בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#70 - אנשטאט זיך טענה'ן, זאג 'יישר כח פאר'ן זאגן'
דרך ארץ, חסידות ברסלב, וויכוחים, משפחה, היכל הקודש, הלכה, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וישלח, י"ג כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו פירסט זיך מיט דרך ארץ, דו טענה'סט נישט מיט קיינעם. עס נעמט א שטיק צייט פון ווען מען ווערט מקורב ביז מען כאפט די שכל פון מוהרא"ש פון נישט אריינגיין אין ויכוחים מיט קיינעם, זיך נישט טענה'ן מיט מענטשן, און זיכער נישט מיט טאטע, מאמע און זיידעס. אז דיין זיידע האט דיר געגעבן א גאנצע דרשה אז מען טאר נישט זאגן "שכוח אייבערשטער" נאר "איך דאנק דיר אייבערשטער" - האסטו זיך נישט צוריק גע'טענה'ט, נאר אים געזאגט: "שכוח פארן זאגן".


בנוגע ליינען קריאת שמע גייענדיג אין גאס; אז מען ליינט קריאת שמע אין גאס גייענדיג - דארף מען זיך אפשטעלן ביי שמע ישראל. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא לך לך, א): "אָסוּר לְקַבֵּל עָלָיו עֹל מַלְכוּת שָׁמַיִם כְּשֶׁהוּא מְהַלֵּךְ", מען טאר נישט זאגן די ערשטע פסוק פון קריאת שמע גייענדיג, "אֶלָּא יַעֲמֹד בְּמָקוֹם אֶחָד", מען מוז זיך אפשטעלן, "וִיכַוֵּן לִבּוֹ לַשָּׁמַיִם" און אינזין האבן דעם אייבערשטן, "בְּאֵימָה וּבְיִרְאָה בְּרֶתֶת וּבְזִיעַ בְּיִחוּד הַשֵּׁם", מען דארף ליינען קריאת שמע מיט א ציטער און א פארכט, "וְיִקְרָא 'שְׁמַע יִשְׂרָאֵל ה' אֱלֹהֵינוּ ה' אֶחָד' (דברים ו, ד), כָּל אֶחָד וְאֶחָד בְּכַוָּנַת הַלֵּב, וְאַחַר כָּךְ, 'בָּרוּךְ שֵׁם כְּבוֹד מַלְכוּתוֹ לְעוֹלָם וָעֶד'", נאכדעם קען מען ווייטער גיין. עס איז דא קלארע גמרות ווי די הייליגע חכמים זכרונם לברכה דערציילן אז זיי האבן געליינט קריאת שמע גייענדיג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#69 - מאך די מצוה פון הכנסת אורחים מיט חכמה און מיט שכל
הפצה, זיכוי הרבים, הכנסת אורחים, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האסט ליב די קבלה שפראך, וועל איך דיר שרייבן אויף דעם שפראך.


די מידה פון תפארת איז די מיטל וועג, די מידה שטייט אינמיטן פון די ערשטע צוויי מידות - חסד און גבורה. 'חסד' אליינס, איז דיין פראגע אויב דו זאלסט געבן דעם גאסט א שליסל פון דיין פריוואטע דירה, ער זאל קומען און גיין, זיך דרייען פיר און צוואנציג שעה אונטער די פיס; דאס איז נישט גוט. ווידער די מידה פון 'גבורה' אליינס, אין דיין פאל - נישט ארייננעמען בכלל קיין געסט, איז אויך נישט גוט; מען מוז טון די מצוה פון הכנסת אורחים, בפרט א שוואגער, דיין ווייב'ס א ברודער, אן עלטערער בחור וכו', דארף מען ארייננעמען; איז וואס איז יא דער וועג? די מידה פון תפארת איז דער וועג; מען מישט חסד מיט גבורה, דאס איז שלימות, אביסל פון דעם און אביסל פון דעם, מען טוט חסד מיט א צמצום.


זאג אים ער קען קומען צו אייך אביסל שמועסן ביינאכט, און אויך מיט א צמצום; נאך א שטיק צייט זאלסטו זאגן: "א גוטע נאכט", און אים זאגן: "מיר גייען שוין שלאפן"; נישטא אזא זאך קומען א גאנצן טאג זיצן אויף דיין ווייב'ס קאפ. זאג אים קלאר אז ער קען קומען אין די און די צייט, צום ביישפיל פארנאכטס. מאך די מצוה פון הכנסת אורחים מיט חכמה און מיט שכל.


גיי הפצה, גיי פארשפרייט פאר נאך אינגעלייט די שכל, חיזוק און עצות פון רבי'ן. שטעל זיך פאר דו ביסט נאכנישט מקורב, דו ביסט נאך א צעמישטער, דו ביסט נאך א פארלוירענער, וואלסטו דאך געוואלט איינער זאל דיר קומען אונטערשטופן א ספר, א קונטרס, א נומער וואו צו הערן די שיינע שיעורים; פארוואס זאלסטו דאס נישט טון מיט אנדערע אינגעלייט און בחורים?


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#68 - שבת איז א צייט וואס די עלטערן פארברענגען מיט די קינדער
קינדער, שמחה, חינוך הילדים, שבת קודש, משפחה, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איינמאל איז רבי נתן איז געקומען צום רבי'ן און דער רבי האט אים געפרעגט: "ביסטו פרייליך שבת?" האט רבי נתן געזאגט: "צומאל בין איך פרום"; האט אים דער רבי געזאגט: "ניין, שבת דארף מען זיין נאר פרייליך".


דעמאלט האט דער רבי געזאגט די תורה (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן יז): "צָרִיךְ לִזָּהֵר מְאֹד לִהְיוֹת שָׂמֵחַ וְטוֹב לֵב בְּשַׁבָּת", מען דארף זיין זייער פרייליך שבת, "כִּי מַעֲלוֹת וּקְדֻשּׁוֹת שַׁבָּת גְּדוֹלָה וִיקָרָה מְאֹד", ווייל שבת איז זייער הייליג און טייער, "וְהַכְּלָל, שֶׁצָּרִיךְ לִנְהֹג שִׂמְחָה גְּדוֹלָה בְּשַׁבָּת קֹדֶשׁ, וְלִבְלִי לְהַרְאוֹת שׁוּם עַצְבוּת וּדְאָגָה כְּלָל, רַק לְהִתְעַנֵּג עַל ה'", מען טאר נישט זיין טרויעריג שבת און נישט זיין פארזארגט שבת, נאר פרייליך.


