בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1277 - אויב זי וועט שערן די האר, וועט זי געהאלפן ווערן מיט ליכטיגע קינדער
קינדער, ישועות, שערן די האר

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, כ"ו אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין ווייב תחי' וויל זיך אפשערן איר האר, זי וויל עס אבער נאר טון אויב איך זאג איר צו א קינד ביז א יאר; אויב איך זאג איר צו א קינד ביז א יאר דעמאלט איז זי מסכים זיך היינט אפצושערן, אבער אויב איך געב איר נישט אן הבטחה וועט זי עס נישט טון.


דו ווייסט אודאי וואס דער נאסוידער רב זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן; ער פלעגט מבטיח זיין קינדער פאר די פרויען וואס האבן זיך פארגענומען זיך אפצושערן, אמאל האט אים א מחוצף געפרעגט: "רבי, וואס וועט זיין טאמער די ברכה וועט נישט מקוים ווערן?" האט דער נאסוידער רב געזאגט: "איך בין גרייט צו ווערן אויס רב, אויס צדיק, אויס בעל מקובל, אויס נאסוידער רב, אבי די פרוי וועט זיין אפגעשוירן"; אזוי שטארק האבן צדיקים געוואלט מען זאל זיך אפשערן.


זאג דיין ווייב תחי', איך זאג איר צו, אויב זי שערט זיך אפ איר האר וועט זי זוכה זיין צו ליכטיגע קינדער, קינדער צדיקים.

#1276 - ווי אזוי ווערט מען פטור פון דאגות
פחדים, עצות, שכחה, דאגות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקרא, כ"ו אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


חזר זיך דעם מאמר החכם: "הֶעָבָר אַיִן, וְהֶעָתִיד עַדַיִן, וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן, דַאֲגָה מִנַּיִן", וואס איז געווען איז געווען - איז דאך נישט ווערד זיך צו זארגן אויף וואס איז געווען; דער עיקר דארף מען קוקן אויף פאראויס, נישט שלעפן מיט זיך דעם עבר.


אז עס ווערט דיר גרינגער ווען דו נעמסט מעדעצין זאלסטו אודאי נעמען מעדעצין, דאס וועט דיר העלפן זיין רואיג, דו זאלסט נישט צוריק לויפן צו נעמען די שארפע דראגס.


טייערער ברודער, ליבער חבר, פאר יעדע פראבלעם איז דא אן עצה; נישט דא אזא זאך א צרה אן קיין רפואה, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נח, ח): "אֵין מַכָּה בָעוֹלָם שֶׁאֵין לָהּ רְפוּאָה", עס איז נישט דא קיין מכה וואס עס זאל נישט זיין אויף דעם א רפואה, "רְפוּאָתוֹ שֶׁל יֵצֶר הָרַע - תְּשׁוּבָה", דער רפואה אויפ'ן יצר הרע איז תשובה; נאך זאגן חז"ל (תנחומא הישן וירא, סימן טז): "שֶׁאִם בְּיַד אָדָם כַּמָּה עֲוֹנוֹת וְהוּא שָׁב לִפְנֵי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, הוּא מַעֲלֶה עָלָיו כְּאִילוּ לֹא חָטָא", אז א מענטש האט אסאך געזינדיגט און ער טוט תשובה, רעכנט אים דער אייבערשטער כאילו ער האט נישט געזינדיגט.


זיי שטארק מיט זיך; זאלסט נישט צוריק לויפן צו דראגס וועסטו זוכה זיין צו א חיים טובים.

#1275 - דער אייבערשטער באהאלט זיך אונטער די קאראנע וויירוס
שמחה, הפצה, רפואה, נייעס, קאראנע וויירוס

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש, פרשת ויקהל-פקודי - החודש, כ"ד אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע ברידער, מיינע טייערע חברים פון ירושלים, תלמידי היכל הקודש, ה' עליהם יחיו.


איך בעט אייך זייער, יעצט ווען אלע לעבן אין פחדים פון די מחלה וואס גייט ארום אין אלע לענדער, די מחלה פון קורונה, זאלט איר זיך שטארקן אין אמונה; גלייבן אז דער אייבערשטער איז באהאלטן אין דעם און עס וועט ארויס קומען פון דעם נאר גוטס; ווי מער א מענטש נעמט אריין דעם אייבערשטן אין זיך אלץ רואיגער איז מען, מען ווערט נישט פארלוירן און דערשראקן.


אז איר וועט זיין פרייליך און רואיג וועט איר קענען בארואיגן אייער ווייב און קינדער; אנשטאט זיצן אין שטוב און זיך אפרעדן זאלט איר טאנצן מיט די גאנצע משפחה: "אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט", מיט דעם וועט איר אוועק נעמען אלע דינים און אלע שלעכטס. אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן י): "כְּשֶׁיֵּשׁ חַס וְשָׁלוֹם דִּינִים עַל יִשְׂרָאֵל, עַל יְדֵי רִיקוּדִים וְהַמְחָאַת כַּף אֶל כַּף נַעֲשֶֹה הַמְתָּקַת הַדִּינִים", דורך פאטשן און טאנצן נעמט מען אראפ אלע דינים פון אידן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט אריין נעמען אין שטוב קיין שום צייטונגען אפילו פון די פרומע, און אויך זאלט איר נישט רופן הערן די נייעס - דעמאלט וועט איר לעבן א רואיגע לעבן. דער גאנצער צייטונג איז געבויט צו לייגן א שרעק אויף מענטשן, דאס איז זייער גאנצע זאך; אויב עס איז נישט דא קיין שום שרעק איז אויס נייעס, זייער גאנצע זאך איז נאר אריין לייגן אין מענטשן פחדים, דעריבער בעט איך אייך איר זאלט נישט הערן און נישט ליינען קיין שום נייעס. אז איר ווילט הערן נייעס זאלט איר עפענען א חומש, דארט וועט איר זען די נייעס פון די וואך, לערנט יעדן טאג דעם דף גמרא - דאס איז אונזער נייעס. ועל כולם, לערנט דעם רבינ'ס ספרים, וועט איר זען די נייעס אז עס איז דא א באשעפער וואס פירט די גאנצע וועלט, ער איז מחי' ומהוה אלעס, גארנישט פאסירט נישט פון זיך אליין, גארנישט געשעהט פון זיך, אלעס איז בהשגחה.


נאך איין זאך בעט איך אייך, יעצט ווען אלע זענען צעשאקלט איז א גוטע צייט צו גיין הפצה, יעצט קען מען רעדן צו מענטשן פון אמונה, אפילו די סארט מענטשן וואס ווילן נישט הערן פון רבי'ן, יעצט ווען מען איז צעשאקלט, מען איז דערשראקן פונעם גיבור וואס קומט נענטער און נענטער (עיין סיפורי מעשיות מעשה יב) דעמאלט הערט מען אויס דעם בעל תפילה; זאלט איר אלע גיין הפצה.


