בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת וירא, י"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די ערשטע זאך - זאלסטו אפשטעלן די זאך פון בארגן, געענדיגט מיט בארגן געלט. אז דו דארפסט האבן זייער וויכטיג געלט און דו האסט נישט - זאלסטו צאמנעמען צדקה; אזוי ווי די הלכה איז (שלחן ערוך יורה דעה, סימן רנג) אז מען האט נישט קיין געלט - קען מען צאמנעמען געלט; אבער געענדיגט מיט בארגן.

אזוי אויך בעט איך דיר זייער זאלסט מער נישט צוזאגן קיין געלט - אפילו פאר צדקה. אז דו האסט געלט - זאלסטו געבן צדקה, אבער דאס זיך מחייב זיין און נוצן קרעדיט קארדס - איז א גרויסע פראבלעם, ווייל דאס וועט דיר אריינשלעפן אין חובות - וועסטו שוין נישט קענען זיין אן ערליכע איד (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו); איך רעד אפילו פון זאכן וואס מען בעט דיר פון אונזער קהילה - זאלסטו בשום אין אופן בארגן געלט, און אז מען רעדט צו דיר בשם מיין נאמען - זאלסטו דאס נישט אפקויפן; נאר וואס דו זעסט אין די בריוו - דאס זאג איך, וואס דער זאגט דיר און וואס יענער זאגט דיר בשם מיר - נעם איך נישט קיין אחריות. קוק די בריוו וועסטו זען זיך אכטונג צו געבן פון בארגן, געענדיגט מיט בארגן, פון יעצט גיי איך זיין אן ערליכער איד.

אז דו קענסט נישט דעקן דיינע הוצאות איז כדאי זיך מאכן א חשבון, אפשר געבסטו אויס געלט פאר נארישקייטן? איך זע אין ישיבה, עס איז דא געציילטע בחורים וואס לעבן מיט א שרעקליכע הפקירות, מיט א פרעכקייט; זיי קויפן זיך עסן, פרישטאג, מיטאג וכדומה - פאר טייער געלט. זיי קענען עסן אין ישיבה בחינם, דאך לעבן זיי הפקר, זיי קויפן זיך טייערע מאלצייטן. איך רעד צו זיי אסאך זיי זאלן זיך נישט צוגעוואוינען לעבן אזא הפקר לעבן; עס קומט אויס אז מען רעכנט צאם אלע סעודות צו הונדערטער דאלער א חודש, אן קיין גוזמא, דאס איז הפקירות. אזוי אויך זאג איך זיי, קענסט טרינקען וואסער אין ישיבה בחינם, אנשטאט דעם געבן זיי אויס געלט פאר סאדע, ביז מען פאלט אריין אין חובות.

מאך זיך א חשבון, אפשר לעבסטו הפקירות'דיג? איך זאג נישט דו זאלסט ווערן א קארגער, א קמצן; מען רעדט פון אויסגעבן געלט, לעבן אומאויסגערעכנט. און אז דו לעבסט יא אויסגערעכנט און דאך קענסטו זיך נישט דעקן - זאלסטו גיין ביי די הייזער נאך צדקה. קיינער דארף נישט וויסן וואו דו גייסט, דארפסט נישט קיינעם דערציילן. גיי פארנאכטס פאר א שעה, און ביים גיין ביי די הייזער זאלסטו זיך מתבודד זיין, און געב אביסל פאר צדקה און אביסל פאר דיין משפחה - וועסטו ארויסגיין פון אלע חובות.

דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קיב): "הִנֵּה יֵשׁ עֲבֵרָה שֶׁעָנְשָׁהּ שֶׁל עֲבֵרָה הַהִיא שֶׁיְּהֵא בַּעַל חוֹב תָּמִיד", עס איז דא אן עבירה וואס ווארפט אריין דעם מענטש אין חובות; מוהרא"ש זאגט, דאס איז די עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן, דאס מאכט דעם מענטש ארעם. דער זוהר הקדוש זאגט (פנחס, רמד:): "מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִרוּרִין דְּנַהֲמָא, עֲנִיּוּתָא רָדִיף אֲבַּתְרֵיהּ", ווער עס איז ווארפט אראפ ברעקלעך פון ברויט - וועט ער זיין אן ארעמאן, "כָּל שֶׁכֵּן מַאן דִּמְזַלְזֵל בְּפִירוּרִין דְּמוֹחָא", איז דאך זיכער אז אויב מען איז מוציא זרע לבטלה רחמנא לצלן - פארלירט מען דאס מזל און מען ווערט אן ארעמאן.

ארויסצוגיין פון די עבירה איז נאר דורך שרייען צום אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע, הייליגער באשעפער נעם מיך ארויס פון מיינע עבירות; וואס זאל איך טון, איך פאל אראפ, איך זינדיג, איך קען זיך נישט מתגבר זיין; העלף מיר, איך וויל אלעס פאררעכטן".

ליין איבער דעם בריוו אפאר מאל, ביז דו וועסט טאקע אפמאכן 'געענדיגט מיט די חובות'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

אויף דיין פראגע אויב דו זאלסט בארגן געלט צו קענען פארן קיין ארץ ישראל מיט דיין ווייב; איך בעט דיר זייער זאלסט בשום אין אופן בארגן געלט, געב זיך זייער אכטונג פון חובות, דער רבי האט אונז געווארנט נישט צו מאכן קיין חובות. דער רבי זאגט (ספר המדות אות תשובה, סימן מו): "מִי שֶׁרוֹצֶה לָשׁוּב, יִזָּהֵר מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב" ווער עס וויל תשובה טון - זאל זיך אכטונג געבן פון חובות.

קיין אומאן צום הייליגן רבי'ן, צו קענען זיין ראש השנה - זאגט מוהרא"ש מען זאל בארגן, אבער צו פארן קיין ארץ ישראל - זאלסטו נישט בארגן קיין געלט, ענדערש זאלסטו אוועקלייגן געלט ספעציעל פאר דעם צוועק, אזוי וועסטו קענען פארן אן קיין חובות.

שטארק זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, שטארק זיך מיט התבודדות ותפילה. איך בין געווען דעם פארגאנגענעם שבת פרשת לך לך אין שטעטל; וואס זאל איך דיר זאגן, עס איז אזא שיינע פלאץ, א זויבערע פלאץ; ממש אויר ארץ ישראל, א פלאץ געאייגנט פאר התבודדות ותפילה; מען קען זיך דארט אזוי גוט אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

די וואך שבת בין איך געווען אין שטעטל, איך בין זיך געפארן אפרוען; ברוך ה' איך שפיר זיך שוין בעסער. זיין א שבת אין שטעטל מיט אנשי שלומינו - היילט ממש אויס. עס איז געווען א שטילער שבת, עס איז נישט געווען קיין אנלויפעניש, איך האב נישט געזאגט פאראויס אז איך גיי דארט זיין, איך האב זיך געוואלט אביסל אפרוען.

איך וועל דיר אביסל שרייבן פונעם שיינעם שבת מיט אנשי שלומינו. פרייטאג נאכמיטאג גלייך ביים אנקומען בין איך געגאנגען קוקן די נייע צוויי געגענטער וואס מיר בויען יעצט פאר אנשי שלומינו. איין געגענט אויף טווין ברידזש; דארט וועט זיין איבער דרייסיג דירות מיט א שול און א מקוה, די דירות איז נישט צום פארקויפן, די דירות איז צו דינגען; די פרייזן וועלן זיין זיער ביליג, א דאלער א סקווער פיס, שיינע הערליכע ליכטיגע דירות, מיר האפן אז די דירות וועלן שוין זיין פארטיג אויף דעם קומענדיגן פסח, און אלע וואס ווילן דינגען א דירה אין די נייע געגענט זאלן זיך מעלדן ווי פריער ביי מיר.

