בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#602 - הער אויף קרעכצן
שמחה, התחזקות, עצבות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת פקודי, כ"ח אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ביסט זיך מחי' מיט די בריוון וואס איך שרייב דיר, דאס דערהאלט דיר און געבט דיר חיות ווייטער אנצוגיין אז דו זאלסט נישט אפלאזן דעם רצון צו זיין אן ערליכער איד; אפילו עס גייט אריבער אויף דיר וואס עס גייט אריבער וכו' וכו', דאך דערהאלסטו זיך און דו שטארקסט זיך ווייטער צו דינען דעם אייבערשטן.


דאס איז די שיינקייט פון אונז אידן, אז מיר געבן זיך נישט אונטער פאר קיינעם נישט; סיי ווען מיר גייען אריבער די שווערע גליות ווי מען הרג'ט און מען שעכט אידן, אזוי ווי אונזערע זיידעס און באבעס האבן אונז דערציילט וואס זיי זענען אריבער ביי די צווייטע וועלט מלחמה ווי מען האט פארברענט איבער זעקס מיליאן אידן - מענער פרויען און קליינע קינדער, רבנים און דיינים, ממש דאס שענסטע און דאס בעסטע פון כלל ישראל - דאך בלייבן מיר פעסט ביי אונזער אמונה, מיר בלייבן ווייטער נאנט צום אייבערשטן. און סיי ווען דער יצר הרע הרג'ט אונז און פארברענט אונז מיט תאוות רעות און ביטערע נסיונות - גייען מיר אויך נישט אוועק פונעם אייבערשטן, מיר קומען ווייטער אין שול דאווענען און לערנען.


איך בעט דיר טייערער ברודער, הער אויף קרעכצן דעם ניגון: "וואס וועט זיין מיט מיר?" טראכט נישט: 'פון מיר וועט שוין גארנישט זיין'; ווען דו זעסט זיך אנגעפולט מיט פראבלעמען, נסיונות, נפילות, וכו' וכו', טראכט נישט: 'וואס וועט שוין זיין פון מיר?' ווייל דוקא דו וואס דו פאלסט און הייבסט זיך אויף - ביסט א ריכטיגער העלד. איינער וואס האט נישט קיין שווערע נסיונות דער איז בכלל נישט שטארק, שטארק איז דער וואס הייבט אן פונדאסניי; ער קוקט נישט אויף גארנישט, ער איז ביי זיך שטארק ווי א לייב אז זאל זיין וואס זאל זיין וועט ער נישט אפלאזן דעם אייבערשטן.


מוהרא"ש פלעגט אונז דערציילן אז דער הייליגער רבי נתן זכרונו לברכה האט געהאט א תלמיד וואס האט געהייסן רבי שאול טעפליקער זכרונו לברכה, ער איז געווען א גרויסער עובד ה', ער האט געדאווענט און געלערנט מיט א געוואלדיגע ברען. איינמאל איז רבי נתן געווען אין טעפליק און צוזעענדיג זיינע עבודות, ווי ער דינט דעם אייבערשטן מיט אזא התלהבות האט ער אים געזאגט: "שאול שאול, איך האב פון דיר נאך נישט קיין הנאה; ווען איך וועל זען ווי שאול פאלט אראפ און הייבט זיך צוריק אויף און דינט ווייטער דעם אייבערשטן, דאמאלט וועל איך הנאה האבן"; רבי נתן האט אים געוואלט אנגרייטן פארן לעבן. ווייל נישט אייביג קען מען ברענען צום אייבערשטן ברציפות, עס קומט אמאל א צייט ווען מען פאלט אראפ און דעמאלט - אויב מען איז שטארק - איז מען א ריכטיגער העלד.


געדענק וואס מוהרא"ש לערנט אונז - הייסט ביים רבי'ן א שטארקער מענטש, ווער עס איז ביים רבינ'ס חדר א העלד: "א שטארקער מענטש איז נישט איינער וואס איז נישט אראפ געפאלן, שטארק מיינט, אז ווען מען פאלט הייבט מען זיך אויף".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#601 - דער אייבערשטער הערט צו די געבעט פון א חולה
רפואה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת פקודי, כ"ז אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב געהערט די נישט גוטע בשורה פון אייער ברודער ... נרו יאיר אז איר גייט אריבער שרעקליכע יסורים, איר ליידט פון די ביטערע מחלה השם ירחם; ער האט מיר געבעטן איך זאל אייך שרייבן אפאר ווערטער אייך צו שטארקן.


שטארק אייך מיט אמונה אינעם אייבערשטן; מיר דארפן חזר'ן די פשוט'ע אמונה: "אֲנִי מַאֲמִין בֶּאֱמוּנָה שְׁלֵמָה, שֶׁהַבּוֹרֵא יִתְבָּרַךְ שְׁמוֹ הוּא בּוֹרֵא וּמַנְהִיג לְכָל הַבְּרוּאִים, וְהוּא לְבַדּוֹ עָשָׂה וְעוֹשֶׂה וְיַעֲשֶׂה לְכָל הַמַּעֲשִׂים", איך גלייב מיט מיין גאנצע אמונה אז דער אייבערשטער האט אלעס באשאפן און ער פירט אלעס. ער טוט אלעס, ער האט אלעס געטון און ער וועט אלעס טון; ווי מער א מענטש חזר'ט די ריינע אמונה ווערט ער מער פרייליך און ער ווערט רואיג, און אז מען איז פרייליך און רואיג גייט מען ארויס פון אלע צרות ויסורים.


וויסן זאלט איר אז דער אייבערשטער הערט צו די געבעט פון א חולה מער פון אנדערע; ווען דער חולה אליינס בעט דעם אייבערשטן הערט דער אייבערשטער צו די תפילות, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (רש"י בראשית כא, יז; בשם מדרש בראשית רבה) אז מען זעט ביי ישמעאל, ווען זיין מאמע הגר האט אים געלייגט אונטערן בוים נאכדעם וואס זי האט נישט געקענט אויסהאלטן צו זען ווי אזוי איר קינד גייט שטארבן, זאגט די תורה (בראשית כא, יז): "וַיִּשְׁמַע אֱלֹקִים אֶת קוֹל הַנַּעַר", דער אייבערשטער האט צוגעהערט דאס געוויין פון 'ישמעאל', נישט דאס געוויין פון זיין 'מאמע', "מִכָּאן שֶׁיָּפָה תְּפִלַת הַחוֹלָה מִתְּפִלַּת אֲחֵרִים עָלָיו, וְהִיא קוֹדֶמֶת לְהִתְקַבֵּל", פון דא זעט מען אז די תפילה פונעם חולה איז זייער חשוב ביים אייבערשטן.


נאך זאגן די הייליגע חכמים (שבת יב:): "מִנַּיִן שֶׁהַשְּׁכִינָה סוֹעֵד אֶת הַחוֹלָה?" פון וואו זעט מען אז דער אייבערשטער האלט אונטער דעם חולה? ווייל עס שטייט (תהלים מא, ד): "ה' יִסְעָדֶנּוּ עַל עֶרֶשׂ דְּוָי", דער אייבערשטער האלט אונטער דעם חולה; נאך זאגן חז"ל (שם): ווען מען קומט מבקר חולה זיין איינעם זאל מען זיצן מיט גרויס כבוד, ווייל: "שְׁכִינָה לְמַעְלָה מֵראשׁוֹתָיו שֶׁל חוֹלֶה", דער אייבערשטער רוט אויף דעם קאפ פון א חולה; נאך זאגן חז"ל (שם): "אָמַר רָבִין, מִנַּיִן שֶׁהַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא זָן אֶת הַחוֹלָה? שֶׁנֶאֱמַר (תהלים מא, ד): ה' יִסְעָדֶנּוּ עַל עֶרֶשׂ דְּוָי", דער אייבערשטער שפייזט דעם חולה.


