בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#936 - מחזק זיין די לערערינס פון סקול
סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו.


זייט מחזק אייער טאכטער זי זאל נאך ממשיך זיין אין סקול לערנען מיט די מיידלעך ביז'ן יום טוב סוכות, עס איז נישט דא צופיל טעג פון היינט ביז יום טוב סוכות; איך האף צו טרעפן נאך א גוטע לערערין צו לערנען צוויי שעה מיט די מיידלעך ענגליש און אייער טאכטער וועט לערנען מיט זיי אידיש, אזוי וועט איר זיין גרינגער.


די זמנים פון סקול קען מען נישט בייטן צוליב די טיטשער וכו'; אז די טיטשער'ס האבן נישט קיין כח דארף מען זיי העלפן, אדער צעטיילן די ארבעט פאר נאך א פרוי אדער זיי העלפן אויסשטעלן דעם טאג אז עס זאל זיי זיין גרינגער.


שטארקט אייך ווייטער מיט די הייליגע ארבעט, וואס איר האט זוכה געווען צו אזא הייליגע אמט – משמש זיין דעם רבי'ן מיט'ן פארשפרייטן זיינע לימודים פאר די גאנצע וועלט, דו ... נרו יאיר זאלסט מחזק זיין אנשי שלומינו און איר מרת ... תחי' זאלט מחזק זיין נשות ברסלב, ביז מיר וועלן זוכה זיין צו ביאת משיח צדקינו וואס דעמאלט וועט זיין: "וְיֵדַע כָּל פָּעוּל כִּי אַתָּה פְּעַלְתּוֹ, וְיָבִין כָּל יְצוּר כִּי אַתָּה יְצַרְתּוֹ, וְיֹאמַר כָּל אֲשֶׁר נְשָׁמָה בְאַפּוֹ, ה' אֱלֹהֵי יִשְׂרָאֵל מֶלֶךְ, וּמַלְכוּתוֹ בַכֹּל מָשָׁלָה".


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#935 - חיזוק פאר א תלמידה אין בית פיגא
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, צדקה, תהלים, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק יצ"ו.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


1) וואויל איז דיר אז דו זאגסט תהלים יעדן טאג; אין תהלים ליגן אלע ישועות און רפואות.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צח): "אֲמִירַת תְּהִלִּים מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ בְּעַצְמוֹ. כִּי הוּא אֲמָרָם בְּרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, וְהָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ מֻנָּח בְּתוֹךְ הַתֵּבוֹת, וּכְשֶׁאוֹמְרָם הוּא מְעוֹרֵר בְּרוּחַ פִּיו אֶת הָרוּחַ הַקֹּדֶשׁ, עַד שֶׁנֶּחֱשָׁב כְּאִלּוּ אֲמָרָם דָּוִד הַמֶּלֶךְ עָלָיו הַשָּׁלוֹם בְּעַצְמוֹ", דוד המלך האט געשריבן דעם ספר תהלים מיט אזא רוח הקודש אז יעדער מענטש וואס זאגט תהלים שפירט ווי דער קאפיטל מיינט אים.


דערפאר ווען דו האסט איבעריג צייט זאלסטו די ערשטע זאך נעמען דעם ספר תהלים און זאגן דעם "יום", נאכדעם אז דו האסט נאך צייט קענסטו זאגן דעם "תיקון הכללי".


2) דאס וואס דו שפירסט זיך מחוץ למחנה וכו'; וויסן זאלסטו אז מען קען זיצן אין בית פיגא סקול אבער מען איז נישט דארט, ווידעראום קען מען זיין טויזנט מייל אוועק פון בית פיגא אבער מען איז "אין" בית פיגא.


איך זאג שטענדיג פאר די בחורים און אינגעלייט וואס ווילן קומען אין ישיבה און זיי האבן מניעות: "איר זענט מער 'אין' ישיבה ווי אסאך וואס דרייען זיך צווישן די פוס"; דער עיקר איז די מח מחשבה, אז מען טראכט פונעם אייבערשטן, מען טראכט פון רבי'ן, פון רבינ'ס עצות און פון רבינ'ס מענטשן – דעמאלט געפונט מען זיך צווישן זיי.


היינט צו טאגס קען מען הערן אלע שיעורים פון ישיבה און פון סקול אויפ'ן טעלעפאן און זיין מער צוגעבינדן און באהאפטן ווי וכו'.


3) שיק אריין דיין פושקע, מיט די געלט וועל איך דרוקן אשר בנחל און איך וועל דיר צוריק שיקן א ליידיגע פושקע.


 4) בנוגע אז דו ווילסט אזוי שטארק חתונה האבן; דאס איז א סימן פון א געזונטע מיידל, אלע געזונטע מיידלעך ווילן חתונה האבן. נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין באשערטע זיווג.


5) אויף דיין פראגע וואס דו זאלסט זיך פארנעמען פאר די נייע יאר וכו'; נעם זיך פאר אז דו וועסט קיינמאל נישט ארומגיין אין שטוב אן שטרומפ אדער טייץ, אפילו ווען קיינער איז נישט דארט.


6) די בעסטע עצה אנצוהייבן דעם טאג מיט שמחה, אז מען זאל בעטן דעם אייבערשטן אינדערפרי: "אייבערשטער מאך מיך פרייליך, מאך מיר אין א גוטע גוסטע; העלף מיר איך זאל זיין אזוי פרייליך אז איך זאל האבן כח פרייליך צו מאכן אלע אנדערע".


7) איך האף צום אייבערשטן צו טרעפן נאך א טיטשער, אזוי וועט דיר זיין גרינגער מיט די קינדער. א האלבע טאג וועסטו לערנען מיט זיי אידיש און די צווייטע טיטשער וועט לערנען סוף טאג ענגליש.


