בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#48 - א גאנץ לעבן עוסק זיין אין דרוקן די בריוו וואס איז מחזק אזויפיל אידן
הפצה, הכרת הטוב, הדפסה, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


איך שיק דיר משלוח מנות פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי מיטן דרוקן די בריוו און חדושי תורה וואס איז מחזק אזויפיל אידן איבער די וועלט.


איך וואונטש דיר א ברכה דו זאלסט דיין גאנץ לעבן עוסק זיין אין דעם, און זוכה זיין צו שפירן דאס זיסקייט און איינעגענעמקייט פון די שכינה הקדושה, דו מיט דיין משפחה, אמן.

#47 - איך שיק דיר משלוח מנות פאר'ן זיין אזא געטרייער מלמד
מלמדים, הכרת הטוב, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך שיק דיר משלוח מנות פאר'ן זיין אזא געטרייער מלמד פאר אונזערע קינדער, פאר'ן אריינלייגן אין זיי אזא שטארקע אמונה און שמחה.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח און סייעתא דשמיא, זאלסט מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.

#46 - איך בין דיר זייער דאנקבאר פאר'ן לערנען מיט מיינע צדיקים
חינוך הילדים, מלמדים, הכרת הטוב, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער טייערער ... נרו יאיר, דער מלמד פון מיינע צוויי טייערע קינדער ... און ...


איך שיק דיר די משלוח מנות, איך בין דיר זייער דאנקבאר פאר'ן לערנען מיט מיינע צדיקים די אמונה, אמונת חכמים און די תורה הקדושה.


דער אייבערשטער זאל דיר געבן כח און סייעתא דשמיא און אלעס גוטס.

#45 - איך בין דיר זייער דאנקבאר פאר'ן אריינלייגן אזויפיל גוטס אין מיינע קינדער
חינוך הילדים, מלמדים, הכרת הטוב, פירושים, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר


נעם אן די משלוח מנות וואס איך שיק דיר פון גרויס דאנקבארקייט פאר'ן זיין די מלמד פון אלע מיינע קינדער. פאר'ן אריינלייגן אין זיי יראת שמים, נעגל וואסער, קריאת שמע של אריז"ל, קישן די מזוזה, שמירת עיניים, תפילה בכח ובכוונה, שמחת המצוות, ליב האבן צו זיין א איד, זיך עקלען פון גויים וכו' וכו'.


פורים איז אזוי הייליג, מען קען פועל'ן זוכה זיין צו (מגילה ז:): "עַד דְלֹא יָדַע בֵּין אָרוּר הָמָן", מען זאל זיך אזוי עקלען פון המן, "לְבָרוּךְ מָרְדְכַי", און צוקומען צו וויסן אז מען ווייסט נישט ווי גרויס און ווי גוט איז צו זיין א מרדכי הצדיק.

#44 - איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר'ן זיך אזוי אוועק געבן פאר מיינע קינדער
חינוך הילדים, הכרת הטוב, תכלית, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר, דער מנהל פון מיינע קינדער


איך שיק דיר משלוח מנות פון מיין הארץ. איך בין דיר זייער מכיר טובה פאר'ן זיך אזוי אוועק געבן פאר מיינע קינדער, פאר זייער חינוך.


נאך אביסל וועלן מיר ליגן אין פעלד און דעמאלט וועט דאס אונז ראטעווען פון אלעם שלעכטס, דעמאלט וועט אפיר קומען די תורה, תפילה און יראת שמים פון די תלמידים.

#43 - נישט אפלאזן די הייליגע ארבעט פון לערנען מיט די קינדער
חינוך הילדים, הכרת הטוב, ראש ישיבה, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד דער מלמד ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר אלעס וואס דו טוסט מיט מיינע טייערע קינדער, פאר'ן זיי אויסלערנען עברי און זיי אנפילן מיט אזויפיל תמימות ויראת שמים.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט נישט אפלאזן דיין הייליגע ארבעט, זאלסט האבן כח און נחת ביי דיינע קינדער. איך האף אז מיינע אייניקלעך וועלן אויך לערנען ביי דיר, זיך אנזאפן מיט אזויפיל קדושה וטהרה.

#42 - היינט וועל איך דיר אויסזאגן דעם סוד פונעם שטעטל
קינדער, חינוך הילדים, מלמדים, רפואה, שטעטל, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר


איך שיק דיר משלוח מנות פון די טיפעניש פון מיין הארץ פאר'ן מיר העלפן אין שטעטל מיט די קינדער.


היינט פורים קען מען זיין מער אפן פון א גאנץ יאר, היינט וועל איך דיר אויסזאגן דעם סוד פונעם שטעטל, וואס איך וויל מיט'ן שטעטל. איך וויל וויל נישט מער נאר די איין זאך, אונזערע קינדער זאלן אויסוואקסן געזונט בנפש מיט א שטארקע אמונה און מיט א געפיל, א ליבשאפט - צו אידישקייט. אויב קען איך דאס האבן האט מיר אלעס געלוינט, און אז נישט - דארפן מיר אנהויבן פון פריש דאס צו טון.


אויף דעם שיק איך דיר משלוח מנות, ווייל דו העלפסט מיר אזוי געטריי. דו פילעוועסט אן די קינדער מיט אמונה, אמונת חכמים, קדושה וטהרה און גוטע מידות.


ליבער ברודער, היינט איז זייער א גרויסער טאג, מען קען פועל'ן זוכה זיין צו קומען אויף אזא הויכע דרגא - ליב האבן די תורה און די וועג פון די תורה, און זיך פאר'מיאוס'ן, פארעקלען - פון עבירות. דאס איז פשט (מגילה ז:): "עַד דְלֹא יָדַע בֵּין אָרוּר הָמָן לְבָרוּךְ מָרְדְכַי", מען וויל נאר זיין מיט מרדכי הצדיק.


נעם די חדר, דאס זאל זיין דאס וויכטיגסטע זאך, העכער אלע עבודות. זיי מחזק די טייערע מלמדים מיט די קינדער, און לאך זיך גוט אויס, ווייל באלד וועלן מיר ליגן אין פעלד ביים עק, און נאר דאס וועט אונז באשיצן.

#41 - די גאנצע טאג דריידט זיך ארום שלום
שלום, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת כי תשא, י"ד אדר, פורים, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


היינט איז זייער א גרויסער טאג, מען קען זוכה זיין צו קומען צו די העכסטע מדריגות. עס שטייט אין די מגילה (אסתר ו, יג): "כִּי נָפוֹל תִּפּוֹל לְפָנָיו", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מגילה טז.): "אומה זו משולה לעפר ומשולה לכוכבים, כשהן יורדין יורדין עד עפר, וכשהן עולין עולין עד לכוכבים", א איד אפילו ער פאלט אראפ ביזן טיפסטן אפגרונד - קען ער זיך אויפהייבן און אנקומען ביז די העכסטע הייליגקייט. אזוי ווי עס שטייט אין הייליגן זוהר (פרשת חיי שרה, קכט:): "בשעתא חדא, ביומא חדא, ברגעא חדא", אין איין מינוט, אין איין טאג און אין איין רגע - קען מען זוכה זיין צו וואס צדיקים הארעווען אפ זייער גאנץ לעבן.


פורים איז גרעסער און הייליגער פון יום כיפורים, ווייל די גאנצע טאג דריידט זיך ארום שלום; מען מאכט שלום אין שטוב און מיט די עלטערן און מיט די ווייב'ס עלטערן, דאס איז גרעסער פון זיין א צדיק אין פעלץ.


ובכן זאלסטו זיך איבערבעטן מיט יעדן איינעם, זיי זיך מבטל צום אייבערשטן, לאז שוין אפ שנאה מיט נצחון; אנשטאט אויספירן אז דיין משפחה זאל זיך טוישן - זאלסטו זיך אליינס טוישן; דו ווער שוין מקורב צום רבי'ן, הויב אן פאלגן דעם רבי'ן; נעם אריין אין זיך אמונה, וויל גארנישט נאר טון רצון השם.


בעט דעם אייבערשטן אין אזא הייליגע טאג אז דו, דיין ווייב און דיינע דורות - זאלן ליב האבן אידישקייט, ליב האבן די תורה און זיך פאר'מיאוס'ן פון די גוים; אוי ווי שיין און ווי זיס איז צו גיין אין די אידישע וועג, און אוי ווי ביטער און ווי זויער איז די גוי'אישע וועג; פורים קען מען דאס פועל'ן.


איך מוז מקצר זיין, איך גיי שוין דאווענען און ליינען די מגילה.


א פרייליכן פורים.

#40 - ווען מען ליינט די מגילה עפענען זיך אויף די הימלען
מנהגים, פורים, אידיש, הכנה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תשא, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט גייען מיר זוכה זיין צו ליינען די מגילה. צדיקים האבן אונז מגלה געווען דאס גרויסקייט פון קריאת מגילה, אז עס לוינט זיך צו זיין דא זיבעציג יאר און ליידן וואס מען ליידט - אבי צו הערן די מגילה.


ווען מען ליינט די מגילה עפענען זיך אויף די הימלען, די טירן פון גן עדן, מען קען זוכה זיין צו ווערן זייער הייליג און נאנט צום אייבערשטן. אלעס ווענדט זיך לויט די הכנה, וויפיל מען גרייט זיך און וויפיל מען בענקט צו די מצוה; דאס בענקען און בעטן: "רבונו של עולם, איך וויל זוכה זיין צו באקומען פון די קדושה פון מרדכי הצדיק און אסתר המלכה"; דורכדעם איז מען זוכה צו גרויסע זאכן.


