בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#461 - אין הימל איז א מלמד זייער חשוב
מלמדים, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' ויגש, ה' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט זיך שטארקן מיט דיין הייליגע ארבעט, מיטן זיין א מלמד פאר די ריינע שעפעלעך – די תינוקות של בית רבן.


אין הימל איז א מלמד זייער חשוב, ווייל ער לערנט תורה מיט תינוקות של בית רבן וואס זייער תורה ותפלה איז זייער חשוב, אזוי ווייט אז אפילו משיח קומט אן און מען דארף האבן מענטשן זאלן העלפן אויפבויען דעם בית המקדש טאר מען נישט מבטל זיין חדר פאר דעם, נאר די קינדער דארפן בלייבן לערנען – אזוי פסק'נט דער הייליגער רמב"ם (פרק א' מהלכות בית הבחירה, הלכה יב): "עוֹסְקִין בַּבִּנְיָן מֵעֲלוֹת הַשַּׁחַר עַד צֵאת הַכּוֹכָבִים. וְהַכֹּל חַיָּבִין לִבְנוֹת וּלְסָעֵד בְּעַצְמָן וּבְמָמוֹנָם - אֲנָשִׁים וְנָשִׁים כְּמִקְדַּשׁ הַמִּדְבָּר. וְאֵין מְבַטְּלִין תִּינוֹקוֹת שֶׁל בֵּית רַבָּן לַבִּנְיָן".


עס פעלט נישט אויס אריין צו לייגן ארבעט און כחות אין ארט"ס ענ"ד קרעפט"ס, דער עיקר זאלסטו אריין כחות אז די קינדער זאלן זיין פרייליך; זינג מיט זיי ניגונים פון אמונה, טאנץ מיט זיי יעדן טאג און לערן זיי אויס ווי אזוי מען רעדט צום אייבערשטן. די קליינע קינדער – ווי קליין זיי זענען – זענען זיי זייער ריין און תמימות'דיג און יעדעס ווארט וואס דער מלמד רעדט צו זיי גייט אריין אין זיי.


נאכאמאל, עס פעלט נישט אויס זיך צו צערייסן און אהיים שיקן א גרויסע צאל צעטלעך וכו', דער עיקר זאלסטו אנפילן די קינדער מיט יראת שמים און אמונה טהורה.


...

#460 - דרך ארץ אויפ'ן באס
מוסדות, דרך ארץ, משמש דעם רבי'ן, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' ויגש, ה' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גריס פון דיין טאטע'ן שליט"א; איך האב נעכטן גערעדט מיט אים, איך האב אים געזאגט וואס איך זאג דיר כסדר אז איך זארג זיך גארנישט וועגן א שידוך פאר דיר ווייל איך בין זיכער אז דו וועסט טרעפן א גוטע שידוך בקרוב.


די באס טיטשער האט מיר געזאגט אז אמאל זענען דא קינדער אויפן באס וואס זענען חוצפה'דיג צו איר; נעכטן האט א קליין קינד פון דריי יאר איר דערלאנגט א באקס אין פנים. בעט איך דיר זייער דו זאלסט זען עס זאל זיין "דרך ארץ" אויפן באס.


אלעס ווענדט זיך אין "דיר"; אויב דו וועסט אכטונג געבן עס זאל נישט הערשן קיין "חוצפה" אויפן באס, וועט איר זיין גרינגער די ארבעט. די ארבעט פון די באס טיטשער איז צו ברענגען די קינדער צום טיר וכו', אבער עס איז נישט איר אויפגאבע זיך צו קריגן מיט די קינדער, בפרט מיט די אינגלעך וד"ל.


איך דאנק דיר נאכאמאל פארן מיר העלפן מיט אזא געטריישאפט.


איך בין זיך מחי' צו הערן יעדן ערב ראש חודש פון דיר אז דו האסט נאכאמאל געענדיגט ששה סדרי משנה; יעצטו ערב ראש חודש טובת האסטו מיר דערציילט אז דו האסט מסיים געווען די פיר און אכציגסטע מאל ששה סדרי משנה – וואו אין די וועלט הערט מען אזאנס, אז א בחור זאל האבן מסיים געווען ששה סדרי משנה פיר און אכציג מאל?!


אחי, חזק ואמץ!

#459 - די גרויסקייט פון מחנך זיין מיידלעך מיט אמונה ויראת שמים
לערערין, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן פון אייערע תלמידות בריוון וואו זיי שרייבן אזוי שיין אראפ אלעס וואס זיי לערנען ביי אייך, יעדע מיידל שרייבט דאס אראפ אויף איר אופן, ווייל ביי יעדן איינעם גייט דאס אריין לויט איר אייגנארטיגע פארשטאנד.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס עס איז אייער זכות; דאס איז א זכות וואס נישט יעדער איז זוכה דערצו - אויפבויען אידישע קינדער מיט אמונה און יראת שמים; זיי זאלן וויסן דאס גרויסקייט פון זיין א אידיש קינד, זיי זאלן זיין שטאלץ מיט אידישקייט, מיט זייער אנטון און מיט זייער אויפפירונג. זיי זאלן וויסן די שכר פון זיין איידל וואס אויף דעם זאגן חכמינו זכרונו לברכה זאגן (במדבר רבה ח, ט): אויפן פסוק (תהילים קכח, ג): "אֶשְׁתְּךָ כְּגֶפֶן פֹּרִיָּה בְּיַרְכְּתֵי בֵיתֶךָ בָּנֶיךָ כִּשְׁתִלֵי זֵיתִים סָבִיב לְשֻׁלְחָנֶךָ", דיין ווייב וועט זוכה זיין צו האבן קינדער אזוי ווי א וויינשטאק וואס איז פול מיט טרויבן - בזכות וואס זי פירט זיך בצניעות, "בִּזְמָן שֶׁהִיא נוֹהֶגֶת בְּעַצְמָהּ דַּת יְהוּדִית שֶׁהִיא צְנוּעָה, זוֹכָה שֶׁיוֹצְאִין מִמֶּנָּה בָּנִים בַּעֲלֵי מִקְרָא, בַּעֲלֵי מִשְׁנָה, בַּעֲלֵי מַעֲשִׂים טוֹבִים", זי וועט האבן קינדער וואס וועלן לערנען מִקְרָא, מִשְׁנָה און טון מַעֲשִׂים טוֹבִים, "הֲדָא הוּא דִּכְתִיב: בָּנֶיךָ כִּשְׁתִילֵי זֵיתִים", עיין שם.


אין די פריערדיגע דורות איז נישט געווען קיין מיידל שולע, נאר יעדע מיידל האט זיך געפירט ווי אזוי זי האט געזען ביי אירע עלטערן אין שטוב, און איר מאמע האט אריין געלייגט אין איר אהבת השם און יראת השם וכו' וכו', ביז עס זענען געקומען די פריערדיגע צדיקים זכותם יגן עלינו און געזען אז מען מוז האבן א פלאץ פאר מיידלעך זיי צו מחנך זיין מיט יראת שמים, האבן זיי מתקן געווען א "מיידל שולע" (עיין בספר ויואל משה מאמר לשון הקודש, אות מ). ווייל מיידלעך דארפן מער שמירה ווי אינגלעך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י): אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ", "יְבָרֶכְךָ בְּבָנִים", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן מיט קינדער, "וְיִשְׁמְרֶך בְּבָנוֹת", און דיר אפהיטן מיט דיינע מיידלעך; זעט מען אז מיידלעך דארפן האבן מער שמירה ווי זון.


