בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#1072 - די גרויסקייט פון אוועק שטעלן א מנין אין רבינ'ס בית המדרש
חסידות ברסלב, בית המדרש, מנין

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דאווענען מיט מנין איז זייער גרויס און זייער וויכטיגע, אבער וויסן זאלסטו אז נאך גרעסער און נאך וויכטיגער איז אוועק שטעלן א מנין אין רבינ'ס בית המדרש.


אז דו וועסט זיין שטארק צו קומען יעדן טאג אינדערפרי מיט נאך אפאר חברים דאווענען אין צייט וועסטו זען אז ביז א קורצע צייט וועט איר האבן א גרויסע מנין, און דער זכות וועט זיין דיינס.


דעריבער, אז דו שטייסט אויף שפעט וכו', דעמאלט זאלסטו זוכן א מנין וכו', אבער אז דו ווילסט קובע זיין א מנין זאלסטו נישט קוקן אויף דעם וואס עס איז נישט דא פונקט מנין יעדן טאג, נאר שטיין ביים עמוד מיט אן עקשנות יעדן טאג אין צייט, וועסטו זען אז דו וועסט האבן גרויס מנין.


איך שרייב דיר דאס פון נסיון; איך בין דאס אריבער ווען מען האט אויפגעמאכט דעם בית המדרש אין וויליאמסבורג, מען האט זיך זייער געמוטשעט מיט מנין. דעמאלט האב איך אנגעהויבן דאווענען אין צייט אפילו אן מנין, יעדן שבת אינדערפרי אום ניין אזייגער בין איך געשטאנען ביים עמוד איינער אליינס ביז נשמת, אמאל ביז ברכו און אמאל ביז שמונה עשרה. ביז א קורצע צייט איז געווען א שיינע קביעות'דיגער מנין.

#1071 - קביעת עתים לתורה
שטעטל, לימוד התורה, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


 לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז דו ביסט קובע עתים לתורה, דו לערנסט פארטאגס אין כולל בוקר הלכות טהרה; טור בית יוסף און שלחן ערוך מיט אלע נושאי כלים. אויך לערנסטו ביינאכט גמרא, דו האלסט מיט דעם דף גמרא וואס מיר לערנען.


איך האף צו קומען באזוכן אין שטעטל לכל הפחות איינמאל א וואך, סיי ענק צו מחזק זיין און סיי איך זאל האבן חיזוק. ווען איך גיי צו אייך אין שטעטל ווער איך זייער איבערגענומען פון אייך, צו זען אזא שיינע חבורה טייערע משפחות וואס לעבן מיט די לימודים וואס מוהרא"ש זכרונו לברכה האט אונז געלערנט – מיט אזא אחדות, מיט אזא ליבשאפט.


א גרוס פון דיין טאכטער; פאריגע וואך דאנערשטאג בין איך געווען אויף א באזוך אין חדר און אין סקול, וואס זאל איך דיר זאגן, מיר האבן זיך נישט וואס צו שעמען פון קיין שום מוסד אין די וועלט.


די קינדער וואקסן אויף על טהרת הקודש, זיי לעבן מיט אמונה. די מיידלעך זענען זייער צניעות'דיג, ממש ווי אזוי מוהרא"ש האט געוואלט.

#1070 - נישט דערציילן פאר'ן קינד לשון הרע אויף איר טאטע
קינדער, כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, מחלוקת

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן די הודעה.


עס טוט זייער וויי צו הערן אזעלכע שרעקליכע מעשיות; עס איז אזוי שרעקעדיג ווען מען הערט ווי מענטשן וואס שטעלן זיך אהער ווי שיינע מענטשן זאלן שטילערהייט טון אזעלכע רשעות השם ישמרינו. עס איז נישט דא וואס צו טון, מיר קענען נאר בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אונז, מיר זאלן שוין אויסגעלייזט ווערן פונעם ביטערן גלות, עס זאל שוין זיין (ישעיהו יא, ט): "לֹא יָרֵעוּ וְלֹא יַשְׁחִיתוּ בְּכָל הַר קָדְשִׁי כִּי מָלְאָה הָאָרֶץ דֵּעָה אֶת ה', כַּמַּיִם לַיָּם מְכַסִּים".


בנוגע דערציילן פאר'ן קינד; איר זאלט חס ושלום נישט דערציילן פאר'ן קינד אלע פאליטיק און לשון הרע אויף איר טאטע, וואס וועט איר האבן פון דעם אז זי וועט וויסן וואס דער טאטע האט געטון מיט איר מאמע עליה השלום? זי דארף אים דאך סיי ווי מכבד זיין, דער אייבערשטער זאגט פאר יעדן מענטש אז ער מכבד זיין די עלטערן, אפילו די עלטערן פירן זיך נישט ווי עס דארף צו זיין. איך פארשטיי אייך זייער גוט, איר שפירט ווי איר ווילט שרייען אין די גאסן מען זאל וויסן אז מען האט דא געפייניגט אן אומשולדיגע מענטש און מען האט איר אזוי דערביטערט ביז זי איז נעבעך אוועק פון די וועלט; אבער וואס וועט איר האבן ווען די קינדער וועלן דאס וויסן? עס וועט ארויס קומען פון דעם נאר עגמת נפש.


אז איר ווילט טון א טובה פאר אייער שוועסטער'ס נשמה זאלט איר נאר אויפבויען אירע קינדער; איר זאלט קיינמאל נישט רעדן צו זיי שלעכטס אויף א צווייטן און זיכער נישט אויף זייערע עלטערן, וועלן זיי אויפוואקסן ערליכע אידן און זיי וועלן מאכן א נחת רוח פאר זייער מאמע.

#1069 - לאז נישט די שלעכטע מחשבות פונעם יצר הרע דיר צעברעכן
חיזוק פאר פרויען, התחזקות, מאוויס

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך בעט דיר זייער, קלאפ זיך נישט אראפ; לאז נישט די שלעכטע מחשבות פונעם יצר הרע דיר צעברעכן. דו ביסט זייער א וואוילע פרוי, דו ביסט א גרויסע צדיקת.


בעט דעם אייבערשטן יעדן טאג די תפלה וואס איך האב דיר געשריבן; בעט אים יעדן טאג ער זאל דיר העלפן ארויסגיין פון די געוואוינהייט צו קוקן מאווי"ס וועסטו מיט די צייט פטור ווערן פון דעם.


