בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#36 - דער סדר ווי אזוי צו לערנען מיט כתה א'
מוסדות, משמש דעם רבי'ן, חדר, עברי

בעזרת ה' יתברך


ד' פרשת בחוקותי, כ"ה אייר, מ' לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, מלמד היכל הקודש קרית יואל


איך האב ערהאלטן דיין פראגע.


בנוגע ווי אזוי צו לערנען מיט כתה א', צי מען זאל זיך רעכענען מיט די כתה וואס פארשטייט שוין גוט, אדער קוקן אויף די צוויי קינדער וואס כאפן נאכנישט אויף; מען דארף גיין מיט א סדר וואס מען האט אויסגעשטעלט פאר אלע תלמוד תורה'ס.


דו קענסט זיך פארבינדן מיט דעם מלמד אין די וויליאמסבורגע חדר, ר' ... נרו יאיר, ער איז א מלמד מומחה, ער וועט דיר ווייזן די וועג ווי אזוי צו לערנען; יעדן טאג גייט מען א טריט ווייטער, און די קינדער וואס כאפן נישט - דארף מען רעדן צו די עלטערן, זיי זאלן צו לערנען אין שטוב מיט זיי; מען קען אבער נישט אויפהאלטן די גאנצע כתה צוליב זיי.


זיי מחזק דיינע טעכטער זיי זאלן מיר העלפן אין בית פיגא. געלויבט דעם אייבערשטן דיינע צוויי טעכטער אין שטעטל - העלפן זייער די סקול דארט, זיי זענען גאר גוטע לערערינס. יעצט זאלסטו מחזק זיין דיינע צוויי טעכטער זאלן העלפן די סקול אין קרית יואל, ווייל דער וואס האט א חלק אין איינזייען אידישקייט אין קינדער - דער וועט זיצן אין גן עדן ביי די העכסטע היכלות.


וואויל איז דעם וואס טוט פאר אידישע קינדער, און וואויל איז דעם וואס איז מחזק זיין גאנצע שטוב, אלע זאלן עוסק זיין אין פארשפרייטן די אמונה.

#35 - אז מען רעדט נישט ביים דאווענען, איז מען זייער מצליח
הכרת הטוב, שבת קודש, פרנסה, טעלעפאן, בית המדרש, משמש דעם רבי'ן, דאווענען, שבת טיש

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת קדושים, ד' אייר, י"ט לעומר, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך בין דיר זייער דאנקבאר פאר'ן מיר העלפן קויפן די נייע ברסלב'ער קאנטרי אין ליבערטי. יעדע זאך וואס מען טוט פאר'ן רבי'ן איז אונזער תיקון, דאס וועלן מיר מיטנעמען לנצח.


אז מען דאווענט שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין; מען פירט זיך אין שול מיט כבוד צום אייבערשטן, מען רעדט נישט ביים דאווענען – איז מען זייער מצליח. אינגעלייט זעען גרויס הצלחה דורך זיך מקבל זיין צו דאווענען מיט מנין, נישט רעדן ביים דאווענען און פארמאכן דעם טעלעפאן.


נאך א זאך וואס ברענגט שפע – זיין פרייליך שבת, מאכן פרייליכע סעודות, זינגען און טאנצן מיט די קינדער.


 


 

#34 - יעדער לייגט צו א האנט, איז די שטעטל אזוי שיין מצליח
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אחרי ב', כ"ד ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך וויל זיך נאכאמאל באדאנקען אויף וואס איר האט זיך אזוי אוועקגעגעבן די גאנצע צייט פון פורים ביז פסח פאר די מצה בעקעריי; אלע וואס האבן נאר טועם געווען די ברסלב'ע מצות זענען זייער נתפעל געווארן, עס האט זייער א גוטע טעם.


אלע וואונדערן זיך ווי אזוי די שטעטל איז אזוי מצליח; מיר האלטן נאכנישט קיין דריי יאר און עס איז דא אלעס וואס א אידישע שטעטל דארף האבן. א דיין, א כולל וואו עס לערנען תלמידי חכמים, אן עירוב, פיר שולן, אלע שולן האבן א מקוה, צוויי מקוה טהרה'ס, א חדר, א מיידל סקול, א בית התבשיל, עזר ליולדות, גראסערי, באזאר, בית הדפוס און יעצט א מצה בעקעריי; אלעס איז צו פארדאנקען אנשי שלומינו און נשות אנשי שלומינו וואס זענען אזוי געטריי, יעדער וויל נאר העלפן אריינברענגען דעם אייבערשטן אין די וועלט.


נאכאמאל, א יישר כח.

#33 - מען וועט נאר געדענקען די ווארעמקייט פאר די קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן טוט מען פאר זיך, ווען מען איז משמש דעם רבי'ן איז מען זיך מתקן. אויף די וועלט זעט מען נישט דאס גרויסקייט פון טון פאר'ן רבי'ן, מען זעט נאר דאס חשיבות פון טון פאר זיך; ווער עס האט א שיינע הויז, א שיינע קאר, א ביזנעס – דער איז חשוב, אויבן איז עפעס אן אנדערע מעשה, אויבן איז דא אנדערע געשעפטן, אויבן קוקט מען ווער עס האט געטון פאר אנדערע, ווער עס האט געטון פאר אידישע קינדער.


מיין מאמע תחי' זאגט מיר כסדר: "זאג פאר דיינע טיטשערס, פאר די מחנכות, 'אין הונדערט יאר ארום ווען מען נישט וויסן און געדענקען וואס פאר א קלייד דו האסט אנגעטון, וואס פאר א שיך האסט געטראגן, קיינער וועט נישט וויסן און געדענקען וואס פאר א קערידזש האסט געהאט, וואס פאר א קאר האסט געדרייווט, אבער איין זאך וועט מען יא געדענקען, דאס וואס דו האסט געטון פאר די קינדער, די ווארעמקייט און ליבשאפט וואס דו האסט געגעבן פאר די קינדער'".


