בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

זיי ווייטער מחזק דעם בחור ... נרו יאיר; דו קענסט אים דאס מערסטע מחזק זיין, ווייל מיט דיר האט מען געטון די זעלבע זאך און נאך אסאך מער - פאר צען יאר צוריק ווען מען האט דיר איינגעשפארט אין תפיסה, מען האט דיר גע'הרג'ט און געשלאגן צוליב דיין עבירה פאר'ן קומען לערנען אין ברסלב. קיינער האט דיר נישט געהאלפן, קיינער האט נישט געקענט רעדן מיט דיר, נאר איין צדיק, דער היינטיגער ... רבי; ער האט זיך מוסר נפש געווען פאר דיר, דיר צו ברענגען תפילין, ד' מינים, וכו' וכו'. דו קענסט שרייבן אפאר ביכער פון וואס דו ביסט אריבער ווען דו ביסט געקומען צום רבי'ן.

יעצט האט מען זיך גענומען אויף אן אומשולדיגער בחור; ער וויל גארנישט, ער וויל איין זאך, ער וויל זיין א איד און זיין מאמע הרג'עט אים און שלאגט אים מיט מכות אכזריות. זי האט אים ארויסגעווארפן פון שטוב און ער שלאפט מיט היימלאזע גוים, טונקעלע גוים וואס זענע חשוד אויף מעשה תועבה, ער קען דארט פארלירן זיין לעבן פון די וועלט און פון יענע וועלט.

בעט איך דיר, האב רחמנות אויף אים; רוף אן זיין גאנצע משפחה, דערצייל פאר אלע פעטער'ס און מומע'ס, זיידע'ס און באבע'ס, שכנים וכו' - וואס די עלטערן טוען מיט'ן בחור; אזוינס הערט מען נישט, עלטערן זאלן שיקן זייער קינד שלאפן מיט היימלאזע טונקעלע נישט אידן! דערצייל אז מען הרג'עט אים און מען רצח'ט אים, זיי זאלן רחמנות האבן אויף אים. מיר זאלן קענען זאגן (דברים כא, ז): "יָדֵינוּ לֹא שָׁפְכוּ אֶת הַדָּם הַזֶּה".

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך האב געהאט די נאכט יום טוב אינדערוואכן; די פאליציי האט מיר אויפגעוועקט אינמיטן די נאכט אויב איך האב באהאלטן א בחור. עס איז דא א בחור וואס די עלטערן הרג'נען אים און שלאגן אים מכות אכזריות ווייל ער לערנט דעם רבינ'ס ספרים און ווייל ער קומט ארויף אין ישיבה, דער בחור שלאפט נעבעך צווישן היימלאזע גוים, די עלטערן ווילן אים נישט האלטן אין שטוב ווייל ער קומט אין ישיבה.

וואס זאלן מיר טון אז מען רעדט אויף אונזער פלאץ לשון הרע'ס און דאס איז גורם אז עלטערן זאלן נישט לאזן די קינדער קומען; עלטערן וועלן ענדערש הרג'נען די קינדער אבי זיי זאלן נישט קומען קיין ברסלב, ווייל דער רבי איז זייער פארשעמט.

רבי נתן איז אמאל געקומען צום רבי'ן און געזען ווי דער רבי וויינט זייער שטארק און קען זיך נישט בארואיגן, ער האט געפרעגט דעם רבי'ן פארוואס דער רבי וויינט אזוי שטארק, האט אים דער רבי געענטפערט: "ווי קען מען אויסטראכטן אויף מיר אזעלכע שקרים וכו' וכו'?!" ווייל דעמאלט האט דער זיידע פון ש. ארויסגעלאזט א שרעקליכע ליגנט רחמנא ליצלן אויפ'ן רבי'ן, אז דער רבי געהערט צו וכו'. שרייבט רבי נתן: "איך האב נישט פארשטאנען פארוואס דער רבי וויינט, וואס גייט אן דעם רבי'ן וואס יענער רעדט אויף אים? האט ער געזאגט, איז וואס?!" שפעטער ווען רבי נתן האט געהאט זיין מחלוקת און מען האט אים געוואלט הרג'נען רחמנא לצלן האט ער פארשטאנען פארוואס דער רבי האט געוויינט; עס איז נישט אגעגאנגען פאר'ן רבי'ן אז יענער רעדט אויף אים, עס האט וויי געטון פאר'ן רבי'ן אז מענטשן וועלן נישט מקורב ווערן; קינדער, בחורים און מיידלעך וועלן אוועק פאלן פון דעם דרך התורה צוליב די לשון הרע'ס.

עס איז אריבער אויף אונז אסאך רדיפות און אסאך שפיכות דמים; מענטשן האבן געטון אלעס וואס זיי האבן געקענט צו פארמאכן דעם הייליגן פלאץ, אבער בזכות הצדיקים האבן מיר זיך דערהאלטן און מיר וועלן זיך ווייטער דערהאלטן און אנגיין מיט די הייליגע ארבעט, אריין צו ברענגען אין אידישע קינדער די ריינע אמונה און מקרב זיין וואס מער נשמות צום אייבערשטן אן קיין שום פריוואטע חשבונות, אן קיין שום אייגענע אינטערעסע.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.

די בעסטע עצה און די בעסטע סגולה איז תפלה; עס איז א רחמנות אויף מענטשן וואס מיינען אז 'דער וועט מיר העלפן, יענער וועט מיר העלפן', ווען נאר דער אייבערשטער העלפט.

חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תוספתא נדה, פרק ה-ז): "מַעֲשֶׂה בְּתִינוֹק אֶחָד שֶּׁהָיוּ בָּאִין בַּסְּפִינָה", אמאל איז א קינד געפארן מיט נאך אסאך מענטשן אויף א שיף, "וְעָמַד עֲלֵיהֶן נַחְשׁוֹל", און עס האט אויסגעבראכן א שטורעם ווינט, "וְהָיוּ זוֹעַקִין לֵאלֹהֵיהֶם", האבן די מענטשן אנגעהויבן שרייען צו זייערע אפגעטער, "אָמַר לָהֶן אוֹתוֹ הַתִּינוֹק", האט זיך דאס קינד אנגערופן און געזאגט "עַד מָתַי אַתֶּם נְשַׁטִין?" ווי לאנג נאך וועט איר זיך נארן? "זָעֲקוּ לְמִי שֶּׁבָּרָא הַיָּם!" שרייט צום אייבערשטן וואס האט באשאפן דעם ים; זעט מען פון דעם אז עס איז נאריש צו גיין צו דעם אדער צו יענעם, נאר דער אייבערשטער קען העלפן.

