בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

דיין ווייב האט מיר געשריבן אין דיין נאמען, אז דו ווילסט וויסן ווי אזוי דו זאלסט זיך פירן מיט דיינע לימודים, בפרט יעצט ווען די כולל איז פארמאכט, וואס דו זאלסט לערנען.

דאס בעסטע איז אין אנהויב צו לערנען אסאך משניות און אסאך גמרא; די צוויי לימודים האבן א מורא'דיגע סגולה. משניות איז משנה דעם מענטש, מען באקומט א שכל הישר, דער מח ווערט מיושב, מען ווייסט ווי אזוי זיך צו פירן אין לעבן. און גמרא האט א כח אז עס פארברענט אלע קליפות וואס מען האט באשאפן במשך אלע יארן דורך די עבירות, בפרט וואס איז באשאפן געווארן פון די עבירה פון פגם הברית - הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.

דעריבער זאלסטו זיך פלייסן אין די צוויי לימודים; זע צו זאגן לכל הפחות יעדן טאג ח"י פרקים משניות, דאס וועט דיר אינגאנצן משנה זיין מן הקצה אל הקצה, עס וועט דיר אינגאנצן טוישן, "מִשְׁנָה" איז די אותיות "מְשַׁנֶה"; ווי מער א מענטש זאגט משניות איז ער זיך מְשַׁנֶה אינגאנצן און ער ווערט ריין. משניות שלעפט ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע בלאטע, אזוי ווי מען זעט אז מִשְׁנָה איז די ראשי תיבות (תהילים ל, ד): "הֶ'עֱלִיתָ מִ'ן שְׁ'אוֹל נַ'פְשִׁי", אז מען זאגט משניות נעמט עס ארויס דעם מענטש פון די טיפסטע שמוציגסטע פלעצער וואו ער איז רחמנא לצלן אריינגעפאלן.

אויך זאלסטו לערנען אסאך גמרא; איין שיעור זאלסטו האבן אינעם דף היומי, נאכדעם א באזונדערע שיעור אין ש"ס כסדרן, און נאך א שיעור, זאלסט נעמען איין מסכתא און דאס איבער חזר'ן מאה פעמים ואחד, הונדערט און איין מאל; דאס וועט פארברענען אלע שלעכטס, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ריד): "תַּלְמוּד בְּגִימַטְרִיָּא אוֹתִיּוֹת שֶׁל שְׁמָהּ 'לִילִית', עַל כֵּן יֵשׁ כֹּחַ בְּלִמּוּד הַתַּלְמוּד לְהַכְנִיעַ אוֹתָהּ", 'תלמוד' באטרעפט די זעלבע ווי די נאמען פון די קליפה וואס מאכט א מענטש זינדיגן אין פגם הברית און ווען מען לערנט גמרא איז מען מכניע די קליפה; מען זעט טאקע אז דער סמ"ך מ"ם האט זייער מורא פון בלעטער גמרא, ער וועט אלעס לאזן דעם מענטש טון, אבי נישט עפענען א גמרא.

נאכדעם קענסטו האבן שיעורים אין נ"ך, אין תוספתא, אין מדרשים און אין זוהר וכו', וכו', אן קיין פרעשור; ווען מען האט איבריגע צייט כאפט מען אריין נאך א לימוד און נאך אפאר שורות וכו'.

זיי מחזק דיין ווייב תחי' זי זאל נישט מורא האבן פון וכו'; בזכות וואס זי פארשפרייט די אמונה פאר אנדערע פרויען, זי איז מחזק פרויען אין מיידלעך וועט זי האבן א גרינגע לידה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון מחזק זיין אנדערע; ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט דאס גרויסקייט פון פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות פאר אנדערע וואלטן אלע נאר עוסק געווען אין הפצה. איך האף אז איר וועט ווייטער אנגיין מיט אייער הייליגע ארבעט, רעדן מיט פרויען און מיידלעך - ביתר שאת וביתר עוז.

בנוגע הערן מוזיק אין די ספירה טעג; עס ווערט געברענגט אין די פוסקים (אשר בנחל, שו"ת ברסלב) אז מען מעג הערן מוזיק פאר זיך, בפרט אויב מען וויל בעיקר הערן די ניגוני אמונה, מען הערט 'טאנץ מיט אמונה', מען וויל די חיזוק - מעג מען הערן.

דאס וואס איר האט מורא וכו', איר דערמאנט זיך די וועג ווי אזוי איר האט געהאט דעם פאריגן קינד, ווי אזוי די דאקטורים האבן זיך באנומען מיט אייך, איר ווערט אזוי דערשראקן פון דאס וואס איר זענט דעמאלט אריבערגעגאנגען וכו'; נעמט די עצה וואס מוהרא"ש שרייבט פאר אלע פרויען וואס בעטן א ברכה צו האבן גרינג, מוהרא"ש זאגט מען זאל זאגן שמות הצדיקים און בעטן דעם אייבערשטן אז בזכות די הייליגע צדיקים זאל מען האבן גרינג דאס קינד, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע.

דעריבער איז גוט מען זאל זאגן כסדר די נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען זאגן די תפילה: "יְהִי רָצוֹן מִלְּפָנֶיךָ אָבִי שֶׁבַּשָׁמַיִם, אִין דִי זְכוּת וָואס אִיךְ הָאבּ דֶערְמַאנְט דִי נֶעמֶען פוּן דִי צַדִּיקִים, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶרֶע מַעֲשִׂים טוֹבִים אוּן זֵייעֶר מְסִירַת נֶפֶשׁ, וִוי זֵיי הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, זָאלְסְטוּ מִיר הֶעלְפְן אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים; אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן, רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיך זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

אויף די פראגעס וואס זענען נוגע פאר אייער מאן וועל איך אים שרייבן א באזונדערע בריוו.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו נוצט אויס די צייט, אפילו עס איז נישט דא קיין חדר, אלע חדרים זענען פארשלאסן און פארשפארט - דאך לערנסטו אסאך גמרא אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן וואס האט אונז געגעבן אזא זיסע וועג צו לערנען (שיחות הר"ן, סימן עו), אפילו מען האט נישט קיין חברותא מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט - דאך לערנט מען, מען זאגט די הייליגע ווערטער פון די גמרא.

זע צו רעדן שיין צו דיין טאטע מאמע; כיבוד אב ואם איז זייער א גרויסע מצוה, עס איז אזוי גרויס אז די תורה גלייכט צו מכבד זיין עלטערן צו מכבד זיין דעם אייבערשטן, אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן (מכילתא פרשת יתרו, פרשה ח): דער אייבערשטער זאגט: "מען דארף מורא האבן פון מיר און מיר מכבד זיין", אזוי אויך זאגט דער אייבערשטער אז מען דארף מורא האבן פון די עלטערן און זיי מכבד זיין.

