בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1978 - די גרעסטע צדקה איז פארשפרייטן די ליכטיגע עצות פאר די גאנצע וועלט
הפצה, צדקה, הכרת הטוב, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך דאנק דיר פאר'ן העלפן די ישיבה; עס איז זייער שיין צו זען ווי מענטשן זענען מכיר טובה, זיי העלפן די ישיבה - די פלאץ וואס העלפט זיי.


זייער אסאך זענען געהאלפן געווארן דורכ'ן רבי'ן, זייער אסאך נעמען זייער גאנצע חיות פון רבינ'ס ווערטער אין אלע הינזיכטן, אבער נישט אלע געדענקען צו העלפן מיט זייער צדקה די פלאץ וואס געבט זיי דעם רבי'ן, זיי זוכן זיך אלע סארטן צדקות, זיי פארגעסן אז די גרעסטע צדקה איז פארשפרייטן די ליכטיגע עצות פאר די גאנצע וועלט.


איך בעט דיר זייער, זיי זיך קובע צו לערנען יעדן טאג אביסל חומש רש"י מיט'ן תרגום, זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


אויך מאך זיך א שיעור אין משניות, זאג פרקים משניות; משניות וואשט אויס און רייניגט פון אלע שמוץ.


ועל כולם זאלסטו לערנען גמרא; א בלאט גמרא מוז מען לערנען אזוי ווי מען לייגט תפילין, מען קען זיך נישט פטר'ן מיט קיין תירוצים; נאר דאס בלייבט פונעם מענטש, נאר דאס וועט מיט קומען מיט אונז לנצח נצחים.

#1977 - מיידלעך שעמען זיך נישט צו קויפן ביליגע קליידער
חיזוק פאר מיידלעך, אידיש געלט, חתונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד תלמידות בית פיגא - "בית פיגא" וויליאמסבורג, "בית פיגא" ליבערטי


איך געפון זיך יעצט אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס ציון, איך בין מתפלל פאר אייך אלע, איר זאלט אלע מצליח זיין.


איך בין זייער פרייליך צו הערן די גוטע נייעס אז אלע מיידלעך קויפן קליידער ביי אונזער נייע באזאר; מען שטאלצירט צו גיין אנגעטון מיט קליידער וואס זענען נישט טייער, מען האט רחמנות אויף אידיש געלט, מען האט רחמנות אויף טאטע מאמע.


שטארקט אייך, געבט אכטונג אויף אידיש געלט; קויפט ביי אונז אין באזאר שיינע קליידער פאר ממש בחינם. העלפט ארויס די עלטערן זאלן בלייבן געזונט, זיי זאלן נישט דארפן בארגן געלט השם ישמרינו, קוקט נישט אויף די וואס גייען אנגעטון טייער, זייט זיי נישט מקנה.


די וואך איז געווען א הערליכע חתונה אין ישיבה, איר זענט אלע געווען, איר האט אלע געזען ווי שיין און לעבעדיג די חתונה איז געווען; איך האף אז אלע וועט איר חתונה האבן אין ישיבה פאר בחנם, איר וועט האבן שכל נישט אויסצוגעבן געלט פאר די פאר שעה אז 'אנדערע' זאלן מיינען מיר האבן געלט.

#1976 - מ'דארף אכטונג געבן וואס די קינדער ליינען
קינדער, חינוך הילדים, מאגאזינען

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אזא שיינע ארבעט שטעלסטו אהער, די 'עצתו אמונה' פאר קינדער - איז הערליך שיין, עס ווערט שענער און שענער; איך האף אז דאס וועט מיט די צייט ווערן וועכנטליך א גאנצע קונטרס, א קונטרס ספעציעל פאר קינדער.


מיר דארפן אכטונג געבן אויף אונזערע קינדער - וואס זיי ליינען; ליינען קען זיין זייער שעדליך, גיי ווייס ווער עס זענען די שרייבערס פון די אלע קינדער מאגאזינען, מיר דארפן היטן אונזערע קינדער.


די מוסדות ווערן גרעסער און גרעסער, מיר האבן היינט שוין אין דריי שטעט מוסדות היכל הקודש; אין וויליאמסבורג - א חדר און א סקול, אין ליבערטי אין שטעטל - א חדר און א סקול, און אין קרית יואל האבן מיר א חדר; איך האף צו עפענען בקרוב אין .... דארפן מיר היטן די קינדער זיי זאלן ליינען נאר ריין אמונה, ריין יראת שמים; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיך גֶעטוּן" און רבי נתן שרייבט (שם): וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא, דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער.


זע אז די בילדער זאלן זיין שיין, קלאר און גרויס; איך וויל זען יעדע בילד פאר דו דרוקסט דאס.

#1975 - דרייוון איז נישט קיין שפיל, בפרט דרייוון קינדער
קינדער, מוסדות, סכנה, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן מיט די ישיבה, מיט די חדר און מיט אלעס, איך פאר יעצט קיין אומאן, איך וועל בעטן פאר דיר דו זאלסט שוין טרעפן דיין שידוך.


געב איבער פאר אלע דרייווערס זיי זאלן אכטונג געבן ביים טראגן און ברענגען די קינדער; דרייוון איז נישט קיין שפיל, בפרט דרייוון קינדער.


איינער האט מיר אנגערופן זאגן, ער האט געזען ווי איינער פון אונזערע ווענס לייגט אראפ א קינד און ווען דער קינד איז נאך געשטאנען אויפ'ן גאס איז די ווען אוועקגעפארן; עס איז געווען פאריגע וואך דאנערשטאג ווען עס איז געגאנגען א שניי, ניסי ניסים אז דער איד האט זיך אפגעשטעלט העלפן דעם קינד אהיימגיין. מען טאר נישט אנהייבן פארן איידער מען זעט די קינדער אויפ'ן סיידוואק.


איך וויל רעדן צו אלע בחורים וואס דרייוון; זיי מסדר אלע זאלן קומען צו מיר אין שטוב קומענדיגע וואך.


 

#1974 - זיי שטארק מיט דיין בארד און פיאות, וועסטו האבן א גוטע שידוך
שידוכים, בארד און פאות, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


איך בעט דיר זייער, זיי שטארק מיט דיין אידישקייט, זיי שטארק מיט דיין צלם אלקים - דיין בארד און פיאות; ווער נישט צעפאלן פון די לצנות וואס מען מאכט פון דיר, ווער נישט צעפאלן פון לצים.