דאנק דעם אייבערשטן אויף די מתנה וואס ער האט דיר געגעבן, א מתנה פון הימל, א טייערער מאן, רעד שיין צו אים און זיי אים מכבד. האלט טייער און חשוב דיין מאן, ווייל נישט יעדער איז זוכה צו אזא מאן, זאלסטו אים שעצן. און אין דעם זכות וועסטו זוכה זיין צו זען נחת ביי דיינע קינדער, דו וועסט זוכה זיין צו ליכטיגע דורות.


לייג אוועק אלע בריוון וואס איך שרייב דיר און פון צייט צו צייט זאלסטו דאס איבערגיין און זיך איבערפרישן דערמיט.

#1068 - סגולה קעגן "עין הרע"
סגולות, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


מזל טוב פאר דיין ניי געבוירענע מיידעלע! דער אייבערשטער זאל העלפן זי זאל אויסוואקסן א גרויסע צדיקת, זי זאל אריין ראטן אין דעם נאמען וואס זי האט; "פיגא", נאכ'ן רבינ'ס מאמע. און עס זאל זיך ציען הייליגע דורות פון איר.


מוהרא"ש שרייבט א סגולה קעגן "עין הרע", אז מען זאל אויסגיסן זאלץ ביים אריינגאנג פון שטוב; דאס נעמט אוועק די עין הרע פון אלע מענטשן אין שטוב.


זאג פאר דיין מאן נרו יאיר, ער זאל אויסגיסן זאלץ אינדרויסן פון שטוב, סיי ביי ענק אין שטוב און סיי ביי דיין מאמע'ס שטוב, דארט וואו דו רוסט זיך אפ וכו', וועסטו ניצול ווערן פון אלעם שלעכטס.


דאנק און לויב אן אויפהער דעם אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט דיר.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט קומען צו דיינע כחות און האבן כח ווייטער צו העלפן אין סקול בית פיגא און מיט הפצה.

#1067 - מ'דארף מאכן נאך סידי'ס פון ניגוני אמונה
ניגונים, הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


די מפיצים זאגן אז עס איז נישט דא מער קיין סידי'ס פון ניגוני אמונה, ניגוני תשובה, דרשות וכו', עס איז ממש א שאד מען זאל נישט מאכן נאך סידי'ס פאר "הפצה".


די סידי'ס זענען מחי' אידישע קינדער, און אפילו די אלע וואס נעמען נישט די קונטרסים און ספרים וכו', וועלן יא נעמען סידי'ס, ווייל א סידי פון ניגונים דארפן אלע.


בעט איך דיר זייער, נעם אפאר בחורים זאלן זיך איינטיילן דורכ'ן טאג צו מאכן קאפיס פון סידי'ס אז די מפיצים זאלן שטענדיג האבן מיט וואס צו גיין הפצה.


שטארק זיך ווייטער מיט דיין הייליגע ארבעט, נישט יעדער איז זוכה צו האבן אזא זכות, עוסק צו זיין אין דרוקן ספרים וואס פארשפרייטן אמונה, מגלגלין זכות על ידי זכאי.


פון דיין ראש ישיבה.

#1066 - דיין זכות איז זייער גרויס מיט'ן העלפן דרוקן דעם ערשטן חלק "עצתו אמונה"
הפצה, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תולדות, א' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דיין זכות איז זייער גרויס מיט'ן העלפן דרוקן דעם ערשטן חלק "עצתו אמונה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן גרויס שפע, זאלסט ווייטער האבן די זכות צו העלפן דרוקן אלע אנדערע חלקים.


דיין ראש ישיבה.

#1065 - סגולות וואס זאל העלפן פאר די ווייב
חיזוק פאר פרויען, סגולות, גמרא

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


אויף דיין פראגע וואס מען קען טון אז עס קומט אן זייער נאנט די צייט פון דיין ווייב תחי' וכו'.


נעם די עצות פון רבי'ן, קוק אין ספר המדות (אות נדה, סימן א) וואו דער רבי זאגט: "אִשָּׁה שֶׁהִיא מְרֻבָּה בְּדָמִים", א פרוי וואס האט אסאך דמים, געבט דער רבי אסאך עצות.


איינע פון די עצות – זאגט דער רבי – "גַּם בַּעְלָהּ יִלְמַד מַסֶּכֶת נִדָּה", איר מאן זאל לערנען מסכת נדה.


יעצט האלטן מיר אינמיטן מסכת נדה, זאלסט לערנען יעדן טאג א בלאט כסדרן, וועט דער אייבערשטער דיר העלפן זי וועט צוריק באקומען איר סדר וכו', זי וועט האבן דעם סדר העולם וכו'.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב.


איר זענט ביי מיר זייער באליבט.

#1064 - פאר עלטערן דערציילט מען נאר גוטס
שידוכים, שלום בית, חתן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת תולדות, ב' דראש חודש כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע טייערע כלה ... תחי'.


מזל טוב פאר אייער שידוך! דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט אויפשטעלן א שיינע אידישע שטוב מיט אהבה, אחוה, שלום וריעות. דער אייבערשטער זאל רוען צווישן אייך.


בנוגע אויב חתן כלה זאלן רעדן צווישן זיך; מוהרא"ש האט געהאלטן אז חתן כלה קענען רעדן אויפ'ן טעלעפאן צווישן זיך, און אז די עלטערן זענען נישט מסכים דארף מען דאס מאכן מיט חכמה וד"ל.


מוהרא"ש זכרונו לברכה פלעגט זאגן דאס פאלגענדע פאר אלע חתנים און כלות. די תורה זאגט (בראשית ב, כד): "עַל כֵּן יַעֲזָב אִישׁ אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ וְדָבַק בְּאִשְׁתּוֹ", לכאורה איז שווער, ווי קען מען זאגן פאר חתן כלה זיי זאלן אפלאזן זייערע עלטערן ווען די גרעסטע מצוה איז כיבוד אב ואם?! חכמינו זכרונם לברכה רופן אן די מצוה פון כיבוד אב ואם (ירושלמי פאה א, א): "חֲמוּרָה שֶׁבַּחֲמוּרוֹת", וואס איז פשט אז מען זאגט פאר חתן כלה: "לאזט אפ אייערע עלטערן?" נאר דאס מיינט מען צו זאגן מען זאל נישט אריין מישן די עלטערן אינעם לעבן.


