בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1227 - קיינער אויף דער וועלט פארשטייט נישט די צער פון א בחור
בחור, שידוכים, התחזקות, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך האב יעצט געליינט דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער טייערער ליבער ברודער, זיי נישט געפאלן ביי דיר ווען דו זעסט אז עס גייט אריבער נאך א יאר און נאך א יאר און דו האסט נאך נישט דיין שידוך; דו פארשטייסט נישט וואס עס גייט פאר, פארוואס דו האסט נאך נישט דיין שידוך בשעת וואס דו ביסט אזוי ערליך, דו האסט נישט קיין סעלפאון, דו זיצט אין ישיבה, דו לערנסט אזוי פלייסיג וכו' וכו', דו פרעגסט זיך: 'פארוואס האב איך נישט קיין שידוך?'


וויסן זאלסטו טייערער ליבער ברודער אז מיר ווייסן גארנישט, מיר ווייסן נישט די וועגן פונעם אייבערשטן, מיר ווייסן נישט פארוואס דער אייבערשטער געבט פאר איינעם שנעלער און פאר א צווייטן נעמט עס לענגער, מיר ווייסן נישט די וועגן פונעם אייבערשטן, מיר קענען נישט פארשטיין די וועגן פונעם אייבערשטן, מיר דארפן גלייבן אז דער אייבערשטער פירט די וועלט מיט א פונקטליכע חשבון, איינער האט עשירות, דער צווייטער מוטשעט זיך מיט דחקות און עניות, איינער האט קינדער א צווייטער האט נישט, איינער באקומט זיין שידוך בשעת דער צווייטער דארף שטיין און ווארטן, מיר ווייסן נישט די וועגן פונעם אייבערשטן.


מיר ווייסן גארנישט און מיר פארשטייען גארנישט, איין זאך דארפן מיר וויסן, אז דער אייבערשטער פירט די וועלט און וואס ער טוט איז נאר גוט; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן נב): "כָּךְ רָאוּי לִהְיוֹת דַּיְקָא, שֶׁיִּהְיוּ קֻשְׁיוֹת עַל הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְכָךְ נָאֶה וְיָפֶה לוֹ יִתְבָּרַךְ", אזוי דארף זיין, אזוי קומט עס זאל זיין און עס איז שיין עס זאל זיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, דער רבי זאגט ווייטער: "אִם הָיָה הַנְהָגָתוֹ כְּפִי חִיּוּב דַּעְתֵּנוּ אִם כֵּן הָיָה, חַס וְשָׁלוֹם, דַּעְתּוֹ כְּדַעְתֵּנוּ". ווייל אויב וואלט מען ווען פארשטאנען יעדע זאך וואס דער אייבערשטער טוט, וואלט דאך חס ושלום געווען אונזער שכל אזוי ווי דעם אייבערשטנ'ס פארשטאנד. אבער - האט דער רבי אויסגעפירט - וואויל איז דעם מענטש וואס האט נישט קיין שום קשיות אויפ'ן אייבערשטן, ער גלייבט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף אים איז נאר פאר זיין טובה.


איך בעט דיר זייער מיין טייערער ליבער ברודער, דראפע זיך און דערהאלט זיך; זיי ממשיך מיט דיינע גוטע מעשים, מיט דיין התמדת התורה און מיט דיין יראת שמים, וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך. אפילו עס גייט אויף דיר אריבער שווערע טונקעלע טעג, דער יצר הרע ברענט אין דיר, דו פאלסט אראפ וכו' וכו', נעם די עצה פון הייליגן רבי'ן, זיי זיך מתבודד; גיי אין א שטילע פלאץ און וויין צום אייבערשטן, בעט אים: "הייליגע באשעפער איך קען שוין נישט מער, איך האלט נישט אויס! עס גייט אריבער א טאג נאך א טאג, א וואך נאך א וואך, א יאר נאך א יאר, ווען? ווען אייבערשטער וועל איך זוכה זיין צו חתונה האבן און אנהויבן א הייליגע לעבן, א ריינע לעבן? איך בעט דיר אייבערשטער, געב מיר כח איך זאל זיך קענען דערהאלטן, איך זאל נישט האבן חס ושלום קיין קשיות אויף דיר, איך זאל נישט האבן קיין קשיות אויף די צדיקים, איך זאל ווייטער טון די סגולות וואס זיי האבן אונז געגעבן, אן קיין חכמות, אן קיין בלבולים".


וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ברודער: "קיינער אויף דער וועלט פארשטייט נישט די צער פון א בחור"; מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט דאס שטענדיג חזר'ן: "קיינער אויף דער וועלט פארשטייט נישט די צער פון א בחור", נאר די צדיקים, זיי ווייסן וואס גייט אריבער אויף בחורים און מיידלעך. מוהרא"ש האט געוויינט זיין גאנץ לעבן צום אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף בחורים און מיידלעך - זיי זאלן חתונה האבן ווי יונגער. אזוי קען מען זיי ראטעווען.


דער אייבערשטער ווארט צו הערן ווי דו בעסט אים און ווי דו מוטשעסט אים.


איך בעט דיר זייער דערהאלט זיך.

#1226 - נישט בייסן די נעגל
פחדים, חיזוק פאר מיידלעך, שלום, מדות טובות, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך וועל ענטפערן מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אויף אלע פראגעס.


אויף דיין פראגע אויב א מיידל פון צען יאר דארף ליינען קריאת שמע; אודאי דארפסטו ליינען קריאת שמע ביינאכט פאר'ן גיין שלאפן.


אן עלטערע שוועסטער דארף מען מכבד זיין; דיין שוועסטער איז זייער א וואוילע מיידל, זי טשעפעט דיר נישט אומזיסט. עס קען זיין אז דו רייצט זיך מיט איר, דו מאכסט חוזק פון איר דעמאלט טשעפעט זי צוריק. אז דו וועסט איר מכבד זיין אזוי ווי די הלכה איז (שלחן ערוך יורה דעה סימן רמ, סעיף כב; עיין שאלות ותשובות תשובה מאהבה חלק ג', סימן רמ; בן איש חי פרשת שופטים, סעיף כט) אז מען דארף מכבד זיין עלטערע געשוויסטער, וועט זי דיר מער נישט טשעפען.


וועגן פחדים ביינאכט וכו'; אז דו וועסט ליינען קריאת שמע וועלן אוועק גיין אלע פחדים. אזוי ווי מיר געפונען, דער הייליגער אמורא רבי יהושע בן לוי האט מורא געהאט ביינאכט (ירושלמי שבת, סוף פרק כל כתבי) פלעגט ער זאגן די פסוקים וואס מיר זאגן ביי קריאת שמע: "יֹשֵׁב בְּסֵתֶר עֶלְיוֹן, בְּצֵל שַׁדַּי יִתְלוֹנָן, אֹמַר לַה' מַחְסִי וּמְצוּדָתִי, אֱלֹהַי אֶבְטַח בּוֹ", דאס האט אוועק גענומען די פחדים פון אים.


