בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#22 - חנוכה איז א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן
תודה והודאה, חנוכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יעצט קומט חנוכה; דער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ב) אז חנוכה איז א צייט פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט (על הניסים): "וקבעו שמונת ימי חנוכה אלו להודות ולהלל".


זיי נישט קיין בטלן, נוץ אויס די חנוכה טעג מיט לויב און דאנק צום אייבערשטן.


ווען דו צינדסט אן די הייליגע ליכט זאלסטו זיך מתבודד זיין ביי די ליכט; טראכט אריין די חסדים וואס דער אייבערשטער האט געטון מיט דיר. ביסט געווען ביז נישט לאנג צוריק א פלג גוף, א צעבראכענער בחור, קיינער האט נישט געוואוסט פון דיר, קיינער האט זיך נישט אומגעקוקט אויף דיר, יעצט האסטו א שיינע משפחה, א טייערע ווייב מיט ליכטיגע קינדער.


זאלסט נישט אויפהערן דאנקען דעם אייבערשטן, "להודות ולהלל לשמך הגדול, על נסיך ועל נפלאותיך ועל ישועתיך".


א ליכטיגן חנוכה.


 

#21 - חנוכה, א יום טוב מיט די קינדער
חינוך הילדים, חנוכה, אומאן, מנהגים

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


מיר קומען נענטער צום הייליגן יום טוב חנוכה; חנוכה איז א צייט פון חינוך, טון דאס פארקערטע וואס די יוונים האבן געוואלט טון - אויסרייסן די אמונה; דארפן מיר אריינברענגען אמונה אין אונזערע קינדער.


מוהרא"ש האט מקפיד געווען מען זאל נישט אוועקפארן חנוכה קיין אומאן ווען מען האט קליינע קינדער, ווייל קינדער דארפן באקומען א חינוך, זען ווי די טאטע צינדט אן די מנורה.


זע אוועקצולייגן אלע דיינע באשעפטיגונגען, זאלסט זיין צייטליך אין שטוב אנצוצינדן די מנורה ביים זמן מיט דיינע קינדער. וואש זיך די הענט פאר'ן צינדן און וואש די הענט פון די קינדער, גרייט אן א מנורה פאר יעדן קינד; מיידלעך צינדן נישט, נאר אינגלעך (קליינע מיידלעך קענען צינדן). טו זיך אן א שטריימל און בעקיטשע, זינג די זמירות און זיי זיך מתבודד. טאנץ מיט דיינע קינדער להודות ולהלל לשמך הגדול, על נסיך ועל נפלאותיך ועל ישועתיך.


 

#20 - א סדר פאר חנוכה
מקוה, תודה והודאה, חנוכה

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


דא האסטו א סדר פאר חנוכה.


זע צו ענדיגן ארבעטן צייטליך, זאלסט קענען צינדן די ליכט אין צייט, גלייך נאך מעריב.


אז דו קענסט כאפן א טבילה פאר'ן צינדן - מה טוב ומה נעים.


בשעת'ן צינדן די מנורה קומט אראפ א גרויסע ליכטיגקייט, עס איז א גרויסע עת רצון, מען קען פועל'ן גרויסע ישועות. זינג די זמירות ביי די ליכט און זיי זיך מתבודד; דער עיקר זאלסטו דאנקען דעם אייבערשטן אויף די גרויסע נס, נישט לאנג צוריק ביסטו געווען איינער אליין און היינט האסטו א שיינע משפחה, א טייערע ווייב מיט א ליכטיגער זון.


מיר פירן זיך אז מען טוט אן בגדי שבת ביים צינדן.


אינדערפרי זאלסטו זאגן הלל מיט חיות, מיט שמחה; דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסד, "מקימי מעפר דל" ער האט מיר אויפגעהויבן פון "אשפות", ביז ער האט מיר געברענגט "להושיבי עם נדיבים" - צום הייליגן רבי'ן.

#19 - זאת חנוכה איז זייער א גרויסער טאג
חנוכה, יבנאל, מוהרא"ש, ימים נוראים

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, כ' כסליו, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי זיך זייער אז דו נעמסט צאם אלע תלמידים אין ארץ ישראל צו פארן קיין יבנאל זאת חנוכה, מתפלל זיין ביים ציון פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו.


זאת חנוכה איז זייער א גרויסער טאג; עס ווערט געברענגט פון צדיקים (בת עין פרשת וישב, על הפסוק ויהי כמשלוש חדשים וגו'; זרע קודש ליל ג' דחנוכה, דבור המתחיל "בפסוק") אז דער גמר פון ראש השנה איז אינעם טאג 'זאת חנוכה'. אלע תיקונים וואס הייבן זיך אן פון ראש חודש אלול, ראש השנה, יום כיפור, סוכות, הושענא רבה, שמיני עצרת, שמחת תורה, איז דער גמר דערפון זאת חנוכה; עס איז זייער א גרויסער טאג און מען קען פועל'ן גרויסע ישועות.


זאת חנוכה איז זייער א פאסיגע צייט צו גיין קיין יבנאל צום ציון פון מוהרא"ש מתפלל זיין פאר זיך און פאר אלע אידן; מוהרא"ש שרייבט אין זיין צוואה (צוואת מוהרא"ש, אות ה): "וּכְמוֹ בַּחַיִּים חַיּוּתִי נִתְעוֹרְרוּ עַל יָדִי אֲנָשִׁים בִּתְשׁוּבָה", אזוי ווי ווען איך האב געלעבט זענען דורך מיר נתעורר געווארן מענטשן תשובה צו טון, "כְּמוֹ כֵּן עַכְשָׁיו לְאַחַר הִסְתַּלְקוּתִי לְעֵילָא כְּשֶׁיָבוֹאִי אֶל קִבְרִי יִתְעוֹרְרוּ בִּתְשׁוּבָה שְׁלֵימָה", אזוי אויך נאכדעם וואס איך וועל אוועק גיין פון די וועלט, ווען מען וועט קומען צו מיין קבר, וועט מען אויך נתעורר ווערן צו תשובה טון, "וְיַמְשִׁיכוּ לְעַצְמָם יְשׁוּעוֹת וּפְלָאוֹת בְּעֶזְרָתוֹ יִתְבָּרַךְ, וְאֶהְיֶה לָהֶם לְמֵלִיץ יוֹשֶׁר בַּשָׁמַיִם, וְלֹא אָנוּחַ וְלֹא אֶשְׁקוֹט עַד שֶׁיִּהְיֶה לְמִי שֶׁבָּא אֶל קִבְרִי לְהִתְפַּלֵּל וְלִלְמוֹד יְשׁוּעָה שְׁלֵימָה מִן הַשָּׁמַיִם", און איך וועל נישט רוען ביז איך וועל פועל'ן פאר דעם מענטש וואס איז געקומען צו מיר א ישועה.


זייט אויך מתפל פאר מיר, יואל בן ריצא רעכיל איך זאל האבן כח ווייטער ממשיך זיין מיט'ן פארשפרייטן דעם רבינ'ס עצות אזוי ווי מוהרא"ש האט אונז געלערנט - פאר די גאנצע וועלט.


דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.