איך פאר יעצט צום רבי'ן, דארט וועל איך מזכיר זיין אלע דיינע בקשות און אלע דיינע גוטע מעשים וואס דו טוסט.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#934 - תורה ברענגט געלט
שמחה, צרות, פרנסה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן און ווייטער אנגיין מיט דיינע גוטע מעשים; זיי שטארק אין דאווענען די דריי תפילות און אויך זאלסטו ווייטער ממשיך זיין מיט דיינע שיעורים אין חומש, משניות און גמרא. ובזכות וואס דו לערנסט וועסטו האבן גרויס שפע, אזוי ווי דער רבי האט דערציילט (שיחות הר"ן, סימן קלז): עס זענען געווען צוויי אינגעלייט זייער נאנטע חברים, איינמאל האט איינער געזען אויף זיין חבר אז ער האט געטון נישט קיין שיינע זאך, נאכדעם האט ער געזען ווי דער חבר האט געטון א גרויסע עבירה, האט ער זיך אפגעטיילט פון אים. נאך א שטיק צייט זעט ער ווי דער חבר הייבט אן מצליח צו זיין, אבער ער איז געווארן א גרויסער ארעמאן, האט ער אנגעפאנגען האבן קשיות אויפ'ן אייבערשטן: 'איך ווייס דאך אז יענער האט געטון א גרויסע עבירה, פארוואס גייט אים אזוי גוט? ער איז מצליח, ער איז א גרויסער עושר', איינמאל האט ער געזען ווי עס שטייט א קופקע און עס הערט זיך ארויס פון דארט א גרידער ווי מען ציילט געלט, איז ער אהין געגאנגען און איז צוגעגאנגען צו די געלט, ווען ער האט געוואלט קומען נאנט האט מען אים אפגעשטעלט, מען האט אים געזאגט: "ריר נישט צו צו די געלט, די געלט באלאנגט פאר דיין אלטער חבר", האט ער זיי געפרעגט: "איך פארשטיי נישט, פארוואס קומט אים אזויפיל געלט, איך האב דאך געזען מיט מיינע אויגן ווי ער טוט אן עבירה?" האט מען אים געענטפערט אזוי: "דיין חבר האט זיך קובע געווען צו לערנען יעדן טאג תורה, ער האט זיך פארגענומען חק ולא יעבור אז ער גייט לערנען יעדן טאג, אבער דו לערנסט גארנישט, דערפאר געבט מען פאר דיין חבר געלט אפילו ער האט געטון אן עבירה ווייל מעות' איז נוטריקון די ראשי תיבות וְ'אֵין עֲ'בֵירָה מְ'כַבֶּה תּ'וֹרָה (סוטה כא.), עבירה לעשט נישט אויס די תורה", קוק נאך די מעשה דארט.


אפילו דו גייסט אריבער שווערע צייטן זאלסטו ווייטער זיין פרייליך; גלייב באמונה שלימה אז אלעס איז לטובה און עס וועט דיר בעסער ווערן. עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד רבי אהרן קובליטשער זכרונו לברכה, ער איז געווען זייער א פרייליכער איד'ל און שטענדיג איז ער ארום געגאנגען מיט א שמייכל, ער איז געווען א עני ואביון; ווען זיין ווייב פלעגט אים פרעגן: "אהרן, פארוואס ביסטו אזוי פרייליך, האסט דאך גארנישט?!" האט ער איר געענטפערט: "דו גלייבסט דאך אז ס'וועט נאך זיין איין טאג גוט און דעמאלט וועלן מיר זיין זייער פרייליך, איך בארג אויס שמחה פון דעמאלט אויף יעצט"; זעט מען פון דעם דאס גרויסקייט פון איינער וואס גייט שטענדיג ארום מיט א שמייכל און ער דערהאלט זיך.


איך פריי זיך זייער יעדעס מאל דו קומסט ארויף אין ישיבה, איך האב דיר זייער ליב; דו ביסט מיר איינגעקריצט אין מיין הארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.


 

#933 - עס איז מיט גרויס חסדים
שמחה, תודה והודאה, צרות, רפואה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת נצבים, כ"ד אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אם ירצה ה' מארגן פאר איך מיט אלע תלמידים קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה; איך וועל בעטן פאר אייך און פאר אייערע קינדער בפרטיות.


שטארקטס אייך מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כד): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִׂמְחָה תָּמִיד, וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ, וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם - כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִּׂמְחָה", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך און זיך שטארקן מיט אלע כחות נישט צו זיין דעפרעסט, ווייל אלע מחלות און אלע קרענק קומען ווייל מען איז דעפרעסט און נישט פרייליך. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "גַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים אָמְרוּ, שֶׁכָּל הַמַּחֲלוֹת וְהַחֳלָאִים רָעִים בָּאִים רַק מַחֲמַת חִסָּרוֹן הַשִּׂמְחָה", אפילו די דאקטורים זאגן אז אלע מחלות קומען פון דיפרעסיע און ווייל מען איז נישט פרייליך.


פון איין זייט האט איר זייער א גרויסע צרה וכו', אבער ווען איר וועט קוקן און זוכן מיט א ברסלב'ע אויג וועט איר זען: "עס איז מיט גרויס חסדים"; איר ווייסט וואס פאר א שווער לעבן רבי נתן האט געהאט, מען האט אים גע'רודפ'ט זיין גאנץ לעבן - אפילו אין ברסלב האט מען אים גע'רודפ'ט, אויך האט ער געהאט צרות מיט אלע זיינע קינדער, מיט דעם אלעם פלעגט ער אלץ זאגן: "עס איז מיט גרויס חסדים", ער האט נאר געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן; נאר געזוכט צו מחזק זיין נאך א איד.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#932 - מיט תפלה וועט זיין שפע אויף יום טוב
צניעות, חיזוק פאר פרויען, קברי צדיקים, פרנסה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאנקטס און לויבטס דעם אייבערשטן אויף די נס אז איר האט באקומען אזא טייערער חשוב'ער מאן נרו יאיר. דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט אז ווען א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן אויף די חסדים, ער דערציילט פאר יעדן איינעם די ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אים וועט אים דער אייבערשטער מאכן נאך ניסים; אז איר וועט דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע ניסים, אויף דער וואוילער מאן וואס איר האט, וועט דער אייבערשטער אייך געבן פרנסה בריווח.


איר וואוינט דאך נישט ווייט פון קבר רחל, כאפטס אייך אריבער צו מאמע רחל, דארט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אייך איר זאלט האבן געלט אויף צום לעבן און געלט אריין צו ברענגען דעם יום טוב.


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט דערציילט, אין ירושלים איז געווען א באוויסטער מגיד רבי בנציון יאדלער זכרונו לברכה וואס ער פלעגט ארום גיין אין שול'ן האלטן דרשות; איינמאל איז צו אים געקומען א איד און אנגעהויבן וויינען: "איך האב נישט קיין פרנסה, מיינע קינדער גייען אויס פאר הונגער, זיי וויינען פאר ברויט וכו' וכו'", זאגט אים רבי בנציון ז"ל: "וָואס וִוילְסְטוּ פוּן מִיר? דוּ הָאסְט דָאךְ אַ רַייכֶער טַאטֶע, בֶּעט אִים עֶר זָאל רַחְמָנוּת הָאבְּן אוֹיף דִיר אוּן דִיר הֶעלְפְן", דער איד קוקט אן דעם רבי בנציון מיט וואונדער און זאגט: "מיין טאטע וואס וואוינט אין צפת? וואס קען ער מיר שוין העלפן? ער האט קוים פאר זיך צו לעבן?" און ער הייבט אן וויינען: "פארוואס מאכט איר חוזק פון מיר?!" זאגט אים רבי בנציון: "איך מיין נישט דיין טאטע פון צפת, איך מיין דיין טאטע אין הימל - דער גרויסער באשעפער - ער קען דיר העלפן! בעט אים ער זאל רחמנות האבן אויף דיר".


דאס זאלט איר טון, בעטס דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, עס קומט יום טוב און מיר האבן גארנישט אין שטוב; נישט דא קיין איין שקל אויף יום טוב, מיר דארפן געלט פאר דיינע מצוות אייבערשטער, מיר דארפן א סוכה, ד' מינים, קליידער וכו'".