ברענגט אריין אין זיי תפילה, זיי זאלן זיך צוגעוואוינען צו רעדן צום אייבערשטן; דערציילט זיי מעשיות פון תפילה, ווי דער אייבערשטער העלפט ווען מען בעט אים .


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה מיט אלע אייערע תלמידות.

#458 - שטארק דיר, וועסטו זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך
בחור, התחזקות, מתנה

בעזרת ה' יתברך


יום טוב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך געב דיר א מתנה א סעט: "תוספתא" אלץ הכרת הטוב אויף דעם וואס דו העלפסט מיר צושטעלן עסן פאר די קינדער און בחורים – פרישטאג און לאנטש וכו', אזוי אויך פארן האלטן די ישיבה ריין.


שטארק דיר בלימוד התורה און אין התבודדות, וועסטו זוכה זיין צו טרעפן א גוטע שידוך.


קוק אויף דיינע ברידערס ווי שיין זיי האבן חתונה געהאט – נאר ווייל זיי האבן אויסגענוצט זייערער יארן בתורה ותפלה און מיטן משמש זיין דעם רבי'ן.


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב.


...

#457 - ווי אזוי קען איך מאכן א נחת רוח פארן אייבערשטן
צניעות, אמונה, שאלות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זאלסט שטענדיג טראכטן: 'וואס קען איך טון צו מאכן א נחת רוח פארן אייבערשטן'.


דער הייליגער רבי האט אמאל געזאגט די סיבה פארוואס דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט אזוי ליב געהאט זיין טאכטער אדל (דעם רבינ'ס באבע) און איר שטענדיג אויסגערימט – ווייל די הייליגע צדיקת איז שטענדיג ארום געגאנגען מיט א בענקעניש צום אייבערשטן און געטראכט: 'וואס קען איך טון צו מאכן א נחת רוח פארן אייבערשטן?'


שטארק זיך צו גיין אנגעטון צניעות'דיג; צניעות איז די שענסטע זאך פאר א אידישע פרוי. דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט דערציילט אז ווען ער איז געווען אויפן וועג קיין ארץ ישראל איז ער געווען אין איסטאנבול, האט ער דארט געזען אינגעלייט וואס האבן אזעלכע הייליגע נשמות ממש ווי די הייליגע תנאים, ווייל די פרויען דארט זענען געווען זייער צניעות'דיג, דערפאר האבן זיי זוכה געווען צו קינדער מיט אזעלכע הייליגע נשמות.


בנוגע דיין מעשר געלט; איך ווייס נישט פון וואספארא מעשר געלט דו רעדסט, ווייל א מיידל האט נישט קיין געלט. ווען א מיידל גייט ארבעטן און פארדינט געלט איז דאס נישט איר געלט, דיין געלט באלאנגט פאר דיין טאטע, ער וועט דאס מעשר'ן.

#456 - מ'קען נאר העלפן איינעם וואס לאזט זיך העלפן
שלום בית, מורה דרך

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן וואס דו שרייבסט, אבער וויסן זאלסטו אז מען קען נאר העלפן איינעם וואס וויל זיך לאזן העלפן; זאל א מענטש האבן דער גרעסטער פראבלעם - אויב וויל ער זיך העלפן - קען ער פון יעדע פראבלעם ארויס גיין. אבער אז מען וויל זיך נישט העלפן, למשל אז מאן און ווייב קומען זיך נישט אויס און זיי ווילן ענדערש באהאלטן זייער פראבלעם און ליידן וכו' אבי קיינער זאל זיי נישט העלפן און איינטיילן וכו' קען מען גארנישט טון נאר מתפלל זיין צום אייבערשטן ער זאל אריין לייגן אין זיי א הייליגקייט.


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן סז): "עִקַּר שִׁגָּעוֹן שֶׁל כָּל הַמְשֻׁגָּעִים הוּא רַק מֵחֲמַת שֶׁהוּא אֵינוֹ מְצַיֵּת וְשׁוֹמֵעַ לְדִבְרֵי הַבַּעֲלֵי שֵׂכֶל, כִּי הַמְשֻׁגָּע - אִם הָיָה שׁוֹמֵעַ וְצַיָּת לְדִבְרֵי אֲחֵרִים שֶׁהֵם הַבַּעֲלֵי שֵׂכֶל, בְּוַדַּאי לֹא הָיָה מְשֻׁגָּע כְּלָל", פארוואס ווערט א מענטש משוגע? ווייל ער פאלגט נישט אן אמת'ן חכם און אן אמת'ן צדיק, ווייל ווען דער מענטש וואלט געפאלגט א חכם וואלט ער געווארן אויס משוגע.


א מענטש מוז האבן א רבי - א מורה דרך - מיט וועם ער שמועסט זיך דורך זיין לעבן (בפרט ווען מען איז נאך יונג), ווייל א מענטש אליינס איז אין א סכנה. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ח.): "לְעוֹלָם יָדוּר אָדָם בִּמְקוֹם רַבּוֹ, שֶׁכָּל זְמַן שֶׁשִּׁמְעִי בֶּן גֵּרָא קַיָּם, לֹא נָשָׂא שְׁלֹמֹה אֶת בַּת פַּרְעֹה", א מענטש זאל וואוינען נעבן זיין רבי וועט ער זיין אן ערליכער איד, אזוי ווי מען זעט ביי שלמה המלך; אבער אויב מען וויל זיך נישט העלפן איז נישט דא וואס צו טון.


בעט פאר זיי אז זיי זאלן האבן שלום בית און פאלגן וואס די תורה זאגט, זיי זאלן נישט אריין ברענגען קיין סמארט-פאון אין שטוב ווייל אזוי ווי זיי פירן זיך יעצט זעט אויס ווי עס וועט זיך נישט האלטן - השם ישמרינו.

#455 - דער יסוד אין שלום בית איז צו זיין אפן איינער מיטן אנדערן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויגש, ו' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וויסן זאלט איר אז דער יסוד היסודות אין שלום בית איז צו זיין אפן איינער מיטן אנדערן; אויב עפעס באדערט דארף מען דאס אויסרעדן, זיך עסן פון אינעווייניג איז נישט קיין עסק.


מען האט אמאל דערציילט פאר רבי נתן אז עס איז דא אין שטאט א איד א גרויסער צדיק, ממש די גאנצע שטאט רעש'ט זיך מיט אים, און איינע פון זיינע גרויסע מדריגות איז אז ער איז א "שותק" - ער שווייגט. ער רעדט נישט, מען הערט נישט פון אים קיין ווארט; האט ר' נתן געזאגט: "דער רבי האט אונז געלערנט אז מען דארף נישט שווייגן, מען זאל יא רעדן, נאר מען דארף וויסן ווי אזוי צו רעדן"; דאס זעלבע זאג איך אייך, אז מען וויל האבן שלום בית דארף מען רעדן, מען דארף נאר וויסן ווי אזוי צו רעדן.


