בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#2428 - יעצט אז דו ביסט א חתן געווארן, דארפסטו זיך אויפפרישן
התחדשות, חתן

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער איידעם ... נרו יאיר


מזל טוב פאר דיין שידוך, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט אויפשטעלן שיינע ליכטיגע דורות.


יעצט אז דו ביסט א חתן געווארן - דארפסטו זיך אויפפרישן, אנהייבן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן. זיי מוסיף שיעורים כסדרן בכל חלקי התורה, אויך זאלסטו מוסיף זיין נאך צייט פאר התבודדות, זיי מוסיף מיט דאנקען דעם אייבערשטן און זיי מוסיף אויף בעטן. אויך זאלסטו מוסיף זיין אין הפצה, ווי מער פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס עצות.


איך דאנק דעם אייבערשטן אז מיר האבן זוכה געווען צו אזא טייערער איידעם, פון אזא חשוב'ע משפחה; דער אייבערשטער זאל מיר ווייטער העלפן מיינע אלע קינדער און אייניקלעך זאלן זיין ערליכע אידן, אידן וואס פארשפרייטן אמונה, אידן וואס זענען עוסק אין הפצה.

#2427 - הויזן פאר א פרוי איז פריצות
צניעות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ו סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין?! הויזן פאר א פרוי איז פריצות! נישט קיין חילוק ביים אויפזיין, ביים שלאפן צי ביים מאכן עקסערסייז - הויזן פאר פרויען איז פארקערט פון צניעות.


דאס איז די וועג ווי אזוי מען לעבט, ביים שלאפן דעקט זיך אויף די פיס; אנטון הויזן אז די פיס זאל זיין שטענדיג צוגעדעקט - איז נישט קיין צניעות, דאס איז פארקערט פון צניעות.


אינטערעסאנט אז מען פארשטייט דאס נישט אליינס און עלטערן זענען נישט מקפיד אויף דעם.


וואויל איז די פרויען וואס געבן אכטונג אויף צניעות, וועלן זיי זיין אפגעהיטן פון שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2426 - דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קומען שנעל צו דיינע כוחות
רפואה, תיקון חצות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, טברי'


געלויבט דעם אייבערשטן אז די אפעראציע איז אריבער בשלום; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט קומען שנעל צו דיינע כוחות, זאלסט קענען דינען דעם אייבערשטען געזונטערהייט און מיט הרחבת הדעת.


בנוגע זאגן תיקון חצות; געוואוין זיך צו זאגן פאר'ן גיין שלאפן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#2425 - נישט מצער זיין די ערליכע אידן
הפצה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת קרח, כ"ו סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ירושלים


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך בעט דיר זייער זאלסט אכטונג געבן נישט צו לייגן קיין ווידיאוס אין ירושלים. דו ווייסט אז אלע קהילות וואס געהערן צו די עדה החרדית, ביי זיי איז אסור בתכלית האיסור צו קוקן ווידיאוס - זאלסטו נישט גיין קעגן זיי; מיר דארפן אכטונג געבן נישט וויי צו טון ערליכע אידן, ערליכע קהילות. זאלסטו מער נישט לייגן קיין ווידיאוס, זאלסט גיין הפצה אויף די אלטע וועג - מיד ליד, איבערגעבן אין די הענט ספרים און קונטרסים, בפרט די גליונות און די נייע ספרים - עצתו אמונה, איש אמונות; וואס דאס האט א שטארקע כח מקרב צו זיין אידישע קינדער צום אייבערשטן.


די פון אנשי שלומינו וואס ווילן עוסק זיין אין הפצה ביי זייער געשעפט - קענען האבן אין געשעפט די גליונות און קונטרסים, דאס געבן א מתנה פאר אלע וואס קומען ביי זיי אין געשעפט. ווען מען טיילט די קונטרסים זאל מען בעטן מען זאל געבן צדקה, דאס איז די וועג פון הפצה.


מאך נישט זאכן וואס וועט אויפרעגן די פרומע עולם.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2424 - מענטשן זענען זיך מחי' מיט די 'ליכט פון אמונה' אין ענגליש
עצתו אמונה

בעזרת ה' יתברך


סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


יישר כח; איר ווייסט נישט ווי שטארק מענטשן זענען זיך מחי' מיט די 'ליכט פון אמונה' אין ענגליש. מענטשן זאגן זיי ווערן צוגעקלעבט צו דעם, זיי דארפן נאך און נאך.


יישר כח מרת ... תחי'


פון דער ראש ישיבה

#2423 - די ערשטע און די לעצטע זאך פון ברסלב'ער חסידות - איז דאווענען
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, סקול

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד די מיידלעך וואס לערנען אין בית פיגא - קרית ברסלב, און פירן זיך נישט אויף ווי תלמידות פון בית פיגא


איך בין זייער פארשעמט, איך הער אז עס זענען דא מיידלעך וואס ווילן נישט דאווענען, זיי מיינען אז דאווענען אויפ'ן קול איז א זאך וואס קליינע קינדער טוען.


די מיידלעך וואס שטעלן זיך נישט צו, זיי פאלגן נישט די טיטשער - מאכן מיר אסאך צער.


די מיידלעך וואס פאלגן די טיטשערס - זיי זענען די ריכטיגע תלמידות בית פיגא; זיי מאכן א נחת רוח פאר מוהרא"ש און פאר אלע צדיקים און פאר'ן אייבערשטן.


אויב איר ווילט נישט דאווענען - קענט איר זיך נישט פאררופן ברסלב'ער חסידים, ווייל די ערשטע און די לעצטע זאך פון ברסלב'ער חסידות - איז דאווענען.


איך בעט אייך זייער, יעדן פון אייך באזונדער: העלפט מיר, מאכט מיר נישט קיין צרות, איך וויל הערן נאר גוטע גרוסן אויף אייך אלע, איך האב גענומען פאר אייך די בעסטע טיטשערס, מיינע חשוב'סטע תלמידות, איר דארפט זיי פאלגן און אויסהערן, נישט זוכן ווי אזוי מען קען טון פארקערט.

