בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#150 - ווי אזוי צו קויפן מתנות פאר קינדער
חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת נשא, י"א סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך פריי זיך זייער צו הערן אז איר זענט זיך מחזק מיטן הייליגן רבינ'ס עצות און איך האב הנאה צו הערן אז די פרויען צוזאמקום בלאזט אריין אין אייך א פרישע חיות אנצוגיין ווייטער מיט די ווירטשאפט פון א אידישע מאמע; דער רבי האט דיבורים און התחזקות אויפצולעבן יעדן איינעם.


בנוגע צי עס איז גוט צו קויפן א קעמרע פאר א מיידל; עס איז נישט קיין פראבלעם אז א מיידל זאל האבן א קעמרע, נאר וואס יא, יעדע איבעריגע זאך וואס מען וויל געבן פאר א קינד דארף דער קינד דאס פארדינען און מען דארף דאס אויסנוצן צו העלפן דעם קינד אויסארבעטן זיינע שלעכטע מידות.


יעדער איינער ווערט געבוירן מיט מידות וואס מען דארף אויסארבעטן און די צייט אויסצוארבעטן די מידות איז ווען מען איז יונג, אזוי ווי דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו זאגט (צעטל קטן, סימן טז): "הָאָדָם לֹא נִבְרָא, רַק לְשַׁבֵּר אֶת הַטֶּבַע", א מענטש איז באשאפן געווארן ער זאל זיך אויסארבעטן זיינע מידות, און ער זאגט (שם) אז דאס איז גרינגער צו טון ווען מען איז יונג.


עלטערן דארפן העלפן זייערע קינדער זיך אויסארבעטן זייערע שלעכטע מידות און איינע פון די וועגן צו העלפן א קינד אויסארבעטן די נישט גוטע מידות, איז דורך באלוינען; למשל אז דער קינד דארף א געוויסע זאך וואס איז נישט א זאך וואס מען מוז האבן, קען מען אים העלפן אויסארבעטן א געוויסע מידה און נאך א שטיק צייט וואס מען זעט ווי דער קינד פרובירט זיך צו שטארקן אויף דער מידה געבט מען אים די פארדינטע מתנה.


דער עיקר דארף מען האבן תפילה; אז איר ווילט זוכה זיין צו ערליכע דורות זאלט איר בעטן יעדן טאג דעם אייבערשטן אויף ערליכע דורות, בפרט ווען איר צינדט אן די שבת ליכט דעמאלט איז א גרויסע עת רצון צו פועל'ן גרויסע ישועות, דאן זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן אויף גוטע קינדער. איך שרייב אייך דא א קליינע תפילה וואס איר זאלט בעטן בשעת איר צינדט אן די שבת ליכט, אדער אין סיי וואסערע געלעגנהייט:


"רבונו של עולם! איך דאנק דיר פאר מיין שיינע לעבן וואס דו האסט מיר געגעבן, פאר מיין מאן און קינדער - פאר יעדן איינעם באזונדער; איך בעט דיר טאטע זיסער, געב מיר ערליכע קינדער, קינדער וואס וועלן לערנען די הייליגע תורה, קינדער וואס וועלן נאר גיין אין די וועגן פון די תורה. די אינגלעך זאלן אויסוואקסן תלמידי חכמים יִרְאֵי אֱלֹקִים, און די מיידלעך זאלן אויסוואקסן ערליכע צניעות'דיגע פרויען וואס וועלן אויך אויפשטעלן הייליגע דורות.


הייליגער באשעפער! מיין גאנצע לעבן איז נאר צו טון דיין ווילן, מיין גאנצע שטרעבן איז נאר צו ערציען א דור פון קינדער, אייניקלעך און אור-אייניקלעך וואס וועלן זיין ערליכע אידן מאמינים בה'; זיי וועלן גיין אין די וועגן פון די תורה און זיין דבוק צו דיר און צו די צדיקים. העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו דעם, העלף מיר איך זאל האבן נחת פון זיי; זיי זאלן אלע חתונה האבן אינגערהייט און זיי זאלן אלע האבן א שיין לעבן.


אייבערשטער איך דארף גארנישט אין מיין לעבן - נאר ערליכע קינדער; איך געב אלעס אוועק אבי מיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן.


הייליגער באשעפער, העלף מיין מאן ער זאל קענען ברענגען גרינג פרנסה, מיר זאלן זיך נישט דארפן מוטשען. געב אונז שפע, געב אונז שכל מיר זאלן איינעם דעם צווייטן מכבד זיין.


העלף מיר בזכות אלע צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיין כבוד וועגן, בפרט רבינו נחמן בן פיגא און רבינו אליעזר שלמה בן מנחם זאב זכותם יגן עלינו.


רבונו של עולם, אזוי ווי איך צינד יעצט אן די שבת ליכט, מאך מיר ליכטיג און מאך ליכטיג פאר אלע אידישע קינדער; אלע זאלן וויסן פון דיר, אלע זאלן וויסן פון הייליגן רבי'ן.


הייליגער באשעפער העלף מיר, בזכות דעם וואס איך גיב נאך און איך קריג מיך נישט זאלסטו מיר אויך נאך געבן און אויסהערן מיינע תפילות".

#149 - וואס טוט מען מיט א שווערע פרוי?
שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת נשא, ט' סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


זיי מיר מוחל אז איך האב דיר אוועק געשיקט נעכטן וכו'; איך האב געהאט זייער א שווערע טאג. אנגעהויבן פאריגע וואך דאנערשטאג האט די שטאט פארמאכט א חלק פונעם סקול, די אויבערשטע שטאק האט נישט קיין סי-או, ממילא לאזן זיי דאס נישט נוצן פאר קינדער וכו', אזוי אז מיר זענען יעצט פארנומען צו זוכן א פלאץ פאר די קינדער. בנוסף צו דעם איז געווען כמעט א שריפה ביי די עליוועטער; די ווייער האבן אנגעהויבן ברענען, עס האט אנגעהויבן קומען רויך און די פייער לעשער זענען געקומען און מיר האבן געדארפט ארויס טראגן אלע קינדער, אין אזא צייט דארפסטו אליינס פארשטיין אז עס איז נישט קיין צייט צו רעדן.


עס איז נישט גרינג צו פירן א מוסד, אבער אז מען קוקט אויף די אנדערע זייט וואס מען טוט אויף - לוינט זיך אלע שוועריקייטן אבי מחנך צו זיין קינדער מיט אמונה אינעם אייבערשטן.


איך זאג דיר נאכאמאל: "זיך גט'ן איז נישט קיין עצה"; בפרט אז דו האסט טייערע קינדער, ווי אזוי קענסטו דאס טון פאר זיי?! אז דו זאלסט נעמען א ביקס און זיי שיסן חס ושלום וועט זיי נישט זיין אזוי שלעכט ווי אויב דו גייסט זיך גט'ן.


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן וואס קינדער גייען אריבער ווען עלטערן גט'ן זיך; די ערגסטע זאך וואס עלטערן קענען טון פאר זייערע קינדער איז זיך גט'ן השם ישמרינו.


די ניגון וואס דו זינגסט אז זי איז א שווערע פרוי וכו'; דאס איז די לעבן, אז מען האט נישט קיין געדולד קען זיך יעדע מענטש גט'ן כאטשיג צען מאל א טאג. זיי נישט נאריש זיך אפצורעדן כאילו דו האסט א שווערע פרוי, מען דארף זיך בלויז אביסל איינבייגן די גאוה, דורכדעם ווערט אלעס גוט; הלואי זאלסטו אויסהערן וואס איך זאג דיר.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף דיר.

#148 - זיך גט'ן איז נישט די עצה
שלום בית, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת נשא, י' סיון, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איך זאג אייך נאכאמאל: "גט'ן איז נישט די עצה!" אז איר וועט נעמען א ביקס און שיסן אייערע קינדער וועט איר זיי נישט אזוי שלעכטס טון ווי אויב איר וועט זיך גט'ן.


עס איז זייער גרינג צו וויינען און שרייען וכו' און זיך מאכן פאר א רחמנות, אבער באמת פארשטיי איך אייער מאן פארוואס ער וויל נישט אהיים קומען וכו'; איר זענט זיך אליין שולדיג, איר פירט זיך נישט אויף ווי א ווייב דארף זיך אויפפירן. קיין איין מאן דארף נישט א פרוי א קריטיקירער; מיט דעם וואס איר שאפט אויף אים מאכט איר אז ער זאל פאלן וואו ער פאלט רחמנא לצלן, ער באקומט נישט אין שטוב וואס א מאן דארף וכו', גייט ער זוכן עבירות רחמנא לצלן.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ירושלמי סנהדרין כח:): ר' לוי האט גע'דרש'נט זעקס חדשים דעם פסוק (מלכים-א כא, כה): "רַק לֹא הָיָה כְאַחְאָב אֲשֶׁר הִתְמַכֵּר לַעֲשׂוֹת הָרַע בְּעֵינֵי ה'", עס איז נישט געווען אזא רשע ווי אחאב וואס האט געטון אזוי פיל שלעכטס אנטקעגן דעם אייבערשטן, "אָתָא לְגַבֵּי בְּלֵילְיָא אָמַר לֵיהּ מַה חָטִית לָך וּמַה סְרָחִית קֳדָמָך", איז אחאב אים געקומען אין חלום און געפרעגט: וואס ווילסטו פון מיר און וואס האסטו קעגן מיר אז דו דרש'נסט נאר די ערשטע חלק פונעם פסוק, "אִית לָך רֵישֵׁיהּ דִפְסִיקָא, וְלֵית לָך סוֹפֵיהּ, אֲשֶׁר הֵסַתָּה אֹתוֹ אִיזֶבֶל אִשְׁתּוֹ", קוק וואס שטייט אינעם סוף פונעם פסוק, אז מיין ווייב האט מיר אנגעהעצט צו טון עבירות, זיי מיר דן לכף זכות אז איך האב געהעאט א שלעכטע ווייב! "עָבַד דָּרַשׁ לֵיהּ שִׁיתָּא יַרְחִין לִשְׁבָח רַק לֹא הָיָה כְאַחְאָב אֲשֶׁר הֵסַתָּה אֹתוֹ אִיזֶבֶל אִשְׁתּוֹ", האט ר' לוי גע'דרש'נט נאך זעקס חדשים לשבח אויף אחאב און אים דן געווען לכף זכות.


פון דא זעט מען אז אפילו אחאב וואס ער איז פון די (סנהדרין צ.): "שְׁלֹשָׁה מְלָכִים וְאַרְבָּעָה הֶדְיוֹטוֹת שֶׁאֵין לָהֶם חֵלֶק לָעוֹלָם הַבָּא", איז דאס ווייל ער האט געהאט א ווייב וואס האט אים חרוב געמאכט.


