בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

ב' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

איך בין היינט געווען אין שטעטל, איך האב געמיינט איך וועל דיך טרעפן; איך דארף מיט דיר רעדן וואס צו טון בנוגע בויען נאך דירות. איך האב יעצט א שיינע צאל משפחות וואס ווילן קומען וואוינען אין שטעטל און מיר האבן נישט קיין דירות.

אין אנהויב האסטו מיר געזאגט אז מען דארף מתפלל זיין די באאמטע זאלן געבן רשות צו בויען, יעצט ווען מיר האבן גע'פועל'ט ביי זיי, מיר האבן באקומען רשות - דארפן מיר מתפלל זיין אז עס זאל שוין געבויט ווערן.

איך האב גערעדט צו האברך ... נרו יאיר, ער איז גרייט צו העלפן מיט וואס מען דארף נאר אז זאכן זאלן זיך אנהויבן רוקן אויף למעשה.

איידער דו נעמסט אן נאך דזשאבס און איידער דו עפנסט נאך ביזנעס וכו' - זאלסטו טראכטן צי דאס וועט גיין אויפ'ן חשבון פון בויען דעם שטעטל, ווייל דיין גאנצע הצלחה איז נאר דורכ'ן אויפבויען דעם שטעטל קרית ברסלב; זאלסטו ענדערש משקיע זיין אינעם שטעטל.

איך האף דו האלסט נאך אן דיין קבלה נישט צו גיין שלאפן איידער דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן; מקרא, משנה, גמרא, מדרש וספרי רבינו.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת שמיני, כ' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער פראגע.

עס איז בכלל נישט קיין סתירה דאס האבן א שיינע הויז - מיט ברסלב. א שיינע הויז איז נישט קיין פראבלעם, עס ווענדט זיך וואס מען טוט אינעם שיינעם הויז; אז מען פירט זיך מיט שלום, מיט ליבשאפט, מען פירט זיך מיט די תורה - איז א מחי' א שיינע הויז, און אז מען פירט זיך מיט מחלוקות, מיט שנאה, מען גייט נישט מיט די תורה - איז ביטער אויך אין א פארקראכטע הויז.

אז איר חלומ'ט פון א שיינע פאלאץ זאלט איר דאס בעטן דעם אייבערשטן; בעטס דעם אייבערשטן פינקטליך וואס איר דארפט, וועט איר זען גרויסע ניסים.

איך וואונטש אייך א שיינע גרויסע הויז, מיט נחת פון אייערע קינדער, מיט פרנסה בשפע - בזכות וואס איר און אייער מאן העלפן אזוי געטריי דעם רבי'ן, איר זענט משמש דעם רבי'ן, וועט איר זען ניסים.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת תרומה, ב' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי

איך וויל אייך פרעגן א שאלה, וואס איז מרת ... שולדיג אז איר מאן האט אייך געבויט א הויז מיט טויזנט פראבלעמען?! וואס איז זי שולדיג אז איר מאן איז א גנב? וואס איז זי שולדיג אז זי האט א מאן א פארברעכער?!

איך פארשטיי נישט ווי אזוי מען קען זיין אזוי נאריש, אז איר זענט נאכאלץ נישט צופרידן פון אייער מקח – האט איר צוויי ברירות; אדער רופט אים צו דין תורה, און וואס בית דין וועט פסק'ענען וועט מען מקיים זיין, אדער קענט איר פארקויפן די הויז און קויפן פון א גוי, אדער זיך אוועקציען און עס וועט זיין שלום על ישראל; אבער פארהאלטן די פרוי איז א זאך וואס מען טאר נישט טון.

איך לייד פון דעם זייער אסאך, צענדליגער מאל האבן פרויען מיר וויי געטון מיט'ן גיין צו מיין ווייב און איר פארהאלטן: "פארוואס טוט דער ראש ישיבה אזוי?" "פארוואס זאגט דער ראש ישיבה אזוי?" ווען איך קום אהיים און איך זע מיין ווייב וויינען – ווייס איך שוין מיט וועם זי האט היינט גערעדט...

מיין ווייב איז בכלל נישט קיין שוואכע, זי האט מיר אלץ נאר מחזק געווען. זי איז אריבער שווערע בזיונות; ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה האט מען ארום געשיקט בריוו פאר אלע שכנים מען זאל אפהאקן קשר מיט מיין ווייב און קינדער, מען האט געשיקט אויף די פאסט פאר די גאנצע גאס בריוו אין אידיש און אין ענגליש (מיר האבן אוועקגעלייגט פון אלע בריוו און פאשקעווילן). אויך האט מען געמאכט הפגנות קעגן מיין ווייב, מען האט איר זייער געטשעפעט, עד היום ווען מיין ווייב דערמאנט זיך פון די טעג – וויינט זי, אבער גארנישט האט איר שוואך געמאכט, עס האט וויי געטון אבער נישט אפגעשוואכט; אבער ווען נאנטע חבר'טעס, נשות אנשי שלומינו האבן נישט קיין שכל, זיי רופן און הויבן אן רעדן צו איר קעגן איר מאן – דאס קען זי נישט נעמען. זי פרעגט מיך אסאך מאל: "זאל איך צוריק פרעגן שאלות פון זייער מאן וכו'?" מיר טוען דאס נישט, מיר טשעפען נישט אנדערע.

אינטערעסאנט, דער בויער האט מיר אויך געבויט א הויז אין שטעטל, איך און מיין ווייב זענען אים זייער דאנקבאר, מיר האבן נאר הכרת הטוב פאר'ן אונז בויען אזא געשמאקע הויז. ברוך ה' ביי אונז איז אויך דא זאכן וואס מען דארף פאררעכטן, און זאכן וואס מען קען נישט פאררעכטן, וואס האט דאס מיט יענעם? דאס האט מיר מיר אליינס; מיר בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן האבן אלעס וואס מיר דארפן.