אז דו וועסט זיין שטארק, דו וועסט בלייבן אן ערליכער איד - זאג איך דיר צו א גוטע שידוך, אבער נאר אויב דו וועסט בלייבן מיט דיין תמימות, דו וועסט ווייטער לערנען און דאווענען, דו וועסט זאגן תהלים יעדן טאג.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר ליב.


 

#1973 - געוואוין איין דיין זון צו רעדן צום אייבערשטן אין פעלד
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו, קרית ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער בריוו מיט די צדקה.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר לעבט בשלום ובאהבה, אויך פריי איך זיך צו הערן אז איר זענט צופרידן פון די מלמדים און פון די טיטשערס; מיר האבן אויסנאם מלמדים און אויסנאם טיטשערס, זיי לייגן אריין גרויסע כוחות אין די קינדער און זיי געבן זייער אכטונג אויף די געפילן פון די קינדער.


געוואוין איין דיין זון ... ער זאל רעדן צום אייבערשטן אין פעלד; האסט א שיינע פריוואטע פעלד, שיק אים ארויס רעדן צום אייבערשטן. ער איז שוין א גרויס קינד, פינף יאר; יעצט איז די צייט דאס אריינצולייגן אין אים. דער רבי האט געזאגט: "ווען איך וואלט געהאט א זון וואלט איך נישט מורא געהאט אים צו שיקן קליינערהייט אין פעלד רעדן צום אייבערשטן".

#1972 - יעצט נאך דיין חתונה, קענסטו ווערן א גרויסער צדיק
שלום בית, לימוד התורה, חתונה, שנה ראשונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן עראפלאן פארנדיג קיין אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט אז דו האסט זוכה געווען האסט חתונה געהאט - קענסטו ווערן א גרויסער צדיק. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קיב ע"ב; עיין יומא עב ע"ב): "מִצְוָה וְגוּף טָהוֹר, נוֹשֵׂא אִשָׁה וְלוֹ בָּנִים", ווען מען האט חתונה קען מען לערנען תורה מיט א ריינקייט.


זיי זיך קובע צו לערנען שיעורים בכל התורה; מקרא, משנה, גמרא, מדרש, הלכה ואגדה; שפעטער הייבט זיך אן טירדות, יעצט איז די שענסטע צייט; דיין ווייב וועט דיר נישט שטערן, זי וועט נאר הנאה האבן יעדע מינוט וואס דו וועסט לערנען.

#1971 - ענדערש בלייבן מיט בלויז אפאר בחורים, אבער די ישיבה זאל זיין ריין
קדושה, ישיבה, ניבול פה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


איך בעט דיר זייער, אויב דו ווייסט אדער דו הערסט איינעם רעדן ביי אונז אין בית המדרש ניבול פה - זאלסטו מיר קומען דערציילן; איך וויל נישט אונזער שול, אונזער ישיבה וואס מיר האבן געבויט מיט בלוט און שווייס זאל צעפאלן. א ישיבה וואו מען רעדט ניבול פה - צעפאלט, א שול וואס מען רעדט דארט ניבול פה - קען נישט האבן קיין קיום.


איך בעט דיר, קום מיר דערציילן אויב דו הערסט רעדן ניבול פה. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניבול פה, סימן א): "מִי שֶׁמְּדַבֵּר נִבּוּל פֶּה", ווער עס רעדט ניבול פה, "בְּיָדוּעַ שֶׁלִּבּוֹ חוֹשֵׁב מַחֲשָׁבוֹת אָוֶן", איז א סימן אז זיין גאנצע מח און הארץ איז פול מיט שמוץ; ווער עס רעדט שמוציג – איז א שמוציגער, פון אזא איינעם דארף מען אנטלויפן.


עס גייט מיר נישט אן צו בלייבן מיט בלויז אפאר בחורים, איך דארף נישט קיין גרויסע ישיבה; איך דארף א ריינע ישיבה, די מויל דארף זיין ריין. זאל זיין ווער עס זאל זיין, אויב איך וועל הערן רעדן ניבול פה וועט מען נישט קענען זיין אין ישיבה.

#1970 - א מלמד דארף אכטונג געבן אויף די געפילן פון די קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, פארנדיג קיין אומאן


 


לכבוד אונזער טייערער מלמד ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


משפחת ... האט מיר גערופן, זיי האבן ממש געוויינט פון שמחה אז זייער זון האט אזא מלמד. זיי דערציילן מיר ווי דו געבסט אכטונג אויף די געפילן פון זייער קינד, זייער קינד דערציילט אז דו נעמסט אים מיט ווען דו גייסט ארויס פון כתה מאכן קאפי"ס, דו געבסט אכטונג אויף זיינע פחדים; ער זאגט פאר זיינע עלטערן: "מיין רבי איז אזוי גוט צו מיר, ער ווייסט אז איך האב מורא - געבט ער אכטונג אויף מיר, אבער איך שעם זיך פון אים", ער ווייסט אז ער האט א פראבלעם.


איך האב נישט קיין ווערטער דיר צו לויבן, איין זאך קען איך זאגן: "כמותך ירבו בישראל!" א מלמד וואס גייט ארויס פון זיין וועג, ער געבט אכטונג אויף די טייערע ריינע נשמה'לעך - איז א יקר המציאות.


בעט מיט די קינדער פאר מיר; יעצט האט זיך אנגעהויבן א פרישע קול הברה, מען רעדט צו רבנים לשון הרע אויף אונזער קהילה; מיר פערזענליך גייט עס נישט אן, אבער א שאד די אלע צעבראכענע בחורים וואס האבן חיות, חיזוק און לעבן פון די ישיבה וועלן האבן פרישע שוועריקייטן.


בעט פאר מיר, יואל בן ריצא רעכיל; איך בעט פאר דיר און דו בעט מיט די קינדער פאר מיר.


 

#1969 - די שענסטע מדה איז הכרת הטוב
הכרת הטוב, מדות טובות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה; די שענסטע מדה איז הכרת הטוב, ווען מען געדענקט ווער עס האט געהאלפן ווען מען איז געווען א בחור, ווער האט מיר געעפנט די טיר, ווער האט מיר אריינגענומען אין ישיבה; שפעטער ווען מען איז שוין מסודר, מען האט חתונה געהאט און מען געדענקט און מען העלפט - איז דאס א הערליכע זאך.


שטארק זיך, זע צו לערנען יעדן טאג די הייליגע תורה; מאך זיך א קביעות מעביר סדרה זיין יעדע וואך פון זונטאג. הייב אן זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.