בייסן די נעגל איז נישט קיין שיינע זאך, בפרט פאר א מיידל; עס איז נישט גוט צו בייסן די נעגל. נעם נישט דיינע פינגערס אין מויל, עס פארעקלט מענטשן וכו', א מיידל דארף אכטונג געבן צו צייגן גוט.


יעדע זאך וואס דו דארפסט בעט דעם אייבערשטן אויף אידיש; רעד צו אים יעדע זאך וועסטו אויסוואקסן א גרויסע צדקת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#1225 - פעלט נישט אויס צו דינגען טייערע קליידער פאר די עטליכע שעה פון די חתונה
אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מזל טוב פאר די שיינע שידוך וואס איר האט געטון מיט אייער זון, החתן ... נרו יאיר; איר האט זוכה געווען צו באקומען א טייערע שנור פאר א כלה, א תלמידה פון בית פיגא. א כלה מיט גוטע מידות, א כלה וואס צייכנט זיך אויס מיט צניעות; דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זען נחת ביי זיי און ביי אלע אייערע קינדער צוזאמען מיט אייער מאן נרו יאיר.


אז די חתונה וועט פארקומען מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אין ישיבה פעלט נישט אויס קיין טייערע קליידער אנצוטון די קינדער וכו'; עס קלעבט נישט מיט'ן פלאץ, אין בית המדרש קומט מען אנגעטון מיט שיינע איידעלע פשוט'ע קליידער, עס פעלט נישט אויס צו דינגען קליידער פאר די פאר שעה.


אז מען טראכט אריין מיט ישוב הדעת זעט מען אז דאס אויסגעבן געלט פאר די פאר שעה איז א גרויסע דמיון, עס איז נישט קיין אידישע מנהג; עס האט זיך אריין געכאפט פון די אומות העולם, אנצוטון פאר די נאכט פון די חתונה טייערע קליידער פאר די געשוויסטער, עס פעלט נישט אויס.


איך האף צום אייבערשטן אז איר וועט מיר העלפן אריין ברענגען אין די קהלה דאס וואס מוהרא"ש האט אלע יארן געוואלט אריין ברענגען, איר וועט זיין א ביישפיל צו ווייזן פאר די קומענדיגע דורות ווי אזוי מען מאכט חתונה א קינד, אן קיין זייטיגע זאכן נאר טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1224 - נישט קויפן פאר טייערער פון די ווערד
מוסדות, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאג פאר דעם בעל הבית פונעם פארעם אז ער קען עס פארקויפן פאר וועם ער וויל; מיר וועלן דאס נישט קויפן פאר איין דאללער מער וויפיל עס איז ווערד, איך וועל אכטונג געבן אז מיר זאלן קענען וואוינען פאר ביליג, אינגעלייט זאלן קענען לעבן מיט ישוב הדעת.


האב נישט מורא; אז דו וועסט האבן געדולד וועסטו זען ווי אלע הייזער וועלן פארקויפט ווערן פאר זייער ביליג, אבער נאר אז דו וועסט האבן געדולד, דו וועסט אויסווארטן און זיך נישט לאזן וכו'.


די אלע וואס קויפן פאר טייער און הייבן די פרייז וועט דער אייבערשטער דאס מאנען פון זיי, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (בבא בתרא צ:): "מַפְקִיעֵי שְׁעָרִים - עֲלֵיהֶן הַכָּתוּב אוֹמֵר (עמוס ח, ז): "נִשְׁבַּע ה' בִּגְאוֹן יַעֲקֹב אִם אֶשְׁכַּח לָנֶצַח כָּל מַעֲשֵׂיהֶם", די אלע וואס הייבן די פרייזן, אויף זיי זאגט דער אייבערשטער: "איך שווער אז איך וועל נישט פארגעסן זייערע שלעכטע מעשים".


יעצט הער איך אז האברך ... גייט אונטער אונזער רוקן, ער וויל קויפן ...'ס הויז; זאג איך דיר קלאר אז מיר וועלן נישט אריין נעמען אין די מוסדות קינדער פון די משפחות וואס קויפן אליינס וכו', אין די מוסדות וועלן נאר קענען זיין קינדער פון די וואס קויפן דורך די וועד פונעם שטעטל.


געדענק, א ווארט איז א ווארט.

#1223 - גרויסע מיידלעך פארשטעלן זיך נישט אום פורים
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר פון דיינע טיטשערס און פון די מנהלת תחי', שטארק זיך ווייטער מיט דיינע גוטע וועגן.


בנוגע זיך פארשטעלן פורים; אז דו ווערסט צוועלף יאר אום תענית אסתר דארפסטו זיך שוין נישט פארשטעלן, דאס קענסטו איבערלאזן פאר דיינע קליינע ברידערס און שוועסטערס.


אויפ'ן וועג אהיים פון סקול, אויפ'ן באס - זאלסטו זיך אפרוען פון דיין טאג, אזוי וועסטו האבן כח צו העלפן דיין מאמע מיט וואס זי דארף. אז אנדערע מיידלעך רעדן זייערע זאכן וכו', דארף עס דיר נישט אנגיין, דו רו זיך אפ זאלסט האבן כח צו העלפן דיין מאמע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1222 - זיי ממשיך מיט דיינע שיעורים, און רעד זיך אויס צום אייבערשטן
דרך ארץ, ספרי ברסלב, שיעורים כסדרן, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ת"ת היכל הקודש ברסלב ליבערטי.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב הנאה צו הערן פון דיר דיינע שיעורים, ווי פלייסיג דו לערנסט; דו ביסט מעביר סדרה יעדן טאג שנים מקרא ואחד תרגום, משניות, האסט א שיעור אין גמרא חוץ פונעם דף גמרא און דו זאגסט יעדן טאג דעם יום תהלים.


הויב אן א שיעור אין ספר המידות; דער הייליגער רבי האט געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נפתלי זכרונו לברכה (ער איז איינער פון די צוויי עדות וואס דער רבי האט גענומען פאר'ן תיקון הכללי, אז ווען ער וועט נסתלק ווערן און מען וועט קומען צו זיין ציון קיין אומאן, און געבן א פרוטה לצדקה פאר זיינעט וועגן און זאגן די צען קאפיטלעך תהילים, די "תיקון הכללי", אפילו מען האט געטון עבירות רחמנא לצלן, וועט ער אים ארויסצוען פון שאול תחתית), בזה הלשון האט אים דער רבי געזאגט: "מיין ליבער טייערער חבר, אט דער ספר האט מיך געמאכט פאר א איד".