שרייב מיר נאך, איך האב ליב ווען דו שרייבסט מיר.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' לסדר טהרה, כ"ו ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב יעצט געהערט די נייעס אז איר האט פארלוירן אייער קינד ... עליו השלום, איך וויל דיר מנחם זיין מריחוק מקום: המקום ינחם אתכם בתוך שאר אבלי ציון וירושלים, זאלסט נישט וויסן פון קיין שלעכטס; מיר אלע זאלן שוין געטרייסט ווערן, משיח זאל קומען און אונז אויסלייזן פון דעם ביטערן גלות.

איך בעט דיר זייער טייערער ... נרו יאיר, שטארק זיך און שטארק דיין אשת חיל תחי', שטארק זיך מיט אלע כוחות צו בלייבן שטארק מיט אמונה פשוטה; אמת עס איז זייער שווער, ווי קען א מאמע פארגעסן פון איר קינד, ווי קענען עלטערן זיך טרייסטן ווען מען פארלירט א קינד... אבער מיר אידישע קינדער גלייבן אז דער אייבערשטער מאכט אלעס און טוט אלעס, און אלעס וואס ער טוט איז צום גוטן. מיר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף גוטס און אויף שלעכטס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות נד., ס.): "חַיָּב אָדָם לְבָרֵךְ עַל הָרָעָה כְּשֵׁם שֶׁהוּא מְבָרֵךְ עַל הַטּוֹבָה", מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די שלעכטס וואס מען באקומט אזוי ווי מען דארף אים דאנקען אויף דאס גוטס, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהלים קא, א): "חֶסֶד וּמִשְׁפָּט אָשִׁירָה, לְךָ ה' אֲזַמֵּרָה", איך דאנק דיר אייבערשטער אז דו געבסט מיר חסד און איך דאנק דיר אייבערשטער אז דו געבסט מיר משפט; נאך געפונען מיר, ווי דוד המלך זאגט (שם נו, יא): "בֵּאלֹהִים אֲהַלֵּל דָּבָר, בַּה' אֲהַלֵּל דָּבָר", ווען דער אייבערשטער געבט מיר גוטס דאנק איך אים, און ווען ער קומט צו מיר מיט מידת אלוקים, דאס איז דינים - דאנק איך אים אויך; אזוי אויך שטייט (שם קטז, יג): "כּוֹס יְשׁוּעוֹת אֶשָּׂא, וּבְשֵׁם ה' אֶקְרָא", ווען דו געבסט מיר ישועות דאנק איך דיר, (שם, ג-ד): "צָרָה וְיָגוֹן אֶמְצָא, וּבְשֵׁם ה' אֶקְרָא", און ווען עס קומט צו מיר א צרה שריי איך צו דיר אייבערשטער.

דער אייבערשטער זאל ענק טרייסטן און אונז אלע טרייסטן, מיר זאלן אלע שוין זוכה זיין צו די גאולה שלימה.

בעזרת ה' יתברך

יום א' לסדר טהרה, כ"ה ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האף צום אייבערשטן אז אלעס איז ביי אייך אין בעסטן ארדענונג, איר זענט געזונט און אזוי אויך אייער ווייב תחי' מיט די גאנצע משפחה. געלויבט דעם אייבערשטן ביי אונז איז יעדער געזונט און שטארק, אלעס איז מיט גרויסע חסדים, אלע זענען פרייליך און גוט מוטיג; מיר האבן געהאט א שיינעם יום טוב, מיר זענען אלע ארויס פון מצרים, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (פסחים קטז:): "בְּכָל דּוֹר וָדוֹר חַיָּב אָדָם לִרְאוֹת אֶת עַצְמוֹ כְּאִלוּ הוּא יָצָא מִמִּצְרַיִם".

יעצט ווען די גאנצע וועלט איז אין איזאלירונג, מען איז איינגעשפארט צוליב די מחלה פון קאראנע, אלע לענדער זענען פארשלאסן און אלע זוכן עצות וואס מען קען טון צו געפונען א רפואה פאר די מחלה ה' ישמרינו, דארף מען פארשפרייטן פאר אלעמען וואס דער ליובאוויטשער רבי נשמתו עדן האט געזאגט (י"א ניסן, תשמ"ב) אז די רפואה פאר א נייע מחלה וואס מען ווייסט נאך נישט א רפואה דערצו איז צו נוצן די סגולה פון לערנען יעדן טאג חומש; זונטאג זאל מען לערנען ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער.

איך שיק אייך א חלק פונעם מאמר ווי מען הערט ווי דער ליובאוויטשער רבי זאגט נאך בשם דער פריערדיגער רבי - דער ריי"ץ זכותו יגן עלינו אז עס איז א סגולה צו געהיילט ווערן פון אלע מחלות, צו לעבן מיט די פרשה, לערנען יעדן טאג חומש.

איך בענק זיך נאך אייך.

בעזרת ה' יתברך

יום א' לסדר טהרה, כ"ה ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב בכלל נישט גערעדט מיט זיי וועגן די גאנצע באשרייבונג; זיי לויפן מיר שוין נאך א לאנגע צייט אז זיי ווילן מאכן אן אינטערוויו מיט מיר אדער מיט איינעם פון די קהילה, איך האב זיי אלעמאל איגנארירט, איך וויל נישט האבן צו טון מיט זיי און מיט קיין שום מאגאזין. מוהרא"ש זכרונו לברכה האט מיר געזאגט איך זאל שטיין ווייט פון צייטונגען און מאגאזינען און קיינמאל נישט רעדן מיט זיי.

דאס וואס זיי שרייבן בשמי אז מען זאל נישט ברענגען קינדער קיין אומאן אויף ראש השנה - איז נישט אמת; מיר אלע ברענגען די קינדער קיין אומאן אלע יארן אויף ראש השנה. דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן רט): "אַייעֶרֶע קִינְדֶער זָאלְט אִיר מוֹדִיעַ זַיין וָואס דָא הָאט זִיךְ גֶעטוּן", וְאָמַר בְּרֶתֶת וְזִיעַ בְּהִתְלַהֲבוּת נוֹרָא, דער רבי האט דאס געזאגט מיט א מורא'דיגע פלאם און מיט א פלאקער; אז מיר זאלן צואוויסן טון פאר אונזערע קינדער אז עס איז דא א רבי אויף דער וועלט וואס פארשטייט יעדן איד, און ווער עס פאלגט זיינע עצות קען זוכה זיין צו ווערן א גרויסער צדיק און א גרויסער בעל מדריגה; אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שנח): "מיט יעדע שמועס וואס איך שמועס מיט ענק, קען מען זוכה זיין צו זיין אן ערליכער איד, און אפילו א צדיק גמור א גאנץ לעבן - אן ערליכער איד אזוי ווי איך מיין אן ערליכער איד".

