בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

שטארק זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן און תפילה והתבודדות. יעצט נאך די חתונה איז די שענסטע צייט אין לעבן, דו קענסט זוכה זיין צו ווערן זייער א גרויסער צדיק; פון איין זייט האסטו נאכנישט קיין טרדות פון פירן א שטוב, און פון די אנדערע זייט האסטו שוין א ווייב וואס היט דיך, דו קענסט לערנען תורה בטהרה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא עב:) אויפ'ן פסוק (תהילים יט, י): "'יראת ה' טהורה עומדת לעד', אמר רבי חנינא זה הלומד תורה בטהרה, מאי היא נושא אשה ואחר כך לומד תורה", אז מען האט חתונה קען מען לערנען די הייליגע תורה מיט א ריינעם מח.

בנוגע וואס דו שרייבסט אז מענטשן פרעגן דיר אויס בדברים שבינו לבינה וכו'; געב אכטונג, רעד נישט מיט קיינעם פון דברים שבינו לבינה וכו'. ווער עס קומט דיר פרעגן פריוואטע פראגעס וכו', אפילו פון אנשי שלומינו - זאלסטו זיך ארויסדרייען.

אנטלויף פון חומרות ופרישות. ליידער האט זיך אריינגעכאפט די זאכן אין ברסלב, מען פארדריידט אינגעלייט, מען רעדט איין אינגעלייט מיט חומרות ופרישות וואס איז קעגן די תורה, דאס איז גורם מען זאל אראפפאלן אין עבירות חמורות רחמנא לצלן. די אלע זאכן וואס מען זאגט נאך פון צדיקים פאר אברכים, אויף דעם זאגן די הייליגע חכמים (נדרים כ:): "דמצייני כמלאכי השרת", דאס איז א וועג פון מלאכים, און מען פסק'נט נישט אזוי וכו'.

וואס דארף מען מער פון זיך פירן פשוט לויט וואס שטייט אין שלחן ערוך, זיך פירן פשוט על פי תורה איז דאך די גרעסטע מדרגה. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן מד): "גַּם מֵחָכְמוֹת שֶׁיֵּשׁ בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם בְּעַצְמוֹ צָרִיךְ לְהַרְחִיק מְאֹד", מען דארף זיך זייער היטן פון חכמות, "כִּי כָל אֵלּוּ הַחָכְמוֹת שֶׁל הָעוֹלָם שֶׁיֵּשׁ לְהַנִּכְנָסִין וּמַתְחִילִין קְצָת בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם, אֵינָם חָכְמוֹת כְּלָל, וְהֵם רַק דִּמְיוֹנוֹת וּשְׁטוּתִים וּבִלְבּוּלִים גְּדוֹלִים", די אלע חכמות וואס מען האט ווען מען הויבט אן דינען דעם אייבערשטן - דאס זענען בכלל נישט קיין חכמות, דאס זענען בלויז דמיונות, שטותים און קאפ דרייענישן, "וְאֵלּוּ הַחָכְמוֹת מַפִּילִין מְאֹד אֶת הָאָדָם מֵעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", דאס מאכט אז דער מענטש זאל אפלאזן זיין עבודת השם, "דְּהַיְנוּ מַה שֶׁחוֹשֵׁב וְחוֹקֵר וּמְדַקְדֵּק בְּיוֹתֵר, אִם הוּא יוֹצֵא כָּרָאוּי בַּמֶּה שֶׁעוֹשֶׂה", דאס וואס מען טראכט צי מען איז יוצא די מצוה וואס מען טוט - צי נישט; מען איז מדקדק און מען האלט אין איין אריין טראכטן: 'אפשר בין איך נישט יוצא, אפשר בין איך יא יוצא?' דאס אלעס ברענגט דערצו אז דער מענטש זאל אלעס אפלאזן רחמנא לצלן. "כִּי בָּשָׂר וָדָם אִי אֶפְשָׁר לוֹ שֶׁיֵּצֵא יְדֵי חוֹבָתוֹ בִּשְׁלֵמוּת", ווייל א מענטש קען נישט יוצא זיין די מצוות פונעם אייבערשטן בשלימות, "וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בָּא בִּטְרוּנְיָא' וְכוּ'", דער אייבערשטער זוכט נישט א וועג ווי אזוי ער קען אונז כאפן און אויפווייזן אז מיר קענען נישט טון די מצוות, ווייל די תורה איז געגעבן געווארן פאר מענטשן, "וְלֹא נִתְּנָה תּוֹרָה לְמַלְאֲכֵי הַשָּׁרֵת", נישט פאר קיין מלאכים, "וְעַל אֵלּוּ הַמְדַקְדְּקִים וּמַחְמִירִים בְּחֻמְרוֹת יְתֵרוֹת עֲלֵיהֶם נֶאֱמַר: 'וְחַי בָּהֶם, וְלֹא שֶׁיָּמוּת בָּהֶם' כִּי אֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת כְּלָל", און די אלע וואס זענען פארנומען מיט חכמות און ספיקות זענען אלץ מסופק צי זיי האבן יוצא געווען די מצוה צי נישט - די האבן נישט קיין שום חיות, "וְתָמִיד הֵם בְּמָרָה שְׁחֹרָה מֵחֲמַת שֶׁנִּדְמֶה לָהֶם שֶׁאֵינָם יוֹצְאִים יְדֵי חוֹבָתָם בְּהַמִּצְווֹת שֶׁעוֹשִׂין, וְאֵין לָהֶם שׁוּם חִיּוּת מִשּׁוּם מִצְוָה מֵחֲמַת הַדִּקְדּוּקִים וְהַמָּרָה שְׁחֹרוֹת שֶׁלָּהֶם", זיי זענען שטענדיג דעפרעסט און לעבן אלץ אין ספיקות, ווייל די חומרות ווארפט זיי אריין אין מרה שחורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב געהערט אלע דיינע טענות אויף מיר און אויף אונזער חינוך.

די בעסטע זאך וואלט געווען דו זאלסט ארויסנעמען דיינע קינדער פון אונזערע מוסדות, ווייל עס איז נישט גוט און נישט געזונט פאר די חינוך פון דיינע קינדער צו הערן אין שטוב אנדערש ווי זיי הערן אין חדר און אין סקול.

בנוסף לזה געב איבער אין שטוב אז עס איז נישט גוט וואס מען טוט מיטן ארום רופן משפחות און רעדן אויף מיר. די ריכטיגע זאך איז, אויב מען האט הנאה פון א פלאץ - דעמאלט איז דאך גוט, און אויב מען האט נישט הנאה, מען האלט אנדערש - דארף מען זיך זוכן אן אנדערע פלאץ.

איך קען דיר דערציילן וואס איך האב מיטגעהאלטן יארן צוריק. עס זענען געקומען משפחות מיט טענות צו מהרא"ש אויף מיר, מוהרא"ש האט זיי גע'עצה'ט זיי זאלן ארויסנעמען די קינדער און אזוי האבן זיי געטון. נאכדעם זענען געווען וואס האבן געהעצט, דאס האט זיך זייער נישט גוט אויסגעלאזט.

בעט איך דיר זייער, געב איבער אין שטוב מען זאל דאס נישט טון. איך באקום בריוו פון משפחות וואס שרייבן אז פון דיר אין שטוב רופט מען און מען רעדט שעות אויף שעות קעגן די חינוך ביי אונז; שוואכע מענטשן ווערן צעמישט און דאס מאכט נאכדעם נאר חרבונות.

איך בין נישט ברוגז אז מען שיקט די קינדער צו מיר און זיכער נישט אויב מען שיקט נישט די קינדער צו מיר, אונזער חינוך איז אנדערש, נישט אלע גלייכן דאס; מיר רעדן זייער אסאך מיט די קינדער פון אמונה, מער ווי מען רעדט אין אנדערע פלעצער. מיר רעדן צו די קינדער זייער אסאך פון תפילה, אויך גרייטן מיר אן די קינדער זיך אכטונג צו געבן פון קראנקע מענטשן, און מיר רעדן מיט די קינדער פון אמונת חכמים; מען קען נאר זיין א איד אויב מען גלייבט און מען פאלגט וואס צדיקים זאגן. אויך רעדן מיר וואס דער לעבן איז, נישט נאכלויפן פרענדס און נישט זוכן אויסצוגעבן געלט פאר נארישע זאכן וכו' וכו'.

איך דארף מקצר זיין.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ירושלים

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך צו הערן פון אייערע לערערינס אז איר פירט זיך מיט גרויס דרך ארץ און איר האלט מיט אלעס וואס מען לערנט.