איך בעט דיר זייער, זיי נישט מוותר אויף דיינע שיעורים, זיי שטארק מיט לימוד גמרא – א דף גמרא יעדן טאג, און אויך מיט לערנען הלכה יעדן טאג.

יעצט ווען מיר האלטן אין די טעג פון שובבי"ם הויב אן א פרישע שיעור אין תיקוני זוהר, דאס וועט אויסוואשן דיין נשמה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער טייערער הארציגער ... נרו יאיר.

נעם נישט אראפ דעם שמייכל פון דיין פנים; ווען דו ביסט אין שטוב זאלסטו שמייכלען צו דיין ווייב, ווען דו ביסט אין שול זאלסטו שמייכלען צו אנדערע און ווען דו ארבעסט זאלסטו שמייכלען צו אלעמען.

דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות שמחה, חלק ב', סימן א): "מִי שֶׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד", דער וואס איז שטענדיג פרייליך, "עַל יְדֵי זֶה הוּא מַצְלִיחַ", דורכדעם וועט ער מצליח זיין; נאך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן מג): "יֶשׁ בְּנֵי אָדָם שְׁיֵשׁ לָהֶם יְסוּרִים גְדוֹלִים וְנוֹרָאִים רַחֲמָנָא לִצְּלָן", עס זענען דא מענטשן וואס האבן שרעקליכע גרויסע יסורים, זיי זוכן פאר וועם זיי קענען דערציילן זייער ווייטאג, זיי האבן נישט מיט וועם צו רעדן, "וּכְשֶׁבָּא אָדָם עִם פָּנִים שׂוֹחְקוֹת יָכוֹל לְהַחֲיוֹת אוֹתָם מַמָּשׁ", און ווען זיי זעען א פרייליכער מענטש ווערן זיי זייער אויפגעלעבט.

איך בעט דיר זייער זאלסט ארומגיין מיט א שמייכל; דאס איז די גרעסטע הפצה, דאס איז די גרעסטע חסד. דו וועסט מחי' מתים זיין, דו וועסט לעבעדיג מאכן אלע טויטע צעבראכענע מענטשן.

זיי שטארק מיט'ן דף גמרא יעדן טאג. אויך זאלסטו יעדן טאג זאגן דעם יום תהלים און בעט אויך פאר מיר: יואל בן ריצא רעכיל.

איך האב דיר זייער ליב.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

דיין מאן האט מיר דערציילט די גוטע נייעס אז עס איז דא גוטע נייעס ביי ענק; דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל זיין בנקל ובנחת.

איך בעט פאר דיר יעדן איינציגסטן טאג, פאר דיר און פאר דיין גאנצע משפחה.

איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט פרובירן מיט דיין גאנצע כח צו זיין פרייליך; זאלסט טאנצן און זינגען טאג און נאכט, דאנקען דעם אייבערשטן אויף אלעס. דאס וועט דיר געבן פרישע כחות דו זאלסט קענען אריבערגיין אלע חדשים גרינגערהייט אן קיין שוועריקייטן.

דו האסט א טייערער מאן, ער העלפט מיר זייער שטארק ארויס, ער איז מיר זייער געטריי. איך וועל ענק נישט שולדיג בלייבן, איך וועל שטענדיג טון פאר ענק.

...

בעט פאר מיר איך זאל האבן כח, איך בין אביסל אפגעשוואכט, איך דארף אסאך תפילות.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער הודעה.

איך בעט אייך זייער מרת ... תחי', פארליר זיך נישט; איר גייט יעצט אריבער א שווערע נסיון, אייער מאן נרו יאיר מוטשעט זיך זייער צו ברענגען פרנסה, עס איז נישט דא אין שטוב גארנישט, די הויז איז ליידיג, נישט דא קיין עסן, נישט דא גארנישט, דאך דארפט איר וויסן אז דאס איז נאר א פרואוו, מען וויל זען פון הימל צו וועם איר וועט זיך ווענדן, צי איר וועט ווייטער האבן אמונה – גלייבן אינעם אייבערשטן, ווייטער גלייבן אין צדיקים, ווייטער מכבד זיין דיין מאן, אדער חס ושלום זיך פארלירן.

געדענק די חסדים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך; דו האסט א טייערער מאן, א מאן אן ערליכער איד, א מאן א צדיק, א מאן וואס גייט נישט ליידיג, ער לויפט ארבעטן כדי צו זוכן פרנסה. דו האסט געזונטע קינדער און דו אליינס ביסט געזונט און שטארק; דער אייבערשטער געבט אייך אזויפיל גוטס. אמת טאקע, איר גייט יעצט אריבער דעם נסיון העוני, עס איז נישט דא קיין געלט איינצוקויפן אויף שבת, איר ווערט פארשעמט אין גראסערי ווען איר דארפט צוריק לייגן די עסן אין שאנק ווען איר האט נישט צו באצאלן, די קרעדיט קארדס ארבעטן נישט און דאס איז א שרעקליכע צער, אבער אז איר וועט קוקן פון וואו דאס קומט, איר וועט קוקן צום אייבערשטן, אים בעטן און וויינען צו אים וועט דער אייבערשטער מאכן גרויסע ניסים.

מיין הארץ איז מיר צוריסן הערנדיג דיין געוויין און דיין מאן'ס געוויין, איך האב ענק זייער ליב. גלייב מיר, אויף מיר גייט אויך איבער זייער שווערע נסיונות, דאך דערהאלט איך זיך, איך האב נישט קיין תערומות אדער קשיות – חס ושלום, איך בעט דעם אייבערשטן.

איך זאג אייך, בקרוב וועט זיך אלעס איבערדרייען און איר וועט האבן גרויס שפע.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

איך בענק זיך זייער צו הערן פון דיר, איך ווארט צו הערן וואס טוט זיך אין חדר.

איך האף אז דו שטארקסט זיך, דו האסט סבלנות צו די טייערע יונגע ריינע קינדער, דו רעדסט מיט זיי אזוי ווי מען רעדט צו דערוואקסענע מענטשן. מוהרא"ש זאגט, א מלמד זאל זיך פארשטעלן ווי ער לערנט מיט דערוואקסענע מענטשן, דעמאלט וועלן זיינע דיבורים זיין אזוי ווי עס דארף צו זיין.