מיר האבן ארויסגעגעבן א קונטרס מיט'ן נאמען: "קורונה ווירוס"; הלואי זאלט איר דאס פארשפרייטן אין גאנץ ארץ ישראל, מענטשן וואס נעמען נישט קיין קונטרסים א גאנץ יאר וועלן דאס יא נעמען, וועלן מיר דורכדעם קענען ברענגען די גאולה.


א פרייליכע גרינגע ערב פסח.

#1274 - זאגטס אביסל תהלים יעדן טאג
התחזקות, תהלים, משיח, נייעס, קאראנע וויירוס

בעזרת ה' יתברך - יום א' פרשת ויקרא, כ"ו אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 מרת ... תחי'


איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט זאגן אביסל תהילים יעדן טאג; די וועלט דארף אייער תהילים, דאס וועט ברענגען משיח צדקינו. מען האט אמאל דערציילט פאר רבי נתן זכרונו לברכה אז עס זענען דא געוויסע חסידים וואס פירן זיך צו לייגן פאר'ן גיין שלאפן אונטער זייער קישן א פלאש ברוינפן, און ווען זיי וועקן זיך אויף פרעגן זיי: "משיח איז נאך אלץ נישט דא?" דאן הויבן זיי אן טרינקען ביז זיי ווערן שיכור און שלאפן נאכאמאל איין, זייער צוגאנג איז אז ווילאנג משיח איז נאכנישט דא דארף מען איינשלעפן דעם יצר הרע, ווייל ווען מען שלאפט זינדיגט מען נישט. האט רבי נתן געזאגט: "דאס איז נישט קיין עצה; מען דארף לייגן א 'תהילים' אונטערן קישן און ווען מען וועקט זיך אויף און מען זעט אז משיח איז נאך אלץ נישט דא זאל מען אפיר נעמען דעם תהילים, זאגן אפאר קאפיטלעך און שרייען צום אייבערשטן".


פארלירט זיך נישט, ווערטס נישט דערשראקן פון גארנישט; דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער היט אייך, מיר ליגן אין די הענט פונעם אייבערשטן. אנטלויפטס פון הערן נייעס; וואס דארפט איר הערן א צווייטנס צרות? עס וועט אייך זיין אסאך גרינגער אן הערן נייעס, פרובירטס עס אויס, איר וועט זיין רואיג און צופרידן. רעדטס מיט אייער מאן און קינדער דיבורי התחזקות, וועט איר זיין געזונט און שטארק.

#1273 - גיין אין מקוה פאר'ן שרייבן ספרי תורה, תפלין, און מזוזות
מקוה, סופרים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל-פקודי, כ"א אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זייער גוט טוסטו אז דו שרייבסט ספרי תורה, תפלין, און מזוזות, נאר נאכ'ן גיין אין מקוה; זאלסטו ווייטער אזוי טון. אפילו יעצט ווען אלע מקוואות פארשפארן זיך, זאלסטו אפיר זוכן א מקוה און זיך טובל'ן.


שרייב נישט קיין ספרי תורה, תפלין, און מזוזות, נאר אז דו גייסט פאר דעם אין מקוה.


קענסט גיין אין ..., דארט איז די מקוה אפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1272 - מאכן א פלאן ווי אזוי אויסצורוימען דעם חמץ און אריינברענגען דעם פסח
פסח

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 מרת ... תחי'.


ווערטס נישט דערשראקן פון פסח'דיג מאכן; פון יעצט ביז פסח איז נאך דא גענוג צייט אויסצורוימען דעם חמץ און אריין ברענגען דעם פסח. מאכטס א פלאן וואס איז וויכטיג און וואס איז נישט וויכטיג, וואס צו טון קודם און וואס האט צייט שפעטער, וועט איר זען ווי גרינג עס וועט אייך אנקומען אריין צו ברענגען דעם פסח.


דער אייבערשטער זאל אייך שיקן מלאכים זיי זאלן אייך העלפן פסח'דיג מאכן, מיר זאלן אלע זוכה זיין צו א כשר'ע יום טוב פסח.

#1271 - יעדע פרוי קען מאכן איר מאן פאר א צדיק
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא-פרה, י"ז אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א פרוי האט זייער א שטארקע כח, די פרוי קען מאכן פון איר מאן א גרויסער צדיק און די פרוי קען מאכן פון איר מאן דאס פארקערטע; דער הייליגער תנא רבי עקיבא איז געווארן אזא גרויסער תנא נאר בזכות זיין ווייב. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן אונז, רבי עקיבא האט געזאגט פאר זיינע תלמידים (כתובות סג.): "שֶׁלִּי וְשֶׁלָּכֶם שֶׁלָּהּ הִיא", מיין גאנצע תורה און אייער תורה - איז אלעס בזכות מיין ווייב.


רבי עקיבא איז געווען א פאסטוך ביי איר טאטע - בן כלבא שבוע, ער איז געווען א גרויסער עם הארץ, ער האט נישט געלערנט, ער איז געווען זייער ווייט פון די הייליגע תורה, ער האט פיינט געהאט ערליכע אידן, אזוי ווי ער האט שפעטער דערציילט (פסחים מט:): "מִי יִתֵּן לִי תַּלְמִיד חָכָם, וַאֲנַשְׁכֶנּוּ כַּחֲמוֹר", פאר איך האב געלערנט תורה האב איך אזוי פיינט געהאט א תלמיד חכם, איך האב אים געוואלט פארציקן אזוי ווי אן אייזל פארציקט א צווייטע בעל חי; זיין צוקונפטיגע ווייב האט אים געפרעגט: "אִי מִקַּדַּשְׁנָא לָךְ אָזְלַת לְבֵי רַב?", אויב איך וועל צו דיר חתונה האבן וועסטו גיין אין ישיבה לערנען די הייליגע תורה? האט רבי עקיבא געזאגט: "זיכער וועל איך גיין לערנען תורה", זיי האבן חתונה געהאט, זיין ווייב האט אלעס אוועקגעגעבן אבי ער זאל לערנען, ביז ער איז געווארן דער הייליגער תנא רבי עקיבא; זעט מען פון דעם די כוחות וואס ליגט ביי די פרוי אויפצוהייבן איר מאן ער זאל לערנען און דאווענען, מיט דעם וואס זי געבט אים ליבשאפט און ווארעמקייט וכו'.


