, אריין אין זיין צימער און מער נישט געוואלט זיצן ביים טיש. ווען דער אינגערמאן - אויף וועם דער רבי האט זיך באצויגן - האט געזען ווי דער רבי גייט אריין אין צימער, האט ער זיך אויפגעשטעלט, ער איז צוגעגאנגען צום רבינ'ס צימער און אנגעהויבן זייער צו וויינען און זיך איינגעבעטן ביים רבי'ן אז דאס גייט מער נישט פאסירן, ביז דער רבי איז צוריק ארויסגעקומען און ווייטער ממשיך געווען מיט'ן זאגן תורה.


וואס איז געווען די מעשה? דער אינגערמאן האט זיך געקריגט אין שטוב מיט די ווייב; זעט מען ווי שטארק דער רבי האט מקפיד געווען מען זאל האבן שלום בית, ווייל אז מען קריגט זיך אין שטוב האט מען נישט קיין מח, און אז מען האט נישט קיין מח איז מען נישט קיין מענטש, וואס דאס ברענגט אז מען זאל אראפפאלן אין א טיפע גרוב רחמנא לצלן.


איך קען נישט מער מאריך זיין, איך דארף אנגרייטן דעם שבת.


א פרייליכן שבת.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#3934 - עס איז א גרויסע סכנה זיך צו שרייבן אויף נישט גוטע גרופעס
חברים, צניעות, קדושה, טעלעפאן, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שופטים, ה' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


עס איז א גרויסע סכנה צו זיין אויף א גרופ מיט חברים און מיט די ווייבער, עס קען זיך ענדיגן זייער ביטער.


איך בעט דיר זייער, מיין ליבער ברודער, גיי אראפ פון די גרופ. עס איז א גרויסע סכנה צו זיין מיט פרעמדע פרויען אויף א טשענעל, זיך שרייבן וכו'.


די תורה זאגט (משלי ו, כז): "אִם יְהַלֵּךְ אִישׁ עַל הַגֶּחָלִים", קען דען זיין אזא זאך מען זאל גיין אויף ברענעדיגע קוילן, "וְרַגְלָיו לֹא תִכָּוֶינָה", און די פיס זאל זיך נישט אפבריען? קען דען זיין אזא זאך?! "כֵּן הַבָּא אֶל אֵשֶׁת רֵעֵהוּ", אזוי איז מיט איינער וואס זאגט 'איך שרייב זיך נאר מיט מיין חבר'ס ווייב, איך לאך נאר מיט איר, איך טו נישט קיין שלעכטס', "לֹא יִנָּקֶה כָּל הַנֹּגֵעַ בָּהּ", וועט ער שטארבן ביים סוף. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שמות רבה טז, ב) דער אייבערשטער זאגט: "אַל תֹּאמַר הוֹאִיל וְאָסוּר לִי לְהִשְׁתַּמֵּשׁ בָּאִשָּׁה וְגוֹ", זאג נישט 'אז איך טאר נישט טון אן עבירה מיט איר, לאז מיך כאטש רעדן, לאכן וכו' וכו'', עיין שם.


הויב צוריק אן לערנען די הייליגע תורה. נעם א משניות, א גמרא, א תהילים; זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין, און נעם גוטע חברים, חברים וואס האבן יראת שמים. האלט זיך מיט ערליכע אינגעלייט. דו ביסט א גוט קינד, דו ביסט א גוטער מענטש; א שאד אוועקגיין אויף א נישט גוטע וועג.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3933 - קינדער איז א ברכה, קינדער געבט לעבן
קינדער, תודה והודאה, רפואה, מדות טובות, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


קינדער איז א ברכה, קינדער געבט לעבן. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים סד:): "כל אדם שאין לו בנים חשוב כמת", ווער עס האט נישט קיין קינדער - איז די לעבן קיין לעבן.


ווען א פרוי איז שוואך; שוואך פיזיש אדער שוואך גייסטיש, דעמאלט דארף מען זיך באראטן מיט א גרויסער ערליכער רב, ער זאל מדריך זיין ווי אזוי אויסצושטעלן די שטוב.


אז דער אייבערשטער האט אייך געבענטשט מיט כח - זאלט איר אים דאנקען און לויבן אויף די שיינע מתנות וואס ער האט אייך געשאנקען, און זיך איבערגעבן אין זיינע הענט.