נאכדעם מאך זיך א שיעור אין משניות, זאג די ווערטער אפילו אן פארשטיין.


ועל כולם גמרא; א דף גמרא - דאס דארף זיין א חלק פון לעבן.


יישר כח נאכאמאל פאר די שיינע נדבה.

#1968 - נישט זיך אפשטעלן אין דייטשלאנד
נסיעה, אומאן, דייטשלאנד

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בנוגע מאכן א סטאפ אין דייטשלאנד; איך וועל ענדערש צאלן נאך געלט און פארן דורך א צווייטע לאנד.


איך וויל נישט זיין אין די בלוט-לאנד ביי די פארשאלטענע דייטשע עמלקים ימח שמם וזכרם; מוהרא"ש האט אויף דעם זייער מקפיד געווען.


הגם מיר פארן קיין אומאן און ווען מען פארט צום רבי'ן קען מען פארן דורך אלע מדינות, אבער אז עס איז דא אן אנדערע וועג – וויל איך נישט זיין אין דייטשלאנד, אפילו נאר אין עירפארט.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו זען מיט אונזערע אויגן ווי דער אייבערשטער וועט אויסמעקן עמלק ווען משיח וועט קומען, במהרה בימינו, אמן.

#1967 - א רחמנות אויף די וואס ווייסן נישט פון דעם זיסן וועג פון לערנען תורה
לימוד התורה, בריוו, שיעורים כסדרן

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


יעצט אז דו זאגסט מיר ווי חשוב די בריוו איז ביי דיר, דו לייגסט עס אוועק און דו ליינסט עס כסדר איבער, עס איז דיר מחזק - וועל איך דיר שרייבן נאך בריוו.


איך האב זייער הנאה געהאט צו זען ביי דיר אין שטוב דיינע ספרים, ווי דו האסט שיעורים בכל התורה כולה. דו האסט מיר געוויזן אלע ספרים ביים סוף וואו דו שרייבסט אריין יעדע סיום, סיימתי עוד הפעם, סיימתי עוד הפעם וכו'; האסט מיר זייער מחי' געווען, ווייל דאס איז די גאנצע ציל מיט די ישיבה, אריינברענגען לימוד התורה, ווייזן א וועג פאר יעדן איינעם אז מען קען לערנען.


א רחמנות אויף מענטשן וואס ווייסן נישט פון דעם זיסן וועג; מען קען זיצן אין שטוב מיט א הויפן ספרים, לערנען און לערנען; מען שפירט די זיסע טעם פון די הייליגע תורה, מען ווערט נאנט צום אייבערשטן.


ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט פון רבינ'ס דרך הלימוד (שיחות הר"ן, סימן עו), אז מען קען לערנען אפילו מען פארשטייט נישט, מען קען לערנען די תורה גייענדיג אויף א סדר פון אנהייב ביז'ן סוף און נאכאמאל אנהייבן און ענדיגן און נאכאמאל אנהייבן - וואלטן אלע געלערנט און זוכה געווען צו אלע מדריגות, אבער היות מען ווייסט נישט פון דעם - לערנט מען נישט.


אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו.

#1966 - טרעפן דעם אייבערשטן אין די גוטס און אין די פראבלעמען
תפילה והתבודדות, תודה והודאה, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ז' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך דערהאלטן, אלעס וואס גייט אריבער אויפ'ן מענטש איז פונעם אייבערשטן. די ווייב, די קינדער, די פרנסה וכו', וכו' - אלעס אלעס מאכט דער אייבערשטער, דער אייבערשטער ווארט מיר זאלן אים אויפזוכן אין יעדע זאך, מיר זאלן אים טרעפן אין די גוטס און אין די פראבלעמען.


ווי אזוי איז מען זוכה צו דעם? דורך התבודדות ותפלה; ווען מען נעמט די זאך פון התבודדות ערנסט, מען גייט יעדן טאג אין א ליידיגע פלאץ, מען רעדט זיך אויס דאס הארץ צום אייבערשטן, מען בעט אים יעדע זאך, מען דערציילט אים ווי שטארק מען וויל זיין וואויל און ערליך, מען זאגט פאר'ן באשעפער אלעס אלעס, דעמאלט איז מען זוכה צו א קלארע לויטערע אמונה, אלעס איז אנדערש.


דראפע זיך און דערהאלט זיך.

#1965 - שטארק דיך מיט דיין הייליגע ארבעט פון הפצה
הפצה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך הער זייער גוטע זאכן אויף דיר; האברך ... נרו יאיר האט מיר דערציילט ווי פלייסיג דו גייסט הפצה. וויל איך דיר מחזק זיין זאלסט ווייטער עוסק זיין אין די הייליגע ארבעט לתקן עולם במלכות שקי, וכל בני בשר יקראו בשמך; אריינברענגען אין די גאנצע וועלט די אמונה, יכירו וידעו כל יושבי תבל כי לך תכרע כל ברך, אלע זאלן מכיר זיין די ווערטער פונעם בעל תפלה, וואס ער פלעגט שטענדיג זאגן (סיפורי מעשיות, מעשה יב - פונעם בעל תפלה): "נישטא קיין אנדערע תכלית אויף די וועלט, נאר גאט ברוך הוא דינען".


איך בין יעצט אונטערוועגנס קיין אומאן, איך פאר מיט מיין זון צום רבינ'ס ציון. דער רבי האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן תקיז) אז א קינד וואס וועט קומען צו אים פאר די זיבן יאר וועט זוכה זיין צו גיין צו די חתונה מיט א ריין העמד; די גרעסטע מתנה וואס א טאטע קען געבן פאר זיין זון איז אים נעמען צום רבי'ן פאר די זיבן יאר.


איך וועל אויך בעטן פאר דיר און פאר דיינע קינדער.

#1964 - שלום צווישן אנשי שלומינו איז די וויכטיגסטע זאך
מחלוקת, שטעטל, שלום, אומאן, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי


איך פאר יעצט צום רבי'ן מיט מיין זון ... נרו יאיר, דער רבי האט מבטיח געווען (חיי מוהר"ן, סימן תקיז): "א קינד וואס וועט קומען צו מיר פאר די זיבן יאר וועט גיין צו די חתונה מיט א ריין העמד"; וואס נאך דארף א טאטע און מאמע? וואס דארף איך מער פון דעם? איך וויל דאך מיינע קינדער זאלן זיין ריין.