א פאר-פאלק דארף וויסן: "עַל כֵּן יַעֲזָב אִישׁ אֶת אָבִיו וְאֶת אִמּוֹ" - מישט נישט אריין אייערע עלטערן אין ענקער לעבן און קיינמאל זיך נישט אפרעדן פאר זיי. אמת, זאכן דארפן זיך מסדר זיין וכו', אבער מישט נישט אריין די עלטערן און קרעכצט נישט צו זיי, פאר עלטערן דערציילט מען נאר גוטס און מען ברענגט זיי נאר נחת.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.


 

#1063 - קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס הייסט מחי' זיין א איד
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים, תהלים, ריינקייט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער טאכטער ... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע זאגן קרבנות הנשיאים וכו'; דער עיקר זאלסטו זאגן תהילים, ווען דו האסט איבעריגע צייט זאלסטו זאגן אביסל תהילים. דו דארפסט נאך נישט זאגן "מציאות הזיווג", יעצט זאלסטו זאגן תהילים. פרוביר צו זאגן יעדן טאג דעם גאנצן יום תהילים אזוי וועסטו ענדיגן יעדע וואך דעם גאנצן ספר תהילים, און אז דו קענסט נישט זאגן יעדן טאג דעם גאנצן יום תהילים זאלסטו זאגן אין א סדר וויפיל דו קענסט.


אז דו זעסט א מיידל איז שטיל, זי רעדט נישט מיט אנדערע און זי האט נישט מיט קיינעם - זאלסטו זיין איר חבר'טע, זאלסט רעדן מיט איר, שפאצירן מיט איר און גיין מיט איר. זאלסט שטענדיג זוכן וועם דו קענסט אויפלעבן, געב א שמייכל פאר יעדן איינעם.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס הייסט מחי' זיין א איד; דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן מג): "וּלְהַחֲיוֹת אָדָם אֵינוֹ דָּבָר רֵק, כִּי הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", מחי' זיין א מענטש איז נישט קיין קלייניקייט, עס איז זייער א גרויסע זאך. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כב.): אליהו הנביא האט אמאל באגעגנט רבי ברוקא אויפ'ן גאס און ער האט אים געוויזן אויף צוויי מענטשן אז זיי זענען בני עולם הבא, ווייל זיי גייען ארום פרייליך מאכן אידישע קינדער, זיי שמייכלען צו יעדן איינעם. און ווען זיי זעען ווי צוויי מענטשן קריגן זיך מאכן זיי דארט פרייליך ביז זיי בעטן זיך איבער.


איך בעט דיר זייער זאלסט העלפן רייניגן די סקול; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון העלפן דעם רבי'ן, בפרט מיט'ן רייניגן די סקול, אן ארבעט וואס קיינער וויל נישט טון. בעט איך דיר זאלסט מיר העלפן מיט'ן רייניגן די סקול און זאלסט איבער געבן פאר די אנדערע מיידלעך וואס העלפן רייניגן אז זיי טוען זייער א הייליגע ארבעט. איך וויל זייער שטארק נישט האבן קיין גוים אין סקול, און דער לענדלער שרייט אז אויב עס וועט נישט זיין ריין וועלן מיר מוזן נעמען א גוי טמא זאל זיך דרייען צווישן די מיידלעך.


יישר כח פאר'ן העלפן מאמי; מאמי זאגט מיר אלץ אז דו העלפסט איר ווי א מלאך פון הימל.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1062 - פרויען צוזאמקום איבעראל וואו עס וואוינען אידן
חיזוק פאר פרויען, שאלות, דרשות, הדרכות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תולדות, כ"ט חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א מזכה את הרבים; אייער זכות איז זייער גרויס מיט דעם וואס איר געבט זיך אפ יעדע חודש צו מאכן די פרויען צוזאמקום ביי אייך אין שטוב, מיט דעם מאכט איר ליכטיג פאר אזויפיל שטובער. די פרויען קומען אהיים פונעם צוזאמקום מיט פרישע כוחות הנפש אנצוגיין מיט די שטוב ארבעט, זיין א גוטע ווייב און א רואיגע מאמע פאר די קינדער. דאס אלעס גייט אויף אייער זכות מיט דעם וואס איר שטרענגט זיך אן חודש'ליך צו מאכן די פרויען צוזאמקום.


מיר האבן אנגעהויבן פאר אפאר יאר צוריק צו מאכן אין וויליאמסבורג חודש'ליך א פרויען צוזאמקום; ווער האט עס געגלייבט אז היינט איז שוין דא איבער צען פלעצער אין די וועלט וואו פרויען קומען זיך צוזאם חודש'ליך. נעכטן איז געווען אין וויליאמסבורג, מאנרא, מאנסי, ליבערטי, זשערזי סיטי, ירושלים, בית שמש, צפת, ביתר און אויך אין ענגלאנד אין קענווי איילענד. און דאס איז נאך גארנישט, עס וועט נאך זיין אז אין יעדע פלאץ וואו אידן וואוינען וועט זיין א חודש'ליכע צוזאמקום פאר פרויען.


בנוגע די פרוי וואס רעדט צו אייך פריוואטע זאכן וכו'; איר קענט איר שיינערהייט ענטפערן: "די זאכן רעד איך נאר מיט מיין מאן און מיט מיין מורה דרך וכו'", אויב זי רופט אייך אן אויפהער און איר האט נישט וואס צו ענטפערן וכו', זאלט איר איר שיינערהייט זאגן: "איך ווייס נישט צופיל זאכן, איך קען אייך געבן נומערן פון אנדערע וואס וועלן אייך קענען העלפן וכו'". עס קען זיין אז די פרוי האט זיך יעצט דערוויסט פון רבינ'ס וועג, זי איז איבערגענומען מיט פרייד זיך צו באקענען מיט ברסלב'ע פרויען און זי שפירט ווי זי וועט קענען באקומען אן עצה אויף וואס זי ליידט וכו', זי וויל רעדן מיט איינעם זאכן וואס ליגט איר אויפ'ן הארץ שוין פאר לאנגע יארן, דעריבער רופט זי אייך אן א שיעור מאל. אויב איר ווילט נישט רעדן מיט איר, אדער איר האט נישט וואס צו ענטפערן וכו' זאלט איר איר שיינעהייט זאגן: "איך ווייס נישט צופיל פון ברסלב, איך קען אייך געבן נומערן מיט וועם צו רעדן איר זאלט קענען פרעגן אלע אייערע פראגעס".