יעצט ווען מען לערנט די פרשיות פון מצרים זאלסטו זיי דערציילן ווי פרעה מיט די מצריים האבן געשלאגן און גע'הרג'עט אונזערע עלטערן, און אונזערע עלטערן די אידן האבן גארנישט געקענט טון, מען האט נישט געקענט אנטלויפן, מען האט נישט געקענט רופן די פאליציי ווייל די פאליציי זעלבסט האבן גע'הרג'ט און געשלאגן, מען האט נישט געקענט רופן שומרים, חברים וכו', וכו'; מען האט נאר געקענט גיין צום אייבערשטן, האבן די אידן געשריגן צום אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (שמות ב, כג): "וַיֵּאָֽנְחוּ בְנֵי יִשְׂרָאֵל מִן הָֽעֲבֹדָה, וַיִּזְעָקוּ, וַתַּעַל שַׁוְעָתָם אֶל הָאֱלֹהִים מִן הָעֲבֹדָה", און דער אייבערשטער האט זיי צוגעהערט און געשיקט א גרויסער צדיק – משה רבינו; דאס זאלסטו אריינפרעגלען אין די קינדער.

לערן מיט די קינדער שרייבן, ליינען וכו', וכו'; דאס איז זייער וויכטיג, אז אונזערע קינדער זאלן קענען שרייבן און ליינען. לייג ביי דעם לימוד א שטארקע דגוש, פארשטייט זיך מיט גוטנ'ס, מיט פרסים וכדומה.

זע צו רעדן אין בית המדרש שיחות חברים מיט אינגעלייט, שיחות פון רבי'ן און פון מוהרא"ש.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

זיי נישט ברוגז אז איך ענטפער נישט דעם טעלעפאן און איך ענטפער נישט וכו'; איך בין אביסל אפגעשוואכט, איך האף צום אייבערשטן ער זאל מיר העלפן, מיר געבן כח ווייטער אנצוגיין און מיר געבן מח ווייטער צו ענטפערן אויף אלע שאלות וואס איז נוגע צו די מוסדות וכו'.

זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט; יעדע שאלה וואס דו האסט, יעדע ספק וכו' – זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן אז דו זאלסט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן, הן אין דיין שטוב און סיי מיט אנדערע.

ווען דו ווייסט נישט וואס צו טון זאלסטו עפענען א ספר אשר בנחל. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות עצה, סימן א): "אַל תִּשְׁאַל עֵצָה", פרעג נישט אן עצה, "אֶלָּא מִמִּי שֶׁיּוֹדֵעַ סִתְרֵי תּוֹרָה", נאר פון איינעם וואס קען סודות התורה; אין אשר בנחל איז דא אלע עצות און אלע תשובות פאר יעדע זאך.

זיי פרייליך אז מיר האבן אזא רבי; טאנץ מיט דיינע קינדער: "אשרינו מה טוב חלקינו, ומה נעים גורלינו, אז מיר ווייסן פון רבי'ן".

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

דו מיינסט אז איך בענק זיך נישט נאך ענק? דו מיינסט אז איך בין מסיח דעת פון ענק? איך בין נישט מסיח דעת פון שטעטל, עס איז א חלק פון מיין לעבן; טאג און נאכט טראכט איך פון ענק – וואס נאך איך קען טון פאר ענק, טאג און נאכט בעט איך פאר ענק.

איך בין אביסל שוואך; פונעם שבת סיום הש"ס בין איך אביסל אפגעשוואכט, אבער איך וויל קומען צו ענק מער ווי איר ווארט אויף מיר. איך האף צום אייבערשטן צו קענען קומען וואס שנעלער און וואס מער.

דיר בעט איך דו זאלסט אריין בלאזן א חיות אין אלע אנשי שלומינו; ווען מען קומט אין שול צו שחרית, מנחה און מעריב זאלסטו רעדן מיט אנשי שלומינו דיבורי התחזקות, דיבורים פון רבי'ן. אז מען רעדט פון רבי'ן ווערט מען גלייך אויפגעלעבט, עס ברענגט אריין א חיות אין די נשמה.

זיי שטארק צו קומען אין כולל יעדן אינדערפרי לערנען הלכה; זע אז דער פלאץ זאל זיין די ד' אמות פונעם אייבערשטן וואס דאס איז הלכה (ברכות ח.). אויך קום ביינאכט צום דף שיעור.

קוק גוט אויף יעדן איינעם.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמות, י"ח טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווער נישט צעבראכן פון דעם וואס דו האסט נאך נישט געטראפן דיין שידוך, און אז פון אלע שידוכים וואס מען רעדט וכו' און מען טרעפט זיך וכו' - ענדיגט זיך מיט א 'ניין', ביים סוף ווערט נישט דער שידוך.

וויסן זאלסטו אז דאס איז אויך א שידוך, דאס דערנענטערט דיין שידוך. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חתון, סימן ז): "הַשִּׁדּוּךְ שֶׁדּוֹבְרִים", ווען מען רעדט א שידוך, "אַף-עַל-פִּי שֶׁאֵינוֹ נִגְמָר הַשִּׁדּוּךְ בְּעַצְמוֹ", דאס איז אויך א שידוך, "גַּם זֶה מִן הַשָּׁמַיִם", דאס איז פון הימל, "וְהַשִּׁדּוּךְ לְחוּד עוֹשֶׂה רשֶׁם בּוֹ וּבָהּ".

ווען דעם רבינ'ס ווייב איז נפטר געווארן און דער רבי איז געווען אין ראדוויל בעפאר'ן א שידוך טון מיט זיין צווייטע ווייב, זענען געקומען אסאך פרויען זיך משדך זיין מיט אים, האט דער רבי געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תקצה): "אלע זענען מיינע שידוכים, און יעדער מענטש האט כמה וכמה זיווגים, ביי יעדן איינעם גייט עס אנדערש", אלע שידוכים וואס מען רעדט איז שוין אויך א בחינה פון שידוך, אפילו עס ווערט נישט אויסגעפירט, און עס דערנענטערט צום ריכטיגער שידוך, עיין שם.

איך בעט דיר זייער טייערער ..., דראפע זיך און דערהאלט זיך, דו וועסט שיין חתונה האבן און האבן שיינע דורות; דאס וואס דו גייסט אריבער יעצט איז א שטארקע נסיון פאר דיר, צי דו וועסט בלייבן שטארק און זיך נישט פארלירן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מרת ... תחי', טיטשער בית פיגא.

איך דאנק דיר פאר'ן זיין אזא גוטע לערערין; יעדער איז זייער צופרידן פון דיין ארבעט. די קינדער האבן ליב צו קומען אין סקול, זיי רעדן מיט עקסטאז פון סקול און זיי זענען שטאלץ צו זיין א "בית פיגא" תלמידה.

