בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#3438 - פונעם בית המדרש וועט ארויסגיין א ליכט פאר גאנץ בארא פארק
דרשות, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש בארא פארק


איך ווארט צו הערן ווי איר האלט מיט'ן בית המדרש אין בארא פארק, אויב איר האט שוין פארמאכט, שוין געשריבן קאנטראקט אויפ'ם נייעם שול.


איך וויל דיר בעטן אויב איך קען קומען רעדן צו די חברים אין בארא פארק, איך וויל זייער קומען רעדן דארט דעם רבינ'ס ווערטער; אויב איז דא פלאץ - אפשר גאר מאכן פון צייט צו צייט דעם ליל שישי שיעור אין בארא פארק.


איך וויל זייער מחזק זיין דעם בית המדרש, עס זאל זיין א שיין ווינקל, א ליכטיג ווינקל - וואו עס וועט ארויסגיין א ליכט פאר גאנץ בארא פארק. אזוי ווי דו ווייסט דאך וואס טוט זיך היינט, מענטשן זענען אזוי דורשטיג פאר אפאר אמת'ע ווערטער; אביסל חיזוק צו קענען אנגיין מיט'ן טאג טעגליכן געיעג.


 

#3437 - ביי אונז מאכט מען נישט א וואך נאכט פאר פרויען
שטעטל, מנהגים, ראש ישיבה, שמחות, ברית, וואך נאכט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שמחה! איך פריי זיך זייער צו הערן אז דער מוהל זאגט מען קען שוין מאכן דעם ברית אינעם זעלבן טאג פונעם פדיון הבן.


זיי נישט בייז, איך בין אזוי טרוד, איך האב געדארפט מאכן א באשלוס מער נישט גיין צו שמחות; וואלט איך געגאנגען צו שמחות - וואלט איך געדארפט פארן בייטאג און ביינאכט... דא האב איך די ישיבה, איך דארף פארלענען שיעורים פאר די בחורים, און פארשטייט זיך - זיך פארקוקן. אויך בין איך טרוד מיט די מוסדות, יומם ולילה לא ישבותו. לעת עתה קען איך מיטהאלטן נאר שמחות אין ישיבה אדער אין שטעטל, איך פרוביר צו זיין אין שטעטל יעדע וואך, קען איך אויסרעכענען צו זיין ביי די שמחה.


איך וואונטש דיר מזל טוב, מזל טוב! דער אייבערשטער זאל העלפן כשם שנכנס לברית, כשם שנכנס לפדיון הבן - כן יכנס לתורה ולחופה ולמעשים טובים.


א וואך נאכט פאר פרויען איז פון די נייע זאכן, ביי אונז מאכט מען נישט.

#3436 - א סופר וואס גייט אין מקוה און זאגט תיקון הכללי
חסידות ברסלב, סופרים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן, בפרט מיט דיין נייע פאך וואס דו לערנסט זיך צו שרייבן ספרי תורה, תפילין און מזוזות. פרעג אלע סופרים, אין אנהויב איז טאקע שווער, אבער אז דו וועסט דאס דורכברעכן - וועסטו זייער מצליח זיין. געלויבט דעם אייבערשטן די קהילה וואקסט אזוי שנעל כן ירבו, אנשי שלומינו ווילן דיקא מזוזות, תפילין וכדומה - פון א סופר וואס פארט צום רבי'ן, פון א סופר וואס גייט אין מקוה און זאגט תיקון הכללי, פון א סופר וואס איז זיך מתבודד און זאגט לקוטי תפילות.


דעריבער וויל איך דיר זייער בעטן, שטארק זיך מיט די ארבעט, ענדיג לערנען די הלכות און נעם ארויס א קבלה צו שרייבן - וועסטו זייער מצליח זיין.


גיי אביסל שפאצירן, רעד זיך אויס דיין הארץ צום אייבערשטן; בעט אים יעדע זאך - וועסטו זען גרויסע ישועות.

#3435 - מלמדים זאלן זיך צוזאמנעמען איינמאל א וואך, זען וואס בעסער צו מאכן
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך בעט דיר זייער זאלסט צאמנעמען אלע מלמדים און איינגעשטעלטע פון די מוסד, איינמאל א וואך זאלט איר זיצן אינאיינעם, רעדן אינאיינעם, זען וואס מען קען בעסער מאכן, זען וואס נאך מען קען טון מיט די קינדער (אויב ווילט איר מאכן נייע זאכן זאל מען פרעגן), ותשועה ברב יועץ, עס וועט ארויסקומען אסאך גוטס פון דעם, ווייל יעדער האט א נקודה וואס א צווייטער האט נישט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן לד, אות ד).