נאך האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שכ): "כָּל מִי שֶׁיְּצַיֵּת אוֹתִי וִיקַיֵּם כָּל מַה שֶּׁאֲנִי מְצַוֶּה, בְּוַדַּאי יִהְיֶה צַדִּיק גָּדוֹל יִהְיֶה מַה שֶּׁיִּהְיֶה", ווער עס וועט מיר פאלגן און טון אלעס וואס איך הייס וועט זיכער ווערן א גרויסער צדיק - זאל עס זיין ווער עס זאל נאר זיין.

איך בין נישט געווען אין ישיבה פאר צוויי וואכן, איך בין געווען אין שטעטל; יעצט האב איך געזען דיין בריוו וואו דו פרעגסט ווי אזוי מען כשר'ט דעם קאך לכבוד פסח, איך האף אז דו האסט געהאט א פרייליכע יום טוב.

אז דו וועסט לערנען יעדן טאג דיינע שיעורים וועסטו נישט מורא האבן פון קיין שום זאך, די נייעס וועט דיר נישט דערשרעקן; אזוי ווי רבי נתן האט געזאט ווען מען פלעגט אים פרעגן ווי אזוי ער האט די כוחות צו זיין שטארק ווען אלע קריגן אויף אים, פלעגט ער זאגן: "דער רבי האט מיר געגעבן אזויפיל שיעורים צו לערנען אז איך האב נישט קיין צייט צו הערן וואס מען רעדט אויף מיר און וואס מען דערשרעקט מיר".

איך דערמאן זיך יעצט, ווען איך האב געעפנט די ישיבה און עס איז אריבער אויף מיר שווערע זמנים פון די וואס האבן געוואלט פארמאכן די ישיבה, האב איך דעמאלט געלערנט זייער אסאך משניות און גמרא, איך פלעג לערנען יעדן טאג א סדר משניות נאר צוליב דעם, אז איך זאל נישט ווערן אפגעשוואכט פון די אלע שוועריקייטן.

דאס זאלסטו טון; אנשטאט זיצן מיט'ן טעבלעט און קוקן וואס יעדער גאווערנאר זאגט און וואס יעדע פאליטישן ווארנט - נעם ענדערש די הייליגע גמרא און זאג א בלאט נאך א בלאט, וועט ביי דיר מקוים ווערן: "שֶׁשַׂמְתָּ חֶלְקֵנוּ מִיּוֹשְׁבֵי בֵּית הַמִּדְרָשׁ וְלֹא שַׂמְתָּ חֶלְקֵנוּ מִיּוֹשְׁבֵי קְרָנוֹ"ת", דו וועסט נישט האבן מיט קאראנע און נישט באקומען די קאראנע, ובעיקר וועסטו ניצול ווערן פון די שרעק און דמיונות פון די קאראנע וכו', וכו'.

וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין מגע ומשא מיט קיין שום צייטונג און מאגאזין, ער נעמט זיין שכל און ער לופטערט זיך אויס מיט די הייליגע תורה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' לסדר טהרה, כ"ה ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר,

איך בין נישט געווען אין שטוב במשך צוויי וואכן, איך בין געווען אין קרית ברסלב ליבערטי; איך האב ערשט יעצט געזען דיין בריוו.

מזל טוב פאר דיין סיום, איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט מצליח סיי אין לערנען - דו גייסט בקרוב מאכן א סיום הש"ס; איך נעם אן די איינלאדענונג, איך וועל אם ירצה ה' קומען צום סיום. אזוי אויך פריי איך זיך זייער צו הערן אז דו ביסט מצליח אין דיין ביזנעס.

איך בעט יעדן טאג פאר דיר און פאר דיין משפחה.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאנקטס דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס וואס ער האט געמאכט מיט אייך, דערציילט פאר אלעמען די נס וועט דער אייבערשטער מאכן מיט אייך נאך גרויסע ניסים.

פארוואס זאלט איר זארגן און זוכן פון אונטער דער ערד זאכן פון וואס צו ווערן מבולבל? פארוואס זאלט איר טראכטן אז איר האט מער נישט קיין זכותים ווייל אלע זכותים האבן זיך אויסגענוצט יעצט ביי די גרויסע נס וואס דער אייבערשטער האט געמאכט מיט אייך? אפילו איר האט אויסגענוצט אלע אייערע זכותים קענט איר אין איין רגע זוכה זיין צוריק האבן אזויפיל זכותים, יעדע רגע וואס מען טראכט פונעם אייבערשטן איז ווערד מער פון די גאנצע געלט, גאלד און זילבער וואס איז דא אויף די וועלט, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ד, יז): "יָפָה שָׁעָה אַחַת בִּתְשׁוּבָה וּמַעֲשִׂים טוֹבִים בָּעוֹלָם הַזֶּה, מִכָּל חַיֵּי הַעוֹלָם הַבָּא", עס איז מער ווערד איין מינוט תשובה און גוטע מעשים וואס מען טוט אויף די וועלט, מער פון אלעס אויף יענע וועלט, "וְיָפָה שָׁעָה אַחַת שֶׁל קוֹרַת רוּחַ בָּעוֹלָם הַבָּא, מִכָּל חַיֵּי הָעוֹלָם הַזֶּה", און איין מינוט אויף יענע וועלט איז מער פון אלע גוטס אויף די וועלט; זעט מען אז מען קען זוכה זיין אין איין רגע, אין איין מינוט אנצוקומען צו די גרעסטע מדריגה.

שטארקט אייך און זייט אייך נישט מבלבל פון קיין שום זאך, און אז דער אייבערשטער האט אייך געראטעוועט פון אזא אומגליק, איר האט געהאט אזא אפענע נס זאלט איר נאר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן און דערציילן פאר אלעמען די גרויסע נס, וועט איר זען נאך ניסים.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

א פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת צו, ז' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן די ביטערע נייעס איבער די פטירה פון דיין טאטן עליו השלום, דעריבער שרייב איך דיר דא אפאר טרייסט ווערטער, "המקום ינחם אותך בתוך שאר אבלי ציון וירושלים".