שבת איז א צייט פון חינוך הילדים, שבת זאלסטו פארברענגען מיט דיינע קינדער. שמועס מיט זיי פון אמונה, שמועס מיט דיינע קינדער פון צדיקים. אויפ'ן וועג צום שול און אויפ'ן וועג אהיים - איז א גוטע צייט צו רעדן מיט די קינדער פון אמונה און פון צדיקים, אויך ביי די סעודה זאלסטו זיין פרייליך און זיי פרייליך מאכן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים לז:) שבת זאל מען נישט שיקן די קינדער צום מלמד לערנען נייע לימודים וואס די קינדער האבן נאכנישט געלערנט: "מִשּׁוּם דְּיִפְנוּ אֲבָהַתְהוֹן דְּיָנוּקֵי לְמִצְוָתָא דְּשַׁבְּתָא", ווי דער ר"ן איז מסביר: "שֶׁאֲבוֹת הַתִּינוֹקוֹת פּוֹנִין לְמִצְוַת שַׁבָּת, וּמִשְׁתַּעְשְׁעִין עִם הַתִּינוֹקוֹת, וְאִם יִקְרְאוּ הַתִּינוֹקוֹת לְכַתְּחִלָּה, יָחוּשׁוּ לְבִטּוּלָם", ווייל שבת איז א צייט וואס די עלטערן פארברענגען מיט די קינדער און האבן אן עונג שבת מיט די קינדער, און אז מען וועט לערנען נייע גמרות, נייע הלכות - וועט זיך עס פארציען, און די עלטערן וועלן נישט האבן קיין עונג שבת מיט די קינדער; זעט מען אז שבת איז א צייט וואס עלטערן פארברענגען מיט די קינדער.


א פרייליכן שבת.

#67 - שבת קען זיין ביי איינעם זיין א גן עדן און ביים צווייטן א גיהנום
אמונה, שבת קודש, משפחה, פירושים, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדרים ח:): "אין גיהנום לעולם הבא", נישטא קיין גיהנום לעולם הבא, "אלא הקדוש ברוך הוא מוציא חמה מנרתיקה", דער אייבערשטער וועט ארויסנעמען די זון פון איר האלטער, "צדיקים מתרפאין בה", צדיקים וועלן זיך אויסהיילן, "ורשעים נידונים בה", און די רשעים וועלן פארברענט ווערן מיט דעם.


מען קען זאגן פשט, "שבת" איז "מעין עולם הבא", און די זון מיינט מען אז א מענטש שפירט דעם אייבערשטן, ער זעט דעם אייבערשטן אין יעדע זאך, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן א): "בְּחִינַת שֶׁמֶשׁ", וכו', "בְּחִינַת 'וְאֹרַח צַדִּיקִים'", וכו'.


שבת קען זיין פאר איינעם א גן עדן, מען זיצט מיט די משפחה, מיט די ווייב און קינדער, מען עסט און מען טרינקט לכבוד שבת, מען זינגט זמירות, מען רעדט פון די פרשה, פון מעשיות פון תפילה ואמונה, מעשיות פון צדיקים; עס איז ממש מעין עולם הבא.


ווידער ביי רשעים איז שבת ממש א גיהנום, מען קריגט זיך, מען רעגט זיך, מען צינדט אן די פייער פון גיהנום, אזוי ווי דער זוהר הקדוש זאגט (תיקון מח, דף פה.): "כָּל מָאן דְּכָעִיס כְּאִלּוּ אוֹקִיד נוּרָא דְגֵיהִנָּם", ווער עס קריגט זיך שבת און כעס'ט זיך - צינדט אן די גיהנום.


וואויל איז דעם מענטש וואס לעבט מיט אמונה, מיט אמונת צדיקים, ער ווארט א גאנצע וואך אויף שבת, און לעבט א גאנצע וואך מיט'ן שבת. דער איז זוכה, עס שיינט אים דער זון וואס וועט שיינען לעתיד לבוא פאר די צדיקים, אזוי ווי עס שטייט (מלאכי ג, כ): "וְזָרְחָה לָכֶם יִרְאֵי שְׁמִי וגו'", והבן למעשה.

#66 - פריער אדער שפעטער ווערט מען פארשעמט פאר די גאנצע וועלט
קדושה, שלום בית, משפחה, תשובה, בזיונות, עבירות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תולדות, א' דראש חודש כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויי און ביטער איז אז מען גייט זיך באהאלטן מיט אן ערלית טון אן עבירה, קען מען זיך דען באהאלטן פונעם אייבערשטן? פריער אדער שפעטער ווערט מען פארשעמט פאר די גאנצע וועלט.


די הייליגע חכמים זאגן (במדבר רבה ט, א): "הַנּוֹאֵף אוֹמֵר, אֵין בְּרִיָה יוֹדַעַת בִּי, לְפִי שֶׁכָּל מַעֲשָׂיו אֵינָן אֶלָּא בַּחשֶׁךְ", א מענטש מיינט אז ער קען זיך באהאלטן פונעם אייבערשטן, וואס טוט דער אייבערשטער? "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מְפַרְסְמָן בָּעוֹלָם", ער פארשעמט אים פאר די גאנצע וועלט.


ווי וועסטו קענען קוקן אין פנים דיין ווייב און דיינע קינדער? ווי וועסטו קענען קוקן אין פנים דיין משפחה ווען מען וועט זיך דערוויסן וואס דו טוסט? אוי וויי, וועסט דאך אלעס פארלירן, ווי קענסטו טון אזא זאך?!


איך בעט דיר זייער, האק אפ אלע קשרים, טו תשובה; עיקר תשובה איז אפהאקן אלע קשרים, און מאך זיך א שיעור אין לערנען תורה; הויב אן מיט משניות, לערן יעדן טאג לכל הפחות צוויי פרקים משניות און א בלאט גמרא, וועט דער אייבערשטער דיר מוחל זיין.

#65 - נישט ווערן געפייניגט פון נישט געזונטע פאמיליע מיטגלידער
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, כיבוד אב ואם, שמחה, תודה והודאה, שלום בית, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


אויף אייער פראגע אויב א מענטש דארף האבן א מאמע מיט געשוויסטער אדער נישט; דער ענטפער איז "יא", א מענטש דארף האבן משפחה; א טאטע, מאמע, ברודער און שוועסטער, עס איז זייער וויכטיג, זייער געזונט.


אבער, אויב מען האט א נישט געזונטע מאמע, א מאמע וואס איז גייסטיש נישט געזונט איז מער שעדליך פאר'ן מענטש צו ווערן געפייניגט פון די מאמע, דעמאלט איז שוין ענדערש נישט צו האבן קיין שייכות מיט איר און די נישט געזונטע געשוויסטער.