איך פריי זיך צו הערן אז איר זאגט תהילים, און איר האט שוין געענדיגט ספר תהילים זעכצן מאל; ווי איז דא עפעס שענערס צו הערן? א קינד פון צוועלף יאר האט שוין די השגות פון זאגן תהילים. גייט ווייטער אויף די גוטע וועג; זאגט יעדן טאג אביסל תהילים און בעטס דעם אייבערשטן אין אייער שפראך אלעס וואס איר דארפט.

איך האב געשיקט קיין ארץ ישראל ספר תהילים'ס צום מנהל המוסד נרו יאיר, ער זאל אויסטיילן פאר אלע תלמידות וואס זאגן תהילים.

בנוגע די פראגע אויב מען מעג רעדן צום אייבערשטן אינמיטן שמונה עשרה; צום אייבערשטן קען מען אלץ רעדן. דוד המלך זאגט (תהלים מב, ט): "תְּפִלָּה לְאֵל חַיָּי" דאווענען צום אייבערשטן איז מיין לעבן, מיין אטעם; אזוי ווי אטעמען איז נישט קיין הפסק אזוי איז רעדן צום אייבערשטן, מען קען אלץ רעדן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

ווען איר רעדט מיט די פרויען זאלט איר רעדן נאר דיבורים וואס מען לערנט אין היכל הקודש; רעדט פון אמונה, פון שמחה, אויך פון תפילה און פון שלום בית וכו'.

רעדט אויך אסאך פון אמונת חכמים, ווייל אן אמונת חכמים איז גארנישט דא; א מענטש אן א צדיק איז א פארלוירענער, א מענטש אן אמונת חכמים פאלט.

מוהרא"ש זאגט בשם דעם גרויסער צדיק רבי מרדכי פון לעכעוויטש זכותו יגן עלינו (הובא בספר אבקת רוכל): "אויב איז נגזר געווארן א גזירה אויפ'ן מענטש, ברענגט מען אים אריין קשיות אויף צדיקים, און אזוי פאלט ער און טראסקעט ער מיט נפילות נאכאנאנד".

רעדט אסאך פון נישט ווערן צעמישט פון לשון הרע און ליצנות. מען זאל שטענדיג זיך מאכן א חשבון 'ווער געבט מיר חיזוק אויף אמונה? ווער געבט מיר חיזוק אויף שלום בית? ווער געבט מיר חיזוק צו קענען שפירן דעם אייבערשטן? און אז מען רעדט אויף דעם צדיק טאר איך עס נישט אויסהערן'; ווייל דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו זאגט, אין יעדע דור זענען דא צדיקים וואס קענען גרינגערהייט מקרב זיין גאנץ כלל ישראל צום אייבערשטן, נאר דער סמ"ך מ"ם און זיינע מיטהעלפער מאכן חוזק, מאכן ליצנות און רעדן לשון הרע, דאס איז גורם מען זאל זיך דערווייטערן פון די צדיקים, און אזוי בלייבט מען נעבעך יעדער איינער אין זיין שקר.

ווען משה רבינו האט געזען ווי די אידן האבן זיך נאכגעשלעפט נאך די ערב רב האט ער אויסגערופן (שמות לב, כו): "מִי לַה' אֵלָי", ווער עס וויל זיך צוקלעבן צום אייבערשטן זאל זיך צוקלעבן צו מיר; ווייל נאר אזוי קען מען קומען צום אייבערשטן.

האט נישט מורא פון קיינעם.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש, תושבי קרית ברסלב ליבערטי, ה' עליהם יחיו

בשורה טובה פאר אנשי שלומינו, איך האב געעפנט א דזשים אין שטעטל, א פלאץ וואו מען קען מאכן עקסערסייז פאר די נשמה.

די פלאץ איז אין שול; מען קען קומען יעדן אינדערפרי לערנען און דאווענען, זיך אויפבויען די נשמה; מען זאל האבן א געזונטע נשמה, א שטארקע נשמה.

אויך ווערט די גוף אויפגעבויט און געזונט, עס ווערט זייער שטארק. אזוי זאגט די תורה (משלי א, ג): "כִּי לִוְיַת חֵן הֵם לְרֹאשֶׁךָ", אז מען לערנט תורה  - ווערט די קאפ געזונט און בא'חן'ט, "וַעֲנָקִים לְגַרְגְּרֹתֶךָ", אז מען לערנט תורה - ווערט די האלז געזונט און באצירט. נאך שטייט (שם ג, ח): "רִפְאוּת תְּהִי לְשָׁרֶךָ", אז מען לערנט תורה ווערט די בויך אויסגעהיילט, "וְשִׁקּוּי לְעַצְמוֹתֶיךָ", און אז מען לערנט תורה ווערן די מארך פון די ביינער געשטארקט (עירובין נד).

איך בעט דיר זייער, נישט וואס יעדער איינער טוט - דארפסטו נאכטון. ענדערש קום מאכן עקסערסייז אויף דיין נשמה, בוי אויף דיין נשמה. קום אין שול לערנען, מאך נאך די אינגעלייט וואס קומען אין שול, וואס זענען זיך קובע עתים לתורה. דער גוי האט נישט קיין תורה, האט נישט קיין מקוה און נישט קיין דאווענען - גייט ער אינדערפרי אויפבויען זיין קערפער, דער גוי האט נישט קיין עתיד, ביי אים איז דער גוף די גאנצע לעבן, לויפט ער אינדערפרי טון דאס. דו ביסט א איד, דו האסט א נשמה - קום אין שול, זיי זיך קובע עתים לתורה.

מאך זיך א שיעור אין רבינ'ס ספרים - וועט מען דיר נישט קענען פארנארן. דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רס) דער וואס האט געטרינקען פון די אונגארישע וויין - אים קען מען נישט פארנארן.

גיי אביסל התבודדות, גיי שפאצירן הינטער דיין שטוב, רעד זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים: "הייליגער באשעפער, געב מיר אביסל שכל, איך זאל געדענקען וואס איז תכלית, וואס וועט בלייבן פון מיר".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, ערב ראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

אן ערליכע ווייב, אן איידעלע ווייב - איז מער ווערד פון אלעס אויף דער וועלט. קען זיין דו ביסט יונג, עס רייצט דיך וכו' וכו', אבער איך זאג דיר עס איז נישטא עפעס בעסערס פון איידל, באשיידן און צניעות'דיג.

איך בעט דיר, רייס נישט אראפ דיין ווייב'ס איידלקייט, ברענג איר נישט אריין נייע דערהערן פון די וועלט; עס וועט אריבערגיין די פאר יונגע היציגע יארן און דו וועסט אזוי חרטה האבן... איך זאג דיר, איך ווייס וואס איך רעד. איך האב אינגעלייט וואס וויינען צו מיר אז זייער ווייב גייט לינקס און זיי קענען גארנישט טון, ווען זיי אליינס האבן אין די עבר אראפגעריסן און חוזק געמאכט פון די איידעלע וועג.

אוי וויי, ווי שרעקעדיג די וועלט איז, אוי ווי ביטער עס ווערט ווען די ווייב ווערט אויס תמימות'דיג, זי וויל נישט נאכגיין די וועג פון צדיקים; עס ווערט אויס שטוב, עס ווערט אויס מאמע פאר די קינדער, אויס מיט אלעס.

מען קען פלאצן ווען בחורים ענטפערן מיר, זיי דארפן א ווייב וואס איז נישט פארפרומט. איך רעד שידוכים פאר בחורים און זיי ווייסן נישט גארנישט פון לעבן, זיי האבן די יונגע רייץ, און דעריבער זאגן זיי אפ שידוכים.

איך בעט זיך ביי זיי, האט שכל, נעם א וואוילע איידעלע ווייב, נעם א באשיידענע ווייב, נעם א ריינע תמימות'דיגע ווייב, עס איז אזוי גוט אן ערליכע פרוי; זי וועט מחנך זיין דיינע קינדער, זי וועט ליינען קריאת שמע מיט זיי, זי וועט זיי וואשן נעגל וואסער; וואס האסטו מורא - אז זי וועט נישט וועלן נעמען א טעלעפאן וואס איז נישט כשר אין האנט? נאר דו וועסט דאך מרוויח זיין פון דעם, אבער די יונגע בחורים מיט די רייץ ווילן מיך נישט אויסהערן.

דיר בעט איך, האב רחמנות אויף דיין לעבן, מאך נישט אוועק צניעות, רייס נישט אראפ דיין ווייב. אז זי פרעגט דיר אויף א קלייד אויב עס איז גוט, אז זי זאגט דיר 'מיין מאמע זאגט מיר איך זאל נישט גיין מיט דעם' - לאך זיך נישט אויס און מאך א געשפעט, זאג איר: "פאלג דיין מאמע, גיי נישט מיט דעם, אזוי וועלן אונזערע קינדער אונז אויסהערן"; זאג איר: "וואס וועט זיין, אונזערע קינדער וועלן זיך אויסלאכן פון אונז, זיי וועלן מער נאכגיין די לינקע גאס".

