בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איר פארשטייט זיכער וואס איז דער ציל פון די קאנטרי אילן החיים, עס זאל זיין א פלאץ וואו אנשי שלומינו קענען זיך מחזק זיין איינער מיט'ן צווייטן מיט די שכל און עצות פון מוהרא"ש.

היות עס זענען דא אסאך פרישע מקורבים וואס ביי זיי איז ביז דערווייל פרעמד די זאכן וואס מוהרא"ש האט אין אונז אריינגעבאקן, ווי צום ביישפיל חתונה האבן יונג, חתונה האבן ביליג, אויך די וועג ווי אזוי מיר זענען מחנך אונזערע קינדער אין חדר, און בפרט אין בית פיגא; מיר לערנען נישט אלע נארישקייטן וכו', קען אויסקומען ווען מען זיצט פרויען אינאיינעם מען זאל בארעדן מוהרא"ש און אונזערע מוסדות.

בעט איך אייך זייער איר זאלט זיך נישט טענה'ען, איר זאלט דער עיקר רעדן און שמועסן פון זאכן וואס אלע זענען איינשטומיג, צום ביישפיל - רעדן צום אייבערשטן, דאס שיינקייט פון יעדע איד, זיך נישט קלאפן; אזוי וועלן אלע פרישע מקורבים מקורב ווערן.

איך בעט אייך און אויך די אנדערע משפחות, רעדט נישט פון זאכן וואס איז דא ביי דעם חלוקי דעות. איך ווייס אז עס שטערט, עס שפירט זיך אזוי אינטערעסאנט אז אין די קאנטרי וואס דער ראש ישיבה האט געקויפט מיט מסירות נפש זאל מען חוזק מאכן פון זאכן וואס איז ביי אונז קודש קדשים, דארפן מיר געדענקען אז מיר האבן אויך אזוי געטראכט, מען דארף האבן סבלנות און בעיקר גרויס חכמה, נישט זיך טענה'ען, נאר אוועקדרייען דעם שמועס אויף פאזעטיווע זאכן.

יישר כח

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

וואס האט דאס מיט אייך? וואס מישט איר זיך אין אייער מאמע'ס געשעפטן?

דאנקט דעם אייבערשטן אז איר זענט מקורב צום רבי'ן, איר זענט אין היכל הקודש קודש קדשים, מוהרא"ש איז אונזער וועג ווייזער; וואס האט מיט אייך צו טון וואס אייער מאמע און שוועסטער טוען? אז זיי ווילן גיין אין א ליידיגע פלאץ מיט בייקס - וואס האט דאס מיט אייך? און אז אייער מאמע וויל זיך שמירן די נעגל - וואס האט דאס מיט אייך?

איר זאלט ציטערן פונעם אייבערשטן צו זאגן איין ווארט פאר טאטע מאמע; טאטע מאמע דארף מען מכבד זיין מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ.

דאנקט דעם אייבערשטן אז אייער מאן איז מיט אייך איינשטומיג, איר ביידע פירן זיך מיט איין וועג, איר גייט נאך מוהרא"ש זכותו יגן עלינו; זייט מכבד אייערע עלטערן און אייער מאן'ס עלטערן, וועט איר זוכה זיין צו ערליכע דורות.

דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

א כתיבה וחתימה טובה.

בעזרת ה' יתברך

יום ב' פרשת עקב, י"ח מנחם-אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר וזוגתו ... תחי' ברסלב, ליבערטי

ברוך אומר ועושה, געזאגט און געטון; איך פריי זיך זייער אז איר טוט למעשה, איר האט שוין געמאכט א טעלעפאן סיסטעם צו מעלדן אלע מודעות פאר די ווייבער.

ווייל ברוך השם מער און מער פרויען גייען אראפ פון טעקסט מעסעדזש, זיי ווילן האבן דאס ביסל צייט פאר די קינדער; אנשטאט אוועקגעבן טייערע מינוטן צו קוקן נאך איין טעקסט און שרייבן אויף נאך איין גרופ - ווילן זיי געבן די מינוטן פאר די מאן און קינדער, מיין ווייב תחי' האט שוין צוויי יאר צוריק פארמאכט איר טעקסט, יעצט האט איר געמאכט דעם סיסטעם אז די אלע זאלן אויך קענען מיטהאטלן ווען עס איז דא א שיעור, ווען עס איז דא עפעס צו מעלדן.

שטארקט אייך מיט אייערע גוטע מעשים, דער אייבערשטער זאל ענק העלפן מיט בנים ובני בנים עוסקים בתורה ובמצוות.

אויך א גרויסן יישר כח פאר'ן מאכן א באזונדערע פרויען צאמקום ביי ענק אין בית המדרש עצתו אמונה; עס זענען דא משפחות וואס האבן מער הנאה צו זיין ביי א קלענערע פרויען פארברענג.

א כתיבה וחתימה טובה, א גוט געבענטשט יאר.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

איך דאנק אייך פאר אלעס וואס איר מיט אייער מאן טוען פאר די מוסדות, בפרט יעצט ווען איר לייגט אריין אזויפיל כוחות פאר די פארשטעלונג (פלעי) וואס בית פיגא תלמידות טוען אהערשטעלן; די מעשה פונעם חכם ותם (סיפורי מעשיות, מעשה ט).