ווער נישט פארלוירן ווען א קינד פאלגט נישט; איך בין שוין לאנגע יארן ראש ישיבה, מיר פאלגט מען אויך נישט. נישט יעדע בחור און תלמיד פאלגט, איך דארף איבערזאגן זאכן איינמאל, צוויי מאל, צען מאל און הונדערט מאל, דאך ווער איך נישט מיד; איך זאג נאכאמאל און נאכאמאל ביז מען פאלגט, ביז מען פועל'ט.

מיט גוטע ווערטער און א זיסע שמייכל פון הארץ קען מען אונטער קויפן אלע תלמידות; אז מען איז רואיג און מען איז זיכער מיט זיך ווערט מען נישט דערשראקן ווען מען פאלגט נישט.

דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח ווייטער ממשיך זיין מיט די הייליגע ארבעט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.

וויפיל דארפן מיר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די זכי' אז מיר האבן די זכות צו משמש זיין דעם רבי'ן, פארשפרייטן דעם רבי'ן פאר די גאנצע וועלט.

עס איז שווער, עס איז נישט גרינג, אבער אז מען קוקט מיט אן אמת'דיגע אויג זעט מען אז די גאנצע וועלט מוטשעט זיך; די גאנצע וועלט – יעדער איינער מקטן ועד גדול גייט אריבער שווערע ביטערע נסיונות, צרות און יסורים. וואויל איז אונזער חלק אז מיר מוטשען זיך מיט גוטע זאכן; מיט'ן אויפשטעלן מוסדות וואס ברענגען אריין די עצות פון רבי'ן, די עצות פון משיח - פאר די גאנצע וועלט.

זיי מחזק דיין ווייב תחי' אז זי זאל נישט ווערן צעפאלן ווען איך ענטפער נישט גלייך וכו', וכו'; יעדע בריוו וואס מען שרייבט מיר זע איך און איך ענטפער. אמאל קען איך נישט ענטפערן גלייך, בפרט יעצט ווען איך בין אביסל אפגעשוואכט. איך האף צום אייבערשטן ער זאל מיר געבן כח ווייטער אנצוגיין.

גיי יעדן טאג אינדערפרי אין מקוה, דורכדעם וועסטו מבטל זיין אלע דינים.

איך האב דיר ליב; דו ביסט ביי מיר איינגעקריצט אין מיין הארץ, דו מיט דיין גאנצע משפחה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

וואויל איז דיין חלק אז דו האסט גענומען אויף זיך די מצוה פון חסד; דו זארגסט פאר יעדן איינעם מיט אזא איבערגעגעבנקייט, דו זארגסט אז אלע זאלן האבן עסן, קליידער וכו', וכו'; איך בין מקנא דיין מצוה.

איך וויל דיר מחזק זיין אז דו זאלסט נישט פארגעסן פון דיין ווייב תחי'; ווען מען דארף זיין אין שטוב, ווען זי ווארט אויף דיר – זאלסטו אלעס אפלאזן און שנעל אהיים לויפן.

געדענק אז דיין ווייב איז דיין לעבן; זי דארף דיך און ווארט אויף דיר, זי איז א גאנצן טאג מיט די קינדער, זי ציילט די שעות און מינוטן ווען דו קומסט שוין אהיים. זאלסטו זיך נישט פארזוימען; בלייב נישט שמועסן מיט דעם און מיט יענעם, גיי אהיים איר העלפן.

לעש אויס אלע דיינע טעלעפאנען ווען דו קומסט אהיים; איך ווייס נישט וויפיל טעלעפאונס דו האסט, עס איז נישט קיין נפקא מינה וויפיל, אלעס לעש אויס אז ווען דו ביסט מיט דיין ווייב זאלסטו טאקע זיין מיט איר.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין מעסידזש.

יונגע קינדער איז נישט כדאי צו שטופן לערנען משניות און גמרא, יונגע קינדער דארפן שפילן און זיך אויסגעבן. מען לערנט מיט זיי אין חדר גאר אסאך, יעצט איז די צייט זיי זאלן זיך אויסגעבן; שפרינגען, טאנצן, קריכן און לויפן, וכו', וכו'.

חוץ מזה, זיי כאפן נאך נישט די זאך פון זאגן די ווערטער; זיי הויבן אן מישן די דפים און מאכן יעדן טאג סיומים... (אויך נישט שלעכט, צו בלעטערן די הייליגע דפים גמרא).

בנוגע פרנסה וכו'; ווי מער דו וועסט שעצן דיין ווייב וועט זיך עפענען פאר דיר מער און מער שפע, איר באמת שעצן און האלטן טייער, נישט סתם זאגן. זי זאל שפירן אז דו האלסט פון איר, פון איר צניעות און פון איר וועג ווי אזוי זי גייט אנגעטון וכו', וכו'; דורכדעם וועסטו האבן שפע.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.

איך בעט פאר דיר יעדן טאג אז דו זאלסט טרעפן דיין שידוך און האבן הצלחה.

ביז דערווייל, ביז דו באקומסט דיין שידוך זאלסטו העלפן דעם מוסד; דאס וועט דיר האלטן אז דו זאלסט נישט ווערן קיין אלטער בחור. מען קען זיין יונג אין יארן און מען איז דיפרעסט, און מען קען זיין עלטער אין יארן און אויסזען יונג; מען איז פרייליך און צופרידן אזוי ווי דו.

אז דו וועסט העלפן די מוסדות מיט וואס מען דארף, בכל פרט ופרט; דו וועסט אליינס טון, דו וועסט נישט ווארטן אויף קיינעם וואס זאל דיר נאכלויפן – וועסטו בלייבן פריש און פרייליך, און דאס וועט דיר צוניץ קומען דיין גאנצע לעבן.

דאס וויכטיגסטע – זאלסטו זען אז די שול זאל זיין ריין, אזוי אויך די חדר און די סקול. א ריינע פלאץ איז א פלאץ פאר השראת השכינה, ווידער א שמוציגע פלאץ קען נישט זיין א מקום פאר השראת השכינה.

איך בעט פאר דיר און איך ווארט אויף דיין הצלחה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

קריאת שמע שעל המיטה של אריז"ל איז פאר אלעמען, סיי פאר אינגלעך און סיי פאר מיידלעך.