אויך בין איך געגאנגען קוקן די צווייטע נייע געגענט אויף די גאס רעד קליף, דארט וועלן זיין פופצן הייזער. די הייזער זענען צו פארקויפן, ווער עס וויל קויפן א הויז זאל זיך מעלדן ווי פריער.

פרייטאג צו נאכטס בין איך געגאנגען דאווענען אינעם בית המדרש פעולת הצדיק. איך בין געפארן ביים זמן מיט א קאר; מיט א קאר נעמט צו פארן פון מיין שטוב צוויי מינוט, גיין צו פיס נעמט כמעט א שעה. עס איז געווען זייער געשמאק, א קליין מנין פון א מנין מתפללים, מיט אזא אחדות. איך האב זיך דערמאנט ווי אזוי עס האט אויסגעזען פאר צוואנציג יאר צוריק אין וויליאמסבורג אין היכל הקודש. פאר צוואנציג יאר צוריק ווען איך בין מקורב געווארן האט אזוי אויסגעזען אין וויליאמסבורג היכל הקודש, קוים א מנין פון צען, יעדע תפילה פלעגט מען ווארטן אויף א צענטער. פון איין זייט איז געווען אביסל שווער דאס ווארטן אויף מנין, אבער די ליבשאפט און אחדות, די תמימות און פשוט'קייט - דאס איז א זאך וואס איך קען נישט פארגעסן, פינקט אזוי האט זיך געשפירט דארט.

עס איז געווען א שיינע וועטער, איך האב צוריק געוואקט מיט מיינע קינדער און מיט נאך אפאר אינגעלייט, א וועג פון כמעט א שעה. עס האט זיך נישט געשפירט ווי א לאנגער וועג, ווייל אז מען גייט מיט אנשי שלומינו, מען רעדט פון רבי'ן, מען רעדט פון מעשיות פון תפילה - פארגעסט מען פון אלעם, מען שפירט ווי מען שפאצירט אין גן עדן.

פרייטאג צו נאכטס נאכן סעודה זענען זיך צאמגעקומען אנשי שלומינו, מען האט געזינגען זמירות און געשמועסט שיינע זאכן אויף די פרשת השבוע.

שבת אינדערפרי בין איך געגאנגען דאווענען אין בית המדרש אשר בנחל, א האלבע שעה אוועק פון מיין שטוב. איך האב זייער הנאה געהאט צו דאווענען דארט, עס איז זייער א שיינע געשמאקע שול, אלע זענען דארט פרייליך, האברך משולם פינטער האט געגעבן א נאמען פאר זיין נייע געבוירענע מיידל.

ביי ספורי מעשיות האבן מיר גערעדט פונעם תם (ספורי מעשיות, מעשה ט) וואס האט באקומען פונעם בעל שם קמיעות און שמירות, האט ער זיך שוין מער נישט דערשראקן ווען דער טייוול האט געשיקט נאך אים; דאס זענען די ספרים פון רבי'ן וואס איז מחזק און מעודד, ווער עס לערנט דעם רבינ'ס ספרים ווערט מער נישט דערשראקן פון קיין שום זאך אויף די וועלט.

איינער פון די אינגעלייט האבן געוויזן א בריוו וואס ער האט באקומען צוויי יאר צוריק ווען ער איז אריבער שווערע ביטערע נסיונות, ער האט נישט געהאט קיין פרוטה אין שטוב, זיין ווייב פלעגט פארשעמט ווערן אין גראסערי נאכן דארפן איבערלאזן דעם גאנצן וואגן מיט עסן ווען די קארטל האט נישט געארבעט, און די בריוו האט אים מחזק געווען, ער זאל נישט אויפגעבן און נישט האבן קיין קשיות אויפ'ן אייבערשטן, די בריוו האט אים זיער געשטארקט, ביז ער איז שוין ארויס פון די נסיון.

מיר האבן גערעדט פון די קמיע וואס מוהרא"ש האט אונז געגעבן, די קמיע איז נישט מער ווי מוהרא"ש'ס נאמען; אז דאס היט דעם מענטש. אז מען דערמאנט זיך פון מוהרא"ש דערמאנט מען זיך פון רבי'ן, דערמאנט מען זיך פונעם אייבערשטן. מוהרא"ש האט צו אונז גערעדט טאג און נאכט נאר פון רבי'ן און פון אייבערשטן, דאס איז די קמיע וואס דער בעל שם האט געגעבן דעם תם, און דאס האט אים בארואיגט. און אז מיר וועלן זיך פירן בתמימות, מיר וועלן אריינקוקן אין די בריוו, אין די ספרים און קונטרסים - וועלן מיר נישט מורא האבן פון קיין שום זאך.

שבת נאכמיטאג בין איך געגאנגען מיט מיינע קינדער צום בית המדרש עצתו אמונה, א וועג פון א שעה. ביי שלש סעודות האבן מיר גערעדט פון די פרשה (בראשית יב, א): "וַיֹּאמֶר ה' אֶל אַבְרָם לֶךְ לְךָ" דער אייבערשטער זאגט פאר יעדן איד: 'גיי צו דיר, קוק אויף דיר, לעב מיט דיר; מאך נישט נאך א צווייטן, דין דעם אייבערשטן אויף דיין וועג'; דער אייבערשטער פארלאנגט נישט מען זאל נאכמאכן א צווייטן, נאר יעדער איינער זאל טון לויט זיין נקודה. אזוי ווי דער הייליגער רבי זושא האט געזאגט: "אויבן וועט מען מיך נישט פארהאלטן פארוואס איך בין נישט געווען אזא צדיק אזוי ווי מיין ברודער דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו, מען וועט מיך פארהאלטן לויט מיר אליינס".

יעדער איד האט אין זיך א שיינע זאך וואס דער צווייטער האט נישט; יעדער האט א נקודה וואס איז נישטא אין קיינעם. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לד): "כִּי יֵשׁ בְּכָל אֶחָד מִיִּשְׂרָאֵל דָּבָר יָקָר מַה שֶּׁאֵין בַּחֲבֵרוֹ, כְּמַעֲשֵׂה דְּאַבַּיֵי וְאַבָּא אֻמָּנָא, שֶׁהֵשִׁיבוּ לוֹ: 'לָא מָצִית לְמֶעֱבַד כְּעֻבְדָּא דְּאַבָּא אֻמָּנָא'", יעדער מענטש האט אין זיך א נקודה וואס א צווייטער האט נישט; דער רבי ברענגט אראפ די מעשה וואס חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כא:) עס איז געווען א דאקטער וואס האט געהייסן אבא אומנא, ער פלעגט באקומען יעדן טאג א בת קול פון הימל: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבָּא אוּמְנָא"; אביי פלעגט באקומען נאר איין מאל א וואך א גריס פון הימל - יעדע ערב שבת, ער פלעגט הערן א בת קול: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ אַבַּיֵי"; רבא פלעגט באקומען נאר איין מאל א יאר דעם בת קול, יעדן ערב יום כיפור פלעגט ער הערן: "שָׁלוֹם עָלֶיךָ רָבָא"; זאגט די גמרא אז אביי האט געהאט חלישות הדעת פארוואס דער פשוט'ער דאקטער באקומט יעדן טאג א בת קול און ער באקומט דאס נאר איינמאל א וואך, האט מען אים געענטפערט פון הימל: "לָא מָצִית לְמֶעֱבַד כְּעֻבְדָּא דְּאַבָּא אֻמָּנָא", דו קענסט נישט טון וואס אבא אומנא טוט; דערפאר איז נישט שייך צו קוקן אויף א צווייטן און מקנא זיין א צווייטן, ווייל יעדער האט זיין נקודה וואס דער אייבערשטער האט הנאה פון דעם, און פאר דעם איז ער באשאפן געווארן.

