בריוון פונעם ראש ישיבה שליט"א

#5 - אז די מאמע איז ריין איז די גאנצע שטוב ריין
תפילה והתבודדות, חינוך הילדים, חיזוק פאר פרויען, נעגל וואסער, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


                        יום ב' פרשת תולדות, כ"ט מר-חשון, שנת תשפ"א לפרט קטן


 


... תחי'.


איך האב ערהאלט אייער בריוו.


ליינט קריאת שמע יעדע נאכט און זייט זיך מתודה מיט די נוסח קריאת שמע של אריז"ל.


קריאת שמע איז נישט געמאכט נאר פאר מענער, קריאת שמע דארפן אלע ליינען; חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ - מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", ווער עס ליינט קריאת שמע פאר ער לייגט זיך שלאפן גייען אלע מזיקים אוועק פון אים, נאך זאגן חז"ל (ברכות ח:) רבא האט געזאגט פאר זיינע קינדער: "אַל תֵּשְׁבוּ עַל מִטַּת אֲרַמִּית", איר זאלט נישט שלאפן אין א גוי'שע בעט, זאגט די גמרא עטליכע פשטים וואס דאס מיינט, דער ערשטער פשט איז "לֹא תִּגְנוּ בְּלֹא קְרִיאַת שְׁמַע", ער האט זיי אנגעזאגט זיי זאלן נישט גיין שלאפן אן ליינען קריאת שמע; זעט מען פון דעם ווי חשוב עס איז ווען מען ליינט קריאת שמע פאר מען לייגט זיך שלאפן.


אויך זאלט איר מקפיד זיין אויף נעגל וואסער; איידער איר גייט שלאפן זאלט איר אנגרייטן נעגל וואסער ביים בעט. דער זוהר הקדוש זאגט (וישב, קפד:) בשעת א מענטש שלאפט גייט ארויף זיין נשמה און עס קומט א רוח טומאה אויפ'ן מענטש, און ווען דער מענטש וועקט זיך אויף קומט זיין נשמה צוריק, דעמאלט גייט אוועק די רוח טומאה פון אים אבער עס בלייבט אויף זיינע הענט און טוט זיך נישט אפ נאר דורך נעגל וואסער.


פרויען דארפן נאך מער אכטונג געבן אויף נעגל וואסער, ווייל אז די מאמע איז ריין איז די גאנצע שטוב ריין. אויך דארף מען אפגיסן קליינע קינדער; דעם רבינ'ס מאמע פיגא די נביאה האט אזוי געטון, גלייך ווען דער רבי איז געבוירן געווארן האט זי אים אפגעגאסן די הענט, און אזוי יעדעס מאל ווען דער רבי איז נאך געווען א קליינע בעיבי און דער רבי האט זיך אויפגעוועקט אינמיטן די נאכט, האט זי אים אפגעגאסן נעגל וואסער, אזוי איז דער רבי געוואקסן אין א שטוב פון קדושה.


דער רבי האט אונז געגעבן אן עצה פון התבודדות; מען זאל זיך אויסשמועסן דאס הארץ מיט'ן אייבערשטן אויף די אייגענע שפראך און אים בעטן ער זאל רחמנות האבן, נעמט די עצה וועט איר זיין א נייע מענטש.


דער אייבערשטער זאל העלפן איר זאלט האבן הצלחה אין אלע ענינים.

#4 - קריאת שמע שעל המיטה של אריז"ל איז פאר אלעמען
חיזוק פאר מיידלעך, שלאפן, נעגל וואסער, קריאת שמע

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת שמות, י"ז טבת, שנת תש"פ לפרט קטן


 


... תחי', תלמידה בית פיגא ברסלב.


איך האב ערהאלטן דיין בריוו.


קריאת שמע שעל המיטה של אריז"ל איז פאר אלעמען, סיי פאר אינגלעך און סיי פאר מיידלעך.


וואויל איז דעם וואס ליינט קריאת שמע פאר'ן גיין שלאפן, דורכדעם וועט ער געראטעוועט ווערן פון אלעם שלעכטס, אזוי ווי חכמינו זכרונם לברכה זאגן (ברכות ה.): "כָּל הַקּוֹרֵא קְרִיאַת שְׁמַע עַל מִטָּתוֹ - מַזִיקִין בְּדֵילִין הֵימֶנּוּ", ווער עס ליינט קריאת שמע פאר ער לייגט זיך שלאפן גייען אלע מזיקים אוועק פון אים. נאך זאגן חז"ל (ברכות ח:): רבא האט געזאגט פאר זיינע קינדער: "אַל תֵּשְׁבוּ עַל מִטַּת אֲרַמִּית", איר זאלט נישט שלאפן אין א גוי'שע בעט; זאגט די גמרא אפאר פשטים וואס דאס מיינט, די ערשטע פשט איז: "לֹא תִּגְנוּ בְּלֹא קְרִיאַת שְׁמַע", ער האט זיי געזאגט זיי זאלן נישט גיין שלאפן אן ליינען קריאת שמע; זעט מען פון דעם ווי חשוב עס איז ווען מען ליינט קריאת שמע פאר מען לייגט זיך שלאפן.