פארקערט זעט מען, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי סנהדרין כח:): רבי לוי האט גע'דרש'נט זעקס חדשים וואס פאר א רשע אחאב איז געווען ביז אחאב איז געקומען צו אים אין חלום און געפרעגט: "וואס ווילסטו פון מיר, און וואס האסטו קעגן מיר אז דו דרש'נסט נאר די ערשטע חלק פונעם פסוק, וואס זאגט ווי שלעכט איך בין געווען? קוק וואס שטייט אינעם סוף פונעם פסוק - ווער איז שולדיג אין מיין שלעכטס? מיין ווייב האט מיר אנגעהעצט צו טון עבירות, זיי מיר דן לכף זכות, איך האב געהאט א שלעכטע ווייב"; זעט מען אז אפילו אחאב וואס איז פון די (סנהדרין צ.): "שְׁלֹשָׁה מְלָכִים וְאַרְבָּעָה הֶדְיוֹטוֹת שֶׁאֵין לָהֶם חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא", דריי קעניגן וואס האבן נישט קיין חלק לעולם הבא, איז דאס ווייל ער האט געהאט א ווייב וואס האט אים חרוב געמאכט.


בעט איך אייך זייער, מאכטס שלום מיט אייער מאן; קוקטס אויף אים מיט א גוט אויג. איר האט א טייערער מאן, ער וויל זיין גוט און ער וועט זיין גוט, יעצט איז ער אויך גוט; זוכטס אויף אין אים גוטס וועט אייך ווערן גוט.


א גוט שבת.

#1270 - פרשת פרה רייניגט מען זיך אויף יום טוב פסח
תפילה והתבודדות, קדושה, תשובה, לימוד התורה, פסח

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא-פרה, י"ז אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע חבורה תלמידי היכל הקודש ברסלב בירושלים עיר הקודש, ה' עליהם יחיו.


איך שרייב אייך אפאר ווערטער, דאס זאלט איר לערנען צוזאמען ביי שלוש סעודות.


איך וויל אייך זייער בעטן אז בשעת מען לערנט פאר זאל מען נישט שמועסן; עס דארף זיין שטיל, מען דארף זיצן מיט דרך ארץ, נאר אזוי קען מען מקבל זיין די גוטע עצות.


די וואך שבת איז זייער א גרויסער שבת, מען ליינט די פרשה פון טהרת ישראל, די פרשה פון פרה אדומה; מיט דעם איז מען מקיים (הושע יד, ג): 'וּנְשַׁלְּמָה פָרִים שְׂפָתֵינוּ', דאס איז די הכנה צו קענען מקבל זיין דעם הייליגן יום טוב פסח, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עד): "אַחַר פּוּרִים קוֹרִין פָּרָשַׁת פָּרָה שֶׁהִיא הֲכָנָה לְפֶסַח, כִּי פָּרָשַׁת פָּרָה קוֹרִין כְּדֵי שֶׁיִּהְיוּ נִזְהָרִין לִטָּהֵר מִטֻּמְאַת מֵת, כְּדֵי שֶׁיִּהְיוּ טְהוֹרִין לַעֲשׂוֹת הַפֶּסַח", ווי אזוי איז מען זיך מטהר פון טמאת מת? דורך: 'וּנְשַׁלְּמָה פָרִים שְׂפָתֵינוּ', מיט'ן רעדן צום אייבערשטן, אזוי ווי דער פסוק זאגט (הושע, שם): "קְחוּ עִמָּכֶם דְּבָרִים וְשׁוּבוּ אֶל ה', אִמְרוּ אֵלָיו כָּל תִּשָּׂא עָוֹן וְקַח טוֹב, וּנְשַׁלְּמָה פָרִים שְׂפָתֵינוּ"; אז מען רעדט צום אייבערשטן, מען דערציילט אים אלעס וואס גייט אריבער, דורכדעם ווערט מען ריין פון אלעס אויף וואס מען דארף תשובה טון, און דער אייבערשטער איז מוחל אויף אלעס.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה וואס הייסט 'התבודדות'; א מענטש זאל גיין אין א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און זיך אויסרעדן זיין הארץ צום אייבערשטן אויף זיין אייגענע שפראך, ער זאל דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס וואס גייט אריבער אויף אים. ווען א מענטש זאגט פאר'ן אייבערשטן אז ער וויל זיין ערליך; ער וויינט צו אים: "רבונו של עולם, וואס זאל איך טון אז דער יצר הרע ווארפט מיר אראפ נאכאמאל און נאכאמאל? וויפיל מאל איך נעם זיך פאר צו זיין וואויל פאל איך נאכאמאל אראפ!" דורכדעם נעמט ער אראפ פון זיך אלע עונשים; דער אייבערשטער איז אים מוחל און נעמט אים צוריק.


בפרט א מענטש וואס דער יצר הרע האט אים געפאנגען אין זיין נעץ, ער זינדיגט אין די מיאוס'ע עבירה פון פגם הברית, זאל ער נעמען די עצה פון התבודדות און זאגן דעם אייבערשטן וואס ער וויל באמת טון, ער זאל זאגן: "רבונו של עולם, באמת וויל איך זיין ערליך, ריין און הייליג, אבער עס גייט מיר נישט, איך האלט אין איין אראפפאלן אין די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, עס איז מיר נמאס דאס לעבן"; ווען מען טוט דאס, מען קומט צום אייבערשטן און מען גיסט זיך אויס דאס הארץ, נעמט דער אייבערשטער אלע זיינע תפילות און ער איז זוכה דורכדעם אויסצומעקן אלע קליפות ומשחיתים וואס ער האט באשאפן דורך זיינע מעשים.


איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט לערנען יעדן טאג; יעדער זאל לערנען זיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (שיחות הר"ן, סימן עו), אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, אביסל משניות און אסאך בלעטער גמרא. גמרא פארברענט דעם יצר הרע; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית, ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; דערפאר האט דער סמ"ך מ"ם זייער מורא פון א דף גמרא, אלעס וועט ער לאזן דעם מענטש טון, אבי נישט עפענען א גמרא.


איך בין נאך נישט געווען ביי אייך אין שול אין ירושלים, אבער מיין הארץ איז מיט ענק; איך טראכט פון ענק און איך בעט פאר ענקער הצלחה.


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, ווען איך וועל זיין אין ארץ ישראל וועל איך קומען צו אייך זיך מחזק זיין אינאיינעם.

#1269 - מען דארף מחנך זיין קינדער צו דאווענען
חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז בכלל דיין שאלה? אודאי דארף מען מחנך זיין קינדער צו דאווענען; פון ווען זיי זענען קליינע קינדער דארף מען זיי מחנך זיין צו דאווענען. אפגערעדט דיין זון וואס ער איז שוין עלף יאר, ער איז א גרויס קינד, נאר אפילו קליינע קינדער, קינדער פון פינף זעקס יאר - דארף מען שוין מחנך זיין צו דאווענען.


