בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2006 - אריינלייגן אין די קינדער אמונה, וועלן זיי נישט זוכן אנדערע גליקן
צניעות, חיזוק פאר מיידלעך, לערערין, סקול, חינוך הילדים, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, שובבי"ם, כ"ו טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי', טיטשער בית פיגא ברסלב


שטארקט אייך מיט אייער ארבעט; מחנך זיין אידישע קינדער איז פון די חשוב'סטע זאכן, בפרט הייניגע צייטן ווען עס בלאזט אזעלכע שטארקע ווינטן, אידישע קינדער פאלן אוועק ה' ישמרינו - זענען די לערערינס זייער חשוב.


לייגט אריין אידישקייט מיט זיסקייט, לייגט עס אראפ פאר די מיידלעך מיט שטאלץ, מיט זאפט; זיי זאלן נישט נאכגיין די נישט גוטע וועג.


על פי רוב די אלע קינדער וואס קומען פון צעבראכענע שטובער די זוכן זיך אנצוטון נישט איידל, זיי זוכן צופרידנקייט. זיי האבן נישט קיין לעבן, זיי זוכן ליבשאפט, זיי זוכן שמחה, נעבעך די יונגע נשמה'לעך, זיי לעכצן פאר א טעם אין לעבן; למשל די מיידל ..., זי האט נישט קיין שטוב, טאטע מאמע הרג'ענען זיך, די קינדער הערן ווי זיי שרייען א גאנצן טאג אז מ'גייט זיך גט'ן השם ישמרינו, דאס מאכט זי זאל זיך שמירן די פנים און זיך אנטון קורץ.


בעט איך אייך זייער, איר זאלט נישט אויפהערן רעדן פונעם אייבערשטן; באגיסט זיי מיט חיזוק, וועלן זיי נישט דארפן די אלע זאכן, זיי וועלן זיין צופרידן.


נאך א נקודה. ביי די תלמידות וואס פאלגן, זיי פירן זיך איידל - וועל איך ווייטער זיין שדכן, אבער די וואס פאלגן נישט; וויפיל איך בעט זיך און איך שרייב זיי מען זאל נישט רעדן צווישן זיך פון שידוכים, די וואס רעדן ווייטער - וועל איך נישט טון פאר זיי.


ברוך ה' פאריגע וואך איז געווען דריי שידוכים, אלע דריי כלות זענען איידל, זיי רעדן נישט פון זאכן וואס מען דארף נישט; בין איך געווען זייער שדכן.

#2005 - א קליינע שמועס וואס עלטערן רעדן צו די קינדער, קען זיי געבן לעבן
קינדער, תפילות אויף אידיש, תודה והודאה, קדושה, חינוך הילדים, שמירת עינים, מעביר סדרה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וארא, כ"ו טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו האסט יעצט דאס ערשטע מאל אין לעבן געענדיגט ספר בראשית שנים מקרא ואחד תרגום; דו ביסט מעביר סדרה יעדן טאג אביסל, זונטאג הייבסטו אן די פרשה און דו לערנסט ביז שני, מאנטאג לערנסטו ביז שלישי און אזוי ענדיגסטו יעדע וואך די פרשה.


דער הייליגער אריז"ל זאגט (פרי עץ חיים, שער הנהגת הלימוד [ע' שנז]) מען זאל מעביר סדרה זיין ערב שבת; אבער א מענטש טאר זיך נישט נארן, מען דארף קוקן צי מען איז מעביר סדרה, אז עס גייט אריבער וואך נאך וואך אן קיין חומש רש"י, אן קיין מעביר סדרה זיין - דארף מען טון אזוי ווי די הלכה זאגט, דער שולחן ערוך פסק'נט (אורח חיים סימן רפה, סעיף ג): "מִיּוֹם רִאשׁוֹן וְאֵילַךְ חָשׁוּב עִם הַצִּבּוּר", פון זונטאג קען מען שוין אנהייבן מעביר סדרה זיין, און דער משנה ברורה ברענגט אראפ (שם) פונעם הייליגן גר"א זכר צדיק לברכה, אז ער האט זיך אזוי געפירט, יעדן טאג האט ער מעביר סדרה געווען אביסל; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי, דינסטאג ביז רביעי און אזוי ווייטער. אז מען גייט אויף דעם וועג, דעמאלט קען מען זיין זיכער אז מען וועט ענדיגן יעדע וואך די פרשה.


אויף דיין פראגע וועגן רעדן צו די טעכטער וכו'; וויסן זאלסטו אז מיידלעך דארפן א שטארקע שמירה, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (במדבר רבה יא, סימן ה): "וְיִשְׁמְרֶךָ בְּבָנוֹת", א מיידל דארף א שטארקע שמירה; בפרט היינטיגע טעג איז דא אסאך פריצות, דארף מען אכטונג געבן אויף די קינדער, זיי אנזאגן זיי זאלן זיך אכטונג געבן פון מניוולים און משחיתים.


ווען מען רעדט צו די קינדער טאר מען נישט דערשרעקן; מען טאר נישט אריינלייגן אין קינדער זיי זאלן לעבן אין שרעק, מען דארף זיי אבער אנגרייטן זיי זאלן זיך אכטונג געבן נישט אריין צו פאלן אין שלעכטע זאכן.


די אלע אויבער חכמים וואס האלטן זיך קלוג און זאגן מען זאל נישט רעדן, מיט'ן טענה 'וואס דארף מען רעדן צו קינדער וכו'?' די זענען נישט גערעכט, ווייל דער הייליגער רבי זכותו יגן עלינו מסאטמאר האט געהייסן די מלמדים זאלן רעדן צו די קינדער זיי זאלן זיין הייליג; וויפיל מען האט געזאגט דעם רבי'ן 'פארוואס פעלט אויס צו רעדן צו קינדער?' האט דער רבי זיך גע'עקשנ'ט און געזאגט: "ענדערש זאלן זיי דאס הערן פונעם מחנך אויף א הייליגע וועג ווי איידער אריינפאלן אין עבירות".


יפה שעה אחת קודם, מיט א קליינע שמועס וואס טאטע מאמע רעדן צו די קינדער קענען זיי געבן לעבן דעם קינד; ווער עס טוט מיט מענטשן ווייסט וויפיל מענטשן ליידן אין לעבן און וויפיל מענטשן זענען צוגרינד געגאנגען נאר פון דעם וואס מען האט זיי ב'עולה'ט רחמנא לצלן, מען האט זיי גענוצט פאר עבירות; וואלטן זיי געוויסט זיך צו היטן וואלטן זיי זיך נישט געלאזט און זיי וואלטן געבליבן געזונט און ערליך.


בנוגע וואס איר זענט אריבער; דו פרעגסט וואס מען וויל פון הימל, פון הימל וויל מען ענק אויפוועקן איר זאלט אנהייבן דאנקען דעם אייבערשטן אויף די חסדים וואס ער טוט מיט אייך. מענטשן כאפן זיך נישט וויפיל מען דארף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די חסדים, מען קוקט אויפ'ן לעבן ווי א זאך וואס קומט אזוי צו זיין, ביז זאכן הייבן אן גיין שלא כסדר, דעמאלט וועקט מען זיך אויף פון שלאף.