אוי וויי, אוי ווי שרעקעדיג די וועלט איז; פארוואס זאלסטו זיך אליינס ברענגען די גיהנום? מאך נישט די טעותים ווייל שפעטער איז ביטער שווער.

בעט דיין ווייב זאל דיר דערציילן וואס מען האט נעכטן גערעדט ביים שיעור, מען האט געדערט אזעלכע וויכטיגע זאכן. מען קען זיצן אין גן עדן, מען קען שפירן אלע שי עולמות - ביז דער שלאנג קומט אן, ער הויבט אן רעדן קעגן וכו', ער פאר'סמ'ט מיט קשיות, מיט ליצנות.

נעכטן בין איך געגאנגען נאך געלט אין די שול'ן. איך בעט דעם אייבערשטן שוין א לאנגע צייט אז איך וויל גיין נאך געלט, איך וויל זוכה זיין צו מתקן זיין מיין נשמה, מוהרא"ש שרייבט אז גיין נאך געלט לויטערט אויס די נשמה. ברוך ה' איך האב געהאט די מעגליכקייט צו גיין אין שול'ן מיט א חתן וואס האט חתונה אין אפאר וואכן און האט נישט קיין געלט, וואס זאל איך דיר זאגן? איך האב געשפירט ווי עס פאלט שטיקער פון מיר, איך האב געשפירט א זיכוך, נאך יעדע שול האב איך געשפירט ווי איך ווער ניי געבוירן. איין פראבלעם האב איך געהאט, דער חתן האט געוואלט מאכן ווי מער געלט, און איך האב זיך מער געפריידט יעדע מענטש וואס האט נישט געגעבן, אזוי איז געווען די תיקון שטערקער.

גיי דו אויך נאך געלט, לכל הפחות איין מאל א וואך. אויב דו האסט נישט קיין צוועק - קען איך דיר געבן א חלק פון די קהילה, א פינטעלע פון די מוסד - וואס דאס זאל זיין דיין פראיעקט וכו'.

היינט ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת תולדות, כ"ח מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

וואס מיינסטו, נאר דו טראכסט אז מען דארף דיך נישט? נאר דו האסט די מחשבות? דער הייליגער רבי האט דערציילט (שבחי הר"ן, סימן יב): "הָיָה נִדְמֶה לוֹ תָּמִיד שֶׁאֵין מִסְתַּכְּלִין עָלָיו כְּלָל וְאֵין שׁוֹמְעִין לוֹ כְּלָל" ווען ער פלעגט רעדן צום אייבערשטן האט זיך אים שטענדיג געדאכט אז מען הערט נישט אויס אויבן אין הימל וואס ער בעט, און אז קיינער קוקט נישט אויף אים, "רַק אַדְּרַבָּא, נִדְמֶה לוֹ שֶׁמַּרְחִיקִין אוֹתוֹ מֵעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ בְּכָל מִינֵי הַרְחָקוֹת וּכְאִלּוּ אֵין רוֹצִין בּוֹ כְּלָל וּכְלָל" פארקערט, ווי מער ער פלעגט רעדן צום אייבערשטן האט זיך אים אלץ מער געדאכט ווי מען דארף אים נישט, "כִּי הָיָה רוֹאֶה שֶׁחוֹלְפִין וְעוֹבְרִין כַּמָּה וְכַמָּה יָמִים וְשָׁנִים וַעֲדַיִן הוּא רָחוֹק מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְלא זָכָה עֲדַיִן לְשׁוּם הִתְקָרְבוּת" ווייל ער האט געזען אז עס גייען אריבער אסאך יארן און ער האט נאכאלץ נישט זוכה געווען צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, "עַל כֵּן נִדְמָה בְּעֵינָיו שֶׁאֵין שׁוֹמְעִין דְּבָרָיו כְּלָל, וְאֵין מִסְתַּכְּלִין עָלָיו כְּלָל, רַק אַדְּרַבָּא, מַרְחִיקִין אוֹתוֹ בְּכָל מִינֵי הִתְרַחֲקוּת מֵעֲבוֹדָתוֹ יִתְבָּרַךְ" דערפאר האט זיך אים געדאכט אז קיינער הערט אים נישט אויס, אדרבה, עס האט אים אויסגעזען ווי מען שטופט אים אוועק פון די קדושה, "אַךְ אַף עַל פִּי כֵן הָיָה מְחַזֵּק עַצְמוֹ מְאֹד, וְלֹא הִנִּיחַ אֶת מְקוֹמוֹ", מיט דעם אלעמען האט זיך דער רבי זייער געשטארקט און נישט אויפגעהערט מיט זיין עבודת השם יתברך.

וואס איז מיט דיר? פארוואס זאלסטו אלעס אפלאזן?! קום צוריק, דו קענסט נאך זיין א צדיק, אלע צדיקים זענען דאס אריבער; דער רבי זאגט ער האט אויך געשפירט דאס וואס דו שפירסט. דער רבי זאגט (שם): "וְכַמָּה פְּעָמִים הָיָה שֶׁהָיָה נוֹפֵל בְּדַעְתּוֹ מֵחֲמַת זֶה שֶׁרָאָה שֶׁהוּא מִתְפַּלֵּל וּמַעְתִּיר וּמַפְצִיר כָּל כָּךְ שֶׁיִּתְקָרֵב לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ וְאֵין מִסְתַּכְּלִין עָלָיו כְּלָל, וּמֵחֲמַת זֶה נָפַל לִפְעָמִים בְּדַעְתּוֹ וְלא הָיָה מְדַבֵּר עוֹד כָּל כָּךְ בֵּינוֹ לְבֵין קוֹנוֹ אֵיזֶה יָמִים" אסאך מאל האט זיך געמאכט ביים רבי'ן אז ער איז געווארן זייער צעבראכן, זעענדיג אז ער האט שוין אזוי סאך געדאווענט און געבעטן אבער עס דאכט זיך אים אז מען דארף אים נישט, און ער האט אויפגעהערט מאכן התבודדות, "אַחַר כָּךְ נִזְכַּר בְּעַצְמוֹ וְהִתְבַּיֵּשׁ בְּעַצְמוֹ עַל שֶׁהִרְהֵר אַחַר מִדּוֹתָיו יִתְבָּרַךְ, כִּי בֶּאֱמֶת בְּוַדַּאי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ חַנּוּן וְרַחוּם וְכוּ', וּבְוַדַּאי הוּא רוֹצֶה לְקָרְבוֹ וְכוּ', וְחָזַר וְנִתְחַזֵּק בְּדַעְתּוֹ, וְהִתְחִיל שׁוּב לְהַעְתִּיר וּלְדַבֵּר לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ כַּנַּ"ל", ביז ער האט זיך געכאפט וואס ער האט געטון און ער האט זיך זייער פארשעמט אז ער האט נאכגעלאזט פון די הייליגע עבודת השם, האט ער צוריק אנגעהויבן רעדן צום אייבערשטן, "וְכֵן הָיָה כַּמָּה פְּעָמִים", אזוי איז געווען אסאך מאל, עיין שם.

אשרינו אז מיר האבן אזא רבי, מיר האבן א רבי וואס פארשטייט אונז, מיר האבן א רבי וואס זאגט אונז ווי אזוי מען שפירט אין אנהויב ווען מען דינט דעם אייבערשטן, כדאי מיר זאלן אויך זוכה זיין צו ווערן גרויסע צדיקים.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייער גוט אז איר האט אויפגעהערט הערן די נייעס, אפילו די חסידי'שע נייעס, ווי קול מבשר און דאס גלייכן, ווייל נייעס דערשרעקט, נייעס ברענגט זארג; ענדערש הערט אויס שיינע שיעורים פון אמונה, חיזוק און יראת שמים.

זייער שיין צו הערן אז א יונג קינד, א מיידל פון פופצן יאר - זאל זיך אזוי באפלייסן אין זאגן תהילים, אז איר גייט יעצט ענדיגן די זעכציגסטע מאל תהילים; זייט ממשיך מיט זאגן תהילים, תהילים וועט אייך נישט לאזן פאלן.

בנוגע וכו'; בלייבט אין שולע, עס איז נישט כדאי יעצט ארויסצוגיין.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז נישט קיין פראבלעם צו ליינען קריאת שמע גייענדיג אויפ'ן וועג, עס איז א קלארע הלכה: "קוֹרֵא אוֹתָהּ מְהַלֵּךְ, אוֹ עוֹמֵד" (שלחן ערוך אורח חיים סימן סג, סעיף א), מען דארף אבער בלייבן שטיין ווען מען זאגט קבלת עול מלכות שמים און ביי די ערשטע פסוק פון ואהבת.