וויסן זאלסטו אז עס איז זייער א גרויסע זאך צו ברענגען קינדער אין שול, זיי זאלן אויפוואקסן מיט'ן שול, דאס זאל זיין א חלק פון לעבן. אבער מען דארף וויסן אז מען קען נישט ברענגען קינדער און שול און זיי לאזן שפילן אינדרויסן וכו', מען דארף אכטונג געבן אויף די קינדער זיי זאלן דאווענען און אויסהערן דאס ליינען, הגדול לפי גדלו והקטן לפי קטנו; קליינע קינדער, פיר יעריגע קינדער רופט מען אריין צו קדושה און כתר, גרעסערע קינדער דארפן שוין דאווענען וואס זיי דאווענען אין חדר, און ווען זיי ווערן נאך גרעסער - ניין יעריגע, צען יעריגע - דארפן זיי שוין מיטהאלטן דאס גאנצע דאווענען און אויך אויסהערן קריאת התורה. אז מען איז מחנך די קינדער פון ווען זיי זענען נאך יונג וועט מען זען שיינע פירות שפעטער.


וויסן זאלסטו אז קינדער ווען זיי ווערן עלטער איז שווער זיי צו טוישן, די צייט פון חינוך איז ווען זיי זענען יונג דעמאלט הערן זיי אויס; שלמה המלך זאגט (משלי יג, כד): "חוֹשֵׂךְ שִׁבְטוֹ שׂוֹנֵא בְנוֹ, וְאֹהֲבוֹ שִׁחֲרוֹ מוּסָר", ווער עס האט ליב זיין קינד איז ער אים מחנך בדרך התורה; ווידעראום ווער עס איז נישט מחנך די קינדער, ער שוינט זיינע קינדער, וועלן זיי אראפ גיין פון אידישן וועג. אזוי ווי מיר זעען ביי אברהם אבינו, ער האט געזען זיין זון ישמעאל קומט אהיים מיט א צלם און ער שפילט זיך דערמיט, ער האט אים געשוינט און גארנישט געזאגט, האט ער אים געמוזט שפעטער פארטרייבן פון שטוב ער זאל נישט קאליע מאכן זיין ברודער יצחק, אויך זעען מיר, עס שטייט (בראשית כה, כח): "וַיֶּאֱהַב יִצְחָק אֶת עֵשָׂו כִּי צַיִד בְּפִיו", יצחק האט ליב געהאט עשו, ער האט אים נישט מחנך געווען, ער האט אים געלאזט טון וואס ער האט געטון, צום סוף איז ער ארויס לתרבות רעה, ווייל ווען מען איז נישט מחנך די קינדער ווען זיי זענען נאך יונג איז זייער ביטער ביים סוף. עס איז כדאי דו זאלסט נאכקוקן דעם מדרש (שמות רבה, א; תנחומא שמות, א) וועסטו זען ווי ער רעכנט אויס נאך מעשיות פון אבשלום און אדוניה – די קינדער פון דוד המלך, וואס דוד המלך האט זיי נישט מחנך געווען, און וואס עס איז געווען מיט זיי. פון די אנדערע זייט זעט מען אז אברהם אבינו האט מחנך געווען יצחק, און יצחק אבינו האט מחנך געווען יעקב און אזוי ווייטער, דורכדעם זענען זיי געווארן גרויסע צדיקים און מען האט געהאט פון זיי אסאך נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1268 - אנגרייטן מוזיק פאר פורים און פאר די חתונות
אידיש געלט, חתונה, פורים, מוזיק

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך בעט דיר אויב דו קענסט אנגרייטן מוזיק פאר פורים נאכמיטאג און פאר שושן פורים.


אויך וועט אם ירצה ה' זיין נאך צוויי חתונות אין ישיבה א וואך נאך פורים; אויב דו קענסט מיר העלפן זיך אנגרייטן מיט די מוזיק, אזוי וועסטו האבן א חלק אין אויפשטעלן א קהלה וואו מען קען לעבן, מען קען מאכן שמחות אן ווערן פארשווארצט און בלייבן א בעל חוב.

#1267 - אנגרייטן די סעודות פורים און שושן פורים
פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


אויב דו קענסט מיר העלפן אנגרייטן די סעודה, סיי פאר פורים נאכמיטאג און סיי פאר שושן פורים; אויך העלפן אפרייניגן.


דאס דארף זיין אונזער גאנצע חיות, אז מיר קענען העלפן דעם רבי'ן.

#1266 - שטעל אהער א שיינע פלעי אויף שושן פורים
פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האף אז דו וועסט אהער שטעלן א שיינע פלעי מיט נאך אינגעלייט און בחורים אויף שושן פורים; נעם א מעשה פון רבי'ן און שפיל דאס אויף. לייג אריין אין דעם אביסל מוסר און בעיקר אסאך ליצנות אויפ'ן סמ"ך מ"ם.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מגילה כה:): "אָמַר רַב נַחְמָן, כָּל לֵיצָנוּתָא אֲסִירָא בַּר מִלֵּיצָנוּתָא דַּעֲבוֹדַת כּוֹכָבִים דְּשַׁרְיָא", אלע סארט ליצנות איז אסור אבער ליצנות אויף עבודה זרה איז מותר; זאלסטו מאכן אסאך געשפעט פון די היינטיגע עבודה זרה וכו', וכו'.


אויב עס איז נאך שייך צו מאכן א שיינע מארש מיט די קינדער פון תלמוד תורה; דיין כתה און די כתה פון ... נרו יאיר.


ישר כח פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר.

#1265 - דער יצר הרע ברענגט אריין ספיקות אויב מ'איז גוט
שידוכים, ספיקות, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בין זייער צופרידן פון דיין ארבעט; גיי ווייטער אן מיט'ן לערנען די מיידלעך, יעדער איז צופרידן פון דיין ארבעט. די אלע שלעכטע מחשבות וואס כאפן זיך אריין אין דיר, דו טראכסט: 'איך בין יא גוט, איך בין נישט גוט; מען דארף מיר יא, מען דארף מיר נישט'; דאס איז אלעס יצר הרע, דו ביסט זייער א גוטע טיטשער.


אז דו ווילסט האבן א גוט לעבן מיזטו וויסן דעם כלל אז מען מוז האבן סבלנות, מען דארף האבן געדולד און אויסווארטן אויף די ישועה; האב נישט מורא, דו וועסט טרעפן א גוטע שידוך.

#1264 - דארפסט נישט קענען לשון הקודש
חיזוק פאר מיידלעך, צדיקים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז שלעכט אז דו קענסט ליינען אידיש, וואס דארפסטו קענען לשון קודש? עס זענען געווען גרויסע צדיקים וואס האבן באלאכטן די וועלט, וואס זייערע מאמע'ס האבן ניטאמאל געקענט עברי; זיי פלעגן בעטן דעם אייבערשטן אויף זייער שפראך, אויף רוסיש און פויליש אז זיי זאלן זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן באלייכטן די וועלט. זאלסטו ענדערש בעטן דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו האבן קינדער וואס וועלן ליכטיג מאכן די וועלט".


זיי שטאלץ מיט דיין איידלקייט וועסטו זוכה זיין צו בנים צדיקים.