איך וועל בעטן פאר דיר און פאר דיין ווייב זי זאל האבן א רפואה שלימה.


דו וואונדערסט זיך ווי אזוי דער ראש ישיבה איז אזוי רואיג בשעת עס טוט זיך, עס הייסט עס גייען ארויסקומען רבנים מיט חתימות וכו', וכו'; גלייב מיר ... מיר טוט מער וויי ווען אנשי שלומינו פארטראגן זיך נישט, איינער רעדט אויפ'ן צווייטן – ווי א קול קורא קעגן מיר פון טויזנט חתימות.


בפרט אין אונזער שטעטל קרית ברסלב וויל איך מען זאל לעבן בשלום, ווי מוהרא"ש שרייבט אין די לעצטערע בריוו פאר'ן הסתלקות, פאר אנשי שלומינו: "איך עקל זיך פון מחלוקת, מיין גאנץ לעבן בין איך אנטלאפן פון מחלוקת".


דיר וועל איך זייער מכיר טובה זיין אז דו וועסט זען עס זאל זיין שלום אין שטעטל, יעדער זאל זיין צופרידן.


 

#1963 - נעם די הייליגע תורה פאר דיין חבר
חברים, מקוה, אומאן, לימוד התורה, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב


איך בין יעצט אויפ'ן וועג קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ציון, איך בין געפארן מיט מיין זון ... נרו יאיר פאר ער ווערט זיבן יאר, אריינצוכאפן די הבטחה פון רבי'ן אז אויב מען נעמט צו אים א קינד פאר די זיבן יאר וועט ער גיין צו די חתונה מיט א ריינעם העמד; אין איינוועגס וועל איך שוין אויך זוכה זיין צו האבן א תיקון, יעדעס מאל מען איז זוכה צו קומען צום רבי'ן איז דאס א תיקון פאר די נשמה.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט אויסנוצן דיינע יונגע יארן מיט תורה און יראת שמים. חבר זיך נאר מיט איידעלע בחורים, אויב דו הערסט רעדן נישט איידל זאלסטו אנטלויפן פון דארט. נעם דיר גוטע חברים, נעם דיר דעם משניות פאר א חבר, די גמרא פאר א חבר, דעם רבינ'ס ספרים פאר חברים - די זענען די בעסטע חברים.


גיי אינדערפרי אין מקוה; זיי זיך מקבל נישט צו רעדן אין מקוה, עס איז נישט איידל צו רעדן אין מקוה.

#1962 - אז דו וועסט רעדן צום באשעפער, וועסטו פון קיינעם נישט מורא האבן
פחדים, קינדער, תפילה והתבודדות, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך זיץ יעצט אויפ'ן עראפלאן, איך פאר מיט מיין זון ... קיין אומאן צום רבינ'ס ציון; איך גיי אסאך מתפלל זיין פאר דיר ביים רבי'ן, דו זאלסט נישט האבן קיין פחדים פון קיין שום זאך.


איך האב גערעדט צו דיין דרייווער, ער האט מיר צוגעזאגט אז ער גייט דאס קיינמאל נישט טון פאר דיר, ער גייט שוין אפילו נישט דערשרעקן. ער האט חרטה, ער גייט זייער אכטונג געבן אז אלע קינדער זאלן אנקומען אהיים.


דיר בעט איך זייער זאלסט חזר'ן אמונה, זאג צו זיך די ווערטער: "איך בין נישט אליין, דער אייבערשטער איז מיט מיר"; זינג זיך די ווערטער: "קיינער קען מיר גארנישט טון"; דאס וועט אויפבויען די אמונה, דו וועסט פון קיינעם נישט מורא האבן.


דער רבי האט געזאגט: "ווען איך וואלט געהאט א אינגל וואלט איך אים געשיקט אליינס אלס קליין קינד אין וואלד רעדן צום אייבערשטן"; דו ביסט שוין נישט קליין, דו ביסט יעצט געווארן זיבן יאר, דו ביסט שוין גרויס; אז דו וועסט פאלגן דעם רבי'ן, דו וועסט רעדן צום באשעפער - וועסטו באקומען אזא שטארקייט, דו וועסט פון קיינעם מער נישט מורא האבן.

#1961 - גרייט צו היימישע חסידישע מוזיק פאר די חתונות
ניגונים, חסידות ברסלב, חתונה, מוזיק

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, פארנדיג אויפ'ן עראפלאן קיין אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן דו זאלסט ווייטער מאכן די מוזיק פאר די חתונות אין ישיבה; ווען דו פלעגסט אנגרייטן די ניגונים האט עס געהאט עפעס א שטיקל טעם, דו האסט צאמגעשטעלט שיינע חסידישע געשמאקע ניגונים.


ביי די לעצטע חתונות גרייט מען אן ניגונים אן קיין טעם, פון זינגערס וואס איך ווייס נישט און זיי ווייסן נישט די פשט פון די ניגונים.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט נישט אפלאזן די זאך; בלייב שמש, בלייב באדינען דעם רבי'ן מיט דעם זאך. לייג ניגונים וואס איז אידיש, היימיש, חסידיש, ערליך און אין די זעלבע צייט קנאקעדיג לעבעדיג; ווייז פאר די יונגט אז פאר היימישע ניגונים פעלט גארנישט, עס איז מער לעבעדיג וכו'.


 

#1960 - א שאד דו זאגסט נישט משניות יעדן טאג
תשובה, משניות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן עראפלאן קיין אומאן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


פאלג דעם רבי'ן, נעם א משניות און הייב אן לערנען אויף א סדר, א פרק נאך א פרק; אפילו דו פארשטייסט נישט וואס דו לערנסט, אפילו דו קענסט קוים ארויסזאגן די עברי - זאלסטו זאגן די ווערטער פון תורה מיט א געשמאק.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִילוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְדוּשָׁה מְאֹד, שֶׁנִלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם, אַף עַל פִּי כֵּן, הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָדוֹל כָּל כּךְ, עַד שֶׁיְכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם; וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חוֹק קָבוּעַ וְחִיוּב חָזָק לִלְמוֹד בְּכָל יוֹם וְיוֹם כַּךְ וְכַּךְ, יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָדוֹל מְאֹד", ווער עס לערנט תורה יעדן טאג - דער ווערט א גרויסער צדיק, אפילו איינער וואס איז נעבעך אראפגעפאלן אין עבירות, אפילו אין עבירות חמורות, ער איז פוגם בברית - וועט אויך ווערן א צדיק, אויב ער וועט נעמען די תורה און דאס לערנען מיט א שטארקייט.