זיי נישט קיין בטלן, גיי יעדן טאג אביסל שפאצירן אויפ'ן פעלד אונטער דיין שטוב, גיי שמוסן מיט'ן אייבערשטן, בעט אים דו זאלסט זוכה זיין צו זיין א צדיק, איך שרייב דיר א קליינע תפילה וואס דו זאלסט בעטן יעדן טאג אין פעלד: "הייליגער באשעפער העלף מיר, איך וויל זיין א צדיק; איך וויל נאר טראכטן פון דיר, איך וויל נישט מסיח דעת זיין קיין איין רגע פון דיר, העלף מיר אייבערשטער איך זאל נישט מורא האבן פון קיין שום זאך אויף די וועלט, איך זאל לעבן מיט דיר און געדענקען אז דו ביסט נעבן מיר".


געב א גרוס דיין טאטע'ן; דו האסט טייערע עלטערן, זאלסט זיי העלפן און ברענגען נחת.

#1221 - מיט'ן זאגן תהלים און זיך פירן מיט דרך ארץ, וועסטו באקומען א גוטע שידוך
חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים; דו פרובירסט צו זאגן דעם "יום תהלים", אז דו האסט נישט קיין צייט זאגסטו וויפיל דו קענסט און יעצט האסטו געענדיגט די עלפטע מאל תהלים.


אז דו וועסט ווייטער זאגן תהלים און דו וועסט זיך פירן איידל מיט דרך ארץ וועסטו באקומען א גוטע שידוך, אן ערליכער מאן וואס וועט דיר מכבד זיין דיין גאנץ לעבן.


די בילדער וואס דו מאלסט אויפ'ן בריוו איז זייער שיין; יעדעס מאל דו ענדיגסט נאך אמאל תהלים, שרייב מיר א בריוו מיט שיינע בילדער.

#1220 - עלטער איז א מעלה בלויז ווען מען פירט זיך מיט גוטע מעשים
חיזוק פאר מיידלעך, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער פון דיינע טיטשערס און פון די מנהלת תחי' זייער גוטע גריסן אויף דיר.


בנוגע אז עס לערנען עלטערע מיט יונגערע אין איין כתה וכו'; ביי תלמידות פון "בית פיגא" מאכט נישט אויס די יארגאנג ווי אלט אדער ווי יונג מען איז, מען ווערט נישט קלענער אז מען זיצט מיט יונגערע מיידלעך און מען ווערט נישט עלטער ווען מען זיצט מיט עלטערע מיידלעך, מען מעסט נישט דעם מענטש לויט זיינע יארן, עלטער איז א מעלה בלויז ווען מען פירט זיך מיט גוטע מעשים. די הייליגע חכמים זאגן (קנים ג, ו) ווען מען ווערט עלטער ווערט מען נישט קלוגער און חשוב'ער, נאר אויב מען לעבט מיט'ן אייבערשטן און מיט די תורה; די אלע ערליכע אידן וואס לערנען תורה אין די יונגע יארן, "כָּל זְמַן שֶׁמַּזְקִינִין", ווי מער זיי עלטערן זיך, "דַּעְתָּן מִתְיַשֶּׁבֶת עֲלֵיהֶן", ווערן זיי מער באזעסן און קלוג, אבער די אלע וואס לערנען נישט - און לעבן נישט - מיט די תורה, ביי זיי איז פארקערט, "כָּל זְמַן שֶׁמַּזְקִינִין", ווי עלטער זיי ווערן, "דַּעְתָּן מִטָּרֶפֶת עֲלֵיהֶן", אלץ מער נאריש ווערן זיי.


איך האף אז דו וועסט אריין נעמען די ווערטער אין דיר, עס וועט דיר מער נישט שטערן צו זיצן אין איין כתה מיט יונגערע מיידלעך; דא ביים רבי'ן איז נישט קיין מעלה אז מען איז עלטער, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רו): ווי יונגער מען איז הערט מען בעסער די קול פונעם אייבערשטן וואס בעט זיך ביים מענטש: "קום צוריק", "טו תשובה"; אזוי ווי א שעפעלע וואס הויבט אן אוועק גיין פונעם פאסטוך, געבט דער פאסטוך א פייף מיט זיין פייפער אז די שעפעלע זאל צוריק קומען, ווי מער דאס שעפעלע גייט, וואו מער זי דערווייטערט זיך פונעם פאסטוך הערט זי ווייניגער דאס קול פונעם פאסטוך; אזוי אויך א מענטש, ווי עלטער מען ווערט הערט מען ווייניגער דעם קול וואס בעט דעם מענטש: "זיי וואויל", "זיי ערליך", "זיי איידל".


שרייב מיר נאך בריוו, איך ווארט צו זען אין דיינע בריוו אז עס איז דיר שוין נישט קיין חילוק מיט וועם דו זיצט – מיט יונגערע צי מיט עלטערע.

#1219 - דער אייבערשטער איז באהאלטן אין אלע שוועריקייטן
צרות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


שטארקטס אייך; דער אייבערשטער איז מיט אייך, דער אייבערשטער איז באהאלטן אין אלע שוועריקייטן.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קטו) מענטשן וואס לעבן נישט מיט א צדיק, ווען עס גייט אריבער אויף זיי שוועריקייטן ווערן זיי זייער מבולבל, זיי האבן קשיות וכו'. אבער ווען מען האט א צדיק וואס לערנט אויס אז דער אייבערשטער איז אין די צרה, דער אייבערשטער אליינס באהאלט זיך אינעם נעפל, דעמאלט ווערט מען נישט דערשראקן ווען מען זעט זיך אין א נעפל; פארקערט, מען גייט נענטער צום נעפל און מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל האבן כח צו קענען זיין שטארק. מיט דעם טייטשט דער רבי דעם פסוק אין די וואכעדיגע סדרה (שמות כ, יח): "וַיַּעֲמֹד הָעָם 'מֵרָחֹק', - כִּי כְּשֶׁרוֹאִין הָעֲרָפֶל, הַיְנוּ הַמְּנִיעָה, עוֹמְדִין מֵרָחֹק", דאס הייסט, מענטשן וואס זענען נישט מקורב צום צדיק, ווען זיי זעען א מניעה שטייען זיי פון דערווייטנס וכו', זאגט דער רבי: "וּמֹשֶׁה, שֶׁהוּא בְּחִינוֹת דַּעַת כָּל יִשְׂרָאֵל, נִגַּשׁ אֶל הָעֲרָפֶל אֲשֶׁר שָׁם הָאֱלֹקִים, הַיְנוּ אֶל הַמְּנִיעָה, שֶׁבָּהּ בְּעַצְמָהּ נִסְתָּר הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", אבער דער צדיק גייט נאנט צו די מניעה וואו דער אייבערשטער באהאלט זיך און דאס לערנט ער אויס פאר זיינע תלמידים, אז זיי זאלן אויך וויסן אז עס איז נישט דא קיין שום מציאות אן דעם אייבערשטן, און אפילו מען דערזעט זיך מיט שוועריקייטן זאל מען וויסן אז אלעס קומט פונעם אייבערשטן.