אויך נעגל וואסער איז פאר אלעמען – סיי פאר אינגלעך און סיי פאר מיידלעך; מען טרעט נישט אראפ פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער.


וואס דו דארפסט זאלסטו בעטן פונעם אייבערשטן, וועסטו זען גרויסע ניסים.

#3 - זיי מקפיד אויף נעגל וואסער
נעגל וואסער

בעזרת ה' יתברך


יום ה' פרשת וישב, כ"א כסליו, שנת תש"פ לפרט קטן


 


לכבוד האברך היקר ... נרו יאיר.


מזל טוב פאר די אפשערן פון דיין זון נרו יאיר; דער אייבערשטער זאל העלפן זאלסט זען נחת ביי אים און פון אלע קינדער געזונטערהייט צוזאמען מיט דיין ווייב תחי'.


זיי מקפיד אויף "נעגל וואסער"; פאר דו גייסט שלאפן זאלסטו אנגרייטן נעגל וואסער פאר דיר, פאר דיין ווייב און פאר דיין זון נרו יאיר. אינדערפרי זאלסטו נישט אראפגיין פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער און אויך זאלסטו אפגיסן דיינע קינדער; אז דו ביסט נישט אין שטוב ווען זיי שטייען אויף זאל דיין ווייב זיי אפגיסן.


מענטשן מיינען אז נעגל וואסער איז א נישט וויכטיגע זאך; באמת איז דאס א יסוד היסודות אין א אידישע שטוב, עס נעמט ארויס אלע שלעכטע און בייזע כחות, עס ברענגט קדושה וטהרה.

#2 - דאווענען אויף די הברה וואס מ'איז צוגעוואוינט
תפילה והתבודדות, נעגל וואסער, מנהגים

בעזרת ה' יתברך


יום ד' פרשת טהרה, ה' ניסן, שנת תשע"ט לפרט קטן


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


אז איר טראכט צו שיקן אייערע קינדער אין חסידי'שע מוסדות וואו מען רעדט אויף די חסידי'שע הברה איז זיכער כדאי איר זאלט בלייבן מיט אייער אשכנז'ישע הברה וואס איר רעדט ביז יעצט, כדי זאל נישט צעמישן די קינדער.


בנוגע די נוסח התפילה וכו'; דער הייליגער רבי האט זייער מקפיד געווען מען זאל נישט משנה זיין דעם נוסח התפילה, נאר יעדער איינער זאל דאווענען מיט די נוסח וואס זיינע עלטערן דאווענען.


דאנקט און לויבט דעם אייבערשטן אויף די גרויסע חסדים וואס ער טוט מיט אייך, אז איר האט א טייערע מאן נרו יאיר מיט זיסע ליכטיגע קינדער, וועט דער אייבערשטער טון מיט אייך נאך גרויסע ניסים.


געבט אכטונג אויף נעגל וואסער, אז סיי איר און סיי אייערע קינדער זאלן נישט אראפגיין פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער, ווייל דאס הייליגט און היט דעם מענטש פון אלעם שלעכטס.


דער אייבערשטער זאל העלפן מיר זאלן זוכה זיין צו (פסחים קטז:): "וְנֹאכַל שָׁם מִן הַזְּבָחִים וּמִן הַפְּסָחִים"; און צו (מיכה ז, טו): "כִּימֵי צֵאתְךָ מֵאֶרֶץ מִצְרָיִם אַרְאֶנּוּ נִפְלָאוֹת", אמן.

#1 - נישט האבן קשיות אויפ'ן אייבערשטן
חינוך הילדים, אמונה, נעגל וואסער, קשיות

בעזרת ה' יתברך


יום ג' פרשת ויחי, צום עשרה בטבת, שנת תשע"ט לפרט קטן


 


מרת ... תחי'.


איך האב ערהאלטן אייער בריוו.


מוהרא"ש פלעגט שטענדיג זאגן: "יעדע פארוואס - איז נאך א קליפה", אזוי ווי צדיקים האבן געזאגט אויפן פסוק (תהלים עט, י): "'לָמָּה' - יֹאמְרוּ הַגּוֹיִם", א גוי זאגט "לָמָּה?" ווידעראום א איד זאגט: "אלעס וואס דער אייבערשטער טוט האט א חשבון".


