בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
זאגט אביסל תהלים יעדן טאג; דאס געבט כח צו קענען בלייבן שטארק, עס ברענגט נענטער און נענטער צום אייבערשטן.
יעדעס מאל איר ענדיגט דעם ספר תהלים שרייבט אייך אויף וויפיל מאל איר האט מסיים געווען, דאס וועט אייך געבן די שטופ צו זאגן נאכאמאל און נאכאמאל.
איר מעגט אויסרעדן אינמיטן זאגן תהלים - צום אייבערשטן; אדרבה, פלעכטס אריין אייגענע לויב ווערטער און אייגענע בקשות - וועט איר זען ניסים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך ווייס נישט וואס דו שרייבסט מיר; ווער האט דיר איינגערעדט די אלע זאכן? אז מען קען זיך נישט אויפשטעלן רעדן ברבים - מיינט דאס אז מען איז נישט קיין סאושעל מענטש?
לאז זיך אפ פון די נייע זאך; פון ארויפקלעבן אויף מענטשן נעמען, - 'דער איז יא סאושעל', 'דער איז נישט סאושעל', וכדומה. רוב מענטשן קענען זיך נישט אויפשטעלן רעדן ברבים, עס איז נישט א חסרון אז מען קען זיך נישט אויפשטעלן רעדן; איך זע נישט עפעס זאל דיר פעלן, אין מיינע אויגן ביסטו געזונט און שטארק.
טו ווייטער די הייליגע עבודה וואס דער רבי האט אונז געגעבן, רעד צום אייבערשטן אויף דיין אייגענע שפראך; רעד צו אים, בעט אים פאר א שטארקע לויטערע אמונה - וועסטו ווערן מער און מער זיכער מיט זיך.
דו שרייבסט דאך אליינס אז לעצטנס שפירסטו מער זיכער; אז דו וועסט ווייטער רעדן צום אייבערשטן און בעטן בעיקר אויף די זאך, אויף אמונה, דו וועסט זינגען ניגוני אמונה, דו וועסט זינגען: "דער אייבערשטער איז דא, אלעס איז ער, אלעס איז דער אייבערשטער", - וועסטו שוין נישט זען קיין מענטשן, דו וועסט זיין שטארק ביי זיך.
ביי אמונה איז נישטא קיין שיעור, עס איז נישט שייך צו זאגן: 'איך האב שוין גענוג אמונה'; אמונה איז א זאך וואס יעדע רגע וואס מען טראכט פון דעם ווערט דאס שטערקער און שטערקער, יעדע ווארט וואס מען רעדט צום אייבערשטן ווערט דורכדעם מער און מער אויפגעבויט די אמונה, דאס שטארקט דעם מענטש; מען ווערט אזוי שטארק - ביז מען דארף שוין נישט קיינעם.
איך געדענק, מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר געזאגט איך זאל דאווענען שחרית ראש השנה אין אומאן ביים קיבוץ. עס איז געווען צוויי וואכן פאר ראש השנה שנת תשע"ב, מוהרא"ש זאגט מיר: "איך וויל דו זאלסט דאווענען פאר'ן עמוד", איך האב גלייך פארשטאנען אז דאס איז וואס איך האב צו טון, אפילו הענט און פיס האבן מיר געווארפן פאר פחד, איך האב קיינמאל נישט געדאווענט פאר'ן עמוד פאר אזויפיל מענטשן, האב איך געזאגט פאר מוהרא"ש: "איך האב מורא צו דאווענען פאר אן עולם"; מוהרא"ש שמייכלט און זאגט: "מורא? מורא דארף מען האבן נאר פונעם אייבערשטן; וואס איז דא מורא צו האבן? טראכט ווי דו דאווענסט צווישן טויזנט ביימער".
איך האב דאס אריינגענומען אין מיר, איך האב דאס געטראכט איין מאל און נאכאמאל און נאכאמאל; וואס זאל איך דיר זאגן, עס איז טאקע אזוי; וואס איז דא צו טראכטן פון מענטשן?
וואס זאל איך דיר זאגן, מוהרא"ש האט אין אונז אריינגעלייגט אזא אמונה, אפילו פשוט'ע מענטשן כמוני כמוך - האבן א געפיל, האבן אן השגה אין מדריגות וואס גרויסע צדיקים זענען זוכה. אזא שטארקע, קלארע, לויטערע אמונה; מען זעט נישט קיינעם, מען זעט נאר אלוקות.
אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר האבן אזא רבי.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
זיי נישט משנה פון דיין טאטנ'ס שבת טיש; בלייב מיט אלע מנהגים, לייג נאר אריין אין אלע מנהגים א שמחה און א חיות.
ווען מען ווערט מקורב צום רבי'ן - ווארפט מען נישט אוועק מסורת אבות; מען באקומט פון רבי'ן א חיות און א שמחה אין אלע מצוות וואס מען טוט.