#1263 - נעם ארויס פון דיין קאפ די שלעכטע מחשבות
פחדים, חיזוק פאר מיידלעך, מחשבות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


נעם ארויס פון דיין קאפ די שלעכטע מחשבות; דארפסט נישט מורא האבן, די אלע שלעכטע מחשבות וואס מען טראכט: 'איך וועל נישט חתונה האבן', 'איך וועל נישט האבן קיין קינדער וכו', וכו'' - דאס איז דער יצר הרע.


טראכט גוט וועט זיין גוט.

#1262 - פיר גוטע דאקטורים
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך הער אזעלכע שיינע גריסן פון דיינע לערערינס און פון דיין מנהלת, אז דו ביסט זייער א וואוילע מיידל; אז דו וועסט זיך ווייטער פירן אזוי וועסטו מיר מאכן א נחת רוח.


דיין נאמען דערמאנט מיר פון מוהרא"ש; מוהרא"ש האט דערציילט (חלק כ"ז, מכתב ד' אלפים, שי"ט) עס איז געווען אמאל ווען ער האט זיך נישט גוט געשפירט און אלע דאקטורים האבן אים געזאגט אז ער גייט שטארבן, מוהרא"ש שרייבט דארט: "ברוך השם איך לעב שוין אזוי צוואנציג יאר, ווייל איך האב גוטע דאקטורים וואס איך ריר זיך נישט אן זיי", מוהרא"ש רעכנט אויס זיינע פיר דאקטורים: "דער ערשטער דאקטער איז דר. פרייליך; דער צווייטער דאקטער - דר. פעלדמאן; דר. לערנער און דר. וואסערמאן".


דר. פרייליך לערנט מיר צו זיין פרייליך; דר. לערנער זאגט מיר איך זאל לערנען יעדן טאג; דר. פעלדמאן שטארקט מיר איך זאל מאכן התבודדות אויפ'ן פעלד – פעלדמאן איז א מענטש וואס גייט יעדן טאג אין פעלד; און דר. וואסערמאן הייסט מיר גיין אין מקוה יעדן טאג. – א מענטש וואס גייט יעדן טאג אין וואסער איז א וואסער מאן.


איך בעט פאר דיר יעדן טאג דו זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#1261 - עצות צו ווערן פרייליך
חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


דו האסט מיר ממש מחי' געווען מיט דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו זאגסט יעדן טאג תהלים, דו האסט שוין געענדיגט דעם אכט און צוואנסיגסטן מאל ספר תהלים; איך האף אז דו וועסט ווייטער זאגן תהלים, דו וועסט זיך קיינמאל נישט שיידן פונעם תהלים.


איך הער צוריק זייער גוטע גריסן פון דיינע לערערינ'ס, זיי זאגן אלע אז דו ביסט זייער א וואוילע מיידל, דאס אליינס דארף דיר פרייליך מאכן.


דער הייליגער רבי געבט אונז אן עצה ווי אזוי צו זיין פרייליך, דורך טאנצן יעדן טאג. דער רבי זאגט (ספר המידות אות שמחה, סימן ח): "עַל יְדֵי הָרִקּוּדִין וְהַתְּנוּעוֹת שֶׁאַתָּה עוֹשֶׂה בַּגּוּף, נִתְעוֹרֵר לְךָ שִׂמְחָה", דורך טאנצן און שפרינגען ווערט מען פרייליך; אין סקול איז דא א צייט יעדן טאג ווען אלע מיידלעך טאנצן אינאיינעם מיט פרייליכע מוזיק, זאלסטו מיט טאנצן לעבעדיג און שפרינגען, וועסטו זוכה זיין צו זיין פרייליך.


נאך אן עצה געבט אונז דער הייליגער רבי, דער רבי זאגט (שם, סימן יז): "עַל יְדֵי בִּטָּחוֹן בָּא שִׂמְחָה", דורך דעם וואס מען האט בטחון אינעם אייבערשטן, מען פארלאזט זיך אויפ'ן אייבערשטן ווערט מען פרייליך; די סיבה פארוואס מען איז נישט פרייליך איז ווייל מען זארגט זיך שטענדיג, מען טראכט: 'וואס וועט זיין?' מען טראכט נעגעטיווע מחשבות, דאס מאכט אז דער מענטש זאל זיין בעצבות; איז די עצה אויף דעם אז מען זאל זיך פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן, מען זאל אריין נעמען אין קאפ אז אלעס אלעס פירט דער אייבערשטער, גארנישט פאסירט נישט פון זיך אליינס, קיינער קען מיר נישט טון קיין שום שלעכטס און עס קען נישט פאסירן צו מיר קיין שום שלעכטס, נאר וואס דער אייבערשטער מאכט; דאס מאכט מען זאל ווערן פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#1260 - וואס צו טון פאר'ן טאטע'ס נשמה
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר פרויען, נשמה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


הַמָּקוֹם יְנַחֵם אוֹתָךְ בְּתוֹךְ שְׁאָר אֲבֵלֵי צִיּוֹן וִירוּשָׁלָיִם, איר זאלט נישט וויסן מער פון קיין צער.


איר פרעגט וואס איר זאלט טון פאר אייער טאטע'ס נשמה, איר זענט זייער באזארגט וואס עס טוט זיך מיט זיין נשמה; ווען רבי נתן האט געפרעגט דעם רבי'ן וואס ער זאל טון פאר זיין מאמע'ס נשמה אז זי זאל האבן עליה, האט אים דער רבי געזאגט: "זאג די ברכה פון אשר יצר מיט כוונה"; זעט מען פון דעם אז אויבן אין הימל איז זייער חשוב און זייער הייליג יעדע ברכה וואס מען מאכט מיט כוונה, יעדע מצוה איז זייער חשוב, בפרט א אידישע פרוי וואס איר גאנצע לעבן באשעפטיגט זי זיך נאר מיט מצוות, טאג און נאכט איז זי פארנומען מיט די קינדער, זיי אויפציען צו זיין ערליכע אידן - דאס איז די גרעסטע זאך פאר די נשמה פון די עלטערן.


יעדע גוטע זאך וואס קינדער טוען האבן די עלטערן'ס נשמה אן עליה פון דעם; דעריבער זאלט איר ווייטער ממשיך זיין מיט אייער עבודת השם, איר זאלט אויפברענגען אייערע קינדער מיט ליבשאפט און ווארעמקייט צום אייבערשטן און צו די תורה, וועט אייער טאטע רוען אין גן עדן.

#1259 - ווי אזוי מיידלעך זאלן זיך פירן אום יום טוב פורים
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות פון בית פיגא ברסלב, שתחיו.


מיר שטייען יעצט פאר דעם הייליגן יום טוב פורים, וויל איך אייך שרייבן אפאר וויכטיגע זאכן איר זאלט וויסן ווי אזוי צו מקבל זיין אזא הייליגע טאג.