 

#18 - די כלי צו מקבל זיין אלע ברכות איז "שלום"
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חנוכה, שלום בית

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


היינט זאת חנוכה איז א גרויסע טאג, היינט קען מען פועל'ן ביים אייבערשטן גרויסע ניסים, בעטס דעם אייבערשטן פאר אייך פאר אייער מאן און בעיקר פאר אייערע דורות זיי זאלן זיין ערליכע אידן וועט איר זוכה זיין צו קינדער צדיקים. חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (תנא דבי אליהו רבא, פרק יח): "מַעֲשֶׂה בְּכֹהֵן אֶחָד שֶׁהָיָה יְרֵא שָׁמַיִם בַּסֵּתֶר", עס איז געווען א כהן זייער אן ערליכער איד, "וְהָיוּ לוֹ עֲשָׂרָה בָּנִים מֵאִשָּׁה אַחַת, שִׁשָּׁה זְכָרִים וְאַרְבַּע נְקֵבוֹת", ער האט געהאט צען קינדער - זעקס זון און פיר טעכטער, "וּבְכָל יוֹם וָיוֹם הָיָה מִתְפַּלֵּל, וּמִשְׁתַּטֵּחַ, וּמִתְחַנֵּן, וּמְבַקֵּשׁ רַחֲמִים, וּמְלַחֵךְ בִּלְשׁוֹנוֹ עָפָר, כְּדַי שֶׁלֹא יֵצֵא אֶחָד מֵהֶן לִידֵי עֲבֵירָה וְלִידֵי דְּבַר מְכֹעָר", ער פלעגט זיך יעדן טאג אראפווארפן אויף דער ערד וויינען און בעטן דעם אייבערשטן אז אלע זיינע קינדער זאלן זיין ערליכע אידן; "אָמְרוּ לֹא יָצְתָה אוֹתָהּ שָׁנָה וְלֹא שֵׁנִית וְלֹא שְׁלִישִׁית, עַד שֶׁבָּא עֶזְרָא וְהֶעֱלָה אֶת יִשְׂרָאֵל מִבָּבֶל, וְהֶעֱלָה אֹתוֹ כֹּהֵן עִמָּהֶם, לֹא נִכְנַס אֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ, עַד שֶׁרָאָה כֹּהֲנִים גְּדוֹלִים וּפִרְחֵי כְּהוּנָה מִבָּנָיו וּמִבְּנֵי בָּנָיו עַד חֲמִשִּׁים שָׁנָה, וְאַחַר כָּך נִכְנַס אוֹתוֹ כֹּהֵן לְבֵית עוֹלָמוֹ", ביז ער האט זוכה געווען ארויף צו גיין קיין ארץ ישראל מיט אלע זיינע קינדער צוזאמען מיט עזרא הסופר און אלע זיינע קינדער זענען געווארן כהנים אינעם בית המקדש. דער כהן האט זוכה געווען צו קינדער און אייניקלעך וואס אלע פון זיי האבן געטון די עבודה אין בית המקדש; זעט מען פון דעם אז תפילה איז די עצה זוכה צו זיין צו ערליכע קינדער.


בפרט היינטיגע טעג וואס עס פאלן שטיקער פון כלל ישראל, פון יעדע שטוב זעט מען קינדער וואס גייען אוועק פון אידיש'ן וועג, עס כאפט א פחד און א שרעק צו זען ווי פון די שענסטע און בעסטע משפחות פאלן אוועק קינדער, בחורים דרייען זיך מיט טעלעפאונס וואס איז אפן צו אלע עבירות, מען קוקט אויף דעם עבירות, מיידלעך ווארפן אראפ פון זיך צניעות, זיי גייען אנגעטון נישט איידל השם ישמרינו, דארפן מיר וויינען און בעטן און שרייען צום אייבערשטן פאר אונזערע דורות זיי זאלן בלייבן אויפ'ן דרך התורה.


היינט זאת חנוכה איז א טאג וואס מען קען פועל'ן ישועות, אבער מיר דארפן מאכן א כלי צו קענען נעמען די ברכות און ישועות פונעם אייבערשטן, א מענטש בעט דעם אייבערשטן ער זאל אים העלפן, דער אייבערשטער וויל אים העלפן אבער ער האט נישט קיין כלי צו קענען נעמען די ברכות און ישועות. דאס איז אזוי ווי א מענטש קומט בעטן ער וויל טרינקען ער איז דורשטעריג, אבער אז ער האט נישט קיין כלי קען מען אים נישט געבן קיין טרינקען, וואס איז די כלי? חכמינו זכרונם לברכה זאגן (עוקצין ג, יב): "לֹא מָצָא הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא כְּלִי מַחֲזִיק בְּרָכָה לְיִשְׂרָאֵל אֶלָּא הַשָּׁלוֹם", ביים אייבערשטן איז דער גרעסטער זאך שלום; שלום איז די כלי וואס דער אייבערשטער פארלאנגט פון אונז, אז מען לעבט בשלום האט מען א כלי לקבל אלע ברכות, אז מען בעט זיך איבער מען געבט נאך, מען איז מוותר מאכט מען זיך א גרויסע כלי מען קען נעמען אן א שיעור ברכות און ישועות פונעם אייבערשטן.


וואס מיינט שלום? זאגט דער הייליגער רבי (ליקוטי מוהר"ן, חלק א', סימן פ): "שֶׁמְּחַבֵּר תְּרֵי הֲפָכִים", ווען מען שטעלט צוזאמען צוויי פארקערט זאכן - דאס איז שלום, אזוי ווי עס שטייט (איוב כה, ב): "עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בִּמְרוֹמָיו", דער אייבערשטער מאכט שלום אין הימל צווישן די מלאכים פון פייער און די מלאכים פון וואסער, "שֶׁהֵם תְּרֵי הֲפָכִים - כִּי מַיִם מְכַבֶּה אֵשׁ", זיי זענען צוויי פארקערטע זאכן, ווייל וואסער לעשט אויס פייער, "וְהַקָּדוֹשׁ בָּרוּך הוּא עוֹשֶׂה שָׁלוֹם בֵּינֵיהֶם וּמְחַבְּרָם יַחַד", גייט דער אייבערשטער און מאכט שלום צווישן זיי און ער באהעפט זיי צוזאמען.


זעט מען וואס מיינט שלום, מען איז מחבר צוויי פארקערטע זאכן; יעדער מענטש האט זיינע נאטורן, זיין וועג ווי אזוי ער טראכט, קיינער טראכט נישט ווי דער צווייטער, חכמינו זכרונם לברכה זאגן (סנהדרין לח.): "לְהַגִּיד גְּדוּלָּתוֹ שֶׁל מֶלֶך מַלְכֵי הַמְּלָכִים הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא, שֶׁאָדָם טוֹבֵעַ כַּמָּה מַטְבְּעוֹת בְּחוֹתָם אֶחָד וְכוּלָּן דּוֹמִין זֶה לָזֶה, אֲבָל הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא טוֹבֵעַ כָּל אָדָם בְּחוֹתָמוֹ שֶׁל אָדָם הָרִאשׁוֹן וְאֵין אֶחָד מֵהֶן דּוֹמֶה לַחֲבֵירוֹ", ווען א מענטש מאכט א זאך, קען ער מאכן א פארעם דערפון און נוצן דעם פארעם נאכצומאכן די זעלבע זאך און אלעס וואס ער מאכט מיט דעם פארעם זעט אויס די זעלבע, אבער דער אייבערשטער האט באשאפן אן א שיעור מענטשן אויף דער וועלט, אלע זעען אויס ווי אדם הראשון אבער קיין איינער זעט נישט אויס גענוי ווי דער אנדערער און זיכער טראכט נישט איינער ווי דער צווייטער.


בעט איך אייך זייער, מאכטס אייך א כלי צו קענען נעמען די ברכות פונעם אייבערשטן, לעבטס בשלום מיט אייער מאן, אפילו ער האט פארקערטע נאטורן פון אייך, ער איז פייער און איר זענט וואסער, אדער פארקערט – איר זענט פייער און ער איז וואסער, שלום איז ווען עס איז דא צוויי פארקערטע מענטשן מיט פארקערטע נאטורן אבער ביידע ווילן איין זאך, ביידע ווילן טון דעם רצון השם, אויפשטעלן א ערליכע שטוב, ערליכע אידישע דורות, קינדער און קינד'ס קינדער וואס וועלן דינען דעם הייליגן באשעפער.


איר זאלט זוכה זיין צו א גמר חתימה טובה און א גוט קוויטל.