#2422 - מ'דארף נאר תשובה טון, און ווייטער דינען דעם אייבערשטן
שמחה, התחזקות, תשובה, עבירות, תיקון הכללי

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת שלח, כ"ג סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אויף וועם ביסטו ברוגז? דו שרייבסט אז דו האסט געהאט אזא שיינע שבת און באקומען א פאטש אין פנים; ווער האט דיר געפאטשט אין פנים? קיינער האט דיר נישט געפאטשט אין פנים, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב, סימן קיז): "מִמָּה נַפְשָׁךְ, אִם יִקְרֶה לוֹ מֵחֲמַת הִרְהוּר, מִי חַיָּב בָּזֶה וְאֵין לוֹ לְהִתְרַעֵם כְּלָל, מֵאַחַר שֶׁהוּא בְּעַצְמוֹ גָּרַם לוֹ", אויף וועם איז די טענות? פארוואס זיין צעבראכן? ביסט אראפגעפאלן? - קענסטו זיך גלייך אויפהייבן, וואס איז שייך צו זיין צעבראכן? דער זעלבער באשעפער וואס זאגט: "טו נישט די עבירה", דער זעלבער באשעפער זאגט: "אז דו האסט געטון די עבירה, טו תשובה; וועסטו זיין ביי מיר חשוב אזוי ווי פריער".


ווען מען פאלט אראפ, מען זינדיגט אין אן עבירה, דארף מען זיין זייער שטארק נישט צו ווערן צעפאלן, נאר תשובה טון און ווייטער דינען דעם אייבערשטן. דער רבי לערנט אונז מיר זאלן קיינמאל נישט אויפגעבן, דער רבי ווייזט אונז א וועג ווי אזוי מיר זאלן צוריק קומען צום אייבערשטן; דער רבי האט געזאגט (חיי מוהר"ן, סימן תנג): "אִם הָיִיתִי עוֹבֵר חַס וְשָׁלוֹם עֲבֵרָה גְּדוֹלָה בְּיוֹתֵר", אִיךְ זָאל חַס וְשָׁלוֹם עוֹבֵר זַיין דִי גְרֶעסְטֶע עֲבֵרָה, "אַף עַל פִּי כֵן לֹא הָיְתָה הָעֲבֵרָה מַשְׁלֶכֶת אוֹתִי כְּלָל", וָואלְט דָאס מִיר גָאר נִישְׁט אַרָאפּ גִיוָוארְפְן, "רַק הָיִיתִי אַחַר הָעֲבֵרָה אִישׁ כָּשֵׁר כְּמוֹ קֹדֶם", אִיךְ וָואלְט נָאךְ דֶעם גִּוֶוען אַזוֹי אֵיין עֶרְלִיכֶער יוּד וִוי פְרִיר, "רַק אַחַר כָּךְ הָיִיתִי עוֹשֶׂה תְּשׁוּבָה", דֶער נָאךְ וָואלְט אִיךְ תְּשׁוּבָה גִיטָאן.


איך בעט דיר זייער, צעברעך זיך נישט, צעקלאפ זיך נישט און קוק זיך נישט אראפ; די מעשה וואס דו דערציילסט איז בכלל נישט קיין מזיד, עס איז אן אונס; האסט דאך געוואלט טון גוט, והוה מה דהוה, דאס איז נישט מעשה ער ואונן, דאס איז א טעות וכו' וכו'. הייב זיך אויף, שטארק זיך, הייב אן פונדאסניי דינען דעם אייבערשטן. זאג די צען קאפיטל תהילים, די תיקון הכללי [- קאפיטל טז, לב, מא, מב, נט, עז, צ, קה, קלז, קנ[, דאס איז א תיקון בין בשוגג - בין במזיד, בין באונס - בין ברצון, דער תיקון הכללי איז א תיקון אויף אלעס.


איך פארשטיי פון דיין בריוו אז דו דארפסט ארבעטן אויף איין נקודה: 'זיין פרייליך!' דו דארפסט זיך פרייליך מאכן מיט וואס דו קענסט נאר, אפילו מיט נארישקייטן, אבי זיין פרייליך. אז דו וועסט זיין פרייליך - וועסטו זיין אפגעהיטן פון פגם הברית, דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן חלק א', סימן צ; ועיין שם, סימן קסט) אויפ'ן פסוק (תהילים קד, לד-לה): "אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה', יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ, וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם", טייטשט דער רבי, 'אָנֹכִי אֶשְׂמַח בַּה'', אז איך פריי זיך מיט'ן אייבערשטן, 'יִתַּמּוּ חַטָּאִים מִן הָאָרֶץ', איז מער נישטא קיין עבירות, 'וּרְשָׁעִים עוֹד אֵינָם', נישטא מער פגם הברית רחמנא לצלן.


חזר זיך איין די ווערטער פון ספר ליקוטי מוהר"ן (חלק ב', סימן קיב): "אִם אַתָּה מַאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְקַלְקֵל, תַּאֲמִין שֶׁיְּכוֹלִין לְתַקֵּן", אויב דו גלייבסט אז דו קענסט טון שלעכטס, גלייב אויך אז דו קענסט פאררעכטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2421 - זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר
שמחה, חינוך הילדים, מלמדים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב באקומען א שיינע גרוס אויף דיר. פאריגע וואך האסטו גענומען די קינדער ליינען קריאת שמע ביים וואכטנאכט למשפחת ... שיחיו, זיי דערציילן ווי שיין דו האסט געליינט קריאת שמע מיט די קינדער, נאכדעם האסטו געזינגען ניגוני אמונה און צוזאמען געבעטן דעם אייבערשטן ווארעמע תפילות; די משפחה זענען ארויס פון התפעלות.


שטארק זיך ווייטער מיט דיין הייליגע ארבעט; דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון זיין א מלמד, א געדולדיגער מלמד, א פרייליכער מלמד. לייג אריין אין די קינדער שמחה; זע עס זאל זיין א פרייליכע לופט אין חדר, מען זאל זינגען, טאנצן און שפרינגען: "אה מחי' קאפל! אה מחי' ציצית! אה מחי' פיאות! אה מחי' מזוזה!" די קליינע קינדער זאלן ארייננעמען די מצוות אין זיך מיט שמחה.


איך האב דיר געגעבן א מתנה, דעם ספר תיקוני זוהר; זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תיקונים, דאס רייניגט די נשמה פון אלע פלעקן, עס ברענגט טהרה.

#2420 - אנשטאט לויפן צו אלקאהאל, לויף צו די תורה
צרות, לימוד התורה, משקה המשכר

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה


ווען דו וואלסט געוויסט וואס פאר א פנים א שיכור טראגט - וואלסטו נישט צוגערירט צום משכה המשכר. דו האסט זיך אזוי פארשעמט, אלע קינדער זענען דיר נאכגעלאפן, זיי האבן געשריגן: "שיכור! שיכור!" דער גאנצער עולם האט זיך אזוי געשעמט פאר דיר.