עס איז דא א לשון פון רבי'ן ווי ער שרייבט פאר זיין איידעם רבי יוסקא (מכתבי רבינו ז"ל בתחלת ספר עלים לתרופה, מכתב ב): "בִּקַּשְׁתִּי מֵאֲהוּבִי חֲתָנִי", איך בעט דיר מיין ליבער איידעם, "שֶׁתִּלְמַד בְּכָל יוֹם שִׁיעוּר גְמָרָא וּפוֹסֵק", לערן יעדן טאג גמרא און הלכה, "שֶׁלֹא תַּעֲשֶׂה חַס וְשָׁלוֹם מְטָפֵל עִיקָר", מאך נישט פון נישט וויכטיגע זאכן - אן עיקר, "אֶת הָאֱלֹקִים יְרָא וְאֶת מִצְוֹתָיו שְׁמוֹר, כִּי זֶה כָּל הָאָדָם", זעט מען וואס דער רבי האט געוואלט, נאר תורה ותפילה ויראת שמים.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת משפטים, כ"ב שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
איך ווייס נישט ווער עס האט דיר געזאגט אז מען קען יוצא זיין קריאת שמע של שחרית מיט די ערשטע פרשה, ביז והיה; עס איז נישט אזוי, מען דארף ליינען אלע דריי פרשיות יעדן אינדערפרי.
מוהרא"ש זכותו יגן עלינו זאגט, מען זאל זיך צוגעוואוינען צו זאגן די דריי פרשיות פאר'ן דאווענען, ווען מען זאגט די קרבנות, - כדי מען זאל חס ושלום נישט מבטל זיין די מצות עשה דאורייתא פון ליינען קריאת שמע בזמנו; דאס דאווענען קען זיך פארשלעפן און עס וועט אויסקומען אז מען זאל נישט ליינען קריאת שמע בזמן.
מוהרא"ש האט אריינגעלייגט אין סידור עת רצון ביי די קרבנות אלע דריי פרשיות. אפילו מען דאווענט גאר פרי, מען דאווענט ותיקין - זאל מען אויך זאגן אלע דריי פרשיות; אזוי איז מען יוצא מצות קריאת שמע בשלימות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ג' פרשת משפטים, כ"ג שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד טייערע אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש, תושבי ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו
מען דארף זייער אכטונג געבן אויפצושארן די שניי און אוועקנעמען די אייז ביים אריינגאנג פון שטוב, אויב מען לאזט שניי אדער אייז ביים אריינגאנג פון שטוב איז דאס סכנות נפשות; יעצט איז א פרוי אריין אין שפיטאל, זי האט זיך אויסגעגליטשט ביי א צווייטנ'ס שטוב; דער אייבערשטע זאל איר שיקן א רפואה שלימה.
דאס איז נישט קיין שפיל; מען קען אמאל גורם זיין אז איינער וועט זיך אויסגליטשן און בלייבן א גאנץ לעבן א קאליקער רחמנא לצלן, פון זיך איינמאל אויסגליטשן.
יעדעס מאל איר גייט אויפשארן די שניי אדער גיסן זאלץ און אוועקנעמען די אייז ביים אריינגאנג פון אייער שטוב - זענט איר מקיים א מצוה, איר נעמט אוועק בלוט פון אייער שטוב, די מצוה פון (דברים כב, ח): "וְלֹא תָשִׂים דָּמִים בְּבֵיתֶךָ כִּי יִפֹּל הַנֹּפֵל מִמֶּנּוּ".
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת משפטים, כ"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איך האב געליינט אייער בריוו; איך פארשטיי פון די ווערטער אז די ליבשאפט צווישן אייך איז גאר שוואך.
איר פרעגט נאכאמאל וואס איר האט שוין געשריבן א יאר צוריק, איך האב אייך דעמאלט שוין געשריבן; איך וועל נאכאמאל ענטפערן כדי צו ראטעווען ענקער שלום בית.
איר פרעגט, היות אייער מאן איז אן עם הארץ, ער קען נישט קיין הלכות ברכות, ער קען נישט פשוט'ע הלכות שבת, - ווי אזוי איז מעגליך אויפצושטעלן אן ערליכע אידישע שטוב?
וויסן זאלט איר, אז איר ווילט אויפשטעלן א אידישע שטוב מיט ערליכע קינדער - האט דאס מיט אייך; ווארפט עס נישט אויף אייער מאן. אייער מאן מעג זיין דער גרעסטער עם הארץ - ווי איר לייגט אים אראפ אינעם בריוו, דאך קענט איר האבן א אידישע שטוב מיט ערליכע קינדער; דאס ווענדט זיך נאר אין אייך, ווען מאן און ווייב האבן זיך ליב, מען לעבט בשלום, מיט ליבשאפט - וואקסן די קינדער געזונט און ערליך.
דאס וואס איר שרייבט, איר שפירט אז איר האט חתונה געהאט מיט א נעבעך; איך זע דא קלאר אז דער שטן האט אייך פארכאפט, איך קען אייער מאן, ער איז גארנישט קיין נעבעך, ער איז גארנישט אזא קלאץ ווי איר מאכט אים, ער איז נאך אזוי קלוג ווי אייך, עפעס א שווארצע קאץ איז אריינגעלאפן צווישן אייך און אייער מאן, און דאס מאכט אלעס חרוב.
בעטס דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל קוקן גוט אויף מיין מאן, איך זאל זען דאס גוטס אין אים; העלף מיר, מאך רוען די שכינה הקדושה צווישן אונז. עפעס האט פאסירט מיט מיר, איך ווער נערוועז פון מיין מאן, איך זע נאר שלעכטס אין אים, איך קען אים נישט ליידן, איך ווייס אז עס איז מיינע אייגענע שווערע נאטורן, איך דארף זיך אליינס פאררעכטן; דעריבער בעט איך דיר, אב הרחמן, העלף מיר איך זאל זען נאר דאס גוטס אין מיין מאן, איך זאל אים ליב האבן, איך זאל נישט זען קיין שלעכטס"; אזוי זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן ביז עס וועט צוריקקומען די געפיל פון אייך צו אים.
דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום א' פרשת משפטים, כ"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
דער אור החיים הקדוש פרעגט דיין קשיא, פארוואס רימט די תורה הקדושה אויס יתרו אלס כהן מדין - עס איז בכלל נישט קיין יחוס, און עס איז זיכער נישט א גרעסערע יחוס פון חותן משה, פארוואס זאגט די תורה קודם די תואר?! ער ענטפערט, די תורה הקדושה וויל אונז ארויסברענגען אז אפילו יתרו וואס ער איז געווען 'כהן מדין' איז ער אויך צוגעקומען צו די אנערקענונג "כִּי גָּדוֹל ה' מִכָּל הָאֱלֹקִים", דער אייבערשטער איז גרעסער פון אלע אפגעטער.
אזוי אויך זאגט דער זוהר הקדוש (סח.): "אָתָא יִתְרוֹ", ווען יתרו איז געקומען, "כּוֹמָרָא עִלָּאָה וְרַבְרְבָא", דער גרויסער און מעכטיגער גלח, "רַב מְמָנָא דְּכָל טַעֲוָון אַחֲרָנִין", ער איז געווען דער הער פון אלע געטשקעס, "וְאוֹדֵי לֵיהּ לְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא", און יתרו האט מודה געווען אז דער אייבערשטער איז העכער אלעמען, "וְאָמַר, עַתָּה יָדַעְתִּי כִּי גָּדוֹל ה' מִכָּל הָאֱלֹקִים", ער האט געזאגט, יעצט זע איך אז דער אייבערשטער איז גרעסער פון אלע געטשקעס, "כְּדֵין אִסְתַּלָּק וְאִתְיְיקָר קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ עֵילָּא וְתַתָּא", דעמאלט איז געווארן דער אייבערשטער'ס כבוד גרויס און חשוב אויבן און אונטן.
דאס איז זייער שטארקע חיזוק פאר אונז; ווען דער יצר הרע קומט אונז אריינרעדן 'דו ביסט גארנישט ווערד', 'דו ביסט ווייט פון אייבערשטן', 'קיינער דארף נישט דיין דאווענען, קיינער דארף נישט דיין לערנען', 'דו ביסט דער ערגסטער מענטש', - דארף מען זיך זייער שטארקן, און געדענקען, אזוי ווי יתרו וואס איז געווען א גלח, ער האט געדינט אלע עבודה זרה'ס, ווען ער איז געקומען און מודה געווען צום אייבערשטן, "כְּדֵין אִסְתַּלָּק וְאִתְיְיקָר קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ עֵילָּא וְתַתָּא", - איז דעם אייבערשטנ'ס כבוד גרויס געווארן, אזוי אויך וועט זיין מיט מיר, אז איך וועל דינען דעם אייבערשטן, איך וועל זיך דערהאלטן, איך וועל דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, - וועט דער אייבערשטער האבן א נחת רוח, און עס וועט ווערן גרויס זיין כבוד.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ...
אייער מאן איז דא געווען, ער האט זייער געוויינט; ער זאגט אז אסאך מאל שרייט איר אויף אים זייער שטארק, ער האט פשוט מורא אהיים צו קומען. ער האט אזוי געוויינט, ער פרעגט מיר: "וואס זאל איך זיך פאררעכטן אז מיין ווייב זאל מיך ליב האבן, זי זאלן נישט שרייען אויף מיר?"
ער איז נישט שולדיג אז איר זענט אין א שלעכטע גוסטע; ער איז נישט שולדיג אז אייער טאג איז אייך נישט גוט געגאנגען.
איך מיין עס איז געקומען די צייט איר זאלט תשובה טון, רעדן שיין צו אייער מאן.
בעזרת ה' יתברך
ב' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ...
איך קום יעצט פון א תנאים, טרעף איך ...; דערציילט ער מיר אז דו ברענגסט אים יעצט די צעטל וואס זאגט פאר אז דו דארפט נאכאמאל אריינגעבן צו באקומען די געלט פון די שטאט פאר שכר לימוד; ער זאגט מיר, היתכן צו זיין אזוי נאכגעלאזט.
וואס זאל איך דיר זאגן, עס טוט מיר זייער וויי צו הערן די זאך; דו האסט נישט קיין השגה ווי איך מוטשע זיך יום יום צו קענען אנגיין מיט די מוסדות. עס ליגט אויף מיין קאפ די שווערע לאסט פון צאלן געהאלט פאר די מסירות נפש'דיגע מלמדים און טיטשערס; ווי קען זיין עס זאל דיר נישט אנגיין קיין ריר אונזערע מוסדות?! אז עס קומט אן א צעטל פון די שטאט אז דיינע וואוטשערס גייען אפלויפן, דו דארפסט גארנישט טון, נאר בסך הכל טראגן א צעטל פון דיין פאסט קעסטל ביז מיסטער ..., - דאס קענסטו שוין אויך נישט?! עס אינטערעסירט דיר נישט דיינע קינדער? זינגען ניגונים אויף שיחות חברים און האלטן שיינע שמועסן ווען מען האט צו טון זאכן וואס איז וויכטיג פאר'ן לעבן – איז בכלל נישט אינטערעסאנט.