איך האף אז די פאר ווערטער וועט אייך געבן אביסל חיזוק אנצוגיין ווייטער אין לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#1218 - געב צדקה און בעט דעם אייבערשטן איידער'ן נעמען די מעדעצינען
צדקה, רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ג): "ווען א מענטש וויל גיין צום דאקטער זיך היילן וכו', זאל ער געבן צדקה פאר ער גייט זיך היילן. ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עבודה זרה נה.) ווען מען שיקט יסורים אויף א מענטש באשווערט מען די יסורים ווען זיי זאלן קומען אויפ'ן מענטש און ווען זיי זאלן אוועק גיין פון אים, אזוי אויך דורך וועלכע דאקטער און דורך וועלכע מעדעצין ער זאל אויסגעהיילט ווערן; פרעגט דער רבי, ווי אזוי קען א מענטש בכלל גיין צום דאקטער ווען ער ווייסט נישט צי ער איז בכלל דער דאקטער וואס מען האט באשוואוירן אים אויס צו היילן, און ווי אזוי קען דער דאקטער פארשרייבן א מעדעצין ווען ער ווייסט נישט צי דאס איז דער ריכטיגער סם וואס מען דארף געבן פאר'ן חולה וכו'? זאגט דער רבי, אז א מענטש מאכט א פדיון דעמאלט וועט דער דאקטער אים קענען אויסהיילן".


דעריבער זאלסטו יעדן טאג פאר דו נעמסט די מעדעצינען געבן א פרוטה לצדקה (איך שיק דיר מיט א צדקה פושקע מיט דיין בריוו), לייג א פרוטה לצדקה, דער רבי וועט מאכן א פדיון פאר דיר, און נאכ'ן נעמען די מעדעצינען זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן.


דא האסטו א תפילה וואס דו האסט געבעטן, מען זאל דיר שרייבן א קליינע תפילה וואס צו בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ דַאנְק דִיר פַאר מַיין זִיסֶע לֶעבְּן וָואס דוּ גֶעבְּסְט מִיר, פַאר אַלֶע דַיינֶע חֲסָדִים, אוֹיף אַלֶעס וָואס דוּ טוּסְט מִיט מִיר.


הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק; דוּ בִּיסְט דֶער רוֹפֵא נֶאֱמָן, דוּ הֵיילְסְט אוֹיס אַלֶע קְרַאנְקֶע, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל מֶער נִישְׁט דַארְפְן נֶעמֶען דִי מֶעדֶעצִינֶען, אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק, כִּי אֵל מֶלֶךְ רוֹפֵא נֶאֱמָן וְרַחֲמָן אָתָּה.


הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וִויל שׁוֹין חֲתוּנָה הָאבְּן, אִיךְ וִויל טְרֶעפְן מַיין זִיווּג, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגֶא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


טו וואס שטייט אינעם בריוו וועסטו זען גרויסע ישועות.


זארג נישט, דו וועסט זיין געזונט און שטארק, און בקרוב וועסטו טרעפן דיין שידוך.

#1217 - אז דו וועסט מחזק זיין אנדערע וועסטו אליינס זיין פעלזן פעסט
התחזקות, זיכוי הרבים, שטעטל, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת יתרו, י"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


שטארק זיך און שטארק אלע אינגעלייט; אז דו וועסט מחזק זיין אנדערע וועסטו אליינס זיין פעלזן פעסט. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קו): "אִם לֹא יָכוֹל בְּעַצְמוֹ לָבוֹא לְגַדְלוּת הַמֹּחִין, עֵצָה לָזֶה, שֶׁיַּשְׂכִּיל אֲחֵרִים וְעַל יְדֵי זֶה נִתְעוֹרֵר גַּם אֶצְלוֹ", אז מען קען זיך אליינס נישט שטארקן זאל מען רעדן חיזוק צו אנדערע, דורכדעם וואס א מענטש איז מחזק א צווייטן וועט ער אליינס ווערן מחוזק.


זיי מודיע פאר אלע איינוואוינער אין שטעטל אז דער גראסערי מאן אין ... וועט פון היינט אן לאזן אויפשרייבן פאר אלע איינוואוינער פון שטעטל. איך האב אים געבעטן ער זאל דאס טון פאר אונזערע משפחות וואס האבן נישט שטענדיג מזומן, זיי זאלן קענען איינקויפן - און באצאלן ווען זיי וועלן האבן.


איך האף מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צו קומען אויף שבת פרשת משפטים - שבת שקלים אין שטעטל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1216 - מ'מוז נישט זיין ווי יענעם
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


האסט מיר מחי' געווען מיט דיין בריוו.


מזל טוב פאר'ן מסיים זיין די דריטע מאל ספר תהלים; אזוי זאלסטו ממשיך זיין דיין גאנץ לעבן, זאלסט יעדן טאג זאגן תהלים, דאס וועט דיר שטארקן און געבן כח.


זייער שיין צו ליינען ווי דו שטארקסט זיך און דו קוקסט נישט אויף א צווייטן; דו לעבסט פאר דיר און דו זוכסט נישט צו זיין ווי א צווייטן. איך מוז דיר זאגן, מענטשן וואס זענען אסאך עלטער ווי דיר לעבן נאך נישט זייער עכטע לעבן, זייער גאנצע קאפ איז נאר ווי אזוי זיי קענען זיין ווי א צווייטן; רוב טאג טראכטן זיי פון אנדערע, פון משפחה, חבר'טעס, שכנים און נאך. דאס ברענגט זיי קאפ וויי און דמיונות, מען באקומט א שטארקע דרוק (פרעשו"ר) ביז מען פאלט פון די כוחות.


אז מען לעבט מיט'ן רבי'ן, מיט די מעשה פונעם חכם און תם, איז א מחי' דאס לעבן; דער תם פלעגט זאגן (ספורי מעשיות מעשה ט', מחכם ותם): "דאס איז מיין מעשה און דאס איז זיין מעשה, און וואס דארף איך רעדן פון אנדערע"; ער פלעגט שטענדיג קוקן אויף זיך, וויפיל ער פארדינט און אזוי ווייטער.