וואויל איז דעם וואס ליינט קריאת שמע פאר'ן גיין שלאפן, דורכדעם וועט ער געראטעוועט ווערן פון אלעם שלעכטס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ - מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", ווער עס ליינט קריאת שמע פאר ער לייגט זיך שלאפן גייען אלע מזיקים אוועק פון אים. נאך זאגן חז"ל (ברכות ח:): רבא האט געזאגט פאר זיינע קינדער: "אַל תֵּשְׁבוּ עַל מִטַּת אֲרַמִּית", איר זאלט נישט שלאפן אין א גוי'שע בעט; זאגט די גמרא אפאר פשטים וואס דאס מיינט, די ערשטע פשט איז: "לֹא תִּגְנוּ בְּלֹא קְרִיאַת שְׁמַע", ער האט זיי געזאגט זיי זאלן נישט גיין שלאפן אן ליינען קריאת שמע; זעט מען פון דעם ווי חשוב עס איז ווען מען ליינט קריאת שמע פאר מען לייגט זיך שלאפן.

אויך נעגל וואסער איז פאר אלעמען – סיי פאר אינגלעך און סיי פאר מיידלעך; מען טרעט נישט אראפ פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער.

וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן, וועסטו זען גרויסע ניסים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

יישר כח פאר אלע שיינע לויב ווערטער; איך פריי זיך זייער צו הערן אלעס וואס דו שרייבסט פון סקול, אז אלע מיידלעך פירן זיך אויף שיין איינער מיט'ן צווייטן, מען טשעפעט זיך נישט און מען איז פרייליך.

איך וויל דיר בעטן שיינערהייט אז דו זאלסט גיין אנגעטון איידל; עס פאסט נישט פאר א תלמידה פון 'בית פיגא' צו גיין אנגעטון וכו'. א 'בית פיגא' תלמידה דארף זיין זייער איידל, רעדן איידל, גיין אנגעטון איידל און זיך אויפפירן איידל. ווייל אלע קוקן אויף די 'בית פיגא' תלמידות, אלע ווילן זען וואס איז דאס 'בית פיגא', וואס איז דאס ברסלב.

איך פארשטיי אז דו האסט נישט ליב די איידעלע וועג, דו האסט ענדערש ליב צו גיין אנגעטון פראסט, אבער מיט תפילה וועסטו באקומען א נייע ווילן, א נייע גייסט. בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג די קליינע תפילה:

"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל גיין אנגעטון אזוי ווי דו ווילסט; איך וויל טון דיין ווילן, איך וויל האבן די ברכה פון גוטע קינדער, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", ווער עס גייט אנגעטון איידל וועט האבן ערליכע קינדער.

הייליגער באשעפער, איך פאר מיר האב ליב צו גיין אנגעטון מער פראסט, איך האב ליב קורץ, אויסגעשניטן, קלעבעדיג און שרייעדיג וכו' וכו', איך האב נישט ליב איידל, איך וויל אבער זיין גוט, איך וויל טון דיין ווילן, איך וויל זיין הייליג; לייג אריין אין מיר א הייליגקייט, א ריינקייט איך זאל ציען צו גוטס, איך זאל וועלן זיין ערליך".

אז דו וועסט יעדן טאג בעטן די תפילה וועט דער אייבערשטער דיר העלפן עס וועט אריין גיין אין דיר א גוטער מלאך, "כי מלאכיו יצוה לך", דער מלאך וועט דיר שלעפן צו גוטע קליידער געשעפטן, "לשמרך בכל דרכך", דער מלאך וועט דיר באגלייטן און דיר היטן.

לייג אוועק די בריוו; זאג די תפילה יעדן טאג ביז דו וועסט שפירן אז די תפילה איז שוין נישט פאר דיר, דו וועסט שוין נישט קענען זאגן די ווערטער: "איך האב ליב קורץ, אויסגעשניטן, קלעבעדיג און שרייעדיג וכו' וכו'".

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

ווער עס העלפט דעם רבי'ן איז זוכה צו שיינע זאכן. דער רבי האט געזאגט: "ביי ווען איך נעם - געב איך"; ווער עס העלפט דעם רבי'ן באקומט שיינע מתנות אין לעבן.

דעריבער בעט איך איך דיר זייער, אז דו האסט זוכה געווען אין די מצוה פון רייניגן די סקול זאלסטו דאס טון מיט דיין גאנצע הארץ; טו עס מיט א שמחה און נעם נאך מיידלעך זאלן העלפן רייניגן די סקול. איך וויל נישט ברענגען א גוי טמא זאל זיך דרייען צווישן די הייליגע קינדער, ריינע מיידלעך - ער זאל דארפן רייניגן די סקול. נאר מיידלעך זאלן רייניגן, מיידלעך זאלן האבן די אחריות צו האלטן ריין דאס פלאץ, נישט איבערלאזן קיין עסן.

במשך אלע יארן אין ישיבה, די אלע תלמידים וואס האבן געהאלפן די ישיבה, זיי האבן געהאלפן מיט'ן רייניגן וכדומה – די האבן זייער מצליח געווען אין לעבן, און דאס זעלבע מיט די מיידלעך, די אלע תלמידות וואס האבן געהאלפן די סקול האבן שיין חתונה געהאט און לעבן א גוטע זיסע לעבן. בעט איך דיר זייער דו זאלסט ווייטער אנהאלטן די זכות פון העלפן די סקול, עס זאל זיין זויבער און ציכטיג, וועסטו טרעפן א גוטע שידוך און האבן ערליכע דורות.

דו קענסט ווייזן די בריוו פאר דיינע חבר'טעס, זיי זאלן אויך העלפן רייניגן די סקול און זיין אחריות'דיג.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

ווען דו וואלסט געוואוסט דיין גרויסקייט אין הימל מיט דעם וואס דו דרוקסט די בריוו פון עצתו אמונה און דו ביסט עס מסדר אזוי הערליך שיין; מענטשן זענען זיך מחי' מיט די בריוו, מענטשן הויבן אן לעבן דורך די בריוו - וואלסטו געטאנצט פאר שמחה.

איך ווייס אז דער יצר הרע ארבעט אויף דיר, ער לאקערט אויף דיר, ער וויל דיר מחליש דעת זיין וכו' מיט בלבולים וכו'; בעט איך דיר זייער זאלסט זיך נישט לאזן צעברעכן און זאלסט ווייטער ממשיך זיין מיט'ן דרוקן די בריוו. הלואי ווען דו קענסט יעדע וואך ארויסגעבן א גאנצע קונטרס, אז די מפיצים זאלן דאס קענען פארשפרייטן פאר אלעמען.