בעט אייער מאן יעצט ווען ער פארט קיין אומאן, אז ער זאל נישט אפלאזן דעם ציון; ער זאל גיין צום ציון נאכאמאל און נאכאמאל, דארט זאל ער בעטן פאר ישועות, רפואות און פרנסה בריווח.


איך וויל אייך אנמערקן אויף א זאך וואס איר האט מן הסתם נישט אינאכט גענומען, ווען איר שיקט אן אימעיל קומט ארויף א בילד פון אייך מיט אייער מאן, וויל איך אייך בעטן איר זאלט דאס אראפנעמען. איר זאלט קיינמאל נישט ארויסשטעלן בילדער פון אייך און זיכער נישט א בילד פון זיך מיט אייער מאן וכו'; עס איז נישט קיין צניעות אז פרעמדע מענטשן זאלן זען פריוואטע בילדער, איך האף אז איר וועט אננעמען וואס איך בעט אייך.


א כתיבה וחתימה טובה.

#931 - נישט רעדן צו עלטערן מיט חוצפה
כיבוד אב ואם, שמחה, רפואה, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מען דארף זייער אכטונג געבן ווען מען רעדט צו עלטערן נישט צו רעדן מיט חוצפה. ווען עלטערן האבן טענות וכו'; זיי שרייען און פארפירן, דארף מען בלייבן שטיל, מען דארף שטיין מיט גרויס דרך ארץ און הכנעה, אויסהערן וואס זיי האבן צו זאגן און חס ושלום נישט ענטפערן, מען דארף וויסן אז אויב מען ענטפערט איז דאס חוצפה אפילו ווען מען איז גערעכט.


דארפאר בעט איך אייך זייער, פון היינט און ווייטער זאלט איר קיינמאל נישט ענטפערן אייער טאטע מאמע ווען זיי געבן אייך מוסר וכו'; איר זאלט אויסהערן מיט הכנעה און זיי מכבד זיין. עלטערן מעגן זאגן פאר די קינדער וואס זיי האבן צו זאגן, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף ווען איר וועט חתונה האבן און האבן קינדער וועט איר אויך זאגן פאר אייערע קינדער מוסר וכו'; ווי אזוי וועט אייך שמעקן ווען אייער קינד וועט עפענען א מויל אויף אייך? ווי אזוי וועט איר דאס נעמען ווען אייער קינד וועט האלטן אנדערש פון וואס איר זאגט?


אז מען האט מצער געווען די עלטערן דארף מען זיי איבער בעטן; מען דארף נישט ווארטן אויף יום הכיפורים איבער צו בעטן עלטערן, אויב מען ווייסט ביי זיך אז מען האט זיך נישט אויפגעפירט מיט דרך ארץ צו די עלטערן דארף מען זיי גלייך איבער בעטן.


בנוגע וואס מען טוט פאר פימפלס וכו'; פימפלס קומט פון עצבות און מרה שחורה, אז איר ווילט פטור ווען פון די פימפלס זאלט איר זיך שטארקן צו זיין פרייליך, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן כה): "מִצְוָה גְּדוֹלָה לִהְיוֹת בְּשִֹמְחָה תָּמִיד", עס איז א גרויסע מצוה צו זיין שטענדיג פרייליך, "וּלְהִתְגַּבֵּר לְהַרְחִיק הָעַצְבוּת וְהַמָּרָה שְׁחֹרָה בְּכָל כֹּחוֹ", און זיך אנשטרענגען אוועק צו נעמען פון זיך די עצבות און מרה שחורה מיט אלע כוחות. "וְכָל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אלע מחלות און קרענק וואס קומען אויפן מענטש קומט פון עצבות און מרה שחורה. און דער רבי זאגט דארט ווייטער: "וְגַם חַכְמֵי הָרוֹפְאִים הֶאֱרִיכוּ בָּזֶה, שֶׁכָּל הַחוֹלַאַת הַבָּאִין עַל הָאָדָם, כֻּלָּם בָּאִין רַק מִקִּלְקוּל הַשִֹֹּמְחָה", אויך די דאקטורים זענען מודה אז אלע פראבלעמען און קרענק קומען פון נישט זיין פרייליך, און שמחה איז א רפואה פאר אלע קרענק; ווען א מענטש איז פרייליך נעמט ער אוועק פון זיך אלע צרות און יסורים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, און א גוט געבענטשט יאר.

#930 - ס'איז דא א רבי אויף דער וועלט וואס פארשטייט מיר און קען מיר העלפן
מוסדות, הכרת הטוב, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


יעצט פארן מיר שוין קיין אומאן; דעם קומענדיגן וואך וועלן מיר זיין אם ירצה ה' ביים הייליגן רבי'ן אין אומאן. דארט וועלן מיר זיך אויסגיסן אונזער פארווייטאגטע הארץ, דארט וועלן מיר קענען אביסל וויינען; דארט שפירט מען עפעס מער וואו אין אנדערע פלעצער, מען שפירט ווי "ס'איז דא א רבי אויף די וועלט וואס פארשטייט מיר און קען מיר העלפן", דארט וועלן מיר פועל'ן א גוט יאר, א זיס יאר און א געבענטשט יאר.


בפרט דו – טייערער ... – וואס דו העלפסט מיר מיט אזא איבערגעגעבנקייט, אן קיין טענות, אן קיין מענות און אן קיין ערווארטונגען וכו' וכו', דו העלפסט מיר פשוט ווייל דו געדענקסט וואס דו האסט באקומען דא ביים רבי'ן אין ישיבה.


איך בעט דיר זייער אויב דו קענסט ממשיך זיין ווייטער צו העלפן דעם קומענדיגן יאר, וועסטו מיר גרינגער מאכן איך זאל קענען ווייטער לערנען מיט די בחורים מיט א רואיגקייט.


א גוט שבת.

#929 - מיר קענען נישט גענוג באצאלן פאר'ן רבי'ן
מוסדות, חסידות ברסלב, שטעטל, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


געלויבט דעם אייבערשטן אז מיר האבן די זכיה צו משמש זיין דעם הייליגן רבי'ן מיט'ן אויפשטעלן מוסדות על שם רבינו, און פארשפרייטן די עצות און לימודים פון רבי'ן פאר די גאנצע וועלט.


אז מיר וועלן זיך אביסל מתבונן זיין וויפיל מיר זענען שולדיג פאר'ן רבי'ן וועלן מיר זען אז וויפיל מיר וועלן נאר טון וואס דאס נישט צוקומען ניטאמאל צו א טפה מן הים וויפיל מיר זענען שולדיג דעם רבי'ן פאר אונזער שיינע לעבן וואס ער געבט אונז.


שטארק זיך ברודער און זיי ממשיך מיט'ן העלפן דעם מוסד; איך האף אז דו וועסט מיר העלפן אין אומאן אז דער יום טוב ראש השנה זאל אריבערגיין מיט אלע באקוועמליכקייטן, אין דעם זכות וועסטו זוכה זיין צו א שנה טובה מבורכת.