איך בעט דיר, פון היינט אן און ווייטער ריר נישט אן קיין וויין און ברוינפן; איך וויל דיר ברענגען א גוטע שידוך, אבער אז דו וועסט טרינקען און זיך וואלגערן אין ישיבה וועט דיר קיינער נישט נעמען. אנשטאט לויפן צו אלקאהאל - לויף צו די תורה; לויף צו די אונגארישע וויין פון רבי'ן, די חיזוק פון רבי'ן - דאס וועט דיר אוועקנעמען דיינע ווייטאגן און פראבלעמען.


איך בעט דיר זייער מיין טייערער ליבער ברודער, שטארק זיך אין אמונה, חזר זיך אמונה, דאס וועט דיר שטארקן דיינע נערוון דו זאלסט קענען אלעס אריבערגיין. חזר זיך אויפ'ן קול די דרייצן אני מאמין'ס, דו זאלסט חזר'ן דעם ערשטן אני מאמין אן א שיעור מאל, אז דער אייבערשטער פירט אלעס און דער אייבערשטער טוט אלעס, און דער אייבערשטער טוט נאר וואס איז גוט; אפילו מיר פארשטייען נישט, מיר זעען נישט דאס גוטס - דאך גלייבן מיר אז אלעס איז לטובה.


איך ווייס אז דו ביסט א גוטער בחור, דו ווילסט נישט זיין שלעכט, דו ביסט פשוט זייער צעבראכן - דערפאר לויפסטו צום טרינק; גלייב מיר, עס וועט דיר נישט העלפן, אז דו וועסט אנטלויפן צו די תורה - דאס וועט דיר העלפן!

#2419 - דאס לעבן לויפט דורך זייער שנעל, מ'דארף אריינכאפן גוטע זאכן
חינוך הילדים, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מזל טוב לכבוד די אפשערן פון דיין זון נרו יאיר; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן ערליך אידיש נחת ביי אים און ביי אלע קינדער.


כאפ אריין יעדן טאג אביסל תורה, מאך זיך שיעורים בכל התורה; מאך זיך א פלאן צו ענדיגן לכל הפחות איין מאל כל התורה כולה: תורה, נביאים, כתובים, ששה סדרי משנה, תלמוד בבלי, תלמוד ירושלמי, ברייתות, הלכה ואגדה. דאס לעבן גייט אריבער אזוי שנעל ווי א שאטן פון א פייגל וואס פליט, אזוי ווי עס שטייט (תהלים קמד, ד): "כְּצֵל עוֹבֵר", זאגן די הייליגע חכמים (בראשית רבה צו, ב): "הַלְּוַאי כְּצִלּוֹ שֶׁל כּוֹתֶל, אוֹ כְּצִלּוֹ שֶׁל אִילָן, אֶלָּא כְּצִלּוֹ שֶׁל עוֹף בְּשָׁעָה שֶׁהוּא עָף", נישט ווי די שאטן פון א וואנט, נאר ווי א פייגל וואס פליט; היינט האסטו אפגעשוירן למזל טוב, מארגן מאכסטו חתונה די קינדער, נאכדעם די אייניקלעך און דאס לעבן איז אריבער...


דאס פלעגט מוהרא"ש כסדר אריינבאקן אין אונז, ער פלעגט זאגן: "איך געדענק מיין אפשערן אזוי ווי עס וואלט געווען נעכטן"; ביי די זיבעציג יאר האט דאס מוהרא"ש געזאגט, ער געדענקט זיין חאלאקע אזוי ווי נעכטן.


ביי אונז איז מען מקפיד אז די אינגלעך, פון די דריי יאר – זאלן טראגן א קאפל און ציצית אויך ביינאכט ביים שלאפן. די ציצית און קאפל טוט מען קיינמאל נישט אויס פון די דריי יאר, אויסער ווען מען גייט אין מקוה אדער אין שויער.


...


יישר כח פאר'ן העלפן חודש'ליך מיט די רענט פאר די ישיבה.

#2418 - זיי מנדב צו דרוקן די הייליגע בריוון, וועסטו זען א גרויסע ישועה בקרוב
ישועות, הדפסה, בריוו, עצתו אמונה, אשר בנחל, איש אמונות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


דו דארפסט דאך א גרויסע ישועה, זאלסטו מנדב זיין געלט צו דרוקן אשר בנחל, אדער עצתו אמונה, איש אמונות - וואס איז א המשך פון אשר בנחל.


ווייל מוהרא"ש האט מבטיח געווען, ווער עס וועט נעמען א חלק אין דרוקן די הייליגע בריוו פון אשר בנחל - וועט גלייך זען א גרויסע ישועה, למעלה מדרך הטבע.


די הבטחה גייט אויך ארויף אויפ'ן ספר עצתו אמונה, און ספר איש אמונות; די בריוו פון עצתו אמונה און איש אמונות איז א שטיק אשר בנחל, אלעס איז גענומען פון מוהרא"ש, יעדע בריוו איז שכל פון מוהרא"ש.


איך האב געגעבן דעם נאמען איש אמונות, געבויט אויף דעם וואס שלמה המלך זאגט (משלי כח, כ): "אִישׁ אֱמוּנוֹת", א מענטש מיט אמונה, "רַב בְּרָכוֹת", האט אסאך ברכות; אין די ווארט אי"ש איז דא די אותיות א' ש' - די נאמען פון מוהרא"ש, און אויך איז מרומז מיין נאמען - י' - אריינגעלייגט צווישן די אותיות פון מוהרא"ש'ס נאמען; איך האף צום אייבערשטן איך זאל בלייבן ביי מוהרא"ש מיין גאנץ לעבן בזה ובבא.


אז דו וועסט מנדב זיין צו דרוקן די הייליגע בריוון וואס ברענגט אריין אזויפיל קדושה וטהרה און חיזוק צו מקיים זיין די תורה, וועסטו זען א גרויסע ישועה בקרוב ממש.

#2417 - פארלעשן דעם טעלעפאן ווען מ'קומט אין שול דאווענען
תפילה והתבודדות, שטעטל, טעלעפאן, בית המדרש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך וויל דיר בעטן זאלסט פארלעשן דיין טעלעפאן ווען דו קומסט דאווענען. דיין טעלעפאן קלינגט אזוי הויך אז מען קען מיינען מען געפונט זיך אין אן אפיס; עס איז נישט קיין דרך ארץ און קיין כבוד אזוי צו קומען אין בית המדרש.