איך ווייס נישט וואס צו זאגן, איך ווייס נישט וואס צו טראכטן; ווי אזוי קען איך אנגיין מיט די מוסד ווען עס אינטערעסירט נישט פאר די עלטערן אפילו צו טראגן א צעטל וכו'?
איך זאג דיר דעם אמת, איך האב געהאט בדעה צו זיצן מיט דיר היינט נאכט פאר לאנגע שעות, ענדיגן וכו'; איך קען נישט, איך וויל נישט זיין אחד בפה ואחד בלב.
בעזרת ה' יתברך
ב' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
איך זיץ און טראכט: 'ווער וואלט געווען פאסיג צו העלפן די מוסדות, שטיין אויף אלע עלטערן וואס קענען באקומען הילף פון די שטאט, וואוטשער"ס פאר שכר לימוד?' די שטאט האט א פראגראם צו העלפן עלטערן צאלן שכר לימוד; היות אסאך עלטערן ווייסן נישט וויאזוי מען טוט דאס, מען האט נישט דאס ביסל געפיל פאר'ן מוסד אראפצוגיין איין מאל, צוויי מאל וכו', דארף מען האבן איינער זאל שטיין אויף דעם.
ביז פאריאר פלעגט עס טון האברך ... נרו יאיר, ער האט דאס געטון זייער געטריי, דעמאלט האבן כמעט אלע עלטערן געהאט די פראגראם, למעשה יעצט טוט דאס קיינער נישט; וואס געשעט איז, משפחות וואס האבן שוין דעם פראגראם פארנאכלעסיגן דאס. איז מיר אריין אין מיין מחשבה דיין נאמען, אפשר וואלסטו געוואלט העלפן די מוסד?
איך ברעך אונטער, איך דארף גרויסע ניסים; מיר צאלן יעצט איבער הונדערט טויזנט דאלער געהאלט חודש'ליך פאר מלמדים און טיטשערס, מיר דארפן די הילף פון די עלטערן.
אויב דו ווילסט זיין א חלק פונעם מוסד – זאלסטו זיך פארבינדן מיט די אפיס, מיט מר. ... און מרת ....
די זאך איז אז מען קען מצליח זיין נאר אויב מען האט אן אינטערעסע, מען זאל נאכלויפן די עלטערן.
מיינע אויגן זענען געוואנדן צום אייבערשטן, איך פארלאז זיך נאר אויף אים.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת יתרו, י"ח שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר, מאנטריאל
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
אז דיין זון זאגט דיר אז זיין רבי שלאגט אים - זאלסטו אריבערגיין צום מלמד רעדן מיט אים; פרעג אים אויב דיין קינד איז וואויל, גיי אריין מיט אים אין א שמועס און פרעג אים איבער דעם וואס דיין זון זאגט אז מען שלאגט אים; בעט אים ער זאל אים נישט שלאגן, ער זאל רעדן מיט אים.
אוי ווי עלטערן דארפן בעטן דעם אייבערשטן פאר די קינדער; מען שיקט די אינגלעך אין חדר און די מיידלעך אין סקול, עלטערן האבן נישט קיין אנונג וואס גייט פאר דארט, וואס טוט זיך דארט; צי דער קינד כאפט מכות רצח, צי ער כאפט אריין בזיונות, און חס ושלום צי ער איז אפגעהיטן פון קראנקע מענטשן.
גיס תפילות, דו און דיין ווייב - פאר די קינדער. מוהרא"ש האט דערציילט, איינמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט זיך דער הייליגער חפץ חיים אויפגעשטעלט פון זיין פלאץ און ארויסגענומען פון ספרים שאנק אן אלטער תהלים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט, ער האט דאס געוויזן פאר דעם איד און אים געזאגט: "זעסט? דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער; אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.
בעזרת ה' יתברך
ערב שבת קודש פרשת יתרו, י"ט שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין בריוו.
ערשטנס זאלסטו זיך זייער שטארקן אין דיין הייליגע ארבעט פון דרוקן און פארשפרייטן די הייליגע ספרים פון מוהרא"ש.
חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, יח): "הַמְזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ", ווער עס איז מזכה אידישע קינדער - היט אים דער אייבערשטער אפ פון שלעכטס; נישטא נאך אזא מזכה את הרבים ווי דער וואס דרוקט די ספרים און קונטרסים און פארשפרייט דאס פאר אנדערע.
אויף דיין פראגע, ווען מוהרא"ש האט מבטיח געווען אז ווער עס וועט דרוקן זיינע ספרים וועט האבן א ישועה – צי מיינט דאס נאר איין ישועה אדער קען מען דאס טון פאר כמה וכמה ישועות; אודאי און אודאי, ווער עס העלפט דרוקן די ספרים קען דאס טון פאר כמה ישועות און מען וועט זען גרויסע נסים.