בנוגע וואס דו מוטשעסט זיך מיט שמירת עיניים וכו'; איידער דו גייסט ארויס פון שטוב זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן ביי די מזוזה אז דו זאלסט האבן שמירת עיניים. זאג דעם פסוק (ישעיה לג, ז): "הֵן אֶרְאֶלָּם צָעֲקוּ חֻצָה, מַלְאֲכֵי שָׁלוֹם מַר יִבְכָּיוּן", אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות אות ראיה, חלק ב', סימן ט): "כְּשֶׁאָדָם יוֹצֵא לַשּׁוּק וּמִתְיָרֵא שֶׁלֹּא יָבוֹא לִידֵי הִרְהוּר עַל יְדֵי הָרְאִיָּה שֶׁיִּרְאֶה נָשִׁים יָפוֹת, יֹאמַר הַפָּסוּק 'הֵן אֶרְאֶלָּם צָעֲקוּ חוּצָה' וְכוּ', וְעַל יְדֵי זֶה יִנָּצֵל מֵרְאוֹת", אויב מען האט מורא אז מען וועט נכשל ווערן מיט ראיות אסורות ווען מען גייט אין גאס זאל מען זאגן דעם פסוק פאר מען גייט ארויס פון שטוב; און בעט דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זיך קענען היטן מיינע אויגן, העלף מיר איך זאל נישט ווערן פארברענט פונעם יצר הרע וואס וויל מיר אויסרייסן פון די וועלט און פון יענע וועלט, ברענג מיר צוריק אהיים בשלום.


רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל היטן מיינע אויגן, העלף מיר איך זאל געדענקען פון דיר, איך זאל נישט נאכגיין דעם יצר הרע".


די פאר ווערטער ביי די מזוזה וועט דיר געבן הימלישע כוחות צו קענען היטן די אויגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2004 - א גוטער מלמד בויט אויף די קינדער, און האט געדולד צו די קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, סבלנות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, מלמד


זיין א מלמד איז א גרויסע אחריות; א גוטער מלמד איז נישט ווער עס מאכט בעסערע צעטלעך אהיים צו שיקן וכו', א גוטער מלמד געבט אכטונג אויף די קינדער, ער בויט אויף די קינדער, ער האט הלל'ס געדולד צו די קינדער.


אמאל פלעגסטו מיר רופן אפאר מאל א טאג פרעגן: 'איך האב גוט געטון אזוי?' 'איך האב גוט געטון אזי?' האסט מיר דערציילט יעדע פרט ופרט, דעמאלט בין איך געווען זייער רואיג, איך האב מיטגעהאלטן וואס טוט זיך, איך האב געוויסט אז דו וועסט מיר זיכער דערציילן ווען דו ביסט ארויס פון די כלים וכו'. לעצטנס רופסטו מער נישט, איך הער נישט פון דיר; בין איך אביסל באזארגט אויב אלעס איז בסדר גמור.


נישט אז איך זוך זיך ארבעט נאר איך וויל דו זאלסט זיין א געדולדיגער מלמד, נישט שרייען וכו'; אז מען דארף שרייען איז שוין ביטער, אז די קינדער כאפן טאג און נאכט פסקים איז נישט גוט.


איך זע דיין צעטל וואס דו מאכסט וועכנטליך, אבער דאס מיינט פאר מיר גאר ווייניג, איך וויל וויסן וואס טוט זיך הונטערן צעטל, אויב דארט ליגט א מלמד וואס האט געדולד - איז גוט, אויב ליגט א נערוונדיגער נערוועזער מלמד - איז נישט גוט.


איך ווארט צו הערן וואס טוט זיך.

#2003 - זע צו לערנען יעדן טאג פון דיין לעבן אביסל תיקונים
תיקוני זוהר

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמות, שובבי"ם, כ"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך געב דיר א מתנה דעם הייליגן ספר תיקוני זוהר לכבוד דיין סיום וואס דו האסט יעצט מסיים געווען די צענטע מאל ספר תיקוני זוהר.


זע צו לערנען יעדן טאג פון דיין לעבן אביסל תיקונים, דאס וועט דיר אויסלייטערן און אויסוואשן פון אלע שלעכטס.


עס איז באוויסט די מעשה, א איד איז געקומען צום הייליגן אריז"ל בעטן א תיקון אויף זיינע גראבע עבירות רחמנא לצלן, האט אים דער אריז"ל געזאגט ער זאל לערנען יעדן טאג פינף בלעטער תיקוני זוהר, דאס וועט זיין א תיקון פאר אים.


ווען דו ענדיגסט אלע זיבציג תיקונים זאלסטו אויך לערנען די השמטות ביים סוף.


די שמות פונעם אייבערשטן זאגט מען נישט ארויס, מען קוקט דערויף אן ארויסזאגן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן אלע זוכה זיין צו מתקן זיין וואס מיר דארפן מתקן זיין.


דיין ראש ישיבה.

#2002 - די מחשבות פייניגן דעם מענטש
תפילות אויף אידיש, צרות, ספיקות, מחשבות

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמות, שבת מברכים, כ"ד טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בנוגע די אלע מחשבות וואס לאזן דיר נישט מנוחה וכו', דו ביסט אזוי פארלוירן; דו ווילסט אביסל רואיגקייט אבער דו קענסט זיך נישט בארואיגן, שטענדיג ביסטו צעמישט, דו טראכסט איבער, דו קענסט זיך נישט צאמנעמען דיינע מחשבות.


נעם די עצה פון התבודדות; איך שרייב דיר א קליינע תפילה וואס דו זאלסט זאגן יעדן טאג, וועסטו זען גרויסע ניסים; דא האסטו די תפילה:


"הייליגער באשעפער, איך האב א פראבלעם, איך בין נישט רואיג; מיינע מחשבות פייניגן מיר, מיינע מחשבות לאזן מיר נישט מנוחה, איך טראכט טאג און נאכט איבער אלטע זאכן: 'איך האב גוט געטון?' 'איך האב נישט גוט געטון?' איך פייניג זיך מיט ספיקות, איך בלייב שטיין ביי יעדע קלייניקייט, עס האקט מיר אין קאפ: 'יא גוט געטון, נישט גוט געטון?' 'איך בין יא גוט? איך בין נישט גוט?'


הייליגער באשעפער, די יסורים איז אומדערטרעגליך, עס איז אזוי שווער; פון אינדרויסן זע איך אויס געזונט, איך זע אויס פיין, אבער אינעווייניג בין איך חרוב ונחרב, איך קען זיך נישט ארויסברענגען מיינע ווייטאג, אבער דו ביסט דאך "היודע מחשבות", דו ווייסט מיינע מחשבות, בעט איך דיר, "יודע מחשבות הושיעה נא", העלף מיר, הייל מיך אויס, נאר דו קענסט מיר אויסהיילן, איך האב נישט קיין שום אנדערע וועג זיך צו היילן, קיינער האט נישט קיין רפואה פאר מיר, דו אייבערשטער קענסט מיר אויסהיילן, יהיו לרצון אמרי פי והגיון לבי לפניך ה' צורי וגואלי".


אז דו וועסט זאגן די תפלה לכל הפחות איינמאל א טאג זאג איך דיר צו אז דו וועסט זען א גרויסע נס, דו וועסט באקומען מנוחה אין דיין מח.


איך בעט דיר דו זאלסט מיר ווייטער שרייבן, ווייל איך האב דיר זייער ליב, איך האלט זייער פון דיר, איך זע אין דיר אן עתיד א שיינעם.


פון דיין ראש ישיבה.


 

#2001 - די פייער פון רבי'ן זאל נישט אפבריען די טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, התחזקות, חסידות ברסלב, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, כ"א טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די טייערע חברים, אנשי שלומינו פון בני ברק, ה' עליהם יחיו


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך זייער שטארקן; דער רבי האט אונז איבערגעלאזט אזויפיל גוטע עצות, מיר דארפן נוצן די עצות - וועט אונז גוט זיין. אז מיר וועלן פאלגן דעם רבי'ן, מיר וועלן זיין שטארק אין רעדן צום אייבערשטן און אין לערנען די הייליגע תורה, מיר וועלן זיך פרייען מיט פשטות יהדות, מיר וועלן זיך פרייען מיט די מצוות - וועלן מיר זוכה זיין צו גרויסע מדריגות.