זעט מען פון דעם די כח וואס א פרוי האט; אז איר וועט זיך טוישן דעמאלט קענט איר ערווארטן אז ער וועט זיך טוישן, אבער אז איר ווילט בלייבן ווי אזוי איר זענט זאג איך אייך שוין אז איר וועט ליידן אייער גאנץ לעבן.


זייטס נישט ברוגז ווי אזוי איך שרייב אייך, איך וויל נאר ראטעווען אייער שלום בית און ראטעווען אייערע קינדער.


אפשר איז כדאי איר זאלט רעדן מיט אן ערליכע פרוי זי זאל אייך מסביר זיין ווי אזוי מען רעדט צו א מאן, ווייל די וועג ווי אזוי איר פירט זיך אויף צו אייער מאן איז נישט אידיש.

#147 - א פרוי וואס שערט זיך די האר, וועט האבן אלע ישועות
צניעות, חיזוק פאר פרויען

בעזרת ה' יתברך


עש"ק פ' במדבר – ערב חג השבועות, ד' סיון, מ"ח לעומר, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


וואויל איז אייך אז איר גייט זיך אפשערן די האר נאך אייער חתונה, אזוי וועט איר זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס, איר וועט האבן וואוילע ערליכע קינדער און דער אייבערשטער וועט רוען ביי אייך אין שטוב; אזוי זאגט דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי אין זוהר הקדוש (פרשת נשא, דף קכה): "א שטוב וואו מען זעט ארויס די האר פון די פרוי, ברענגט דאס אן ארעמקייט אין שטוב, און דאס איז גורם אז די קינדער זאלן נישט זיין ערליך", דער אייבערשטער זאל אונז אפהיטן.


דער הייליגער דברי חיים זכותו יגן עלינו האט גע'חלש'ט ווען ער האט געהערט אז זיין טאכטער האט זיך נישט אפגעשארן איר האר נאך איר חתונה; וויפיל מען האט אים פראבירט צו דערוועקן האט ער זיך נישט דערוועקט, האט מען אים געזאגט אז זי גייט זיך אפשערן נאכדעם וואס זי פארט צו א צווייטע לאנד, ווייל דארט וואו זיי האבן געוואוינט האט מען נישט געטארט חתונה האבן, האבן זיי געטראכט אז מען וועט מאכן די חתונה שטילערהייט און די כלה וועט זיך נישט אפשערן איר האר ביז זי פארט אוועק צו א צווייטע לאנד, אבער דער צאנזער רב האט זיך פון דעם אויך נישט דערוועקט. למעשה ווען די כלה האט געזען ווי איר טאטע דער הייליגער צאנז'ער רב זכותו יגן עלינו דערוועקט זיך נישט איז זי אריין אין א צימער און זיך אליין אפגעשוירן איר האר, זי האט גענומען איר האר און דאס אריין געלייגט אין איר טאטעס הענט און געזאגט: "טאטע, איך האב מיך אפגעשוירן", הערנדיג דאס האט ער זיך גלייך אויפגעוועקט און צוריק געקומען צום באוואוסטזיין; ווייל די צדיקים האבן געזען וואסערע צרות דאס ברענגט אויפן מענטש, איז פון גרויס שרעק האט ער גע'חלש'ט.


דערפאר אז איר שרייבט מיר אז איר גייט זיך אפשערן מאכט איר מיר גרויס נחת, און מוהרא"ש האט גרויס נחת אויבן אין הימל צו זען ווי זיינע תלמידות פירן זיך הייליג און טייער.


זעט צו זאגן תהילים יעדן טאג; בעטס דעם אייבערשטער איר זאלט זוכה זיין צו ערליכע קינדער און צו א שיינע לעבן.

#146 - שטארק זיך, דו וועסט טרעפן דיין שידוך
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, שידוכים

בעזרת ה' יתברך


עש"ק פ' במדבר – ערב חג השבועות, ד' סיון, מ"ח לעומר, שנת תשע"ח לפ"ק


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


די גאנצע זאך פון שידוכים איז א פארבארגענע זאך, עס איז פארהוילן פון אלעמען, דאס ליגט נאר אין דעם אייבערשטנ'ס הענט.


חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בראשית רבה סח, ג): "מָצִינוּ בַּתּוֹרָה בַּנְּבִיאִים וּבַכְּתוּבִים שֶׁאֵין זִוּוּגוֹ שֶׁל אִישׁ אֶלָּא מִן הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא", מיר געפונען אין די תורה און נביאים און אין כתובים אז א שידוך האט נאר מיטן אייבערשטן, אין די תורה שטייט (בראשית כד, נ): "וַיַּעַן לָבָן וּבְתוּאֵל, וַיֹּאמְרוּ, מֵה' יָצָא הַדָּבָר", אין נביאים שטייט (שופטים יד, ד): "וְאָבִיו וְאִמּוֹ לֹא יָדְעוּ כִּי מֵה' הִיא", און אין כתובים שטייט (משלי יט, יד): "בַּיִת וָהוֹן נַחֲלַת אָבוֹת, וּמֵה' אִשָּׁה מַשְׂכָּלֶת", זעען מיר איבעראל אז א שידוך האט נאר מיטן באשעפער.


בעטס דעם אייבערשטן אז איר זאלט טרעפן א גוטע שידוך; איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א הייליגע שטוב און א ערליכער שטוב. איר זאלט זוכה זיין צו קינדער וואס וועלן נאר טון דעם אייבערשטנס ווילן.


דורך תפילה קען מען זוכה זיין צו אלעס גוטס; דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות רחמנות, סימן יא): "עַל יְדֵי בַּקָּשַׁת רַחֲמִים, זוֹכֶה לַעֲשוֹת שִׁידוּכִים טוֹבִים וְהַגוּנִים", דורך תפילה איז מען זוכה צו טון גוטע שידוכים; דאס איז די איינציגסטע עצה סיי פאר א בחור און סיי פאר א מיידל וואס ווארטן אויף זייער שידוך, מען זאל בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער, העלף מיר איך זאל טרעפן מיין ריכטיגער שידוך שנעל און גרינג".


יעצט יום טוב שבועות איז די יארצייט פון דוד המלך; זעט צו זאגן יעדן טאג דעם יום תהילים און בשעת איר זאגט די קאפיטלעך תהילים זאלט איר זיך אויסגיסן דאס הארץ פארן אייבערשטן, אים דאנקען אויף אלעס גוטס וואס ער טוט מיר אייך, און אויך בעטן אויף ווייטער אלעס וואס איר דארפט.


א פרייליכן יום טוב.

#145 - מיט א "תפלה צעטל" וועסטו געהאלפן ווערן
תפילה והתבודדות, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מיר שטייען יעצט ערב יום טוב שבועות די יום טוב פון מתן תורה ווען משה רבינו איז ארויף אויפן בארג סיני נעמען די תורה פאר אונז אידן. דער אייבערשטער האט אים געזאגט ער זאל קודם גיין צו די פרויען און נאכדעם צו די מענער, אזוי ווי עס שטייט (שמות יט, ג): "כֹּה תֹאמַר לְבֵית יַעֲקֹב, וְתַגֵּיד לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל"; "בית יעקב" דאס מיינט מען די פרויען, און "בני ישראל" דאס זענען די מענער. לכאורה, פארוואס האט דער אייבערשטער געזאגט פאר משה רבינו ער זאל קודם רעדן צו די פרויען און ערשט נאכדעם צו מענער? ווייל פרויען האבן א שטערקערע אמונה ווי מענער, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד, וְעִקַּר הָאֱמוּנָה הִיא בְּלִי שׁוּם חָכְמוֹת וַחֲקִירוֹת כְּלָל, רַק בִּפְשִׁיטוּת גָּמוּר כְּמוֹ שֶׁהַנָּשִׁים וְהַהֲמוֹן עַם הַכְּשֵׁרִים מַאֲמִינִים", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, אבער ביי מיר איז דער עיקר אמונה, אן קיין חקירות און אן קיין חכמות, נאר פשוט אזוי ווי פרויען און פשוט'ע מענטשן - וואס לעבן בתמימות ופשיטות מיט אמונה אינעם אייבערשטן – גלייבן; דערפאר האט דער אייבערשטער געזאגט פאר משה רבינו ער זאל קודם רעדן צו די פרויען, ווייל די תורה קען מען נאר מקבל זיין אז מען האט א שטארקע אמונה.


וואס איר דארפט זאלט איר בעטן פונעם אייבערשטן אויף אידיש; איר זאלט זיך מאכן א תפילה צעטל וואו איר זאלט אראפ שרייבן אלעס וואס איר דארפט, אלעס וואס באדערט אייך און אלע נאטורן וואס איר דארפט פארעכטן. איר זאלט דאס פאר קיינעם נישט ווייזן, דאס זאל זיין צווישן אייך אינעם באשעפער; יעדן טאג זאלט איר ארויסנעמען דעם צעטל און בעטן דעם אייבערשטן, ביז איר וועט זען די ישועה. נאכדעם זאלט איר מאכן א סימן ביי יעדע זאך וואס איר זענט שוין געהאלפן געווארן; אזוי זאלט איר טון במשך אייער גאנצע לעבן, וועט איר זען מיט אייערע אויגן באשיינפערליך ווי ווייט מען קומט אן מיט תפילה.


וואויל איז אייך אז איר זאגט תהילים; אלע ישועות ליגן אין ספר תהילים.


נאך אביסל וועט איר טרעפן אייער שידוך.

#144 - לערן פלייסיג, און היט דיינע אויגן
בחור, לימוד התורה, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת במדבר, ג' סיון, מ"ז לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב זייער הנאה צו הערן ווי פלייסיג דו לערנסט; אויך האב איך הנאה דיר צו זען אין ישיבה לערנען.


אסאך מאל קום איך אריין פארטאגס אין ישיבה, די בית המדרש איז נאך ליידיג, און נאר דו זיצט און לערנסט; דאס איז מיין גרעסטע נחת און פרייד - צו זען ווי מיינע תלמידים לערנען די הייליגע תורה.


נעם דעם דף גמרא וואס מיר לערנען יעדן טאג און חזר דאס אפאר מאל איבער, אזוי וועט מקוים ווערן ביי דיר (פסחים נ.): "אַשְׁרֵי מִי שֶׁבָּא לְכַּאן וְתַּלְמוּדוֹ בְּיָדוֹ"; ווען מען וועט ענדיגן די מסכתא וועסטו האבן די מסכתא אין דיין האנט.