מען קומט אין שול צו מנחה מעריב מיט שבת'דיגע קליידער און מען פירט זיך צו געבן א מחצית השקל. דער רבי זאגט (ספר המדות אות צדקה חלק ב', סימן יט): "עַל יְדֵי נְתִינַת שְׁקָלִים נִצּוֹל מִיֵּצֶר הָרָע", דורך געבן שקלים ווערט מען געראטעוועט פונעם יצר הרע. מען געבט פאר די גאנצע משפחה; פאר זיך, פאר די ווייב און פאר אלע קינדער - דריי האלבע דאלער, און מען בעט דעם אייבערשטן מען זאל זוכה זיין ניצול צו ווערן פונעם יצר הרע וואס וויל נאר מאכן פירודים צווישן אידישע קינדער.


א פרייליכן פורים.

#39 - ווי אזוי אויסצונוצן דעם גרויסן טאג פורים
אמונה, ספיקות, תעניתים, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת כי תשא, י"ג אדר, תענית אסתר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


היינט נאכט גייען מיר אריין אינעם גרויסן טאג פורים. דער הייליגער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עד) דער יום טוב פורים איז אן הכנה צום יום טוב פסח וכו', ווייל "בַּתְּחִלָּה הָיוּ כָּל הַהַתְחָלוֹת מִפֶּסַח, וְעַל כֵּן כָּל הַמִּצְווֹת הֵם זֵכֶר לִיצִיאַת מִצְרָיִם. וְעַכְשָׁו... (וְלֹא סִיֵּם)" און דער רבי האט נישט אויסגעפירט. זאגט רבי נתן (לקוטי הלכות ברכת הריח והודאה ד, אות כה): "וְעַכְשָׁיו כָּל הַהַתְחָלוֹת הוּא מִפּוּרִים", יעצט איז אלעס אנגעוואנדן אין פורים; ווייל אלע צרות וואס א מענטש ליידט - איז פון חסרון אמונה, דאס איז עמלק. די קליפה פון עמלק איז מאכן פארגעסן פונעם אייבערשטן, אזוי ווי דער פסוק זאגט (שמות יז, ז - ח): "הֲיֵשׁ ה' בְּקִרְבֵּנוּ אִם אָיִן", איז דער אייבערשטער דא אדער נישט, "וַיָּבֹא עֲמָלֵק", נאר דורך דעם ליידט מען אלע צרות, און פורים ווען מען מעקט אויס עמלק, מען ענדיגט מיט אלע ספיקות, מען נעמט אריין די אמונה אז 'אלעס איז דער אייבערשטער, נישטא קיין שום זאך אויסער דעם אייבערשטן' - אזוי איז מען זוכה ארויסצוגיין פון אלע צרות.


גיי אין א שטילע ווינקל און וויין זיך אויס צום אייבערשטן, בעט אים אין דיין שפראך, פון דיין פלאץ - פשוט'ע דיבורים. אזוי זאלסטו טון יעדן טאג, וועסטו זוכה זיין צו שפירן א ליכטיגקייט, א זיסקייט אין לעבן.


ביי אונז פאסטן נישט די פרויען און מיידלעך תענית אסתר.

#38 - פרוביר אויס א וואך צייט אן דעם טעלעפאן אין שטוב, און זע דער חילוק
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, שלום בית, עבודת השם, קאמפיוטער, טעלעפאן, לימוד התורה, יראת שמים, פורים, שושן פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תצוה, ח' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


פרוביר דו אליינס אויס א וואך צייט נישט אריין צו ברענגען דיין טעלעפאן אין שטוב און זאג מיר ווי אזוי דיין שלום בית וועט זיין? זאג מיר דו נאך א וואך צייט נישט האבן אין שטוב דעם סמארטפאון, טעבלעט וכדומה - ווי אזוי דיין קשר מיט די קינדער וועט ווערן? דיין יראת שמים?


איך בין שוין הייזעריג פון דיר זאגן נאכאמאל און נאכאמאל; איך האב אזוי רחמנות אויף דיר, אויף דיין ווייב און קינדער. זיי ווארטן אויף דיר, זיי ווילן הערן עפעס פון דיר, דו ביסט אבער נישט ביי זיך, דו ביסט איינגעטינקען אינעם טעלעפאן, מיט סטעטוס, מיט געימס וכו'.


מיין ליבער ברודער, שוין צייט זיך אויפצואוועקן, הויב אן לעבן, הויב אן לעבן עכט. מאך זיך שיעורים אין חומש, משניות, גמרא ועוד און גיי דאווענען אלע דריי תפילות מיט מנין, ובעיקר זאג אפאר ווערטער צום אייבערשטן.


רעד צום אייבערשטן אין אידיש, בעט אים: "רבונו של עולם, ווען וועל איך שוין אנהויבן לערנען און דאווענען? ווען וועל איך שוין זיין צוגעקלעבט צו דיר און נישט צום טעלעפאן? רבונו של עולם, עס קומען יעצט אזעלכע שיינע הייליגע טעג און איך ליג אין אזעלכע נארישקייטן, איך ליג אין דמיון, איך היט נישט מיינע אויגן, איך היט נישט מיין מח, העלף מיר שוין".


פורים נאכמיטאג זעקס אזייגער וועט זיין א סעודה אין ישיבה. מען וועט טאנצן, דאנקען דעם אייבערשטן אז מיר זענען מקורב צום הייליגן רבי'ן וואס לערנט אונז א גאנץ יאר די הייליגע אמונה, מיר זאלן נאר גיין צום אייבערשטן און נאר צו אים זיך צו ווענדן.


אויך שושן פורים וועט זיין א סעודה אין ישיבה אום זעקס אזייגער נאכמיטאג. דער רבי האט אמאל געזאגט פאר רבי נתן: "שושן פורים איז אויך פורים".


הלואי זאלסטו ליינען דעם בריוו, דאס ארייננעמען אין דיר און מקיים זיין וואס דא שטייט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#37 - יעצט איז די צייט זיך צו באנייען
בחור, שלום בית, התחזקות, צדקה, מוסדות, שטעטל, התחדשות, בית המדרש, חסד, סיפורי צדיקים, ישיבה, יאוש, פורים, שבת זכור

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תצוה, ט' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


מיר שטייען יעצט אין זייער הייליגע טעג, עס קומט יעצט די הייליגע פורים טעג, עס אז א צייט וואס מען קען זיך באנייען; "קִיְּמוּ וְקִבְּלוּ הַיְּהוּדִים" (אסתר ט, כז), זאגן די הייליגע חכמים (שבת פח.): "הַדוּר קִבְּלוּהָ בִּימֵי אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ", מען איז יעצט מקבל נאכאמאל די תורה; פארקערט וואס המן האט גע'טענה'עט (אסתר ג, ח): "יֶשְׁנוֹ עַם אֶחָד", זאגן חכמינו זכרונם לברכה (מגילה יג:) ווען המן האט פארגעשלאגן פאר אחשורוש צו הרג'ענען די אידן האט אחשורוש מורא געהאט, "אמר ליה מסתפינא מאלקיו", ער האט געזאגט איך האב מורא פונעם אייבערשטן, "דלא ליעביד לי כדעבד בקמאי", ער זאל נישט טון מיט מיר אזוי ווי ער האט געטון מיט אלע אנדערע וואס האבן געטשעפעט מיט די אידן, "אמר ליה ישנו מן המצות", האט המן געזאגט, דארפסט נישט מורא האבן, די אידן זענען אלט פון טון מצוות; דאס זאגט המן, דאס זאגט עמלק; אבער דער הייליגער רבי שרייט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן עח): "גִיוַואלְד, זַייט אַייךְ נִישְׁט מְיַיאֵשׁ! קַיין יֵאוּשׁ אִיז גָארְנִישְׁט פַארְהַאנֶען!" הויב אן פונדאסניי.


קריג זיך נישט אין שטוב מיט דיין ווייב, זיי מותר, געב נאך; ביסט א ברסלב'ער חסיד - דארפסטו טון וואס דער רבי האט געזאגט. ווען בחורים פלעגן קומען צום רבי'ן פלעגט דער רבי אוועק שיקן, דער רבי פלעגט זאגן: "קום צוריק מיט א טלית". ווייל זוכה זיין צו טהרת המח והמחשבה איז נאר אז מען איז אן אדם השלם, מען איז חתונה געהאט. אויך האט דער רבי פארטריבן די וואס האבן נישט געהאט קיין שלום בית, ווייל ביים רבי'ן איז געווען זייער וויכטיג טהרת המח והמחשבה.


על כן בעט איך דיר זייער, לאז אפ די אלע מצוה'לעך וואס דו טוסט; לויף נישט אוועק פון שטוב מיטן אויסרייד אז דו גייסט טון חסד מיט דעם און מיט יענעם, בלייב אין שטוב, העלף דיין ווייב מיט די קינדער.


דעם שבת זאלסטו גיין אין שול, עס איז א חיוב צו הערן די קריאה פון שבת זכור, פון מחיאת עמלק. איך האב געזאגט אין שטעטל, אלע וואס דאווענען אין די שולן וואס מאכט זיך מזמן לזמן אז עס איז נישטא קיין מנין - דארפן די וואך מער אכטונג געבן עס זאל זיין מנין, און אז עס איז נישטא קיין מנין - דארף מען גיין צו א שול מיט מנין הערן די קריאה, עס איז א מצות עשה, און עס איז כדאי צו ברענגען די קינדער אפילו מען דארף גיין א ווייטע וועג.


איך וויל דיר בעטן, היות די בחורים אין ישיבה העלפן מיר זייער, זיי גייען פורים צאמנעמען געלט פון די וואס האבן א געפיל צו די ישיבה; אויב דו ווייסט פון חברים, משפחה און באקאנטע וואס נעמען אויף געלט גייערס און האבן א געפיל - זאלסטו זיך פארבינדן מיט שמעון פיש נרו יאיר, וועסטו מיר זייער העלפן.