געב איבער א גריס פאר אלע אינגעלייט אין שטעטל; זאג זיי אז לעת עתה בין איך נישט דארט בגוף אבער מיין קאפ און מח איז דארט. איך זארג פאר'ן חינוך און פאר די עתיד פון די קינדער; די מלמדים און טיטשערס רעדן צו מיר יעדן איינציגסטן טאג, מיר גייען דורך יעדע פרט ופרט פונעם מוסד, פון יעדע קינד באזונדער.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה.

#928 - דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט אין לעבן
צניעות, תודה והודאה, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערער תלמידים ... נרו יאיר וזוגתך תחי'.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז אלעס איז אין ארדענונג ביי אייך.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך, די וואך האבן מיר אין די סדרה די פרשה פון ביכורים, די מצוה פון "הכרת הטוב", צו דאנקען דעם אייבערשטן און אים זאגן אויף יעדע פרט אין לעבן: "יישר כח!" "יישר כח אייבערשטער! איך בין נישט קיין כפוי טובה".


וְ'אָמַרְתָּ לִ'פְנֵי י' אֱ'לֹהֶיךָ (דברים כו, יג); איך זאג פאר'ן אייבערשטן מיין גאנצע עבר פון וואו איך קום, וואס בין איך דען פאר מיר אליינס אן דעם צדיק? אלעס וואס איך האב איז נאר חסדים פונעם אייבערשטן, אז ער האט אונז געגעבן די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר אונז און פאר אונזערע דורות.


בנוגע אייער ניכטע וכו'; עס איז דא א וועג פון זיך אנטון "נישט צניעות'דיג", נאכדעם איז דא אן ערגערע וועג, וואס דאס איז "פריצות'דיג"; אויב גייט זי אנגעטון "פריצות'דיג", דאן קען זי נישט איינשטיין ביי ענק, אבער אז זי גייט "נישט אזוי צניעות'דיג" דעמאלט איז כדאי איר צו מקרב זיין, דורכדעם וועט זי צוביסלעך שטייטעלעך צוריק קומען צו די וועג פונעם אייבערשטן.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה.

#927 - יישר כח פאר'ן העלפן די סקול אין שטעטל
סקול, שטעטל, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


א דאנק דיר פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר אין שטעטל, בפרט מיט'ן אויפשטעלן די מוסדות. איך בין טאקע נישט דארט מיט אייך בגוף אבער מיין קאפ און מח איז מיט ענק; איך האלט מיט אלעס, יעדע פרט ופרט.


יישר כח פאר'ן אויפבויען ווענט און שענק פאר די מיידלעך אין סקול, איך האף בקרוב וועלן מיר האבן א געהעריגע באקוועמע פלאץ, סיי פאר די מיידלעך און סיי פאר די אינגלעך.


אויב דו קענסט אויפבויען נאך א וואנט אין סקול; מיר דארפן נאך א כתה פאר די קליינע מיידלעך, אויב דו קענסט דאס מאכן מוצאי שבת און זונטאג ווען עס איז נישט דא קיין סקול, אז אויף מאנטאג זאל עס זיין גרייט.


איך האף אז בקרוב וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין זיווג און אויפשטעלן אן ערליכע שטוב.


יעצט פארן מיר אם ירצה ה' קיין אומאן, דארט וועלן מיר פועל'ן ישועות פאר אלעמען.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#926 - דורך התבודדות קען מען זיך שטענדיג באנייען
תפילה והתבודדות, תודה והודאה, התחדשות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער חבר ... נרו יאיר.


איך בענק זיך זייער צו דיר.


איך האף אז דו ביסט שטארק מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות, עס איז ביי דיר פריש און ניי; דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן נא): "אלט טאר מען נישט זיין"; דורך התבודדות קען מען זיך שטענדיג באנייען, אז מען שמועסט אויס יעדן טאג מיט'ן אייבערשטן: 'ווי אזוי האב איך אויסגעזען פאר איך האב זיך דערוויסט פון רבי'ן', מען גייט איבער די גאנצע געשיכטע ווי אזוי מען האט געלעבט פאר מיר האבן זיך דערוויסט פון רבי'ן און וואס מען טוט יעצט אז מ'האט דעם רבי'ן – בלייבט די התקרבות שטענדיג פריש.


די וואך האבן מיר די פרשה פון ביכורים, די תורה זאגט (דברים כו, יא): "וְשָׂמַחְתָּ בְכָל הַטּוֹב", זאלסטו זיך פרייען מיט די גוטס, "אֲשֶׁ"ר נָתַ"ן", דא איז מרומז מוהרא"ש מיט רבי נתן, "לְ'ךָ י' אֱ'לֹקֶיךָ וּ'לְבֵיתֶךָ", - דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גוטס, וואס מיר האבן באקומען אזא רבי מיט אזעלכע תלמידים, אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו.


פון דיין חבר וואס האט דיר זייער ליב און בענקט זיך זייער.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#925 - זיך דרייען אין א גוטע סביבה
חברים, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב זייער הנאה געהאט צו הערן אז דו ביסט געווען נעכטן נאכט ביים שיעור אין שטעטל, דו האסט מיט געהאלטן דעם שיעור דורכ'ן לייוו הוק-אפ; איך האף אז דאס וועט דיר צוריק אויפפרישן און דיר אנווארעמען.


עס איז גוט דו זאלסט זיך דרייען צווישן תלמידי היכל הקודש; פון מאנטיסעלאו ביז ליבערטי איז נישט ווייט, כאפ זיך אריבער ביינאכט צום שיעור גמרא און צו שיחות חברים.


מען קען זיך נישט פארשטעלן וואס א חברותא איז; ווי וויכטיג עס איז זיך צו דרייען אין א גוטע סביבה, על כן בעט איך דיר טייערער ... נרו יאיר, שטארק זיך, דערהאלט זיך און דריי זיך אין היכל הקודש וועסטו קיינמאל נישט פאלן, און אז דו וועסט פאלן וועסטו זיך נישט צעקלאפן, דו וועסט האבן כח זיך אויפצוהייבן.


א גוט געבענטשט יאר.

#924 - לערן תורה יעדן טאג
שטעטל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


שטארק זיך טייערער ... נרו יאיר מיט דיינע שיעורים כסדרן; הייב אן דעם טאג מיט מקרא – לערן יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער, אזוי אז ביז סוף וואך וועסטו ענדיגן די גאנצע פרשה שנים מקרא ואחד תרגום.


נאכדעם זאלסטו לערנען משנה; אז דו קענסט לערנען ח"י פרקים משניות איז נישט דא קיין גרעסערס פון דעם. משניות איז מזכך דעם מענטש, עס טוישט דעם מענטש פון שלעכטס צו גוט. ווען מענטשן וואלטן געוויסט דאס גרויסקייט פון משניות וואלט מען נישט אפגעלאזט דעם משניות.


נאכדעם מאך זיך א שיעור אין ש"ס; הייב אן ש"ס כסדרן, לערן א בלאט נאך א בלאט.


אויך זאלסטו לערנען הלכה; דער הייליגער רבי האט געהייסן (שיחות הר"ן, סימן כט): "שֶׁכָּל בַּר יִשְׂרָאֵל מֻכְרָח לִלְמוֹד בְּכָל יוֹם אֵיזֶה הֲלָכָה בְּשֻׁלְחָן עָרוּךְ", יעדער איד מוז לערנען יעדן טאג הלכה.