היינט איז ביי אונז אין שטאט אביסל איבערגעדרייט, די שטאט איז צעטיילט אין צוויי, מען לויפט; דאס דערמאנט אונז ווי גליקליך מיר זענען, אנו רצים והם רצים, וואו לויפן מיר? מיר לויפן צום אייבערשטן; דאס איז די איינציגסטע פלאץ וואו מען קען אנטלויפן, מען קען זיך באהאלטן; דורך גיין התבודדות, בעטן דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט ופרט.

איך דארף באצאלן די וואך פאר איינעם א חוב, איך וויל וויסן אויב דו קענסט מיר בארגן עפעס געלט ביז פורים הבא עלינו לטובה; לאז מיר וויסן, וועסטו האבן א חלק אין בויען קהילת היכל הקודש.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וירא, י"ג מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ווען אלעס גייט אזוי ווי דו ווילסט און דו ביסט פרייליך - איז בכלל נישט קיין קונץ, אודאי ביסטו פרייליך, ווער איז נישט פרייליך ווען אלעס קלאפט? דער קונץ איז ווען זאכן גייען פארקערט פון דיין ווילן, זאכן רוקן זיך נישט, דו ביסט גוט צעקוועטשט פון אלע זייטן; פרנסה איז נישט גרינג, און אזוי ווייטער, און דאך ביסטו פרייליך - דאס איז א קונץ, דאס איז חשוב אין הימל.

דער הייליגער זוהר זאגט (הקדמה, ד.) עס גייט ארויס א בת קול אין הימל יעדן טאג וואס רופט אויס: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון טונקל ליכטיג "וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא, עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא" ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון ביטער - זיס; "מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר וכו'" ווער ווארט יעדן טאג עס זאל ליכטיג ווערן? דער האט א חלק לעולם הבא; ווייל ווען מען איז זוכה, מען מאכט פון ביטער זיס, און פון טונקלקייט ליכטיג, מען ווייסט אז אין די טונקלקייט איז באהאלטן דער אייבערשטער און אין די ביטערניש איז באהאלטן דער זיסער באשעפער - דער איז א צדיק און ער איז זוכה צו עולם הבא.

גיי פארשפרייט דעם רבינ'ס עצות פאר אנדערע, נישטא קיין גרעסערע זאך ביים אייבערשטן ווי דער וואס איז עוסק אין צוריקברענגען מענטשן צו אים. דער הייליגער זוהר זאגט (תרומה קכח:) "תָּא חֲזֵי, כָּל מַאן דְּאָחִיד בְּיָדָא דְּחַיָּיבָא וְאִשְׁתָּדַּל בֵּיהּ, לְמִשְׁבַק אָרְחָא בִּישָׁא" קום און זע, זאגט דער הייליגער זוהר: א מענטש וואס ברענגט צוריק זינדיגע מענטשן צום אייבערשטן, "אִיהוּ אִסְתַּלָּק בִּתְלַת סִלּוּקִין, מַה דְּלָא אִסְתַּלָּק הָכִי בַּר נָשׁ אַחֲרָא. גָּרִים לְאַכְפְּיָיא סִטְרָא אַחֲרָא. וְגָרִים דְּאִסְתָּלַּק קוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא בִּיקָרֵיהּ. וְגָרִים לְקַיְּימָא כָּל עָלְמָא בְּקִיּוּמֵיהּ לְעֵילָּא וְתַתָּא", דער מענטש איז זוכה ארויף צו גיין אויף א פלאץ וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; ער נעמט אוועק טומאה פון די וועלט, און ער מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט. דער מענטש איז גורם אז אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות, "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי" ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך, "וְזָכֵי בְּהַאי עָלְמָא, וְזָכֵי לְעָלְמָא דְּאָתֵי" און ער איז זוכה צו אלע גוטע זאכן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, "כָּל מָארֵי דִּינִין, לָא יַכְלִין לְמֵידָן לֵיהּ, בְּהַאי עָלְמָא וּבְעָלְמָא דְּאָתֵי" קיינער קען אים נישט שלעכטס טון, נישט אויף די וועלט און נישט אויף יענע וועלט, "עָאל בִּתְרֵיסַר תַּרְעֵי, וְלֵית מַאן דְּיִמְחֵי בִּידֵיהּ" ער גייט אריין אין דרייצן טויערן פון שערי רחמים, און קיינער קען אים נישט צוריק האלטן.

היינט נאכט וועט זיין אין שטעטל די פרויען צאמקום, מיר האבן דאס צעטיילט אויף עטליכע פלעצער. רוב פרויען זענען מער באקוועם ווען דאס איז צעטיילט אויף קלענערע גרופס, די וואך וועט זיין נאך א צאמקום אינעם נייעם בית המדרש "פעלת הצדיק", אזוי וועט זיין גרינגער פאר די פרויען מיט צו האלטן. זע אז דיין ווייב זאל קענען גיין הערן אביסל חיזוק, זיך אביסל אויפפרישן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווען דו וואלסט געוויסט דאס גרויסקייט פון זיין א מלמד, ווי אזוי מען קוקט אין הימל אויף א מלמד - וואלסטו געטאנצן א גאנצן טאג: "א מחי' איך בין א מלמד!" וואלסט געדאנקט און געלויבט דעם אייבערשטן אויף די זכות צו קענען לערנען מיט קינדער די הייליגע תורה, די הייליגע אמונה.

איך טו דאס שוין כמעט צוואנציג יאר, פון שנת תשס"ד לערן איך תורה מיט בחורים, פון איין זייט איז דאס א ביטערע שווערע ארבעט, אבער פון די אנדערע זייט איז דאס די זיסטע זאך, די שענסטע זאך; איך וואלט זיך נישט אויפגעטוישט מיט קיין שום אנדערע ארבעט אין די וועלט. איך בעט דעם אייבערשטן (תהלים כז, ד): "שִׁבְתִּי בְּבֵית ה' כָּל יְמֵי חַיַּי", איך זאל ווייטער קענען זיצן אין בית השם מיין גאנצע לעבן.

לאז מיך וויסן אויב דו ווילסט זיין א מלמד, ווייל אויב דו קומסט אין חדר געצווינגענערהייט - וויל איך נישט דו זאלסט זיין ביי אונז ווייטער מלמד; איך וויל מלמדים און טיטשערס וואס האבן ליב זייער ארבעט, איך דארף נישט קיין טובות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מאך א ברכה "ברוך שפטרני"; דאנק דעם אייבערשטן אז דו ביסט פטור געווארן פון איר. האסט א נס אז דו האסט אפגעלאזט די שידוך; אז זי האט ארויסגעצויגן א שארפן מעסער און דיך געסטראשעט אז זי גייט זיך שעדיגן אויב דו טוסט נישט וואס זי וויל - ווייזט דאס אז זי איז נישט געזונט.

איך בעט דיר זייער, טרייב ארויס יעדע פינטל פון זיך שפירן שולדיג. יעצט גייסטו אריבערגיין א שווערע נסיון, דער יצר הרע גייט דיר נאכלויפן מיט מחשבות אז דו ביסט שולדיג, דו האסט וויי געטון א מיידל און דו וועסט באקומען אן עונש וכו' וכו'; בעט איך דיר זייער, טרייב אוועק די אלע געפילן, יעדע מאל עס קומט אריין אין דיר די שלעכטע מחשבות - זאלסטו נאכאמאל דאנקען דעם אייבערשטן: "ברוך שפטרני מענשו של זה".