יעצט ווען מיר געפונען זיך אין די זומער טעג דארף מען זיין זייער פארזיכטיג ווען מען גייט אין גאס; מען דארף זיך שטענדיג היטן די אויגן, אבער יעצט אין די זומער טעג זאלסטו מער אכטונג געבן ווען דו גייסט אין גאס נישט אויפצוהייבן דיינע אויגן. דו ביסט נאך א יונגער בחור, דו ביסט נאך ריין; אז דו וועסט אכטונג געבן אויף דיינע ריינע אויגן וועסטו אויסוואקסן א גרויסער צדיק.


פאר דו גייסט ארויס אין גאס זאלסטו לייגן דיין האנט אויף די מזוזה און בעטן דעם אייבערשטן: "הייליגער באשעפער! העלף מיר איך זאל נישט נכשל ווערן מיט קיין איין שלעכטע קוק; געב מיר כח זיך צו היטן מיינע אויגן".


ווייז דעם בריוו פאר דיין ברודער ... נרו יאיר, זאג אים ער זאל מיר אויך שרייבן.

#143 - מ'דארף ארייננעמען נאך ארבייטער פאר די הדפסה
הפצה, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת בהר בחקותי, כ"ג אייר, ל"ח לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע הנהלה פון "קרן הדפסה היכל הקודש" כל אחד בשמו הטוב יבורך


לויט ווי איך פארשטיי פון די מיטינג איז דער פראבלעם אז מען קען נישט נאכיאגן מיט די ארבעט; צוליב וואס עס פארמערן זיך מפיצים כן ירבו, און אויך אז מען דרוקט כסדר מער און מער קונטרסים, ספרים, גליונות און בריוו וכו'.


דערפאר דארפט איר אליינס פארשטיין אז כדאי מען זאל קענען נאכקומען מיט די ארבעט און די מפיצים זאלן האבן גענוג ספרים, קונטרסים און סידיס וכו', דארף מען אריין נעמען נאך בחורים און אינגעלייט צו צעטיילן די ארבעט פאר נאך מענטשן.


מען דארף צעטיילן די ארבעט פאר נאך חברים; מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט א ירושה דארפן מיר זיך צעטיילן דערמיט.


איך מיין אז פון היינט אין ווייטער זאל מען אראפנעמען סיי דעם 'בית נצחי' און סיי 'עצתו אמונה' פון האברך ... נרו יאיר. אויך האב איך געשריבן פאר ... נרו יאיר ער זאל איבערנעמען די 'עס-די קארדס'; איך ווארט צו הערן פון אים צי ער נעמט זיך אונטער עס זאל זיין שטענדיג גרייט פאר די מפיצים 'עס-די קארדס' אנגעפילט מיט חיזוק, דרשות און ניגונום.


אויך די סידי'ס דארף מען איבערגעבן פאר א צווייטן, אזוי וועט מען קענען אנקומען מיט די ארבעט.


אפשר איז כדאי דאס צו מודיע זיין פאר אלע תלמידי היכל הקודש; ווייל עס זענען דא אינגעלייט וואס וואלטן גערן גענומען אויף זיך צו העלפן בגוף, בממון ובטירחה, נאר קיינער ווייסט פשוט נישט ווי שטארק מען מוטשעט זיך וכו'. עס וואלטן זיכער געקומען אינגעלייט און בחורים העלפן מיט וואס זיי קענען נאר כדאי צו פארשפרייטן דעם רבי'ן אויף דער וועלט.


איך בעט אייך זייער איר זאלט מחשיב זיין אלע מפיצים; א מפיץ איז ביי אונז קודש קדשים און מען קען זיך נישט ווארפן מיט זיי. גענוג וואס זיי גייען אריבער בזיונות פון מענטשן וואס זענען מזלזל אין זיי; מענטשן האלטן זיך אונטער מיט מפיצים, מענטשן מיינען אז א מפיץ האט נישט קיין בלוט.


על כל פנים, מיר דארפן זען אז די מפיצים זאלן זיין צופרידן ביים באשטעלן ספרים און ביים קויפן ספרים. עס איז נישט געפערליך צו מאכן שעות ווען צו קויפן ספרים, ווייל דאס פארשטייט יעדער איינער אז מען קען נישט עפענען דעם בית הדפוס שפעט ביינאכט ווען א מפיץ דערמאנט זיך אז ער דארף ספרים, מען דארף מאכן שעות ווען מען קען קויפן ספרים, אבער דאס דארף צו גיין מיט דרך ארץ און מיט ליבשאפט.


מיר זענען שלוחים פון מוהרא"ש און מיר זענען ממשיך וואס מוהרא"ש האט געטון ביי זיין לעבן, דארפן מיר געדענקען וואס מוהרא"ש פלעגט שטענדיגט חזר'ן, מיר געפונען אין זוהר הקדוש (נשא קכח.) אז רבי שמעון בן יוחאי האט געזאגט פאר זיינע תלמידים "אֲנָן בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא", אונזער זאך איז אז מיר האבן זיך ליב איינער דעם צווייטן; רבי שמעון בן יוחאי האט אריין געברענגט אין זיינע תלמידים אז מען זאל זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן. פלעגט מוהרא"ש זאגן אויף דעם א שיינע רמז, א'נ'ן' איז די ראשי תיבות "אַ'נְשֵׁי נַ'חַל נ'וֹבֵעַ - בַחֲבִיבוּתָא תַלְיָא", אנשי שלומינו דארפן זיך האלטן צוזאמען און זיך ליב האבן איינער דעם צווייטן.


מיר דארפן מקיים זיין וואס דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהרן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִּתְמְהוּ עַצְמָן עַל הָאַהֲבָה שֶׁבֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס עס וועט זיין צווישן אייך; דאס איז וואס מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן און זיך בעטן ביי אונז, מיר זאלן זיך נישט קריגן און זיכער נישט די וואס זענען עוסק אין הפצה.


איך בעט אייך מיינע טייערע תלמידים, הנהלת קרן הדפסה היכל הקודש כל אחד בשמו הטוב יבורך: מען זאל זייער אכטונג געבן ווי אזוי מען רעדט צו א מפיץ; אפילו עס איז שווער, יעדער מפיץ פארלאנגט עפעס אנדערש וכו', דאך זאל מען וויסן אז איינער וואס גייט ארויס אויף הפצה דער איז מער פון א צווייטן. ווען איך קוק אויף מיינע תלמידים זענען אלע פון זיי זייער חשוב און טייער ביי מיר, אבער ווען איך זע א בחור אדער אינגערמאן גייט ארויס פון זיין וועג, ער פארשעמט זיך פאר א צווייטן איד, ער שוויצט פאר א צווייטן איד - דער איז אן ענין אחר לגמרי.


מען דארף געדענקען וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סוטה ח:): "בְּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", ווי אזוי א מענטש פירט זיך - אזוי דארף מען זיך פירן מיט אים; א מפיץ וואס גייט פרייטאג נאכמיטאג ארום אין שולן לייגן גליונות מיט איין כוונה, צו מחי' זיין אידישע קינדער, בשעת ער וואלט אויך געקענט יעצט זיצן אין שטוב עסן קיגל און פערפעל, אדער זיצן אין שטוב און טועם זיין פון יעדן מאכל צי עס איז גרייט פאר שבת, ער איז אבער מוותר דערויף און אנשטאט דעם קלעטערט ער אין היצן און אין קעלט פאר אנדערע אידן; דארף מען רעדן מער מיט שעצונג צו אים.


בנוגע צי מען זאל לייגן די ספרים אין געשעפטן וכו'; איך וועל אייך דערציילן וואס מוהרא"ש האט געהאלטן. פאר זיבן יאר צוריק האט מען אנגעהויבן דרוקן אין ישיבה "אשר בנחל" אין אידיש, איז געגאנגען האברך ... נרו יאיר און דאס אריין געגעבן ביי עטליכע ספרים געשעפטן. נאכדעם איז ער געגאנגען פרעגן מוהרא"ש צי דאס איז א גוטע זאך, האט אים מוהרא"ש געזאגט אזוי: "אונזער זאך איז נישט אין קיין געשעפטן; אונזער זאך איז ביי די טירן, אין די שולן, אין געשעפטן אדער אויפן גאס, אונזער זאך איז מיד ליד, ווי לאנג מען וועט פארקויפן אין די געשעפטן הונדערט ספרים וועט גיין אין די זעלבע צייט ביי די טירן וכו' מיליאנען ספרים"; אז איר ווילט זיך דאס איבערצייגן גייט אריבער צו ... ספרים געשעפט, וואס ער האט א שאנק מיט ברסלב'ע ספרים, וועט איר זען ווי דארט ליגן דריי בענדער "אשר בנחל" וואס מען האט געדרוקט פאר זיבן יאר צוריק מיט די ווייכע דעקלעך, עס ליגט נאך אויפן זעלבן פלאץ וואו מען האט עס אריין געשטעלט; א גאנצע שמיטה איז שוין אריבער זינט דעמאלט, און אין די זעלבע צייט האט מען שוין פארשפרייט הונדערטער טויזנטער ספרי "אשר בנחל".


דאס זעלבע זאג איך אייך: אונזער זאך איז צוצושטעלן ספרים, קונטרסים און סידיס פאר מפיצים וואס גייען אין די הייזער, שול'ן, געשעפטן און אויפן גאס; יעדער איינער איז בארעכטיגט צו פארשפרייטן דעם רבינ'ס זאך אויף וואסערע אופן ער וויל, און מיר דארפן זיך האלטן ווייטער אויף דעם וועג וואס מוהרא"ש האט אונז אויסגעשטעלט.


דער אייבערשטער זאל אייך בענטשן איר זאלט האבן די ריכטיגע דעת צו וויסן וואס איר טוט, איר זאלט געדענקען וועמען איר זענט משמש, איר זאלט האבן די זכיה צו קענען בלייבן שמשים פארן רבי'ן און איר זאלט האבן די כח (דניאל א, ד): "וַאֲשֶׁר כֹּחַ בָּהֶם לַעֲמֹד בְּהֵיכַל הַמֶּלֶךְ", נישט צעבראכן ווערן וכו'.


איך וועל רעדן צו האברך ... נרו יאיר ער זאל ענדיגן אויסשטעלן יעדע וואך דעם קונטרס "עצתו אמונה" עס זאל זיין גרייט צו דרוקן, כדי עס זאל זיין גרינגער פאר די הדפסה.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע ענינים.

#142 - ביי מחלוקת פארלירן אלע זייטן
מחלוקת

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בה"ב, כ"א אייר, יום הולדת מוהרא"ש זי"ע, ל"ו לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


וויסן זאלסטו דעם כלל אין לעבן: "ווען דו זעסט צוויי מענטשן קריגן זיך, לייג נישט אריין דיין קאפ צווישן זיי, ווייל דו וועסט נאכדעם ליידן פון ביידע און דו וועסט זיין שולדיג פאר אלעמען".