איך האף מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף גלייך נאך סוכות צו עפענען א כולל ערב אין שטעטל וואו מען וועט לערנען הלכה; הלכות טהרה פאר אברכים. איך וויל זייער שטארק אז דו זאלסט קומען אין כולל לערנען הלכה.


בנוגע הכנסת אורחים וכו'; עס איז זייער א גרויסע מצוה אריינצונעמען געסט, אבער מען דארף וויסן ווי איין און ווי אויס. צו די סעודות קענסטו רופן בחורים, אבער צום שלאפן איז נישט כדאי אריין צו נעמען א בחור וד"ל.


א גוט שבת.


א כתיבה וחתימה טובה.

#923 - איבערגעטייטשטע בריוון אין ענגליש
הפצה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן ווי מענטשן זענען זיך מחי' מיט די איבערגעטייטשטע בריוון אין ענגליש פונעם "ספר עצתו אמונה"; הרב ר' ... נרו יאיר געבט מיר כסדר גריסן ווי מענטשן בעטן נאך פון די ענגלישע "עצתו אמונה".


איך האף אז איר וועט ממשיך זיין צו מתרגם זיין ווייטער נאך און נאך בריוון, מזכה זיין נשמות ישראל מיט די זיסע עצות פון רבי'ן.


עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי מקרב זיין זיינע קינדער צו אים, אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (תרומה קכח:): "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא", קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא, וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; ער נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט. דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות. "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי", און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף דער וועלט און אויף יענער וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי", קיינער קען אים נישט שלעכט'ס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ", ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן נחת פון אייערע קינדער, זיי זאלן אויפוואקסן ערליכע אידן לה' ולתורתו.


א גוט געבענטשט יאר, א גוט שבת.

#922 - לאדענען אנדערע משפחות אויף ראש השנה
חיזוק פאר פרויען, הפצה, הכנסת אורחים, אומאן, ראש השנה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש לסדר כי תבוא לאומאן, כ' אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר האט איינגעליידנט מרת ... צו אייך אויף ראש השנה; הלוואי זאלן נאך אנדערע זיך לערנען פון אייך צו טון חסד איינער מיט'ן צווייטן, בפרט ראש השנה ווען אלע אנשי שלומינו פארן אוועק קיין אומאן און נישט אלע פרויען האבן וואו צו גיין עסן די סעודות, דערפאר וואלט געווען א גרויסע זאך ווען מען ליידנט איין די פרויען וואס האבן נישט וואו צו זיין.


אין דעם זכות זאלט איר זוכה זיין צו מגדל זיין אייערע קינדער גרינגערהייט, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות הכנסת אורחים, סימן ג): "הַכְנָסַת אוֹרְחִים מְזַכֶּה אֶת הָאִשָּׁה לְבָנִים", הכנסת אורחים איז מסוגל פאר קינדער; אזוי ווי מיר זעען ביי די פרוי שונמית וואס האט זייער חשוב געהאלטן די מצוה פון הכנסת אורחים (מלכים ב ד, ט-י), דערפאר האט איר אלישע הנביא צוגעזאגט א קינד (שם, שם, טז), און זי האט זוכה געווען צו א קינד – חבקוק הנביא (זוהר הקדוש, פרשת בשלח, דף מד:).


איך האט מיר געשריבן זוממער אז איר זענט מתרגם דעם קונטרס "געדולד צו קינדער" אויף ענגליש, איך ווארט צו הערן אויב עס איז שוין פארטיג, כדי מען זאל דאס קענען דרוקן און פארשפרייטן פאר אלע וואס פארשטייען נאר ענגליש.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#921 - נאר דו באשעפער פארשטייסט מיך
פחדים, חיזוק פאר פרויען, ספיקות, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נצבים, כ"ג אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך ווארט צו הערן פון אייך אויב איר האט באקומען מיין בריוו.


איך שיק אייך דא א קליינע תפילה וואס איר זאלט דאווענען יעדן טאג:


"רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אִיךְ בִּין אַזוֹי צֶעבְּרָאכְן אוּן צֶעקְלַאפְּט; אִיךְ שְׁפִּיר וִוי אִיךְ קֶען מֶער נִישְׁט לֶעבְּן. קֵיינֶער אִין דִי וֶועלְט פַארְשְׁטֵייט מִיר נִישְׁט, נָאר דוּ טַאטֶע זִיסֶער, נָאר דוּ רַחְמָנוּת'דִיגֶער טַאטֶע קֶענְסְט מִיר פַארְשְׁטֵיין, וִויפִיל אִיךְ בִּין אַרִיבֶּער, וִויפִיל מֶען הָאט מִיר גֶעפַּיינִיגְט, וִויפִיל אִיךְ הָאבּ מִיטְגֶעמַאכְט אוּן אִיךְ מַאךְ מִיט; הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל הָאבְּן כֹּחַ צוּ אוֹיפְצִיעֶן מַיינֶע קִינְדֶער זֵיי זָאלְן זַיין עֶרְלִיכֶע אִידְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל נִישְׁט הָאבְּן קַיין אוּמְזִיסְטִיגֶע פְּחָדִים אוּן דִּמְיוֹנוֹת, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל שׁוֹין הָאבְּן אַ גַאנְצֶע יְשׁוּעָה.


רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, אִיךְ בִּין פוּל מִיט סְפֵיקוֹת, אִיךְ וֵוייס נִישְׁט וָואס צוּ טוּן אוּן וָואס אִיז דִי רִיכְטִיגֶע וֶועג, יֶעדֶע מִינוּט טְרַאכְט אִיךְ עֶפֶּעס אַנְדֶערְשׁ; אֵיין רֶגַע טְרַאכְט אִיךְ 'יָא' אֵיין רֶגַע טְרַאכְט אִיךְ 'נֵיין', פוּן דֶעם אַלֶעם וֶוער אִיךְ אָפְּגֶעשְׁוַואכְט. הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער; אִיךְ גֶעבּ זִיךְ אִיבֶּער צוּ דִיר, טוּ מִיט מִיר וָואס אִיז גוּט פַאר מִיר, הֶעלְף מִיר בִּזְכוּת דִי הֵיילִיגֶע צַדִּיקִים וָואס הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶר תְּפִילָה אוּן זֵייעֶר עֶרְלִיכְקַייט; בִּזְכוּת אַבְרָהָם אָבִינוּ, בִּזְכוּת יִצְחָק אָבִינוּ, בִּזְכוּת יַעֲקֹב אָבִינוּ, בִּזְכוּת מֹשֶׁה רַבֵּינוּ, בִּזְכוּת אַהֲרֹן הַכֹּהֵן, בִּזְכוּת יוֹסֵף הַצַדִיק, בִּזְכוּת דָוִד הַמֶלֶךְ, בִּזְכוּת שְׁלֹמֹה הַמֶלֶךְ, בִּזְכוּת רֶבִּי שִׁמְעוֹן בַּר יוֹחָאִי, בִּזְכוּת רֶבִּי יִצְחָק לוּרְיָא אַשְׁכְּנַזִי, בִּזְכוּת רֶבִּי יִשְׂרָאֵל בַּעַל שֵׁם טוֹב, בִּזְכוּת רֶבִּי נַחְמָן בֶּן פֵיגֶא מִבְּרֶסְלֶב, בִּזְכוּת רֶבִּי נָתָן מִבְּרֶסְלֶב, בִּזְכוּת רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה מִבְּרֶסְלֶב, יְהִי לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, און א גוט געבענטשט יאר.