שטארק זיך מיט תפילה והתבודדות, אויך זאלסטו פארן קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו. מוהרא"ש האט מבטיח געווען: יעדע בחור און יעדע מיידל וואס וועט קומען צו זיין ציון אויסזאגן תהילים לזכותו - וועט ער נישט רוען ביז ער וועט טרעפן א שידוך; זאלסטו אזוי טון, און אז דו האסט שוין אזוי געטון - זאלסטו גיין נאכאמאל און נאכאמאל; מען מעג מוטשען א צדיק, און מען דארף מוטשען א צדיק.

אויך זאלסטו יעדן טאג זאגן צוויי פרקים משניות און איין בלאט גמרא כסדרן - וועסטו בקרוב מיר קענען מבשר זיין פון דיין שידוך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי'

אייער טאטע האט מיר געשריבן אז איר האט מסיים געווען נאכאמאל ספר תהילים; איך בין זייער פרייליך, איך האף איר וועט ווייטער זאגן תהילים. אויך בעט איך אייך איר זאלט מיר מזכיר זיין ביים זאגן תהילים, יואל בן רייצא רעכיל, איך זאל האבן כח צו קענען אויספירן אלס וואס מוהרא"ש זכותו יגן עלינו האט מיר באפוילן.

וואס איר דארפט און וואס איר ווילט - זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן, ער האט געמאכט אלע שפראכן. דער אייבערשטער איז אלעס און אלעס איז ער, מען דארף אים נאר בעטן, און וואס מען בעט באקומט מען.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע דיין פראגע, מען האט דיר מכבד געווען צו רעדן דיבורי התחזקות וכו' פאר פרויען און מענער אויסגעמישט, דו פרעגסט אויב דו זאלסט גיין זיי מחזק זיין; חס ושלום, גיי נישט רעדן אין א פלאץ וואו עס איז אויסגעמישט פרויען און מענער.

געב זיך זייער אכטונג נישט רעדן מיט פרויען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (כתובות יג:): "אֵין אַפּוֹטְרוֹפוּס לָעֲרָיוֹת"; זיי מחזק מענער, אינגעלייט מיט בחורים. געדענק, די הייליגע חכמים זאגן (בראשית רבה פד, ד): "אַבְרָהָם הָיָה מְגַיֵּר אֶת הָאֲנָשִׁים", אברהם האט מגייר געווען מענער, "וְשָׂרָה מְגַיֶּרֶת אֶת הַנָּשִׁים", און שרה האט גערעדט צו די פרויען, וד"ל.

בענין זאגן שבת קריאת שמע מיט די וידוי; שבת זאגט מען נישט קיין וידוי נאר איינער וואס לעבט מיט די מחשבה אז 'אפשר איז דאס מיין לעצטע נאכט?' אזא איינער קען זיך יא מתוודה זיין. דא האסטו ווערטער וואס מוהרא"ש זאגט (אשר בנחל חלק כח, מכתב ד' תקל): "אבל מי שחי בהרגשה כזו, שאולי זה יומו האחרון" ווער עס לעבט מיט די מחשבה 'אפשר איז היינט נאכט מיין לעצטע נאכט?' "הוא מתוודה", אזא איינער קען זיך מתוודה זיין, "אם אדם דבוק בהקדוש ברוך הוא, ויודע שהלילה הזה הוא יומו האחרון" אז א מענטש טראכט א גאנצן צייט פונעם אייבערשטן און ער ווייסט 'היינט איז מיין לעצטע נאכט בזה העולם', "לאדם כזה מותר לומר וידוי בשבת וביום טוב" אזא איינער מעג זאגן וידוי אום שבת.

אז מיר וועלן פאלגן אלע עצות פון מוהרא"ש וועלן מיר זוכה זיין צו זיין דבוק צום אייבערשטן, נישט מסיח דעת זיין פונעם אייבערשטן.

בנוגע וואס מען זאגט דיר אז עס וועט דיר שאטן די הקפדה פון דעם אדמו"ר וכו'; דארפסט זיך נישט זארגן, ער האט זיכער נישט קיין הקפדה אויף דיר, ער איז אן ערליכער איד, ער פריידט זיך זיכער אז דו ביסט געקומען צום רבי'ן, ער אליינס וואלט אויך אנטלאפן צום רבי'ן, נאר דו ווייסט דאך ווי אזוי עס גייט, אן אדמו"ר איז געבינדן אין קייטן וכו'.

האב נישט מורא פון קיינעם, האב נישט מורא פון קיין הקפדה; זיי זיך מבטל צום אייבערשטן, וועסטו זען גרויסע ניסים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי', לערערין בית פיגא ירושלים

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א לערערין, לערנען מיט קינדער אמונה, צניעות, דאס שיינקייט פון לעבן די תורה לעבן; דאס איז די העכסטע זאך ביים אייבערשטן.

זייט נישט דערשראקן אז קינדער פאלגן נישט, אזוי קומען קינדער; קינדער פאלגן נישט, און די ארבעט ליגט אויף אונז זיי אויסלערנען יא צו פאלגן.

יעצט ביים אנהויב פונעם יאר זאלט איר זיך שטעלן אויף דרך ארץ, געבט אוועק אסאך צייט אויף דרך ארץ, אויסלערנען די קינדער אז ווען א לערערין רעדט - קען מען נישט רעדן, און אז די קינדער רעדן ווייטער - בלייבט שטיין און ווארטס מען זאל זיין שטיל, און אז מען רעדט ווייטער זאלט איר זאגן פאר דעם קינד: "מען קען נישט רעדן ווען א לערערין רעדט". אפילו עס וועט אוועקגיין אסאך צייט פאר דרך ארץ און עס וועט נישט בלייבן קיין צייט פאר'ן לימוד - איז אויך נישט געפערליך, ווייל דרך ארץ קדמה לתורה.

דאס וויכטיגסטע זאך פאר א לערערין, זי דארף האבן זעלבסטזיכערקייט; ביי זיך אין קאפ דארף זי וויסן און געדענקען: 'די קינדער דארפן מיך פאלגן און גייען מיך פאלגן, און אז מען פאלגט נישט די ערשטע מאל וועט מען מיך מוזן פאלגן ביים צווייטן מאל'; מען דארף זיין שטארק אינעווייניג אין זיך צו וויסן אז 'די קינדער דארפן מיך פאלגן און זיי וועלן מיך פאלגן', אויב די לערערין איז אליינס מסופק, זי טראכט 'די קינדער גייען מיך זיכער נישט פאלגן' - איז א שאד די צייט פאר איר און פאר די קינדער.

הלואי זאלט איר מיר שרייבן יעדן טאג אדער לכל הפחות יעדע וואך וואס טוט זיך אין סקול.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי', יבנאל

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך האב זייער הנאה צו הערן פון אייך אז איר זאגט תהילים און אז איר האט יעצט געענדיגט די איין און פערציגסטע מאל ספר תהילים. איר פירט זיך אויף אזוי שיין און גוט, אזוי ווי איר האט זיך געפירט אין אונזער שולע אין אמעריקע. איר זענט א ביישפיל פון א בית פיגא תלמידה; אלע זעען וואס איז דאס בית פיגא.

וואויל איז אייך אז איר גייט אין שפיטעלער טיילן עסן פאר קראנקע מענטשן און איר רעדט מיט זיי דיבורי אמונה; דאס איז די גרעסטע זאך ביים אייבערשטן, אז מען רעדט צו זיינע קינדער, מען וועקט זיי אויף, מען ברענגט זיי צוריק. די אלע זענען נעבעך נישט שולדיג, מען האט גענומען זייערע זיידעס און באבעס און אויסגע'שמד'ט. מוהרא"ש זכותו יגן עלינו שרייבט, זייט די וועלט שטייט - איז נישט געווען אזא מאסן שמד, אויס צו שמד'ן מיליאנען אידן, זיי זאלן נישט וויסן פון "שמע ישראל", זיי זאלן נישט וויסן פון "אנכי ה' אלוקיך"; איז דאך נישטא קיין גרעסערע מצוה פון צוריקברענגען אידישע קינדער צו די אמונה.