שטארק זיך; דו וועסט זוכה זיין צו קינדער און אייניקלעך און זען נחת ביי זיי. דער זוהר הקדוש זאגט (תרומה קכח:): דער וואס ברענגט צוריק מענטשן צום אייבערשטן איז זוכה אנצוקומען צו מדריגות וואס קיין שום מענטש איז נישט זוכה; ווייל ער נעמט אוועק טומאה פון די וועלט און מאכט אז דעם אייבערשטנ'ס נאמען זאל ווערן געהייליגט אויף די וועלט, אלע וועלטן שטייען אויף זיין זכות, "וְזָכֵי לְמֵחַמֵי בְּנִין לִבְנוֹי", און ער איז זוכה צו זען קינדער און אייניקלעך; זאלסטו ווייטער ממשיך זיין מיט'ן דרוקן די בריוו, דאס שיין מסדר זיין און וואס מער פארשפרייטן. ווייל די בריוון זענען מחזק צעבראכענע בחורים און צעבראכענע מיידלעך וואס האבן זיך שוין מייאש געווען פון זייער לעבן, און דייקא די בריוון רעדט זיי און איז זיי מחזק.

דראפע זיך און דערהאלט זיך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת שמות, ט"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

שלום וברכה לידידי היקר ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער אז דו ווילסט זיין ראש השנה צוזאמען מיט אונזער חבורה; יעצט איז נאך אביסל פרי צו וויסן וויפיל עס גייט זיין דער פרייז, מען רעדט נאך נישט פון קיין פרייזן וכו'; אם ירצה ה' נאך פסח הייבט מען אן צו פארדינגען בעטן.

איך האב געהאט אן אינטערעסאנטע מעשה מיט מוהרא"ש דעם לעצטן ראש השנה פון מוהרא"ש. אינמיטן זומער שנת תשע"ה האט מוהרא"ש מיר אנגערופן און מיר געפרעגט אויב איך האב שוין ארויסגענומען א פלאץ אין אומאן פאר אונזער ישיבה, איך האב נישט געוויסט וואס מוהרא"ש וויל, איך האב געוואלט העלפן מוהרא"ש, האב איך געפרעגט מוהרא"ש "וואס קען איך העלפן?" זאגט מיר מוהרא"ש: "לייג מיר אוועק צוויי בעטן ביי דיר, פאר מיר און פאר מיין זון, איך וועל זיין ביי דיר ראש השנה", איך האב געפרעגט מוהרא"ש: "וואס גייט פאר? מען נעמט נישט ארויס דעם מעגאמעטער?" האט מוהרא"ש מיר געזאגט: "מיך קען מען נישט סטראשען, איך בין א מלומד מלחמה", און מוהרא"ש האט ממשיך געווען: "דו ווייסט וואס חושי הארכי האט געזאגט (שמואל ב יז, ח): 'אַתָּה יָדַעְתָּ אֶת אָבִיךָ וְאֶת אֲנָשָׁיו כִּי גִבֹּרִים הֵמָּה וּמָרֵי נֶפֶשׁ הֵמָּה, כְּדֹב שַׁכּוּל בַּשָּׂדֶה, וְאָבִיךָ אִישׁ מִלְחָמָה'; איך בין אן  איש מלחמה, איך דארף גארנישט, מיר קען מען נישט סטראשען. איך פאר קיין אומאן ווייל דער רבי האט געהייסן, לייג מיר אוועק א בעט פאר מיר און פאר מיין זון"; איך בין זייער דערשראקן געווארן, טראכטנדיג: 'וואס וועט זיין? עס וועט נישט זיין די גרויסע מנין?' למעשה נאך א וואך האט מיך מוהרא"ש גערופן מעלדן אז אלעס איז מסודר.

דעמאלט האב איך געזען דאס תמימות ופשיטות פון מוהרא"ש; ביי אים איז געווען א פשוט'ע זאך צו קומען קיין אומאן אפילו די גאנצע בית המדרש וועט נישט זיין וכו' וכו', אז דער רבי האט געהייסן קומען קיין אומאן גייט אים גארנישט אן.

אויך האב איך זיך זייער געפריידט צו הערן פון מוהרא"ש אז ער וויל זיין ביי אונז; דעמאלט איז אריבער אויף מיר אסאך שוועריקייטן, מען איז געלאפן טאג און נאכט צו מוהרא"ש רעדן שלעכטס אויף די ישיבה וכו' וכו'. דאס איז מיר געווען א גרויסע נחמה אז מוהרא"ש וויל זיין מיט מיר און איך גלויב אז מוהרא"ש געפונט זיך מיט אונז סיי אין אומאן און סיי א גאנץ יאר, ווייל דארט וואו מען רעדט די דיבורים פונעם צדיק דארט געפונט זיך דער צדיק.

בנוגע הבחור ... נרו יאיר פאר אייער טאכטער; ער איז א טייערער בחור, אבער ער דארף נאך אביסל קומען צו זיך פון וואס ער איז אריבער געגאנגען וכו', עס קען זיין א גוטע זאך אבער מען דארף נאך אביסל ווארטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שמות, ט"ו טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, תושב קרית ברסלב ליבערטי.

א גרויסן יישר כח פאר'ן קומען היינט נאכמיטאג אין בית המדרש הערן דעם שיעור פונעם בעל מכשיר שליט"א, וועלכער האט אויסגעלערנט ווי אזוי צו בויען דעם עירוב.

איך האף אז דו וועסט קענען מארגן קומען העלפן אנהויבן בויען דעם עירוב, מיט דעם וועלן מיר באפעסטיגן דעם שטעטל. אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט אויפ'ן פסוק (חבקוק ג, יב): "בְּזַעַם תִּצְעַד אָרֶץ", אז זע"ם איז ראשי תיבות: ז'ביחה, ע'ירוב, מ'קוה; מיט די דריי זאכן טוט מען באפעסטיגן דעם פלאץ.

זע צו לערנען דעם בלאט גמרא יעדן טאג; מיר האבן ברוך ה' אין שטעטל צוויי שיעורים, א שיעור פארטאגס און א שיעור ביינאכט. זאלסטו קומען לערנען א בלאט גמרא יעדן טאג, דאס וועט דיר געבן כח איבערצוקומען אלע דיינע שוועריקייטן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אז אייער זון קומט אהיים פון חדר מיט מיאוס'ע ווערטער, זאלט איר אים מחנך זיין און אים לערנען נישט צו רעדן אזעלכע ווערטער.

דייקא יעצט ווען ער איז נאך גאר קליין - איז די צייט פון חינוך, יעצט איז די צייט אים אויסצולערנען רעדן איידל; אח און וויי פאר די עלטערן וואס מאכן זיך נישט וויסנדיג, זיי לאזן די קליינע קינדער רעדן מיאוס'ע ווערטער מיט די טענה אז "זיי זענען נאך קליין, עס איז נישט געפערליך וכו'".

חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יג): "מַעֲשֶׂה בְּאָדָם אֶחָד שֶׁהָיָה עוֹמֵד הוּא וּבְנוֹ בְּבֵית הַכְּנֶסֶת; וְכָל הָעָם הָיוּ עוֹנִין אָמֵן וְהַלְלוּיָהּ אַחַר הָעוֹבֵר לִפְנֵי הַתֵּיבָה, וּבְנוֹ עוֹנֶה דְּבָרִים שֶׁל תִּפְלוּת, וְלֹא אָמַר לוֹ אָבִיו שׁוּם דָּבָר", עס איז געווען אמאל יום טוב סוכות אין שול, אלע מתפללים האבן שיין געדאווענט הלל און עס איז געווען א איד וואס זיין זון האט נישט געדאווענט און נישט געזאגט הלל, נאר ער האט גערעדט ניבול פה וכו' אין שול הויעך פאר אלעמען, "וְאָמְרוּ לוֹ הַבְּרִיּוֹת שֶׁיִּמְחֶה בִּבְנוֹ, וְהֵשִׁיב וְאָמַר לָהֶם: 'מָה אֶעֱשֶׂה לוֹ? תִּינוֹק הוּא! יְשַׂחֵק!'" מענטשן זענען געגאנגען רעדן צו דעם איד ער זאל אכטונג געבן אויף זיין זון, מען האט אים געזאגט: "געב אכטונג אויף דיין זון, ער דאווענט נישט און ער רעדט שמוציג וכו'", דער איד האט זיך נישט וויסנדיג געמאכט, ער האט געזאגט: "ס'איז גארנישט, ער איז נאך א קינד", "שׁוּב לְמָחָר עָשָׂה כֵּן, כָּל אוֹתָן יְמֵי הֶחָג עָנָה בְּנוֹ דְּבָרִים שֶׁל תִּפְלוּת וְלֹא אָמַר לוֹ אָבִיו שׁוּם דָּבָר". אזוי איז געווען א גאנץ יום טוב סוכות, טאג נאך טאג, מען האט אים געבעטן ער זאל אכטונג געבן אויף זיינע קינדער, אבער ער האט אלץ געזאגט: "ס'איז גארנישט, ער איז נאך א קינד", "לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה לֹא שְׁנִיָּה וְלֹא שְׁלִישִׁית עַד שֶׁמֵּתוּ אִשְׁתּוֹ וּבָנָיו וּבֶן בְּנוֹ וְיָצְאוּ לוֹ חֲמֵשׁ עֶשְׂרֵה נְפָשׁוֹת בְּתוֹךְ בֵּיתוֹ, וְלֹא נִשְׁתַּיֵּר לוֹ אֶלָּא שְׁנֵי בָּנִים: אֶחָד חִגֵּר וְסוּמָא וְאֶחָד שׁוֹטֶה וְרָשָׁע", פירט אויס אליהו הנביא: עס איז נישט אריבער אפאר יאר ביז זיין גאנצע משפחה איז אים אויסגעשטארבן און עס איז נאר געבליבן צוויי קינדער - איינער א בלינדער און א הינקעדיגער, און א קינד א שוטה א רשע; זעט מען פון דעם אז מען דארף מחנך זיין קינדער אפילו ווען זיי זענען נאך גאר קליין.

בנוגע ענקערע חובות וכו', אז איר קענט נישט אויסהאלטן ווען אייער מאן איז בעצבות פון זיינע חובות; איר זאלט זען אים צו מאכן פרייליך, איר זאלט אויפהייבן זיין מוט ער זאל ארויסגיין פון זיין קטנות הדעת, דורכדעם וועט ער ארויסגיין פון אלע חובות. רוב מאל פאסירט אז די חובות פארמאכט דעם מח פונעם מענטש אז מען קען זיך נישט צוזאמנעמען אויף גארנישט, אבער די ווייב - זי קען פרייליך מאכן דעם מאן ער זאל ארויסגיין פון זיין קטנות הדעת, ער זאל גיין ארבעטן, ער זאל גיין הפצה וכו' וכו'.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

דאנקטס דעם אייבערשטן אז איר האט אן ערליכער מאן; איר האט באקומען א ריינער מאן וואס ווייסט נישט פון עבירות, ער האט געלערנט ביי מיר אין ישיבה און איז געווען זויבער אלע יארן, זאלט איר אים שעצן און ארויף קוקן.

איר זענט צוויי טייערע יונגע ביימעלעך; אז איר וועט זיך פירן מיט די תורה, איר וועט אכטונג געבן נישט צו קוקן קיין שום מאווי"ס וועט איר זוכה זיין אז די שכינה וועט רוען ביי אייך אין שטוב, איר וועט זוכה זיין צו געזונטע ערליכע קינדער, בנים צדיקים.

הערטס נישט אויס אייער שוועסטער וואס וויל אייך איבער רעדן צו קוקן מאווי"ס השם ישמרינו; אייער שוועסטער איז אייך מקנא מיט אייער שיינע לעבן, זי האלט נישט אויס צי זען ווי שיין איר לעבט, איר האט א מאן א תלמיד היכל הקודש, א מאן וואס לעבט א לעבן, דער לעבן איז אים לעבעדיג, דער לעבן איז אים אנגעפולט מיט טעם; הערטס נישט אויס די אלע חבר'טעס וואס רעדן אייך צו איר זאלט קוקן מאווי"ס מיט אייער מאן. נעבעך, זייער לעבן איז אן א טעם, דערפאר דארפן זיי זוכן מיטלען ווי אזוי אנצופולן זייער צייט, זיי פרובירן זיך פרייליך צו מאכן מיט זאכן וואס מאכט נאר מער דעפרעסט; איר דארפט דאס נישט, איר האט אן ערליכער מאן, א פרייליכער מאן.

וואס וועט איר טון ווען אייער מאן וועט חס ושלום זיך צוכאפן צו דעם, איר וועט אים עפענען די אויגן און ער וועט זען די גוי'שע וועלט, די פרייע וועלט און ער וועט מער נישט גיין אין כולל לערנען, ער וועט מער נישט גיין אין שול דאווענען, ער וועט מער נישט אהיים קומען, ער וועט זיצן ערגעץ באהאלטן מיט א לעפטאפ אזוי ווי די "יושבי חושך וצלמות" וואס זיצן אין די פינסטערניש, אין די שאטן פון טויט; וואס וועט איר דעמאלט זאגן? ווער וועט אייך דעמאלט קענען העלפן?