דער אינגערמאן וואס בויט די הייזער אין שטעטל איז נישט קיין גנב, נישט קיין פארברעכער, ער איז זייער ערליך אין געלט. עס איז אינטערעסאנט צו זען וואס פאסירט נאכן קויפן, ווי אזוי מען פירט זיך אויף; אבער דאס צו טון מיט זיין ווייב, איר וויי טון, איר טשעפען - איז א שרעקליכע עולה! טראכטס ווי אזוי איר וואלט געשפירט ווען מען זאל אייך אנהויבן זאגן זאכן אויף אייער מאן; נישטא קיין שום תירוץ דאס צו טון!

איך בעט אייך און איך בעט אלע פרויען, העלפט מיר בויען דעם שטעטל, שטעלט מיר נישט אונטער קיין פיסלעך, לייגט מיר נישט אונטער שטיינדלעך; איך ארבעט אזוי שווער אהערצושטעלן א שטאט על שם רבינו, א פלאץ פון ליבשאפט און אחדות; פארוואס זאל מען זיך בייסן.

ווען מיר האבן אנגעהויבן די שטעטל האב איך ענק געזאגט און געשריבן: "אויב וועט זיין אחדות צווישן אייך – וועלן אלע גוים פארקויפן פאר ביליג"; אנהויב איז אזוי געווען, מען האט געקויפט הייזער ממש בחנם, יעצט גייען די פרייזן ארויף העכער און העכער, די שכנים ווילן נישט פארקויפן; ווער איז שולדיג אין דעם? מיר אליינס, מיר בייסן זיך, מיר קענען זיך נישט ליידן.

איך ענדיג מיט א תפלה: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען אריין ברענגען שלום צווישן אנשי שלומינו".

א צעבראכענע הארץ.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

וואס מאכסטו עפעס טייערער ... ?

איך ווארט צו הערן פון דיר, איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר; איך בעט פאר דיר יעדן טאג און איך טו וואס איך קען פאר דיין שידוך, איך האף צום אייבערשטן צו זיין דער גוטער שליח, דיין שדכן - בקרוב.

בנוגע דיין דירה וכו'; משפחת ר' ... נרו יאיר ווילן זייער שטארק קומען וואוינען אין שטעטל. איך דארף דיר נישט זאגן ווער זיי זענען, זיי זענען זייער חשוב'ע מענטשן, זיי זענען פון די ערשטע פינף משפחות וואס האבן געעפנט די מוסדות היכל הקודש אין ארצות הברית.

זיי זאגן מיר אז זיי וואלט זייער געוואלט דינגען דיין דירה, אבער זיי זאגן מיר אז זיי זענען צווישן דיר און די הנהלה; זיי זענען מסכים צו צאלן די פרייז וואס דו בעטסט, אבער די הנהלה לאזט נישט הייבן די פרייז, מען וועט נישט ארייננעמען די קינדער זייערע אין מוסד.

דעריבער פרעג איך דיר אויב דו וואלסט מסכים געווען זיי צו פארדינגען דיין דירה פאר די פרייז וואס די הנהלה האט יעצט קובע געווען - וועסטו מאכן א גרויסע טובה סיי פאר זיי און סיי פאר די גאנצע שטעטל. זיי וועלן אסאך צו געבן צום שיינקייט פון שטעטל, אויך וועט דאס זיין א זכות פאר דיר, עס איז א בחינה פון הכנסת אורחים, אויך וועלן אלע אויסהערן די הנהלה; באמת, די הנהלה, זיי פאר זיך - ווילן גארנישט, זיי זענען דא צו טון מיין ווילן, צו קענען האבן א שיינע שטעטל, א פלאץ וואו מען קען וואוינען רואיג און צופרידן.

די וואס העצן קעגן די הנהלה - די זענען מענטשן וואס זענען אנגעווייטאגט אויף זיך אליינס; אזוי איז איבעראל אין אלע קהילות קדושות בישראל, די העצערס זענען ביטערע מענטשן, מענטשן אן שלום בית, מענטשן וואס ווילן נישט לעבן.

שטארק זיך בלימוד חומש ותרגום בכל יום, אויך לערן משניות, און אויף א דף גמרא זאלסטו זיך מוסר נפש זיין, דאס זאל זיין ביי דיר א חק קבוע, אזוי ווי הנחת תפילין. גמרא איז פייער פאר'ן סמ"ך מ"ם, עס פארברענט אים, ער קען נישט נעמען לערנען גמרא, אלעס וועט ער לאזן טון אבי נישט עפענען די גמרא.

א פרייליכן שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת חיי שרה, י"ט מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

היות עס איז נישטא קיין סאך דירות אין שטעטל און אסאך משפחות ווילן קומען וואוינען אין שטעטל - דארפן מיר זייער אכטונג געבן אז די פרייז זאל נישט ארויף גיין, ווייל אז עס איז דא מער מענטשן וויפיל דירות עס איז דא, און יעדער וויל האבן די דירה, מען איז גרייט צו געבן מער געלט אבי צו האבן די דירה - גייט ארויף די פרייז.

דעריבער האט די הנהלה געמאכט א וועד אז ווער עס וויל קומען אין שטעטל; סיי קויפן, סיי דינגען - מעלדט זיך צו די וועד, אזוי געבט מען אכטונג אז די פרייזן זאלן נישט ארויף גיין.