#17 - ס'איז א חוב אויפ'ן מלמד צו רעדן צו די קינדער זיי זאלן זיין הייליג
חינוך הילדים, מלמדים, חנוכה, חסידות ברסלב, תפלין, קמיע

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת מקץ, כ"ח כסליו, ד' דחנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


בנוגע רעדן צו קינדער וכו'; אודאי זאלסטו רעדן צו קינדער פון זיין הייליג בקדושת הברית. עס ליגט א חוב אויפ'ן מלמד צו רעדן צו די קינדער זיי זאלן זיין הייליג, נישט צורירן מיט די הענט וכו'; וויפיל בחורים וויינען אז מען האט זיי נישט מחנך געווען זיי זאלן זיין הייליג און דערפאר האב זיי זיך צוגעוואוינט צו טון שלעכטס רחמנא לצלן, ווען מען וואלט ווען גערעדט צו זיי אין די יונגע יארן קלארע ווערטער וואלטן זיי זיך נישט געמוטשעט אין די עלטערע יארן.


פארשטייט זיך אז ווען מען רעדט דארף מען אכטונג געבן ווי אזוי מען רעדט וכו'; מען דארף רעדן צו זיי לפי דרגתם, לויט זייער עלטער, זיי נישט דערשרעקן וכו'. דאס בעסטע איז אז מען זאגט: "דער אייבערשטער לאזט נישט לייגן די הענט וכו', עס איז א גרויסע עבירה אויב מען לייגט די הענט דארט"; אז דו וועסט רעדן צו דיינע תלמידים וועסטו זיי מציל זיין פון אלעם שלעכטס.


בנוגע קומען שבת חנוכה דאווענען מיט ברסלב'ע חסידים ניצול צו ווערן פון עולם התוהו; אודאי זאלסטו קומען דאווענען צווישן ברסלב'ע חסידים כאטשיג איין תפילה, קוק אריין אין ספר פעולת הצדיק (סימן תתמו) די גאנצע מעשה באריכות וואס דער רבי האט דערציילט מיט'ן רב וואס האט געהאט א חבר און זיי האבן צווישן זיך אפגעמאכט מיט א 'תקיעת כף' אז ווער עס וועט פריער נסתלק ווערן וועט קומען דערציילן פאר'ן צווייטן וואס עס טוט זיך אפ אויבן אין הימל. דער רב איז קודם נפטר געווארן און עס איז אריבער געלאפן גאנצע אכט און צוואנציג יאר ביז ער איז געקומען אין חלום צו זיין חבר, עס האט זיך אויסגעשטעלט אז דער רב האט בכלל נישט געוויסט אז ער איז נפטר געווארן, ער איז נעבעך געווען אין עולם התוהו אכט און צוואנציג יאר; ווען דער רבי האט אויסגעפירט די מעשה האט דער רבי געזאגט בזה הלשון: "ווער עס וועט קומען צו מיר דריי מאל א יאר - 'ראש השנה', 'שבת חנוכה' און 'שבועות', וועט געראטעוועט ווערן פון דעם עונש פון עולם התוהו"; א פחד פון א מעשה, א מענטש גייט אוועק מזה העולם און זיין נשמה דריידט זיך אין 'עולם התוהו', ער מיינט אז ער לעבט נאך; דאס איז שרעקליכע יסורים פאר די נשמה.


בנוגע אויב מען מעג טראגן שבת די קמיע פון מוהרא"ש אין א מקום וואס איז נישט דא קיין עירוב; די פוסקים נעמען אן (עיין משנה ברורה סימן שח, סעיף קטן קכט) אז אפילו א קמיע וואס איז נישט קיין קמיע מומחה, עס איז נישט קלאר אז עס העלפט, קען מען טראגן היינטיגע צייטן וואס מיר האבן נישט קיין געהעריגע רשות הרבים, כל שכן אין דעם פאל וואס די קמיע פון מוהרא"ש איז איתמחי גברא ואיתמחי קמיע קען מען דאס טראגן שבת; מען דארף נאר אכטונג געבן עס זאל זיין אנגעטון אויפ'ן גוף, מען טאר דאס נישט האלטן אין די הענט אדער אין טאש (עיין משנה ברורה סימן שא, סעיף קטן פח).


איך האב נישט געוויסט אז דו קוקסט מיר אזוי נאך וכו'; איך זאג יא דעם לשם יחוד פאר'ן לייגן תפילין, נאר אסאך מאל ווען עס ווערט שפעט, איך בין אזוי טרוד וכו' זאג איך דעם לשם יחוד פאראויס, פאר איך קום אריין אין שול וכו'.


דער עיקר בעט איך דיר זייער, שטארק זיך; בעט דעם אייבערשטן זאלסט בלייבן מקושר צום הייליגן רבי'ן אויף די וועלט און אויף יענע וועלט, געב א קוק דער הייליגער רבי נתן וואס ער איז דאך געווען אזוי מקושר צום רבי'ן, ווער איז נאך געווען אזוי נאנט מיטן רבי'ן ווי רבי נתן, דאך האט ער געבעטן דעם רבי'ן ער זאל אים צובינדן צו אים ער זאל נישט אוועק גיין, דער רבי האט געזאגט פאר רבי נתן: "איך האב דיר שוין אריין געכאפט אין מיין זאק", האט רבי נתן געזאגט: "רבי, בינד מיר צו אינעם זאק איך זאל נישט אוועק גיין".


א ליכטיגן חנוכה.

#16 - רעדן שיין צו א צווייטן
חנוכה, שטעטל, מדות טובות, נקודות טובות, אחדות

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב זייער הנאה געהאט צו זיין דעם שבת אין שטעטל, בעיקר האב איך הנאה געהאט פון די געשמאקע לופט וואס מען שפירט דארט; ווי אלע לעבן צוזאמען מיט ליבשאפט, מען גרויסט זיך נישט איינער אויפ'ן צווייטן, מען קוקט גוט איינער אויפ'ן צווייטן.


היינט נאכט גייען מיר צינדן די הייליגע חנוכה ליכט; עס ווערט געברענגט פון צדיקים (עיין בספר בני יששכר מאמרי חודש כסלו – טבת, מאמר ב - אור תורה, אות כא) אז בשעת מען צינדט אן די מנורה קומט אראפ זייער א גרויסע הייליגקייט און מען קען פועל'ן זייער גרויסע זאכן. זאלסטו זיך אויסבעטן ביי די ליכט; זאלסט בעטן דעם אייבערשטן אז דו זאלסט זוכה זיין צו לערנען און דאווענען און אויפציען דיינע קינדער זיי זאלן זיין ערליכע אידן.


איך בעט דיר זייער זאלסט רעדן שיין צו אנדערע; רעד נישט שטעכעדיג, רעד נישט פליקעדיג, רעד שיין און איידל. מוהרא"ש האט איינגעפירט מען זאל זאגן פאר'ן דאווענען די תפילה פון הייליגן רבי ר' אלימלך זכותו יגן עלינו, אין די תפילה בעט מען דעם אייבערשטן: "וְשֶׁנְּדַבֵּר כָּל אֶחָד אֶת חֲבֵירוֹ בְּדֶרֶךְ הַיָשָׁר וְהָרָצוּי לְפָנֶיךְ", מיר זאלן רעדן שיין און איידל איינער מיט'ן צווייטן, אזוי ווי עס פאסט פאר דיר אייבערשטער.


איך ווארט און האף אז עס וועט ביי אונז מקוים ווערן וואס דער הייליגער רבי האט געזאגט (חיי מוהרן, סימן רצב): "הָעוֹלָם רָאוּי שֶׁיִתְמְהוּ עַל גוֹדֶל הָאַהֲבָה שֶׁיֵשׁ בֵּינֵינוּ", די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די גרויסע ליבשאפט וואס עס איז דא צווישן אונז; מוהרא"ש זאגט אז ליידער ליידער איז דער שיחה נאכנישט מקוים געווארן אין ברסלב, ער האפט אז אין "היכל הקודש" וועט די שיחה מקוים ווערן - אז די וועלט וועט זיך וואונדערן אויף די ליבשאפט וואס איז דא צווישן אונז; איך האף אז דאס וועט זיין ביי אונז אין שטעטל.


איך בעט דיר נאכאמאל זאלסט רעדן שיין צו א צווייטן.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן מקבל זיין די קדושה פון חנוכה, מיר זאלן זוכה זיין צו זען די ליכטיגקייט פונעם אור הגנוז אין די תורה.