דערפאר זאלט איר נעמען פון די מאמרי חז"ל שטארקייט צו בעטן דעם אייבערשטן ער זאל רחמנות האבן אויף אייך; רעדט צום אייבערשטן אויף אייער אייגענע שפראך - אויף אידיש, דערציילט אים אזוי ווי איר וואלט עפעס דערציילט פאר א נאנטע חבר'ט, דערציילט אים ווי צעבראכן איר זענט, זאגט אים: "רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם, הָאבּ רַחְמָנוּת אוֹיף מִיר. הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער, אִיךְ דַארְף אַ רְפוּאָה שְׁלֵימָה. קוֹים וָואס אִיךְ לֶעבּ, אִיךְ גֵיי אַרִיבֶּער שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין, עֶס אִיז מִיר זֵייעֶר בִּיטֶער, הֶעלְף מִיר אֵייבֶּערְשְׁטֶער, דוּ בִּיסְט דָאךְ דֶער רוֹפֵא נֶאֱמָן; הֵיילִיגֶער בַּאשֶׁעפֶער אִיךְ וִויל חֲתוּנָה הָאבְּן, אִיךְ וִויל אוֹיפְשְׁטֶעלְן אַ שְׁטוּבּ אוּן הָאבְּן קִינְדֶער אוּן אֵיינִיקְלֶעךְ. אַלֶע מַיינֶע חַבֶר'טֶעס הָאבְּן חֲתוּנָה אֵיינֶע נָאכְ'ן אַנְדֶערְן אוּן אִיךְ לִיג דָא אִין שְׁפִּיטָאל מִיט שְׁרֶעקְלִיכֶע פַּיין פוּן דִי ...; עֶס אִיז מִיר אַזוֹי בִּיטֶער דָא אִין שְׁפִּיטָאל. עֲנֵנִי ה' עֲנֵנִי, בִּזְכוּת אַלֶע צַדִּיקִים וָואס הָאבְּן זִיךְ מוֹסֵר נֶפֶשׁ גֶעוֶוען פַאר דַיינֶעט וֶועגְן, בִּזְכוּת זֵייעֶר תּוֹרָה, זֵייעֶר תְּפִילָה אוּן זֵייעֶר עֶרְלִיכְקַייט; בִּזְכוּת אַבְרָהָם אָבִינוּ, בִּזְכוּת יִצְחָק אָבִינוּ, בִּזְכוּת יַעֲקֹב אָבִינוּ, בִּזְכוּת מֹשֶׁה רַבֵּינוּ, בִּזְכוּת אַהֲרֹן הַכֹּהֵן, בִּזְכוּת יוֹסֵף הַצַּדִּיק, בִּזְכוּת דָּוִד הַמֶּלֶךְ, בִּזְכוּת שְׁלֹמֹה הַמֶּלֶךְ, בִּזְכוּת רַבִּי שִׁמְעוֹן בַּר יוֹחָאִי, בִּזְכוּת רַבִּי יִצְחָק לוּרְיָא אַשְׁכְּנַזִי, בִּזְכוּת רַבִּי יִשְׂרָאֵל בַּעַל שֵׁם טוֹב, בִּזְכוּת רֶבִּי נַחְמָן בֶּן פֵיגֶא מִבְּרֶסְלֶב, בִּזְכוּת רֶבִּי נָתָן מִבְּרֶסְלֶב, בִּזְכוּת רַבֵּינוּ אֱלִיעֶזֶר שְׁלֹמֹה מִבְּרֶסְלֶב; יִּהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ, ה' צוּרִי וְגוֹאֲלִי. אָמֵן כֵּן יְהִי רָצוֹן".


דער אייבערשטער דער רופא נאמן, זאל אייך שיקן א רפואה שלימה בתוך שאר חולי ישראל.


איך ווארט צו הערן פון אייך איר זאלט מיר בקרוב מבשר זיין די גוטע בשורה אז איר זענט ארויס געקראכן פון די ביטערע מחלה.

#600 - דיין שידוך איז שוין צוגעגרייט פאר דיין געבורט
בחור, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת פקודי, כ"ו אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס זאל איך דיר זאגן טייערער ... נרו יאיר, א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן אונז (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיט'ן אייבערשטן; זאלסטו זיך פארלאזן אויפ'ן אייבערשטן אז ער וועט דיר ברענגען דיין שידוך בקרוב, זאלסט נישט זיין פאר'דאגה'עט און טראכטן שלעכטע מחשבות אז דו וועסט בלייבן א בחור וכו', ווייל נאך פאר דו ביסט געבוירן געווארן האט דער אייבערשטער שוין אנגעגרייט דיין שידוך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ב.): "אַרְבָּעִים יוֹם קוֹדֶם יְצִירַת הַוָּלָד בַּת קוֹל יוֹצֵאת וְאוֹמֶרֶת בַּת פְּלוֹנִי לִפְלוֹנִי", פערציג טעג פאר יצירת הולד רופט מען אויס אויבן אין הימל: "בַּת פְּלוֹנִי לִפְלוֹנִי", ממילא דארפסטו זיך גארנישט זארגן.


דו זאלסט ווייטער ממשיך זיין דינען דעם אייבערשטן, קום און ישיבה יעדן אינדערפרי, טו אן תפילין און דאוון שחרית מיט שמחה, נאכדעם זאלסטו לערנען דיינע שיעורים כסדרן – מקרא, משנה און גמרא, אויך זאלסטו זיך צוגעוואוינען צו זאגן יעדן טאג תהילים.


איך בעט דיר, זיי נישט צעבראכן; גלייב אינעם אייבערשטן אז ער וועט דיר העלפן, נאך אביסל וועסטו זוכה זיין צו טרעפען דיין שידוך און חתונה האבן.


דאס וואס דו קענסט נישט איינשלאפן ביינאכט פון זארג, טראכטנדיג: 'וואס וועט זיין?' אזוי ווי דו שרייבסט מיר אינעם בריוו אז גאנצעטע נעכט וואלגערסטו זיך אין בעט און דו קענסט נישט איינשלאפן טראכטנדיג: 'ווען וועל איך טרעפן מיין שידוך?' אנשטאט טראכטן די אלע שלעכטע מחשבות זאלסטו דאס אויסזאגן פאר'ן אייבערשטן; שמועס מיט'ן אייבערשטן אין בעט. דעק זיך איבער דיין קאפ מיטן דעק און וויין צו אים אונטערן דעק, בעט אים: "הייליגער באשעפער, געב מיר שוין מיין שידוך"; שמועס מיט אים אויף דיין שפראך - 'אידיש', פארצייל אים אלע דיינע זארגן: 'וואס וועט זיין?' 'ווען וועט עס זיין?' 'מיט וועם וועט עס זיין?'


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן סח): "עִיקָר הִתְבּוֹדְדוּת שֶׁל דָּוִד הַמֶּלֶךְ הָיָה עַל מִטָּתוֹ", דוד המלך האט זייער אסאך גערעדט צום אייבערשטן ווען ער איז געלעגן אין בעט, "בְּעֵת שֶׁשָּׁכַב עַל מִטָּתוֹ וְכִסָּה עַצְמוֹ בְּסָדִין, אָז הָיָה מְדַבֵּר וּמֵשִׂיחַ כָּל לִבּוֹ לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווען ער איז געלעגן אין בעט פלעגט ער זיך צודעקן מיט זיין דעק און דארט האט ער גערעדט און זיך אויסגעשמועסט מיט'ן אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (תהלים ו, ז): "אַשְׂחֶה בְּכָל לַיְלָה מִטָּתִי", איך שמועס יעדע נאכט מיטן אייבערשטן אויף מיין בעט, "בְּדִמְעָתִי עַרְשִׂי אַמְסֶה", מיט מיינע טרערן מאך איך נאס מיין בעט, און דער רבי פירט אויס: "אַשְׁרֵי מִי שֶׁיַּרְגִּיל עַצְמוֹ לְקַיֵּם הַנְהָגָה זוֹ הָעוֹלָה עַל הַכֹּל", וואויל איז דעם וואס געוואוינט זיך צו דאס טון.


איך בעט דיר מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר, דראפע זיך און דערהאלט זיך. איך האף אם ירצה ה' צו פארן בקרוב קיין ארץ ישראל, קיין יבניאל צו מוהרא"ש'ס ציון. איך וויל דו זאלסט מיט קומען מיט מיר, דארט איז א פלאץ וואו מען קען פועל'ן שידוכים, אזוי ווי מוהרא"ש האט מבטיח געווען מיט א שטארקע הבטחה (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "אִיךְ זָאג צוּ אַז יֶעדֶער בָּחוּר אָדֶער מֵיידְל וָואס דַארְף אַ שִׁידוּךְ אוּן זֵיי וֶועלְן קוּמֶען דָא אוֹיף מַיין קֵבֶר אוּן דוּרְכְזָאגְן גַאנְץ סֵפֶר תְּהִלִים פוּן אָנְפַאנְג בִּיזְן סוֹף פַאר מַיין זְכוּת, וֶועל אִיךְ טוּן אַלֶעס וָואס אִיךְ קֶען, אַז זֵיי זָאלְן טְרֶעפְן זֵייעֶר שִׁידוּךְ. אוּן דָאס זָאג אִיךְ צוּ מִיט אַ שְׁטַארְקֶע צוּזָאג".