מיר דארפן טון וואס דער אייבערשטער הייסט אונז טון אן קיין שום קשיות און אן קיין שום חשבונות; דער אייבערשטער האט אונז געהייסן מחנך זיין אונזערע קינדער מיט יראת שמים און ער זאגט אונז צו אז אויב מיר וועלן מחנך זיין די קינדער מיט יראת שמים וועלן מיר האבן נחת. ממילא קען מען נישט פרעגן קשיות 'פארוואס ביי דעם משפחה זענען אלע קינדער ארויס לתרבות רעה רחמנא לצלן, מיט דעם וואס די עלטערן האבן געטון אלעס פאר זייער יראת שמים?' און אזעלכע אינצידענטן טארן נישט שוואך מאכן די אמונה אין די ווערטער פון צדיקים.


איך האב פארציילט ביי די פאריגע פרויען צוזאמקום א מעשה וואס מוהרא"ש האט דערציילט, אז א פרוי איז געקומען צום סטייפלער גאון זכותו יגן עלינו און ביטערליך געוויינט אז אירע קינדער פאלן אוועק פון אידישקייט, יעצט האט איר זון זיך רחמנא לצלן אפגעשניטן די פיאות און די צער גידול בנים וואס זי גייט אדורך; האט איר דער סטייפלער גאון געפרעגט: "איר גיסט זיך אפ נעגל וואסער אינדערפרי?" די פרוי איז רויט געווארן פאר בושה און מודה געווען אז זי גיסט נישט אפ קיין נעגל וואסער, האט דער סטייפלער גאון איר געזאגט: "דעמאלט וואס ווילט איר פון מיר? אז מען גיסט נישט אפ נעגל וואסער בלייבט די טומאה פון ביינאכט אויף די הענט און וואס מען כאפט אן ווערט טמא, דעריבער איז די גאנצע שטוב פול מיט א רוח טומאה רחמנא לצלן. וואס קען איך טון אז איר אליינס האט זיך גורם געווען די צרות?" מיר האבן דאס דערציילט אלץ א חיזוק פאר די פרויען זיי זאל זיין נזהר אין מחנך זיין די קינדער זיך אנצוגרייטן נעגל וואסער פארן שלאפן גיין, און אינדערפרי זאלן זיי נישט אראפ גיין פון בעט אן אפגיסן נעגל וואסער.


אויף דעם ארויף שרייבט איר אז איר זענט געווארן זייער צעבראכן נאך די דרשה, איר זענט אהיים נאך די דרשה און געוויינט בכיות עצומות אויף אייערע געשוויסטער, הלמאי אייערע עלטערן האבן געטון אלעס אויף דער וועלט צו האבן ערליכע קינדער, זיי האבן יא אפגעגאסן נעגל וואסער וכו' און למעשה זענען עטליכע קינדער ארויסגעגאנגען לתרבות רעה.


איז קודם כל, קוקט אייך אן; ווי אזוי האבן אייערע עלטערן זוכה געווען אויפצושטעלן אזא קינד ווי אייך, וואס איר לעבט מיט אזא שטארקע אמונה און איר גייט אזוי בצניעות וכו' וכו'? צווייטנס, מען טאר נישט פרעגן קיין קשיות אויפן אייבערשטן; מיר דארפן טון וואס מיר האבן צו טון און דער אייבערשטער זאל טון וואס איז גוט אין זיינע אויגן.


דריטנס בעט איך אייך זייער: שטארקט אייך מיט אלע כוחות אויפצוציען אייערע קינדער בקדושה וטהרה. לאזט אייך נישט צעברעכן פונעם יצר הרע וואס וויל אלעס טון אייך צוצונעמען אייער משפחה - היה לא תהיה!


היינט איז דער יארצייט פון הייליגן רבי נתן זכרונו לברכה, וועל איך אייך שרייבן א ווארט פון רבי נתן. דער הייליגער רבי נתן האט געזאגט: "ווען איך ווייס שוין אלע עצות און חיזוקים ווי אזוי זיך אן עצה צו געבן מיטן יצר הרע קומט ער צו מיר מיט גאר א נייע וועג וואס איך האב זיך נישט געראכטן"; דאס איז דער וועג פונעם יצר הרע - מאכן חלישות הדעת פאר יעדן איינעם אויף זיין וועג.


גרייטס אן נעגל וואסער פאר אלע קינדער יעדע נאכט בשמחה רבה, און זייטס מדקדק אין אלע הלכות און אין מנהגים, דורכדעם וועט איר זוכה זיין אויפצושטעלן א שיינע שטוב.