איך האב אייך שוין אסאך געשריבן און איך וועל אייך נאכאמאל שרייבן (הלוואי זאלט איר איבערלערנען אלע אלטע בריוון), עפעס האט פאסירט מיט אייער מאמע. זי איז זייער וואויל, זייער גוט, אבער עפעס האט פאסירט מיט איר. בעט איך אייך איר זאלט זיך נישט שפירן שולדיג, איר זאלט זיך פרייען מיט אייער לעבן, מיט אייער משפחה (אייער משפחה איז אייער מאן מיט אייערע קינדער).


בעטס דעם אייבערשטן אז אייער מאמע זאל האבן א רפואה שלימה, און איר זאלט זיין פרייליך, זוכט אויף גוטע זאכן וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך, שרייבט זיך אראפ א ליסטע פון אלעס וואס דער אייבערשטער טוט גוטס:


1) איר זענט א אידיש קינד, 2) איר זענט מקורב צום רבי'ן, 3) איר זענט געזונט, 4) איר זענט חתונה געהאט, איר האט אזא שיינע משפחה.


יעצט נעמט די זאכן און צעטיילט עס אין נאך זאכן, למשל געזונט, צעטיילט דאס אויף פיצלעך; דאנקט פאר אייערע אויגן, אייער נאז, אויערן און מויל, הענט און פיס, און אזוי ווייטער.


מאכט זיך אפאר מינוט יעדן טאג וואס איר זיצט אליינס, איר מיט'ן באשעפער און שמועסט זיך אויס מיט'ן אייבערשטן. דערציילט אים אלעס, קודם זאלט איר אים דאנקען אויף אלע חסדים, אויף אלעס גוטס, נאכדעם זאלט איר אים בעטן אויף אלע אייערע זאכן וואס שטערן אייך, אויך זאלט איר אביסל וויינען צום אייבערשטן, וועט איר האבן כח צו לעבן; דאס לעבן וועט אייך זיס ווערן, דאס לעבן וועט אייך ווערן גוט און געשמאק.


בעטס די ווערטער: "רבונו של עולם, העלף מיר, געב מיר כח, געב מיר שכל צו וויסן און געדענקען אז קיינער קען מיר נישט טשעפען, קיינער קען מיר נישט וויי טון, קיינער קען מיר נישט גוטס טון, אלעס איז פון דיר.


הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל דיך שפירן, איך זאל האבן א שטארקע אמונה, הייליגער באשעפער מאך מיך פרייליך, אז איך וועל זיין פרייליך וועל איך אלעס האבן".


אזוי זאלט איר צולייגן אייערע אייגענע תפילות.

#64 - מאך נישט קיין מחלוקת וועגן חנוכה מתנות
כיבוד אב ואם, חנוכה, מחלוקת, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


געב אכטונג אויף כיבוד אב ואם. חכמינו זכרונם לברכה רופן אן די מצוה "חמורה שבחמורות" (ירושלמי פאה א, א). רוף דיינע עלטערן, און אז דו קענסט אריבערגיין צו זיי - איז דאס זייער א גרויסע מצוה.


בנוגע חנוכה מתנות וכו'; מאך נישט קיין מחלוקת, און אז דיינע געשוויסטער נעמען צאם געלט צו קויפן א חנוכה מתנה פאר טאטע און מאמע וכו' - זאלסטו נישט מאכן מחלוקות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#63 - אז דו וועסט נישט היטן די אויגן, וועסטו אלעס פארלירן
תפילה והתבודדות, שמחה, קדושה, אמונה, משפחה, בזיונות, מאוויס, עבירות, חסד, תכלית, ישיבה, מנהגים, ראש ישיבה, שמירת עינים, דאווענען, קשיות, פרויען צאמקום, ניחום אבלים, הצלה, סיפוק, יום כיפור קטן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת נח, כ"ט תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


נעכטן האב איך זיך זייער נישט גוט געשפירט, עס האט געהייסן איך וועל אויפנעמען אינגעלייט, אזוי ווי געווענליך יעדע זונטאג נעם איך אויף די חתונה געהאטע תלמידי הישיבה, אבער איך האב נישט געקענט, איך האב שווער געאטעמט, איך בין פארקילט.


דיר בעט איך זייער, היט דיינע אויגן; קוק נישט קיין שמוציגע בילדער, עקעלדיגע ווידיאוס. אויב מען איז מפקיר די אויגן - פאלט מען אראפ אין די שרעקליכע עבירה פון פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן. די עבירה הרג'עט דעם מענטש, מען פארלירט אלעס; מען פארלירט די פרנסה, מען פארלירט די ווייב מיט די קינדער, מען פארלירט די טעם פון דאווענען און לערנען, ועל כולם פארלירט מען די הייליגע אמונה; מען ווערט אנגעפילט מיט קשיות אויפ'ן הייליגן באשעפער, אלץ דורך די עבירה פון פגם הברית.


דו ווייסט דאס אז יעדער גנב לאזט נאך פיס טריט אונטער זיך, נישטא אזא זאך איינער זאל זיך קענען ארויסדרייען, ביים סוף קומט מען אן אין תפיסה. אזוי אויך, ווער עס באהאלט זיך מיט אן עבירה מיינט אז ער קען זיך באהאלטן, אבער ביים סוף קומט ארויס די סוד, דעמאלט איז גאר ביטער, מען ווערט פארשעמט פאר אלעמען; די ווייב אנטלויפט, און אפילו מען וועט איר זאגן נישט אנטלויפן האט דאס שוין יענע טעם, יענץ פנים; זי קען נישט לעבן מער אינאיינעם וכו' וכו', די קינדער שעמען זיך פון אזא טאטע, און אזוי ווייטער, דעריבער זאלסטו שוין באצייטנס אפלאזן אלע דיינע קשרים וכו'.


זוך דיר נישט קיין צרות. אפילו ווען דו ווילסט טון א חסד וכו' - זאלסטו טון חסד מיט מענער, און דיין ווייב זאלסטו לאזן טון חסד מיט פרויען, דו געב אכטונג פאר דיין לעבן. דערפאר האב איך גרויס חשק אין שטעטל אז פרויען זאלן זיך אויסלערנען צו קענען ראטעווען לעבנס, ווייל די שטעטל איז קליין, אלע קענען זיך, איז וואס פעלט אויס אינגעלייט זאלן זיך באשעפטיגן מיט זיי; ענדערש זאלן פרויען טון חסד מיט פרויען און מענער מיט מענער.