יעצט איז א צייט וואס דו דארפסט ווייזן שטארקייט פאר די משפחה, בפרט פאר דיין מאמע זאל זיין געזונט. דו דארפסט מחזק זיין אלעמען מיט אמונה, גלייבן אינעם אייבערשטן אז ער טוט נאר גוטס. מיר אידן גלייבן אין צוויי וועלטן, ביי אונז איז נישט דא אזא זאך ווי 'געשטארבן', ביי אונז איז דא נאך א לעבן אויבן אין גן עדן. א איד האט א נשמה וואס גייט ארויף צום אייבערשטן און דארט באקומט זי שכר פאר יעדע גוטע זאך וואס זי האט געטון אין לעבן און מען באקומט שכר פאר אלע גוטע זאכן וואס די קינדער און אייניקלעך טוען ווייטער. אזוי זאלסטו זאגן פאר דיינע קינדער: "זיידי איז נישט געשטארבן, זיידי איז ארויף אין הימל, אין גן עדן"; ביי גוים שטארבט מען, ביי אונז אידן איז דא צוויי וועלטן.

איך בעט דיר זייער טייערער ... נרו יאיר, שטארק זיך און זיי דער רוקן ביין פאר די גאנצע משפחה, בפרט פאר דיין טייערע מאמע; רעד דיבורי אמונה, אז אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז גוט און אלעס איז בהשגחה, מען דארף שטענדיג חזר'ן דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ, כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא", אלעס וואס דער אייבערשטער טוט איז מיט א פונקטליכע חשבון.

זיי ממשיך מיט'ן פארשפרייטן אמונה צווישן אידישע קינדער, דאס וועט זיין א גרויסע טובה פאר דיין טאטענ'ס נשמה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת צו, ה' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

דער אייבערשטער זאל אים גיך אויסהיילן און איר זאלט באקומען הימלישע כוחות‎ צו קענען אנגיין מיט די שטוב ארבעט.

איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אלע כוחות; איר האט שוין אסאך שווערע מצבים איבערגעטראגן, יעצט איז נישט קיין צייט פון אויפהייבן הענט, יעצט דארף מען זיין א העלד. מען דארף אנגיין מיט די שטוב ארבעט, מען טאר נישט קרעכצן.

איך האב געהאט א חשוב'ע באבע עליה השלום, זי איז געווען א העלדישע פרוי, זי האט איבערגעלעבט די קריג נאר ווייל זי האט געוואלט. זי פלעגט אונז זאגן יעדע מאל מיר זענען איר געקומען באזוכן: "איר ווייסט פארוואס איך האב איבערגעלעבט דעם קריג? נאר ווייל איך האב געוואלט לעבן; אלע זענען אומגעקומען און איך לעב, ווייל איך האב געוואלט לעבן"; זי איז געווען זייער שוואך די לעצטע יארן, אבער זי פלעגט אלץ ווייזן א פויסט און זאגן: "איך האב אזויפיל כח".

מאכטס א פויסט - א סימן פון שטארקייט און זייטס א העלדישע מאמע; ווערטס נישט פארלוירן, דער אייבערשטער וועט העלפן איר וועט זיין געזונט, אייער מאן און קינדער - אלע וועלן זיין געזונט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת צו, ו' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר,

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך וואלט דיר געדארפט שרייבן יעדן טאג א בריוו דיר מחזק זיין אין דיין הייליגע ארבעט וואס דו ביסט עוסק אין פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות אויף די וועלט; ביסט עוסק אין ברענגען משיח צדקינו, ווי מער מען פארשפרייט די עצות פאר די וועלט אלץ נענטער קומען מיר צו די גאולה שלימה, ווייל די ספרים און קונטרסים האבן א כח צוריק צו ברענגען אלעמען צום אייבערשטן.

איך בעט דיר זיי ממשיך מיט'ן דרוקן און פארשפרייטן די ספרים ביתר שאת; דאס איז אונזער תיקון, דאס אונזער תשובה אויף די מעשים וואס מיר דארפן פאררעכטן. ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן מא): "תִּקּוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה - שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי-אָדָם בִּתְשׁוּבָה", צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן און צו די תורה איז א תיקון אויף פגם הברית; עס איז נישט דא א גרעסערע זאך וואס א מענטש קען טון צו פאררעכטן וואס ער האט פוגם געווען ווי צו עוסק זיין אין הפצה.

בנוגע אנטון תכלת; מוהרא"ש זכרונו לברכה האט זיך געפירט צו גיין מיט תכלת ווייל רבי אברהם בן רבי נחמן זכרונו לברכה איז געגאנגען מיט תכלת. ער האט געהאט א קבלה פון זיין טאטע רבי נחמן טולטשינער - א תלמיד פון רבי נתן, וואס האט געהערט פון רבי נתן אז ווען דער רבי האט געזאגט: "פון מיר ביז משיח וועט נישט זיין קיין נייעס", האט דער רבי געגעבן א קרעכץ און זיך אנגערופן: "אה תרחם, אה תרחם"; דעמאלט האט מען נישט פארשטאנען וואס דער רבי מיינט מיט דעם: "אה תרחם", אבער שפעטער ווען דער גרויסער צדיק דער ראדזינער רבי זכותו יגן עלינו האט אנפלעקט די תכלת אין יאר תרח"ם האט זיך רבי אברהם בן רבי נחמן זכרונו לברכה געטראפן מיט אים און דערביי אנגענומען דעם ענין פון גיין מיט תכלת. ער האט געזאגט אז דאס האט דער רבי געמיינט מיט'ן: "אה תרחם", עס וועט זיין איין פרישע זאך, די זאך פון תכלת. אזוי טון אלע וואס זענען געגאנגען מיט רבי אברהם ז"ל, אלע גייען מיט תכלת.

אזוי אויך איז נישט משנה וואס פאר א תכלת מען גייט, ווייל עס איז נישט דא דער פראבלעם פון שעטנז ביי ציצית; דער עיקר אז מען גייט מיט תכלת וואס דאס דערמאנט פונעם אייבערשטן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (מנחות מג:) פארוואס האט דער אייבערשטער געהייסן גיין מיט תכלת? "מִפְּנֵי שֶׁהַתְּכֵלֶת דּוֹמֶה לַיָּם", דער קאליר פון תכלת דערמאנט פונעם ים, "וְיָם דּוֹמֶה לָרָקִיעַ", און דער קאליר פונעם ים דערמאנט פונעם הימל, "וְרָקִיעַ לְכִסֵּא הַכָּבוֹד", און די הימל דערמאנט פונעם אייבערשטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אלע זוכה זיין צו לעבן מיט'ן אייבערשטן, רעדן צו אים און רעדן מיט אנדערע שטענדיג פונעם אייבערשטן.