עס קומט יעצט פסח מיר דארפן באצאלן די איינגעשטעלטע אויך דארף איך באצאלן חובות וואס איך האב געבארגט פאר די מוסד. בעט איך דיר, אויב דו קענסט העלפן מיט ברענגען אדרעסן - איז דאס זייער חשוב.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#36 - יעדע זאך וואס מען טוט פאר די ישיבה איז א געוואלדיגע זכות
תפילה והתבודדות, הפצה, צדקה, מוסדות, בית המדרש, משמש דעם רבי'ן, ישיבה, ראש ישיבה, דאווענען, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת תצוה, ז' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


רעד אפאר ווערטער צום אייבערשטן. אויבן אין הימל איז זייער חשוב יעדע ווארט וואס א איד זאגט פאר'ן אייבערשטן, אלע מלאכים זענען מקנא. בעט פאר אלעס וואס דו דארפסט, פאר אלעס וואס דרוקט דיך פריוואט; שעם זיך נישט, דערצייל אלעס.


גיי אין שול יעדן טאג דאווענען שחרית מנחה מעריב; אין דעם ליגט דיין הצלחה, דיין פרנסה, דיינע קינדער; אלעס.


איך ווייס נאכנישט וועגן פורים, אויב איך וועל אויפנעמען ביי מיר אין שטוב; איך וויל און איך ווארט זיך צו טרעפן פורים מיט מיינע תלמידים, איך פריי זיך אז דו וועסט מיר ברענגען משלוח מנות; אבער אז אלע בלייבן אין שטוב - איז נישטא קיין פלאץ.


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן די בחורים מיט אדרעסן וואו זיי וועלן קענען גיין פורים און מען וועט זיי געבן צדקה פאר די ישיבה. יעדע זאך וואס דו טוסט פאר די ישיבה איז א גרויסע זכות פאר דיר און פאר דיינע דורות.


דעם שבת וועל איך נישט זיין אין וויליאמסבורג, איך פאר אוועק מיט די בחורים וואס גייען הפצה און גייען צאמנעמען צדקה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#35 - העלף מיר טאטע! נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע!
תפילה והתבודדות, צדקה, מוסדות, עבירות, נסיונות, פרויען צאמקום, פורים, בית נצחי, ירושלמי

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת תצוה, ו' אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


שריי צום אייבערשטן, דאס איז די וועג ארויס צו קריכן פון די בלאטע; אפילו דו זינקסט טיפער און טיפער אין בלאטע, דו פאלסט אין עבירות - זיי זיך נישט מיאש, נאר שריי: "העלף מיר טאטע! נעם מיך ארויס פון מיין בלאטע!"


דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן קכט): "וְאֲפִלּוּ כְּשֶׁנּוֹפְלִין לִפְעָמִים לְתוֹךְ רֶפֶשׁ וָטִיט, שֶׁקָּשֶׁה לוֹ מְאֹד לָצֵאת מִשָּׁם", אפילו מען פאלט אריין אין א בלאטע וואס עס איז שווער ארויס צו גיין דערפון, "צוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין, וְצוֹעֲקִין!" וְאָמַר בִּלְשׁוֹן אַשְׁכְּנַז בְּזוֹ הַלָּשׁוֹן (רבי נתן ברענגט אראפ דעם לשון אין אידיש אזוי ווי דער רבי האט דאס געזאגט): "אוּן אֲפִלּוּ אַז מֶען פַאלְט אִין אַ בְּלָאטֶע אַרַיין, שְׁרַייט מֶען, אוּן מֶע שְׁרַייט, אוּן מֶע שְׁרַייט"; דאס איז די עצה ווי אזוי מען קען ארויסקריכן פון עבירות, מען זאל שרייען צום אייבערשטן נאכאמאל און נאכאמאל און נאכאמאל: "הֶעלְף מִיר טַאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיין בְּלָאטֶע, נֶעם מִיךְ אַרוֹיס פוּן מַיינֶע עֲבֵירוֹת".


מען הויבט היינט אן א פרישע מסכתא אין ירושלמי, מסכת דמאי; עס איז גוט אז דו זאלסט מאכן א פרישע התחלה, לערנען יעדן טאג א בלאט בבלי און א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא, בוי זיך א ב'י'ת' נצחי, אויך איז דאס מסוגל צו האבן אן אייגענע הויז.


אויב דו ווייסט פון גוטע אידן וואס טיילן צדקה פורים און האבן א געפיל צו אונזער מוסד - זאלסטו פרעגן אויב די בחורים קענען קומען פורים, און זיי מודיע פאר שמעון פיש נרו יאיר, אזוי וועסטו העלפן די ישיבה, מען קען אמאל מער העלפן אזוי ווי מיט די אייגענע געלט.


היינט נאכט וועט זיין א צאמקום אין שטעטל פאר די פרויען, מען וועט רעדן וויכטיגע זאכן, מארגן וועט דאס זיין אין שטאט; זע דיין ווייב זאל קענען קומען זיך מחזק זיין.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#34 - אויסמעקן עמלק וואס קלאפט אראפ דעם מענטש
שלום בית, התחזקות, בית המדרש, דאווענען, פורים

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת ויקרא-זכור, ט' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


נעכטן ביים שיעור האבן מיר גערעדט ווי אזוי מען קען אויסמעקן עמלק; עמלק קילט אפ דעם מענטש פון אמונה, ער ברענגט אריין אינעם מענטש ספיקות און בלבולים, "וַיְזַנֵּב בְּךָ כָּל הַנֶּחֱשָׁלִים אַחֲרֶיךָ" (דברים כה, יח), ער מאכט שוואך דעם מענטש, מען זאל טראכטן 'איך בין גארנישט ווערד, איך בין בבחינת זנב; קיינער דארף מיך נישט, איך בין א פעלער' - דאס דארפן מיר אויסמעקן און ארויסקלאפן פון קאפ; וויסן און געדענקען אז דער אייבערשטער האט א נחת רוח פון יעדן איד, אפילו מען איז אראפגעפאלן קען מען תשובה טון און ווייטער דינען דעם אייבערשטן.


ווען א איד קומט אין שול, ער היפט איבער אלע שוועריקייטן, ער האלט נאך א בזיון פון די ווייב און עס ווארט אים א געשריי ביי די ארבעט, אינדערמיט טאנצט ער אריין אין שול, ער לייגט טלית ותפילין - ווערט פון דעם א רעש און א טומל אין הימל, דער אייבערשטער נעמט ארויס פון אים מער נחת רוח פון אלע מלאכים.

#33 - נעם א מוהל מומחה, דאס איז הידור מצוה
שמחות, הלכה, פורים, ברית, מוהל

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת צו, י"ב אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


מזל טוב! דער אייבערשטער זאל העלפן די ברית זאל זיין אין צייט און דו זאלסט אים מגדל זיין לתורה ולחופה ולמעשים טובים.


אויף דיין פראגע אויב דו זאלסט אליינס מאכן די חיתוך; מוהרא"ש זאגט מען זאל נעמען א מוהל מומחה, דאס איז הידור מצוה.


נעם א מוהל מומחה, דו מאך נישט גארנישט; פאריגע וואך האט א אינגערמאן געוואלט אליינס מקיים זיין די מצוה, ער האט געמאכט די חיתוך און ער האט אריינגעשניטן רחמנא לצלן. יעצט האט זיך די שטאט אריינגעמישט, מען האט אים צוגענומען די קינדער השם ישמרינו.


בנוגע ווען צו מאכן די ברית, די רמ"א זאגט (אורח חיים סימן תרצג, סעיף ד): "כְּשֶׁיֵּשׁ מִילָה בְּפוּרִים מָלִין הַתִּינוֹק קֹדֶם קְרִיאַת הַמְּגִלָּה", מען מאכט די ברית און נאכדעם ליינט מען די מגילה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן אסאך נחת.

#32 - די הערליכע שבת התוועדות סיום סדר מועד
קינדער, תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, קדושה, אמונה, שלום בית, התחזקות, הפצה, רפואה, יבנאל, חסידות ברסלב, וויכוחים, סיום, שבת קודש, תשובה, משניות, אומאן, סדר דרך הלימוד, מוהרא"ש, שבת התוועדות, ישיבה, מנוולים, גמרא, ראש ישיבה, שמחות, דאווענען, בר מצוה, מנין, פורים, מלחמה, ברית, ביקור חולים, מוהל

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, י' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


א שאד דו ביסט נישט געקומען צום שבת התוועדות – שבת סיום סדר מועד. עס איז געווען א הערליכע שבת, מן הסתם וועסטו נאך הערן שיינע זאכן פונעם שבת פון די חברים. איך וועל דיר שרייבן אביסל וואס מיר האבן גערעדט.


צו מנחה איז צוגעגאנגען דער דיין ר' יונה שליט"א, נאך מנחה האב איך גערעדט אפאר ווערטער, מען האט געזינגען א שטייטע ניגון און מיר האבן גערעדט פון שבת זכור. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תנחומא תצא, סימן ט) אויפ'ן פסוק (דברים כה, יח): "וַיְזַנֵּב בְּךָ כָּל הַנֶּחֱשָׁלִים אַחֲרֶיךָ", עמלק האט גענומען זנבות, "חוֹתֵּךְ זְנָבוֹת, וְזוֹרְקָן כְּלַפֵּי מַעְלָה" (עיין לקוטי הלכות שבת הלכה ה', אות ט), עמלק רעדט אונז איין מיר זאלן זיין צעבראכן, מען זאל נישט האלטן פון זיך; ער מאכט דאס גאר פאר א מצוה און אזוי הרג'עט ער דעם מענטש, ווייל מען טראכט: 'איך בין סיי ווי גארנישט, איך בין סיי ווי א שגץ, איך בין סיי ווי א גוי, וואס דארף איך גיין דאווענען? ווער דארף מיין לערנען? מיינע מצוות?' מען דארף וויסן אז דער אייבערשטער האט ליב יעדן איד, יעדער איד דארף וויסן ביי זיך 'איך בין חשוב און טייער ביים אייבערשטן, דער אייבערשטער האט א נחת רוח פון מיר'; דאס מעקן מיר אויס די וואך שבת זכור, געענדיגט מיט די קטנות הדעת, 'איך בין א גארנישט, איך בין גארנישט ווערד'; געענדיגט מיט די סארט מחשבות, 'איך בין יא, איך בין ווערד!'