איך בין נעכטן געווען מנחם אבל זיין מיין מחותן, דער שווער פון אונזער מנהל ר' מרדכי אינדיג נרו יאיר, הרב ..., ער זיצט שבעה נאך א ברודער זיינע, טאטע פונעם מלמד ...; וואס זאל איך דיר זאגן, מען זעט ממש וואס מוהרא"ש פלעגט זאגן, מען גייט מנחם אבל זיין, דארט הערט מען נאר רעדן פון תורה, תפילה און תמימות; קיינער רעדט נישט פון קיין געלט, מען רעדט נישט פון הייזער, מען רעדט נאר דבורי תכלית.


ביינאכט האב איך זיך שוין בעסער געשפירט, בין איך צוריק אין ישיבה פארלערנען דעם בלאט גמרא. אם ירצה ה' מיטוואך זענען מיר מסיים מסכת כתובות און מען הויבט אן מסכת נדרים.


זאג דיינע בחורים זאלן קומען אין ישיבה מיט א מסכת נדרים, און אויב דיין בחור האלט מיט די הלכה שיעור - זאל ער ברענגען א הלכות שבת, מען גייט לערנען סימן שי"ח - הלכות בישול. און דיינע יונגערע בחורים זאלן אויך ברענגען מסכת סוכה.


היינט זאגט מען נישט יום כיפור קטן, וסימנך מלבד ח'ט'א'ת הכיפורים, יעדע ערב ראש חודש זאגט מען יום כיפור קטן, אויסער די פיר חדשים וואס איז ראשי תיבות חטא"ת: ח'שון ט'בת א'ייר און ת'שרי - זאגט מען נישט יום כיפור קטן.


היינט נאכט וועט זיין די פרויען צאמקום, מען האט צעטיילט די צאמקום, מען קען מיטהאלטן די שיעורים סיי אין בית המדרש עצתו אמונה און סיי אין בית המדרש אשר בנחל; זע צו בלייבן אין שטוב אז דיין ווייב זאל קענען גיין שעפן פרישע כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#62 - עס איז נישט אויסגעהאלטן איבערלאזן די משפחה אויף שמחת תורה
תפילה והתבודדות, שלום בית, משפחה, אומאן, ראש השנה, שמחת תורה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת האזינו, ז' תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בלייב מיט דיין משפחה אין ארץ ישראל, עס איז נישט אויסגעהאלטן דאס צו טון - איבערלאזן די ווייב מיט די קינדער אויף שמחת תורה; נאר ראש השנה ווען מיר פארן צום רבי'ן קיין אומאן טוען מיר איבערלאזן די ווייב, אויך נאר אויף אפאר טעג, פון אפאר טעג פאר ראש השנה און גלייך גייען מיר צוריק. (די לעצטע פאר יאר ביי קאראנע און אויך די יאר ביי די מלחמה - זענען געווען וואס זענען געפארן פריער, איבערגעלאזט די משפחה אויף הפקר; די רבי רופט זיי אן פליטעס [שיחות הר"ן, סימן רכח], מענטשן אן קיין ישוב הדעת, מענטשן אן התבודדות).


בלייב אין שטוב, נישטא וואס צו זוכן אין אמעריקע; עס איז דא בחורים וואס קומען אין ישיבה לערנען וואס קומען שוין אויף יום טוב, אבער איבערלאזן די ווייב און קינדער - האט נישט קיין זין.


איך האף צום אייבערשטן צו קומען קיין ארץ ישראל נאך יום טוב.


א גמר חתימה טובה.

#61 - מאכן סיומים אינאיינעם מיט די ווייב און קינדער
שידוכים, שלום בית, סיום, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער .... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


דיין ווייב שרייבט אז דו ביסט איר זייער מכבד, דו רעדסט צו איר אזוי ווי מען רעדט צו א קעניגן, דו פירסט זיך זייער שיין.


איך פריי זיך זייער צו הערן די שיינע גרוסן, דאס איז באצאלט פאר'ן שידוך. ווען איך מאך א שידוך פאר תלמידים ותלמידות און מען וויל מיר באצאלן שדכנות, בעט איך איין זאך, מען זאל לעבן מיט ליבשאפט; דאס איז מיין שדכנות, דאס געבט מיר כח צו מאכן נאך שידוכים.


דיין ווייב שרייבט אז דו לערנסט זייער פלייסיג, זי האט זייער הנאה צו זען ווי דו לערנסט. זי וואלט זייער געוואלט דו זאלסט איר דערציילן ווען דו מאכסט א סיום, זי וויל דיר מאכן א שיינע מאלצייט. עס איז כדאי דו זאלסט איר דאס זאגן, אפילו דו פאר דיר - דארפסט נישט די זאכן וכו', אבער פאר איר איז דאס יא וויכטיג, עס לעבט אויף די שטוב, און אויך פאר די קינדער איז דאס וויכטיג, דאס מאכט זיי אויך א חשק.


א כתיבה וחתימה טובה.

#60 - מען נעמט אוועק מיין עסן און שלאפן, אבער איך פאר צום רבי'ן
קדושה, משפחה, תשובה, אומאן, ראש השנה, מנוולים, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שופטים, ד' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אודאי זאלסטו קומען אויף אומאן! וואס איז דיין פראגע? דו דארפסט דאך פאררעכטן וואס דו האסט פוגם געווען! אמת, דו האסט א טענה אז דער רוצח, דער מניוול, דיין שוואגער - האט דיך אפאר יאר מאנס געווען אן דעם וואס דו זאלסט וויסן אז דאס איז פון די הארבסטע עבירות, בזמן שבית המקדש הי' קיים האט מען געגעבן אויף די עבירה סקילה, איינע פון די ד' מיתות בית דין; ביז דו האסט אנגעהויבן הערן די שיעורים - האסטו זיך געכאפט אז דו ביסט א צעשניטענער קרבן, און ווען איך האב דיר געהייסן דערציילן פאר דיין טאטע אז מען זאל ארויסווארפן דעם רוצח פון שטוב - האט מען דיר געלאכט אין פנים, מען האט דיר נישט געוואלט ראטעווען, ביז איך האב דיר געהייסן גיין צו די פאליציי.


אמת, דו האסט א טענה צום באשעפער, קיינער האט דיר נישט געזאגט אז דאס איז אן עבירה וכו' וכו' - אבער א תיקון דארפסטו האבן, דו דארפסט דעם רבי'ן.