איך ווייס איר ארבעט זייער שווער, איר לייגט אריין טאג און נאכט פאר דעם, דערפאר שרייב איך אייך, איר זאלט זיך שטארקן, איר זאלט וויסן דאס גרויסקייט פון אהערשטעלן די פלעי. ווער עס העלפט פאר די פלעי האט א חלק אין הפצה, און אויך אין חינוך, און אין נאך אסאך שיינע זאכן וואס קומט ארויס דערפון.

מן הסתם זענט איר שוין געווען ביי אנדערע פלעי"ס, קענט איר זען די חילוק פון א פלעי געבויט אויפ'ן רבינ'ס מעשיות; עס איז איין שטיק מוסר השכל, איין שטיק יראת שמים, אמונה וכו'.

אויב איר האט נישט קיין צייט נאר אויף אדער העלפן די פלעי אדער תהלים, דאווענען וכו' - זאלט איר ענדערש העלפן מיט די פלעי.

נאכאמאל, א גרויסן יישר כח.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

אפשר דאך קענסטו מיר העלפן? איך וויל אזוי שטארק אז דא אין שטעטל זאלן די אינגעלייט זיין ריין און זויבער, זיי זאלן נישט האבן אין שטוב קיין שום כלים. גלייך ווען מיר האבן אנגעהויבן רעדן פון בויען די שטעטל, פון די ערשטע זאכן האב איך געבעטן די הנהלה אז איך דארף א קיאסק, איך וויל נישט אינגעלייט זאלן אריינברענגען אין שטוב קיינע כלים.

מיר האלטן יעצט דריי יאר פונעם שטעטל און עס איז גארנישט דא. איך בעט דיר, העלף מיר, וואס האב איך פון די שטעטל, וואס דארף איך א שטעטל? איך וויל דאך נאר דאס, אז מען זאל לעבן דא בקדושה ובטהרה.

יעדן צווייטן טאג הער איך אז נאך און נאך קויפן זיך טעלעפאונס, טעבלעט, ווייל זיי האבן נישט קיין וועג ווי אזוי צו לעבן; זיי זענען גערעכט, מען דארף קענען זען אימעילס, מען דארף קענען זען די באנק וכו' וכו'; אפשר דאך קענסטו זיין דער גוטער שליח.

די קיאסק וואס איז יעצט דא איז סתם חוזק געמאכט פון מענטשן און פון מיר; וואו קיאסק, וואס קיאסק... אפשר ווילסטו נעמען מיין דירה העכער דעם בית המדרש? איך וועל פרעגן מיין ווייב אויב עס איז אינטערעסאנט, אויב זי איז מסכים. עס האט געהייסן אז איך וועל מאכן די כולל ביי מיר אין די דירה, למעשה, דער דיין שליט"א, דער ראש הכולל - וויל ענדערש עס זאל בלייבן אונטן אין שול.

געדענק וואס איך זאג דיר, די אלע וואס פירן זיך בתמימות, זיי פאלגן צדיקים, פאלגן ערליכע אידן, נעמען נישט אריין אין שטוב קיין שום כלי וואס האט אינטערנעט - די וועלן בלייבן מיט ערליכע דורות, און די אויבער חכמים וואס מאכן חוזק פון די ווערטער פון צדיקים און האלטן זיך קלוגער, ווער ווייסט וואס וועט זיין מיט די דורות הבאים...

אזוי איז געווען מיט זעכציג יאר צוריק, די הייליגע צדיקים האבן געשטורעמט א וועלט מען זאל נישט האבן אין שטוב קיין טעלעוויזשן מיט ראדיא, די וואס האבן געפאלגט - די האבן אייניקלעך און איר אייניקלעך נאמנים לה', און די אידן וואס האבן געלאכט, זייערע אייניקלעך נעבעך זענען אויסגעמישט, השם ישמרינו.

אויך בעט איך דיר זייער, גיי אביסל שפאצירן, זיי זיך מתבודד; האסט דאך ארום דיין שטוב א שיינעם פעלד, קענסט ארומגיין אין דיין פעלד צווישן די גראז און זינגען צום אייבערשטן:

"טאטע, איך וויל זיין אן ערליכער איד, דער יצר הרע ברענט און בריט, ער לאזט מיר נישט אפ, ער ווארפט מיר כסדר אראפ; טאטע, וויפיל איך פרוביר, עס געבט זיך גארנישט קיין ריר, איך ווער נאר אלץ ווייטער און ווייטער פון דיר, טאטע זיסער, העלף מיר".

אוי ווי זיס, אוי ווי געשמאק - ווען מען רעדט זיך אויס דאס הארץ מיט'ן באשעפער, די לעבן ווערט א גוטע זאך, מען האט א וועג ארויס פון יעדע פראבלעם.

א גוט שבת.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר, מנהל תלמוד תורה היכל הקודש ירושלים

איך פריי זיך אז דו האסט געטראפן א פלאץ פאר די מיידל שולע בית פיגא; נעם ארויס די דירה, הויב אן קליין; די רֵאשִׁית וועט זיין מִצְעָר, אבער וְאַחֲרִיתְךָ יִשְׂגֶּה מְאֹד (איוב ח, ז).

אויך ביטע לאזן מיין טייערער תלמיד ... פון ... קומען מאכן פאות פאר זיין זון. ער האט געלערנט ביי מיר, ער איז א טייערער אינגערמאן, ער האט נישט יעצט קיין חדר פאר אים, ווייל דארט וואו ער שיקט די קינדער איז יעצט בין הזמנים, ער וויל זייער שטארק קומען מיט זיין זון זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה על טהרת הקודש. ביי אונז אין אמעריקע איז אויך דא אסאך מאל ווען מענטשן קומען מאכן חאלאקע, זאגן די א' ב' ביי אונז אין תלמוד תורה, אפילו דער קינד לערנט נישט ביי אונז.