מלמדים וועלן רעדן, מען וועט דערציילן ווי אזוי מען געבט זיך אן עצה און ווי אזוי מען געבט זיך נישט קיין עצה; דער וועט דערציילן פון זיין בריוו וואס ער האט באקומען, א צווייטער וועט ווייזן זיין בריוו, זיין פסק; אזוי וועט מען מצליח זיין מיט די קינדער. איך וועל נישט רוען ביז איך וועל זען אן אוועקגעשטעלטע אפעראציע פון חינוך הבנים והבנות לויט די וועג פון מוהרא"ש.


ביז דערווייל וואקלט זיך נאך אלעס, מלמדים און טיטשערס פארן אוועק, מען נעמט נישט ערנסט די ארבעט, מען קומט און מען גייט, מען איז נישט מחשיב די ארבעט. אויך איז מען ביי זיך געפאלן ווייל מען האט נישט געענדיגט די אייגענע שיעורים, מען האט נישט געענדיגט מדרש, ווען די הייליגע חכמים זאגן (סוכה כה:): "העוסק במצוה פטור מן המצוה". אמאל ווען איך האב געארבעט אין די וויענע מוסד, איך האב גערעדט מיט'ן וויענער רב שליט"א, האב איך אים געפרעגט: "וואס מיינט העוסק במצוה פטור מן התפלה, מן המצוות?" איך געדענק נישט וואס איז געווען דער שמועס, ווי די שאלה איז אריינגעקומען, זאגט ער מיר: "דו ביסט פטור פון דאווענען, דו ביסט עוסק מיט בחורים, ביסט א מנהל"; דאס זאג איך פאר אלע מלמדים, זייט נישט נאריש, טראכטס נישט די שלעכטע מחשבות 'איך בין גארנישט ווערד ווייל איך קום נישט אן צו לערנען מיינע שיעורים'; דו ביסט דאך א מלמד, דאס איז דיינע שיעורים, די תורה וואס דו לערנסט מיט די קינדער.


א מלמד קרעכצט מיר, ער וויל אויפגעבן מלמדות ווייל ער קומט נישט אן צו גיין הפצה; איך קוק אים אן ווי א חסר דעה: 'דו ווילסט גיין הפצה... ווי איז דא א גרעסערע מפיץ ווי זיצן מיט קינדער און רעדן מיט זיי פונעם אייבערשטן...?' א מלמד וואס לייגט אריין קאפ און מח, הארץ און קישקעס אויסצולערנען די קינדער תורה, תפילה און יראת שמים – דאס איז דאך הפצה!


איך בעט דיר זייער זאלסט ווייזן דעם בריוו פאר אלע מלמדים אין שטעטל. אויך געב דאס פאר די מנהלת תחי', זי זאל אויך צאמנעמען אלע טיטשערס, די גאנצע סטעף, זיצן איינמאל א וואך אינאיינעם, מען זאל איבערגיין וואס מען קען בעסער מאכן. די מלמדים זאלן זיצן באזונדער און די טיטשערס באזונדער – אזוי וועט ארויסקומען שיינע זאכן.


אויך דארף מען זייער אנזאגן די יונגע מלמדים און די יונגע טיטשערס אז מען קען נישט רעדן מיט קיינעם פון די מעשיות פון חדר, אזוי אויך פון די מיידלעך.


א פרוי שרייבט מיר זי וויל נישט קומען צו די פרויען צאמקום ווייל יונגע טיטשערס קומען רעדן צו איר: "דיין טאכטער בייסט", "מיט דיין טאכטער איז געווען די מעשה פון די דרשה", "דיין קינד האט געשלאגן"; פון וואו זאלן פרויען מיט האלטן מעשיות פון סקול? נאר אז מען רעדט צווישן זיך.


דארף מען זיי מחזק זיין און אויך די מלמדים, יעדע מעשה וואס פאסירט אין די פיר ווענט פון תלמוד תורה און בית פיגא – איז פריוואט, דאס קען מען נישט רעדן און דערציילן. און ווען מען קומט אהיים און מען שמועסט מיט די ווייב, אדער א טיטשער קומט אהיים און שמועסט מיט'ן מאן – טאר מען זיך נישט אונטערהאלטן אויף די קינדער; וואלסט דאך נישט געוואלט אז דיין קינד'ס מלמד'ס ווייב'ס שוויגער שוועסטער זאל וויסן אז דיין קינד האט היינט איינגעמאכט, אויך וואלסטו נישט געוואלט אז דיין טאכטער'ס טיטשער'ס מאן'ס ברודער שוועגערין זאל וויסן אז דיין טאכטער איז אן עקשן אזוינס און אזעלעכס.


איך האף דו וועסט מיר העלפן, איר וועט זיצן אינאיינעם זען וואס מען קען טון אז יעדע איינציגסטע קינד זאל אויסוואקסן מיט די גרעסטע מאס הצלחה.

