בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#46 - מען זוכט א דירה וואו די קינדער וועלן באקומען די בעסטע חינוך
חינוך הילדים, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת תרומה, ב' דראש חודש אדר, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


...


ווען מען זוכט א פלאץ וואו צו וואוינען - קוקט מען נישט וואו מען קען האבן א גרויסע דירה, מען קוקט אויף איין זאך 'ווי וועלן אונזערע קינדער באקומען דאס בעסטע חינוך?'


גרויסע דירה און גרויסע פעלדער ארום די שטוב און פלאץ וואו צו שטעלן די קאר - דאס איז נישט די ערשטע זאך וואס א איד קוקט, א איד קוקט 'וואו וועל איך קענען געבן פאר מיינע קינדער דאס בעסטע חינוך?'


איך מיש זיך נישט וואו איר זאלט וואוינען; אז איר פרעגט מיר זאג איך אייך עס איז כדאי צו בלייבן אין א קליינע שטוב מיט א גוטע חינוך, א חינוך פון היכל הקודש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#45 - מיר קוקן נישט קיין ווידיאו
שטעטל, מאוויס, סיפורי צדיקים, דירה, בית נצחי

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת יתרו, ל' שובבי"ם, ט"ז שבט, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו און דיין ווייב'ס בריוו.


איך פריי זיך צו הערן אז דו שטארקסט זיך מיט דיינע שיעורים כסדרן, דו לערנסט יעדן טאג א בלאט בבלי, א בלאט ירושלמי און א פרק תוספתא - ראשי תיבות בי"ת נצחי. מוהרא"ש זאגט, דאס איז מסוגל פאר א בית בזה ובבא. דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט קענען קויפן א הויז אין שטעטל - קרית ברסלב ליבערטי, אינעם נייעם געגנט בארדיטשוב, אויף די גאס רעדקליף.


בנוגע קוקן ווידיאו; מיר קוקן נישט קיין ווידיאו, אבער פון אונזערע רבי'ס - קוקן מיר, און פון צדיקים קען מען קוקן. מיין גרויסער זיידע, קארלסבורגער רב זכר צדיק לברכה, וואס איז געווען א גרויסער קנאי קעגן ווידיאוס און בילדער - איז אבער געגאנגען קוקן א ווידיאו פון הרב הקדוש דער הייליגער מנחת אלעזר זכותו יגן עלינו, ווי ער שרייט קיין אמעריקע, צו די אמעריקאנער אידן: "האלט שבת!" אבער חס ושלום קוקן ווידיאו.

#44 - מען קען נישט צווינגען די ווייב אז זי מוז טון אזוי און אזוי
אמונה, ניגונים, שלום בית, צדיקים, שטעטל, שערן די האר, היכל הקודש, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וארא, י"א שובבי"ם, כ"ה טבת, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


דו מיינסט אין שטעטל דארף מען נישט קיין התחזקות? מאך נישט קיין ווילדע זאכן, איבערלאזן די לאנד וואו דו וואוינסט - צו קענען וואוינען אין שטעטל, עס איז נישט קיין פשוט'ע זאך דאס צו טון.


נעם אריין דעם אייבערשטן ביי דיר אין שטוב, נעם דעם רבינ'ס עצות דארט וואו דו וואוינסט. פארמאך דיינע אויגן און זינג: "מְמַלֵּא כָּל עָלְמִין וְסוֹבֵב כָּל עַלְמִין, אֵין שׁוּם מְצִיאוּת מִבַּלְעָדֶיךָ יִתְבָּרַךְ כְּלָל, וּבְכָל תְּנוּעָה וּתְּנוּעָה שָׁם אֲלוּפוֹ שֶׁל עוֹלָם, אלעס איז דער אייבערשטער, דער אייבערשטער איז מיט מיר, ביי מיר און נעבן מיר" - וועסטו שפירן די טעם וואס מען שפירט אין גן עדן, עס וועט דיר זיין גוט דארט.


מיין נישט אז אין שטעטל דארף מען נישט קיין חיזוק; דאס מערסטע חיזוק דארפן די וואס זענען אין שטעטל. ווייל ווען מען איז ווייט - בענקט מען, ווען מען איז ווייט - גליסט מען, און ווען מען איז נאנט קען זיך פלוצלונג אלעס אפקילן; דער אייבערשטער זאל אפהיטן.


בנוגע וכו'; מען קען נישט שטופן די ווייב אז זי מוז טון אזוי און אזוי, מען קען נישט איבעררייסן די שטריק; וואס יא? קענסט פון צייט צו צייט רעדן פון דאס גרויסקייט פון זיך אפשערן וכו'.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#43 - מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן וואו צו וואוינען
תפילה והתבודדות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויצא, ה' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד משפחת ... שיחיו, צפת


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


עס איז נישט אמת וואס איר זאגט אז ערליכע אידן קענען דארט נישט וואוינען, עס זענען דא דארט הערליכע ערליכע קהילות, הערליכע מוסדות; עס איז דארט א וואונדערליכע פלאץ.


בנוגע איר זוכט א דירה און איר טרעפט נישט; דאס בעסטע איז איר זאלט זיך ווענדן צו האברך שלמה טייטלבוים נרו יאיר, ער וועט אייך העלפן מיט א דירה.


מען דארף אסאך בעטן דעם אייבערשטן וואו צו וואוינען, עס איז נישט א זאך וואס מען קען זאגן פאר א צווייטן, מען דארף אסאך זיך מתבודד זיין ביז מען באקומט א קלארע תשובה פון הימל.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#42 - ווי אזוי קען מען וויסן וואו צו וואוינען?
תפילות אויף אידיש, תפילה והתבודדות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויצא, ד' כסליו, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


ווי קען איך דיר זאגן וואו צו גיין וואוינען? איך אליינס ווייס דען וואו איך דארף וואוינען? איך בעט אזויפיל דעם אייבערשטן זאל מיר זאגן וואו איך זאל וואוינען און וואס איך זאל טון, און אזוי ווייטער.