#15 - וויין צום אייבערשטן ווי א קינד וויינט צו זיין טאטע
תפילה והתבודדות, חנוכה, תפלות אויף אידיש

בעזרת ה' יתברך


ערב שבת קודש פרשת וישלח, ט"ו כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער תלמיד ... נרו יאיר.


איך בעט דיר זייער זאלסט זיך שטארקן מיט אמונה אינעם אייבערשטן; נעם די עצה פון רבי'ן – התבודדות און תפלה. גיי אין א ווינקל וואו קיינער הערט דיר נישט און וויין צו אים ווי א קינד וויינט צו זיין טאטע, וועסטו זען גרויסע נסים.


א אינגערמאן האט זיך מיר אויסגערעדט און מיר געזאגט אז ער שפירט זיך אין שטוב ווי ער איז סיי דער טאטע און סיי די מאמע, סיי די מאן און סיי די ווייב; ער דארף אלעס טון וכו', זיין ווייב טוט גארנישט. האב איך אים מחזק געווען און געזאגט "אז דו ביסט סיי דער טאטע און סיי די מאמע, זיי שוין אויך די בעיבי, זיי די קינד וואס וויינט; גיי אין א ווינקל און וויין צום אייבערשטן: רבונו של עולם, איך בין דער טאטע, די מאמע און יעצט בין איך א קליין קינד, איך וויין צו דיר, העלף מיר, האב אויף מיר רחמנות".


יעצט קומט שוין חנוכה; די שענסטע חנוכה מתנה וואס דו קענסט געבן פאר דיינע קינדער איז אז עס זאל זיין ליבשאפט צווישן דיר און דיין ווייב; קינדער דארפן נישט מער, קינדער דארפן א טאטע מאמע וואס ליבן זיך.


א גוט שבת.

#14 - איך בעט שוין לאנג דעם אייבערשטן איך זאל קענען פארן קיין ארץ ישראל
חנוכה, הכרת הטוב, ארץ ישראל

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


עס קומט נישט אויס מיר זאלן רעדן אזויפיל, אבער זאלסט וויסן אז איך טראכט פון דיר יעדן טאג, ווייל איך בין דיר זייער מכיר טוב פאר'ן מיר העלפן אזוי געטריי.


איך האב זיך אריבער געכאפט קיין ארץ ישראל אויף איין טאג; איך וויל כסדר פארן צום ציון פון מוהרא"ש און יעצט איז מיר אויסגעקומען צו פארן אויף ...'ס חתונה, ער האט מיר באצאלט א טיקעט צו קומען. דאס איז א מעשה פון תפלה, ווייל איך בעט שוין לאנג דעם אייבערשטן איך זאל קענען פארן קיין ארץ ישראל.


מארגן נאכט וועל איך זיין ביי מוהרא"ש'ס ציון, איך וועל דיר מזכיר זיין מיט דיין ווייב און דיין גאנצע משפחה לטובה.


מיר גייען שוין אט אט אריין אין דעם ליכטיגן יום טוב חנוכה, דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב, סימן ב): "יְמֵי חֲנֻכָּה הֵם יְמֵי הוֹדָאָה", די טעג פון חנוכה איז ימי הלל והודאה, טעג פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף אלע נסים וואס ער טוט מיט אונז.


איך האב דיר ליב.

#13 - דער אייבערשטער טוט מיט אונז גרויסע ניסים
תודה והודאה, חנוכה, חסידות ברסלב, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת מקץ, כ"ד כסליו, ערב חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן דאנק פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


מיר שטייען יעצט פאר דעם הייליגן יום טוב חנוכה; היינט נאכט צינדן מיר אן די ערשטע ליכטל פון די הייליגע מנורה.


דער הייליגער רבי זאגט (ליקוטי מוהר"ן, חלק ב', סימן ב) אז די טעג פון חנוכה זענען טעג פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף אלע נסים, דאס איז שעשוע עולם הבא; ווען א מענטש דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן איז דאס 'עולם הבא', עס איז נישט פארהאן עפעס בעסערס פון דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן, און ווי מער א מענטש דאנקט דעם אייבערשטן איז ער נענטער צום אייבערשטן.


גיב א קוק די נסים ונפלאות וואס דער אייבערשטער טוט מיט דיר; דו האסט אזוי שיין חתונה געהאט און די האסט שוין ליכטיגע קינדער קיין עין הרע, ווי אויך האסטו פרנסה – נסים ונפלאות! ועל כולם – דער גרעסטער נס – אז מיר ווייסן פון הייליגן רבי'ן וואס ברענגט אונז יעדע רגע נאכאמאל צוריק צום אייבערשטן; ווי אזוי וואלטן מיר אויסגעזען אן דעם רבי'ן?!


דער רבי האט געזאגט: "איך האב דריי סארטן מענטשן: 1) וואס קומען הערן מיין תורה; 2) וואס קומען עסן קויליטש; 3) וואס זענען איינגעקריצט אין הארץ"; דארפן מיר זיך כסדר באנייען און זען אז מיר זאלן זיין פון די כתה וואס זענען איינגעקריצט אין הארץ.


מיר זעען זיך טאקע ווייניג אבער דו ביסט מיר אויסגעקריצט אין הארץ...


פון דיין ראש ישיבה.


...

#12 - ווי אזוי אויסצונוצן דעם הייליגן טאג "זאת חנוכה"
תפילה והתבודדות, צניעות, חנוכה, ישועות, האר

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת ויגש, ב' טבת, זאת חנוכה, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


היינט איז זייער א גרויסע טאג, היינט איז דער גמר החתימה פון די הייליגע טעג; מען קען היינט באקומען גרויסע ישועות פונעם אייבערשטן. דערפאר זאלט איר בעטן פאר אייך און אייער מאן און קינדער און פאר אלע אידן אז אלע זאלן זיין געזונט און האבן נחת פון די קינדער וכו' וכו'.


דער הייליגער רבי האט זייער אויסגעלויבט די תפילות פון פרויען; מען האט אמאל געזאגט פארן רבי'ן אז דער בעל שם טוב זכותו יגן עלינו האט געזאגט: "ווען משיח וועט קומען וועט מען מבטל זיין אלע ווייבער שולן", האט דער רבי געזאגט: "עס איז נישט אמת, עס קען נישט זיין אז דער בעל שם טוב האט דאס געזאגט, פונקט פארקערט! משיח וועט קומען בזכות די תפילות פון אידישע פרויען וואס זיי דאווענען און בעטן אז משיח זאל קומען".


היינט זאת חנוכה וועלן מיר פועל'ן ישועות פאר אונזער שטוב, אייער גאנצע שטוב קען זיך היינט טוישן לטובה. מען קען היינט פועל'ן געזונט, קינדער, נחת פון קינדער, פרנסה און אלעס וואס מען דארף, אבער דער אייבערשטער ווארט מען זאל אים אריין לאזן אין שטוב, דורך דעם וואס מען פירט בצניעות.


אז מען גייט נישט אנגעטון צניעות'דיג טרייבט מען אוועק כביכול דעם אייבערשטן, אזוי ווי עס שטייט אין די תורה (דברים כג, טו): "כִּי ה' אֱלֹקֶיךָ מִתְהַלֵּךְ בְּקֶרֶב מַחֲנֶךָ, לְהַצִּילְךָ וְלָתֵת אֹיְבֶיךָ לְפָנֶיךָ, וְהָיָה מַחֲנֶיךָ קָדוֹשׁ, וְלֹא יִרְאֶה בְךָ עֶרְוַת דָּבָר, וְשָׁב מֵאַחֲרֶיךָ", דער אייבערשטער זאגט: איר זאלט זיך פירן הייליג, ווייל אויב איר וועט זיך פירן נישט צניעות'דיג וועל איך אוועק גיין פון צווישן אייך; אויב א פרוי געבט אכטונג ווי אזוי זי טוט זיך אן, זי גייט נאר אנגעטון צניעות'דיג, זאגט דער אייבערשטער: 'איך וועל רוען ביי אייך אין שטוב', און אז דער אייבערשטער איז אין שטוב איז דא א ברכה, איז דא פרנסה, איז דא נחת, ס'איז דא אלעס; אבער אויב די פרוי גייט נישט אנגעטון צניעות'דיג, טרייבט זי ארויס דעם אייבערשטן פון איר שטוב.