זייער גוט האסטו געטון אז דו האסט געשוויגן ווען דיין זיידע האט דיך אנגעשריגן וכו' וכו', אזוי זאלסטו שטנדיג טון; ווען איינער שרייט אויף דיר - זאלסטו נישט ענטפערן. און אז דער שרייער איז גאר דער טאטע אדער זיידע - טאר מען זיכער נישט ענטפערן, מען הערט אויס און מען שווייגט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אויף דיין פראגע, ווען דו האסט נישט קיין צייט - וואס דו זאלסט ענדערש טון, אדער לערנען גמרא אדער גיין פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות און חיזוק?

גלייב מיר, עס איז דא צייט פאר ביידע; עס איז דא צייט פאר שיעורים כסדרן און צייט פאר הפצה, און אז דו זעסט נישט אין דיין סדר היום צייט פאר ביידע - זאלסטו ענדערש גיין הפצה; גרעסערס פון מזכה זיין נאך א איד מיט די עצות פון רבי'ן - איז נישט פארהאנען.

גיי הפצה - וועסטו האבן א תיקון אויף פגם הברית רחמנא לצלן. דער רבי זאגט (ספר המדות אות ניאוף, סימן מא): "תִּיקוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָלָה שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחְזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", א תיקון צו פאררעכטן וואס מען האט געזינדיגט אין פגם הברית - איז צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

רעד שיין אין שטוב, טענה נישט מיט דיין ווייב; לאז נישט אריין דעם סמ"ך מ"ם ביי דיר אין שטוב.

דו ווייסט נישט וואס ליגט אונטער די טענה'רייען, עס זעט אויס ווי עס איז נישט אזוי געפערליך, מען מעג זיך אביסל טענה'ען; וואלסטו געוויסט אז דאס איז א פאסטקע וואס דער סמ"ך מ"ם לייגט אויס ביי דיר, דיך צו כאפן אינעם נעץ, צעברעכן דיין שטוב - וואלסטו זיכער אכטונג געגעבן אז דאס זאל נישט פאסירן.

זיכער נישט נוצן די צינג צו שטעכן און פליקן, און אז דיין ווייב קען זיך נישט איינהאלטן, און זי שטעכט יא - זאלסטו חס ושלום נישט צוריק שטעכן, נאר גיסן גוטע ווערטער, עס זאל נישט ווערן קיין אפשייד צווישן ענק.

האסט א שיינעם פעלד ארום דיין שטוב, גיי שפאצירן, גיי שריי צום אייבערשטן: "רבונו של עולם, רחם עלי, האב אויף מיר רחמנות, העלף מיר איך זאל געדענקען אז נאך אביסל וועל איך זיך דארפן צוריק קערן צו דיר, העלף מיר געדענקען פון זכרון בעלמא דאתי", אזוי זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן און מרחיב בדיבור זיין.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, ערב ראש חודש חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד החתן ... נרו יאיר

דאנק דעם אייבערשטן אז דו האסט באקומען א גאר חשוב'ע כלה און א גאר חשוב'ע משפחה; די גאנצע שידוך דיינע איז א גרויסע נס מן השמים.

בנוגע אז די חתונה זאל זיין אין ישיבה; אז דיינע עלטערן ווילן מאכן די חתונה אין א זאל - זאלסטו זיך נישט מתחצף זיין צו זיי, דו זאלסט זיי נאר דאנקען פאר אלעס וואס זיי טוען פאר דיר. פיר זיך מיט גרויס דרך ארץ צו זיי, עס איז נישט דיין געשעפט, מן הסתם שעמען זיי זיך מיט ברסלב, פון די משפחה און פון די ארומיגע.

גרייט זיך צו די חתונה מיט אסאך תורה ותפילה, זע צו ענדיגן ש"ס לכבוד די חתונה און נאך אסאך ספרים.

בעט דעם אייבערשטן אז דו און דיינע דורות זאלן אלע זיין ערליכע אידן, אלע זאלן גיין אין די וועג פון די תורה, בעט יעדן טאג עס זאל זיין ביי דיר אין שטוב נאר שלום און נאר ליבשאפט.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת נח, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

א גרויסן יישר כח פאר'ן צושטעלן א גאנץ יום טוב סעודות אין בית המדרש, סיי פאר חול המועד און הושענא רבה, און סיי פאר די בחורים וואס זענען אריינגעקומען מיטהאלטן די הקפות; דאס איז ריכטיג מקיים געווען הכנסת אורחים.

לכבוד דעם נייעם יאר זאלסטו זייער מקפיד זיין צו דאווענען אלע דריי תפילות מיט מנין דוקא, דאס וועט דיר ברענגען גרויס שפע. מוהרא"ש זאגט: "אז מען דאווענט מיט מנין האט מען א דבר שבמנין - געלט".

נאך א סגולה פאר פרנסה טובה: זיין פרייליך; זיך מתגבר זיין אויף די עצבות ומרה שחורה, שמחה ברענגט שפע.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

לערן יעדן טאג די בלאט גמרא; דאס זאל זיין ביי דיר חק ולא יעבור. אפילו נאר זאגן די ווערטער בגירסא, און אפילו אן רש"י און אן תוספות, נאר זאגן די ווערטער - דאס נעמט אוועק אלע שרעק וואס לויפט נאך דעם מענטש, און עס רייניגט די נשמה פון אלע עבירות.

שטארק זיך מיט אלע דיינע כוחות, בזה העולם איז א מענטש אין א גרויסע סכנה, מען פרובירט אויס יעדן איינעם מיט שווערע ביטערע נסיונות; מיין נישט אז נאר דיר גייט שווער, יעדן איינעם פרובירט מען אויס, וואויל איז דעם וואס שטארקט זיך, ער גייט נישט אוועק פונעם אייבערשטן.

איך דארף מקצר זיין, איך דארף גיין צו די בחורים, זיי ווארטן אויף אביסל חיזוק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת וירא, י"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון מזכה זיין את הרבים מיט די וועכנטליכע קונטרסים. מענטשן זענען זיך זייער מחי'; יעדן טאג קומען מיר מענטשן זאגן ווי די בריוו דערקוויקט זייער הארץ, עס פילט אן מיט יראת שמים, עס איז זיי מחזק צו זיין אן ערליכע איד.

דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה, די מעשה ווי דער קליינער בחור'ל דוד האט נישט מורא פונעם גרויסן באשעפעניש גלית, ער לויפט אים אנטקעגן מיט די אמונה.

בעט דעם מעלער זאל מאלן א גרויסער שרעקעדיגער מענטש מיט זעקס פינגער אויף יעדע האנט, מיט גרויסע כלי זיין, און אנטקעגן אים שטייט א בחור'ל מיט פיר שטיינער אין די לינקע האנט, אין איין שטיין מיט די צוויי פינגער פונעם רעכטן האנט, גרייט צו ווארפן. מאך דעם בחור מיט א שמייכל און דעם פארשוין מיט א פנים פון כעס.

מעשה:

אלע אידן וויינען, אלע באהאלטן זיך אין די הייזער מיט פארמאכטע פענסטער; 'וואס גייט דא זיין?' עס איז א פחד א שרעק, די פלשתים די אראבער וואס טשעפען אלע יארן די אידן - האבן א נייעם פלאן, זיי ווילן מאכן א פארמעסט. קינדער איר ווייסט וואס מיינט 'א פארמעסט'? מען נעמט צוויי מענטשן איינער אנטקעגן דעם צווייטן, די צוויי פארטרעטן אנדערע, זיי מאכן א מלחמה און ווער עס פארלירט מיינט אז אלע האבן פארלוירן.

די אראבער זאגן: "מיר וועלן ארויסשטעלן א גיבור און די אידן זאלן אויך ארויסשטעלן א גיבור, די צוויי זאלן זיך קריגן און אויב דער פלשתי וועט געווינען וועלן די אידן זיין אונטערדרוקט אונטער די אראבער און אויב דער איד וועט געווינען וועלן מיר זיין ענקערע קנעכט".

אומר ועושה, די אראבער האבן געטראפן א מין באשעפעניש, מען קען אים נישט אנרופן מענטש ווייל ער האט אויסגעזען אזוי שרעקעדיג, ער האט אויסגעזען מער ווי א פארציקנדע חיה ווי א מענטש, ער האט געהייסן "גלית", ער האט געהאט אויף יעדע האנט זעקס פינגער און ער איז געווען הויך טאפלט פון א ריז, צוועלף פיס. ער איז געווען אן אפיקורס, ער האט זיך ארויסגעשטעלט אויף א הויכע בארג און געשריגן צו די אידן, ער האט געלאכט פון די אידן און פונעם אייבערשטן.

אלע אידן האבן זיך באהאלטן, אויך דער קעניג "שאול המלך" איז באהאלטן. אלע וויינען, מען ציטערט, מען האט מורא פון דעם שרעקעדיגן באשעפעניש גלית.