געבט אכטונג נישט וויי צו טון די עלטערן. איר זענט אלע פרישע מקורבים, פרישע מקורבים איז א מחי'; ווייל די פרישע מקורבים ברענען זייער שטארק, יעדעס ווארט פון רבי'ן איז אזוי חשוב און טייער, אבער די פרישע מקורבים דארפן זייער אכטונג געבן אז די פייער פון רבי'ן זאל נישט אפבריען טאטע מאמע וכדומה. טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין; מען דארף נישט רעדן צו טאטע מאמע פון רבי'ן, טאטע מאמע זענען זייער דערשראקן ווען זיי הערן אז זייער קינד איז אנגעקומען קיין ברסלב, פון אזויפיל לשון הרע וואס איז דא אויפ'ן רבי'ן. אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן קפב): "עָלַי אֵין חוֹלְקִים כְּלָל, רַק הֵם חוֹלְקִים עַל מִי שֶׁעָשָׂה כָּךְ כְּמוֹ שֶׁבּוֹדִים הַחוֹלְקִים עָלָיו, וְעַל אִישׁ כָּזֶה בְּוַדַּאי רָאוּי לַחֲלֹק", אויף מיר קריגן זיי נישט, זיי קריגן אויף דעם וואס מען זאגט אויף אים די אלע לשון הרע'ס - אויף אים דארף מען טאקע קריגן און אויף אים קריג איך אויך, נאך האט דער רבי געזאגט: "זֵייא הָאבִּין זִיךְ אוֹיס גִּישְׁנִיצְט אַ מֶענְטְשׁ, אִין קְרִיגְן אוֹיף אִיהם", אויף אים קריג איך אויך.


אונזער ארבעט איז אראפצונעמען דעם שלעכטן נאמען וואס איז דא אויפ'ן הייליגן רבי'ן און אויף תלמידי היכל הקודש; מיר דארפן טון אלעס וואס מיר קענען אז מען זאל ארויפקוקן א ברסלב'ער חסיד, מען זאל וויסן אז ברסלב'ע חסידים זענען די צדיקים פון אונזער דור. דער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן סט): "מִי שֶׁאוֹהֵב אֶת הַצַּדִּיק", ווער עס האט ליב דעם צדיק, "צָרִיךְ לִשְׁמֹר אֶת הַצַּדִּיק", דארף אכטונג געבן אויפ'ן צדיק, "שֶׁלֹּא יֵצֵא עָלָיו שֵׁם רָע", עס זאל נישט ארויסגיין אויפ'ן צדיק א שלעכטע נאמען; מיר דארפן זיך אויפפירן מיט דרך ארץ, אלע זאלן זען וואס דער רבי לערנט מיט זיינע תלמידים, וואס ברסלב'ע חסידים זענען.


יעצט ווען איר זיצט אינאיינעם ביי די חבורה וויל איך מיט אייך לערנען א קליינע תורה אין ליקוטי מוהר"ן. מישט אויף דעם ליקוטי מוהר"ן, חלק א סימן קעא; דער רבי הייבט אן די תורה אויפ'ן פסוק וואס דער נביא זאגט (דניאל יב, ב): "וְרַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ", פיל פון די טויטע וואס שלאפן אין די ערד וועלן זיך אויפוועקן צו תחיית המתים, "אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם", די צדיקים וועלן אויפשטיין תחיית המתים צו אן אייביגע לעבן, "וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם", און די רשעים וועלן אויפשטיין צו בושות און בזיונות.


זאגט דער רבי א נייע פשט אינעם פסוק, "עַל יְדֵי שֶׁנִּתְעוֹרֵר שֵׂכֶל חָדָשׁ בַּעֲבוֹדַת ה', מַה שֶּׁלֹּא הָיָה נוֹדָע עַד עַתָּה", ווען עס קומט א צדיק און אנטפלעקט א נייע וועג ווי אזוי צו דינען דעם אייבערשטן, א וועג וואס איז ניי, עס איז נאכנישט געווען ביז יעצט, "עַל יְדֵי זֶה 'רַבִּים מִיְּשֵׁנֵי אַדְמַת עָפָר יָקִיצוּ', איז דאס אזוי ווי תחיית המתים, מענטשן וועקן זיך אויף פון שלאף, "אַךְ 'אֵלֶּה לְחַיֵּי עוֹלָם וְאֵלֶּה לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם'", אבער נישט אלע נעמען דעם וועג פאר אן אייביגע לעבן, "כִּי 'צַדִּיקִים יֵלְכוּ בָם' - שֶׁעוֹבְדִין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", די צדיקים נעמען די נייע וועג פאר זיך צו לעבן, "'וּפוֹשְׁעִים יִכָּשְׁלוּ בָם', שֶׁאֵינָם עוֹבְדִין בָּזֶה אֶת הַשֵּׁם יִתְבָּרַךְ", ווידער די רשעים נעמען די וועג, נישט צו דינען דעם אייבערשטן, "רַק שֶׁעַל יְדֵי זֶה הֵם מְבַזִּין וּמְחָרְפִין אֶת הָעוֹלָם עַל שֶׁהֵם יוֹדְעִין מִזֶּה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ, וְהָעוֹלָם אֵינָם יוֹדְעִין מִזֶּה", נאר אפצושפעטן פון אנדערע, 'נאר מיר ווייסן פונעם אמת', 'נאר מיר ווייסן פונעם צדיק', 'נאר מיר זענען ביים אמת'; זיי שפעטן אפ פון אנדערע, "וּכְמוֹ שֶׁשָּׁמַעְתִּי לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, הַיְנוּ לְחָרֵף וּלְבַזּוֹת הָעוֹלָם, כִּי אֵינָם מִשְׁתַּמְּשִׁין עִם זֶה הַשֵּׂכֶל הֶחָדָשׁ רַק לְבַזּוֹת וּלְחָרֵף הָעוֹלָם, עַל יְדֵי שֶׁהֵם יוֹדְעִים מִזֶּה, וְהָעוֹלָם הֵם רֵיקִים וַחֲסֵרִים מִזֶּה"; דאס איז פשט לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם, זיי שפעטן פון די וועלט.


בעט איך אייך אלע טייערע חברים, פרישע מקורבים צום הייליגן רבי'ן, אז מיר האבן זיך יעצט ערוועקט, עס איז ביי אונז די בחינה פון תחיית המתים, מיר האבן זיך דערוויסט פון א נייע ליכטיגקייט, א וועג ווי אזוי מען קען לעבן מיט'ן אייבערשטן, מיר זענען זוכה צו טון עבודות וואס גרויסע צדיקים פון פריערדיגע דורות האבן זוכה געווען און יעצט קומען מיר פשוט'ע מענטשן צו צו אזא הויכע פלאץ, דארפן מיר געדענקען נישט צו נעמען דעם רבי'ן לַחֲרָפוֹת וּלְדִרְאוֹן עוֹלָם; חס ושלום וויי טון א טאטע, חס ושלום וויי טון א מאמע, חס ושלום זיך מתחצף זיין פאר אנדערע וואס ווייסן נישט פון רבי'ן.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך. אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2000 - קענסט עוסק זיין אין נאך א פרנסה, אבער דיין עיקר זאך זאל זיין הפצה
תשובה, פרנסה, אשר בנחל, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, שובבי"ם, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר זענען יעצט אריין אין די שובבי"ם טעג, די וואכן איז א צייט פון תיקון המעשים; דארפן מיר עוסק זיין אין הפצה, ווייל דער רבי זאגט (ספר המידות, אות ניאוף, סימן מא): "תִּקּוּן לְהוֹצָאַת זֶרַע לְבַטָּלָה, שֶׁיִּשְׁתַּדֵּל לְהַחֲזִיר בְּנֵי אָדָם בִּתְשׁוּבָה", ווער עס וויל פאררעכטן חטאות נעורים זאל עוסק זיין אין הפצה, צוריק ברענגען מענטשן צום אייבערשטן.