טייערע בית פיגא תלמידות שתחי', גייט אנגעטון איידל און שיין און פירט אייך איידל און באשיידן; קוקט צו וואס מען איז זוכה ווען מען פירט זיך איידל, די נס פון פורים איז געקומען דורך 'אסתר המלכה' ווייל זי האט זיך געפירט זייער איידל. די הייליגע חכמים זכרונם לברכה דערציילן אונז (תרגום אסתר ב, ז): "אֶסְתֵּר הֲווּ קָרִין לָהּ", פארוואס האט מען גערופן אסתר המלכה מיט'ן נאמען 'אסתר', איר ריכטיגע נאמען איז נישט 'אסתר' זי האט געהייסן 'הדסה'? "עַל דִי הֲוַת צְנִיעָא בְּבֵיתָא דְּמָרְדְּכַי, שַׁבְעִין וַחֲמֵשׁ שְׁנִין", ווייל זי איז געווען זייער צניעות'דיג אין שטוב פון מרדכי הצדיק, "וְלָא חֲזָת אַפֵּי גְבַר אֱלָהֵן אַפֵּי מָרְדְּכַי", דורכאויס פינף און זיבעציג יאר האט זי נישט געקוקט אויף קיין שום פרעמדע מאן, זי האט נאר געקוקט אויף מרדכי הצדיק - דערפאר האט זי זוכה געווען אז זי האט געראטעוועט גאנץ כלל ישראל; זעט מען צו וואס מען קען זוכה זיין ווען מען פירט זיך איידל און באשיידן.


איך בעט אייך טייערע תלמידות פון בית פיגא, פורים איז זייער א הייליגע צייט, פורים קען פועל'ן זייער גרויסע זאכן, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עד): פורים איז א צייט פון זיך באנייען; ווייל ווען מען איז פרייליך קען מען זוכה זיין צו פועל'ן זייער גרויסע ישועות, זאלט איר פון יעצט זיין נאר פרייליך; יעדע זאך וואס שטערט אייך, יעדע זאך וואס באדערט אייך - זאלט איר דאס אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן. איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס מען קען פועל'ן דורך תפילה, תפילה איז אזוי שטארק, עס דריידט איבער די טבע.


בנוגע זיך פארשטעלן וכו'; מען דארף אכטונג געבן זיך צו פארשטעלן נאר מיט איידעלע און שיינע קליידער, פורים דארף מען ווייטער זיין צניעות'דיג, פורים איז דא דער זעלבער אייבערשטער, די זעלבע תורה.


פורים דארף מען מכבד זיין טאטע מאמע אזוי ווי א גאנץ יאר.


איך וואונטש אייך א פרייליכן ליסטיגן תמיד.

#1258 - א פראבלעמאטישער שווער וואס שטערט די שלום בית
כיבוד אב ואם, שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר האט א טייערער מאן נרו יאיר, ער איז געזונט און שטארק, זארגטס נישט וכו'; עס איז דא איין פראבלעם, ער האט א שרעקליכע פחד פון זיין טאטע. עס איז נישט זיין פראבלעם, עס איז זיין טאטע וואס ווארפט א שרעקליכע פחד השם ישמרינו.


איך וועל רעדן צו אים, איך וועל אים מדריך זיין ווי אזוי ער זאל זיך אויפפירן; עס איז אן הייקעלער ענין, פון איין זייט דארף ער אכטונג געבן אויף די כבוד פון זיין טאטע'ן, פון די אנדערע זייט קענט איר נישט ליידן דערפון, און אז זיין טאטע הערט נישט אויף רעדן צו אים אנטקעגן אייך דארף מען זען מיט חכמה וואס מען טוט דא.


דערפאר בעט איך אייך איר זאלט אים נאר שטארקן; איר האט באקומען אן אויסנאם מאן, ער איז טייער און ליכטיג, ער איז פשוט דערשראקן, ער ווייסט נישט ווי אזוי מען עסט דאס וכו'; ער האט געהערט זייער אסאך שיעורים אין ישיבה פון כיבוד אב ואם, ער ווייסט נישט וואס צו טון, ער שפירט ממש פארלוירן וכו'; איך וועל אים לערנען פריוואט ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן.


איר זאלט אים נאר הייבן און געבן גוטע ווערטער; רעדטס נישט צו אים אנטקעגן זיין טאטע, ווי נישט ווי דארפט איר פארשטיין אז א טאטע איז א טאטע, עס איז נישט גוט איר זאלט רעדן דירעקט אנטקעגן זיין טאטע, עס וועט אים וויי טון; אפילו ער האט אייך מער ליב און ער וויל נאר אייך וכו', דאך איז א טאטע א טאטע.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#1257 - אויסמעקן עמלק מיט אלע ספיקות און קאפדרייענישן
אמונה, ספיקות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע חבורה תלמידי היכל הקודש ברסלב בירושלים עיר הקודש, ה' עליהם יחיו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר נעמט זיך צוזאם דאווענען אינאיינעם און איר פראוועט אינאיינעם שלש סעודות, מען איז זיך מחזק מיטן רבינ'ס ווערטער. איך האף מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף אייך צו שרייבן יעדע וואך א בריוו, דאס זאלט איר לערנען ביי שלש סעודות. איינער זאל דאס פארלערנען הויך און קלאר; איר קענט מאכן קאפיס אז אלע זאלן קענען מיט האלטן.


מיר שטייען יעצט אין זייער א דערהויבענע צייט, מיר האבן יעצט די מצוה פון אויסמעקן עמלק וואס פארשטעלט דעם אייבערשטן, ער ברענגט אריין אינעם מענטש ספיקות אין די אמונה. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (פסיקתא דרב כהנא, הובא ברש"י שמות יז, ח), אמאל איז געווען א מענטש וואס איז געגאנגען א ווייטע וועג מיט זיין קינד, דאס קינד האט נישט געהאט קיין כח מער צו גיין האט אים דער טאטע גענומען אויפ'ן אקסל, אזוי איז ער געגאנגען און געגאנגען מיט'ן קינד אויפ'ן פלייצע, גייענדיג אויפ'ן וועג זעט דאס קינד ווי איינער פארקויפט געשמאקע עסן האט ער געבעטן זיין טאטע ער זאל אים געבן עסן און דער טאטע האט אים געגעבן עסן, גייענדיג ווייטער בעט ער זיין טאטע אז ער דארף טרינקען און דער טאטע האט אים געקויפט א טרינק, אזוי איז געווען מיט אלעס וואס דער קינד האט געזען, ער האט געבעטן זיין טאטע זאל אים דאס קויפן און דער טאטע האט אים אלעס געגעבן, גייענדיג ווייטער האט דאס קינד געזען איינעם גיין און האט יענעם געפרעגט: "האסט אפשר געזען מיין טאטע? איך ווייס נישט וואו מיין טאטע איז!" ווען דער טאטע האט דאס געהערט האט ער אראפגעווארפן דאס קינד פון זיין אקסל, איז געקומען א הונט און געביסן דאס קינד.