אויף דיין פראגע אויב די הבטחה פון מוהרא"ש איז נאר פאר ווער עס דרוקט אשר בנחל, אדער דאס איז אויך אויף די אנדערע ספרים; אלע קונטרסים און ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן - האבן אין זיך די הבטחה אז ווער עס וועט נעמען א חלק און וועט דאס דרוקן - וועט זען ישועות, בפרט דעם ספר אשר בנחל, דארט האט מוהרא"ש מבטיח געווען מיט א שטארקע הבטחה אז מען וועט זען גרויסע ישועות.
דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן כח ווייטער ממשיך זיין מיט דיין הייליגע ארבעט.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ...
"רבי, בינד מיך צו אין דיין זאק!" - האט רבי נתן געשריגן צום רבי'ן; דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "דו ביסט שוין פארכאפט אין מיין זאק!" ווען רבי נתן האט דאס געהערט האט ער געבעטן: "רבי, בינד מיר צו, איך וויל נישט אנטלויפן!"
איך האף אז דאס איז דיין איינציגסטע בקשה אין לעבן, דער רבי זאל דיך צובינדן אין דיין זאק, דו זאלסט בלייבן משמש זיין דעם רבי'ן.
איך ווייס אז דו ביסט מבולבל, דו האסט מער נישט קיין כוחות, דו ווילסט אויפגעבן דיין הייליגע ארבעט. דאס איז אלעס מניעות, אלעס איז פונעם יצר הרע, דער סמ"ך מ"ם - וואס וויל נישט די הייליגע ארבעט.
מאך זיך א חשבון וויפיל אידישע קינדער האבן שלום בית בזכות דיר! וויפיל אידישע קינדער האבן א פרייליכע שבת בזכות דיר! וויפיל אידישע קינדער קערן זיך צוריק צום אייבערשטן אין דיין זכות!
"רבי, בינד מיך צו אין דיין זאק! באשעפער העלף איך זאל נישט טראכטן קיין איין רגע אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן, איך זאל בלייבן א משמש ביים רבי'ן, ווייטער פארשפרייטן די עצות פאר די גאנצע וועלט".
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
איר האט מיר דערציילט אז אייערע פחדים זענען צוריק געקומען, אויך האט איר לעצטנס יסורים פון וכו'.
דא האט איר א קליינע תפילה צו זאגן יעדן טאג:
"רבונו של עולם, איך דאנק דיר פאר אלע חסדים וואס דו טוסט מיט מיר; דו טוסט מיט מיר נאר גוטס, איך וועל דיר קיינמאל נישט קענען גענוג לויבן אויף אפילו איינס פון די חסדים.
איך האב לעצטנס פחדים, עס קען מיר אנכאפן א פלוצימ'דיגע שרעק, איך ווער אזוי דערשראקן, איך הויב אן פאניקן, איך ווייס נישט וואס צו טון; בעט איך דיר הייליגער באשעפער, העלף מיר, שטארק מיר מיין אמונה אין דיר. איך ווייס אז דאס קומט פון חסרון אמונה, ווייל ווען מיין אמונה וואלט געווען קלאר און שטארק, איך וואלט געדענקט אז אלעס ביסטו, עס איז גארנישט דא אויסער דיר; דומם, צומח, חי און מדבר - אלעס איז דו, עס איז נאר פארשטעלט - דאן וואלט איך נישט מורא געהאט פון קיינעם, איך וואלט נישט געהאט קיין שום שרעק.
דערפאר בעט איך דיר רבונו של עולם, טאטע זיסער, געב מיר א קלארע אמונה, שטארק מיין אמונה, אזוי וועל איך מער נישט האבן די אלע שרעק. אויך די ווייטאג ביי מיינע ביינער, מיין קאפ, איך מאך אינטערעסאנטע פאקסן וכו', - דאס אלעס זאל אוועקגיין פון מיר.
טאטע הייל מיך אויס, הייל מיך אויס, דו ביסט דאך דער רופא נאמן, דער בעסטער און גרעסטער דאקטער, הייל מיך אויס איך זאל נישט בייגן מיין קאפ אזויפיל, איך ווייס עס איז אלעס פון מח, העלף מיר, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי".
זאגט די תפילה יעדן טאג, וועט איר זען גרויסע נסים.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער זון הרב ... נרו יאיר
גיי ווייטער צאמנעמען געלט פאר משפחות נצרכים, אנשי שלומינו; די צדקה איז נישט סתם א צוועק, דאס איז א צדקה וואס נעמט אריין אין זיך אלע צדקות.
פאריגע וואך רעד איך מיט א אינגערמאן אויפ'ן טעלעפאן, אינמיטן האט ער זיך זייער צואוויינט, ער האט נישט געקענט רעדן, ביז איך האב ארויסבאקומען פון אים אז ער האט נישט קיין פרוטה אין שטוב, איך האב אים אריבערגעשיקט צוויי טויזנט דאלער עס זאל נישט צעפאלן זיין שטוב. יעצט האב איך נאך א משפחה וואס מוטשעט זיך זייער, איך דארף האבן אפאר דאלער זיי ליכטיג צו מאכן.
איך שרייב דיר דאס אלעס נאר דיר צו שטארקן דו זאלסט ווייטער גיין נאך געלט. אנשי שלומינו זענען גרויסע בעלי צדקה, מען דארף זיין נאר בעטן און זיי געבן.