בעט דעם אייבערשטן, שמועס מיט אים און שמועס אויס אלע צדדים; וואו דו וואוינסט יעצט און וואס ציט דיר זיך אריבערציען אהין, אזוי וועסטו וויסן וואו דיין פלאץ איז.


מיין ליבער טייערער ברודער, התבודדות ותפילה איז אזוי ווי די אורים ותומים. אין די צייט פון די בית המקדש, ווען מען האט געהאט א ספק - איז מען געגאנגען צום כהן גדול, מען האט געפרעגט די ספק און עס האט אנגעהויבן שיינען אותיות אויפ'ן חושן; אזוי האט מען געוויסט ווי אזוי זיך צו פירן. היינטיגע טעג ווען מיר האבן נישט קיין אורים ותומים - האבן מיר תפילה והתבודדות; ווען מען בעט דעם אייבערשטן, מען שמועסט אויס די ספק מיט'ן אייבערשטן און מען בעט אים: "הייליגער באשעפער, איך ווייס נישט וואס איז ריכטיג, איך ווייס נישט ווי אזוי זיך צו פירן, באווייז זיך צו מיר, ווייז מיר די וועג ווי אזוי איך זאל זיך פירן" - דורכדעם הויבט אן שיינען פאר'ן מענטש די וועג ווי אזוי זיך צו פירן. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ויקרא רבה ל, ג): "בַּדּוֹרוֹת הַלָּלוּ" אין די היינטיגע טעג, "שֶׁאֵין לָהֶם לֹא מֶלֶךְ" וואס מיר האבן נישט קיין קעניג, "וְלֹא נָבִיא" און מיר האבן נישט קיין נביא, "לֹא כֹהֵן" מיר האבן נישט קיין כהן, "וְלֹא אוּרִים וְתֻמִּים" און נישט קיין אורים ותומים, "וְאֵין לָהֶם אֶלָּא תְּפִלָּה זוֹ בִּלְבָד" מיר האבן נאר תפילה, "אָמַר דָּוִד לִפְנֵי הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא 'רִבּוֹנוֹ שֶׁל עוֹלָם אַל תִּבְזֶה אֶת תְּפִלָּתָם'", אויף אונז בעט דוד המלך, רבונו של עולם נעם אן די תפילות פון אידישע קינדער.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#41 - ווי מער מען בעט, אלץ מער נחת זעט מען
קינדער, תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, שטעטל, נחת, מורה דרך, הלכה, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת לך לך, ט' מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אייער זון נרו יאיר, ער איז זייער וואויל און זייער טייער, ער פירט זיך מיט יראת שמים, ער לערנט פלייסיג, איך בין אים זייער מקרב.


בנוגע וכו'; אויב מאכט זיך אסאך שאלות וכו' - מאכט מען נאר די ערשטע און די לעצטע טאג.


בנוגע וכו'; וואו מען וואוינט איז גוט, עס איז גוט אין שטאט, עס איז גוט אין שטעטל; דער עיקר דארף מען קוקן וואו קענען די קינדער באקומען א גוטע חינוך, און וואו קען דער מאן האבן גוטע חברים, אן ערליכער רב, אן ערליכער דיין; נאר אויף דעם דארף מען קוקן.


עלטערן דארפן בעטן און בעטן אן אויפהער פאר אלע קינדער און קומענדיגע דורות, זיי זאלן זיין ערליך; ווי מער מען בעט - אלץ מער נחת זעט מען.

#40 - מיט וואוילע טאטע און מאמע, ווערן די קינדער נאר בעסער
קינדער, שידוכים, דירה, זיווג שני

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת חיי שרה, כ"ב מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אז איר ווילט וויסן אינפארמעישן אויף האברך ... נרו יאיר; ער איז א גוטער מענטש, ממש כליל המעלות, איך בין זייער זייער איבערגענומען פון אים. יעדע מאל איך רעד מיט אים ווער איך פריש איבערגענומען פון אים, ער איז א שטיק איידלקייט, א שטיק ערליכקייט, א שטיק גוטע מידות; איך זאג אייך דעם אמת, עס איז נישטא צופיל מענטשן זיינ'ס גלייכן.


בנוגע אייער פראגע וואס וועט זיין מיט אייערע קינדער און זיינע קינדער? איר זארגט זיך פאר אייערע קינדער, אויב זיי וועלן האבן א ירידה דורך זיינע קינדער וכו' וכו'; מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וועט עס נישט שאטן, אלע וועלן נאר שטייגן. א שטוב וואס איז דא דארט א וואוילער טאטע און א וואוילע מאמע - ווערן די קינדער נאר מערער און בעסער, ווידעראום א שטוב וואס איז ליידיג, עס איז נאר דא א טאטע אדער מאמע, ווי גוט די קינדער זענען - קענען זיי זיין נאך מער, און זיכער אין געזונט; אינו דומה קינדער וואס וואקסן אויף אין א געזונטע שטוב מיט א טאטע מאמע וואס לעבן מיט ליבשאפט - ווי קינדער וואס וואקסן אויף אליינס.


בנוגע זיך אריבערציען אין אן אנדערע שטאט וכו'; דאס ווייס איך נישט, איך קען אייך נישט ענטפערן; דאס דארפט איר פרעגן אייער רב.


כל טוב.