מיר האבן נישט לאנג גערעדט, גלייך נאכדעם איז מאטי ראזענפעלד צוגעגאנגען צו קבלת שבת, ער דאווענט זייער שיין.


נאכן דאווענען בין איך געגאנגען זינגען זמירות שבת מיט די קינדער. עס איז געווען זייער א גרויסע עולם האט מען געמאכט אז די קינדער זאלן עסן באזונדער כדי עס זאל זיין פלאץ, די געטרייע מלמדים האבן אריינגעלייגט א גאנץ שבת אזויפיל יראת שמים אין די קינדער, איך האב געזינגען זמירות מיט זיי. נאכדעם האבן מיר געגעסן אינאיינעם די סעודה, א גרופע בחורים און אינגעלייט האבן דורכאויס די גאנצע סעודה געזינגען זייער שיינע ניגונים.


פרייטאג צו נאכטס נאך די סעודה זענען מיר זיך צאמגעקומען זינגען זמירות אין שול, נאכדעם האבן מיר זיך מחזק געווען מיט'ן רבינ'ס התחזקות. מיר האבן גערעדט נאך א בחינה אויף וואס די הייליגע חכמים זאגן "חוֹתֵּךְ זְנָבוֹת, וְזוֹרְקָן כְּלַפֵּי מַעְלָה", אז מען זאל נישט מאכן פונעם טפל אן עיקר. דער רבי שרייבט א בריוו פאר זיין איידעם: "שרייב מיר וויפיל בלאט גמרא דו לערנסט און וויפיל בלאט פוסק, מאך נישט פון טפל עיקר פון פון עיקר טפל, אֶת הָאֱלֹקִים יְרֵא וְכוּ', כִּי זֶה כָּל הָאָדָם"; עמלק נעמט זאכן וואס זענען נישט וויכטיג, בבחינת זנב, וזורקן כלפי מעלה, און מאכט דאס וויכטיג – פון דעם רעדט מען, דאס פארלאנגט מען, אויף דעם איז מען מחנך; אנשטאט מען זאל מחנך זיין קינדער, בחורים און מיידלעך - מיט אמונה, רעדן טאג און נאכט פונעם אייבערשטן, פון לערנען די הייליגע תורה, פון וויכטיגע זאכן - דריידט ער אויס דעם קאפ אויף אראפ און די וויידל אויף ארויף.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (שיחות הר"ן, סימן לג): "אֵצֶל הָעוֹלָם אֱמוּנָה הוּא דָּבָר קָטָן, וְאֶצְלִי אֱמוּנָה הוּא דָּבָר גָּדוֹל מְאֹד", ביי די וועלט איז אמונה א קלייניקייט, ביי מיר איז אמונה א גרויסע זאך, אמונה אזוי ווי פשוטי עם און פרויען וואס גלייבן בתמימות ובפשיטות; דאס איז ביים רבי'ן די גרעסטע זאך. ווי אזוי איז מען זוכה צו אמונה? דורך רעדן צום אייבערשטן, אז מען שמועסט מיט'ן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, מען רעדט צו אים כידבר איש אל רעהו: "רבונו של עולם, העלף מיר מיט וואס איך מוטשע זיך, העלף מיר, איך קען מער נישט"; דאס רעדן צום אייבערשטן בויט אויף די אמונה, מען הויבט אן שפירן דעם אייבערשטן.


נאך די באטע איז געווען א שיינע שמועס מיט אנשי שלומינו, מען האט געשמועסט פון הפצה. קודם האבן מיר גערעדט פון אכטונג געבן נאר צו נעמען א מוהל מומחה. פאריגע וואך האט פאסירט אז א טאטע האט געוואלט אליינס מאכן די חיתוך און ער האט אריינגעשניטן רחמנא לצלן, די רעגירונג האט אים אוועק גענומען זיינע קינדער.


איך געדענק איך האב געפרעגט מוהרא"ש, דער רבי זאגט (ספר המדות אות מוהל, סימן א): "צָרִיךְ לַחֲזֹר אַחַר מוֹהֵל צַדִּיק וִירֵא שָׁמַיִם", מען דארף זוכן א מוהל א צדיק, א ירא שמים, "כִּי כְּשֶׁהַמּוֹהֵל אֵינוֹ טוֹב", ווייל אז דער מוהל איז נישט גוט, "יָכוֹל לִהְיוֹת שֶׁלֹּא יִהְיֶה מוֹלִיד, חַס וְשָׁלוֹם", קען חס ושלום פאסירן אז דער קינד וועט נישט האבן קיין קינדער, "גַּם עַל יְדֵי שֶׁהַמּוֹהֵל אֵינוֹ טוֹב, עַל יְדֵי זֶה בָּא הַתִּינוֹק, חַס וְשָׁלוֹם, לִידֵי חֳלִי נוֹפֵל", אויך קען א נישט גוטער מוהל מאכן אז דער קינד זאל האבן די חולי נופל, סיזשערס רחמנא לצלן; האב איך געפרעגט מוהרא"ש ווער איז א מוהל א צדיק? און מוהרא"ש האט מיר געענטפערט: "וואס א גרעסערער מומחה – אים דארף מען נעמען". בשעת'ן דאס דערציילן רופט זיך אן א איד, איינער פון די געסט: "אבער וואס איז טאקע די פשט וואס דער רבי זאגט?" איך קוק אים אן, איך וויל פארשטיין וואס ער פארשטייט נישט, איך זאג אים איבער נאכאמאל דאס וואס מוהרא"ש זאגט מיר און יענער פרעגט נאכאמאל: "איך פארשטיי וואס מוהרא"ש זאגט, אבער וואס איז טאקע פשט אין רבינ'ס ווערטער?" איך זאג אים נאכאמאל, און יענער פרעגט נאכאמאל, דער עולם האט אנגעהויבן שמייכלען, יענער האט זיך פארשעמט, ער זאגט: "איך מיין צו פרעגן ערנסט, איך מאך נישט חוזק", האב איך אים געגעבן צו פארשטיין, עס שטייט אין די תורה, אויב איינער טוט אן עבירה, ער איז עובר אויף א לאו - (דברים כה, ג): "אַרְבָּעִים יַכֶּנּוּ", זאל מען אים געבן פערציג מלקות, זאגן די הייליגע חכמים (מכות כב:) מען געבט נישט פערציג מלקות נאר ניין און דרייסיג; דאס הייסט, מיר קענען נישט לערנען די תורה אן די פארשטאנד פון די הייליגע חכמים, מיר זעען עס שטייט פערציג און די חכמים זאגן עס איז ניין און דרייסיג, אזוי אויך, מיר זעען שטיין אין די תורה (דברים ו, ח): "וְהָיוּ לְטֹטָפֹת בֵּין עֵינֶיךָ", מען זאל לייגן תפילין צווישן די אויגן, זאגן די חכמים (עירובין צה:) עס מיינט נישט צווישן די אויגן - נאר אויפ'ן קאפ; אזוי זאג איך אים, איך פארשטיי נישט לקוטי מוהר"ן און די אנדערע ספרים פון רבי'ן, נאר מיט מוהרא"ש, וואס מוהרא"ש איז מיר מסביר – דאס פארשטיי איך. אז מוהרא"ש זאגט א מוהל צדיק וירא שמים מיינט א מוהל מומחה – פארשטיי איך אז דאס איז דער פשט; פארשטייט זיך מען נעמט א מוהל אן ערליכער איד, אבער נישט איינער וואס קען נישט די מלאכה.


מיר זענען אריין אין א שמועס מיט די מפיצים, יעדער האט דערציילט זיינע שיינע מעשיות ווי מענטשן זענען זיך מחי' מיט די ספרים און קונטרסים. מיטוואך נאכט האט דער גבאי פונעם בית המדרש ..., א גאס אוועק פון ישיבה אפגעווארט יענקל, ער האט אים צוגענומען זיין הוט פאר'ן ברענגען גליונות דארט, יענקל מפיץ האט זיך מיט אים געאמפערט צוויי שעה. מיר האט זייער געבאדערט פארוואס ער האט זיך בכלל צוטון געמאכט פון אים; איך האב אסאך היטן דא אין ישיבה, במשך די יארן זאמלען זיך אן היטן, איך וועל אריבערשיקן בחורים צום גבאי מיט די היטן, אים פרעגן אויב ער וויל נאך היטן, ווייל די גליונות גייט מען ווייטער מפיץ זיין.


שבת אינדערפרי האב איך געלערנט זוהר פרשת פקודי, די היכלות, ווי דער הייליגער תנא רבי שמעון בר יוחאי איז מגלה וואס טוט זיך אין הימל; עס איז גאר אנדערש דאס לערנען דעם הייליגן זוהר מיט די הקדמות פון רבי'ן, מען שפירט אזא ליכטיגקייט, מען ווערט אזוי געשטארקט.


געווענליך לערנען מיר שבת אינדערפרי פאר'ן דאווענען א שיעור אין ספר פעולת הצדיק, אבער די וואך האב איך נישט פארגעלערנט, איך האב געדארפט געבן צו עסן פאר מיינע קינדער, העלפן מיין ווייב תחי'.


פסוקי דזמרא האט פארגעדאווענט ר' עזרא בוים, שחרית האב איך געדאווענט. עס איז געווען א שבת שבע ברכות ביי א טאכטער פון אהרן וועבערמאן מיט החתן אברהם צוויבל. אויך איז געווען א קידוש, ביי רפאל פורסט איז געבוירן געווארן א צווילינג, א אינגל מיט א מיידל, ער האט געמאכט די ברית מיט די קידוש דעם שבת. ויקרא שמה בישראל פיגא, נאכן רבינ'ס מאמע. מוסף האט געדאווענט מאטי היימליך. נאכן דאווענען איז געווען די ברית, דער מוהל וועם אנשי שלומינו נוצן שטענדיג, ר' אהרן הלוי ווייס – איז געקומען צו פארן אויף שבת, ויקרא שמו בישראל נחמן נתן. גלייך נאכן ברית איז געווען א קידוש.