ווער נישט באליידיגט ווען איינער טשעפעט וכו'; געדענק די מעשה פון אונזער גרויסן זיידן רבי עמרם אויש זכותו יגן עלינו, ער האט שטענדיג צאמגענומען געלט פאר ארעמע משפחות. איינמאל ערב שבת איז ער געגאנגען נאך געלט אין א געשעפט, דער בעל הבית איז געווען נערוועז און אנגעצויגן, ער האט דערלאנגט א פראסק פאר'ן זיידן רבי עמרם, האט דער זיידע רבי עמרם געזאגט: "דאס האט איר מיר געגעבן, וואס געבט איר פאר די אלמנות און יתומים?" דער בעל הבית האט נישט געקענט גלייבן וואס דא גייט פאר, ער האט געזען אז דער איד מיינט עס ערנסט, האט ער אים געגעבן א שיינע סכום.
זיי געזונט און שטארק.
טאטי
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי
אז דו האסט אמאל איבריגע צייט ווען דו ארבעטסט נישט - זאלטו פרעגן אונזער מענידזשער ... נרו יאיר אויב ער קען נוצן דיין הילף, איך ווייס אז ער ארבעט איבער זיינע כוחות פאר די חדר און סקול.
אמאל ווען די מוסד איז געווען קליין האט יעדער געשפירט א חלק דערפון, אלע האבן געהאלפן, אזוי ווי מען העלפט פאר זיך אליין; יעצט ווען די מוסד ווערט גרעסער - ווערט עס פרעמד, נישט אלע שפירן ווי די מוסד איז זייער פריוואטע זאך.
איך שרייב עס דיר, אבער איך מיין אלעמען; דו ווייס איך אז דו ביסט מיר געטריי, דו וועסט העלפן די מוסד דיין גאנצע לעבן.
אין דעם זכות פון טון פאר די מוסד וועסטו האבן גרויס שפע.
...
נ.ב. איך האב שוין גערעדט צו אים, ער ווארט אז דו און אנדערע זאלן זיך מתנדב זיין צו קומען העלפן.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
עס איז גוט דו זאלסט אריינקומען מיט דיין ווייב תחי', איך וויל רעדן מיט ענק ביידע, ענק מדריך זיין ווי אזוי צו לעבן.
על פי רוב נעם איך אויף יעדן זונטאג אין ישיבה. אמאל בין איך אין שטעטל, זאלסטו נישט אריינקומען קיין וויליאמסבורג נאר נאכדעם וואס דו ווייסט אז איך בין דא און איך נעם אויף.
רעד צו ... נרו יאיר, ער איז מסדר ווען מען זאל קומען, אלעס זאל גיין מיט א סדר.
בדרך כלל נאך די חתונה זענען דא זאכן וואס דער מאן און ווייב זענען נישט קלאר, ווי אזוי און וואס וכו' וכו'; מען דארף זיך נישט שעמען צו פרעגן, "וְלֹא הַבַּיְשָׁן לָמֵד" (אבות ב, ה).
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
עס איז א נארמאלע זאך ביי א פרוי, נאך די חתונה קען מען זיך זייער שטארק פארבענקען אהיים, צו די מאמע אדער שוועסטער וכו', עס קען אנכאפן א פליצומ'דיגע בענקשאפט, עס שפירט זיך ווי אן אטאקע וכו'; שטופט עס נישט אוועק, לאזט די געפילן אייך איבערנעמען, עס וועט אליינס אריבערגיין.
שטארקט זיך מיט אמונה; ווי מער מען נעמט אריין אין זיך אמונה - שפירט מען זיך זיכער, מען שפירט נישט ווי מען איז אליין. אמונה בויט אויף דעם מענטש, אמונה נעמט אוועק אלע סארט פחדים און שרעק.
זינגט זיך: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר, נעבן מיר. דער אייבערשטער היט מיך, קיינער קען מיר גארנישט טון, איך בין נישט אליין, דער אייבערשטער איז דא".
בנוגע די קורצע צייטן וכו'; גייט צום דאקטער, א שאד צו לעבן אזוי, מען קען דאס מסדר זיין גרינגערהייט.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
מרת ... תחי'
נעכטן ווען איר זענט געווען ביי מיר מיט אייער מאן נרו יאיר האב איך געזען וואס דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסג): "אָמַר שֶׁזֶּה מַעֲשֶׂה בַּעַל דָּבָר, שֶׁמַּנִּיחַ אֶת עַצְמוֹ עַל זֶה מְאֹד, לְקַלְקֵל הַשָּׁלוֹם שֶׁל בְּנֵי הַנְּעוּרִים, כְּדֵי שֶׁיִּתָּפְסוּ בִּמְצוּדָתוֹ חַס וְשָׁלוֹם עַל יְדֵי זֶה", דער יצר הרע פארגינט נישט עס זאל זיין שלום צווישן מאן און ווייב, ער זוכט צו מאכן א פירוד.
דערפאר בעט איך אייך זייער, לאזט נישט דעם יצר הרע אריין ביי אייך אין שטוב, נעמט אריין די שכינה הקדושה. יעדעס מאל איר טראכט עפעס שלעכטס אויף אייער מאן - דאס איז דער יצר הרע! אפילו עס זעט אויס ווי איר זענט גאר דער פרומער און ער איז דער גוי - איז דאס דער יצר הרע, ווען איר טראכט גוטס אויף אים - דאס איז קדושה!