אז מען לעבט מיט דעם געדאנק, מען קוקט נאר אויף זיך - דעמאלט פאלן אוועק אלע פחדים, דמיונות און שלעכטע מחשבות, מען הויבט אן שפירן דעם אייבערשטן, מען ווערט פטור פון דעם יצר הרע וואס פארדרייט א קאפ מיט זיינע דמיונות. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כה): חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוכה נב.) דער יצר הרע האט זיבן נעמען, היינט - זאגט דער רבי - דארף מען אים צו געבן אן אכטע נאמען, א נייע נאמען: 'כֹּחַ הַמְדַמֶּה', ער מאכט א מענטש טראכטן שלעכטס; ער ברענגט אריין אין א מענטש אומזיסטע שרעק מיט דמיונות און פרעשור פון ארומיגע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#1215 - די מיידלעך זאלן אריינקומען צו די פלעי
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ, שטעטל, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, קרית ברסלב ליבערטי.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער זייער גוטע גריסן אויף דיר פון דיינע טיטשערס; זיי זאגן מיר ווי שיין דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, דו זיצט אין כתה מיט כבוד, דו רעדסט נישט ווען דיינע טיטשערס רעדן און אזוי ווייטער.


... תחי', שפיל זיך שיין מיט דיינע חבר'טעס, שפיל מיט יעדע מיידל, מאך נישט קיין אויסנאם, דו זיי יעדן איינעם'ס חבר'טע, וועסטו מיר מאכן א נחת רוח.


איך וויל זייער שטארק אז די עלטסטע קלאס פון בית פיגא ליבערטי זאלן אריין קומען זונטאג אין שטאט צו די פלעי וואס די מיידלעך פון בית פיגא וויליאמסבורג שטעלן פאר, די מעשה פונעם בערגער מיט'ן ארעמאן, די מעשה וואס דער הייליגער רבי האט דערציילט. איך וועל זארגן פאר ענק איר זאלט האבן פלעצער און א וועג אהין און צוריק אהיים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#1214 - די פאר ווערטער וואס מען בעט שטילערהייט טוישט די טבע
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, רפואה, סיפורי צדיקים, תפלות אויף אידיש, האר

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דעם אייבערשטן אז דיינע האר זאלן נישט ארויספאלן; איך בין זיכער אז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן דו וועסט האבן געזונטע האר ביז דיין חתונה.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג: "אייבערשטער העלף מיר אז מיינע האר זאלן נישט ארויספאלן", וועסטו זען אפענע ניסים; תפילה איז שטערקער פון אלצדינג, די פאר ווערטער וואס מען בעט שטילערהייט טוישט די טבע.


הער א מעשה וואס האט פאסירט ביים הייליגן רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן תלט), ווען דער רבי איז שוין געווען זייער נישט געזונט, דעם לעצטן ראש השנה פון רבינ'ס לעבן, שנת תקע"א, איז געווען ביים רבי'ן אן אייניקל – ישראל'יק, א זון פון שרה דעם רבינ'ס טאכטער - דער אייניקל איז אריין געגאנגען צום רבי'ן אין שטוב און דער רבי האט אים געבעטן: "דאווען פאר מיר איך זאל זיין געזונט", האט ער געפרעגט דעם רבי'ן: "וואס וועל איך באקומען פאר דעם?" האט דער רבי געשמייכלט און געזאגט פאר די תלמידים: "ער פירט זיך שוין ווי א גוטער איד", (אזוי פלעגט מען דעמאלט רופן א רבי – 'א גוטער איד'), האט אים דער רבי געגעבן זיין גאלדענעם זייגער; ישראל'יק האט גענומען דעם זייגער און געזאגט הויך אויפן קול: "גאט גאט! לאז מיין זיידע זיין געזונט", און אלע מענטשן וואס זענען דארט געווען האבן זיך צולאכט, האט זיך דער רבי אנגערופן צו זיי און געזאגט: "וואס לאכט איר, וואס דען איז תפילה?!" זיי האבן געלאכט מיינענדיג צו פרעגן: 'דאס מיינט תפילה? אויף דעם האסטו באקומען א זייגער?!' האט דער רבי זיי געזאגט: "וואס דען איז תפילה?!" דאס איז תפילה! פשוט'ע ווערטער פאר'ן אייבערשטן, אן קיין שום צוגעלייגטע זאכן וכו'.


שטארק זיך; זיי נישט דערשראקן, שעם זיך נישט פון קיינעם.

#1213 - זיי מקרב די שטילע פארמאכטע מיידלעך
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, מדות טובות, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים און יעצט האסטו מסיים געווען די זיבעטע מאל 'ספר תהילים'; דער הייליגער צמח צדק זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען מענטשן וואלטן געוואוסט דאס גרויסקייט פון זאגן תהלים וואלט מען שטענדיג עוסק געווען אין תהלים".


איך בעט דיר זייער זאלסט מקרב זיין אלע מיידלעך וואס זענען בטבע פארמאכט וכו'; זוך זיי אויף און מיט זיי זאלסטו שפילן. אסאך מאל מיינט מען אויף א מיידל אז זי איז שטיל און זי וויל נישט שמועסען וכו', קיינער טראכט נישט וואס ליגט אונטער איר שטילקייט, קיינער זעט נישט איר צעבראכענע הארץ ווי זי שעמט זיך אז זי האט נישט מיט וועם צו שמועסן, בעט איך דיר דו זאלסט אייביג מקרב זיין מיידלעך וואס זיצן אין די זייט וועט דער אייבערשטער דיר אויך מקרב זיין, דער אייבערשטער וועט דיר געבן ליבשאפט און ווארעמקייט, ווייל (סוטה ח:): "בְּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", ווי אזוי א מענטש פירט זיך אויף, אזוי פירט זיך דער אייבערשטער מיט אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1212 - אזעלכע וואוילע עלטערן וואס געבן זיך אוועק פאר אידישע קינדער
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, הפצה, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט עלטערן וואס געבן זיך אוועק פאר אידישע קינדער, זיי העלפן טאג און נאכט אנדערע מענטשן זיי זאלן האבן א שיינע לעבן; עס איז נישט אזוי ווי דו מיינסט אז מענטשן נעמען אוועק דיינע עלטערן פון דיר, און ווען נישט די מענטשן וואלסטו מער געקענט פארברענגען און שמועסן מיט זיי, דאס איז נישט אמת, נאר ווען זיי וואלטן נישט געהאלפן מענטשן וואלטן זיי געווען באשעפטיגט מיט הבלי עולם הזה.


קינדער פון אנדערע משפחות האבן גארנישט מיט זייערע עלטערן, די עלטערן זענען פאריאגט און פארפלאגט צו ברענגען געלט, די גאנצע קאפ ליגט אין געלט; מען טראכט וואו מען קען מאכן נאך א דאללער, וואו מען קען זיך בויען א נאמען וכו', און אנדערע שטותים; ווידער דיינע עלטערן געבן זיך אוועק זייער לייב און לעבן פאר אנדערע מענטשן זיי זאלן וויסן ווי אזוי צו לעבן, זיי ברענגען דורכדעם נענטער און נענטער משיח צדקינו.