#39 - סיי וואו איר וועט נאר וואוינען, וועט איר דארפן האבן חיזוק
התחזקות, רפואה, מוסדות, שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת חיי שרה, י"ט מר-חשון, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע אייער בעבי וכו'; בזכות וואס איר און אייער מאן געבן זיך אזוי אוועק פאר אונזער מוסד, איר געבט זיך אוועק פאר אידישע קינדער - וועט איער בעבי זיין געזונט און שטארק.


בנוגע קומען וואוינען אין שטעטל וכו'; איר מיינט אז אין שטעטל דארף מען נישט קיין חיזוק? איר מיינט אז אין שטעטל גייט נישט אריבער וואס גייט אריבער? מען קען שפירן איבעראל אייבערשטער, און מען קען זיין אין בית המקדש, אין די עזרה - און דארט זיין פארנומען מיט כבוד און געלט. מען קען זיין אויפן מזבח און דארט זיין א רוצח און שטעכן איינעם צום טויט, אזוי ווי מיר געפונען, די הייליגע חכמים זאגן (יומא כב.) איינער האט אראפגעשטופט פונעם מזבח א צווייטן כהן כדי ער זאל געווינען דעם פארמעסט און זוכה זיין צו טון די עבודה, נאך זאגן זיי (שם כג.) איינער א כהן האט געשטאכן א צווייטן כהן.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#38 - די פרויען דארפן אסאך וויכטיגער דעם רבי'ן
שלום בית, שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


מוצאי שבת קודש פרשת בראשית, כ"ח תשרי, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


אז דיין ווייב וויל נישט קומען וואוינען אין שטעטל - זאלסטו איר נישט שלעפן צו קומען, עס איז נישט כדאי, און אפילו עס וועט דיר געלונגען איר משכנע צו זיין - וועסטו שפעטער ליידן פון דעם. ענדערש בלייב אין מאנסי און ווארט אביסל, ביז זי וועט וועלן קומען.


אויב דו וועסט איר נישט שטופן - וועט זי דיר שלעפן צו קומען אין שטעטל, ווייל די פרויען דארפן אסאך וויכטיגער דעם רבי'ן, זיי דארפן דער רבי זאל מחזק זיין דעם מאן צו לערנען און דאווענען און העלפן אין שטוב וד"ל.


דאנק דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס אז דו האסט א ווייב, דו וואלסט זיך נאך געקענט וואלגערן אין ישיבה כמה שנים... טראכט צוריק די גרויסע נס פון דיין שידוך, די נס אז דו ביסט חתונה געהאט, די נס אז דו האסט קינדער און די אלע אנדערע ניסים.


מאך אין מאנסי א לופט פון שטעטל, גיי יעדע וואך ליל שישי מיטהאלטן די וועכנטליכע שיעור, אויך הויבט זיך יעצט צוריק אן יעדע נאכט דעם דף שיעור. פארבינד זיך מיט האברך אלי קנאלל נרו יאיר, ער וועט דיר איינמעלדן וואו און ווען די שיעורים קומען פאר.

#37 - א שאד אז דו האלסט נישט די זמנים פון כולל
כולל, שטעטל, לימוד התורה, היטן די צייט, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת בראשית, כ"ד תשרי, אסרו חג, שנת תשפ"ג לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


עס איז א שאד אז דו האלסט נישט די זמנים פון כולל, דו קומסט נישט צייטליך. יעצט זאגט מיר דיין חברותא ער וויל א צווייטע חברותא פאר'ן קומענדיגן יאר; ער איז בעצם זייער צופרידן צו לערנען מיט דיר, ווען דו קומסט אין כולל לערנסטו פלייסיג, אבער ביז דו קומסט אן דארף ער ווארטן; עס איז אים נישט גוט, ער וויל איינער וואס נעמט ערנסט כולל.


בנוגע קויפן א דירה אינעם נייעם שטעטל וכו'; ענדערש בלייב אין כולל און וואוין פאר רענט מיט מנוחה, ווי איידער האבן אן אייגענע דירה און דארפן ארויסגיין פון כולל צו קענען דעקן די הוצאות.


אז דו וועסט בלייבן אין כולל לערנען בהתמדה - וועט קומען פאר דיר א דירה אן דארפן דאגה'נען. חכמינו זכרונם לברכה זאגן (אבות ג, ה): "כָּל הַמְקַבֵּל עָלָיו עֹל תּוֹרָה, מַעֲבִירִין מִמֶּנּוּ עֹל מַלְכוּת וְעֹל דֶּרֶךְ אֶרֶץ".


זע צו היטן די זמנים.

#36 - נישטא אזא זאך א פלאץ וואס דארט איז נישטא קיין נסיונות
שמחה, חינוך הילדים, שטעטל, נסיונות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת כי תצא, ח' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', יבנאל


איך האב ערהאלטן אייערע בריוו.


די געפילן וואס וועקן זיך אויף אין אייך, איר הייבט אן טראכטן 'וואס טו איך דא? איך וויל צוריק גיין קיין אמעריקע, איך וויל גיין קיין שטעטל'; וואס מיינט איר, אין אמעריקע אין שטעטל איז מען אלץ פרייליך? וואס מיינט איר, אלע וואס זענען אין שטעטל זענען אלץ אין א גוטע גוסטע?


איך בעט אייך זייער, לאזט זיך נישט צעברעכן, בלייבט שטארק. די אלע וואס זענען אין שטעטל - דארפן זיך אויך שטארקן, און די תלמידות פון בית פיגא אין אמעריקע - דארפן זיך אויך שטארקן. עס איז נישט פארהאן א פלאץ אין די וועלט וואס דארט איז יעדער פרייליך, נישטא אזא זאך א פלאץ וואס דארט איז נישטא קיין נסיונות, איבעראל איז דא נסיונות, און אז מען שטארקט זיך, מען דערהאלט זיך - איז מען זוכה צו שיינע זאכן.