אזוי איז געווען ווען די אידן זענען ארויס פון מצרים, דער אייבערשטער האט זיי ארויסגענומען פון מצרים, ער האט זיי געוויזן די גרויסע וואונדער, ער האט געשפאלטן דעם ים, זיי געגעבן צו עסן מן פון הימל, די ברונעם וואסער צו טרינקען און אזוי ווייטער, ביז די אידן האבן געפרעגט (שמות יז, ז): "הֲיֵשׁ ה' בְּקִרְבֵּנוּ?" דער אייבערשטער איז דא מיט אונז? דער אייבערשטער האט פארגעסן פון אונז? גלייך האט פאסירט די פרשה מיט עמלק, וַיָּבֹא עֲמָלֵק און ער האט געביסן די אידן.


מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פלעגט שטענדיג חזר'ן מיט אונז אז אלע ספיקות און קאפדרייענישן קומט פון עמלק; עמל"ק באטרעפט אזוי ווי ספ"ק, דער עיקר פון עמלק איז אריין צו ברענגען ספיקות אינעם מענטש: 'וועל איך נאך האבן א תקנה?' 'קען איך נאך תשובה טון?' 'דער אייבערשטער דארף מיר נאך האבן?' 'ווערן מיינע תפילות אויך אנגענומען?' דאס אלעס און נאך ברענגט עמלק אריין אינעם מענטש, אז דער מענטש זאל טראכטן אז דער אייבערשטער איז נישט מיט אים און אז דער אייבערשטער דארף אים נישט, אזוי ווי עס שטייט (שמות, שם): "הֲיֵשׁ ה' בְּקִרְבֵּנוּ אִם אָיִן"; און גלייך נאכדעם שטייט "וַיָּבֹא עֲמָלֵק".


אז מיר וועלן ארויס נעמען פון זיך די אלע ספיקות ובלבולים וועלן מיר ריכטיג מקיים זיין דעם מחיאת עמלק; אז מיר וועלן גלייבן אינעם אייבערשטן אז דער אייבערשטער איז מיט אונז, ביי אונז און נעבן אונז און ער הערט צו אונזערע תפילות.


אזוי אויך דארפן מיר האבן אמונה אין זיך און שטענדיג טראכטן: 'יעדע זאך וואס איך טו, האט דער אייבערשטער א נחת רוח פון דעם'; בפרט ווען א מענטש האט שכל און ער רעדט זיך אויס זיין הארץ צום אייבערשטן, קען מען זיך נישט פארשטעלן וואס עס טוט זיך אפ אין הימל און וואס פאר א רעש עס ווערט דערפון. אלע קליפות און מקטריגים ווערן פארברענט פון דעם.


ווער האלט מלחמה מיט עמלק? די צדיקים וואס פארשפרייטן דעם אייבערשטן, זיי האלטן מלחמה מיט אים; זיי דערמאנען אונז נאכאמאל און נאכאמאל מיר זאלן געדענקען עס אז דא א באשעפער, ער טוט אלעס, ער מאכט אלעס; קיינער קען גארנישט טון נאר וואס דער אייבערשטער זאגט.


מיר געפונען ביי די פרשה פון עמלק, ווען משה רבינו האט געהאלטן זיינע הענט אינעם ריכטונג פון הימל האבן די אידן מנצח געווען, פרעגן חכמינו הקדושים (ראש השנה פרק ג, משנה ח): "וְכִי יָדָיו שֶׁל משֶׁה עוֹשׂוֹת מִלְחָמָה אוֹ שׁוֹבְרוֹת מִלְחָמָה?" צי טוט דען משה רבינו'ס הענט מאכן מען זאל מנצח זיין אדער פארלירן די מלחמה, "אֶלָּא כָּל זְמַן שֶׁהָיוּ יִשְׂרָאֵל מִסְתַּכְּלִים כְּלַפֵּי מַעְלָה וּמְשַׁעְבְּדִין אֶת לִבָּם לַאֲבִיהֶם שֶׁבַּשָּׁמַיִם, הָיוּ מִתְגַּבְּרִים; וְאִם לָאו, הָיוּ נוֹפְלִין", נאר וואס דען, משה רבינו איז געזיצן און געוויזן מיט זיינע הענט אויף ארויף, ער האט געזאגט פאר די אידן: "קוקט ארויף צום אייבערשטן! האטס נישט מורא פון עמלק"; עמלק וויל אונז שוואך מאכן, ער כאפט די מענטשן וואס פאלן אראפ אין עבירות און ער זאגט זיי: "דו ביסט שוין פארפאלן, דו ביסט שוין דערנאך!" קומט משה רבינו און ווייזט אויף ארויף, משה רבינו זאגט: "קוק נישט וואס עמלק זאגט, הער נישט צו דעם יצר הרע, דו קוק צום אייבערשטן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט זוכה זיין צו די ליכטיגקייט פון פורים; געבט אכטונג נישט צו טרינקען פורים ביינאכט, עס איז נישט דא קיין מצוה צו טרינקען פורים ביינאכט. נאכ'ן מגילה ליינען זאלט איר מאכן א סעודה און גיין שלאפן כדי איר זאלט קענען אויסנוצן דעם פורים אינדערפרי ווען דער מח איז נאך קלאר - מיט דאווענען און לערנען שיעורים כסדרן.


פורים איז זייער א גרויסער טאג, מען דארף לערנען און דאווענען; וואויל איז דעם וואס נוצט אויס אזא טאג אזוי ווי עס דארף צו זיין, מען לערנט שיעורים כסדרן און מען איז זיך מתבודד, מען גייט ארום טראגן משלוח מנות פאר די עלטערן און פאר די ווייב'ס עלטערן און מען טאנצט און מען שפרינגט. עס איז כדאי צו דאווענען מנחה נאכמיטאג נאך פאר מען וואשט זיך צו די סעודה, שפעטער מאכט מען א סעודה און מען טרינקט אפאר כוסות ביז מען ווערט פרייליך.


א פרייליכן פורים און א ליסטיגן תמיד.

#1256 - מחזק זיין אידישע קינדער
חיזוק פאר פרויען, התחזקות, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תרומה, כ"ח שבט, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אין זוהר הקדוש פרשת וירא (דף קד.) שטייט: "בְּשַׁעֲתָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא רָחִים לֵיהּ לְבַּר נָשׁ, מְשַׁדֵּר לֵיהּ דּוֹרוֹנָא, וּמַאן אִיהוּ? מִסְּכֵּנָא, בְּגִין דְּיִזְכֵּי בֵּיהּ", ווען דער אייבערשטער האט ליב איינעם שיקט ער אים א מתנה א צעבראכענער מענטש; אז מען קומט צו אייך און מען רופט אייך פאר חיזוק איז דאס א סימן אז דער אייבערשטער האט אייך ליב, ער שיקט אייך מתנות צעבראכענע נשמות, דארפט איר טאנצן פאר שמחה אז איר האט אזא זכות צו מחזק זיין נשמות ישראל.