אונזער זאך איז לקרב ולא לרחק.

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב ערהאלטן דיין בריוו.

עס איז נישט אמת וואס דו שרייבסט, ווייל ווען מען היט די תורה - פאלט מען נישט אין קיין עבירות. די טעג וואס די הייליגע תורה זאגט אז מען דארף זיך אפשיידן וכו' - פון דעם פאלט מען נישט אראפ, אז מען לייגט צו אייגענע פרישות - דאס איז שוין עפעס אנדערש, פון דעם קען מען יא אראפפאלן.

השמר והזהר, היט די הלכות בחומר הדין; אז מען היט נישט די הלכות פון א אידישע שטוב ווערט מען פארשניטן פון די וועלט. אזוי ווי די הייליגע חכמים זאגן אונז (שבת יג.) אליהו הנביא האט דערציילט: "מַעֲשֶׂה בְּתַלְמִיד אֶחָד שֶׁשָּׁנָה הַרְבֵּה וְקָרָא הַרְבֵּה וְשִׁמֵּשׁ תַּלְמִידֵי חֲכָמִים הַרְבֵּה, וּמֵת בַּחֲצִי יָמָיו", עס איז געווען א מענטש וואס האט זייער פלייסיג געלערנט און ער איז געשטארבן זייער יונג, זיין ווייב האט דאס נישט אויסגעהאלטן, זי האט אנגעהויבן ארום צו לויפן צו אלע שולן און ישיבות און געפרעגט: ווי אזוי קען זיין אז מיין מאן איז געשטארבן יונג, עס שטייט דאך אין די תורה (דברים ל, כ): "כִּי הוּא חַיֶּיךָ וְאֹרֶךְ יָמֶיךָ", ווער עס לערנט תורה וועט לאנג לעבן, מיין מאן האט געלערנט אסאך תורה - חומש, משניות און גמרא, פארוואס איז ער נפטר געווארן אזוי יונג?! "וְלֹא הָיָה אָדָם מַחֲזִירָהּ דָּבָר", קיינער האט איר נישט געהאט וואס צו ענטפערן, ביז איינמאל בין איך איינגעשטאנען ביי די פרוי און זי האט מיר דערציילט די גאנצע מעשה, האב איך איר געפרעגט: איר האט געהאלטן טהרת המשפחה? האט זי געענטפערט: מיר האבן געהאלטן כמעט אלע הלכות אויסער איינצעלע זאכן האבן מיר נישט געהאלטן; האט אליהו הנביא איר געזאגט: "בָּרוּךְ הַמָּקוֹם שֶׁהֲרָגוֹ", געלויבט איז דער אייבערשטער אז ער האט אים גע'הרג'עט, ווייל אין די תורה שטייט (ויקרא יח, יט): "וְאֶל אִשָּׁה בְּנִדַּת טֻמְאָתָהּ לֹא תִקְרַב".‎

דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך האב דיר שוין אזוי לאנג נישט געזען, איך פריי זיך זייער צו זען דיין נאמען חודש'ליך, אז דו געבסט צדקה פאר די רענט קאמפיין וואס צאלט רענט פאר אלע אונזערע בנינים, פאר די מוסדות.

יעצט זע איך אז דו האסט נאך א געפיל צו די ישיבה; איך פריי זיך אז דו האסט נאך א געפיל, אזוי וועסטו אויך טון וואס מען האט געלערנט מיט דיר אין ישיבה, די שיינע עצות פון רבי'ן, די גרינגע זיסע וועג צו לערנען כל התורה כולה, די זיסע וועג צו ווערן נאנט צום אייבערשטן דורך התבודדות ותפילה.

טייערער ברודער, הארציגער חבר, נעם די צוויי זיסע עצות פון לערנען און דאווענען - וועסטו ווערן א גרויסער צדיק, דו וועסט שפירן דעם אייבערשטן, וועסט קענען אנגיין אין לעבן; מיט אלע שוועריקייטן - וועסטו האבן כח ווייטער צו לעבן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

דער הייליגער רבי האט אונז געגעבן א מתנה, אן עצה ווי אזוי מיר זאלן זוכה זיין צו ווערן נאנט צום אייבערשטן, די עצה איז "התבודדות" - רעדן צום אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך, שמועסן מיט אים און אים אלעס דערציילן.

בנוגע צניעות וכו'; בעטס דעם אייבערשטן איר זאלט צוריק באקומען אייער געפיל צו גיין אנגעטון איידל, בעטס די תפילה יעדן טאג, ובפרט ווען איר צינדט אן די שבת ליכט:

"הייליגער באשעפער, העלף מיר, האב רחמנות אויף מיר, אויף מיין נשמה, אויף מיינע קינדער און מיינע קומענדיגע דורות, מיר זאלן אלע זיין ערליכע אידן. מיר זאלן אלע לעבן מיט די הייליגע תורה.

רבונו של עולם, איך ווייס נישט וואס האט פאסירט מיט מיר, איך האב פארלוירן מיין געפיל צו צניעות, איך האב מער נישט ליב צו גיין אנגעטון איידל, איך טו זיך אן קורץ, אויסגעשניטן, איך גיי מיט דורכזיכטיגע שטרומפ. איך ווייס נישט וואס צו טון, איך ווייס אז די וועג איז נישט גוט, דאך ציט עס אזוי שטארק, עס צינדט זיך אן אזא פלאקערדיגע פייער זיך אנצוטון ווי מער אויסגעלאסן; הייליגער באשעפער, רחמנות'דיגער באשעפער, וואס טו איך? וואס טוט מען דא ווייטער? אנא אלך - וואו זאל איך גיין? איך קען נישט ווייטער אזוי גיין, איך האב מורא אז באלד ווער איך נאכמער דערווייטערט.