מיר האבן גערעדט פונעם מעשה פון זבוב ועכביש (ספורי מעשיות, מעשה ז), די נסיעה פון הייליגן רבי'ן, דאס גרויסקייט פון לערנען יעדן טאג דעם בלאט גמרא. אויך פון שלום בית, אז מען זאל שיין רעדן צו די ווייב. מוהרא"ש האט מיר געזאגט איין יאר אין אומאן ראש השנה: "יעדעס מאל דו רעדסט זאלסטו רעדן פון דריי זאכן, תורה, תפילה, שלום בית און שידוכים", איך פרוביר צו פאלגן און רעדן פון די זאכן.


מען האט גערעדט פונעם נאמען פונעם רך הנימול "נחמן נתן", ער זאל זוכה זיין צו דאס ווארט וואס דער רבי האט געזאגט (ימי מוהרנ"ת חלק ב', סימן לב): "נחמן נתן לאכט פון די וועלט", ער זאל זיך גוט אויסלאכן בזה העולם; אזוי ווי דער הייליגער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט פשט אויף דעם וואס חכמינו זכרונם לברכה זאגן (תענית כב.) אליהו הנביא האט געוויזן פאר רב ברוקא "הני תרי בדחני", דאס מיינט מען אן ערליכער איד וואס ער האט 'תרי בדחני' צוויי סארט לאכן; מענטשן לאכן פון אים, מען שפעט פון אים אבער ער פארלירט זיך נישט, ער גייט ווייטער אן מיט זיין עבודת השם, און ער לאכט פון די וועלט, ער לאכט זיך גוט אויס פון אלעמען, דאס איז די תרי בדחני, דער איז א בן עולם הבא (הובא בספר בעל שם טוב על התורה פרשת במדבר, אות ב); דאס האט דער רבי געזאגט: "נחמן נתן לאכט פון די וועלט".


עס זענען געווען אסאך געסט; סיי פרישע מקורבים, אויך פונעם חתנ'ס משפחה און נאך, אלע האבן אויסגעהערט, אלע האבן געזאגט אז זיי ווילן האבן מיט'ן רבי'ן, די דיבורים האט זיי אויפגעוועקט.


די שבת בייטאג סעודה איז געווען אינאיינעם מיט'ן סעודת ברית און שבע ברכות, ביי די סעודה האב איך נישט גערעדט.


ביי די סעודה איז צו מיר געקומען א אינגערמאן פרעגן וואס צו טון, זיין ווייב האט פריער גע'חלש'ט אין צימער און זי איז שוואך, איך האב אים געזאגט צו וועם ער זאל רעדן, איך האב גערופן דיין חבר מאטי היימליך, ער איז אן הצלה מאן, אז ער זאל גיין קוקן אויב אלעס איז פיין. איך האב ספעציעל אים גערופן ווייל ער זוכט נישט משוגע צו מאכן מענטשן, שטופן צו גיין אין שפיטאל. וויפיל מען איז מרוויח פון הצלה - ליידט מען פון זיי אזעלכע שוועריקייטן; רוב מאל מאכן זיי משוגע פאר גארנישט און פאר נישט, זיי זאגן גיי אין שפיטאל; מען וועט דיר צונעמען די גאנצע שבת. וכך הוה, זי איז געזונט און שטארק, נאר אביסל איבערגעשטרענגט וכו'.


נאך די סעודה בין איך גאגאנגען מבקר חולה זיין ר' משה ארי' נרו יאיר, ער איז געליגן מיט א רויז אין בעט. ער זאגט מיר: "נאך א מזל איך האב דעם דרך הלימוד, אזוי ווער איך נישט צעדרייט פון ליגן אין בעט", א צווייטער וואלט משוגע געווארן פון ליגן אזוי לאנג. מיר איז געווען אינטערעסאנט צו זען א ברסלב'ער חסיד ווי ער ליגט אין בעט מיט ספרים ארום זיך; א משניות, א תהלים וכו'.


נאכמיטאג בין איך געגאנגען זאגן תהלים מיט די קינדער. מיר האט געברענט צו האבן אפאר מינוט באזונדער מיט די קינדער, עס זענען געווען דארט נאר די מלמדים מיט די קינדער. איך האב אויסגענוצט די צייט צו רעדן צו זיי פון קדושת הברית, עס זענען געווען אסאך פרעמדע קינדער פון אנדערע מוסדות וואס מען רעדט נישט דארט פון קדושה.


געדענקסט אוודאי דיינע קינדער יארן, איך בין געווען דיין ערשטער מלמד ביי די דרייצן יאר וואס איך האב דיר אויסגעלערנט צו זיין הייליג. איך געדענק ווען דו ביסט געקומען וויינען צו מיר און מיר געזאגט, וואס זאל איך טון, איך האב בכלל נישט געוויסט אז מען טאר נישט אנרירן וכו', איך האב דיר דעמאלט אנטפלעקט די זאך פון התבודדות, איך האב דיר געזאגט זאלסט דאס זאגן פאר'ן אייבערשטן: "רבונו של עולם איך בין נישט שולדיג, איך בין א קינד פון דרייצן יאר, קיינער האט מיר נישט געזאגט אז דאס איז אן עבירה".


איך האב געווארט א גאנץ שבת צו קענען רעדן צו די קינדער פון קדושה, איך וויל נישט האבן בלוט אויף מיינע הענט. יעצט איז ארויסגעקומען א שרעקליכע מעשה, א בחור האט מטמא געווען איבער זיבעציג קינדער פאר צוויי גאנצע יאר. איך וויל נישט זאגן די נאמען פונעם מוסד וואו דאס האט פאסירט, א פחד, א שרעק! טייערע קינדער זענען געפייניגט געווארן מיט מעשה תועבה, קיינער האט נישט דערציילט, מען האט מורא געהאט וכו'. וואלטן די מלמדים גערעדט – וואלט דאס נישט געקענט פאסירן, עס וואלט גלייך ארויסגעקומען, קינדער אז מען זאגט זיי אן, מען מאכט זיי באקוועם צו קומען דערציילן – קומען זיי דערציילן.


איך האב פון קיינעם נישט מורא, נאר פונעם אייבערשטן. מענטשן האלטן מיך פאר: "היתכן, אזוי רעדסטו? אזא ברייטקייט?" געלויבט דעם אייבערשטן איך טו וואס מוהרא"ש האט מיר געזאגט.


אברהם משה נרו יאיר האט מיר דערציילט, ווען די ישיבה האט זיך געעפנט האט מען אים אריינגעשלעפט צו מוהרא"ש; איינער פון די אינגעלייט וואס האבן געהאלפן עפענען די ישיבה האט געהאט טענות אויף מיינע דיבורים, מען האט אים איבערגערעדט ער זאל גיין צוזאמען מיט זיי רעדן אויף מיר. אברהם משה נרו יאיר איז מיר זייער געטריי אלע יארן, פונעם ערשטן טאג איז ער געשטאנען מיט מיר, למעשה איז ער מיטגעגאנגען, יענער האט נאכגעזאגט שטיקלעך פון דרשות און געווארט אז מוהרא"ש זאל רעאגירן, מוהרא"ש רופט זיך אן: "זעסט נישט אז ער רעדט גוט? פון דעם וואס מען קריגט אויף אים, דאס איז א סימן אז ער רעדט גוט"; שפעטער ווען איך בין געקומען צו מוהרא"ש האט מוהרא"ש מיר געזאגט: "רעד מער, רעד נאך".


בשעת'ן רעדן צו די קינדער האב איך גלייך געזען אז עס זענען געווען קינדער וואס דארפן רחמי שמים, זיי האבן אנגעהויבן לאכן. איך האב געדריידט דעם שמועס אויף אן אופן עס זאל יא אין זיי אריינגיין.


נאך מנחה האבן מיר געהאט זייער אן התעוררות'דיגע שלש סעודות. מיר האבן גערעדט פון דאס גרויסקייט פון קומען צום באשעפער, אים בעטן: "איך וויל זיין אן ערליכער איד", פון זיך טענה'ען מיט'ן אייבערשטן. דער זוהר הקדוש זאגט (פרשת בלק, קצה.) דוד המלך האט פארשטאנען אז אויבן אין הימל איז מער חשוב די געבעט פונעם ארעמאן ווי פון קעניגן און נביאים, האט ער זיך אויסגעטון די בגדי מלכות, ער האט זיך אנגעטון קליידער ווי אן ארעמאן און געבעטן דעם אייבערשטן (תהלים קב, א): "תְּפִלָּה לְעָנִי כִי יַעֲטֹף", וואס איז טייטש כי יעטוף? ער האלט צוריק, דער ארעמאן ווען ער רעדט צום אייבערשטן שטעלט ער אלעס אפ, דער אייבערשטער קערט זיך צום ארעמאן און לאזט אלעס אפ.


אלע פרעגן: "מיט וואס טוט זיך דער אייבערשטער באשעפטיגן?" און מען ענטפערט זיי: "דער אייבערשטער טוט זיך באשעפטיגן מיט זיינס א זאך, מיט די תפילות און טענות פון די צעבראכענע הערצער, תפילות פון ארעמעלייט", די בית דין של מעלה קומען אריין, זיי זאגן: "פארוואס דארף דער אייבערשטער זיי אויסהערן? מיר וועלן מאכן א משפט", אבער דער אייבערשטער זאגט זיי: "איך וויל אזוי, איך וויל זיין אליינס מיט זיי".


דער הייליגער רבי נתן זאגט (לקוטי הלכות תפילין ה, אות מג), מה דאך ווען אן ארעמאן בגשמיות קומט זיך אויס'טענה'ען צום באשעפער ווערט אזא רעש און א טומל אין הימל, איז דאך זיכער ווען א איד קומט צום באשעפער, ער וויינט: "רבונו של עולם, איך בין אן אמת'ער ארעמאן, איך בין אזוי ווייט פון דיר! רבונו של עולם, איך ליג אין א טיפע בלאטע, איך זינדיג, איך טו עבירות; העלף מיר באשעפער, איך וויל זיין ערליך, איך וויל זיין אן ערליכער איד" - איז דאך זיכער אז עס ווערט א מורא'דיג טומל אויבן אין הימל, דער אייבערשטער אליינס נעמט די תפילות און איז אים מוחל.