 

#920 - זיך נישט צווינגען צו שלאפן
פחדים, שלאפן, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס זאל אייך נישט שטערן אז איר קענט נישט איינשלאפן וכו'; דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תלא): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִישֹׁן וְאֵינוֹ יָכוֹל לִישֹׁן", ווער עס וויל שלאפן און קען נישט איינשלאפן, "הָעֵצָה לָזֶה לְבַל לְהַכְרִיחַ עַצְמוֹ כָּל כַּךְ לִישֹׁן", די עצה פאר אים איז ער זאל זיך נישט צווינגען צו שלאפן, "כִּי כָּל מַה שֶׁמַכְרִיחַ עַצְמוֹ יוֹתֵר לִישֹׁן, מִתְגַּבֵּר עָלָיו בְּיוֹתֵר מְנִיעוֹת הַשֵּׁנָה", ווייל ווי מער ער וועט זיך נייטן צו שלאפן אלץ מער וועט ער נישט איינשלאפן; אזוי איז אין יעדע זאך אין לעבן, ווי מער מען צווינגט זיך אלץ ערגער ווערט וכו'.


אז איר קענט נישט איינשלאפן זאלט איר נעמען אין בעט דעם "ספר אשר בנחל" אין אידיש, אדער "ספר עצתו אמונה"; ליינטס די בריוו, דאס וועט אוועק נעמען אלע פחדים און אומזיסטיגע שרעק, עס וועט אריין ברענגען אין אייך שמחה און איר וועט ווערן רואיג און צופרידן.


דער אייבערשטער זאל אייך העלפן אז אלע אייערע פחדים און שרעק זאלן אוועק גיין און איר זאלט מגדל זיין אייערע קינדער צוזאמען מיט אייער טייערער מאן געזונטערהייט.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#919 - א מאמע פון קליינע קינדער, דארף נישט גיין אין שול
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר פרויען, בית המדרש, יענער

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס וואס איר פרעגט אז עס קומט יעצט די הייליגע טעג ווען אלע פרויען גייען אין שול דאווענען, וואס איר זאלט טון אז איר האט קליינע קינדער; דער ענטפער איז: "א מאמע מיט קליינע קינדער קומט צו זיין אין שטוב". ווען איר וועט האבן עלטערע קינדער וואס וועלן אכטונג געבן אויף די קליינע קינדער, אדער ווען איר וועט חתונה מאכן אייערע קינדער, דעמאלט וועט איר גיין אין שול וכו', אבער יעצט ווען איר זענט געבענטשט מיט קליינע קינדער זאלט איר זיך פרייען צו זיין מיט זיי אין שטוב און איר זאלט דאווענען אין שטוב.


מען קען נישט נאכמאכן א צווייטן; איינער האט די מעלה און א צווייטער האט א צווייטע מעלה, אז אייער שוועסטער האט כח צו גיין אין שול און זי געבט זיך אן עצה מיט די קליינע קינדער וכו', מיינט דאס נישט צו זאגן אז איר דארפט טון וואס זי טוט; יעדער מענטש האט זיינע נאטורן און זיינע געלונגענקייטן און מען קען נישט קוקן אויף א צווייטן, איר זאלט בלייבן אין שטוב און פון דארט דאווענען צום אייבערשטן.


איר שרייבט אז פאריאר זענט איר נישט געגאנגען ראש השנה דאווענען אין שול און איר האט געשפירט ווי אייערע תפילות זענען נישט ארויפגעגאנגען אזוי הויך ווי עס גייט ארויף אין שול; עס איז זיכער אזוי אז אין שול איז א פלאץ וואו די תפילות גייען ארויף, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ו.): "אֵין תְּפִלָּה שֶׁל אָדָם נִשְׁמַעַת אֶלָּא בְּבֵית הַכְּנֶסֶת", דער אייבערשטער הערט אויס שנעלער די תפילות אין בית המדרש; אפילו פון פרויען, אזוי ווי מיר געפונען (ילקוט שמעוני עקב, רמז תתעא): "מַעֲשֶׂה בְּאִשָׁה אַחַת שֶׁהִזְקִינָה מְאֹד", עס איז געווען א מעשה מיט א אלטע פרוי וואס האט שוין נישט געוואלט לעבן, זי האט שוין נישט געשפירט קיין טעם אין עסן און אין טרינקען און זי האט געוואלט אוועק גיין פון די וועלט, איז זי געקומען צום הייליגן תנא רבי יוסי בן חלפתא און אים געבעטן: "רֶבִּי, זָקַנְתִּי יוֹתֵר מִדַּאי", איך בין שוין זייער אלט און מיין לעבן איז מיר פאר'מיאוס'ט, איך דארף א ברכה נפטר צו ווערן, האט דער הייליגער תנא איר געפרעגט: "בְּאֵיזוֹ מִצְוָה אַתְּ רְגִילָה לְהַקְפִּיד בְּכָל יוֹם?" וואס פאר א מצוה ביסטו מקפיד צו מקיים זיין יעדן טאג, האט זי געזאגט: "איך פארפעל נישט קיין איין טאג צו גיין אין שול דאווענען", האט ער איז געזאגט: "האלט זיך צוריק דריי טעג פון גיין אין שול", זי האט אזוי געטון און נאך דריי טעג איז זי נפטר געווארן. זעט מען פון דעם אז דאווענען אין שול איז א גרויסע זאך אויך פאר פרויען; אבער אויב מען איז א מאמע פאר קינדער איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ווי זיין אין שטוב מיט די קינדער.


געדענקטס וואס דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רסט): "מַה צְרִיכִין לְהִתְבַּלְבֵּל? אֵיךְ שֶׁעוֹשִׂין עוֹשִׂין, וּבִלְבַד שֶּׁלֹּא לַעֲשׂוֹת רַע חַס וְשָׁלוֹם", מען דארף זיך נישט מבלבל זיין פון גארנישט, "ווי מען טוט טוט מען, אבי מען טוט נישט קיין שלעכטס חס ושלום".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#918 - די בעסטע וועג אויפצובויען זעלבסט זיכערקייט איז דורך אמונה
פחדים, מלמדים, אמונה, רפואה, טערעפי, זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו מיט די געלט.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין ווייב איז געזונט און שטארק, זי האט מער נישט די פחדים און שרעק, און די גוטע בשורה אז זי ווארט וכו'; דער אייבערשטער זאל העלפן זי זאל האבן בנקל ובנחת.