הייליגער באשעפער, לייג אריין אין מיר א ריינקייט, א הייליגקייט, נעם ארויס פון מיר די פייער פון גיהנום וואס ברענט אין מיר און לאזט מיר נישט קיין מנוחה.

אנא ה', העלף איך זאל צוריק באקומען די געפיל צו צניעות, איך זאל ליב האבן איידלקייט, איך זאל קענען פאלגן דער רבי וואס זאגט (ספר המדות, אות בנים, סימן ט): 'צְנִיעוּת שֶׁבָּאִשָּׁה מְזַכָּה לָהּ לְבָנִים הֲגוּנִים', צניעות ברענגט גוטע קינדער; העלף מיר בזכות די צדיקים וואס האבן זיך מוסר נפש געווען פאר דיינעט וועגן, אמן".

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

איך האב באקומען צוויי קאמפלעינס, איינס אויף דיר, אז דו פארסט צו שנעל; די קינדער און די טיטשערס זאגן עס איז סכנת נפשות, זיי קומען אן אינגאנצן אויפגעשאקלט.

די צווייטע איז אויף איינער פון די דרייווערס, אז ער פירט זיך אויף אביסל צו העפליך שקורין היימיש - מיט די מיידלעך. וויל איך דיר בעטן, סיי דו געב אכטונג צו פארן פארזיכטיג, און אויך זאלסטו רעדן מיט אלע דרייווערס זיי זאלן זיך פירן מיט דרך ארץ און מיט יראת שמים.

אויך זאלסטו רעדן מיט די בחורים וואס דרייווען, זיי זאלן אכטונג געבן אויף דעם רבינ'ס געלט; אז מען איז מפסיד די ישיבה'ס געלט - טשעפעט מען דעם רבינ'ס געלט.

דער רבי האט אמאל פארטריבן זיין תלמיד רבי שמעון זכרונו לברכה ווייל ער האט מזלזל געווען אין זיין געלט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד משפחת ... שיחיו

איך האף דו האסט פארשטאנען וואס מיר האבן גערעדט, הלוואי וועסטו פאלגן, דו וועסט פון היינט אנהויבן זיך דרייען מיט ערליכע חברים וואס גלייבן אינעם אייבערשטן און וואס רעדן איידל. ווייל וויסן זאלסטו, אפילו א גרויסער צדיק, אויב וועט ער זיך דרייען מיט נישט גוטע מענטשן, וועט ער אויך ווערן א נישט גוטער, און פארקערט אויך, א נישט ערליכער איד; אויב וועט ער זיך דרייען מיט צדיקים, מיט גוטע מענטשן - וועט ער מיט די צייט אויך ווערן א גוטער מענטש.

איך בין זייער דערשראקן, איך וויל נישט דו זאלסט חס ושלום אפלאזן דעם הייליגן רבי'ן, די הייליגע אמונה; די מענטשן מיט וועם דו דרייסט זיך זענען נישט גלויביג, זיי זענען איין שטיק ליצנות רחמנא לצלן.

זיי מחזק דיין ווייב און זי זאל דיר מחזק זיין, דריידט אייך נאר מיט גוטע מענטשן, ערליכע מענטשן. די ערשטע סימן אויף איינעם אויב ער איז ערליך - אויב ער רעדט איידל; דער וואס רעדט ניבול פה און שעלט - דער איז נישט קיין ערליכער, פון אזא איינעם דארף מען זיך דערווייטערן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

שריי נישט אויף די קינדער; מען קען נישט פיר און צוואנציג שעה א טאג שרייען און שרייען, מען קען נישט פיר און צוואנציג שעה א טאג געבן פסקים.

איך שרייב דיר דאס ווייל א משפחה איז געקומען צו מיר זאגן אז זייער קינד קומט אהיים פון חדר און זאגט אז ער באקומט קאפ-וויי פון אזויפיל נעגעטיוועט"י, ער באקומט א לאך אין קאפ פון שרייען און כאפן פסקים.

איך בעט דיר זייער, איך האב דיר אויפגענומען פאר א מלמד ווייל איך האלט אז דו קענסט און דו ביסט א גוטער מלמד, אבער די איין זאך דארפסטו פאררעכטן, אויפהערן זיין נעגעטיוו; שוין צייט צו קוקן גוט אויף אנדערע, זען דאס גוטס אין אנדערע, זוך אויפצובויען די קינדער, זוך צו שמייכלען צו זיי און זיי געבן גוטע ווערטער.

זע צו דערציילן אסאך מעשיות פון צדיקים פאר די קינדער, דאס וועט זיי מאכן פאר גרויסע צדיקים.

נאכאמאל, גיי שריי אויס די נערווען, גיי התבודדות; שפאציר צווישן די ביימער און שריי אויס די נערווען, לייג עס נישט אן אויף די קינדער.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר ברסלב, ליבערטי

מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף עפענען מיר א דארמיטארי פאר די בחורים פון די כתה פון ... נרו יאיר. די בחורים וועלן זיין אונטער זיין השגחה, די דירה געפונט זיך אינעם זעלבן בנין פון זיין דירה.