לייגט אריין אין אייערע תלמידות אמונה, און א ליבשאפט צו צניעות. אויב קינדער באקומען א גוטע חינוך, מען ווייזט זיי דאס שיינקייט פון אידישקייט - וועלן זיי קיינמאל נישט אפלאזן אידישקייט, זיי וועלן טון אידישקייט מיט זייער גאנצע ווילן; דעריבער זאלסטו אריינלייגן איידלקייט מיט א געפיל, מיט א געשמאק.


געבט א גרוס פאר ..., אינאיינעם זאלן ענק אויפבויען ענקערע תלמידות, און אריינלייגן אין זיי א שמחה.


א כתיבה וחתימה טובה.


...


געבט א גרוס פאר אייערע עלטערן.

#35 - דאווען אינעווייניג, רעד נישט ביים דאווענען, וועסטו האבן אסאך געלט
שטעטל, פרנסה, דאווענען, דירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שופטים, ו' אלול, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר וזוגתו תחי'


דער אייבערשטער זאל העלפן עס זאל ארויפקומען נאך דירות אין שטעטל, וועסטו האבן א דירה.


זיי נישט ברוגז וואס האט פאסירט; איך האב געמאכט א טעות, איך האב געזאגט פאר נאך צוויי משפחות זאלן גיין קוקן די דירה וואס מען האט אפגעשמועסט דיר צו געבן; איך בין אזוי איבערגעשטרענגט אז איך אליינס האלט נישט קאפ.


איך האף דיר צו ברענגען א גוטע דירה בקרוב.


שטארק זיך מיט'ן דאווענען די דריי תפילות מיט מנין, און נעם זיך פאר נישט צו רעדן ביים דאווענען.


מען טאר נישט רעדן ביים דאווענען; אז מען רעדט ביים דאווענען פארשעמט מען דעם באשעפער, עס איז א חילול השם.


נעם זיך פאר צו דאווענען אין א סידור און נישט רעדן פון אנהויב דאווענען ביז'ן סוף, וועסטו האבן אסאך געלט.


א כתיבה וחתימה טובה.

#34 - סיי וואו אויף די וועלט קען מען זיין נאנט צו היכל הקודש
שלום בית, חיזוק פאר פרויען, היכל הקודש, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת פנחס, כ"ב תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


לייגט אוועק אלע אייגענע חשבונות, לייגט אין די זייט אלעס אויף די וועלט; אבי נישט צו צעברעכן און חרוב מאכן אייער בית המקדש. על פי תורה גייט די ווייב וואוינען דארט וואו דער מאן וויל, דארפט איר גיין מיט אייער מאן; אזוי זאלט איר טון, אזוי וועט אייער שטוב בלייבן גאנץ.


לאזט זיך נישט פארפירן פונעם יצר הרע וואס בלאזט אויף אלע חסרונות און שוואכקייטן פון אייער מאן, ווייל יעדער איינער האט חסרונות און שוואכקייטן, די ארבעט פון א איד איז אויפצוזוכן גוטס ביי יענעם; זוכן דאס גוטס פונעם מאן, זוכן דאס גוטס פון יעדן פלאץ, בפרט אייער מאן איז דאך א טייערער אינגערמאן, אן ערליכער איד; דארפט איר זיין פון די העלדישע פרויען וואס האבן געבויט זייערע שטובער, געקוקט גוט אויף זייער מאן, געבויט דעם מאן.


בלייבט נישט קיין איין מינוט אליין; גייט צו אים, פרעגט אים וואו ער וויל וואוינען און דארט זאלט איר וואוינען. א שאד אזא שיינע שטוב זאל צעפאלן צוליב אזא שטות.


גלייבט מיר, איך ווייס וואס איך זאג, איך ווייס וואס איך רעד; מען קען זיך געפונען אין די אנדערע זייט וועלט און זיין נאנט צו היכל הקודש, און מען קען זיין אין שטעטל - און גארנישט האבן מיט היכל הקודש.


עס זענען דא ביי אונז משפחות אויסגעשפרייט אין אלע לענדער וואס לעבן און אטעמען דעם רבי'ן, אטעמען די הייליגע אמונה, זייער שטוב איז געבויט אויפ'ן רבינ'ס עצות און לימודים. איך האב א תלמיד אין ארגענטינא, ער איז דארט א מפיץ, ער לעבט דארט אין גן עדן, ווייל מיט'ן רבינ'ס לימודים, איז וואו מען איז - די גן עדן; ממילא איז א שאד זיך צו עקשנ'ען און צעברעכן די שטוב צוליב אזא שטות.


דער הייליגער רבי האט געזאגט (עיין אשר בנחל חלק יב, מכתב א'תפה): "ווען דער יצר הרע זעט אן ערליכער איד - טשעפעט ער אן אין אים א משוגעת"; ביי אייך זאל נישט זיין קיין משוגעת'ן, לאזט נישט דעם יצר הרע אייך געווינען.


איך בין גרייט אייך מדריך זיין ווייטער אויף טריט און שריט, אבער נאר אז איר וועט לייגן אין די זייט אלע חשבונות און טון רצון השם.


איך האב תלמידים אין ארץ ישראל, אין קאנאדא, זיי לעבן מיט'ן רבינ'ס עצות. עס איז זיי אזוי גוט, ווייל דעם רבינ'ס לימוד איז נישט באגרעניצט אין א פלאץ, אזוי ווי דער רבי זאגט (לקוטי מוהר"ן חלק ב', סימן נו): "כְּשֶׁיֵּשׁ לְהָאָדָם לֵב" ווען מען האט א הארץ צום אייבערשטן, "אֵין שַׁיָּךְ אֶצְלוֹ מָקוֹם כְּלָל" איז ביי אים נישטא די זאך פון א פלאץ.