אויך זאלט איר זיך יעדן טאג מתבודד זיין, רעדט צום אייבערשטן אויף אייער שפראך; איך האף אז אייער שפראך איז נאך אידיש. זוכט אייך א ווינקל וואו קיינער איז נישט דארט, גייט דארט און רעדט זיך אויס אייער הארץ, שמועסט מיט'ן אייבערשטן אזוי ווי מען רעדט צו א נאנטער פריינט - וועט איר שפירן א זיסקייט אין לעבן, עס וועט אייך זיין גוט.

שרייבט מיר נאך וועט איר מיך מחי' זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אויף אייער פראגע אויב א פרוי מעג גיין הפצה; אודאי קענען פרויען עוסק זיין אין הפצה, נישט נאר מען קען - עס איז א גרויסע מצוה צו געבן פאר אנדערע פרויען ספרים און קונטרסים, עצות פון הייליגן רבי'ן; ווער דען דארף חיזוק אויב נישט אידישע מאמעס, אידישע פרויען - וואס זענען פאריאגט און פארפלאגט מיט די קינדער, זיי ליידן אזויפיל צער און יסורים פון אויפברענגען די קינדער.

עס איז נישט קיין שום פראבלעם פאר פרויען צו עוסק זיין אין הפצה, אבער אויסדרוקליך נאר פאר פרויען, נישט פאר מענער אדער בחורים.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה פד, ד): "אַבְרָהָם הָיָה מְגַיֵּר אֶת הָאֲנָשִׁים" אברהם אבינו האט מגייר געווען מענער, "וְשָׂרָה מְגַיֶּרֶת אֶת הַנָּשִׁים" און שרה האט מגייר געווען פרויען; יעדער איינער איז עוסק אין זיין פלאץ.

בנוגע באדן צוויי מיידלעך אינאיינעם; עס איז נישט קיין פראבלעם.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ליל שישי פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע תלמידים און חברים וואס וואוינען אין ארץ ישראל, תלמידי היכל הקודש, חסידי ברסלב, ה' עליהם יחיו

יעצט ביים שרייבן דעם בריוו זיץ איך אין שטוב מיט אינטערווינעס, איך היס זייער שטארק שוין איבער צוויי וואכן. דער דאקטער זאגט ער זעט גארנישט, אבער איך שטיק זיך ממש, איך פארליר מיין אטעם.

דער אייבערשטער האט צוגעפירט אז איך האב די וואך געהאט א חתונה פון א תלמיד הישיבה, וואס זיין טאטע איז אן הצלה מאן. ער האט משמש געווען מוהרא"ש פונעם הארץ אטאקע ביזן הסתלקות, די לעצטע פינף יאר. ער האט געהערט ווי איך היס, האט ער מיר געזאגט אז ער וועט מיר ברענגען א מעדעצין וואס וועט מיר היילן און געבן כח.

איך האב געבעטן דעם הצלה מאן ער זאל מיך שטעכן אין די לינקע האנט, אזוי וועל איך ענק קענען שרייבן אפאר ווערטער לכבוד שבת קודש; איך דארף זיצן פאר אפאר שעה, ווי לאנג די מעדעצין גייט אריין.

די וואך האבן מיר אין די פרשה שטארקע חיזוק, מען זעט אז אלעס איז דער אייבערשטער; קינדער קומט פונעם אייבערשטן, אפילו מען קען נישט האבן בדרך הטבע קיין קינדער - דאך קען דער אייבערשטער אלעס מאכן. מען קען געווינען א מלחמה מיט די שטערקסטע קעניגן; אברהם אבינו, איינער אליינס - האט זיי מנצח געווען מיט אמונה, דאס לערנט אונז מיר זאלן לעבן מיט אמונה, וועט מען אלעס מנצח זיין.

יעצט איז ביי ענק צעטומלט מיט די בחירות, וויל איך ענק בעטן, מאכט אייך נישט נאריש, לויפט נישט נאך די פארטייען, הערט נישט קיין נייעס, עס וועט אייך גארנישט בעסער מאכן אויב דער געווינט און אויב יענער געווינט, די אלע וואס שרייען "מען מוז שטומען פאר דעם, ווייל דער זאגט צו אז ער גייט מאכן גוט וכו' וכו'", דאס איז אלעס שקר וכזב, אלעס איז נאר געלט און כבוד, מיר האבן נישט קיין שייכות מיט די ערב רב, מיר דארפן גיין פארשפרייטן די עצות פון רבי'ן, די זיסע געשמאקע עצות וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט.

איך בעט באזונדער אלע בחורים, קומט נישט קיין אמעריקע, בלייבט ענדערש אין ארץ ישראל - דארט מפיץ זיין די גליונות, ספרים און קונטרסים.

אויך האבן מיר געעפנט א ישיבה קטנה אין ירושלים מיט א גוטע מגיד שיעור, ער האט זייער אסאך מקבל געווען פון מיר, ער האט גאר אסאך וואס צו געבן פאר די בחורים.

אויך די אינגעלייט וואס ווילן בלייבן אין היכל הקודש זאלן וויסן אז עס איז דא צוויי גוטע זאכן וואס אויב מען טוט דאס - בלייבט מען מקושר צום רבי'ן. איינס איז דער סדר דרך הלימוד, יעדער איינער לפי בחינתו דארף לערנען יעדן איינציגסטן טאג חומש מיט'ן תרגום, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, און אזוי ווייטער. אויך משניות; פון איין פרק - ביז וויפיל מען קען, יעדער לפי בחינתו. און זיכער דעם בלאט גמרא, דאס האלט דעם מענטש געבינדן צום רבי'ן.

די צווייטע זאך איז: זיין א מפיץ; עוסק זיין אין פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר אנדערע, יעדער לפי כוחו ולפי בחינתו, נאר אזוי קען מען בלייבן ביים רבי'ן, אז מען איז א געבער, א משפיע. מוהרא"ש זאגט, עס איז דא אן הלכה אין הלכות מליחה, אויב מען זאלצט אסאך פלייש אינאיינעם - איז אלעס כשר, אבער אויב ליגן שטיקלעך פלייש וואס זענען שוין געווען פון פריער געזאלצן - אינאיינעם מיט פלייש וואס מען זאלצט יעצט - גייט אריין די בלוט פון די שטיקלעך אין די געזאלצענע שטיקלעך, ווייל זאלץ טוט צוויי פעולות, סיי עס שלעפט ארויס די בלוט, און סיי עס לייגט אריין די בלוט, מה שאין כן אויב אלע שטיקלעך זענען געזאלצן, וויבאלד אלע שטיקלעך ארבעטן אויף ארויסצוגעבן די אייגענע בלוט, נעמט עס נישט אריין קיין פרעמדע בלוט; די זעלבע זאך איז, ווי לאנג א מענטש איז טרוד למפלט, ער איז משפיע, ער שפייט אויס, ער איז משפיע דעם רבינ'ס עצות - לא בלע, נעמט ער נישט אריין אין זיך אנדערע נארישקייטן.

ביי אונז אין אמעריקע מאכט מען אויך משוגע מיט די וואלן, יעדער שרייט מען זאל שטומען פאר דעם אדער פאר יענעם, און מען פארגעסט פונעם אייבערשטן. מיר האבן איין עצה פאר גזירת החינוך: "תפילה און נאכאמאל תפילה", איין עצה צו קענען לעבן, נאר אז מען האלט זיך ביים רבי'ן; מען לערנט דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, וואס האלט אין איין דערמאנען אז עס איז דא א באשעפער אויף די וועלט; גיי צו אים, רעד צו אים, ווענד זיך צו אים.