דו אליינס שרייסט אז דער יצר הרע איז נישט אוועק פון דיר, עס איז דיר אזוי שווער צו זיין אפגעהיטן פון פוגם זיין בברית, דו האלסט אין איין אראפפאלן אין די עבירה; אודאי זאלסטו קומען קיין אומאן! און אז מען סטראשעט דיר אז דו וועסט נישט האבן וואו צו שלאפן - זאלסטו נישט קוקן אויף דעם, ווער דארף שלאפן? ווער דארף עסן? דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תד) מען זאל קומען צו אים אויף ראש השנה, ער וועט מתקן זיין; "יא עסן נישט עסן, יא שלאפן נישט שלאפן - אבי זיין ביי מיר"; דאס מיינט מען אפילו מען סטראשעט מען וועט נישט אריינלאזן אין שטוב, נישט עסן און נישט שלאפן - דאך פאר איך צום רבי'ן.


ווער האט אזוינס צוגעזאגט? טרעף מיר נאך א צדיק וואס זאגט: "קום צו מיין ציון און איך וועל דיך פאררעכטן", טרעף א צדיק וואס קען דערהייבן דעם מענטש וואס האט נעבעך פוגם געווען בברית, דער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן רכה): "אפילו דו ביסט פוגם בברית, קום צו מיין ציון און זאג די צען קאפיטלעך תהילים [טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ], און געב א פרוטה לצדקה, זאג איך צו איך וועל דיר א טובה טון, איך וועל דיר מתקן זיין, איך וועל דיך ארויסציען פון שאול תחתית"; אודאי זאלסטו קומען!


איך הער טאג און נאכט מעשיות פון בחורים ווי זיי פאלן קרבנות השם ישמרינו, אבער דיין מעשה איז מיר אזא וואונדער, ווי קען זיין אזא זאך?! א קינד קומט דערציילן: "איינער באצווינגט מיר פאר אפאר יאר טאג נאך טאג" - און מען זאל זיך נישט אננעמען פאר'ן קינד? ווי קען זיין אזא זאך?! די מעשה האסטו מיר דערציילט פאריאר און עס גייט מיר נאכאלץ נישט אריין אין קאפ, ווי קען זיין אזא זאך? ווי קען זיין אז נאכדעם וואס דו ביסט געלאפן צו די פאליציי און מען האט יענעם איינגעשפארט זאל מען נישט וועלן רעדן מיט דיר, שומו שמים, א קינד וויינט: "מען באצווינגט מיך! א רוצח ניצט מיך אויס!" און אז מען גייט צו די פאליציי ווארפט מען ארויס פון שטוב?!


למעשה האסטו געזען אז מען האט דיר ארויסגעווארפן פאר אפאר טעג און נאכדעם האט מען דיר צוריקגענומען, אלעס האט זיך געענדיגט גוט, ביסט צוריק אין שטוב און דער מניוול האט מער נישט מיט דיר, אזוי וועט יעצט אויך זיין, וועסט קומען קיין אומאן, מען וועט דיר ארויסווארפן פאר צוויי טעג און אלעס וועט קומען לשלום.


דער סמ"ך מ"ם קען נאר דערשרעקן, ער קען מחליש דעת זיין און מבלבל זיין, מער פון דעם קען ער נישט טון. טענה נישט מיט קיינעם, דערצייל נישט קיינעם וואס דו ביסט אריבער, דערצייל עס נאר דעם אייבערשטן און אין אומאן ביים רבינ'ס ציון זאלסטו אלעס דערציילן - וועט דיר דער רבי מתקן זיין אינגאנצן, וועסט ווערן א ניי געבוירענער מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#59 - נעם נישט קיין צד אין מחלוקת, נישט לכאן און נישט לכאן
מחלוקת, שווער און שוויגער, שלום, משפחה, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


גיי אריבער מיט דיין ווייב צו אירע עלטערן, רעדט מיט זיי, דערציילט זיי שיינע זאכן פון אייערע קינדער; דאס איז וואס עלטערן דארפן און ווילן, איין זאך - נחת פון די קינדער און אייניקלעך.


דו קענסט זיך נישט און דו זאלסט זיך נישט אריינמישן ביי דיין שוואגער און שוועגערין; מען קען נישט פארטרייבן טונקלקייט, מען קען אבער יא ליכטיג מאכן; אז זיי ווילן נישט רעדן מיט דיין שווער און שוויגער, זיי האבן אפגעהאקט וכו' - זאלסטו פון היינט אן מער רעדן צו זיי.


שטיי ווייט פון מחלוקת, נעם נישט קיין שום צד, נישט לכאן און נישט לכאן, מחלוקת איז א סכנה; אך און וויי ווער עס נעמט א טייל אין מחלוקת.

#58 - נעמען וואס די עלטערן ווילן געבן, און זיך באדאנקען
כיבוד אב ואם, משפחה, פרנסה, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חקת, ה' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויב אייער מאן איז מסכים איר זאלט העלפן אייער טאטע מיט'ן ארייננעמען אייער ברודער אויף שבתים, און אז אייער טאטע וויל אייך צאלן - זאלט איר עס נעמען און אים דאנקען.


נישטא קיין גרעסערע מצוה ווי העלפן די אייגענע משפחה; אייער טאטע זוכט א ווארעמע שטוב וואו אייער ברודער זאל זיין שבת - איז דאס די גרעסטע מצוה! דאס איז כיבוד אב ואם, הכנסת אורחים, ומבשרך אל תתעלם, הפצה, פדיון שבויים און וואס נישט.


עס איז וויכטיג פאר קינדער צו וויסן אז ווען עלטערן געבן געלט אדער מתנות - זאגט מען נישט "איך דארף נישט", "עס פעלט נישט אויס", נאר מען זאגט איין ווארט: "שכוח". עלטערן ווילן געבן פאר קינדער; ווען איר וועט חתונה מאכן אייערע קינדער וועט איר אויך זוכן א וועג ווי אזוי צו געבן בדרך כבוד. אז זיי ווילן אייך העלפן – זאלט איר עס נעמען און זאגן: "שכוח", און אויב מען זאגט צו און עס לאזט זיך אויס א בוידעם - וועט דער אייבערשטער באצאלן בכפלי כפליים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#57 - מען זאל נישט קומען צו מיר אין שטוב פורים
צדקה, משפחה, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ז' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בנוגע קומען צו מיר פורים וכו'; געב איבער פאר אלע בחורים מען זאל נישט קומען צו מיר אין שטוב פורים, איך נעם נישט אויף, איך וויל אז אלע בחורים זאלן צאמנעמען צדקה פאר די מוסדות.