די הייליגע חכמים זאגן (ברכות לא:) שמואל הנביא'ס מאמע האט געזאגט פאר עלי הכהן (שמואל-א א, טו): "לֹא אֲדֹנִי", דו ביסט נישט קיין גרויסער מענטש; א גרויסער מענטש, אן ערליכער איד - קוקט נישט שלעכט, מיט דעם וואס דו קוקסט שלעכט אויף מיר - ווייס איך "לֹא אֲדֹנִי", - דו ביסט נישט קיין צדיק; זעט מען פון דעם אז ווי נאר מען קוקט שלעכט - איז מען נישט קיין צדיק.
נעכטן אינדערפרי האב איך געהאט א ברית, מיין שוואגער האט מכבד געווען מיין מאמע מיט קוואטערשאפט, היות מיין טאטע שליט"א איז יעצט אין מירון האט מיר מיין מאמע געבעטן איך זאל זיין קוואטער מיט איר. בשעת'ן אריינברענגען דעם קינד האב איך געבעטן אליהו הנביא פאר אייך, איך זאלט געהאלפן ווערן מיט זרע של קיימא.
איך זאג אייך צו, אויב איר נעמט זיך אונטער צו רעדן שיין צו אייער מאן נרו יאיר, זאג איך אייך צו קינדער.
אייער מאן איז א גוטער, ער זוכט נישט צו זאגן ליגנט, ער איז אזוי אויפגעוואקסן; זיין טאטע האט אים אזוי טערארעזירט אז עס זאגט זיך אלץ ליגנט, אבער ער איז באמת א טייערער אינגערמאן.
אז איר וועט רעדן שיין צו אים - וועט איר האבן זרע של קיימא.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי
איך ווארט צו הערן תשובה פון דיר אויב דו ביסט וויליג מיר צו העלפן מיט די מוסדות; הן מיט די שכר לימוד - העלפן די אפיס ווי אזוי זיי זאלן ארויסבאקומען שכר לימוד פון די עלטערן, הן ברענגען צדקות און נדבות פון אנשי שלומינו און פון אנדערע. ווייל די מוסדות האבן זיך צואוואקסן, איך דארף יעצט האבן חודש'ליך איבער הונדערט טויזנט דאלער פאר מלמדים און טיטשערס; דו ווייסט דאך אז ביים סוף פאלט אלעס אויף מיר, איך דארף דיין הילף.
איך האב דיר שוין אמאל געשריבן אז איך בין גרייט אפילו ארום צו גיין מיט דיר אין שול'ן און אין הייזער צאמנעמען געלט צו קענען באצאלן די מלמדים און טיטשערס.
יעצט איז צוגעקומען נאך א חדר אין ירושלים; אז עס איז אונטער מיין נאמען, דאס מיינט איך דארף שאפן געלט עס זאל קענען אנגיין. לאז מיר וויסן וואס דיין מיינונג איז.
...
מאך התבודדות, שמועס אויס מיט'ן אייבערשטן די נקודות וואס מיר האבן גערעדט; בעיקר די נקודה אז דו האסט אנגעהויבן - זאלסטו נישט אפלאזן אינדערמיט וכו'.
בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד ... נרו יאיר
א גרויסן יישר כח פאר'ן מנדב זיין די יארצייט סעודה פאר מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו גיין אין די וועג פון מוהרא"ש, אונזער גאנצע לעבן זאלן מיר טון פאר'ן רבי'ן, פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר די גאנצע וועלט.
דאס איז געווען מוהרא"ש'ס זאך, זיין גאנץ לעבן האט ער משמש געווען דעם רבי'ן מיט די גרעסטע געטריישאפט וואס איז נאר פארהאן. מען האט נאכנישט געזען אזא איבערגעגעבנקייט פון א תלמיד צו א רבי'ן אזוי ווי מוהרא"ש פאר'ן רבי'ן. אלע האבן געקריגט אויף אים, אלע מיין איך אלע, אפילו אנשי שלומינו, מיט דעם אלעם איז מוהרא"ש געבליבן געטריי דעם רבי'ן, ווייטער ממשיך געווען צו פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר די וועלט.
אויף מוהרא"ש זכותו יגן עלינו קען מען זאגן וואס די הייליגע חכמים זאגן אויף דוד המלך (מועד קטן טז:): "כשהיה יושב ועוסק בתורה היה מעדן עצמו כתולעת", ווען ער האט געלערנט תורה האט ער זיך איינגעבויגן, ער האט געלערנט מיט ענוה, "ובשעה שיוצא למלחמה היה מקשה עצמו כעץ", ווען עס איז געקומען צו פירן כלל ישראל - האט ער זיך געשטארקט, נישט נאכגעגעבן; דאס איז געווען מוהרא"ש, פון איין זייט א לב נשבר וואס מען זעט נישט, אבער ווען עס איז געקומען צו זיין נקודה, אריין צו ברענגען דעם רבי'ן אין די וועלט - איז ער געווען שטארק ווי א לייב.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי
מזל טוב פאר'ן אפשערן פון דיין זון נחמן נתן נרו יאיר, דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א צדיק, זאלסט זען נחת פון אים און פון אלע דיינע קינדער, צוזאמען מיט דיין ווייב.
איך הער זאגן אז דיין טאטע נרו יאיר האט נישט געוואלט אפשערן דיין זון, ער איז נאכאלץ ברוגז אויף זיין נאמען, עס שטעכט אים די נאמען נחמן נתן, דו האסט צער פון דעם.