קענסט עוסק זיין אין נאך א פרנסה, אבער דיין עיקר זאך זאל זיין הפצה, אזוי ווי דער רבי האט געזאגט (סיפורי מעשיות, מעשה ג): "מעשה, אמאל איז געווען א חכם, פאר זיין טויט האט ער גערופן זיינע קינדער און זיין משפחה, און האט זיי געלאזט צוואה אז זיי זאלן 'אנטרינקען ביימער'. איר מעגט עוסק זיין אין אנדערע פרנסות אויך, נאר דאס זאלט איר זען שטענדיג צו טון: 'אנטרינקען ביימער'"; מוהרא"ש זאגט (ספר נהרי אפרסמון) אנטרינקען ביימער מיינט מען הפצה, ווייל א מענטש איז צוגעגליכן צו א בוים, אזוי ווי עס שטייט אין פסוק (דברים כ, יט): "כִּי הָאָדָם עֵץ הַשָּׂדֶה", און אז מען טרינקט אים אן מיט גוטע חיזוק ועידוד פונעם הייליגן רבי'ן קען ער וואקסן.


עס איז יעצט אנגעקומען פינף טויזנט אשר בנחל אידיש חלק ב'; הלואי וואלסטו דאס פארפלייצט ביי היימישע משפחות וואס ליינען אידיש, זיי ליכטיג מאכן און ווייזן די וועג ווי אזוי מען קען האבן דעם גן עדן בזה העולם.

#1999 - מ'דארף רעדן ווייך צו די ווייב
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, שובבי"ם, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה צו זען ווי פלייסיג דו לערנסט מיט א שטארקע התמדה; די תורה וואס מען לערנט אין די יונגע יארן בויט אויף דעם מענטש פאר'ן גאנצן לעבן.


איך וויל דיר זייער שטארק בעטן זאלסט רעדן צו דיין ווייב מיט א ווייכע שפראך; בכלל פרויען זענען זייער ווייך, זיי רעדן ווייך - דארף מען צו זיי רעדן ווייך, בפרט דיין ווייב - זי איז אויסנאם ווייך, זאלסטו זייער אכטונג געבן ווי אזוי דו רעדסט צו איר.


מי לנו גדול פון משה רבינו, וואס דער אייבערשטער האט אים געזאגט בשעת מתן תורה ער זאל רעדן ווייך צו די פרויען, אזוי ווי עס שטייט (שמות יט, ג): "כֹּה תֹאמַר לְבֵית יַעֲקֹב", רעד צו די פרויען ווייך; משה רבינו האט זיכער גערעדט שיין, דאך האט אים דער אייבערשטער געדארפט באזונדער בעטן ער זאל רעדן ווייך, כל שכן מיר דארפן אכטונג געבן צו רעדן שיין.


איך וועל דיר נאך דערציילן שיינע מעשיות פון ברסלב'ע חסידים, ווי שיין זיי פלעגן רעדן אין שטוב.

#1998 - געב נישט קיין ספרים פאר ווער ס'דארף עס נישט
הפצה, עצתו אמונה, לצנות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, שובבי"ם, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמוד תורה היכל הקודש ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיין עבודת השם; סיי מיט לערנען בהתמדה רבה, סיי מיט דאווענען מיט התלהבות און סיי מיט דיין דרך ארץ און מידות טובות.


בנוגע הפצה וכו';  גיי נישט אין פלעצער וואו מען וויל נישט די ספרים און קונטרסים, א פלאץ וואו מען לאזט נישט לייגן - זאלסטו נישט לייגן.


עס זענען דא אזויפיל מענטשן וואס ווארטן יעדע וואך צו ליינען די גליונות און קונטרסים, בפרט ספר עצתו אמונה; מענטשן ווארטן אויף דעם אזוי ווי מען ווארט אויף לעבן, זיי זענען זיך מחי' מיט יעדן בריוו, זיי נעמען זייער וועג און לעבן פאר זיך און פאר די משפחה נאר פונעם ספר; גיי צו די מענטשן וואס ווארטן אויף דעם.


אנטלויף פון לצים; עס קומט זיי נישט די ספרים. מיט לצים טאר מען נישט האבן קיין מגע ומשא.

#1997 - אין זכות פון צניעות, האט מען הייליגע קינדער
קינדער, תפילות אויף אידיש, צניעות, חיזוק פאר פרויען, סגולות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


די בעסטע עצה פאר אייך אז איר זאלט ליב האבן צניעות - איר זאלט בעטן אויף דעם.


בעטס כסדר די ווערטער פונעם אייבערשטן:


"הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל ליב האבן צניעות, איך זאל האבן א טעם אין צניעות, איך זאל וועלן גיין אנגעטון איידל".


אז איר וועט בעטן די פאר ווערטער דעם אייבערשטן אן א שיעור - וועט איר אנהייבן באקומען א טעם אין צניעות; איר וועט דאס וועלן, עס וועט מער נישט זיין געצווינגען.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן די שכר פון צניעות; מען איז זוכה צו מאכן א נחת רוח פאר'ן אייבערשטן, מען איז זוכה צו מאכן א וואוינונג פאר'ן אייבערשטן.


ווען דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו איז געווען אין אינסטאנבול האט ער געזען קינדער מיט הייליגע נשמות פון תנאים, האט דער הייליגער בעל שם טוב געזאגט אז דאס קומט פון זייערע מאמעס וואס זיי זענען זייער צניעות'דיג.

#1996 - ווען דו גייסט אריבער אזא שווערע נסיון, דארפסטו זיך שטארקן מיט אמונה
תפילות אויף אידיש, שידוכים, צרות, תכלית, קריאת שמע, גט, וידוי

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך מחזק זיין מיט אלע דיינע כוחות; בעיקר זאלסטו זיך מחזק זיין אין אמונה אינעם אייבערשטן. בפרט יעצט ווען דו גייסט אריבער אזא שווערע נסיון; האסט חתונה געהאט און זיך גלייך געדארפט גט'ן השם ישמרינו, זי האט דיר אויסגעפאפט וכו', דו האסט אזוי לאנג געווארט, דו האסט געמיינט אז דו האסט געטראפן דיין זיווג, דו וועסט אינאיינעם אויפשטעלן א שיינע שטוב און יעצט איז אלעס צעפאלן, זי האט בכלל נישט געוואלט חתונה האבן נאר דיר פשוט אריינגענארט.


שטארק זיך, נעם אריין אמונה אין דיר, האלט אין איין חזר'ן: 'דער אייבערשטער מאכט אלעס, טוט אלעס און איז אלעס; קיין שום זאך פאסירט נישט פון זיך אליינס, נישטא קיין פערצופאל, נישטא קיין טבע, מקרה און מזל, די גאנצע וועלט איז איין שטיק אייבערשטער, דער אייבערשטער האט זיך אנגעטון כביכול מיט א לבוש פון דומם, צומח, חי און מדבר, אבער אלעס איז ער אליינס, מיר ווייסן גארנישט, מיר פארשטייען גארנישט, מיר ווילן נישט וויסן און פארשטיין, מיר דארפן נאר אים דינען און אין אים גלייבן'.


גיי יעדן טאג התבודדות, בעט דעם אייבערשטן אויף דיין שפראך פשוט'ע הארציגע ווערטער, דורכדעם וועט געשען צוויי זאכן, איינס, דו וועסט טרעפן דיין שידוך און צווייטנס, ביז דו וועסט טרעפן דיין שידוך און נאך וואס דו וועסט טרעפן דיין שידוך וועט דיין לעבן זיין אן אנדערע לעבן, ווייל דאס רעדן צום אייבערשטן בויט אויף א שטארקע אמונה, עס בויט אויף א זיכערקייט אינעם מענטש, מען ווערט א שטארקער מענטש און דאס לעבן איז אנגאנצן אנדערש.