א פרייליכן יום טוב.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר,

האסט מיר זייער פרייליך געמאכט מיט דיין בריוו וואו דו שרייבסט מיר אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן הונדערט און איין מאל ששה סדרי משנה.

יעצט זאלסטו נאכאמאל לערנען וועסטו זוכה זיין צו וואס די הייליגע חכמים זאגן (חגיגה ט:): "אֵינוֹ דּוֹמֶה שׁוֹנֶה פִּרְקוֹ מֵאָה פְּעָמִים, לְשׁוֹנֶה פִּרְקוֹ מֵאָה וְאֶחָד", עס איז נישט גלייך די שכר פון דער וואס לערנט הונדערט מאל א פרק צו דער וואס לערנט הונדערט און איין מאל א פרק.

אז מען קוקט מיט אן אמת'ע אויג זעט מען אז מיר דארפן זיך נישט שעמען פון קיינעם. וואו אויף די וועלט איז דא אזא זאך, אז אינגעלייט, נישט סתם אינגעלייט, נאר פשוט'ע פראסטע אינגעלייט ווי מיר און דיר, זאלן זוכה זיין צו ענדיגן הונדערט מאל ששה סדרי משנה?! וואו אויף די וועלט איז דא אזא זאך אז פראסטע אינגעלייט זאלן זיין דבוק צום אייבערשטן? יעדע זאך וואס מען דארף, יעד זאך וואס מען וויל בעט מען דעם אייבערשטן אזוי ווי גרויסע צדיקים; פון וועם דארפן מיר זיך שעמען?!

מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט מיר שטענדיג זאגן: "יואל, מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען מיט אונזער ישיבה פון קיין שום ישיבה אויף דער וועלט"; ממש אזוי ווי דער רבי האט געזאגט פאר רבי נפתלי (ווען דער רבי האט אים געבעטן צו זינגען און ער האט זיך געשעמט): "נפתלי, וואס האבן מיר זיך צו שעמען? בשבילנו נברא העולם (חיי מוהר"ן, סימן רטו)!"

שטארק זיך און שטארק דיין ווייב; לעב מיט איר אזוי ווי דו האסט געלערנט ביי מיר, אן קיין חומרות און אן קיין פרישות. געדענק, דער אייבערשטער איז איבעראל, אין שול, אין כולל, אין ארבעט און אויך אין שטוב מיט די ווייב וכו', וכו'.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת ויקרא, ב' ניסן, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיינע טייערע חברים תלמידי היכל הקודש פון ירושלים, ה' עליהם יחיו.

אשרינו מה טוב חלקינו ומה נעים גורלינו אז מיר וויייסן פון הייליגן רבי'ן און זיינע תלמידים; ווער עס לעבט מיט'ן רבי'ן האט אן אנדערע סארט לעבן, מען לעבט מיט א קלארע אמונה, מען ווערט נישט פארלוירן ווען עס גייט איבער שווערע צייטן, די אמונה איז אזוי קלאר, מען שפירט ווי דער אייבערשטער היט, דער אייבערשטער מאכט אלעס.

יעצט ווען די וועלט איז אין אזא שרעק זעט מען וואס דער רבי געבט אונז, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ח', אות ח): "וְצָרִיךְ לְבַקֵּשׁ מְאֹד מֵהַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ 'שֶׁיִּזְכֶּה לְהִתְקָרֵב לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, כְּדֵי שֶׁיִּזְכֶּה לֶאֱמוּנָה אֲמִתִּית בִּשְׁלֵמוּת'", מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין צו טרעפן אן אמת'ער צדיק וואס קען צוברענגען צו האבן א ריינע קלארע אמונה, "כָּל הַמִּתְקָרְבִים לְמַנְהִיג אֲמִתִּי, זוֹכִין לֶאֱמוּנָה יְשָׁרָה דִּקְדֻשָּׁה", ווייל אלע וואס זענען מקורב צו אן אמת'ן צדיק זענען זוכה צו האבן א קלארע אמונה; דאס באקומט מען ווען מען ווערט מקרוב צום רבי'ן, אלע קשיות, ספיקות און בלבולים גייען אוועק און די אמונה שיינט און לייכט, מען לעבט מיט אן אמונה ברורה ומזוככת.

זארגט נישט פון וואו איר וועט האבן אויף צרכי פסח, אלע וועט איר האבן גרויס שפע; דער עיקר דארף מען זארגן ווען מיר וועלן שוין זוכה זיין צו זיין ערליכע אידן, פרייליכע אידן. אזוי ווי רבי נתן האט געזאגט פאר איינעם וואס איז זיך געקומען אפרעדן צו אים אז ער האט נישט קיין געלט אויף פסח, רבי נתן האט אים מחזק געווען און געזאגט: "אויף פסח וועט זיין, אבער ווי נעמט מען דעם פסח אליין?" מען זעט בחוש אז ווען עס קומט אן דער יום טוב פסח האט למעשה יעדער איינער וויין, מצות און כל טוב וטוב; אידן פארטיילן שווערע געלטער פאר צדקה, מען טיילט מצות און אלע סארטן עסן וכו' וכו', האט רבי נתן געזאגט: "אויף פסח וועט זיין, אבער ווי נעמט מען דעם פסח אליין?" ווי נעמט מען דעם פֶּה-סָח - דאס רעדן צום באשעפער. מיר דארפן בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר אז איך זאל זוכה זיין צו רעדן צו דיר און געדענקען אז קיינער קען מיר גארנישט טון, העלף מיר איך זאל געדענקען אז אלעס קומט פון דיר. העלף מיר באשעפער אז איך זאל האבן ריינע אויגן, א ריינע מח און א ריינע הארץ, העלף מיר איך זאל קענען אויסרייניגן מיינע אברים זיי זאל נישט זיין חמץ'דיג פונעם יצר הרע".

איך בענק זיך זייער נאך אייך, מיין הארץ איז מיט אייך; בפרט מיט די מפיצים וואס רוען נישט, נאר גיין טאג און נאכט פארשפרייט מען דעם הייליגן רבינ'ס עצות.

שטארקט אייך מיט אמונה פשוטה; מיר ווייסן גארנישט, מיר פרעגן גארנישט, מיר פארשטייען גארנישט און מיר ווילן נישט פארשטיין; מיר ווילן נאר טון וואס דער אייבערשטער הייסט און וויל.