בנוגע דיין יוגנט, צי דו זאלסט גיין צו טערעפי אויפצובויען דיין זעלבסט זיכערקייט (סעלף קאנפידענס); די בעסטע וועג אויפצובויען זעלבסט זיכערקייט (קאנפידענס) איז דורך אמונה. ווי מער א מענטש נעמט אריין אין זיך אז עס איז גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן, די גאנצע וועלט איז איין שטיק אייבערשטער, דער אייבערשטער איז אין יעדע זאך, אין דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס איז נאר א פארשטעלאכטס פונעם אייבערשטן, דאס ברענגט זעלבסט זיכערקייט, דאס מאכט אז דער מענטש זאל זיין זיכער מיט זיך. נאר אמונה איז די וועג צו ווערן אויפגעבויט, אמונה איז די איינציגסטע וועג וואס מען קען דורכדעם ארויס קריכן פון אלע ספיקות און פון אלע קאפדרייעניש.


אז דו וועסט זיך צוגעוואוינען אויסצורעדן דיין הארץ פאר'ן אייבערשטן אויף דיין פשוט'ע שפראך און אים דערציילן אלעס וואס איז אריבער אויף דיר אין דיינע יונגע יארן, וועסטו ווערן אויפגעבויעט און שטארק. זאלסט דערציילן פאר'ן אייבערשטן אלעס, דערצייל אים זאכן וואס קיינער אין די וועלט ווייסט נישט, דערצייל אים אז דאס וואס דו ביסט אריבער וכו' האט גורם געווען אז דו האסט פארלוירן דיין זיכערקייט וכו' און דו לעבסט מיט פחדים וכו'; אז דו וועסט זיין שטארק מיט די עצה וועסטו זען אז עס וועט נישט נעמען צו לאנג און דו וועסט זיין א שטארקער מענטש אן קיין בלבולים.


שטארק זיך אין מלמדות; ווען א מלמד געבט אכטונג אויף יעדן איינציגסטן קינד, ער מאכט נישט קיין חילוק צווישן קינדער פון רייכע עלטערן אדער ארימע, און אזוי אויך געבט ער אכטונג אויף די קינדער וואס ווילן נישט לערנען - איז דער מלמד זייער חשוב אין הימל און זיינע תפילות ווערן אנגענומען זייער שנעל. אזוי ווי מיר געפונען, חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.): עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט, האט מען זיך צוזאמגענומען אין בית המדרש צו מתפלל זיין פאר רעגן, א פשוט'ער איד איז צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" האט אנגעפאנגען צו רעגענען, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געזאגט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער און איך מאך נישט קיין אונטערשייד פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט אים, אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען בין איך אים משחד; איך קויף אים אונטער, איך האב אין שטוב א פיש טאנק און איך בין אים משכנע אז אויב ער וועט לערנען וועל איך אים ווייזן די פישעלעך און דורכדעם הייבט ער אן לערנען"; זעט מען פון דעם אז אויב א מלמד, א טיטשער, געבן אכטונג אויף דעם אייבערשטנ'ס קינדער, האט מען א כח אין הימל און מען נעמט אן זייערע תפילות.


איך בעט פאר דיר און דיין ווייב, איך ווארט צו הערן בקרוב גוטע נייעס.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#917 - זאלסט אנהייבן נאכאמאל תהילים
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען ספר תהילים; יעצט זאלסטו אנהייבן נאכאמאל תהילים און ווען דו וועסט ענדיגן זאלסטו נאכאמאל אנהייבן, אזוי זאלסטו טון דיין גאנץ לעבן וועסטו זען גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן א גוט געבענטשט יאר.

#916 - א סגולה געראטעוועט צו ווערן פון רשעים - נישט מורא צו האבן פון זיי
פחדים, אמונה, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת נצבים, כ"ב אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


הגם איך האב שוין גערעדט מיט אייך נעכטן צוזאמען מיט מיין ווייב תחי', וויל איך אייך נאכאמאל מחזק זיין.


איך בעט אייך זייער איר זאלט אריין נעמען אין זיך די אמונה; איר זאלט גלייבן אינעם אייבערשטן אז ער טוט אלעס, קיינער קען אייך נישט העלפן און אודאי נישט שלעכטס טון.


דער עסקן ... קען אייך גארנישט טון און דער רב ... קען אייך אויך גארנישט טון, עס זעט אפשר אויס ווי מענטשן טוען און מענטשן מאכן, אבער באמת איז אלעס דער אייבערשטער. אז איר וועט חזר'ן די אמונה, איר וועט זיין שטארק מיט אמונה - וועט איר ניצול ווערן פון אלע שלעכטע מענטשן וואס ווילן אייך שלעכטס טון. אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "א סגולה געראטעוועט צו ווערן פון רשעים – שלא לפחוד, נישט מורא האבן פון זיי".


שטארקט אייך מיט אמונה ובטחון, דער רבי זאגט (ספר המדות, אות פחד, סימן טו): "עַל-יְדֵי בִּטָּחוֹן לֹא יִהְיֶה לְךָ פַּחַד", ווער עס פארלאזט זיך אויפ'ן אייבערשטן דער האט נישט מורא פון קיינעם; ווייל ער ווייסט און גלייבט אז קיינער אויף די וועלט קען אים נישט שלעכטס טון, ער האט נישט מורא פון סטראשינקעס וכדומה.


וואויל איז דעם וואס פארלאזט זיך אויפ'ן אייבערשטן, ער ווייסט און געדענקט שטענדיג אז דער אייבערשטער פירט די וועלט; דער מענטש איז גליקליך און פרייליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, און א גוט געבענטשט יאר.


 

#915 - ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ א יסוד
חיזוק פאר מיידלעך, סקול, תהלים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ט אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב, ליבערטי ניו יארק.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דיין לערערין געבט מיר איבער כסדר גוטע גריסן פון דיר, ווי שיין דו פירסט זיך אויף, אז דו ביסט א מיידל מיט דרך ארץ; דאס מאכט מיר זייער פרייליך ווייל איך וויל אויפשטעלן תלמידות וואס פירן זיך ווי דער רבי האט געוואלט, און ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ א יסוד. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "ווען קיסרין און קעניגן וואלטן געוויסט וואס פאר א דרך ארץ איך לערן מיט מיינע מענטשן, וואלטן זיי געשיקט זייערע קינדער לערנען צו מיר".


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט געענדיגט דעם דריטן מאל תהילים, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עג) אז ווען מען זאגט תהילים ברענגט עס אריין אינעם מענטש א בענקעניש צום אייבערשטן; דעריבער איז זייער גוט אז דו זאגסט תהילים יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן א גוט געבענטשט יאר.

#914 - ששה סדרי משנה די זעכצנסטע מאל
יבנאל, סיום, משניות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט מסיים געווען ששה סדרי משנה די זעכצנסטע מאל, דו האסט געמאכט דעם סיום אין יבניאל ביים ציון פון מוהרא"ש.


זיי נישט ברוגז אויף מיר אז איך קום נישט אן דיר צוריק צו שרייבן, ווייל איך בין זייער פארנומען אין די טעג, אבער יעדע מאל דו שרייבסט מיר ליין איך יעדעס ווארט און איך פריי זיך זייער.