דא האסטו א קליינע תפילה:


"הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, איך וויל שוין אויפשטעלן א שטוב, איך וויל נישט זיין אליינס.


הייליגער באשעפער, איך גלייב באמונה שלימה אז די גאנצע פרשה; מיין שידוך, מיין גט - אלעס איז פאר מיר לטובה, די גאנצע עגמת נפש וואס איך בין אריבער - אלעס איז נאר פאר מיין גוטס, פאר מיין תיקון. יעצט בעט איך דיר אייבערשטער, העלף מיר, איך וויל חתונה האבן מיט אן ערליכע פרוי, איינע וואס וועט גלייבן אין דיר און גיין אין די וועג פון די תורה, העלף מיר אייבערשטער איך זאל שוין טרעפן מיין שידוך, איך בין אזוי צעבראכן, איך בין אזוי צעריסן, איך קען מער נישט, איך וויל שוין לעבן.


העלף מיר בזכות די הייליגע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, בזכות דער הייליגער רבי רבינו נחמן בן פיגא זכותו יגן עלינו ובזכות אלע צדיקים, יִהְיוּ לְרָצוֹן אִמְרֵי פִי וְהֶגְיוֹן לִבִּי לְפָנֶיךָ ה' צוּרִי וְגֹאֲלִי".


בנוגע זיך מתוודה זיין פאר'ן גיין שלאפן ווען מען ליינט קריאת שמע של אריז"ל; על פי הלכה איז מען זיך נישט מתוודה שבת און יום טוב, אבער אז איינער לייגט זיך שלאפן מיט די מחשבה 'דאס איז מיין לעצטע טאג', ער שפירט ביי זיך אז ער דארף זיך אנגרייטן מיט וידוי דברים, - די זענען זיך מתוודה שטענדיג, אפילו שבת און יום טוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1995 - ענדערש שיקן צו אן ערליכע סקול, אפילו ס'איז ווייט פון שטוב
סקול, חינוך הילדים, חסידות ברסלב, נסיעה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אויף די פראגע אויב מען זאל ענדערש גיין אין א בעסערע סקול וואס איז ווייט פון שטוב וכו'; אודאי איז בעסער מען זאל גיין אין א ערליכע סקול אפילו מען דארף פארן א לאנגע וועג פון שטוב און א לאנגע וועג אויף צוריק, ווי איידער גיין אין א שוואכערע סקול אפילו עס איז נענטער.


אויפ'ן וועג איז דא אסאך וואס צו טון; מען קען זאגן דעם יום תהילים, מען קען זיך אביסל מתבודד זיין. מוהרא"ש האט דערציילט, ער איז מקורב געווארן דורך דעם וואס ער האט געדארפט פארן א לאנגע וועג יעדן טאג אין ישיבה. מוהרא"ש'ס עלטערן האבן געוואוינט אין די בראנקס געגענט און מוהרא"ש האט געלערנט אין וויליאמסבורג אין ישיבה ערוגת הבושם דצהעלים, עס האט אים גענומען צו פארן מיט'ן באן צוויי שעה פון זיין שטוב ביז די ישיבה און צוויי שעה צוריק, מוהרא"ש פלעגט יעדן טאג נעמען א קליין ספר'ל צו לערנען אויפ'ן טרעין, ביז איין מאל האט ער גענומען אין די האנט דעם ספר משיבת נפש און אזוי איז ער מקורב געווארן.


דאס וואס איר פרעגט אז מען לערנט נישט אין סקול פון רבי'ן, וואס האט מען פון גיין אין סקול? חס ושלום אזוי צו זאגן, וואס וויל דען דער רבי מען זאל רעדן פון אים? וואס וויל דער רבי? דער רבי וויל איין זאך, ברענגען אידישע קינדער צום אייבערשטן, ברענגען אידישע קינדער צו די וועג פון די תורה. דער רבי וויל מען זאל לערנען און קענען גוט הלכות, דאס טוט מען אין סקול, מען לערנט הלכות, מען לערנט יראת שמים; דאס איז וואס דער רבי וויל.


דארף מען ווייטער גיין לערנען אין סקול אפילו עס איז נישט ספעציעל געשטעלט אויפ'ן רבינ'ס וועג, אזוי ווי מוהרא"ש האט דערציילט, עס איז געווען א ברסלב'ער חסיד וואס האט נישט געשיקט זיינע קינדער אין חדר ווייל עס איז נישט געווען א ברסלב'ער חדר, ער האט זיי געלאזט אויף הפקר, ביז אלע זיינע קינדער האבן אפגעלאזט די תורה, זיי האבן זיך אויסגעמישט מיט גוים רחמנא לצלן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1994 - אז מ'פירט אן ערליכע שטוב, ברענגט מען נאר נחת פאר די עלטערן
כיבוד אב ואם, חינוך הילדים, חסידות ברסלב, נחת, תפלין

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שמות, י"ט טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קענווי איילענד


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו וועסט קויפן דיינע קינדער צוויי פאר תפילין - רש"י און רבינו תם - וועסטו נישט וויי טון דיין טאטע; כל זמן מען פירט א שטוב מיט יראת שמים ברענגט מען נאר נחת פאר די עלטערן, אפילו א טאטע וואס איז א מתנגד צום רבי'ן - ווערט נישט וויי געטון ווען זיינע קינדער פירן ערליכע שטובער און ציען אויף ערליכע קינדער אויף אן אנדערע שניט.


איך האב געהערט פון א ברסלב'ער חסיד זאגן: "מיין כיבוד אב ואם איז אז איך גיי יעדן טאג אין שול דאווענען דריי תפילות; מיין כיבוד אב איז אז איך רעד שיין צו מיין ווייב, איך שריי נישט אין שטוב; מיין כיבוד אב איז אז איך בין מגדל מיינע קינדער מיט יראת שמים; דאס אז עס שטערט מיין טאטע אז איך בין א ברסלב'ער - דאס האט נישט מיט מיר, מיין טאטע שטערט אויך ווען עס שנייט און ווען עס רעגנט, ער וואלט ווען געוואלט עס זאל שיינען יעדן טאג די זון און עס זאל זיין א שיינע וועטער; דאס איז נישט קיין פגם אין כיבוד אב ואם".


זיי שטארק ווייטער צו מכבד זיין די עלטערן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1993 - גליון היכל הקודש איבערגעטייטשט אויף ענגליש
הפצה, הדפסה, גליון

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב געליינט דעם גליון היכל הקודש איבערגעטייטשט אויף ענגליש; עס איז הערליך שיין, די מפיצים זאגן אז מענטשן באדאנקען זיך זייער דערויף, זיי זענען זיך ממש מחי' מיט'ן גליון.


איין קליינע באמערקונג, ווען איר טייטשט איבער דאס ווארט 'אייבערשטער' זאלט איר שרייבן 'השם' נישט 'גאט', אזוי אויך ווען איר טייטשט איבער דאס ווארט 'תורה' זאלט איר שרייבן דאס ווארט 'תורה' אין ענגליש, נישט 'בייבל'.


פאר אומות העולם זאגט מען גאט (God), אבער אידישע קינדער וואס רעדן ענגליש, בפרט די היימישע עולם וואס ליינען די גליונות - פאר זיי זאגט מען אין ענגליש השם (Hashem).


שטארקט אייך מיט אייער עבודת הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1992 - לכבוד שובבי"ם זאלט איר זיך באנייען אין זאגן תהילים יעדן טאג
שלום בית, התחזקות, תהלים, תשובה, בית המדרש, הדרכות, מעביר סדרה, שובבי"ם

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויחי, י"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד אנשי שלומינו היקרים, טייערע חברים פון ירושלים שיחיו


איך בענק זיך זייער שוין צו קענען קומען קיין ארץ ישראל; איך וויל זייער שטארק זען מיט די אויגן די שיינע גרוסן וואס איך הער טאג טעגליך פון די פרישע מקורבים, פון דאס ליבשאפט צווישן אייך, דאס געטריישאפט צווישן אייך.