יעדע פאר יאר קומט מען מיט נייע מעשיות, 'די וועלט איז אין א סכנה, מען מוז שטומען פאר דעם, פאר יענעם', ווען מען קוקט צוריק איז אלעס נאריש; דער אייבערשטער פירט די וועלט, און וואויל איז דעם וואס נוצט אויס זיינע טעג און יארן מיט תורה ותפילה, ער לערנט זיינע שיעורים און דאווענט די דריי תפילות צום אייבערשטן, ער איז זיך מתבודד יעדן טאג, ער איז מכבד די ווייב און רעדט שיין צו יעדן איינעם; דאס איז נצחיות, דאס בלייבט.

ביז דערווייל זיץ איך דא, איך ווארט די מעדעצין זאל זיך ענדיגן, איך זאל קענען גיין געבן די שיעור פאר די אינגעלייט.

איך קען נישט יעצט קומען קיין ארץ ישראל, איך שפיר זיך ברוך ה' גוט, אבער נישט אויף צו פארן.

היינט האב איך געדארפט גיין אין שטעטל, אין תלמוד תורה און מיידל שולע; איך בין געבליבן אין ישיבה מיט די בחורים.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת לך לך, י' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ענדליך קומט שוין דער הייליגער שבת, וואס מיר וועלן זיך נאכאמאל קענען צוקלעבן צום אייבערשטן. דער הייליגער זוהר זאגט (יתרו פח.): "מַהוּ שַׁבָּת" וואס איז דאס שבת? זאגט דער הייליגער זוהר: "שְׁמָא דְּקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא", שבת איז דער אייבערשטער; שבת איז א צייט וואס מען ווערט פאראייניגט מיט'ן אייבערשטן, שבת איז א צייט וואס מען קען אביסל קומען צו זיך פונעם וואכנדיגער געיעג.

חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרק א): "לְעוֹלָם יַשְׁכִּים אָדָם וְיִשְׁנֶה בְּשַׁבָּת, וְיֵלֵךְ לְבֵּית הַכְּנֶסֶת וּלְבֵית הַמִדְרָשׁ, יִקְרָא בַּתּוֹרָה וְיִשְׁנֶה בַּנְּבִיאִים", א מענטש זאל אויפשטיין שבת גיין אין שול לערנען און דאווענען, "וְאַחַר יֵלֵךְ לְבֵיתוֹ וְיֹאכַל וְיִשְׁתֶּה", און נאכדעם אהיים גיין מאכן די סעודה, "לְפִי שֶׁאֵין לוֹ מְנוּחָה לְקוּדְשָׁא בְּרִיךְ הוּא, אֶלָא עִם עוֹשֵׂי תּוֹרָה בִּלְבַד", ווייל דער אייבערשטער האט א נחת רוח פונעם מענטש ווען ער לערנט תורה.

קריג זיך נישט שבת מיט קיינעם, האלט קאפ נישט אריינצופאלן אינעם גיהנום שבת. דער סמ"ך מ"ם וויל אריינשלעפן מענטשן שבת אין גיהנום, אין די פייער פון מחלוקות; דארף מען אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז שבת זאל מען זיין פרייליך, נאר טאנצן און זינגען.

דאנקען גאט איך שפיר זיך שוין אסאך בעסער; א גרויסן יישר כח פאר דיינע תפילות.

דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג. פרשת חיי שרה וועל איך אויך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך גיי מיט די בחורים - די געציילטע בחורים וואס העלפן מיר ארויסגיין פון די חובות פאר די מוסד. גיי דו אויך נאך געלט, העלף מיר ארויסגיין פון די שווערע חובות וואס איך האב פאר אונזערע מוסדות.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן כה): "כִּי צָרִיךְ כָּל אָדָם לְהוֹצִיא אֶת עַצְמוֹ מֵהַמְדַמֶּה וְלַעֲלוֹת אֶל הַשֵּׂכֶל", א מענטש דארף ארויסגיין פון זיינע דמיונות און באקומען שכל; וואס איז דאס שכל און וואס איז דאס דמיונות? אלעס וואס האט מיט'ן אייבערשטן - דאס איז שכל; א מענטש טראכט: 'דער אייבערשטער איז דא, דער אייבערשטער איז מהוה די גאנצע בריאה, דער אייבערשטער האט מיך ליב, ער ווארט איך זאל אנטון תפילין, ער ווארט איך זאל רעדן צו אים' - דאס איז שכל; אנדערע זאכן וואס מען טראכט און מען רעדט, 'אויב דער וועט געווינען - וועט זיין גוט און אויב יענער וועט געווינען וועט זיין נישט גוט' - דאס איז אלעס כח המדמה, און אז מען טראכט: 'אויב איך וועל געווינען די לאטערי וועל איך זיין פרייליך' - דאס איז אלעס דמיון.

ווי אזוי גייט מען ארויס פון כח המדמה? דורך תפילה והתבודדות; אז מען באנוצט זיך מיט די עצה פון משיח, וואס משיח וועט אריינברענגען אין די וועלט - מען זאל זיך אויסשמועסן מיט'ן אייבערשטן, מָשִׁיחַ איז דער לשון פון מֵסִיחַ אִלְּמִים, משיח וועט מאכן אלע שטומע זאלן שמועסן; וואס מיינט שטום? אז מען רעדט צו יעדן איינעם און פון יעדן איינעם - אויסער צום אייבערשטן און פונעם אייבערשטן.

אז מען גייט יעדן טאג אביסל רעדן מיט'ן אייבערשטן, מען דערציילט דעם אייבערשטן אלעס וואס מען טוט, אלעס וואס מען טראכט, ווי שטארק איך בין פארנארט; איך מיין אז איך גיי לעבן פאר אייביג, איך מיין אז איך האב, איך מאך און טו, איך פארגעס אז איך בין גארנישט און איך וועל נאך אביסל דארפן אוועקגיין פון די וועלט און איבערלאזן מיין האב און גוטס פאר מענטשן וואס איך קען נישט, מען בעט דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל קענען גיין דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל היינט עפענען א חומש, א משניות; איך זאל זיך מיט קיינעם נישט קריגן" - דאס איז שכל.

היינט נאכט וועל איך געבן די וועכנטליכע שיעור אפילו איך בין זייער איבערגעשטרענגט, איך היס נאך זייער שטארק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, בראכפעלד

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אז דיין רב, דיין דיין, זאגט ענק צו ווארטן וכו' - זאלט איר ווארטן; פאלג דיין רב, ווארט וכו'.

בנוגע פרנסה; מוהרא"ש זאגט א סגולה לפרנסה, א סגולה לעשירות - צו בענטשן ברכת המזון אינעווייניג אין א בענטשער, בדוק ומנוסה; ווער עס איז מקפיד אויף דעם, צו בענטשן אין א בענטשער - ווערט רייך.

נאך א סגולה פאר עשירות - איז לערנען משניות; משנ"ה באטרעפט פרנס"ה - דריי הונדערט פינף און ניינציג. לערן יעדן טאג משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו) אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט - זאל מען זאגן די ווערטער. גיי כסדרן, הויב אן מסכת ברכות, זאג א ווארט נאך א ווארט ווי א קליין קינד, זינג די משנה מיט א געשמאקקייט - וועסטו האבן פרנסה בשפע.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך וויל אם ירצה ה' געבן שיעורים אין לשון הקודש, בפרט די זמן זענען געקומען בחורים פון יבנאל וואס קענען נישט קיין אידיש - וועל איך געבן יעדע וואך לכל הפחות איין שיעור אין לשון הקודש.