איר האט א טייערע מאן, ער איז אייך אזוי געטריי און איז מיר זייער געטריי, אז עס טוט אייך עפעס וויי פון אים טארט איר זיך נישט ארום דרייען מיט די ווייטאג און עס האלטן ביי אייך אין הארץ, ווייל דאס קען חרוב מאכן די גאנצע ליבשאפט צווישן אייך.


איר האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן עטליכע טיפס ווי אזוי מען קען פועל'ן ביי זיך יא צו רעדן ווען מען שפירט אז עס רעדט זיך נישט; מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן אז מען זאל זיין אפן איינער מיטן צווייטן ווייל אסאך מאל טוט מען אסאך מער וויי ווען מען רעדט נישט.


איך וועל אייך געבן א משל; למשל עס באדערט פאר די פרוי אז די מאן מאכט ווערטלעך אויף איר חשבון, אבער אסאך מאל כאפט ער ניטאמאל אז דאס באדערט פאר זיין ווייב, ווייל ער קומט פון א משפחה וואס דאס איז דער וועג ווי אזוי מען רעדט, מען ווערטלט זיך איינער אויפן צווייטן ברבים אין פארנט פון אנדערע משפחה מיטגלידער, און ער כאפט נישט אז מען רעדט נישט אזוי צו א ווייב, ער ווייסט ניטאמאל אז דאס טוט איר וויי. אין אזא פאל דארף די פרוי שיין רעדן מיט אים, נישט אים פארהאלטן, נאר זיך מאכן כאילו זי איז דער פראבלעם און אים זאגן: "איך בין צו האקל"; אזוי וועט ער וויסן זיך אכטונג צו געבן און ארבעטן אויף זיך.


איך האף אז איר וועט ארויס נעמען פון דעם בריוו שכל און חכמה ווי אזוי צו רעדן און וואס צו רעדן.

#454 - פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'
חיזוק פאר מיידלעך, קדושה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויגש, ג' טבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך קען נישט קומען צו מיר פון ליינען אין דיין בריוו וואס דו מאכסט נעבעך מיט, אז דיין ווייב וויל נישט זיין צוזאמען מיט דיר השם ישמרינו, צוליב די טראומע וואס זי איז אריבער אין איר יוגנט פון א מניוול רחמנא לצלן.


ליידער רעדט מען נישט צו קינדער איבער די וויכטיגקייט זיך צו היטן פון שלעכטע מענטשן - בפרט ביי מיידלעך וואס זיי דארפן א ספעציעלע שמירה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא נשא, י): אויפן פסוק (במדבר ו, כד): "יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ", אז די ברכה פון "יְבָרֶכְךָ" מיינט מען "בְּבָנִים", דער אייבערשטער וועט דיר בענטשן מיט קינדער, און די ברכה פון "וְיִשְׁמְרֶךָ" מיינט מען "בְּבָנוֹת", אז דער אייבערשטער וועט אפהיטן דיינע טעכטער, ווייל מיידלעך דארפן האבן מער שמירה ווי זון; אח און וויי פאר די וואס ווערן געשעדיגט פון די סארט קראנקע מענטשן, דאס לויפט זיי נאך זייער גאנץ לעבן השם ישמרינו.


איך שיק דיר דא א בריוו פאר דיין ווייב מיט עצות פון הייליגן רבי'ן ווי אזוי מען קען ארויס קריכן פון די ביטערע פרשה; אז דיין ווייב תחי' וועט אננעמען דעם רבינ'ס עצות וועט זי זיך אינגאנצן ארויס דרייען פון דעם.


ביז דערווייל זאלסטו דיר שטארקן מיט אלע כוחות צו זיין פרייליך - אפילו עס איז דיר זייער שווער; גלייב מיר, איך ווייס וואס דו גייסט אריבער, ווייל ליידער ביסטו נישט דער איינציגסטער מיט דעם פראבלעם אז די ווייב וויל נישט לעבן מיטן מאן ווייל מען האט איר באצווינגען מיט עבירות, איך הער די מעשיות נעבעך זייער פיל מאל. מענטשן וואונדערן זיך פארוואס מען רעדט אזוי שארף אויף די מניוולים, אזוי ווייט אז מוהרא"ש האט געזאגט אז איינער וואס טשעפעט קינדער דארף מען ארעסטירן און ער דארף ווערן פאר'משפט פאר לעבנסליכע תפיסה, און מער קיינמאל נישט זען די שיין פונעם זון; דאס איז ווייל די מניוולים זענען אויסערגעווענליכע רוצחים, די קינדער וואס גייען אריבער דעם טראומע ליידן דערפון במשך זייער גאנצע לעבן - השם ישמרינו.


בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר העלפן און העלפן דיין ווייב זי זאל פארגעסן פון איר עבר און זי זאל קענען אנהייבן א נייע לעבן.


...


 


לכבוד מרת ... תחי'.


אייער מאן האט מיר געשריבן איבער וואס איר זענט אריבער אין אייער יוגנט רחמנא לצלן, דאס איז גורם אז איר זאלט נישט האבן א לעבן מיט אים און דאס מאכט אייך בעצבות און מרה שחורה'דיג.


וויסן זאלט איר אז פון יעדע פראבלעם קען מען ארויס גיין 'אויב מען וויל'; עס איז נישט דא א פראבלעם וואס עס זאל נישט זיין פאר דעם א וועג ארויס.


געלויבט דעם אייבערשטן אויף די נס וואס ער האט אייך געמאכט אז איר האט געטראפן אזא טייערער מאן און איר האט שוין ליכטיגע קינדער; דארפט איר זיך זייער שטארק פרייען מיט די מתנות וואס דער אייבערשטער האט אייך געגעבן און נאר טראכטן פון אייער עתיד.


איר דארפט זיך זייער שטארקן און זיין זיכער מיט זיך (סעלפ-קאנפעדענס), ווייל די אלע וואס גייען אריבער דאס וואס איר זענט אריבער השם ישמרינו פארלירן זייער זעלבסט זיכערקייט (סעלפ-קאנפעדענס). דער דורכגאנג צעברעכט זיי אינגאנצן, עס ברענגט אריין אינעם מענטש א טיפע אינערליכע דיפרעשן און עס ברענגט צו ווערן שטענדיג אין כעס.


דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן אזעלכע ליכטיגע עצות, וואס ווער עס טוט די עצות קריכט ארויס פון אלע פראבלעמען. די ערשטע עצה איז שכחה; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כו): "אֵצֶל הָעוֹלָם הַשִּׁכְחָה הִיא חִסָּרוֹן גָּדוֹל בְּעֵינֵיהֶם", ביי די וועלט איז שכחה א חסרון, "אֲבָל בְּעֵינַי יֵשׁ בְּהַשִּׁכְחָה מַעֲלָה גְּדוֹלָה, כִּי אִם לֹא הָיְתָה שִׁכְחָה, לֹא הָיָה אֶפְשָׁר לַעֲשׂוֹת שׁוּם דָּבָר בַּעֲבוֹדַת ה'", אבער איך זאג אז שכחה איז א מורא'דיגע מעלה, ווייל ווען א מענטש וואלט געדענקט יעדע זאך וואס ער האט געטון וואלט ער נישט געקענט אנגיין ווייטער מיט זיין לעבן, ווייל עס וואלט אים געשטערט אלעס וואס ער האט געטון.