מען זעט אפענע ניסים און ישועות יעדן טאג ביים ציון פון מוהרא"ש; בחורים און מיידלעך קומען צו פארן אהין פון די גאנצע וועלט אויסזאגן תהילים צו טרעפן זייער שידוך. דעריבער וויל איך דו זאלסט מיט קומען מיט מיר קיין יבניאל און דארט אויסזאגן תהילים לזכות רבינו אליעזר שלמה בן מנחם זאב זכותו יגן עלינו, וועסטו בקרוב טרעפן דיין שידוך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#599 - פאלגן דעם אייבערשטן אן קיין פארוואס און אן קיין פארווען
אמונה, טהרת המשפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויקהל, כ"א אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מיר דארפן טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן אן קיין פארוואס און אן קיין פארווען; מיר ווייסן גארנישט, איין זאך ווייסן מיר אז דער אייבערשטער זאגט אונז אן צו היטן די מצוות - איז דאס פאר אונז גוט און מיר וועלן דאס טון אפילו עס איז שווער.


איר פרעגט פארוואס דער אייבערשטער האט געהייסן היטן הלכות טהרת המשפחה; ווי קענען מיר פארשטיין דעם אייבערשטן?! איך וועל אייך דאס געבן צו פארשטיין מיט א ביישפיל, א קליין קינד קען נישט פארשטיין פארוואס זיין טאטע לאזט אים נישט גיין אויפן גאס וואו קארס פארן און ער ווערט ברוגז אויף זיין טאטע ווען ער שרייט אויף אים און זאגט אים אן נישט צו טון געוויסע זאכן, ווייל דאס קינד מיט זיין פינטעלע שכל מיינט אז ער פארשטייט אליינס וואס איז גוט פאר אים, הערשט ווען ער ווערט ערוואקסן זעט ער אז זיינע עלטערן האבן אים אפגעהיטן פון שלעכטס; אזוי קענט איר אביסל פארשטיין אז עס איז נישט מעגליך פאר א מענטש צו פארשטיין דעם אייבערשטן, מיר האבן נישט קיין פינטעלע שכל און פארשטאנד אנטקעגן דעם אייבערשטן.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן מד): אז די גרעסטע חכמה איז אוועק צו לייגן אלע חכמות און טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן; דעריבער, אז דער אייבערשטער האט געזאגט מען זאל ציילן זיבן טעג וכו' דארף מען דאס טון מיט גרויס שמחה.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (נדה לא:): "רַבִּי מֵאִיר אוֹמֵר: מִפְּנֵי מָה אָמְרָה תּוֹרָה נִדָּה לְשִׁבְעָה? מִפְּנֵי שֶׁרָגִיל בָּהּ וְקָץ בָּהּ", רבי מאיר זאגט: פארוואס האט דער אייבערשטער געזאגט אז א נדה זאל ציילן זיבן טעג וכו'? "אָמְרָה תּוֹרָה: תְּהֵא טְמֵאָה שִׁבְעָה יָמִים, כְּדֵי שֶׁתְּהֵא חֲבִיבָה עַל בַּעְלָהּ כִּשְׁעַת כְּנִיסָתָהּ לְחֻפָּה", ווייל אזוי וועט די פרוי זיין באליבט צו איר מאן פונקט אזוי ווי זי איז געווען באליבט צו אים אין די טאג פון די חופה; און זוכה זיין צו געזונטע קינדער, ווייל אז מען היט הלכות טהרה האט מען געזונטע קינדער, און אז מען היט נישט די הלכות ווערן געבוירן קראנקע קינדער רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו גיין אויף די וועג פון די תורה, אוועק לייגן אלע חכמות און זיך פירן מיט תמימות ופשיטות. די גרעסטע חכמה איז - אוועק צו לייגן די שכל, אזוי ווי דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן טו): "שֶׁהוּא חָכְמָה וּמְלָאכָה גְדוֹלָה לִהְיוֹת כְּמוֹ בְּהֵמָה", עס איז א גרויסע חכמה צו זיין אזוי ווי א בהמה, דאס הייסט זיך צו פירן פשוט בתמימות ובפשיטות. אזוי ווי עס שטייט (שמות לו, א): "וְכֹל אִישׁ חֲכַם לֵב אֲשֶׁר נָתַן ה' חָכְמָה וּתְבוּנָה בָּהֵמָּה", און אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (חולין ה:): אויפ'ן פסוק: (תהלים לו, ז): "אָדָם וּבְהֵמָה תּוֹשִׁיעַ ה'", אֵלּוּ בְּנֵי אָדָם שֶׁעֲרוּמִים בְּדַעַת וּמְשִׂימִין עַצְמָן כִּבְהֵמָה, און אזוי ווי אסף בעט דעם אייבערשטן (שם עג, כב): "וַאֲנִי בַּעַר וְלֹא אֵדָע בֶּהֱמוֹת הָיִיתִי עִמָּךְ".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#598 - הפצה אין אומאן
הפצה, אומאן

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן א בילד ווי מען זעט דיר דרוקן דעם גליון אין אומאן און דו פארשפרייסט דאס ביים ציון פון הייליגן רבי'ן; איך האב זיך זייער געפריידט צו זען אז דו ביסט עוסק אין הפצה אין אזא הייליגע פלאץ ווי אומאן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אונזער גאנץ לעבן נאר עוסק זיין אין פארשפרייטן די הייליגע עצות פון רבי'ן פאר די גאנצע וועלט; אלע זאלן וויסן פון די זיסע עצות פון רבי'ן וואס לערנט אונז די ריינע אמונה, מיר זאלן וויסן אז דער אייבערשטער איז שטענדיג מיט אונז, ביי אונז און נעבן אונז, און וואס מיר דארפן זאלן מיר זיך ווענדן נאר צו אים.


אויך פריי איך זיך צו הערן אז דיין ווייב תחי' איז מפיץ ביי די פרויען אין אומאן.


אויב דו ווילסט נאך ספרים און קונטרסים זאלסטו מיר מודיע זיין, וועל איך דיר דאס שיקן קיין אומאן; מיר האבן כמעט יעדע וואך תלמידים וואס פארן קיין אומאן.


זיי געזונט, א גוט שבת.

#597 - וויפיל אידן האסטו מזכה געווען מיט הפצה?
הפצה, חסידות ברסלב, סיום הש"ס

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת כי תשא, י"ז אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיר אז דו לעבסט א זיס לעבן מיט דיין ווייב און דו פירסט זיך מיט די וועג וואס דו האסט געלערנט אין ישיבה - די וועג וואס מוהרא"ש האט מיט אונז געלערנט אלע יארן, אז מען קען זיין אן ערליכער איד דבוק צום אייבערשטן - מיט א ווייב וכו'.


מזל טוב אז דו האסט זוכה געווען צו מסיים זיין גאנץ ש"ס - תלמוד בבלי! זיי ווייטער ממשיך מיט דיינע שיעורים און הייב נאכמאל אן ש"ס כסדרן.


והעיקר שכחתי, איך ווארט צו הערן פון דיר צי דו ביסט עוסק אין הפצה; אין דיין בריוו זע איך נישט קיין איין ווארט וועגן הפצה. שרייב מיר וויפיל אידן דו האסט מזכה געווען די וואך דורך דיין הפצה; דאס וואס דו האסט געטון אלץ בחור ווען דו האסט געלערנט אין ישיבה זאלסטו ווייטער טון.


בנוגע וואס דו שרייבסט זיך אונטער דיין נאמען מיט א צו-נאמען "ברסלב'ער"; וויסן זאלסטו אז מען קען זיך נישט רופן: "... ברסלב'ער" נאר אז מען איז עוסק אין הפצה טאג און נאכט אזוי ווי דער רבי האט אונז געהייסן. מן הסתם ווילסטו מיט דעם נאך מאכן מוהרא"ש וואס האט זיך א נאמען געגעבן "א. ש. ברסלב'ער" ווען ער האט געדרוקט דעם רבינ'ס ספרים נאך זיין חתונה מיט מסירות נפש, (מיר האבן דא אין ישיבה ספרים וואס עס שטייט אויפ'ן שער בלאט: "נדפס על ידי אליעזר שלמה ברסלב'ער)", אבער סתם זיך שרייבן מיט א צו-נאמען "... ברסלב'ער" האט נישט קיין פשט.