איך האף צום באשעפער אז איר וועט ווייטער טון מיט אונזערע קינדער.


א כשר'ן פרייליכן פסח.

#32 - רייניגן דעם בית המדרש היכל הקודש
תפילות אויף אידיש, ריינקייט, בית המדרש, היכל הקודש, משמש דעם רבי'ן, מוהרא"ש, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי ב', כ"ג ניסן, אסרו חג, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך דאנק דיר זייער פאר'ן העלפן רייניגן אונזער שול היכל הקודש ירושלים.


וויסן זאלסטו, יעדע זאך וואס מיר טוען פאר'ן רבי'ן - איז פאר אונז א תיקון. העלפן דעם רבינ'ס שול, רייניגן דעם רבינ'ס הויז, משמש זיין א צדיק - איז זייער א גרויסע זאך. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (עירובין נד.): "תַּלְמִיד אֶחָד הָיָה לוֹ לְרֶבִּי אֱלִיעֶזֶר שֶׁנִּתְחַיֵּב שְׂרֵפָה לַמָּקוֹם", דער הייליגער תנא רבי אליעזר האט געהאט א תלמיד וואס האט געטון אן עבירה און עס איז ארויס אויף אים א גזירה אז ער גייט פארברענט ווערן השם ישמרינו, "אָמְרוּ, הַנִּיחוּ לוֹ", האט מען געזאגט אין הימל מען זאל אים גארנישט טון, "אָדָם גָדוֹל שִׁמֵּשׁ", בזכות וואס ער באדינט זיין הייליגער רבי; זעט מען דאס גרויסקייט פון משמש זיין א צדיק, מען ווערט ניצול פון שווערע שטראפן.


איך געדענק מיינע ערשטע יארן ווען איך בין מקורב געווארן צום רבי'ן, עס האט געברענט אין מיר אזא פייער... איך פלעג גיין שטילערהייט אין שול איך האב גערוימט און געוואשן, איך האב געטון וואס איך האב נאר געקענט אן דעם וואס איינער זאל מיר אפילו בעטן; עס האט אזוי געברענט אין מיר, איך האב געקויפט זאכן פאר'ן שול, איך האב געהאט אזא געפיל; אזוי ווי איינער ציט זיך אריין אין א נייע דירה, ער קויפט, ער מאכט און טוט - אזוי פלעג איך טון אין רבינ'ס שול.


מוהרא"ש דערציילט, ער פלעגט וואשן דעם בית המדרש אין בארא פארק, דער ברסלב'ער בית המדרש אויף די זעכצנסטע גאס; ער פלעגט זיך דערביי מתבודד זיין, ער האט געבעטן דעם אייבערשטן: "אזוי ווי איך וואש דעם בית המדרש, בעט איך דיר, וואש מיך אפ, רייניג מיך אויך" - האט ער געבעטן, "אזוי ווי איך וואש אפ דעם בית המדרש זאל איך קענען אפוואשן אידישע קינדער, אידישע הערצער".


וואויל איז דעם וואס איז משמש דעם הייליגן רבי'ן.

#31 - אין זכות פון טון אין חינוך הבנות, וועט מען זען אסאך נחת
סקול, חינוך הילדים, הכרת הטוב, משמש דעם רבי'ן, נחת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אחרי א', י"ב ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח פאר'ן העלפן אויפבויען בית פיגא אין קרית יואל.


די מנהלת תחי' דערציילט מיר אז איר זענט דארט מיט די גאנצע הארץ, מיט מסירת נפש. די אנדערע ווייבלעך זענען מיר אנטלאפן וכו', נאר איר זענט געבליבן.


נאך פסח וועלן מיר האבן נאך א טיטשער, א תלמידה; הכלה ... תחי'. זי איז א גוטע טיטשער, איך האף זי וועט מצליח זיין, און נישט אוועקלויפן.


בזכות וואס מען טוט פאר'ן רבי'ן, בפרט בחינוך הבנות – דאס איז זייער חשוב; מען זעט נחת ביי די קינדער און אייניקלעך.


א כשר'ן פרייליכן יום טוב פסח.

#30 - בלייבן פארבינדן אין זאק ביים רבי'ן אויף די וועלט און יענע וועלט
צדקה, מוסדות, חסידות ברסלב, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מצורע, ו' ניסן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


יישר כח פאר'ן צאמנעמען געלט פאר די מלמדים און טיטשערס זיי צו קענען באצאלן, א גאנץ יאר און יעצט פאר פסח.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט בלייבן פארבינדן אין זאק ביים רבי'ן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט; מיר זאלן ווייטער האבן די זכי' משמש צו זיין דעם רבי'ן, פארשפרייטן די זיסע עצות פאר די גאנצע וועלט.

#29 - מיט'ן העלפן דעם רבינ'ס שול גייען אוועק פון דיר אלע דינים
צדיקים, ריינקייט, שטעטל, הכנסת אורחים, בית המדרש, משמש דעם רבי'ן, יום טוב

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר א', פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך האב זיך זייער מחי' געווען פאריגע וואך ווען איך בין געקומען אין שטעטל; איך בין אריין אין שול און איך האב אזוי הנאה געהאט פון די ריינקייט, די זויבערקייט, אזוי שיין אלעס מסודר.


איך ווייס אז דו שטייסט אונטער דעם, דו לייגסט אריין כחות אז די שול זאל זיין מסודר, ריין און זויבער. דאס איז דאך א סימן פון קדושה, ריינקייט איז א סימן פון קדושה. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (משנה, סוף מסכת סוטה): "נקיות מביאה לידי טהרה"; ריינקייט ברענגט טהרה.