איך בעט פאר אייך איר זאלט האבן אסאך כח און שטארקע נערווען.


 

#33 - איך וועל זיך נישט מישן וואו איר זאלט וואוינען
כיבוד אב ואם, מוסדות, הכרת הטוב, שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חקת, ו' תמוז, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


א גרויסן יישר כח פאר'ן העלפן אין סקול אזוי געטריי, דער אייבערשטער זאל אייך געבן כח און מח צו זיין א געזונטע מאמע מיט שטארקע נערווען.


בנוגע זיך אריבערציען אין שטעטל; דאס ווענדט זיך אין אייך, איך וועל זיך נישט מישן וואו איר זאלט וואוינען, איר זאלט טון וואס עס איז גוט פאר אייך און אייער מאן. מען קען זיין אין שטעטל, מען קען זיין ערגעץ אנדערש; מען דארף איבעראל רחמי שמים צו זיין דבוק צום אייבערשטן.


בנוגע וכו'; וואס די עלטערן געבן אייך זאלט איר נעמען מיט שמחה, נאך אביסל וועט איר אויך שפירן די טעם פון געבן מתנות פאר קינדער; עלטערן האבן נישט קיין אינטערעסע, זיי ווילן נאר עס זאל זיין גוט פאר די קינדער.

#32 - מען דארף בויען נאך דירות אין שטעטל
שטעטל, פרנסה, דירה

בעזרת ה' יתברך


ב' פרשת בהעלותך, ט"ו סיון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


איך בין היינט געווען אין שטעטל, איך האב געמיינט איך וועל דיך טרעפן; איך דארף מיט דיר רעדן וואס צו טון בנוגע בויען נאך דירות. איך האב יעצט א שיינע צאל משפחות וואס ווילן קומען וואוינען אין שטעטל און מיר האבן נישט קיין דירות.


אין אנהויב האסטו מיר געזאגט אז מען דארף מתפלל זיין די באאמטע זאלן געבן רשות צו בויען, יעצט ווען מיר האבן גע'פועל'ט ביי זיי, מיר האבן באקומען רשות - דארפן מיר מתפלל זיין אז עס זאל שוין געבויט ווערן.


איך האב גערעדט צו האברך ... נרו יאיר, ער איז גרייט צו העלפן מיט וואס מען דארף נאר אז זאכן זאלן זיך אנהויבן רוקן אויף למעשה.


איידער דו נעמסט אן נאך דזשאבס און איידער דו עפנסט נאך ביזנעס וכו' - זאלסטו טראכטן צי דאס וועט גיין אויפ'ן חשבון פון בויען דעם שטעטל, ווייל דיין גאנצע הצלחה איז נאר דורכ'ן אויפבויען דעם שטעטל קרית ברסלב; זאלסטו ענדערש משקיע זיין אינעם שטעטל.


איך האף דו האלסט נאך אן דיין קבלה נישט צו גיין שלאפן איידער דו לערנסט דיינע שיעורים כסדרן; מקרא, משנה, גמרא, מדרש וספרי רבינו.

#31 - האבן א שיינע הויז איז נישט קיין סתירה מיט ברסלב
תפילה והתבודדות, שלום, אידישע שטוב, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת שמיני, כ' אדר ב', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך האב ערהאלטן אייער פראגע.


עס איז בכלל נישט קיין סתירה דאס האבן א שיינע הויז - מיט ברסלב. א שיינע הויז איז נישט קיין פראבלעם, עס ווענדט זיך וואס מען טוט אינעם שיינעם הויז; אז מען פירט זיך מיט שלום, מיט ליבשאפט, מען פירט זיך מיט די תורה - איז א מחי' א שיינע הויז, און אז מען פירט זיך מיט מחלוקות, מיט שנאה, מען גייט נישט מיט די תורה - איז ביטער אויך אין א פארקראכטע הויז.


אז איר חלומ'ט פון א שיינע פאלאץ זאלט איר דאס בעטן דעם אייבערשטן; בעטס דעם אייבערשטן פינקטליך וואס איר דארפט, וועט איר זען גרויסע ניסים.


איך וואונטש אייך א שיינע גרויסע הויז, מיט נחת פון אייערע קינדער, מיט פרנסה בשפע - בזכות וואס איר און אייער מאן העלפן אזוי געטריי דעם רבי'ן, איר זענט משמש דעם רבי'ן, וועט איר זען ניסים.

#30 - פארוואס טשעפען די ווייב אויף די עוולות פון איר מאן?
תפילות אויף אידיש, חברים, חיזוק פאר פרויען, מחלוקת, שטעטל, שלום, מדות טובות, דירה, אחדות, בית דין

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת תרומה, ב' אדר א', שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי', ברסלב ליבערטי


איך וויל אייך פרעגן א שאלה, וואס איז מרת ... שולדיג אז איר מאן האט אייך געבויט א הויז מיט טויזנט פראבלעמען?! וואס איז זי שולדיג אז איר מאן איז א גנב? וואס איז זי שולדיג אז זי האט א מאן א פארברעכער?!


איך פארשטיי נישט ווי אזוי מען קען זיין אזוי נאריש, אז איר זענט נאכאלץ נישט צופרידן פון אייער מקח – האט איר צוויי ברירות; אדער רופט אים צו דין תורה, און וואס בית דין וועט פסק'ענען וועט מען מקיים זיין, אדער קענט איר פארקויפן די הויז און קויפן פון א גוי, אדער זיך אוועקציען און עס וועט זיין שלום על ישראל; אבער פארהאלטן די פרוי איז א זאך וואס מען טאר נישט טון.