איך שרייב דיר דאס ווייל איך וויל דו זאלסט אריינשיקן דיין בחור קומענדיגן יאר אין שטאט לערנען ביי אים. אלע בחורים פון שטעטל וועלן קומען לערנען דעם קומענדיגן יאר אין וויליאמסבורג, דער מגיד שיעור וועט זיין האברך הנ"ל.

שחרית, מנחה און מעריב וועט מען דאווענען מיט מיר אינאיינעם, אויך די שיעור התחזקות וועלן זיי מיטהאלטן; א שאד ער זאל פארפאסן א שיינעם יאר אין ישיבה.

אויף שבתים וועלן די בחורים אהיים גיין.

אויב דו ווילסט, ביטע שרייב איין דיין בחור ביי האברך הנ"ל, ווייל די בעטן זענען באגרעניצט.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תלמידה בית פיגא

איך וויל אייך זייער בעטן איר זאלט נישט באשמירן אייער נעגל מיט נעי"ל פאלי"ש.

מוהרא"ש האט זייער מקפיד געווען אויף דעם, עס איז א גרויסער פראבלעם; עס איז א חציצה, און אויך איז דאס בכלל (ויקרא יח, ג): "וּבְחֻקֹּתֵיהֶם לֹא תֵלֵכוּ".

איך האף איר וועט טון מיין ווילן.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך פריי זיך זייער צו הערן אז דו העלפסט די ישיבה מיט'ן געבן צדקה פאר די רענט קאמפיין וואס זיי צאלן רענט פאר אלע אונזערע בנינים, דער אייבערשטער זאל דיר באצאלן מיט גרויס שפע, מיט ברכה והצלחה.

איך וויל דיר זייער בעטן זאלסט יעדן טאג לערנען חומש מיט תרגום; זונטאג ביז שני, מאנטאג ביז שלישי און אזוי ווייטער, שטופ עס נישט אפ אויף פרייטאג, שבת, ווייל חס ושלום אויב גייט אריבער די וואך אן מעביר סדרה זיין - קען מען האבן א שאדן; מען קען פארלירן געלט, אדער א שאדן בגוף.

אויך בעט איך דיר, נעם זיך צום משניות, לערן יעדן טאג לכל הפחות איין פרק משניות; אז דו פארשטייסט נישט - זאלסטו זיך נישט מייאש זיין, נאר זאג די ווערטער; דער הייליגער רבי זאגט (שיחות הר"ן, סימן עו): "אין צריכין בלימוד, רק האמירה לבד", ביים לערנען דארף מען נאר זאגן די ווערטער; משניות וועט אויסרייניגן דיין נשמה, משנ"ה איז די אותיות נשמ"ה, משנה וועט דיר מאכן פאר אן ערליכער איד. משנ"ה איז די זעלבע אותיות ווי מְשַׁנֶּ"ה, עס איז משנה, עס טוט פארענדערן דעם מענטש צום גוטן. משנה וועט דיר באשיצן אין קבר פון ווערים און פון אלע מלאכי חבלה.

בעזרת ה' יתברך

יום ג' פרשת ואתחנן, י"ב אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד ... נרו יאיר

זיי מחזק דיין ווייב זי זאל ווייטער עוסק זיין אין די גרויסע מצוה פון שידוכים.

די וואס זענען עוסק אין שידוכים - די דארפן אסאך חיזוק, ווייל מענטשן שרייען און פארשעמען; אנשטאט מען זאל זיך באדאנקען פאר'ן אנטראגן א שידוך, פאר'ן טראכטן פון מיר, פאר'ן טון פאר מיר - שרייט מען אויפ'ן שדכן; די שידוך פאסט נישט, די שידוך איז נישט פאר אונז וכו' וכו'.

דער וואס האט געשריגן און פארשעמט דיין ווייב - איז א צעבראכענער מענטש, ער מיינט נישט קיין שלעכטס. זאג פאר דיין ווייב זי זאל עס נישט נעמען צום הארצן, זי האט זייער גוט געטון און זי זאל ווייטער אזוי טון.

איך האב אזעלכע מעשיות טאג טעגליך, מען שרייט אויף מיר; דאך שטעל איך נישט אפ דאס טון שידוכים; אזוי גייען אלע שידוכים, מען שטערט פון אלע זייטן, ביז די צד הקדושה איז זיך גובר און עס ווערט א שידוך.

וואויל איז דעם וואס איז עוסק אין שידוכים, וואויל איז אים בזה ובבא.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

דאס איז אן עכטע מופת, דאס איז א העלד; נאכן ווערן געפייניגט און דערנידערט פון די אייגענע מאמע, אלע קינדער יארן האט מען אייך אזוי צעדרוקט, דערווארגן און דערנידערט, און היינט נאכן מקורב ווערן צום הייליגן רבי'ן און גיין אין די וועג פון התבודדות ותפילה, אמונה ושמחה - רעדט איר שיין, מיט די גרעסטע מאס דרך ארץ צו איר. עס איז ארויס פון אייך די פארגאנגענהייט, (מען געדענקט עס נאך און עס טוט וויי, אבער עס איז נישטא מער די פיינטשאפט וכו') - דאס איז א מופת פון רבי'ן.

הונדערטער און טויזנטער ווייבלעך גייען צו טערעפי פאר דער זאך, עס פייניגט זיי וואס מען האט מיט זיי געטון, עס לאזט זיי נישט מנוחה, דאס לעבן גייט צוגרינד; מען פארברענגט רוב לעבן ביי טערעפי, סופאר"ט גרופ"ס וכדומה.