היינט איז זייער א הייליגע טאג, זאלט איר זיך פארנעמען מוסיף זיין קדושה, מוסיף זיין בצניעות; איר ווילט דאך אודאי גוטע קינדער! איר ווילט דאך זיכער ערליכע דורות! דארפן מיר נעמען די עצה וואס דער הייליגער רבי זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): "צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים", א פרוי וואס פירט זיך איידל און צניעות'דיג וועט זוכה זיין צו גוטע קינדער.


מוהרא"ש האט מיר געזאגט איך זאל אסאך רעדן צו די פרויען אז זיי זאלן זיך אפשערן די האר און זיי זאגן וואס דער זוהר הקדוש זאגט (נשא קכה:): "'תּוּנְבָא לֵיתֵי' א קללה זאל קומען, 'עַל הַהוּא בַּר נָשׁ' אויף דעם מענטש, 'דְּשָׁבַק לְאִנְתְּתֵיהּ' וואס לאזט זיין ווייב, 'דְּתִתְחַזֵי מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' אז איר האר פון קאפ זאל זיך ארויסזען, 'וְדָא הוּא חַד מֵאִינּוּן צְנִיעוּתָא דְּבֵיתָה', און דאס איז פון די יסודות פון א אידישע שטוב, אז מען זאל נישט זען די האר פון די פרוי; 'וְאִתְּתָא דַּאֲפִּיקַת מִשַׂעֲרָא דְּרֵישָׁה לְבַר' און א פרוי וואס גייט מיט אויפגעדעקטע האר, 'לְאִתְתַּקְּנָא בֵּיהּ' זיך שיין צו מאכן, 'גָּרִים מִסְכְּנוּתָא לְבֵיתָא' איז זי גורם אז עס זאל זיין ארימקייט אין שטוב, 'וְגָרִים לִבְנָהָא דְּלָא יִתְחַשְּׁבוּן בְּדָרָא' און זי איז גורם אז אירע קינדער וועלן נישט מצליח זיין און זיי וועלן נישט זיין חשוב, 'וְגָרִים מִלָּה אַחֲרָא דְּשַׁרְיָא בְּבֵיתָא' און זי איז גורם אז די ס"מ און די נישט גוטע זאלן זיין אין איר שטוב. זאגט ווייטער דער זוהר: 'מַאן גָּרִים דָּא?' ווער איז דאס אלעס גורם? 'הַהוּא שַׂעֲרָא דְּאִתְחֲזֵי מֵרֵישָׁהּ לְבַר' די פרוי וואס איר האר זעט זיך ארויס". און פארקערט איז נאך מער, א פרוי וואס געבט אכטונג אז אירע האר זאל זיך נישט ארויסזען, וועט האבן אלע ברכות און זי וועט האבן נחת פון אירע קינדער.


איך בעט אייך זייער שטארק איר זאלט זיך פארנעמען נישט צו גיין מיט די אייגענע האר; אלע צרות קומען פון דעם וואס די פרוי גייט מיט אירע האר. מען וואלט געקענט איינשפארן אזויפיל צרות ווען מען שערט זיך אפ די האר.


מען קען זיך גארנישט פארשטעלן די שכר פון א פרוי וואס געבט אכטונג אז איר האר זאל זיך נישט ארויס זען אפילו אין שטוב, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה פארציילן (יומא מז.): "שִׁבְעָה בָּנִים הָיוּ לָהּ לְקִמְחִית", עס איז געווען א פרוי וואס האט געהייסן קמחית און זי האט געהאט זיבן קינדער, "וְכֻלָּן שִׁמְּשׁוּ בִּכְּהוּנָה גְדוֹלָה", און אלע זענען געווען כהנים גדולים. "אָמְרוּ לָהּ חֲכָמִים: מַה עָשִֹיתָ שֶׁזָּכִיתָ לְכַּךְ?" האבן די חכמים איר געפרעגט: וואס האסטו געטון אז דו האסט זוכה געווען צו דעם? "אָמְרָה לָהֶם: מִיָּמַי לֹא רָאוּ קוֹרוֹת בֵּיתִי קְלָעֵי שַׂעֲרִי", האט זי געזאגט פאר די חכמים: איך האב אייביג אכטונג געגעבן אז די ווענט און די דאך פון מיין הויז זאלן נישט זען מיין האר.


א ליכטיגן זאת חנוכה.

#11 - ממשיך זיין ארויסצוגעבן נאך סידי'ס
חנוכה, ניגונים, רענט, מוזיק

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


א גרויסן יישר כח פאר דעם וואס דו העלפסט ארויס די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך האף אז דו וועסט ממשיך זיין מיר צו העלפן ארויסגעבן נאך סידי'ס; די היינטיגע יוגנט האבן נישט אזא געפיל אין ליינען און וועלן ענדערש הערן מוזיק, דערפאר דארפן מיר נעמען אלע קונטרסים פון מוהרא"ש און פון יעדע קונטרס אויס געבן א סידי.


די פריערדיגע סידי "קום צוריק" האט אלע טעמים; אלע זאגן אז דאס איז שענער פון די ערשטע צוויי "טאנץ מיט אמונה", נאר ווייל דו האסט עס שיין געמאכט.


דעריבער וויל איך דיר מחזק זיין אויב דו קענסט העלפן האברך ... נרו יאיר מיטן ארויסגעבן נאך סידי'ס; ער וויל זייער שטארק ארבעטן דערויף, דורכדעם וועסטו מצליח זיין.


יעצט קומט חנוכה, זאלסטו זען צו צינדן די הייליגע מנורה בשמחה! דו האסט דאך קליינע קינדער, זאלסטו זען צו טאנצן מיט זיי. לאז אפ "וויינען"; וויינען וועסטו ווען קיינער זעט נישט. אז דו וועסט וויינען ביי די ליכט וועלן דיין ווייב און קינדער נישט וועלן עס זאל זיין חנוכה; טאנץ און זינג מיט זיי וועלן זיי אויסוואקסן ערליכע אידן.


...

#10 - כ'האף דו וועסט זיין פון די עשרה ראשונים אין נייעם "קרית ברסלב"
חנוכה, שטעטל, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום ב' פרשת וישב, י"ח כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


מזל טוב פאר דיין מיידעלע תחי'; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן זאלסט איר זוכה זיין צו מגדל זיין לתורה לחופה ולמעשים טובים.


יעצט קומט חנוכה – א צייט פון "להודות ולהלל" פאר אלע ניסים ונפלאות וואס דער אייבערשטער טוט פאר אונז יעדע רגע, זאלסטו אויסנוצן די הייליגע מינוטן ביי די הייליגע חנוכה ליכט צו דאנקען און לויבן דעם אייבערשטן אויף די ניסים ונפלאות וואס ער טוט מיט דיר.


איך האף אז דו וועסט זיין פון די עשרה ראשונים אויפצובויען דעם נייעם "קרית ברסלב"; איך ווארט צו הערן אז דו האסט געקויפט א דירה. איך וועל מיטן אייבערשטנס הילף קומען קלאפן א מזוזה ביי דיר און ביי אלע וואס צוען זיך ארויס.


עס זעט אויס ווי א חלום אבער נאך אביסל וועט דאס ווערן א מציאות; מיר וועלן האבן א פלאץ וואו מיר וועלן מיטן אייבערשטנס הילף מגדל זיין אונזערע קינדער אויפן וועג פונעם הייליגן רבי'ן, רבי נתן און מוהרא"ש.


א גרויסן דאנק פארן העלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין זכות פון די מצוה פון צדקה זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


...