מען האט מסדר געווען איך זאל קענען זען אין אמעריקע ווי אזוי עס פירט זיך ביי אייך אין בית המדרש; איך האב זייער הנאה צו זען בחורים און אינגעלייט לערנען און דאווענען מיט דרך ארץ, ווי עס פאסט פאר תלמידי היכל הקודש.


איך האב געהערט פון מוהרא"ש מורא'דיגע חיזוק; די וואך ענדיגט מען ספר בראשית, מען שרייט אויס אלע אינאיינעם: "חזק חזק ונתחזק!" לאמיר נעמען דעם חומש און זען ווי אזוי די פרשה ענדיגט זיך (בראשית נ, כו): "וַיָּמָת יוֹסֵף בֶּן מֵאָה וָעֶשֶׂר שָׁנִים, וַיַּחַנְטוּ אֹתוֹ, וַיִּישֶׂם בָּאָרוֹן בְּמִצְרָיִם", און ביי די ווערטער שרייט מען "חזק חזק!" זאגט מוהרא"ש, אז א מענטש שפירט ביי זיך ער איז טויט, ער איז באגראבן אין טומאה, ער ליגט אין מצרים, אין ערות הארץ, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ז) די מצריים זענען די ערגסטע אין שמוץ; אזוי שטארק איז ער אראפגעפאלן, שרייט מען אים: "חזק חזק!" שטארק זיך, דו קענסט נאך ארויסגיין פון מצרים, דו קענסט נאך זוכה זיין צוצוקומען צו די גרעסטע קדושה.


טייערע חברים, מיר גייען יעצט אריין אין די ימי השובבי"ם; דער אר"י הקדוש שרייבט (שער רוח הקודש, תיקון כז) אז אין די טעג פון שובבי"ם קען מען פאררעכטן אלעס וואס מען האט פוגם געווען; דערפאר דארפן מיר אין די טעג תשובה טון אויף וואס מיר האבן פוגם געווען אין אונזער לעבן.


לכבוד שובבי"ם זאלט איר זיך באנייען אין זאגן תהילים יעדן טאג; רבי נתן פלעגט זאגן א גאנץ יאר יעדן טאג דעם יום תהילים און אין די טעג פון שובבי"ם האט ער געזאגט יעדן טאג צוויי מאל דעם יום תהילים, ווייל דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עג): "מִי שֶׁרוֹצֶה לִזְכּוֹת לִתְשׁוּבָה, יִהְיֶה רָגִיל בַּאֲמִירַת תְּהִלִּים, כִּי אֲמִירַת תְּהִלִּים מְסֻגָּל לִתְשׁוּבָה וכו'. וְהִנֵּה, הַכֹּל חֲפֵצִים לְיִרְאָה אֶת שְׁמֶךָ, וְאַף עַל פִּי כֵן לָאו כָּל אָדָם זוֹכֶה לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה, כִּי יֵשׁ אֶחָד שֶׁאֵין לוֹ הִתְעוֹרְרוּת כְּלָל לִתְשׁוּבָה", ווער עס וויל זוכה זיין תשובה צו טון זאל זאגן תהלים; יעדער איד וויל זיין אן ערליכער איד און טון דעם ווילן פונעם אייבערשטן, אבער נישט יעדער איז זוכה אויסצופירן זיין ווילן אויף למעשה, ווייל ער האט בכלל נישט קיין שום התעוררות תשובה צו טון, "וַאֲפִילּוּ מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, אֵינוֹ זוֹכֶה לְהַגִּיעַ אֶל הָאוֹת וְהַשַּׁעַר שֶׁל תְּשׁוּבָה הַשַּׁיָּךְ לוֹ", און אפילו איינער וואס האט שוין יא אן התעוררות תשובה צו טון, ווייסט ער נישט וואס ער זאל טון דאס צו קענען אויספירן, "וַאֲפִילּוּ אִם מַגִּיעַ לְשָׁם, יָכוֹל לִהְיוֹת שֶׁהַשַּׁעַר שֶׁל תְּשׁוּבָה סָגוּר, וּמֵחֲמַת כָּל זֶה אֵין הָאָדָם זוֹכֶה לִתְשׁוּבָה", און אפילו איינער וואס וואס האט יא אן התעוררות תשובה צו טון און ער ווייסט וואס מען דארף טון צו ווערן אן ערליכער איד, דארף ער נאך אויך זוכה זיין צו טון און נישט ווערן צעבראכן וכו' וכו', דערפאר איז נישט יעדער זוכה תשובה צו טון, "וְעַל יְדֵי אֲמִירַת תְּהִלִּים, אֲפִילּוּ מִי שֶׁאֵין לוֹ שׁוּם הִתְעוֹרְרוּת לִתְשׁוּבָה, הוּא מִתְעוֹרֵר לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", פירט דער רבי אויס; אז א מענטש איז זוכה און ער זאגט תהלים, אפילו ער האט נישט קיין שום התעוררות, ווערט ער אבער נתעורר תשובה צו טון דורך דעם, "וְגַם זוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לְהַגִּיעַ אֶל הַשַּׁעַר וְאוֹת הַשַּׁיָּךְ לוֹ, וְלִפְתֹּחַ הַשַּׁעַר; נִמְצָא שֶׁזּוֹכֶה עַל יְדֵי תְּהִלִּים לַעֲשׂוֹת תְּשׁוּבָה", און ער קען אנגיין מיט א מורא'דיגע שטארקייט וכו', ביז ער איז זוכה תשובה צו טון און ווערן אן ערליכער איד.


שטארקט אייך, דראפעט אייך; יעדער איינער האט זיינע נסיונות, מען פרובירט אויס יעדן איינעם, מען וויל זען ווי אזוי וועט ער זיך דערהאלטן; וואויל איז דעם וואס האט נישט קיין קשיות און קיין תרעומות, ער ווייסט אז אלעס איז פאר אים צום גוטן. דער זוהר הקדוש זאגט (הקדמה, ד.): יעדן טאג גייט ארויס א בת קול פון הימל וואס רופט אויס: "מָאן מִנְכוֹן דִּי חֲשׁוֹכָא מְהַפְּכָן לִנְהוֹרָא, וְטָעֲמִין מְרִירָא לְמִתְקָא עַד לָא יֵיתוֹן הָכָא", ווער פון אייך קען איבערדרייען און מאכן פון טונקל - ליכטיג און פון ביטער - זיס? "מָאן מִנְּכוֹן דִּמְחַכָּאן בְּכָל יוֹמָא לִנְהוֹרָא דְנָהִיר", ווער ווארט יעדן טאג עס זאל ליכטיג ווערן? דער מענטש וועט האבן א חלק לעולם הבא; ווייל ווען א מענטש איז זוכה, ער מאכט פון זיין ביטער לעבן א זיס לעבן, פון זיין טונקלקייט מאכט ער ליכטיג; ער ווייסט אז אין די טונקלקייט איז באהאלטן דער אייבערשטער, אין די ביטערניש איז באהאלטן דער זיסער באשעפער - דער איז א צדיק.


אז עס איז ביטער דארפן מיר לויפן צו די תורה; עס איז נישט דא קיין בעסערע פלאץ וואו צו אנטלויפן ווען מען האט א צרה - ווי צו די הייליגע תורה, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבא, פרק ו): "אִם רָאִיתָ שֶׁהַיִּסּוּרִין מְמַשְׁמְשִׁין וּבָאוֹת עָלֶיךָ, רוּץ לְחַדְרֵי דִּבְרֵי תּוֹרָה, וּמִיָּד הַיִּסּוּרִין בּוֹרְחִין מִמְךָ", אויב דו זעסט אז עס קומען אויף דיר צרות און יסורים, אנטלויף צו די הייליגע תורה.