#3434 - יישר כח פאר'ן מנדב זיין די וועג צום מקוה טהרה
מקוה, מוסדות, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן מנדב זיין די וועג צום מקוה טהרה אין שטעטל, האסט עס געמאכט זייער שיין; מען זעט עס ליגט אין דעם א געפיל, נישט סתם אויסגעגאסן ליים (צעמענט), האסט עס געמאכט שיין רינדיג.


דער אייבערשטער זאל דיר באגליקן מיט גרויס שפע און נחת פון דיינע קינדער אינאיינעם מיט דיין ווייב תחי'.


געב א שכוח פאר דיין ווייב פאר'ן קומען אין סקול ארויסהעלפן ווען מיר זענען געבליבן שטעקן אן טיטשערס.


 

#3433 - איך וועל זיך פרייען אז דו וועסט קומען לערנען אין כולל
כולל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי ב', כ"ו ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט דיר צו טרעפן דעם פארגאנגענעם יום טוב פסח אין שטעטל, איך האב הנאה געהאט צו זען דיינע קינדער; פאר מיר איז זייער חשוב צו האבן אזא משפחה ווי דיר אין שטעטל.


איך וויל דיך פרעגן, ווי איך פארשטיי האסטו א שטארקע געפיל צו לערנען, איך הער אז דו האסט שיעורים מיט חברותות אין הלכה; אפשר ווילסטו קומען לערנען ביי אונז אין כולל? פאר מיר וועט דאס זיין זייער א פרייליכע זאך.


מיר גייען דעם זמן לערנען הלכות שבת, דער דיין שליט"א איז דער ראש הכולל, ער העלפט די אינגעלייט פארשטיין און מצליח זיין.


לאז מיר וויסן אויב יא, אזוי וועל איך דיר קענען צושטעלן חברותות.


יעצט צאלן מיר צוויי הונדערט פופציג א וואך, א חודש טויזנט דאלער, און אויב מען קומט נישט צייטליך פארלירט מען דאס לערנען; די געלט רעכנט מען נישט אראפ.


 

#3432 - מען טאר גארנישט טון אויפ'ן חשבון פון די קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי ב', כ"ו ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר זייער בעטן, מהיום והלאה זאלסטו מיר מער נישט העלפן מיט קיין שום זאך אין די צייט וואס דו דארפסט זיין מיט די קינדער; דו ביסט מיר טאקע זייער געטריי אבער דאס קען נישט זיין אויף די חשבון פון די קינדער.


ווי געלונגען דו ביסט - קענסטו נישט טון צוויי זאכן אויף איין מאל, אפילו א מלאך קען נישט טון צוויי זאכן אויף איין מאל.


איך וועל אלעס מבטל זיין; די שיעור גמרא, די שיעור פאר פרויען, די חתונות, אלעס אלעס - אויב קען דאס נאר גיין אויפ'ן חשבון פון חדר.


איך וועל זיך פרובירן אן עצה געבן, אבער דו זאלסט אלעס אפלאזן; לאז אלעס פליען כל זמן דו ביסט מלמד.


איך זאג קלאר, איך בין נישט אזוי צופרידן פון אונזער חדר; עס איז אמאל געווען בעסער.

#3431 - עס מוז זיין דרך ארץ ביי דיר אין קלאס
חינוך הילדים, מוסדות, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי ב', כ"ו ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


וואס גייט פאר אין חדר - ביי דיר אין כתה?! איך הער זאגן דו דארפסט ארויסשיקן יעדן טאג קינדער צום אפיס, וואס איז מיט דיר? וואס גייט פאר? א מלמד וואס דארף ארויסשיקן יעדן טאג קינדער - דארף מען אפשר מאכן פארקערט, אפשר אים אהיים שיקן אנשטאט אהיים שיקן אלע קינדער...


דו האסט יונגע קינדער, פארוואס זאל נישט זיין ביי דיר דרך ארץ?! פארוואס זאלסטו נישט אריינלייגן אין זיי יראת שמים, מורא האבן פון אייבערשטן, מורא האבן פון א רבי!


איך האב געוויסט אז מוסדות איז שטענדיגע ארבעט, אבער איך האב געמיינט אז איך וועל שוין האלטן ערגעץ ווייטער, יעצט אז דו שיקסט יעדן טאג ארויס קינדער - איז עפעס געשען מיט דיר.


איך בין נישט מסכים זאלסט בלייבן מלמד אויב די קינדער זענען נישט דרך ארץ'דיג, דרך ארץ איז הדבר הראשון, קדמה לתורה; אדער הויבסטו אן לערנען מיט זיי דרך ארץ, אז נישט זוך דיר א צווייטע פרנסה.


 

#3430 - נישט ווערן אריינגעמישט אין קיין שום זאך קעגן די עלטערן
כיבוד אב ואם, שלום בית, ראש ישיבה, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך בעט אייך זייער, געבט אכטונג נישט צו ווערן אריינגעמישט אין קיין שום זאך וואס איז קעגן אייערע עלטערן; לאזט די אלע מצוות פאר אנדערע, איר האט טייערע עלטערן, געבט אכטונג זיי נאר מכבד זיין.