וואלט דאס נישט געווען א פריוואטע זאך - וואלט איר דאס געדארפט דערציילן ברבים פאר אלעמען, אלע זאלן וויסן אז עס איז דא א וועג זיך צו היילן, ארויסנעמען אלטע ווייטאג פון א מאמע, איינגעגעסענע פיין - דורך אמונה, דורך התבודדות ותפילה.

ווען מען נעמט אריין אמונה אין זיך - ווערט די לעבן אזוי זיס, מען ווייסט אז עס איז נישט דער און נישט יענער, אלעס איז דער אייבערשטער, אלעס איז ער אליינס; דומם, צומח, חי, מדבר - אלעס איז ער, אלעס איז א פארשטעלאכטס פונעם אייבערשטן. מיין טאטע, מיין מאמע, מיין שווער, מיין שוויגער, מיין מאן, מיינע קינדער - אלעס איז פונעם אייבערשטן. די לעבן ווערט גרינג, דער לעבן ווערט זיס.

דער אייבערשטער זאל אייך העלפן, אינעם זכות פון מצוות כיבוד אב ואם זאלט איר האבן נחת פון אייערע דורות, עס זאל זיך ציען ליכטיגע, ערליכע, אידישע דורות, קינדער און אייניקלעך וואס זענען געטריי דעם אייבערשטן. אויך זאל זיין ביי אייך אין שטוב א פלאץ פון שלום, פון שפירן דעם אייבערשטן.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר, תלמיד ישיבת תפארת התורה

איך פריי זיך אזוי שטארק יעדעס מאל דו קומסט אין ישיבה, עס איז אזוי וויכטיג זאלסט קומען אין ישיבה הערן חיזוק און עצות פון הייליגן רבי'ן.

וועסט נאך גענוג ארבעטן אין לעבן, יעצט אין די יונגע יארן איז א שאד צו לויפן ארבעטן, יעצט קום אין ישיבה. דריי זיך נעבן דעם ראש ישיבה, זיי פון די בחורים וואס זיצן נעבן דעם ראש ישיבה און שלינגען נאך א ווארט און נאך א ווארט. דיין ראש ישיבה האט דיר אסאך וואס צו פארקויפן, ער האט אסאך מקבל געווען פון מוהרא"ש, דיין ראש ישיבה האט דיר זייער ליב, ער ווארט דו זאלסט קומען מער אין ישיבה.

שרייב מיר א בריוו מזמן לזמן, דערצייל מיר דיינע שיעורים, דיינע סיומים.

בעזרת ה' יתברך

יום ד' פרשת ואתחנן, י"ג אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי'

נעמט זיך פאר צו גיין אנגעטון גענוג לאנג, ווען מען זיצט זאלן די קניען זיין גוט צוגעדעקט. דאס וועט זיין א זכות פאר ענק, איר וועט זען א ישועה בקרוב.

זייט נישט ברוגז וואס איך שרייב אייך דאס, אסאך מאל כאפט דער מענטש אליינס נישט אז די קניען זענען אויפגעדעקט ביים זיצן, דערפאר שרייב איך אייך דאס.

ווען איר צינדט אן די שבת ליכט - זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן פאר אייך און פאר אייערע דורות זיי זאלן זיין ערליכע אידן. צינדט אן צוויי ליכט פון שמן זית כנגד זכור ושמור, און נאך פיר ליכט כנגד שם הוי', און פאר יעדן קינד לייגט מען צו נאך א ליכט.

מוהרא"ש ברענגט א שיינע מנהג פון צדיקים, אז פרויען זאלן אנטון ביים ליכט צינדן א ווייסע שירצל לכבוד די גרויסע מצוה פון צינדן ליכט.

עס זענען דא יונגע ווייבלעך וואס זאגן עס איז א יאנטשי זאך, ברוך ה' ביי אונז איז שיין און חשוב אלעס וואס צדיקים זאגן.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין טייערער ... נרו יאיר

איך וויל דיר מחזק זיין זאלסט ענדיגן מגיה זיין ספר אשר בנחל אין אידיש, די אכט הונדערט בריוו וואס מוהרא"ש האט געשריבן אין אידיש.

איך האב צוגעזאגט פאר מוהרא"ש צווישן די פטירה און די קבורה אויפ'ן וועג ווען מען האט געפירט די ארון הקודש קיין ארץ ישראל, איך בין געזיצן אינעם אמבולאנס נעבן דעם ארון און געזאגט: "איך וועל דרוקן די בריוו און דאס פארשפרייטן אין די וועלט".

האסט שוין ארויסגעגעבן צוויי חלקים אזוי שיין מיט מפתחות, לאמיר יעצט צוענדיגן א דריטע חלק און אלע חלקים.

שטארק זיך מיט די הייליגע ארבעט, דאס איז אונזער תיקון; נאר דאס וועט אונז העלפן בזה ובבא. עס איז טאקע שווער די ארבעט, אבער עס לוינט זיך.

בעזרת ה' יתברך

יום ה' פרשת ואתחנן, י"ד אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך האב ערהאלטן אייער בריוו.

די סארט שאלות פון שניידן פרוכט ביימער דארף מען פרעגן א גרויסער ערליכער רב, איך אליינס פרעג אויך די סארט שאלות פון א גרויסן ערליכן רב, ווייל דאס איז א סכנה.