איין קליין אינגל - מיט'ן נאמען "דוד" - זאגט פאר'ן אידישן קעניג: "אדוני המלך, דער קעניג זאל מיר געבן רשות, איך וועל גיין הרג'נען דעם פלשתי". דער קעניג וואונדערט זיך: "וואס? דו קליינער אינגל, דו קענסט זיך שלאגן מיט די ריזיגע חי?!" דוד זאגט: "אדוני המלך, איך גיי בעטן דעם אייבערשטן און דער אייבערשטער גייט מיר העלפן; דער אייבערשטער קען אלעס טון, ביי אים איז נישט קיין אונטערשייד"; דער קעניג געבט רשות.

דוד שפרינג ארויף אויפ'ן בארג, ער נעמט פינף שטיינער, די פינף שטיינער איז געווען די פינף ווערטער וואס מיר אידן זאגן יעדן טאג: "שמע ישראל ה' אלוקינו ה' אחד". איין שטיין איז "שמע ישראל", די צווייטע שטיין "ה'", די דריטע שטיין "אלוקינו", פערטער שטיין "ה'" און די פיפטע שטיין "אחד". ער זינגט צו זיך: "הערט אויס אלע אידן, דער אייבערשטער אונזער גאט, דער אייבערשטער איז איינער אליינס, נישטא גארנישט אויסער אים".

דער פארציקנדער חי' ווערט פארשעמט, ער שרייט: "ו ו א א ס ס??? איך בין א הונט??? וואס דו קומסט צו מיר מיט קליינע שטיינדלעך?!" א הונט ווען מען וויל עס פארטרייבן - ווארפט מען קליינע שטיינער; "איך בין דער גרויסער גיבור, דער שטערקסטער אראבער! מיט די גרעסטע מעסער! און די גרעסטע גאן!!!"

דוד המלך האט נישט מורא, ער האט אמונה, ער ווייסט 'אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא פון וואס מורא האבן'; ער הויבט אן שרייען: "שמע ישראל...!" און נעמט א שטיין און שיסט עס אריין אינעם קאפ פונעם פלשתי, דער ריזיגער פלשתי פאלט אראפ, ער חלש'ט! און דוד לויפט צו צו אים, ער כאפט זיין מעסער און שניידט אפ זיין קאפ.

אלע אראבער אנטלויפן, און די אידן האבן געווינען די מלחמה.

ווי אזוי האבן מיר געוואונען די מלחמה? מיט אמונה! מיט שמע ישראל!

טייערע קינדער, האט נישט מורא פון קיינעם, ווער עס האט א שטארקע אמונה - קען אים קיינער גארנישט טון, ווייל מיט אמונה קען מען יעדן איינעם באזיגן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת חיי שרה, מברכים החודש, כ"ד מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

ברענג אריין אין שטוב א פרייליכקייט, מאך נישט די שטוב אנגעצויגן, בפרט ערב שבת קודש, דעמאלט זוכט דער שטן צו מאכן מחלוקות אין שטוב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (גיטין ו:): "כָּל הַמֵּטִיל אֵימָה יְתֵירָה בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ", ווער עס ווארפט א שרעק אין שטוב, "סוֹף הוּא בָּא לִידֵי שָׁלשׁ עֲבֵירוֹת, גִלוּי עֲרָיוֹת, שְׁפִיכוּת דָּמִים, וְחִלּוּל שַׁבָּת", וועט נאכדעם צוקומען צו די דריי הארבע עבירות רחמנא לצלן.

געב אכטונג אויף דיין שלום בית. דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "שלום בית איז זייער זייער וויכטיג, ווייל ווער עס האט שלום בית האט אנדערע מוחין". רבי נתן האט דערציילט, ווען ער איז מקורב געווארן צום רבי'ן און ער האט נישט געהאט קיין געלט צו קענען פארן צום רבי'ן, האבן אים חברים צוגערעדט ער זאל פארקויפן זיין ווייב'ס טיכל. דאס איז געווען ווערד אסאך געלט, עס האט געהאט אריינגענייט אין זיך שיינע טייערע שטיינער וכו', און אזוי וועט ער האבן געלט צו פארן צום רבי'ן. אבער רבי נתן האט פארשטאנען אז אויב ער וועט דאס טון - וועט דאס ערגער מאכן די מצב אין שטוב און ער האט נישט צוגעהערט צו די חבירים. שפעטער פלעגט רבי נתן דאנקען דעם אייבערשטן אויף דעם וואס ער האט נישט געפאלגט די חבירים, ער האט נישט וויי געטון זיין ווייב; ער האט געזאגט: "וואלט איך ווען פארקויפט איר טיכל וואלט געווען נאכדעם א גט - וואלט איך נישט געקענט מקבל זיין פון רבי'ן"; ווייל דעם רבינ'ס ליכטיגקייט קען מען נאר מקבל זיין מיט א ריינעם מח, מיט א הייליגע מח, און דאס גייט נאר אז מען איז אן אדם השלם.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע תלמידים און חברים, אנשי שלומינו תלמידי היכל הקודש ירושלים, ה' עליהם יחיו

איך הער צוריק אזעלכע שיינע גרוסן אויף די בית המדרש, כמעט יעדן טאג באקום איך א גוטע גרוס פון אונזער שול אין ירושלים; וואו מען לערנט און מען דאווענט, און מען פירט זיך מיט גרויס דרך ארץ.

אינגעלייט זאגן מיר, זיי קומען אינמיטן וואך צו א שחרית, צו א מנחה מעריב, אדער צום שיעור גמרא - דאס געבט זיי זייער אסאך חיזוק אנצוגיין מיט זייער עבודות השם.

איך וויל אייך בעטן איר זאלט נעמען אין שטוב א פושקע פון די מוסדות אין ארץ הקודש, און ווען דאס ווערט אנגעפילט זאלט איר דאס ברענגען צום מנהל המוסד נרו יאיר.

איך האב אזויפיל נחת פון די ישיבה קטנה אין ירושלים, איך קען זען אויף די קאמערע ווי זיי לערנען און דאווענען מיט א חיות. די וואך האט א תלמיד הישיבה מסיים געווען נאכאמאל גאנץ תלמוד בבלי; וואו אין די וועלט הערט מען אזא זאך, א בחור פון דרייצן יאר זאל מסיים זיין שוין די צווייטע מאל גאנץ ש"ס; איך וויל כאפן א פליגער און קומען צו די ישיבה, צו די חדר און בית פיגא.

שטארקט זיך מיט הפצה, שטארקט זיך מיט קוקן גוט איינער אויפ'ן צווייטן, און וואס איר דארפט זאלט איר נאר בעטן דעם אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

הכלה ... תחי', תלמידה בית פיגא

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איך פריי זיך זייער אז איר זאגט תהילים און איר האט שוין געזאגט הונדערט מאל גאנץ ספר תהילים. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן צב) תהילים איז אזוי ווי א וואקער; ווען איינער קען נישט גיין חס ושלום, אדער מען איז עלטער און מען וויל נישט פאלן - כאפט מען זיך אן אין א וואקער, אויף א משענת; אזוי איז תהילים, אז מען זאגט תהילים פאלט מען נישט.

וואויל איז אייך כלה אז איר גייט אנטון א טיכל נאך די חתונה. די צדיקת אדל, דעם בעל שם טוב'ס טאכטער - איז געגאנגען מיט א טיכל. דער הייליגער רבי'ס מאמע, די צדיקת פיגא עליה השלום איז געגאנגען א טיכל. דער רבי'ס ווייב, די צדיקת סאשיא עליה השלום איז געגאנגען מיט א טיכל. אויך מוהרא"ש'ס מאמע, מלכה עליה השלום - איז געגאנגען מיט א טיכל; זיי האבן אלע זוכה געווען צו קינדער צדיקים.

איך וואונטש אייך א ברכה, דער אייבערשטער זאל אייך געבן ערליכע קינדער. מוהרא"ש דערציילט, ווען דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געווען אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל איז ער געווען אין איסטאנבול אויף פסח, האט דער הייליגער בעל שם טוב געזאגט, ער האט געזען דארט אינגעלייט מיט זייער הייליגע נשמות, זיי האבן געהאט נשמות פון תנאים; אלס צוליב די צניעות פון זייערע מאמעס, די פרויען דארט זענען געווען זייער איידל; זעט מען וואס מען איז זוכה ווען מען גייט אנגעטון איידל.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

די שיעורים וואס מען געבט ביי די פרויען צאמקום - קען מען נישט אפכאפן, אויב מען כאפט דאס אפ - איז דאס א גניבה, און אויב מען האט אין שטוב אפגעכאפטע שיעורים - דארף מען דאס פארמעקן, דאס איז גניבה.