איך האף אז דו וועסט גיין אין די וועגן פון דיינע חשוב'ע עלטערן; דו וועסט זיין א גרויסע מפיצה, דו וועסט זיין א ביישפיל פון א תלמידה פון אונזער סקול "בית פיגא". דו וועסט גיין אין די וועגן פון די ערליכע פרויען, די גרויסע העלדן פון כלל ישראל וואס האבן אוועק געגעבן זייער לעבן פאר'ן אייבערשטן, צו מקרב זיין אידישע קינדער.


דו ווייסט וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט, די סיבה פארוואס דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אזוי ליב געהאט זיין טאכטער אדל (דעם רבינ'ס באבע) און איר שטענדיג אויסגערימט, ווייל די הייליגע צדקת איז שטענדיג ארום געגאנגען מיט א בענקעניש צום אייבערשטן און געטראכט: 'וואס קען איך טון צו מאכן א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן?' דאס זאל זיין דיין גאנצע ווילן און שטרעבן, צו העלפן נאך אידן זיי זאלן קענען לעבן די זיסע לעבן וואס מיר לעבן.


איך קוק ארויס און איך ווארט מיט געדולד צו זען וואס גייט אויסוואקסן פון דיר.


שרייב מיר נאך, שרייב מיר לכל הפחות יעדע וואך; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועל איך דיר ענטפערן אלע דיינע שאלות.


אויך זאלסטו ליינען די בריוו פון עצתו אמונה; אלע בריוו זענען געשריבן פאר דיר.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1211 - געבן פאר אנדערע א גוטע געפיל
חיזוק פאר פרויען, מדות טובות, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א גריס פון אייער זון ... נרו יאיר; ער איז זייער א וואוילער בחור, ער האט מעלות וואס מען טרעפט נישט ביי אנדערע. צום ביישפיל זיינע מידות, זיין צוגעלאזנקייט צו אנדערע בחורים איז וואונדערליך, ער געבט פאר אנדערע א גוטע געפיל וכו', וכו'. איך האב אים זייער ליב, איך פרוביר אים מקרב צו זיין, מן הסתם געבט ער אייך איבער אז ער עסט ביי מיר פון מאל צו מאל שבת'דיגע סעודות.


מוהרא"ש טייטשט וואס מען זאגט ביים דאווענען: "אִם כְּמִדָּתָהּ - כְּשֵׁרָה", אז מען זעט א בחור מיט גוטע מידות איז שוין גוט, דאס ווייזט אז דער בחור איז גוט און ער וועט זיין גוט; אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (נועם אלימלך, וישב): "יֵשׁ בְּנֵי אָדָם שֶׁמַּעֲשֵׂיהֶם מְקֻלְקָלִים, רַק מַחֲמַת שְׁיֵשׁ בָּהֶם אֵיזֶה מִדָּה טוֹבָה מִצַד הַטֶּבַע, דְּהַיְנוּ שֶׁהוּא לֵב טוֹב, גוֹמֵל חֶסֶד, וְעוֹשֶׂה טוֹבוֹת עִם בְּנֵי אָדָם, זֶה מוֹעִיל לָהֶם שֶׁחוֹזְרִים לְמוּטָב", עס זענען דא מענטשן וואס זייערע מעשים זענען נישט אזוי ווי עס דארף צו זיין, זיי טוען נישט גוטע זאכן, אבער זיי האבן גוטס אין זיך; א גוט הארץ, זיי טוען חסד פאר א צווייטן איד, דאס העלפט זיי צוריק צו קומען צום אייבערשטן און תשובה טון. ער טייטשט מיט דעם דער פסוק (תהלים כג, ו): "אַךְ טוֹב וָחֶסֶד יִרְדְּפוּנִי כָּל יְמֵי חַיָּי", 'אַךְ' איז א מיעוט, אז מען האט אין זיך 'אַךְ טוֹב' - אביסל גוטס, דאס וועט העלפן אז 'יִרְדְּפוּנִי כָּל יְמֵי חַיָּי, וְשַׁבְתִּי בְּבֵית ה' לְאֹרֶךְ יָמִים'; בפרט ווען ... נרו יאיר איז דאך אן ערליכער בחור, ער לערנט און דאווענט, וועט אים זיין גוטע הארץ זיכער אויפהייבן העכער און העכער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זען נחת ביי אלע אייערע קינדער, זיי זאלן אלע טרעפן זייערע שידוכים.

#1210 - א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט נאר א טובה צו טון פאר א צווייטן איד
זיכוי הרבים, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער אז איר פארשטייט שוין אליינס וואס איר האט צו טון בנוגע הפצה וכו', וכו'; דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט נישט מיד ווערן, נאר ממשיך זיין צו העלפן אידישע קינדער, בפרט אידישע פרויען, אויסגעמוטשעטע מאמעס, צעבראכענע ווייבער וואס האבן קוים כח אנצוגיין מיט זייער לעבן - זיי פרייליך מאכן און אריין שיינען אין זיי דעם רבינ'ס ליכט, זיי זאלן האבן כח אנצוגיין מיט'ן טאג טעגליכן לעבן.


שטארקטס אייך מיט אייער הפצה; דער הייליגער בעל התניא זכותו יגן עלינו האט נאכגעזאגט פון זיין רבי'ן, דער הייליגער מגיד פון מעזריטש זכותו יגן עלינו וואס האט געהערט פונעם הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו: "א נשמה קומט אראפ אויף די וועלט און לעבט דא אפ זיבעציג אכציג יאר - נאר כדי א טובה צו טון פאר א צווייטן איד".


איך דארף מקצר זיין איך בין זייער פארנומען; איך וועל אייך נאך שרייבן מער באריכות.

#1209 - מיט אמונה ווערט מען נישט פארשעמט
אמונה, בושה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ט"ז שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער רבי זאגט (ספר המידות אות בושה, סימן ט): "תְּצַיֵּר לְפָנֶיךָ אוֹתִיּוֹת אֱמוּנָה", מען זאל טראכטן פון די אותיות פונעם ווארט אמונה, "וּבָזֶה לֹא יָבוֹא עָלֶיךָ שׁוּם בּוּשָׁה", וועט מען נישט ווערן פארשעמט .


נעם אריין אמונה אין דיר, זינג זיך ניגונים פון אמונה, זינג: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, וּבְתוֹ כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל"; מוהרא"ש זכרונו לברכה האט פארפאסט א ניגון אויף די ווערטער ווען ער איז געווען א בחור, מוהרא"ש פלעגט גיין אין פעלדער און אין וועלדער רעדן צום אייבערשטן, זייענדיג אליינס אין די פוסטע וועלדער האט ער מורא געהאט פון די חיות וכו', האט ער זיך אונטער געזינגען די ווערטער: "מְמַלֵּא כָּל עַלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת בִּלְעָדָיו יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם". ער האט דאס גע'חזר'ט אן א שיעור מאל, ביז ער האט שוין נישט געהאט קיין שום פחד פון קיינעם, פון דעם איז געווארן דער שיינער ניגון; דאס זאלסטו אויך טון, זינג דיר ניגונים פון אמונה א גאנצן טאג, וועט דיר ווערן די אמונה זייער שטארק, וועסטו נישט פארשעמט ווערן פון קיינעם.