ווען דער שטעטל האט זיך געעפנט האב איך געזאגט פאר די אינגעלייט: אויב מען וועט זיך ליב האבן אין שטעטל, מען וועט נאר זען דאס גוטס ביים צווייטן, מען וועט זיך אריינמישן אין יענעמ'ס לעבן צו העלפן יענעם מיט קאכן, באקן, נעמען יענעמ'ס קינדער וכדומה - וועלן אלע שכנים פארקויפן זייערע הייזער פאר ביליג.

די וועד האט געשטעלט האברך ... פאר ווער עס וויל קויפן א הויז, פארבינדט אייך מיט אים.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת חיי שרה, כ' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

אזוי ווי עס ווערט יעצט פערטיג מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף נאך ניינצן דירות; זעכצן דירות אויף טווין ברידש, צוויי דירות אויף מארקס און א ניינצנטע אויף אלד מאנטיסעלאו - זאלסטו פרעגן אלע משפחות וואס האבן געקויפט אויב זי ווילן פארדינגען זייער צווייטע דירה, און די משפחות וואס ציען זיך אוועק פון איין דירה צום צווייטן - זאלסטו אויך נעמען אין חשבון וויפיל דירות עס שטייט צו פארדינגען און הייב אן ענטפערן פאר די אלע מענטשן וואס ווארטן אויף אן ענטפער פון דיר פאר א דירה אין שטעטל.

מענטשן ווארטן אזוי לאנג דו זאלסט צוריק רופן און מעלדן אויב איז דא דירות; יעצט אז עס איז דא דירות - איז דאך א שאד פאר די אלע וואס ווילן קומען וואוינען אין שטעטל.

בנוגע דעם שאטל וכו'; איך וויל א שאטל אין שטעטל פאר יעדע פרייז, משפחות קענען נישט זיין איינגעשפארט, עס מוז זיין א וועג פאר די פרויען צו קענען ארויסגיין זיך אויסלופטערן.

אויב דו האסט עפעס אינפארמעישן בנוגע דעם בית החיים - לאז מיר וויסן.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת וירא, י"ד מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

זע צו דינגען א צווייטע דירה, מען קען נישט וואוינען אין א דירה סרוחה; אז עס גייט א גערוך – איז דאס נישט קיין דירה, ובנוסף, אז דער לענדלער קומט און שטערט – איז נישט ווערד דארט צו וואוינען.

די צווייטע פראגע, אויב דו זאלסט זיך ציען אין שטעטל; דאס האט מיט ענק, אויף דעם ענטפער איך נישט. זייט זיך מתבודד, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר ווייזן דיין פלאץ וואו דו זאלסט וואוינען.

זע צו העלפן אין שטוב; אין די חדשים וכו', דארף מען זיין מער פארזיכטיג נישט צו אויסמוטשען די ווייב וד"ל.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', קרית ברסלב

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

בנוגע צו קויפן די הויז; די הנהלה זאגט אז די הויז איז ניטאמאל ווערד צוויי הונדערט טויזנט דאלער, מערסטנס הונדערט זיבעציג, און די גוים ווילן פאר דעם צוויי הונדערט פערציג, איז ממילא נישט שייך דאס צו קויפן. מען קען נישט קויפן קיין הייזער אין שטעטל און זיין א חלק פון אונזער קהילה נאר אז מען קויפט דאס דורך די הנהלה.

בנוגע נעמען גוי'טעס; אודאי זאלט איר נעמען א גוי'טע זאל אייך העלפן רייניגן די שטוב, דאס מיינט נישט אויסגעבן געלט; א אידישע מאמע זאל האבן כח - איז וויכטיגער ווי די פאר דאלער וואס די גוי'טעס נעמען.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

זייט מיר מוחל, איך וועל אייך נישט ענטפערן וואס צו טון; ווי קען מען זאגן א צווייטן וואס צו טון און ווי אזוי זיך צו פירן? זיכער נישט וואו מען זאל וואוינען.

מיינט נישט אז איך שטופ אייך אוועק, אז מיר ווילן נישט האבן אייער משפחה ביי אונז אין שטעטל; אדרבה, מיר וועלן זיך זייער פרייען אז אייער משפחה וועט קומען וואוינען ביי אונז אין שטעטל, עס איז פאר אונז א זכיה צו האבן אזעלכע באזעסענע ערליכע משפחות ווי אייער משפחה, אבער מיר קענען דאס נישט זאגן צו טון; דאס דארפט איר - אינאיינעם מיט אייער מאן - אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויב איר זאלט זיך אריבערציען פון אייער מדינה און קומען קיין אמעריקע, קיין קרית ברסלב.

וואס מיינט איר, וואס האב איך געטון ביים עפענען דעם שטעטל? איר מיינט איך בין אויפגעשטאנען איין טאג אויף די לינקע זייט און מחליט געווען אז מיר גייען בויען א שטעטל? מיט טייכן טרערן האב איך געוויינט צום אייבערשטן ער זאל מיר אריינשיינען וואס צו טון, אויב מיר זאלן מייסד זיין א שטעטל על שם רבינו און וואו די שטעטל זאל זיין, און אזוי ווייטער, יעדע פרט ופרט.

דער עיקר דארפט איר קוקן אויף די חינוך הבנים והבנות, די קינדער זאלן באקומען א גוטע חינוך, אן ערליכער חינוך; א איד קוקט אויף איין זאך 'וואו וועלן מיינע קינדער אויפוואקסן ערליך? וואו וועל איך קענען מחנך זיין מיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן?' אזוי ווי די תורה זאגט אויף אברהם אבינו, דאס גרויסקייט פון אברהם אבינו (בראשית יח, יט): "כִּי יְדַעְתִּיו לְמַעַן אֲשֶׁר יְצַוֶּה אֶת בָּנָיו וְאֶת בֵּיתוֹ אַחֲרָיו, וְשָׁמְרוּ דֶּרֶךְ ה' לַעֲשׂוֹת צְדָקָה וּמִשְׁפָּט".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

זי איז גערעכט, אז דו האסט נישט קיין אייגענע סוכה קענסט נישט אוועק גיין גאנץ סוכות שלאפן אין א סוכה און איר איבערלאזן אליין; דו קענסט איר מיט נעמען, זי וועט שלאפן אין די דירה און דו אין די סוכה.