עס איז געווען וואס האבן נישט געפאלגט, דאס האט געמאכט אז מען זאל אויפהערן מיט די שיעורים וכו'. שפעטער האט מען נאכאמאל אנגעהויבן מיט די שיעורים, אבער אז איך וועל צוריק הערן אז מען כאפט דאס אפ - וועט מען דאס אינגאנצן אפשטעלן.

בנוגע וואס איר בעט, איר האט פארפאסט די וואך די שיעור און איר פרעגט וואו איר קענט דאס הערן; מיר מאכן די שיעורים יעדע וואך, און אויב מען פארפאסט א שיעור - דארף מען נישט ווארטן ביז קומענדיגע חודש, נאר מען קען הערן א פרישע שיעור דעם קומענדיגן וואך; די שיעורים וואס מען פארפאסט קען מען נישט הערן.

איך בעט אייך איר זאלט איבערגעבן פאר אלעמען נישט אפצוכאפן, און אז מען פארפאסט א שיעור זאל מען ווארטן מיט געדולד פאר די קומענדיגע שיעור.

זאגט יעדן טאג דעם יום תהילים, וועט איר זען גרויסע ניסים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ערשטנס וויל איך דיר בעטן דו זאלסט זיך זייער שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט פון זיין א מלמד פאר תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא, פארגעס נישט אז די וועלט שטייט אויף דיר. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת קיט:): "אין העולם מתקיים אלא בשביל הבל תינוקות של בית רבן", די וועלט שטייט נאר אויף די תורה פון קינדער, "אמר ליה רב פפא לאביי, דידי ודידך מאי", האט רב פפא געפרעגט אביי, וואס איז מיט אונזער תורה? די וועלט שטייט דען נאר אויף קינדער'ס תורה? "אמר ליה", זאגט אביי: "אינו דומה הבל שיש בו חטא להבל שאין בו חטא", עס איז נישט קיין פארגלייך תורה פון קינדער וואס ווייסן נאכנישט פון עבירות, וואס זענען נאך זייער ריין.

איך בעט דיר זייער, פארגעס נישט די הייליגע ארבעט וואס דו פארמאגסט, דו ביסט עוסק אין די העכסטע זאך אין דער וועלט. גיי אין חדר מיט א שמחה, גיי אין חדר מיט א טענצל; טאנץ זיך אונטער אויף די גרויסע זכות וואס דו האסט.

יעצט בנוגע וכו'; עס ווענדט זיך ווי שטארק דיין ווייב וויל עס, אויב זי וויל זייער שטארק גיין וואקאציע - איז כדאי צו גיין, און גיין מיינט מיט די גאנצע געשמאק, אן זאגן קיין איין ווארט, אן קרעכצן; ווייל אז דו וועסט גיין מיט איר וואקאציע און א גאנצן צייט וועסטו זינגען די ניגון: "וואס פעלט עס אויס?" - איז שוין ענדערש צו בלייבן אין שטוב.

א איד איז געקומען פרעגן דעם רבי'ן אויב ער זאל פארן צו עפעס א פלאץ, האט אים דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן פה): "כְּשֶׁרוֹאֶה אָדָם נְסִיעָה לְפָנָיו", ווען עס מאכט זיך א נסיעה, "אֵין לוֹ לְהִתְעַקֵּשׁ לִמְנֹעַ מִזֶּה, לֵישֵׁב בְּבֵיתוֹ דַּוְקָא", זאל מען זיך נישט עקשנ'ען צו בלייבן דווקא אין שטוב, "כִּי בְּכָל מָקוֹם שֶׁאָדָם נוֹסֵעַ לְשָׁם הוּא מְתַקֵּן שָׁם אֵיזֶה דָּבָר", ווייל וואו מען גייט און וואו מען פארט - איז דער מענטש מתקן גרויסע זאכן, "אֲפִלּוּ אִישׁ פָּשׁוּט לְגַמְרֵי", אפילו פשוט'ע מענטשן; אנשי שלומינו פלעגן אלץ נעמען דעם דיבור פון רבי'ן. ווען זיי האבן געהאט א שאלה, יא פארן אדער נישט פארן - פלעגט מען נעמען די ווארט פון רבי'ן: "אז עס מאכט זיך א נסיעה פארט מען".

א ברסלב'ער חסיד, וואו דו זאלסט אים לייגן, וואו ער זאל נאר זיין - איז ער מסודר און האט וואס צו טון; אין שטוב, ביי וואקאציע, ווען מען פארט צו א שמחה - האט ער זיין חומש, זיין משניות, זיין גמרא און דינט דעם אייבערשטן דארט וואו ער איז. אזוי ווי עס שטייט ביי שמואל הנביא (שמואל א' ז, יז): "כִּי שָׁם בֵּיתוֹ", זאגן די הייליגע חכמים (ברכות י:): "בכל מקום שהלך שם, ביתו עמו", וואו ער איז געגאנגען - האט ער געהאט מיט זיך זיינע שיעורים, זיין עבודות השם; ווייל ווען מען לערנט אויפ'ן דרך הלימוד (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) - וואו מען איז - קען מען לערנען, אנדערש איז ווען מען האט א חברותא, מען האט א מסגרת וכו' און מען פארט אוועק - איז נישט שם ביתו.

לאז זיך פירן פונעם אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תולדות, כ"ו מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

בנוגע דיין פנים וכו'; זיי נזהר אין גיין אין מקוה, מקוה וועט אראפנעמען אלע פינטלעך און שפאלטענעס פון פנים. דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן קכג): "טְבִילַת מִקְוֶּה טוֹבָה מְאֹד לִבְרִיאוּת הַגּוּף" זיך טובל'ן אין מקוה איז זייער געזונט פאר'ן מענטש. "כִּי יֵשׁ נְקָבִים קְטַנִּים הַרְבֵּה בְּגוּפוֹ שֶׁל אָדָם" ווייל יעדער מענטש האט קליינע לעכערלעך אויפ'ן קערפער, "וְהֵם נִקְבֵי הַזֵּעָה" לעכערלעך פאר די שווייס, "שֶׁדֶּרֶךְ שָׁם יוֹצֵא הַזֵּעָה מִן הָאָדָם" פון די לעכערלעך גייט ארויס די שווייס פונעם קערפער, "וְהֵם צְרִיכִין לִפָּתַח" דאס דארף זיין אפן, "כִּי אִם נִסְתָּמִין נִקְבֵי הַזֵּעָה" און אויב די לעכערלעך ווערן פארשטאפט, "יוּכַל לֵחָלֵשׁ וְלִפֹּל לְחֻלְשָׁה חַס וְשָׁלוֹם" קען מען ווערן נישט געזונט חס ושלום, "וְעַל יְדֵי טְבִילָה בְּמַיִם נִפְתָּחִין נִקְבֵי הַזֵּעָה" און דורך זיך טובל'ן אין מקוה עפענען זיי זיך אויף, "וְזֶה טוֹב מְאֹד לִבְרִיאוּת הַגּוּף" און דאס איז זייער גוט פאר'ן געזונט.

אויך זאלסטו זיין פרייליך, שמחה היילט אויס אלעס. בעט דעם אייבערשטן אויף שמחה, בעט אים:

"רבונו של עולם העלף מיר איך זאל זיין פרייליך, איך זאל שפירן די שמחה אין אלע מיינע אברים, פון די קאפ ביז די פיס, אז איך זאל אנהויבן טאנצן פון גרויס פרייד אויף די גרויסע חסד אז דו האסט מיך באשאפן א איד און מיר געגעבן די הייליגע מצוות.

איך בעט דיר הייליגער באשעפער, האב רחמנות אויף מיר און נעם אוועק פון מיר די ביטערקייט און פוילקייט, איך זאל נאר זיין פרייליך און פרייליך מאכן אנדערע, און בזכות השמחה זאל איך זוכה זיין נכלל צו ווערן אינגאנצן אין דיר, איך זאל מער נישט זען פאר מיינע אויגן נאר דיך באשעפער, איך זאל זען און שפירן ווי דו ביסט אלעס און עס איז מער גארנישט דא אויף די וועלט נאר דו אליינס, און זוכה זיין צו תשובה שלימה, מעתה ועד עולם אמן סלה".

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, לאנדאן

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז מען האט געטראפן א פלאץ פאר א שול.

בנוגע די פראגראם וואס דו ווילסט מאכן; געב אכטונג ווי אזוי דו מאכסט דאס, ווייל ווען מען מאכט א פראגראם מיט קינדער - דארף מען זייער אכטונג געבן עס זאל זיין ריכטיג, ווייל אויב איז דאס נישט ריכטיג - איז שוין ענדערש נישט צו מאכן דעם פראגראם.

געב די פראגעס פאר מלמדים, זיי זאלן דאס דורכקוקן איידער דו מאכסט אזא פראגראם; נאר אז דאס וועט זיין ריכטיג - וועל איך דאס לאזן ביי אונז אין תלמוד תורה.