#1208 - טערעפי איז איין שטיק ליצנות
תפילה והתבודדות, רפואה, משניות, טערעפי, שכחה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


טערעפי איז איין שטיק ליצנות; די טערעפיסטן קענען זיך אליינס נישט העלפן, איז ווי אזוי קענען זיי העלפן א צווייטן...


די בעסטע טערעפי איז דעם רבינ'ס עצות; דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


געוואוין זיך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; דערצייל אים אלעס וואס דו ביסט אריבער. דערצייל נישט פאר קיינעם דיין עבר, נאר פאר'ן אייבערשטן אליינס, דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון דיר. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'עט דעם מענטש, אזוי ווי דער פסוק זאגט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פאר'ן אייבערשטן, ער דערציילט פאר'ן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. אז דו וועסט דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלע דיינע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון דיר ביז דו וועסט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז דיר מוחל אויף אלעס.


נאך אן עצה ארויסצוקריכן פון די אלטע מעשים איז "זאגן משניות"; דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "אֲפִילּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה, עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתית, "אַף עַל פִּי כֵן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד". אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט ער סוף כל סוף ארויס גיין פון זיין בלאטע, ווייל די כח פון תורה איז אזוי גרויס אז עס נעמט ארויס דעם מענטש פון זיין שלעכטס.


זאגן משניות איז די עצה פאר אלע וואס זענען נעבעך אריין געפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן; נאר דאס קען העלפן דעם מענטש. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגט (מכילתא דויסע, פרשה א) דער אייבערשטער זאגט פאר די אידן, אָמַר לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא לְמשֶׁה: אֱמוֹר לָהֶם לְיִשְׂרָאֵל, "דִּבְרֵי תּוֹרָה שֶׁנָּתַתִּי לָכֶם רְפוּאָה הֵם לָכֶם, חַיִּים הֵם לָכֶם", שֶּׁנֶּאֱמַר: כִּי חַיִּים הֵם לְמוֹצָאֵיהֶם, וְאוֹמֵר: רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ, אז מען לערנט תורה ווערט מען אויסגעהיילט פון אלע מחלות וחלאים רעים.


קיינער קען דיר נישט העלפן און קיינער וועט דיר נישט העלפן, נאר דו אליינס קענסט זיך העלפן, אויב דו וועסט נעמען דעם רבינ'ס ווערטער און עס מקיים זיין, דו וועסט זאגן משניות אפילו אן פארשטיין, וועסטו ארויס קריכן פון דיין שרעקליכן פלאנטער אין וואס דו ביסט אריין געפאלן. כל שכן אז דו וועסט זאגן יעדן טאג ח"י פרקים משניות, חַ"י חַ"י הוּא יוֹדֶךָ כָּמוֹנִי הַיּוֹם - וועסטו זוכה זיין צו ווערן אן ערליכער איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1207 - ווי מער מ'בעט פאר די קינדער, אלץ מער זענען זיי מצליח
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש האט דערציילט, אמאל איז א איד געקומען צום הייליגן חפץ חיים זכותו יגן עלינו און ער האט געבעטן א ברכה אויף גוטע קינדער, האט דער הייליגער חפץ חיים זי"ע גענומען א תהילים וואס איז געווען אויפגעבלאזן פון נאסקייט און דאס געוויזן פאר דעם איד, און אים דערביי געזאגט: "דאס איז דער תהלים פון מיין מאמע עליה השלום, וואו זי פלעגט יעדן טאג וויינען אז זי זאל האבן גוטע קינדער, אזוי איז מען זוכה צו גוטע קינדער".


דערפאר זאלסטו אסאך בעטן דעם אייבערשטער אז דו זאלסט זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן באלייכטן די וועלט; מיין נישט אז איר קענט נישט זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן זיין גרויסע צדיקים, עס זענען געווען גרויסע צדיקים וואס האבן ליכטיג געמאכט די גאנצע וועלט און זיי האבן געהאט פשוט'ע עלטערן. בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם העלף מיר אז איך זאל זוכה זיין צו קינדער און אייניקלעך וואס וועלן לערנען די הייליגע תורה און וועלן נאר דיך דינען; רבונו של עולם, הער אויס מיינע פשוט'ע תפילות וואס איך בעט דיר און געב מיר קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט, קינדער וואס וועלן זיין דבוק צו דיר. העלף מיר אייבערשטער אז איך זאל וויסן ווי אזוי צו מחנך זיין מיינע קינדער, מיינע קינדער זאלן וועלן זיין ערליך און חסידי'ש און זיי זאלן נישט זוכן צו זיין קאלט וכו'".


ווי מער מען בעט דעם אייבערשטן און ווי מער א מאמע וויינט פאר אירע קינדער - באוואסערט זי איר גארטן. פונקט אזוי ווי ביימער און גראז וואקסן שיין נאר דורכדעם וואס מען באוואסערט עס, אזוי אויך - און נאך מער וואקסט אויף א שיינע דור ערליכע אידן אז מען זאגט יעדן טאג תהילים און מען בעט דעם אייבערשטן.


בנוגע דיין פראגע וכו'; עס איז נישט כדאי צו נוצן בילדער פון די קינדער פאר עדוועטייזמענטס צוליב כמה סיבות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1206 - מיט'ן הייליגן רבי'ן קען מען זיך אן עצה געבן
פחדים, צניעות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, חסידות ברסלב, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן; דער אייבערשטער וועט אייך העלפן, איר וועט זיין א גוטע מאמע פאר אייערע קינדער, איר וועט זיי שיין ערציען.


טראכטס נישט אז איר וועט זיין אזוי ווי וכו'; איר וועט יא זיין א גוטע מאמע, איר האט א צדיק, איר זענט מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס לערנט אונז די וועג ווי אזוי מען ברענגט אויף קינדער, ווי אזוי מען ערציט קינדער, וועט איר זיכער זיין א גוטע מאמע. אן א צדיק איז זייער שרעקעדיג, אן א צדיק ווייסט מען נישט ווי אזוי צו זיין א געטרייע מאמע, מען ווייסט גארנישט אליינס, אנדערש איז דער וואס לעבט מיט'ן הייליגן רבי'ן, דער ווייסט גענוי ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן, מען ווערט נישט פארלוירן.