שטארק זיך ווייטער מיט לערנען די הייליגע תורה; געב א קוק וואס מוהרא"ש זכרונו לברכה שרייבט אין די צוואה (אות יג): "וּכְשֶׁתַּגִיעוּ לְעוֹלָם הָאֱמֶת אָז תִּיוָכְחוּ צִדְקַת "סֵדֶר דֶּרֶך הַלִימוּד" שֶׁל רַבֵּינוּ זַ"ל", ווען איר וועט ארויף קומען אויף יענע וועלט וועט איר זיך איבערצייגן די ווארהייט פונעם הייליגן רבינ'ס "סדר דרך הלימוד"; "וְעַל כֵּן מַה וְלָמָּה לָכֶם לְהִתְוַכֵּחַ?! טַעֲמוּ וּרְאוּ כִּי טוֹב הַשֵּׁם, הַרְגִילוּ עַצְמְכֶם לָזֶה וְאָז תִּרְאוּ וְתִּרְגְשׁוּ כָּל מִינֵי טַעֲמִים בְּחַיֵּיכֶם", דעריבער זאלט איר זיך נישט טענה'ן מיט קיינעם, נאר געוואוינט אייך צו צו לערנען לויט דעם סדר דרך הלימוד, דעמאלט וועט איר זען און שפירן אלע טעמים אויף די וועלט, "כִּי הַתּוֹרָה הִיא חִיוּתֵנוּ בָּעוֹלָם הַזֶה וּבָעוֹלָם הַבָּא, חִיוּת גַּשְׁמִי וְחִיוּת רוּחְנִי", ווייל די תורה איז אונזער לעבן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, די תורה געבט אונז לעבן סיי בגשמיות און סיי ברוחניות, "אַשְׁרֵי מִי שֶׁאֵינוֹ מַטְעֶה עַצְמוֹ בָּזֶה הָעוֹלָם כְּלָל, וְיוֹדֵעַ אַשֶׁר עִיקָר הַלִימוּד הוּא רַק לַעֲשׂוֹת רְצוֹנוֹ יִתְבָּרַך וְלוֹמֵד עַל מְנָת לְקַיֵים מִצְווֹתָיו יִתְבָּרַך וְלַעֲשׂוֹת נַחַת רוּחַ לוֹ יִתְבָּרַך", וואויל איז דעם מענטש וואס לאזט זיך נישט נארן און ווייסט אז דער עיקר לימוד התורה איז צו טון דעם רצון פונעם אייבערשטן, עיין שם.


געב איבער א ווארימע גריס פאר האברך היקר לי ... נרו יאיר, איך ווארט צו הערן פון אים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#913 - פרוביר אויס די זיסע עצה פון רבי'ן
תפילה והתבודדות, אמונה, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר טייערער ... נרו יאיר, דראפע זיך און דערהאלט זיך. מיר האבן א גרויסער באשעפער וואס זארגט פאר אונז; מיר דארפן נישט דאגה'נען און זארגן העלפט נישט.


נעם אריין אין זיך די אמונה, חזר זיך די ווערטער וואס מוהרא"ש האט זיך גע'חזר'ט און געמאכט דערויף א ניגון: "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין, וְסוֹבֵב כָּל עָלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם", אין אידיש מיינט דאס: "אלעס איז דער אייבערשטער און דער אייבערשטער איז אלעס, עס נישט דא קיין שום עקזיסטענץ אן אים, און אין יעדע זאך איז ער באהאלטן".


גיי יעדן טאג אביסל שפאצירן מיט'ן אייבערשטן; עס איז אן אנדערע לעבן ווען מען געוואוינט זיך צו זיך אויסצורעדן דאס הארץ פאר'ן אייבערשטן, פרוביר אויס די זיסע עצה פון רבי'ן. ווען א מענטש פאלגט דעם רבי'ן בתמימות ובפשיטות, ער גייט אויף א פלאץ וואו קיינער איז נישט דארט און הייבט אן זיך אויסגיסן דאס הארץ פאר'ן אייבערשטן, ער דערציילט אלעס פאר'ן אייבערשטן אזוי ווי ער וואלט דאס דערציילט פאר א גוטער חבר, דער מענטש איז דער גליקליכסטער מענטש, ביי אים ווערט מקוים דאס וואס שטייט (ויקרא כו, יב): "וְהִתְהַלַּכְתִּי בְּתוֹכְכֶם, וְהָיִיתִי לָכֶם לֵאלֹקִים וְאַתֶּם תִּהְיוּ לִי לְעָם", זאגט אויף דעם רש"י: "אֶטַיֵיל עִמָּכֶם בְּגַן עֵדֶן כְּאַחַד מִכֶּם וְלֹא תִּהְיוּ מִזְדַּעְזְעִים מִמֶּנִּי".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.

#912 - א פרייליכע אטמאספער צווישן די קינדער
חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ח אלול, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר גוטע גריסן פון סקול; יעדע מאל איך באקום גוטע גריסן אויף די תלמידות פון בית פיגא האב איך אזויפיל הנאה און נחת, ווייל ביי מיר איז די עיקר די מוסד, די חינוך הבנים והבנות.


זיי ממשיך מיט'ן זאגן תהילים, זאג דעם יום תהילים יעדן טאג. דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג) אז תהילים ברענגט נאנט דעם מענטש צום אייבערשטן; ווער וויל נישט זיין נאנט צום אייבערשטן? ווער וויל נישט א לעבן מיטן אייבערשטן? יעדער וויל זיין גוט און יעדער וויל זיין וואויל, מען ווייסט נאר נישט וואס צו טון, ווי אזוי ווערט מען גוט? ווי אזוי ווערט מען פיין? קומט דער רבי און זאגט אונז אז די וועג ווי אזוי מען ווערט גוט און וואויל איז דורך זאגן תהילים, זאלסטו ווייטער ממשיך זיין מיט דיין גוטע וועג, צו זאגן און ענדיגן תהילים יעדע וואך.


דער עיקר זאלסטו זען עס זאל זיין א פרייליכע אטמאספער צווישן די קינדער, די קינדער זאלן זיין פרייליך און גוטמוטיג; דעמאלט וועט דער אייבערשטער זיין מיט אייך, עס וועט זיין א השראת השכינה אין סקול און אלע וועלן האבן גרויס הצלחה. ווייל וואו עס איז דא שמחה דארט איז דא השראת השכינה, מען שפירט אין די לופט די קדושה. ביים אייבערשטן שטייט (דברי הימים-א טז, כז): "עֹז וְחֶדְוָה בִּמְקֹמוֹ", עס הערשט א שמחה; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת ל:): "אֵין הַשְׁכִינָה שׁוֹרָה אֶלָּא מִתּוֹךְ שִׂמְחָה", דער אייבערשטער רוט נישט ביי איינעם וואס איז טרויעריג, נאר ביי א מענטש וואס איז פרייליך; ווען א מענטש איז פרייליך איז ער ביי די קדושה און אזוי אויך פארקערט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה און א גוט געבענטשט יאר.