דאס זעען מיר אין פרשת ויקרא (ב, א): "וְנֶפֶשׁ כִּי תַקְרִיב", זאגט רש"י, ביי אנדערע קרבנות געפונען מיר נישט עס זאל שטיין "'וְנֶפֶשׁ' כִּי תַקְרִיב", נאר דא ביים קרבן עני, ווייל דער אייבערשטער זאגט: "מַעֲלֶה אֲנִי עָלָיו כְּאִלּוּ הִקְרִיב נַפְשׁוֹ"; דאס איז אויך ביי אן ארעמאן בדעת, אן ארעמאן אין רוחניות; ער קומט צום באשעפער מיט זיינע קליינע עבודות, ער זאגט: "רבונו של עולם, איך האב ביטערע שווערע נסיונות, דאך וויל איך זיין גוט", דאס איז חשוב ביים אייבערשטן – כְּאִלּוּ הִקְרִיב נַפְשׁוֹ.


דער יצר הרע פארגינט אבער נישט, ער זאגט דעם מענטש: 'קיינער דארף דיך נישט, דו שטינקסט, דו מאכסט צער פאר'ן באשעפער, דיין דאווענען שטינקט, דיינע מצוות שטינקען' – דארף מען געדענקען 'דער אייבערשטער האט מיך ליב, ער האט ליב אפילו עס שטינקט. די תורה זאגט (שם, יז): "וְשִׁסַּע אֹתוֹ בִכְנָפָיו, וְהִקְטִיר אֹתוֹ הַכֹּהֵן הַמִּזְבֵּחָה", מען זאל פארברענען דעם קרבן עני מיט די פעדערן; ווער עס האט שוין אמאל געשפירט די שרעקליכע גערוך פון פארברענטע פעדערן, פארברענטע האר – ווייסט אז דער גערוך איז נישט אויסצוהאלטן, ווי קען זיין מען זאל מקטיר זיין דעם קרבן עני, דעם עוף מיט די פעדערן? זאגן די הייליגע חכמים (ויקרא רבה ג, ה; הובא ברש"י): "כְּדֵי שֶׁיְהֵא הַמִּזְבֵּחַ שָׂבֵעַ וּמְהֻדָּר בְּקָרְבָּנוֹ שֶׁל עָנִי", אז דער מזבח זאל ווערן באשיינט און זאט פונעם קרבן עני; דא זעט מען אז אפילו א מענטש וואס איז א ריכטיגער עני, אן עני בדעת, קומט צום באשעפער מיט א קרבן, ער לייגט תפילין, ער דאווענט, ער לערנט, אפילו די מחשבות פייניגן אים, מען טראכט 'איך שטינק דאך, איך בין דאך אן עקלדיגער מענטש' – דארף מען געדענקען אז ביים אייבערשטן איז דאס נישט קיין שטינק, ביים אייבערשטן ביסטו שיין.


נאך מעריב האבן מיר געמאכט קידוש לבנה, נאכדעם האבן מיר געמאכט הבדלה. דער עולם איז דערנאך ארויס אין לעבעדיגע טענץ, מען האט אסאך געזינגען ניגונים פון אומאן ראש השנה, אלע האבן געמאכט פון די ניגונים תפילות צום אייבערשטן אז מיר זאלן זוכה זיין צו זיין ביים הייליגן רבי'ן דעם קומענדיגן יאר ראש השנה שנת תשפ"ג אין אומאן. יעצט איז נישט שייך צו פארן, די גרעניצן זענען פארשלאסן, עס ברענט א מלחמה צווישן אוקריינא און רוסלאנד.


נאכדעם האב איך אויפגענומען מענטשן, דאס איז פון די עבודות קשות; אויסהערן פראבלעמען און קענען מדריך זיין מיט די עצות און שכל פון רבי'ן.


צו מלוה מלכה זענען געקומען אסאך געסט וואס זענען נישט געווען שבת. דער דיין ר' יונה שליט"א האט גערעדט, ער האט נאכגעזאגט פון דעם הייליגן צדיק רבי מענדעלע מרימנאוו זכותו יגן עלינו (הובא בספר ילקוט מנחם, הפטרת וירא), עס שטייט (מלכים-ב ד, כג): "מַדּוּעַ אַתְּ הֹלֶכֶת אֵלָיו הַיּוֹם", דער מאן פון שונמית האט איר געפרעגט, פארוואס גייסטו צום צדיק, צו אלישע הנביא? "לֹא חֹדֶשׁ וְלֹא שַׁבָּת", היינט איז נישט ראש חודש און נישט שבת, "וַתֹּאמֶר שָׁלוֹם", האט זי געענטפערט: "שָׁלוֹם", וואס האט זי געמיינט צו זאגן מיט דעם "שָׁלוֹם"? נאר די גרעסטע סכנה, די גרעסטע צרה איז ווען א מענטש מאכט שלום מיט זיין מצב, ער זוכט שוין נישט א וועג ארויס פון זיינע תאוות רעות; דאס האט זי געזאגט, דו פרעגסט מיר פארוואס איך פאר צו מיין רבי? וואס איז היינט די יום טוב? "שלום!" איך ציטער וואס גייט זיין מיט מיר.


נאכדעם האב איך איבערגע'חזר'ט די שמועס וואס דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן (שיחות הר"ן, סימן יט) אז ווער עס ליגט אין טומאה און ער זוכט א וועג ארויסצוגיין - איז דאס נאר דורך לימוד התורה, אויב וועט א מענטש זיין שטארק צו לערנען יעדן טאג כך וכך משניות, כך וכך גמרא – וועט ער ארויסגיין פון די טומאה, פון די זוהמה. אנדערע עצות איז נישטא, א שאד צו גיין צו טערעפיסטן וואס קענען זיך אליינס נישט העלפן, ווי קענען זיי מיר העלפן?! נאר די עצה פונעם רבי'ן, לערנען שיעורים כסדרן – דאס העלפט.


מענטשן לאכן: 'קוק די ברסלב'ער, זיי מאכן א סיום אויף זאגן', מען שפעט פון ברסלב, 'מען נעמט ארויס אן האטעל פאר זאגן גמרא, פאר דאווענען גמרא...'; איך טענה נישט מיט קיינעם, אבער דיר זאג איך, פרעג יענעם: "וואס האסטו געטון די גאנצע ווינטער, האסט געעפנט א ספר?" (נישט דו זאלסט גיין פרעגן מענטשן, טענה זיך אויך נישט; דאס איז נאר א וועג פון ארויסברענגען די זאך, מען זאגט 'פרעג יענעם'), פרעג אים: "וואס טוסטו שבת? וואס טוסטו פרייטאג? ליינסט צייטונגען, פארברענסט דיינע טעג און יארן".


איך האב ארויפגערופן א אינגל וואס האט די וואך בר מצוה געהאט, די בר מצוה איז געווען אין ישיבה. ער האט זיך אויפגעשטעלט ביי די בר מצוה זאגן זיין פשעטל, אנשטאט זאגן צוויי ווערטער און מען גייט אריינזינגען, נעמט ער א גמרא און זאגט: "תנא דבי אליהו, כל השונה הלכות בכל יום מובטח לו שהוא בן עולם הבא... הדרן עלך כלל ששה סדרי תלמוד בבלי..." ער האט געמאכט א סיום הש"ס! די משפחה זענען געווארן פארפרוירן, אזוינס האבן זיי נאכנישט געזען, א אינגל, א בר מצוה בחור זאל ענדיגן ש"ס!


קומען די לצים און פרעגן: "האסט טאקע מסיים געווען ש"ס? איך קען דיך פארהערן?" אזוינס האט יעדער ברסלב'ער חסיד, ווי נאר ער דערציילט א סיום פרעגט מען אים: "איך קען דיך פארהערן?" זאגט איינער זייער גוט: "מיר קענסטו נישט פארהערן, איך זאג; דו אבער לערנסט דאך געהעריג, איך קען דיך פארהערן?" בלייבט יענער שטיין מיט די צונג אינדרויסן.


עס איז א וואונדער, ווער עס וועט דיר זאגן "איך האב א שיעור", "איך גיי צו א שיעור", "איך האב א חברותא", קיינעם וועט מען נישט פרעגן: "איך קען דיך פארהערן?" פארוואס פרעגסטו נישט די וואס לערנען צי דו קענסט זיי פארהערן...


אויך האבן מיר גערעדט פון שלום בית, פון רחמנות האבן אויף די ווייב. אז זי רופט: "קום אהיים, העלף מיר, איך פאל פון מיינע כוחות" – זאל מען אהיימגיין, נישט זיך ארויסדרייען. אז די ווייב רופט און בעט: "נעם מיך דארט און דארט", זאל מען נישט זאגן: "איך בין דיין קאר סערוויס דרייווער?!" עס איז א פלא צו זען אינגעלייט וועלכע ווילן נישט אהיים גיין, זיי ווילן נישט ענטפערן דעם טעלעפאן ווען די ווייב רופט; וואלט א חבר געבעטן "טראג מיך", "נעם מיך דארטן", - וואלטן זיי געלאפן, געטראגן, געברענגט – פארוואס די אייגענע ווייב וויל מען נישט נעמען, טראגן און ברענגען...


די אמעריקאנע פאלק רופט דעם פרעזידענט'ס ווייב "די ערשטע פרוי פון די פאראייניגטע שטאטן", די פוירסט לעדי; א איד דארף דאס זאגן אויף זיין ווייב, "דו ביסט די ערשטע און די חשוב'סטע ביי מיר".