טרייבט ארויס די שולד געפיל וכו'; און ווען איר באקומט נעגעטיווע קאמענטס פון אנדערע וכו', מען מאכט אייך שפירן כאילו איר זענט א פארברעכער פאר'ן האבן כך וכך קינדער אין כך וכך יאר - זאלט איר דאס נישט נעמען פערזענליך, איר זאלט ווייטער טון רצון ה', און נישט אויפהערן דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט פון לעבן.


אגב, דאנקען דעם אייבערשטן ארבעט בעסער פון אלע ווייטאמינען און פון אלע סגולות; דאנקען דעם אייבערשטן מאכט שטארקע נערווען.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3932 - איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צולייגן נאך שיעורים
שטעטל, בית המדרש, לימוד התורה, גמרא, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


א שיינעם דאנק פאר די הערליכע גרוסן פון בית המדרש מקור השמחה, קרית ברסלב, ליבערטי; איך האב אזא נחת צו הערן פון א גאסט ווי שיין דער בית המדרש פירט זיך, און גוטע גרוסן אויף די צוויי געטרייע גבאים, ווי שיין זיי פירן די שול.


נאך מער פריי איך זיך אז דו האלסט שוין אן דאס לערנען דעם בלאט גמרא און מעביר סדרה זיין בכל יום שוין זעקס יאר, חק ולא יעבור; פון ווען דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים אין ישיבה, דאס איז פאר מיר א גרויסע פרייד.


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט צולייגן נאך שיעורים; א שיעור משניות בכל יום, און א שיעור אין זאגן תהילים בכל יום. דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דער מענטש וואס עסט יעדן טאג פרקים משניות און טרינקט יעדן טאג קאפיטלעך תהילים".


א שאד איך האב נישט געוויסט; ווען איך ווייס ווען אז דו ביסט שבת אין שטעטל - וואלט איך זיכער געמאכט דיך צו זען.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3931 - מיר זענען דא צו הערן און פאררעכטן פראבלעמען אין די מוסדות
מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן נרו יאיר זאגט מיר, עס זענען דא זאכן וואס עס שטערט אייך פון אונזערע מוסדות. וויל איך אייך בעטן, איר דארפט נישט מורא האבן צו קומען רעדן צו מיר, אדער צום מנהל און מנהלת. מיר זענען גרייט צו הערן, און וואס מען דארף פאררעכטן - וועלן מיר בעזרת השם פאררעכטן; עס איז ממש א שאד זיך אויפצועסן - ווען מען קען ווען קומען רעדן און מאכן דאס בעסטע פאר די קינדער.


אייער מאן נרו יאיר זאגט מיר אז איר דערציילט אים בשם זייער אסאך פרויען וואס זענען נישט צופרידן פון געוויסע זאכן, אבער מען האט מורא צו קומען רעדן וכו' וכו'. דאס איז נישט גערעכט, ווייל מיר - די מוסד מיט די עלטערן - זענען שותפים, מיר זענען דא צו מחנך זיין די קינדער מיט אמונה, יראת שמים און מדות טובות, און אז עס איז דא זאכן וואס עס שטערט פאר די מוסד פון די עלטערן און די מוסד שפירט אז מען וועט רעדן צו די עלטערן וועט ווערן בעסער פאר די קינדער - טוען מיר דאס ריכטיגע, אפילו עס איז נישט אזוי באקוועם, אזוי אויך דארפן די עלטערן רעדן צו די מוסד איבער זאכן מיט וואס מען איז נישט צופרידן.


וואלט דאס געווען זאכן וואס די עלטערן זענען נישט איינשטימיג מיט די מוסד אין פרינציפ - איז נישטא וואס צו רעדן, דארפן די עלטערן זוכן א מוסד וואס שטימט מיט זייערע פרינציפן. איז דאס דער צוגאנג פון די זאך; צום ביישפיל, דער מלמד שלאגט, דער מלמד פארשעמט, דער מלמד איז א נערוועזער, אדער אין סקול; די טיטשער רעדט שטותים, זי רעדט פון אירע חלומות און זי מאכט פון דעם אמונות טפלות, אדער אנדערע שטותים, זי רעדט פון די רוח הקודש פון מיר - דארף מען דאס קומען דערציילן.