#9 - אפגעהאקט קשרים צוליב ברסלב
חנוכה, שלום בית, חיזוק פאר פרויען, שלום, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


אייער מאן ... נרו יאיר האט מיר דערציילט וואס עס גייט אריבער אויף אייך פון אייערע עלטערן; מען האט אפגעהאקט אלע קשרים מיט אייך - סיי אייערע עלטערן און אזוי אויך אייערע געשוויסטער - קיינער רעדט נישט מיט אייך צוליב דעם חטא אז איר זענט מקורב געווארן צום רבי'ן און איר ווילט אויפציען א שיינע שטוב, ערליכע אידישע דורות. איך האב פון דעם גרויס ווייטאג און עס טוט מיר זייער וויי.


אייער ווייטאג איז טאקע גרויס, אבער פון דער אנדערע זייט זענט איר זייער גליקליך אז איר האט א טייערע מאן נרו יאיר און ליכטיגע קינדער; איר האט א הערליכע שטוב און א ווארימע שטוב. אייער מאן פירט זיך מיט יראת שמים און ער איז קובע עיתים לתורה, דעריבער איז אייער צרה נישט אזוי גרויס.


אמת, עס טוט טאקע וויי אבער דאך האט איר אן ערליכער מאן; וויפיל פרויען וויינען אז זיי האבן נישט קיין מאן, זייערע מענער זענען אריין געטון אין נארישקייטן און קומען נישט אהיים, און אפילו ווען זיי קומען שוין יא אהיים איז זייער מח נישט מיט די ווייב און קינדער.


איך וואונטש אייך א ליכטיגן חנוכה.

#8 - מ'דארף נישט גיין צו יעדע חנוכה מסיבה
כיבוד אב ואם, חנוכה, משפחה

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד ... נרו יאיר.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


איך פריי מיר זייער צו הערן אז דו האסט הנאה געהאט פון די דיבורים וואס מיר האבן גערעדט נעכטן נאכט כ"א כסליו אין קרית יואל, אזוי אויך אז דיין ווייב תחי' איז ארויס קלאר וואס ענק האבן צו טון בענין די חנוכה מסיבות.


אז עס קומט ענק אן שווער צו גיין צו מסיבות ווייל ענק האבן קליינע קינדער אין שטוב, און די מסיבה שלעפט זיך אריין ביז שפעט אויף דער נאכט וואס דאס איז גורם אז די קינדער גייען ארויס פון זייער געווענליכן סדר היום וכו', און דאס קלאפט אויס שווער אויף ענק – דארפן ענק נישט גיין.


ווער נישט דערשראקן ווען מען זאגט דיר: "דו צעברעכסט די משפחה", מיט דעם וואס דו קומסט נישט צו די מסיבות וכו', מאך זיך נישט צו טון פון דיינע געשוויסטער וואס טיידלען מיט די פינגער אויף ענק אז ענק מאכן צער פאר טאטע און מאמע מיטן זיך נישט באטייליגן ביים "משפחה שבת"; ווייל אויב איינער פון די משפחה מאכט אפ אז מען מוז אוועקפארן אויף שבת וכו', מיינט דאס נאכנישט "כיבוד אב ואם".


דיין כיבוד אב ואם זאל זיין אז דו זאלסט יעדן טאג גיין אין בית המדרש דאווענען שחרית, מנחה און מעריב מיט מנין; דאס איז אונזער כיבוד אב ואם! אז דו העלפסט ארויס דיין ווייב זיך פארען מיט די קינדער – דאס איז כיבוד אב ואם.


א גוט שבת.

#7 - גיי אהיים פרי צינדן די הייליגע מנורה
חינוך הילדים, חנוכה, שלום בית, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, י"ז כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


איך בין דיר זייער דאנקבאר פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן צושטייער געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו מצליח זיין אין אלע דיינע וועגן.


איך האב לעצטנס גרויס נחת פון דיר זעענדיג ווי דו לערנסט יעדן טאג דיינע שיעורים אין ישיבה.


ווייז די בריוו פאר דיין ווייב תחי', זי וועט הנאה האבן דערפון; א פרוי האט זייער הנאה צו זען און הערן אז איר מאן לערנט, די גאנצע לופט אין שטוב טוישט זיך צום גוטן.


יעצט קומט חנוכה זאלסטו אהיים גיין פרי צינדן די הייליגע מנורה און זינגען זמירות. אויך זאלסטו בעטן ביי די הייליגע ליכט פאר קינדער; ערליכע קינדער און הייליגע קינדער, ווי מער תפילה מען בעט פאר קינדער אלץ מער איז מען זוכה צו האבן וואוילע קינדער.


איך ווארט אויף דיר שבת ביים דאווענען ביי אלע תפילות; יעדע תפילה וואס דו קומסט פריי איך מיר. עס איז כדאי דו זאלסט קומען שבת אינדערפרי צום שיעור אין ספר "פעולת הצדיק"; מיר לערנען עס פארן דאווענען, דער אייבערשטער געבט אונז אזעלכע שיינע דיבורים וואס מען הערט נישט אין קיין שום אנדערע פלאץ אויף דער וועלט; מען קען לעבן מיט דעם א גאנצע וואך.


...

#6 - חנוכה איז א יסוד אין חינוך
חינוך הילדים, חנוכה, רענט

בעזרת ה' יתברך


יום א' פרשת וישב, י"ז כסליו, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר.


יישר כח פארן ארויסהעלפן די ישיבה מיטן געבן פאר די רענט פון דעם חודש ... דאללער; דער אייבערשטער זאל דיר העלפן אז אין דעם זכות זאלסטו האבן הצלחה אין אלע ענינים.


יעצט קומט שוין דער יום טוב חנוכה וויל איך דיר מחזק זיין אז דו זאלסט ענדיגן ארבעטן פרי און גלייך אהיים גיין כדי דיינע קליינע קינדער זאלן נאך זען פארן גיין שלאפן ווי דו צינדסט אן די הייליגע ליכטלעך.


חנוכה איז א יסוד אין חינוך; קינדער דארפן זען ווי דער טאטע צינדט די ליכט און זינגט זמירות ביי די מנורה.


עס איז א גרויסע זאך צו גיין אין מקוה פארן צינדן די מנורה, בפרט אויב מען איז בכלל נישט געווען יענעם טאג אין מקוה, אבער אויב דאס וועט אוועקנעמען די צייט פון צו זיין פרי אין שטוב ווען די קינדער זענען נאך אויף – דאן איז דאס נישט כדאי.


איך האף אז דו וועסט פאלגן וואס איך זאג דיר, וועסטו מצליח זיין מיט דיינע קינדער.


...

#5 - חנוכה מאכט מען א נייע התחלה
תפילה והתבודדות, חנוכה

בעזהשי"ת - מוֹצָאֵי שַׁבָּת קוֹדֶשׁ פַּרְשַׁת וַיִשְׁלַח, שְׁנַת תשע"ה לפ"ק


לְכָבוֹד מֵיין לִיבֶּער ... נ"י


בָּרוּך הַשֵׁם מִיר גֵייעֶן יֶעצְט אַרַיין אִין דִי לִיכְטִיגֶע חֲנוּכָּה טֶעג; א חֲנוּכָּה מִיט דִי הַקְדָמוֹת פוּן רֶבִּי'ן אִיז גָאר אַנְדֶערְשׁ. דֶער רֶבִּי הָאט אוּנְז גֶעגֶעבְּן אַ מַתָּנָה וָואס הֵייסְט הִתְבּוֹדְדוּת, אוּן יֶעצְט חֲנוּכָּה זָאגְט דִי רֶבִּי אִיז "יְמֵי הוֹדָאָה" (לִקּוּטֵי מוֹהֲרַ"ן, חֵלֶק ב', סִימָן ב), מֶען זֶעצְט זִיך אַוֶועק בַּיי דִי מְנוֹרָה אַנְטְקֶעגְן דִי הֵיילִיגֶע לִיכְט, אוּן מֶען שְׁמוּעֶסְט מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן פָּנִים בְּפָנִים, מֶען דַאנְקְט אוּן מֶען לוֹיבְּט וְכוּ'.