לעת עתה שפיר איך זיך נישט אזוי גוט, איך היס זייער שטארק און די קול איז מיר אויסגעריסן, איך קען קוים רעדן. מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף, אז איך וועל צוריק האבן מיין קול - וועל איך גלייך געבן א שיעור אין לשון הקודש, מען וועט דאס ארויפלייגן אויפ'ן טעלעפאן ליין און דו מיט אלע דיינע חברים אין ארץ ישראל וועלן דאס קענען הערן.

איך בעט דיר זייער, שטארק זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן. לערן אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום יעדן טאג, איינגעטיילט אויפ'ן וואך לויט'ן טאג.

אויך זאלסטו זיך אנשטרענגען צו לערנען יעדן טאג ח"י פרקים משניות; דארפסט נישט פארשטיין, זאג די ווערטער - דאס וועט דיך מטהר זיין און געבן כח צו קענען ביישטיין די שווערע נסיונות. בפרט בחורים וואס האבן ביטערע שווערע נסיונות אין קדושה, דער יצר הרע ווארפט זיי אראפ נאכאנאנד אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה; וויפיל זיי פרובירן לוחם זיין - פאלן זיי ווייטער און ווייטער, פאר זיי איז די עצה צו לערנען אסאך משניות; משנה הרג'עט דעם יצר הרע.

שרייב מיר נאך בריוו וועסטו מיר מחי' זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר

אזויפיל מענטשן האלטן מיט די שיעורים נאר דורך קול הלשון, בפרט מגידי שיעורים און ראשי ישיבות, מיט כולל אינגעלייט - וואס האבן נישט קיין וועג צו הערן און זען די שיעורים נאר דורך קול הלשון; יעצט זאגן זיי אז שוין אפאר וואכן וואס עס איז נישטא קיין פרישע שיעורים.

וויל איך דיר מחזק זיין זאלסט ווייטער ארויפלייגן אלע שיעורים אויף קול הלשון, דאס איז פון די גרעסטע הפצה. הונדערטער און טויזנטער מענטשן זענען זיך מחי' דוקא דורך קול הלשון, און זייער אסאך אינגעלייט האבן מיר דערציילט אין אומאן אז זיי זענען מקורב געווארן דורך קול הלשון.

שטארק זיך, גיי התבודדות; בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיך מקרב זיין צו אים און דיר מאכן שפירן דאס זיסקייט פון די הייליגע תורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת לך לך, ח' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

מן הסתם קומט מען צו דיר אויך מיט די חלומות אז מען קען יעצט אינוועסטירן און מאכן אסאך רווחים וכו' וכו'; אלעס איז איין גרויסער דמיון, הער נישט אויס, לאז זיך נישט פארנארן; אינוועסט אין דיין שטוב, אינוועסט אין דיינע קינדער, אינוועסט אין דיין נשמה.

גיי אהיים צייטליך, בלייב נישט אין גאס, גיי אהיים העלפן דיין ווייב. זיי מחנך דיינע קינדער צו מאכן ברכות, ליינען קריאת שמע, אנגרייטן נעגל וואסער. אז דו וועסט נישט אינוועסטירן - וועסטו נאך אביסל זיך זען מיט א גרויסער ביק אין שטוב, דו וועסט נישט וויסן וואס צו טון מיט אים, ער וועט דיך נישט אויסהערן, ער וועט דיר שפייען און לאכן אין פנים.

אזוי אויך דיינע טעכטער, אז דו וועסט נישט אינוועסטירן אין זיי יעצט ווען זיי זענען נאך קליין, דו וועסט זיי לאזן הפקר, דו וועסט ווייטער זיין אין דיין טעלעפאן מיט דיינע כלומר'ישע חברים - וועסטו זיך נאך אביסל זען מיט א גרויסע מיידל וואס וועט דיר איינטיילן וואס צו טון; זי וועט דיר דערביטערן דאס לעבן חס ושלום.

איך וויל דיר נישט אנשרעקן, איך וויל דיר אבער אויפוועקן פון שלאף, פון דיין טיפע חלום, פון אינוועסטירן און פון מאכן נאך געלט און נאך געלט און פארברענגען מיט חברים; גיי אהיים, זיץ אין שטוב, ביינאכט גייט מען נישט ארויס אין גאס. קודם זאלסט העלפן מיט די קינדער און אביסל רעדן און שמועסן מיט זיי, נאכדעם, ווען זיי גייען שלאפן - זאלסטו אביסל רעדן מיט דיין ווייב, און אביסל אסאך לערנען דיינע שיעורים.

לאז זיך אפ פון די פאליטיק, עס וועט דיר גארנישט אויסמאכן ווער עס איז געווארן פרעמיער מיניסטער אין מדינת ישראל און ווער עס גייט ווערן גאווערנאר אין ניו יארק, אלעס וועט בלייבן די זעלבע. אלעס איז הבל הבלים; אלעס איז נאר אוועק צו שלעפן דעם מענטש ער זאל פארגעסן אז עס איז דא א באשעפער וואס ער פירט אלעס, מאכט אלעס און אין אים ווענדט זיך אלעס.

איך ווארט צו הערן די גוטע נייעס אז דו האסט געוואונען, דו ביסט געווארן אן ערליכער איד.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי'

איך בין אזוי פרייליך צו הערן פון אייער טאטע אז איר האט מסיים געווען נאכאמאל ספר תהילים, דאס ווייזט אז איר זענט א קלוגע מיידל; אז איר נעמט אראפ אפאר מינוט א טאג צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן און אים בעטן אויף ווייטער.

זאגט יעדן טאג אביסל תהילים; תהילים ברענגט נאנט צום אייבערשטן. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן פג) אז תהילים ברענגט נאנט צום אייבערשטן, תהילים היט אפ פון אלעם שלעכטס.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, ישיבה קטנה היכל הקודש ירושלים

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו לערנסט פלייסיג סדר דרך הלימוד, און אויך גייסטו הפצה.

בנוגע דיין פראגע וואס פאר א שיעורים דו זאלסט לערנען; מאך זיך א סדר צו לערנען יעדן טאג חומש - שנים מקרא מיט'ן תרגום, איינגעטיילט לויט די וואך: זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי - און אזוי ווייטער.

די צווייטע שיעור זאלסט לערנען משניות; לערן יעדן טאג אכצן פרקים משניות, זאג די ווערטער שיין, הויך און קלאר, אויפ'ן קול. אויב איז דיר שווער צו זאגן אכצן - קענסטו עס איינטיילן אויף זעקס פרקים אינדערפרי, שפעטער נאך זעקס פרקים און פארנאכטס נאך זעקס פרקים; אזוי זאלסטו טון יעדן טאג - וועסטו ענדיגן גאנץ ששה סדרה משנה יעדע חודש.

די דריטע שיעור זאלסטו לערנען גמרא. האסט שוין זוכה געווען צו ענדיגן איין מאל ש"ס - זאלסטו אנהויבן נאכאמאל און גיין כסדרן א בלאט נאך א בלאט, א מסכתא נאך א מסכתא, ביז דו וועסט ענדיגן נאכאמאל ש"ס - וועסטו אנהויבן א דריטע מאל; אזוי זאלסטו טון יעדן טאג.

דאנק דעם אייבערשטן אז דו לערנסט אין היכל הקודש, ביי אונז אין ישיבה וועט מען דיר נישט שטערן פון לערנען פלייסיג; דיין מגיד שיעור הרב משה שמואל שליט"א וועט דיר מחזק זיין צו לערנען נאך און נאך בלעטער גמרא.