איך ווייס נישט צי דו האלסט מיט די נייעס, אבער זאלסט וויסן אז מיר האבן היינט מפיצים איבער די גאנצע וועלט; מענטשן וועם איך האב נאך נישט געזען און איך ווייס נישט ווער זיי זענען שרייבן מיר אז זיי פארשפרייטן די גליונות, ספרים און קונטרסים איבעראל. איז דאך זיכער אז דו וואס דו פלעגסט אלץ בחור זיין זייער שטארק אין הפצה זאלסטו יעצט נאך דיין חתונה ווייטער ממשיך זיין מיט דעם ביתר שאת וביתר עוז - טאג און נאכט נאר הפצה.


א גוט שבת.

#596 - דער אייבערשטער איז אלעמאל מיט דיר און וויל דיר העלפן
תפילה והתבודדות, אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת כי תשא, ט"ז אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


ווען דו זאלסט וויסן ווי חשוב דיינע תפילות זענען אויבן אין הימל וואלסטו נישט געווען אזוי צעבראכן ביי זיך; אמת טאקע דו שפירסט זיך אסאך מאל ווי דו האסט קיינעם נישט, אבער למעשה ביסטו נישט אליינס ווייל דער אייבערשטער איז מיט דיר, ביי דיר און נעבן דיר.


דער הייליגער רבי האט זייער אויסגעלויבט די תפילות פון פרויען; זאגט מוהרא"ש אז ווייל פרויען האבן בדרך כלל א לב נשבר, א צעבראכן הארץ, זענען זייערע תפילות זייער חשוב ביים אייבערשטן.


וואס דו דארפסט בעט פונעם אייבערשטן, וועט דיר דער אייבערשטער העלפן.


עס איז א שאד צו צאלן געלט פאר א בשר ודם (טערעפיסט) ער זאל דיר אויסהערן וואס ער קען זיך אליינס נישט העלפן, בשעת דו קענסט דאס האבן בחנם! דורך זיך אויסשמועסן מיטן אייבערשטן, אים אלעס דערציילן און אים בעטן מיט רחמנות ער זאל דיר העלפן מיט וואס דו גייסט אריבער.


א גוטן טאג.

#595 - פארגינען גן עדן אויך פאר א צווייטן
הפצה, משניות, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, פורים קטן, י"ד אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב מיר זייער מחי' געווען צו רעדן מיט דיר און הערן פון דיר אז דיין זון ... נרו יאיר גייט היינט מסיים זיין די ערשטע מאל ששה סדרי משנה; וואו אויף דער וועלט איז דא אזא זאך, אז א קינד פון ניין יאר איז מסיים ששה סדרי משנה? איך וועל אים שרייבן א חיזוק בריוו ער זאל שוין אנהייבן נאכאמאל משניות.


נאך מער פריי איך זיך צו הערן אז דיין זון הבחור ... נרו יאיר פארשפרייט ווייטער גליונות אין לאנדאן יעדן ערב שבת; מען קען זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון מחזק זיין און מקרב זיין נאך א איד צום אייבערשטן.


איך האב געליינט אין די תולדות פון חסידי חב"ד ווי זיי האבן זיך מוסר נפש געווען אין רוסלאנד דורכאויס די שווערע ביטערע יארן פון קאמוניזם ווען די רעגירונג האט נישט געלאזט האלטן אידישקייט, און אויב מען האט געכאפט א איד פארשפרייטן אידישקייט האט מען באצאלט פאר דעם מיט'ן לעבן. איז געווען א איד מיט'ן נאמען ר' בערקע חן זכרונו לברכה, א שטיק מסירות נפש איד! ער איז געווען באהאלטן אין א שטוב פון וואו ער איז נישט ארויס געקומען פאר לאנגע יארן, שבת פלעגט מען זיך צוזאמקומען שטילערהייט ביי אים אין שטוב וואו ער איז געווען באהאלטן זיך צו מחזק זיין מיט אמונה און בטחון. דער ר' בערקע פלעגט אויסזאגן יעדן שבת גאנץ תהילים, איז אמאל אריין געקומען צו אים אין שטוב א בחור און אים געזאגט די פאלגענדע ווערטער: "ר' בערקע איר זענט נישט גערעכט מיט דעם וואס איר נעמט דעם גאנצן גן עדן פאר אייך; פארוואס זאלט איר דאס נישט פארגינען פאר אונז בחורים? מיר זענען זיך מוסר נפש אהער צו קומען הערן אביסל ווערטער פון אמונה און איר זיצט זיך פארשפארט מיטן תהילים?!" האט ר' בערקע גלייך פארמאכט דעם תהילים און פארברענגט מיט די בחורים.


דאס זאג איך דיר אויך, אז דער אייבערשטער האט דיר געהאלפן דו האסט זיך דערוויסט פון הייליגן רבי'ן, פון זיינע זיסע עצות און פון דעם סדר דרך הלימוד, ווי דו שרייבסט מיר יעדן טאג דיינע סיומים וכו', האב איך דאס מערסטע הנאה פון דעם אז דו מיט דיינע קינדער זענען עוסק אין הפצה, אז דו האלסט נישט דעם גאנצן גן עדן בלויז פאר דיר אליינס, נאר דו פארגינסט א שטיקל גן עדן פאר נאך א איד.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#594 - דער רבי האט אויך אנגעהויבן משניות אלס קינד
קינדער, משניות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, פורים קטן, י"ד אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד הילד יניק וחכים כמר ... נרו יאיר.


איך פריי זיך זייער צו הערן פון דיין טאטע אז דו האסט זוכה געווען צו מסיים זיין גאנץ 'ששה סדרי משנה' אויפ'ן סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן וואס האט אונז געזאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אֵין צְרִיכִין בְּלִמּוּד, רַק הָאֲמִירָה לְבַד; לוֹמַר הַדְּבָרִים כְּסֵדֶר, וּמִמֵּילָא יָבִין", מען דארף נישט פארשטיין ווען מען לערנט, מען דארף נאר זאגן די ווערטער פון די הייליגע תורה און צום סוף וועט מען פארשטיין.


יעצט זאלסטו אנהייבן נאכאמאל משניות; זאלסט לערנען יעדן טאג פרקים משניות און דו זאלסט בעטן דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו פארשטיין וואס דו לערנסט, וועט דיר דער אייבערשטער העלפן אז דו וועסט פארשטיין וואס דו לערנסט.


אזוי ווי דער רבי האט דערציילט ווי אזוי ער האט אנגעפאנגען לערנען ווען ער איז געווען א יונג קינד (שבחי הר"ן, אות ח): "כִּי בִּתְחִלָּה הָיָה לוֹמֵד מִשְׁנָיוֹת וְלֹא הָיָה מֵבִין לִמּוּדוֹ", ער האט געלערנט משניות אבער ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, וואס האט ער געטון? "וְהָיָה בּוֹכֶה הַרְבֵּה לִפְנֵי הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ שֶׁיָּאִיר עֵינָיו", ער האט זייער אסאך געוויינט צום אייבערשטן אז ער וויל זוכה זיין צו פארשטיין, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה כָּל כָּךְ עַד שֶׁזָּכָה שֶׁיּוּכַל לִלְמוֹד מִשְׁנָיוֹת", ער האט אסאך געוויינט צום ביז ער האט זוכה געווען צו פארשטיין משניות. "וְכֵן אַחַר כָּךְ לָמַד שְׁאָר סְפָרִים וְלא הָיָה מֵבִין גַּם כֵּן", נאכדעם האט דער רבי געלערנט אנדערע ספרים און ער האט נישט פארשטאנען וואס ער לערנט, "וְהָיָה בּוֹכֶה וּבוֹכֶה גַּם כֵּן הַרְבֵּה מְאֹד עַד שֶׁזָּכָה לַהֲבִינָם", האט ער ווייטער געוויינט צום אייבערשטן ער זאל דאס זוכה זיין צו פארשטיין ביז דער אייבערשטער האט אים געהאלפן אז ער האט פארשטאנען אלעס וואס ער האט געלערנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט אויסוואקסן א גרויסער ערליכע איד און דיינע עלטערן זאלן זען פון דיר אידיש נחת.

#593 - אנהויבן דעם טאג מיט לימוד גמרא
אידיש געלט, גמרא, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, לומד בכולל "היכל הקודש" ברסלב.


איך האב דערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה; יישר כח.


איך פריי זיך זייער צו הערן ווי פלייסיג דו לערנסט אין כולל ביים ערשטן סדר דעם דף גמרא.