טַייעֶרֶע ... דַארְפְסְט דָאך טַאנְצְן פַאר שִֹמְחָה אוֹיף דִי נִיסִים וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער טוּט מִיט דִיר. עֶר הָאט דִיר גֶעגֶעבְּן אַ טַייעֶרֶע וַוייבּ מִיט לִיכְטִיגֶע קִינְדֶערְלֶעך, דֶערְפַאר מַאך אַ נַייעֶ הַתְחָלָה, חֲנוּכָּה אִיז אַ לָשׁוֹן פוּן זִיך בַּאנַייעֶן - "חֲנוּכַּת הַמִּזְבֵּחַ", מֶען הֵייבְּט אָן פוּן דָאסְנַיי פוּן פְרִישׁ צוּ זַיין אַן עֶרְלִיכֶער אִיד, בִּפְרַט אַז מֶען כַאפְּט אַ טְבִילָה אִין מִקְוֶה פַאר מֶען צִינְדְט דִי חֲנוּכָּה לִיכְט; עַל כָּל פָּנִים יֶעדְן טָאג נִישְׁט פַארְפֶעלְן מִקְוֶה. דֶער יֵצֶר הָרָע קוּמְט אוּן מַאכְט דֶעם מֶענְטְשׁ אַלְט אוּן מִיד אוּן מְיֻאָשׁ, אָבֶּער דֶער רֶבִּי אִיז גְרֶעסֶער פוּנֶעם יֵצֶר הָרָע, אוּן עֶר מַאכְט אוּנְז פְרִישׁ, אַז מִיר זָאלְן כְּסֵדֶר אָנְהֵייבְּן פוּן פְרִישׁ.


מַאך אַ נַייעֶ הַתְחָלָה, אוּן דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער זָאל דִיר הֶעלְפְן אַז דוּ זָאלְסְט הָאבְּן כֹּחוֹת אָנְצוּגֵיין אַ גַאנְץ לֶעבְּן בַּתּוֹרָה וּתְּפִלָּה וְיִרְאַת ה'.


פוּן דַיין רֹאשׁ יְשִׁיבָה.

#4 - א זכיה פארצולערנען תורה פאר אידן
חנוכה, שלום בית, לימוד התורה

בעזהשי"ת - יוֹם א' פַּרְשַׁת וַיֵּשֶׁב, שְׁנַת תשע"ה לפ"ק


לְכָבוֹד מֵיין טַייעֶרֶע ... נ"י


דִי אִינְגֶעלַייט זָאגְן מִיר כְּסֵדֶר אַז זֵיי זֶענֶען זִיך מַמֶשׁ מְחַיֶה מִיט דַיין שִׁיעוּר גְמָרָא וָואס דוּ לֶערְנְסְט פָאר יֶעדֶע נַאכְט. דֶערְפַאר דַארְפְסְטוּ זַיין זֵייעֶר פְרֵיילִיך אַז דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט דִיר גֶעגֶעבְּן דִי זְכִיָה צוּ פָארְלֶערְנֶען תּוֹרָה, לִלְמוֹד וּלְלַמֵּד לִשְׁמוֹר וְלַעֲשׂוֹת. אוּן אִיך הָאבּ הַנָאָה כְּסֵדֶר צוּ הֶערְן פוּן דִיר נָאך אַ סִיוּם אוּן נָאך אַ סִיוּם, אַז דוּ לֶערְנְסְט תּוֹרָה, וַוייל נָאר תּוֹרָה מַאכְט פְרֵיילִיך אוּן גְלִיקְלִיך. וֶוען אַ מֶענְטְשׁ לֶערְנְט נִישְׁט קֵיין תּוֹרָה, אֲפִילוּ עֶר הָאט אַסַאך גֶעלְט אִיז עֶר אַן אָרֶעמַאן, אָבֶּער וֶוער עֶס לֶערְנְט תּוֹרָה אֲפִילוּ מִתּוֹך הַדְחַק - עֶר אִיז רַייך.


... טַייעֶרֶער, יֶעצְט חֲנוּכָּה וֶוען דוּ צִינְדְסְט דִי מְנוֹרָה, זֶעץ דִיך אַוֶועק קֶעגְן דִי הֵיילִיגֶע לִיכְט אוּן זַיי זִיך מִתְבּוֹדֵד אוּן שְׁמוּעֶס מִיטְן בַּאשֶׁעפֶער פָּנִים בְּפָנִים, אַה! אַ מְחַיֶה וִוי אַ מֶענְטְשׁ קֶען זִיך אָפְּלֶעבְּן אַ זִיס לֶעבְּן אוּן זַיין דָבוּק צוּם אֵייבֶּערְשְׁטְן, אָן דֶעם וָואס אֵיינֶער זָאל וִויסְן דֶערְפוּן.


קוּק צוּ וָואס דֶער רֶבִּי בְּרֶענְגְט אוּנְז, אַשְׁרֵינוּ מַה טוֹב חֶלְקֵינוּ אַז מִיר זֶענֶען אִין אַזַא הֵיכָל הַקוֹדֶשׁ, וואוּ דִי פָּשׁוּט'סְטֶער אִיד אִיז צוּגֶעקְלֶעבְּט צוּם בַּאשֶׁעפֶער וְכוּ'.


מַאך פְרֵיילִיך אִין שְׁטוּבּ; מֶען דַארְף זַיין אוֹיבְן, אוּן אִין דִי זֶעלְבֶּע צַייט זַיין אוּנְטְן, פוּן אֵיין זַייט לֶערְנֶען אוּן דַאוֶוענֶען אוּן בְּרֶענֶען צוּם בַּאשֶׁעפֶער, אוּן פוּן דִי צְוֵוייטֶע זַייט הֶעלְפְן דִי וַוייבּ מִיט דִי וִוירְטְשַׁאפְט אוּן זַיין דָא וְכוּ'.


פוּן דַיין רֹאשׁ יְשִׁיבָה וָואס שְׁטָאלְצִירְט מִיט אַזַא תַּלְמִיד וִוי דִיר.

#3 - מוהרא"ש וועקט אונז אויף כסדר
חנוכה, היכל הקודש, מוהרא"ש

בעזהשי"ת - יוֹם א' פַּרְשַׁת וַיֵּשֶׁב, שְׁנַת תשע"ה לפ"ק


לְכָבוֹד מֵיין טַייעֶרֶע לִיבֶּער  ... נ"י


אִיך הָאבּ הַנָאָה צוּ זֶען אַז דוּ הָאסְט זִיך גֶענוּמֶען אִין דִי הֶענְט אַרַיין; דוּ קוּמְסְט אִין שׁוּל דַאוֶוענֶען, אוּן דוּ זִיצְט אוּן לֶערְנְסְט. נָאר דָאס בְּלַייבְּט פוּן דֶעם מֶענְטְשׁ, אוּן תּוֹרָה הִיט אָפּ דֶעם מֶענְטְשׁ, אוּן מַאכְט רַייך אוּן גְלִיקְלִיך.


וִוי גְלִיקְלִיך זֶענֶען מִיר אַז מִיר זֶענֶען אִין הֵיכָל הַקוֹדֶשׁ בַּיי מוֹהַרָא"שׁ וָואס אִיז אוּנְז מְעוֹרֵר אוּן וֶועקְט אוּנְז אוֹיף כְּסֵדֶר, אַז מִיר זָאלְן נִישְׁט פַארְגֶעסְן אַז דֶער עִיקָר אִיז תּוֹרָה וּתְּפִלָּה וְיִרְאַת ה'.