מוהרא"ש זאגט (ארך אפים, פרק סבלנות לקרב רחוקים): "ווען איינער קומט צו דיר און בעט חיזוק און דו האסט נישט קיין דיבורים פאר יענעם, זאלסטו אים שיקן צו איינעם פון אנשי שלומינו וואס וועט יענעם קענען מחזק זיין און העלפן. נישט חס ושלום יענעם אוועק שיקן אן רעדן מיט יענעם, אדער אן געבן פאר יענעם אן אדרעסס וואו יענער וועט קענען רעדן מיט איינעם וואס וועט אים מחזק זיין".


דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח איר זאלט ווייטער ממשיך זיין מיט די פרויען צוזאמקום יעדע חודש ביי אייך אין שטוב; מען וועט מפרסם זיין אויף די פרויען האטליין יעדעס מאל ווען עס איז דא א צוזאמקום, אזוי וועלן אלע פרויען וויסן וואו צו קומען נעמען אביסל פרישע לופט.

#1061 - נישט ליינען קיין מאגאזינען
צדיקים, מאגאזינען

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אויף וואס דו שרייבסט מיר אז דו פאלגסט מוהרא"ש זכרונו לברכה, דו ליינסט נישט קיין שום מאגעזין, נישט קיין חילוק היימישע, נישט היימישע, אדער להבדיל גוי'שע; דו נעמסט עס נישט אריין אין דיינע הענט.


וואויל איז דעם וואס האט א צדיק און פאלגט אים מיט יעדע זאך, בפרט מיט זאכן וואס האט צו טון מיט יסודות אין לעבן, יסודות אין אידישקייט, און ליינט נישט קיין שום צייטונג און קיין שום מאגעזין; אזוי וועט ער זיין צוגעקלעבט זיין גאנץ לעבן צום אייבערשטן.


דורכאויס שבת ווען דו האסט צייט זאלסטו אדער זאגן תהילים, אדער ליין אשר בנחל, די שיינע בריוו וואס מוהרא"ש האט אונז געשריבן אונז צו מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#1060 - זיי מחזק דיין מאן ער זאל קומען צו די שיעורים
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, דרשות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בענטש אייך איר זאלט האבן א גוטע שלום בית, דער אייבערשטער זאל רוען ביי אייך אין שטוב.


דיין מאן נרו יאיר איז שוין זייער לאנג נישט געקומען צו די שיעורים, א שאד אז ער קומט נישט זיך מחזק זיין מיט די זיסע ליכטיגע עצות פון רבי'ן, בפרט די עצות אין שלום בית; ווער עס נעמט די עצות פון רבי'ן דער לעבט א זיסע לעבן, א גן עדן לעבן.


זיי מחזק דיין מאן נרו יאיר ער זאל קומען צו די שיעורים; איך וועל אים מחזק זיין ער זאל וויסן ווי אזוי זיך צו פירן מיט אייך. זאג אים אז איך האב געזאגט ער דארף נישט מורא האבן פון מיר, איך וועל אים זייער מקרב זיין.


א גרוס פון דיינע ליכטיגע קינדער, זיי זענען זייער וואויל אין חדר און אין סקול.

#1059 - פארוואס גייט דיר אלעס שווער?
צרות, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תולדות, כ"ח חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך ווייס נישט ווער דו ביסט, אבער עס קומט דיר אסאך קרעדיט אז דו האסט זיך אזוי שיין דערהאלטן. מיט אלע דיינע שווערע מצבים וואס דו ביסט אריבער און וואס דו גייסט נאך אלץ אריבער טאג איין טאג אויס, מיט דעם אלעם האלסטו אזוי שיין דיין שטוב, דו בויסט דיין שטוב צוזאמען מיט דיין אשת חיל מיט דיינע זיבן קינדערלעך.


דאס וואס דו פארשטייסט נישט פארוואס אלעס גייט דיר אזוי שווער; דו שפירסט נישט ווי מען הערט אויס דיינע תפילות און געבעטן, דו שפירסט ווי מען שטופט דיר אוועק, דו טאפסט א וואנט וכו'; וויסן זאלסטו אז דער הייליגער רבי ענטפערט דיין פראגע, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן מח): "כְּשֶׁאָדָם נִכְנָס בַּעֲבוֹדַת הַשֵּׁם אֲזַי הַדֶּרֶךְ שֶׁמַּרְאִין לוֹ הִתְרַחֲקוּת, וְנִדְמֶה לוֹ שֶׁמַּרְחִיקִין אוֹתוֹ מִלְמַעְלָה וְאֵין מַנִּיחִין אוֹתוֹ כְּלָל לִכָּנֵס לַעֲבוֹדַת הַשֵּׁם", אזוי גייט עס ווען א מענטש וויל ווערן אן ערליכער איד, ער שפירט ווי קיינער דארף אים נישט, "וּבֶאֱמֶת כָּל הַהִתְרַחֲקוּת הוּא רַק כֻּלּוֹ הִתְקָרְבוּת", אבער דאס איז נאר א וועג ווי אזוי מען וויל דערנענטערן דעם מענטש צום אייבערשטן, און אויב דער מענטש איז שטארק ביי זיך און ער דערהאלט זיך, דעמאלט וועט ער אלעס אריבער גיין און ער וועט זוכה זיין צו אלע מדריגות וואס זענען נאר פארהאן.


דאס איז דיין שיינקייט און דאס האט דער אייבערשטער ליב; דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (חיי מוהר"ן, סימן תקנה): "דו ווייסט וועם דער אייבערשטער האט ליב? דער אייבערשטער האט ליב א געפרעגלטן איד"; א מענטש וואס גייט אריבער אויף אים ביטערע שווערע נסיונות און ער דערהאלט זיך, ער גייט נישט אוועק פון די אמונה אזא איינער איז באליבט אויבן אין הימל.


איך בעט דיר זייער, דערהאלט זיך מיט אלע דיינע כוחות, לאז נישט אפ התבודדות; זיי ממשיך מיט דיינע תפילות ובקשות ביז דער אייבערשטער וועט רחמנות האבן אויף דיר.