ווען מען דאווענט אין א בית המדרש היכל הקודש וואס טראגט די הייליגע נאמען פון מוהרא"ש דארף מען זיך פארשטעלן ווי מוהרא"ש איז אין בית המדרש, מען דארף טראכטן: 'ווי אזוי וואלט איך זיך אויפגעפירט ווען מוהרא"ש שטייט נעבן מיר?' חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ירושלמי שבת א, ב): "כל האומר שמועה מפי אומרה יהא רואה בעל השמועה כאלו הוא עומד כנגדו", ווען מען לערנט זאל מען טראכטן כאילו דער בעל השמועה שטייט דא.


איך האף אז די קליינע בריוו וועט זיין גענוג, דו וועסט אכטונג געבן ווען דו קומסט אין שול צו פארלעשן דעם טעלעפאן. עס איז דאך אזוי גוט ווען מען נעמט די פאר מינוט פון דאווענען, מען שאלטערט זיך אויס פון אלעמען, מען קוקט נישט אין טעלעפאן, מען קוקט נאר אין סידור; מען בעט דעם אייבערשטן פאר זיך, פאר די שטוב, פאר די קינדער און פאר אלע אידן. און אפילו ווער עס איז נאך ווייט פון דעם, ער פאר זיך קען זיך נישט אפשיידן אפילו די פאר מינוט, דארף ער אבער טראכטן פון די אנדערע מתפללים וואס ווילן אביסל דאווענען, זיי זאלן נישט געשטערט ווערן.


שרייב מיר אויב דו וועסט אכטונג געבן; מיט דעם וועסטו האבן א חלק אין קדושת המקום, אין בויען דעם שטעטל.

#2416 - מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן צו בלייבן ביים צדיק
קדושה, שידוכים, צדיקים, חסידות ברסלב, טעלעפאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער אז דו ביסט צוריק געקומען אין ישיבה, האסט בוחר געווען בטוב; איך האף דו וועסט שוין בלייבן דיין גאנץ לעבן אין היכל הקודש.


מען דארף גרויס רחמים פון הימל צו בלייבן ביים צדיק, ווייל די קליפות פארלייגן זיך זייער אויף יעדן איינעם אוועק צו שלעפן פון צדיק; מען דארף אסאך בעטן אויף דעם פרט יעדן איינציגסטן טאג, מען זאל בלייבן מקושר צום רבי'ן. דער רבי קען יעדן איינעם מתקן זיין, דער רבי איז אזוי גרויס, ער קען יעדן איינעם פאררעכטן; רבי נתן האט געזאגט: "דער גרעסטער בעל עבירה, אויב וועט ער זיך האלטן ביים רבי'ן - וועט ער ביים סוף תשובה טון און אלעס פאררעכטן".


געב אכטונג עס זאל נישט זיין קיין בחורים ביי דיר אין דארמיטארי וואס האבן טעלעפאונס אדער אנדערע כלים וואס מען קען זען עבירות. אויב דיין דארמיטארי וועט זיין ריין פון די כלים וועלן אלע בקרוב טרעפן שידוכים, אבער אויב מען וועט האבן די כלים - וועט אייך זיין ביטער, דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן פז) אז מען איז מתקן אות ברית קודש ברענגט מען נענטער און נענטער די שידוך, ווידעראום אז מען זינדיגט אין פגם הברית פארלירט מען דעם שידוך.


הלוואי וועסטו פאלגן דיין ראש ישיבה, וועסטו - נאר דו פארדינען פון דעם.

#2415 - רעד שיין צו דיין ווייב, וועט זי דיר שיקן אויף ראש השנה קיין אומאן
שלום בית, אומאן

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


אז דו ווילסט קומען צום הייליגן רבינ'ס ראש השנה אין אומאן און דיין ווייב וויל נישט - איז דאס א פראבלעם, ווייל ביים רבי'ן איז געווען שלום בית זייער א וויכטיגער יסוד, מען האט נישט געקענט קומען צום רבי'ן נאר אז מען האט זיך פארטראגן אין שטוב, דו דארפסט טראכטן וואס דו זאלסט טון.


לדעתי זאלסטו רעדן שיינע רייד צו איר; איך פארשטיי אז זי פאר זיך האט נישט קיין פראבלעם מיט אומאן, פארקערט, זי איז א קלוגע פרוי, זי זעט ווי דו לעבסט ביים רבי'ן, וואס דו באקומסט פון רבי'ן, זי האט נאר מורא מען זאל איר נישט טשעפען, זי וויל נישט זיין א חוזק ביי איר משפחה. אזוי איז ביי רוב פרויען וואס לאזן נישט די מענער פארן קיין אומאן, דאס איז נאר ווייל זיי ווילן נישט זיין א חוזק ביי זייערע חבר'טעס און משפחה.


רעד צו איר שיין און ווייך; זאג איר ווי שטארק דו ווילסט גיין ראש השנה קיין אומאן, דאס איז לעבן פאר דיר; זאג איר דו וועסט איר אהיים ברענגען נאר פעק און זעק ישועות.


שאף איר א פלאץ וואו זי זאל זיין ראש השנה און בעט אסאך דעם אייבערשטן, וועט זיין א גרויסע נס, זי וועט דיר שיקן קיין אומאן מיט שמחה.


פארליר זיך נישט, לאז נישט אפ דיין ווילן, דיין בענקשאפט; וועסטו זוכה זיין צו זיין ביים רבי'ן.

#2414 - די בחורים זאלן ארויספארן לערנען אום זומער אינדרויסן פון שטאט
בחור, שמירת עינים, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


מוהרא"ש זאגט (קונטרס עצות טובות, אות ה): "טוב מאוד בגוף ונפש", עס איז זייער געזונט סיי פאר'ן גוף און סיי פאר'ן נפש, "לשלוח את בניו ללמוד בישיבה חוץ לעיר", אוועק צו שיקן די קינדער לערנען תורה אינדרויסן פון שטאט, "ובפרטיות בחדשי הקיץ", ספעציעל אין די זומער חדשים, "ועל ידי זה יהיו נשמרים מראיות אסורות", אזוי וועלן זיי זיין אפגעהיטן פון קוקן שלעכטס, "ומהזוהמה הנוראה והקליפות המסתובבים בהרחובות", און פון די שרעקליכע שמוציגע גאס, פון די קליפות וואס דרייען זיך אין גאס, "וינצלו על ידי זה מהרהורים רעים ומחשבות זרות המביאים לידי פגם הברית", דאס  וועט זיי ראטעווען פון שלעכטע מחשבות וואס ווארפט אראפ אין פגם הברית, הוצאת זרע לבטלה רחמנא לצלן.


אפשר קען די ישיבה דינגען דיין דירה, די בעיסמענט, פאר די זומער וואכן אז די בחורים זאלן האבן א פלאץ וואו צו זיין זומער, צו קענען לערנען און דאווענען בקדושה ובטהרה?