אסאך שאלות זענען צו דער זאך און אפאר שאלות זענען נישט עפעס אזוי, צום ביישפיל, איינע פון די פראגעס פרעגסטו דעם קינד: "וויפיל שעה האסטו אויסגעהערט די האטליין?" און פאר יעדע האלבע שעה באקומט ער א פוינט; איך מיין אז די פראגע איז נישט ריכטיג, ווייל די ציל איז דאך נישט אז אונזערע קינדער זאלן זיצן מיט'ן טעלעפאן שעות. אזוי אויך די פראגע, אויב די קינדער האבן דורכגעלערנט די בלעטל בעיון רב - איז נישט ריכטיג, ענדערש פרעג די קינדער: "האסט געהיטן דיינע אויגן?" פרעג אים: "האסט זיך געפירט מיט דרך ארץ אין כתה?"

איך וויל דיר נישט מאכן חלישת הדעת, אבער ווען עס קומט צו מאכן א פראגראם פאר קינדער - וועל איך דאס נאר לאזן אויב דאס איז אויסגעהאלטן; עס דארף זיין מיט שכל מיט א 'ש', נישט סכל מיט א 'ס'.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת חיי שרה, כ"ג מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

נעכטן נאכט בין איך ארויסגעפארן אין שטעטל צו א בר מצוה ביי א חשוב'ע משפחה ביי אונז אין די קהילה. דער בר מצוה בחור האט מסיים געווען ביי די בר מצוה מסכת שבת, דאס איז געווען במקום זיין פשעטל.

ביי די בר מצוה האב איך געזאגט אז עס איז מיר נישט גרינג ארומצופארן צו שמחות, דאך בין איך ארויסגעקומען צו די בר מצוה, היות די עלטערן האבן געמאכט די סעודת בר מצוה אויף א פשוט'ע איידעלע אופן ביי זיי אין שטוב, און איך האף אז אנשי שלומינו וועלן זיין קלוג און דאס נאכמאכן, נישט אויסצוגעבן אומזיסטע געלט און זיך מאכן חובות פאר די פאר שעה, צו פראווענען א שמחה אין א זאל וכו' וכו'.

אויך האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון די אבות און די אמהות. מיר זעען אין די וואכעדיגע סדרה, אויפ'ן פסוק (בראשית כג, א): "שְׁנֵי חַיֵּי שָׂרָה", זאגט רש"י: "כֻּלָּן שָׁוִין לְטוֹבָה", ווי צדיקים טייטשן: עס איז איר שטענדיג גוט געווען; די אבות און די אמהות האבן געהאט אזא קלארע לויטערע אמונה, זיי האבן געוויסט אז אלעס וואס גייט אריבער אויף זיי - איז פאר זייער טובה.

ווייטער זאגט רש"י הקדוש (שם, ב): "נִסְמְכָה מִּיתַת שָׂרָה לַעֲקֵדַת יִצְחָק, לְפִי שֶׁעַל יְדֵי בְּשׂוֹרַת הָעֲקֵדָה שֶׁנִּזְדַּמֵּן בְּנָהּ לַשְּׁחִיטָה וְכִמְעַט שֶׁלֹּא נִשְׁחָט, פָּרְחָה נִשְׁמָתָהּ מִמֶּנָּהּ וָמֵתָה", שטייט פון ספרים, וואס איז די כִּמְעַט 'שֶׁלֹּא' נִשְׁחָט, עס וואלט לכאורה געדארפט שטיין כִּמְעַט 'שֶׁנִשְׁחָט', אויבנאויף איז דאך דאס געווען די סיבה פון איר מיתה, אז זי האט געהערט כִּמְעַט 'שֶׁנִשְׁחָט'?! זאגן זיי א פארקערטע בחינה, אז שרה אמנו האט געוויסט אז אברהם אבינו איז געגאנגען טון די ווילן פונעם אייבערשטן, און ווען זי האט געהערט אז 'שֶׁלֹּא' נִשְׁחָט - פון דעם האט זי זיך דערשראקן, זי האט נישט געוואלט גלייבן אז איר מאן אברהם אבינו און איר זון יצחק האבן זיך נישט געקענט שטארקן אויפ'ן שטן און טון די ווילן פונעם אייבערשטן; ווי קען זיין, נאך אזויפיל נסיונות, און ער איז אלעס בייגעשטאנען - האט ער יעצט נישט געטון די ווילן פונעם אייבערשטן, פון דעם איז געווען מיתת שרה. אבער באמת האט אברהם אבינו יא געטון רצון ה', ווייל דער אייבערשטער האט אים נישט געהייסן שחט'ן יצחק, נאר געזאגט (שם כב, ב): "וְהַעֲלֵהוּ שָׁם לְעֹלָה".

דער בר מצוה בחור איז געזיצן מיט א ליכטיגע פנים; אזוי פרייליך. דאס איז די חינוך פון אונזערע מוסדות, ווי די מלמדים און לערערינס לייגן אריין אין די קינדער זיי זאלן זיין גרייט פאר די לעבן, זיי גרייטן אן די קינדער וואס איז א בר מצוה; נישט א זאל, נישט א שפילער, נישט א פארטי פלענער, נישט בלומען וכו' וכו', נאר אז מען גייט זוכה זיין צו לייגן תפילין, מען גייט אריין לעול התורה והמצוות. און אזוי אויך ביי די מיידלעך, די לערערינס לייגן אריין אין די מיידלעך וואס איז חתונה האבן; נישט א זאל, נישט בלומען, נישט א טייערע כלה קלייד, נישט טייערע צירונגען וכו' וכו' וכו', נאר לעבן א שיינע זיסע לעבן, אזוי ווי דער אייבערשטער הייסט.

נאך די בר מצוה בין איך צוגעגאנגען צום נייעם ספרים געשעפט, דער בעל הספרים סטאר האט מיך מכבד געווען צו קלאפן מזוזה. עס איז מיר זייער געפאָלן דעם געשעפט, ער האט דארט אן אויסוואל פון ספרים פאר אנשי שלומינו וואס ווילן לערנען און מסיים זיין כל התורה כולה. אנגעפאנגען פון חומש - שיינע חמשים, נ"ך - הערליכע סעטס נ"ך, משניות - הערליכע סעטס משניות, תלמוד בבלי - הערליכע שיינע גמרות מיט גרויסע געפינטלטע אותיות, און אזוי אויך תלמוד ירושלמי. הערליכע סעטס רמב"ם. טור, שלחן ערוך. הערליכע סעטס מדרשים, אלע סארטן מדרשים; איך האב זיך געקויפט א סעט מדרש, איינע פון די מדרשים וואס האט מיר געפעלט. הערליכע זוהר, הערליכע תיקונים, אלע דעם רבינ'ס ספרים.

אויך האט ער אריינגעברענגט טעוועלעך שמירה ליולדת, וואס אגב, איך האב אים דאס געבעטן אריינצוברענגען, ווייל איך האב געזען אז אנשי שלומינו ווייסן בכלל נישט פון דעם, אז מען פירט זיך אויפצוהענגען אינעם שטוב פון די יולדות, אויף אלע פיר ווענט - די טעוועלעך פון די שמירה.

איך בין אריין צו מוהרא"ש זכותו יגן עלינו פאר די וואך נאכט פון מיין זון יצחק דוד נרו יאיר, איך האב געפרעגט מוהרא"ש וואס איך דארף טון, צי איך דארף אויף זיין און לערנען א גאנצע נאכט, האט מיר מוהרא"ש געזאגט: "דארפסט נישט אויף זיין א גאנצע נאכט, איין זאך יא, הענג אויף די טעוועלעך אויף אלע פיר ווענט".

פון דארט בין איך געגאנגען קלאפן א מזוזה ביי א חשוב'ע משפחה, משפחת זוסמאן - וואס האבן זיך יעצט אריינגעצויגן אין איינע פון די נייע דירות אויף טווין ברידזש.

איך האב איבערגענעכטיגט ביי מיר אין שטוב. היינט פארטאגס האב איך געהאט גרויס נחת זייענדיג אין בית המדרש אין שטעטל, זען אברכים זיצן אין לערנען, מען איז זיך קובע עיתים לתורה.

איין פראבלעם האב איך יעדעס מאל וואס איך קום אין שטעטל, עפעס וואס שטערט מיר זייער שטארק; פארוואס איך וואוין נאכנישט דא. ווען איך קום אין שטעטל זאג איך פאר מיין ווייב: "פארוואס קען איך נישט דא וואוינען, פארוואס דארף איך זיין אין שטאט?"