איך לייד פון דעם זייער אסאך, צענדליגער מאל האבן פרויען מיר וויי געטון מיט'ן גיין צו מיין ווייב און איר פארהאלטן: "פארוואס טוט דער ראש ישיבה אזוי?" "פארוואס זאגט דער ראש ישיבה אזוי?" ווען איך קום אהיים און איך זע מיין ווייב וויינען – ווייס איך שוין מיט וועם זי האט היינט גערעדט...


מיין ווייב איז בכלל נישט קיין שוואכע, זי האט מיר אלץ נאר מחזק געווען. זי איז אריבער שווערע בזיונות; ווען מיר האבן געעפנט די ישיבה האט מען ארום געשיקט בריוו פאר אלע שכנים מען זאל אפהאקן קשר מיט מיין ווייב און קינדער, מען האט געשיקט אויף די פאסט פאר די גאנצע גאס בריוו אין אידיש און אין ענגליש (מיר האבן אוועקגעלייגט פון אלע בריוו און פאשקעווילן). אויך האט מען געמאכט הפגנות קעגן מיין ווייב, מען האט איר זייער געטשעפעט, עד היום ווען מיין ווייב דערמאנט זיך פון די טעג – וויינט זי, אבער גארנישט האט איר שוואך געמאכט, עס האט וויי געטון אבער נישט אפגעשוואכט; אבער ווען נאנטע חבר'טעס, נשות אנשי שלומינו האבן נישט קיין שכל, זיי רופן און הויבן אן רעדן צו איר קעגן איר מאן – דאס קען זי נישט נעמען. זי פרעגט מיך אסאך מאל: "זאל איך צוריק פרעגן שאלות פון זייער מאן וכו'?" מיר טוען דאס נישט, מיר טשעפען נישט אנדערע.


אינטערעסאנט, דער בויער האט מיר אויך געבויט א הויז אין שטעטל, איך און מיין ווייב זענען אים זייער דאנקבאר, מיר האבן נאר הכרת הטוב פאר'ן אונז בויען אזא געשמאקע הויז. ברוך ה' ביי אונז איז אויך דא זאכן וואס מען דארף פאררעכטן, און זאכן וואס מען קען נישט פאררעכטן, וואס האט דאס מיט יענעם? דאס האט מיר מיר אליינס; מיר בעטן דעם אייבערשטן מיר זאלן האבן אלעס וואס מיר דארפן.


דער אינגערמאן וואס בויט די הייזער אין שטעטל איז נישט קיין גנב, נישט קיין פארברעכער, ער איז זייער ערליך אין געלט. עס איז אינטערעסאנט צו זען וואס פאסירט נאכן קויפן, ווי אזוי מען פירט זיך אויף; אבער דאס צו טון מיט זיין ווייב, איר וויי טון, איר טשעפען - איז א שרעקליכע עולה! טראכטס ווי אזוי איר וואלט געשפירט ווען מען זאל אייך אנהויבן זאגן זאכן אויף אייער מאן; נישטא קיין שום תירוץ דאס צו טון!


איך בעט אייך און איך בעט אלע פרויען, העלפט מיר בויען דעם שטעטל, שטעלט מיר נישט אונטער קיין פיסלעך, לייגט מיר נישט אונטער שטיינדלעך; איך ארבעט אזוי שווער אהערצושטעלן א שטאט על שם רבינו, א פלאץ פון ליבשאפט און אחדות; פארוואס זאל מען זיך בייסן.


ווען מיר האבן אנגעהויבן די שטעטל האב איך ענק געזאגט און געשריבן: "אויב וועט זיין אחדות צווישן אייך – וועלן אלע גוים פארקויפן פאר ביליג"; אנהויב איז אזוי געווען, מען האט געקויפט הייזער ממש בחנם, יעצט גייען די פרייזן ארויף העכער און העכער, די שכנים ווילן נישט פארקויפן; ווער איז שולדיג אין דעם? מיר אליינס, מיר בייסן זיך, מיר קענען זיך נישט ליידן.


איך ענדיג מיט א תפלה: "הייליגער באשעפער העלף מיר איך זאל קענען אריין ברענגען שלום צווישן אנשי שלומינו".


א צעבראכענע הארץ.

#29 - פארדינגען א דירה פאר די פרייז וואס די הנהלה האט יעצט קובע געווען
שטעטל, הכנסת אורחים, אידיש געלט, לימוד התורה, גמרא, דירה

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת שמות, כ' טבת, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


וואס מאכסטו עפעס טייערער ... ?


איך ווארט צו הערן פון דיר, איך האב שוין לאנג נישט געהערט פון דיר; איך בעט פאר דיר יעדן טאג און איך טו וואס איך קען פאר דיין שידוך, איך האף צום אייבערשטן צו זיין דער גוטער שליח, דיין שדכן - בקרוב.


בנוגע דיין דירה וכו'; משפחת ר' ... נרו יאיר ווילן זייער שטארק קומען וואוינען אין שטעטל. איך דארף דיר נישט זאגן ווער זיי זענען, זיי זענען זייער חשוב'ע מענטשן, זיי זענען פון די ערשטע פינף משפחות וואס האבן געעפנט די מוסדות היכל הקודש אין ארצות הברית.


זיי זאגן מיר אז זיי וואלט זייער געוואלט דינגען דיין דירה, אבער זיי זאגן מיר אז זיי זענען צווישן דיר און די הנהלה; זיי זענען מסכים צו צאלן די פרייז וואס דו בעטסט, אבער די הנהלה לאזט נישט הייבן די פרייז, מען וועט נישט ארייננעמען די קינדער זייערע אין מוסד.