טייערער ..., א שאד אז דו נוצט נישט די עצה פון רבי'ן; א שאד דו זאגסט נישט משניות יעדן טאג. עס איז נישט שווער צו לערנען אויף דעם וועג (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), עס איז אסאך שווערער צו גיין ליידיג; אן תורה איז מען א גרויסער רחמנות, אן תורה איז מען זייער דערביטערט. נאר תורה מאכט פרייליך, נאר תורה מאכט צופרידן.


אז דו וועסט לערנען יעדן טאג משניות וועסטו ווערן מיט די צייט א גרויסער צדיק.


 

#1959 - זיי אינדערהיים און פארברענג מיט דיינע קינדער
חינוך הילדים, שלום בית, פרנסה, אידישע שטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אמסטערדאם, אויפ'ן וועג קיין אומאן


 


טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט באקומען א מתנה פונעם אייבערשטן, אן ערליכע פרוי, אן אשת חיל מיט טייערע ליכטיגע קינדער - דארפסטו דאס האלטן טייער; זיין אין שטוב, העלפן אין שטוב; בפרט שבתים, וואס דעמאלט איז זייער וויכטיג צו זיין אין שטוב מיט די משפחה.


זוך דיר נישט אוועק צו גיין אין די צייטן וואס מען דארף זיין אין שטוב; א גאנצן טאג ביסטו ביי די ארבעט, די פאר שעה ווען די קינדער גייען שלאפן זאלסטו זיין אין שטוב. ליין מיט זיי קריאת שמע, הער אויס זייערע מעשה'לעך און דערצייל זיי מעשיות פון צדיקים.


איך האף אז דו ווייסט און דו ביסט מכיר די מתנה וואס דער אייבערשטער האט דיר געגעבן.


 

#1958 - א סגולה וואס קאסט נישט קיין געלט
תודה והודאה, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויגש, ח' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן, אויפ'ן עראפלאן קיין אומאן


 


לכבוד ... נרו יאיר


יעדער זוכט סגולות, היינט איז א וועלט מיט סגולות; יעדן טאג איז מען מפרסם אנדערע סגולות.


נעם רבי נתן'ס סגולה, א סגולה וואס קאסט נישט קיין געלט, א סגולה בחנם. רבי נתן זאגט, ווען מען דאנקט און מען לויבט דעם אייבערשטן זאגט דער אייבערשטער כביכול אין הימל פאר די מלאכים: "קוקט דעם מענטש, ער דאנקט מיר און ער לויבט מיר, איך וועל אים געבן אזויפיל גוטס, אסאך מער וויפיל ער האט, אסאך מער וויפיל עס קומט אים, ער זאל מיר נאך מער דאנקען".


די סגולה איז בדוק ומנוסה.


יישר כח פאר'ן העלפן די ישיבה.

#1957 - די ליכטיגקייט ביים הייליגן רבינ'ס ציון מיט מיין אינגל
חינוך הילדים, תהלים, אומאן, תיקון חצות, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין יעצט אויפ'ן פליגער, אויפ'ן וועג צוריק פון רבינ'ס ציון; איך האב גענומען מיין זון ... נרו יאיר פאר די זיבן יאר.


איך בין ארויסגעפארן דינסטאג פארנאכטס; יעצט איז נישטא קיין פליגערס וואס פארן גלייך קיין קיעוו, מיר האבן געמאכט א סטאפ אין אמסטערדאם און מיטוואך פארמיטאג זענען מיר אנגעקומען קיין קיעוו.


מיר זענען אנגעקומען קיין אומאן מיטוואך ביינאכט, איך האב געלייגט שלאפן מיין זון און איך בין געגאנגען אין מקוה. איך בין אליינס געגאנגען צום ציון, געגעבן א פרוטה לזכות דעם רבי'ן און געזאגט די צען קאפיטלעך מיט די תפלה פון רבי נתן. נאכדעם האב איך געקלערט: 'איך האב נאך אסאך צייט ביז צוויי אזייגער פארטאגס ווען איך וועל צוריק גיין צו די דירה אויפוועקן מיין זון, ווייל פיר אזייגער דארפן מיר שוין צוריק פארן קיין קיעוו; וועל איך אויסזאגן גאנץ ספר תהלים'.


איך האב אנגעהויבן תהלים; ווען איך זאג תהלים זינג איך עס פאר מיר מיט א ניגון, יעדע מאל אן אנדערע ניגון; איך האב ליב דעם קארלינער ניגון - דאס וואס די וועלט זינגט אויף 'קה אכסוף', איך האב זיך מחי' געווען זינגענדיג די קאפיטלעך, ביז איך בין אנגעקומען צו קאפיטל כה, פסוק ה' וואו עס האט זיך מיר געעפנט די הארץ, איך האב זייער געוויינט; איך האב נישט געקענט ווייטער ממשיך זיין ארויסרעדן אפילו א ווארט, איך האב זייער געוויינט און געבעטן די ווערטער: "הַדְרִיכֵנִי בַאֲמִתֶּךָ וְלַמְּדֵנִי, רבונו של עולם, ווייז מיר דעם אמת'ן וועג, לערן מיר דעם אמת; העלף מיר איך זאל וויסן וואס צו טון, זיך נישט לאזן נארן", איך האב זיך נישט געקענט געזעגענען פון די ווערטער, ביז עס איז שפעט געווארן און איך בין געגאנגען אויפוועקן מיין זון אים נעמען אין מקוה און זאגן די תיקון הכללי.


איך שרייב דיר דאס ווייל איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט אויך נעמען א תהלים און זאגן קאפיטלעך ביז דאס הארץ וועט זיך דיר עפענען, דו וועסט זיך קענען אביסל אויסרעדן דאס הארץ.


דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן רעג) אז א ניגון האט א כח צו עפענען דאס הארץ; דערפאר זאג איך תהלים מיט א ניגון, אמאל 'קה אכסוף', אמאל מיט אנדערע הארציגע ניגונים, מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל קענען רעדן צו אים און ווען עס עפנט זיך דאס הארץ דארף מען שוין גארנישט, דעמאלט וויל מען נאר אביסל נאנטקייט צום אייבערשטן, אביסל שפירן דעם אייבערשטן.