שלמה המלך זאגט (משלי כו, יז): "מַחֲזִיק בְּאָזְנֵי כָלֶב עֹבֵר, מִתְעַבֵּר עַל רִיב לֹּא לוֹ", ווען א מענטש מישט זיך אריין אין א פרעמדע מחלוקת איז ער צוגעגליכן צו איינער וואס כאפט אן א הינט ביי זיינע אויערן; דו פארשטייסט אליין אז ווען איינער דערנענטערט זיך צו א הונט און ציט אים זיינע אויערן וועט ער כאפן א ביס פונעם הונט, אזוי אויך אויב דו וועסט זיך אריינמישן אין די מחלוקה וועט נאכדעם די גאנצע מחלוקה פאלן אויף דיר.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (ברכות נו.): רבא איז געזיצן אין בית המדרש, פלוצלינג האט ער געהערט א געשריי, צוויי בלינדע מענטשן האבן זיך געקריגט, איז רבא צוגעגאנגען און אפגעטיילט איינער פונעם צווייטן, האבן זיי זיך גענומען שלאגן רבא; זעט מען פון דעם אז עס איז נישט כדאי צו זיין פארמישט אין א קריגעריי. געדענק וואס דער רבי זאגט (ספר המידות, אות פחד, חלק ב', סימן ג): "מִי שֶׁבּוֹרֵחַ מִן הַצָּרָה, הוּא פִּקֵּחַ", ווער עס אנטלויפט פון א צרה איז א קלוגער מענטש.


מיט דעם וואס דו וועסט זיך פירן ווי עס דארף צו זיין וועסטו מאכן א נחת רוח פאר דיינע עלטערן, דו וועסט זיי צוגעבן יארן צום לעבן, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בנים, סימן מב): "בָּנִים הַטּוֹבִים - רְפוּאָה גְּדוֹלָה לָאָבוֹת", גוטע קינדער היילן אויס די עלטערן; לאז אפ דיינע געשוויסטער וכו' וועט דיר דער אייבערשטער העלפן אז דו וועסט האבן נחת ביי דיינע קינדער.


זע צו זאגן יעדן טאג אביסל תהלים; אלע ישועות ליגן אין תהילים, ווער עס זאגט תהילים ווערט זיין אמונה שטארק. עס ליגט א גרויסע קדושה אין די ווערטער פון תהילים, און ווען מען זאגט תהילים איז אזוי ווי דוד המלך האט דאס געזאגט.


וואויל איז דעם מענטש וואס פירט זיך בתמימות ופשיטות, ער טרינקט אפאר קאפיטלעך תהילים יעדן טאג (שיחות הר"ן, סימן כג); וועט אים גוט זיין אויף דער וועלט און אויף יענע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#141 - יום הולדת פון מוהרא"ש, ביי קברי צדיקים ווערט מען געהאלפן
קברי צדיקים, צדיקים, מוהרא"ש

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת בה"ב, כ"א אייר, יום הולדת מוהרא"ש זי"ע, ל"ו לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז זייער א גרויסער טאג, עס איז היינט דער יום הולדת פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


ביי אידן מאכט מען נישט קיין עסק פון א יום הולדת; די איינציגסטע מאל וואס מיר געפונען אין די תורה וועגן א יום הולדת איז ביי פרעה, אזוי ווי עס שטייט (בראשית מ, כ): "יוֹם הֻלֶּדֶת אֶת פַּרְעֹה"; דעריבער מאכט מען נישט קיין עסק פון קיין יום הולדת, דאס איז ביי סתם מענטשן; אבער ביי צדיקים וואס האבן געטוישט די וועלט צום גוטן מאכט מען יא אן עסק פון זייער יום הולדת. מען דאנקט דעם אייבערשטן אויף זיינע גרויסע חסדים אז מען האט זוכה געווען צו האבן א צדיק וואס זאל אונז ברענגען צו תורה, תפילה און מעשים טובים.


וויפיל מיר זאלן נאר רעדן פון מוהרא"ש איז דאס ווי א טראפל וואסער אינעם גרויסן ים; מוהרא"ש האט זיך אוועק געגעבן זיין גאנץ לעבן פאר אידישע קינדער, ער האט נאר געוואלט אז נאך א איד זאל זיין נאנט צום אייבערשטן, און איז שטענדיג ארום געגאנגען מיט א רצון צוריק צו ברענגען די גאנצע וועלט צום אייבערשטן.


איך בין היינט פארטאגס געווען ביים ציון פון האדמו"ר מליובאוויטש זכותו יגן עלינו און פון זיין שווער דער פריערדיגער ליובאוויטשער רבי דער ריי"ץ זכותו יגן עלינו וואו איך האב אסאך געדאוונט פאר דיר; איך האף אז דו וועסט בקרוב זען גרויסע ניסים אין דיין לעבן.


איך וואלט דיר גע'עצה'ט זאלסט אויך אזוי טון; גיי צו קברי צדיקים מתפלל זיין, ווייל דער רבי זאגט (ספר המדות, אות צדיק, סימן קעג): "עַל יְדֵי הִשְׁתַּטְחוּת עַל קִבְרֵי הַצַּדִּיקִים, הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא עוֹשֶֹה לוֹ טוֹבוֹת, אַף עַל פִּי שֶׁאֵינוֹ רָאוּי לְכַך", ווען מען גייט מתפלל זיין ביי קברי צדיקים העלפט דער אייבערשטער, אפילו דער מענטש איז נישט ראוי מען זאל אים ענטפערן; עס נעמט אינגאנצן אפאר מינוט זיך אריבער צו כאפן קיין קווינס צום ציון פון אדמור"י ליובאוויטש זכותם יגן עלינו, פארטאגס נעמט דאס א קנאפע פינף און צוואנציג מינוט. אדער כאפ זיך אריבער קיין מאנרא צום ציון פון סאטמאר'ער רבי זכותו יגן עלינו - וועסטו זיכער זען גרויסע ניסים וואס דער אייבערשטער וועט מאכן מיט דיר.


איין זאך בעט איך דיר: פארליר זיך נישט און געב נישט אויף; זאג נישט אז עס איז נישט דא קיין וועג ארויס פאר דיר, טראכט נישט אנטקעגן די אמונה. אנשטאט דו זאלסט זיך אויפעסן א גאנצן טאג צוליב דיין צרה און זוכן וועם צו באשולדיגן אין דיין פראבלעם; איין מינוט באשולדיגסטו זיך אליינס; די קומענדיגע מינוט באשולדיגסטו דיין ווייב, א מינוט נאכדעם באשולדיגסטו דיין שדכן וכו'; ענדערש נוץ אויס די צייט צו חזר'ן דעם פסוק (דברים לב, ד): "הַצּוּר תָּמִים פָּעֳלוֹ, כִּי כָל דְּרָכָיו מִשְׁפָּט, אֵל אֱמוּנָה וְאֵין עָוֶל, צַדִּיק וְיָשָׁר הוּא", אלעס וואס דער אייבערשטער טוט, איז מיט א פונקטליכער חשבון.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#140 - אויב מ'נעמט נישט אן די קינדער, מוז מען אליין עפענען נאך מוסדות
מוסדות, חסידות ברסלב

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אמור, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט מצליח זיין מיט דיין ביזנעס, בזכות די צדקה וואס דו האסט געגעבן.


איך האב נעכטן געהערט אז דו האסט געוואלט איינשרייבן דיין טאכטער אין ... פארן זומער, און זיי האבן דיר געזאגט אז זיי נעמען נישט אן קיין קינדער פון ברסלב; אפילו דיין מיידל איז אינגאנצן צוויי יאר אלט.


קודם האט מיר דאס זייער וויי געטון און איך האב נישט געהאט קיין מנוחה דערפון; איך האב געמאכט התבודדות: "רבונו של עולם, וואס זענען מיר אזוי אפגע'פסל'ט? פארוואס זאלן מיר זיין אזוי פארשעמט? פארוואס זאל מען נישט אנעמען א קליין קינד פון צוויי יאר אלט אין דעי קעמפ פארן זומער ווייל זי גייט אין בית פיגא?"


איך בעט דיר זייער דו זאלסט נישט ווערן צעבראכן דערפון; קוק זיך אן, דו האסט געלערנט ביי זיי אין ישיבה און דו ביסט געווען דארט פון די גרויסע לומדים, ווי וואלסטו היינט געווען ווען דו טרעפסט נישט דעם הייליגן רבי'ן? וואס וואלט דיר יענער מפורסם געקענט העלפן? דו ביסט א אינגערמאן וואס דארף לויפן ארבעטן מבוקר עד ערב צו קענען שפייזן דיין משפחה, ווען נישט דעם דרך הלימוד וואלסטו געלערנט א אידיש ווארט? ווען נישט דעם רבינ'ס התחזקות ווי אזוי זיך צו פירן מיט א שווער און שוויגער, מיט טאטע מאמע, ווי אזוי זיך צו פירן מיט א ווייב, ווי וואלסטו געשטאנען היינט?! טאנץ פאר שמחה אז דו ווייסט פונעם הייליגן רבי'ן.


די גאנצע מחלוקת אויף ברסלב איז ליידער מעשה בעל דבר; דער ס"מ האט זייער מורא פונעם רבי'ן, ווייל ער ווייסט אז ווי נאר א מענטש ווערט געוואויר פון רבי'ן, א מענטש הייבט אן הערן דעם רבינ'ס עצות און חיזוקים - איז אויס וועלט; אלע וועלן אפלאזן זייערע נארישקייטן און אלע וועלן זיך צוריקקערן צום אייבערשטן.


דער רבי האט א וועג פאר יעדן איינציגסטן איד צו לערנען און ענדיגן כל התורה כולה (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו), דער רבי האט א שפראך צו אלע געפאלענע נשמות; דאס איז די סיבה פארוואס דער ס"מ האט זיך אזוי פארלייגט אויפן רבי'ן.


ר' נתן איז אמאל אריין געקומען צום רבי'ן און געזען ווי דער רבי וויינט זייער שטארק, דער רבי האט זיך אנגערופן צו ר' נתן: "אזאנס אויס צו טראכטן אויף מיר, אזאנע לשון הרע'ס וואס מען דערציילט אויף מיר רחמנא לצלן?" ר' נתן האט נישט געקענט צוקוקן ווי דער רבי וויינט איז ער ארויס פון שטוב. האט ר' נתן שפעטער דערציילט: "דעמאלט האט איך נישט פארשטאנען פארוואס דער רבי וויינט אזוי, וואס גייט אן דעם רבי'ן וואס יענער זאגט?" אבער שפעטער ווען דער רבי איז אוועק פון דער וועלט און ער האט געוואלט אריין ברענגען דעם הייליגן רבינ'ס עצות אין די וועלט און עס האט זיך אנגעהויבן א שרעקליכע התנגדות, מען האט אים גע'רודפ'ט מיט שרעקליכע רדיפות, האט ר' נתן דעמאלט געזאגט: "יעצט פארשטיי איך שוין פארוואס דער רבי האט אזוי געוויינט, נישט ווייל יענער האט גערעדט אויף אים, נאר ווייל ער האט געזען אז דורך די מחלוקת און דורך די לשון הרע וואס מען רעדט אויף אים וועלן מענטשן נישט מקורב ווערן צו אים און עס וועט זיין זייער שווער אריין צו ברענגען אין מענטשן די ליכטיגע עצות".