מיט'ן העלפן דעם רבינ'ס שול גייען אוועק פון דיר אלע דינים. דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות אות המתקת הדין, סימן קז): "עַל יְדֵי שִׁמּוּשׁ צַדִּיקִים נִמְתָּק הַדִּין", דורך באדינען א צדיק - ווערט זיס אלע שלעכטס; אויך ברענגט דאס יראת שמים. דער רבי זאגט (שם אות יראה, סימן ט): "עַל יְדֵי שִׁמּוּשׁ צַדִּיקִים", דורך באדינען א צדיק, "יָבוֹא לְיִרְאַת שָׁמַיִם", באקומט מען א מורא פאר'ן באשעפער.


איך האף מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צו זיין קומענדיגע שבת שקלים אין שטעטל, אויך יום טוב פסח און יום טוב שבועות. מען דארף זען צוצושטעלן פאר די געסט, די בחורים און משפחות וואס ווילן קומען.


פסח קומען נישט קיין געסט, פסח מישט מען זיך נישט, פסח פארט מען נישט צו א רבי; אבער די אנדערע שבתים און ימים טובים - דארף מען זען עס זאל זיין וואו צו זיין.

#28 - בלייבן א משמש ביים רבי'ן
תפילות אויף אידיש, הפצה, זיכוי הרבים, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת יתרו, חמשה עשר בשבט, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ...


"רבי, בינד מיך צו אין דיין זאק!" - האט רבי נתן געשריגן צום רבי'ן; דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "דו ביסט שוין פארכאפט אין מיין זאק!" ווען רבי נתן האט דאס געהערט האט ער געבעטן: "רבי, בינד מיר צו, איך וויל נישט אנטלויפן!"


איך האף אז דאס איז דיין איינציגסטע בקשה אין לעבן, דער רבי זאל דיך צובינדן אין דיין זאק, דו זאלסט בלייבן משמש זיין דעם רבי'ן.


איך ווייס אז דו ביסט מבולבל, דו האסט מער נישט קיין כוחות, דו ווילסט אויפגעבן דיין הייליגע ארבעט. דאס איז אלעס מניעות, אלעס איז פונעם יצר הרע, דער סמ"ך מ"ם - וואס וויל נישט די הייליגע ארבעט.


מאך זיך א חשבון וויפיל אידישע קינדער האבן שלום בית בזכות דיר! וויפיל אידישע קינדער האבן א פרייליכע שבת בזכות דיר! וויפיל אידישע קינדער קערן זיך צוריק צום אייבערשטן אין דיין זכות!


"רבי, בינד מיך צו אין דיין זאק! באשעפער העלף איך זאל נישט טראכטן קיין איין רגע אפצולאזן דעם הייליגן רבי'ן, איך זאל בלייבן א משמש ביים רבי'ן, ווייטער פארשפרייטן די עצות פאר די גאנצע וועלט".

#27 - א זכי' צו האבן א מאן א משמש ביים רבי'ן
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, בזיונות, מדות טובות, משמש דעם רבי'ן, דן לכף זכות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ה' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי


איך בין יעצט אויפ'ן פליגער, אויפ'ן וועג קיין ארץ ישראל, איך וועל בעטן פאר אייך און פאר אייער משפחה ביי מוהרא"ש.


איך וועל דערציילן פאר מוהרא"ש אלעס וואס אייער מאן טוט פאר אונזער קהילה; עס איז נישט צו באגרייפן וואס איין מענטש טוט אלץ, פיר און צוואנציג שעה, אנגעהויבן מיט'ן בית התבשיל, תומכי שבת פאר משפחות נצרכים, מיט אלעס, ובפרט מיט'ן זויבערן דעם בית המדרש.


נעמט אייך נישט צום הארצן ווען פרויען רופן זיך אן נאכן פרויען צאמקום, ווען אייער מאן קומט ארויסשיקן די פרויען צו קענען אויפרוימען די שול - ווערטער פון חוזק אויף אים; נעמט עס נישט צום הארצן, זיי מיינען גארנישט, אייער מאן העלפט מיר, ער איז דער איינציגסטער וועם עס גייט אן אז די שול זאל זיין גרייט און זויבער אינדערפרי.


שטארקט זיך און שטארקט אייער מאן ער זאל בלייבן משמש זיין דעם רבי'ן, עס זאל אייך זיין א זכי' צו האבן א מאן א משמש ביים רבי'ן, און זייט דן יעדן איינעם לכף זכות; קיינער מיינט נישט גארנישט שלעכטס, עס איז אזא אויסדרוק פון מענטשן זיך אנצורופן, נישט טראכטנדיג אז אפשר ווערט איינער וויי געטון.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן פאר אלע חסדים, פאר אייער שיינע משפחה, פאר אייערע ליכטיגע קינדער - וועט זיך עפענען די הימלען און עס וועט קומען נאך חסדים.

#26 - מ'טוט א גאנצן טאג פאר'ן רבי'ן
שטעטל, משמש דעם רבי'ן, חסד, ישיבה, ראש ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


האברך ... נרו יאיר דערציילט מיר אז דו העלפסט בויען דעם שטעטל; ווען מען דארף הילף קומסטו מיט דיין גאנצע הארץ העלפן בויען. סיי ביי די מקוה טהרה, סיי ביי די בתי מדרשים און יעצט ביי די מצה בעקעריי - אלץ קומסטו העלפן מיט אזא געפיל. ער זאגט מיר: "דער ראש ישיבה ווייסט נישט ווי געטריי די אינגעלייט זענען, אלע באזונדער, איינס ביי איינס - יעדער העלפט, יעדער טוט חסד" - דאס איז מיר ממש מחי'.


געלויבט דעם אייבערשטן איך פרוביר אויך צו טון א גאנצן טאג פאר'ן רבי'ן, א גאנצן טאג בין איך אין ישיבה. מאנטאג נאכט בין איך געגאנגען זינגען, מיר ענדיגן יעצט נאך א סידי, נעכטן נאכט האב איך געמאכט א סיום ביי מיר אין שטוב פאר אלע בחורים וואס לערנען הלכה, זיי האבן מסיים געווען א חלק הלכות שבת.