אויך זאלט איר נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן אז איר האט א מאן אן ערליכער, א גוטער; זאלט איר זיין געטריי פאר אים און אים אויפבויען. לאזט אפ אלע עסקנות, לאזט עס פאר עלטערע, בפרט ווען עס קען פוגע זיין אין אייער מצוה פון כיבוד אב ואם.


וואלט איך ווען געקענט שרייבן ווי אזוי מען האט צו מיר גערעדט, וואס פאר א לשונות פון זלזול, און ווי אזוי איך האב אפגעשוויגן... מען האט גערעדט צו מיר קעגן מוהרא"ש, נישט סתם גערופן ביים נאמען, נאר מיט די גרעסטע מאס זלזול; איך האב געשוויגן, ווייל די תורה זאגט מען טאר נישט ענטפערן פאר עלטערן.


 

#3429 - עס זאל זיין לכל הפחות צוויי גבאים אין בית המדרש
בית המדרש, היכל הקודש, דאווענען, בעל תפלה, גבאי, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש בלאמינגראוו


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אשריך ואשרי חלקיך שזכית לשמש את רבינו, וואויל איז דיר אז דו ביסט משמש דעם הייליגן רבי'ן, דו ביסט א גבאי אין בית המדרש היכל הקודש.


זע צו האבן מיט דיר נאך א גבאי, אזוי אז אויב דו וועסט אוועקגיין פאר א שבת אדער א יום טוב - וועט ווייטער זיין סדר אין בית המדרש. בכלל איז זייער וויכטיג עס זאל זיין לכל הפחות צוויי גבאים, אזוי איז גרינגער פאר די מתפללים זיך דורך צו קומען.


בנוגע וואס איז געווען יום טוב ווען דו ביסט אוועקגעפארן, עס איז געווען הפקר, א בחור האט געדאווענט פאר'ן עמוד, אפגעכיפערט וכו' - דאס טאר נישט פאסירן; די גבאים דארפן צושטעלן בעלי תפילות וואס ווייסן ווי אזוי צו דאווענען, בפרט יום טוב דארף מען צושיקן שיינע בעלי תפילות וואס זענען מכבד את השם מגרונם.


דאס וואס דו האסט מורא אז די שכנים וואס דאווענען אין שול רעדן קעגן ברסלב; האב נישט מורא, אזוי איז מיט מענטשן, פאר מען ווערט מקורב צום צדיק רעדט מען על דא ועל הא, מען ווייסט נישט וואס מען רעדט, איין טאג רעדט מען אזוי, קומענדיגע טאג רעדט מען פארקערט; דו זיי יעדן מקרב.


געב אכטונג מען זאל נישט שמועסן ביים דאווענען.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3428 - נישט איבערשטרענגען אין הפצה אויפ'ן חשבון פון שטוב
הפצה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אחרי ב', כ"ז ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך בין מתפלל פאר אייך אלעס זאל זיין בנקל ובנחת.


מען קען שיקן די קינד צו די עלטערן.


אייער שוועסטער זאל זיך נישט איבערשטרענגען אין הפצה אויפ'ן חשבון פון שטוב; קודם קומען די קינדער און די מאן, נאכדעם קען מען טון הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#3427 - נישטא וועם צו מקנא זיין, נאר אן ערליכער איד
קנאה, פירושים, משלי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


"אַל יְקַנֵּא לִבְּךָ בַּחַטָּאִים", דיין הארץ זאל נישט גליסטן צו זינדיגע מענטשן, "כִּי אִם בְּיִרְאַת ה' כָּל הַיּוֹם" (משלי כג, יז), נאר צו ערליכע אידן וואס לעבן מיט'ן אייבערשטן, אין זיי זאלסטו גליסטן א גאנצן טאג.


אזוי האט דער הייליגער רבי נתן געזאגט פאר זיין תלמיד רבי נחמן טולטשינער זכרונו לברכה: "נישטא וועם צו מקנא זיין, נאר אן ערליכער איד, אים איז גוט מקנא צו זיין"; אפילו די רייכע מענטשן וואס האבן פאלאצן, געלט, שיינע כלים, דיימאנטן און וואס נישט - זענען פול מיט ווייטאג; עס קען זיך דאכטן פון אינדרויסן אז זיי האבן גליק, אבער באמת זענען זיי פול מיט צער און ווייטאג.


 דעריבער בעט איך דיר: "אַל יְקַנֵּא לִבְּךָ בַּחַטָּאִים", גליסט נישט צו די אלע זאכן; רבי נתן האט געזאגט: "די וועלט איז נישט און מען קען עס נישט האבן", עס איז גארנישט דא און מען קען נישט האבן פון עולם הזה, "כִּי אִם בְּיִרְאַת ה' כָּל הַיּוֹם", גליסט צו ערליכע אידן, "תורה ותפלה איז יא און מען קען זיי האבן"; והבן למעשה.