איך וויל דיר זייער בעטן דו זאלסט ווייטער מכבד זיין דיינע עלטערן, נאך נישט קיין עסק פון דעם, מאך מיט חכמה, קיינער זאל נישט כאפן אויב ער שערט יא אדער נישט, רעד נישט פון דעם, מאך נישט קיין עסק פון דעם, ביים סוף וועט זיך אלעס איבערדרייען לטובה.
פאר'ן אייבערשטן קענסטו זיך יא צואוויינען, און דו זאלסט וויינען; זאג פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם, קוק ווי פארשעמט דער רבי איז, מיין טאטע וויל נישט אפשערן מיין זון ווייל ער טראגט דעם רבינ'ס נאמען; רבונו של עולם, געוואלד און געשריגן, פארוואס איז דער הייליגער רבי אזוי פארשעמט?!"
זיי שטארק!
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
איך האב ערהאלטן דיין פראגע.
דאנערשטאג פאר'ן שיעור איז נישט קיין צייט וואס איך קען אויפנעמען מענטשן.
איך קום אהיים פון ישיבה זיבן אזייגער, איך דארף העלפן מיין ווייב מיט'ן לייגן שלאפן די קינדער. פון זיבן ביז אכט דרייסיג איז זייער א שווערע צייט פאר אידישע מאמעס, דעמאלט דארף איך העלפן. אויך האב איך נישט וואו אויפצונעמען אין שטוב; דעמאלט קומען מיינע חתונה געהאטע קינדער עסן נאכטמאל, און ניין אזייגער דארף איך שוין געבן די שיעור.
זונטאג איז א צייט וואס איך נעם אויף קאפלס; אויב דו ווילסט קומען רעדן מיט דיין ווייב - פארבינד זיך מיט ר' ... נרו יאיר, ער העלפט מיר מסדר זיין די רייע ווער עס וויל קומען רעדן.
איך האף דו וועסט מיך פארשטיין, נישט טראכטן אז איך זוך זיך ארויסצודרייען.
איך האב דיר ליב.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב
די שענסטע מדה איז הכרת הטוב, געדענקען און ארויסווייזן ווען איינער האט דיר גוטס געטון.
איך ווייס אז דער בחור ... נרו יאיר האט דיר געטון אסאך גוטס; ווען דו האסט נישט געהאט וואו צו שלאפן - האט ער דיר פארשאפט וואו צו שלאפן, ווען דו האסט נישט געהאט קיין עסן - האט ער דיר געשאפט עסן, און שיך וכו'.
יעצט האסטו אים וויי געטון ווען דו מיט אים זוכן א דירה מיט נאך צוויי בחורים, און דו ביסטו געגאנגען אונטערן רוקן אים אויסגעשפילט.
יעצט זע איך נאכאמאל וואס מוהרא"ש האט גע'חזר'ט מיט אונז טויזנטער מאל: "נישטא קיין חברים!" אפילו ווען איינער שמייכל צו מיר דארף איך חושש זיין אז ער גייט אונטער מיין רוקן.
בעט אים איבער, און בעט דעם אייבערשטן זאלסט שטענדיג האבן די גוטע מדה פון הכרת הטוב, געדענקען שטענדיג און ארויסווייזן דאנקבארקייט פאר ווער עס האט געטון א טובה.
לערן אסאך משניות; משניות לויטערט אויס דעם מענטש, מען ווערט א גרויסער צדיק.
בעזרת ה' יתברך
יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן
לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר
וויפיל זאל איך דיר איבערזאגן נאכאמאל און נאכאמאל, איך גיי נישט עפענען א בוטשער צו פארקויפן יענעמ'ס פלייש - אפילו עס איז אן הכנסה פאר די מוסד. סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו האט נישט געעפנט א בוטשער אלס הכנסה פאר די מוסד, ער האט געעפנט די בוטשער עס זאל זיין כשר'ע פלייש, מהודר'דיגע פלייש און עס זאל זיין אונטער די מוסד.
אויב דו ווילסט קענסטו מעודד זיין די דריי אינגעלייט ..., ... און מיין זון ..., א שאד אז זיי פארזוימען זיך אזוי לאנג; אז זיי וועל ארויסנעמען א קבלה, זיי וועלן קענען די מלאכה - וועלן מיר עפענען א בוטשער, און דעמאלט וועל איך עסן נאר פון די פלייש, און אלע - די גאנצע קהילה - וועלן עסן פון די שחיטה, ווייל אינו דומה א ברסלב'ער חסיד - א שוחט, ווען די גאנצע צוגאנג איז מיט'ן אייבערשטן, מיט תשובה און תפילה והתבודדות.
אדרבה, זיי מחזק די דריי אברכים; דעמאלט וועלן מיר עפענען "ברסלב'ער פלייש", און עס וועט אויך זיין הכנסה פאר די מוסד.
בנוגע מאכן חתונות אין שטעטל; אם ירצה ה' ווען די ישיבה וועט זיך ארויסצוען אין שטעטל - וועט מען קענען מאכן חתונות בחנם. דאס קען נאר ארבעטן מיט א ישיבה; סיי די בחורים האבן וואס צו טון, און סיי עס קאסט נישט קיין געלט.