געדענקט דעם מאמר החכם: "הֶעָבָר אַיִן, וְהֶעָתִיד עַדַיִן, וְהַהוֹוֶה כְּהֶרֶף עַיִן, דַאֲגָה מִנַּיִן", וואס איז געווען איז געווען - איז דאך נישט ווערד זיך צו זארגן אויף וואס איז געווען; דער עיקר דארף מען קוקן אויף פאראויס, זוכן צו בויען א שיינע לעבן מיט אייער טייערער מאן און ליכטיגע קינדער.


געוואוינט אייך צו זיך אויס צו רעדן צום אייבערשטן; פארציילט אים אלעס וואס איר זענט אריבער. איר זאלט נישט דערציילן פאר קיינעם אייער עבר נאר פארן אייבערשטן אליינס, דאס וועט מאכן עס זאל ארויס גיין פון אייך. אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ד) ווען א מענטש זינדיגט ווערן די עבירות אריין געקריצט אין זיינע ביינער, אזוי ווי עס שטייט (יחזקאל לב, כז): "וַתְּהִי עֲוֹנֹתָם עַל עַצְמוֹתָם" און דאס הרג'עט דעם מענטש, אזוי ווי עס שטייט (תהילים לד, כב): "תְּמוֹתֵת רָשָׁע רָעָה", די עבירות פונעם מענטש טוען אים הרג'נען; אבער ווען א מענטש איז זיך מתוודה פארן אייבערשטן, ער פארציילט פארן אייבערשטן יעדע זאך וואס ער האט געטון און בעט דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אים, דאן גייען ארויס אלע עבירות פון זיינע ביינער. דעריבער, אז איר וועט דערציילן פארן אייבערשטן אלע אייערע אלטע מעשים וועט דאס צושטייטליך ארויסגיין פון אייך ביז איר וועט עס אינגאנצן פארגעסן, וואס דאס איז א סימן אז דער אייבערשטער איז אייך מוחל אויף אלעמען, ווייל איר זענט נישט שולדיג, מען האט אייך דאך באצווינגען וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#453 - נישט פארברענגען צו לאנג אין בית הכסא
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, שאלות, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואויל איז דיר אז דו זאגסט תהילים און דו האסט יעצט געענדיגט די ערשטע מאל גאנץ ספר תהילים.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן כג): "וואויל איז דעם וואס טרינקט יעדן טאג אפאר קאפיטלעך תהילים"; איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד א שיין ווארט אויף דעם וואס דער רבי רופט אן 'תהילים' ווי א 'טרינק', ווייל מיר געפונען אין די גמרא אז די הייליגע חכמים פרעגן (ברכות ז:): "פארוואס ווערט רות אנגערופן מיט דעם נאמען? שֶׁזָּכְתָה וְיָצָא מִמֶּנָּהּ דָּוִד שֶׁרִיוָּהוּ לְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא בְּשִׁירוֹת וְתִשְׁבָּחוֹת, ווייל 'רות' איז א לשון פון טרינקען, און מיין רופט איר אזוי ווייל פון איר איז ארויסגעקומען דוד המלך וואס האט אנגעטרינקען דעם אייבערשטן מיט דעם ספר תהילים".


דאס וואס דו פרעגסט צי מען מעג הערן 'קול ברסלב' אין בית הכסא און צי מען מעג רעדן צום אייבערשטן אין בית הכסא; די בעסטע זאך איז נישט צו פארברענגען צו לאנג אין בית הכסא. דער הייליגער רבי האט זייער חוזק געמאכט פון די אלע וואס זיצן לאנג אין בית הכסא, אזוי ווי ר' נתן ברענגט (שיחות הר"ן, סימן ל): "עַל הַמְבַלִּים זְמַן בִּשְׁבִיל נְקִיּוּת וּמַאֲרִיכִין בְּבֵית הַכִּסֵּא הִקְפִּיד מְאֹד מְאֹד", דער רבי האט זייער מקפיד געווען אויף די וואס פארברענגען צייט אין בית הכסא, "וְהִתְלוֹצֵץ מֵאוֹתָן הָאֲנָשִׁים מְאֹד, וְהֶאֱרִיךְ הַרְבֵּה בְּעִנְיָן זֶה", און דער רבי האט אסאך חוזק געמאכט פון זיי און אסאך גערעדט אנטגעקן דעם. און נאכדעם וואס דער רבי האט געענדיגט דעם שמועס האט דער רבי געזאגט "איך פריי מיר זייער אז עס איז געווארן פון דעם א שמועס"; עד כדי כך האט דער רבי נישט געוואלט מען זאל זיצן לאנג אין בית הכסא. זעט מען פון דעם אז עס איז נישט כדאי זיך צו צוגעוואוינען צו ליינען און הערן האט-ליינס אין בית הכסא, און דער רבי פירט אויס דעם שיחה: "וַאֲפִילּוּ אִם לִפְעָמִים הוּא מֻכְרָח לְהַאֲרִיךְ, טוֹב לָצֵאת וְלַחֲזֹר מִלֵּישֵׁב הַרְבֵּה שָׁם", אפילו אויב מען דארף זיך פארזוימען וכו' זאל מען ענדערש ארויסגיין און נאכדעם צוריק גיין נאכאמאל.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#452 - א מיידל זאל נישט גיין אליין צום ציון
חיזוק פאר מיידלעך, קברי צדיקים, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט גוט אז דו זאלסט גיין אליינס צום ציון פון הייליגן סאטמאר'ער רבי זכותו יגן עלינו אין קרית יואל, אפילו עס איז זייער א גרויסע זאך צו גיין צו א ציון פון א צדיק.


ביי ברסלב'ע חסידים גייט מען אסאך אויף קברי צדיקים - סיי מענער און סיי פרויען, אבער ווי באלד אין קרית יואל ביי סאטמארע חסידים איז דאס נישט איינגעפירט – און זיכער נישט ביי פרויען, און נאכדערצו אז אויבן פונעם בארג, ממש ביים ציון געפונט זיך די סאטמארע ישיבה, איז אז דו וועסט ארויף גיין דעם בארג צום בית החיים וועלן זיי דאס נישט פארשטיין און עס וועט ארויס קומען פראבלעמען וד"ל.


אז דו ווילסט גיין צום ציון מתפלל זיין זאלסטו גיין נאר מיט דיין טאטע אדער מיט דיין מאמע מקיים צו זיין וואס עס שטייט (משלי ג, ד): "וּמְצָא חֵן וְשֵׂכֶל טוֹב בְּעֵינֵי אֱלֹקִים וְאָדָם", און די הייליגע חכמים דרש'נען אויף דעם (שקלים יד:): "אָדָם צָרִיךְ לָצֵאת יְדֵי הַבְּרִיּוֹת כְּדֶרֶךְ שֶׁצָּרִיךְ לָצֵאת יְדֵי הַמָּקוֹם", א מענטש דארף אכטונג געבן אז אנדערע מענטשן זאלן נישט טראכטן נישט גוטע זאכן אויף אים.