דאנדערשטאג נאכט, נאכן ענדיגן ארומגיין צאמנעמען צדקה - וועט זיין פאר די בחורים א סעודה אין ישיבה, מען וועט טאנצן און זיך פרייען אינאיינעם, אבער במשך דעם טאג זאל מען נישט קומען צו מיר. אפילו אינגעלייט ווייסן נישט ווי איין ווי אויס, מען קומט צו מיר, מען ווייסט נישט ווען צו גיין; ענדערש זאלן זיי גיין צו זייערע עלטערן, אדער גיין צאמנעמען צדקה - וועלן זיי מער אויפטון. מילא מען וויל ברענגען משלוח מנות - איז איין זאך, אבער זיצן ביי מיר א גאנצע טאג - האט נישט קיין זין.


נעם צאם די בחורים, גייט ארום נאך צדקה. מענטשן האבן א שטארקע געפיל פאר ברסלב, אלע לעבן היינט מיט די חיזוק פון רבי'ן; ווען אלע בחורים וואלטן מיר געהאלפן צאמנעמען צדקה - וואלטן זיי מיר אזויפיל גרינגער געמאכט.

#56 - מען טאר נישט טענה'ען מיט איינעם וואס איז אראפגעפאלן
כיבוד אב ואם, שידוכים, תהלים, וויכוחים, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


האלט זיך שטארק, ווער נישט צעבראכן; דיין מאמע זאלסטו ווייטער מכבד זיין. טענה נישט מיט איר, בפרט אין אידישקייט, זי איז נעבעך אראפגעפאלן השם ישמרינו; מען טאר נישט טענה'ען מיט איינעם וואס איז אראפגעפאלן, פון אלעס קענסטו און זאלסטו רעדן מיט איר - אויסער פון די אידישע וועג, ווייל אז מען רעדט און מען טענה'ט - קען דאס שאטן דעם מענטש.


זיי שטארק, דו וועסט בקרוב טרעפן דיין שידוך, עס וועט דיר גארנישט שאטן דאס אז דיינע עלטערן זענען צעטיילט. בחורים און מיידלעך וואס קומען פון צעבראכענע שטובער לעבן מיט שרעק, זיי טראכטן 'מיר וועלן נישט חתונה האבן ווייל מיר קומען פון צעבראכענע שטובער'; עס איז נישט אזוי, א שידוך האט נישט צוטון אויב מען קומט פון א גאנצע שטוב אדער פון א צעבראכענע שטוב, א שידוך האט מיט'ן אייבערשטן, א שידוך האט מיט זיך אליינס; א גוטער בחור, א גוטע מיידל וואס לעבן מיט יראת שמים, מיט גוטע מידות - טרעפן זייער שידוך.


זאג דעם יום תהילים יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#55 - מען דריידט זיך ארויס מיט חכמה
תפילה והתבודדות, רפואה, משפחה, עין הרע

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל, י"ט אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט כדאי צו זאגן פאר עלטערן וואס עס גייט זיין וכו', עס איז נישט גוט פאר עין הרע; מוהרא"ש פלעגט זאגן מען זאל נישט פרעגן דעם דאקטער בכלל, אלעס צוליב עין הרע.


אז די עלטערן מוטשען וכו', זיי פרעגן וכו' - זאלט איר זיך מאכן ווי איר ווייסט נישט, ווי איר פרעגט נישט; מען דריידט זיך ארויס מיט חכמה.


געדענקסט אוודאי וואס מוהרא"ש פלעגט מגיב זיין ווען מען האט אים דערציילט אז עס אז דא נייעס וכו'; מוהרא"ש פלעגט זאגן: "יעצט האסטו ניין חדשים צו בעטן דעם אייבערשטן עס זאל זיין אלעס גוט, מען זאל האבן גרינג וכו' וכו'".


דאנק דעם אייבערשטן און בעט אים אויף ווייטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#54 - מחזק זיין די אייגענע ברודער
שבת קודש, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויקהל, י"ט אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דיין ווייב איז מסכים - זאלסטו אים ווייטער רופן צו די סעודות; עס איז זייער א גרויסע מצוה צו מחזק זיין די אייגענע ברודער, ער זאל האבן שבת'דיגע סעודות געשמאקערהייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#53 - חסד מיט אנדערע קען נישט גיין אויפ'ן חשבון פון די ווייב און קינדער
משפחה, חסד

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


פאר דו טוסט חסד מיט אנדערע, מיט משפחה - זאלסטו זיך איבערקלערן אז עס זאל נישט גיין אויפ'ן חשבון פון דיין ווייב און קינדער. אלעס איז גוט און פיין ווען מען טוט דאס ווי אזוי עס דארף צו זיין, דיין ווייב און קינדער קומען פאר אלעמען.


דו קענסט די אלע מענטשן וואס שטעלן זיך ארויס ווי שיינע אידן אין גאס, פאר אנדערע זענען זיי זייער הארציג און געבעדיג און אין שטוב זענען זיי פשוט'ע רוצחים, פארגינען נישט די ווייב א גלעזל וואסער.


מיש זיך נישט אין זאכן וואס האבן נישט מיט דיר, לאז אפ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים

#52 - עס איז נישט קיין פראבלעם צו געבן פארן קינד א צומי
קינדער, שלום בית, מחלוקת, שלום, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, ב' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט קיין פראבלעם צו געבן פארן קינד א צומי; עס פאסירט גארנישט מיט די ציינער, דאס איז באבע מעשיות.


ווערט נישט באליידיגט אז אייער עלטער באבע האט אייך ארויסגעשיקט פון איר שטוב ווייל איר געבט א צומי פאר אייער קינד, זייט נישט באליידיגט; אן אנדערע מאל ווען איר גייט איר באזוכן זאלט איר געדענקען אוועקצולייגן די צומי, אזוי וועט איר נישט ווערן געטשעפעט.


אז די עלטער באבע שרייט: "נישט געבן די צומי" - איז נישט געפערליך; איך האב ביי מיר א קאפל, זיי קריגן זיך שוין עטליכע יאר; דער מאן שרייט אז די צומי איז נישט געזונט, עס פארדריידט די ציינער, די פרוי וואלט נאכגעגעבן דעם מאן, זי זוכט נישט דוקא יא צו געבן א צומי, זי זוכט נישט קיין מחלוקת, אבער וואס זאל זי טון אז זי פאלט פון אירע כוחות, זי וויל אביסל שלאפן, פאר אפאר מינוט זיך קענען פארמאכן אירע אפגעמאטערטע אויגן - געבט זי א צומי דעם קינד, קומט דער מאן און שלעפט ארויס די צומי, מיט'ן טענה אז די ציינער גייען וואקסן קרום. הויבט דאס קינד אן וויינען, וועקט זיך אויף די מאמע, וויינט די מאמע צום מאן: "לאז מיך אביסל שלאפן, לאז מיך אטעמען", איך פרוביר רעדן מיט דעם אינגערמאן, זאגט ער מיר: "דער ראש ישיבה פארשטייט נישט, דער ראש ישיבה ווייסט נישט - ווי שעדליך א צומי איז".