שבת חנוכה האף איך מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף צו קומען מיט די ישיבה אין שטעטל, איך מאך א שטיקל פראגראם מיט אלע בחורים וואס גייען נאך געלט פאר די ישיבה, איך וועל זיין מיט זיי פון דאנערשטאג ביז זונטאג נאכט אין שטעטל.

#25 - באדינען דעם צדיק אויף די וועלט, און אויך אויף יענע וועלט
צדיקים, משמש דעם רבי'ן, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אשרינו מה טוב חלקינו אז מיר זענען זוכה צו משמש זיין דעם רבי'ן. דער רבי זאגט, די אלע וואס זענען זוכה צו העלפן דעם צדיק דא בזה העולם וועלן האבן די זכי' אויבן אין הימל צו משמש זיין דעם צדיק.


כאפ אריין דאס ביסל צייט וואס דו ביסט אין ישיבה צו העלפן די ישיבה, חדר, בית פיגא, חתונות וכו' וכו'; באלד האסטו חתונה - וועסטו ווערן פארנומען מיט דיינע זאכן.


שטארק זיך, נאך אביסל ביסטו א חתן.

#24 - העלפן מוסדות התורה איז א זאך וואס בלייבט לנצח נצחים
מוסדות, משמש דעם רבי'ן, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי מיט די טראנספארטעישן אין שטאט.


דיין זכות איז זייער גרויס; העלפן מוסדות התורה איז א זאך וואס בלייבט לנצח נצחים, כל שכן, אויפבויען מסודות על שם רבינו וואו די קינדער ווערן נתחנך מיט אמונה פשוטה, התבודדות, תפילה ויראת שמים; דאס וועט בלייבן פאר דיר און פאר דיינע דורות.


רוף צוזאם אלע בחורים וואס דרייוון היינט נאכט ביי מיר אין שטוב, איך וויל זיי מחזק זיין און הערן וואס מען קען בעסער מאכן.


 


 

#23 - זע אכטונג צו געבן אויף די ווען, אויפ'ן רבינ'ס געלט
מוסדות, אידיש געלט, משמש דעם רבי'ן, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן דרייוון די קינדער פון בארא פארק צו חדר אין צו סקול.


זע אכטונג צו געבן אויף די ווען, אויפ'ן רבינ'ס געלט, און אז דו זעסט זאכן וואס מען דארף פאררעכטן – זאלסטו מיר זאגן, איך דארף וויסן אלעס וואס איך קען בעסער מאכן.


דער רבי בלייבט נישט שולדיג, דער רבי באצאלט אויף די וועלט און אויף יענער וועלט.


 


 

#22 - דו וועסט האבן נאר ריווח פאר'ן העלפן דעם רבי'ן
מוסדות, משמש דעם רבי'ן, דרייוון

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א יישר כח פאר'ן מיר העלפן ברענגען די קינדער אין חדר און אין סקול, דו וועסט האבן נאר ריווח פאר'ן העלפן דעם רבי'ן, דו וועסט האבן א גוטע שידוך, א שיינע שטוב.


איך האף דו וועסט אנהאלטן דיינע גוטע מעשים, דיין גוטע וועג; ווייטער דאווענען די דריי תפילות און לערנען דיינע שיעורים כסדרן.


איך האב דיר זייער ליב, איך בעט פאר דיר כסדר.


 


 


 

#21 - מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן
קינדער, הכרת הטוב, חסידות ברסלב, נסיעה, משמש דעם רבי'ן, סיפורי צדיקים, בריוו, עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"א מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פאר געזונטערהייט און זאלסט צוריק קומען געזונטערהייט. איך וויל מיט דיר שיקן א מתנה פאר דער בר מצוה בחור, ...'ס זון. איך האב גרויס הכרת הטוב פאר משפחת ..., זיי האבן געעפנט ביי זיי אין שטוב דעם בית המדרש היכל הקודש ירושלים, אויך ביי זיי אין שטוב דרוקט מען די גליונות און די נייע ספרים עצתו אמונה איש אמונות, וואס אזויפיל מענטשן האבן ממש לעבן פון דעם.


אויך שיק איך דיר א זילבערנע ה, געב דאס פאר ..., אויך געב אים די בריוו. ער איז א גרויסער מפיץ, ער רוט נישט, ער איז א פלאם פייער, ער שטייט אונטער די אלע פרישע מקורבים.


לאז גריסן אלע חברים, דערצייל זיי וואס דא טוט זיך; דערצייל זיי ווי פארנומען איך בין, זיי האבן אסאך מאל חלישות הדעת אז איך ענטפער נישט זייערע בריוו, בפרט די חבורות בעטן יעדע וואך א בריוו, אויך די שול אין ירושלים בעטן יעדע וואך א בריוו און איך קום נישט אן אלץ זיי צו שרייבן, דערצייל זיי וואס ליגט אויף מיר, זיי זאלן מיר דן זיין לכף זכות.


דא האסטו א מעשה פאר די קינדער עצתו אמונה פרשת תולדות, די מעשה פונעם בענקל, ווי דער רבי האט הנאה געהאט אז דער שוחט האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן א האלבע יאר אין איין צי.


די מלמדים און טיטשערס נעמען די עצתו אמונה פאר קינדער און ליינען דאס מיט די קינדער, אזוי וועלן זיי אריינלייגן אין די קינדער די זאך פון טון פאר'ן רבי'ן, אויך די עלטערן וועלן ארויסנעמען אן התעוררות, זיי וועלן אנהייבן טון עפעס פאר'ן רבי'ן יעדן טאג.