עס איז דא נאך א וועג ווי אזוי דו קענסט זיך מתבודד זיין ביי א ציון פון א צדיק; דו קענסט טון אזוי ווי אנשי שלומינו פירן זיך, צו עפענען א ספר פון א צדיק און דארט אויפן ספר איז מען זיך מתבודד צום אייבערשטן, דאס איז אזוי ווי מען געפונט זיך ביים ציון פונעם צדיק, ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצב) אז דער פנים, שכל און נשמה פונעם צדיק קען מען טרעפן אין זיין ספר.


מיר געפונען די זעלבע ווערטער אינעם ספר "ישמח לב" (מסכת שבת, דף תקיא) פונעם הייליגן צדיק רבי נחום מטשערנאביל זכותו יגן עלינו וואס ברענגט דאס בשם הבעל שם טוב זי"ע, אז ווען מען לערנט די ווערטער פון א צדיק איז אזוי ווי מען איז זיך משתטח אויפן קבר פון דעם צדיק, אזוי ווי עס שטייט (יבמות צז.): "שִׂפְתוֹתָיו דּוֹבְבוֹת בַּקֶּבֶר", אז דאס גייט ארויף ווען מען לערנט א דיבור פון א צדיק הייסט דאס ווי מען איז זיך משתטח ביי זיין קבר, עיין שם.


ענדערש זאלסטו זיצן אין שטוב און זיך מתבודד זיין אויפן תהילים און נאך יעדע קאפיטל תהילים וואס דו זאגסט זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן פאר דיר, דיינע עלטערן און פאר אלע אידן.


זארג נישט, נאך אביסל וועסטו טרעפן דיין שידוך.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.


 

#451 - א ישיבה גייט נישט צוזאמען מיט א תלמוד תורה
חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד בתלמוד תורה היכל הקודש ברסלב.


איך וויל דיר בעטן, אז היות מיר האבן נישט קיין באזונדערע פלאץ פאר די בחורים און אינגלעך צו עסן, און ביז דערווייל עסן אלע אין איין עס-זאל, זאלסטו אכטונג געבן אז בשעת די קינדער עסן זאלן זיך נישט געפונען קיין בחורים אין לאנטש-רום; א ישיבה גייט נישט צוזאמען מיט א תלמוד תורה.


האב נישט מורא צו זאגן פאר די בחורים - די נמושות - וואס פארזוימען זיך אז זיי זאלן ארויס גיין בשעת די קינדער געפינען זיך דארט.


געב דאס איבער פאר אלע מלמדים.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.


 

#450 - אכטונג געבן וואו די קינדער דרייען זיך אין שול
קדושה, חינוך הילדים, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


איך האף אז פון היינט און ווייטער וועסטו טון וואס מיר האבן גערעדט; איך וועל פרובירן אז דער בנין הישיבה ותלמוד תורה זאל זיין פארשפארט יעדן שבת ויום טוב אז קינדער און בחורים זאלן זיך נישט דרייען דארט אן קיין השגחה. אבער אויב דו זעסט אז כיתות זענען אפן זאלסטו ארומגיין בשעת'ן דאווענען כמה פעמים און ווען דו זעסט קינדער זיך דרייען זאלסטו זיי זאגן: "דער ראש ישיבה לאזט נישט דא זיין", נאר זיי זאלן זיין אדער אין בית המדרש אדער אינעם האלווע"י פארן בית המדרש וואו עס איז ליכטיג און מען דריידט זיך דארט.


מען דארף זייער אכטונג געבן אויף קינדער אז זיי זאלן אויפוואקסן בקדושה ובטהרה; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שבת כג:): "הָרָגִיל בְּנֵר - הַוְיָן לוֹ בָּנִים תַּלְמִידֵי חֲכָמִים"; זאגט מוהרא"ש אז 'נר' מיינט מען צו זאגן דער וואס זוכט נאך זיינע קינדער אז זיי זאלן זיין אפגעהיטן, אזוי ווי חז"ל זאגן (פסחים ז:): "חִפּוּשׂ מִנֵּרוֹת"; זעט מען אז 'נר' מיינט זוכן – דער וועט האבן גוטע קינדער.


אויב קינדער האבן א ריינעם יסוד איז אלעס גרינגער נאכדעם, ווייל אלעס ווענדט זיך אינעם יסוד.


אויך וויל איך דו זאלסט מיר איבערגעבן די נעמען פון אלע בחורים וואס דרייען זיך אין די ליידיגע קלאסן.


איך האב נישט קיין מנוחה ווי לאנג דער בנין איז אן א השגחה.


...

#449 - 'אמונה' און 'אמונת חכמים', איז דער יסוד אין לעבן
צניעות, חינוך הילדים, אמונה, אמונת חכמים, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת  ... תחי'.


איך דאנק אייך פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין דעם זכות זאלן ענק מצליח זיין אין אלע ענינים.


דער הייליגער רבי האט געהייסן פאר רבי נתן זכרונו לברכה אז ער זאל שרייבן חידושי תורה, און ביי צוויי זאכן זאל ער פארשפרייטן זיין פען; דאס הייסט ער זאל שרייבן באריכות ווען ער שרייבט איבער דעם ענין פון 'אמונה' און פון 'צדיק', ביי די צוויי זאכן זאל ער שרייבן אסאך, ווייל דאס איז דער יסוד אין אידישקייט.


דאס זעלבע איז ווען איר גייט לערנען מיט די מיידלעך זאלט איר אסאך רעדן צו זיי פון 'אמונה' און פון 'אמונת חכמים', ווייל דאס איז דער יסוד אין לעבן.


אויך זאלט איר אריינלייגן אין זיי 'צניעות'; דאס שיינקייט פון גיין אנגעטון איידל און די שכר וואס מען איז זוכה צו באקומען ווען מען גייט אנגעטון בצניעות. צווישן אנדערע איז מען זוכה צו גוטע קינדער, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכֶּה לָהּ לְבָּנִים הֲגוּנִים".


הלוואי זאלט איר גיין אין סקול מער אפטער צו לערנען מיט די מיידלעך; סיי צו די עלסטע קלאס און אויך צו די יונגערע.


יישר כח.


...

#448 - א באס דרייווער מיט א משניות?
חינוך הילדים, פרנסה, לימוד התורה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א באס דרייווער מיט א משניות? א באס דרייווער מיט א תהלים? וואו האט מען אזאנס געזען?! דו ברענגסט אריין נייע זאכן; אמאל האט יעדער געוויסט אז דרייוון א באס איז נישט א ארבעט וואס מען קען דערביי זיין אן ערליכער איד, אבער ווען מען זען דיר ווי דו זיצט אויפן באס – ווינטער אין די גרעסטע קעלט און זומער אין די גרעסטע היצן - מיט א משניות'ל, דאס מאכט אז מען זאל זיך אפשטעלן טראכטן: 'וואס גייט דא פאר?!' מען הייבט אן זען וואס ברסלב איז, מען הייבט אן זען אונזער גרויסקייט און אונזער שיינקייט, דו ביסט גורם א מורא'דיגע קידוש השם.