שטארקט אייך אלע אין הפצה; יעצט איז א צייט וואס אלע וועלן נעמען די ספרים, מענטשן זענען זייער פארלוירן, מען זוכט אביסל חיזוק, נאר דער רבי האט חיזוק.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקהל-פקודי, י"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב נישט קיין ווערטער דיר צו באדאנקען פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר מיט'ן סקול אין שטעטל; דו געבסט זיך אפ מיט די מיידלעך און מיט די לערערינס טאג און נאכט מיט אזויפיל הארץ און געטריישאפט, דער אייבערשטער זאל דיר געבן אסאך כח זאלסט ווייטער קענען ממשיך זיין מיט דיין הייליגע ארבעט.

איך וויל דיר בעטן זאלסט איבער געבן פאר אלע עלטערן אז אויב א קינד שפירט זיך נישט גוט קען מען נישט שיקן דעם קינד אין סקול און נישט אין חדר; איך הער זאגן אז עס זענען דא אומ'אחריות'דיגע עלטערן וואס שיקן די קינדער אין סקול און אין חדר מיט היץ, זיי טראכטן נאר פון זיך, זיי טראכטן נישט פון א צווייטן אז דאס איז א סכנה פאר אנדערע.

געב איבער פאר די עלטערן אז אויב מיר וועלן זען עלטערן שיקן די קינדער אין סקול אדער חדר מיט היץ (פיבער) וועלן מיר אהיים שיקן די גאנצע משפחה פאר א גאנצע וואך, מיר וועלן זייער אכטונג געבן אויף אונזערע קינדער זיי זאלן זיין געזונט און שטארק.

שטארק זיך; שטארק די מיידלעך, שטארק די טיטשערס און ברענג אריין חיות אין אלע פרויען פון שטעטל. ווי מער מען רעדט צו אנדערע דיבורי חיזוק ווערט מען שטערקער און שטערקער.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייטס נישט פאר'דאגה'ט; איר וועט האבן קינדער, איר וועט האבן ליכטיגע קינדער, בזכות אייער שטארקייט, אייער דרייסטקייט וואס איר האט געטון פאר'ן אייבערשטן. איר האט זיך אפגעשוירן די האר אין די צייט וואס אלע אייערע געשוויסטער גייען ביז דערווייל מיט זייער אייגענע האר.

איר וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי די צדיקת קמחית; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (יומא מז.): "שִׁבְעָה בָּנִים הָיוּ לָהּ לְקִמְחִית", עס איז געווען א פרוי וואס האט געהייסן קמחית, זי האט געהאט זיבן קינדער, "וְכֻלָּן שִׁמְּשׁוּ בִּכְּהוּנָה גְדוֹלָה", און אלע זענען געווען כהנים גדולים. "אָמְרוּ לָהּ חֲכָמִים: מַה עָשִֹיתָ שֶׁזָּכִיתָ לְכַּךְ?" האבן די חכמים איר געפרעגט: וואס האסטו געטון אז דו האסט זוכה געווען צו דעם? "אָמְרָה לָהֶם: מִיָּמַי לֹא רָאוּ קוֹרוֹת בֵּיתִי קְלָעֵי שַׂעֲרִי", האט זי געזאגט פאר די חכמים: איך האב אייביג אכטונג געגעבן אז די ווענט און די דאך פון מיין הויז זאלן נישט זען מיין האר.

שטארקט זיך, דער אייבערשטער וועט אייך העלפן; וואס איר דארפט בעטס נאר פונעם אייבערשטן, וועט איר זען גרויסע וואונדער.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר,

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך בין אזוי פרייליך צו הערן די גוטע נייעס אז דו גייסט מאכן א סיום הש"ס ביים ליל הסדר; עס איז זייער א פאסיגע צייט צו מאכן דעמאלט דעם סיום הש"ס, די גאנצע משפחה וועט זיך פרייען צו זען ווי א יונגער בחור נוצט אויס די צייט מיט לימוד התורה אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן. דאס איז די וועג ארויס צו גיין פון מצרים, פון אלע טומאות, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן יא): ווען משה רבינו איז געקומען צו פרעה בעטן ער זאל ארויס שיקן די אידן פון מצרים ווייל דער אייבערשטער וויל זיי געבן די תורה ביים בארג סיני, האבן אים די כישוף מאכער'ס געפרעגט: "תֶּבֶן אַתָּה מַכְנִיס לַעֲפָרִים?" דו ווילסט נעמען אידן וואס זענען עֲפָרִים אזוי ווי ערד - אויף זייער א נידעריגע מדריגה, און אין זיי ווילסטו אריין ברענגען 'תֶּבֶן' - געטליכקייט?! האט זיי משה רבינו געענטפערט: "אָמְרֵי אֱנָשֵׁי: לְמָתָא יַרְקָא, יַרְקָא שְׁקֻל", ער האט זיי געזאגט: "יא, מען קען נעמען א מענטש, אפילו ער איז טיף אין דער ערד; ער ליגט אין בלאטע, ער איז נעבעך אריין געפאלן אין גראבע עבירות, ער איז באמת א שטיק 'עָפָר', און אים צו ברענגען צו די גרעסטע מדריגות", אויב וועט דער מענטש אנהייבן זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה, "אָמְרֵי אֱנָשֵׁי" - זאגן און זאגן בלעטער גמרא, זאגן פרקים משניות, וועט ער זוכה זיין תשובה צו טון, "יַרְקָא" איז א לשון פון תשובה, עיין שם.

יעצט ווען דו ענדיגסט ש"ס זאלסטו נעמען א מסכתא און דאס לערנען הונדערט און איין מאל, נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל, אזוי ווי מוהרא"ש האט געשריבן אינעם בריוו אפאר שעה פאר'ן הסתלקות וואו ער בעט אלע בחורים תלמידי היכל הקודש מען זאל נעמען א מסכתא און דאס לערנען מאה פעמים ואחד פאר זיין נשמה, איך ברענג דיר אראפ דעם בריוו, דעם לשון וואס מהורא"ש האט געשריבן אפאר שעה פאר'ן הסתלקות:

"שָׁלוֹם וּבְרָכָה לִינִיקֵי הַצֹאן הַתַּלְמִידִים הַיְקָרִים אֶצְלִי אֵלוּ שֶׁלּוֹמְדִים בְּמִסְגֶּרֶת "הֵיכַל הַקוֹדֶשׁ" בְּ"בֵּית מְנַחֶם" וְכֵן בְּ"בֵּית שְׁלֹמֹה" וּבְ"תִּפְאֶרֶת הַתּוֹרָה"

אִיךְ בֶּעט אַייךְ זֵייעֶר אוֹיבּ אִיר וִוילְט עֶפֶּעס טוּן פַאר מַיין זְכוּת, זָאל יֶעדֶער אֵיינֶער פוּן עֶנְק נֶעמֶען אַ מַסֶכְתָּא, סֵיי וֶועלְכֶע מַסֶכְתָּא גְמָרָא אִיר וִוילְט, אוּן מִיט דֶעם אַלֵיין וָואס אִיר וֶועט נֶעמֶען עֶפֶּעס אַ מַסֶכְתָּא אוּן דָאס אִיבֶּערְ'חַזְרְ'ן הוּנְדֶערְט אוּן אֵיין מָאל, וֶועט אִיר מִיר אַרוֹיפְבְּרֶענְגֶען אַזוֹי הוֹיךְ וָואס מֶען קֶען גָארְנִישְׁט אוֹיסְמָאלְן אוּן אָפְּשַׁאצְן בִּכְלַל.