א טאג וואס מען הייבט אן מיט לימוד גמרא איז אינגאנצן אן אנדערע טאג; נאכדעם ווען דו גייסט ארבעטן איז אלעס גאר אנדערש. די אויגן איז אנדערש און די מח מחשבה איז אנדערש, ווייל די כח פון א בלאט גמרא איז אזוי הייליג און מעכטיג אז עס טוישט דאס קוקן, דאס טראכטן און דאס הערן פונעם מענטש.


מזל טוב פאר'ן אפשערן פון דיין זון נרו יאיר; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן אידיש נחת פון דעם קינד און אלע קינדער צוזאמען מיט דיין ווייב תחי'.


אשריך ואשרי חלקיך אז דו האסט זיך נישט נאריש געמאכט ביים אפשערן; די גאנצע אפשערן – די ציצית, קאפל, פעקלעך און לחיים - האט דיר געקאסט אונטער הונדערט דאללער, זאל זיין "כן יכנס לחופה ולמעשים טובים" – אן קיין חובות און אן קיין הארץ וויי.

#592 - מען דארף אנקומען צום אייבערשטן
פחדים, אמונה, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב דערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה; יישר כח.


זיי בודק דיינע מזוזות, אויך זאלסטו רופן א מומחה בודק זיין צי עס איז דא ביי דיין הויז א נעסט פון מאוקאשעס פאר די רואיגקייט פון דיין ווייב תחי', וועט זי מסכים זיין צוריק אהיים צו קומען.


די גאנצע מעשה וואס האט פאסירט איז מן השמים דיר צו ווייזן אז מען דארף אנקומען צום אייבערשטן; מען קען זיך קויפן א הויז און דאס שיין מאכן און פלוצלינג כאפט זיך אריין א קליינע חי'לע, א מאוקאש'ל און דיין ווייב און קינדער זענען שוין אנטלאפן צו אירע עלטערן און זי וויל נישט וויסן פונעם נייעם הויז וכו'.


זעט מען פון דעם אז מען דארף שטענדיג צוקומען צום אייבערשטן און זיך צו אים איבערגעבן, און אז מען פארגעסט פון אים וכו' נוצט נישט גארנישט.


איך וועל שרייבן א בריוו פאר דיין ווייב איר צו בארואיגן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#591 - ס'איז נישט דא קיין שטערקערע שמירה פון אמונה
פחדים, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן נרו יאיר האט מיר דערציילט די מעשה מיט'ן מאוקאש וכו' אז זייט די מעשה ווילט איר נישט צוריק אהיים קומען; איך האב אים געשריבן אז ער זאל בודק זיין די מזוזות און רופן א מומחה וכו' אז דאס זאל מער נישט פאסירן.


וויסן זאלט איר אז עס איז נישט דא קיין שטערקערע שמירה פון "אמונה"; ווען א מענטש נעמט אריין אין זיך די אמונה, ער חזר'ט צו זיך: 'קיינער קען מיר גארנישט טון', ער זינגט צו זיך: 'דער אייבערשטער איז דא' און ער זאגט צו זיך שטענדיג: 'דער אייבערשטער היט מיר'; דאס מאכט מען זאל זיין רואיג און צופרידן.


דעריבער זאל איר נעמען די עצה פון אמונה וועט איר נישט מורא האבן פון קיינעם נישט – פונעם גרויסן הונט ביז'ן קליינעם מאוקאש.


דאנקט'ס דעם אייבערשטן פאר אייער טייערע מאן נרו יאיר; איך באקום כסדר בילדער פונעם שיעור גמרא אין היכל הקודש בלומינגראוו וואו איך זע אים אויף די בילדער ווי ער לערנט יעדע נאכט, אויך דערציילט ער מיר שטענדיג זיינע סיומים.


זאלט איר נאר דאנקען דעם אייבערשטן וועלן אוועק גיין פון אייך אלע פחדים.

#590 - נאר מיט תורה קען מען בייקומען דעם יצר הרע
נסיונות, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב דערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה; יישר כח.


איך פריי זיך זייער אז דו קומסט יעדן אינדערפרי צום גמרא שיעור; הלוואי זאלן אלע תלמידים זיין שטארק מיט'ן דף גמרא יעדן טאג. ווייל נאר מיט די תורה קען מען בלייבן א איד אין זיך דערהאלטן אין די שווערסטע נסיונות.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין ל.) דער אייבערשטער זאגט: "בָּרָאתִי יֵצֶר הָרָע", איך האב באשאפן דעם יצר הרע, "וּבָּרָאתִי לוֹ תּוֹרָה תַּבְלִין", און איך האב באשאפן אן עצה ווי אזוי זיך צו שלאגן קעגן אים - דאס איז די הייליגע תורה; אז מען לערנט תורה קען מען אים בייקומען. בפרט אז מיר האבן באקומען א מתנה דעם "סדר דרך הלימוד" פון הייליגן רבי'ן, אז אפילו מען פארשטייט נישט וואס מען לערנט זאל מען זאגן די ווערטער פון די תורה כסדרן, קען יעדער איד לערנען.


שטארק זיך און מאך פרייליך דיין ווייב; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (קידושין לד:): "אִשָּׁה - בַּעְלָהּ מְשַֹמְחָהּ"; דאס איז א מצוה פונקט ווי אלע מצוות.

#589 - פרנסה געבט דער אייבערשטער
פרנסה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב דערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה; יישר כח.


איך וויל דיר מחזק זיין אויף דעם וואס דו גייסט יעצט אריבער, מען האט דיר אפגעזאגט פון דיין ארבעט; דו גייסט ארום אן א קאפ, דו טראכסט: 'פון וואו וועל איך אהיים ברענגען פרנסה?'


זאלסטו וויסן, געדענקען און איינקריצן אין זיך: "פרנסה געבט דער אייבערשטער!!!"


זאלסט זיך חס ושלום נישט פארלירן פאר קיין איין רגע, אויך זאלסטו זיך נישט באשולדיגן און זיך נישט קלאפן אז דו פארלירסט איין דזשאב נאכ'ן צווייטן; דאס האט נישט מיט דיר, דאס אלעס איז דיר אויסצופרובירן צי דו וועסט ווייטער זיין פרייליך, אזוי ווי די מעשה פונעם בעל בטחון וואס דער רבי האט דערציילט.


אחי היקר, חזק ואמץ ואחוז עצמך בכל כוחך.

#588 - זיי מוסיף גוטס, וועט דער אייבערשטער דיר מוסיף זיין ניסים
תודה והודאה, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער חתן ... נרו יאיר.


איך האב דערהאלטן דיין נדבה פאר די ישיבה; יישר כח.


מזל טוב צו דיין שידוך; קוק וואס פאר א נס דער אייבערשטער האט מיט דיר געטון. דו האסט באקומען א שידוך פון הימל; אן ערליכע וואוילע כלה תחי' פון א טייערע ווארימע משפחה, א בת תלמוד חכם – אלעס בזכות דיינע גוטע מעשים וואס דו טוסט, דיין תורה ותפלה וכו'.


זאלסטו זיך יעצט פארנעמען מוסיף צו זיין אין דיינע שיעורים און מוסיף זיין אין תפלה והתבודדות וועט דער אייבערשטער מאכן מיט דיר נאך גרויסע נסים.


געב זיך איבער צום אייבערשטן, "וויל ווי עס גייט, וועט גיין ווי דו ווילסט", דורכדעם וועסטו מצליח זיין.


פון דיין ראש ישיבה.

#587 - יישר כח פאר'ן אויספירן דעם שידוך פאר מיין זון
שידוכים, הכרת הטוב, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב.


איך דאנק דיר פארן זיין דער גוטער שליח פון הימל צו זיין דער שדכן פאר מיין זון שלמה נרו יאיר.


מיין הארץ איז פול מיט לויב צום אייבערשטן אויף די ניסים וואס ער טוט מיט מיר שטענדיג, בפרט יעצט פאר אזא נס צו קענען א שידוך טון מיט א קינד ווען ער איז נאך יונג, ווערנדיג ממש יעצט זעכצן יאר, מיט א ערליכע וואוילע מיידל, א תלמידה פון 'בית פיגא', א טאכטער פון אונזער חשוב'ער חבר ר' יואל טייטלבוים נרו יאיר גבאי בית המדרש היכל הקודש קרית יואל שכונת עצי תמרים; א כלה פון א ווארימע ערליכע שטוב, איך בין אויסטערליש פרייליך.