יעצט זע איך א סימן פון הימל אז איך זאל בלייבן אויפן זומער מיט די חדר און מיידל סקול אין שטאט; הגם רוב משפחות פארן אוועק אין די קאנטרי און עס בלייבן אינגאנצן איבער אפאר משפחות, וועל איך זיך אבער אנשטרענגען צו בלייבן אפן אפילו פאר צוויי דריי משפחות; איך וועל אם ירצה ה' אויסארבעטן אז דיין טאכטער זאל קענען בלייבן לערנען זומער אין בית פיגא.


באמת איז די גאנצע מיידל סקול וואס מיר האבן צו פארדאנקען די ... מוסד; זיי האבן ארויסגעווארפן א מיידל ווייל איר ברידער לערנט ביי אונז אין ישיבה, דעמאלט האט מוהרא"ש מיר געשריבן א בריוו אז מיר זאלן עפענען א מיידל סקול.


פון בזיונות קען מען נישט אנטלויפן, אויב עס איז באשערט אריבערצוגיין שוועריקייטן דארף מען דאס אריבערגיין; וואויל איז דעם וואס זיינע בזיונות זענען פארן אייבערשטן, אונזערע בזיונות זענען אז מיר זענען ברסלב'ע חסידים.


איך געדענק ווען מען האט מיר ארויסגעווארפן פון ... ישיבה האט מיר מוהרא"ש מחזק געווען מיט די ווערטער: "אַשְׁרֶי שֶׁנִתְפַּסְתָּ עַל דִּבְרֵי תּוֹרָה", וואויל איז דיר אז מען האט דיר ארויסגעווארפן וועגן גוטע זאכן, און מוהרא"ש האט מיר דערציילט: "יעצט האט מען ארויס געווארפן א מנהל פון א גרויסע ישיבה נאכדעם וואס מען האט אים געכאפט מיט עבירות; ער פלעגט נעמען יונגע ריינע בחורים און זיי באצוואונגען מיט עבירות רחמנא לצלן. ברוך השם אז דיר האט מען ארויסגעווארפן ווייל דו האסט מזכה געווען בחורים מיט לימוד משניות וכו'".


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב תחי'; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט האבן נחת פון דיינע קינדער.

#139 - מ'מוז זיך שטארקן אין הדפסה און הפצה
הפצה, ספרי ברסלב

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אמור, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע הנהלה פון "קרן הדפסה היכל הקודש" כל אחד בשמו הטוב יבורך.


וואויל איז ענקער חלק אז איר זענט זוכה צו מקיים זיין בשלימות די צוואה וואס מוהרא"ש האט אונז איבערגעלאזט, מיר זאלן דרוקן און דרוקן זיינע ספרים.


מוהרא"ש שרייבט עטליכע מאל אין זיין צוואה אז ער איז מבטיח אז ווער עס וועט האבן א חלק אין דרוקן זיינע ספרים וועט זען גרויסע ניסים ביי זיין לעבן.


אזוי ווי עס פארמערט זיך די ארבעט אין בית הדפוס, און אין הקומץ משביע את הארי, ווייל געלויבט דעם אייבערשטן עס קומען צו מער און מער מפיצים און מען דארף זיי צושטעלן ספרים, קונטרסים, סידיס, גליונות, וכו' וכו', דארף מען זען וואס מען טוט ווייטער אז עס זאל זיך נישט אפשטעלן די הדפסה פאר קיין איין רגע, דעריבער וויל איך בעטן אויב איך קען האבן א מיטינג מיט אייך דעם קומענדיגן וואך.


איך ווארט אויף אן ענטפער.

#138 - ארויסהעלפן צוגרייטן די פלעי
חינוך הילדים, מוסדות, שמירת עינים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אמור, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


די מיידלעך פון סקול גייען אם ירצה ה' מאכן א פארשטעלונג נאך שבועות און מען דארף אנגרייטן פאר זיי די פראפס וכו'; וויל איך דיר בעטן אויב דו קענסט מיר העלפן אז די פלעי זאל זיין מיט הצלחה. אלעס וואס מען דארף האבן פאר די פלעי זאלסטו זיי צושטעלן, אזוי וועסטו מיר גרינגער מאכן מיין ארבעט; איך וועל איבער געבן פאר די מנהלת אז אלעס וואס זי דארף פאר די פלעי זאל מען דיר רופן, און איך וועל דיר געבן געלט איינצוקויפן פאר די פלעי.


די מיידלעך גייען פארשטעלן איינע פון די מעשיות פון סיפורי מעשיות; די גאנצע כונה פונעם פלעי איז אז די קליינע קינדער, די גרויסע מיידלעך און אזוי אויך די עלטערן זאלן לעבן מיטן רבינ'ס מעשיות און זיי זאלן אויפוואקסן מיט די שכל פון רבי'ן.


פאריאר האב זיי פארגעשטעלט די מעשה פונעם "בעל תפילה" (מעשה יב), פאר צוויי יאר צוריק האבן זיי פארגעשטעלט די מעשה פונעם "חכם און תם" (מעשה ט), די מעשיות וועלן די קינדער שטענדיג געדענקען.


לייג אריין אין די קינדער אמונה פשוטה; טאנץ מיט זיי: "אלעס איז דער אייבערשטער" און לייג אריין אין זיי יראת שמים.


יעצט איז זומער ווען עס איז אזוי שווער צו האבן שמירת עינים, דארפסטו אלס מלמד אסאך רעדן מיט זיי ווארעמע ווערטער וועגן דאס גרויסקייט פון זיך היטן די אויגן, און אז מען היט זיך די אויגן איז מען זוכה צו פארשטיין די הייליגע תורה און מען איז זוכה צו די ליכטיגקייט פון די תורה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#137 - צולייגן א האנט אינעם בית הדפוס
הפצה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אמור, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך וויל דיר בעטן אויב דו קענסט אריין קומען העלפן די "בית הדפוס"; די אינגעלייט און בחורים וואס ארבעטן יעצט דארט קומען נישט אן מיט זייער ארבעט, און דאס בעסטע וועג איז אז מען צעטיילט די ארבעט צווישן אלע חברים. מיר זוכן יעצט א אינגערמאן וואס זאל זיין ממונה אויף די USB'ס; מיר האבן א טייערע מאשין פאר דעם און מען דארף האבן איינער וואס איז גרייט צו ארבעטן מיט דעם מאשין אנצוגרייטן דרשות, ניגונים וכו' פאר די מפיצים.


זיי מיר מודיע אויב דו ווילסט זוכה זיין אין די מצוה, געדענק וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, יח): "כָּל הַמְּזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ"; עס ברענט א פייער, מענטשן ווערן פארברענט יעדע רגע, בחורים גייען נעבעך אראפ פון וועג יעדע סעקונדע, און נאר די רבי האט צו זיי א שפראך, די ווערטער פון רבי'ן ברענגט זיי צוריק. איך וויל אויף שטעלן תלמידים וואס דאס זאל זיין זייער גאנצע זאך, ארום גיין מיט איין מחשבה: 'ווי אזוי קען איך העלפן נאך א איד?'


שטארק זיך און שטארק דיין ווייב; ביי דיר איז ממש מקוים געווארן דער ווארט פונעם הייליגן חתם סופר זכותו יגן עלינו ווי אזוי ער טייטשט אויס דעם פסוק (שמות לג, כג): "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ", אז א מענטש וויל זען דעם אייבערשטן ווי אזוי ער וועט אים העלפן, דאס הייסט דער פנים פונעם אייבערשטן - דאס קען מען נישט זען, אבער אז מען קוקט צוריק זעט מען ווי דער אייבערשטער האט געהאלפן, מיט דעם טייטשט ער: "וְרָאִיתָ אֶת אֲחֹרָי" – קוק אויף צוריק, קוק וואסערע חסדים איך האב געטון מיט דיר, וועסטו מיר זען; אבער: "וּפָנַי לֹא יֵרָאוּ" – וואס וועט זיין? ווי אזוי וועל איך האבן די ישועה? דאס ווייזט מען נישט פארן מענטש און מען קען דאס נישט זען פון פאראויס.


קוק צוריק ... וואס מיט דיר האט זיך אפגעטון, ווער וואלט געגלייבט אז דו וועסט אזוי שיין חתונה האבן; קוק וואס דער רבי מאכט פון א מענטש, ממש: "מְקִימִי מֵעָפָר דָּל, מֵאַשְׁפֹּת יָרִים אֶבְיוֹן" (תהלים קיג, ז), ווארט נאר ווארט וואס דער רבי וועט נאך מאכן מיט דיר אויב דו וועסט זיך דערהאלטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#136 - מ'דארף שוין מאכן נאך א סידי פון ניגוני אמונה
אמונה, ניגונים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אמור, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיין גרעסטע הנאה איז צו הערן ווי פלייסיג דו לערנסט; דו האסט מיר זייער מחי' געווען מיט די בשורה טובה אז דו האסט מסיים געווען מסכת כתובות די וואך. נאר דאס וועט איבערבלייבן פון אונז, די בלעטער גמרא, פרקים משניות און סימנים שלחן ערוך.


אפשר קענסטו רעדן מיט האברך ... נרו יאיר ער זאל אונז העלפן ריקארדירן נאך א סידי; מיר האבן שוין גרייט נאך א סידי: "טאנץ מיט אמונה #3", און עס איז ממש א שאד די צייט וואס מען ווארט, ווייל אין אפאר וואכן פארן מיר שוין אין קעמפ, און גלייך נאך קעמפ פארן מיר קיין אומאן צום הייליגן רבי'ן אויף ראש השנה, וועט זיך דאס אפשטופן פאר נאך א יאר...


זיי אים מסביר דאס גרויסקייט פון הפצה; אפשר ווייסט ער נישט וויפיל אידן זענען זיך מחי' און מחזק מיט די ניגונים פון אמונה. צענדליגער טויזנטער אידן זענען זיך מחזק מיט די ניגונים וואס ברענגט אריין אין זיי אמונה; בעט אים אז ער זאל מאכן צייט פאר דעם.