לאז זיך נישט שטערן פון קיינעם, זיץ אין דיין ווינקעלע און זאג בלעטער גמרא אויפ'ן קול מיט א ניגון, און יעדע מאל דו זאגסט א נאמען פון א תנא אדער פון אן אמורא - זאלסטו זיך פארשטעלן ווי דו שטייסט פאר דעם הייליגן תנא אדער אמורא, און דו זאלסט רעדן צו אים און אים בעטן אז דיין קאפ זאל זיך עפענען, דו זאלסט פארשטיין די גמרא. אזוי פירן זיך די צדיקים, ווען זיי לערנען תורה - מאלן זיי זיך אויס ווי דער תנא, דער אמורא - שטייט דא; זיי לערנען תורה מיט קדושה וטהרה.

נאכדעם מאך זיך א שיעור אין ספר המידות. דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שעט), דער ספר האט אים געמאכט פאר א איד; לערן דאס, און ביי יעדע אות זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן דו זאלסט זוכה זיין צו קענען צוקומען צו דעם, און אויב איז דאס א שלעכטע זאך - זאלסטו וויינען צום אייבערשטן דו זאלסט פטור ווערן פון די שלעכטע מידה.

שרייב מיר יעדע וואך וואס טוט זיך אין ישיבה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערע ליבער הארציגער ... נרו יאיר, ירושלים

איך הער אויף דיר זייער גוטע גריסן, אז דו לערנסט מיט א שטארקע התמדה און דו געבסט זיך איבער פאר אונזער בית המדרש מיט דיין גאנצע הארץ; דו האסט געבויט די סוכה און צענומען די סוכה, אויך זארגסטו פאר יעדע זאך - מדבר קטן עד דבר גדול. אויך העלפסטו מיט יעדע זאך וואס מען דארף אין חדר, און אזוי ווייטער.

וויסן זאלסטו, וואס מען טוט פארן רבי'ן - איז א נצחיות, און דאס ברענגט נאר גוטס פאר'ן מענטש.

שטארק זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן. זארג נישט, נאך אביסל ווערסטו א חתן. דארפסט נישט גיין זוכן א ישיבה, בלייב זיצן אין בית המדרש מיט א הויפן ספרים; א חומש, נ"ך, משניות, בבלי, ירושלמי, תוספתא, רמב"ם, טור, שלחן ערוך, מדרש רבה, מדרש תנחומא, זוהר הקדוש, תיקונים, לקוטי מוהר"ן און אשר בנחל; די פופצן שיעורים, אביסל פון יעדע ספר, און אויך זאלסטו זיך גיין מתבודד זיין - וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.

הלואי זאלסטו מיר שרייבן וואס דו לערנסט, וועסטו מיר מחי' זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק

בנוגע שיקן דיין בחור קיין אמעריקע; לדעתי טו דאס נישט, שיק נישט קיין יונגע בחורים קיין אמעריקע. מיר האבן געעפנט דעם זמן א ישיבה קטנה אין ירושלים, דער מגיד שיעור דארט הרב משה שמואל שטעסל שליט"א - איז א תלמיד הישיבה, ער האט אסאך מקבל געווען פון מיר, ער האט אסאך וואס צו געבן פאר די בחורים; ענדערש שיק דיין בחור דארט אין ישיבה ווי איידער שיקן קיין אמעריקע זיך וואלגערן דא וכו' וכו'.

בנוגע די בחירות; לאז זיך אפ פון די פארטייען, אלעס איז נאר געלט און כבוד, מען טאר נישט האבן מיט זיי.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית יואל

איך האב ערהאלטן דער בילד פונעם בנין וואס דו ווילסט מיר זאלן קויפן נעבן שטעטל פאר א קימפעטארין היים. עס איז א שיינער בנין, און עס זעט אויס זייער א גוטע פלאץ געאייגנט פאר פרויען זיך אפצורוען נאכן געבוירן, אבער איך קען בשום אין אופן יעצט בארגן נאך געלט, איך האב זיך מקבל געווען בלי נדר אז איך בארג מער נישט קיין איין פרוטה ביז איך באצאל אלע חובות ביז אהער.

נאך א זאך, איך וויל נישט קויפן קיין שום זאך פאר די מוסד אויף מארטגידזש, בפרט יעצט ווען די פראצענט ראטעס זענען זייער הויך. ברוך השם מיט ניסים פונעם אייבערשטן זענען אלע בניני המוסד אן קיין מארטגידזש, וועט מען ווייטער בעטן דעם אייבערשטן ער זאל מאכן ניסים.

איך פרוביר זייער שטארק צו פאלגן מוהרא"ש וואס האט מיר געזאגט איך זאל נאר האלטן בחורים אין ישיבה וואס גייען צאמנעמען צדקה יעדן טאג. יעצט האט זיך אנגעהויבן א פרישע זמן, די בחורים זענען זייער גוטע בחורים, זיי גייען אלע יעדע נאכט צאמנעמען צדקה; איך האף צו קענען באצאלן אלע חובות און זיך קענען רוקן ווייטער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת לך לך, ז' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

מזל טוב צו די גרויסע שמחה אז דו גייסט יעצט מאכן פאות פאר דיין זון נרו יאיר, דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א גרויסער צדיק.

בנוגע שערן ראש חודש; עס איז א צוואת רבי יהודה החסיד זיך נישט צו שערן ראש חודש (צוואת רבינו יהודה החסיד, סימן מח). הגם עס זענען דא וואס זאגן אז מאכן פיאות פאר א דריי יעריג קינד - קען מען יא, אפילו ראש חודש, דאך זאלסטו אפשערן - אדער ערב ראש חודש, אדער א טאג נאך ראש חודש.

אגב, א כלה וואס האט חתונה ראש חודש ביינאכט שערט זיך אפ גלייך אינדערפרי, אום ראש חודש. אזוי אויך, ווען מען דארף זיך מטהר זיין וכו' - שערט מען זיך אפילו ראש חודש.

זיי שטארק מיט דיין אמט, זיין א גבאי אין שטעטל; זע אז אלעס אין שטעטל זאל זיך פירן אזוי ווי עס דארף צו זיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת לך לך, ו' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע די שידוך וואס מען רעדט דיר וכו'; דו אינטערעסיר זיך פארוואס זי האט זיך גע'גט די ערשטע מאל און פארוואס זי האט זיך גע'גט די צווייטע מאל. עס קען זיין אז זי איז א וואוילע און א גוטע, זי איז פשוט אריינגעפאלן. און גיי ארויס מיט איר, טרעף זיך מיט איר, רעד מיט איר און אז זי געפעלט דיר - גיי ארויס נאכאמאל; ביי זיווג שני איז כדאי צו רעדן מער ווי איין מאל.

בנוגע אז איר מאמע איז א גיורת; דאס דארף דיר בכלל נישט שטערן.

העיקר געב זיך איבער צום אייבערשטן, זיי זיך מבטל צום באשעפער. גיי התבודדות, שמועס אויס דיין הארץ אויף דיין מאמע לשון, כדבר איש אל רעהו, דערצייל דעם אייבערשטן אלעס. הויב אן פון אנהויב; יעדע מאל מען רעדט צום אייבערשטן - הויבט מען אן נאכאמאל פון אנהויב, כאילו דאס איז די ערשטע שמועס, דערצייל אים פון דיין לעבן, ווי שטארק דו ווילסט חתונה האבן, דערצייל אים פארוואס דו האסט זיך גע'גט, אז זי האט אפגעלאזט די אידישע וועג, און דערצייל אים די שידוך וואס מען רעדט דיר, שמועס אויס אלע מעלות און בעט אים ער זאל דיר העלפן; אזוי וועסטו זיין קלאר וואס דו האסט צו טון.

התבודדות קלארט אויס דעם מענטש און ווייזט אים וואס צו טון אין לעבן.

שרייב מיר אלע דיינע ספיקות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.