איך האב געזאגט פארן מחותן נעכטן ביים לחיים אז מיר זענען פאסיגע מחותנים; מיר האט מען ארויסגעווארפן פון א מוסד פאר עלף יאר צוריק פאר'ן איינציגסטן חטא אז איך בין א ברסלב'ער און איך רעד צו די תלמידים פונעם אייבערשטן, און אים האט מען אויך ארויסגעווארפן מיט ביזי בזיונות פון א מוסד פאר'ן פארן קיין אומאן צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה.


ביי מיר איז א כבוד זיך צו משדך זיין מיט א ברסלב'ער חסיד וואס מען האט פארשעמט פאר'ן פארן צום רבינ'ס ציון; וואונטש איך דיר אז דו זאלסט אויך זוכה זיין צו טון שידוכים יונגערהייט מיט דיינע קינדער.


שטארק דיר מיט דיין הייליגע ארבעט פון פארשפרייטן די עצות און חיזוק פון רבי'ן פאר די גאנצער וועלט; אויך בעט איך דיר דו זאלסט ווייטער מחזק זיין די מלמדים, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ספרי נשא, פיסקא א): "אין מחזקין אלא למחזקין", די וואס זענען מחזק אנדערע די דארף מען מחזק זיין, ווייל זיי דארפן דאס מערסטע חיזוק; א מלמד דארף יעדן טאג באקומען אפאר ווערטער פונעם מנהל, עס איז נישט גענוג איין מאל א וואך. יעדן טאג דארף מען פרעגן יעדן מלמד: "וואס טוט זיך?" "וואס הערט זיך?" וואס מאכט דער קינד?" "וואס הערט זיך ביי דעם קינד?" דאס געבט זיי פרישע כוחות אנצוגיין מיט זייער הייליגע ארבעט.


נאכאמאל א גרויסן יישר כח פאר'ן זיין שדכן; דער אייבערשטער זאל דיר צוריק צאלן נחת ביי דיינע קינדער .

#586 - דער גרויסער טעות פון "נ נח"
חינוך הילדים, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע מנהלת פון ... אין אלעד, תחי'.


אשריך ואשרי חלקיך אז איר זענט זוכה צו מחנך זיין אידישע קינדער מיט אזא איבערגעגעבנקייט; איר לייגט אריין אין די קינדער דאס שיינקייט און דאס גרויסקייט פון גיין בדרך התורה והיראה. דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט שטענדיג מצליח זיין אין אייערע וועגן.


איך וויל אייך שרייבן אויף א געוויסע ענין וואס מען האט געטון ביי אייך אין סקול וואס איז נישט קיין דרך ארץ, איך טראכט אז מן הסתם ווייסט איר נישט און איר האט נישט אריין געטראכט אין וואס מען האט געטון. דאס איז דער זאך וואס מען האט געמאכט ביי אייך ראש חודש אדר, אז מען האט געהייסן די קינדער ברענגען קאפלעך וואס שטייט אויפגעשריבן אויף דעם דעם הייליגן ברסלב'ער רבי'ס נאמען אויף א חוזק וועג: נ' נח'.


אסאך מענטשן זענען זיך טועה און מיינען אז דאס איז א ברסלב'ע זאך ווען באמת איז דאס א גרויסע פארשעמונג פאר אונז און פאר אונזער רבי; שטעלט אייך פאר מען זאל ווען נעמען דעם נאמען פון אייערע רבי'ס און דאס אויפשרייבן אויף קאפלעך און אויף ווענט וכו', וואלט עס וויי געטון פאר אייך און פאר אלע חסידים און פאר אלע אידן, אזוי אויך טוט וויי פאר אונז ברסלב'ע חסידים אז מען שפעט אפ פון גרויסע צדיקים.


ליידער זענט איר נישט די איינציגסטע וואס טוען דאס, אסאך חדרים און מיידל שולעס טוען דאס און מען טראכט נישט אריין אין די הארבקייט פון טשעפען א צדיק. דער רבי זאגט (ספר המידות, אות צדיק, סימן פח): "הַצַּדִּיק יָכוֹל לַעֲנֹשׁ אֶת הָאָדָם בְּמִיתָה, אֲפִלּוּ עַל יְדֵי חֲלִישׁוּת דַּעְתּוֹ, אֲפִלּוּ בְּטָעוּת"; אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ב, י): "וֶהֱוֵי זָהִיר בְּגַחַלְתָּן שֶׁלֹּא תִכָּוֶה, שֶׁנְּשִׁיכָתָן נְשִׁיכַת שׁוּעָל, וַעֲקִיצָתָן עֲקִיצַת עַקְרָב, וּלְחִישָׁתָן לְחִישַׁת שָׂרָף".


דער אייבערשטער זאל העלפן אז בזכות וואס מיר האלטן חשוב אלע צדיקים זאלן מיר זוכה זיין אויסגעלייזט צו ווערן פון גלות, אמן.

#585 - האב רחמנות אויף דיין ווייב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דיין ווייב איז געווען ביי מיר היינט; זי זאגט אז זי האט דיר זייער ליב, זי שעצט דיר זייער און זי האלט פון דיר זייער אסאך. איך האב איר געזאגט אז איך געדענק דיר פון אלץ בחור ווי דו ביסט געווען א ווייכע הארץ און א באליבטער מענטש פאר אלעמען.


זי זאגט נאר אז אסאך מאל שפירט זי ווי מען דארף איר נישט; זי שפירט ווי זי איז איבעריג, דאס מאכט איר זי זאל זיין זייער פארקלעמט און צעבראכן.


בעט איך דיר טייערער ..., רעד צו איר שיין און האב רחמנות אויף איר; נאר דו וועסט מרוויח זיין פון דעם. זי וועט אויפלעבן און זי וועט אלעס טון פאר דיר, זי וועט זיכער גיין וואוינען וואו דו ווילסט ווען זי וועט שפירן אז זי איז ווערד.


זיי געזונט און א גרויסן יישר כח פאר דיין כסדר'דיגע הילף וואס דו העלפסט די ישיבה.


איך האף אז דו וועסט אננעמען מיינע ווערטער מיט א פאזעטיווער בליק; איך וויל גארנישט, נאר העלפן 'דיין' ווייב.


יואל בן ריצא רעכיל

#584 - די באבע מעשה פון די "נ נח'ס"
חינוך הילדים, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס טוט מיר זייער וויי צו הערן אז די מנהלת האט געבעטן אייערע טעכטער זיי זאלן קומען אין סקול מיט א נ' נח' קאפל פאר א ראש חודש אדר פראגראם און אייערע טעכטער זענען זייער פארשעמט געווארן וכו'.


וואס זאלן מיר טון אז דאס האט זיך דער ס"מ אויסגענומען מיט'ן בית דין של מעלה; דער ס"מ האט געזאגט פאר'ן בית דין של מעלה אז ער איז מסכים אז דעם רבינ'ס נשמה זאל אראפ קומען אויף דער וועלט נאר בתנאי אז ער וועט מאכן א געשפעט פון רבי'ן.


איר קענט אודאי די מעשה וואס דער רבי האט דערציילט (סיפורי מעשיות, מעשה ז' מזבוב ועכביש) וואס עס האט זיך אפגעטון מיט זיין נשמה איידער זי איז אראפ אויף דער וועלט, ווי דער סמ"ך מ"ם האט געשריגן: "רבונו של עולם, אויב דער נשמה קומט אראפ אויף דער וועלט, פארוואס האסטו מיר באשאפן?" האט מען אים געענטפערט: "די נשמה מוז אראפ קומען אויף דער וועלט, דו גיי און זוך דיר אן עצה". איז ער אוועקגעגאנגען און שפעטער איז ער צוריק געקומען מיט אן אלטיטשקן אן איינגעבויגענעם, זיי האבן געלאכט און געזאגט: "די נשמה קען שוין אראפ גיין, מיר האבן שוין אן עצה", די עצה איז אז מען וועט מאכן א משוגעת פון "נ' נח'", מען וועט לאכן וכו'; אזוי וועלן אלע מורא האבן פון ברסלב.


שטארקט אייערע קינדער זיי זאלן נישט ווערן צעפאלן פון דעם; רעדט צו זיי וואס ברסלב איז. פארציילט זיי די גאנצע באבע מעשה (טשאדעלע באדעלע) פון דעם נ' נח', אז עס איז געווען א איד אין טבריה ר' יואל אשכנזי ז"ל, א פרייליכער איד, ווען ער האט שוין מער נישט געקענט צוזען ווי מען רודפ'ט דעם ר' ישראל בער אודסר ז"ל האט ער אים אריין געלייגט אין זיין ליקוטי מוהר"ן א צעטל אויפגעשריבן דערויף: 'פתקא מן השמים' מיט די ווערטער נ' נח' און פון דעם איז געווארן די גאנצע משוגעת. ער האט אים געוואלט פרייליך מאכן ער זאל מיינען אז ער האט באקומען א צעטל פון רבי'ן וכו' און נעבעך דער ישראל בער האט געמיינט אז דער רבי האט אים אריין געלייגט א צעטל וכו' און פון דעם ליידן מיר עד היום הזה, אבער דאס האט גארנישט מיט ברסלב.