שטארק דיך טייערער ...; זיי ממשיך צו העלפן מיט וואס דו קענסט נאר אז מיר זאלן קענען אריין ברענגען דעם אייבערשטן אין די גאנצע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#135 - נישט אלץ דארף מען טון הכנסת אורחים
צניעות, הכנסת אורחים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת אמור, י"ט אייר, ל"ד לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב זייער הנאה יעדעס מאל ווען דו זאגסט מיר דיינע סיומים, זה חלקי מכל עמלי אז איך קען אריין ברענגען לימוד התורה אין נאך א איד.


פון היינט אן זאלסטו אכטונג געבן אז דיין שטוב זאל זיין פרייוועט; נעם נישט אריין ביי דיר אין שטוב קיין בחורים. דו האסט שוין גרויסע טעכטער דארפסטו זיין פארזיכטיג וכו'; אמת, הכנסת אורחים איז גרעסער פון קבלת פני השכינה (שבת קכז.), אבער דאס קען נישט גיין אויפן חשבון פון צניעות.


יעצט לאז אנדערע חבירים נעמען בחורים אויף שבת; דו האסט א קליינע דירה מיט גרויסע טעכטער ביים טיש, איז נישט כדאי זיך אריין צו לייגן אין פראבלעמען.


אז דו ווילסט האבן א חלק אין די מצוה פון הכנסת אורחים, רעד צו די אינגעלייט וואס האבן גרעסערע דירות אדער צו די וואס האבן נישט קיין עלטערע טעכטער ביים טיש; זאג זיי ווי חשוב עס איז צו נעמען בחורים פון ישיבה וואס האבן נישט וואו צו עסן שבת צו די סעודות שבת, לאז זיי מקיים זיין די מצוה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#134 - מיט א שטארקע אמונה וועסטו ארויסקריכן פון דיין צרה
תפילה והתבודדות, צרות, אמונה, לימוד התורה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


עס גייט נישט אריבער א טאג וואס איך בעט נישט פאר דיר, דיין ווייב און קינדער.


ווער איז מיר אזוי נאנט צום הארצן ווי דו און דיין משפחה, דו ביסט דאך ביי מיר ווי א קינד; איך גלייב אז דער אייבערשטער וועט דיר העלפן און דו גייסט איין טאג ארויס קריכן פון דיין צרה. און אויב דו און דיין ווייב וואלטן געגלייבט אז די ישועה איז שוין גאר נאנט, וואלט איר שוין לאנג ארויס פון דעם פלאנטער.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן קצג): "דַּע שֶׁהַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל, וְאִם יְחַזֵּק וִיגַבֵּר מַחֲשַׁבְתּוֹ עַל אֵיזֶה דָּבָר שֶׁבָּעוֹלָם, יוּכַל לִפְעֹל שֶׁיִּהְיֶה כַּך", די מחשבה איז זייער א שטארקע זאך, און אויב א מענטש לייגט אריין זיין מחשבה אין א געוויסע זאך, וועט ער ברענגען די זאך צו זיך, סיי לטוב און סיי פארקערט חס ושלום, "וַאֲפִילּוּ אִם יְחַזֵּק מַחֲשַׁבְתּוֹ מְאֹד שֶׁיִּהְיֶה לוֹ מָמוֹן, בְּוַדַּאי יִהְיֶה לוֹ, וְכֵן בְּכָל דָּבָר", און אפילו אויב דער מענטש וועט אריין לייגן זיין מח מחשבה אין געלט וועט ער האבן געלט, און אזוי איז ביי יעדע זאך, אויב א מענטש טראכט א גאנצן צייט א געוויסע מחשבה וועט ער אנקומען צו דעם.


דערפאר האט דער רבי געזאגט (שיחות הר"ן, סימן ח): "כְּשֶׁלּוֹמְדִין מִלֵּי דְּפוּרְעָנוּתָא (כְּגוֹן כְּשֶׁלּוֹמְדִין הִלְכוֹת אֲבֵלוּת וְכַיּוֹצֵא) אֵין לְעַיֵּן שָׁם הַרְבֵּה", ווען מען לערנט הלכות אבילות זאל מען זיך נישט אריין טון צו שטארק דערין, "כִּי אֵין צְרִיכִין לְהַעֲמִיק הַמַּחֲשָׁבָה בִּמְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ. כִּי הַמַּחֲשָׁבָה יֵשׁ לָהּ תֹּקֶף גָּדוֹל", עס איז נישט גוט מען זאל טראכטן שלעכטס, ווייל די מחשבה האט א שטארקע קראפט אויפן מענטש, "וְעַל־כֵּן צְרִיכִין לַעֲבֹר בִּמְהִירוּת מְקוֹמוֹת כָּאֵלּוּ", דעריבער זאגט דער רבי איז נישט גוט צו טראכטן שלעכטע מחשבות, ווייל דאס קען ברענגען שלעכטס.


ווען מען לעבט מיט בטחון, מען פארלאזט זיך אויפן אייבערשטן דעמאלט האט מען נישט קיין שום פחדים, אזוי ווי דער הייליגער רבי זאגט (ספר המידות, אות בטחון, סימן א'): "מִי שֶׁיֵּשׁ לוֹ בִּטָּחוֹן, אֵין לוֹ שׁוּם פַּחַד", ווער עס האט בטחון האט נישט קיין פחדים פון קיינעם; ווייל ער ווייסט אז דער אייבערשטער איז מיט אים, ביי אים און נעבן אים און ער ליגט אין זיינע הענט, אזוי ווי דוד המלך זאגט (תהלים קלא, ב): "כְּגָמֻל עֲלֵי אִמּוֹ כַּגָּמֻל עָלַי נַפְשִׁי", איך בין ווי א קינד וואס פארלאזט זיך אויף די מאמע אן קיין שום דאגות און אן קיין שום פחדים.


איי וועסטו פרעגן וואס וועט זיין ביז דער אייבערשטער וועט העלפן? ביז דער אייבערשטער וועט העלפן וועט אויך דער אייבערשטער העלפן; דער אייבערשטער שיקט נישט א צרה פאר א מענטש נאר אז דער מענטש קען עס דערהייבן.


שטארק דיך מיט אלע דיינע כוחות און שטארק דיין ווייב; מיין נישט אז איך פארשטיי דיר נישט, איך ווייס זייער גוט וואס דו גייסט אריבער. מיין הארץ איז צעריסן פאר דיר, עס שטעכט מיר אין הארץ דיין צרה, אבער אויפגעבן איז נישט קיין עצה; אז דו וועסט זיך דערהאלטן וועסטו ארויסקריכן פון דעם.


איך האף אז דו לערנסט דיינע שיעורים יעדן טאג; אביסל חומש רש"י, אביסל משניות און לכל הפחות א דף גמרא. ווען מענטשן וואלטן געוואוסט ווי גוט עס איז זיך צו באהאלטן אין די תורה וואלטן אלע געלערנט תורה, בפרט אז מען האט דעם סדר דרך הלימוד פון הייליגן רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו) איז דאך נישט דא קיין בעסערע זאך אויף דער וועלט.


וואס האט דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי געטון ווען עס איז ארויס אויף אים א גזירה און מען האט אים געוואלט הרג'נען? דערציילט די גמרא (שבת לג:): "אֲזַל הוּא וּבְרֵיהּ טָשׁוּ בֵּי מִדְרָשָׁא", ער האט זיך באהאלטן אין שול מיט זיין זון רבי אלעזר; זעט מען פון דעם אז אויב מען וויל זיך באהאלטן ווען מען האט א צרה קען מען זיך נאר באהאלטן ביים אייבערשטן און ביי די תורה.


נאכאמאל, איך בין זיכער אן קיין שום ספק אז דו וועסט ארויס קריכן פון דיין צרה בקרוב ממש.

#133 - די בארד און פאות ברענגען אלעס גוטס
בחור, בארד און פאות

 


 בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת אמור, י"ח אייר, ל"ג לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך פריי מיך זייער אז דו קומסט אין ישיבה יעדן טאג, דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן, און בעיקר אז דו ביסט שטאלץ מיט דיין צלם אלוקים, דו רירסט נישט אן דיין בארד און פיאות.


עס איז א רחמנות אויף די בחורים וואס שניידן זייער בארד; דער בארד איז דער צינור צו ברענגען די שפע פונעם אייבערשטן צום מענטש. אין זוהר הקדוש ווערט די בארד אנגערופן: "צִינוֹרוֹת עֶלְיוֹנִים"; דאס זענען רערן (פייפס) וואס דורך דעם קומט אראפ פארן מענטש שפע ברכה און הצלחה, און אויב מען שניידט די בארד און פיאות שניידט מען אפ אלע רערן (פייפס) פון פרנסה וואס דארף קומען צום מענטש; וואויל איז דיר אז דו ביסט שטארק מיט דיין בארד און פיאות, וואויל איז דיר אז דו טאנצט נישט נאך די אלע וואס מאכן אוועק דעם צלם אלוקים.


א גרויסן יישר כח פארן מיר העלפן מיט די ל"ג בעומר סעודה; יעדע זאך וואס מען טוט צו העלפן די ישיבה העלפט מען זיך אליינס. דאס וואס דו העלפסט רייניגן די ישיבה - טוסטו פאר דיר אליינס, ווייל די זכותים וועלן דיר אנטקעגן קומען אין לעבן.


שרייב מיר נאך; איך בין זיך מחי' יעדעס מאל ווען דו שרייבסט מיר, לכל הפחות זאלסטו מיר שרייבן איין מאל א וואך.


 

#132 - א מנוול קומט אן אין תפיסה, מ'דארף זיך ווייטער שטארקן אין לעבן
תפילה והתבודדות, קדושה, חיזוק פאר פרויען, התחזקות

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת אמור, י"ז אייר, ל"ב לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


דאס איז דער סוף פון א מנוול, א מנוול קומט אן אין תפיסה; בפרט אז א מענטש זאל נעמען די אייגענע קינדער און טון מיט זיי עבירות רחמנא לצלן, קומט פאר דעם תפיסה.


איך פארשטיי אז עס איז אייך זייער שווער, איר גייט אריבער פון דעם שרעקליכע צער און בזיונות וכו', אבער איר דארפט יעצט טראכטן פון אייער אייגענע לעבן; דער אייבערשטער זאל אייך העלפן איר זאלט זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב.


זעט צו זאגן תהילים יעדן טאג און בעטס דעם אייבערשטן אויף אידיש אלעס וואס איר דארפט. בשעת איר זענט באשעפטיגט מיט די שטוב ארבעט, ווען איר וואשט די געשיר, איר זענט מסדר די וועש וכו', זאלט איר רעדן צום אייבערשטן, ווייל ביים אייבערשטן איז זייער חשוב תפילות פון פרויען.


