בעזרת ה' יתברך
יום ב' פרשת אחרי-קדושים, ג' אייר, שנת תש"פ לפרט קטן
לכבוד הכלה ... תחי'.
איך האב ערהאלטן אייער בריוו.
איר בעט פאר חיזוק אויף נישט אויסגעבן געלט פאר טייערע קליידער, וכדומה; דער אייבערשטער האט אייך געהאלפן איר האט באקומען א חתן א תלמוד חכם, מיט'ן אייבערשטנ'ס הילף וויל ער בלייבן לערנען און דאווענען נאך די חתונה, אבער דאס ווענדט זיך באמת נאר אין אייך.
די אלע גרויסע גאונים און צדיקים זענען אויסגעוואקסן וואס זיי זענען אויסגעוואקסן ווייל אונטער זייער גרויסקייט איז געשטאנען אן אשת חיל וואס האט מסכים געווען צו לעבן א פשוט'ע לעבן, אן ארעמע לעבן, אבי איר מאן זאל בלייבן לערנען; אלע גדולי ישראל האבן געקענט אנקומען וואו זיי זענען אנגעקומען נאר צוליב זייער ווייב, ווייל דער עיקר איז די פרוי. אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה דערציילן (בראשית רבה יז, ז): "מַעֲשֶׂה בְּחָסִיד אֶחָד שֶׁהָיָה נָשׂוּי לַחֲסִידָה אַחַת וְלֹא הֶעֱמִידוּ בָנִים זֶה מִזֶּה", עס איז געווען א מעשה מיט אן ערליכער איד וואס האט חתונה געהאט צו אן ערליכע פרוי, נאכדעם וואס עס זענען אריבער לאנגע יארן וואס זיי האבן נישט געהאט קיין קינדער האבן זיי זיך גע'גט, "הָלַךְ זֶה וְנָשָׂא רְשָׁעָה אַחַת וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ רָשָׁע", דער ערליכער איד האט חתונה געהאט מיט א שלעכטע פרוי און זי האט אים געמאכט פאר א רשע, "הָלְכָה זֹאת וְנִשַּׂאת לְרָשָׁע אֶחָד וְעָשְׂתָה אוֹתוֹ צַדִּיק", און די ערליכע פרוי האט חתונה געהאט מיט א רשע, און זי האט אים געמאכט פאר א גרויסער צדיק, פירט אויס דער מדרש: "הֱוֵי שֶׁהַכֹּל מִן הָאִשָּׁה", זעט מען פון דעם אז אלעס איז געוואנדן אין די פרוי.
אז איר הויבט אן אייער לעבן מיט טייערע קליידער וועט עס ווייטער אזוי אנגיין נאך אייער חתונה; איר וועט פארלאנגען נאך און נאך פון אייער מאן נרו יאיר, ביז ער וועט דארפן גיין בארגן געלט און פארשווארצט ווערן פאר זיינע זיבעציג יאר, ער וועט אפלאזן דאס לערנען, אפלאזן דאס דאווענען – כדי צו קענען דעקן אייערע פילע גרויסע געברויכן; פרעג איך אייך: "לוינט זיך דאס? איז דאס ווערד?!"
עס האט אמאל פאסירט א מעשה, א איד אן ארעמאן איז געקומען צום הייליגן רבי נתן און אים געזאגט מיט איין שמחה אז ער האט זיך געקויפט א טייערער מאנטל מיט די געלט וואס זיין טאטע האט אים איבערגעלאזט בירושה, זאגט אים רבי נתן: "פאלג מיר און ווארף עס אוועק, דו דארפסט עס נישט האבן!" דער איד האט נישט פארשטאנען פארוואס רבי נתן הייסט אים דאס אוועק ווארפן, האט ער געפרעגט רבי נתן: "וואס איז אזוי שלעכט מיט'ן מאנטל?" האט אים רבי נתן געענטפערט מיט א שמייכל: "א טייערער מאנטל קען מען נישט אויפהענגען אויף א פשוט'ן הענגער, מען דארף פארדעם קויפן א טייערער הענגער און א טייערער הענגער מיט א טייערער מאנטל קען מען נישט אויפהענגען אין אן אלטן שאפע, וועסטו דארפן גיין בארגן געלט צו קויפן א טייערער שאפע, נאך מער - זאגט אים רבי נתן - א טייערער שאפע פאסט נישט אריין אין אן ארעמע שטוב, דו וועסט דארפן בארגן געלט זיך איבער צו בויען דיין שטוב, דאס וועט אריין ציען אין שווערע טויזנטער דאללער, ווייל ווען מען בויט איבער א שטוב איז דאך א שאד נישט צו מאכן דאס און יענץ און יענץ און דאס, קומט אויס אז צוליב דיין מאנטל וועסטו פארשווארצט ווערן פאר דיינע זיבעציג יאר, אבער אז דו וועסט אוועק ווארפן דיין טייערער מאנטל וועסטו קענען ווייטער לעבן א גוט לעבן".
דאס זעלבע זאג איך אייך, אז איר הויבט אן דאס לעבן מיט טייערע קליידער וועט איר נאך די חתונה דארפן האבן א טייערער קערידזש (קינדער וועגעלע), און אז מען האט א טייערער קערידזש קען מען נישט גיין מיט אלטע גענוצטע שטיוול, דארף מען קויפן טייערע שטיוול און אזוי שלעפט דאס אריין אין טויזנטער דאללער, קען אזוי דער מאן נישט לערנען, ער האט נישט קיין קאפ צו קענען דינען דעם אייבערשטן ווייל ווען מען בארגט געלט, מען האט חובות - איז זייער שווער צו זיין אן ערליכער איד, אזוי ווי דער רבי זאגט (ספר המידות, אות תשובה, סימן מו): "מִי שֶׁרוֹצֶה לָשׁוּב, יִזָּהֵר מִלִּהְיוֹת בַּעַל חוֹב", ווער עס וויל תשובה טון זאל אכטונג געבן פון האבן חובות.
בעטס דעם אייבערשטן אז איר זאלט זיין פרייליך און צופרידן, דעמאלט וועט איר קוקן אויף די לעבן מיט אן אמת'ן בליק, איר וועט לעבן דעם תם'ס לעבן, וואס ער איז געווען פרייליך און צופרידן (סיפורי מעשיות, מעשה ט' – מחכם ותם); ער האט גארנישט געהאט און גארנישט געדארפט, ער האט געהאט ברויט מיט וואסער מיט איין פעלץ פאר אים און זיין ווייב און איז אלץ געווען פרייליך, און דער חכם זיין חבר איז אלץ געווען דיפרעסט און מרה שחורה'דיג, ווייל נאר אזוי קען מען זיין פרייליך אז מען איז צופרידן מיט וואס מען האט, מען איז קיינעם נישט מקנא.
בנוגע ווער עס זאל אייך לערנען און אייך אנגרייטן אויף נאך די חתונה; איר האט מיר שוין געפרעגט און איך האב אייך שוין געענטפערט, וואס דארפט איר איבער פרעגן? טראכטס נישט אז איך וויל אייך אוועקשטופן, ווייל נאר תלמידות קענען לערנען ביי דעם און די לערנען ביי דעם, איך וויל דאס בעסטע פאר אייך, און איר וועט אם ירצה ה' האבן דאס בעסטע.