#1058 - ווען דאס קינד שמייכלט זיך אונטער, מיינט דאס נישט חוצפה
לערערין, סקול, חינוך הילדים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תולדות, כ"ז חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', טיטשער אין בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווען א תלמידה שמייכלט זיך אונטער מיינט עס נישט חוצפה; עס איז זייער גרינג צו מאכן יעדע תלמידה פאר א מחוצפת, אבער ווען מען קוקט מיט אן אמת זעט מען אז אין רוב פעלער איז נישט קיין חוצפה, בפרט ווען א קינד שמייכלט זיך אונטער ווען די טיטשער שרייט וכדומה, מיינט עס רוב מאל נישט חוצפה. עס זענען דא קינדער וואס זייער ריעקשן איז אז אנשטאט וויינען שמייכלען זיי.


געדענק, קינדער זענען קינדער; מען דארף האבן צו זיי אסאך סבלנות און קוקן אויף זיי מיט א גוט אויג. ווען קינדערן שפירן די ליבשאפט פון זייער טיטשער וועלן זיי אלעס טון וואס די טיטשער זאגט.


דו האסט מיר דערציילט אז דו האסט א תלמידה וואס כאפט שווער אויף די עברי, און בשעת דו האסט געהאט א נסיון פון א קלייד וואס איז נישט געווען אזוי צניעות'דיג האסטו שטילערהייט געזאגט פאר'ן אייבערשטן: "אייבערשטער, איך טו נישט אן די קלייד וואס איז נישט אזוי צניעות'דיג ובזכות דעם זאלסטו העלפן מיין תלמידה זי זאל פארשטיין און אויפכאפן די עברי", און זייט די מעשה האט די תלמידה אנגעהויבן אויפכאפן גרינגער די עברי. די מעשה האט מיר זייער באנומען, צו זען ווי דו לעבסט מיט דיינע תלמידות, עס גייט דיר באמת אן אז זיי זאלן מצליח זיין און פארשטיין דאס לערנען, אז דו ביסט גרייט בייצושטיין נסיונות פאר זייער הצלחה.


איך פריי זיך צו האבן אזא טיטשער ביי אונז אינעם מוסד.

#1057 - אנצינגען פאר די קינדער נאר ערליכע טעיפס
חינוך הילדים, מוסדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד הבחור ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


אזוי ווי דו האסט איבער גענומען די טרענספארטעישן פונעם מוסד, בעט איך דיר זייער זאלסט רעדן צו אלע דרייווערס זיי זאלן נישט אנצינדן קיין שום מוזיק נאר ערליכע היימישע זינגערס.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן ג): "מִי שֶׁשּׁוֹמֵעַ נְגִינָה מִמְּנַגֵּן רָשָׁע, קָשֶׁה לוֹ לַעֲבוֹדַת הַבּוֹרֵא, וּכְשֶׁשּׁוֹמֵעַ מִמְּנַגֵּן כָּשֵׁר וְהָגוּן, אֲזַי טוֹב לוֹ", ווער עס הערט ניגונים פון א נישט ערליכע זינגער וועט אים אנקומען שווער צו דינען דעם אייבערשטן, ווידער אויב הערט מען ניגונים פון אן ערליכן זינגער וועט עס אים צוהעלפן צו עבודת השם. געלויבט דעם אייבערשטן אז היינט איז דא סידי'ס פון ערליכע אידן, וואס זינגען חסידי'שע ווארימע ניגונים, דאס מעג מען אנצינדן פאר די קינדער.


אויך איז דא היינט אסאך מעשה טעיפס פון ערליכע מגידים ווי זיי דערציילן די פרשה אדער מעשיות פון נ"ך און פון חז"ל - דאס זאלסטו אנצינדן פאר די קינדער; קינדער זענען זייער ריין און מען דארף זייער אכטונג געבן אויף זיי אז זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידן.


דאס בעסטע איז אז דו זאלסט אנגרייטן אויפ'ן באס און אין יעדע ווען א קאלעקשן פון ניגונים און מעשיות וואס נאר דאס קען מען אנצינדן בשעת מען טראגט און מען ברענגט די קינדער.


אין דעם זכות וואס דו העלפסט די מוסד זאלסטו זוכה זיין בקרוב צו ווערן א חתן, אויפשטעלן שיינע ליכטיגע דורות.

#1056 - מאך נישט קיין חובות, מאך פרייליך אין שטוב
שמחה, חינוך הילדים, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, חובות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת תולדות, כ"ו חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע נעמען אן הלואה וכו'; דער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו): "מִי שֶׁרוֹצֶה לָשׁוּב, יִזָּהֵר מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב", ווער עס וויל תשובה טון זאל אכטונג געבן פון האבן חובות; נאך זאגט דער רבי (שיחות הר"ן, סימן קכב): "וּמוּטָב שֶׁיִּהְיֶה בַּעַל חוֹב לְעַצְמוֹ אוֹ לִבְנֵי בֵּיתוֹ בְּמַלְבּוּשִׁים מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב לְהַחֶנְוָנִי אוֹ לַאֲחֵרִים", א מענטש זאל ענדערש זיין א בעל חוב פאר זיך אליין ווי צו זיין א בעל חוב פאר א צווייטן; אז דו דארפסט יעצט האבן פינף טויזנט דאללער זאלסטו נישט נעמען אן הלואה נאר זאלסט גיין נאך געלט וועסטו ביז אפאר טעג מאכן די גאנצע סכום.


בנוגע דיין קינד וואס קען נישט איינשלאפן וכו'; אסאך קינדער האבן דעם פראבלעם, בעיקר קלוגע שארפע קינדער האבן דעם פראבלעם ווען זייער מח לויפט אין מחשבות וכו'. זע אז דיין קינד זאל ליינען קריאת שמע פאר'ן גיין שלאפן, לערן אים אויס ער זאל קישן די מזוזה פאר'ן גיין אין בעט און בעטן ביי די מזוזה ער זאל האבן גוטע חלומות און גוטע מחשבות וועט ער קענען גוט איינשלאפן.