אז איר ווילט ווארטן אביסל קען איך פאר אייך פרעגן מיין טאטע שליט"א. ער איז יעצט אוועק געפארן קיין מירון פאר אפאר וואכן, ביז סליחות; אז איר ווילט ווארטן וועל איך פרעגן פאר אייך.

איר וואוינט דא אין שטעטל, א פלאץ וואס איז ארומגענומען מיט גראז און ביימער. עס איז אזוי פאסיג פאר התבודדות ותפילה, עס איז גאר אנדערש די התבודדות צווישן גראז און ביימער; מען קען זיך בעסער אויסשמועסן און אויסגיסן דאס הארץ פאר'ן אייבערשטן, מען קען זיך אויסקלארן און באקומען קלארע תשובות אין לעבן אויף יעדע זאך.

בעזרת ה' יתברך

ליל שישי פרשת ואתחנן, חמשה עשר באב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

איך וויל אייך מחזק זיין איר זאלט בלייבן ווייטער מיט אייער הייליגקייט פון זיך שערן די האר. איך האב געהערט פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו אזויפיל מאל ווי ער האט געקרעכצט און געוויינט, ער האט געזאגט: "א שאד, פאר די ביסל האר האלט מען צוריק די גאולה; א שאד, פאר די ביסל האר איז דא אזויפיל צרות אויף די וועלט, א שאד פאר די ביסל לייזיגע האר זאל מען פארלירן די קינדער".

איך בעט אייך זייער, בלייבט שטארק מיט אייער אידישקייט. איך האב זיך מוסר נפש געווען פאר אייך, פאר אייער שידוך; איך האב באקומען נאר בזיונות און שפיכות דמים, מען רעדט אויף מיר כל דבר אסור כאחד הרקים; איך טו ווייטער, איך וויל אריינברענגען קדושה וטהרה ביי אידישע קינדער.

יעצט הער איך אז עס הויבט זיך אן א נייע זאך, עס זענען דא פרויען וואס מאכן זיך די נעגל. וויסן זאלט איר, מוהרא"ש האט געזאגט אז מען טאר דאס נישט טון, איך ווייס מעשיות פון יונגע פארפעלקער וואס מוהרא"ש האט זיי חתונה געמאכט און זיך געפארעט מיט זיי, ער האט זיך איינגעטונקען אין בלאטעס ארויס צו שלעפן טייערע אידישע נשמות וואס זענען נעבעך אראפגעפאלן, "הָאֱמֻנִים עֲלֵי תוֹלָע", טייערע אידישע קינדער, "חִבְּקוּ", האבן ליב באקומען, "אַשְׁפַּתּוֹת", מיסט (איכה ד, ה). מוהרא"ש האט זיך אזוי אראפגעלאזט צו זיי מיט אזא רחמנות, ביז די צוויי זאכן, די האר מיט די נעגל; מוהרא"ש האט געוויינט און זיך געבעטן: "געבט מיר די צוויי זאכן, שערט אייך אפ די האר און שמירט נישט די נעגל; איך זאג אייך צו די וועלט און יענע וועלט".

וואס זאל איך אייך זאגן, עס איז אריבער שוין צען יאר, די וואס האבן געפאלגט - די האבן הערליכע ליכטיגע משפחות. דא אין שטעטל וואוינען טייערע משפחות וואס האבן געהאט די נסיונות פון האר און שמירן די נעגל, אבער זיי האבן געפאלגט דעם צדיק, זייערע שטובער זענען ליכטיג, און ליידער זענען געווען געציילטע וואס האבן נישט געפאלגט, און עס איז שוין גארנישט געבליבן פון זייערע שטובער.

היינט האב איך געגעבן א שיעור פאר בית פיגא תלמידות, איך האב גערעדט צו זיי פון דעם ענין ביז איך האב געמוזט ענדיגן ווייל עס האט מיר אנגעהויבן דרוקן די הארץ פון דעם וואס איך הער יעצט אז מען וויל זיך שמירן די נעגל און מען וויל בלייבן מיט די האר.

איך האב געעפנט די שטעטל מיט בלוט און שווייס, מיין לעבן געב איך אוועק פאר די שטעטל; מיין ווייב, מיינע קינדער - אלעס האב איך געלייגט אין די זייט צו בויען א ליכטיגע פלאץ, יעצט ווען איך הער אז דא אין די קהילה איז אנגעקומען די צוויי שרעקעדיגע קליפות פון נעגל און האר - ווערט מיר פשוט שלעכט.

איך וויל אייך שטארקן איר זאלט נישט נאכגיין די וואס מאכן זיך די נעגל און די האר, עס וועט אייך גארנישט העלפן. אפשר מיינט איר אז מען ווערט פרייליך, מען ווערט צופרידן; ניין און נאכאמאל ניין! עס מאכט נישט פרייליך, עס מאכט גארנישט אויס, עס ברענגט נאר מער און מער עצבות און מרה שחורה.

איך בעט אייך זייער, שרייבט מיר צוריק.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

לכבוד מיין ליבער טייערער ...

נעכטן בין איך געווען אין קעמפ, מחנה בית פיגא, דיין טאכטער איז צו מיר געקומען מיט א געוויין, זי זאגט מיר זי איז זייער דערשראקן ווייל איינע פון די לערערינס האבן געגעבן א שיעור איבער דאס שעדליכקייט פון קוקן מאוויס, קוקן שלעכטע זאכן; אז דאס שטערט פונעם לעבן, שפעטער נאך די חתונה לויפט נאך די עקלדיגע בילדער, עקלדיגע מאוויס; מען קען נישט האבן א נאטירליכע לעבן מיט די מאן.