איך האב זיך זייער געפריידט צו קענען טרעפן אונזער דיין שליט"א, ער האט מיר איבערגעגבן זייער שיינע גרוסן סיי פון די כולל אינגעלייט און סיי פון אלע משפחות וואס פרעגן שאלות, איך האב מיט אים גערעדט זייער וויכטיגע זאכן וכו' וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן קענען אנגרייטן א פלאץ, אז די ישיבה הקדושה זאל זיך קענען ארויסציען, אזוי וועל איך קענען קומען און זיין אין די שיינע ליכטיגע שטעטל.

איך האב געטראפן הרב רבי יצחק שליט"א, און איך פריי זיך זייער צו קענען ארייננעמען אין מיין שטוב אזא גאסט, ווי עס זעט אויס וועט הרב רבי יצחק שליט"א איינשטיין ביי מיר אין שטוב דעם שבת הבא עלינו לטובה. די תפילות, די באטע און די שלש סעודות וועלן געפראוועט ווערן אין האשקי שול, דאס וועט זיין א גרויסע חיזוק פאר אלע משפחות פון אנשי שלומינו.

יעדער מענטש האט עפעס א שפילצייג וואס מיט דעם שפילט ער זיך, אזוי אויך האט יעדער מענטש עפעס א זאך וואס דאס איז ביי אים זייער באליבט, א זאך וואס מען דרוקט זיך אויס: "דאס איז מיין בעבי"; מיין זאך איז "אונזערע קינדער".

איך טראכט, הלוואי וואלט איך געקענט זיין א באס דרייווער, ארומפארן אינדערפרי און אויפנעמען די ליכטיגע קינדערלעך, זיי באגרוסן מיט "א גוט מארגן", זיי אויפנעמען מיט א ריזיגע שמייכל.

איך טראכט, הלוואי וואלט איך געקענט זיין א באס רבי און אפווארטן די טייערע קינדערלעך, אראפגיין פון באס און זיי אויפנעמען מיט א הויכע געשריי מיט'ן קינד'ס נאמען: "א גוט מארגן", מיט א זאפטיגע שמייכל.

איך טראכט, הלוואי וואלט איך געקענט זיין א מלמד, זיצן מיט די קינדער, תינוקות של בית רבן שלא טעמו טעם חטא, און אריינלייגן אין זיי לעבן, מוט, ווייזן פאר יעדן איינציגן קינד 'דו קענסט אויך זיין א גרויסער צדיק', און אזוי יעדע זאך וואס האט מיט קינדער.

ווען איך זע דעם קעכער וואס גרייט צו עסן פאר די קינדערלעך, טראכט איך, הלוואי וואלט איך געקענט שניידן ירקות, קאכן אייער און שמירן ברויט פאר קינדער וואס קומען לערנען די הייליגע תורה, און ווען איך זע דעם לאנטש מלמד טראכט איך, הלוואי וואלט דאס געווען מיין זאך; יעדן טאג נעמען די קינדער ביי הפסקה שפילן מיט זיי באלי און מאכן יעדע קינד שפירן אז ער קען די בעסטע די שפיל וכו' וכו'.

גלייך אינדערפרי האב איך גערופן איינער פון די חשוב'ע מלמדים וואס פירן די באס און אים געבעטן: "איך וויל מיט דיר מיטגיין ארומפארן די שטעטל"; וואס זאל איך דיר זאגן, דאס געבט מיר כח. ביי יעדע שטוב וואו די באס שטעלט זיך אפ בין איך אראפגעקומען פון באס, איך האב געגעבן א שריי: "א גוט מארגן! שלום עליכם!" און אויך א גאנצע וועג אויפ'ן באס האב איך פרייליך געמאכט די קינדער. די שטעטל איז שוין גרעסער, עס זענען שוין דא צוויי באסעס וואס נעמען אויף די קינדער, איך בין נאר געווען מיט איין באס.

ניין אזייגער, ווען די קינדער זענען אנגעקומען בין איך געגאנגען דאווענען שחרית מיט די עלטערע קינדער, די ישיבה קטנה פון קרית ברסלב; דער מגיד שיעור זייערער איז הרב ישראל יוסף שניצלער שליט"א, וואס ער טוט מיט די בחורים - איז נישט צום באגרייפן.

איך האב אנגעטון תפילין פאר'ן פרישן בר מצוה בחור אפרים פישל נרו יאיר און נאכן דאווענען איז געווען א שטיקל לחיים.

איך האב געגעבן א שיעור פאר די מלמדים און לערערינס; איך האב זיי דערציילט די גוטע נייעס אז ברוך ה' האברך נתן יוסף ברוך בן טויבא וואס דארף א רפואה שלימה איז שוין אראפ פון די רעספערעיטאר און זיין מצב ווערט בעסער און בעסער, דאס איז אין זכות פון די תפילות וואס מיר אלע בעטן און וואס די קינדער בעטן.

יעצט בין איך אויפ'ן וועג קיין קרית יואל, צו מחזק זיין די חדר און בית פיגא אין קרית יואל.

איך דארף מקצר זיין, איך בעט דיר זייער, היינט נאכט גייט זיין די וועכנטליכער שיעור, איך בעט דיר זייער זאלסט קומען.

א שאד אויף יעדן טאג וואס גייט אריבער אנעם לערנען דעם בלאט גמרא פונעם טאג, נעם דו אויך א גמרא און לערן דעם בלאט גמרא. היינט איז די דף מסכת נדרים דף כג. דער רבי האט אונז קלאר געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "שֶׁאֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד", מען דארף נישט ביים לערנען נאר זאגן די ווערטער, ווי שווער איז צו נעמען א גמרא און לערנען דעם דף? מסכת נדרים איז קליינע בלעטער, עס וועט דיר נעמען אינגאנצן אפאר מינוט צו דורכלערנען דעם בלאט.

דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך פאר אוועק מיט געציילטע בחורים וואס גייען ארום צאמשטעלן געלט אז איך זאל קענען ארויסגיין פון מיינע חובות וואס איך האב פאר אונזערע מוסדות.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

היינט אין ישיבה איז געווען זייער שיין, איך האב פארגעלערנט א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי, אויך די משניות שיעור און יעצט גיי איך געבן א שיעור התחזקות.

אויך האב איך היינט געהאט א שיינע שמועס מיט די בחורים אין ירושלים, אונזערע ישיבה קטנה בחורים; זיי זענען אזעלכע טייערע בחורים, זיי לערנען און דאווענען מיט אזא התמדה, איך האב פון זיי גרויס נחת.

איך דארף מקצר זיין, די בחורים ווארטן אויף מיר, איך דארף גיין געבן א שיעור פאר זיי. דיר בעט איך זייער, שטארק זיך, ווער נישט צעפאלן, דער אייבערשטער וועט דיר העלפן.

הער נישט אויף דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אז דו ביסט געזונט און דיין משפחה איז געזונט, בעט דעם אייבערשטן פאר אונזער חבר נתן יוסף ברוך בן טויבא א אינגערמאן פון שטעטל וואס איז פארשלאפט, ער ליגט אין שפיטאל, ער דארף רחמי שמים.

וואס איז דער גאנצער מענטש? וואס ווייסט א מענטש וואס גייט זיין מיט אים די קומענדיגע מינוט? מען דארף נאר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, נאר דאס ברענגט ישועות.

איך האף דיר מארגן צו מבשר צו זיין גוטע נייעס פון דעם אינגערמאן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

בנוגע אז איר ווילט וויסן אינפארמעישן אויף האברך ... נרו יאיר; ער איז א גוטער מענטש, ממש כליל המעלות, איך בין זייער זייער איבערגענומען פון אים. יעדע מאל איך רעד מיט אים ווער איך פריש איבערגענומען פון אים, ער איז א שטיק איידלקייט, א שטיק ערליכקייט, א שטיק גוטע מידות; איך זאג אייך דעם אמת, עס איז נישטא צופיל מענטשן זיינ'ס גלייכן.

בנוגע אייער פראגע וואס וועט זיין מיט אייערע קינדער און זיינע קינדער? איר זארגט זיך פאר אייערע קינדער, אויב זיי וועלן האבן א ירידה דורך זיינע קינדער וכו' וכו'; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט עס נישט שאטן, אלע וועלן נאר שטייגן. א שטוב וואס איז דא דארט א וואוילער טאטע און א וואוילע מאמע - ווערן די קינדער נאר מערער און בעסער, ווידעראום א שטוב וואס איז ליידיג, עס איז נאר דא א טאטע אדער מאמע, ווי גוט די קינדער זענען - קענען זיי זיין נאך מער, און זיכער אין געזונט; אינו דומה קינדער וואס וואקסן אויף אין א געזונטע שטוב מיט א טאטע מאמע וואס לעבן מיט ליבשאפט - ווי קינדער וואס וואקסן אויף אליינס.

בנוגע זיך אריבערציען אין אן אנדערע שטאט וכו'; דאס ווייס איך נישט, איך קען אייך נישט ענטפערן; דאס דארפט איר פרעגן אייער רב.

כל טוב.