#3426 - לייג נישט ארויף א פחד אין שטוב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


איין זאך האב איך דיר פארגעסן צו זאגן. ווען דו ביסט געווען דא מיט דיין ווייב האט זי געבעטן דו זאלסט ארויסגיין פאר אפאר מינוט, זי האט זיך געשעמט צו רעדן פארענט פון דיר.


זי האט זייער געוויינט; זי האט א פחד אין שטוב וכו', זי קען נישט לעבן אונטער א פחד וכו'; זי ווייסט אז עס איז נישט איידל דאס צו טון, אבער וואס זאל זי טון ווען עס פאסירט... חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קמ:) "אָמַר לְהוּ רַב חַסְדָּא לִבְנָתֵיהּ", רב חסדא האט אויסגעלערנט זיינע טעכטער שיינע מדות ווי אזוי צו לעבן, איינע פון די זאכן: "לָא תֵיכְלוּן תַּמְרֵי בְּלֵילְיָא", איר זאלט נישט עסן טייטלען ביינאכט, "וְלָא תִשְׁתּוּן שִׁיכְרָא בְּלֵילְיָא", איר זאלט נישט טרינקען ביר ביינאכט - ווייל דאס ברענגט שלשול, עס מאכט לופט וכו', כדי דער מאן זאל זיך נישט פארמיאוס'ן; זי ווייסט אז עס איז נישט גוט, אבער זי קען נישט לעבן אזוי, זיך איינהאלטן; עס איז נישט געזונט.


בעט איך דיר טייערער ליבער ..., געב אכטונג אויף די מתנה וואס דער אייבערשטער האט דיר געשאנקען, זע זי זאל זיין רואיג אין שטוב, זי זאל נישט האבן א פחד און מורא. מען קען אלעס באקומען, מען קען אלעס טוישן - מיט תפילה.


אין קורצן; זי וויל לעבן נאטירליך, נישט ציטערן פון ווערן אראפגעקוקט, זי וויל שפירן אין שטוב אזוי ווי זי שפירט מיט אירע עלטערן און געשוויסטער; איך האף דו פארשטייסט וואס איר באדערט.


 

#3425 - גיי ארויף איין מאל א טאג צום ציון פון הרה"ק מסאטמאר זי"ע
שלום בית, קברי צדיקים, תכלית, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


דיין שווער נרו יאיר האט מיר געשיקט געלט אויף פסח מיט א בריוו, איך האב מער הנאה געהאט פונעם בריוו; ער שרייבט דארט ווי שיין דו פירסט זיך, דו און דיין ווייב תחי' זענען איידל, איר פירט זיך מיט דרך ארץ. ער שרייבט איר מאכט אים געזונט, דו און דיין ווייב רעדן אזוי שיין, ער האט נאר נחת פון ענק.


איך בין אזוי פרייליך דאס צו הערן; די גוטע גרוסן אויף תלמידים געבן כח ווייטער צו ארבעטן מיט פרישע תלמידים.


דו וואוינסט דאך סמוך ונראה צום ציון פון הרב הקדוש מסאטמאר זכותו יגן עלינו; זיי נישט קיין בטלן, גיי ארויף איין מאל א טאג, זאג א קאפיטל תהלים, זיי זיך מתבודד און קוק ארויס פון פענסטער; קוק וואס מען נעמט מיט זיך מיט, נאר די פרקים משניות, דפים גמרא, תורה, תפילה און מעשים טובים.

#3424 - קיין איין קינד טאר נישט ארויספאלן פון חדר
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


וואס קען מען טון אז קיינער זאל נישט ארויספאלן פון חדר? עס גייט מיר אין לעבן אז אלע אינגלעך זאלן ליב האבן צו קומען אין חדר, פארוואס זאל דער בחור ... נרו יאיר נישט קומען אין חדר פאר לאנגע חדשים? ער איז דאך א טייער קינד, ער איז דאך אזא הארציגע נשמה, פארוואס זאל ער נישט וועלן קומען?!


וואס קען מען טון אז אונזערע קינדער זאלן אלע באקומען א חיות אין חדר?


די עלטערן זענען אזעלכע טייערע עלטערן, זיי זענען געקומען דא וואוינען נאר צוליב די קינדער; מיר מוזן אלעס טון אז די קינדער זאלן וועלן קומען אין חדר, זיין א חלק פון די מוסד.


גיי אינדערפרי שפאצירן, שריי צום אייבערשטן ער זאל דיר געבן א וועג מיט יעדן קינד, טרעפן זיין הארץ.