איך האב איר געפרעגט: "נו, וואס וויינסטו? וואס ביסטו דערשראקן?" איך ווייס אז זי איז א ריינע מיידל, זי קומט פון א ריינע שטוב; זאגט זי מיר: "איך קוק שלעכטע זאכן", פרעג איך איר מיט וואונדער: "וואו?" זאגט זי מיר: "אויף מיין טאטע'ס טעלעפאן..." איך האב געמיינט איך פאל חלשות...

א טאטע מאמע שלאפן זיך רואיג, זיי זענען קלוגער פון אלע רבנים, זיי זענען קלוגער פון מוהרא"ש זכותו יגן עלינו וואס זאגן און וויינען צום דור: "ברענגט נישט אריין קיין נישט כשר'ע טעלעפאן אין שטוב, הרג'עט נישט אייערע קינדער".

איך בין נישט ביי זיך, איך וויין פאר דיינע קינדער, אומשולדיגע שעפעלעך, אומשולדיגע ריינע נשמות (אמאל געווען ריין), ווי זיי פאלן קרבנות צוליב עלטערן וואס האלטן זיך קלוגער, זיי האבן א טעלעפאן אין שטוב אן א פילטער; גיוואלד, וואס איז מיט די לאו פון "לֹא תָשִׂים דָּמִים בְּבֵיתֶךָ" (דברים כב, ח), זאלסט נישט צוברענגען עס זאל זיך גיסן בלוט ביי דיר אין שטוב!

איך בין געבינדן די הענט, איך קען דיר דעם בריוו נישט שיקן, ווייל דו וועסט אנשרייען דיין טאכטער פארוואס זי האט דערציילט שלעכטס אויף דיר, זי האט מיר געבעטן עס זאל בלייבן א סוד. איך שטעל אריין דעם בריוו אינעם קונטרס עצתו אמונה; דו זאגסט מיר אז דו ליינסט די בריוו יעדע וואך, הגם עס איז אינטערעסאנט צו הערן אז דו ליינסט די בריוו, האסטו שוין זיכער געזען צענדליגער בריוו איבער נישט האבן אין שטוב קיין טעלעפאן, ווי שעדליך דאס איז.

איך האף צום אייבערשטן אז גלייך נאכן ליינען דעם בריוו וועסטו גלייך צעשמעטערן דיינע כלים און ארויפלייגן א פילטער אויף די וואס דו דארפסט האבן, צו ראטעווען דיינע קינדער און אייניקלעך, און אלע דורות זאלן בלייבן ערליכע אידן.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

... תחי', תלמידה בית פיגא

אייער לערערין האט מיר איבערגעגעבן אז איר זענט די איינציגסטע קינד אין קלאס וואס מאכט זיך נישט נאריש ביים עסן מיטאג. נעבעך פאר די קינדער וואס זענען הונגעריג, זיי ווילן עכט עסן מיטאג, נאר זיי האבן נישט די שטארקייט צו גיין קעגן די ווינט; ווען איין מיידל דריידט מיט די נאז און מאכט א געשפעט פון די עסן.

מען זעט אז איר האט ספעציעלע עלטערן וואס לערנען אייך צו טון וואס איז ריכטיג און נישט נאכטאנצן די קינדער וואס לאזן נישט עסן און לאזן נישט האבן פארגענוגן אין סקול.

איך האף איר וועט אריינברענגען א גוטע לופט צווישן די קינדער, זיי זאלן אלע זיך צושטעלן צום סדר פון סקול.

בעזרת ה' יתברך

ערב שבת קודש פרשת דברים-חזון, ח' אב, שנת תשפ"ב לפרט קטן

מרת ... תחי' ברסלב, ליבערטי

וואויל איז אייך אז איר געבט זיך אזוי אוועק פאר די קינדער פון בית פיגא.

איך בעט אייך זייער, רעדט צו די קינדער פון די שיינקייט פון צניעות, פון די שיינקייט פון זיין א מאמע. די וועלט רוקט זיך לינקס, עס שטורעמט אריין אין אידישע הייזער ווינטן פון אומות העולם; אלע מחנכים און מחנכות שרייען גיוואלד, וואס טוט מען מיט די יוגענט?! די איינציגסטע עצה איז ווייזן פאר די קינדער דאס שיינקייט פון א אידיש לעבן, דאס שיינקייט פון גיין אנגעטון איידל און באשיידן.

ווען איר צינדט די שבת ליכט זאלט איר בעטן דעם אייבערשטן די ווערטער וואס רבי נתן האט געבעטן זיין טאכטער צו מתפלל זיין:

"רבונו של עולם, אזוי ווי איך צינד יעצט אן די שבת ליכט, איך מאך ליכטיג מיין שטוב, זאלסטו - אייבערשטער - ליכטיג מאכן פאר אידישע קינדער, זאלסט עפענען זייערע הערצער זיי זאלן אננעמען דעם רבינ'ס ווערטער און ווערן צוגעקלעבט צו דיר".

ווען איר וויינט ביי די ליכט זאל דאס זיין מיט שמחה, אייערע קינדער זאלן זיך נישט דערשרעקן. איך פלעג זען מיין מאמע גיסן טרערן ביי די ליכט מיט א שמייכל, זי פלעגט שמייכלען ווען עס איז גערינען טרערן. מיר זענען בכלל נישט געווען דערשראקן, מיר האבן א גאנצע וואך געווארט אויף שבת.