דא האסטו די מעשה:


ווער האט היינט געטראכט פון רבי'ן? ווער האט היינט עפעס געטון פאר'ן רבי'ן?


אלע קינדער וואונדערן זיך: 'וואס דארף מען טראכטן פון רבי'ן? וואס דארף מען טון פאר'ן רבי'ן?' די קינדער ווייסן שוין, יעצט גייט מען דערציילן א שיינע מעשה פון רבי'ן.


קינדער איר זענט גרייט?!


קינדער, קוקט וואס דער שוחט פון טעפליק שלעפט, ער שלעפט א גרויסע בענקל, אזא שיינע בענקל! קוק די שיינע בלומעלעך, די צוויי לייבן ביי די הענטלעך, דאס איז דאך עפעס הערליך שיין, אויסנאם שיין; דאס איז האנט ארבעט! איין שטיק וואונדער! אלע באוואונדערן דעם בענקל, מען קען זיך נישט גענוג אפזעטיגן פון קוקן אויף דעם בענקל, "מאכט פלאץ!" שרייען אלע, ער וויל אריינגיין צום הייליגן רבי'ן, ער האט געמאכט דעם בענקל פאר'ן רבי'ן.


דער איד עפנט אויף די טיר, ער שטייט שוין ביים רבינ'ס שטוב, ער זאגט: "רבי, איך האב געברענגט א מתנה, א בענקל! איך האב דאס אליינס געמאכט, איך האב דאס אויסגעשניצט מיט מיינע הענט!" דער רבי באטראכט דעם בענקל און פרעגט: "זאגט מיר, ווי לאנג האט אייך גענומען צו מאכן דעם שיינעם בענקל?" דער איד ענטפערט: "רבי, דער בענקל האט מיר גענומען צו מאכן א האלבע יאר", "א האלבע יאר?" - פרעגט דער רבי, "דאס האסטו געמאט א גאנצן טאג פאר א האלבע יאר אין איין צי?" זאגט דער איד: "ניין, איך האב נישט געארבעט א גאנצן טאג אויף דעם, איך האב יעדן טאג געארבעט איין שעה צו בויען דעם בענקל פאר א האלבע יאר", רופט זיך אן דער רבי: "אזוי? דו האסט געטראכט פון מיר יעדן טאג א שעה, א האלבע יאר אין איין צי?" דער רבי האט געשמייכלט, דער רבי האט זייער הנאה געהאט.


קינדער, איר ווייסט פון וואס דער רבי האט הנאה געהאט? פון די שיינע בענקל אדער פון דעם אז דער איד האט יעדן טאג געטראכט פון רבי'ן פאר א שעה? טייערע קינדער, מוהרא"ש זאגט אונז אז דער רבי האט מער הנאה געהאט פון דעם אז דער איד האט געטראכט יעדן טאג פון רבי'ן, ער האט יעדן טאג עפעס געטון פאר'ן רבי'ן - ווי פונעם בענקל אליינס... דער בענקל איז טאקע זייער א שיינע בענקל, איר אלע האט שוין געזען דעם בענקל, עס ליגט אין בית המדרש, מען מאכט דערויף ברית'ן, מען נוצט דאס פאר די כסא של אליהו; אבער דער וואס לעבט מיט א צדיק, טראכט פון צדיק און טוט עפעס יעדן טאג פאר'ן צדיק - דאס איז נאך מער חשוב ביים רבי'ן.


קינדער, מיר גייען יעדן טאג עפעס טון פאר'ן רבי'ן; די אינגלעך וועלן ריין מאכן די חדר, די מיידלעך וועלן ריין מאכן אין סקול, אלע וועלן אכטונג געבן צו האלטן ריין די באס, מיר וועלן העלפן אוועק פאקן די ספרים אין שול; ווייל אלעס וואס מען טוט אין שול, חדר און סקול - איז העלפן דעם רבי'ן. דער רבי קוקט פון גן עדן און זעט ווי מיר טוען פאר אים, ווי מיר טראכטן פון אים, ווי מיר זענען אים משמש; 'משמש' מיינט 'מיר באדינען אים'; דער רבי שמייכלט צו אונז, ער האט ליב ווען מען איז צוגעבינדן צו אים.


אלע קינדער, לאמיר זינגען: "אשרינו שזכינו ל'שמש' את רבינו, אשרינו! אשרינו!"


מאך א בילד ווי א איד האלט א בענקל אין דער הייעך, ער זאל נאך מאלן דעם בענקל וואס מיר האבן אין שול, דעם רבינ'ס בענקל; און פון דער זייט שטייען מענטשן און באוואונדערן זיך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#20 - אלע וואס טוען פאר'ן רבי'ן, האבן אסאך חלישות הדעת
התחזקות, משמש דעם רבי'ן, חלישות הדעת

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נח, א' דראש חודש מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


אזוי גייט עס ביי אלע וואס טוען פאר'ן רבי'ן, מען באקומט אזויפיל חלישות הדעת, מען ווערט אזוי צעבראכן, יעדעס מאל האט מען אנדערע בלבולים; ווייל ווען מען טוט פאר'ן רבי'ן קומט דער סמ"ך מ"ם און האלט נישט אויס, ער וויל צעהאקן דעם מענטש.


דערפאר בעט איך דיר זייער, טאנץ איבער אלע שווארצע שוועריקייטן, בלייב געטריי דעם רבי'ן. נעם אריין אין דיר 'איך דארף נישט קיינעם, איך וויל נישט קיינעם, איך האב נישט קיינעם; איך דין דעם אייבערשטן, איך בין געטריי דעם רבי'ן'; און אז דו ווערסט באליידיגט, אנטוישט, וויי געטון - זאלסטו דאס נעמען פאר כפרת עוונות.


איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר אלעס וואס דו העלפסט מיר. פארשטיי אליינס, אויב האסטו חלישות הדעת, וויפיל חלישות הדעת האב איך; קיינער ווייסט נישט וואס איך גיי אריבער, איך ווייז עס נישט פאר קיינעם, אבער מעגסט מיר גלייבן, איך בין גוט צעבראכן, אבער דאס שוואכט מיר נישט אפ פון ווייטער גיין און ווייטער משמש זיין דעם רבי'ן.


שטארק זיך, און יעדעס מאל דו האסט א חלישות הדעת זאלסט אפמאכן אז דו גייסט נאך מער טון פאר'ן רבי'ן.


איך האב דיר זייער ליב, איך בעט שטענדיג פאר דיר און פאר דיין משפחה.

#19 - אזוי שיין אהערגעשטעלט די סעודות אין אומאן
שטעטל, אומאן, משמש דעם רבי'ן, רבינו ז"ל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר'ן אהערשטעלן די סעודות אין אומאן. איך שטיי און איך שטוין ווי דו ביסט געשטאנען אין קאך פיר און צוואנציג שעה, די גאנצע וואך, געקאכט און געקאכט און געמאכט די סעודות פאר וואכן, שבת און פאר ראש השנה פאר פיר הונדערט מענטשן; אשריך ואשרי חלקיך אז דו ביסט משמש דעם רבי'ן אזוי געטריי, אין דעם זכות זאלסטו האבן א זיס יאר און די זכותים זאלן דיר באגלייטן דיין גאנץ לעבן.


איך וויל מאכן דעם סעודת הילולא פון הייליגן רבי'ן אין שטעטל. איך וועל אם ירצה ה' קומען צו ענק דאנערשטאג און מאכן די סעודה; זע אנצוגרייטן א סעודה און פרעג ביי די פאליציי אויב מען קען מאכן מוזיק, אויב מען קען טאנצן אין די סוכה ביינאכט; אויב נישט וועלן מיר אריינגיין אין שול נאכן סעודה טאנצן.


יום הכיפורים, סוכות און שמחת תורה וועל איך זיין אין וויליאמסבורג. איך האף צו קומען במשך די יאר איינמאל אין פיר וואכן, איך וועל אם ירצה ה' מודיע זיין יעדעס מאל איך קום.


זיי ממשיך מיט דיין עבודת השם יתברך, שרייב מיר דיינע שיעורים כסדרן בכל התורה.


חתימה טובה.

#18 - איך וויל מיטהאלטן וואס טוט זיך אין שול אין ירושלים
בית המדרש, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' לסדר כי תבוא לאומאן, י"ז אלול, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פלעג קענען מיטהאלטן, זען די קעמרעס פון שול אין ירושלים, יעצט ארבעט עס נישט; וויל איך דיר בעטן זאלסט מיר פאררעכטן די קעמרעס פון ארץ ישראל, איך וויל מיטהאלטן וואס טוט זיך אין שול אין ירושלים.


געדענק, יעדע זאך וואס מען טוט פאר'ן רבי'ן איז א טובה פאר זיך פאר אייביג.


א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

#17 - דער רבי צאלט צוריק פאר די וואס העלפן אים
בית המדרש, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ואתחנן, ט' מנחם-אב, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט זיין דער בעל קורא ביי אונז אין שול אין ירושלים. יעדע זאך וואס מען טוט פאר'ן רבינ'ס בית המדרש איז א גרויסע זכות; עס וועט קומען א צייט וואס מען וועט זען דאס גרויסקייט פון טון פאר'ן רבינ'ס זאך.


דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן שיד): "הַפָּחוּת שֶׁבַּאֲנָשַׁי אֲנִי מוֹלִיךְ אוֹתוֹ בְּדֶרֶךְ שֶׁל צַדִּיק גָּדוֹל מְאֹד", דער קלענסטער פון מיינע מענטשן קען איך צוברענגען צו די מדריגה פון גרויסע צדיקים, "וִיקַנֵּא מְאֹד אֶת הַמְקֹרָבִים אֵלָיו", און אלע וועלן מקנא זיין מיינע מקורבים, "מִכָּל שֶׁכֵּן אֶת מִי שֶׁזּוֹכֶה לְהוֹשִׁיט לוֹ וְכוּ'", בפרט די וואס העלפן מיר אפילו נאר מיט ברענגען פייער וכו' (עיין בהשמטות); זעט מען פון דעם וואס דער רבי צאלט צוריק פאר די וואס העלפן אים.


לאז גרוסן אלע חברים, איך האף אייך אלע צו זען ראש השנה אין אומאן ביים הייליגן רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#16 - אויף יענע וועלט איז מען מקנא דער וואס איז משמש דעם רבי'ן
מוסדות, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת קרח, כ"ט סיון, ערב ראש חודש תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


יישר כח פאר'ן העלפן מיט די חדר, סקול, קעמפ וכו'; וואס מיר טוען - טוען מיר נאר פאר אונז, דאס באדינען דעם רבי'ן - דאס איז פאר אונזער תיקון, עס וועט קומען א צייט וואס מיר וועלן זען וואס דאס מיינט משמש זיין דעם רבי'ן; אויף יענע וועלט איז מען מקנא דער וואס איז משמש דעם רבי'ן.


בנוגע די טרענספארטעישן וכו'; איך וועל רעדן צו הבחור ... ער זאל אראפנעמען דעם עול פון טרענספארטעישן פון דיר, ער זאל זיין אחראי אויף דעם במשך די זומער וואכן.


איך שיק דיר ארויס צוויי בחורים זאלן דיר העלפן אנגרייטן די בנין פאר די אינספעקשן.


בנוגע קעמפ; רעד צו די משפחות און צו די מיידלעך זיי זאלן נישט לייגן קיין פאפיר און ווייפס אין די בית הכסא, עס מאכט חרוב די סוער.


אויך זאלסטו זען די משפחות און די מיידלעך זאלן אכטונג געבן אויף ריינקייט, עס זאל זיין ריין אזוי ווי עס פאסט פאר'ן רבינ'ס פלאץ.