אז דו גייסט שלאפן ביי דיינע עלטערן דארפסטו זארגן א פלאץ פאר איר צו שלאפן און אז דו גייסט שלאפן ביי אירע עלטערן דארפסטו זארגן זי זאל האבן א שטוב, אליינס אוועק גיין קענסטו נישט; אויב איז נישטא קיין פלאץ פאר איר מיט צו קומען זאלסטו בלייבן שלאפן אין שטוב.

איך בין שטענדיג מעורר די אינגעלייט ווען זיי זוכן א דירה אז זיי זאלן קוקן אויב מען קען מאכן א סוכה; א אידישע דירה דארף האבן א פלאץ פאר א סוכה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א גמר חתימה טובה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, קרית טאהש קאנאדע

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער אז איר ווילט קומען וואוינען אין שטעטל, אין קרית ברסלב. אז איר ווילט דינגען א דירה דארפט איר נישט געבן קיין געלט פאר די קהילה, נאר ווען מען וויל קויפן א דירה דעמאלט דארף מען געבן צען טויזנט דאלער פאר די קהילה.

אז דו ווילסט במשך הזמן קויפן א דירה אין שטעטל קענסטו געבן פון פאראויס דעם סכום צוביסליך.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת קרח, כ"ז סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך וויל דיר מחזק זיין דו זאלסט לערנען יעדן טאג דעם בלאט גמרא, א בלאט גמרא רייניגט דעם מענטש פון אלע טומאות. מוהרא"ש זאגט, נישטא נאך א זאך וואס דער סמ"ך מ"ם האט אזוי מורא דערפון ווי פון א בלאט גמרא, דאס פארברענט אלע קליפות.

דו זוכסט דאך אוועק צו לייגן, צו אינוועסטירן וכו' וכו'; נעם די אינוועסטמענט, לייג דיר אוועק בלעטער גמרא; דאס וועסטו מיטנעמען מיט דיר אויף אייביג, דאס וועט דיר היטן פון אלעם שלעכטס.

בנוגע די דירה אין שטעטל; יעצט איז דער בראוקער צוריק געקומען אז דער וואס האט געוואלט צאלן מער געלט האט זיך ארויסגעצויגן. איך האב געזאגט פאר אונזער בראוקער, דער בראוקער מטעם הקהילה - זאל זיי זאגן אז מיר נעמען דאס פאר פופצן טויזנט ווייניגער, דארט האלט עס יעצט.

איך מוז שטיין פעלזן פעסט קעגן די וואס זוכן אויפצוהייבן די פרייזן; אז אלע וועלן פאלגן - וועלן מיר דאס מאכן, אלע וועלן פארקויפן פאר ביליג. אז מען וועט גיין אונטער מיין רוקן, מען וועט הייבן די פרייזן - וועל איך נישט נעמען די קינדער אין מוסד; ביים סוף וועלן מיר געווינען.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת שלח, י"ט סיון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

האסט מיר דערציילט אז דו ביסט געגאנגען קוקן א דירה אין מאנסי, דו ווילסט זיך אהין ציען, דו שפירסט אז דארט וועט דיר זיין גרינגער צו צאלן דירה געלט, דארט איז ביליגער ווי אין שטאט.

דו קענסט זיך אהין ציען, אבער דו דארפסט קודם מברר זיין אויב דו וועסט האבן א מוסד פאר דיינע קינדער.

די תורה זאגט, ווען יעקב אבינו האט זיך געגרייט צו גיין קיין מצרים, האט ער קודם געשיקט איינע פון זיינע קינדער זאלן אנגרייטן א מוסד פאר אלע קינדער און אייניקלעך. "וְאֶת יְהוּדָה שָׁלַח לְפָנָיו (בראשית מו, כח)", זאגן די הייליגע חכמים (מדרש אגדה): "לתקן לו בית תלמוד"; אנגרייטן מוסדות פאר אידישע קינדער. די תורה לערנט אונז די וועג ווי אזוי א איד ציט זיך אריבער פון איין פלאץ צו א צווייטע פלאץ, דאס ערשטע זאך קוקט מען אויב מען וועט האבן א מוסד פאר די קינדער.

די צווייטע זאך קוקט מען אויב מען וועט האבן א רב, א דיין, אן ערליכער איד - וואס וועט מחזק זיין אויף עבודת ה'; א שול, א מקוה און נאכדעם קוקט מען אויף געלט.

זאלסטו למען ה' קודם מברר זיין אויב אן ערליכע מוסד איז גרייט אריינצונעמען דיינע קינדערלעך, נאר נאכדעם זאלסטו מאכן דיינע פלענער זיך אהינצוציען.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת צו, ח' ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

אייער פראגע איז נישט קלאר, עס איז אויסגעמישט דריי זאכן; איינס די דירה וואס איר האט געזען איז קליין, צוויי, די באקוועמליכקייט פון האבן געשעפטן צו די האנט וכו', דריטנס, די רואיגקייט וכו'.

איר פרעגט אויב איר זאלט ווארטן אויף א גרעסערע דירה; דאס פארשטיי איך נישט, ווייל אפילו אויב איר וועט ווארטן עס זאל ארויפקומען א גרעסערע דירה אין שטעטל, וועט איר נאכאלץ האבן די זאך אז אין שטאט איז גרינגער מיט געשעפטן, און אזוי אויך די צווייטע פראבלעם, אז עס איז צו רואיג וכו'.