איך שיק אייך א בריוו וואס איר זאלט איבער געבן פאר די מנהלת; לייגט דאס אריין אין א פארמאכטע ענוועלאפ אז אייערע קינדער זאלן נישט וויסן פון דעם כדאי זיי זאלן ווייטער מכבד זיין די טיטשערס מיט די מנהלת.


 

#583 - בעט רחמנות ביים שופט
קינדער, געזעץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, ב' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד The Honorable Judge,


איך שרייב צו אייך בנוגע מיין חשוב'ער תלמיד ... נרו יאיר.


ער האט געלערנט ביי מיר אין ישיבה 'תפארת התורה' במשך פינף יאר; ער איז געווען זייער א וואוילער תלמיד און ער איז אלץ געווען דער וואס האט געטון חסד מיט אלע תלמידים, ער האט א ווייכע הארץ פול מיט געפיל פאר א צווייטן.


אויך יעצט נאך זיין חתונה קען איך אים פאר א גוטער מענטש; איך האב שוין געהאט במשך די צען יאר פון ווען די ישיבה שטייט אסאך תלמידים, הונדערטער תלמידים האבן זיך דורכגעדרייט דא, מיט דעם אלעם איז ער פון די אויסגעצייכנסטע פון זיי אלע מיט זיינע מידות און גוט-הארציגקייט.


איך האב געזען זוממער אין קעמפ ווי שיין ער מיט זיין ווייב פירן זיך מיט זייערע קינדער; ער איז א געטרייער מענטש סיי צו זיין ווייב און אויך צו זיינע קינדער. אויך איז זיין ווייב א געטרייע מאמע פאר די קינדער און געטריי פאר אים, זיי לעבן זייער א שיינע איידעלע לעבן.


דערפאר בעט איך דעם שופט ער זאל רחמנות האבן אויף זיי און זיי צוריק געבן די רעכט צו מחנך זיין זייערע קינדער; זיי זאלן קענען האבן די קינדער ביי זיך אינדערהיים.


דער אייבערשטער זאל געבן פארן שופט הצלחה און ברכה אין אלע אייערע מעשים.

#582 - נעמען מזוזות נאר פון אן ערליכן סופר
מזוזה, משניות, סופרים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין הודעה.


עס איז אודאי בעסער דו זאלסט טוישן די מזוזות פון דיין דירה, ווייל ליידער זענען פארהאנען סופרים קלים וריקים. איך געדענק ווי נאך מיין חתונה האב איך זיך געלערנט סופרות, אזוי איז מיר אויסגעקומען צו האנדלען מיט סופרים, בין איך אמאל געווען אין א פלאץ וואו עטליכע סופרים שרייבן אינאיינעם, האב איך אמאל בייגעוואוינט ווי א סופר איז געווארן בכעס אויף א צווייטן סופר און געשריגן אויף אים ניבול פה ביי אן אפענעם ספר תורה! עס האט מיר אנגעכאפט א פחד און א שרעק, איך בין ארויסגעלאפן פון דארט און מער נישט געוואלט אריין גיין אין א פלאץ וואו מען שרייבט מיט קלות ראש. א רחמנות אויף דעם איד וואס צאלט שווערע געלטער, ער מיינט אז דער סופר איז א חסיד, ווייל פון אינדרויסן גייט ער אנגעטון מיט שטריימל בעקיטשע בשעת ער איז נעבעך נאך ווייט פון קדושה.


דעריבער זאלסטו זיך פארבינדן מיט האברך ... נרו יאיר וואס גייט אין מקוה פאר'ן שרייבן, אזוי אויך לערנט ער אסאך משניות און גמרא.


דיינע אלטע מזוזות קענסטו פארקויפן פאר א סופר מיט'ן זאגן דעם נאמען פונעם סופר וועלכער האט דאס געשריבן.


איך ווייס נישט צי דיין זון האט דיר פארציילט אז איך האב אים געגעבן א מתנה א סעט ששה סדרי משנה; איך האב אים אריין געשריבן אפאר ווארימע ווערטער אים צו געבן א חשק ער זאל לערנען משניות יעדן טאג און איך האב אים געבעטן אז ווען ער מאכט א סיום זאל ער מיר דאס דערציילן. געב אים איבער אז איך ווארט צו הערן א סיום פון אים.


פארשטייט זיך אז איך ווארט אויך צו הערן פון דיר דיינע סיומים; נעכטן איז געווען דער יארצייט פון אונזער חבר יעקב מאיר חשין עליו השלום וועלכער איז נעבעך אומגעקומען א פאר יאר צוריק אין א עקסידענט, ער האט זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן 'כל התורה כולה'. ער האט זיך פארשריבן אין זיין טאג-בוך (דייערי) יעדע סיום ווען ער האט דאס מסיים געווען, ביז מען האט געטראפן פון אים זיין ביכל וואו ער שרייבט: "ובמשך תקופה קצרה של כמה שנים גמרתי כל התורה", אין א קורצע צייט פון א פאר יאר האב איך זוכה געווען צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה; ער רעכנט דארט אויס: "תורה, נביאים, כתובים, ששה סדרי משנה, גמרא בבלי ירושלמי, תוספתא און אלע מדרשים, רמב"ם, טור ושלחן ערוך וכו' וכו'".


יעצט ווען ער איז אויבן אויף יענע וועלט איז אים גוט; ער האט וואס צו עסן. דער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן כג) אז אויבן אין הימל וויינען די נשמות: "מיר דארפן עסן", אבער ווען מען ברענגט זיי עסן וויינען זיי: "מיר דארפ'ן נישט די פשוט'ע עסן, מיר דארפן פרקים משניות".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#581 - די גרויסקייט פון צוזאמנעמען די קינדער ביי שלש סעודות
חינוך הילדים, שבת קודש, סיפורי צדיקים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך וואלט דיר באמת געדארפט שרייבן יעדן טאג א בריוו אויף די גרויסע זכות וואס דו האסט מיט דעם וואס דו נעמסט צוזאם די קינדער יעדע וואך ביי שלש סעודות און דו זינגסט מיט זיי זמירות, אזוי אויך אויף די 'אבות ובנים' פראגראם וואס דו שטעלסט פאר יעדע מוצאי שבת פאר די קינדער אין ישיבה; וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.


מיט דעם בין איך דיר מקנא; גלייב מיר, ווען איך דארף ווען נישט פארלערנען וכו' וואלט איך גענומען די קינדער און מיט זיי געזינגען, ווייל עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך פון מחנך זיין קינדער צו זיין ערליכע אידן, אבער יעצט אז מוהרא"ש האט מיר געהייסן פארלערנען דארף איך דאס טון; דעריבער שרייב איך דיר דאס אז דו זאלסט וויסן דאס חשיבות פון זיצן מיט די קינדער וואך נאך וואך און זיי מחנך זיין זיי זאלן זיין ערליכע אידן.