בנוגע די מיידלעך וואס קריכן ארויף אויפ'ן פרידזשידער; זיי זענען לעבעדיג, דערפאר קריכן זיי, טראכט נישט אז זיי זענען שלעכט, זיי זענען געזונטע קינדער; זאג זיי שטרענג אן זיי זאלן דאס נישט טון.

#15 - מ'דארף האבן א זכות צו משמש זיין דעם רבי'ן
שידוכים, הפצה, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


א גרויסן יישר כח פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי, דו העלפסט די מוסדות מיט אזא איבערגעגעבנקייט; וואס זאל איך דיר זאגן, מען דארף האבן א זכות, נישט יעדער איז זוכה צו משמש זיין דעם רבי'ן; דאס איז א זכות וואס בלייבט אויף אייביג.


האסט אוודאי געהערט די גוטע נייעס, איך האב א שידוך געטון מיט מיין טאכטער תחי', מיט הבחור החשוב החתן הרב ... שליט"א, בן הרב .... דער חתן איז א חשוב'ער תלמיד פון אונזער ישיבה, ער קומט פון זייער א חשוב'ע משפחה; די עלטערן זיינע זענען גרויסע מפיצים, שוין צענדליגער יאר וואס זיי פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות, ביי מיר איז דאס דער גרעסטער געווינס.


ביי איינעם איז חשוב געלט, מען זוכט ביי שידוכים א געלט משפחה; ביי איינעם איז חשוב כבוד, מען זוכט אנשים מכובדים; ביי איינעם איז חשוב צו זיין א רבי וכדומה, ביי מיר איז דאס גרעסטער כבוד, זיך משדך זיין מיט א משפחה וואס זייער גאנצע תכלית אין ציל איז איין זאך, לאוקמא שכינתא מעפרא, אויפהייבן די שכינה הקדושה פון דער ערד, אריין צו שיינען די ריינע אמונה אין אידישע נפשות, להשקות צמאי חסדך מנחל נובע.


חסדי השם יתברך מיין גאנצע שטוב איז אויף דעם גאנג, 'וואס נאך קען מען טון פאר א צווייטן איד?' און אלע מיינע מחותנים זענען כל כולו הפצה.


שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיין הייליגע ארבעט; קוק נישט אויף קיינעם, ווער נישט צעקלאפט פון קיינעם, קריג זיך נישט מיט קיינעם - וועסטו זוכה זיין צו זיין א משמש פאר'ן רבי'ן בזה ובבא.

#14 - דער אייבערשטער באצאלט שיין פאר'ן העלפן די מוסדות
שידוכים, מוסדות, תהלים, משמש דעם רבי'ן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


מזל טוב, מזל טוב! אלע זענען אזוי פרייליך פאר דיין שידוך; עס איז א שמחה אין די גאנצע ישיבה, א שמחה פאר די גאנצע קהלה - אז דו האסט געטראפן דיין שידוך; דער אייבערשטער זאל העלפן דו זאלסט אויפשטעלן א בית נאמן בישראל, ערליכע אידישע דורות.


קוק ווי שיין דו ווערסט באצאלט פונעם אייבערשטן פאר'ן העלפן די מוסד אזוי געטריי, קוק וואס דער רבי באצאלט; דאס איז נאך גארנישט וואס דו וועסט נאך באקומען אין לעבן פאר'ן העלפן די אלע יארן די ישיבה.


בעט דעם אייבערשטן דו זאלסט קענען ווייטער דיין גאנץ לעבן העלפן די ישיבה; דו און דיינע דורות זאלן זיין געטריי צום רבי'ן, פארשפרייטן די הייליגע לימודים פאר די גאנצע וועלט.


וואס מען טוט - טוט מען פאר זיך אליינס; דו האסט מיר געדרוקט די שיינע גרויסע תהלים, יעצט וועסטו הערן פון דיין כלה תחי' אז זי זאגט תהלים און זי האט גע'פועל'ט איר שידוך - מיט די תהלים וואס דו האסט געדרוקט!

#13 - זוך דיר וועגן וואס דו קענסט טון אז דו זאלסט בלייבן מקושר צום רבי'ן
צדקה, צדיקים, משמש דעם רבי'ן, ישיבה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה פון דיר, איך זע ווי שיין דו פירסט זיך; סיי דיין דאווענען, סיי דיין לערנען און דיין שלום בית; דו געבסט מיר כח מיט דיין שיינע התנהגות.


פאריאר האסטו זייער שטארק ארויסגעהאלפן ביים קאמפיין, עס איז געווען א גרויסע הצלחה; וויל איך דיר בעטן אויב דו וועסט מיר העלפן די יאר ביים קאמפיין. איך נויטיג זיך אין גרויס געלט, די מוסד וואקסט גרעסער און גרעסער, מיר דארפן הילף צו קענען אנגיין. בעט איך דיר, פארבינד זיך מיט האברך ... נרו יאיר, ער האט שוין חזקה, שוין אלע יארן האט ער גענומען אויף זיך די יערליכע קאמפיין, דאס איז אונזער דינער השנתי, פרעג אים וואס דו קענסט אים העלפן.


האסט חתונה געהאט - דארפסטו זיך אריינשטופן צוריק אין ישיבה; זוך דיר וועגן וואס דו קענסט טון אז דו זאלסט בלייבן מקושר צום רבי'ן, בלייבן א שמש פאר'ן רבי'ן, באדינען דעם רבי'ן; ווייל וואס מען טוט אויף די וועלט - טוט מען אויף יענע וועלט, ווער עס איז מקורב צו א צדיק אויף די וועלט - וועט זיין מקורב צום צדיק אין עולם העליון, אזוי זאגט דער הייליגער רבי (ספר המידות אות צדיק, סימן עד): "הַמְקֹרָבִים שֶׁיֵּשׁ לַצַּדִּיק בְּחַיָּיו, הֵם יִהְיוּ מְקֹרָבִים בְּמוֹתָם".