שטארקט אייך מיט אייער הייליגע ארבעט פון מחזק זיין אידישע פרויען און מיידלעך וואס זענען צעבראכן; עס איז נישט דא נאך אזא גרויסע זאך ביים אייבערשטן ווי מחזק זיין אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1255 - נאך קינדער ברענגען נאך פרנסה און שלום בית
קינדער, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויב איז דאס צוליב אייער געזונט וכו' איז איין זאך, אבער אויב דאס איז צוליב אנדערע חששות וואס איר האט, אזוי ווי איר שרייבט אינעם בריוו אז איר האט נישט קיין פרנסה בריווח, אדער עס איז שווער צו פארן צו די עלטערן מיט נאך קינדער און די שלום בית איז נישט אזוי ווי עס דארף וכו' וכו', דארפט איר וויסן אז עס איז פארקערט ווי איר טראכט, ווייל קינדער ברענגט פרנסה, יעדעס קינד וואס ווערט געבוירן ברענגט נאך פרנסה, דורך יעדע קינד וואס ווערט געבוירן ווערט מער ליכטיג אין שטוב.


קינדער מאכן נאר בעסער די שלום בית; אזוי שטייט פון צדיקים, אז קינדער ברענגט שלום בית. אזוי ווי מיר געפונען ביי די פרשה פון א סוטה; ווען א מאן און ווייב קריגן זיך ביז עס קומט דערצו אז דער מאן ברענגט זיין ווייב צום כהן, דער כהן טרינקט איר אן מיט די ביטערע וואסער און עס שטעלט זיך ארויס אז זי איז אן ערליכע פרוי, זאגט די תורה (במדבר ה, כח): "וְנִקְּתָה וְנִזְרְעָה זָֽרַע", זי וועט ווערן געבענטשט מיט קינדער און די קינדער וועלן צוריק ברענגען די אמת'ע ליבשאפט און פארשטאנד איינער צום צווייטן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זאגן יעדן טאג תהלים, דאס וועט אייך געבן כח און מוט צו ערציען אייערע קינדער.

#1254 - זיין אפן איז די שליסל פאר שלום בית
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


וויסן זאלט איר אז אויב מען וויל האבן אמת'ע שלום בית דארף מען זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן; אויב עפעס באדערט דארף מען דאס אויסרעדן, זיך אויפעסן פון אינעווייניג איז נישט דער וועג, ווייל דאס ליבשאפט קילט זיך אפ מיט די צייט.


ווען מען רעדט, מען דערציילט זאכן וואס באדערן דארף מען האבן שכל ווי אזוי דאס צו זאגן; שווייגן איז טאקע נישט קיין עסק, אבער רעדן דארף מען אויך וויסן ווי אזוי צו רעדן. מען האט אמאל דערציילט פאר רבי נתן אז עס איז דא אין שטאט א איד א גרויסער צדיק, ממש די גאנצע שטאט רעש'ט זיך מיט אים, און איינע פון זיינע גרויסע מדריגות איז אז ער איז א "שותק" - ער שווייגט. ער רעדט נישט, מען הערט נישט פון אים קיין איין ווארט; האט רבי נתן געזאגט: "דער רבי האט אונז געלערנט אז מען דארף נישט שווייגן, מען זאל יא רעדן, נאר מען דארף וויסן ווי אזוי צו רעדן"; דאס זעלבע דארפט איר וויסן, אז מען וויל האבן שלום בית דארף מען זיין אפן איינער מיט'ן צווייטן, מען דארף נאר וויסן ווי אזוי צו רעדן.


אנשטאט יענעם באשולדיגן דארף מען סתם אויסרעדן די ווייטאג, נישט זוכן צו קלאפן דעם אנדערן; מען שמועסט אויס זאכן וואס עס שטערט, אזוי ווייסט דער אנדערער וואס צו טון. אפילו אייער מאן וועט זיך נישט טוישן זיינע מידות וכו' אין איין מינוט, וועט אייך אבער זיין גרינגער און ער וועט וויסן על כל פנים אויף וואס צו ארבעטן וכו' וכו'.


ווערטס נישט פארלוירן, דער אייבערשטער וועט אייך נישט פארלאזן.

#1253 - זאלסט חס ושלום נישט גיין צו די בחירות
הפצה, משניות, בחירות, ערב רב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תצוה, ה' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך וואונדער זיך זייער אויף דיין שאלה וואס דו פרעגסט, צי דו זאלסט גיין צו די בחירות; וואס איז דיין שאלה בכלל, וואס האסטו מיט די פארשאלטענע מדינה - די ערב רב וואס האבן אויסגע'שמד'ט מיליאנען אידן? דו ווייסט דאך וואס די צדיקים פון די פריערדיגער דור האבן געהאלטן, אז מען טאר נישט נעמען קיין חלק אין די בחירות הטמאות, און דער הייליגער סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו שרייבט אינעם הייליגן ספר ויואל משה (מאמר שלש שבועות, סימן קמ) אז גיין צו די בחירות איז ביהרוג ואל יעבור.


דו האסט געלערנט אין ישיבה אלע יארן, בעט איך דיר זייער טייערער ..., לאז זיך נישט פארדרייען דיין קאפ מיט די אלע וואס זאגן אז מען דארף גיין צו די בחירות, עס פאסט נישט פון א תלמיד הישיבה צו ווערן פארדריידט; דו האסט דאך געטרינקען פון די אונגארישע וויין, ווי קומט צו דיר בכלל אזא שאלה? אודאי זאלסטו נישט גיין! זאלסט נישט האבן צו טון מיט זיי, נישט נעמען א חלק אין די מרידה במלכות שמים, נישט דו און נישט דיין ווייב.


גיי הפצה; נעם א זעקל ספרים און גיי מיט דעם אין אלע גאסן, אין אלע שולן און אין אלע ערטער, נעם דעם קונטרס "למי יבחור", מוהרא"ש האט געשריבן א ספעציעלע קונטרס פאר די בחירות: "למי יבחור" - פארוועם צו שטומען, א קונטרס וואס אנטפלעקט ווער די מדינה איז און וואס זייער ציל איז. מוהרא"ש שרייבט אז מען זאל נישט נעמען א חלק אין קיין שום פארטיי, מיר שטומען נאר פאר'ן אייבערשטן און פאר די תורה, מיר שטומען פאר משיח צדקינו וואס וועט אונז אויסלייזן און צוריק ברענגען קיין ארץ ישראל.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען די פיר און צוואנציגסטע מאל ששה סדרי משנה, זיי ממשיך ביתר שאת וביתר עוז.


געב א גרוס פאר דיין שווער, דער אייבערשטער זאל אים שיקן א גאנצע רפואה.