איך וועל אייך נישט ענטפערן אויף די שאלה; בכלל איז נישט שייך יענעם צו זאגן וואו צו וואוינען, דאס וועט איר אליינס דארפן בעטן דעם אייבערשטן: "רבונו של עולם, וואו זאל איך וואוינען? וואו זאל איך גיין? איז מיר בעסער צו בלייבן אין שטאט אדער זאל איך גיין אין שטעטל?" ביז דער אייבערשטער וועט אייך ענטפערן און איר וועט אנקומען צום פלאץ וואו איר דארפט וואוינען.

דאס איז די מתנה פון התבודדות; התבודדות קלארט אויס דעם מענטש וואס ער האט צו טון, התבודדות מאכט רואיג, עס ווערט זייער קלאר וואס מען האט צו טון.

וואויל איז דעם וואס בעט דעם אייבערשטן, שמועסט מיט'ן אייבערשטן, דערציילט דעם אייבערשטן אלע ספיקות, אלע בלבולים און אלע מחשבות; וועט ער וויסן אין יעדן פאל ווי אזוי זיך צו פירן.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

צו מיין טייערער ליבער ... נרו יאיר

איך הער אז דו האסט זיך אוועק געצויגן פון דא, דו ביסט געגאנגען קיין ...; וויל איך דיר ווינטשן, דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה, זאלסט האבן גרויס שפע און זאלסט האבן נחת פון דיינע ליכטיגע קינדער, אמן.

איך האף אז דו לערנסט נאך דיינע שיעורים כסדרן על פי סדר דרך הלימוד פון רבי'ן (כמבואר בשיחות הר"ן, סימן עו); היינט הייבט מען אן א נייעם ספר, 'ספר ויקרא', א נייע סדרה; כאפ זיך מיט, לערן יעדן טאג אביסל חומש, משניות און בעיקר זאלסטו נישט פארפעלן צו לערנען יעדן טאג דעם בלאט גמרא - וועסטו האבן הצלחה.

בעזרת ה' יתברך

יום א' פרשת ויקרא, ראש חודש ניסן, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, קרית ברסלב ליבערטי

אפילו מיר האבן שוין גערעדט, דאך וויל איך דיר נאכאמאל איבער'חזר'ן בכתב.

האברך ... נרו יאיר איז נישט אזוי שלעכט ווי דו טראכסט; דאס איז דער נאטור פון א טענענט, ער האט שטענדיג טענות אויפ'ן לענדלארד. דער טענענט ארבעט שווער צו פארדינען, ענדליך ער באקומט זיין געהאלט - דארף ער דאס אוועק געבן פאר'ן לענדלארד חודש'ליך; דאס מאכט א שלעכטע געפיל, 'די פארדינסטן פון רוב חודש גייט אוועק צו פלוני אלמוני'; דערפאר הייבט מען אן זוכן, דאס טויג נישט, יענץ טויג נישט.

אנדערש איז מיט די וואס טראכטן: 'קיינער קומט מיר גארנישט'; דער קוקט אויף די גאנצע וועלט מיט א ליכטיגע בליק, ער זעט נאר ווי מענטשן טוען אים גוטס, ער קוקט אויף זיין לענדלארד מיט רחמנות, ער זעט אין אים עפעס אנדערש, ער זעט א מענטש בויט א הויז, ער מוטשעט זיך - אז איך זאל האבן וואו צו וואוינען, 'איינער טוט און מאכט פאר מיר? פארוואס?' אזא איינער טראגט די רענט מיט א שמחה, ער דאנקט און לויבט יעדן איינעם.

ווען דו האסט ווען אן אייגענע הויז, ווער וואלט דעמאלט געווען שולדיג אז עס ווערט נישט געטון די אלע זאכן?

איך וואונטש דיר בקרוב אן אייגענע הויז; איך האף דו וועסט זיין פרייליך אין דיין אייגענע הויז.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת ויקהל-פקודי, כ"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... שיחיו

אויב איז די גאנצע שאלה בנוגע פרנסה, זע איך נישט פארוואס איר זאלט זיך אוועקציען, ווייל פרנסה געבט דער אייבערשטער; מען ציט זיך נישט אוועק פון איין לאנד צום צווייטן צוליב פרנסה. עס זענען דא גענוג און נאך מענטשן מיט פרנסה אין ארץ ישראל און גענוג און נאך מענטשן אין חוץ לארץ וואס האבן נישט קיין פרנסה; צוליב דעם זאלט איר נישט קומען קיין חוץ לארץ.