בנוגע דיין ווייב וכו'; דאס ווענדט זיך אין איר, א שאד זי זאל לעבן אונטער א מאסקע, א שאד זי זאל זיך פייניגן וכו'; זיי איר מחזק זי זאל אויסטון איר מאסק און אנהייבן לעבן נאטורליך אזוי ווי איר עכטע וועג איז. זי זאל נאר טראכטן פונעם אייבערשטן, נאר געפעלן פאר'ן אייבערשטן.


א שאד צו בלאפן און פאפן מענטשן ווען די מענטשן קענען גארנישט העלפן און גארנישט שלעכטס טון, אלעס איז דער אייבערשטער.


וועגן איר טאטע זכרונו לברכה; זי זאל מחנך זיין די קינדער על דרך התורה והיראה וועט דאס זיין לטובת נשמתו. אז זי האט אים מוחל געווען איז גוט, זי דארף נישט מורא האבן וכו'.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי'; זע עס זאל זיין פרייליך אין שטוב, דאס איז דער עיקר, עס זאל זיין שמחה אין שטוב; דאס איז דיין ארבעט, ווען דו קומסט אהיים זאלסטו טאנצן מיט דיינע קינדער; צינד אן מוזיק און טאנץ ניגונים פון תודה והודאה צום אייבערשטן. אז עס איז דא שמחה אין שטוב דעמאלט האט מען הצלחה, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המדות, אות שמחה, חלק ב', סימן א): "מִי שֶּׁהוּא שָׂמֵחַ תָּמִיד, עַל יְדֵי זֶּה הוּא מַצְלִיחַ", ווער עס איז פרייליך איז מצליח.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1055 - וועגן חברים, און פארשידענע הלכות
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"א חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


דו האסט נישט גוט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט ביי די שיעור. קודם כל א ראש ישיבה איז נישט קיין חבר, צווייטנס, מען מיינט נישט צו זאגן אז ווען מען ליידט פון אנדערע זאל מען נישט דערציילן פאר חברים, אודאי דארף מען דערציילן, נאר מען האט גערעדט אז אויב מען האט געטון נארישקייטן אינעם עבר איז נישט כדאי דאס צו דערציילן פאר אנדערע, ווייל שפעטער וועט יענער דיר באגראבן מיט דאס וואס מען האט פארציילט, אבער אז איינער רודפ'ט דיר דארפסטו דערציילן.


בנוגע שניידן די נעגל פון די פיס אויף א סדר; דאס וואס מיר זענען מקפיד ווען מען שערט די נעגל נישט צו שערן איינס נאכן צווייטן וכו', דאס איז נאר ווען מען שניידט די נעגל פון די הענט, אבער ווען מען שערט די נעגל פון די פיס דארף מען נישט מקפיד זיין (עיין ספר זכרון חלק ב', סימן לו בשם החזון איש זצ"ל).


בנוגע צי מען מעג עסן נאך קריאת שמע שעל המטה און ברכת המפיל; ענדערש זאלסטו עסן און טרינקען פאר דו ליינסט קריאת שמע, ווייל אזוי איז די הלכה (אורח חיים, סימן רלט, סעיף א) אז מען זאל נישט עסן און טרינקען נאך קריאת שמע, אבער אז דו ווערסט הונגעריג אדער דורשטיג נאכן ליינען קריאת שמע און זאגן המפיל מעגסטו עסן און טרינקען.


בנוגע מאכן די האר שבת; מען טאר נישט מאכן שבת די האר ווייל מען קומט צו רייסן האר. שבת איז שיין פאר א מיידל נישט געמאכטע האר, שיין איז וואס דער אייבערשטער זאגט און וואס די תורה זאגט.


עס איז זייער גוט צו פרעגן יעדע ספק וואס מען האט; חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (נדה כז.) אז רב פפא האט געפרעגט עפעס פון די חברים אין ישיבה און זיי האבן געלאכט, האט רב פפא געזאגט: "אֲפִילוּ כִּי הָא מִילְּתָא לֵימָא אִינִישׁ וְלָא נִשְׁתּוֹק קַמֵּיהּ רַבֵּיהּ", אפילו אזא שאלה זאל מען פרעגן, אפילו אלע לאכן פון דיר, ווייל עס שטייט (משלי ל, לב): "אִם נָבַלְתָּ", אז מען איז זיך מבזה אויף תורה, מען פרעגט יעדע זאך אפילו מען ווערט פארשעמט, "בְהִתְנַשֵּׂא", וועט מען ביים סוף גרויס ווערן, "וְאִם זַמּוֹתָ", אבער אויב איז מען שטיל, מען שעמט זיך צו פרעגן, דעמאלט "יָד לְפֶה", וועט מען נישט וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1054 - ס'איז נארמאל מורא צו האבן
פחדים, קינדער, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זארגטס נישט וכו', עס איז א נארמאלע זאך מען זאל מורא האבן און טראכטן וואס גייט זיין און ווי שטארק איז די ווייטאג וכו'; אלע גייען דאס אריבער פאר'ן האבן די ערשטע קינד, אזוי ווי מיר זאגן די ערשטע טאג סליחות פאר'ן אייבערשטן: "חָלִים כְּמַבְכִּירָה מֵעֶבְרַת מַשָּׂאֶךָ", מיר ציטערן פונעם יום הדין אזוי ווי א פרוי ציטערט ווען זי גייט האבן איר ערשטע קינד; דאס איז דער סדר העולם, מען האט זייער מורא.


שטארקט זיך מיט אמונה און תפילה; בעטס דעם אייבערשטן אלעס זאל גיין בנקל ובנחת. תפילה איז זייער א שטארקע זאך, עס דריידט איבער דעם טבע, אזוי ווי דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רנ): "הַטֶּבַע מְחַיֵּב כָּךְ, וּתְפִלָּה מְשַׁנָּה הַטֶּבַע", תפילה איז משנה די טבע; בעטס דעם אייבערשטן אז אלעס זאל אריבער גיין בנקל ובנחת בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר'ן אייבערשטן. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, חלק ב', סימן כ): "עַל יְדֵי הַזְכָּרַת שֵׁמוֹת הַצַּדִּיקִים יְכוֹלִים לְהָבִיא שִׁנּוּי בַּמַּעֲשֶׂה בְּרֵאשִׁית, כְּלוֹמַר לְשַׁנּוֹת הַטֶּבַע", דורכ'ן דערמאנען די נעמען פון צדיקים קען מען טוישן די טבע; דעריבער איז גוט אז ווען מען בעט דעם אייבערשטן זאל מען ארויסזאגן די נעמען פון די צדיקים וואס מען געדענקט אויסנווייניג, צום ביישפיל: אברהם, יצחק, יעקב, משה, אהרן, יוסף, דוד און שלמה, רבי שמעון בר יוחאי, רבי יצחק לוריא אשכנזי, רבי ישראל בעל שם טוב, רבי נחמן בן פיגא מברסלב, רבי נתן מברסלב וכו' וכו', און נאך נעמען פון צדיקים וואס מען געדענקט, און נאכדעם זאל מען בעטן דעם אייבערשטן.