אויב עס איז שייך דארפן מיר אויסארבעטן עס זאל זיין נאר פאר בחורים וואס ברענגען נישט די זוהמה אין שטעטל, נאר בחורים וואס קומען לערנען און דאווענען.


לאז מיר וויסן אויב עס איז שייך.


 

#2413 - ווי אזוי פטור צו ווערן פון אלע ביטערנישן און פראבלעמען
שמחה, צרות, עצות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב געזען א בריוו וואס מוהרא"ש שרייבט, זייער א שיינע בריוו; איך וועל דיר דאס מיטטיילן.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו פול מיט ביטערניש און טענות, דו בעטסט מיר איך זאל דיר שרייבן הנהגות ווי אזוי זיך צו פירן, וועל איך דיר שרייבן:


א.    זיי פרייליך.


ב.    זיי זיך מוסר נפש צו זיין נאר פרייליך.


ג.      מאך פרייליך דיין ווייב. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ראש השנה ו:): "אשה - בעלה משמחה"; דער מאן דארף פרייליך מאכן די ווייב.


ד.     ארבעט אויף די נקודה צו זיין פרייליך, און זיי זיך מוסר נפש אויף דעם.


ה.    זאלסט שטענדיג רעדן מיט דיינע פריינט נאר פון שמחה.


מוהרא"ש פירט אויס: "אני חושב שזה הנהגה הכי חשובה שאתה צריך בזה העולם", איך טראכט אז דאס איז די חשוב'סטע הנהגה פאר דיר, "כי העיקר בזה העולם הוא רק שמחה", ווייל דער עיקר אויף די וועלט איז נאר זיין פרייליך; דאס ברענגט צו ישוב הדעת און צו האבן סבלנות.


איך האב זייער הנאה געהאט פון דעם בריוו, איך האב געטראכט אז דו וועסט אויך הנאה האבן פון דעם; אשרינו מה טוב חלקינו אשר בנחל שם גורלינו.


 

#2412 - צענדליגער טויזנטער מענטשן באקומען חיזוק פון דיר יעדן טאג
צרות, התחזקות, הפצה, תכלית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, ביתר


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן דיין גרויסקייט אין הימל פון דעם וואס דו ביסט מחזק צענדליגער טויזנטער מענטשן יעדן טאג. צענדליגער טויזנטער מענטשן באקומען טעגליך די חיזוק יומי, די מענטשן קענען נישט קיין אידיש, זיי פארשטייען נישט קיין אידיש, זיי פארשטייען די חיזוק יומי נאר בזכות דיר, וואס דו ביסט דאס מתרגם אזוי שיין און אזוי געשמאק.


דאס איז א מתנה פונעם אייבערשטן, צו קענען מתרגם זיין; ווייל יעדע שפראך האט זיינע וועגן, זיינע אויסדרוקן און זיינע שפריך ווערטער, און אז מען איז דאס מתרגם קען דאס פארלירן דעם געשמאק וכו', דו האסט די מתנה אז דיין תרגום ליינט זיך אזוי שיין, עס הערט זיך בעסער ווי אין אידיש.


שטארק זיך, זיי ממשיך; איך ווייס אז עס גייט אריבער אויף דיר, נישט נאר אויף דיר גייט איבער, אויף יעדן איינעם גייט איבער, אויב מען טוט גוטע זאכן, מען דערהאלט זיך, מען שטארק זיך און ווער רעדט נאך אז מען שטארקט אנדערע - איז מען זייער חשוב ביים אייבערשטן.


טייערער ברודער ..., ווי לאנג מיינסטו וועלן מיר נאך זיין דא? דער גאנצער לעבן פון א מענטש איז זיבעציג יאר, נאכדעם קערט מען זיך צוריק צום אייבערשטן, דעמאלט וועט מען זען דאס גרויסקייט פון 'הפצה', דאס גרויסקייט פון די וואס האבן מחזק געווען אידישע קינדער.


איך בין געווען אין ארץ ישראל ל"ג בעומר, איך האב געהאט בדעה דיר צו טרעפן, איך האב געהאט אין פלאן אז איך וועל קומען צו דיר, למעשה בין איך אהיים געקומען פריער, איך בין נישט אנגעקומען דיר צו טרעפן; איך האף איך וועל נאך זיין די יאר אין ארץ ישראל, איך וויל קומען צו דיר.


געב א גרוס פאר דיין זון ...; זאג אים איך ווארט צו הערן ווי ער האלט אין ש"ס.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2411 - זיך היטן די אויגן און נישט זוכן כבוד פון מענטשן
תפילות אויף אידיש, גאווה, סיפורי צדיקים, שמירת עינים, פאליטיק, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שלח, כ"ב סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד טייערע אנשי שלומינו, תלמידי היכל הקודש בני ברק, ה' עליהם יחיו


שטארק אייך אינאיינעם מיט די עצות פון רבי'ן. אנטלויפט פון פאליטיק; פאליטיק מאכט פארגעסן פונעם אייבערשטן, מען פארגעסט אז דער אייבערשטער איז דער וואס פירט די וועלט, ער איז דער בעל הבית; נישט די פארטיי איז גוט און נישט יענע פארטיי איז שלעכט, אלעס איז איין שטיק בלאף, איין שטיק שקר.


בכלל זאלט איר נעמען די כלל, ווען איר הערט רעדן; דער פארקויפט דאס, א צווייטער פארקויפט יענץ, יעדער שרייט ער פארקויפט אמת; אז מען רעדט נישט פון אייבערשטן איז אלעס בלאף.


מוהרא"ש זאגט, ווען וועט מען קענען ליינען די צייטונגען? ווען מען וועט זען אין די גרויסע העדליינס שטיין: "אין עוד מלבדו! מלא כל הארץ כבודו!" דעמאלט וועט איר קענען ליינען די צייטונג, אבער ווי לאנג עס שטייט אז דער רבי האט געהאט הונדערט טויזנט מענטשן און יענער רבי האט געהאט א מיליאן מענטשן - איז דאס הבל הבלים און נישט כדאי אריין צו נעמען אין האנט.


שטארקט אייך אין די זומער טעג מיט שמירת עיניים; איידער איר גייט ארויס פון שטוב זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף אייער שפראך אפאר ווערטער: "רבונו של עולם היט מיר מיינע אויגן; העלף מיר איך זאל צוריק קומען אהיים אן קיין איין שלעכטע קוק".