דעריבער בעט איך דיר טייערער ... נרו יאיר, חזק ואמץ; זיי ממשיך צו לערנען און דאווענען מיטן דרייוון א באס.


געדענק צו שמייכלען צו יעדע איינציגסטע קינד, בפרט צו די קינדער וואס מען רופט זיי "נישט חשוב'ע"; זיי זאלסטו מער מקרב זיין, אזוי וועלן זיי בלייבן אידן.


א גרויסן דאנק פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


...

#447 - דאווענען מיט מנין איז ממשיך השגחה
תפילה והתבודדות, מנין, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


שטארק זיך ברודער און זיי זיך מחזק צו גיין ווייטער דאווענען יעדן טאג אלע דריי תפילות.


די ערשטע זאך זאלסטו גיין אין שול דאווענען; אז מען דאוונט מיט מנין איז מען ממשיך אויף זיך די השגחה און דער אייבערשטער היט אפ דעם מענטש.


איך האב זייער הנאה יעדעס מאל דו קומסט אין ישיבה דאווענען און לערנען.


א גריס פון דיין ברודער ... נרו יאיר, ער איז זייער א וואוילער בחור; געב איבער פאר דיין טאטן נרו יאיר א גריס, זאל ער שעפן נחת.


איך האב נעכטן פארהערט משניות אין כתה ד', דיין נעפיו האט זייער גוט געקענט; געב איבער פאר דיין ווייב תחי' זי זאל זאגן פאר איר שוועסטער אז דער קינד איז א ליכטיג קינד, עס איז נישט צום גלויבן אז מען האט אים ארויסגעווארפן פון תלמוד תורה וכו'.


פאר דעם קינד אליינס האט זיך מיר געלוינט צו עפענען אונזער חדר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


זיי געזונט.


...

#446 - ארייננעמען בחורים צו די שבת סעודות
בחור, הפצה, הכנסת אורחים, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, נר א' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו שטעלסט צו פאר אלע בחורים זיי זאלן האבן וואו צו עסן די סעודות שבת.


הכנסת אורחים איז זייער א גרויסע מצוה, אין דעם זכות וועסטו האבן נחת פון דיינע קינדער.


געב איבער פאר אלע אינגעלייט וואס נעמען אריין געסט אז זייער זכות איז זייער גרויס אויבן אין הימל, דאס איז חוץ פון די מצוה פון געבן צו עסן פאר בחורים וואס האבן נישט קיין שטובער און האבן נישט וואו צו עסן. עס זענען דא בחורים וואס עסן א גאנצע וואך א סענדוויטש וכו' און האבן נישט קיין פיינע ווארעמע מאלצייט פאר נאכטמאל, ווי פלייש וכו'.


אבער חוץ פון די געוואלדיגע מצוה פון געבן צו עסן פאר די גופים האבן זיין א זכות אין זייער רוחניות. ווייל זייער אסאך בחורים האבן קיינמאל נישט געזען א שיינע שבת טיש, זיי קומען פון צעבראכענע שטובער וואו זיי האבן נאר געזען ווי מען קריגט זיך לא עלינו, דאס האט גורם געווען אז זיי זאלן באקומען א פאלשע בליק אויף "אידישקייט", כאילו "אידישקייט" איז א שלעכטע זאך.


זייער אסאך פונעם יוגנט לאזן אפ אידישקייט נאר ווייל זיי האבן אין קאפ דעם פאלשער אימעדזש אז אידישקייט איז א נישט פרייליכע לעבן פון אזויפיל מיט מאכן קריגערייען ביי זיי אין שטוב.


דערפאר ווען זיי עסן א שבת סעודה ביי אנשי שלומינו און זיי זעען ווי שיין עס קוקט אויס א אידישער שטוב; דער טאטע זיצט אויבן אן ווי א קעניג, און די מאמע זיצט ווי א קעניגן מיט די ליכטיגע קינדער ביי די זייט. מען רעדט שיין און ליבליך איינער צום צווייטן, דאס מאכט אז זיי זאלן אפלאזן זייערע שלעכטע מחשבות וכו' און בלייבן ערליכע אידן מיט בארד און פיאות.


די הייליגע חכמים זאגן (שבת קכז.): "גְדוֹלָה הַכְנָסַת אוֹרְחִים מִקַּבָּלַת פְּנֵי הַשְּׁכִינָה"; ווייל די הכנסת אורחים איז גורם אז נאך א איד זאל זיך אומקערן צו מקבל זיין פני השכינה.


איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר מעשיות פון הפצה; פארצייל מיר אלע מעשיות, בפרט ווען מען שרייט אויף דיר און מען פארשעמט דיר וכו'. איך וויל דיר מחזק זיין אז דו זאלסט נישט צעפאלן ווערן ווען מען פארשיקט דיר פון א שטוב, אויף מיר שרייט מען אויך, אזוי אויך פארשעמט מען מיר, נאר איך קוק נישט אויף דעם, איך קוק נאר צי איך קען מזכה זיין נאך א בחור און נאך א מיידל ליב צו האבן דעם אייבערשטן.


גיי הפצה און לאך זיך גוט אויס...


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


...

#445 - שטארק דיך אין הפצה
קינדער, הפצה, סגולות, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי'.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז איר זאלט האבן נחת פון אייערע קינדער און אלעס זאל אריבערגיין בנקל.


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן פאר אינגעלייט וואס גייען האבן א קינד אז זיי זאלן מיטנעמען דעם ספר "ליקוטי מוהר"ן" און לערנען די תורה פון "ימי חנוכה" (חלק ב', סימן ב) דערנאך זאל מען זיך מתבודד זיין אויף די תורה און זאגן (תהלים, קאפיטל ק) "מזמור לתודה" אן א שיעור מאל, וואס דער קאפיטל איז מסוגל להולדה, און צוזאגן צו געבן צדקה (בלי נדר) אז אלעס זאל אריבערגיין בשלום.


דו טייערער ... נרו יאיר שטארק דיר ווייטער מיט דיין הפצה; עס ברענט א פייער, אידישע קינדער ווערן נעבעך פארברענט, יעדע רגע פאלן נאך קרבנות, מען קילט זיך אפ פון די אמונה און נאר די הייליגע ספרים און קונטרסים פון מוהרא"ש ברענגט זיי צוריק.


אין זכות וואס דו ביסט מפיץ די הייליגע ספרים פאר אידישע קינדער זאלסטו זוכה זיין צו בנים ובני בנים צדיקים.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין דעם זכות זאלט איר האבן הצלחה אין אלע ענינים.


...