#12 - געשריבן דעם ספר תורה מיט די געלט פון שדכנות
שידוכים, שטעטל, משמש דעם רבי'ן, געפילן, ספר תורה, ותיקין, שבועות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אחרי קדושים, ו' אייר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף ענדיגט דער סופר יעצט שרייבן דעם ספר תורה, די הכנסת ספר תורה וועט זיין אם ירצה ה' אין שטעטל דעם קומענדיגן יום טוב שבועות, דעם ערשטן טאג פאר'ן ליינען, פארן זאגן אקדמות.


עס איז מיר א גרויסע שמחה אז איך האלט שוין ביים ענדיגן דעם ספר תורה; איך האב אנגעהויבן שרייבן דעם ספר זעקס יאר צוריק, מיין שוואגער הר"ר ..., א זון פון מיין שווער שליט"א - איז דער סופר, א חשוב'ער אינגערמאן א ירא שמים, איך האב מיט אים אפגעמאכט אז ווען איך וועל האבן געלט וועט ער שרייבן. איך האב דאס געשריבן מיט געלט פון שדכנות; מוהרא"ש האט זיין גאנץ לעבן עוסק געווען אין די מצוה, איך בעט דעם אייבערשטן אז איך וויל אויך האבן די זכות צו קענען מאכן שידוכים; געלויבט דעם אייבערשטן אז איך האב שוין משדך געווען צענדליגער שידוכים.


איך האב דערציילט פאר מיין טאטע שליט"א, אדמו"ר מקארלסבורג, אז איך האב געשריבן דעם ספר תורה מיט געלט פון שדכנות האט ער מיר געזאגט אז דאס איז א מורא'דיגע זאך, "דו האסט מקשר געווען די ערשטע מצוה פון די תורה - פריה ורביה, מיט די לעצטע מצוה פון די תורה - שרייבן א ספר תורה; מיט'ן מאכן שידוכים האסטו דאך א חלק אין די מצוה פון פריה ורביה".


בנוגע דאווענען יום טוב ותיקין; קענסט מאכן א מנין ותיקין, אבער איך וועל נישט דאווענען ותיקין. ביי מוהרא"ש איז געווען כמה פעמים וואס מוהרא"ש האט געדאווענט ותיקין און כמה פעמים איז געווען אז מוהרא"ש איז אהיים נאכן עלות השחר; עס איז געווען א מנין פון אנשי שלומינו ביי ותיקין און שפעטער האט מוהרא"ש געדאווענט מיט א צווייטע מנין, דו קענסטו אויך מאכן אזוי, עס זאל זיין א מנין ותיקין פון אנשי שלומינו; איך וועל דאווענען צען דרייסיג.


זע צו רעדן צו אנשי שלומינו זיי זאלן עפענען די הערצער פאר די געסט וואס ווילן מיטהאלטן שבועות אינאיינעם. זייער אסאך אנשי שלומינו ווילן זיין אינאיינעם, אסאך שעמען זיך צו פרעגן, אסאך ווייסן אפילו נישט וועם צו פרעגן; עס וועט זיין זייער שיין אז מען וועט זיין אינאיינעם, מען וועט זיך קענען באנייען פון פריש מיט די זיסע עצות פון רבי'ן; שבועות איז א צייט וואס מען איז מקבל די הייליגע תורה פונדאסניי.


שטארק זיך מיט די גבאות'שאפט; עס איז אזוי שיין צו הערן גרוסן פון געסט וואס וויילן שבת אין שטעטל, פון דיין פארלערנען. איינער זאגט מיר: "עס איז אזוי שיין צו זען דער וואס לערנט פאר - דער זעלבער רייניגט דעם בית המדרש; דער וואס ליינט, דער בעל קורא - דער פאקט די ספרים; דער מגיד שיעור וואס לערנט פאר - דער קערט אויף די שול"; דאס האט מיר זייער פרייליך געמאכט, איך האב זיך געשפירט היימיש, ווייל אין ישיבה איז אלץ אזוי געווען; דער וואס האט א געפיל - דער טוט, נישט קיין חילוק וואס זאל זיין, איז עס רוימען; איז עס פארלערנען; איז עס צאמנעמען די ספרים וכו' וכו', און דער וואס האט נישט דעם געפיל - דער שטייט אין דער זייט.


דערמאן זיך ווער עס האט געבויט דעם עירוב אין שטעטל, ווער איז געקראכן אין די וועלדער און פעלדער, ווינטער פארפרוירן געווארן און זומער פארברענט געווארן; נאר די אינגעלייט און בחורים וואס האבן א געפיל, די בחורים וואס פארפעלן נישט קיין ח"י פרקים משניות - די זענען געווען אין וואלד פאר וואכן און חדשים מאכן די צוים, נאר די וואס האבן א געפיל.


הלואי זאל איך האבן נאך אפאר מיט וועם צו גיין צום טיש, וואלט איך זיך געקענט אסאך מער רוקן אויף פאראויס; הלואי זאל איך האבן נאך אפאר וואס זאלן מסכים זיין צו גיין וואוינען אפילו אין בויבעריק - צו זיין א מלמד פאר אידישע קינדער, לערנען מיט זיי אויפ'ן וועג וואס דער הייליגער רבי האט אונז געלערנט; אן קיין שום חשבונות, אן קוקן אויף די אייגענע באקוועמליכקייטן; דאס באדינען דעם רבי'ן זאל זיין זייער באקוועמסטע זאך אויף דער וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן שטענדיג האבן דעם געפיל אין רבי'ן, מיר זאלן נישט וועלן קיין שום שכר; דאס העלפן דעם רבי'ן זאל זיין אונזער גרעסטער פארגענוגן.