איך בין צוריק צו די דירה נעמען מיין זון אין מקוה און מיר זענען געגאנגען צום ציון. ווען איך בין אריינגעקומען צום ציון דעם צווייטן מאל מיט מיין זון האב איך געשפירט א שטארקע ליכטיגקייט, אנדערש ווי דאס ערשטע מאל ווען איך בין אליינס געגאנגען, (איך טראכט ווייל איך האב שוין אראפגענומען די שטיינער פון מיין הארץ). מיר האבן געגעבן א פרוטה לצדקה און אנגעהויבן זאגן ווארט ביי ווארט די צען קאפיטלעך, איך האב פארגעזאגט און זיי האבן נאכגעזאגט (מיין זון מיט נאך צוויי קינדער), עס איז געווען א גרויסע גערידער ביים ציון, עס זיצן דארט בחורים, זיי זינגען און קלאפן, עס איז געווען אביסל שווער, בפרט פאר די קינדער; קינדער האבן ליב אינטערעסאנטע זאכן, יעדע מינוט האב איך זיי געדארפט צוריק ברענגען פון זייער חלום וכו', עס איז געווען שווער אבער ליכטיג.


מיר האבן געענדיגט די צען קאפיטלעך, בין איך צוגעגאנגען מיט מיין זון צום ציון און מיר האבן געזאגט: "רבי, איך בין ..., איך בין געקומען צו דיר פאר די זיבן יאר ווייל דו האסט צוגעזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקיז) אז ווער עס וועט קומען צו דיר פאר די זיבן יאר וועט גיין צו זיין חתונה מיט א ריינע העמד, אן קיין עבירות; העלף מיר רבי איך זאל זוכה זיין חתונה צו האבן ריינערהייט אן קיין עבירות", אזוי האבן מיר אינאיינעם געבעטן א שטיק צייט.


נאכדעם האב איך זוכה געווען צו זאגן תיקון חצות ביים ציון, קודם תיקון רחל און נאכדעם תיקון לאה, איך האב זיך גוט אויסגעוויינט. דערנאך האב איך געזאגט דעם שיר דודי ירד לגנו, דער רבי האט דאס זייער אויסגעלויבט (שיחות הר"ן, סימן רסח), עס איז געבויט אזוי ווי א ויכוח צווישן אידישע קינדער מיט'ן אייבערשטן; איך האב דאס געזינגען מיט'ן נוסח פון אנשי שלומינו, די ווערטער, די טייטש און די נוסח אינאיינעם שיינט אריין אין די פארשטאפסטע הארץ.


וואס זאל איך דיר זאגן? איין ווארט איז דא צו זאגן, "אשרינו!" וואויל איז אונזער חלק אז מיר האבן א רבי וואס האט זיך פאר אונז מוסר נפש געווען מיר זאלן האבן א שטיקל געפיל צו רוחניות; מיר זענען דאך אזוי פארגרעבט, אזוי פארשמירט, מיר זענען ווייט פון איידלקייט און דער רבי קומט און לאזט זיך אראפ צו אונז, ער הייבט אונז אויף צו די גרעסטע מדריגות.


ברודער, זיי זיך נישט מייאש, נעם דעם רבינ'ס עצות, גיי אביסל התבודדות וועסטו פאר'מיאוס'ן די גאנצע וועלט, דו וועסט וועלן איין זאך, זיין נאנט צום אייבערשטן.

#1956 - שרעקט אייך נישט, זייט ממשיך צו פארשפרייטן די עצות פון רבי'ן אין גאנץ ארץ ישראל
הפצה, צדקה, מחלוקת, בית המדרש, התנגדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ..., גבאי בית המדרש היכל הקודש ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מוהרא"ש האט נישט געזאגט מען זאל נישט פארקויפן קיין עליות, מוהרא"ש האט געזאגט מען זאל נישט צוזאגן געלט ביים עולה זיין לתורה ווייל אויב מען שנאדערט און מען באצאלט נישט - איז דאס א גרויסע סכנה; אזוי פירט מען זיך אין אלע בתי מדרשים היכל הקודש איבער די וועלט, מען זאגט "בעבור שיתן צדקה בלי נדר", אבער מען זאגט נישט וויפיל.


ביי אונז אין ישיבה פארקויפט מען אויך די עליות; מיר פארקויפן די עליות דורכאויס די הייליגע טעג ווייל דעמאלט ווילן מענטשן עולה זיין, עס איז א צייט וואס עס קומט אריין געלט פאר'ן בית המדרש. וועכנטליך פארקויפן מיר נישט, אבער אז איר מוטשעט זיך מיט'ן אויפהאלטן דעם בית המדרש קענט איר פארקויפן די עליות, אזוי וועט זיין א שטיקל הכנסה, מען וועט קענען דעקן די הוצאות.


געב איבער פאר אלע חברים אין ירושלים די ווערטער:


שרעקט אייך נישט פון קיינעם, זייט ממשיך מיט אייער הייליגע ארבעט פון פארשפרייטן די עצות פון רבי'ן אין גאנץ ארץ ישראל לארכה ולרחבה. צענדליגער טויזנטער אידישע קינדער זענען זיך מחי' מיט די חיזוק פון הייליגן רבי'ן; וואו מען גייט און וואו מען שטייט באדאנקען זיך מענטשן פאר זייער לעבן, פון אלע קהילות און פון אלע חצירות, אלע נעמען די גאנצע חיות פון רבי'ן. זה לעומת זה עשה אלוקים, אנטקעגן דעם איז דא דער סמ"ך מ"ם וואס וויל דאס שטערן - הי' לא תהיה, יעצט איז דא אפאר משפחות פון שול אין מאה שערים, ממש געציילטע, צוויי משפחות וואס זיי זוכן ווי אזוי מען קען פארמאכן אונזער נייעם שול אין ירושלים, זיי האבן זייער פיינט היכל הקודש, זיי קענען נישט אראפשלינגען צו זען וואס מוהרא"ש טוט פאר כלל ישראל, זיי זענען איינגעזאלצן אין זייער ווינקל בשעת ווען מוהרא"ש נעמט איין די וועלט מיט'ן רבינ'ס חיזוק; יעדן טאג, יעדע שעה און יעדע מינוט דרוקט זיך טויזנטער ספרים און קונטרסים אין די גאנצע וועלט, כמעט אין יעדע שטאט אין ארץ ישראל דרוקט מען היינט די ספרים און קונטרסים, דאס ווערט צעכאפט ביי אלעמען, זיי קענען דאס נישט אויסהאלטן.