מוהרא"ש האט אונז דערציילט צוויי מורא'דיגע מעשיות וואס דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט דערציילט פאר זיינע תלמידים, א מעשה פון אן עושר און א מעשה פון א קמצן. עס איז געווען א גרויסער עושר, זייער א רייכער מענטש, וואס האט נישט געגעבן קיין איין פרוטה פאר צדקה; ער איז געווען א גרויסער קמצן, אזוי רייך ווי ער איז געווען - אזוי קארג איז ער געווען. די ארעמעלייט זענען געווען זייער ברוגז אויף אים, זיי פלעגן אים שעלטן מיט אלע קללות. ווען ער איז נפטר געווארן האט מען אים באצאלט אזוי ווי ער האט זיך אויפגעפירט, מען האט אים מבזה געווען בשעת זיין לוי' און בשעת'ן מקבר זיין האבן די ארעמעלייט געשטערט די קבורה, מען האט געשריגן מען זאל אים נישט מקבר זיין ווייל ער איז געווען א שרעקליכער קמצן, און פאר אזא מענטש קומט נישט קיין כבוד המת רחמנא לצלן.


אזוי ווי ער איז נפטר געווארן איז געווארן א גרויסער רעש אין שטאט, ווייל דער בעקער האט מער נישט געגעבן קיין ברויט מיט חלות פאר די ארעמעלייט, און דער פרוכט סוחר האט מער נישט פארקויפט פאר די עניים קיין פרוכט און גרינצייג, דער פלייש געשעפט האט מער נישט געגעבן קיין פלייש פאר די ארעמעלייט. ווען מען האט זיי געפרעגט פארוואס זיי געבן מער נישט קיין עסן, האבן די סוחרים געענטפערט אז ביז יעצט פלעגט דער עושר זיי געבן געלט, ער האט זיי באשוואוירן אז זיי טארן נישט דערציילן אז ער געבט די געלט, ער האט געוואלט מען זאל אים האלטן פאר א גרויסער קמצן און היות ער איז געשטארבן - קענען זיי מער נישט געבן קיין עסן.


נאך א מעשה האט דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו דערציילט. עס איז געווען א בעל מנגן וואס פלעגט ארום גיין צו חתונות זינגען און שפילן, און וויבאלד ביי חתונות איז דא אסאך פרויען און ער האט נישט געוואלט נכשל ווערן מיט ראיות אסורות האט ער זיך געמאכט ווי ער איז בלינד און ער האט זיך פארקלעבט די אויגן, יעדער האט געמיינט אז ער איז טאקע בלינד. ווען דער בעל מנגן איז נפטר געווארן איז ארויסגעקומען דער סוד אז ער איז נישט געווען בלינד, נאר וויבאלד ער האט נישט געוואלט נכשל ווערן מיט ראיות אסורות האט ער זיך פארבינדן זיינע אויגן און מען האט געמיינט אז ער איז בלינד.


דער הייליגער בעל שם טוב האט אויסגעפירט די צוויי מעשיות און געפרעגט זיינע תלמידים: "זאגט מיר ווער איז געווען גרעסער, דער וואס האט זיך געמאכט בלינד זיין גאנצע לעבן כדי ער זאל נישט נכשל ווערן מיט א שלעכטן קוק, אדער דער עושר וואס מען האט געמיינט אז ער איז א קמצן, און זיין גאנץ לעבן האט ער אריינגעכאפט בזיונות, און מען האט אים געשאלטן מיט אלע קללות פון די ארעמעלייט?" די תלמידים זענען געווען מורא'דיג צוקאכט פון ביידע מעשיות און זיי האבן געענטפערט: "ביידע זענען זייער גרויס", האט דער בעל שם טוב געזאגט: "אין הימל קען מען אויך נישט מכריע זיין ווער עס איז געווען גרעסער, ביידע זענען זייער גרויס".


מיר דארפן זיך שטארקן פון די מעשיות אז מיר זאלן זיך היטן די אויגן און נישט זוכן כבוד פון מענטשן; אלעס וואס מיר טוען זאל זיין נאר פאר'ן אייבערשטן.


איך האף איר גרייט זיך צו קומען קיין אומאן; מאכט שוין אייערע פלענער ווייל מען געבט זיך איין דריי און עס איז שוין ראש השנה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2410 - די מערסטע חיזוק דארפן אידישע מאמעס
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, התחזקות, זיכוי הרבים, גאווה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שלח, כ"א סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישטא קיין גרעסערע מצוה פון מחזק זיין א צווייטן איד, בפרט מחזק זיין אידישע מאמעס וואס זענען שטארק אויסגעמאטערט פון פירן א שטוב.


די מערסטע חיזוק דארפן אידישע מאמעס, זיי ארבעטן טאג און נאכט - נאכט און טאג אן קיין אפרו; ווען מען ווערט פערטיג מיט איין קינד - לויפט מען צום צווייטן קינד, נאכדעם דארף מען שוין צוריק גיין צום ערשטן, פון דארט דארף מען לויפן צו די וועש, צו די עסן, רוימען און וואשן, ועל כולם ווען דער מאן קומט אהיים, און אז ער איז נישט געלערנט פארלאנגט ער דאך מען זאל אלעס אפלאזן און נאר אים באדינען, די צעבראכענע מידע מאמע/ווייב פרובירט צו טון און טון, און ווען זי באקומט נישט חיזוק קען געשען דאס זייער שרעקעדיגס, די נערוון זאלן פלאצן.


דעריבער איז זייער א גרויסע מצוה צו מחזק זיין אידישע מאמעס; וואויל איז די וואס שטארקט די פרויען, די וואס בלאזט אריין פרישע לופט צו אטעמען, בפרטי פרטיות ווען עס קומט צו אייגענע משפחה, קינדער אדער געשוויסטער - איז נישטא קיין גרעסערע מצוה פון זיי מחזק זיין.


אז מען רופט אייך בעטן חיזוק זאלט איר נישט טראכטן פאלשע שלעכטע גאווה'דיגע מחשבות: 'ווער בין איך? וואס בין איך? ווער זאגט איך מעג מחזק זיין?' עס ליגט א חוב צו מחזק זיין און שטארקן. מוהרא"ש זאגט, ער האט מקובל פון אנשי שלומינו, ווער איז א תלמיד הגון וואס דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק א, סימן ס) מיט וועם מען דארף רעדן? דער וואס קומט צו דיר; אז מען קומט צו אייך, מען רופט אייך, מען בעט אייך 'רעד צו מיר, זיי מיר מחזק' - איז דאס די גרעסטע מצוה.