איך שיק אייך א תפילה וואס איר זאלט בעטן יעדן טאג:


"הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל גֶעבּוֹירְן גְרִינְג אַ גֶעזוּנְט קִינְד בְּרַמַ"ח אֵיבָרִים וּשְׁסָ"ה גִּידִים אוּן אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין אַרִיבֶּער צוּ גֵיין דִי אַלֶע טֶעג וָואס אִיךְ וַוארְט - גְרִינְגֶערְהֵייט. נֶעם אַוֶועק פוּן מִיר אַלֶע מִינֵי עַיִן הָרַע'ס אַז קֵיינֶער זָאל מִיר נִישְׁט קֶענֶען שֶׁעדִיגְן. הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זוֹכֶה זַיין צוּ הָאבְּן עֶרְלִיכֶע קִינְדֶער וָואס וֶועלְן טוּן דַיין וִוילְן זֵייעֶר גַאנְץ לֶעבְּן. רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הֶעלְף מִיר אִיךְ זָאל זַיין גֶעזוּנְט אוּן שְׁטַארְק מַיין גַאנְצֶע לֶעבְּן, אִיךְ זָאל אֵייבִּיג טוּן נָאר גוּטֶע מַעֲשִׂים וָואס דוּ וֶועסְט הָאבְּן פוּן דֶעם אַ נַחַת רוּחַ. הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער, נֶעם אָן מַיין תְּפִלָה אוּן הֶעלְף מִיר שׁוֹין אִין זְכוּת פוּן אַלֶע צַדִיקִים, וּבִּפְרַט אִין דִי זְכוּת פוּן הֵיילִיגְן רֶבִּי'ן רַבֵּינוּ נַחְמָן בֶּן פֵיגָא זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ אוּן אִין זְכוּת פוּן רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה בֶּן מְנַחֶם זְאֵב זְכוּתוֹ יָגֵן עָלֵינוּ, וָואס הָאט גֶעמַאכְט דִי תְּפִלָה, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ יְ"יָ צוּרִי וְגוֹאֲלִי, אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".

#1053 - נישט ארויפציען די פרייז פון דירות אין שטעטל
שטעטל, אידיש געלט

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיינע טייערע תלמידים וואס וואוינען אין שטעטל הי"ו.


אזוי ווי עס איז דא וואס קויפן דירות פון די גוים העכער די פרייז וואס מיר האבן באשטימט מיט די חברי הנהלה, און מיט דעם ציען זיי ארויף די פרייזן, (די וואך אליינס זענען פארקויפט געווארן אפאר דירות פאר העכער די פרייז).


וויל איך ענק בעטן מיינע טייערע תלמידים שיחיו איר זאלט נישט פארלוירן ווערן, איר זאלט בשום אין אופן נישט קויפן אדער דינגען פאר מער פון די פרייז וואס מיר האבן באשטימט, און אלע וואס קויפן פאר טייער וועלן נישט קענען מאכן אויף אונזער חשבון געלט; מען זאל זיי לאזן שטיין ליידיג ביז זיי וועלן דאס דארפן פארקויפן אדער פארדינגען לויט די פרייז וואס די חברי הנהלה באשטומען.


איך האף אז איר וועט טון מיין רצון, איר וועט מיר העלפן בויען דעם שטעטל מען זאל קענען לעבן דארט רואיג אן חובות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


...


ווער עס וויל קויפן אדער דינגען א דירה און זיין א חלק אין די קהלה דארף רעדן מיט די אינגעלייט: ...,  ..., ... און ...

#1052 - האב נישט מורא פון קיינעם
פחדים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


דער אייבערשטער זאל אייך היטן פון אלעם שלעכטס.


איך בעט אייך זייער מרת ... תחי'; האטס קיין מורא נישט פון ... ער קען אייך גארנישט טון. ער קען נאר דערשרעקן, און אך און וויי אז מען ווערט דערשראקן פון א בשר ודם.


געדענקטס, דער אייבערשטער איז מיט אייך, האטס קיין מורא נישט; אויב מען ווערט דערשראקן פון מענטשן וכו' איז ביטער, אבער אז מען געדענקט אז דער אייבערשטער איז מיט'ן מענטש, דעמאלט פאלן אוועק אלע שלעכטע מענטשן.


דער אייבערשטער זאל אייך היטן פון שלעכטס, עס זאל זיין יתפרדו כל פועלי און.

#1051 - נוץ אויס דיין כח הנגינה צו מקרב זיין אידישע קינדער
ניגונים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב זיך זייער געפרייט צו הערן נאך א סיום מסכתא פון דיר, דו האסט מסיים געווען מסכת סוטה. דו לערנסט ש"ס כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן, יעצט זאלסטו גיין ווייטער צו מסכת גיטין, קידושין און אזוי ווייטער.


איך בעט דיר זייער, איך ווייס אז דו ביסט זייער פארנומען, דאך בעט איך דיר זייער, אזוי ווי דער אייבערשטער האט דיר מזכה געווען מיט א ספעציעלע חוש הנגינה, דארפסטו דאס אויסנוצן צו מקרב זיין אידישע קינדער צו די אמונה. מיר וויל יעצט ארויסגעבן נאך א סידי, "טאנץ מיט אמונה - חלק ד'", אבער מיר ווילן עס נישט מאכן אן דיר; ווען מען הערט די פריערדיגע חלקים זעט מען א גרויסע חילוק פון די דריטע חלק וואס דו האסט געמאכט – ביז די ערשטע צוויי חלקים.