הערט א מעשה וואס די הייליגע חכמים דערציילן (תנחומא תזריע, ו): "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד שֶׁהָיָה רוֹאֶה אֶת הַנְּגָעִים", עס איז געווען א כהן וואס פלעגט קוקן נגעים, "מָטָה יָדוֹ, בִּקֵּשׁ לָצֵאת לְחוּצָה לָאָרֶץ", מיט די צייט איז ער געווארן ארעם און ער האט געוואלט ארויסגיין קיין חוץ לארץ מאכן געלט, "קָרָא לְאִשְׁתּוֹ אָמַר לָהּ: בִּשְׁבִיל שֶׁבְּנֵי אָדָם רְגִילִין לָבֹא אֶצְלִי לִרְאוֹת אֶת הַנְּגָעִים, קָשֶׁה עָלַי לָצֵאת מֵעֲלֵיהֶם", האט ער גערופן זיין ווייב און איר געזאגט: עס איז מיר שווער אוועק צו גיין קיין חוץ לארץ ווייל מענטשן קומען דא כסדר ווייזן זייערע נגעים, "אֶלָּא בּוֹאִי וַאֲנִי מְלַמְּדֵךְ שֶׁתְּהֵא רוֹאָה אֶת הַנְּגָעִים", איך וועל דיר אויסלערנען ווי אזוי מען קוקט אויף א נגע, אזוי וועסטו קענען קוקן נגעים און איך וועל קענען פארן קיין חוץ לארץ מאכן געלט, "אִם רָאִית שְׂעָרוֹ שֶׁל אָדָם שֶׁיָּבֵשׁ הַמַּעְיָן שֶׁלּוֹ, תְּהֵא יוֹדַעַת שֶׁלָּקָה", ער האט איר געלערנט אז אויב זי זעט ווי די קוואל פונעם האר איז פארטריקנט איז א סימן אז דער האר איז געשלאגן, "לְפִי שֶׁכָּל שֵׂעָר וְשֵׁעָר, בָּרָא לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַעְיָן בִּפְנֵי עַצְמוֹ שֶׁיְּהֵא שׁוֹתֶה מִמֶּנּוּ", ווייל דער אייבערשטער האט באשאפן פאר יעדן האר באזונדער א קוואל פון וואו דער האר זאל האבן פרנסה צו לעבן, "יָבֵשׁ הַמַּעְיָן, יָבֵשׁ הַשֵּׂעָר", אבער אז דער קוואל איז טויט איז א סימן אז דער האר איז טויט, "אָמְרָה לוֹ אִשְׁתּוֹ, וּמָה אִם כָּל שֵׂעָר וְשֵׁעָר, בָּרָא לוֹ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא מַעְיָן בִּפְנֵי עַצְמוֹ שֶׁיְּהֵא שׁוֹתֶה מִמֶּנּוּ. אַתָּה שֶׁאַתָּה בֶּן אָדָם, כַּמָּה שְׂעָרוֹת יֵשׁ בְּךָ, וּבָנֶיךָ מִתְפַּרְנְסִין עַל יָדְךָ, לֹא כָּל שֶׁכֵּן שֶׁיְּזַמֵּן לְךָ הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא פַּרְנָסָה", האט אים זיין ווייב געזאגט: מה דאך אז דער אייבערשטער האט באשאפן פאר יעדן האר באזונדער א קוואל פון וואו דער האר זאל האבן צו לעבן, איז דאך זיכער אז דו וואס דו האסט טויזנטער האר, דו האסט א ווייב און קינדער וואס נעמען פרנסה פון דיר וועט דיר דער אייבערשטער זיכער געבן פרנסה, "לְפִיכָךְ לֹא הֵנִיחָה אוֹתוֹ לָצֵאת חוּצָה לָאָרֶץ", זי האט אים זייער שטארק מחזק געווען און אים נישט געלאזט פארן קיין חוץ לארץ.

אז איר דארפט פרנסה זאלט איר נעמען די סגולה וואס מוהרא"ש פלעגט שטענדיג חזר'ן: "דער וואס בענטשט ברכת המזון בכוונה ווארט ביי ווארט, אינעווייניג אין א בענטשער - וועט ווערן רייך".

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

חג הפורים, ערב שבת קודש פרשת תצוה, י"ד אדר, שנת תשפ"א לפרט קטן

מרת ... תחי'

דער אייבערשטער וועט העלפן איר וועט האבן קינדער; פארלירט אייך נישט, געבט נישט אויף, איר וועט האבן א שטוב מיט קינדער.

בנוגע וואו צו וואוינען; ווער קען זאגן וואו מען זאל וואוינען? בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט וויסן וואו צו וואוינען.

א פרייליכן פורים און א שמחת תמיד.

בעזרת ה' יתברך

מוצאי שבת קודש פרשת יתרו, מברכים אדר, כ"ה שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, בני ברק

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

פארוואס זאלסטו קומען קיין אמעריקע? קענסט דאך אסאך מער אויפטון אין ארץ ישראל ווי דא. דו קענסט זיך מחזק זיין מיט די שיעורים אויפ'ן טעלעפאן, א שאד צו קומען; מען דארף דיך האבן אין ארץ ישראל, מען דארף אסאך מפיצים אין ארץ ישראל.

גלייך נאכן ליינען דיין שאלה האב איך געפונען א בריוו פון מוהרא"ש, ממש פאר דיר (אשר בנחל חלק לב, מכתב ה אלפים, קכז): "נָא וְנָא לֹא לִדְחֹק אֶת עַצְמְךָ לָבוֹא לְכָאן", איך בעט דיר זייער זאלסט נישט קומען דא, "כִּי תַּאֲמִין לִי, שֶׁאוֹתְךָ צְרִיכִים בְּאֶרֶץ יִשְׂרָאֵל מְאֹד מְאֹד", גלייב מיר, מען דארף דיר האבן אין ארץ ישראל, "וּבִפְרָטִיּוֹת, כִּי יֵשׁ בְּכֹחֲךְ לְהָפִיץ סִפְרֵי רַבֵּינוּ", ספעציעל דיר, וואס דו קענסט פארשפרייטן דעם רבינ'ס ספרים; דערפאר זאלסטו נישט קומען קיין אמעריקע, נישטא דא גארנישט, ענדערש בלייב אין ארץ ישראל און פארשפרייט דארט די זיסע עצות פון רבי'ן.