שְׁטַארְק דִיך ... אוּן יֶעצְט חֲנוּכָּה צִינְד אָן דִי מְנוֹרָה אוּן זֶעץ דִיך קֶעגְן דִי הֵיילִיגֶע לִיכְט, אוּן גִיס דִיך אוֹיס דַיין הַארְץ. דַאנְק דֶעם בַּאשֶׁעפֶער אוֹיף אַלֶע אוֹיסְטֶערְלִישֶׁע נִיסִים וָואס מִיט דִיר הָאט פַּאסִירְט, אַז דוּ הָאסְט חֲתוּנָה גֶעהַאט אַזוֹי שֵׁיין, אוּן בָּרוּך הַשֵׁם פַּרְנָסָה הָאסְטוּ אוֹיך, אוּן בַּאלְד בִּיסְטוּ שׁוֹין אַ טַאטֶע'לֶע וְכוּ', שְׁמוּעֶס מִיטְן בַּאשֶׁעפֶער, זִינְג אוּן טַאנְץ, דֶער הֵיילִיגֶער רֶבִּי זָאגְט אַז חֲנוּכָּה אִיז טֶעג פוּן דַאנְקֶען אוּן לוֹיבְּן דֶעם אֵייבֶּערְשְׁטְן (לִקּוּטֵי מוֹהֲרַ"ן, חֵלֶק ב', סִימָן ב).


אוֹיך זֶע צוּ דַאוֶוענֶען מִיט מִנְיָן אַלֶע דְרֵיי תְּפִלוֹת, אֲפִילוּ עֶס קוּמְט אָן שְׁוֶוער, וַוייל מִנְיָן בְּרֶענְגְט אַ דָבָר שֶׁבְּמִנְיָן - פַּרְנָסָה, וּבִּזְכוּת דַאוֶוענֶען וֶועסְטוּ הָאבְּן הַצְלָחָה.


פוּן דַיין רֹאשׁ יְשִׁיבָה.

#2 - א קידוש ה' אז דו רעדטס איידל
חנוכה, ניבול פה

בעזהשי"ת - מוֹצָאֵי שַׁבָּת קוֹדֶשׁ פַּרְשַׁת וַיִשְׁלַח, שְׁנַת תשע"ה לפ"ק


לְכָבוֹד מֵיין טַייעֶרֶע ... נ"י


אַ גְרוֹיסֶער יְיַשֵׁר כֹּחַ פַאר אַלֶעס וָואס דוּ הֶעלְפְסְט מִיר, אוּן אִיך הָאבּ אַסַאך נַחַת פוּן דִיר; דוּ מַאכְסְט אַ קִידוּשׁ הַשֵׁם פַאר בְּרֶסְלֶב אוּן פַאר מוֹהַרָא"שׁ אוּן דִי יְשִׁיבָה. מֶענְטְשְׁן זָאגְן אַז דוּ בִּיסְט דֶער אֵיינְצִיגְסְטֶער אִינְגֶערמַאן וָואס קוּמְט אַרַיין אִין לָאמְבֶּער אוּן דוּ שֶׁעלְטְסְט נִישְׁט אוּן דוּ רֶעדְסְט נִישְׁט קֵיין נִיבוּל פֶּה רַחְמָנָא לִצְלָן, וָואס מֶען הֶערְט הַיינְט לַיידֶער הֵיימִישֶׁע חַסִידִי'שֶׁע אִינְגֶעלַייט רֶעדְן זֵייעֶר נִישְׁט שֵׁיין אוּן רֶעדְן שְׁמוּצִיג, אָבֶּער בָּרוּך הַשֵׁם אַז דוּ פִירְסְט זִיך עֶרְלִיך, אוּן מֶען קֶען דֶערְקֶענֶען אַ מֶענְטְשׁ אוֹיף זַיין רֶעדְן וָואס עֶר אִיז.


יֶעצְט קוּמְט דֶער יוֹם טוֹב חֲנוּכָּה, דַארְפְסְטוּ זִיך בַּאנַייעֶן אוּן זִיך פְלַייסְן אִין לֶערְנֶען, יֶעדְן טָאג חוּמָשׁ מִיט אַפָּאר פְּרָקִים מִשְׁנַיוֹת אוּן כָאטְשִׁיג אַ דַף גְמָרָא, וַוייל דָאס הִיט אָפּ דֶעם מֶענְטְשׁ פוּן שְׁלֶעכְטְס. אוֹיך זַיי מְחַזֵק דַיין וַוייבּ אַז זִי זָאל וַוייטֶער רֶעדְן אוֹיף דִי פְרוֹיעֶן הָאט-לֵיין; זִי רֶעדְט זֵייעֶר גוּט, אוּן זִי אִיז פִיל מִיט אֶמוּנָה אוּן הָאט אַ רַייכֶע שְׁפְּרַאך.


שְׁטַארְק דִיך ... אִיך הָאבּ הֲנָאָה וֶוען דוּ קוּמְסְט אִין יְשִׁיבָה, אָדֶער צוּ מְלַוֶה מַלְכָּה מִיט דַיין מִשְׁפָּחָה, אוֹיך וַוארְט אִיך אַז דוּ זָאלְסְט קוּמֶען אַ שַׁבָּת צוּ מִיר, הַצְלָחָה.

#1 - שמועס דיך אויס מיט'ן אייבערשטן ביי די חנוכה ליכט
תפילה והתבודדות, חנוכה

בעזהשי"ת - מוֹצָאֵי שַׁבָּת קוֹדֶשׁ פַּרְשַׁת וַיִשְׁלַח, שְׁנַת תשע"ה לפ"ק


לְכָבוֹד מֵיין טַייעֶרֶע ... נ"י


שְׁטַארְק דִיך ... יֶעצְט קוּמְט חֲנוּכָּה; וָואס מֵיינְט חֲנוּכָּה? אַ לָשׁוֹן פוּן חֲנוּכַּת הַמִּזְבֵּחַ - מֶען בַּאנַייט זִיך, מֶען הֵייבְּט אָן פוּן דָאסְנַיי אוּן מֶען אִיז זִיך מְחַזֵק, אוּן מֶען שְׁטַארְקְט דִי וַוייבּ וְכוּ'.


זַיי נִישְׁט קֵיין בַּטְלָן, יֶעצְט זֶעץ דִיך אַרָאפּ בַּיי דִי מְנוֹרָה קֶעגְן דִי הֵיילִיגֶע לִיכְט, אוּן שְׁמוּעֶס מִיטְן אֵייבֶּערְשְׁטְן פָּנִים בְּפָנִים, דַאנְק אִים אוּן לוֹיבּ אִים אוֹיף דִי חֲסָדִים וָואס עֶר טוּט מִיט דִיר. מֶען קֶען זִיך נִישְׁט פָארְשְׁטֶעלְן וִוי גְלִיקְלִיך מִיר זֶענֶען אַז מִיר וֵוייסְן פוּן דִי עֵצָה פוּן הִתְבּוֹדְדוּת, אוּן מוֹהַרָא"שׁ בְּרֶענְגְט עֶס אַרַיין אִין אוּנְז; לְמָשָׁל חֲנוּכָּה, מֶענְטְשְׁן וֵוייסְן נִישְׁט וָואס מֶען טוּט חֲנוּכָּה; בָּרוּך הַשֵׁם מִיר תַּלְמִידֵי הֵיכָל הַקוֹדֶשׁ זֶעצְן זִיך אַוֶועק בַּיי דִי חֲנוּכָּה לִיכְט, קוֹדֶם מִיט דִי וַוייבּ אוּן קִינְדֶער, אוּן מֶען פַארְצֵיילְט דִי נִיסִים וָואס דֶער אֵייבֶּערְשְׁטֶער הָאט גֶעטוּן אוּן עֶר טוּט יֶעצְט, אוּן נָאכְדֶעם אִיז מֶען זִיך מִתְבּוֹדֵד, אַה! אַ מְחַיֶה וָואסֶערֶע שֵׁיינֶע אֵיידֶעלֶע שְׁטִילֶע לֶעבְּן קֶען מֶען זִיך אָפְּלֶעבְּן אָן דֶעם וָואס אֵיינֶער זָאל וִויסְן וְכוּ'.


שְׁטַארְק דִיך, אוּן זֶע אַבִּיסְל עוֹסֵק צוּ זַיין אִין הַפָצָה, וַוייל מִיר גֵייעֶן שׁוֹין בַּאלְד אַהֵיים, אוּן דָארְט אִיז דָאס זֵייעֶר חָשׁוּב.


פוּן דַיין רֹאשׁ יְשִׁיבָה וָואס אִיז זֵייעֶר שְׁטָאלְץ מִיט דִיר.