די סיום האט געמאכט יענקי לעזער, ער לערנט פאר דעם בלאט גמרא אין אידיש און אין ענגליש; צוויי שיעורים א טאג.


דער דיין האט געבענטשט, איך האב געזאגט די שבע ברכות, מען האט אויסגעטיילט אפאר הונדערט גמרות מנוקד, קליינע ווייכע גמרות, עס זאל זיין גרינג מיטצונעמען מיט זיך אין ארבעט, אונטערוועגנס. נאכדעם האט מען געטאנצן ביז פארטאגס.


איך בין אהיימגעפארן נעכטן נאכט, מיר זענען אנגעקומען פינף אזייגער, מען האט גערוקט דעם זייגער, מען האט פארלוירן א שעה.


היינט אינדערפרי איז נישט געווען קיין מנין אין ישיבה, איך האב געדאווענט אין ישיבה ביחידות. די הלכה איז, ווער עס האט א מנין קבוע און עס פאסירט אמאל אז עס נישטא קיין מנין – זאל מען בלייבן דאווענען אינעם בית המדרש וואו מען דאווענט.


ביי מנחה איז שוין געווען מנין, נאך מנחה האבן מיר פארגעלערנט די בלאט גמרא. איך האב געלערנט מיינע שיעורים און אהיים געגאנגען העלפן מיין ווייב תחי'.


איך בין זייער איבערגענומען פונעם שבת, עס איז געווען הערליך שיין, צענדליגער משפחות זענען פריש מקורב געווארן צום הייליגן רבי'ן. די אינגעלייט און בחורים האבן זייער שיין אויפגענומען יעדן איינעם. אויך די פרויען, די מיידלעך, די תלמידות האבן זייער שיין אויפגענומען יעדן איינעם.


בנוגע וכו'; ער איז א קראנקער מענטש, איך דארף שטיין על המשמר נישט צו לאזן ביי אונז אין די קהילה קראנקע מענטשן. מוהרא"ש האט מיר געזאגט: "דיין ארבעט איז, פון איין זייט זאלסטו מחזק זיין יעדן איינעם, און פון די אנדערע זייט זאלסטו אכטונג געבן צו פארטרייבן די דריי כיתות קנעכט וואס דער מלך האכזר האט אריינגעברענגט (עיין ספורי מעשיות, מעשה יג)"; איך דאנק דיר פאר'ן מיר איבערגעבן די אינפארמאציע.


דאס האב איך געלערנט ביי מוהרא"ש. יארן צוריק איז געקומען צו מיר א איד פון יבנאל, דער איד איז געווען זייער א נאנטער מענטש צו מוהרא"ש, ער איז געווען א גרויסער פאנדרעיזער אין יבנאל. ער האט מיר געבעטן ער וויל אריינלייגן זיין זון אין ישיבה, איך האב געטראכט: 'זיכער איז דאס בהסכמת מוהרא"ש, ער האט דאס זיכער דורכגערעדט מיט מוהרא"ש, ער איז דאך א יוצא ונכנס, א משמש', דאך האב איך געפרעגט מוהרא"ש, איך האב דערציילט פאר מוהרא"ש אז דער איד וויל אריינלייגן זיין זון. מוהרא"ש ווערט ערנסט און זאגט מיר: "נעם אים נישט אריין אין ישיבה, ער איז א קראנקער בחור, ער לויפט נאך אינגלעך און בחורים; איך האב אים פארטריבן פון יבנאל, ער איז א מניוול; אויב דו וועסט אים ארייננעמען אין ישיבה – וועט ער קאליע מאכן אלע בחורים", מוהרא"ש זאגט מיר: "אז דו פארשטייסט בעסער – קענסטו טון אנדערש, אבער איך זאג דיר זאלסט זיך אכטונג געבן פון אים", מער האב איך נישט געדארפט, איך האב יענעם פארטריבן פון ישיבה.


ביי מוהרא"ש איז געווען אמת, מען האט נישט פארדעקט די שמוץ אונטערן קארפעט. אין אנדערע פלעצער, אז מען כאפט א מניוול, אויב דער טאטע איז מקורב למלכות – פארדעקט מען דאס, אסער אויב דער טאטע האט געלט – פארדעקט מען דאס, ביי מוהרא"ש איז געווען אמת, מעגסט זיין דער נאנטסטער מענטש, אז דיין זון איז א סכנה – קען ער נישט זיין צווישן ריינע קינדער, ריינע בחורים.


גלייב מיר, איך קען אסאך פארטראגן און אסאך דערהייבן, אבער דאס וואס דו האסט מיר דערציילט האט מיך אזוי צערודערט, איך בין נאכאלץ נישט ביי מיר פון די מעשה. איך האב אסאך געבעטן דעם אייבערשטן איך זאל וויסן וואס צו טון. איך האב אים פארטריבן, ער וויינט צו מיר פארוואס דער ראש ישיבה האט נישט קיין רחמנות, גיי זיי אים מסביר אז דאס איז רחמנות, איך האב רחמנות אויף קהילת היכל הקודש.


זיי ממשיך מיט דיין הייליגע ארבעט, גיי הפצה; אפילו דו זאלסט נישט לייגן קיין גליונות, בלויז ווען מען זעט דיר – איז דאס הפצה. מען זעט א אינגערמאן זיך אויפפירן אזוי דרך ארץ'דיג, אזוי איידל, אזוי ערליך, דאס מאכט אז מענטשן זאל קומען צום רבי'ן.


לאז מיר וויסן אויב איז שייך מיר צו מאכן דעם שאנק פאר פסח, מיין ווייב וועט זיך זייער פרייען.


נאכן ענדיגן שרייבן דעם בריוו, אפשרייבן דעם גאנצן שבת, קלער איך אז עס האט זיך געלוינט אז דו ביסט נישט געקומען אויף שבת, אזוי האב איך אפגעשריבן דעם שיינעם שבת, אזוי וועלן נאך מענטשן קענען ארויסנעמען אביסל חיזוק פון די שיינע התחזקות וואס מיר האבן גערעדט; איך צי צוריק... ענדערש וואלסטו יא געדארפט קומען, ווייל דאס אלעס וואס שטייט אינעם בריוו איז א ברעקל פונעם שבת, בבחינת יותר ממה שקריתי לפניכם - כתוב כאן.


בעט פאר מיר, איך גיי מארגן צום דאקטער; קען זיין איך וועל דארפן אריבערגיין עפעס, איך וויל נישט שרייבן. בעט פאר מיר, מארגן אינדערפרי איז מיין אפוינטמענט.


יואל בן ריצא רעכיל.

#31 - נישט אפשטעלן נדבות פאר'ן רענט קאמפיין צו קענען גיין אויף די נסיעה
צדקה, מוסדות, בארד און פאות, רענט, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת צו, י' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך זע אז דו העלפסט דיין ברודער ... אזוי געטריי מיט אלעס וואס ער טוט פאר די מוסד.


ער האט אויסגערופן נעכטן נאכט ביי די מלוה מלכה בנוגע די טשערעדי קאמפיין די יאר, אז מען קען שוין פון יעצט אוועקלייגן געלט, אזוי וועט מען קענען מיט קומען צו די נסיעה; זיי אים מסביר אז די אלע אינגעלייט און בחורים געבן זייער מעשר חודש'ליך פאר די רענט פון די ישיבה, יעצט וועלן זיי אפשטעלן די צדקה און דאס אוועקלייגן צו קענען מיט קומען צו די נסיעה, האט ער גארנישט אויפגעטון נאר אפגעטון; עס איז נישט גערעכט אפצושטעלן צדקות פון א גאנץ יאר צו קענען קומען צו די נסיעה, איך וועל רעדן מיט דיר פנים בפנים.


שטארק זיך מיט דיין צלם אלקים, ריר נישט אן דיין בארד און פאות. ווילסט גיין מיט קאלירטע שטרומפ וכו' - דאס אלעס וואקסט מען אויס, אבער דיין צלם אלקים לאז, שנייד נישט.


איך האף דו וועסט אנווארעמען די בחורים זאלן ארומגיין פורים צאמנעמען געלט פאר די ישיבה.

#30 - מען זאל נישט קומען צו מיר אין שטוב פורים
צדקה, משפחה, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת ויקרא, ז' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


בנוגע קומען צו מיר פורים וכו'; געב איבער פאר אלע בחורים מען זאל נישט קומען צו מיר אין שטוב פורים, איך נעם נישט אויף, איך וויל אז אלע בחורים זאלן צאמנעמען צדקה פאר די מוסדות.


דאנדערשטאג נאכט, נאכן ענדיגן ארומגיין צאמנעמען צדקה - וועט זיין פאר די בחורים א סעודה אין ישיבה, מען וועט טאנצן און זיך פרייען אינאיינעם, אבער במשך דעם טאג זאל מען נישט קומען צו מיר. אפילו אינגעלייט ווייסן נישט ווי איין ווי אויס, מען קומט צו מיר, מען ווייסט נישט ווען צו גיין; ענדערש זאלן זיי גיין צו זייערע עלטערן, אדער גיין צאמנעמען צדקה - וועלן זיי מער אויפטון. מילא מען וויל ברענגען משלוח מנות - איז איין זאך, אבער זיצן ביי מיר א גאנצע טאג - האט נישט קיין זין.


נעם צאם די בחורים, גייט ארום נאך צדקה. מענטשן האבן א שטארקע געפיל פאר ברסלב, אלע לעבן היינט מיט די חיזוק פון רבי'ן; ווען אלע בחורים וואלטן מיר געהאלפן צאמנעמען צדקה - וואלטן זיי מיר אזויפיל גרינגער געמאכט.