בנוגע די שרעקליכע מעשה וכו'; איר זאלט זיך נישט באשולדיגן, עס איז נישט אייער שולד. דער אייבערשטער וועט יענעם באצאלן, ער וועט האבן א מיאוס'ע ענדע, דאס וואס אלע מניוולים האבן, עס וועט נישט נעמען לאנג ביז ער וועט אנקומען אין תפיסה פאר די רעשט פון זיין לעבן.


האטס נישט מורא צו גיין אין גאס, זייטס נישט דערשראקן צו פארן מיט די שטאטישע באסעס; האטס נישט מורא פון קיינעם אויף די וועלט, דער אייבערשטער איז מיט אייך, ביי אייך און נעבן אייך; חזר'טס זיך אמונה, זינגטס צו זיך שטילערהייט: "דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז דארט, דער אייבערשטער געפינט זיך אין א יעדע ארט; דומם, צומח, חי, מדבר, אלעס איז ער, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס לעבט פון אים, אלעס קומט פון אים, קיינער קען מיר גארנישט טון"; דורכדעם וועט איר באקומען א שטארקייט, איר וועט זיין רואיג און פרייליך.


זעטס צו הערן אסאך מוזיק, בעיקר פרייליכע ניגונים; ניגונים וואס ברענגט שמחה.

#1205 - מען וועט נישט צונעמען אייערע קינדער
קינדער, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בשלח, י' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


האטס נישט מורא; מען וועט נישט צונעמען אייערע קינדער.


איר זאלט זאגן דעם אמת פאר'ן שופט, וואס די קינדער דערציילן; זיי וועלן דאס חוקר ודורש זיין, אויב עס וועט ארויסקומען אז דער טשעפעט די קינדער וועלן די קינדער מער נישט גיין צו אים, און אויב עס וועט זיך ארויסשטעלן אז ער טשעפעט נישט די קינדער וועט ער יא קענען זען די קינדער, אבער איר דארפט נישט מורא האבן אז מען וועט אוועק נעמען די קינדער פון אייך.


שטארקטס אייך, זייטס נישט דערשראקן; דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן מח): די וועלט איז ווי א שמאלע בריק, "וְהַכְּלָל וְהָעִקָּר הוּא לֹא לְהִתְפַּחֵד", דער עיקר איז מען זאל נישט מורא האבן; נעמט אריין אין זיך אמונה אז דער אייבערשטער וועט אויספירן צום גוטן.


מיר געפונען, ווען די אידן זענען ארויס פון מצרים האבן זיי געזאגט שירה און מרים הנביאה האט גענומען א פויק (דראם) און אלע פרויען האבן געפויקט מיט פויקן, אזוי ווי עס שטייט (שמות טו, כ): "וַתִּקַּח מִרְיָם הַנְּבִיאָה אֲחוֹת אַהֲרֹן אֶת הַתֹּף בְּיָדָהּ וַתֵּצֶאןָ כָל הַנָּשִׁים אַחֲרֶיהָ בְּתֻפִּים וּבִמְחֹלֹת"; פון וואו האבן די פרויען געהאט פויקן? אין מדבר איז נישט דא קיין געשעפטן וואו מען קען קויפן פויקן, ווי אזוי איז אנגעקומען צו זיי פויקן? זאגט רש"י אז די ערליכע פרויען וואס האבן געהאט א שטארקע אמונה זענען געווען זיכער אז דער אייבערשטער גייט מאכן נאך גרויסע ניסים, האבן זיי מיט גענומען מיט זיך פון מצרים מוזיקאלישע אינסטרומענטן צו קענען לויבן און דאנקען דעם אייבערשטן.


גרייטס אייך צו כלי זמר צו קענען דאנקען דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער גייט מאכן מיט אייך.

#1204 - לערנען פלייסיג די הייליגע גמרא
תפילה והתבודדות, לימוד התורה, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הילד הנחמד ... נרו יאיר.


דיין טאטע האט מיר געשריבן אז דו לערנסט פלייסיג די הייליגע גמרא. וואויל איז דיר; דו האסט שכל און דו נוצט אויס דיינע יונגע יארן, ביי די ניין יאר אלט לערנסטו ש"ס.


אפילו דו פארשטייסט נישט די ווערטער פון די גמרא זאלסטו זאגן די הייליגע ווערטער און דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו פארשטיין. טו וואס דער הייליגער רבי האט געטון ווען ער איז געווען א קינד, אזוי ווי דער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, אות ח): עס איז אים זייער שווער אנגעקומען צו לערנען ווען ער איז געווען יונג, "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנַיוֹת וְלֹא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", וואס האט ער געטון? ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנַיוֹת", איך האב אזוי סאך געוויינט צום אייבערשטן - זאגט דער רבי - ביז איך האב זוכה געווען צו קענען לערנען און פארשטיין משניות. "וְכֵן אַחַר כָּךְ לָמַד שְׁאָר סְפָרִים וְלא הָיָה מֵבִין גַּם כֵּן", נאכדעם האט דער רבי געלערנט אנדערע ספרים און ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה מְאֹד עַד שֶׁזָּכָה לַהֲבִינָם", האט ער ווייטער געוויינט צום אייבערשטן ער זאל זוכה זיין צו פארשטיין, ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט פארשטאנען אלעס וואס ער האט געלערנט.


געב א גרוס פאר דיין טאטע.

#1203 - די הייליגע גמרא איז די בעסטע חבר
חברים, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת בשלח, ח' שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הילד הנחמד ... נרו יאיר.


דיין טאטע האט מיר געשריבן די גוטע נייעס אז דו לערנסט פלייסיג די הייליגע גמרא; וואויל איז דיר! א קינד פון עלף יאר אלט לערנט ש"ס און וויל ענדיגן ש"ס.


לערן אסאך גמרא; די הייליגע גמרא איז די בעסטע חבר, דאס וועט בלייבן דיין חבר אין דיינע שווערסטע מצבים. די תורה איז די בעסטע חבר, נעם איר פאר א חבר און אין איר זאלסטו זיך באהאלטן ווען עס איז דיר ביטער; ווייל עס איז נישט דא קיין בעסערע פלאץ וואו צו אנטלויפן ווען מען האט א צרה ווי צו די הייליגע תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו, פרק ו): "אִם רָאִיתָ שֶׁהַיִּסּוּרִין מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאוֹת עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי דִּבְרֵי תּוֹרָה, וּמִיָּד הַיִּסּוּרִין בּוֹרְחִין מִמְךָ", אויב דו זעסט אז עס קומען אויף דיר צרות און יסורים זאלסטו אנטלויפן צו די הייליגע תורה און דורכדעם וועסטו געראטעוועט ווערן.


געב א גרוס פאר דיין טאטע.