#444 - צוריק באנייען צו לערנען משניות
תשובה, משניות, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


יעצט שטייען מיר ביי די הייליגע יום טוב חנוכה; עס איז א צייט פון זיך באנייען זיך צוריק צו קערן צום אייבערשטן.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך צוריק באנייען צו לערנען משניות; דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן יט): "שֶׁאֲפִלּוּ אוֹתָן הָאֲנָשִׁים הָרְחוֹקִים מִן הַקְּדֻשָּׁה מְאֹד, שֶׁנִּלְכְּדוּ בִּמְצוּדָה רָעָה עַד שֶׁרְגִילִין בַּעֲבֵרוֹת חַס וְשָׁלוֹם רַחֲמָנָא לִצְלָן", אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פון קדושה, ער טוט עבירות רחמנא לצלן, און ער איז שוין אראפ געפאלן אין שאול תחתיות, "אַף־עַל־פִּי־כֵן הַכֹּחַ שֶׁל הַתּוֹרָה גָּדוֹל כָּל־כָּךְ, עַד שֶׁיְּכוֹלָה לְהוֹצִיא אוֹתָם מִן הָעֲבֵרוֹת שֶׁרְגִילִין בָּהֶם חַס וְשָׁלוֹם, וְאִם יַעֲשׂוּ לָהֶם חֹק קָבוּעַ וְחִיּוּב חָזָק לִלְמֹד בְּכָל יוֹם וָיוֹם כָּךְ וְכָךְ - יִהְיֶה אֵיךְ שֶׁיִּהְיֶה, בְּוַדַּאי יִזְכּוּ לָצֵאת מִמְּצוּדָתָם הָרָעָה עַל יְדֵי הַתּוֹרָה, כִּי כֹּחַ הַתּוֹרָה גָּדוֹל מְאֹד", אויב וועט ער זיך מאכן א קביעות צו לערנען יעדן טאג "כך וכך" וועט אים די תורה ארויסשלעפן פון זיין בלאטע.


מוהרא"ש זאגט אז ער האט מקובל פון אנשי שלומינו אז די שיחה גייט ארויף אויף לימוד משניות; אז משניות האט א מורא'דיגן כח ארויסצושלעפן א מענטש פון די גרעסטע טומאות.


דער הייליגער רבי חיים וויטאל זכותו יגן עלינו ברענגט בשם דער אריז"ל אז ווער עס זינדיגט מיט די עקלדיגע עבירה מיאוס'ע עבירה פון משכב זכר, איז זיין תיקון (עץ חיים, שער הכללים, פרק יא): "שֶׁיִתְעַנֶּה רֶגֶ"ל תַּעֲנִיּוֹת", ער דארף פאסטן צוויי הונדערט דריי און דרייסיג תעניתים וויפיל עס באטרעפט רג"ל און זכ"ר; ווער האט דען כח צו פאסטן? אבער אז מען פאלגט דעם הייליגן רבי'ן קען מען אלעס פאררעכטן.


דעריבער זאלסטו נעמען די משניות און זאגן יעדן טאג ח"י פרקים, דאס וועט דיר אפוואשן פון אלע שמוץ און דו וועסט קענען ארויסקריכן פון אלע טומאות.


איך ווארט צו הערן פון דיר וואס דיין פלאן איז; צי דו וועסט נעמען די עצה פון רבי'ן, אויב יא וועט דיר גוט זיין בזה ובבא.


...

#443 - דער אייבערשטער טוט מיט אונז גרויסע ניסים
תודה והודאה, חנוכה, חסידות ברסלב, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן דאנק פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


מיר שטייען יעצט פאר דעם הייליגן יום טוב חנוכה; היינט נאכט צינדן מיר אן די ערשטע ליכטל פון די הייליגע מנורה.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ב) אז די טעג פון חנוכה זענען טעג פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף אלע נסים, דאס איז שעשוע עולם הבא; ווען א מענטש דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן איז דאס 'עולם הבא', עס איז נישט פארהאן עפעס בעסערס פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, און ווי מער א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן איז ער נענטער צום אייבערשטן.


גיב א קוק די נסים ונפלאות וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר; דו האסט אזוי שיין חתונה געהאט און די האסט שוין ליכטיגע קינדער קיין עין הרע, ווי אויך האסטו פרנסה – נסים ונפלאות! ועל כולם – דער גרעסטער נס – אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן וואס ברענגט אונז יעדע רגע נאכאמאל צוריק צום אייבערשטן; ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען אן דעם רבי'ן?!


דער רבי האט געזאגט: "איך האב דריי סארטן מענטשן: 1) וואס קומען הערן מיין תורה; 2) וואס קומען עסן קויליטש; 3) וואס זענען איינגעקריצט אין הארץ"; דארפן מיר זיך כסדר באנייען און זען אז מיר זאלן זיין פון די כתה וואס זענען איינגעקריצט אין הארץ.


מיר זעען זיך טאקע ווייניג אבער דו ביסט מיר אויסגעקריצט אין הארץ...


פון דיין ראש ישיבה.


...

#442 - אכטונג געבן אויף די קינדער און בחורים אין שול
קדושה, חינוך הילדים, בית המדרש, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך דאנק דיר פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


איך דארף פון דיר א טובה; אויב דו קענסט אנשטעלן די מאגינעט'ס אינעם בנין הישיבה אז שבת זאל זיין פארשפארט די גאנצע חלק פונעם חדר. איך בין נישט רואיג בשעת'ן דאווענען אויב די בנין איז אפן.


עס טאר נישט זיין קיין ליידיגע צימערן אפן ווען עס איז דא קינדער און בחורים; די הייליגע חכמים זאגן (קידושין נו:): "לָאו עַכְבְּרָא גַנָב אֶלָּא חוֹרָא גַנָב", דאס אז עס זענען דא מייז איז נאר אויב עס זענען דא לעכער, ווען עס איז נישט דא לעכער איז נישט דא קיין מייז; יעדע ליידיגע פלאץ וואס איז אפן איז נאך א לאך פאר צרות – רחמנא לצלן.


וויפיל קינדער און בחורים ווערן אומגליקליך ווען זיי קומען שבת און יום טוב אין בית המדרש דאווענען און ווערן פארשלעפט אין א לעכל מיט א מניוול.


איך האף אז דו וועסט דאס מאכן נאך די וואך בעפאר שבת חנוכה; עס זענען דא אפאר חדרים וואס די מאגינעט'ס זענען צעבראכן. עס זיצן דארט אינגעלייט בשעת'ן דאווענען און טרינקען ברוינפן וכו'.


זע אז אלע חדרים זאלן זיין פארמאכט אז מען זאל זיך נישט האבן וואו צו דרייען; ווער עס וויל קומען דאווענען און הערן חיזוק זאל קומען, און ווער עס זוכט א ליידיגע פלאץ וכו' זאל גיין לחיים ולשלום ערגעץ אנדערש.


שטארק דיר און שטארק דיין ווייב; אלעס וועט אריבער גיין וכו'.


איך האב זייער הנאה אז דו קומסט צום שיעור יעדן אינדערפרי.


דיין ראש ישיבה.


...

#441 - לימוד גמרא פארברענט אלע קליפות
בריוו, עצתו אמונה, גמרא, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זיך ממש מחי' געווען ווען איך האב געליינט אז דו האסט אנגעהויבן לערנען מסכת חולין – יעדן טאג א דף.


מוהרא"ש האט מיר געזאגט כמה פעמים אז לימוד גמרא האט אזא כח אז עס פארברענט אלע קליפות און כל זמן א מענטש לערנט גמרא האלט ער זיך ביים אייבערשטן.