#29 - מיט חכמה קען מען שלום מאכן צווישן די מאמע און שוויגער
כיבוד אב ואם, מחלוקת, שווער און שוויגער, שלום, סיפורי צדיקים, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת פקודי, כ"ט אדר א', ערב ראש חודש אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


משפחת ... שתחיו


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מיט חכמה קענט איר אלעס צוריק דרייען, נעמט די טריק פון אהרן הכהן. די הייליגע חכמים דערציילן (אבות דרבי נתן יב, ג) ווי אזוי אהרן הכהן פלעגט שלום מאכן צווישן צוויי פיינט, ער האט געזאגט פאר איינעם: "דיין חבר וויל זייער שטארק רעדן מיט דיר אבער ער שעמט זיך פון וואס עס איז געווען, ער האט חרטה, ער זאגט א גאנצן צייט, הלוואי ווען ער קען ווען צוריק דרייען", נאכדעם איז אהרן הכהן געגאנגען צום צווייטן מיט די זעלבע מעשה, אים אנגערייצט אז יענער וויל שלום מאכן, יענער האט חרטה, ער שעמט זיך פון דיר, נאכדעם ווען די ביידע האבן זיך געטראפן זענען זיי ארויפגעפאלן איינער אויפ'ן צווייטן, זיך געהאלזט און געקושט, און געווארן נאנטע חברים.


אזוי זאלט איר טון, ווען איר רעדט מיט אייער מאמע זאלט איר זי זאגן ווי שטארק אייער שוויגער שעמט זיך אז זי איז נישט געקומען וכו', און ווען אייער מאן רעדט צו זיין מאמע זאל ער אריינווארפן גוטע ווערטער פון אייער מאמע.


באלד קומט פורים, מאכט א שפיצל, מאכט צוויי שיינע משלוח מנות'ער; ווען איר גייט צו אייער מאמע זאלט איר זאגן: "איך קום פון מיין שוויגער, זי שיקט דיר די שיינע משלוח מנות", און ווען איר גייט צו אייער שוויגער זאגט איר: "דאס איז פון מיין מאמע"; אזוי וועט איר זיין בבחינת אהרן הכהן, אוהב שלום ורודף שלום.


אזוי אויך ווען איינער רעדט שלעכט אדער מאכט חוזק - זאל מען דאס חס ושלום נישט איבערזאגן. ווען איר רעדט מיט אייער מאמע און זי זאגט עפעס א שלעכט ווארט - זאלט איר עס נישט טראגן ווייטער, אפילו אייער מאן דארף דאס נישט הערן. פאר אייער מאן זאגט: "מיין מאמע רעדט זייער שיין פון דיינע עלטערן און אוודאי פון דיר", און ווען אייער שוויגער זאגט עפעס א קרום ווארט - שלינגט עס אראפ.


דאס האב איך געלערנט פון מיין טייערע מאמע, זי פלעגט אונז אלץ זאגן: "האסט א גוט ווארט אויף א צווייטן - זאג עס איבער פאר יענעם, האסט א שלעכט ווארט - שלינג עס אראפ"; מיין מאמע תחי' זאגט אז זי האט דאס געלערנט פון איר מאמע, מיין באבע רחל לאה עליה השלום. מיין מאמע תחי' זאגט, איך לייג צו נאך שטערקער: "האסט א שלעכט ווארט - שלינג עס אראפ, אפילו דו דערשטיקסט זיך"; ענדערש טשאו"ק זיך, ווי איידער טראגן א נישט גוטע ווארט.


 איין גוט ווארט קען מאכן א שלום, און איין שלעכט ווארט מאכט מחלוקות, און אלע צרות קומט פון מחלוקות, אלע קראנקהייטן קומט פון מחלוקות. אזוי זאגט דער הייליגער רבי (לקוטי מוהר"ן חלק א', סימן יד): "כִּי כָּל הַחוֹלַאַת בָּאִין עַל יְדֵי בְּחִינַת מַחֲלֹקֶת", אלע קראנקהייטן קומען פון קריגערייען.


אין דעם זכות פון מאכן וואס אהרן הכהן האט געמאכט - וועט איר זוכה זיין צו זען א גרויסע ישועה, איר וועט זען באשיינפערליך ווי דער אייבערשטער וועט מאכן גרויסע נסים.

#28 - באשעפער ראטעווע מיך פון המן און עמלק, פונעם יצר הרע און עבירות
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, חודש אדר, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת כי תשא, ט"ו אדר א', שושן פורים קטן, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


היינט איז דרייסיג טעג פאר דעם הייליגן יום טוב פורים. אונזער רבי דער הייליגער רבי נתן זכותו יגן עלינו האט געזאגט, ווער עס וועט בעטן יעדן טאג - דרייסיג טעג פון פאר דעם יום טוב פורים: "הצילנו", באשעפער ראטעווע מיך, "מקליפת המן ועמלק", פון די טומאה פון המן הרשע און פון עמלק, - וועט זוכה זיין צו זען ביי מגילה ליינען מרדכי הצדיק און אסתר המלכה.


מען קען זיך נישט פארשטעלן צו וואס מען איז זוכה ווען מען בעט דעם אייבערשטן טאג נאך טאג: "הייליגער באשעפער, ראטעווע מיך פונעם יצר הרע, היט מיך פון עבירות, באשיץ מיך פון די קליפה און די טומאת המן ועמלק"; מען ווערט א גרויסער צדיק.


איך בעט דאס א גאנץ יאר; עס איז אזוי גוט, אזוי געשמאק - מיט די עצה פון התבודדות ותפלה. מען שפירט די טעם גן עדן נאך אויף די וועלט.


אשרינו שזכינו להתקרב לרבינו!

#27 - ס'איז געווען א פרייליכער פורים, און מ'גרייט זיך אויף יום טוב פסח
שטעטל, פסח, פורים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תשא, שושן פורים, ט"ז אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך האב נישט קיין כח צו קומען היינט אין שטעטל, איך בין זייער אפגעמאטערט פון יום טוב פורים. מיר זענען זיך צאמגעקומען אין ישיבה כמעט ביזן זמן כניסת שבת, מיר האבן געטאנצן; עס איז געווען שמחות און בכיות, מיר האבן געדאנקט דעם אייבערשטן אז מיר ווייסן פון מרדכי הצדיק. א האלבע שעה פאר שבת בין איך אהיים העלפן מיין ווייב אנגרייטן דעם שבת.


פרייטאג צו נאכטס איז געווען זייער דערהויבן אין ישיבה; מען האט געדאווענט מיט אן אויסטערלישע שמחה. פאר קבלת שבת האבן מיר גערעדט פון דאס גרויסקייט פון דאנקען דעם אייבערשטן, מיר האבן געזאגט נשמת, מיר האבן געדאנקט דעם אייבערשטן אינאיינעם; נאכדעם האבן מיר געטאנצן און געזינגען.


נעכטן נאכט מוצאי שבת איז מען נאכאמאל געווען אין ישיבה, מען האט געטאנצן ביז פארטאגס; די בחורים און אינגעלייט זענען געווען זייער פרייליך, מען האט מיר נישט אפגעלאזט וכו' וכו', איך בין זייער אפגעמאטערט.


עס זענען געווען זייער אסאך אינגעלייט פון שטעטל, זיי וועלן דיר דערציילן וואס דא האט זיך אפגעטון; אפשר וועט איינער פון זיי אפשרייבן דעם גאנצן יום טוב, אלע דיבורים, התחזקות וכו'.


זיי מיר מוחל אז איך קען נישט אננעמען ענקער פארלאנג ארויס צו קומען אין שטעטל, איך וועל בלייבן אין ישיבה פאר די היינטיגע סעודה.


איך וועל מיט'ן אייבערשטנס הילף זיין יום טוב פסח אין שטעטל. עס וועט זיין שיעורים אלע טעג, סיי יום טוב און אויך חול המועד. איך וועל אם ירצה ה' פארלערנען אלע טעג פאר'ן דאווענען שחרית די בלאט בבלי און ירושלמי.


חול המועד וועל איך דאווענען שחרית עלף אזייגער, פאר'ן דאווענען וועט זיין די שיעור אין בבלי און ירושלמי. אז איר ווילט קענט איר מאכן א מנין שחרית פריער, איך וועל דאווענען עלף אזייגער. פארנאכטס וועט זיין א שיעור התחזקות; מיר וועלן דאווענען מנחה אכט אזייגער און נאך מעריב וועט זיין א שיעור, מיר וועלן זיך מחזק זיין מיט'ן הייליגן רבינ'ס עצות.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - מיר זאלן האבן די זכי' אויפצובויען אידישע קינדער
מוסדות, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


ומשלוח מנות איש לרעהו


לכבוד ר' ... נרו יאיר וזוגתו אונזער מנהלת בית פיגא תחי'


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן האבן די זכי' אויפצובויען אידישע קינדער, איינפלאנצן אין זיי אמונה; אלע זאלן וויסן אז עס איז גארנישט דא אויסער דעם אייבערשטן.


איר זאלט אינאיינעם זען אסאך נחת ביי אייערע קינדער און קינד'ס קינדער, אמן.


שמחת פורים.

#25 - א גרויסן יישר כח פאר'ן זיין אזא געטרייער מלמד
מוסדות, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


ומשלוח מנות איש לרעהו


לכבוד ר' ... נרו יאיר


א גרויסן יישר כח פאר'ן זיין אזא געטרייער מלמד, פאר'ן אריינלייגן אין אונזערע קינדער אמונה טהורה, יראת שמים ומדות טובות.


אשרינו מה טוב חלקינו ששם חלקינו בהיכל הקודש ולא מיושבי קרנות, אז מיר קענען שפירן אביסל בזה העולם טעם גן עדן.


שמחת פורים.

#24 - יישר כח פאר'ן העלפן צאלן די כולל אינגעלייט מיט אזא געטריישאפט
כולל, הכרת הטוב, משלוח מנות, פורים

בעזרת ה' יתברך


חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן


ומשלוח מנות איש לרעהו


לכבוד ... נרו יאיר


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן ווייטער קענען די זכי' האבן צו משמש זיין דעם רבי'ן.


דו העלפסט מיר אגאנץ יאר באצאלן אונזערע כולל אינגעלייט מיט אזא געטריישאפט.


אין דעם זכות זאלסטו זען בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.


שמחת פורים.