דֶערִיבֶּער אִיז דָאס מַיין בַּקָשָׁה פוּן אַייךְ, אַז אִיר זָאלְט אִיבֶּערְ'חַזְרְ'ן אֵיין מַסֶכְתָּא הוּנְדֶערְט אוּן אֵיין מָאל אוּן מַזְכִּיר זַיין מַיין נָאמֶען, אוּן מִיט דֶעם וֶועט אִיר מִיר אַרוֹיפְבְּרֶענְגֶען הוֹיךְ הוֹיךְ הוֹיךְ.

אַזוֹי אוֹיךְ בֶּעט אִיךְ אַייךְ אַז אִיר זָאלְט זִיךְ נִישְׁט חַבֶר'ן מִיט קַיין שׁוּם בָּחוּר וָואס גְלִיטְשְׁט לֵיידֶער אַוֶועק.

אִיר זָאלְט קוּמֶען כְּסֵדֶר צוּ מַיין קֵבֶר מִתְפַּלֵל צוּ זַיין דָארְטְן אוּן רֶעדְן צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן דָארְטְן, אוּן לֶערְנֶען תּוֹרָה דָארְט, אוּן אִיךְ וֶועל אַייךְ דַאנְקְבַּאר זַיין פַאר דֶעם. אִיךְ וֶועל אַוַודַאי הֶערְן אַלֶעס וָואס אִיר בֶּעט, אוּן אִיךְ וֶועל פְּרוּבִּירְן צוּ טוּן אַייעֶר וִוילְן.

נָאר נֶעמְט אַייךְ פָאר צוּ הָאבְּן גוּטֶע מִדוֹת, אוּן אִיר זָאלְט זַיין גֶעוואוֹינְט צוּ קוּמֶען בַּיי מַיין קֵבֶר אוּן אִיךְ וֶועל עֶרְפִילְן אַייעֶר גֶעבֶּעט פוּן אַייעֶר הַארְץ צוּם גוּטְן".

דאס איז די עצה פאר שמירת עיניים, דאס איז די עצה פאר אלע פראבלעמען, דאס איז די עצה צו ווערן פרייליך.

געב א גריס פאר דיין טאטע; זאג אים אז איך בענק זיך נאך אים, איך האב זייער ליב תלמידי היכל הקודש.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

אייער מאן האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער.

זייטס נישט דערשראקן, דער אייבערשטער וועט העלפן אלעס וועט אריבער גיין בנקל ובנחת; בעטס דעם אייבערשטן אז בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר'ן כבוד שמים זאל אלעס זיין גוט.

דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען זאגן די תפילה:

"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

חזר'טס אמונה; זינגטס ניגונים פון אמונה; רעדטס צו אלעמען פון אמונה - וועט ארויסגיין פון אייך אלע פחדים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויקרא, כ"ט אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש בבית שמש, ה' עליהם יחיו

איך בעט ענק זייער, יעצט ווען די גאנצע וועלט איז אין א פחד און בהלה דארפן מיר פארשפרייטן דעם רבינ'ס דיבורים וואס בארואיגט און היילט אויס.

איך בעט אייך, נעמט קונטרסים און ספרים וואס מוהרא"ש האט געשריבן, דאס לעבט אויף מענטשן, דאס איז מחזק יעדן איינעם אין יעדן מצב.

פארבינדט אייך מיט די מפיצים פון ירושלים, זיי האבן יעצט געדרוקט טויזנטער קונטרסים "וירוס הקורונה"; ווער עס ליינט דעם קונטרס ווערט בארואיגט און פרייליך, מען ווערט פול מיט אמונה אינעם אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד הבחור ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

מזל טוב פאר דיין סיום אויף ששה סדרי משנה! דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן גאנץ משניות אזוי יונג; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט ווייטער אנגיין מיט'ן לערנען משניות דיין גאנץ לעבן.

מאך זיך א שיעור אין ש"ס, יעדן טאג זאלסטו לערנען גמרא; בפרט יעצט ווען מען האט פארשפארט אלע ישיבות און חדרים צוליב די מחלה פון קורונה, דארף די וועלט האבן תורה. זאלסטו לערנען אסאך בלעטער גמרא אפילו דו פארשטייסט נישט; קוק נישט אויב דו פארשטייסט יא אדער דו פארשטייסט נישט, לערן אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד רַק הָאֲמִירָה לְבַד; לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין.

מיר וועלן אוועק נעמען די קורונה נאר דורך לערנען אסאך גמרא; גמרא נעמט אוועק אלע קליפות ומשחיתים און רוחות רעות.

בעזרת ה' יתברך - ב' פרשת ויקרא, כ"ח אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

 מרת ... תחי'

זייטס נישט דערשראקן פון קאראנע; זייטס נישט באזארגט טראכטנדיג: 'וואס וועט זיין?' ווייל די זארג און שרעק איז א גרעסערע סכנה ווי די מחלה אליין. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין ק:): "לָא תַּעֵיל דַּוְיָא בְּלִבָּךְ, דְּגַבְרֵי גִּיבָּרִין קְטַל דַּוְיָא", נעם זיך גארנישט צום הארצן, ווייל אסאך גיבורים זענען שוין געשטארבן פון דעם וואס זיי האבן יעדע זאך גענומען צום הארצן.

איך בעט אייך זייער, לאזט אייך נישט פארפירן פון די וואס רעדן אייך צו צו קויפן א סקרין פאר אייערע קינדער, אזוי וועט איר קענען זיין רואיג אין שטוב; איך בעט זיך און איך וויין צו אייך, טוטס דאס נישט, ברענגטס נישט אריין אין שטוב קיין שום זאך וואס מען קען זען אויף דעם מאוויס, ווידיאוס און פלעיס - אפילו כשר'ע; דאס איז ערגער פון די קאראנע.

עס איז שוין צייט זיך אויפצואוועקן און תשובה טון; דער אייבערשטער ברענגט א צרה נאר כדי מיר זאלן צוריק קומען צו אים, נישט צו ווערן דערווייטערט פון אים.