זיי פרובירן לייגן דרוק אויף געוויסע רבנים זיי זאלן שרייבן קעגן אונזער פלאץ; בעט איך ענק זייער, איר דארפט זיך נישט וואוסנדיג מאכן פון קיינעם אין דער וועלט, מיר וועלן ווייטער גיין אונזער וועג, נאכגיין די הייליגע צדיקים וואס האבן אונז געלערנט צו טון פאר אידישע קינדער, מיר וועלן ווייטער ראטעווען בחורים און מיידלעך פון די הענט פונעם סמ"ך מ"ם.


איך בין אריבער די אלע זאכן פאר לאנגע יארן צוריק, איך וועל זיך נישט אפשטעלן פאר די זאכן; איך האף אז איר וועט האבן די כח ווייטער צו משמש זיין דעם רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1955 - חבר'ט אייך מיט פרייליכע חבר'טעס, וועט איר נישט זיין אזוי דערשראקן
תפילה והתבודדות, חברים, חיזוק פאר מיידלעך, שמחה, מאוויס, וואקסינען

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב וויליאמסבורג


אייער מאמע האט מיר גערופן איך זאל אייך בארואיגן; איר זענט דערשראקן צום טויט פון די נייע וואקסין, איר רופט אהיים אגאנצן צייט זיכער מאכן אז מען גייט נישט נעמען די נייע וואקסין קעגן קאראנע. אייער מאמע דערציילט מיר אז אייער חבר'טע ... רעדט אייך איין די שרעקעדיגע חלומות.


איך בעט אייך זייער איר זאלט נישט רעדן מיט דערביטערטע מענטשן; די חבר'טע איז א צעבראכענע מיידל, זי ליגט אין בעט אגאנצן טאג, זי טוט גארנישט מיט'ן טאג, פון דעם איז זי נעבעך אריין אין א דעפרעסיע, יעצט וויל זי אייך אויך אריינלייגן אין א דעפרעסיע, פון פוסטע חלומות.


די דערביטערטע מענטשן - די האבן חיות פון שרעק און דמיונות, זייער גאנצע חיות איז פון זיך פייניגן און טראכטן: 'נאך אביסל גייט די וועלט אונטערגיין', 'נאך אביסל גייען אלע מענטשן שטארבן', 'נאך אביסל גייט מען אלעמען פאר'סמ'ען', 'נאך אביסל גייען די רייכע מענטשן שולט זיין אויף די באפעלקערונג', 'די וואקסין איז צו פאר'סמ'ען די וועלט' - און נאך אזעלכע נארישקייטן.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך חבר'ן מיט פרייליכע מיידלעך; א מיידל וואס ליגט אגאנצן טאג אין בעט און טוט גארנישט, איין זאך טוט זי, קוקט און קוקט מאוויס - די זענען זייער דערביטערט און דערשלאגן, אז איר וועט ווערן זייער נאנט מיט אזא חבר'טע וועט איר אויך ווערן דערביטערט און דערשלאגן.


נעמט זיך חבר'טעס פון בית פיגא, חבר'ט זיך מיט פרייליכע מיידלעך, מיט מיידלעך וואס זייערע דיבורים זענען אייבערשטער - וועט מען אייך נישט קענען איינרעדן די נארישקייטן. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (פרקי דרבי אליעזר, פרק יג) ווען דער שלאנג האט געוואלט איינרעדן אדם הראשון ער זאל טון די עבירה - עסן פונעם עץ הדעת, האט ער געטראכט: 'אדם הראשון וועט מיר דאך זיכער נישט אויסהערן, עס איז שווער איבערצורעדן א מאן; איך וועל גיין צו חוה, איך וועל איר איינרעדן און זי וועט מיר זיכער אויסהערן, 'שֶׁהַנָּשִׁים נִשְׁמָעוֹת לְכָל הַבְּרִיּוֹת'', ווייל פרויען הערן אויס אלעמען; פרויען קען מען גרינג פארדרייען דעם קאפ, אזוי ווי מען זעט, די פרויען כאפן זיך צו צו די אלע פאנטאזיעס וכו'.


זאגט פאר אייער חבר'טע אז ליגן אין בעט טאג און נאכט און גארנישט טון - דאס איז א סכנה, דאס מאכט מען זאל שטארבן, קוקן טאג און נאכט מאוויס - דאס איז שעדליך, דאס מאכט מען זאל נישט האבן קיין קינדער השם ישמרינו.


 געוואוינט זיך צו צו רעדן צום אייבערשטן, וואס איר דארפט זאלט איר נאר בעטן פונעם אייבערשטן. דער אייבערשטער פארשטייט אלע שפראכן און הערט אויס יעדן איינעם; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (מדרש דברים רבה ב, טז): עס איז געווען אמאל א שטורעם ווינט אויפ'ן וואסער, און א שיף איז פארבלאנדזשעט געווארן און אנגעקומען צו א ווייטע שטאט, אויפ'ן שיף האבן זיך געפונען איין איד מיט אסאך גוים, ווען דער שיף איז אנגעקומען צו די פרעמדע מדינה זענען אלע גוים צוגעקומען בעטן פון דעם איד ער זאל זיי גיין קויפן עסן, האט דער איד זיי צוריק געפרעגט מיט וואונדער: "איך בין דען באקאנט דא, אז איר אלע קומט מיר בעטן איך זאל קויפן עסן?" האבן אלע גוים אויסגעשריגן צו דעם איד און געזאגט: "א איד איז קיינמאל נישט אליין, א איד האט אייביג דעם אייבערשטן מיט זיך".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1954 - אין היכל הקודש איז נישטא קיין חילוק צווישן ספרד'ישע און אשכנז'ישע
צדיקים, מחלוקת, היכל הקודש, מוהרא"ש, משיח, עצתו אמונה, אחדות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת מקץ, ג' טבת, זאת חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך ליין יעדע וואך די בריוו פון עצתו אמונה בלשון הקודש, דו ביסט דאס זייער שיין מתרגם; עס ליינט זיך זייער געשמאק, איך בין זיך מחי' מיט דעם. שטארק זיך מיט דיין הייליגע ארבעט.


פאריגע וואך איז געווען א בריוו איבער דאס גרויסקייט פון זיך שערן די האר נאך די חתונה, אין די בריוו שטייט: "מוהרא"ש פלעגט זיך בארימען פאר אונז אין אמעריקע: 'איך האב א שטאט פון טייערע ספרד'ישע משפחות וואס אלע שערן זיך אפ די האר'"; אין אידיש ווען מען זאגט "טייערע ספרד'ישע משפחות" - הערט זיך דאס שיין, געב אכטונג אז ווען דו ביסט דאס מתרגם זאלסטו שרייבן די שענסטע וועג אויף די ספרד'ישע אידן, מער פארזיכטיג.