פאריאר ווען איר זענט געקומען רעדן צו מיר אז אייער טאכטער קומט אהיים מיט דמיונות, האב איך אנגעהויבן נאכזוכן פון וואו דאס קומט און פארראכטן דעם פראבלעם, די טיטשער האט פארשטאנען אז זי אליינס איז פארדרייט געווארן מיט דמיונות, חלומות וכו'. און ווען אייער מאן האט דערציילט אז אייער זון קומט אהיים, מען זעט אויף אים אז ער האט נישט קיין מלמד, האב איך געשריבן פאר'ן מלמד ער זאל מיר נישט העלפן מיט קיין שום זאך אין די צייט פון מלמדות. איך בין דא נאר גוט צו מאכן פאר די קינדער; איז דאס נישט גערעכט אז מען רעדט צווישן זיך שלעכט אויף די מוסד, ענדערש דארף מען קומען רעדן צום מנהל, מנהלת אדער צו מיר.


אייער מאן נרו יאיר האט מיר געזאגט א נאמען פון א פרוי וואס האט זיך אויך אפגערעדט צו אייך, און פון דעם זענט איר אזוי צעבראכן. איך בעט אייך זייער, אויב איז דא זאכן וואס שטערן אייך, איך בין גרייט צו הערן; איר קענט מיר שרייבן, איר קענט אריבערקומען מיט אייער מאן זיך דורכרעדן, אדער רופן, און איך וועל מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף פארבעסערן.

#3930 - יישר כח פאר'ן העלפן די מוסדות, אבער מען דארף מיטארבעטן צוזאמען
מוסדות, לימוד התורה, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס איז א שאד אז דו ווילסט נישט מיט ארבעטן מיט מיר; פון איין זייט העלפסטו טאקע זייער געטריי, אבער די זאך פון נישט וועלן מיט ארבעטן מיט מיר - איז ממש א שאד.


בכן בעט איך דיר זאלסט מיר מודיע זיין וואס דיין פלאן איז. איך וועל זיך זייער פרייען אויב דו ווילסט בלייבן ארבעטן פאר אונזערע מוסדות, אבער דאס קען נאר ארבעטן אז דו וועסט מיט ארבעטן מיט ... נרו יאיר און ... נרו יאיר.


איך בייס מיר מיינע ליפן א גאנץ זומער, יעדן טאג טראכט איך 'אפשר היינט, אפשר היינט וועלן זיך זאכן אנהויבן רוקן'; יעצט וויל איך א תשובה, יא אדער ניין; איך וועל זיך נישט באליידיגן אז דו גייסט ארויס, און איך וועל זיך פרייען אז דו בלייבסט דא מיט נארמאלקייט.


זע צו לערנען יעדן טאג לכל הפחות דעם בלאט גמרא, אויך אפאר פרקים משניות; דאס וועט דיר געבן אן אמת'ע שמחה, דו וועסט שפירן גליקליך.


א כתיבה וחתימה טובה.

#3929 - וואויל איז דעם וואס די ווייב זאגט עדות אויף אים
שלום בית, פרנסה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שופטים, ב' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב יעצט געזען א בריוו וואו דיין ווייב תחי' שרייבט ווי שיין דו פירסט זיך, און ווי דו לערנסט אין שטוב, זי שרייבט אז דו רעדסט צו איר אזוי ווייך און הארציג.


אמאל בין איך געווען אין צימער ביי מוהרא"ש מיט נאך איינעם פון אנשי שלומינו, יענער האט דערציילט פאר מוהרא"ש עפעס פון זיין ווייב, ווי זי זאגט פאר אלעמען אז איר מאן איז גוט און ערליך, רופט זיך מוהרא"ש אן הויך: "חכמינו זכרונם לברכה זאגן דאך (מדרש משלי ה, יח): 'אשרי אדם שאשתו מעידתו', וואויל איז דעם וואס די ווייב זאגט עדות, 'מיין מאן איז אן ערליכער איד'"; די ווייב זעט דאך דעם מענטש אין אלע צייטן, אין צייטן וואס אלעס פירט זיך כהוגן, און אין צייטן וואס עס פירט זיך שלא כהוגן, זי זעט אויב דער מאן פארלירט זיך, ער שרייט אויף איר, אדער ער פארלירט זיך נישט.


גיי ווייטער מיט דיין גוטע וועג, לערן שיעורים כסדרן און זיי זיך מתבודד - וועסטו זוכה זיין צו שפירן טעם גן עדן בזה העולם.


דיין ווייב וויל וויסן אויב עס איז א גוטע עצה זי זאל פארקויפן פערפיום; זאג איר אדרבה ואדרבה.


א כתיבה וחתימה טובה.