מוהרא"ש זאגט דארט אינעם בריוו, "עָלֶיךָ לָדַעַת", וויסן זאלסטו, "כִּי מַה שֶׁיְּכוֹלִים לִפְעֹל בְּאֶרֶץ יִשְׂרָאֵל בְּיוֹם אֶחָד", וועס מען קען טון אין ארץ ישראל אין איין טאג, "אִי אֶפְשָׁר לִפְעֹל כָּאן בְּחוּץ לָאָרֶץ בְּשָׁנָה אַחַת, בְּלִי שׁוּם גֻּזְמָא", קען מען נישט טון אין חוץ לארץ א גאנצע יאר, אן קיין גוזמא, "כִּי בְּאֶרֶץ יִשְׂרָאֵל הַמֹּחוֹת יוֹתֵר פְּתוּחִים לְהַשָּׂגַת רוּחָנִיּוּת אֱלֹקוּתוֹ", אין ארץ ישראל זענען מענטשן מער אנגעגרייט צו קענען שפירן דעם אייבערשטן, "וּבִשְׁבִיל זֶה הַסִּטְרָא אַחֲרָא מִתְפַּשֶּׁטֶת שָׁם כָּל כָּךְ הַרְבֵּה מְאֹד מְאֹד רַחֲמָנָא לִצְלָן", דעריבער קומט דארט די סטרא אחרא און פארשפרייט זיך דארט זייער שטארק, "וּבִפְרָטִיּוּת אַחֵינוּ בְּנֵי יִשְׂרָאֵל הַסְּפָרַדִּים אֲשֶׁר כֻּלָּם הֵם אֲנָשִׁים תְּמִימִים וְאֶצְלָם הַמָּסֹרֶת חֲזָקָה מְאֹד מְאֹד", ספעציעל ביי די טייערע ספרד'ישע אידן וואס זיי האבן א שטארקע מסורה פון זייערע עלטערן, "וּבָאוּ זֵדִים וְטִמְּאוּ אוֹתָם וְהֶעֱבִירוּ אוֹתָם עַל דָּתָם רַחֲמָנָא לִצְלָן", די רשעים די ערב רב האבן זיי נעבעך אוועק געריסן, מען האט זיי מטמא געווען רחמנא לצלן, "וְעַל כֵּן עָלֵינוּ עַכְשָׁיו לִמְסֹר אֶת נַפְשֵׁנוּ וּלְהָפִיץ בֵּינֵיהֶם סִפְרֵי רַבֵּינוּ זִכְרוֹנוֹ לִבְרָכָה לְהַחֲזִיר אֶת כְּלָלִיּוּת נִשְׁמוֹת עַם יִשְׂרָאֵל בִּתְשׁוּבָה", דארפן מיר זיך מוסר נפש זיין צו פארשפרייטן דעם הייליגן רבינ'ס ספרים, וואס דאס האט א כח צוריק צו ברענגען אידישע קינדער צו די תורה.

בלייב אין ארץ ישראל; מען קען זיין אין ארץ ישראל אין זיין א תלמיד אין ישיבה און מען קען זיין אין ישיבה און גארנישט האבן מיט די ישיבה.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת בא, ז' שבט, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

וואס ווייסטו פארוואס דו וואוינסט אין לעיקוואד? אפשר האסטו א שליחות אויסצופירן דארט, איינזייען אין לעיקוואד די עצות פון רבי'ן.

עס איז דא א נייער גליון וואס דו דארפסט דארט פארשפרייטן וועכנטליך; דער גליון היכל הקודש קומט ארויס אין ענגליש, דאס דארפסטו פארשפרייטן אין אלע פלעצער.

עס קומען ארויס צענדליגער גליונות וועכנטליך, הערליכע תורות, הערליכע מעשיות, הערליכע בחינות מיט ענינים וכו' וכו', אבער די המון עם דארף פשוט'ע ווערטער, פשוט'ע ברויט מיט וואסער; מענטשן זענען אזוי צעבראכן, נאר דער גליון רעדט צו זיי.

אז דו ביסט אנגעקומען אויף לעיקוואד זאלסטו אויסנוצן דיין שליחות, אזוי וועסטו אלעס פאררעכטן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת וישב, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

בנוגע וואס דו פרעגסט וועגן דעם שידוך וכו', אז דו וועסט דארפן גיין וואוינען וכו'; מיר ווייסן נישט ווי און וואס מיר דארפן טון, מען פירט פון הימל וואו צו וואוינען. אז דער שידוך געפעלט דיר זאלסטו לייגן אין דער זייט אלע טפל'דיגע זאכן און ענדיגן בכי טוב.

נאך די צווייטע וועלט מלחמה האבן די שארית הפליטה נישט געוואוסט וואו צו גיין, זיי האבן זיך אויפגעהאלטן אין לאגער און געווארט זיך צו קענען מסדר זיין.

דער הייליגער סאטמאר רבי זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "עס איז מיר אנגעקומען יעדן טאג גאנצע פעק מיט בריוו, אלעס מיט די שאלה וואו מען זאל גיין וואוינען; איך האב זיך נישט געטרויט צו ענטפערן אזא שאלה, נאר דער הייליגער אריז"ל האט געקענט זאגן וואו מען דארף וואוינען לויט יעדנ'ס שורש נשמה"; עס איז א גרויסע אחריות צו זאגן וואו צו וואוינען.

נאכאמאל, טרעף זיך מיט איר און אויב עס האט חן זאלסטו נישט קוקן אויף וואו מען וועט וואוינען.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו ווילסט זיך אריבערציען אינעם נייעם ברסלב'ער שטאט, קרית ברסלב ליבערטי.

פאר מיר איז דאס א גרויס פרייד, מיר ווילן אזעלכע איידעלע משפחות ביי אונז אין שטאט ווי דיין משפחה. די שטעטל האבן מיר געבויט פאר איין סיבה, מיר זאלן האבן א רואיגע פלאץ צו קענען מחנך זיין די קינדער מיט'ן רבינ'ס וועג, זיי חתונה מאכן יונג און ריין.