בנוגע וואס צו רעדן; ווי קען מען וויסן וואס צו רעדן? אויף דעם האט אונז שוין דער רבי געלערנט אז מען זאל רעדן אן וויסן וואס יענער דארף הערן. רבי נתן האט אמאל געפרעגט דעם רבי'ן (חיי מוהר"ן, סימן שכה): "ווי אזוי קען איך רעדן צו מענטשן, זיי מחזק זיין, ווען איך ווייס נישט וואס עס גייט אריבער אויף יענעם?" האט אים דער רבי געזאגט: "דו רעד, אפילו דו ווייסט נישט וואס יענער וויל הערן".


אז איר ווייסט אז די פרוי גייט אריבער שוועריקייטן פון איר מאן, זאלט איר חס ושלום איר נישט אויפהעצן קעגן אים; אייערע דיבורים זאלן זיין בעיקר איר אויפצובויען, איר הייבן, זי זאל זיך נישט קלאפן. דער עיקר דארף מען אסאך רעדן דיבורי אמונה, דעמאלט ווערן פארשווינדן אלע ווייטאגן; ווי נאר מען נעמט אריין דעם אייבערשטן אין זיך, מען הייבט אן וויסן אז עס איז אין עוד מלבדו, אלעס איז דער אייבערשטער - ווערט שוין גרינגער די ארבעט, מען קומט צוריק צו די כוחות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2409 - די ערשטע זאך דארפסטו האבן א מוסד פאר דיינע קינדער
חינוך הילדים, מוסדות, בית המדרש, מורה דרך, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


האסט מיר דערציילט אז דו ביסט געגאנגען קוקן א דירה אין מאנסי, דו ווילסט זיך אהין ציען, דו שפירסט אז דארט וועט דיר זיין גרינגער צו צאלן דירה געלט, דארט איז ביליגער ווי אין שטאט.


דו קענסט זיך אהין ציען, אבער דו דארפסט קודם מברר זיין אויב דו וועסט האבן א מוסד פאר דיינע קינדער.


די תורה זאגט, ווען יעקב אבינו האט זיך געגרייט צו גיין קיין מצרים, האט ער קודם געשיקט איינע פון זיינע קינדער זאלן אנגרייטן א מוסד פאר אלע קינדער און אייניקלעך. "וְאֶת יְהוּדָה שָׁלַח לְפָנָיו (בראשית מו, כח)", זאגן די הייליגע חכמים (מדרש אגדה): "לתקן לו בית תלמוד"; אנגרייטן מוסדות פאר אידישע קינדער. די תורה לערנט אונז די וועג ווי אזוי א איד ציט זיך אריבער פון איין פלאץ צו א צווייטע פלאץ, דאס ערשטע זאך קוקט מען אויב מען וועט האבן א מוסד פאר די קינדער.


די צווייטע זאך קוקט מען אויב מען וועט האבן א רב, א דיין, אן ערליכער איד - וואס וועט מחזק זיין אויף עבודת ה'; א שול, א מקוה און נאכדעם קוקט מען אויף געלט.


זאלסטו למען ה' קודם מברר זיין אויב אן ערליכע מוסד איז גרייט אריינצונעמען דיינע קינדערלעך, נאר נאכדעם זאלסטו מאכן דיינע פלענער זיך אהינצוציען.

#2408 - אז מ'וועט זיך פירן בצניעות, וועלן די קינדער זיין גרויסע צדיקים
קינדער, צניעות, חיזוק פאר פרויען, רפואה, שערן די האר, עין הרע

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן די גוטע נייעס; דער אייבערשטער זאל העלפן זי זאל טראגן גרינג און האבן גרינג, אלעס זאל אריבערגיין גרינג, מיט נחת און גרויס פרייד.


בנוגע אויב זי זאל זיך אויך אפשערן אין די חדשים וואס זי ווארט וכו'; אודאי זאל זי זיך אפשערן איר האר אין די חדשים, אויב עפעס איז אין די חדשים וויכטיגער זיך אפצושערן די האר, אזוי וועט דער קינד זיין א גרויסער צדיק. ווייל דער הייליגער זוהר זאגט זייער שארף אויב א פרוי גייט מיט האר, דער זוהר זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי', א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ', אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען. 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי. 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר', און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ', זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא', איז זי גורם אז עס זאל זיין ארעמקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא', און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב. 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא', אזוי אויך איז זי איז גורם אז דער סמ"ך מ"ם און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר', די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס"; און פארשטייט זיך אז פארקערט איז נאך מער, מדה טובה מרובה, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען, זי שערט זיך אפ אירע האר - וועט האבן אלע ברכות, און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער, אירע קינדער וועלן יא חשוב זיין.


בנוגע אויב זי זאל מקפיד זיין ביים שלאפן צו גיין צוגעדעקט די קאפ; קוק וואס די הייליגע חכמים זאגן (יומא מז.): "שִׁבְעָה בָּנִים הָיוּ לָהּ לְקִמְחִית", עס איז געווען א פרוי קמחית, זי האט געהאט זיבן קינדער, "וְכֻלָּן שִׁמְּשׁוּ בִּכְּהוּנָה גְדוֹלָה", און זי האט זוכה געווען אז אלע זענען געווען כהנים גדולים. "אָמְרוּ לָהּ חֲכָמִים: מַה עָשִֹיתָ שֶׁזָּכִיתָ לְכַּךְ?" האבן די חכמים איר געפרעגט: וואס האסטו געטון אז דו האסט זוכה געווען צו דעם? "אָמְרָה לָהֶם: מִיָּמַי לֹא רָאוּ קוֹרוֹת בֵּיתִי קְלָעֵי שַׂעֲרִי", האט זי געזאגט פאר די חכמים: מיין גאנץ לעבן האב איך אכטונג געגעבן צו זיין גוט צוגעדעקט די קאפ, אז די האר זאל זיך נישט ארויסזען.


בנוגע פרעגן דעם דאקטער וכו'; דער עיקר דארף מען אכטונג געבן וועגן עין הרע נישט רעדן צו אנדערע, אפילו פאר עלטערן - וואס דער דאקטאר זאגט און נישט איינקויפן צוליב עין הרע.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2407 - גייט מיט מיט אייער מאן, וועט אייך זיין גוט
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שווער און שוויגער, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


טוט וואס אייער מאן וויל, זייט געטריי פאר אים; אז ער וויל נישט גיין אויף שבת צו אייער משפחה זאלט איר אים זאגן 'איך טו וואס דו ווילסט'.