איך האב זייער הנאה אז דו לערנסט די בריוון פון "עצתו אמונה" און דו ביסט זיך מחי' דערמיט; איך בין גארנישט מחדש אין די בריוון, איך חזר נאר איבער וואס מוהרא"ש האט אונז געלערנט פון הייליגן רבי'ן.


טייערער ברודער, דער רבי זאגט: "יֵשׁ עִנְיָן שֶׁנִתְהַפֵּך הַכֹּל לְטוֹבָה".


פון דיין ראש ישיבה וואס האט דיר זייער ליב.


...

#440 - קוק אויף די גוטע זאכן, נישט אויף די שוועריקייטן
קינדער, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך האב געליינט אייער בריוו און איך האב גרויס רחמנות אויף אייך אז איר דארפט דאס אלעס אריבער גיין; איך וויל נישט נעמען קיין צד אין די גאנצע זאך, איך וויל נאר אויסדרייען אייערע אויגן און מח איר זאלט אביסל קוקן אויף די אנדערע זייט פון אייער לעבן.


אמת טאקע איר גייט אריבער א שווער צייט יעצט וכו'; איך טראכט זייער אסאך פון אייך וואס איר דארפט אריבער גיין און איך זאג כסדר פאר אייער טייערער מאן נרו יאיר אז איך האב רחמנות אויף אייך וכו', אבער געבט א קוק די ניסים וואס דער אייבערשטער האט מיט אייך געטון, איר האט טייערע ליכטיגע קינדער: יִרְאֵי אֱלֹקִים, אַנְשֵׁי אֱמֶת, זֶרַע קוֹדֶשׁ – עס איז ממש מקיום געווארן ביי אייך די תפלה וואס אלע אידישע מאמעס בעטן בשעת'ן ליכט צינדן; דארפט איר דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף דעם, איר דארפט זאגן יעדן טאג 'נשמת כל חי' - זינגען דעם לויב צום אייבערשטן אויף אזעלכע ליכטיגע קינדער.


איך בעט אייך זייער איר זאלט ליינען דעם בריוו יעדן טאג; איך האף אז ווען איר וועט ליינען די פאר ווערטער וועט דאס זיין גענוג פאר אייך איר זאלט אביסל קענען מסיח דעת זיין פון וואס איר גייט יעצט אריבער וכו', און עס וועט אייך געבן אביסל כח ווייטער צו פלאנצן און באארבעטן אייער גארטן מיט פרישע חיות.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#439 - אכטונג געבן ס'זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפן צדיק
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, צדיקים, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מיט דעם וואס דו פירסט זיך מיט דרך ארץ און דו ביסט צניעות'דיג מאכסטו א גרויסע נחת רוח פארן הייליגן באשעפער, אזוי אויך מאכסטו נחת פאר דיינע חשוב'ע עלטערן שיחיו און דו מאכסט א גוטע נאמען פאר ברסלב.


דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק, צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק, שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", ווער עס האט ליב דעם צדיק, דארף אכטונג געבן עס זאל נישט ארויס גיין א שלעכטע נאמען אויפן צדיק; מענטשן קוקן נאך יעדע ברסלב'ע חסיד און ווען מען זעט ווי שיין און איידל מיר פירן זיך גייט ארויס א גוטע נאמען אויפן רבי'ן.


זאג יעדן טאג תהילים; אין תהילים ליגן אלע ישועות.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#438 - ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך
חיזוק פאר מיידלעך, תהלים, דרך ארץ, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ; אלע דיינע טיטשערס - סיי די אידישע טיטשערס און סיי די ענגלישע טיטשערס - זאגן אז דו ביסט א בעלת דרך ארץ.


נאר א מיידל וואס פירט זיך מיט דרך ארץ איז א ברסלב'ע מיידל, ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ די ערשטע זאך. דער הייליגער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן העלפן, אפילו א מענטש וואס איז זייער ווייט פונעם אייבערשטן, חוץ אן עזות פנים"; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, כ): "עַז פָּנִים לְגֵיהִנֹּם".


דאס וואס דו פרעגסט צי מען קען זאגן תהילים ביינאכט; מוהרא"ש ברענגט נאך פון ספר אשל אברהם פון הרב הקדוש מבוטשאטש זכרונו לברכה (אורח חיים, סימן רלח, סעיף ב) וואו ער פסק'נט אז מען קען זאגן תהילים ביינאכט, ווייל מען זאגט דאס צו מתפלל זיין און צו דאנקען דעם אייבערשטן.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.

#437 - ביים רבי'ן איז שלום בית געווען א גרויסער עיקר
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, מוסדות, חסידות ברסלב, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויגש, ב' דראש חודש טבת, נר ז' דחנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דאס איז מיין גאנצע נחת - צו הערן ווי איר לעבט א שיין לעבן, ווי איר שרייבט אז אייער מאן נרו יאיר מאכט שיינע שבת סעודות, ער זינגט זמירות און דערציילט שיינע זאכן, ער פירט זיך ווי א ברסלב'ע חסיד.


מענטשן מיינען אז עס איז א רחמנות אויף די ברסלב'ע פרויען ווייל זייערע מענער לאזן זיי איבער ראש השנה אליינס; ווען די וועלט וואלט געוויסט ווי אזוי א ברסלב'ער חסיד פירט זיך אויף צו זיין ווייב א גאנץ יאר וואלטן אלע מקנא געווען די ברסלב'ע פרויען.


עס איז נישט דא נאך א פלאץ וואו מען זאל לייגן אזא דגוש אויף 'שלום בית' ווי ביים רבי'ן, ווייל 'שלום בית' איז א יסוד היסודות אין ברסלב; מיר פארן טאקע אוועק איין מאל א יאר קיין אומאן אויף ראש השנה און מיר פאלגן דעם רבי'ן וואס האט אונז געהייסן קומען צו אים קיין אומאן אויף ראש השנה, אבער א גאנץ יאר פאלגן מיר אויך דעם רבי'ן וואס האט אונז געהייסן מכבד זיין די ווייב.


בנוגע רעדן אידיש וכו'; עס איז זיכער בעסער אז איר וועט רעדן אידיש צו אייערע קינדער, בפרט אז זיי קומען ביי אונז אין מוסד וואס אידיש איז דער שפראך וואס אלע רעדן, אזוי וועלן זיי נישט ווערן צעמישט.


בענין איבער טייטשן די שאלות ותשובות פון עצתו אמונה אויף ענגליש; הלוואי זאלט איר ווייטער ממשיך זיין עס איבער צו טייטשן און מיר עס שיקן אז מען זאל דאס קענען דרוקן פאר די וואס קענען נישט קיין אידיש.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז איר זענט מכיר וואס די מלמדים טוען פאר אונזערע קינדער; אלע מלמדים ביי אונז אין מוסד זענען אויסנאם גוטע מלמדים. דאס איז די ערשטע אויף די ליסט פון מיינע תפילות יעדן טאג צום אייבערשטן, אז מיר זאלן האבן מלמדים און טיטשערס יראי השם וואס וועלן אויפשטעלן א דור ערליכע אידן פארן אייבערשטן.


א ליכטיגן חנוכה און א גוטן חודש.