וואויל איז די פרוי וואס האט נישט קיין שום שייכות מיט די כלים; נישט קיין סמארטפאן, נישט קיין טעבלעט און נישט קיין שום זאך וואס האט סאשעל מידיע.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת כי תשא-פרה, י"ז אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'

כל הכבוד פאר אייך אז איר פרובירט צו מאכן שידוכים ביי אונז אין די קהילה.

איך וויל אייך בעטן מיט שיינעם איר זאלט אכטונג געבן וואס איר טוט; אז איר רעדט א שידוך וכו' דארף דאס זיין פריוואט, מען קען נישט רעדן צו קיינעם פונעם שידוך ביז דער שידוך ווערט, און אז עס ווערט נישט טאר קיינער נישט וויסן דערפון.

קיינער דארף נישט מיט האלטן אייערע זיסע חלומות בעניני שידוכים; אז איר חלומ'ט פון מאכן א שידוך דארפט איר דאס נישט רעדן און פלוישן פאר אנדערע. עס עקלט מיר צו הערן פון די בחורים אין ישיבה אז דער ווערט א חתן מיט דעם און דער ווערט א חתן ביי דעם, יעצט האט זיך דאס אויך אנגעהויבן אין סקול; די מיידלעך רעדן פון שידוכים צווישן זיך און דאס אלעס קומט פון אייך. איר פארציילט אייערע חלומות נאר פאר אייער שוויגער און אייער שוויגער פארציילט דאס נאר פאר דעם, און דער פאר דעם. איך האב שוין געהאט צו טון מיט איינעם ביי אונז אין די קהלה וואס האט זיך אהער געשטעלט ווי א שדכן מיט א לויזע מויל, איך האב אים געדארפט לייגן אין די זייט; יעצט איז מיר געקומען א פרישע צרה אין ווייבער שול.

איך בעט איך מיט שיינעם: אדער פארמאכט איר דאס מויל און איר רעדט נישט מיט קיינעם אייערע חלומות, אדער שטייט ווייט פון מיינע תלמידים און תלמידות.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תצוה, ה' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

טייערער ... נרו יאיר, וואס מאכסטו?

איך האף אז דו לערנסט נאך יעדן טאג אביסל גמרא, נאר דאס בלייבט איבער.

פון דיין ראש ישיבה.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת תצוה, ה' אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון העלפן אויפשטעלן מוסדות אויפ'ן רבינ'ס נאמען; מוסדות התורה וואו קינדער ווערן נתחנך צו לעבן מיט אמונה פשוטה, וואו קינדער וואקסן אויף מיט די זיסע וועג וואס מיר האבן מקבל געווען פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו, די וועג פון הייליגן רבי'ן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן כח ווייטער ממשיך זיין מיט אייער ארבעט, יעדן טאג און יעדע מינוט וואס איר לייגט אריין אין די מוסד וועט בלייבן א זכות פאר אייך און פאר אייערע דורות.

עס וועט פארשריבן ווערן אינעם ספר הזכרונות אז איר האט אוועקגעגעבן פון אייער באקוועמע לעבן צו העלפן בויען מוסדות התורה, איר וועט פארשריבן ווערן מיט אלע נשים צדקניות וואס האבן געבויט אידישקייט.

אין אמת'ן אריין וואלט איך אייך געדארפט שרייבן יעדן טאג א בריוו פון חזוק, אבער איך בין אזוי פארנומען אז איך קום נישט אן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, כ"ו אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דיין ווייב תחי' וויל זיך אפשערן איר האר, זי וויל עס אבער נאר טון אויב איך זאג איר צו א קינד ביז א יאר; אויב איך זאג איר צו א קינד ביז א יאר דעמאלט איז זי מסכים זיך היינט אפצושערן, אבער אויב איך געב איר נישט אן הבטחה וועט זי עס נישט טון.

דו ווייסט אודאי וואס דער נאסוידער רב זכותו יגן עלינו פלעגט זאגן; ער פלעגט מבטיח זיין קינדער פאר די פרויען וואס האבן זיך פארגענומען זיך אפצושערן, אמאל האט אים א מחוצף געפרעגט: "רבי, וואס וועט זיין טאמער די ברכה וועט נישט מקוים ווערן?" האט דער נאסוידער רב געזאגט: "איך בין גרייט צו ווערן אויס רב, אויס צדיק, אויס בעל מקובל, אויס נאסוידער רב, אבי די פרוי וועט זיין אפגעשוירן"; אזוי שטארק האבן צדיקים געוואלט מען זאל זיך אפשערן.

זאג דיין ווייב תחי', איך זאג איר צו, אויב זי שערט זיך אפ איר האר וועט זי זוכה זיין צו ליכטיגע קינדער, קינדער צדיקים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, כ"ו אדר, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.

חזר זיך דעם מאמר החכם: "הֶעָבָר אַיִן, וְהֶעָתִיד עַדַיִן, וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן, דַאֲגָה מִנַּיִן", וואס איז געווען איז געווען - איז דאך נישט ווערד זיך צו זארגן אויף וואס איז געווען; דער עיקר דארף מען קוקן אויף פאראויס, נישט שלעפן מיט זיך דעם עבר.

אז עס ווערט דיר גרינגער ווען דו נעמסט מעדעצין זאלסטו אודאי נעמען מעדעצין, דאס וועט דיר העלפן זיין רואיג, דו זאלסט נישט צוריק לויפן צו נעמען די שארפע דראגס.

טייערער ברודער, ליבער חבר, פאר יעדע פראבלעם איז דא אן עצה; נישט דא אזא זאך א צרה אן קיין רפואה, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נח, ח): "אֵין מַכָּה בָעוֹלָם שֶׁאֵין לָהּ רְפוּאָה", עס איז נישט דא קיין מכה וואס עס זאל נישט זיין אויף דעם א רפואה, "רְפוּאָתוֹ שֶׁל יֵצֶר הָרַע - תְּשׁוּבָה", דער רפואה אויפ'ן יצר הרע איז תשובה; נאך זאגן חז"ל (תנחומא הישן וירא, סימן טז): "שֶׁאִם בְּיַד אָדָם כַּמָּה עֲוֹנוֹת וְהוּא שָׁב לִפְנֵי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, הוּא מַעֲלֶה עָלָיו כְּאִילוּ לֹא חָטָא", אז א מענטש האט אסאך געזינדיגט און ער טוט תשובה, רעכנט אים דער אייבערשטער כאילו ער האט נישט געזינדיגט.

זיי שטארק מיט זיך; זאלסט נישט צוריק לויפן צו דראגס וועסטו זוכה זיין צו א חיים טובים.