דאס איז א צרה; אז מאן און ווייב קריגן זיך ארום וועגן א צומי - דאס איז א פראבלעם. ביי אייער פאל אז אייער מאן איז מיט אייך, ער האט נישט קיין פראבלעם וואס איר טוט, נאר די עלטער באבע, זי האט אייך געהייסן אהיים גיין וכו', - זאלט איר נישט זיין באליידיגט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#51 - געוואלד און געשריגן, פארוואס איז דער הייליגער רבי אזוי פארשעמט?
תפילות אויף אידיש, כיבוד אב ואם, חסידות ברסלב, משפחה, בזיונות, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בשלח, י"א שבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, ברסלב ליבערטי


מזל טוב פאר'ן אפשערן פון דיין זון נחמן נתן נרו יאיר, דער אייבערשטער זאל העלפן ער זאל אויסוואקסן א צדיק, זאלסט זען נחת פון אים און פון אלע דיינע קינדער, צוזאמען מיט דיין ווייב.


איך הער זאגן אז דיין טאטע נרו יאיר האט נישט געוואלט אפשערן דיין זון, ער איז נאכאלץ ברוגז אויף זיין נאמען, עס שטעכט אים די נאמען נחמן נתן, דו האסט צער פון דעם.


איך וויל דיר זייער בעטן דו זאלסט ווייטער מכבד זיין דיינע עלטערן, נאך נישט קיין עסק פון דעם, מאך מיט חכמה, קיינער זאל נישט כאפן אויב ער שערט יא אדער נישט, רעד נישט פון דעם, מאך נישט קיין עסק פון דעם, ביים סוף וועט זיך אלעס איבערדרייען לטובה.


פאר'ן אייבערשטן קענסטו זיך יא צואוויינען, און דו זאלסט וויינען; זאג פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם, קוק ווי פארשעמט דער רבי איז, מיין טאטע וויל נישט אפשערן מיין זון ווייל ער טראגט דעם רבינ'ס נאמען; רבונו של עולם, געוואלד און געשריגן, פארוואס איז דער הייליגער רבי אזוי פארשעמט?!"


זיי שטארק!

#50 - שלש סעודות איז א צייט פון תיקון המעשים, א צייט פון תשובה
חברים, שלום בית, שבת קודש, משפחה, סיפורי צדיקים, חבורות, שלש סעודות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, כ"ב טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ברכפעלד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז פונקט פארקערט; סעודה שלישית איז נישט קיין צייט צו זיצן מיט די משפחה, שלש סעודות איז א צייט פון תיקון המעשים, א צייט פון תשובה, רעווא דרעווין.


אז דיין ווייב וויל נישט דו זאלסט גיין צו שלש סעודות, זי זאגט אז דו גייסט שוין אינמיטן די וואך צו א חבורה זיך מחזק זיין, איינמאל א וואך איז גענוג צו גיין - זאלסטו מאכן פארקערט, זאלסט גיין צו שלש סעודות, און אינמיטן די וואך אז זי וויל, זאלסטו בלייבן אין שטוב.


מוהרא"ש דערציילט (אשר בנחל חלק מז, מכתב ח אלפים תקפח) די זאך פון הייליגן בעל שם טוב זכותו יגן עלינו וואס האט מתקן געווען די מנהג ביי חסידים זאלן עסן די דריטע סעודה צוזאמען אין בית המדרש, אז אמאל האט דער הייליגער בעל שם טוב געזען א פשוט'ער איד דריידט זיך ארום ביי שלש סעודות, ער זוכט א מנין אידן; דער איד האט נישט געקענט דעם בעל שם טוב זכותו יגן עלינו, ער איז צוגעגאנגען צום בעל שם טוב און געזאגט: "ר' איד, איך דארף מנין, איר ווילט אפשר זיין א צענטער?" דער בעל שם טוב איז אים נאכגעגאנגען, ער קומט אריין ביים איד אין שטוב און ער זעט דער איד טיילט אויס פאר יעדן איינעם לחם משנה, מען וואשט זיך, מען עסט און מען הייבט אן זינגען ניגונים ביזן זמן מוצאי שבת, דערנאך האבן זיי געבענטשט ברכת המזון און געדאווענט מעריב, דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו פרעגט דעם איד: "וואס איז דיר אזוי וויכטיג צו האבן מנין ביי שלש סעודות?" ענטפערט דער איד: "דו ווייסט דאך, עס איז א גרויסע זאך ווען א מענטש גייט אוועק פון די וועלט עס זאל זיין מנין, ווייל די הייליגע חכמים זאגן (סנהדרין לט.): 'כל בי עשרה', וואו עס זענען דא צען אידן, 'שכינתא שריא', איז דארט די שכינה הקדושה, דעריבער איז מען מקפיד פאר מנין, שבת באקומט דאך יעדער איינער א נשמה יתירה, וויל איך האבן מנין ווען די נשמה יתירה גייט ארויס"; דער הייליגער בעל שם טוב האט דאס געהערט, האט ער מתקן געווען ביי זיינע תלמידים מען זאל זיצן אינאיינעם ביי שלש סעודות, און אזוי פירן זיך אלע צדיקים, צו זיצן אינאיינעם ביי שלש סעודות, מען רעדט דברי תורה, מען דערציילט מעשיות פון צדיקים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#49 - נישט געטרויען מענטשן מיט געלט
קינדער, משפחה, פרנסה, אידיש געלט, דאווענען, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת ויחי, י"א טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יעצט ווען איינער האט דיך בא'גנב'עט מיט א האלב מיליאן דאלער - זאלסטו שוין גלייבן וואס מוהרא"ש לערנט אונז, מיר זאלן קיינעם נישט געטרויען.


אז מען קען אוועקלייגן געלט - דארף מען דאס קיינעם נישט דערציילן, קיינער דארף נישט וויסן דיינע חשבונות. אויב מען זאגט פאר משפחה אדער נאנטע וויפיל געלט מען האט - וועלן זיי נאכדעם קומען מיט א שפיל דאס ארויס'גנב'ענען, דעריבער דארף מען קיינעם נישט זאגן פריוואטע חשבונות.