בעט איך דיר אויב דו קענסט ארויסכאפן אביסל צייט צו קומען זינגען מיט די בחורים און אינגעלייט; אויך איך בין גרייט צו זינגען מיט דיר ווען דו האסט אביסל צייט. ווייל מיט נגינה קען מען אויסהיילן די בת מלך, אזוי ווי דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה יג, מז' בעטלערס): "און איך הייל זי".


אלעס איז גרייט, די מוזיק איז אויך גרייט; מען ווארט אז דו זאלסט העלפן מיט דיין חוש הנגינה.


איך ווארט צו הערן אויב דו וועסט העלפן.


דיין ראש ישיבה.


 

#1050 - רבונו של עולם, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן
בחור, שידוכים, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער תלמיד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה ברסלב.


אז דו ווילסט א שידוך זאלסטו יעדן טאג גיין אביסל התבודדות; זיך אויסגיסן דיין הארץ צום אייבערשטן.


אין אנהייב וועט דיר דאס זיין שווער, בפרט ווען איינער איז א פארמאכטער מענטש בטבע, אים איז שווער זיך צו עפענען. דאך זאלסטו דאס טון מיט עקשנות יעדן טאג, ביז דו וועסט זוכה זיין צו טרעפן דיין שידוך.


איך שרייב דיר א קליינע תפלה אז עס זאל דיר זיין גרינגער אנצוהייבן רעדן צום אייבערשטן, אבער בעיקר זאלסטו רעדן דיינע אייגענע דיבורים:


"רבונו של עולם, האב רחמנות אויף מיר, איך וויל שוין אזוי שטארק חתונה האבן, איך וויל טרעפן מיין זיווג און אנהייבן לעבן א הייליגע ריינע לעבן.


הייליגער באשעפער, איך בין צעבראכן אויף פיצ-פיצליך, איך בין א שברי כלי; איך האב קיינעם נישט אויף די וועלט, איך בין איינער אליינס. איך האב נישט קיין משפחה, איך האב גארנישט. אייך זאך האב איך, נאר דיר אייבערשטער און דיין תורה; אנא ה' הושיעה נא, איך בעט דיר אייבערשטער העלף מיר".


טייערער ליבער ... נרו יאיר, גיי אביסל שפאצירן צווישן די ביימער, צווישן די פעלדער, וועסטו זוכה זיין צו טרעפן דיין זיווג בקרוב.


איך בעט און איך דאוון פאר דיר יעדן איינציגסטן טאג, בפרט ביי פתיחת הארון; דעמאלט בעט איך זייער אסאך פאר דיר און פאר אלע תלמידים.


...

#1049 - בארגן פאר גוים אויף רבית
שאלות, פרנסה, אידיש געלט, הלכה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער תלמיד ... נרו יאיר.


אויף דיין פראגע צי מען מעג בארגן פאר גוים אויף רבית, דיינע חברים רעדן דיר אן זאלסט פארבארגן געלט אויף גרויסע רווחים.


אין שלחן ערוך ווערט גע'פסק'נט (יורה דעה סימן קנט, סעיף א): "וְהָאִדָּנָא מוּתָּר בְּכָל עִנְיָן, לְהַלְווֹת לְעוֹבֵד כּוֹכָבִים", מען מעג פארבארגן אויף רבית פאר גוים.


דו האסט מיר נישט געפרעגט צי דו זאלסט עס טון אדער נישט, האסט מיר געפרעגט די גלאטע הלכה, ענטפער איך דיר וואס די הלכה איז. וואלסטו מיר געפרעגט צי דו זאלסט מאכן די אינוועסטמענט וואלט איך דיר געראטן אז נישט.


דאס בעסטע פאר דיר איז, מאך התבודדות; פרעג דעם אייבערשטן וואס דו האט צו טון.


אין ברסלב האט מען זייער אכטונג געגעבן פון געבן עצות; מען האט קיינמאל נישט געזאגט פאר א צווייטן וואס צו טון. אפילו ווען יענער האט געפרעגט וכו', האט מען זיך אלץ ארויסגעדרייט. עס זענען דא אסאך סיפורים וואס האבן זיך אפגעשפילט ביים רבי'ן און ביי רבי נתן, אז מען האט קיינמאל נישט פאר יענעם טו יא, טו נישט; מען האט נאר מרמז געווען וכו', און בעיקר נאר געשטופט צו גיין צום אייבערשטן.


בעט איך דיר זייער מיין הארציגער ליבער ברודער, פרעג דעם אייבערשטן צי דו זאלסט מאכן דעם עסק; שמועס מיט אים אויס אלע צדדים וועסטו זוכה זיין צו וויסן ווי אזוי זיך צו פירן.


איך דאנק דיר פאר'ן העלפן די ישיבה חודש'ליך אזוי געטריי.


 

#1048 - דער וואס וועט גיין הפצה וועט אלץ האבן געלט
הפצה, פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ"ב חשון, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


ברוך ה' אז דיין טאכטער איז שוין אהיימגעקומען פון שפיטאל, דער אייבערשטער זאל איר שיקן א גאנצע רפואה.


קוקנדיג אויף דיר זע איך וואס מוהרא"ש האט געזאגט און געשריבן אלע יארן: "דער וואס וועט גיין הפצה וועט אלץ האבן געלט"; דיין גאנצע עסק איז הפצה, דו האסט נישט קיין אנדערע פרנסה, דאך האסטו מער געלט פון אנדערע אינגעלייט און נאך אביסל וועסטו האבן אן אייגענע דירה אין שטעטל.


אינגעלייט קומען זיך באקלאגן אז זיי האבן נישט פון וואו צו ברענגען פרנסה; ווען זיי וואלטן זיך נישט געפוילט און עוסק געווען אין פארשפרייטן די אמונה פאר אנדערע, וואלטן זיי געהאט שפע אין שטוב.


דאנק און לויב דעם אייבערשטן אויף דיינע ליכטיגע קינדער, זרע ברך ה'; נעם מיט דיין גרויסע אינגל ער זאל דיר העלפן מפיץ זיין, אזוי וועט ער מחונך ווערן צו טון פאר אנדערע, צו טון פאר'ן אייבערשטן – פארשפרייטן פאר אלעמען "לְהִתְוַדֵּעַ וּלְהִגָּלוֹת כִּי הוּא מֶלֶךְ עַל כָּל הָאָרֶץ".