נאך איין זאך בעט איך אייך, איר זאלט אכטונג געבן אויף די כבוד פון די ווייב; מען מוז שיין רעדן אין שטוב, מען מוז רעדן מיט ווייכקייט, מיט איידלקייט; מען קען נישט שאפן אדער שטעכן חס ושלום. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא מציעא נט.): "לְעוֹלָם יְהֵא אָדָם זָהִיר בְּאוֹנָאַת אִשְׁתּוֹ", א מענטש זאל אכטונג געבן נישט צו טשעפען די ווייב, "שֶׁדִּמְעָתָהּ מְצוּיָה", ווייל א פרוי וויינט זייער שנעל; מוהרא"ש פלעגט זייער אסאך רעדן צו אונז פון שלום בית, אז מען זאל זיין א וותרן אין שטוב, זיין א סבלן און דאס איז פון די יסודות אין "היכל הקודש".


איך וויל זייער שטארק קומען צו אייך און אייך מדריך זיין ווי אזוי צו לעבן אין שטוב; ליידער פארפירט מען חתנים וכלות מיט פאלשע לימודים, פאלשע הדרכות פון חומרות ופרישות וואס איז קעגן די הייליגע תורה.


א פרייליכן שבת.

#1991 - גבאים פון בית המדרש דארפן ארבעטן אינאיינעם באחדות
בית המדרש, גבאי, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס טוט מיר וויי אז דו טוסט זאכן אן פרעגן און אן זיך דורך רעדן מיט די אנדערע גבאים; אמת, איך האב דיר געשריבן א בריוו אז אויב איר ווילט פארדינגען דעם בית המדרש ווענדט זיך דאס אין אייך, זיי אבער מדייק אינעם בריוו, עס שטייט נישט עס ווענדט זיך אין "דיר", עס שטייט עס ווענדט זיך אין "אייך", אייך מיינט 'אין אלע דריי גבאים'.


איך שרייב דיר נאכאמאל, אז איר ווילט האבן הצלחה אינעם בית המדרש דארף מען זיך דורך קומען, יעדע פרט דארף מען רעדן אינאיינעם.


איך זע א גרויסע הצלחה ביי אייך; אלע גבאים זענען ביי מיר א שטיק פון מיין הארץ, עס דארף נאר געשען די נס וואס האט פאסירט ביי יעקב אבינו, ווען אלע שטיינער האבן זיך געקריגט עלי יניח צדיק את ראשו, אויף מיר זאל יעקב לייגן זיין קאפ, נאר איך פארשטיי דעם צדיק, נאר איך קען זיין א גוטער קישן פאר'ן צדיק, זאגן די הייליגע חכמים (חולין צא:) אלע שטיינער זענען געווארן איין שטיין; הלואי זאל שוין זיין ביים רבי'ן אז אלע זאלן מיר ווערן איין שטיק, איין הארץ, איין ווילן - משמש זיין דעם רבי'ן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1990 - דרך ארץ הייבט זיך אן אין שטוב מיט טאטע מאמע
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, סקול, דרך ארץ

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויחי, ט"ז טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די תלמידות בית פיגא וויליאמסבורג און תלמידות בית פיגא ליבערטי שתחיו


איך בין זייער צופרידן צו הערן פון די מנהלת און די לערערינס גוטע גריסן פון אייך, בעיקר פון די דרך ארץ; ווייל ביים רבי'ן איז געווען דרך ארץ דאס ערשטע זאך. דער רבי האט געזאגט: "איך קען יעדן איינעם העלפן, איך קען יעדן ליידן - אויסער אן עזות פנים".


דרך ארץ הייבט זיך אן אין שטוב מיט טאטע מאמע; עלטערן זענען נישט קיין חברים, מען קען נישט רעדן צו עלטערן אזוי ווי מען רעדט צו חבר'טעס, מען דארף רעדן מיט דרך ארץ, אויסהערן וואס זיי זאגן און נישט גיין אין וויכוחים.


אזוי אויך אין סקול; מען מוז רעדן מיט דרך ארץ צו די לערערינס און צו די מנהלת, און אזוי ווייטער מיט יעדן דערוואקסענער מענטש. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפ'ן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" - זאלסט זען עס זאל ארויסקומען א קידוש השם דורך דיר, דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש פירט זיך אויף ווי עס דארף צו זיין וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה; אויף איינעם וואס פירט זיך ערליך זאגט מען: קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך, אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיה מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


ווען מען פירט זיך שיין איז דאס די גרעסטע הפצה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1989 - אידישע מאמעס דארפן אסאך חיזוק אנצוגיין מיט די הייליגע ארבעט
חיזוק פאר פרויען, אחדות, בלבולים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, י"ד טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אדרבה ואדרבה; זייער אסאך פרויען ווארטן אזוי שטארק מען זאל זיך צאמנעמען מער ווי איינמאל א חודש, אידישע מאמעס דארפן זייער אסאך חיזוק צו קענען אנגיין מיט די הייליגע ארבעט, אויפשטעלן א אידישע שטוב.


מוהרא"ש האט איינגעפירט אין יבנאל עיר ברסלב אז אלע פרויען קומען זיך צאם איינמאל א וואך זיך מחזק זיין אינאיינעם; מען שעפט זיך אן פרישע כוחות, מען איז זיך מחזק מיט די עצות פון רבי'ן.


איר קענט מאכן פון היינט און ווייטער מען זאל זיך צאמנעמען מער, יעדע צווייטע וואך; אבער איך וויל אייך בעטן איר זאלט געדענקען צו רופן אלע אנשי שלומינו. אין אנהייב פלעגט מרת ... זיין געשטעלט אויף די צאמקום, זי פלעגט אכטונג געבן צו רופן יעדן איינעם, יעצט דארף מען א צווייטן ווער עס זאל זיין געשטעלט אויף דעם, סיי אנגרייטן, אלעס זאל קלאפן און סיי געדענקען פון יעדן איינעם זיי צו רופן. עס זענען דא פרישע מקורבים וואס שעמען זיך צו קומען, יעדער איינער האט זיין קטנות, בפרט ווען מען ווערט מקורב איז דא אזויפיל בלבולים, אזויפיל דמיונות; 'מען דארף מיר יא? מען דארף מיר נישט?' דארף מען געדענקען יעדן איינעם שיין אויפנעמען.


אם ירצה ה' מארגן מיטוואך וועט זיין א צאמקום, ביטע איבערגעבן פאר אלע פרויען, (עס איז נישט גענוג א טעקסט מעסעדזש ווייל זייער אסאך האבן נישט קיין טעקסט מעסעדזש).


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1988 - יישר כח פאר'ן העלפן דעם בית המדרש אין ירושלים
צדקה, הכרת הטוב

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויחי, י"ג טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן דעם בית המדרש אין ירושלים, איך הער זאגן אז דו האסט געגעבן 500 ש"ח פאר די לעקטער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע דיינע וועגן און נחת פון אלע דיינע קינדער.

#1987 - איר מאכט נישט קראנק אייערע עלטערן מיט אייער צניעות
כיבוד אב ואם, צניעות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט פעלזן פעסט מיט אייער צניעות; רירט זיך נישט פון אייער צניעות, האט נישט מורא פון קיינעם.


איר מאכט נישט קראנק אייערע עלטערן מיט אייער צניעות; אייערע עלטערן ווערן קראנק פון די אנדערע קינדער, פון אייערע געשוויסטער וואס היטן נישט קיין תורה און מצוות, זיי ווערן נישט קראנק פון אייך; איר וועט נאר צוגעבן לעבן פאר אייערע עלטערן.