#3423 - גיי שלאפן צייטליך, וועסטו קענען זיין אין כולל אין צייט
כולל, שלאפן, היטן די צייט, סדר היום

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין באליבטער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


דער דיין שליט"א, דער ראש הכולל – זאגט מיר, דו לערנסט זייער פלייסיג, אבער ער זאגט עס שטערט זייער אז דו האלסט נישט קיין זמנים, מען קען נישט זיין אין כולל אזוי, ער זאגט מיר ער האט זיך קובע מקום געווען אויסגעדרייט זיין פנים צום וואנט צוליב דיר, ער קען נישט זען ווי דו קומסט טאג איין טאג אויס עלף אזייגער אדער צוועלף.


דעריבער בעט איך דיר זייער זאלסט אויסדרייען דיין סדר היום. תיכף נאך מעריב זאלסטו אהיים גיין, בלייב נישט שמועסן אין שול, בלייב נישט טון פאר הדפסה, גארנישט, גיי אהיים, האסט א ווייב וואס ווארט דיר.


יעצט זומער ווען מען דאווענט מעריב שפעט דארפסטו זיין אין שטוב שפעטסטנס צען אזייגער, אזוי וועסטו קענען אויפשטיין פארטאגס לערנען דיינע שיעורים כסדרן און דאווענען, עסן פת שחרית און זיין גרייט און צייט אין כולל.


איך וועל שרייבן פאר דיין ווייב זי זאל דיר העלפן אויפשטיין צייטליך.

#3422 - דו פירסט זייער שיין דעם בית המדרש
שטעטל, בית המדרש, דאווענען, גבאי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אחרי ב', כ"ה ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש קרית ברסלב ליבערטי


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין פסח אין שטעטל, באזונדער האב איך הנאה געהאט צו זען ווי שיין דו פירסט דעם בית המדרש, מיט אזא אחריות; דבר גדול ודבר קטן – דו זארגסט פאר אלעס און דו טוסט דאס געשמאק.


איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט שטיין אויף די נקודה עס זאל זיין כסדר מניינים ביי אלע דריי תפילות. שחרית ביז חצות, נאך חצות טאר מען שוין נישט דאווענען, אזוי אויך מנחה מעריב.


אויך זאלסטו איבערגעבן פאר די משפחה וואס זארגט פאר די וועכנטליכע פרויען צאמקום, דאס קען מען מער נישט מאכן אין שול. די שטעטל צואוואקסט זיך, עס איז שוין דא הונדערט משפחות, איז נישט שייך צו פארמאכן דעם בית המדרש יעדע דינסטאג נאכט ניין אזייגער, מען דארף דאך דאווענען מעריב, אויך האבן אינגעלייט חברותות, זאג זיי זיי זאלן זוכן אן אנדערע פלאץ, ווייל דער שול וועט מען מער נישט אפשפארן.


אזוי אויך, אז מען וויל מאכן שמחות, א בר מצוה וכדומה – קען מען נישט אפשפארן דעם בית המדרש; עס איז אנדערש פון ישיבה, ישיבה איז נאר געאייגנט פאר די בחורים, אנדערש איז א צענטעראלע שול פאר א שטאט.

#3421 - איך וועל אם ירצה ה' ענטפערן אלעס וואס איז נוגע פאר אייך
כיבוד אב ואם, סקול, בריוו, חתונה, כלה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי ב', כ"ד ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


הכלה ... תחי', תלמידה בית פיגא


אויף אייער פראגע ווען צו קובע זיין די חתונה; דאס האט מיט אייערע חשוב'ע עלטערן און מיט די חתן'ס עלטערן, דאס האט נישט מיט אייך.


דאנקט דעם אייבערשטן אויף אייערע חשוב'ע עלטערן און אויך פאר אייער חתן מיט זיינע חשוב'ע עלטערן. איר קענט מיר פרעגן פראגעס וואס האט מיט אייך; אם ירצה ה', יארן ארום ווען אייערע קינדער וועלן האלטן ביים חתונה האבן, דעמאלט וועט איר מיר פרעגן ווען עס איז גוט צו קובע זיין דעם יום החתונה.


בנוגע ארבעטן אין בית פיגא; דאס ווייסט איר אוודאי, אז וואס די מנהלת תחי' טוט – איז געווארן דורכגערעדט מיט מיר, אז זי בעט אייך צו קומען ארבעטן פאר בית פיגא – איז דאס אזוי ווי איך בעט אייך דאס, עס פעלט נישט אויס צו איבערפרעגן פריוואט אדער ווארטן אויף אויפמערקזאמקייט; תלמידות בית פיגא דארפן זיין אזוי געטריי פאר בית פיגא, העלפן בית פיגא - אפילו אן באקומען א באזונדערע פארציע אטענשן.


פרעגט מיר אלע אייערע פראגעס, איך וועל אם ירצה ה' ענטפערן אלעס וואס איז נוגע פאר אייך.