שטארק זיך מיט תפילה במנין; שחרית, מנחה און מעריב זאלסטו דאווענען מיט מנין מיט מסירות נפש. דאווענען מיט מנין ברענגט דבר שבמנין, אזוי זאגט מוהרא"ש, דאווענען ברענגט שפע. דאווענען האלט דעם איד בקדושת ישראל, דאווענען מאכט אז די קינדער זאלן זיך נישט דארפן מוטשען, זיי זאלן נישט זיין פארטריבענע (עיין ספר המידות, אות תפילה, סימן לו).

#48 - צוזאמרופן די גאנצע משפחה צום סיום הש"ס
חינוך הילדים, שלום בית, משפחה, גמרא, סיום הש"ס

בעזרת ה' יתברך


עשרה בטבת, יארצייט פון אונזער גרויסן רבי נתן זכרונו לברכה, יום ג' פרשת ויחי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך בין אזוי פרייליך צו הערן די גוטע נייעס אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן גאנץ ש"ס - תלמוד בבלי.


דו שרייבסט מיר אז דו האסט געמאכט א סיום הש"ס ביי דיר אין שטוב מיט דיין ווייב און קינדער; זייער שיין, זייער קלוג; וואלסט אבער געדארפט רופן דיין טאטע מאמע, שווער און שוויגער - זיי זאלן שעפן נחת. דאס איז דאך די שענסטע זאך פאר עלטערן, ווען זיי זעען די קינדער לערנען די הייליגע תורה; איך האף דו האסט זיי כאטשיג איינגעמאלדן די גוטע נייעס.


הייב אן נאכאמאל לערנען ש"ס - תלמוד בבלי - כסדרן; מאך זיך צוויי שיעורים, איין שיעור - דער בלאט גמרא וואס מיר לערנען אינאיינעם יעדן טאג (היינט הייבט מען אן מסכת מגילה), און נאך א שיעור אין ש"ס כסדרן.


לערן די שיעורים אין שטוב, דיינע קינדער וועלן זען אז דו לערנסט וועלן זיי אויך לערנען, דיין ווייב וועט זען אז דו לערנסט - וועט זי שוין גארנישט דארפן; א פרוי ארבעט אזוי שווער אויפצוברענגען קינדער, ווען זי זעט איר מאן לערנען געבט איר דאס כח.

#47 - איך שטיי און שטוין אויף אייער מסירות נפש זיך אפצושערן די האר
קינדער, חיזוק פאר פרויען, סגולות, וויכוחים, שערן די האר, משפחה, משיח, מסורה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מקץ, כ"ה כסליו, א' דחנוכה, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', אשת מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן וואס איר האט דא געטון, איר האט געטון א זאך נענטער צו ברענגען די גאולה; מיט'ן זיך אפשערן די האר האט איר געברענגט די גאולה א טריט נענטער.


דער הייליגע צדיק רבי פנחס קאריצער זכותו יגן עלינו פלעגט וויינען: "די גאולה הענגט אויף א האר!" פלעגט דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו פון סאטמאר זאגן: "דאס מיינט ער צו זאגן אויף די האר פון אידישע טעכטער"; אידישע פרויען קענען ברענגען די גאולה, ווען אלע אידישע פרויען וואלטן זיך אפגעשוירן זייער האר וואלט שוין פון לאנג געווען די גאולה.


איך שטיי און שטוין אויף אייער מסירות נפש, ווי איר האט געטון אזא זאך, זיך אפגעשוירן די האר! ביי אונז איז דאס אויך א מסירות נפש, אבער דאך איז עס נישט אזוי שווער נאכדעם וואס מיר וואקסן אויף מיט דעם; אונזער מאמע, אונזער באבע, אונזערע שוועסטערס - אלע שערן זיך אפ די האר, עס איז א זאך וואס מיר וואקסן אויף דערמיט, אבער ביי אייך איז אנדערש, איר זענט געגאנגען קעגן אייער משפחה, אלע פון אייך גייען מיט די אייגענע האר; אייער מאמע, אייערע געשוויסטער - אלע בארומען זיך מיט די האר, און איר זענט צוריק געגאנגען צו די אמת'ע מסורה און אראפגענומען די האר - די שדים, די מחלות און צרות; וואויל איז אייך, וואויל איז אייער חלק.


אין דעם זכות וועט איר האבן ערליכע קינדער; קינדער צדיקים, קינדער תלמידי חכמים, קינדער יראי השם.


טענה'עט זיך נישט מיט קיינעם; אויב מען טענה'עט זיך - ווערט מען נאר אפגעשוואכט, ליצנות זעט אלץ אויס שטערקער פונעם אמת, דעריבער איז נישט כדאי זיך צו טענה'ען מיט קיינעם, נאר טון וואס דער אייבערשטער זאגט, וואס צדיקים זאגן.


איך שיק אייך א מתנה א געבענטשטע זילבערנע ה קייטל; די רבי זאגט דאס איז מסוגל פאר קינדער (ספר המדות אות בנים, חלק ב', סימן ח).


א ליכטיגן חנוכה.

#46 - איין שיינע מעשה קען צוריק ברענגען א מענטש צום אייבערשטן
כיבוד אב ואם, שלום בית, התחזקות, משפחה, תשובה, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישלח, י' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן די בריוו פון דיר און דיין ווייב.


עס איז זייער ווייטאגליך צו הערן וואס איז געשען מיט איר מאמע, ווי זי פירט זיך השם ישמרינו.


דיר בעט איך זייער, זיי מחזק דיין ווייב, שטארק איר; זי דארף יעצט אסאך כח, איר מח קען דאס נישט דערהייבן. זאג איר אז זי קען ווייטער רעדן מיט איר מאמע, ווען זי רופט איר זאל זי איר דערציילן מעשיות פון די קינדער און מעשיות פון תפילה; מען קען נישט וויסן וואס איין שיינע מעשה קען יענעם כאפן ביים הארץ און צוריק ברענגען צום אייבערשטן.


אז עס שטערט נישט ענקער שלום בית זאלט איר ארייננעמען די געשוויסטער פאר שבתים, עס איז זייער א גרויסע מצוה; ווייל ווי ביטער ענק איז - איז זיי אסאך מער ביטער. איר זענט חתונה געהאט, איר האט אייער לעבן, זיי זענען נאך אליינס, זיי איז דאס אסאך שווערער.


זייט אייך נישט מייאש, בעט דעם אייבערשטן פאר איר און פאר אלע אידן; אלע זאלן תשובה טון, אלע זאלן צוריקקומען צו די דרך התורה.


ווייז דעם בריוו פאר דיין ווייב.