מרת ... תחי', וויפיל פרויען וויינען און שרייען אז זיי האבן נישט קיין שטוב, זיי האבן נישט קיין לעבן, זיי האבן נישט קיין טאטע פאר זייערע קינדער, זיי האבן נישט קיין לייב און לעבן - ווייל זייערע מענער זענען צוגעקלעבט צי מאווי"ס! אז איר האט א טייערע מאן וואס וויל נאר אייך, ער וויל נאר קוקן אויף אייך, ער וויל נאר טראכטן פון אייך, פארוואס זאלט איר אים שלעפן צו קוקן די סעריע מאווי"ס פון ... וואס איז איין שטיק שמוץ, איין שטיק ניאוף?!

איך בעט אייך, זייטס נישט ברוגז אויף מיר; נעמטס אן די ווערטער אויף א פאזעטיווער וועג, קוקטס נישט אויף דעם בריוו ווי א מוסר בריוו, ווי א שארפע בריוו; דאס איז בכלל נישט קיין מוסר, דאס איז פשוט אייך צו העלפן מיט אייער לעבן.

איך האף אז די ווערטער וואס גייען ארויס פון מיין הארץ וועט אריין גיין אין אייער הארץ און איר וועט זיך פרייען מיט אייער טייערער וואוילער מאן און אים נאר שלעפן צום אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תש"פ לפרט קטן

לכבוד תלמידי היקר ... נרו יאיר.

איך בעט דיר זייער זאלסט נישט קוקן די שמוציגע מאווי"ס פון ...; עס איז איין שטיק ניאוף, איין שטיק שמוץ. פרייע מענטשן מאכן דאס, זיי פארשטעלן זיך ווי היימישע אידן וכו' כדי אריין צו נארן תמימות'דיגע מענטשן ווי דיר, און ליידער מעשה שטן הצליח, זייער אסאך פרומע אידן קוקן דאס און ווערן אזוי אריין געשלעפט אין עבירות רחמנא לצלן.

איך בעט דיר זייער זאלסט נישט קוקן די מאווי"ס; אפילו דיין ווייב וויינט און שרייט פארוואס דו ווילסט נישט קוקן צוזאמען מיט איר וכו', זאלסטו איר נישט צוהערן; ביי דעם איז געזאגט געווארן וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות אות עצה, סימן ט): "הַהוֹלֵךְ אַחַר עֲצַת אִשְׁתּוֹ, נוֹפֵל בְּגֵיהִנֹּם", ווער עס גייט נאך די עצה פון זיין ווייב וועט ביים סוף אנקומען אין גיהנום; זאג פאר דיין ווייב: "איך קען מער נישט קוקן די מאווי"ס", אפילו זי זאגט דיר אז איר שוועסטער קוקט די מאווי"ס מיט איר מאן, די חבר'טע קוקט מיט איר מאן מאווי"ס, און אפילו זי זאגט דיר בשם דיין שווער אז מען מעג דאס קוקן זאלסטו בשום פנים ואופן נישט קוקן די מאווי"ס.

איך בעט דיר זייער, זיי שטארק ווי אייזן נישט צו קוקן קיין מאווי"ס, אפילו דיין ווייב מוטשעט דיר; נישט דאס מיינט שלום בית, נישט מיט דעם דארף מען נאכגעבן די ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא, נט:): "אִתְּתָךְ גּוּצָא, גְחִין וְתִלְחוֹשׁ לָהּ", אז דיין ווייב איז קליין (קליינקעפיג), בייג דיך אראפ צו איר און הער איר אויס, דאס איז ווען עס קומט צי "מִילֵי דְעָלְמָא" און צו "מִילֵי דְבֵיתָא", ווען עס קומט צו וועלט זאכן און צו שטוב זאכן וכדומה, דארט דארף מען מקיים זיין דעם "אִתְּתָךְ גּוּצָא, גְחִין וְתִלְחוֹשׁ לָהּ", בייג אראפ דיין גאוה און הער אויס וואס זי זאגט, אבער ווען עס קומט צי "מִילֵי דִשְׁמַיָּא" - ווען עס קומט צו תורה, תפילה און שמירת המצות וכדומה, דארט טאר מען נישט נאכגעבן קיין ריר; א מאן דארף האבן שטארקע פרינציפן וואס ער בייגט זיך נישט דערביי פאר קיינעם, בפרט ווען עס קומט צו קדושה, צו זיין הייליג; אפילו זי וויינט און שרייט טאר מען נישט נאכגעבן.

זיי איר מכבד און רעד שיין צו איר, וועט זי נישט דארפן די עקלדיגע מאווי"ס, זיץ מיט איר און פארברענג מיט איר וועט זי אפלאזן די שמוץ.

איך וועל איר שרייבן אפאר ווערטער.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויחי, עשרה בטבת, שנת תש"פ לפרט קטן

מרת ... תחי'.

אשריך ואשרי חלקך אז דו האסט תשובה געטון און דו היטסט שבת קודש, די הייליגע חכמים זאגן (שבת קיח:): "הַמְשַׁמֵּר שַׁבָּת כְּהִלְכָתָהּ אֲפִילוּ עוֹבֵד עֲבוֹדָה זָרָה כְּדוֹר אֱנוֹשׁ מוֹחֲלִין לוֹ", ווער עס היט שבת איז אים דער אייבערשטער מוחל אויף אלע זיינע עבירות, אפילו ער איז זייער זינדיג און ער האט געדינט עבודה זרה רחמנא לצלן; ווען א מענטש איז זוכה און ער היט אפ דעם הייליגן שבת ווארט אים זייער א גרויס שכר בזה ובבא.

בנוגע שטארבן אויף קידוש השם וכו'; עס איז דא נאך א גרויסע מדריגה, דאס איז צו לעבן אויף קידוש השם. ווען עס קומט דיר אריין אין קאפ מחשבות פון שטארבן אויף קידוש השם זאלסטו זיך פארנעמען אז דו גייסט פון היינט אן לעבן אויף קידוש השם, אלע דיינע מעשים זאלן זיין נאר צו הייליגן דעם אייבערשטן, אלע דיינע דיבורים זאלן זיין מיט'ן כוונה אריין צו ברענגען אין נאך מענטשן אמונה.

שטארק זיך, דער אייבערשטער איז מיט דיר; זיי פרייליך אז דו האסט תשובה געטון און דו פירסט זיך מיט די תורה. מיט שמחה וועסטו ארויס גיין פון אלע דיינע פראבלעמען; אז דו וועסט זיין פרייליך וועסטו זען ווי דו גייסט ארויס פון אלע שוועריקייטן, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (ישעיהו נה, יב): "כִּי בְשִׂמְחָה תֵצֵאוּ", דורך שמחה גייט מען ארויס פון אלע פראבלעמען (עיין ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן כד).

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.