#3420 - יעדער לייגט צו א האנט, איז די שטעטל אזוי שיין מצליח
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי ב', כ"ד ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך וויל זיך נאכאמאל באדאנקען אויף וואס איר האט זיך אזוי אוועקגעגעבן די גאנצע צייט פון פורים ביז פסח פאר די מצה בעקעריי; אלע וואס האבן נאר טועם געווען די ברסלב'ע מצות זענען זייער נתפעל געווארן, עס האט זייער א גוטע טעם.


אלע וואונדערן זיך ווי אזוי די שטעטל איז אזוי מצליח; מיר האלטן נאכנישט קיין דריי יאר און עס איז דא אלעס וואס א אידישע שטעטל דארף האבן. א דיין, א כולל וואו עס לערנען תלמידי חכמים, אן עירוב, פיר שולן, אלע שולן האבן א מקוה, צוויי מקוה טהרה'ס, א חדר, א מיידל סקול, א בית התבשיל, עזר ליולדות, גראסערי, באזאר, בית הדפוס און יעצט א מצה בעקעריי; אלעס איז צו פארדאנקען אנשי שלומינו און נשות אנשי שלומינו וואס זענען אזוי געטריי, יעדער וויל נאר העלפן אריינברענגען דעם אייבערשטן אין די וועלט.


נאכאמאל, א יישר כח.

#3419 - נאכ'ן ארויסווארפן די מאוויס, וועט איר האבן א גוטע שלום בית
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מאוויס, פסח

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט דעם חול המועד די גוטע נייעס אז איר האט ארויסגעווארפן אלע מאוויס, איר האט אויסגערוימט די חמץ; מאוויס איז חמץ, עס מאכט ביטער דאס לעבן, עס מאכט זויער.


איך בין געווארן אזוי פרייליך דאס צו הערן, איך בין אזוי פרייליך פאר אייער מאן נרו יאיר. ער וויל אזוי שטארק זיין פאר אייך די מאווי; אנשטאט קוקן אויף גוים און גוי'טעס, אנשטאט זוכן מיסט - קענט איר קוקן אויף אייער מאן, לעבן מיט אים.


איך האף צום אייבערשטן איר וועט האלטן אייער שטוב ריין, איר וועט מאכן אייער שטוב א פלאץ פאר די שכינה הקדושה צו וואוינען - וועט איר האבן ערליכע דורות.

#3418 - ביי רוחניות טאר מען נישט זיין זאט
הפצה, הכרת הטוב, עבודת השם, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר די שענק וואס דו האסט מיר געקויפט פאר די פסח כלים, עס איז אונז געווען גרינגער די ווירטשאפט יום טוב מיט די שענק.


שטארק זיך מיט הפצה, זיי נישט צופרידן מיט די פאר שול'ן וואס דו לייגסט דארט אויס גליונות מידי שבוע בשבוע, זאלסט אלץ צולייגן נאך אביסל, לייג צו נאך א שול וכדומה, ווייל דאס וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, א): "אֵיזֶהוּ עָשִׁיר", ווער איז רייך? "הַשָׂמֵחַ בְּחֵלֶקוֹ", דער וואס איז פרייליך און צופרידן מיט וואס ער האט; דאס איז בגשמיות, דער וואס איז צופרידן מיט זיין הויז, מיט זיין קאר, מיט זיין פארמעגן - דער איז רייך, אבער ביי רוחניות טאר מען נישט זיין זאט, מען דארף אלץ בענקען און גלוסטן אויף נאך.


מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים - וועסטו קיינמאל נישט פאלן.

#3417 - בלייבט מיט די גוטע קבלה צו האלטן די שטוב ריין און זויבער
חינוך הילדים, קאמפיוטער, טעלעפאן, אידישע שטוב, קבלה טובה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


אז איר האט צוגעזאגט דעם אייבערשטן אין שפיטאל ביים געבוירן וכו' אז איר גייט נישט אריינברענגען אין שטוב קיין טעבלעט, אייפאד וכו' - קענט איר נישט יעצט מיר קומען בעטן איך זאל אייך זאגן איר קענט דאס יא אריינברענגען אין שטוב.


אזוי איז ביי מענטשן, ווען מען איז ענג, מען איז אין א סכנה - זאגט מען צי, מען איז זיך מקבל קבלות טובות, אבער ווען דער אייבערשטער העלפט פארגעסט מען און מען האט צוריק די נסיון.


בלייבט מיט די גוטע קבלה נישט אריינצונעמען אין שטוב די אלע כלים, האלטס די שטוב ריין און זויבער. פארוואס זאלט איר שווער מאכן פאר אייערע קינדער? עס קומט יעצט נסיונות וואס איז נאך קיינמאל נישט געווען, אונזערע קינדער גייען זיך דארפן דראפען מיט אויסטערלישע נסיונות; דארפן מיר זיי העלפן גרינגער מאכן און נישט שווערער מאכן.