ליידער זענען דא וואס קוקן אויף זיי מיט א זלזול און ביטול השם ישמרינו; אפשר שרייב משפחות פון עדות המזרח, ספרד'ישע טייערע אידן; עס זאל זיך ליינען מיט די גרעסטע מאס כבוד. ביי תלמידי היכל הקודש איז נישטא קיין אונטערשייד צווישן אשכנז'ישע אידן און די טייערע ספרד'ישע אידן.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט שטענדיג וויינען אויף מחלוקת, ער פלעגט זאגן: "דער גאנצער גלות איז אז עס איז דא פירודים צווישן אידישע קינדער"; די אשכנזים ווילן נישט די ספרדים, און צווישן זיך איז מען אויך צעריסן און צעשלאגן וכו' וכו', אזוי אויך ביי די ספרדים, צווישן זיך האט מען זיך פיינט איינער דעם אנדערן. מוהרא"ש פלעגט זאגן: "מיר זענען אלע אויף איין שיף, די אומות העולם מאכן לעכער אינעם שיף און ווילן אונז חס ושלום דערטרענקען, דארפן מיר זיך העלפן איינער דעם צווייטן".


מוהרא"ש זכרונו לברכה האט באוויזן א חידוש אין די ברסלב'ע שטאט יבנאל, מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם אנדערן אפילו מען שטאמט נישט פונעם זעלבן אפשטאם. אויך ראש השנה אין אומאן ביים הייליגן רבינ'ס קיבוץ האט מוהרא"ש געמאכט אז סיי אשכנז'ישע אידן און סיי ספרד'ישע אידן פון אלע עדות - זאלן קענען דאווענען אונטער איין דאך. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר מכבד געווען צו זיין בעל תפילה און מיר געבעטן איך זאל זינגען די ספרד'ישע פיוטים; עס איז געווען א מחזה הוד צו זען ווי אלע זיצן צוזאמען, ספרד'ישע אידן זיצן און הערן ווי מיר זאגן אונזערע שטיקלעך ביים דאווענען - 'ונתנה תוקף', 'לקל עורך דין', 'וכל מאמינים', וואס דאס איז זייער חשוב ביי אונז, און מיר פלעגן אויסהערן ווי די ספרד'ישע אידן זינגען זייערע שטיקלעך, ווי למשל: 'עת שערי רצון', 'בחצוצרות וקול שופר', וואס דאס איז ביי זיי זייער חשוב, אזוי ווי ביי אונז 'ונתנה תוקף'.


ביים רבי'ן קענען אלע זיין אינאיינעם, עס איז דא פלאץ אין הארץ פאר אלעמען. דער הייליגער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה יג, פון די זיבן בעטלערס): "עס איז דא א בוים וואס אונטער יענעם בוים וואוינען אלע סארט חיות, אויך אלע פייגלעך האבן זייערע נעסטן אויף יענעם בוים, און דער תענוג וואס דארט איז דא - איז עד אין שיעור"; אזוי ווי עס שטייט ווען משיח וועט קומען וועט זיין (ישעיה יא, ו): "וְגָר זְאֵב עִם כֶּבֶשׂ וְנָמֵר עִם גְּדִי יִרְבָּץ", דער וואלף מיט'ן לעמעלע דער לעמפערט מיט'ן ציגעלע - וועלן זיצן צוזאמען, "וְעֵגֶל וּכְפִיר וּמְרִיא יַחְדָּו, וְנַעַר קָטֹן נֹהֵג בָּם", א יונגע קאלב מיט א יונגע לייב וועלן גיין צוזאמען, "וּפָרָה וָדֹב תִּרְעֶינָה יַחְדָּו יִרְבְּצוּ יַלְדֵיהֶן, וְאַרְיֵה כַּבָּקָר יֹאכַל תֶּבֶן", דער קוה מיט'ן בער וועלן צוזאמען פאשען, דער לייב וועט עסן שטרוי צוזאמען מיט די בהמות, "וְשִׁעֲשַׁע יוֹנֵק עַל חֻר פָּתֶן, וְעַל מְאוּרַת צִפְעוֹנִי גָּמוּל יָדוֹ הָדָה", קינדער וועלן זיך שפילן מיט גיפטיגע שלענג, "לֹא יָרֵעוּ וְלֹא יַשְׁחִיתוּ בְּכָל הַר קָדְשִׁי", קיינער וועט נישט שטערן דעם צווייטן און קיינער וועט נישט שלעכטס טון פאר'ן צווייטן, ווייל עס וועט זיין: "כִּי מָלְאָה הָאָרֶץ דֵּעָה אֶת ה', כַּמַּיִם לַיָּם מְכַסִּים", אלע וועלן וויסן פונעם אייבערשטן, מען וועט לעבן מיט אמונה.


דער בוים - דאס איז דער הייליגער רבי, אזוי ווי עס שטייט אין תיקוני זוהר (תיקון נב): "עֵץ דָא צַדִּיק", דער צדיק ווערט אנגערופן א בוים; אזוי ווי מיר זעען ביי משה רבינו, ווען ער האט געשיקט די מרגלים קיין ארץ ישראל האט ער זיי געזאגט זיי זאלן קוקן (במדבר יג, כ): "הֲיֵשׁ בָּהּ עֵץ אִם אַיִן", זאגט רש"י (שם): "אִם יֵשׁ אָדָם כָּשֵׁר לְהָגֵן עֲלֵיהֶם", זיי זאלן קוקן אויב עס געפונט זיך אין ארץ ישראל אן ערליכער איד וואס קען מגין זיין אויף זיי; ביים צדיק איז דא פלאץ פאר אלעמען.


ווען מען קומט קיין אומאן צום רבינ'ס קיבוץ קען מען זען ווי אזוי עס וועט זיין ווען משיח וועט קומען; עס קומען זיך צאם אלע סארט מענטשן, אלע סארט חיות און פייגל און קיינער קוקט נישט אויפ'ן צווייטן מיט א ביטול, קיינער האלט זיך נישט גרעסער פונעם צווייטן, ווייל ווען מען קומט צום רבי'ן באקומט מען שפלות (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן עב).


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.