איך פארשטיי אים זייער גוט און איר פארשטייט אים נאך בעסער, איר ווייסט דאס בעסטע פארוואס ער וויל נישט גיין צו אייערע עלטערן; דערמאנט אייך וואס איר האט מיר אלץ געשריבן ווי אזוי עס זעט אויס א שבת ביי אייערע עלטערן, פלוצלונג האט איר אלעס פארגעסן און איר פארשטייט נישט אייער מאן פארוואס ער וויל נישט אהין גיין? קוקט איבער די טויזנט בריוו וואס איר האט מיר געשריבן, אייער צער און ווייטאג וואס איר זענט אריבער אלע יארן פון אייערע עלטערן, און ווי אזוי עס קוקט אויס א שבת ביי זיי, א בית משוגעים איז גאלד געזאגט; אייער טאטע און ברידער ליגן אויף דער ערד, זיי שלאגן זיך און ראנגלען זיך וכו' וכו', עס פליען כלים און חפצים, מען ווארפט מעסערס איינער אויפ'ן צווייטן; בקיצור, איך דארף אייך נישט זאגן ווייל איר ווייסט בעסער.


איך בעט אייך, גייט מיט אייער מאן, זייט אים געטריי; בעסערס פון אים וועט איר נישט טרעפן אין אייער לעבן, קיינער וועט אייך נישט זיין געטרייער ווי אייער מאן; אז ער וויל נישט גיין - דארף ער נישט גיין, מען דארף טאקע מכבד זיין די עלטערן, אבער מען איז נישט מחויב צו זיצן שבת צווישן משוגעים און מטורפים.


מאכט אים נישט ביטער דאס לעבן, מאכט אים פרייליך - וועט איר ווערן פרייליך; אז איר וועט זיין געטריי צו אים וועט איר האבן א רפואה שלימה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#2406 - אויסלערנען די קינדער צו גיין התבודדות
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שטעטל

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק אז דו לייגסט אריין אין דיינע קינדער די הייליגע עבודה פון התבודדות; דו גייסט מיט זיי אין פעלד, דו מאכסט מיט זיי התבודדות, דו לערנסט זיי אויס ווי אזוי צו דאנקען דעם אייבערשטן אויף יעדע פרט און פרט.


איך האב דערציילט פאריגע וואך שבת פאר די אינגעלייט אין שטעטל דיין הנהגה, אז דו גייסט מיט דיין זון אין פעלד, דו זעצט זיך אוועק אויף די גראז מיט אים און דו דאנקסט דעם אייבערשטן מיט אים אויף אלעס. דו הייבסט אן ביים קאפל, דו דאנקסט דעם אייבערשטן: "יישר כח אייבערשטער איך האב א קאפל, האר און א קאפ; אויערן, נאז, מויל, באקן, פיאות", און אזוי ווייטער; די אינגעלייט זענען זייער נתעורר געווארן פון דעם, עטליכע האבן מיר געשריבן אז זיי האבן דאס אנגעהויבן טון מיט זייערע קליינע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן אז אלע משפחות אין שטעטל זאלן אזוי טון, די גאנצע שטעטל האט נאר די איין מעלה, אז מען קען לעבן מיט'ן אייבערשטן. די קינדער וואקסן אויף מיט אמונה, די מלמדים און טיטשערס פילעווען אמונה, די לופט איז ריין; נישטא קיין הסתכלות אסורות.


וואויל איז דער וואס נוצט אויס די פלאץ אויף גוטע זאכן.


 

#2405 - יונגע בחורים דארפן לערנען אסאך גמרא און חומש רש"י
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, מלמדים, התחזקות, סיפורי צדיקים, יונגע יארן

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב


זיי נישט ברוגז אז איך זאג דיר ווי אזוי צו זיין א מלמד, איך וויל דו זאלסט טון א גוטע ארבעט.


איך בין געווען אין שטעטל, איך האב זיך אונטערגעהערט ווי דו לערנסט מיט די בחורים. מען דארף זיין אנגעגרייט פאר'ן טאג - וואס צו לערנען, מען קען נישט א גאנצן טאג רעדן חיזוק, חיזוק - חיזוק. יונגע בחורים דארפן לערנען אסאך גמרא און חומש רש"י, צו דעם, בנוסף לזה - געבט מען חיזוק, אבער מען קען נישט רעדן א גאנצן טאג חיזוק, די קינדער דארפן לערנען.


גרייט זיך אן וואס דו גייסט לערנען; די ערשטע זאך, די וויכטיגסטע זאך - זאלסטו לערנען מיט זיי חומש רש"י. צעטייל די פרשה אויפ'ן וואך, אז במשך די וואך זאלסטו ענדיגן מיט זיי די גאנצע פרשה מיט רש"י. חומש רש"י איז זייער א וויכטיגער לימוד, לערן עס פאָר מיט א געשמאק, מאך עס אינטערעסאנט פאר זיי, קוק זיך פאָר די פרשה מיט מדרשים; קינדער האבן זייער ליב מעשיות, מאך עס פאר זיי עס זאל זיין א געשמאק.


אויך לערן מיט זיי גמרא, רש"י און תוספות.


נאכדעם דערצייל זיי יעדן טאג אביסל מעשיות פון צדיקים, דאס וועט זיי אויפפלאקערן זייער הארץ צו וועלן זיין צדיקים.


גיי פארטאגס אביסל אין פעלד, זיי זיך מתבודד; בעט דעם אייבערשטן פאר אלע תלמידים, אלע זאלן אויסוואקסן צדיקים.


נאכאמאל, מען דארף חיזוק, אבער א גאנצן טאג חיזוק - האט נישט קיין זין.


קויף זיך א נייע הוט; א מלמד דארף גיין אנגעטון שיין.


 

#2404 - ביי אונז דארף מען האבן שלום בית
קדושה, שלום בית, שטעטל, אינטערנעט

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת בהעלותך, ט"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך פריי זיך זייער אז דו קויפסט יעצט א דירה אין שטעטל, דו קומסט וואוינען אין קרית ברסלב, דארפסטו וויסן די תקנות פון אונזער שטאט.


ביי אונז דארף מען האבן שלום בית, מען דארף זיך מוסר נפש זיין אויף שלום בית. מען מוז רעדן שיין צו די ווייב, מען מוז מכבד זיין די ווייב; דאס איז ביי אונז א יסוד היסודות. דער רבי האט אוועקגעשטעלט שלום בית פאר א יסוד צו זיין אן ערליכער איד; ליידער אין ברסלב זענען נישט אלע דאס מקיים, אבער אין היכל הקודש איז מען זיך מוסר נפש אויף דעם.


אז דיין הויז וועט זיין אפגעהיטן פון די אלע כלים וואס האבן אינטערנעט וכדומה - וועל איך קומען צו דיר אויף א באזוך, איך וועל איבערלאזן א ברכה ביי דיר אין שטוב.