דעריבער פרעג איך דיר אויב דו וואלסט מסכים געווען זיי צו פארדינגען דיין דירה פאר די פרייז וואס די הנהלה האט יעצט קובע געווען - וועסטו מאכן א גרויסע טובה סיי פאר זיי און סיי פאר די גאנצע שטעטל. זיי וועלן אסאך צו געבן צום שיינקייט פון שטעטל, אויך וועט דאס זיין א זכות פאר דיר, עס איז א בחינה פון הכנסת אורחים, אויך וועלן אלע אויסהערן די הנהלה; באמת, די הנהלה, זיי פאר זיך - ווילן גארנישט, זיי זענען דא צו טון מיין ווילן, צו קענען האבן א שיינע שטעטל, א פלאץ וואו מען קען וואוינען רואיג און צופרידן.


די וואס העצן קעגן די הנהלה - די זענען מענטשן וואס זענען אנגעווייטאגט אויף זיך אליינס; אזוי איז איבעראל אין אלע קהילות קדושות בישראל, די העצערס זענען ביטערע מענטשן, מענטשן אן שלום בית, מענטשן וואס ווילן נישט לעבן.


שטארק זיך בלימוד חומש ותרגום בכל יום, אויך לערן משניות, און אויף א דף גמרא זאלסטו זיך מוסר נפש זיין, דאס זאל זיין ביי דיר א חק קבוע, אזוי ווי הנחת תפילין. גמרא איז פייער פאר'ן סמ"ך מ"ם, עס פארברענט אים, ער קען נישט נעמען לערנען גמרא, אלעס וועט ער לאזן טון אבי נישט עפענען די גמרא.


א פרייליכן שבת.

#28 - אכטונג געבן ס'זאל נישט ארויפגיין די פרייז פון דירות אין שטעטל
שטעטל, אידיש געלט, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת חיי שרה, י"ט מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


היות עס איז נישטא קיין סאך דירות אין שטעטל און אסאך משפחות ווילן קומען וואוינען אין שטעטל - דארפן מיר זייער אכטונג געבן אז די פרייז זאל נישט ארויף גיין, ווייל אז עס איז דא מער מענטשן וויפיל דירות עס איז דא, און יעדער וויל האבן די דירה, מען איז גרייט צו געבן מער געלט אבי צו האבן די דירה - גייט ארויף די פרייז.


דעריבער האט די הנהלה געמאכט א וועד אז ווער עס וויל קומען אין שטעטל; סיי קויפן, סיי דינגען - מעלדט זיך צו די וועד, אזוי געבט מען אכטונג אז די פרייזן זאלן נישט ארויף גיין.


ווען דער שטעטל האט זיך געעפנט האב איך געזאגט פאר די אינגעלייט: אויב מען וועט זיך ליב האבן אין שטעטל, מען וועט נאר זען דאס גוטס ביים צווייטן, מען וועט זיך אריינמישן אין יענעמ'ס לעבן צו העלפן יענעם מיט קאכן, באקן, נעמען יענעמ'ס קינדער וכדומה - וועלן אלע שכנים פארקויפן זייערע הייזער פאר ביליג.


די וועד האט געשטעלט האברך ... פאר ווער עס וויל קויפן א הויז, פארבינדט אייך מיט אים.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#27 - לאז וויסן פאר די מענטשן וואס ווארטן פאר א דירה אין שטעטל
שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת חיי שרה, כ' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי


אזוי ווי עס ווערט יעצט פערטיג מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף נאך ניינצן דירות; זעכצן דירות אויף טווין ברידש, צוויי דירות אויף מארקס און א ניינצנטע אויף אלד מאנטיסעלאו - זאלסטו פרעגן אלע משפחות וואס האבן געקויפט אויב זי ווילן פארדינגען זייער צווייטע דירה, און די משפחות וואס ציען זיך אוועק פון איין דירה צום צווייטן - זאלסטו אויך נעמען אין חשבון וויפיל דירות עס שטייט צו פארדינגען און הייב אן ענטפערן פאר די אלע מענטשן וואס ווארטן אויף אן ענטפער פון דיר פאר א דירה אין שטעטל.


מענטשן ווארטן אזוי לאנג דו זאלסט צוריק רופן און מעלדן אויב איז דא דירות; יעצט אז עס איז דא דירות - איז דאך א שאד פאר די אלע וואס ווילן קומען וואוינען אין שטעטל.


בנוגע דעם שאטל וכו'; איך וויל א שאטל אין שטעטל פאר יעדע פרייז, משפחות קענען נישט זיין איינגעשפארט, עס מוז זיין א וועג פאר די פרויען צו קענען ארויסגיין זיך אויסלופטערן.


אויב דו האסט עפעס אינפארמעישן בנוגע דעם בית החיים - לאז מיר וויסן.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#26 - מען קען נישט וואוינען אין א שלעכטע דירה
שלום בית, שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת וירא, י"ד מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר


זע צו דינגען א צווייטע דירה, מען קען נישט וואוינען אין א דירה סרוחה; אז עס גייט א גערוך – איז דאס נישט קיין דירה, ובנוסף, אז דער לענדלער קומט און שטערט – איז נישט ווערד דארט צו וואוינען.


די צווייטע פראגע, אויב דו זאלסט זיך ציען אין שטעטל; דאס האט מיט ענק, אויף דעם ענטפער איך נישט. זייט זיך מתבודד, בעט דעם אייבערשטן ער זאל דיר ווייזן דיין פלאץ וואו דו זאלסט וואוינען.


זע צו העלפן אין שטוב; אין די חדשים וכו', דארף מען זיין מער פארזיכטיג נישט צו אויסמוטשען די ווייב וד"ל.