מען האט אמאל געזאגט פארן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שול'ן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט, פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען"; זעט מען פון דעם אז דער רבי האט זייער שטארק געהאלטן פון תפילות פון פרויען.


דער אייבערשטער זאל רחמנות האבן אויף אידישע קינדער און שיקן דעם גואל צדק במהרה בימינו, אמן.


 

#131 - הכרת הטוב פאר'ן העלפן די מוסדות, וועסט אי"ה טרעפן דיין שידוך
שידוכים, מוסדות, הכרת הטוב, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת אמור, ט"ז אייר, ל"א לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


דו קענסט זיך נישט פארשטעלן ווי גרויס דיינע זכותים זענען מיט דעם וואס דו העלפסט מיר איך זאל קענען אנגיין מיט די ישיבה, תלמוד תורה, מיידל סקול, כולל און קעמפ.


הלואי זאלן אלע בחורים זיין אזוי געטריי פאר די פלאץ אזוי ווי דו; ווען איך זע ווי די תלמידים העלפן, ווייזט דאס אז די תלמידים זענען מכיר וואס דער רבי טוט מיט אונז. ווען מען שטעלט זיך ארויס צו העלפן אויפשטעלן א מוסד על שם רבינו, א מוסד וואו מען לערנט מיט די קינדער פון קינדווייז אן וואס דער רבי האט געוואלט, ווייזט עס אז דער מענטש אנערקענט וואס דא גייט פאר, אבער אז מען קומט צום רבי'ן, מען עסט א פיינע סעודה, מען האט הנאה פון דעם פלאץ און מען גייט אהיים אן צולייגן א האנט, דאס איז א סימן אז דער מענטש אנערקענט נישט וואס עס טוט זיך דא.


איך בעט דיר זייער דו זאלסט איבערנעמען פון ... נרו יאיר די גאנצע עול פון די עסן פראגראם וואס די שטאט געבט פארן מוסד; עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך ווי צו העלפן תינוקת של בית רבן זיי זאלן קענען לערנען די הייליגע תורה, ווייל די גאנצע וועלט שטייט אויף די תורה פון תינוקות של בית רבן. אויך זאגן חכמינו זכרונם לברכה זאגן (שיר השירים רבה א, ד): ווען דער אייבערשטער האט געגעבן די תורה פאר די אידן, האט דער אייבערשטער געבעטן פון די אידן "הָבִיאוּ לִי עֲרֵבִים טוֹבִים שֶׁתִּשְׁמְרוּהָ", ברענגט מיר א גאראנטי אז איר וועט היטן די תורה, האבן די אידן פרובירט צו ברענגען אסאך ערבים, אבער דער אייבערשטער האט אויף אלעמען געענטפערט: "עֲרֵבְךָ צָרִיךְ עָרֵב", דער ערב אליינס דארף אויך א גאראנטי, ביז די אידן האבן געזאגט: "בָּנֵינוּ עוֹרְבִים אוֹתָנוּ", אונזערע קינדער זענען אונזערע גאראנטיס אז מיר וועלן האלטן די תורה, "אָמַר הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא הָא וַדַּאי עֲרֵבִים טוֹבִים, עַל יְדֵיהֶם אֶתְּנֶנָּהּ לָכֶם, הֲדָא הוּא דִכְתִיב (תהלים ח, ג): מִפִּי עוֹלְלִים וְיֹנְקִים יִסַּדְתָּ עֹז", דאס זענען גוטע גאראנטיס, בזכות די קינדער וועל איך ענק געבן די תורה; זעט מען פון דעם אז דער אייבערשטער האט גענומען אונזערע קינדער פאר א גאראנטי אז מיר וועלן האלטן די תורה.


בנוגע דיין שידוך; וויסן זאלסטו אז די גאנצע זאך פון שידוכים איז אין די הענט פונעם אייבערשטן און דאס איז א זאך וואס איז פארהוילן פון אלעמען, איין עצה איז דא: ווארטן מיט געדולד ביז דער אייבערשטער וועט העלפן און דו וועסט אם ירצה ה' טרעפן דיין זיווג.


זע צו זאגן יעדן טאג די קרבנות הנשיאים, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות חיתון, סימן ו): "מִי שֶׁקָּשֶׁה לוֹ לִמְצֹא זִוּוּגוֹ, יַרְגִּיל אֶת עַצְמוֹ לִקְרוֹת בְּקָרְבְּנוֹת הַנְּשִׂיאִים", וועם עס גייט שווער צו טרעפן א שידוך זאל זאגן די "קרבנות הנשיאים"; נאכדעם וואס דו זאגסט דאס זאלסטו בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, העלף מיר איך זאל זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג בזכות וואס איך האב געטון וואס דער הייליגער רבי זאגט, אז מען זאל זאגן די קרבנות הנשיאים; העלף מיר באשעפער איך זאל שוין זוכה זיין צו טרעפן מיין זיווג, עס איז מיר זייער שווער צו זיין אליינס, עס איז מיר זייער שווער צו זיין ערליך ווען איך בין אליינס, איך וויל חתונה האבן וכו' וכו'".


איך בעט דיר טייערער ..., שטארק דיר מיט אלע דיינע כוחות; דו וועסט זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב בזכות וואס דו העלפסט די ישיבה מיט דיין גאנצע הארץ.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך בעט דיר זייער זאלסט נעמען נאך בחורים מיט דיר צו העלפן די ישיבה, ווייל אליינס וועסטו אונטערברעכן.

#130 - חיזוק און הדרכה פאר א לערערין
חינוך הילדים, זיכוי הרבים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת אמור, ט"ו אייר, ל' לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


איר קענט זיך נישט פארשטעלן דאס גרויסקייט פון דינען אלס א לערערין פאר אידישע קינדער, זיי מחנך זיין אז זיי זאלן אויסוואקסן ערליכע אידישע מאמעס.


איר דארפט זיך זייער פרייען אז איר האט אזא הייליגע ארבעט, ווייל חכמינו זכרונם לברכה זאגן (בבא בתרא ח:): אויפן פסוק (דניאל יב, ג): "וּמַצְדִּיקֵי הָרַבִּים כַּכּוֹכָבִים לְעוֹלָם וָעֶד - אֵלוּ מְלַמְּדֵי תִּינוֹקוֹת", איינער וואס לערנט תורה מיט אידישע קינדער איז צוגעגליכן צו די שטערנס פון די הימל; ער האט אן א שיעור זכותים, אזוי סאך וויפיל שטערנס עס איז דא אין די גאנצע וועלט.


דער עיקר דארף מען אריין לייגן אין קינדער גוטע מידות. א מענטש ווערט געבוירן מיט שלעכטע מידות, אזוי ווי עס שטייט (איוב יא, יב): "וְעַיִר פֶּרֶא אָדָם יִוָּלֵד", א מענטש ווערט געבוירן ווי אן אייזל אן שכל, און ער דארף ארבעטן אויסצוארבעטן זיינע מידות.


דער הייליגער רבי אלימלך זכותו יגן עלינו שרייבט (צעטל קטן): "הָאָדָם לֹא נִבְרָא רַק לְשַׁבֵּר אֶת הַטֶבַע", א מענטש איז באשאפן געווארן ער זאל זיך אויסארבעטן זיינע מידות, און ער זאגט (שם) אז דאס איז גרינגער צו טון ווען מען איז נאך יונג.


דערפאר דארף א טיטשער העלפן די קינדער זיי זאלן ארבעטן אויף זיך צו האבן גוטע מידות; מען דארף אסאך רעדן צו די מיידלעך פון גוטע מידות, זיי פארציילן מעשיות פון מענטשן וואס האבן זיך איינגעהאלטן און געטון פארקערט פון זייער ווילן - צו וואס זיי האבן זוכה געווען.


חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תענית כד.): עס איז אמאל געווען א טרוקעניש - עס האט נישט גערעגנט פאר א לאנגע צייט, האט מען זיך צוזאמגענומען אין בית המדרש צו מתפלל זיין פאר רעגן, א פשוט'ער איד איז צוגעגאנגען צום עמוד און גלייך ווען ער האט געזאגט: "מַשִּׁיב הָרוּחַ, וּמוֹרִיד הַגֶּשֶׁם" האט אנגעפאנגען צו רעגענען, האט מען אים געפרעגט: "וואס זענען די גוטע מעשים וואס דו טוסט?" האט ער געזאגט: "איך בין א מלמד דרדקי - איך לערן מיט אידישע קינדער און איך מאך נישט קיין אונטערשייד פון א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר געלט אז איך זאל לערנען מיט אים, אדער א קינד וואס דער טאטע צאלט מיר נישט; נאך א מנהג האב איך, אז ווען איך זע א קינד וואס וויל נישט לערנען, בין איך אים משחד; איך קויף אים אונטער, איך האב אין שטוב א פיש טאנק און איך בין אים משכנע אז אויב ער וועט לערנען וועל איך אים ווייזן די פישעלעך און דורכדעם הייבט ער אן לערנען"; זעט מען פון דעם אז אויב א מלמד, א טיטשער, געבן אכטונג אויף דעם אייבערשטנ'ס קינדער, האט מען א כח אין הימל און מען נעמט אן אלע תפילות.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#129 - די געוואלדיגע זכות פון צושטעלן א קעמפ פאר די זומער טעג
מוסדות, זיכוי הרבים, קאנטרי, זומער

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד די חשוב'ע הנהלה מיטגלידער פון קעמפ "מחנה תפארת התורה ברסלב" כל אחד בשמו הטוב יבורך.


איך בעט אייך זייער איר זאלט זיך שטארקן מיט אייער עבודת הקודש.


אייער זכות איז זייער גרויס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ה, יח): "כָּל הַמְּזַכֶּה אֶת הָרַבִּים, אֵין חֵטְא בָּא עַל יָדוֹ", ווער עס איז מזכה א צווייטן איד וועט ער זוכה זיין נישט צו קומען צו עבירות; ווי איז דא נאך א גרעסער זיכוי הרבים ווי שאפן א פלאץ פאר די ישיבה מחוץ לעיר וואו מיר וועלן זיין אפגעהיטן פון אלעם שלעכטס. זוממער אין שטאט ברענט א פייער, עס איז ביטער שווער צו האבן ריינע אויגן, הלואי וואלט מען ווען געקענט בלייבן א גאנץ יאר מיט די ישיבה חוץ לעיר.