איך בעט אייך זייער, קלאפט ארויס די אלע שלעכטע מחשבות פון קאפ; דער יצר הרע איז זייער כיטרע, ער זוכט א וועג אייך שוואך צו מאכן, ער זעט אז ער קען אייך נישט בייקומען - קומט ער צו אייך מיט א נייעם וועג פון אייך באשולדיגן אז איר מאכט קראנק אייער מאמע; דאס איז מעשה שטן.


דער יצר הרע מאכט דאס מיט אלע ערליכע אידן; ער זוכט א וועג ווי אזוי ער קען צעברעכן דעם שטארקן פרומען ערליכן איד, ער פרובירט מיט אלע וועגן און ווען ער זעט אז ער קען נישט - קומט ער צום איד מיט א רחמנות'דיגע שלייער, פלוצלונג קומט מען וויינען צום ערליכן איד אז ער הרג'עט זיינע עלטערן, ער מאכט קראנק טאטע מאמע...


איך האף אז איר וועט זיין שטארק מיט אייער צניעות, וועט איר מגדל זיין ערליכע אידישע דורות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#1986 - איך וועל ווייטער שרייבן בריוו און מחזק זיין אידישע קינדער
מוהרא"ש, בריוו, עצתו אמונה, ראש ישיבה, שמחות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין מיידל תחי'! דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן נחת ביי דעם קינד און ביי אלע קינדער צוזאמען מיט דיין ווייב; איר זאלט ווייטער קענען ממשיך זיין מיט די עבודת הקודש, ווייטער ארויסגעבן די שיינע קונטרסים עצתו אמונה - איש אמונות.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי מענטשן זענען זיך מחי' מיט דעם; די מפיצים זאגן אז מענטשן באדאנקען זיך, מענטשן זאגן אז דאס איז זייער וועג ווייזער, דאס העלפט זיי צו קענען אנגיין בחיי יום יום. און פון די אנדערע זייט זע איך אז עס איז דא א קול הברה אויף די בריוו וואס דער אייבערשטער האט מיר מזכה געווען צו שרייבן; עס קאכט זיך וכו', היתכן שרייבן בריוו פאר בני הנעורים, זיי מחזק זיין צוריק צו קומען צום אייבערשטן וכו' וכו'; וועל איך פון היינט אן שרייבן מער ברייטער און מער באריכות, עס זאל נישט זיין אויף מיר קיין טענה; איך זאל קענען זאגן (דברים כא, ז): "יָדֵינוּ לֹא שָׁפְכוּ אֶת הַדָּם הַזֶּה", איך האב נישט פארגאסן אידיש בלוט.


מיר איז דאס א שטארקע חיזוק, "כָּל מַה שֶׁאֵרַע לְיַעֲקֹב אֵרַע לְיוֹסֵף", אלעס וואס האט פאסירט צו מוהרא"ש פאסירט יעצט ווייטער; "זֶה נִשְׂטָם, וְזֶה נִשְׂטָם, זֶה אָחִיו מְבַקֵּשׁ לְהָרְגוֹ, וְזֶה אֶחָיו מְבַקְּשִׁים לְהָרְגוֹ", און אזוי ווייטער, נאך א פשט, "בִּקֵּשׁ יַעֲקֹב לֵישֵׁב בְּשַׁלְוָה, קָפַץ עָלָיו רִגְזוֹ שֶׁל יוֹסֵף. צַדִּיקִים מְבַקְּשִׁים לֵישֵׁב בְּשַׁלְוָה אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא לֹא דַּיָּן לַצַּדִּיקִים מַה שֶׁמְּתֻקָּן לָהֶם לָעוֹלָם הַבָּא, אֶלָּא שֶׁמְּבַקְּשִׁים לֵישֵׁב בְּשַׁלְוָה בָּעוֹלָם הַזֶּה".


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1985 - א שאד צו ארבעטן אויף א זאך וואס איז שוין דא
הדפסה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


א שאד איר זאלט ארבעטן אויף א זאך וואס מען וועט נישט נוצן, מיר האבן שוין איבערגעטייטשט אין ענגליש דעם ספר פעולת הצדיק, א שאד צו ארבעטן ווען מען וועט דאס נישט נוצן; ענדערש זאלט איר נעמען א ספר וואס מען האט נאך נישט מתרגם געווען און ארבעטן אויף דעם.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1984 - איך בין זיכער אז דו וועסט זען גרויסע ניסים
קינדער, אומאן, נסים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת ויחי, י"ב טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך בין געווען ביים רבינ'ס ציון, איך האב אזוי געוויינט צום רבי'ן פאר דיר אז דו זאלסט זוכה זיין צו האבן קינדער, איך בין זיכער אז דו וועסט זען גרויסע ניסים.


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי'; הער נישט אויף דאנקען דעם אייבערשטן אויף די חסדים וועט דער אייבערשטער מאכן מיט דיר גרויסע ניסים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#1983 - שטארק זיך מיט'ן משמש זיין דעם רבי'ן
תפילה והתבודדות, חסידות ברסלב, משמש דעם רבי'ן, תעניתים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, גבאי בית המדרש היכל הקודש וויליאמסבורג


היות מארגן ערב שבת פרשת ויגש געפאלט אויס עשרה בטבת דארף מען דאווענען מנחה און קבלת שבת פריער ווי געווענליך כדי מען זאל קענען קידוש מאכן און אויספאסטן ביים זמן.


זיי מודיע אז מיר וועלן דאווענען מנחה ביים זמן הדלקת הנרות, כדי מען זאל נישט פאסטן לענגער.


שטארק זיך מיט'ן משמש זיין דעם רבי'ן; יעדע זאך וואס מיר קענען טון צו העלפן דעם רבי'ן איז זייער חשוב אין הימל. אויבן אין הימל איז מען מקנא ווער עס האט א שייכות מיט'ן רבי'ן, ווער עס איז משמש דעם רבי'ן; אויבן איז אינגאנצן אנדערש פון דא, דארט ווייסט מען פון רבי'ן.


הלוואי וואלסטו געגאנגען יעדן טאג אביסל התבודדות - וואלסטו געשפירט אויף די וועלט דעם גן עדן; אז מען האט א קאר איז נאך גרינגער, מען קען צופארן צו א ליידיגע געסל און זיך דארט מתבודד זיין.

#1982 - רבונו של עולם, ווייז מיר דיין אמת, איך וויל זיך נישט לאזן אפנארן
תפילה והתבודדות, אומאן, התחדשות, פארנארן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויגש, ט' טבת, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך קום יעצט פון רבינ'ס ציון, פון אומאן; עס איז מיר אריבערגעלאפן אין זכרון דיינע יונגע יארן, דיין מסירות נפש צו קומען צום רבי'ן, ווי עס האט געברענט אין דיר דאס קומען צום רבי'ן.


אז מען וויל בלייבן פריש, מען וויל ווייטער דינען דעם אייבערשטן - דארף מען זיך באנוצן מיט די עצה פון התבודדות.


הלוואי וואלסטו געפאלגט דעם רבי'ן, וואלסט אראפגענומען אפאר מינוט צו גיין אין א שטילע פלאץ, זיך אויסצורעדן דאס הארץ און בעטן דעם אייבערשטן: "הדרכינו באמתיך ולמדינו, רבונו של עולם, ווייז מיר דיין אמת, לערן מיר דיין אמת; איך וויל זיך נישט לאזן אפנארן"; דעמאלט וואלסטו געהאט אן אנדערע טעם אין לעבן.


..., אינו דומה - עס האט נישט קיין פארגלייך דער וואס איז זיך מתבודד צו איינער וואס איז נישט מקפיד אויף דעם.


אדרבה, פרוביר עס אויס, וועסטו זען ווי אלעס וועט גיין אנדערש.