 

#25 - עס איז וויכטיג צו נעמען א רוימערקע צו העלפן אין שטוב
שטעטל, אידיש געלט, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת לך לך, ה' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


... תחי', קרית ברסלב


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


בנוגע צו קויפן די הויז; די הנהלה זאגט אז די הויז איז ניטאמאל ווערד צוויי הונדערט טויזנט דאלער, מערסטנס הונדערט זיבעציג, און די גוים ווילן פאר דעם צוויי הונדערט פערציג, איז ממילא נישט שייך דאס צו קויפן. מען קען נישט קויפן קיין הייזער אין שטעטל און זיין א חלק פון אונזער קהילה נאר אז מען קויפט דאס דורך די הנהלה.


בנוגע נעמען גוי'טעס; אודאי זאלט איר נעמען א גוי'טע זאל אייך העלפן רייניגן די שטוב, דאס מיינט נישט אויסגעבן געלט; א אידישע מאמע זאל האבן כח - איז וויכטיגער ווי די פאר דאלער וואס די גוי'טעס נעמען.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים .

#24 - מ'דארף קוקן וואו די קינדער וועלן אויפוואקסן ערליך
חינוך הילדים, שטעטל, הדרכות, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת לך לך, ד' מרחשון, שנת תשפ"ב לפרט קטן


 


מרת ... תחי'


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


זייט מיר מוחל, איך וועל אייך נישט ענטפערן וואס צו טון; ווי קען מען זאגן א צווייטן וואס צו טון און ווי אזוי זיך צו פירן? זיכער נישט וואו מען זאל וואוינען.


מיינט נישט אז איך שטופ אייך אוועק, אז מיר ווילן נישט האבן אייער משפחה ביי אונז אין שטעטל; אדרבה, מיר וועלן זיך זייער פרייען אז אייער משפחה וועט קומען וואוינען ביי אונז אין שטעטל, עס איז פאר אונז א זכיה צו האבן אזעלכע באזעסענע ערליכע משפחות ווי אייער משפחה, אבער מיר קענען דאס נישט זאגן צו טון; דאס דארפט איר - אינאיינעם מיט אייער מאן - אסאך בעטן דעם אייבערשטן אויב איר זאלט זיך אריבערציען פון אייער מדינה און קומען קיין אמעריקע, קיין קרית ברסלב.


וואס מיינט איר, וואס האב איך געטון ביים עפענען דעם שטעטל? איר מיינט איך בין אויפגעשטאנען איין טאג אויף די לינקע זייט און מחליט געווען אז מיר גייען בויען א שטעטל? מיט טייכן טרערן האב איך געוויינט צום אייבערשטן ער זאל מיר אריינשיינען וואס צו טון, אויב מיר זאלן מייסד זיין א שטעטל על שם רבינו און וואו די שטעטל זאל זיין, און אזוי ווייטער, יעדע פרט ופרט.


דער עיקר דארפט איר קוקן אויף די חינוך הבנים והבנות, די קינדער זאלן באקומען א גוטע חינוך, אן ערליכער חינוך; א איד קוקט אויף איין זאך 'וואו וועלן מיינע קינדער אויפוואקסן ערליך? וואו וועל איך קענען מחנך זיין מיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן?' אזוי ווי די תורה זאגט אויף אברהם אבינו, דאס גרויסקייט פון אברהם אבינו (בראשית יח, יט): "כִּי יְדַעְתִּיו לְמַעַן אֲשֶׁר יְצַוֶּה אֶת בָּנָיו וְאֶת בֵּיתוֹ אַחֲרָיו, וְשָׁמְרוּ דֶּרֶךְ ה' לַעֲשׂוֹת צְדָקָה וּמִשְׁפָּט".


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#23 - קענסט נישט אוועקגיין צו א סוכה, אן דיין ווייב
שלום בית, דירה, סוכות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' האזינו, ח' תשרי, שנת תשפ"ב לפרט קטן


לכבוד ... נרו יאיר


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


זי איז גערעכט, אז דו האסט נישט קיין אייגענע סוכה קענסט נישט אוועק גיין גאנץ סוכות שלאפן אין א סוכה און איר איבערלאזן אליין; דו קענסט איר מיט נעמען, זי וועט שלאפן אין די דירה און דו אין די סוכה.


אז דו גייסט שלאפן ביי דיינע עלטערן דארפסטו זארגן א פלאץ פאר איר צו שלאפן און אז דו גייסט שלאפן ביי אירע עלטערן דארפסטו זארגן זי זאל האבן א שטוב, אליינס אוועק גיין קענסטו נישט; אויב איז נישטא קיין פלאץ פאר איר מיט צו קומען זאלסטו בלייבן שלאפן אין שטוב.


איך בין שטענדיג מעורר די אינגעלייט ווען זיי זוכן א דירה אז זיי זאלן קוקן אויב מען קען מאכן א סוכה; א אידישע דירה דארף האבן א פלאץ פאר א סוכה.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


א גמר חתימה טובה.

#22 - זיך אריבערציען אין קרית ברסלב
שטעטל, דירה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת מטות-מסעי, כ"ה תמוז, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר, קרית טאהש קאנאדע


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז איר ווילט קומען וואוינען אין שטעטל, אין קרית ברסלב. אז איר ווילט דינגען א דירה דארפט איר נישט געבן קיין געלט פאר די קהילה, נאר ווען מען וויל קויפן א דירה דעמאלט דארף מען געבן צען טויזנט דאלער פאר די קהילה.


אז דו ווילסט במשך הזמן קויפן א דירה אין שטעטל קענסטו געבן פון פאראויס דעם סכום צוביסליך.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.