אין שטאט איז ממש ווי דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן רמג): "דַּע שֶׁיֵּשׁ בְּחִינַת 'אֲרִיךְ אַנְפִּין בַּקְּלִפָּה' (עין "עץ חיים" שער הקליפות פרק ג): וּמִי שֶׁפּוֹגֵעַ בְּאִשָּׁה מִבְּחִינָה זוֹ, קָשֶׁה לוֹ לְהִנָּצֵל מֵהִרְהוּר, וְאַף אִם יַעֲצִים עֵינָיו, אַף עַל פִּי כֵן בְּכָל צַד שֶׁיִּפְנֶה תִּזְדַּמֵּן לוֹ, כִּי הִיא בְּחִינַת 'אֲרִיךְ אַנְפִּין שֶׁל הַקְּלִפָּה', שֶׁהֵם פָּנִים אֲרֻכִּים, וְעַל כֵּן בְּכָל צַד שֶׁיִּפְנֶה תִּזְדַּמֵּן לוֹ", עס איז דא אמאל וואס מען פאלט אריין אין א גרויסע קליפה וואס רופט זיך אֲרִיךְ אַנְפִּין, אז וואו מען גייט און וואו מען שטייט זעט מען נישט גוטס.


דעריבער איז ענקער זכות זייער גרויס אז איר שטעלט אהער א קעמפ פאר די ישיבה און חדר וכו'.


בזכות די מצוה זאלט איר זוכה זיין צו זען נחת פון אייערע קינדער.


 


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט מצליח זיין אין אלע אייערע וועגן.

#128 - דערשרעק זיך נישט ווען מ'לאכט פון דיר
חברים, חיזוק פאר מיידלעך, טשעפען

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


זייט נישט צעקלאפט אז זיי לאכן פון אייך; דאנקט דעם אייבערשטן אז איר האט גוטע ערליכע נייע חבר'טעס ביי אונז אין שולע. מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן דעם כלל: "אויב איינער דארף דיר נישט, זאלסטו אים טויזנט מאל מער נישט דארפן"; אויב איר זעט א מיידל לאכט פון אייך וכו', דארפט איר נישט ווערן צעבראכן דערפון, איר דארפט זיין שטארק ביי זיך און זאגן: "דו דארפסט מיר נישט, איך דארף דיר טויזנט מאל מער נישט", ווייל אז זי האט נישט קיין שכל און זי שפעט פון אייך איז א סימן אז זי איז זייער נאריש, אפילו זי האט ארום זיך נאכשלעפערס.


בכלל זאלט איר וויסן אז ווען איינער לאכט אפ פון א צווייטן, ווייזט דאס אז יענער איז פארפוילט פון אינעווייניג; אן ערליכער איד וועט קיינמאל נישט אפשפעטן פון א צווייטן, און זיכער נישט אין פארענט פון א צווייטן. די סימנים פון א איד איז (יבמות עט.): "רַחֲמָנִים, בַּיְישָׁנִין, וְגוֹמְלֵי חֲסָדִים"; א איד טשעפעט נישט א צווייטן, א גוטע מיידל איז נישט דער וואס גייט אנגעטון טייער, אויסגעפיצט און סטייליש וכו', א גוטע מיידל איז דער וואס געבט א גוט ווארט פאר יעדן איינעם, דער וואס מאכט נישט אוועק א צווייטן.


ווען איר גייט ארום ביי די טירן צוזאמנעמען געלט פאר די סקול און איינער זאגט אייך: "מיר געבן נישט פאר ברסלב", דארף דאס אייך נישט באדערן; דאס ווייזט אז די מענטשן זענען נישט קלוג, דאס ווייזט אז זיי טראכטן נישט וואס זיי רעדן, ווייל אפילו דו ווילסט נישט געבן פאר ברסלב וואס דארפסטו וויי טון א צווייטן איד? בפרט א קינד וועם די עלטערן שיקן אין די מוסד; אנשטאט זאגן: "מיר געבן נישט פאר ברסלב", זאג: "מיר האבן נישט קיין געלט", אדער אן אנדערע תירוץ, פארוואס פארשעמען? פארוואס טשעפען? אלא מאי, דאס זענען מענטשן וואס טראכטן נישט וואס זיי רעדן, דארף מען פון זיי נישט ווערן צעקלאפט.


שטארקט זיך און זעט צו זאגן תהלים יעדן טאג, וועט איר האבן הצלחה.

#127 - די גרעסטע כיבוד אב ואם איז ווען מ'פירט זיך ערליך
כיבוד אב ואם, חיזוק פאר מיידלעך, תהלים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר וועט זיך אויפפירן מיט דרך ארץ און גוטע מידות וועט איר זיך איינקויפן א גוטע נאמען ביי אלעמען; אזוי ווי שלמה המלך זאגט (קהלת ז, א): "טוֹב שֵׁם מִשֶּׁמֶן טוֹב", עס איז בעסער פארן מענטש א גוטע נאמען מער ווי די בעסטע שמעקעדיגע אויל, ווייל אפילו מען זאל לייגן אויף זיך גוטע שמעקעדיגע אויל וועלן נאר די מענטשן וואס שטייען ארום דעם מענטש שפירן דעם אויל וכו', אבער א גוטע נאמען גייט פון איין עק וועלט ביזן צווייטן; אויך וועט איר מאכן א נחת רוח פאר אייערע עלטערן מיט דעם וואס איר וועט זיך פירן מיט גוטע מידות.


דער גרעסטער כיבוד אב ואם איז ווען עלטערן זעען ווי די קינדער פירן זיך אויף ערליך, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (יומא פו.) אויפן פסוק (דברים ו, ה): "וְאָהַבְתָּ אֵת ה' אֱלֹהֶיךָ" – זאלסט זען עס זאל ארויס קומען א קידוש השם דורך דיר און דער אייבערשטער זאל באליבט ווערן דורך דיר. ווייל ווען א מענטש איז איידל און צניעות'דיג און פירט זיך ווי עס דארף צו זיין, וואס זאגן מענטשן? "אַשְׁרֵי אָבִיו שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל זענען זיינע עלטערן וואס האבן אים געלערנט תורה; "אַשְׁרֵי רַבּוֹ שֶׁלִּמְּדוֹ תּוֹרָה", וואויל איז פאר זיין רבי וואס האט אים געלערנט תורה; "אוֹי לָהֶם לַבְּרִיוֹת שֶׁלֹא לָמְדוּ תּוֹרָה", וויי איז פאר די מענטשן וואס לערנען נישט קיין תורה. ווען איינער פירט זיך אויף ערליך זאגן די מענטשן: "קוקט אן דעם מענטש, וויבאלד ער לערנט תורה פירט ער זיך אויף אזוי ערליך". אויף אים זאגט דער פסוק (ישעיהו מט, ג): "וַיֹּאמֶר לִי עַבְדִּי אָתָּה, יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר בְּךָ אֶתְפָּאָר", דער אייבערשטער בארימט זיך מיט אזא איינעם.


איך פריי זיך זייער אז איר זאגט יעדן טאג תהלים; דער הייליגער רבי זאגט (חיי מוהר"ן, סימן תפה): "א גוט קאפיטל תהילים איז אזוי ווי א פאנטש", אזוי ווי ווען א מענטש האט א גוטע טרינק, כאפט ער יעדע מאל נאך א טרינק און נאך א טרינק, אזוי דארף א מענטש זיך צוגעוואוינען צו זאגן תהילים און שפירן ווי יעדע קאפיטל איז ווי א גוטע טרינק; אין תהילים ליגט באהאלטן אלע ישועות, ווען מענטשן וואלטן ווען געוואוסט אז אין תהילים ליגט באהאלטן אלע ישועות וואלט מען געזאגט אסאך תהילים יעדן טאג.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#126 - שטארק דיך אין כיבוד אב ואם, און זיי מקרב יעדן איינעם
כיבוד אב ואם, חברים, חיזוק פאר מיידלעך

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת אמור, י"ד אייר, פסח שני, כ"ט לעומר, שנת תשע"ח לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערע טאכטער ... תחי'


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


עס איז נישט דא קיין גרעסערע זאך אויף דער וועלט ווי מכבד זיין טאטע מאמע; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנא דבי אליהו רבה, פרשה כו): "כָּל הָעוֹלָם כֻּלּוֹ שֶׁל הַקָדוֹשׁ בָּרוּך הוּא, וְאֵין הַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא מְבַקֵּשׁ מֵהָאָדָם רַק שֶׁיְכַבֵּד אָב וָאֵם", דער אייבערשטער זאגט: "די גאנצע וועלט איז מיינס - איך האב עס באשאפן, און איך בעט פון ענק נאר איין זאך, איר זאלט מכבד זיין ענקערע עלטערן"; וואויל איז דיר אז דו העלפסט אזוי שיין מאמי, אנשטאט ארויס צו לויפן צו די שכנים שפילן וכו' בלייבסטו אין שטוב העלפן, מיט דעם מאכסטו א נחת רוח פארן אייבערשטן.


נאך אביסל וועסטו אליינס זיין א מאמע פון א שטוב מיט קינדער, דעמאלט וועסטו זען וואס א מאמע גייט אריבער, דעמאלט וועסטו אנהייבן כאפן וואס איז אריבער אויף דיין מאמע תחי', און דעמאלט וועסטו האבן נחת פון דיינע קינדער בזכות וואס דו האסט אזוי שיין געהאלפן דיינע עלטערן, דו וועסט דאנקען דעם אייבערשטן אז דו האסט געהאט שכל צו העלפן אלץ קינד.


וויסן זאלסטו אז נישט אלע קינדער זענען אזוי ווי דיר, ליידער זענען דא קינדער וואס כאפן נישט וואס עלטערן זענען, זיי לויפן ארויס צו שכנים שפילן און זיי לאזן איבער זייער אפגעמאטערטע מאמע אין שטוב וכו'; בדרך כלל כאפן נישט קינדער ווי חשוב עס איז צו העלפן די עלטערן, אבער דו העלפסט אזוי שיין אין שטוב ווי מאמי זאגט מיר אז זי וואלט זיך נישט געקענט אן עצה געבן אן דיר; וואויל איז דיר און וואויל איז דיין חלק.


זע צו מקרב זיין אלע מיידלעך וואס זענען בטבע פארמאכט וכו'; זוך זיי אויף און מיט זיי זאלסטו שפילן. אסאך מאל מיינט מען אויף א מיידל אז זי איז פשוט שטיל, אבער קיינער טראכט נישט וואס ליגט אונטער איר שטילקייט, קיינער זעט נישט איר צעבראכענע הארץ, ווי זי שעמט זיך אז זי האט נישט מיט וועם צו שמועסן, דעריבער זאלסטו אייביג מקרב זיין מיידלעך וואס זיצן אין די זייט וועט דער אייבערשטער דיר אויך מקרב זיין, ווייל (סוטה ח:): "בְּמִדָּה שֶׁאָדָם מוֹדֵד, בָּהּ מוֹדְדִין לוֹ", ווי אזוי א מענטש פירט זיך אויף, אזוי פירט זיך דער אייבערשטער מיט אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


פון דיין טאטע וואס האט דיר זייער ליב.