קודם קום ארויס אין שטעטל אויף שבתים. איך האף צו טרעפן א דירה פאר דיר, יעצט איז נישטא קיין דירות, איך האב איבער פערציג משפחות וואס ווילן זיך אהין ציען, עס איז נישטא קיין דירות.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וישלח, י"ד כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

אודאי זאלסטו מסכים זיין וואס דיין שווער בעט פון דיר, אז ער וויל דיר געבן א דירה אויף דיין נאמען בתנאי אז די דירה וועט האבן א חלק פאר אים, אז דו און דיין ווייב זאלן זיין נאנט צו אים, ער זאל נישט זיין עלנד; דו וועסט דאך נאר פארדינען פון דעם, סיי דו און סיי דיין ווייב וועלן קענען מקיים זיין די מצוה פון כיבוד אב ואם, בנוסף לזה וועסטו האבן א דירה; דו וועסט קענען לערנען און דאווענען אן קיין לחץ פון צאלן רענט.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ויצא, ח' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן א בריוו פון דיין ווייב.

בנוגע ארויס בויען וכו'; אודאי זאלט איר ארויסבויען אייער דירה. איך ווייס אויך אז דער עיקר איז א בית נצחי, דאס בלייבט פונעם מענטש; אבער אז איר האט יעצט די מעגליכקייט ארויסצובויען און אויב איר וועט ווארטן וועט איר נישט קענען דארט בויען, די שכנים וועלן אלעס פארשטעלן וכו' - זאלט איר זיך שוין נעמען דערצו. אז איר האט נישט קיין געלט זאלט איר בארגן און דער אייבערשטער וועט מאכן גרויסע ניסים, איר וועט עס קענען שנעל באצאלן.

בנוגע די פארטש פאר די סוכה; אויף דעם זאלט איר אויך בארגן געלט און שוין מאכן א פארטש אז איר זאלט קענען האבן א סוכה. א איד דארף האבן א פלאץ פאר א סוכה; ווען מען גייט קוקן א דירה, אנשטאט קוקן אויף נישט וויכטיגע זאכן דארף א איד גלייך טראכטן פון די מצוות, פון די ימים טובים, צי ער וועט קענען האבן א סוכה פאר די משפחה, דעריבער זאלט איר אודאי מאכן די פארטש. דער אייבערשטער זאגט אויף דעם (ביצה טו:): "לִוּוּ עָלַי וַאֲנִי פּוֹרֵעַ"; ביי דעם איז אויך געזאגט געווארן: "חוּץ מֵהוֹצָאַת שַׁבָּתוֹת, וְהוֹצָאַת יָמִים טוֹבִים, שֶׁאִם פָּחַת פּוֹחֲתִין לוֹ, וְאִם הוֹסִיף מוֹסִיפִין לוֹ" - אויב מען געבט אויס געלט פאר שבת און יום טוב געבט דער אייבערשטער נאך מער שפע.

בנוגע אז דו און דיין ווייב גייען שלאפן שפעט און דער גאנצער סדר איז צעפארן; אלע משפחות מוטשען זיך מיט דעם, ווייל ווילאנג מען לייגט שלאפן די קינדער און מען איז מסדר די שטוב - ווערט שפעט, און מען דארף דאך אויך אביסל שמועסן מאן און ווייב, קומט אויס אז מען גייט שלאפן שפעט און מען שטייט אויף שפעט, נעמט אייך נישט צום הארצן פון דעם.

בנוגע אייער קינד וכו'; מען מעג ארויסלייגן א קינד אינדרויסן פון שטוב ער זאל שטיין ביי די טרעפ ביז ער בארואיגט זיך, ביז ער הערט אויף ווילדעווען. אזוי טו איך אויך; ווען איך זע ביי די גאר קליינע קינדער אז זיי פאלגן נישט, לייגט מען זיי שטיין אינדרויסן ביז זיי נעמען זיך פאר צו פאלגן.

געבט אכטונג דאס צו טון ווען זיי זענען נאך יונג, א שאד קינדער זאלן אויפוואקסן נישט פאלגעדיג; שפעטער איז שווער דאס צו פועל'ן, מען דארף דאס פועל'ן ווען זיי זענען נאך יונג. יונגע קינדער פון דריי יאר דארפן וויסן אז א ווארט פון מאמע איז א ווארט און א ווארט פון טאטע איז א ווארט - אן קיין פשרות.

בנוגע קוקן אין שטוב קליפס וכו'; דאס איז נישט כדאי. ברענגט נישט אריין קיין שום כלי וואס מען קען קוקן אויף דעם קליפס - אפילו ערליכע קליפס, ווייל דאס קען זיך ענדיגן נישט גוט.

שטארק זיך, גיי ווייטער אן מיט דיינע שיעורים כסדרן און זיי זיך מתבודד; גיי שפאצירן מיט'ן אייבערשטן, וואס עס ליגט דיר אויפ'ן הארץ זאלסטו אים בעטן.

זייט מתפלל פאר מיר, ווייל מען שלאגט מיר און מען האקט מיר; איך דארף רחמי שמים איך זאל האבן כח ווייטער אנצוגיין.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת וירא, ט"ו מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר.

איך האב ערהאלטן דיין ווייב'ס בריוו.

זע צו רעדן מיט דיין זון'ס מלמד לכל הפחות איין מאל א וואך און אים געבן געלט פאר'ן זיך אפגעבן מיט דיין זון נרו יאיר.

בנוגע קומען קיין אמעריקע; נישטא וואס צו טון אין אמעריקע, בלייב אין ארץ ישראל.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.