זאגט אביסל תהלים יעדן טאג.

#3416 - מיט חכמה דארף מען מאכן יעדעס קינד א חלק פון קלאס
חינוך הילדים, מלמדים, פרנסה, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


וואויל איז דיר אז דיין פלאג און מי איז אין אייביגע זאכן, דו לייגסט אריין דיין מי און פלאג אין מלמדות; דו זיצט פון אינדערפרי ביז נאכמיטאג מיט קינדער, מיט אזא סבלנות.


געדענק, יעדער איינער מוטשעט זיך, "אָדָם לְעָמָל יוּלָד" (איוב ה, ז), "אַשְׁרֵי מִי שֶׁעֲמָלוֹ בַּתּוֹרָה" (ברכות יז.), וואויל איז דעם וואס מוטשעט זיך אריינצוברענגען תורה ויראת שמים אין אידישע קינדער.


עס איז היינט געקומען צו מיר משפחת ... שיחיו. זיי זענען זייער צופרידן פון אונזערע מוסדות, זיי האבן א שטיקל פראבלעם מיט זייער קינד וואס לערנט ביי דיר, ער איז זייער א פארמאכטער קינד, זיי ווילן זייער מען זאל פרובירן אים עפענען, ער זאל זיין א חלק פון די כתה. צום ביישפיל, מען שיקט אהיים מעשיות פון תפלה, זיין נאמען איז אלץ ליידיג; דער מלמד דארף פרובירן מיט חכמה אים מאכן זאגן א מעשה, אפשר שעמט ער זיך צו זאגן ברבים, קען מען אים פרעגן פריוואט. דאס איז נאר א משל, פארשטיי וואס און ווי אזוי אים צו עפענען.

#3415 - הייליגער באשעפער העלף איך זאל זיך ליב האבן און גלייבן אין מיר
תפילות אויף אידיש, רעדן, מדות טובות, בין אדם לחבירו, זעלבס זיכערקייט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ...


דו ביסט אזא גוטער מענטש, ביסט אזא וואוילער אינגערמאן, דעריבער זוכט דער יצר הרע דיך אראפצואווארפן, ער רעדט דיך איין אלע שלעכטע זאכן, דו טראכסט נאר שלעכטס אויף דיר, נאכדעם פאסירט אז דו רעדסט צו אנדערע מיט האס, ווייל דו מיינסט אז יעדער מיינט דיין שלעכטס, אלע ווילן דיך אונטערברענגען.


קיינער וויל דיך נישט אונטערברענגען, קיינער זוכט נישט דיין שלעכטס; עס איז דער יצר הרע וואס רעדט דיר איין אז דו ביסט נישט גוט.


בעט דעם אייבערשטן די ווערטער יעדן טאג: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל האלטן פון מיר. איך קען נישט לעבן, מען האט מיר אזוי דערנידערט אין מיינע יונגע יארן, מען האט מיר געמאכט שפירן ווי דער ערגסטער מענטש, ערגער פון דער ערגסטער מענטש; בעט איך דיר הייליגער באשעפער, הייל מיך אויס, מאך מיך געזונט, איך זאל טראכטן גוטס אויף מיר, איך זאל זיך ליב האבן, איך זאל גלייבן אין מיר"; אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן יעדן טאג, ביז דו וועסט זיך ליב האבן.

#3414 - דו מוזסט טוישן די וועג ווי אזוי דו רעדסט
כיבוד אב ואם, שלום בית, רעדן, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


דו ווייסט אז ביים רבי'ן איז געווען שלום בית א וויכטיגע יסוד, מען האט נישט געהאט קיין פלאץ ביים רבי'ן אויב מען האט נישט געהאט קיין שלום בית, דעריבער שרייב איך דיר אז איך הער דו רעדסט נישט שיין אין שטוב, דו טוסט וויי אין שטוב; עס טוט מיר וויי, איך האב זיך זייער געפארעט פאר דיר פאר דיין שידוך, און אז דו רעדסט נישט שיין, דו פליקסט דיין ווייב, דו שטעכסט איר - זע איך נישט קיין עתיד פאר דיר.


אז עס איז דיר ביטער האסטו איין ברירה, גיין צווישן די פעלדער און שרייען צום אייבערשטן, נאר דאס איז די עצה. אז דו ווילסט בלייבן וואוינען אין שטעטל און בלייבן ארבעטן פאר מיר - דארפסטו טוישן די וועג ווי אזוי דו רעדסט אין שטוב, אז נישט וועסטו נישט האבן קיין פלאץ דא.


אויך מיט דיינע עלטערן און מיט אירע עלטערן דארפסטו רעדן מיט דרך ארץ, איך ציטער ווי אזוי דיינע קינדער וועלן רעדן מיט דיר.