עלטערן כאפן זיך נישט אז אפילו די קינדער זענען נאך קליין זעען זיי אלעס און פארשטייען אלעס; קינדער וואס זעען ווי די עלטערן קומען אין שול צו שמועסן, ניטאמאל וואשט מען זיך אויף שלש סעודות ווערט ביי זיי ביליג די גאנצע זאך פון עסן דריי סעודות שבת, וואס דאס איז מעשה שטן אז מען זאל נישט עסן דריי סעודות שבת, ווייל ווען א מענטש איז זוכה צו עסן דריי סעודות שבת - זאגט דער הייליגער זוהר (פרשת יתרו, פח:): "תָּא חֲזֵי, בִּסְעוּדָתֵי אִלֵּין, אִשְׁתְּמוֹדְעוּן יִשְׂרָאֵל, דְּאִינּוּן בְּנֵי מַלְכָּא. דְּאִינּוּן מֵהֵיכָלָא דְּמַלְכָּא, דְּאִינּוּן בְּנִי מְהֵימָנוּתָא", קום און זע, ווער עס עסט דריי סעודות שבת ווייזט מיט דעם אז ער איז א קינד פונעם אייבערשטן און אז ער האט אמונה, "וּמַאן דְּפָגִים חַד סְעוּדָתָא מִנַּיְיהוּ, אַחְזֵי פְּגִימוּתָא לְעֵילָּא, וְאַחְזֵי גַּרְמֵיהּ דְּלָאו מִבְּנֵי מַלְכָּא עִלָּאָה הוּא, דְּלָאו מִבְּנֵי הֵיכָלָא דְּמַלְכָּא הוּא דְּלָאו מִזַּרְעָא קַדִּישָׁא דְּיִשְׂרָאֵל הוּא", און אויב מען עסט נישט דריי סעודות שבת ווייזט מען אז מען איז נישט קיין קינד פונעם אייבערשטן חס ושלום. נאך זאגט דער זוהר: "רַבִּי שִׁמְעוֹן אָמַר, הָאי מָאן דְּאַשְׁלִים תְּלַת סְעוּדָתֵי בְּשַׁבְּתָא, קָלָא נָפִיק וּמַכְרְזָא עֲלֵיהּ (ישעיהו נח, יד): אָז תִּתְעַנַּג עַל יְיָ", ווען א מענטש איז זוכה צו עסן דריי סעודות שבת גייט ארויס א בת קול אין הימל אז דער מענטש האט אמונה.


ווער עס וואשט זיך צו די דריי סעודות איז זייער חשוב עד כדי כך אז דער הייליגער תנא רבי יוסי זאגט (שבת קיח:): "יְהֵא חֶלְקִי מֵאוֹכְלֵי שָׁלֹשׁ סְעוּדוֹת בְּשַׁבָּת", איך וויל האבן א חלק אין גן עדן מיט די וואס עסן דריי סעודות שבת; דעריבער זעט מען אז ווען עס קומט צו עסן שלש סעודות פאלט ארויף אויפ'ן מענטש א כבידות, מען ווערט בעצלות און מען וואשט זיך נישט צו די סעודה. און אז קינדער קומען אין שול וואך נאך וואך און זעען ווי דער טאטע זיצט אין דער זייט און נעמט נישט קיין חלק מיט די אידן וואס זיצן אינאיינעם, זינגען און געזעגענען זיך פונעם שבת וועלן זיי אויך אזוי טון.


דערפאר דאנק איך דיר און איך איך בעט דיר זאלסט זיך שטארקן מיט די הייליגע ארבעט; זיי זיך מחי' און מחזק מיט די מצוה אז דאס איז אנגעקומען צו דיר און דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן נחת ביי דיינע קינדער.


איך בעט דיר אויב דו קענסט צוזאמנעמען אפאר קינדער מיט בחורים און זיי אויסלערנען א פארשטעלונג אויף די מוצאי שבת שושן פורים סעודה; נעם א מעשה פון רבינ'ס מעשיות, דאס זאלט איר שיין אויסשפילן געפלאכטן און געבויעט אויף די דיבורים וואס מען רעדט אין היכל הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#580 - די 63'סטע מאל ששה סדרי משנה
משניות, בית המדרש, היכל הקודש

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו האסט מיר מחי' געווען מיטן שרייבן אז דו האסט מסיים געווען די 63'סטע מאל ששה סדרי משנה; זה חלקי מכל עמלי, דאס איז מיין גאנצע ציל מיט די ישיבה - אויפצושטעלן ערליכע יונגעלייט וואס לערנען און דאווענען און זענען מכבד די ווייב.


דו דארפסט טאנצן פאר שמחה אז דו האסט זוכה געווען צו לערנען און מסיים זיין אזויפיל מאל משניות; משניות רייבט ארויס פונעם מענטש אלע פלעקן פון זיינע עבירות, מען קען זיך גארנישט פארשטעלן צו וואס מען קען זוכה זיין אז מען לערנט משניות.


בנוגע אז דער גבאי פון בית המדרש 'היכל הקודש' אין מאנסי בעט דיר דו זאלסט אים העלפן וכו'; אז עס איז דיר אונטער געקומען די מצוה פון ראטעווען דעם מאנסי'ער בית המדרש זאלסטו אודאי עוסק זיין אין די מצוה.


איך טראכט זייער אסאך פון דיר און איך בעט פאר דיין הצלחה; דיין שוואגער האברך ... נרו יאיר געבט מיר איבער יעדן חודש אז דו העלפסט ארויס די ישיבה מיט זייער שיינע סכומים; איך דאנק דיר פאר דעם, געב נאר אכטונג אז דו זאלסט נישט ווערן קיין בעל חוב, איך האף אז דו מאכסט נישט קיין חובות.


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט ארויס גיין פון אלע דיינע חובות.

#579 - אנערקענען וואס מ'באקומט
תודה והודאה, מוסדות, מדות טובות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, ב' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


געב איבער פאר דיין ווייב תחי' אז איך האב ערהאלטן איר לאנגע בריוו.


איך האב זיך זייער געפריידט צו ליינען דעם בריוו, אויך האב איך דאס געוויזן פאר מיין ווייב תחי'.


בדרך כלל קומען נאר אן בריוון פון פראבלעמען וכו', דערפאר אז עס איז אנגעקומען א בריוו מיט אזויפיל דאנק און לויב אויף יעדע פרט פון ענקער לעבן; אנגעהויבן מיט ענקער שלום בית, אויף די חדר וואו מען האט אייך פשוט געראטעוועט אייערע אינגלעך און אויף די סקול וואו איר האט אזא נס אז אייער טאכטער איז אין א פלאץ וואו מען קוקט אויף איר ווי א געזונט קינד און איר זענט ניצול געווארן פון די בלוטיגע טערעפי הענט. נאכדעם וואס פאר איר האט אריינגעלייגט אייער טאכטער ביי אונז אין מוסד האט מען אייך געזאגט אז איר ביידע מיט אייער קינד - אלע דארפט איר גיין זיך היילן ביי טערעפי, און יעצט זענט איר געקומען צום גרעסטן דאקטער - דער הייליגער רבי - וואס האט געזאגט (סיפורי מעשיות, מעשה יג): "און איך הייל זי"; און אזוי ווייטער די פילע דאנק ווערטער אויף יעדע איינצלהייט וואס איר האט דא באקומען, האב איך געוויזן דעם בריוו פאר מיין ווייב כדי זי זאל זען אז עס זענען נאך דא מענטשן וואס אנערקענען אונזער שווערע ארבעט.


אפילו די וואס ווייסן און אנערקענען וואס מען באקומט דא ווייסן אויך נישט אלעס וואס מען באקומט פון רבי'ן, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט: "אזוי ווי די וואס קריגן אויף מיר ווייסן נישט פון מיר, אזוי אויך די וואס זענען מקורב צו מיר ווייסן אויך נישט פון מיר וכו'"; אזוי אויך ווייסט קיינער נישט וואס מיר גייען אריבער טאג נאך טאג זייט מיר האבן געעפנט די ישיבה, חדר און מיידל סקול וכו' וכו'; דעריבער האבן מיר הנאה ווען מען אנערקענט וואס מען באקומט דא.


שטארק זיך ווייטער אין הפצה; אונזער גאנצע קאפ דארף שטענדיג לויפן מיט די מחשבה: 'וואס נאך קען איך טון אז נאך אידישע קינדער זאלן וויסן פונעם אייבערשטן?' קוק נישט אויף קיינעם, טראכט נאר פון דער וואס האט זיך פאר דיר מוסר נפש געווען און געגאנגען הפצה מיט מסירות נפש אז דו זאלסט האבן א גוט לעבן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#578 - ס'איז זיכער געווען פאר אייער טובה
קינדער, צרות, רפואה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר א', שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו תחי'.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איר דארפט זיך זייער שטארקן אז דער אייבערשטער האט אייך אפגעהיטן פון שלעכטס וכו'. דאס איז א סימן פון א נישט געזונט קינד לא עלינו; זאלט איר נישט זיין בעצבות נאר זיך פרייען אויף די גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער טוט מיט אייך.


בדרך כלל נאך די חתונה האט מען מחשבות צי מען וועט האבן קינדער אדער נישט, דארף דאס ענק געבן חיזוק צו זען אז איר קענט האבן קינדער און איר וועט זוכה זיין מיטן אייבערשטנ'ס הילף צו זרע ברך ה'.


שרייב מיר דיינע סיומים; מיין גאנצע חשק איז צו זען און הערן פון מיינע תלמידים אז זיי לערנען און דאווענען נאך די חתונה, און פירן זיך מיט די לימודים וואס איך האב מיט זיי געלערנט.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.